Biện pháp thúc đẩy xuất khẩu nhóm mặt hàng nông sản chủ lực của Việt Nam
Biện pháp thúc đẩy xuất khẩu nhóm mặt hàng nông sản chủ lực của Việt NamMỤC LỤC LỜI NÓI ĐẦU 1 CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ XUẤT KHẨU HÀNG NÔNG SẢN PHẨM TRONG QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP CỦA VIỆT NAM 3 I. Hội nhập kinh tế quốc tế và vai trò của mặt hàng nông sản trong hệ thống các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam 3 I.1. Hội nhập kinh tế của việt nam 3 1. Những thành tựu đạt được trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế 5 2. Những tồn tại trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế Việt Nam 6 I.2. Vai trò của mặt hàng nông sản trong hệ thống các mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực của Việt Nam 7 I.3. Nông sản xuất khẩu chủ lực của Việt Nam với qúa trình hội nhập quốc tế: 12 II. Nội dung và hình thức xuất khẩu hàng nông sản 14 II.1. Nội dung 14 1. Nghiên cứu thị trường nông sản xuất khẩu 14 2. Lập dự án kinh doanh 15 3.Tổ chức thu mua tạo nguồn hàng cho xuất khẩu 16 4. Giao dịch, đàm phán, ký kết hợp đồng 16 5. Tổ chức thực hiện hợp đồng xuất khẩu 17 6. Đánh giá việc thực hiện hợp đồng xuất khẩu 17 II.2. Hình thức xuất khẩu hàng nông sản . 17 1. Xuất khẩu trực tiếp 18 2. Xuất khẩu uỷ thác . 18 3. Xuất khẩu hàng đổi hàng 19 4.Tạm nhập tái xuất 19 5. Giao dịch tại sở giao dịch hàng hoá . 19 6.Gia công quốc tế . 19 III. Các nhân tố ảnh hưởng đến xuất khẩu hàng nông sản của việt nam và vấn đề hiệu quả xuất khẩu nông sản chủ lực . 19 III.1. Các nhân tố khách quan ảnh hưởng đến xuất khẩu hàng nông sản của Việt Nam. 19 1. Tiến bộ khoa học kỹ thuật liên quan đến sản xuất,vận chuyển phân phối bảo quản và chế biến hàng nông sản 19 2. Ảnh hưởng của tình hình cung cầu hàng hoá nông sản trên thị trường Quốc Tế. 21 3. Quan hệ thương mại và chính sách của các nước bạn hàng nhập khẩu hàng hoá nông sản của Việt Nam . 21 4.Môi trường kinh tế . 22 III.2. Các nhân tố chủ quan ảnh hưởng đến xuất khẩu hàng nông sản Việt Nam . 22 1. Chất lượng và công nghệ sản xuất, chế biến nông sản xuất khẩu . 22 2. Sự hạn chế trong việc xâm nhập và tạo lập ổn định thị trường . 23 3. Khả năng và điều kiện sản xuất các mặt hàng nông sản trong nước. 24 4. Nhận thức về vai trò ,vị trí của xuất khẩu và định hướng chính sách phát triển xuất khẩu hàng nông sản của Chính Phủ . 24 5. Quy hoạch và kế hoạch phát triển hàng nông sản xuất khẩu . 24 6. Tổ chức điều hành xuất khẩu 25 7.Tổ chức thu mua. 25 III.3.Hiệu quả xuất khẩu nông sản chủ lực : Gạo 25 CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG VỀ XUẤT KHẨU CÁC MẶT HÀNG NÔNG SẢN CHỦ LỰC CỦA VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN QUA 30 I. Đặc điểm về những mặt hàng nông sản phẩm và thị trường xuất khẩu 30 I.1. Đặc điểm về một số mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực của Việt Nam 30 1. Gạo 31 2.Cà phê 32 3. Điều 33 4.Cao su 33 5. Chè 34 I.2. Thực trạng về mậu dịch gạo thế giới. 35 I.3 Đặc điểm về thị trường xuất khẩu 37 II. Phân tích thực trạng xuất khẩu mặt hàng nông sản chủ lực của Việt Nam 40 II.1. Phân tích về khối lượng, kim ngạch và thị trường tiêu thụ nông sản của Việt Nam qua các năm 40 II. 2. Phân tích về thị trường 51 1. Các khối thị trường nhập khẩu nông sản của Việt Nam 51 2. Phân tích về khả năng cạnh tranh của mặt hàng gạo xuất khẩu của Việt Nam trên thị trường thế giới 54 II.3 Phân tích về mặt hàng nông sản phẩm xuất khẩu chủ lực: Gạo 58 1. Sản lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam 58 2. Chất lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam 59 3. Giá cả và kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam 60 4. Các thị trường xuất khẩu của Việt Nam 62 III. Đánh giá chung về một số mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực 64 III.1. Những thuận lợi trong cạnh tranh xuất khẩu gạo của Việt Nam 64 III.2. Những khó khăn trong cạnh tranh xuất khẩu gạo của Việt Nam 64 1. Khó khăn do khách quan. 64 2. Khó khăn do chủ quan. 64 CHƯƠNG III: GIẢI PHÁP VÀ NHỮNG KIẾN NGHỊ CHỦ YẾU, NHẰM THÚC ĐẨY XUẤT KHẨU NHÓM MẶT HÀNG NÔNG SẢN CHỦ LỰC CỦA VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN TỚI. 64 I. Mục tiêu và phương hướng phát triển ngành hàng nông nghiệp Việt Nam và sự cần thiết phải thúc đẩy xuất khẩu nhóm mặt hàng nông sản chủ lực của Việt Nam trong thời gian tới. 64 I.1. Mục tiêu chiến lược xuất khẩu của Việt Nam trong giai đoạn 2001-2010. 64 I.2. Những thời cơ và thách thức: 64 1. Những thời cơ: 64 2. Những thách thức. 64 3 Phương hướng phát triển ngành nông nghiệp Việt Nam. 64 II. Biện pháp chủ yếu nhằm thúc đẩy xuất khẩu nông sản. 64 II.1. Các biện pháp liên quan đến nguồn hàng nông sản cho xuất khẩu. 64 1. Biện pháp về đầu ra cho nguồn hàng nông sản xuất khẩu: 64 2. Biện pháp về tạo nguồn hàng nông sản xuất khẩu: 64 3. Hướng mở rộng xuất khẩu. 64 II.2. Các biện pháp liên quan đến tài chính và tín dụng. 64 II.3. Các biện pháp liên quan đến thể chế tổ chức 64 III. Hệ thống chính sách và biện pháp hỗ trợ để thực hiện định hướng phát triển xuất nhập khẩu thời kỳ 2001 – 2010 64 III.1. Chính sách đầu tư và chuyển đổi cơ cấu hàng hoá - dịch vụ 64 1. Về hàng hoá 64 2. Về dịch vụ 64 III.2. Các giải pháp về thị trường 64 III.3. Hoàn thiện môi trường pháp lý và tiếp tục đổi mới, hoàn thiện cơ chế, chính sách xuất nhập khẩu. 64 III.4. Về hội nhập quốc tế 64 III.5. Về đào tạo cán bộ 64 III.6. Về tổ chức thực hiện định hướng phát triển xuất - nhập khẩu thời kỳ 2001 - 2010. 64 IV. Một số biện pháp cụ thể khác 64 IV.1. Biện pháp về chiến lược sản phẩm 64 IV.2. Quy hoạch nông sản xuất hàng hoá tập trung 64 IV.3. Tăng cường năng lực chế biến và kiểm soát chất lượng để nâng cao giá trị xuất khẩu. 64 IV.4. Tăng cường vai trò của Chính phủ trong hoạt động xuất khẩu hàng nông sản 64 IV.5. Hỗ trợ nghiên cứu thị trường quốc tế trong hoạt động xuất khẩu hàng nông sản 64 IV.6. Cải tiến cơ chế quản lý xuất khẩu 64 IV.7. Tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, xoá bỏ các rào cản bất hợp lý đang cản trở hoạt động xuất khẩu. 64 1.Tiếp tục mở rộng chế độ miễn kiểm tra đối với hàng xuất khẩu 64 2. Sự ổn định của biểu thuế 64 3. Chính sách thuế 64 IV.8. Đào tạo cán bộ và chính sách khoa học công nghệ 64 IV.9. Đẩy mạnh đầu tư và áp dụng tiến bộ khoa học công nghệ 64 V. Một số kiến nghị với Nhà nước. 64 KẾT LUẬN 64
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Biện pháp thúc đẩy xuất khẩu nhóm mặt hàng nông sản chủ lực của Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
c«ng ty cæ phÇn, luËt hîp t¸c x·,... lµ bíc tiÕn bé, t¹o m«i trêngthuËn lîi cho sù ho¹t ®éng th¬ng m¹i. Song ®Ó t¹o lËp nÒn kinh tÕ thÞ trêng tù do c¹nh tranh b×nh d¼ng, vÒ mÆt luËt ph¸p cßn nhiÒu néi dung cÇn ph¶i ®îc nghiªn cøu nh: luËt th¬ng m¹i, luËt chèng ®éc quyÒn vµ ®Çu c¬, luËt b¶o vÖ ngêi tiªu dïng,... vµ hiÖn nay chóng ta cßn thiÕu.
Do s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã tÝnh thêi vô dÉn ®Õn thêi vô trong thu ho¹ch vµ trao ®æi nªn “ cung, cÇu” kh«ng ¨n khíp lµm cho thÞ trêng lu«n kh«ng cã sù c©n b»ng. ChÝnh phñ víi chøc n¨ng ®iÒu hµnh vÜ m« nÒn kinh tÕ cÇn chñ ®éng can thiÖp vµo nh÷ng lóc cung cÇu cã biÕn ®éng m¹nh nh: LËp quü b×nh æn gia c¶, hç trî l·i suÊt tiÒn vay ®Ó mua n«ng s¶n dù tr÷ lu kho, æn ®Þnh cung cÇu cña thÞ trêng vµ b¶o vÖ quyÒn lîi cña ngêi s¶n xuÊt vµ tiªu dïng.
3. Híng më réng xuÊt khÈu.
Qua nghiªn cøu lîi thÕ, ®Æc ®iÓm vµ triÓn väng thÞ trêng níc ngoµi, thêi gian tíi ®èi víi n«ng s¶n nãi chung: g¹o, cµ phª, cao su, ®iÒu, chÌ nãi riªng cÇn më réng thÞ trêng xuÊt khÈu b»ng c¸ch.
§èi víi g¹o: Võa t×m b¹n hµng võa x¸c lËp thÞ trêng æn ®Þnh, chó träng thÞ trêng khèi ASEAN( Malaixia, Indonesia, Singapore) thÞ trêng Trung §«ng, Mü Latinh, Ch©u Phi, Ch©u ©u, Trung Quèc, NhËt B¶n... HiÖn nay g¹o cña ViÖt Nam ®· cã mÆt trªn 80 níc, song trong t¬ng lai cÇn x©y dùng vµ t¹o lËp ®îc c¸c thÞ trêng chÝnh s¸ch cã tÝnh chiÕn lîc l©u dµi, nhÊt lµ thÞ trêng ®èi víi c¸c níc ph¸t triÓn cã søc mua cao.
§èi víi cµ phª: T¨ng cêng c«ng t¸c tiÕp thÞ, gi÷ ch÷ tÝn ®Ó duy tr× bÒn v÷ng c¸c quan hÖ víi c¸c thÞ trêng truyÒn thèng Ch©u ©u, cñng cè c¸c thÞ trêng míi t¹o lËp nh Mü, mét sè níc T©y ©u, Trung §«ng vµ ®ång thêi më réng thÞ trêng Ch©u ¸ nh Trung Quèc, §µi Loan vµ c¸c níc T©y ©u.
§èi víi cao su: Duy tr× c¸c quan hÖ víi thÞ trêng truyÒn thèng SNG, §«ng ¢u. Cñng cè c¸c thÞ trêng míi t¹o lËp nh Mü, Trung Quèc, §µi Loan vµ c¸c níc T©y ¢u.
