Chuyên đề Hoàn thiện công tác kế toán tiền lương, các khoản tính trích theo lương và các biện pháp tăng cường quản lý qũy lương tại nhà máy thuốc lá Thăng Long

Lêi më ®Çu Trong h¬n 10 n¨m qua, tõ khi nÒn kinh tÕ n­íc ta chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng, chóng ta ®· ph¶i ®èi diÖn víi hµng lo¹t vÊn ®Ò n¶y sinh trong mäi lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ ®ang trong giai ®o¹n chuyÓn ®æi. Trong ®ã cã mét vÊn ®Ò ®· vµ ®ang ®­îc gi¶i quyÕt ®ã lµ h¹ch to¸n ho¹t ®éng thu chi, tõ ®ã tÝnh to¸n lç l·i cña doanh nghiÖp ®Ó lµm c¨n cø tÝnh to¸n to¸n viÖc tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n viªn. Tr­íc ®©y, trong c¬ chÕ bao cÊp vÊn ®Ò nµy ch­a thùc sù ®­îc quan t©m, bëi lÏ lóc ®ã nhµ n­íc thùc hiÖn qu¶n lý kinh tÕ b»ng c¸c chØ tiªu mang tÝnh ph¸p lÖnh. C¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ cña nhµ n­íc lµ l·i nhµ n­íc thu, lç nhµ n­íc bï, tÊt c¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp nh»m thùc hiÖn kÕ ho¹ch nhµ n­íc giao ®Òu dÉn ®Õn t×nh tr¹ng thua lç mÆc dï trªn b¸o c¸o cña c¸c doanh nghiÖp ®Òu hoµn thµnh kÕ ho¹ch. HiÖu qu¶ kinh tÕ kh«ng ph¶i vÊn ®Ò mµ doanh nghiÖp quan t©m, v× thÕ chÊt l­îng c«ng viÖc, vµ tiÒn l­¬ng c«ng nh©n kh«ng ®­îc ®¸nh gi¸ ®óng møc, tiÒn l­¬ng ®­îc tÝnh vµ tr¶ theo ph­¬ng ph¸p b×nh qu©n. Trong bèi c¶nh hiÖn nay, lîi nhuËn lµ môc tiªu hµng ®Çu cña doanh nghiÖp, v× vËy qu¶n lý vµ sö dông lao ®éng mét c¸ch cã hiÖu qu¶ ®ang lµ vÊn ®Ò hÕt søc cÊp thiÕt. Qu¶n lý lao ®éng lµ mét c«ng viÖc rÊt quan träng bëi v× lao ®éng lµ yÕu tè cã tÝnh chñ ®éng, tÝch cùc, ¶nh h­ëng trùc tiÕp vµ m¹nh mÏ tíi kÕt qu¶ s¶n xuÊt. MÆt kh¸c, nÕu ®øng trªn gãc ®é kÕ to¸n, nh©n tè lao ®éng cßn lµ mét bé phËn cña chi phÝ tiÒn l­¬ng. ViÖc tÝnh to¸n tiÒn l­¬ng vµ th«ng qua c¸ch tr¶ l­¬ng, kÕ to¸n tiÕn hµnh qu¶n lý lao ®éng. Nh­ vËy qu¶n lý tiÒn l­¬ng ë c¸c doanh nghiÖp võa ®¶m b¶o viÖc qu¶n lý vèn, ®ång thêi còng gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp. Sau qu¸ tr×nh häc tËp t¹i líp kÕ to¸n tr­ëng vµ t×m hiÓu thùc tiÔn, ®ång thêi ®­îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o trong khoa KÕ to¸n, em ®· hoµn thµnh ®Ò tµi : Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng, c¸c kho¶n tÝnh trÝch theo l­¬ng vµ c¸c biÖn ph¸p t¨ng c­êng qu¶n lý quÜ l­¬ng t¹i nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long. Do thêi gian t×m hiÓu thùc tÕ vµ ®iÒu kiÖn cã h¹n cña chuyªn ®Ò, em kh«ng cã tham väng ®i s©u ph©n tÝch tõng chi tiÕt cô thÓ mµ chØ xin ®­îc tr×nh bµy nh÷ng n«Þ dung c¬ b¶n cña c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng, tõ ®ã ®­a ra mét sè biÖn ph¸p cô thÓ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n tÝnh trÝch theo l­¬ng cña nhµ m¸y Thuèc l¸ Th¨ng Long. Néi dung cña chuyªn ®Ò gåm 3 phÇn PhÇn 1 : lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n tÝnh trÝch theo l­¬ng trong c¸c doanh nghiÖp. PhÇn 2 : Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n tÝnh trÝch theo l­¬ng t¹i nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long. PhÇn 3 : Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n tÝnh trÝch theo l­¬ng t¹i nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long. PhÇn I - lý luËn chung vÒ tæ chøc h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n tÝnh trÝch theo l­¬ng trong c¸c doanh nghiÖp I. Nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n- c¸c nguyªn t¾c qu¶n lý quÜ l­¬ng vµ c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng trong doanh nghiÖp 1.1 Nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n * TiÒn l­¬ng Kh¸i niÖm vÒ tiÒn l­¬ng ®· cã tõ rÊt l©u nh­ng chØ ®Õn khi chñ nghÜa t­ b¶n ra ®êi nã míi trë thµnh mét kh¸i niÖm mang tÝnh phæ th«ng réng r·i, nh»m che dËy b¶n chÊt bãc lét cña chñ nghÜa t­ b¶n. §Õn khi chñ nghÜa x· héi ra ®êi, víi nh÷ng quan ®iÓm hoµn toµn tr¸i ng­îc víi chñ nghÜa t­ b¶n, nhÊt lµ quan ®iÓm vÒ së h÷u, tiÒn l­¬ng ®­îc hiÓu mét c¸ch