Chi phí kinh doanh và các biện pháp hạ thấp chi phí kinh doanh tại Công ty vận chuyển khách 16A Nguyễn Công Trứ – Hà Nội

xe ch¹y an toµn. L­¬ng thu nhËp: Bao gåm l­¬ng chÝnh vµ c¸c kho¶n thu nhËp cña l¸i xe trùc tiÕp lao ®éng s¶n xuÊt trªn xe m×nh ®­îc giao. C¸c kho¶n b¶o hiÓm x· héi , b¶o hiÓm y tÕ , kinh phÝ c«ng ®oµn ®­îc trÝch theo tû lÖ 25% trªn sè tiÒn l­¬ng nãi trªn, trong ®ã 19 % tÝnh vµo gi¸ thµnh, 6% trõ vµo l­¬ng c«ng nh©n ( !9% tÝnh vµo gi¸ thµnh gåm 15% b¶o hiÓm x· héi, 2% b¶o hiÓm y tÕ, 2% kinh phÝ c«ng ®oµn cßn 6% trõ vµo l­¬ng gåm b¶o hiÓm x· héi 5% , 1% b¶o hiÓm y tÕ ) . Chi phÝ qu¶n lý : Bao gåm tiÒn l­¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp, b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn cña ban gi¸m ®èc nh©n viªn qu¶n lý ë c¸c phßng ban cña C«ng ty, ®å dïng v¨n phßng dïng cho c«ng t¸c qu¶n lý, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh cña C«ng ty ( Nhµ lµm viÖc cu¶ phßng ban, m¸y mãc thiÕt bÞ qu¶n lý dïng cho v¨n phßng ), chi phÝ vÒ thuÕ lÖ phÝ kh¸c nh­ tiÒn ®iÖn, n­íc, ®iÖn tho¹i, chi phÝ giao dÞch tiÕp kh¸ch cña C«ng ty... Chi phÝ hoa hång : Lµ kho¶n chi mµ Doanh nghiÖp ph¶i tr¶ cho c¸ nh©n hay tËp thÓ dÉn kh¸ch ®Õn thuª xe cña C«ng ty. Kho¶n chi nµy cao nhÊt lµ 3% trÞ gi¸ cña hîp ®ång thuª xe. Chi phÝ kh¸c : Lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ ngoµi chi phÝ nãi trªn nh­: Chi phÝ cÇu ®­êng, bÕn b·i chi phÝ b¶o hiÓm xe, chi phÝ vÒ tai n¹n xe. 2.LËp kÕ ho¹ch chi phÝ kinh doanh: §©y lµ c«ng t¸c t­¬ng ®èi quan träng ®Ó qu¶n lý tèt chi phÝ. Dùa trªn t×nh h×nh thùc hiÖn chi phÝ kinh doanh cña n¨m b¸o c¸o vµ c¸c n¨m tr­íc c«ng ty tÝnh to¸n ®­îc mäi chi phÝ cho s¶n xuÊt kinh doanh cña kú kÕ ho¹ch. NhiÖm vô chñ yÕu cña viÖc lËp kÕ ho¹ch chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh lµ ph¸t triÓn vµ ®éng viªn moÞ kh¶ n¨ng tiÒm tµng trong ®¬n vÞ ®Ó kh«ng ngõng gi¶m bít chi phÝ kinh doanh, t¨ng lîi nhuËn, ®¸p øng nhu cÇu t¸i s¶n xuÊt më réng vµ c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn sèng cña c«ng nh©n viªn chøc trong doanh nghiÖp. NhiÖm vô nµy yªu cÇu ng­êi qu¶n lý ph¶i tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó x¸c ®Þnh chØ tiªu kÕ ho¹ch ®ång thêi theo dâi ®éng viªn tõng bé phËn trong ®¬n vÞ phÊn ®Êu thùc hiÖn. §Ó x¸c ®Þnh sè chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i bá ra trong kú, C«ng ty tiÕn hµnh lËp dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt dùa trªn c¬ së sau: Ph¹m vi c¸c yÕu tè chi phÝ ®· ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch quy nh÷ng kho¶n môc chi phÝ thµnh yÕu tè chi phÝ. Sè liÖu x¸c ®Þnh tõng yÕu tè chi phÝ ®­îc c¨n cø vµo c¸c kÕ ho¹ch liªn quan kh¸c nh­ kÕ ho¹ch lao ®éng tiÒn l­¬ng, kÕ ho¹ch nhu cÇu vËt t­, kÕ ho¹ch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh ®ång thêi c¨n cø vµo hÖ thèng c¸c ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt hîp lý, hîp lÖ do nhµ n­íc quy ®Þnh. 3. Th­êng xuyªn tiÕn hµnh kiÓm tra, gi¸m ®èc tµi chÝnh mét sè kho¶n chi phÝ chñ yÕu, chiÕm tû träng lín. C¸c c¨n cø ®Ó kiÓm tra, gi¸m dèc tµi chÝnh lµ: dù to¸n chi phÝ, sè liÖu thùc tÕ, chøng tõ ho¸ ®¬n, nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c, chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc vµ c¸c quy ®Þnh cña C«ng ty. T¹i C«ng ty vËn chuyÓn kh¸ch du lÞch c¸c chi phÝ chñ yÕu chiÕm tû träng lín lµ chi phÝ niªn liÖu, vËt liÖu phô tïng, chi phÝ l­¬ng vµ chi phÝ söa ch÷a th­êng xuyªn. Ngoµi ra, chi phÝ vÒ qu¶n lý ®­îc ph©n bæ cho ®éi xe lµ rÊt lín, ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng kinh doanh cña ®éi xe. C«ng t¸c th­êng xuyªn tiÕn hµnh kiÓm tra, gi¸m ®èc tµi chÝnh c¸c kho¶n chi phÝ nµy cã ý nghÜa quan träng tíi viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, t¨ng lîi nhuËn, ®¸p øng nhu cÇu më réng s¶n xuÊt vµ c¶i thiÖn ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. 3.1.KiÓm tra, gi¸m ®èc tµi chÝnh ®èi víi c¸c kho¶n chi phÝ nhiªn liÖu, vËt liÖu, phô tïng. T¹i C«ng ty vËn chuyÓn kh¸ch du lÞch, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chñ yÕu lµ vËn chuyÓn kh¸ch ®i tham quan du lÞch, do ®ã, chi phÝ vÒ nhiªn liÖu, vËt liÖu, phô tïng thay thÕ chiÕm tû träng lín trong tæng chi phÝ kinh doanh cña C«ng ty. Chi phÝ nhiªn liÖu ë ®©y chñ yÕu lµ x¨ng, dÇu. Chi phÝ vËt liÖu phô tïng lµ s¨m, lèp, b×nh ®iÖn ¾c quy… lµ nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt ®Ó ho¹t ®éng cña xe ®­îc liªn tôc vµ an toµn. §Ó qu¶n lý tèt c¸c kho¶n chi phÝ trªn C«ng ty ph¶i c¨n cø vµo hai yÕu tè: l­îng nhiªn liÖu, vËt liÖu, phô tïng tiªu hao vµ gi¸ c¶ nhiªn liÖu, vËt liÖu, phô tïng. Ngoµi ra, C«ng ty ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ qu¸ tr×nh mua, xuÊt vµ sö dông nhiªn liÖu, vËt liÖu, phô tïng, tr¸nh t×nh tr¹ng l·ng phÝ, h­ hao, mÊt m¸t nhiªn liÖu, vËt liÖu, phô tïng trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng. §èi víi yÕu tè l­îng nhiªn liÖu, vËt liÖu, phô tïng tiªu hao, c«ng ty ®· x©y dùng ®Þnh møc tiªu hao nhiªn liÖu lµ x¨ng, dÇu cho tõng lo¹i xe dùa trªn c¬ së ®Þnh møc chung cña ngµnh vËn t¶i « t« vµ qua nh÷ng lÇn kh¶o s¸t thùc tÕ cña C«ng ty nh­ sau: §Þnh møc vÒ dÇu: ViÖc thay dÇu ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c lo¹i xe. Xe ch¹y 3000 km ph¶i thay dÇu ®Ó ®¶m b¶o quy tr×nh kü thuËt, gi÷ cho xe t¨ng hiÖu qu¶ sö dông.. Sè l­îng cô thÓ quy ®Þnh cho tõng lo¹i xe nh­ sau: Xe TOYOTA(CROWN,CROLLA), NISSAN lo¹i 4 chç ngåi: 3,5 lÝt. Xe TOYOTA LANDCRUSER lo¹i 6 chç ngåi: 7 lÝt. Xe TOYOTA.HIACER lo¹i 15 chç ngåi: 5 lÝt Xe TOYOTA.COASTER lo¹i 24 chç ngåi: 4 lÝt. Xe NISSAN lo¹i 26 chç ngåi: 4 lÝt. Xe TOYOTA HIACER lo¹i 12 chç ngåi: 5 lÝt. Xe TOYOTA COASTER lo¹i 30 chç ngåi: 8 lÝt Xe PAZ 672 lo¹i 32 chç ngåi: 9 lÝt ViÖc thùc hiÖn thay dÇu t¹i Gara khi xe vÒ thay dÇu: Kü thuËt ®éi cã tr¸ch nhiÖm theo dâi km xe ch¹y ®Õn thêi kú thay dÇu, viÕt phiÕu ®Ò nghÞ x­ëng söa ch÷a ®Ó cÊp dÇu vµ thay t¹i chç. X­ëng söa ch÷a thu dÇu phÕ th¶i ®Ó b¸n thanh lý, thu tiÒn nép vÒ phßng tµi chÝnh – kÕ to¸n . §Þnh møc x¨ng cho tõng lo¹i xe: Lo¹i xe §Þnh møc x¨ng(lÝt/100km) > 80.000km < 80.000km CROWN 4 chç 11.5 12 CROLLA,NISSAN 4 chç 9 9.5 COASTER 24 chç 23 24 TOYOTA HIACER 15 chç 14.5 15 TOYOTA 12chç ( ch¹y dÇu Diezen) 12 12.5 COASTER 30 chç 20 20.5 NISSAN 26 chç 26 27 PAZ 672 32 chç 29 31 VONGA 12 12.5 Ngoµi viÖc x©y dùng ®Þnh møc tiªu hao nhiªn liÖu, vËt liÖu, phô tïng C«ng ty còng ®­a ra c¸c biÖn ph¸p kiÓm tra, theo dâi, ph¸t hiÖn vµ xö lý kÞp thêi c¸c tr­êng hîp béi chi so víi dÞnh møc . X©y dùng c¸c chÕ ®é th­ëng ph¹t hîp lý , kÞp thêi c¸c tr­êng hîp béi chi so víi ®Þnh møc. X©y dùng c¸c chÕ ®é th­ëng ph¹t hîp lý, kÞp thêi nh»m khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng sö dông tiÕt kiÖm nhiªn liÖu, vËt liÖu, phô tïng. Bªn c¹nh ®ã, C«ng ty cßn cã nh÷ng quy ®Þnh chung víi c¸c phßng ban vÒ viÖc theo dâi thùc hiÖn ®Þnh møc nh­: Phßng kÕ ho¹ch – Kü thuËt