§èi víi ®iÒu: Cñng cè vµ duy tr× c¸c thÞ trêng ®· cã, ®Æc biÖt lµ c¸c níc cã søc mua lín nh: Mü, óc, NhËt B¶n, Canada, Anh, Italia. Trong ®ã nÕu Mü ¸p dïng chÝnh s¸ch tèi huÖ quèc th× Mü sÏ trë thµnh thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm nh©n ®iÒu cña ViÖt Nam. §ång thêi chó ý khai th¸c thÞ trêng trong khu vùc vµ Ch©u ¸, c¸c n¬i ®ang cã nhu cÇu nhËp ®×ªu ViÖt Nam nh Trung Quèc, H«ngk«ng, Singapore.
§èi víi chÌ: TiÕp tôc cñng cè vµ gi÷ v÷ng c¸c thÞ trêng ®· cã vµ ®ang nhËp khÈu chÌ, n©ng cao uy tÝn, chÊt lîng vµ gi¸ c¶ c¹nh tranh ®Ó æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn thÞ trêng, ®Æc biÖt lµ thÞ trêng truyÒn thèng, c¸c níc Trung CËn §«ng vµ SGN víi thÞ phÇn 50-60%, Ch©u ©u27,24%; c¸c níc vµ khu vùc ch©u ¸ nh NhËt B¶n, §µi Loan, ®Æc biÖt Trung Quèc vµo kho¶ng 20-25%.
II.2. C¸c biÖn ph¸p liªn quan ®Õn tµi chÝnh vµ tÝn dông.
Yªu cÇu vÒ vèn cho ®Çu t s¶n xuÊt – chÕ biÕn vµ tiªu thô xuÊt khÈu rÊt lín. §Ó cã ®ñ vèn ®Çu t ®ång bä vµo c¸c kh©u quan träng, chÝnh s¸ch tµi chÝnh nh»m thu hót ®îc c¸c nguån vèn ®Çu t nh sau:
T¹o vèn vµ thu hót vèn ®Çu t trong níc, trong ®ã huy ®éng vèn tù cã cña c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ, huy ®éng vèn nhµn rçi trong d©n ®Ó ®Çu t ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng, s¶n xuÊt, chÕ biÕn...
Vay vèn tÝn dông nhµ níc th«ng qua hÖ thèng ng©n hµng ph¸t triÓn n«ng th«n vµ ng©n hµng th¬ng m¹i.
Thu hót vèn níc ngoµi vµ tham gia hîp t¸c quèc tÕ trong c¸c lÜnh vùc kinh doanh. §©y ®îc xem nh lµ gi¶i ph¸p quan träng th¸o gì tµi chÝnh, v× néi lùc cña ta cha qua hîp t¸c quèc tÕ vµ ®Çu t hîp t¸c hai bªn cïng cã lîi ta sÏ tranh thñ ®îc mét phÇn thÞ trêng nh: th«ng qua bao tiªu, cho sö dông c¸c kªnh ph©n phèi,sö dông nh·n hiÖu cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi.
Thùc ra, viÖc tÝn dông vèn kÞp thêi ®Õn ngêi n«ng d©n kh«ng ph¶i lµ ®iÒu g× míi, song ®ã l¹i lµ vÊn ®Ò næi cém hiÖn nay vµ cÇn khÈn tr¬ng nh cøu ®ãi. VÊn ®Ò nµy cÇn chó träng tËp trung theo híng.
Nhu cÇu vay vèn s¶n xuÊt cña n«ng d©n hiÖn ®ßi hái c¸c ng©n hµng cÇn c¶i tiÕn thñ tôc cho vay, kÕt hîp víi n©ng cao nghiÖp vô cho c¸n bé c¬ së. Thùc tÕ cho thÊy, sù nç lùc cña ng©n hµng trong nh÷ng n¨m qua míi chØ ®¸p øng h¬n 15% nhu cÇu vay vèn cña n«ng d©n vung lóa vµ cÇn ®¸p øng ®óng lóc n«ng vô thiÕu vèn.
CÇn më réng m¹ng líi quü tÝn dông nh©n d©n trªn toµn ®Þa bµn n«ng th«n ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng cung øng vèn nhanh chãng, ®ång thêi gi¸m s¸t ®îc môc ®Ých vµ ®¶m b¶o tèt kh¶ n¨ng thanh to¸n. Bëi lÏ c¸c thµnh viªn trong ban qu¶n trÞ c¸c quü tÝn dông thêng biÕt râ hoµn c¶nh cña tõng hé th«n xãm.
Nªn t¨ng cêng h×nh thøc tÝn dông tÝn chÊp th«ng qua c¸c tæ liªn gia cã sù tæ chøc cña hé n«ng d©n, Héi phô n÷ mµ kh«ng cÇn thÕ chÊp song kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vÉn ®îc ®¶m b¶o ch¾c ch¾n.
CÇn chó ý më réng h×nh thøc tÝn dông th¬ng m¹i cho n«ng d©n vay qua c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu g¹o. c¸c doanh nghiÖp nµy vay tiÒn cña ng©n hµng th¬ng m¹i råi nhËp vËt t øng tríc cho n«ng d©n vay. §Õn mïa thu ho¹ch, doanh nghiÖp l¹i thu l¹i tiÒn cho vay b»ng thãc. C¸ch nµy cã u ®iÓm lµ võa cÊp vèn trùc tiÕp cho n«ng d©n s¶n xuÊt, võa tiªu thô s¶n ph¶m thãc cña n«ng d©n víi gi¸ tho¶ thuËn, l¹i ®¶m b¶o ch©n hµng cho doanh nghiÖp xuÊt khÈu g¹o, tiÕt kiÖm thêi gian vµ thñ tôc giao dÞch.
§èi víi vïng chuyªn canh lóa xuÊt khÈu, cÇn nghiªn cøu ®Ó tiÕn hµnh cho vay theo tõng dù ¸n lín vµ ®ång bé (gièng, ph©n bãn, thuû lîi, thuèc b¶o vÖ thùc vËt,…), nhê ®ã c¸c dù ¸n s¶n xuÊt lóa g¹o xuÊt khÈu (kÓ c¶ g¹o ®Æc s¶n) ®îc ph¸t triÓn m¹nh h¬n
§Ó t¨ng cêng h¬n n÷a nguån vay ®Õn n«ng d©n, Nhµ níc cÇn ban hµnh qui chÕ buéc c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i còng dµnh mét phÇn vèn vay n«ng nghiÖp. Nh Thai Lan ®· qui ®Þnh phÇn vèn vay nµy lµ 5 –10% tæng sè vèn huy ®éng. Ng©n hµng nµo ®· kh«ng ®Çu t vµo n«ng nghiÖp th× ph¶i uû th¸c qua ng©n hµng n«ng nghiÖp ®Ó cho nh©n d©n vay víi l·i suÊt u ®·i.
ChÝnh s¸ch tÝn dông vèn cã ý nghÜa thùc tÕ trong viÖc ®Èy m¹nh s¶n xuÊt lóa xuÊt khÈu, gãp phÇn xøng ®¸ng vµo viÖc t¨ng nhanh s¶n lîng thãc hµng n¨m
II.3. C¸c biÖn ph¸p liªn quan ®Õn thÓ chÕ tæ chøc
T¨ng cêng vai trß cña Nhµ níc trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu n«ng s¶n, c¶ vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®Çu t vèn vµ më réng thÞ trêng. VÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch, víi c¬ chÕ míi ban hµnh, ChÝnh phñ cÇn bæ sung mét sè chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vµ hç trî mäi thµnh phÇn kinh tÕ. XuÊt khÈu n«ng s¶n, nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh.
C¸c ngµnh cã liªn quan, nhÊt lµ tµi chÝnh, ng©n hµng, th¬ng m¹i, n«ng nghiÖp,…cÇn cã sù phèi hîp hµnh ®éng ®Ó t×m ra gi¶i ph¸p thiÕt thùc hç trî xuÊt khÈu vµ coi xuÊt khÈu n«ng s¶n lµ nhiÖm vô chÝnh m×nh xuÊt khÈu n«ng s¶n kh«ng chØ nhiÖm vô cña c¸c ®Çu mèi mµ lµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c ngµnh, c¸c cÊp
§èi víi c¸c doanh nghiÖp ®Çu mèi xuÊt khÈu g¹o cÇn ph¸t huy tÝnh chñ ®éng vµ linh ho¹t trong xö lý ®Çu vµo vµ ®Çu ra cña s¶n phÈm. Sù hç trî cña Nhµ níc lµ quan träng nhng chñ yÕu vÉn lµ ph¸t huy néi lùc cña b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp
TiÕp tôc më réng ph¬ng thøc t¹m tr÷ ®Ó “ mua thêi ®iÓm, b¸n thêi gi¸” trong c¸c n¨m ®Çu thiªn niªn kû míi – thÕ kû 21 b»ng nguån vèn hé trî cña Nhµ níc vµ vèn tù cã cña doanh nghiÖp. Nhµ níc cÇn cã hç trî l·i suÊt ®Ó c¸c doanh nghiÖp ®Çu mèi cã ®ñ ®iÒu kiÖn mua lóa t¹m tr÷ ngay tõ thêi ®iÓm thu ho¹ch
ChÝnh phñ ®· ban hµnh quyÕt ®Þnh vµ c¬ chÕ vÒ ®iÒu hµnh xuÊt khÈu g¹o trong nh÷ng n¨m tíi. §Ó cô thÓ ho¸ quyÕt ®Þnh vµ c¬ chÕ cña ChÝnh phñ, c¸c ngµnh vµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i s¸t c¸nh víi nhau ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô chung lµ tiªu thô lóa hµng ho¸ trong d©n vµ xuÊt khÈu víi gi¸ hîp lý, b¶o ®¶m hµi hoµ lîi Ých gi÷a Nhµ níc – doanh nghiÖp xuÊt khÈu chÕ biÕn vµ ngêi n«ng d©n
III. HÖ thèng chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p hç trî ®Ó thùc hiÖn ®Þnh híng ph¸t triÓn xuÊt nhËp khÈu thêi kú 2001 – 2010
III.1. ChÝnh s¸ch ®Çu t vµ chuyÓn ®æi c¬ cÊu hµng ho¸ - dÞch vô
1. VÒ hµng ho¸
CÇn dµnh u tiªn cao cho c¸c ngµnh s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, cßn ®èi víi c¸c ngµnh thay thÕ nhËp khÈu mµ n¨ng lùc s¶n xuÊt trong níc ®· ®¸p øng ®îc nhu cÇu th× kh«ng nªn t¨ng thªm ®Çu t, kÓ c¶ ®Çu t níc ngoµi. Trong ®Çu t nªn tËp trung vµo c¸c ngµnh hµng chñ lùc vµ c¸c dù ¸n n©ng cao cÊp ®é chÕ biÕn, tõ ®ã n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh hµng ho¸
§èi víi n«ng s¶n, chó träng viÖc ®Çu t ®æi míi gièng c©y trång, c«ng nghÖ tõ ®ã n©ng cao chÊt lîng, hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh, phï hîp víi nhu cÇu trªn thÞ trêng ®i ®«i víi viÖc chó träng ®Çu t vµo kh©u sau khi thu ho¹ch mµ hiÖn nay rÊt cßn h¹n chÕ
Nhµ níc ®Æc biÖt quan t©m ®Çu t trùc tiÕp cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu nh c¶ng, kho tµng, kÓ c¶ kho ngo¹i quan,c¸c trung t©m th¬ng m¹i ë níc ngoµi, t×m kiÕm ®èi t¸c, thu thËp vµ cung cÊp th«ng tin, híng dÉn cho c¸c doanh nghiÖp vÒ luËt lÖ, tiªu chuÈn, mÉu m· thÞ trêng ®ßi hái…; ®Æc biÖt cÇn hç trî cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá kh«ng cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh, nh©n lùc vµ th«ng tin, chó träng ®Çu t ®µo t¹o nguån nh©n lùc, ®Æc biÖt lµ c¸n bé qu¶n lý
Do FDI gãp phÇn ®¸ng kÓ cho xuÊt khÈu nªn cÇn thiÕt hÕt søc chó träng c¶i thiÖn m«i trêng ®Çu t mét c¸ch ®ång bé ®Ó t¨ng søc hÊp dÉn ®èi víi ®Çu t trong níc vµ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, nhÊt lµ trong lÜnh vùc s¶n xuÊt ®Ó xuÊt khÈu. Duy tr× m«i trêng ®Çu t æn ®Þnh ®Ó t¹o t©m lý tin tëng cho c¸c nhµ ®Çu t. Ph¸t triÓn hîp lý c¸c khu chÕ xuÊt, khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi tham gia t¨ng xuÊt khÈu. Më réng thÞ trêng ®Ó l«i kÐo c¸c doanh nghiÖp ®Çu t ë níc ta xuÊt sang c¸c thÞ trêng cã dung lîng lín.