thèng nhÊt nh­ sau : “ VÒ thùc chÊt tiÒn l­¬ng d­íi chñ nghÜa x· héi lµ mét phÇn thu nhËp quèc d©n biÓu hiÖn d­íi h×nh thøc tiÒn tÖ, ®­îc nhµ n­íc ph©n phèi cã kÕ ho¹ch cho c«ng nh©n viªn cho phï hîp víi sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng cña mçi ng­êi ®· cèng hiÕn. ë n­íc ta, quan niÖm trªn ®· tån t¹i trong mét thêi gian rÊt dµi. Khi hÖ thèng x· héi chñ nghÜa sôp ®æ, ®Ó tån t¹i, ®Êt n­íc ta ®· ph¶i c¶i c¸ch toµn diÖn trªn mäi lÜnh vùc, ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc t­ t­ëng. Quan niÖm vÒ tiÒn l­¬ng còng ®­îc thay thÕ mét c¸ch c¨n b¶n : “ TiÒn l­¬ng lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ søc lao ®éng, lµ gi¸ c¶ cña yÕu tè søc lao ®éng mµ ng­êi sö dông ph¶i tr¶ cho ng­êi cung øng søc lao ®éng, tu©n theo nguyªn t¾c cung cÇu, gi¸ c¶ thÞ tr­êng vµ ph¸p luËt hiÖn hµnh cña nhµ n­íc. TiÒn l­¬ng cã 5 chøc n¨ng c¬ b¶n : - Chøc n¨ng t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. - Chøc n¨ng ®ßn bÈy kinh tÕ. - Chøc n¨ng lµm c«ng cô qu¶n lý cña nhµ n­íc. - Chøc n¨ng ®iÒu tiÕt lao ®éng. - Chøc n¨ng ®o hap phÝ lao ®éng x· héi. C¸c kho¶n tÝnh trÝch theo l­¬ng Bao gåm : - B¶o hiÓm x· h«Þ: Lµ kho¶n mµ c¸n bé c«ng nh©n viªn ®­îc h­ëng trong tr­êng hîp èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng, bÖnh nghÒ nghiÖp, tö tuÊt... - B¶o hiÓm y tÕ: Lµ sù trî cÊp vÒ y tÕ cho nh÷ng ng­êi tham gia ®ãng b¶o hiÓm gióp hä trang tr¶i mét phÇn nµo ®ã tiÒn kh¸m ch÷a bÖnh, viÖn phÝ, thuèc thang. - Kinh phÝ c«ng ®oµn: Lµ nguån kinh phÝ cña mét tæ chøc ®oµn thÓ ®¹i diÖn cho ng­êi lao ®éng, ®©y lµ tæ chøc nãi lªn tiÕng nãi chung cña ng­êi lao ®éng, b¶o vÖ ng­êi lao ®éng. .. ngoµi chøc n¨ng duy tr× ho¹t ®éng cña tæ chøc nguån kinh phÝ nµy cßn ®­îc chi ®Ó th¨m hái ng­êi èm, trî cÊp khã kh¨n. .. Bëi vËy, tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n tÝnh trÝch theo l­¬ng cÇn ®­îc kÕ to¸n cÈn thËn vµ chÝnh x¸c v× : + TiÒn l­¬ng lµ bé phËn cña chi phÝ s¶n xuÊt, nã g¾n víi môc tiªu hµng ®Çu lµ lîi nhuËn. + TiÒn l­¬ng lµ kho¶n chi phÝ ®Æc biÖt, nã chÝnh lµ ph­¬ng tiÖn t¹o ra gi¸ trÞ míi, bëi chÝnh nã lµ ®éng lùc, lµ môc ®Ých cña ng­êi cung øng søc lao ®éng. * NhiÖm vô h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n tÝnh trÝch theo l­¬ng - Tæ chøc ghi chÐp, ph¶n ¸nh vµ tæng hîp mét c¸ch trung thùc, kÞp thêi, ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c t×nh h×nh hiÖn cã vµ sù biÕn ®éng vÒ sè l­îng, chÊt l­îng lao ®éng, t×nh h×nh sö dông thêi gian vµ kÕt qu¶ lao ®éng. TÝnh to¸n chÝnh x¸c kÞp thêi theo ®óng chÕ ®é c¸c kho¶n tiÒn l­¬ng, th­ëng, phô cÊp, trî cÊp ph¶i tr¶ ng­êi lao ®éng. Ph¶n ¸nh kÞp thêi ®Çy ®ñ t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n trªn. Thùc hiÖn viÖc kiÓm tra t×nh h×nh huy ®éng vµ sö dông lao ®éng, t×nh h×nh chÊp hµnh c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é vÒ lao ®éng, tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng. .. vµ t×nh h×nh sö dông quÜ l­¬ng, quÜ b¶o hiÓm x· héi t¹i doanh nghiÖp. - TÝnh vµ ph©n bæ mét c¸ch chÝnh x¸c ®óng ®èi t­îng c¸c kho¶n tiÒn l­¬ng, b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn. .. vµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, hay thu nhËp cña c¸c ®¬n vÞ bé phËn sö dông lao ®éng. H­íng dÉn kiÓm tra gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c c¸c chÕ ®é ghi chÐp ban ®Çu vÒ lao ®éng tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng. H­íng dÉn viÖc më sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt vµ ghi chÐp ph¶n ¸nh vµo sæ, thÎ theo ®óng chÕ ®é. - LËp c¸c b¸o c¸o lao ®éng tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng thuéc tr¸ch nhiÖm cña kÕ to¸n. Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông lao ®éng t×nh h×nh sö dông quÜ l­¬ng. §Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p nh»m khai th¸c cã hiÖu qu¶ tiÒm n¨ng lao ®éng, ®Êu tranh chèng nh÷ng hµnh vi v« kû luËt vi ph¹m chÕ ®é chÝnh s¸ch. Cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ lao ®éng tiÒn l­¬ng cho bé phËn qu¶n lý mét c¸ch kÞp thêi. 1.2 C¸c nguyªn t¾c qu¶n lý quÜ l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng QuÜ l­¬ng cña doanh nghiÖp lµ toµn bé sè tiÒn doanh nghiÖp trÝch ra tõ doanh thu ®Ó tr¶ l­¬ng cho toµn bé c¸n bé c«ng nh©n viªn thuéc quyÒn qu¶n lý cña doanh nghiÖp. §øng trªn gãc ®é kÕ to¸n th× quÜ l­¬ng cña doanh nghiÖp gåm tiÒn l­¬ng chÝnh vµ tiÒn phô. Mét vÉn ®Ò hÕt søc quan träng trong vÊn ®Ò tiÒn l­¬ng cña doanh nghiÖp lµ qu¶n lý quÜ l­¬ng. §Ó x¸c ®Þnh quÜ l­¬ng cña doanh nghiÖp, c¸c c¸n bé qu¶n lý quÜ l­¬ng chñ yÕu dùa trªn c¸c qui ®Þnh cña nhµ n­íc nh­ sau : - Qui ®Þnh vÒ ®¬n gi¸ l­¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm träng yÕu, s¶n phÈm ®Æc thï, s¶n phÈm do nhµ n­íc ®Þnh gi¸. QuyÕt ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cho mét sè s¶n phÈm träng yÕu s¶n phÈm ®Æc thï cña, bé ngµnh ®Þa ph­¬ng qu¶n lý, tuú theo yªu cÇu qu¶n lý c¸c bé ngµnh, ®Þa ph­¬ng. - H­íng dÉn chung cña doanh nghiÖp sÏ x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ ®èi víi c¸c s¶n phÈm cßn l¹i, nh­ng ph¶i ®¨ng ký víi c¬ quan nhµ n­íc. * Ph­¬ng ph¸p tÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng theo ®¬n vÞ s¶n phÈm : § G = T x LCB Trong ®ã : § G : ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tÝnh theo ®¬n vÞ s¶n phÈm T : hao phÝ thêi gian lao ®éng ®Ó lµm ra s¶n phÈm LCB: l­¬ng cÊp bËc Trong doanh nghiÖp, quÜ b¶o hiÓm x· héi ph¶i ®ãng b»ng 20 % so víi tæng quÜ l­¬ng cÊp bËc céng phô cÊp ( nÕu cã ). C¬ cÊu quÜ gåm : - 15 % tiÒn l­¬ng cÊp bËc cña toµn bé c¸n bé c«ng nh©n viªn nhµ m¸y sÏ do ng­êi sö dông lao ®éng ®ãng gãp vµ ®­îc tÝnh vµo chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. - 5 % cßn l¹i do ng­êi lao ®éng ®ãng gãp th«ng qua h×nh thøc khÊu trõ l­¬ng. B¶o hiÓm y tÕ cã møc ®ãng gãp lµ 3 % l­¬ng cÊp bËc trong ®ã 2 % ®­îc ®­a vµo chi phÝ vµ 1 % khÊu trõ l­¬ng c«ng nh©n. Kinh phÝ c«ng ®oµn ®­îc trÝch theo quÜ l­¬ng thùc chi trong doanh nghiÖp bao gåm 2 % ®Òu do ng­êi sö dông lao ®éng ®ãng. C«ng ®oµn c¬ së ph¶i nép hÕt 2 % lªn cho cÊp trªn sau ®ã trªn sÏ cÊp l¹i mét nöa cho viÖc chi tiªu ë c¬ së. 1.3 C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng trong doanh nghiÖp a. Tr¶ l­¬ng theo thêi gian : gåm hai h×nh thøc - ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n : tiÒn l­¬ng nhËn ®­îc cña mçi ng­êi c«ng nh©n do møc l­¬ng cÊp bËc cao hay thÊp vµ thêi gian lµm viÖc nhiÒu hay Ýt quyÕt ®Þnh. - H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian cã th­ëng : lÊy l­¬ng tÝnh theo thêi gian céng tiÒn th­ëng. b. Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm : gåm 6 h×nh thøc - TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n - TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ - TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp - Tr¶ l­¬ng kho¸n - Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cã th­ëng II. Tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng 2.1 KÕ to¸n chi tiÕt tiÒn l­¬ng - H¹ch to¸n sè l­îng lao ®éng : nh»m cung cÊp nh÷ng th«ng tin vÒ sè l­îng, kÕt cÊu lao ®éng trong doanh nghiÖp ®Ó tæ chøc h¹ch to¸n l­¬ng vµ thanh to¸n víi ng­êi lao ®éng. - H¹ch to¸n thêi gian lao ®éng : Ph¶n ¸nh kÞp thêi, chÝnh x¸c sè ngµy c«ng, giê c«ng lµm viÖc thùc tÕ, hoÆc ngõng s¶n xuÊt, nghØ viÖc cña tõng ®¬n vÞ, phßng ban. .. Gåm c¸c chøng tõ : . B¶ng chÊm c«ng : ®­îc lËp chi tiÕt cho tõng bé phËn vµ ®­îc dïng trong mét th¸ng. . PhiÕu lµm thªm giê hoÆc lµm ®ªm . PhiÕu nghØ viÖc do c¸c lý do t¹m thêi kh¸c nhau - H¹ch to¸n kÕt qu¶ lao ®éng : §­a ra ®­îc c¸c chØ tiªu vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm hoÆc khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh cña tõng ng­êi, tõng bé phËn. - TÝnh l­¬ng vµ lËp b¶ng thanh to¸n l­¬ng. Trong tr­êng hîp cÊp bËc c«ng viÖc ®­îc giao b»ng cÊp bËc kü thuËt: B­íc 1 : TÝnh tiÒn l­¬ng theo cÊp bËc vµ thêi gian lµm