cã tr¸ch nhiÖm theo dâi ®Þnh møc, nh÷ng tr­êng hîp cÇn ph¶i ®iÒu chØnh ®Þnh møc phßng sÏ ®Ò xuÊt, b¸o c¸o gi¸m ®èc. §éi xe cã tr¸ch nhiÖm h­íng dÉn cho l¸i xe thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc trªn ®ång thêi thanh to¸n møc tiÒn th­ëng, ph¹t theo ®Þnh møc cã sù gi¸m s¸t cña phßng kÕ ho¹ch – kü thuËt. §Ó ®¶m b¶o viÖc thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc nghiªm tóc, khi vËt t­ ®· mua vÒ tr­íc lóc nhËp kho ( s¨m lèp, b×nh ®iÖndÇu ) ph¶i cã sù gi¸m s¸t vÒ gi¸ thµnh, chÊt l­îng, chñng lo¹i cña ®éi kü thuËt, ®éi xe vµ x­ëng söa ch÷a míi ®­îc nhËp kho. X­ëng söa ch÷a lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc mua vËt t­ ph¶i ®¶m b¶o chÊt l­îng, chñng lo¹i vµ gi¸ thµnh. NÕu kh«ng ®¶m b¶o chÊt l­îng, chñng lo¹i th× x­ëng tr­ëng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc gi¸m ®èc vÒ l« hµng kÐm chÊt l­îng ®ã. Hµng th¸ng, hµng quý ®éi xe cã tr¸ch nhiÖm b¸o c¸o viÖc thùc hiÖn ®Þnh møc vÒ c«ng ty, phßng kÕ ho¹ch – kü thuËt theo dâi, tæng hîp vµ b¸o c¸o gi¸m ®èc vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn ®Þnh møc vµ chÕ ®é th­ëng ph¹t cho c«ng b»ng. 3.2.KiÓm tra , gi¸m ®èc tµi chÝnh ®èi víi kho¶n chi phÝ tiÒn l­¬ng : Lµ mét ®¬n vÞ kinh doanh vËn chuyÓn kh¸ch, sö dông nhiÒu nh©n c«ng do ®ã kho¶n chi phÝ tiÒn l­¬ng lµ chi phÝ c¬ b¶n chiÕm tû träng lín thø hai trong tæng chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ. TÝnh ®Õn ®Çu n¨m 2001, toµn c«ng ty cã 196 lao ®éng, trong ®ã sè lao ®éng trong lÜnh vùc vËn t¶i lµ 107 ng­êi bao gåm: L¸i xe 92 ng­êi, thî söa ch÷a 10 ng­êi vµ lao ®éng mua s¾m b¶o qu¶n vËt t­ lµ 5 ng­êi. ViÖc kiÓm tra tµi chÝnh ®èi víi chi phÝ tiÒn l­¬ng cña c«ng ty. ViÖc qu¶n lý tiÒn l­¬ng t¹i c«ng ty kh«ng cã nghÜa lµ c¾t xÐn thu nhËp cña ng­êi lao ®éng mµ lµ gãp phÇn phÊn ®Êu gi¶m chi phÝ tiÒn l­¬ng trong ®¬n vÞ b»ng c¸ch ph©n c«ng sö dông lao ®«ng mét c¸ch hîp lý, khuyÕn khÝch viÖc ph¸t huy s¸ng kiÕn, c¶i tiÕn kü thuËt, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, ®¶m b¶o ph©n phèi c«ng b»ng, hîp lý, ph¸t huy t¸c dông kÝch thÝch cña tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng, kÕt hîp gi¶i quyÕt hµi hoµ gi÷a viÖc t¨ng tÝch luü cho ®¬n vÞ víi viÖc t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng mét c¸ch hîp lý. §Ó thùc hiÖn môc ®Ých trªn c«ng ty rÊt chó träng xem xÐt c¸c yÕu tè ®Þnh møc lao ®éng, h×nh thøc tr¶ l­¬ng cïng víi ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng. Lao ®éng cña c«ng ty ®­îc s¾p xÕp, bè trÝ sao cho phï hîp víi tæ chøc s¶n xuÊt. VÒ h×nh thøc tr¶ l­¬ng c«ng ty ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng dµn ®Òu b×nh qu©n. Theo h×nh thøc nµy, thu nhËp cña ng­êi lao ®éng phô thuéc vµo hÖ sè l­¬ng vµ sè ngµy lao ®éng trong th¸ng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. C¨n cø vµo nghÞ ®Þnh CP/28 cña chÝnh phñ ®· quy ®Þnh vµ c¸c th«ng t­ h­íng dÉn 13,14 cña Bé lao ®éng th­¬ng binh vµ x· héi, C«ng ty vËn chuyÓn kh¸ch du lÞch x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng nh­ sau: X¸c ®Þnh tæng quü l­¬ng n¨m kÕ ho¹ch ®Ó x©y dung ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng. Quü tiÒn l­¬ng tÝnh theo c«ng thøc quy ®Þnh : Trong ®ã: Ldb :Lao ®éng ®Þnh biªn . TLmindn :§Þnh møc l­¬ng tèi thiÓu cña c«gnt y lùa chän trong khung quy ®Þnh Hcb : HÖ sè l­¬ng cÊp bËc trung b×nh Hpc :HÖ sè c¸c kho¶n phô cÊp l­¬ng b×nh qu©n ®­îc tÝnh trong ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng. Ph­¬ng ph¸p x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng : C«ng ty ¸p dông c¸ch tr¶ l­¬ng theo th¸ng, tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n ¨n theo hÖ sè cÊp bËc l­¬ng. §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng = L­¬ng cÊp bËc Sè ngµy lao ®éng theo thêi gian L­¬ng theo thêi = §¬n gi¸ ´ Sè ngµy lµm gian tõng ng­êi tiÒn l­¬ng viÖc thùc tÕ Víi ph­¬ng ph¸p tÝnh l­¬ng dµn ®Òu b×nh qu©n nh­ vËy c«ng ty ch­a ph¸t huy hÕt n¨ng lùc cña ng­¬× lao ®éng, g©y l·ng phÝ lín vµ t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng ch­a cao. §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng nµy lµm c¬ së ®Ó x¸c lËp quü l­¬ng ®­îc phÐp chi. 3.3.Gi¸m ®èc , kiÓm tra chi phÝ söa ch÷a lín vµ söa ch÷a th­êng xuyªn: Tr­íc nh÷ng n¨m 1997, c«ng ty lµm ¨n cã hiÖu qu¶, cã lîi nhuËn cao vµ cã mét l­îng kh¸ch ®«ng ®¶o æn ®Þnh, n¨ng suÊt ho¹t ®éng cña xe lµ rÊt cao nªn viÖc söa ch÷a lín c¸c xe ®­îc diÔn ra mét c¸ch ®Þnh kú. Trong mét vµi n¨m trë l¹i ®©y, do l­îng kh¸ch thuª xe kh«ng æn ®Þnh nªn n¨ng su¸t cña xe kh«ng cao. MÆt kh¸c, víi nh÷ng xe qu¸ cò, c«ng ty ®· thanh lý chóng nªn viÖc söa ch÷a lín Ýt h¬n. Khi cã söa ch÷a lín c«ng ty lu«n gi¸m ®èc chÆt chÏ kho¶n chi nµy gãp phÇn tiÕt kiÖm chi phÝ cho c«ng ty. Chi phÝ söa ch÷a cao hay thÊp phô thuéc vµo sè lÇn söa ch÷a vµ chi phÝ cho mçi lÇn söa ch÷a. C¨n cø vµo chÕ ®é b¶o d­ìng xe lµ tõ 6 th¸ng ®Õn 1 n¨m. C«ng ty l¹i cho xe ®i b¶o d­ìng, söa ch÷a lín . ViÖc söa ch÷a th­êng xuyªn lµ söa ch÷a nh÷ng h­ háng x¶y ra bÊt th­êng trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña xe. Ng­êi qu¶n lý tµi chÝnh c«ng ty cÇn n¾m ch¾c thêi gian sö dông vµ ®Þnh ng¹ch c¸c cÊp b¶o d­ìng ®Ó x¸c ®Þnh ®óng sè tiÒn söa ch÷a ®èi víi tõng xe, tr¸nh c¾t xÐn hoÆc t¨ng sè lÇn söa ch÷a so víi quy ®Þnh ®Ó ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng cña xe. MÆt kh¸c, ph¶i ®¶m b¶o vèn ®Ó dù tr÷ vËt liÖu, phô tïng ë møc cÇn thiÕt nh»m h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt sè ngµy xe ph¶i n»m chê ®Ó söa ch÷a do thiÕu vËt liÖu , phô tïng g©y ra. Söa ch÷a th­êng xuyªn cã thÓ do thuª ngoµi hoÆc do ®éi söa ch÷a cña ®éi xe ®¶m nhiÖm. C«ng ty tiÕn hµnh ®Þnh møc chi phÝ, lËp dù to¸n chi phÝ vµ kiÓm tra viÖc chÊp hµnh ®Þnh møc dù to¸n ®ã, ®¶m b¶o ®ñ, kÞp thêi ®iÒu kiÖn vËt chÊt cÇn thiÕt vµ thóc ®Èy c«ng t¸c söa ch÷a ®óng chÕ ®é b¶o d­ìng víi chÊt l­îng tèt. III T×nh h×nh thùc hiÖn chØ tiªu chi phÝ kinh doanh t¹i c«ng ty qua hai n¨m 2000-2001. 1.Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch chi phÝ kinh doanh t¹i C«ng ty (chi phÝ vÒ dÞch vô xe) n¨m 2001. Ngay sau khi b¾t ®Çu b­íc vµo n¨m 2001 C«ng ty ®· khÈn tr­¬ng x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña dÞch vô xe n¨m 2001. §ång thêi víi kÕ ho¹ch vÒ doanh thu vµ lîi nhuËn lµ kÕ ho¹ch vÒ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. Trªn c¬ së c¸c sè liÖu thùc hiÖn n¨m tr­íc, c¨n cø vµo v¨n b¶n h­íng dÉn cña Nhµ n­íc vµ qua viÖc kh¶o s¸t nghiªn cøu thÞ tr­êng cïng víi ®Æc ®iÓm quy m« kinh doanh cña C«ng ty, kÕ ho¹ch chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cho n¨m 2001 cña C«ng ty ®­îc x©y dùng theo c¸c yÕu tè chi phÝ nh­ sau: (B¶ng 2). Tæng chi phÝ kinh doanh thùc hiÖn n¨m 2001 lµ 2.724.368.596 ®ång, so víi kÕ ho¹ch ®· gi¶m ®i 52.631.404 ®ång víi tû lÖ gi¶m lµ 1.89%. XÐt sù t¨ng lªn cña chi phÝ kinh doanh trong mèi quan hÖ víi tæng doanh thu ta thÊy kÕ ho¹ch doanh thu lµ 3.200.000.000 ®ång vµ thùc hiÖn doanh thu lµ 3.038.119.521 ®ång. Nh­ vËy so víi kÕ ho¹ch ®Æt ra, tæng doanh thu cña ®¬n vÞ ®· gi¶m ®i 402.522.182 ®ång víi tû lÖ gi¶m lµ 16,1%. Nh­ vËy, tû lÖ gi¶m cña doanh thu lín h¬n tû lÖ gi¶m cña chi phÝ. Sù gi¶m ®i nh­ vËy lµ ch­a tèt, ®iÒu nµy thÓ hiÖn qua viÖc thùc hiÖn lîi nhuËn n¨m 2001. N¨m 2001, Doanh nghiÖp kinh doanh kh«ng cã lîi nhuËn vµ cßn bÞ lç 81.091.810 ®ång. §©y lµ mét sù xuèng dèc cña ®¬n vÞ, ®¬n vÞ cÇn kiÓm tra chÆt chÏ c¸c kho¶n chi phÝ trong qóa tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh vµ ®­a ra c¸c biÖn ph¸p ®Ó tiÕt kiÖm tèi ®a chi phÝ. Tõ c¸c yÕu tè chi phÝ ë biÓu 2 ta nhËn thÊy chi phÝ n¨m 2001 gi¶m so víi kÕ ho¹ch do hÇu hÕt c¸c chi phÝ gi¶m. §i s©u vµo cô thÓ c¸c kho¶n chi phÝ ta thÊy nh­ sau: Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: §©y lµ kho¶n chi phÝ chiÕm tû träng t­¬ng ®èi lín trong toµn bé tæng chi phÝ kinh doanh cña ®¬n vÞ. PhÇn khÊu hao tµi s¶n ë ®©y bao gåm c¶ khÊu hao nhµ x­ëng vµ khÊu hao cña xe. MÆt kh¸c, tõ n¨m 1998 trë vÒ tr­íc, ®¬n vÞ kinh doanh rÊt cã hiÖu qu¶ vµ ®· m¹nh d¹n xin Nhµ n­íc cho phÐp tÝnh khÊu hao nhanh lªn ®· kÐo chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh t¨ng lªn 15.369.055 ®ång víi tû lÖ t¨ng lµ 1.07%. Sù gia t¨ng cña chi phÝ nµy lµ kh«ng tèt ®èi víi ®¬n vÞ mÆc dï trong n¨m 2001 cã rÊt Ýt kho¶n chi phÝ t¨ng. Chi phÝ khÊu hao b×nh ®iÖn s¨m lèp: C«ng ty ®· x©y dùng c¸c ®Þnh møc vÒ s¨m lèp, b×nh ®iÖn trªn c¬ së ®Þnh møc chung cña nghµnh vËn t¶i « t«. §Þnh møc vÒ b×nh ®iÖn, s¨m lèp th­êng qu¸ mét n¨m ®Õn hai n¨m míi ®­îc thay thÕ, do vËy C«ng ty vÉn ph¶i tÝnh khÊu hao cña chóng trong vßng mét n¨m. VÒ ®Þnh møc b×nh ®iÖn chung cho c¸c lo¹i xe: B×nh ®iÖn s¶n xuÊt t¹i ViÖt Nam lµ 17 th¸ng/b×nh; B×nh ®iÖn s¶n xuÊt t¹i c¸c n­íc lµ 20 th¸ng/b×nh. Thùc hiÖn khÊu hao b×nh ®iÖn, s¨m lèp lµ 80.000.000 ®ång, gi¶m ®i 353.670 ®ång so víi kÕ ho¹ch, t­¬ng øng víi tû lÖ gi¶m 4%. Kho¶n gi¶m ®i cña chi phÝ khÊu hao b×nh ®iÖn, s¨m lèp nguyªn nh©n lµ do C«ng ty ®· thanh lý 2 xe « t« 15 chç ngåi cho c¸c c¸ nh©n vµ ®¬n vÞ kh¸c. Chi phÝ l­¬ng, thu nhËp vµ b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn: Chi phÝ tiÒn l­¬ng lµ mét kho¶n chi phÝ chiÕm tû träng t­¬ng ®èi lín trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Nh×n vµo biÒu 2 ta thÊy theo kÕ ho¹ch chi phÝ tiÒn l­¬ng lµ 957.000.000 ®ång, chiÕm 35.12%. So víi kÕ ho¹ch th× n¨m 2001 chi phÝ tiÒn l­¬ng gi¶m 114.484 ®ång víi tû lÖ gi¶m 0.012%. Nh­ vËy so víi kÕ ho¹ch th× C«ng ty kh«ng chi hÕt tiÒn l­¬ng, ®©y lµ vÊn ®Ò tÕ nhÞ ë chç xÐt vÒ yÕu tè c¶i thiÖn ®êi sèng th× C«ng ty ch­a tËn dông hÕt chØ tiªu tiÒn l­¬ng nh­ng xÐt vÒ tæng thÓ tµi chÝnh th× viÖc tiÕt kiÖm l­¬ng lµ do ®¬n vÞ ph¶i chi qu¸ nhiÒu ë c¸c kho¶n kh¸c. C¸c kho¶n b¶o hiÓm x· héi: Chi phÝ nµy ®­îc tÝnh theo tû lÖ 25% trªn tæng sè tiÒn l­¬ng trong ®ã C«ng ty chÞu 19%, cßn l¹i c«ng nh©n chÞu 6%. KÕ ho¹ch lµ 182.900.000 ®ång vµ thùc hiÖn lµ 181.768.592 ®ång. Sù gi¶m nµy t­¬ng øng víi sù gi¶m ®i cña chi phÝ tiÒn l­¬ng. Chi phÝ nhiªn liÖu, x¨ng dÇu: §©y lµ kho¶n chi phÝ cÇn thiÕt vµ chiÕm tû träng t­¬ng ®èi lín trong tõng chi phÝ kinh doanh cña C«ng ty. §èi víi x¨ng dÇu, C«ng ty kh«ng mua vÒ nhËp kho v× nh­ vËy chi phÝ sÏ rÊt lín mµ C«ng ty sÏ mua mÖnh gi¸ x¨ng dÇu vµ theo nhu cÇu cña l¸i xe C«ng ty sÏ ph¸t mÖnh gi¸ theo sè lÝt x¨ng dÇu l¸i xe yªu cÇu ®Ó l¸i xe ®Õn c©y x¨ng ®æ. Theo kÕ ho¹ch, chi phÝ x¨ng dÇu lµ 355.000.000 ®ång, thùc hiÖn n¨m 2001 lµ 353.994.180 ®ång, gi¶m 1.005.820 ®ång vµ tû lÖ gi¶m lµ 0.21%. Kho¶n gi¶m ®i cña lo¹i chi phÝ nµy kh«ng ph¶i lµ do gi¸ x¨ng dÇu tªn thÞ tr­êng gi¶m mµ do sè km thùc hiÖn trªn ®­êng cña c¸c lo¹i xe gi¶m lµm cho l­îng tiªu hao cña x¨ng dÇu gi¶m t­¬ng øng. MÆc dï ®©y lµ sù gi¶m ®i cña chi phÝ nh­ng l¹i lµ sù gi¶m ®i cña chi phÝ x¨ng dÇu nªn hoµn toµn kh«ng tèt víi ®¬n vÞ. C«ng t¸c phÝ: §©y lµ kho¶n chi phÝ chi cho anh em l¸i xe khi ®i c«ng t¸c ®­êng dµi hoÆc ®i víi sè l­îng c©y sè lín. Kho¶n chi nµy bao gåm: tiÒn ¨n, ngñ cho l¸i xe vµ kho¶n tiÒn båi d­ìng(nÕu cã). Nh×n vµo biÓu 2 ta thÊy c«ng t¸c phÝ thùc hiÖn(97.153.400®ång) ®· gi¶m ®i 22.846.600 ®ång so víi kÕ ho¹ch . (120.000.000®ång). Doanh thu cña ®¬n vÞ gi¶m rÊt lín do kh¸ch thuª xe Ýt dÉn ®Õn kho¶n chi phÝ c«ng t¸c phÝ gi¶m lµ ®iÒu ®­¬ng nhiªn. Chi phÝ b¶o hiÓm « t«, trang phôc: chi phÝ b¶o hiÓm « t«, trang phôc lµ kho¶n chi phÝ Doanh nghiÖp bá ra ®Ó mua c¸c lo¹i b¶o hiÓm cho xe vµ chi båi th­êng tai n¹n do « t« g©y ra vµ may trang phôc cho l¸i xe. Chi phÝ nµy chØ chiÕm mét tû träng nhá trong tæng chi phÝ kinh doanh cña Doanh nghiÖp (85.000.000 ®ång). Chi hoa hång: Lµ kho¶n chi phÝ doanh nghiÖp ph¶i bá ra ®Ó tr¶ cho ng­êi dÉn kh¸ch ®Õn thuª xe cña Doanh nghiÖp. Kho¶n chi nµy th­êng do hai bªn tho¶ thuËn møc gi¸ ë phßng ký kÕt hîp ®ång cña C«ng ty vµ th­êng b»ng 3% doanh thu.Theo So s¸nh T.T(%) 0 1.07 0.04 0.66 0.05 0.21 -0.75 -0.09 0.28 1.05 -0.64 -1.88 Tû lÖ -1.89 2.08 -0.44 -0.012 -1.16 -0.28 -19.03 -4.65 75.37 93.42 -17.54 -49.94 -5.06 Sè TiÒn -52631404 15369055 -353670 -114484 -2118222 -1.00582 -22846600 -3954000 7537894 28028901 -19880650 -53293808 -161880479 -21340885 T.T(%) 100 27.65 2.92 35.12 6.6 12.99 3.57 2.97 0.64 2.13 3.43 1.98 Thùc hiÖn Sè TiÒn 2.724.368.596 753.369.055 79.646.330 956.885.516 149.881.778 181768592 97.153.400 81.046.000 17.537.894 58.028.901 93.419.350 53.406.192 3.038.119.521 232.659.115 81.091.810 KÕ ho¹ch T.T(%) 100 26.58 2.88 34.46 6.55 12.78 4.32 3.06 0.36 1.08 4.07 3.86 Sè tiÒn 2777.000.000 738.000.000 80.000.000 957.000.000 182.000.000 355.000.000 120.000.000 85.000.000 10.000.000 30.000.000 113.300.000 106700000 3.200.000.000 254.000.000 169.000.000 ChØ tiªu Tæng CPKD trong ®ã: KhÊu hao TSC§ KhÊu hao b×nh ®iÖn s¨m lèp L¬ng c¬ b¶n BHXH + BHYT X¨ng,dÇu C« ng t¸c phÝ B¶o hiÓm « t«, trang phôc Chi hoa hång §iÖn níc Söa ch÷a thêng xuyªn Chi phÝ kh¸c Tæng doanh thu ThuÕ VAT L·I(lç) STT I 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 II III kÕ ho¹ch, chi phÝ hoa hång lµ 10.000.000 ®ång vµ thùc hiÖn lµ 17.537.894 ®ång, t¨ng 7.537.894 ®ång víi tû lÖ t¨ng 75.37%. Chi phÝ söa ch÷a th­êng xuyªn vµ vËt liÖu phô tïng: Lµ kho¶n chi phÝ ding ®Ó söa ch÷a nh÷ng h­ háng x¶y ra bÊt th­êng cña xe. Theo kÕ ho¹ch, kho¶n chi phÝ nµy lµ 113.300.000 ®ång, chiÕm tû träng 64%, song thùc tÕ do trong n¨m 2001 sè xe ho¹t ®éng Ýt h¬n n¨m 2000 nªn h­ háng th­êng xuyªn Ýt h¬n do ®ã chi phÝ söa ch÷a th­êng xuyªn chØ lµ 93.419.350 ®ång, gi¶m so víi kÕ ho¹ch lµ 19.880.650 ®ång. Chi phÝ kh¸c: §©y lµ c¸c kho¶n chi phÝ vÒ bÕn b·i, vÐ tµu xe, mua s¾m vËt liÖu rÎ tiÒn, b¶o hé, v¨n phßng phÈm. Theo kÕ ho¹ch, kho¶n chi phÝ nµy lµ 106.700.000 ®ång, thùc hiÖn lµ 53.406.192 ®ång, gi¶m 49,94%. Tõ ®ã ta cã thÓ thÊy r»ng, trong n¨m 2001 C«ng ty ®· kiÓm tra s¸t sao kho¶n nµy ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng l·ng phÝ tiÒn chi vµo nh÷ng