Nguån ®Çu t nªn ®îc x¸c ®Þnh lµ: Nhµ níc tËp trung cho nh÷ng kh©u ®ßi hái vèn lín, cã t¸c dông nhiÒu cho doanh nghiÖp nh nghiªn cøu khoa häc, x©y dùng h¹ tÇng, kho b·i, bÕn c¶ng, thµnh lËp c¸c trung t©m th¬ng m¹i vµ c¸c kho ngo¹i quan ë níc ngoµi… Trong c¸c kh©u cßn l¹i, Nhµ níc chØ ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch u ®·i ®Ó khuyÕn khÝch c¸ nh©n vµ doanh nghiÖp chñ ®éng ®Çu t s¶n xuÊt, kinh doanh, h¹n chÕ tíi møc thÊp nhÊt, nhanh chãng tiÕn tíi xo¸ bá hoµn toµn c¬ chÕ “ xin – cho”, bao cÊp trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp
2. VÒ dÞch vô
§Ó ®¹t môc tiªu t¨ng trëng b×nh qu©n 15% trong thêi kú 2001 – 2010, ®a kim ng¹ch xuÊt khÈu dÞch vô lªn 8,1 tû USD vµo n¨m 2010 vµ ®ång thêi xuÊt siªu 4,7 tû USD vÒ dÞch vô, cÇn tËp trung mäi nguån lùc n©ng cao søc c¹nh tranh cña mäi ngµnh dÞch vô, tËn dông c¬ héi còng nh ®èi phã víi th¸ch thøc do héi nhËp quèc tÕ ®em l¹i
DÞch vô ngµy cµng ph¸t triÓn nhanh chãng c¶ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u vµ rÊt ®a d¹ng. Bªn c¹nh ®ã, tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc míi, m«i trêng c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t h¬n do sù xuÊt hiÖn cña nhiÒu nhµ cung øng dÞch vô níc ngoµi; c¸c h×nh thøc b¶o hé ®èi víi nhiÒu ngµnh dÞch vô sÏ ph¶i gi¶m dÇn theo c¸c nguyªn t¾c më cöa cña thÞ trêng vµ ®èi xö quèc gia (NT) cña hiÖp ®Þnh chung vÒ th¬ng m¹i dÞch vô (GATS). V× vËy, mçi ngµnh dÞch vô ®Òu ph¶i phÊn ®Êu chuyªn nghiÖp hoµ ph¬ng thøc kinh doanh, n©ng cao chÊt lîng dÞch vô theo tiªu chuÈn quèc tÕ ®Ó cã thÓ ph¸t triÓn trong qu¸ tr×nh héi nhËp
III.2. C¸c gi¶i ph¸p vÒ thÞ trêng
§Ó chñ ®éng th©m nhËp thÞ trêng quèc tÕ, duy tr× vµ më réng thÞ phÇn trªn thÞ trêng quen thuéc, khai th¸c thªm c¸c thÞ trêng míi, b¶o ®¶m c¬ cÊu thÞ trêng hîp lý theo nguyªn t¾c ®a ph¬ng ho¸ c¸c ®èi t¸c cÇn ®îc ®æi míi c«ng t¸c thÞ trêng ë tÇm vÜ m« vµ vi m« trong theo c¸c híng sau:
* Ph¸t triÓn m¹nh c«ng t¸c thÞ trêng ë c¶ tÇm vÜ m« vµ vi m«, kh¾c phôc ®ång thêi hao biÓu hiÖn “û l¹i vµo Nhµ níc” vµ “ phã mÆc cho doanh nghiÖp”. §Èy m¹nh ®µm ph¸n th¬ng m¹i song ph¬ng vµ ®a ph¬ng ®Ó t¹o hµnh lang ph¸t lý cho c¸c doanh nghiÖp, cô thÓ lµ ®µm ph¸n më cöa thÞ trêng míi, ®µm ph¸n ®Ó tiÕn tíi th¬ng m¹i c©n b»ng víi nh÷ng thÞ trêng mµ ta thêng xuyªn nhËp siªu, ®µm ph¸n ®Ó thèng nhÊt ho¸ c¸c tiªu chuÈn vÖ sinh, tiªu chuÈn kü thuËt vµ ®µm ph¸n ®Ó níi láng c¸c hµng rµo phi thuÕ quan. C«ng t¸c thÞ trêng xuÊt khÈu vµ thÞ trêng nhËp khÈu ®îc g¾n kÕt chÆt chÏ víi nhau ®Ó võa t¨ng cêng søc m¹nh trong ®µm ph¸n quèc tÕ, võa gãp phÇn chuyÓn dÇn nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp tõ thÞ trêng siªu nhËp (Ch©u ¸) sang thÞ trêng xuÊt siªu (B¾c Mü vµ T©y ¢u)
* T¨ng cêng m¹nh mÏ c«ng t¸c th«ng tin vÒ c¸c thÞ trêng: tõ t×nh h×nh chung cho tíi c¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña c¸c níc, dù b¸o c¸c chiÒu híng cung cÇu hµng ho¸ vµ dÞch vô…
* CÇn chó träng thu hót ®Çu t cña c¸c tËp ®oµn xuyªn quèc gia vµ cña nhµ s¶n xuÊt “ ch×a kho¸ trao tay”( ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc ®iÖn tö vµ c«ng nghÖ th«ng tin) ®Ó võa ®¶m b¶o thÞ trêng xuÊt khÈu th«ng qua hÖ thèng ph©n phèi toµn cÇu, võa gãp phÇn chuÈn bÞ tiÒn ®Ò cho thêi kú sau lµ thêi kú ®Èy m¹nh xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm cã hµm lîng chÊt x¸m vµ c«ng nghÖ cao
* T¨ng cêng c¸c biÖn ph¸p hç trî doanh nghiÖp ViÖt Nam ®Çu t trªn thÞ trêng ngoµi, nhÊt lµ ®Çu t trong kh©u hoµn thiÖn n«ng s¶n, thùc phÈm(thÝ dô nh chÕ biÕn vµ ®ãng gãi chÌ, cµ phª…) ®Ó tr¸nh c¸c hµng rµo thuÕ vµ phi thuÕ quan do níc nhËp khÈu ®Æt ra.
* §èi víi c¸c mÆt hµng mµ ta gi÷ thÞ phÇn lín trªn thÞ trêng quèc tÕ (nh g¹o, cµ phª, h¹t tiªu..), t¨ng cêng ¸p dông c¸c biÖn ph¸p nh th«ng tin chiÕn lîc, chiÕn thuËt, kiÒm chÕ tèc ®é b¸n ra, tham gia c¸c kÕ ho¹ch quèc tÕ vµ ®iÒu tiÕt nguån cung trong ®iÒu kiÖn cã thÓ… ®Ó t¸c ®éng vµo thÞ trêng vµ gi¸ c¶ theo chiÒu híng cã lîi cho ta
* §Èy m¹nh ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i, xóc tiÕn xuÊt khÈu, t¨ng cêng c«ng t¸c thu thËp vµ phæ biÕn th«ng tin còng nh c«ng t¸c dù b¸o ®Ó ®Þnh híng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt, xuÊt khÈu. Nghiªn cøu thµnh lËp Quü xóc tiÕn th¬ng m¹i cã sù ®ãng gãp cña c¸c doanh nghiÖp ®Ó tiªn hµnh hç trî doanh nghiÖp trong c¸c ho¹t ®éng héi chî, trng bµy, triÓn l·m… T¨ng cêng nghiªn cøu c¸c ch¬ng tr×nh xuÊt khÈu träng ®iÓm ®Ó ®Èy m¹nh tiªu thô n«ng s¶n hµng ho¸ cho d©n, tõ ®iÒu tra, qui ho¹ch ®Õn tæ chøc s¶n xuÊt, tæ chøctiªu thô. Cã chÕ ®é khuyÕn khÝch tho¶ ®¸ng (nh miÔn gi¶m thuÕ thu nhËp c¸ nh©n, cho phÐp tÝnh vµo chi phi khi tÝnh thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp…) ®èi víi c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n, bao gåm c¶ c¬ quan ®¹i diÖn ngo¹i giao, ngo¹i th¬ng cña ta ë níc ngoµi tham gia c¸c ho¹t ®éng m«i giíi, trî gióp tiÕp cËn vµ th©m nhËp thÞ trêng quèc tÕ
* ë tÇm vi m«, c¸c doanh nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm dùa vµo khung ph¸p lý vµ c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch cña Nhµ níc ®Ó tæ chøc tiÕp cËn vµ ph©n tÝch, khai th¸c c¸c th«ng tin; trùc tiÕp vµ thêng xuyªn tiÕp xóc víi thÞ trêng thÕ giíi th«ng qua héi th¶o khoa häc, héi chî triÓn l·m; ®Èy m¹nh tiÕp thÞ ®Ó kÞp thêi n¾m b¾t xu thÕ thÞ trêng, b¸m s¸t c¸c thay ®æi trong s¶n xuÊt kinh doanh; tù m×nh lo t×m b¹n hµng, thÞ trêng, tù m×nh lo tæ chøc s¶n xuÊt vµ nhËp khÈu theo nhu cÇu vµ thÞ hiÕu cña thÞ trêng, tr¸nh t tëng û l¹i vµo c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc hoÆc tr«ng chê trî cÊp, trî gi¸; ®Æc biÖt chó träng gi÷ “ ch÷ tÝn” trong viÖc kinh doanh ®Ó duy tr× chç ®øng trªn thÞ trêng, phèi hîp víi nhau trongviÖc ®i t×m vµ quan hÖ b¹n hµng
III.3. Hoµn thiÖn m«i trêng ph¸p lý vµ tiÕp tôc ®æi míi, hoµn thiÖn c¬ chÕ, chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu.
Theo QuyÕt ®Þnh sè 46/2001/Q§ - TTg ngµy 04/04/2001, ®Ó ®¶m b¶o lîi Ých c«ng d©n, æn ®Þnh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ thÞ trêng trong níc, gi¶m bít khã kh¨n ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt, lu th«ng lóa g¹o, Thñ tíng ChÝnh phñ sÏ xem xÐt, quyÕt ®Þnh c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt can thiÖp cã hiÖu qu¶ vµo thÞ trêng lóa g¹o.
§Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thùc hiÖn thµnh c«ng nhiÖm vô träng t©m trong thêi gian tõ nay ®Õn n¨m 2010, cÇn hoµn thiÖn m«i trêng ph¸p lý, ®ång thêi tiÕp tôc ®æi míi, bæ sung vµ hoµn thiÖn c¬ chÕ chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ theo híng:
* X©y dùng hÖ thèng c¸c tiªu chuÈn hµng ho¸ - dÞch vô xuÊt khÈu cho phï hîp víi ®ßi hái cña thÞ trêng, n©ng dÇn søc c¹nh tranh
§iÒu chØnh hoÆc ban hµnh míi c¸c quy ®Þnh díi luËt ®Ó xö lý linh ho¹t c¸c m¶ng kinh doanh ®ang ngµy cµng trë nªn quan träng nhng cha ®ñ khung ph¸p lý nh c¸c lÜnh vùc dÞch vô, xuÊt khÈu t¹i chç ( b¸n hµng thu ngo¹i tÖ m¹nh, b¸n hµng miÔn phÝ, giao hµng xuÊt khÈu trªn l·nh thæ ViÖt Nam ®Ó tiÕp tôc s¶n xuÊt thµnh s¶n phÈm xuÊt khÈu …), bu«n b¸n biªn giíi vµ bu«n b¸n duyªn h¶i, kinh doanh t¹m nhËp t¸i xuÊt vµ chuyÓn khÈu. §Æc biÖt chó träng khuyÕn khÝch ®i ®«i víi viÖc qu¶n lý c¸c dÞch vô t¸i xuÊt, chuyÓn khÈu vµ kho ngo¹i quan ®Ó tËn dông u thÕ vÒ vÞ trÝ ®Þa lý, t¨ng thu ngo¹i tÖ
*Trong ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, kiÓn tr× chÝnh s¸ch nhiÒu thµnh phÇn, trong ®ã kinh tÕ quèc doanh ®ãng vai trß chñ ®¹o. H¹n chÕ dÇn, tiÕn tíi xo¸ bá t×nh tr¹ng ®éc quyÒn, më réng ®Çu mèi kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, khuyÕn khÝch kinh tÕ ngoµi quèc doanh tham gia xuÊt nhËp khÈu, hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá, b¶o ®¶m sù b×nh ®¼ng trong viÖc tiÕp cËn c¸c nh©n tè ®Çu vµo (vèn, tÝn dông, ®Êt ®ai, lao ®éng) còng nh viÖc hç trî ®Çu t, kinh doanh tõ phÝa nhµ níc
* TiÕp tôc ®Èy m¹nh c¶i c¸ch hµnhchÝnh trong lÜnh vùc th¬ng m¹i theo híng xo¸ bá thñ tôc phiÒn hµ, phÊn ®Êu æn ®Þnh m«i trêng ph¸p lý ®Ó t¹o t©m lý tin tëng cho c¸c doanh nghiÖp, khuyÕn khÝch hä chÊp nhËn bá vèn ®Çu t l©u dµi. PhÊn ®Êu lµm cho chÝnh s¸ch thuÕ, ®Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch thuÕ xuÊt nhËp khÈu cã ®Þnh híng nhÊt qu¸n kh«ng g©y khã kh¨n cho doanh nghiÖp tong tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh doanh. Gi¶m dÇn, tiÕn tíi ngõng ¸p dông c¸c lÖnh cÊm, lÖnh ngõng nhËp khÈu t¹m thêi. ChÊm døt t×nh tr¹ng thay ®æi chÝnh s¸ch cã hiÖu lùc håi tè vµ chÊm døt t×nh tr¹ng h×nh sù ho¸ c¸c mèi quan hÖ d©n sù. T¨ng cêng tÝnh ®ång bé cña c¬ chÕ chÝnh s¸ch; ¸p dông thÝ ®iÓm m« h×nh liªn kÕt 4 bªn trong x©y dùng c¸c ®Ò ¸n ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu (doanh nghiÖp liªn kÕt víi trêng, viÖn nghiªn cøu, c¸c tæ chøc tµi chÝnh vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc )
* TiÕp cËn c¸c ph¬ng thøc kinh doanh míi nh bu«n b¸n trªn thÞ trêng giao dÞch hµng ho¸ (Commdity Exchange), trong ®ã cã thÞ trêng hµng ho¸ giao ngay vµ thÞ trêng kú h¹n (Future, Forward, Options) ®Ó võa trùc tiÕp tham gia ®iÒu tiÕt gi¸ quèc tÕ, võa tËn dông ®îc tÝnh chÊt phßng ngõa rñi ro cña c¸c thÞ trêng nµy. Tõ nay ®Õn n¨m 2010 phÊn ®Êu h×nh thµnh thÞ trêng giao ngay vµ thÞ trêng kú h¹n ViÖt Nam ®èi víi 1,2 mÆt hµng xuÊt khÈu quan träng (cã thÓ lÊy g¹o hoÆc cµ phª lµm thÝ ®iÓm)
III.4. VÒ héi nhËp quèc tÕ
* T¹o dùng sù nhÊt trÝ cao, quyÕt t©m lín trong viÖc héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ quèc tÕ trë trªn c¬ së gi÷ v÷ng ®éc lËp tù chñ vµ ®Þng híng XHCN ®Ó giµnh nh÷ng u ®·i vÒ th¬ng m¹i, tõ ®ã më réng thÞ trêng, thóc ®Èy s¶n xuÊt, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng.
* X©y dùng mét lé tr×nh hîp lý, phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña ta vµ víi cam kÕt quèc tÕ vÒ gi¶m thuÕ quan, thuÕ ho¸ víi viÖc ®i ®«i víi viÖc xo¸ bá hµng rµo phi thuÕ quan, ¸p dông chÕ ®é ®·i ngé quèc gia, lÞch tr×nh bo¶ hé… c«ng bè c«ng khai ®Ó c¸c ngµnh cã híng s¾p xÕp s¶n xuÊt, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh. §iÒu cÊp b¸ch lµ x©y dùng lé tr×nh tæng thÓ tham gia AFTA, ®i ®«i víi viÖc tÝch cùc, chñ ®éng x©y dùng lé tr×nh ®µm ph¸n víi WTO. ThÓ theo lé tr×nh ®ã, cã ch¬ng tr×nh ®iÒu chØnh, söa ®æi, x©y dùng c¸c v¨n b¶n ph¸p qui t¬ng øng.
* Chñ ®éng thay ®æi vÒ c¨n b¶n ph¬ng thøc qu¶n lý nhËp khÈu. T¨ng cêng sö dông c¸c c«ng cô phi thuÕ “ hîp lÖ” nh c¸c hµng rµo tiªu chuÈn kü thuËt, vÖ sinh, m«i trêng… h¹n ng¹ch thuÕ quan, thuÕ tuyÖt ®èi, thuÕ mïa vô, thuÕ chèng ph¸, chèng trî cÊp. Gi¶m dÇn tû träng cña thuÕ nhËp khÈu trong c¬ cÊu nguån thu ng©n s¸ch. C¶i c¸ch biÓu thuÕ vµ c¶i c¸ch c«ng t¸c thu thuÕ ®Ó gi¶m dÇn, tiÕn tíi xo¸ bá chÕ ®é tÝnh thuÕ theo gi¸ tèi thiÓu.
* TÝch cùc xóc tiÕn xÕp s¾p l¹i c¸c doanh nghiÖp, ®æi míi c«ng nghÖ, ph¬ng thøc qu¶n lý ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh cña tõng ngµnh hµng; c«ng bè lé tr×nh râ rµng cho viÖc dë bá hµng rµo b¶o hé, kh¾c phôc triÖt ®Ó nh÷ng bÊt hîp lý trong chÝnh s¸ch b¶o hé theo híng tríc hÕt chó träng b¶o hé n«ng s¶n.
* TËn dông c¸c thÓ chÕ u ®·i dµnh cho c¸c níc ®ang ph¸t triÓn vµ kÐm ph¸t triÓn trong ®µm ph¸n song ph¬ng vµ ®a ph¬ng, cïng c¸c níc ®ang ph¸t triÓn ®Êu tranh cho lîi Ých cña c¸c níc nghÌo. N¾m b¾t vµ tËn dông xu thÕ “ khu vùc ho¸” ®Ó b¾t tay víi tõng thÞ trêng (hoÆc khu vùc thÞ trêng ) riªng lÎ, võa t¹o thÞ trêng xuÊt khÈu æn ®Þnh, võa lµm quen dÇn víi héi nhËp kinh tÕ toµn cÇu (WTO)
* Nhµ níc t¨ng cêng phæ biÕn kiÕn thøc cho x· héi vÒ héi nhËp, c¸c doanh nghiÖp chñ ®éng tÝch cùc t×m hiÓu ®Ó tËn dông nh÷ng thuËn lîi míi do qu¸ tr×nh héi nhËp ®em l¹i ®ång thêi øng phã víi nh÷ng th¸ch thøc nÈy sinh
III.5. VÒ ®µo t¹o c¸n bé
Kinh nghiÖm cña nhiÒu níc trªn thÕ giíi vµ khu vùc (nh NhËt B¶n, Xingapore…) cho thÊy c«ng t¸c ®µo t¹o lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quyÕt ®Þnh thµnh c«ng ®èi víi sù ph¸t triÓn cña ®Êt níc. Ngµy nay nh©n tè nµy l¹i cµng cã ý nghÜa quan träng trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ tri thøc ®ang h×nh thµnh vµ ¶nh hëng s©u réng tíi t duy qu¶n lý, t duy kinh tÕ vµ ph¬ng thøc s¶n xuÊt, kinh doanh. V× vËy ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng nh÷ng môc tiªu chiÕn lîc ®· ®Ò ra,vÊn ®Ò t¹o dùng ®îc mét ®éi ngò c¸n bé, doanh nh©n cã n¨ng lùc vµ mét ®éi ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ tham gia c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu ®ãng vai trß hÕt søc quan träng
Cã thÓ nãi t duy kinh doanh, nghiÖp vô vµ ph¬ng thøc kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nh×n chung míi ë tr×nh ®é thÊp, cã kho¶ng c¸ch kh¸ xa so tr×nh ®é thÕ giíi. H¬n thÕ n÷a, víi môc tiªu chiÕn lîc lµ t¨ng trëng xÊp xØ 14%/n¨m th× nhu cÇu vÒ c«ng nh©n lµnh nghÒ (may mÆc, l¾p r¸p ®iÖn tö, c¬ khÝ…) sÏ rÊt lín. Cø xuÊt khÈu 1 tûUSD hµng may mÆc hoÆc giµy dÐp th× cÇn tíi 300 – 400 ngµn c«ng nh©n, cø xuÊt khÈu 1 triÖu USD hµng thñ c«ng mü nghÖ th× cÇn thªm 3 – 4 ngµn c«ng nh©n…V× vËy, song song víi viÖc ®µo t¹o mét ®éi ngò c¸n bé, ®éi ngò doanh nh©n cã n¨ng lùc ph¶i chó träng t¹o mét ®éi ngò c«ng nh©n ®ñ vÒ sè lîng, th¹o vÒ tay nghÒ ®Ó thùc hiÖn chiÕn lîc xuÊt nhËp khÈu.
Nhµ níc cÇn nghiªn cøu tæ chøc nh÷ng líp ®µo t¹o vµ båi dìng gi¸m ®èc ®Ó h×nh thµnh dÇn ®éi ngò doanh nh©n cã n¨ng lùc, cã kh¶ n¨ng xö lý linh ho¹t, ®ång thêi cÇn cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch doanh nh©n giái, ®Æc biÖt lµ trong khu vùc doanh nghiÖp Nhµ níc. NÕu cÇn, cã thÓ xem l¹i chÕ ®é tiÒn l¬ng cho ngêi ®øng ®Çu c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc
III.6. VÒ tæ chøc thùc hiÖn ®Þnh híng ph¸t triÓn xuÊt - nhËp khÈu thêi kú 2001 - 2010.