viÖc cña tõng c«ng nh©n. B­íc 2 : X¸c ®Þnh hÖ sè ®iÒu chØnh cña tæ b»ng c¸ch lÊy tæng tiÒn l­¬ng ®­îc lÜnh chia cho tæng tiÒn l­¬ng tÝnh theo cÊp bËc vµ thêi gian lµm viÖc. B­íc 3 : TÝnh tiÒn l­¬ng cho tõng ng­êi b»ng c¸ch lÊy hÖ sè ®iÒu chØnh nh©n tiÒn l­¬ng theo cÊp bËc vµ thêi gian lµm viÖc cña mçi c«ng nh©n. Trong tr­êng hîp cÊp bËc c«ng viÖc ®­îc giao kh«ng phï hîp cÊp bËc kü thuËt : B­íc 1 : Dùa trªn sè ®iÓm chÊm cho tõng ng­êi tÝnh ra tæng ®iÓm Tæng ®iÓm = Σ ( Sè ®iÓm tõng c«ng nh©n x HÖ sè l­¬ng tõng c«ng nh©n) B­íc 2 : §¬n gi¸ mét ®iÓm = Tæng tiÒn l­¬ng ®­îc lÜnh Tæng sè ®iÓm c¶ tæ B­íc 3 :TiÒn l­¬ng mét c«ng nh©n = ®¬n gi¸ mét ®iÓm x sè ®iÓm qui ra bËc 1 * B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng : do kÕ to¸n bé phËn lao ®éng tiÒn l­¬ng lËp sau ®ã chuyÓn cho kÕ to¸n tr­ëng ký duyÖt. 2.2 KÕ to¸n chi tiÕt c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng - H¹ch to¸n chi tiÕt b¶o hiÓm x· héi gåm hai lo¹i chøng tõ lµ phiÕu nghØ h­ëng b¶o hiÓm x· héi vµ b¶ng thanh to¸n b¶o hiÓm x· héi. Ngoµi ra cã thÓ sö dông sæ chi tiÕt tµi kho¶n 3383 theo dâi c¸c ph¸t sinh bªn Nî _ Cã cña tµi kho¶n ®Ó tiÕn hµnh kÕ to¸n tæng hîp. - H¹ch to¸n chi tiÕt b¶o hiÓm y tÕ vµ kinh phÝ c«ng ®oµn. KÕt thóc viÖc kÕ to¸n chi tiÕt tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng lµ viÖc lËp b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng c¨n cø vµo c¸c chøng tõ gèc. III. Tæ chøc kÕ to¸n tæng hîp tiÒn l­¬ng 2.1 Trªn quan ®iÓm coi l­¬ng lµ chi phÝ 111,112 Thanh to¸n víi c«ng nh©n 622,627 ______ 8____________ ______1_______ 141, 138, 338. .. 641, 642 ____6_______ ______2_______ 333 241, 821, 811 _________7__________ ________3______ 142, 335 ___________4______ 1. TÝnh ra tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n s¶n xuÊt vµ nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng. 2. TÝnh ra tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n b¸n hµng vµ qu¶n lý doanh nghiÖp. 3. TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ tÝnh ph©n bæ dÇn vµo chi phÝ nhiÒu kú. 4. TÝnh ra tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n ho¹t ®éng trong c¸c ho¹t ®éng kh¸c. 5. TrÝch tr­íc tiÒn l­¬ng nghØ phÐp hoÆc ph©n bæ dÇn vµo chi phÝ trong kú. 6. KhÊu trõ c¸c kho¶n ph¶i thu håi vµo l­¬ng c«ng nh©n viªn. 7. TÝnh ra sè thuÕ thu nhËp ph¶i nép. 8. Thanh to¸n l­¬ng víi c«ng nh©n viªn. 2.2 Trªn quan ®iÓm coi l­¬ng lµ mét bé phËn cña thu nhËp 111, 112 Thanh to¸n víi c«ng nh©n 4212_ _________2__________ ________1_______ 4211 4211 ______ 5_________ _ 3_ _____4_____ ____ 1. T¹m chia tiÒn l­¬ng hµng th¸ng 2. Tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n viªn 3. Cuèi kú kÕt to¸n chuyÓn lç l·i n¨m nay sang n¨m tr­íc 4. Chia thªm l­¬ng 5. §iÒu chØnh gi¶m l­¬ng 2.3 Tæ chøc hÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n tæng hîp tiÒn l­¬ng Theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, viÖc tæ chøc hÖ thèng sæ s¸ch do doanh nghiÖp x©y dùng dùa trªn 4 h×nh thøc sæ do Bé Tµi chÝnh qui ®Þnh :  a. H×nh thøc nhËt ký chung Chøng tõ gèc + B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng + B¶ng thanh to¸n b¶o hiÓm x· héi + B¶ng thanh to¸n tiÒn th­ëng + Chøng tõ thanh to¸n Sæ chi tiÕt TK 334 NhËt ký chung Sæ c¸i tµi kho¶n 334 B¶ng c©n ®èi tµi kho¶n B¸o c¸o kÕ to¸n b. H×nh thøc nhËt ký sæ c¸i Chøng tõ gèc + B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng + B¶ng thanh to¸n b¶o hiÓm x· héi + B¶ng thanh to¸n tiÒn th­ëng + Chøng tõ thanh to¸n NhËt ký sæ c¸i c. H×nh thøc chøng tõ ghi sæ Chøng tõ gèc + B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng + B¶ng thanh to¸n b¶o hiÓm x· héi + B¶ng thanh to¸n tiÒn th­ëng + Chøng tõ thanh to¸n Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ Chøng tõ ghi sæ Sæ c¸i tµi kho¶n 334 d. H×nh thøc nhËt ký chøng tõ : gåm nhiÒu lo¹i sæ s¸ch cô thÓ 10 nhËt ký chøng tõ, 10 b¶ng kª, 3 b¶ng ph©n bæ vµ 1 sæ c¸i. Hµng ngµy, c¨n cø vµo c¸c chøng tõ gèc ®· ®­îc kiÓm tra kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµo c¸c nhËt ký ph¶n ¸nh viÖc thanh to¸n víi ng­êi lao ®éng nhËt ký chøng tõ soã 1 2 hoÆc nhËt ký chøng tõ sè 10 theo dâi chi tiÕt tµi kho¶n 141 t¹m øng l­¬ng cho c¸n bé. 2.3 H¹ch to¸n c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng Cã thÓ kh¸i qu¸t nh­ sau : TK 3382, 3383, 3384 334_ 622, 627, 641 642_ ______________ ___________________ 334 _ 111, 112 311_ _______ _____________ 111,112_ ____________________ PhÇn II - Thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i nhµ m¸y Thuèc l¸ Th¨ng Long I. Kh¸i qu¸t chung vÒ t×nh h×nh lao ®éng tiÒn l­¬ng t¹i nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long Tæng sè c«ng nh©n cña nhµ m¸y gåm h¬n 1000 ng­êi, bao gåm : - C«ng nh©n viªn s¶n xuÊt : lµ bé phËn ng­êi lao ®éng trùc tiÕp lµm ra s¶n phÈm thuèc l¸ bao. TiÒn l­¬ng lµ mét bé phËn trùc tiÕp cña gi¸ thµnh. Gåm cã: c«ng nh©n trùc tiÕp ®øng m¸y, c«ng nh©n phôc vô s¶n xuÊt chÝnh, c¸c nh©n viªn kü thuËt, c¸c nh©n viªn qu¶n lý hµnh chÝnh t¹i c¸c ph©n x­ëng - Nh©n viªn b¸n hµng - Nh©n viªn qu¶n lý doanh nghiÖp Víi c¸c bé phËn lao ®éng nh­ trªn, quÜ l­¬ng cña doanh nghiÖp ®­îc x¸c ®Þnh lµ toµn bé sè tiÒn l­¬ng doanh nghiÖp ph¶i tr¶ cho toµn bé c¸n bé c«ng nh©n viªn cña doanh nghiÖp. Gåm cã : tiÒn l­¬ng tr¶ theo thêi gian, theo s¶n phÈm, tiÒn l­¬ng kho¸n vµ tiÒn l­¬ng trong thêi gian ngõng viÖc kh¸ch quan,. .. vµ c¸c lo¹i phô cÊp, tiÒn th­ëng kh¸c. QuÜ l­¬ng §­îc x¸c ®Þnh theo ph­¬ng ph¸p sau : QuÜ l­¬ng thùc hiÖn = § G tiÒn l­¬ng x sè l­îng s¶n phÈm qui ®æi + §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng do tæng c«ng ty thuèc l¸ ViÖt nam qui ®Þnh cho s¶n phÈm qui ®æi theo hÖ sè qui ®æi. + Sè l­îng s¶n phÈm qui ®æi lµ sè l­îng s¶n xuÊt ra ®· qui ®æi vÒ s¶n phÈm chuÈn theo c¸c hÖ sè mµ tæng c«ng ty thuèc l¸ ViÖt nam qui ®Þnh. Thùc tÕ nhµ m¸y tån t¹i 2 quÜ l­¬ng : quÜ l­¬ng thùc hiÖn vµ quÜ l­¬ng c¬ b¶n. QuÜ b¶o hiÓm x· héi : §­îc h×nh thµnh tõ 2 nguån + Nhµ m¸y trÝch vµo chi phÝ 15 % tiÒn l­¬ng cÊp bËc cña ng­êi lao ®éng + Ng­êi lao ®éng ph¶i nép 5 % tiÒn l­¬ng cÊp bËc cña m×nh. - B¶o hiÓm y tÕ : + Nhµ m¸y nép cho c¬ quan b¶o hiÓm y tÕ 2 % tiÒn l­¬ng cÊp bËc + Ng­êi lao ®éng nép 1 % tiÒn l­¬ng cÊp bËc cña m×nh. - QuÜ th­ëng - QuÜ phóc lîi II. Tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long 2.1 Tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt tiÒn l­¬ng * Tr¶ l­¬ng theo thêi gian : tiÒn l­¬ng tõng ng­êi ®­îc x¸c ®Þnh theo c¸ch : TiÒn l­¬ng 1 ng­êi = x - L­¬ng cÊp bËc c«ng nh©n lµ tiÒn l­¬ng ng­êi lao ®éng ®­îc h­ëng theo chÕ ®é qui ®Þnh trong thang,b¶ng l­¬ng (= l­¬ng tèi thiÓu x hÖ sè l­¬ng) - 26 ngµy lµ chÕ ®é trong 1 th¸ng do nhµ n­íc qui ®Þnh - HÖ sè nhµ m¸y ®­îc phßng tæ chøc b¶o vÖ tÝnh Sau khi tÝnh xong l­¬ng cho tõng ng­êi kÕ to¸n, thèng kª tiÕn hµnh lËp b¶ng thanh to¸n l­¬ng. * Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm : c¸ch tÝnh l­¬ng nµy g¾n ho¹t ®éng cña bé phËn qu¶n lý víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. TiÒn l­¬ng 1 ng­êi = x Víi : HÖ sè ph©n x­ëng = - ë ph©n x­ëng sîi : QuÜ l­¬ng = Tæng s¶n l­îng s¶n xuÊt c¶ th¸ng x ®¬n gi¸ 1 tÊn x hÖ sè nhµ m¸y §¬n gi¸ 1 tÊn = Sau khi tÝnh ®­îc quÜ l­¬ng thèng kª tiÕn hµnh chia l­¬ng. HÖ sè ph©n x­ëng = _ Trong ®ã : §¬n gi¸ ngµy c«ng toµn PX = L­¬ng cña tõng c¸ nh©n sÏ lµ : - ë ph©n x­ëng bao mÒm : ®Ó tÝnh ®­îc l­¬ng tõng tæ ph¶i tÝnh ®­îc ®¬n gi¸ s¶n phÈm cña tõng m¸y § G s¶n phÈm = Trong ®ã: Tæng tiÒn l­¬ng cÊp bËc c«ng viÖc theo ®Þnh møc lµ toµn bé l­¬ng cÊp bËc cña ng­êi lao ®éng ®· ®­îc ®Þnh biªn ë 1 m¸y. N¨ng suÊt ®Þnh biªn lµ sè s¶n phÈm ®Þnh møc cña 1 m¸y § G tiÒn l­¬ng mét s¶n phÈm = Hµng th¸ng c¨n cø vµo sè l­îng s¶n xuÊt ra, thèng kª tÝnh ra tiÒn l­¬ng cho tõng m¸y theo c«ng thøc : TiÒn l­¬ng 1 m¸y = § G l­¬ng 1 s¶n phÈm x Sè s¶n phÈm lµm ®­îc x HÖ sè nhµ m¸y Sau khi tÝnh l­¬ng cho tõng tæ thèng kª chia l­¬ng cho tõng ng­êi c¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng. §Ó chia l­¬ng x¸c ®Þnh ®iÓm l­¬ng tõng m¸y : §iÓm l­¬ng 1 m¸y = TL cÊp bËc 1 ngµy c«ng x Sè ngµy ®i lµm thùc tÕ Dùa trªn ®¬n gi¸ nµy tÝnh ra ®¬n gi¸ 1 ®iÓm l­¬ng : § G mét ®iÓm l­¬ng cña 1 m¸y = L­¬ng cña tõng c«ng nh©n lµ : L­¬ng 1 = L­¬ng cÊp bËc x Sè ngµy x §¬n gi¸ 1 c«ng nh©n 1 ngµy c«ng lµm thùc tÕ ®iÓm l­¬ng - ë ph©n x­ëng bao cøng : thèng kª c¨n cø vµo sè l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra tÝnh hÖ sè 1 ngµy c«ng HÖ sè 1 ngµy c«ng = L­¬ng ph¶i tr¶ = Sè s¶n phÈm s¶n xuÊt trong th¸ng 1 m¸y x §¬n gi¸ 1 s¶n phÈm Trong ®ã : §¬n gi¸ 1 s¶n phÈm = Trªn c¬ së sè tiÒn l­¬ng tÝnh ®­îc thèng kª tiÕn hµnh chia l­¬ng. HÖ sè trung b×nh th¸ng = L­¬ng 1 = HÖ sè trung x Ngµy c«ng x L­¬ng cÊp bËc x HÖ sè c¸ nh©n b×nh th¸ng thùc tÕ c«ng viÖc 1 ngµy nhµ m¸y §©y lµ c¸ch tÝnh riªng ®èi víi c«ng nh©n tr«ng m¸y chÝnh. Bé phËn phôc vô vµ bé phËn v¨n phßng th× ®­îc tÝnh dùa trªn hÖ sè chung toµn ph©n x­ëng víi HÖ sè chung toµn ph©n x­ëng = L­¬ng 1 = HÖ sè x L­¬ng cÊp bËc x Ngµy c«ng x HÖ sè nh©n viªn ph©n x­ëng 1 ngµy thùc tÕ nhµ m¸y *Kho¸n quÜ l­¬ng: quÜ l­¬ng cña ph©n x­ëng ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: QuÜ l­¬ng = Tæng l­¬ng cÊp bËc toµn bé sè x HÖ sè PX c¬ ®iÖn c«ng nh©n viªn ®Þnh biªn / th¸ng nhµ m¸y Víi quÜ l­¬ng nh­ vËy thèng kª sÏ tiÕn hµnh chia l­¬ng c¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng vµ sæ ®Þnh møc tõng ng­êi. H×nh thøc nµy chØ ¸p dông riªng trong ph©n x­ëng c¬ ®iÖn. Sau ®ã lËp b¶ng tÝnh l­¬ng cho tõng tæ vµ toµn ph©n x­ëng. L­¬ng s¶n xuÊt = x C«ng thùc tÕ x HÖ sè nhµ m¸y NÕu ph©n x­ëng sö dông sè c«ng nh©n nhiÒu h¬n ®Þnh biªn th× l­¬ng cÊp bËc cña mçi c«ng nh©n ®­îc tÝnh l¹i nh­ sau : L­¬ng cÊp bËc CN = x QuÜ l­¬ng ph©n x­ëng ®­îc chia nh­ sau : HÖ sè ph©n x­ëng = L­¬ng ph©n x­¬ng cña tõng c¸ nh©n b»ng : HÖ sè ph©n x­ëng x l­¬ng cÊp bËc c«ng viÖc thùc tÕ tõng ng­êi §Ó tÝnh ®­îc ®iÓm th­ëng ph¶i tÝnh ®­îc ®iÓm th­ëng cña t­¬ng ng­êi theo c«ng thøc §iÓm th­ëng = BËc l­¬ng x ngµy c«ng thùc tÕ Sau ®ã ta x¸c ®Þnh ®­îc ®¬n gi¸ ®iÓm th­ëng §G ®iÓm th­ëng = 2.2 Tæ chøc kÕ to¸n c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng Tr×nh tù ph¶n ¸nh viÖc ghi sæ chi tiÕt hµng ngµy mçi khi cã c¸c nghiÖp vô vÒ thanh to¸n. ..c¸c kho¶n BHXH, BHYT, KPC§ ph¸t sinh kÕ to¸n kiÓm tra c¸c chøng tõ gèc ký duyÖt råi chuyÓn cho kÕ to¸n tiÒn mÆt lµm thñ tôc chi tiÒn ®ång thêi vµo sæ chi tiÕt. S¬ ®å kÕ to¸n chi tiÕt cã d¹ng: Chøng tõ gèc ho¸ ®¬n mua thuèc ho¸ ®¬n mua dông cô y tÕ phiÕu nghØ th­ëng BHXH giÊy ®Ò nghÞ chi tiÒn c«ng ®oµn ............. Sæ chi tiÕt TK 3382, 3383, 3384 KÕt thóc viÖc tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng lµ viÖc lËp c¸c b¶ng tæng hîp chi tiÕt cho tõng tµi kho¶n. III. Tæ chøc kÕ to¸n tæng hîp tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long XÐt trªn khÝa c¹nh thanh to¸n th× viÖc thanh to¸n l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cã tÝnh chÊt th­êng xuyªn, ph¸t sinh hµng ngµy vµ ®­îc ph¶n ¸nh vµo b¶ng kª sè 1, nhËt ký chøng tõ sè 1 hay nhËt ký chøng tõ sè 2. TËp hîp tiÒn l­¬ng vµo chi phÝ lµ c«ng viÖc cña kÕ to¸n chi phÝ gi¸ thµnh. C«ng viÖc nµy chØ x¶y ra vµo cuèi th¸ng khi kÕ to¸n tiÒn l­¬ng lËp xong b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng. Trªn c¨n cø nµy kÕ to¸n chi phÝ lÊy sè liÖu vµo b¶ng kª 4 tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp tõng ph©n x­ëng vµ tËp hîp chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng cña tõng ph©n x­ëng. B¶ng kª sè 5 tËp hîp chi phÝ nh©n viªn b¸n hµng vµ qu¶n lý doanh nghiÖp. §ång thêi kÕ to¸n vµo nhËt ký chøng tõ sè 7 tËp hîp chi phÝ tiÒn l­¬ng vµ lªn b¶ng chi phÝ theo yÕu tè trªn c¬ së tæng ph¸t sinh c¸c chi phÝ tiÒn l­¬ng c¸c bé phËn toµn doanh nghiÖp. Víi c¸c nghiÖp cã liªn quan kh¸c ph¸t sinh kh«ng th­êng xuyªn sÏ ®­îc kÕ to¸n c¸c phÇn hµnh cã liªn quan ph¶n ¸nh vµo sæ s¸ch tµi kho¶n hä theo dâi. VÝ dô nhËt ký chøng