kho¶n kh«ng cÇn thiÕt vµ C«ng ty ®· tiÕt kiÖm ®­îc mét kho¶n chi phÝ. C«ng ty cÇn ph¶i ph¸t huy ®Ó gi¶m chi phÝ. Qua ph©n tÝch trªn ta thÊy chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh cña ®¬n vÞ chiÕm tû träng lín nhÊt trong tæng chi phÝ chung cña ®¬n vÞ lµ do c«ng ty ®· chän c¸ch tÝnh khÊu hao nhanh trong n¨m cã l·i mµ kh«ng xem xÐt ph¸n ®o¸n ®­îc kh¶ n¨ng kinh doanh nh÷ng n¨m tíi cña ®¬n vÞ. MÆt kh¸c, C«ng ty cÇn qu¶n lý tèt c¸c kho¶n chi phÝ, ®­a ra c¸c biÖn ph¸p ®Ó khèng chÕ c¸c kho¶n chi phÝ ®Õn møc thÊp nhÊt gãp phÇn gi¶m chi phÝ s¶n xu¸t kinh doanh cho ®¬n vÞ. 2.T×nh h×nh thùc hiÖn chi phÝ kinh doanh t¹i ®¬n vÞ qua hai n¨m 2000-2001 theo c¸c chØ tiªu c¬ b¶n cña chi phÝ kinh doanh. §Ó chi tiÕt h¬n ta xem biÓu 3 “T×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu chi phÝ kinh doanh qua hai n¨m 2000-2001. T×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu chi phÝ kinh doanh qua hai n¨m 2000-2001. §¬n vÞ: §ång. Qua sè liÖu trªn ta thÊy tæng doanh thu cña ®¬n vÞ n¨m 2001 lµ 2.097.477.818 ®ång trong khi doanh thu gi¶m nh­ vËy th× tæng chi phÝ kinh doanh l¹i t¨ng, n¨m 2001 lµ 2.161.484.291 ®ång, t¨ng h¬n so víi n¨m 2000 lµ 87.020.937 ®ång. Chi phÝ kinh doanh t¨ng trong khi doanh thu cña ®¬n vÞ gi¶m khiÕn cho tû suÊt chiphÝ kinh doanh n¨m 2001 t¨ng h¬n so víi n¨m 2000 lµ 12,14%; Tèc ®é t¨ng cña tû suÊt chiphÝ n¨m 2001 so víi n¨m 2000 lµ 13,35%. Do vËy n¨m 2001 c«ng ty ®· v­ît chi 254.63.807 ®ång. Tõ nh÷ng con sè trªn ®¬n vÞ cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ vµ cã nh÷ng biÖn ph¸p kÞp thêi xö lý. Trong n¨m 2001 ®¬n vÞ v­ît chi 254.633.807 ®ång ®¬n vÞ cÇn ph¶i xem xÐt vµ ph¶i cã sù so s¸nh viÖc thùc hiÖn chi phÝ gi÷a hai n¨m 2000-2001 ®Ó t×m ra nguyªn nh©n cña viÖc l·ng phÝ vµ cã biÖn ph¸p kh¾c phôc. MÆt kh¸c, ®¬n vÞ còng ®ång thêi t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó t¨ng doanh thu cho ®¬n vÞ b»ng c¸ch t×m b¹n hµng míi, duy tr× sè l­îng b¹n hµng cò. Kh¸ch thuª xe truyÒn thèng cña ®¬n vÞ lµ: Héi Nhµ b¸o ViÖt Nam, côc ®iÖn ¶nh ViÖt Nam vµ c¸c c¬ quan Nhµ n­íc lín khi cã héi nghÞ lín… Ngoµi ra, ®¬n vÞ còng cã kh¸ch thuª xe cè ®Þnh nh­ C«ng ty kinh doanh sø ViÖt Nam thuª cè ®Þnh hai xe… §©y lµ nh÷ng kh¸ch hµng truyÒn thèng cña ®¬n vÞ vµ ngµy cµng cã triÓn väng h¬n nh­ng ®¬n vÞ vÉn cßn ph¶i khai th¸c thªm nh÷ng khu vùc cßn bá ngá nh­: Kh¸ch thuª xe ®¸m c­íi, ®¸m lÔ, kh¸ch ®i tham quan du lÞch… §¬n vÞ còng nªn më réng giao dÞch víi c¸c b¹n hµng, ®¬n vÞ s¶n xuÊt ®Ó cã l­îng kh¸ch thuª xe cè ®Þnh t¹o c«ng ¨n viÖc lµ æn ®Þnh cho bé phËn c«ng nh©n l¸i xe. Nh­ vËy, qua kh¶o s¸t t×nh h×nh thùc hiÖn quy ho¹ch chi phÝ kinh doanh cña ®¬n vÞ n¨m 2001; t×nh h×nh thùc hiÖn chi phÝ kinh doanh qua hai n¨m 2000-2001 t¹i ®¬n vÞ ta thÊy mét vÊn ®Ò næi lªn lµ chi phÝ kinh doanh vµ mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ kinh doanh víi doanh thu N¨m 2001 chi phÝ kinh doanh thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch gi¶m ®i 51.515.709 ®ång víi tû lÖ gi¶m lµ 2,32% trong ®ã doanh thu thùc hiÖn l¹i gi¶m so víi kÕ ho¹ch lµ 16,1%. So víi n¨m 2000, chi phÝ kinh doanh n¨m 2001 t¨ng 87.020.937 ®ång trong khi doanh thu thùc hiÖn l¹i gi¶m ®i 184.351.877 ®ång. XÐt sù gi¶m ®i cña chi phÝ kinh doanh thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch víi tû lÖ gi¶m ®i cña doanh thu nh­ vËy cho thÊy ®¬n vÞ ch­a hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch mµ c«ng ty giao cho. Qua ph©n tÝch trªn ta thÊy chi phÝ kinh doanh cña c«ng ty cã chiÒu h­íng gia t¨ng, sù t¨ng lªn nh­ vËy lµ do sù t¨ng lªn cña mét sè kho¶n chi phÝ chñ yÕu lµ chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, khÊu hao s¨m lèp ¾c quy, l­¬ng vµ c¸c chi phÝ kh¸c. Tõ ®ã, vÊn ®Ò ®Æt ra víi ®¬n vÞ lµ cïng víi sù t¨ng lªn cña chi phÝ th× doanh thu còng ph¶i t¨ng lªn vµ tû lÖ t¨ng cña chi phÝ ph¶i thÊp h¬n tû lÖ t¨ng cña doanh thu. §Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nµy ®ßi hái ®¬n vÞ ph¶i ®­a ra c¸c biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi nh»m tiÕt kiÖm ®Õn møc thÊp nhÊt chi phÝ kinh doanh, t¨ng ®­îc doanh thu vµ dÇn kh«i phôc l¹i lîi nhuËn cho ®¬n vÞ. §iÒu nµy kh«ng nh÷ng cñng cè l¹i vÞ thÕ cña ®¬n vÞ mµ cßn kh¼ng ®Þnh ®­îc vÞ trÝ cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng. Ch­¬ng III Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m h¹ thÊp chi phÝ kinh doanh t¹i c«ng ty xe kh¸ch 16A nguyÔn c«ng trø-hµ néi I.§¸nh gi¸ chung vÒ t×nh h×nh qu¶n lý vµ thùc hiÖn chi phÝ kinh doanh cña C«ng ty: C«ng ty vËn chuyÓn kh¸ch du lÞch lµ mét ®¬n vÞ thµnh lËp tõ rÊt sím nªn còng cã nh÷ng khã kh¨n vµ nh÷ng thuËn lîi nhÊt ®Þnh. Víi sù cè g¾ng nç lùc cña ban l·nh ®¹o vµ tËp thÓ nh©n viªn trong c«ng ty, qu¸n triÖt s©u s¾c chÕ ®é h¹ch to¸n kinh doanh, nhËn thøc râ tÇm quan träng cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, mét lo¹t c¸c vÊn ®Ò ®­îc ®­a ra trong ®ã cã vÊn ®Ò qu¶n lý vµ sö dông chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. Trong vµi n¨m trë l¹i ®©y, d­íi t¸c ®éng cña c¬ chÕ thÞ tr­êng khiÕn cho thÞ tr­êng vËn t¶i cã nhiÒu biÕn ®éng, gi¸ c­íc vËn t¶i trong n­íc gi¶m m¹nh. ThÞ tr­êng c¹nh tranh l¹i cµng ®ßi hái sù n¨ng ®éng vµ nh¹y bÐn trong kinh doanh…C«ng ty ®· x¸c ®Þnh ®­îc vÞ trÝ kinh doanh cña m×nh, ý thøc ®­îc nh÷ng khã kh¨n sÏ gÆp ph¶i khi ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Æc biÖt khi c«ng ty lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc nªn Ýt nhiÒu vÉn mang thãi quen bao cÊp, ch­a thÓ tù chñ trong vÊn ®Ò tµi chÝnh. Bªn c¹nh nh÷ng khã kh¨n chung kÓ trªn cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh vËn t¶i th× néi bé doanh nghiÖp còng cã nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh: Nh©n viªn c«ng ty cã ®é tuæi trung b×nh cao, thiÕu n¨ng ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng; H¹ tÇng c¬ së vËt chÊt cña ®¬n vÞ yÕu kÐm,kh«ng theo kÞp xu thÕ chung cña thêi ®¹i: ( phßng ký kÕt hîp ®ång ®· cò vµ n»m tËn trong ngâ, g©y khã kh¨n cho kh¸ch khi ®Õn giao dÞch víi ®¬n vÞ); Trô së lµm viÖc cña ®¬n vÞ c¸ch b·i ®ç xe 9km nªn rÊt khã kh¨n trong viÖc ®iÒu hµnh.Ngoµi ra, Bé m¸y tæ chøc qu¶n lý cña C«ng ty qu¸ cång kÒnh, bé phËn gi¸n tiÕp tuy gi¶m so víi nh÷ng n¨m tr­íc nh­ng vÉn cßn ®«ng, hiÖu qu¶ c«ng viÖc ch­a cao. §©y lµ nh÷ng khã kh¨n mang tÝnh chÊt thêi cuéc bëi c¸ch lµm ¨n theo kiÓu bao cÊp vÉn cßn ®eo ®¼ng, ch­a thÓ dÔ dµng kh¸c phôc ngay ®­îc. ThuËn lîi cña ®¬n vÞ lµ ®éi ngò c¸n bé vµ nh©n viªn trong c«ng ty cã kinh nghiÖm trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh « t« du lÞch. §éi ngò l¸i xe ®­îc ®µo t¹o chÝnh quy, cã kh¶ n¨ng phôc vô mäi ®èi t­îng kh¸ch trong vµ ngoµi n­íc. Ngoµi ra, ®¬n vÞ cßn cã ®éi ngò kü thuËt vµ thî söa ch÷a tay nghÒ th­êng xuyªn kiÓm tra, b¶o d­ìng vµ tu bæ xe, ®¶m b¶o cho xe lu«n ho¹t ®éng tèt vµ an toµn khi khëi hµnh. Bªn c¹nh nh÷ng khã kh¨n vµ thuËn lîi trªn th× C«ng ty vËn chuyÓn