§Ó thùc hiÖn thµnh c«ng nh÷ng môc tiªu chiÕn lîc ®· ®Ò ra, cÇn tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p sau:
* T¨ng cêng vµ lµm râ h¬n tr¸ch nhiÖm vµ mèi quan hÖ phèi hîp gi÷a c¸c Bé vµ c¸c ®Þa ph¬ng trong c¸c kh©u quy ho¹ch, tæ chøc s¶n xuÊt, tæ chøc tiªu thô. Xem xÐt kh¶ n¨ng x©y dùng mét sè ch¬ng tr×nh xuÊt khÈu träng ®iÓm víi sù tham gia cña c¸c Bé, ngµnh, ®Þa ph¬ng h÷u quan víi mét c¬ quan chñ ®¹o tËp trung. T¨ng cêng quan hÖ hîp t¸c, phèi hîp gi÷a c¸c Bé víi c¸c tæ chøc ®¹i diÖn doanh nghiÖp (nh phßng th¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp ViÖt Nam, c¸c HiÖp héi ngµnh hµng…)
* Cñng cè hÖ thèng xóc tiÕn th¬ng m¹i (ë c¶ TW vµ ®Þa ph¬ng), trong ®ã cã viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn Côc xóc tiÕn Th¬ng m¹i, c¬ quan chÞu tr¸ch nhiÖm x©y dùng khung ph¸p lý vµ thùc hiÖn sù qu¶n lý Nhµ níc, ®iÒu hoµ, phèi hîp c«ng t¸c xóc tiÕn th¬ng m¹i trong c¶ níc. Tõng bíc h×nh thµnh c¸c trung t©m th¬ng m¹i ViÖt Nam ë níc ngoµi. Ban hµnh quy chÕ thëng cho c¸c c¸ nh©n, doanh nghiÖp më réng ®îc thÞ trêng,t×m thªm ®îc ®èi t¸c. T¹o ®iÒu kiÖn vµ hç trî cho c¸c doanh nghiÖp ®Çu t ra níc ngoµi, ®Æc biÖt trong viÖc thµnh lËp c¸c trung t©m th¬ng m¹i,kho ngo¹i h¶i quan… ®Ó giíi thiÖu, ®a nguyªn liÖu, hµng ho¸ sang vµ tæ chøc s¶n xuÊt hµng ho¸ xuÊt khÈu ngay t¹i thÞ trêng ®ã
* Më réng viÖc h×nh thµnh vµ cñng cè vai trß cña c¸c hiÖp héi ngµnh hµnh ®Ó t¨ng cêng tÝnh tæ chøc vµ tÝnh tËp thÓ trong m«i trêng c¹nh tranh. Kh¾c phôc xu híng “ quèc doanh ho¸ hiÖp héi”, kh¼ng ®Þnh nguyªn t¾c c¬ b¶n cña c¸c hiÖp héi lµ nguyªn t¾c “ më”, qui tô tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp cã chung quyÒn lîi, bÊt kÓ thµnh phÇn kinh tÕ, bÊt kÓ qui m«. KhuyÕn khÝch c¸c hiÖp héi tù thµnh lËp quü phong ngõa rñi ro vµ tham gia c¸c hiÖp héi ngµnh hµng quèc tÕ ®Ó phèi hîp hµnh ®éng, æn ®Þnh gi¸ c¶
* Sím hoµn thiÖn Quü Hç trî tÝn dông xuÊt khÈu theo ®óng tiªu chÝ cña luËt khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc (1998) ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp cã tiÒm n¨ng th«ng qua viÖc cÊp tÝn dông víi l·i suÊt u ®·i, b·o l·nh tiÒn vay vµ cÊp tÝndông xuÊt khÈu cho ngêi mua níc ngoµi, tiÕn tíi thµnh lËp ng©n hµng xuÊt nhËp khÈu
Nghiªn cøu thµnh lËp Quü hoÆc c«ng ty b¶o hiÓm xuÊt khÈu ®Ó b¶o hiÓm rñi ro thanh to¸n khi tiÕp cËn c¸c thÞ trêng míi. KhuyÕn khÝch c¸c hiÖp héi ngµnh hµng tù h×nh thµnh c¸c quü b¶o hiÓm ®Ò phßng rñi ro, kÓ c¶ trong trêng hîp gi¸ thÞ trêng thÕ giíi biÕn ®éng. Nhµ níc cã chÝnh s¸ch thëng cho doanh nghiÖp, c¸ nh©n lµm tèt c«ng t¸c xuÊt khÈu
* ThiÕt kÕ m¹ng líi c¸c c¬ quan ®¹i diÖn ngo¹i giao ë níc ngoµi, kÓ c¶ tham t¸n th¬ng m¹i phôc vô thiÕt thùc cho viÖc më réng quan hÖ kinh tÕ vµ thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm, t¨ng cêng tr¸ch nhiÖm cña c¸c bé phËn ®ã ®èi víi viÖc cung cÊp th«ng tin, hç trî doanh nghiÖp t×m kiÕm b¹n hµng. KhuyÕn khÝch vµ hç trî cho c¸c doanh nghiÖp më v¨n phßng ®¹i diÖn ë bªn ngoµi ®Ó tiÕp thÞ,xóc tiÕn xuÊt khÈu
* Giao Bé Th¬ng M¹i cïng Uû ban céng t¸c ngêi ViÖt ë níc ngoµi h×nh thµnh m¹ng líi ngêi ViÖt sinh sèng ë níc ngoµi lµm ®¹i lý tiªu thô hµng ho¸ cho ViÖt Nam.
* C¸c Bé, ngµnh s¶n xuÊt cÇn phèi hîp víi Bé kÕ ho¹ch - §Çu t, Bé Th¬ng M¹i x©y dùng c¸c ch¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch xuÊt khÈu, nhÊt lµ ®èi víi c¸c mÆt hµng chñ lùc, tõ kh©u s¶n xuÊt tíi kh©u tiªu thô; híng dÉn, hç trî c¸c nhµ s¶n xuÊt thùc hiÖn.
IV. Mét sè biÖn ph¸p cô thÓ kh¸c
IV.1. BiÖn ph¸p vÒ chiÕn lîc s¶n phÈm
Nh trªn ®· ph©n tÝch, nguyªn nh©n cã tÝnh bao trïm c¶n trë kh¶ n¨ng vµ hiÖu qu¶ xuÊt khÈu n«ng s¶n lµ do chÊt lîng s¶n phÈm kh«ng cao, kh«ng æn ®Þnh, kh«ng ®ång ®Òu, khèi lîng ph©n t¸n nhá lÎ, mÉu m· kh«ng hÊp dÉn, gi¸ cao…§Ó thóc ®Èy xuÊt khÈu, cÇn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p nh»m ph¸t huy lîi thÕ c¹nh tranh, t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm ®¸p øng nhu cÇu mäi mÆt vµ ®a d¹ng cña kh¸ch hµng. Do vËy gi¶i ph¸p vÒ s¶n phÈm lµ gi¶i ph¸p cã tÝnh chiÕn lîc tríc m¾t còng nh l©u dµi
§Ó kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ mang tÝnh c¬ cÊu, híng ph¸t triÓn chñ ®¹o cña nhãm hµng n«ng s¶n trong 10 n¨m tíi ®©y lµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu toµn lÜnh vùc trong mçi ngµnh, thËm chÝ trong tõng lo¹i s¶n phÈm, n©ng cao n¨ng su©t, chÊt lîng vµ gi¸ trÞ gia t¨ng. CÇn cã sù ®Çu t thÝch ®¸ng vµo kh©u gièng vµ c«ng nghÖ sau thu ho¹ch, kÓ c¶ ®ãng gãi, b¶o qu¶n,vËn chuyÓn… ®Ó t¹o ra nh÷ng ®ét ph¸ vÒ n¨ng suÊt vµ chÊt lîng s¶n phÈm
IV.2. Quy ho¹ch n«ng s¶n xuÊt hµng ho¸ tËp trung
Quy ho¹ch n«ng s¶n xuÊt hµng ho¸ tËp trung nh»m t¹o ra vïng nguyªn liÖu cã chÊt lîng cao g¾n víi hÖ thèng tiªu thô phôc vô chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu
X¸c ®Þnh vµ qui ho¹ch ®Çu t mét c¸ch ®ång bé c¸c vïng s¶n xuÊt hµng ho¸ tËp trung t¹o vïng nguyªn liÖu ca cho chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu. Vïng lóa g¹o chÊt lîng cao cho xuÊt khÈu víi kho¶ng 1,0 triÖu ha ë §BSCL vµ kho¶ng 300.000 ha ë vïng §BSH, dù kiÕn hµng n¨m lµm ra 70% g¹o xuÊt khÈu cã chÊt lîng cao. Vïng cµ phª th©m canh T©y Nguyªn, §«ng Nam Bé vµ Trung Bé kho¶ng 700 ngµn ha; vïng chÌ miÒn nói phÝa B¾c kho¶ng 100 ngµn ha; vïng ®iÒu tËp trung th©m canh Duyªn h¶i miÒn Trung, §«ng Nam Bé víi diÖn tÝch kho¶ng 300 ngµn ha.
Ngoµi ra, sù ®æi míi trong luËt ®Êt ®ai vµ thuÕ sö dông ®Êt ®· t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn ngêi n«ng d©n, trong qu¸ tr×nh sö dông vµ khai th¸c cã hiÖu qu¶ c¸c nguån ®Êt ®ai cã kh¶ n¨ng canh t¸c n«ng – l©m nghiÖp. Do vËy diÖn tÝch gieo trång c¸c c©y ®· t¨ng lªn c¶ 3 ph¬ng diÖn: khai hoang phôc ho¸; th©m canh t¨ng vô vµ ®æi míi hÖ thèng c©y trång
HiÖu qu¶ kinh tÕ vÒ sö dông ®Êt t¨ng. ë nhiÒu vïng, nhiÒu ®Þa ph¬ng ®· ®æi míi c¬ cÊu c©y trång mïa vô (tõ 1 vô – 2 vô lªn 3 – 4 vô/n¨m) n©ng cao hÖ sè sö dông ®Êt canh t¸c (tõ 1,54 lªn 1,96 lÇn), nhiÒu m« h×nh canh t¸c 4 – 5 vô/n¨m ®· xuÊt hiÖn. Gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ vµ gi¸ trÞ sö dông ®Êt trong n«ng nghiÖp, xuÊt hiÖn c¸c m« h×nh s¶n xuÊt ®¹t hµng chôc triÖu ®ång ®Õn hµng tr¨m triÖu ®ång trªn 1 ha.
ChÝnh s¸ch ®Êt ®ai ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho qu¸ tr×nh h×nh thµnh c¸c tr¹ng tr¹i s¶n xuÊt, hiÖn nay c¶ níc cã kho¶ng 115.000 trang tr¹i. NhiÒu trang tr¹i s¶n xuÊt chuyªn m«n ho¸ cã qui m« lín trªn c¸c vïng s¶n xuÊt tËp trung nh vïng chÌ, cµ phª, cao su, vïng lóa, vïng c©y ¨n qu¶,…
BiÓu III.3: DiÖn tÝch c¸c lo¹i c©y trång
§¬n vÞ tÝnh: 1000 ha
N¨m
Tæng sè
Chia ra
C©y hµng n¨m
C©y l©u n¨m
C©y l¬ng thùc
C©y c«ng nghiÖp
C©y c«ng nghiÖp
C©y ¨n qu¶
1990
9.040,0
7.110,9
542
657,3
281,2
1991
9.409,7
7.448,0
578,7
662,7
271,9
1992
9.752,0
7.707,4
584,4
697,8
260,9
1993
9.979,7
7.796,7
598,9
778,5
296
1994
10.381,4
7.809,0
655,8
851,7
320,2
1995
10.496,9
7.972,0
717,3
902,5
346,4
1996
11.031,1
8.217,5
694,3
1.107
385,1
1997
11.316,4
8.320,4
728,2
1.153,4
426,1
1998
11.704,8
8.540,6
808,2
1.202,3
447
1999
12.285,1
8.868,4
1.594,6
1.216,1
496
2000
12.296,3
8.876,1
1.602,4
1.297,8
510,2
% t¨ng b×nh qu©n
103,81
102,65
104,5
109,3
105,65
Nguån: Niªn gi¸m thèng kª 1999 vµ 2000
IV.3. T¨ng cêng n¨ng lùc chÕ biÕn vµ kiÓm so¸t chÊt lîng ®Ó n©ng cao gi¸ trÞ xuÊt khÈu.
Môc tiªu cña gi¶i ph¸p nµy lµ nh»m kh«ng ngõng n©ng cao gi¸ trÞ xuÊt khÈu n«ng s¶n cña ViÖt Nam trªn c¸c gãc ®é kh¸c nhau nh: t¨ng khèi lîng xuÊt khÈu n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm xuÊt khÈu tõ kh©u chän gièn ®Õn th¬ng m¹i ho¸ c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp b»ng c¸ch t¨ng gi¸ trÞ c«ng nghiÖp trong s¶n phÈm ë møc ®é cao nhÊt cã thÓ, tiÕp cËn thÞ trêng cã lîi Ých xuÊt khÈu lín, h¹n chÕ bít biªn ®é giao ®éng gi¸ cña c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp
Trªn thÞ trêng thÕ giíi xu híng chung cña c¸c níc xuÊt khÈu n«ng s¶n lµ t¨ng tû lÖ c¸c s¶n phÈm cã ®é chÕ biÕn s©u nh»m n©ng cao c¸c gi¸ trÞ s¶n phÈm, tho· m·n ®îc c¸c tiªu chuÈn chÊt lîng cña thÞ trêng nhËp khÈu vµ gi¶m møc giao ®éng cña gi¸ c¶ n«ng s¶n trªn thÞ trêng …MÆt kh¸c trong ®iÒu kiÖn níc ta, ®©y lµ vÊn ®Ò hÕt søc quan träng trong chñ tr¬ng ph¸t triÓn cña mét nÒn n«ng nghiÖp hµng ho¸ m¹nh vµo xuÊt khÈu cña ViÖt Nam trong giai ®o¹n tõ nay ®Õn n¨m 2010
§Ó cho n«ng s¶n hµng ho¸ ngµy cµng ®¸p øng ®îc yªu cÇu vÒ chÊt lîng trong qu¸ tr×nh chÕ biÕn, Nhµ níc cÇn thiÕt ph¶i hç trî c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng s¶n cho c¸c c¬ së s¬ chÕ, c¸c doanh nghiÖp chÕ biÕn th«ng qua ch¬ng tr×nh giíi thiÖu réng r·i c¸c tµi liÖu vµ tr×nh diÔn c¸c c«ng nghÖ chÕ biÕn c¸c n«ng s¶n míi, hç trî c¸c doanh nghiÖp trong chuyÓn giao c«ng nghÖ, hç trî nghiªn có vµ c¶i tiÕn c«ng nghÖ ®ang ®îc ¸p dông vµ cã chÝnh s¸ch n©ng cao c«ng nghÖ chÕ biÕn th«ng qua thuÕ,tÝn dông, khÊu hao.