tõ sè 10 theo dâi TK 3338, nhËt ký chøng tõ sè 10 TK 1388. .. Khi nhËn ®­îc chøng tõ do kÕ to¸n l­¬ng chuyÓn, kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo sæ do m×nh phô tr¸ch. Cuèi cïng, kÕ to¸n tiÒn l­¬ng céng sæ chi tiÕt lËp b¶ng tæng hîp chi tiÕt tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng, c¸c kÕ to¸n phÇn hµnh tiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng c¸c phÇn cã liªn quan kh¸c céng c¸c nhËt ký chøng tõ cña m×nh so s¸nh sè liÖu gi÷a b¶ng tæng hîp chi tiÕt tiÒn l­¬ng vµ c¸c nhËt ký chøng tõ vµ chuyÓn cho kÕ to¸n tæng hîp ®Ó ph¶n ¸nh vµo sæ c¸i. PhÇn III- Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ t¨ng c­êng qu¶n lý quÜ l­¬ng t¹i nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long I. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long ChØ tiªu N¨m 1996 N¨m 1997 Chªnh lÖch 1Gi¸ trÞ s¶n l­îng 537.644.938.868 604.018.842.337 66.373.903.469 2QuÜ l­¬ng 19.298.950.000 20.142.656.126 843.706.126 3Søc s¶n xuÊt 1® TL 2.786 29,99 2,127 4Lîi nhuËn 28.263.325.763 5.962.645.335 - 2.300.680.428 5Søc sinh lîi 1000® TL 1.464,5 1.288,94 - 175,56 Tõ b¶ng trªn ta thÊy quÜ l­¬ng n¨m 97 v­ît quÜ l­¬ng n¨m 96 lµ 843.706.126 ®, ®iÒu nµy ®¹t ®­îc cã thÓ do s¶n phÈm b¸n ®­îc t¨ng, n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng. .. nh­ng nÕu ®øng trªn gi¸c ®é tiÒn l­¬ng th× cã thÓ do hai nguyªn nh©n : sè l­îng lao ®éng t¨ng vµ møc l­¬ng b×nh qu©n t¨ng. = = 20.142.656.126_____________ x 100 = 92,9 % 19.298.950.000 x 604.018.842.337 537.644.938.868 Møc t¨ng tuyÖt ®èi : Ù = 20.142.656.126 - 19.298.950.000 x 112,345 % = - 1.538.807.203 XÐt vÒ tû lÖ gi¶m 7,1 % Nh­ vËy cã thÓ nãi r»ng t×nh h×nh sö dông quÜ l­¬ng cña doanh nghiÖp lµ tèt. Doanh nghiÖp ®· sö dông tiÕt kiÖm quÜ l­¬ng. Trong khi doanh thu cña doanh nghiÖp t¨ng 112,345% theo lÏ th­êng th× tiÒn l­¬ng cña doanh nghiÖp còng t¨ng lªn theo tû lÖ t­¬ng øng. Nh­ng quÜ l­¬ng cña doanh nghiÖp thùc tÕ t¨ng lªn víi tû lÖ nhá h¬n møc t¨ng cña doanh thu do vËy doanh nghiÖp cÇn cã c¸c biÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó qu¶n lý quÜ l­¬ng tèt h¬n n÷a. Ngoµi ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch møc t¨ng trªn, ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông quÜ l­¬ng cßn cã hai chØ tiªu n÷a lµ : Søc s¶n xuÊt cña mét ®ång tiÒn l­¬ng : N¨m 1996: 27,8 N¨m 1997: 29,9 Møc sinh lîi cña 1000® tiÒn l­¬ng: N¨m 1996: 1.464,5 N¨m 1997: 1288,94 Nh­ vËy cã thÓ nãi søc s¶n xuÊt cña mét ®ång tiÒn l­¬ng cã t¨ng lªn nh­ng møc sinh lîi l¹i gi¶m ®i, do ®ã viÖc qu¶n lý l­¬ng thùc tÕ ch­a ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao. * C«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long ®­îc ®¸nh gi¸ lµ t­¬ng ®èi tèt. §©y lµ mét trong nh÷ng ®¬n vÞ ®Çu tiªn ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n míi vµ kh«ng ngõng söa ®æi hoµn thiÖn ®Ó ¸p dông mét c¸ch tèt nhÊt chÕ ®é ®ã vµo hoµn c¶nh thùc tÕ cña nhµ m¸y. C«ng t¸c h¹ch to¸n l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng còng nh­ c¸c phÇn hµnh kh¸c lu«n hoµn thµnh nhiÖm vô cña m×nh. C¸c chÕ ®é vÒ tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng, phô cÊp, trî cÊp. .. cña nhµ n­íc lu«n ®­îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c. HÖ thèng chøng tõ ban ®Çu ph¶n ¸nh sè l­îng, chÊt l­îng lao ®éng t­¬ng ®èi râ rµng, ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c. KÕ to¸n l­¬ng lu«n ®­îc h­íng dÉn cô thÓ viÖc xö lý c¸c kÕt qu¶ thèng kª th«ng qua phÇn mÒm vi tÝnh do kÕ to¸n l­¬ng kÕt hîp víi kü s­ tin häc x©y dùng nªn. ViÖc thanh to¸n l­¬ng lu«n ®óng kú h¹n vµ tíi tËn tay ng­êi lao ®éng. T¹i phßng kÕ to¸n, c¸c nghiÖp vô vÒ tiÒn l­¬ng ®­îc ph¶n ¸nh vµo sæ s¸ch mét c¸ch râ rµng, dÔ hiÓu. Tuy nhiªn, bªn c¹nh c¸c mÆt tÝch cùc nµy c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i nhµ m¸y vÉn cßn mét sè c¸c tån t¹i cÇn ®­îc gi¶i quyÕt. §ã lµ : Thø nhÊt, Cã thÓ nãi r»ng viÖc sö dông hÖ thèng m¸y tÝnh trong