kh¸ch du lÞch cßn cã nh÷ng tån t¹i, v­íng m¾c sau cÇn ®­îc kh¾c phôc nhanh chãng: VÊn ®Ò kÕ ho¹ch ho¸ chi phÝ kinh doanh: Khi x©y dùng kÕ ho¹ch kinh doanh, c«ng ty ch­a ®i s©u vµo nghiªn cøu thÞ tr­êng, theo dâi vµ l­îng ho¸ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi chØ tiªu chi phÝ kinh doanh. Do ®ã viÖc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn chi phÝ kinh doanh ch­a chÝnh x¸c. VÊn ®Ò qu¶n lý chi phÝ kinh doanh: Thùc tÕ th× c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ kinh doanh ®· ®­îc ®Æt ra trong qu¸ tr×nh kinh doanh song ch­a ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn ®Òu ®Æn, chØ ®Õn cuèi n¨m c«ng ty míi ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ dÉn ®Õn viÖc theo dâi chi phÝ kinh doanh kh«ng s¸t sao, kh«ng g¾n liÒn víi sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng nªn kh«ng cã c¸c biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi nh÷ng bÊt hîp lý trong viÖc thùc hiÖn chØ tiªu chi phÝ kinh doanh. VÊn ®Ò h¹ch to¸n chi phÝ kinh doanh: Theo dâi chi phÝ kinh doanh ®­îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c chøng tõ ban ®Çu, sæ ®¨ng ký chøng tõ, b¶n kª ®Ó tiÕn tíi lËp b¸o c¸o tæng hîp chi phÝ cho c¶ n¨m. Tuy nhiªn, viÖc ghi chÐp chøng tõ, sæ s¸ch cßn ch­a kÞp thêi. C¸c chi phÝ ph¸t sinh kÕ to¸n kh«ng tiÕn hµnh ghi sæ ngay mµ vµi ngµy sau míi ghi, do vËy kh«ng theo dâi sù ph¸t sinh chi phÝ mét c¸ch kÞp thêi ®Ó ®­a ra biÖn ph¸p xö lý ngay. MÆt kh¸c, c¸n bé lµm c«ng t¸c kÕ to¸n kh«ng xem xÐt tÝnh hîp lý, hîp lÖ cña c¸c chi phÝ ph¸t sinh mµ vÉn tiÕn hµnh duyÖt khiÕn cho chi phÝ kinh doanh cña ®¬n vÞ t¨ng lªn mét c¸ch gi¶ t¹o. Ngoµi ra c«ng ty cßn cã mét sè nh÷ng tån t¹i kh¸c nh­: Trong viÖc ký kÕt hîp ®ång ®Õn viÖc thùc hiÖn hîp ®ång cßn ph¶i qua trung gian lµ trung t©m l÷ hµnh g©y l·ng phÝ lín vÒ nh©n sù, dÇn ®Õn chi phÝ kinh doanh t¨ng lªn. MÆt kh¸c vÉn cßn biÓu hiÖn ch­a tiÕt kiÖm ë mét sè phßng ban nh­: trong viÖc söa ch÷a xe, chi phÝ qu¶n lý trªn c«ng ty (®iÖn tho¹i, tiÕp kh¸ch…) lµm cho chi phÝ qu¶n lý t¨ng. II.Nh÷ng biÖn ph¸p h¹ thÊp chi phÝ kinh doanh t¹i c«ng ty: C«ng ty vËn chuyÓn kh¸ch du lÞch cã ho¹t ®éng chÝnh lµ kinh doanh vËn t¶i kh¸ch du lÞch trong vµ ngoµi n­íc. Bªn c¹nh nh÷ng khã kh¨n cña b¶n th©n doanh nghiÖp, c«ng ty cßn cã nh÷ng khã kh¨n bªn ngoµi t¸c ®éng vµo ®ã lµ sù c¹nh tranh hµng giê, hµng ngµy cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c trong lÜnh vùc vËn chuyÓn kh¸ch nh­: t­ nh©n, tËp thÓ…Hä dÔ dµng trèn lËu thuÕ vµ ký kÕt hîp ®ång thuª xe rÊt nhanh chãng, kh«ng tèn nhiÒu thêi gian nªn gi¸ thµnh th­êng rÎ h¬n, dÔ dµng thu hót kh¸ch. MÆt kh¸c, c«ng ty cßn chÞu søc Ðp do thÞ tr­êng vËn t¶i nhiÒu biÕn ®éng, gi¸ c­íc vËn chuyÓn gi¶m, gi¸ nhiªn liÖu cao, c¸c chi phÝ bÕn b·i, söa ch÷a t¨ng. TÊt c¶ nh÷ng khã kh¨n ®ã yªu cÇu c«ng ty cÇn ph¶i tõng b­íc gi¶i quyÕt vµ th¸o gì kÞp thêi. Qua kh¶o s¸t thùc tÕ t«i xin tr×nh bµy mét sè biÖn ph¸p chñ yÕu ®Ó h¹ thÊp chi phÝ kinh doanh t¹i c«ng ty vËn chuyÓn kh¸ch du lÞch nh­ sau: VÊn ®Ò ®Çu tiªn c«ng ty ®Ò cËp tíi trong khi ®­a ra c¸c biÖn ph¸p h¹ thÊp chi phÝ lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc nh÷ng kho¶n chi phÝ nµo cã thÓ h¹ thÊp ®­îc vµ nh÷ng kho¶n chi phÝ nµo kh«ng thÓ h¹ thÊp ®­îc, cßn ph¶i t¨ng lªn. §©y lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa quan träng hµng ®Çu bëi nã ¶nh h­ëng ®Õn chiÒu s©u cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ¶nh h­ëng ®Õn chiÕn l­îc kinh doanh cña c«ng ty. C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ t×nh h×nh thùc tÕ cña c«ng ty ta x¸c ®Þnh nh÷ng kho¶n chi phÝ cÇn t¨ng trong kú ®ã lµ: chi phÝ vÒ b×nh ®iÖn s¨m lèp, chi phÝ söa ch÷a th­êng xuyªn vµ chi phÝ nhiªn liÖu nh­ x¨ng, dÇu… Kho¶n chi phÝ khÊu hao b×nh ®iÖn s¨m lèp, chi phÝ söa ch÷a th­êng xuyªn lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ cã tÝnh chÊt t¸i s¶n xuÊt ho¹t ®éng cña xe cé do ®ã c¸c kho¶n chi phÝ nµy cÇn ph¶i ®­îc chi ®Çy ®ñ ®¶m b¶o cho xe ho¹t ®éng liªn tôc vµ kÐo dµi tuæi thä. Do ®ã c«ng ty ph¶i t¨ng c­êng söa ch÷a th­êng xuyªn cho xe ®Ó ®Õn kú söa ch÷a lín th× chi phÝ nµy Ýt ®i. Thùc chÊt th× chi phÝ söa ch÷a lín cña c«ng ty lµ rÊt Ýt bëi l­îng xe ë gara nhiÒu nªn ®Õn kú söa ch÷a lín th× cho ®Ó l¹i gara vµ xe kh¸c thay thÕ. §Çu t­ cho chi phÝ th­êng xuyªn tèt sÏ lµm cho xe ho¹t ®éng tèt, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng.MÆt kh¸c, chi phÝ vÒ nhiªn liÖu nh­ x¨ng, dÇu còng cÇn ph¶i t¨ng v× gi¸ x¨ng dÇu lµ t­¬ng ®èi æn ®Þnh nªn nÕu t¨ng ®­îc chi phÝ nµy cã nghÜa lµ t¨ng ®­îc sè km ch¹y cña xe dÉn ®Õn t¨ng doanh thu cña ®¬n vÞ. Víi c¸c kho¶n chi phÝ tr¶ l·i vay dµi h¹n vµ tr¶ l·i vay ng¾n h¹n lµ c¸c kho¶n chi phÝ cã tÝnh chÊt cè ®Þnh mµ c«ng ty kh«ng thÓ h¹ thÊp ®­îc. V× thÕ ®Ó h¹ thÊp chi phÝ kinh doanh c«ng ty nªn ®­a ra ph­¬ng h­íng tiÕt kiÖm hoÆc gi¶m bít ®èi víi c¸c kho¶n chi phÝ cßn l¹i. Cô thÓ lµ: Víi c¸c kho¶n chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: Doanh nghiÖp cÇn xem xÐt c¸ch tÝnh khÊu hao nh­ thÕ nµo cho phï hîp ®Ó ®¨ng ký l¹i víi nhµ n­íc, lµm sao cho møc khÊu hao hîp lý, nh­ vËy sÏ kh«ng ®éi chi phÝ lªn cao ( do tÝnh khÊu hao cao) khiÕn cho doanh nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶. Víi chi phÝ vËn liÖu phô tïng: Chi phÝ vËt liÖu phô tïng chiÕm mét tû träng kh¸ lín trong tæng chi phÝ kinh doanh cña c«ng ty, do vËy cÇn cã biÖn ph¸p tiÕt kiÖm kho¶n chi phÝ nµy nh­ sau: B¶o qu¶n vµ sö dung m¸y mãc ®øng quy tr×nh ®Ó kÐo dµi thêi gian sö dông ®ång thêi khai th¸c hÕt c«ng suÊt m¸y mãc. T×m mua c¸c lo¹i m¸y mãc, phô tïng thiÕt bÞ ë n¬i cã gi¸ rÎ. Sö dông vËt liÖu thay thÕ, tËn dông phÕ liÖu. Víi chi phÝ tiÒn l­¬ng, thu nhËp: §Ó ®¸nh gi¸ ®óng hiÖu qu¶ c«ng viÖc cña ng­êi lao ®éng, tõ quý II n¨m 2000, c«ng ty ®· ¸p dông quy chÕ tr¶ l­¬ng míi( tr¶ l­¬ng theo n¨ng suÊt lao ®éng) cã nghÜa lµ tÝnh ®Þnh møc km xe ch¹y ®­îc ®Ó tÝnh l­¬ng cho c«ng nh©n trùc tiÕp cßn khèi v¨n phßng vµ c«ng nh©n gi¸n tiÕp sÏ tÝnh l­¬ng theo tû lÖ phÇn tr¨m. HiÖn nay, toµn c«ng ty cã sè lao ®éng gi¸n tiÕp chiÕm tû lÖ t­¬ng ®èi cao do ®ã ®Ó tiÕt kiÖm ®­îc quü l­¬ng c«ng ty cÇn ph¶i xem xÐt ®Õn sè l­îng lao ®éng gi¸n tiÕp nµy. §èi víi chi phÝ qu¶n lý: Theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc th× chi phÝ qu¶n lý chØ chiÕm 5-10% tæng doanh thu. Ngoµi viÖc thùc hiÖn quy ®Þnh cña Nhµ n­íc c«ng ty cÇn cè g¾ng h¹ thÊp nh÷ng kho¶n chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt nh­ chi phÝ tiÕp kh¸ch, giao dÞch, héi nghÞ, h¹n chÕ sö dông ®iÖn tho¹i vµ nh÷ng kho¶n chi phÝ mang tÝnh chÊt chung kh¸c. §èi víi c«ng cô, ®å dïng v¨n phßng phÇm, tuy gi¸ trÞ kh«ng cao nh­ng còng cÇn sö dông chóng hiÖu qu¶ tèi ­u, tr¸nh l·ng phÝ. Chi phÝ kh¸c: Ngoµi c¸c kho¶n chi phÝ trªn , c¸c chi phÝ cßn l¹i còng gãp phÇn lµm t¨ng chi phÝ chung cña c«ng ty. §Ó tiÕt kiÖm c¸c kho¶n chi phÝ ngoµi nh÷ng kho¶n chi phÝ ph¶i chi theo quy ®Þnh nh­ chi phÝ vÒ bÕn b·i, b¶o hiÓm… C«ng ty chñ yÕu tËp trung vµo tiÕt kiÖm c¸c kho¶n chi phÝ nh­: mua s¾m vËt liÖu rÎ tiÒn, b¶o hé… Trªn ®©y lµ c¸c biÖn ph¸p tiÕt kiÖm c¸c kho¶n chi phÝ, mét ph­¬ng h­íng trong viÖc h¹ thÊp chi phÝ kinh doanh. Song song víi c«ng t¸c nµy, c«ng ty cÇn tiÕn hµnh hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ kinh doanh nh­: kho¸n chi phÝ kinh doanh cho tõng phßng nghiÖp vô, theo tõng ho¹t ®éng cña xe; Cã h×nh thøc båi hoµn hoÆc ph¹t ®èi víi bé phËn ®­îc giao thùc hiÖn mµ lµm v­ît chi so víi dù to¸n mµ kh«ng cã lý do chÝnh ®¸ng; Qu¶n lý chÆt chÏ viÖc mua b¸n vËt t­, thiÕt bÞ hµng ho¸ vµ c¸c tµi s¶n cè ®Þnh kh¸c qua biÖn ph¸p chµo mêi 2,3 n¬i, chèng t×nh tr¹ng h¹ gi¸ b¸n, n©ng gi¸ mua. C¸c chøng tõ mua b¸n ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c cã ho¸ ®¬n tµi chÝnh theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc (PhiÕu xuÊt nhËp ph¶i cã ch÷ ký, ph¶i cã sæ s¸ch theo dâi ®Çy ®ñ); C©n ®èi lao ®éng, c¸c biÖn ph¸p tÝnh l­¬ng hîp lý sao cho ph¸t huy ®­îc hÕt kh¶ n¨ng cña ng­êi lao ®éng… III.Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt: Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng víi sù ho¹t ®éng cña nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ , c¸c doanh nghiÖp chñ ®éng trong ho¹t ®éng kinh doanh, ®iÒu nµy ®· lµm sèng l¹i nh÷ng tiÒm n¨ng cßn tiÒm Èn, nh÷ng kh¶ n¨ng cßn ch­a cã dÞp khai th¸c. §ång thêi nã còng t¹o ra c¬ héi kinh doanh, më ra c¸c thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc, c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ, chÝnh trÞ ®Ó c¸c doanh nghiÖp tù do ph¸t triÓn ho¹t ®éng. Tuy nhiªn, viÖc tù do c¹nh tranh còng t¹o ra nhiÒu rµng buéc, h¹n chÕ kinh doanh ®èi víi doanh nghiÖp nh­ vÊn ®Ò cung cÇu hµng ho¸, vèn kinh doanh, sù c¹nh tranh ngµy cµng khèc liÖt cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c trªn thÞ tr­êng. Trong m«i tr­êng ho¹t ®éng nh­ vËy, thêi gian qua nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ còng tham gia ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh vËn t¶i, bªn c¹nh ®ã, chÝnh s¸ch më cöa ®· kh¬i dËy nh÷ng tiÒm n¨ng trong n­íc. ThÞ tr­êng trong n­íc ®· tiÕp cËn víi thÞ tr­êng thÕ giíi lµm cho thÞ tr­êng vËn t¶i ngµy cµng má réng. C¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù c¹nh tranh diÔn ra s«i næi vµ gay g¾t gi÷a c¸c doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp ®· thËt sù vËn dông hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh c¶ vÒ vËn ®éng trÝ tuÖ vµ c¶ nh÷ng nh©n tè kh¸c ®Ó phÊn ®Êu víi môc ®Ých kinh doanh thu nhiÒu lîi nhuËn. Trong t×nh h×nh chung nh­ vËy ®· cã kh«ng Ýt c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ bÞ l©m vµo t×nh tr¹ng lµm ¨n kÐm hiÖu qu¶, thua lç trong ®ã cã c«ng ty vËn chuyÓn kh¸ch du lÞch. Nh­ vËy, mét trong nh÷ng bøc thiÕt nhÊt hiÖn nay ®­îc ®Æt ra víi doanh nghiÖp lµ vÊn ®Ò “ hiÖu qu¶”. §· kinh doanh trªn thÞ tr­êng th× doanh nghiÖp kh«ng thÓ kh«ng tÝnh ®Õn hiÖu qu¶ bëi nã lµ môc tiªu cuèi cïng cña bÊt kú mét tæ chøc kinh doanh nµo. §¹t ®­îc “lîi nhuËn tèi ®a” lµ niÒm m¬ ­íc cña bÊt cø doanh nghiÖp nµo trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. Cã nhiÒu nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn cña ®¬n vÞ, song nh©n tè c¬ b¶n t¸c ®éng trùc tiÕp tíi nã lµ t¨ng doanh thu vµ gi¶m chi phÝ kinh doanh. Do vËy, gi¶m chi phÝ kinh doanh sÏ lµ biÖn ph¸p trùc tiÕp t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. Tõ nhËn thøc ®óng ®¾n vµ s©u s¾c vÊn ®Ò hiÖu qu¶ trong kinh doanh ®ång thêi nhËn thøc râ tÇm quan träng cña viÖc h¹ thÊp chi phÝ kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp dÞch vô trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng, kÕt hîp gi÷a lý luËn thùc tiÔn t¹i c«ng ty vËn chuyÓn kh¸ch du lÞch, t«i xin m¹nh d¹n ®­a ra mét sè ý kiÕn ®èng gãp nhá sau ®©y: Hoµn thiÖn c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch chi phÝ kinh doanh : KÕ ho¹ch chi phÝ kinh doanh lµ mét bé phËn cÊu thµnh trong hÖ thèng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kü thuËt – tµi chÝnh cña doanh nghiÖp dÞch vô. Doanh nghiÖp kh«ng nªn vµ kh«ng thÓ ho¹t ®éng kh«ng theo kÕ ho¹ch. ý nghÜa cña kÕ ho¹ch lµ ë chç ph¶n ¸nh sù quan t©m cña doanh nghiÖp víi c«ng t¸c chi phÝ, lµ c¬ së cho ph©n tÝch t×nh h×nh kinh doanh, t×m ra nh÷ng ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu vµ ®­a ra c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc. Qua kh¶o s¸t thùc tÕ thÊy r»ng ngay khi míi thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng, c«ng ty ®· tiÕn hµnh lËp kÕ ho¹ch chi phÝ kinh doanh mét c¸ch ®Òu ®Æn. Song do ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty lµ ho¹t ®éng kinh doanh vËn t¶i tr¶i ra trªn ph¹m vi réng lín, do nhiÒu bé phËn, nhiÒu ®¬n vÞ cïng phèi hîp víi nhµ ho¹t ®éng. MÆt kh¸c, nh÷ng ®iÒu nµy dÉn ®Õn viÖc lËp kÕ ho¹ch kinh doanh lµ khã kh¨n, trong ®ã cã viÖc lËp kÕ ho¹ch chi phÝ kinh doanh cña c«ng ty vµ trong ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng kh«ng æn ®Þnh . Thø nhÊt : §Ó theo dâi kÕ ho¹ch mét c¸ch toµn diÖn vµ tæng hîp, viÖc lËp kÕ ho¹ch ë c«ng ty cã thÓ chia lµm hai kh©u: LËp kÕ ho¹ch chi phÝ ë c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc vµ lËp kÕ ho¹ch trªn ph¹m vi tæng côc. §Õn thêi h¹n lËp kÕ ho¹ch chi phÝ, c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc sÏ c©n ®èi c¸c mÆt ho¹t ®éng cña m×nh vµ c¨n cø vµo nhiÖm vô s¶n xuÊt ®­îc giao vÒ khèi l­îng c«ng t¸c vµ hÖ thèng c¸c tiªu chuÈn ®Þnh møc chi phÝ vµ tiÕn hµnh lËp kÕ ho¹ch chi phÝ theo c¸c yÕu tè cña ®¬n vÞ m×nh. Sau khi nhËn ®­îc kÕ ho¹ch chi phÝ do c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc göi lªn, c«ng ty tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ vµ lËp kÕ ho¹ch chi phÝ cho toµn c«ng ty qua biÖn ph¸p x©y dùng ®Þnh møc chi phÝ cho 1000 ®ång / doanh thu ®èi víi tõng kho¶n môc vµ giao cho ®¬n vÞ sö dông. ViÖc tËp hîp chi phÝ ®­îc tiÕn hµnh theo tõng yÕu tè chi phÝ. §©y lµ c¬ së ®Ó c«ng ty tiÕn hµnh cÊp ph¸t chi phÝ xuèng c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc cã tÝnh ®Õn tiÕn ®é hoµn thµnh c¸c nhiÖm vô kÕ ho¹ch cña c¸c ®¬n vÞ trong kú . Thø hai : §Ó c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ kinh doanh ®­îc s¸t sao vµ cô thÓ h¬n, c«ng ty nªn tiÕn hµnh lËp kÕ ho¹ch chi phÝ cho hµng th¸ng, hµng quý, tõ ®ã lµ c¬ së ®Ó c«ng ty tÝnh kÕ ho¹ch chi phÝ cho n¨m. ViÖc lËp kÕ ho¹ch chi phÝ cho hµng th¸ng, hµng quý lµ cã c¬ së khoa häc h¬n v× nã g¾n víi thÞ tr­êng vµ t×nh h×nh kinh doanh khi cã sù biÕn ®éng . Hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ : Chi phÝ kinh doanh lµ chØ tiªu chÊt l­îng quan träng trong c¸c ®¬n vÞ kinh doanh phôc vô, do vËy tæ chøc h¹ch to¸n ®óng ®¾n trong c¬ chÕ h¹ch to¸n kinh doanh lµ mét yªu cÇu quan träng vµ cã tÝnh chÊt cÊp b¸ch. KÕ to¸n chi phÝ kinh doanh ph¶i hîp lý phï hîp víi kÕ to¸n hiÖn