Nhµ níc cÇn hç trî viÖc ®µo t¹o vµ híng dÉn hÖ thèng kiÓm so¸t chÊt lîng n«ng s¶n s¶n xuÊt xuÊt khÈu ®Ó ngêi s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn hiÓu ®îc c¸c yªu cÇu vÒ chÊt lîng ®ång bé víi c¸c n«ng s¶n xuÊt khÈu. Sím thµnh lËp vµ ®a ho¹t ®éng tÝn dông hç trî xuÊt khÈu ®Ó trong mäi trêng hîp ®Òu tiªu thô hÕt hµng ho¸ n«ng s¶n.
IV.4. T¨ng cêng vai trß cña ChÝnh phñ trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n
§©y lµ gi¶i ph¸p mang ý nghÜa trî gióp cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm n«ng s¶n ViÖt Nam x©m nhËp thÞ trêng míi vµ duy tr× æn ®Þnh c¸c thÞ trêng truyÒn thèng.
* Th«ng qua c¸c ho¹t ®éng ngo¹i giao, ®µm ph¸n víi c¸c thÞ trêng cã ®iÒu kiÖn u ®·i mËu dÞch dµnh cho c¸c s¶n phÈm n«ng phÈm n«ng nghiÖp cña c¸c níc ®· ph¸t triÓn nh thÞ trêng Mü, thÞ trêng c¸c níc T©y ¢u
* §µm ph¸n ký kÕt c¸c tho¶ thuËn th¬ng m¹i song ph¬ng vµ ®a ph¬ng, bao gåm: §µm ph¸n h¹n ng¹ch xuÊt khÈu ®èi víi mÆt hµng cã h¹n ng¹ch, ®µm ph¸n ®ßi c©n b»ng xuÊt – nhËp khÈu víi c¸c thÞ trêng ViÖt Nam cßn nhËp siªu, ký c¸c hiÖp ®Þnh ChÝnh Phñ vµ mua b¸n hµng ho¸ gi÷a c¸c quèc gia.
* X©y dùng tèt mèi quan hÖ gi÷a ViÖt Nam víi c¸c tæ chøckinh tÕ th¬ng m¹i cña c¸c khu vùc vµ thÕ giíi nh: ASEAN, APEC, WTO, AFTA, FC… tham gia vµo c¸c hiÖp héi xuÊt khÈu theo c¸c mÆt hµng n«ng s¶n, nh HiÖp héi cao su, HiÖp héi cµ phª, HiÖp héi chuèi…
* TiÕn hµnh m¹nh mÏ h¬n c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i c¶ trong vµ ngoµi níc nh»m ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tiÕp cËn thÞ trêng xuÊt khÈu cho c¸c doanh nghiÖp, c¸c s¶n phÈm ViÖt Nam.
MËu dÞch hµng n«ng s¶n còng cã vÞ trÝ quan träng, th«ng thêng, c¬ héi tiÕp cËn thÞ trêng xuÊt khÈu cho c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp bÞ h¹n chÕ bëi c¸c hµng rµo thuÕ quan vµ phi thuÕ quan cña mçi quèc gia, do ®ã ph¶i ®îc dµm ph¸n tho¶ thuËn ë cÊp ®é quèc gia vµ ®«i khi trë thµnh ®iÒu kiÖn cho c¸c tho¶ thuËn th¬ng m¹i cña c¸c hµng ho¸ kh¸c. V× vËy chÝnh phñ ®ãng vai trß hÕt søc quan träng trong viÖc x©y dùng vµ cñng cè vµ ph¸t triÓn thÞ trêng xuÊt khÈu nãi chung vµ thÞ trêng n«ng s¶n nãi riªng
IV.5. Hç trî nghiªn cøu thÞ trêng quèc tÕ trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n
Do qui m« cña thÞ trêng quèc tÕ lín h¬n rÊt nhiÒu so víi thÞ trêng trong níc, mÆt kh¸c thÞ trêng n«ng s¶n quèc tÕ thêng xuyªn biÕn ®éng phøc t¹p, nªn c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh n«ng s¶n xuÊt khÈu thêng gÆp nhiÒu khã kh¨n trong nghiªn cøu thÞ trêng. §èi víi ViÖt Nam th× c¸c doanh nghiÖp n¾m b¾t th«ng tin vÒ thÞ trêng quèc tÕ cßn rÊt kÐm, th«ng tin thiÕu, ®é chÝnh x¸c kh«ng cao. V× vËy c¸c doanh nghiÖp bÞ ®éng lóng tóng trong ®iÒuhµnh xuÊt khÈu n«ng s¶n. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp trong kinh doanh n«ng s¶n xuÊt khÈu. Nhµ níc nªn thµnh lËp c¸c trung t©m xóc tiÕn th¬ng m¹i, trong ®ã cã trung t©m xóc tiÕn n«ng s¶n xuÊt khÈu ®Ó trî gióp c¸c nhµ s¶n xuÊt chÕ biÕn vµ kinh doanh xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n ë ViÖt Nam. Chøc n¨ng cña trung t©m nµy lµn¾m b¾t vµ cung cÊp th«ng tin vÒ thÞ trêng n«ng s¶n thÕ giíi cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam tæ chøc xóc tiÕn xuÊt khÈu vµ ®a hµng ra níc ngoµi mét c¸ch thuËn lîi vµ tiÕt kiÖm chi phÝ. ViÖc tËp trung nghiªn cøu thÞ trêng níc ngoµi vÒ n«ng s¶n lµ híng ho¹t ®éng cña trung t©m, vÒ l©u dµi sÏ tiÕn tíi thiÕt lËp mét ng©n hµng d÷ liÖu vÒ tõng thÞ trêng níc ngoµi ®Ó s½n sµng cung cÊp cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nÕu hä cÇn ®Õn. C¸c c¬ quan ngo¹i giao ë níc ngoµi cÇn cã c¸c nhãm c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng, cã b¸o c¸o chi tiÕt vÒ thÞ trêng
IV.6. C¶i tiÕn c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt khÈu
§Ó ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®¹t hiÖu qu¶ ®Ò ra, cÇn tËp trung vµo gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò sau:
* Xo¸ bá c¬ chÕ “ xin – cho” trong cÊp h¹n ng¹ch xuÊt khÈu ®èi víi c¸c n«ng s¶n qu¶n lý b»ng h¹n ng¹ch
* §¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc xuÊt khÈu n«ng s¶n
* TiÕp tôc khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇnkinh tÕ trùc tiÕp tham gia vµo xuÊt khÈu n«ng s¶n
* ViÖt Nam n»m trong khu vùc n«ng s¶n nhiÖt ®íi chÞu søc Ðp c¹nh tranh cña nhiÒu quèc gia. Trong xu thÕ héi nhËp, chóng ta cÇn tiÕp thu nh÷ng kinh nghiÖm cña c¸c níc cã nh÷ng mÆt hµng gièng nhau, ®æi míi toµn diÖn s¶n xuÊt, chÕ biÕn tiªu dïng vµ xuÊt khÈu n«ng s¶n, ®a n«ng s¶n vµo c¸c thÞ trêng cã chiÕn lîc tiÕp thÞ. G¾n môc tiªu xuÊt khÈu n«ng s¶n trong ch¬ng tr×nh c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n
IV.7. TiÕp tôc ®Èy m¹nh c¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh, xo¸ bá c¸c rµo c¶n bÊt hîp lý ®ang c¶n trë ho¹t ®éng xuÊt khÈu.
1.TiÕp tôc më réng chÕ ®é miÔn kiÓm tra ®èi víi hµng xuÊt khÈu
KÓ tõ ngµy15/10/2001, Tæng côc H¶i quan ®· ¸p dông thÝ ®iÓm chÕ ®é miÔn kiÓm tra ®èi víi hµng xuÊt khÈu t¹i c¶ng Sµi Gßn vµ c¶ng H¶i Phßng. Më réng ®Þa bµn vµ t¨ng thªm diÖn hµng ho¸ xuÊt khÈu ®îc miÔn kiÓm tra H¶i quan, trong ®ã, chó träng nh÷ng mÆt hµng ®îc coi lµ “®Çu tµu t¨ng trëng” nh n«ng s¶n, thùc phÈm chÕ biÕn, ®IÖn tö vµ linh kiÖn…Bªn c¹nh ®ã, quy tr×nh nghiÖp vô ®èi víi hµng xuÊt khÈu ®îc c¶I thiÖn h¬n n÷a ®Ó ®¸p øng nguyÖn väng c¬ b¶n cña doanh nghiÖp lµ cã thÓ xuÊt hµng vµo bÊt cø thêi ®iÓm nµo trong ngµy.
2. Sù æn ®Þnh cña biÓu thuÕ
NhiÒu doanh nghiÖp nhËn xÐt, biÓu thuÕ xuÊt nhËp khÈu hiÖn nay thay ®æi qu¸ thêng xuyªn khiÕn doanh nghiÖp gÆp nhiÒu khã kh¨n trong viÖc tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh doanh. Theo Bé th¬ng m¹i, do nÒn kinh tÕ níc ta ®ang trong giai ®o¹n chuyÓn ®æi nªn rÊt khã tr¸nh khái viÖc ph¶i cã nh÷ng thay ®æi thêng xuyªn vÒ thuÕ suÊt nh»m ®¸p øng nhu cÇu b¶o hé cña ngµnh hµng míi. Tuy nhiªn Bé Th¬ng M¹i ®Ò nghÞ Thñ tíng ChÝnh phñ giao Bé Tµi ChÝnh phèi hîp víi c¸c Bé, ngµnh h÷u quan, trªn c¬ së chiÕn lîc ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh, kÕt hîp víi c¸c cam kÕt cña ta trong tiÕn tr×nh héi nhËp, nghiªn cøu ban hµnh mét biÓu thuÕ t¬ng ®èi æn ®Þnh cho thêi kú 2002-2005. Ngoµi ra, khi t¨ng thuÕ, nªn cã thêi gian ®Öm tõ 1-2 th¸ng cho c¸c doanh nghiÖp chuÈn bÞ vµ kÞp hoµn tÊt c¸c th¬ng vô ®· lªn kÕ ho¹ch kinh doanh. ViÖc t¨ng thuÕ kh«ng nªn cã hiÖu lùc thi hµnh ngay hoÆc chØ sau 15 ngµy nh hiÖn nay, khiÕn doanh nghiÖp rÊt lóng tóng.
Nhanh chãng ban hµnh c¸c chó gi¶i biÓu thuÕ ®Ó tr¸nh tranh chÊp trong viÖc ¸p m· tÝnh thuÕ.
3. ChÝnh s¸ch thuÕ
Cßn rÊt nhiÒu bµn c·i xung quanh c¸ch tÝnh thuÕ VAT cña ViÖt Nam, cïng mét mÆt hµng nhng cã khi bÞ tÝnh thuÕ nhiÒu lÇn, ®Ó tr¸nh sù trïng l¾p cÇn cã sù söa ®æi, hoµn thiÖn chÝnh s¸ch thuÕ tõ c¸c cÊp ban ngµnh cã thÈm quyÒn, tr¸nh thiÖt h¹i cho ngêi tiªu dïng, c¸c doanh nghiÖp tham gia t¹o nguån xuÊt khÈu.
NghÞ ®Þnh 79/2000/N§- CP ngµy 29/12/2000 ®· quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh luËt thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo c¸ch khÊu trõ thuÕ ®îc tÝnh nh sau:
Sè thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ph¶i nép
=
ThuÕ VAT ®Çu ra
–
ThuÕ VAT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ
Trong ®ã:
ThuÕ VAT ®Çu ra = Gi¸ tÝnh thuÕ cña hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ b¸n ra * ThuÕ suÊt VAT cña hµng ho¸ dÞch vô ®ã.
ThuÕ VAT ®Çu vµo = Tæng sè thuÕ VAT ghi trªn ho¸ ®¬n VAT mua hµng ho¸, dÞch vô.
Víi c¸c trêng hîp khi mua hµng ho¸ ®· ®îc tÝnh thuÕ ®Çu vµo th× khi ¸p dông thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng th× ®îc hoµn tr¶ l¹i thuÕ ®Çu vµo. Trong trêng hîp c¬ së s¶n xuÊt, chÕ biÕn mua n«ng s¶n cha qua chÕ biÕn cña ngêi s¶n xuÊt mµ kh«ng cã ho¸ ®¬n VAT sÏ ®îc tÝnh khÊu trõ thuÕ VAT ®Çu vµo theo tû lÖ % tÝnh trªn gi¸ trÞ hµng ho¸ mua vµo. Nhng viÖc khÊu trõ thuÕ kh«ng ®îc ¸p dông ®èi víi c¸c c¬ së mua ®Ó s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu vµ kinh doanh th¬ng nghiÖp. Do sù qu¶n lý kh«ng ®ñ chÆt chÏ cña c¸c c¬ quan thuÕ còng nh së cña luËt thuÕ cho nªn cã nhiÒu doanh nghiÖp, c¸ nh©n tham gia kinh doanh kh«ng thùc hiÖn ®óng nh÷ng thñ tôc ®¨ng ký kinh doanh, ®¨ng ký kª khai, nép thuÕ, quyÕt to¸n thuÕ, lËp sæ kÕ to¸n vµ gi÷ chøng tõ, ho¸ ®¬n liªn quan ®Õn viÖc tÝnh thuÕ ®· g©y khã kh¨n cho c¸c c¬ quan tÝnh thuÕ. Ngoµi ra, cßn rÊt nhiÒu c¬ quan cè t×nh nép chËm hoÆc kh«ng nép thuÕ, t×nh tr¹ng khai man ( khi t¨ng thuÕ ®Çu vµo ®Ó ®îc khÊu trõ), trèn thuÕ (bu«n lËu) thêng xuyªn x¶y ra g©y thiÖt h¹i cho ng©n s¸ch nhµ níc.
ChÝnh v× vËy, ®Ó ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ xuÊt khÈu thùc sù cã hiÖu qu¶, c¸c c¬ quan, ban ngµnh cã thÈm quyÒn cÇn nhanh chãng hoµn thiÖt chÕ ®é tÝnh thuÕ vµ ¸p thuÕ cho phï hîp. Víi mäi lo¹i thuÕ gi¸n thu, kÓ c¶ thuÕ nhËp khÈu ph¶I ®îc hoµn l¹i cho tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp tham gia cung øng nguyªn liÖu, phô liÖu ®Çu vµo cho xuÊt khÈu, c¸c doanh nghiÖp trùc tiÕp xuÊt khÈu ®îc u tiªn hoµn nhanh thuÕ VAT ®· nép ë kh©u ®Çu vµo kh«ng qua 20 ngµy kÓ tõ khi doanh nghiÖp hoµn tÊt thñ tôc h¶i quan vÒ xuÊt khÈu. ViÖc tÝnh thuÕ nhËp khÈu cÇn thÓ hiÖn sù khuyÕn khÝch cho c¶ c¸c c«ng cô vµ dông cô s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu.
IV.8. §µo t¹o c¸n bé vµ chÝnh s¸ch khoa häc c«ng nghÖ
Theo ®¸nh gi¸ cña Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n, khoa häc c«ng nghÖ ®·®ãng gãp tíi 30 – 40% t¨ng trëng s¶n lîng n«ng nghiÖp trong thêi gian võa qua vµ ngµy cµng kh¼ng ®Þnh râ vai trß, vÞ trÝ quan träng, lµ ®éng lùc trùc tiÕp cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp
Trong thêi gian tíi “ chÝnh s¸ch khoa häc c«ng nghÖ” trong n«ng nghiÖp cÇn t¹o ra bíc chuyÓn biÕn míi ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña chiÕn lîc c¹nh tranh n«ng s¶n trªn thÞ trêng
TËp trung ®Çu t cho khoa häc c«ng nghÖ c¬ b¶n vµ øng dông, thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh nghiªn cøu gièng (lai t¹o, chän läc, nhËp n«i,) quèc gia, t¹o mét bíc cã tÝnh “ ®ét ph¸” vÒ n¨ng suÊt, chÊt lîng, ph¸t triÓn c«ng nghÖ sau thu ho¹ch, nghiªn cøu kinh tÕ, thÞ trêng
Cã c¬ chÕ chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch nghiªn cøu vµ øng dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt theo c¸c lÜnh vùc u tiªn
T¨ng cêng c«ng t¸c khuyÕn n«ng, ®a nhanh vµ trùc tiÕp ®Õn ngêi s¶n xuÊt (hé n«ng d©n)
KiÖn toµn vµ s¾p xÕp hÖ thèng c«ng nghÖ khoa häc ®Ó ph¸t huy søc m¹nh trÝ tuÖ cña c¸c ®éi ngò c¸n bé khoa häc kü thuËt. T¨ng cêng ®Çu t trang bÞ vµ c¬ së vËt chÊt cho nghiªn cøu khoa häc
§æi míi c«ng t¸c qu¶n lý khoa häc, tiÕn tíi thùc hiÖn c¬ chÕ ®Êu thÇu trong c¸c ®Ò tµi nghiªn cøu
Cã quy ho¹ch vµkinh phÝ ®µo t¹o ®éi ngò nghiªn cøu khoa häc ë trong vµ ngoµi níc
IV.9. §Èy m¹nh ®Çu t vµ ¸p dông tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ
Tríc m¾t còng nh l©u dµi cÇn tËp trung cho c«ng t¸c nghiªn cøu lai t¹o gièng, t¹o ra nh÷ng gièng cã n¨ng suÊt, chÊt lîng cao phôc vô chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu
§èi víi lóa, hiÖn nay ®· ®a vµo s¶n xuÊt trªn 100 gièng lóa míi kh¸c nhau vµ ®îc gieo trång tíi 80 – 90% diÖn tÝch gieo trång lóa cña c¶ níc, ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ lµm t¨ng s¶n lîng l¬ng thùc. ViÖc lùa chän c¬ cÊu thÝch nghi trªn c¸c vïng sinh th¸i lµ cÇn thiÕt, song do yªu cÇu thÞ trêng g¹o thÕ giíi lµ h¹t dµi, trõ NhËt b¶n mua h¹t trßn nhng kh«ng nhiÒu, do vËy cÇn t¨ng cêng c«ng t¸c nghiªn cøu vÒ gièng ®Ó cã gièng ®¸p øng xuÊt khÈu theo tiªu chuÈn (chiÒu dµi h¹t g¹o + 7mm; chiÒu dµi/chiÒu réng >3; g¹o trong, nÊm (®iÓm) b¹c bông cho phÐp 0 –1mm ) ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh vÒ g¹o trªn thÞ trêng
§èi víi cµ phª, do chÊt lîng hiÖn nay kh«ng ®ång ®Òu, cÇn thùc hiÖn ch¬ng tr×nh lai ghÐp c¶i t¹o réng lín trong s¶n xuÊt, thay thÕ c¬ b¶n diÖn tÝch sè c©y cho n¨ng suÊt thÊp qu¸ nhá vµ bÖnh rØ s¾t b»ng c©y ®Çu dßng ®· ®îc ®¸nh gi¸ tèt, bªn c¹nh ®ã nghiªn cøu t¹o gièng cµ phª chÌ vµ gièng lai míi cã chÊt lîng ®Ó t¨ng gi¸ trÞ trªn thÞ trêng vµ chÊt lîng cµ phª t¹o søc c¹nh tranh trªn thÞ trêng.
§èi víi cao su, nh÷ng gièng míi ®a vµo tõ n¨m 1994 trë l¹i ®©y, nhÊt lµ gièng lai t¹o trong níc, tá ra cã tiÒm n¨ng n¨ng suÊt cÇn ®îc tiÕp tôc vµ ph¸t triÓn. VÊn ®Ò quan träng lµ c¶i t¹o c¸c vên cao su giµ cÇn ®îc thanh läc gièng, c©y kÐm chÊt lîng ®ång thêi tuyÓn chän gièng cao su cho c¸c vïng míi.
Tãm l¹i: ViÖt Nam cã nhiÒu lîi thÕ vµ tiÒm n¨ng vÒ s¶n xuÊt mét sè n«ng s¶n xuÊt khÈu cã gi¸ trÞ, trªn qui m« lín vµ cã søc c¹nh tranh cao trªn thÞ trêng thÕ giíi nhê cã nh÷ng lîi thÕ so s¸nh vèn cã. Song ®Ó khai th¸c cã hiÖu qu¶, ®ßi hái ph¶i ¸p dông ®ång bé c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕ – tæ chøc – kü thuËt ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn cã sù c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t vµ quyÕt liÖt ®ang ®Æt ra cho s¶n xuÊt nh÷ng vÊn ®Ò cã tÝnh th¸ch thøc lín. Do vËy mét mÆt ®ßi hái ph¶i cã sù quan t©m ®ång bé vÒ nhiÒu mÆt cña Nhµ níc ®Ó t¹o dùng cho ngµnh xuÊt khÈu n«ng s¶n cã vÞ thÕ vµ søc m¹nh.
V. Mét sè kiÕn nghÞ víi Nhµ níc.
HiÖn nay nhãm hµng n«ng, l©m thuû s¶n ®ang chiÕm gÇn 25 % kim ng¹ch xuÊt khÈu víi nh÷ng mÆt hµng chñ yÕu lµ g¹o, cµ phª, cao su, chÌ, ®IÒu, rau qu¶, thuû s¶n (trõ mÆt hµng chÌ) cßn l¹I tÊt c¶ ®Òu ®¹t kim ng¹ch trªn 100 triÖu USD/n¨m. Nhng mÊy n¨m gÇn ®©y do b·o hoµ vÒ cung cÇu thÞ trêng trªn thÕ giíi, do chÊt lîng, sè lîng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña ViÖt Nam cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn gi¸ c¶ c¸c mÆt hµng nµy rÊt bÊp bªnh, do ®ã ®Ò nghÞ Nhµ níc sím ®a ra c¸c gi¶i ph¸p h÷u hiÖu nh»m kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ kÓ trªn.
Nhµ níc cÇn hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt, nhÊt lµ nh÷ng bé luËt vÒ kinh tÕ tõ ®ã t¹o m«i trêng ph¸p lý ®ång bé ®Ó c¸c doanh nghiÖp lµm c¨n cø x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt.
Duy tr× æn ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ, tr¸nh g©y biÕn ®éng vÒ m«i trêng kinh doanh, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh .
Nhµ níc cÇn ®Èy m¹nh ®µm ph¸n th¬ng m¹i song ph¬ng vµ ®a ph¬ng ®Ó më thÞ trêng míi, tiÕn tíi th¬ng m¹i c©n b»ng víi nh÷ng thÞ trêng mµ ta thêng xuyªn nhËp siªu, thèng nhÊt ho¸ c¸c tiªu chuÈn vÖ sinh, tiªu chuÈn kü thuËt vµ níi láng c¸c hµng rµo phi thuÕ quan.
Nhµ níc cÇn tiÕp tôc t¹o m«i trêng ®Çu t thuËn lîi ®Ó tranh thñ ®Çu t víi níc ngoµi- mét nh©n tè quan träng ®¶m b¶o gia t¨ng xuÊt khÈu.