hµnh, víi chøc n¨ng ®Æc ®Óm kinh doanh cña c«ng ty. Muèn vËy, h¹ch to¸n chi phÝ kinh doanh ph¶i thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô sau: - Ph¶n ¸nh vµ gi¸m ®èc kÞp thêi th­êng xuyªn t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n chi phÝ kinh doanh. víi nh÷ng ghi chÐp hµng ngµy , kÕ to¸n ph¶n ¸nh chÝnh x¸c t×nh h×nh chi phÝ cña c«ng ty, sau ®ã ph©n lo¹i tæng hîp gi¸m s¸t ®­îc t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n chi phÝ, ng¨n ngõa hiÖn t­îng tiªu cùc, lµm c¬ së cho viÖc ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh. - Cung cÊp tµi liÖu ®Ó kiÓm tra chÆt chÏ vµ cã hÖ thèng chi phÝ ph¸t sinh nh»m ®¶m b¶o tÝnh hîp ph¸p cña c¸c kho¶n chi phÝ, ng¨n ngõa nh÷ng hµnh vi tham « l·ng phÝ . - TÝnh to¸n vµ ph©n bæ chÝnh x¸c chi phÝ cho tõng ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ . Qua kh¶o s¸t thùc tÕ thÊy r»ng ®èi víi mét lo¹i xe (4 hay15 chç ngåi) ch¼ng h¹n, kÕ to¸n c«ng ty më sæ h¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt, mçi sæ më cho mét lo¹i xe, c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong th¸ng cã liªn quan tíi lo¹i xe nµo th× ®­îc kÕ to¸n ë ®¬n vÞ ghi sæ chi tiÕt cho lo¹i xe ®ã. Cuèi quý, kÕ to¸n tiÕn hµnh tæng hîp chi phÝ ph¸t sinh theo tõng lo¹i xe vµ toµn c«ng ty tõ c¸c chøng tõ ph©n bæ trong n¨m. ViÖc ph©n bæ chi phÝ nh­ vËy lµ hîp lý v× ph¶n ¸nh ®óng ®¾n kÕt qu¶ còng nh­ hiÖu qu¶ kinh doanh cña tõng lo¹i xe trong mét kú ho¹t ®éng . - KiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc tiªu hao vËt t­, kü thuËt, dù to¸n chi phÝ nh»m thóc ®Èy viÖc sö dông tiÕt kiÖm, hîp lý mäi chi phÝ cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh phôc vô yªu cÇu h¹ch to¸n kinh tÕ cña doanh nghiÖp. - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ h¹ch to¸n kinh tÕ ë tõng bé phËn vµ ë toµn doanh nghiÖp . Hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ : Trong c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp, c«ng t¸c chi phÝ kinh doanh lµ mét viÖc lµm th­êng xuyªn vµ cã vai trß quan träng. Qu¶n lý chi phÝ g¾n liÒn víi nguyªn t¾c tiÕt kiÖm chi phÝ, t¨ng lîi nhuËn nh»m ®¸p øng nhu cÇu t¸i s¶n xuÊt më réng vµ c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn sèng cña c«ng nh©n viªn chøc trong ®¬n vÞ. ë c«ng ty, viÖc qu¶n lý chi phÝ trë lªn cã ý nghÜa quan träng nhÊt lµ trong t×nh h×nh hiÖn nay, c«ng ty ®ang gÆp khã kh¨n vÒ tµi chÝnh vµ lµm ¨n kÐm hiÖu qu¶ th× cÇn thiÕt ph¶i tiÕt kiÖm trong viÖc chi tiªu nh»m h¹n chÕ l·ng phÝ, dµnh nguån ®Ó tr¶ nî gèc vµ l·i vay ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh . MÆc dï c«ng ty ®· quy ®Þnh chÕ ®é tr¸ch nhiÖm qu¶n lý tµi s¶n, vËt t­ thiÕt bÞ song sau khi xem xÐt vÉn cßn cã mét sè biÓu hiÖn ch­a tiÕt kiÖm t¹i c¸c ®¬n vÞ c¬ së nh­ chi phÝ vÒ ®iÖn n­íc , trang phôc , tiÕp kh¸ch … §Ó qu¶n lý tèt chi phÝ, ngoµi c¸c biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ mµ c«ng ty ®· thùc hiÖn (ë phÇn trªn ) theo t«i c«ng ty lªn tiÕn hµnh cô thÓ theo mét sè biÖn ph¸p sau : 3.1. §èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t­ (KÓ c¶ lín hoÆc nhá): Nh÷ng dù ¸n ®Çu t­ ngay tõ khi lËp ph­¬ng ¸n vµ duyÖt c¸c dù ¸n kh¶ thi (duyÖt dù ¸n) c«ng ty nªn cã héi ®ång xem xÐt kü l­ìng, c¾t bá nh÷ng kho¶n chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt. Khi thùc hiÖn ph¶i ®¶m b¶o kh«ng trµn lan, ®óng tiÕn ®é, chÊt l­îng vµ tiÕt kiÖm, cã h×nh thøc båi hoµn hoÆc ph¹t ®èi víi bé phËn ®­îc giao thùc hiÖn mµ lµm v­ît chi so víi dù to¸n kh«ng cã lý do chÝnh ®¸ng. Møc båi hoµn hay ph¹t nµy ph¶i do mét héi ®ång kiÓm tra, thanh tra ®Ò nghÞ gi¸m ®èc duyÖt vµ quyÕt ®Þnh . 3.2. §èi víi s¶n xuÊt kinh doanh : §Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty lµ vËn chuyÓn kh¸ch du lÞch trong vµ ngoµi n­íc , do ®ã chi phÝ cho ho¹t ®éng nµy rÊt lín. §Ó ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ th× c«ng ty ph¶i kh«ng ngõng t¨ng doanh thu vµ gi¶m chi phÝ tíi møc thÊp nhÊt. TiÕt kiÖm chi phÝ kinh doanh lµ con ®­êng ®Ó t¨ng lîi nhuËn cho c«ng ty vµ h¹ thÊp gi¸ thµnh c­íc vËn chuyÓn mµ vÉn ®¶m b¶o møc l·i tho¶ ®¸ng ®Ó c«ng ty cã thÓ ®øng v÷ng trong c¹nh tranh . MÆc dï c«ng ty cã nh÷ng biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ nhÊt lµ trong t×nh tr¹ng hiÖn nay c«ng ty ®ang lµm ¨n kÐm hiÖu qu¶, gÆp khã kh¨n vÒ tµi chÝnh song trªn viÖc h¹ thÊp chi phÝ kinh doanh cña c«ng ty cßn nhiÒu kÏ hë. Do vËy, t«i xin ®Ò xuÊt mét sè ph­¬ng h­íng vµ biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ ®­îc hoµn thiÖn h¬n: Qu¶n lý chÆt chÏ viÖc mua b¸n vËt t­ , thiÕt bÞ hµng ho¸ vµ c¸c tµi s¶n cè ®Þnh kh¸c qua biÖn ph¸p chµo b¸n hµng ë nhiÒu n¬i, chèng t×nh tr¹ng h¹ gi¸ b¸n, n©ng gi¸ mua. C¸c chøng tõ mua b¸n ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c cã ho¸ ®¬n tµi chÝnh theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc (PhiÕu nhËp xuÊt cã ch÷ ký , ph¶i cã sæ s¸ch theo dâi ®Çy ®ñ) . §èi víi c«ng t¸c lao ®éng tiÌn l­¬ng c«ng ty nªn chó träng ngay viÖc c©n ®èi lao ®éng, c¸c biÖn ph¸p tÝnh l­¬ng hîp lý sao cho ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng ng­êi lao ®éng, lµm cho ng­êi lao ®éng lµm viÖc cã n¨ng suÊt h¬n. §©y còng lµ biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ . §èi víi chi phÝ qu¶n lý : §©y lµ kho¶n chi chiÕm tû träng t­¬ng ®èi lín trong tæng chi phÝ chung cña toµn c«ng ty. §Ó h¹ thÊp kho¶n chi phÝ nµy theo t«i c«ng ty nªn tiÕt kiÖm chi trong tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc cô thÓ sau : ChØ gi¶i quyÕt mua s¾m trang bÞ v¨n phßng thËt cÇn thiÕt, gi¶m chi phÝ tiÕp kh¸ch héi nghÞ, tiÕt kiÖm chi phÝ v¨n phßng phÈm, b¸o chÝ, c«ng t¸c phÝ tõ 5¸15% . ChØ chi phÝ tiÕp kh¸ch trong vµ ngoµi n­íc khi cÇn thiÕt vµ tiÕt kiÖm : Møc chi phÝ ph¶i b¸o c¸o l·nh ®¹o duyÖt tr­íc . H¹n chÕ tiÕp kh¸ch b»ng thuèc l¸ , bia , r­îu ngo¹i ®¾t tiÒn, chØ sö dông trong tr­êng hîp cÇn thiÕt . TiÕt kiÖm ®iÖn tho¹i ®­êng dµi ra n­íc ngoµi, chØ gäi khi cÇn thiÕt. Khi gäi ®iÖn tho¹i nªn tiÕt kiÖm thêi gian nãi chuyÖn, t¨ng c­êng sö dông Fax thay ®iÖn tho¹i, c«ng ty nªn nghiªm cÊm sö dông ®iÖn tho¹i c¬ quan ®Ó nãi chuyÖn ra n­íc ngoµi phôc vô cho c¸ nh©n, nÕu cã ph¶i b¸o cho v¨n phßng vµ thanh to¸n ®Çy ®ñ c­íc ®· gäi. Qu¶n lý chÆt chÏ viÖc sö dông «t« con ®i c«ng t¸c . Bè trÝ xe con khi cã Ýt nhÊt 3 ng­êi trë lªn hoÆc trong nh÷ng tr­êng hîp cÇn thiÕt kh¸c nh­: chë tiÒn, c«ng t¸c khÈn cÊp, ®i theo yªu cÇu ®èi ngo¹i. V¨n phßng gi¸m ®èc cïng bé phËn kü thuËt ®Þnh møc tiªu thô x¨ng cho tõng chiÕc s¸t víi thùc tÕ, tr¸nh l·ng phÝ. Kh«ng nªn gi¶i quyÕt xe con ®i ®ãn c¸n bé t¹i nhµ ®i c«ng t¸c, trõ l·nh ®¹o c«ng ty vµ c¸c tr­êng hîp tiÖn ®­êng ®i qua hoÆc c¸c tr­êng hîp ®Æc biÖt kh¸c . C«ng ty nªn chó ý kiÓm tra nh¾c nhë mäi ng­êi tiÕt kiÖm trong viÖc sö dông ®iÖn n­íc sinh ho¹t . §èi víi c¸c kho¶n chi phÝ nh­ hoa hång m«i giíi, gi¶m gi¸, chiÕt khÊu … c«ng ty nªn thùc hiÖn ®óng quy chÕ ®­îc duyÖt vµ quy chÕ nµy ®­îc c«ng bè c«ng khai ®Ó toµn bé c¸n bé c«ng nh©n viªn thùc hiÖn . §Ó thùc hiÖn tèt viÖc tiÕt kiÖm, chèng l·ng phÝ, c«ng ty nªn yªu cÇu c¸c bé phËn, ®¬n vÞ, c¸ nh©n t¨ng c­êng tr¸ch nhiÖm qu¶n lý tµi s¶n b»ng viÖc t¨ng c­êng c«ng t¸c ®èi chiÕu kiÓm tra, më sæ theo dâi tµi s¶n chÆt chÏ h¬n. Thùc hiÖn nghiªm chØnh quy ®Þnh lµm háng, lµm mÊt ph¶i båi th­êng theo chÕ ®é tr¸ch nhiÖm. -ý kiÕn kh¸c: KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty n¨m 2000 kh«ng tèt biÓu hiÖn lµ tæng chi hÝ kinh doanh t¨ng lªn cßn doanh thu l¹i gi¶m ®i. Nh­ vËy, c«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p t¨ng doanh thu vµ møc t¨ng doanh thu cè g¾ng ph¶i lín h¬n tû lÖ t¨ng cu¶ chi phÝ. §ã còng lµ biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ kinh doanh. Trong tr­êng hîp nµy, c«ng ty nªn ®µo t¹o ®éi ngò tiÕp thÞ Marketing ®Ó kh¸ch hµng biÕt ®Õn c«ng ty, tr¸nh t×nh tr¹ng sè xe l­u l¹i Gara nhiÒu vµ t¹o ra doanh sè cho ®¬n vÞ. HiÖn nay, tiÕt kiÖm chi phÝ lµ biÖn ph¸p rÊt cÇn thiÕt víi c«ng ty, nh­ng vÒ chiÕn l­îc l©u dµi th× c«ng ty kh«ng thÓ kh«ng cã phßng Marketing. Bëi nÕu ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ th× nã sÏ gióp c«ng ty th¸o gì khã kh¨n, kinh doanh kh«ng bÞ thua lç vµ dÇn dÇn cã l·i. KÕt luËn Trong c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh míi cña Nhµ n­íc, c¸c doanh nghiÖp ®­îc quyÒn tù chñ trong s¶n xuÊt kinh doanh, thùc hiÖn h¹chto¸n kinhdoanh theo nguyªn t¾c lÊy thu bï chi vµ cã l·i. Do ®ã, ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp ph¶i kinh doanh cã hiÖu qu¶. H¹ thÊp chi phÝ kinh doanh lµ con ®­êng c¬ b¶n ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh, t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. Lý luËn vÒ chi phÝ kinh doanh ®· ®­îc nhiÒu t¸c gi¶ ®Ò cËp ®Õn nh­ng viÖc vËn dông vµo thùc tÕ l¹i phô thuéc vµo ®Æc ®iÓm cña tong doanh nghiÖp. Trªn c¬ së lý luËn vÒ chi phÝ kinh doanh kÕt hîp víi kh¶o s¸t thùc tÕ t¹i c«ng ty VËn chuyÓn kh¸ch du lÞch, ®­îc sù gióp ®ì cña c¸c c« chó trong c«ng ty vµ ®Æc biÖt lµ sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o h­íng dÉn t«i ®· hoµn thµnh chuyªn ®Ò tèt nghiÖp” Chi phÝ kinh doanh vµ c¸c biÖn ph¸p h¹ thÊp chi phÝ kinh doanh t¹i c«ng ty vËn chuyÓn kh¸ch 16A-NguyÔn C«ng Trø-Hµ Néi”. Do thêi gian nghiªn cøu cã h¹n, ph¹m vi nghiªn cøu réng vµ tr×nh ®é lý luËn, thùc tÕ cña b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp nµy ch¾c ch¾n sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt nhÊt ®Þnh vÒ bè cu¹c còng nh­ vÒ néi dung. RÊt mong nhËn ®­îc sù gãp ý cña thÇy c« vµ b¹n ®äc. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Môc lôc Lêi giíi thiÖu Bµi Më ®Çu Ch­¬ng I : nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ chi phÝ kinh doanh c¸c gi¶I ph¸p h¹ thÊp chi phÝ kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ Tr­êng 3 I. Kh¸i niÖm , ph¹m vi cña chi phÝ kinh doanh dÞch vô . 1. Kh¸i niÖm chi phÝ kinh doanh dÞch vô . 3 2. Ph¹m vi chi phÝ kinh doanh dÞch vô 4 II. Ph©n lo¹i chi phÝ kinh doanh dÞch vô . 5 1. Ph©n lo¹i theo néi dung kinh tÕ . 5 1.1. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu . 5 1.2. Chi phÝ nh©n c«ng . 6 1.3. Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh (TSC§) . 7 1.4. Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi . 8 2. Ph©n lo¹i theo sù biÕn ®æi cña chi phÝ víi khèi l­îng dÞch vô 9 3. Ph©n lo¹i theo c¸c kh©u kinh doanh . 10 3.1. Chi phÝ s¶n xuÊt . 10 3.2. Chi phÝ tiªu thô s¶n phÈm 11 3.3 Chi phÝ qu¶n lý . 11 III. C¸c chØ tiªu kinh tÕ c¬ b¶n cña chi phÝ kinh doanh dÞch vô . 13 Tæng chi phÝ kinh doanh dÞch vô (F) . 13 Tû suÊt chi phÝ kinh doanh dÞch vô . 13 Møc ®é gi¶m hoÆc (t¨ng) tû suet chi phÝ kinh doanh dÞch vô (DF’). 14 Tèc ®é gi¶m hoÆc t¨ng tû suÊt chi phÝ kinh doanh dÞch vô (TF’). 14 Møc tiÕt kiÖm (hay v­ît chi) chi phÝ kinh doanh dÞch vô (DF). 15 Lîi nhuËn / chi phÝ kinh doanh . 15 IV.Mét sè biÖn ph¸p chñ yÕu h¹ thÊp chi phÝ kinh doanh . 15 1. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi chi phÝ kinh doanh . 15 1.1. Nh©n tè kh¸ch quan . 15 1.2. Nh©n tè chñ quan . 17 2. C¸c biÖn ph¸p nh»m h¹ thÊp chi phÝ kinh doanh trong doanh nghiÖp . 18 3. ý nghÜa viÖc h¹ thÊp chi phÝ . 20 Ch­¬ng II : Chi phÝ kinh doanh vµ t×nh h×nh chi phÝ kinh doanh t¹i c«ng ty vËn chuyÓn kh¸ch du lÞch. 21 I. Mét sè nÐt vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty . 21 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c«ng ty. 21 2. Chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. 21 2.1. Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña c«ng ty . 22 2.2. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty . 22 3. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý vµ bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty . 22 3.1. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý . 22 3.2. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý vµ bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty . 23 4. nh÷ng thµnh tÝch ®· ®¹t ®­îc vµ nh÷ng mÆt cßn tån t¹i cña toµn c«ng ty qua mét sè chØ tiªu ph¶n ¸nh kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty . 24 II. Néi dung c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ kinh doanh cña c«ng ty . 26 X¸c ®Þnh ph¹m vi chi phÝ kinh doanh . 27 LËp kÕ ho¹ch chi phÝ kinh doanh . 28 Th­êng xuyªn tiÕn hµnh kiÓm tra , gi¸m ®èc tµi chÝnh mét sè kho¶n chi phÝ chñ yÕu, chiÕm tû träng lín . 28 KiÓm tra, gi¸m ®èc tµi chÝnh ®èi víi c¸c kho¶n chi phÝ nhiªn liÖu, vËt liÖu, phô tïng . 28 KiÓm tra gi¸m ®èc tµi chÝnh ®èi víi kho¶n chi phÝ tiÒn l­¬ng . 30 Gi¸m ®èc, kiÓm tra, chi phÝ söa ch÷a lín vµ söa ch÷a th­êng xuyªn . 31 III.T×nh h×nh thùc hiÖn chØ tiªu chi phÝ kinh doanh t¹i c«ng ty qua hai n¨m 2000-2001. 32 1. Ph©n tÝch t×nh h×h thùc hiÖn kÕ ho¹ch chi phÝ kinh doanh t¹i c«ng ty ( chi phÝ vÒ dÞch vô xe ) n¨m 2001 . 32 2. T×nh h×nh thùc hiÖn chi phÝ kinh doanh t¹i ®¬n vÞ qua hai n¨m 2000 – 2001 theo c¸c chØ tiªu c¬ b¶n cña chi phÝ kinh doanh . 35 CH¦¥NG III: Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m h¹ thÊp chi phÝ kinh doanh t¹i c«ng ty xe kh¸ch 16A NguyÔn c«ng trø – Hµ néi 37 §¸nh gi¸ chung vÒ t×nh h×nh qu¶n lý vµ thùc hiÖn chi phÝ kinh doanh cña c«ng ty . 37 Nh÷ng biÖn ph¸p h¹ thÊp chi phÝ kinh doanh t¹i c«ng ty . 38 Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt 40 KÕt luËn . 45 Tµi liÖu tham kh¶o 1.Gi¸o tr×nh tµi chÝnh DNTM – tr­êng §HTCKT 2. Gi¸o tr×nh kÕ to¸n DNTM vµ dÞch vô – tr­êng §HTM 3. G i¸o tr×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp XBP – NguyÔn Sü Kho¸t 4. Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ DNTM dÞch vô – tr­êng §HTM 5. ChÕ ®é míi vÒ qu¶n lý tµi chÝnh vµ cæ phÇn ho¸ DNNN . 6. KÕ to¸n tr­ëng trong c¬ chÕ qu¶n lý míi – Ng« thÕ chØ . 7. HÖ thèng v¨n b¶n vÒ kÕ to¸n doanh nghiÖp 8. gi¸o tr×nh qu¶n trÞ DNTM – tr­êng §HTM 9. C¸c b¸o , t¹p chÝ n¨m 2000- 2001