§Ó hç trî c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng ë thÞ trêng níc ngoµi, Nhµ níc xo¸ bá c¸c thñ tôc cÊp giÊy phÐp thµnh lËp V¨n phßng ®¹i diÖn t¹i níc ngoµi vµ ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc më tµi kho¶n ®Ó phôc vô giao dÞch trªn thÞ trêng.
§èi víi nh÷ng mÆt hµng mµ ViÖt Nam gi÷ thÞ phÇn lín trªn thÞ trêng quèc tÕ (g¹o, cµ phª, h¹t tiªu..) t¨ng cêng ¸p dông c¸c biÖn ph¸p nh th«ng tin, chiÕn lîc, chiÕn thuËt, kiÒm chÕ tèc ®é b¸n ra, tham gia c¸c kÕ ho¹ch vµ ®iÒu tiÕt nguån cung trong ®iÒu kiÖn cã thÓ…®Ó t¸c ®éng vµo thÞ trêng vµ gi¸ c¶ theo híng cã lîi.
T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn c¸c quan hÖ quèc tÕ. Trong m«i trêng kinh doanh hiÖn ®¹i, ph¸t triÓn quan hÖ quèc tÕ lµ rÊt cÇn thiÕt, nã cho phÐp doanh nghiÖp vµ nÒn kinh tÕ tËn dông ®îc lîi thÕ so s¸nh cña m×nh ®Ó ph¸t triÓn. H¬n thÕ n÷a, ®èi víi mét nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn vµ cã thÓ nãi cßn l¹c hËu nh níc ta, héi nhËp vµ ph¸t triÓn quan hÖ quèc tÕ cßn lµ c¬ héi ®Ó chóng ta häc hái kinh nghiÖm cña c¸c quèc gia trªn thÕ giíi, nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn quan hÖ quèc tÕ, nhµ níc cÇn:
Më réng quan hÖ hîp t¸c víi c¸c quèc gia trªn thÕ giíi.
Hoµn thiÖn hÖ thèng luËt ph¸p, ®Æc biÖt lµ c¸c ®iÒu luËt cã liªn quan ®Õn yÕu tè níc ngoµi.
T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c doanh nghiÖp tiÕp xóc víi c¸c b¹n hµng níc ngoµi.
T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp ra níc ngoµi tham quan häc hái kinh nghiÖm.
Tæ chøc c¸c héi chî quèc tÕ t¹i ViÖt Nam vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp tham gia héi chî quèc tÕ kh¸c.
§¬n gi¶n ho¸ thñ tôc h¶i quan ®Ó c¸c doanh nghiÖp dÔ dµng quan hÖ víi c¸c b¹n hµng níc ngoµi.
Nhµ níc cÇn nghiªn cøu c¸c h×nh thøc b¶o hiÓm cho c¸c lo¹i c©y trång, h×nh thµnh quü b¶o hiÓm cho tõng ngµnh s¶n phÈm. Tríc mÆt cÇn thµnh lËp c¸c quü b¶o hiÓm n«ng s¶n: Lóa, cµ phª, cao su…quü nµy dïng ®Ó can thiÖp thÞ trêng khi gi¸ c¶ thÞ trêng ®ét biÕn xuèng díi gi¸ sµn, ®Þnh híng vµ gióp ®ì s¶n xuÊt trong nh÷ng trêng hîp ®Æc biÖt khã kh¨n do thiªn tai. Quü nµy ®îc trÝch tõ phÇn thuÕ xuÊt khÈu vµ c¸c kho¶n thu, ®ãng gãp kh¸c ®èi víi tõng lo¹i n«ng s¶n.
TiÕp tôc triÓn khai c¸c quy ®Þnh gi¸ tèi thiÓu cho c¸c lo¹i n«ng s¶n xuÊt khÈu chñ yÕu.
KÕt luËn
Trªn c¬ së ph©n tÝch c¸c vÊn ®Ò chung vÒ t×nh h×nh triÓn väng thÞ trêng n«ng s¶n thÕ giíi, còng nh thùc tr¹ng vµ triÓn väng ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ kh¶ n¨ng xuÊt khÈu s¶n phÈm n«ng nghiÖp cña ViÖt nam, ®Ò tµi ®· ®Æt ra nh÷ng luËn cø ®Ó nh×n nhËn mét c¸ch khoa häc vµ nghiªm tóc nh÷ng c¬ héi tiÒm n¨ng còng nh th¸ch thøc cÇn th¸o gì trong con ®êng ph¸t triÓn tiÕn tíi héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi.
Trong khu«n khæ ®Ò tµi, dùa trªn c¸c nguån th«ng tin, sè liÖu kh¸c nhau ®Ò tµi nghiªn cøu: "Gi¶i ph¸p vµ c¸c kiÕn nghÞ chñ yÕu nh»m thóc ®Èy xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng chñ lùc cña ViÖt nam" ®· tiÕn hµnh ph©n tÝch, luËn gi¶i c¸c vÊn ®Ò thuéc nhµ néi dung nghiªn cøu, nh»m ®a ra c¸c kÕt luËn, nhËn ®Þnh cÇn thiÕt gãp phÇn vµo thóc ®Èy xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp cña ViÖt nam trong giai ®o¹n tõ nay ®Õn n¨m 2010.
ViÖt Nam tuy cã lîi thÕ vÒ tiÒm n¨ng ®èi víi mét sè n«ng s¶n xuÊt khÈu cã gi¸ trÞ cao. Song ®Ó khai th¸c cã hiÖu qu¶ ®ßi hái ph¶i ¸p dông ®ång bé c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕ - tæ chøc - kü thuËt, ®Æc biÖt trong sù c¹nh tranh gay g¾t cña qu¸ tr×nh héi nhËp. §Ò tµi ®· tæng hîp mét c¸ch hÖ thèng vµ cËp nhËt c¸c th«ng tin, ph©n tÝch thÞ trêng, kim ng¹ch vµ sè lîng n«ng s¶n xuÊt khÈu ®Ó tõ ®ã nªu lªn c¸c biÖn ph¸p chñ yÕu nh»m më réng thÞ trêng xuÊt khÈu. VÊn ®Ò chuyªn ®Ò ®a ra kh«ng ph¶i lµ míi nhng mong muèn gãp phÇn t¨ng thªm nh÷ng nhËn ®Þnh ®Ó chóng ta cã thÓ ®¹t ®îc mét kÕt qu¶ tèt h¬n trong xuÊt khÈu. Hy väng r»ng ViÖt Nam víi lîi thÕ cña m×nh vµ ®Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ ®óng ®¾n cña §¶ng trong nh÷ng n¨m tíi sÏ thóc ®Èy c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp cña ViÖt Nam, kh«ng nh÷ng phong phó vÒ chñng lo¹i, chÊt lîng tèt, khèi lîng vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu ngµy cµng t¨ng mµ cßn t¹o nªn "søc lan to¶" m¹nh mÏ cña s¶n phÈm n«ng nghiÖp ViÖt nam trªn thÞ trêng n«ng s¶n thÕ giíi.
Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu, em ®· nhËn ®îc sù híng dÉn, gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o PGS.TS §Æng §×nh §µo vµ c« TrÇn ThÞ BÝch Léc- Phã vô trëng Vô KÕ ho¹ch Thèng kª - Bé Th¬ng M¹i. Mét lÇn n÷a em xin bµy tá lßng biÕt ¬n ch©n thµnh sù gióp ®ì quý b¸u ®ã.
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
S¸ch:
1. Gi¸o tr×nh kinh tÕ th¬ng m¹i : PGS. TS §Æng §×nh §µo
2. Gi¸o tr×nh th¬ng m¹i Quèc tÕ : PGS TS NguyÕn Duy Bét
3. Gi¸o tr×nh Marketing th¬ng m¹i : TS NguyÔn Xu©n Quang.
4.Gi¸o tr×nh kinh tÕ ngo¹i th¬ng : PGS TS NguyÕn Duy Bét
5. Gi¸o tr×nh QTDNTM : PGS TS NguyÔn Thõa Léc
6. Gi¸o tr×nh QTDNXK : PSG TS NguyÔn ChÝ Thµnh.
II. B¸o, T¹p chÝ
T¹p chÝ Kinh tÕ ph¸t triÓn
T¹p chÝ Nghiªn cøu kinh tÕ
T¹p chÝ Kinh tÕ th¬ng m¹i
T¹p chÝ Kinh tÕ ngo¹i thong
T¹p chÝ Th¬ng nghiÖp thÞ trêng ViÖt nam
T¹p chÝ Nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ thÕ giíi
T¹p chÝ Con sè vµ sù kiÖn
T¹p chÝ Thêi b¸o kinh tÕ
B¸o Kinh tÕ th¬ng m¹i, Lao ®éng...
III. C¸c tµi liÖu kh¸c tõ Bé th¬ng m¹i
1. B¸o c¸o hµng n¨m cña Bé th¬ng m¹i
2. B¸o c¸o t×nh h×nh tæng kÕt th¬ng m¹i 2001, ph¬ng híng nhiÖm vô n¨m 2002.
3. ChiÕn lîc ph¸t triÓn xuÊt nhËp khÈu 2001-2010
4. Ph¸c th¶o ph¬ng híng ph¸t triÓn ngµnh th¬ng m¹i trong thËp kû tíi 2001-2010
5. Côc diÖn kinh tÕ thÕ giíi
Ngoµi ra cßn nhiÒu tµi liÖu tham kh¶o cã liªn quan kh¸c: Chuyªn ®Ò thùc tËp, mét sè c¸c NghÞ quyÕt, NghÞ ®Þnh, QuyÕt ®Þnh...
Phô lôc 1.
C«ng thøc tÝnh:
HÖ sè chi phÝ tµi nguyªn néi ®Þa DRC (Dommestic resource cost coeffcient)
n
å Aij pj
j = k+1
DCRi =
n
Pib - å Aij pj
j = k+1
Trong ®ã:
Ai j : lµ hÖ sè chi phÝ ®Çu vµo j ®èi víi s¶n phÈm i
J = 1,…, k lµ ®Çu vµo kh¶ th¬ng
J = k + 1, …, n lµ nguån lùc néi ®Þa vµ c¸c ®Çu vµo trung gian bÊt kh¶ th¬ng
Pj lµ gi¸ kinh tÕ cña c¸c nguån lùc néi ®Þa vµ c¸c ®Çu vµo trung gian bÊt kh¶ th¬ng
Pib: lµ gi¸ biªn giíi cña s¶n phÈm kh¶ th¬ng tÝnh theo tØ gi¸ hèi ®o¸i kinh tª
Pjb: lµgi¸ biªn giíi cña c¸c ®Çu vµo kh¶ th¬ng tÝnh theo tØ gi¸ hèi ®o¸i kinh tÕ
NÕu DRC 1 th× s¶n xuÊt s¶n phÈm ®ã trong níc ®Ó xuÊt khÈu lµ kh«ng cã hiÖu qu¶. ChØ tiªu nµy nãi lªn ý nghÜa vÒ mÆt hiÖu qu¶ gi÷a chi phÝ vÒ nguån lùc néi ®Þa víi gi¸ trÞ rßng thu ®îc qua xuÊt khÈu. (VÝ dô DCR g¹o = 0,49, nghÜa lµ ®Ó t¹o ra 1$ tõ xuÊt khÈu g¹o, ph¶i huy ®éng nguån néi lùc t¬ng øng lµ 0,49$)
Phô lôc 2
S¬ ®å chÕ biÕn g¹o xuÊt khÈu
Ruéng lóa
S¬ chÕ
( ph¬i sÊy)
Kho
Lóa nguyªn liÖu
Lµms¹ch lóa
Bãc vá trÊu
T¸ch lóa g¹o
Chµ tr¾ng (xay)
§¸nh bãng
Sµng
Ph©n lo¹i
Thïng chøa
Thïng chøa
Thïng chøa
G¹o nguyªn
G¹o vì
TÊm
Pha trén
§ãng bao
Kho
Bao ®ay
XuÊt khÈu
C¸t, s¹n, h¹t cá, r¬m
Xö lý ®iÒu chØnh ®é Èm (sÊy)
Vá trÊu
Lóa
C¸m
G¹o vì
C¸m
Môc lôc
Trang
Các file đính kèm theo tài liệu này:
11045.DOC