c«ng t¸c kÕ to¸n cßn ch­a cã hiÖu qu¶ do h×nh thøc tæ chøc sæ kÕ to¸n t¹i nhµ m¸y ch­a phï hîp. Víi nh÷ng nhµ m¸y cã qui m« lín, h×nh thøc nhËt ký chøng tõ ®­îc sö dông phæ biÕn vµ t­¬ng ®èi phï hîp v× nã ph¸t huy tèi ®a hiÖu qu¶ c«ng t¸c kÕ to¸n vµ t¹o ®iÒu kiÖn chuyªn m«n ho¸ lao ®éng, gi¶m bít ®¸ng kÓ c«ng viÖc ghi chÐp hµng ngµy vµ n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng cña kÕ to¸n viªn, thuËn tiÖn cho viÖc lµm c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, rót ng¾n thêi gian hoµn thµnh quyÕt to¸n vµ cung cÊp sè liÖu cho nhµ qu¶n lý kÞp thêi. .. Tuy nhiªn, trong xu h­íng tù ®éng ho¸ c«ng viÖc lµm kÕ to¸n b»ng m¸y vi tÝnh th× h×nh thøc nhËt ký chøng tõ béc lé rÊt nhiÒu nh­îc ®iÓm. H×nh thøc nµy tuy thÝch víi kÕ to¸n thñ c«ng nh­ng nã cã mét sè nh­îc ®iÓm kh«ng thÓ kh¾c phôc ®­îc khi chuyÓn sang lµm viÖc m¸y vi tÝnh. Trong khi kÕ to¸n m¸y ®ßi hái c¸c mÉu sæ ®¬n gi¶n phï hîp víi c¸c phÇn mÒm m¸y tÝnh. ViÖc ghi chÐp cã thÓ tiÕn hµnh tù ®éng ho¸ tõng phÇn hoÆc tù ®éng ho¸ toµn bé, kÕ to¸n chØ ph¶i lµm c«ng t¸c ban ®Çu lµ xö lý chøng tõ nh­ kiÓm tra ph©n lo¹i, tËp hîp. .. cßn l¹i m¸y sÏ lµm hÕt. HÖ thèng sæ nhiÒu chØ lµm gi¶m hiÖu qu¶ cña m¸y. HiÖn nay nhµ m¸y còng ®ang ¸p dông kÕ to¸n m¸y nh­ng vÉn kÕt hîp víi kÕ to¸n thñ c«ng khiÕn cho c¸c m¸y vi tÝnh ch­a ®­îc sö dông hÕt hiÖu qu¶. Thø hai, c¸ch tæ chøc sæ ë phÇn hµnh tiÒn l­¬ng cßn ch­a hîp lý,kh«ng ph¶n ¸nh ®­îc thùc chÊt c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh. Nh×n vµo sæ kh«ng thÓ biÕt râ ®­îc c¸c ®èi øng cña c¸c nghiÖp vô. H¬n n÷a, sæ th­êng chØ ph¶n ¸nh c¸c ph¸t sinh bªn nî c¸c tµi kho¶n 334, 3382, 3383, 3384 lµ chÝnh chø kh«ng ph¶n ¸nh c¸c ph¸t sinh bªn cã, c¸c phÇn tÝnh trÝch l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng. Thø ba, Trong viÖc sö dông quü l­¬ng cßn cã nhiÒu ®iÒu ch­a hîp lý, thËm chÝ nhµ m¸y sö dông sai quÜ l­¬ng, ®ã lµ viÖc ®­a vµo quü l­¬ng hoÆc trÝch tõ quý l­¬ng nh÷ng kho¶n kh«ng thuéc quÜ l­¬ng. VÝ dô :c¸c kho¶n chi båi d­ìng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn tham gia c¸c ho¹t ®éng thÓ thao v¨n ho¸ lÏ ra ph¶i ®­îc trÝch tõ quÜ phóc lîi nh­ng nhµ m¸y l¹i lÊy tõ quÜ l­¬ng. Thø t­, c«ng t¸c ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông quÜ l­¬ng kh«ng ®­îc coi träng. Theo ®Þnh kú cã lËp b¸o c¸o nh­ng c¸c b¸o c¸o nµy chØ ®­a ra c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh mÆt næi cña vÊn ®Ò kh«ng cho thÊy ®­îc viÖc sö dông quÜ l­¬ng cã hiÖu qu¶ hay kh«ng. II. Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng vµ t¨ng c­êng qu¶n lý quÜ l­¬ng t¹i nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long. 2.1. C¸c gi¶i ph¸p t¨ng c­êng qu¶n lý quÜ l­¬ng Thø nhÊt, nhµ m¸y nªn x©y dùng mét hÖ thèng ®Þnh møc lao ®éng mét c¸ch chi tiÕt, tØ mØ. §©y chÝnh lµ c¨n cø ®Ó tÝnh l­¬ng cho c«ng nh©n, nÕu ta lµm tèt ë kh©u nµy sÏ gióp ta gi¶m tèi thiÓu chi phÝ thõa kh«ng cÇn thiÕt. §Þnh møc lao ®éng ®­îc x©y dùng theo tõng c«ng viÖc, víi bé phËn ®øng m¸y cã ®Þnh møc riªng, bé phËn phôc vô cã ®Þnh møc riªng. §èi víi bé phËn ®øng m¸y do m¸y mãc cña nhµ m¸y ch­a ®ång bé nªn cÇn ph¶i chi tiÕt ®Õn tõng m¸y. HiÖn nay ®Þnh møc lao ®éng cña nhµ m¸y ®­îc x©y dùng kh¸ tèt, nh­ng ph­¬ng h­íng vÉn ph¶i lu«n lu«n hoµn thiÖn hÖ thèng ®Þnh møc, theo dâi s¸t c¸c biÕn ®éng vÒ m¸y mãc. .. §Ó tõ ®ã thay ®æi ®Þnh møc cho phï hîp. Thø hai, ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng ng­êi lao ®éng ch¹y theo n¨ng suÊt kh«ng quan t©m ®Õn viÖc sö dông tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ m¸y nªn ®a d¹ng ho¸ h×nh thøc th­ëng vµ ph¹t. HiÖn nhµ m¸y xÐt th­ëng chØ dùa trªn c¸c chØ tiªu møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt. Nhµ m¸y nªn ®­a thªm c¸c chØ tiªu th­ëng nh­ : + ChØ tiªu th­ëng tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu + ChØ tiªu xÐt th­ëng : hoµn thµnh vµ hoµn thµnh v­ît møc chØ tiªu vÒ tiÕt kiÖm vËt t­. + §iÒu kiÖn xÐt th­ëng : tiÕt kiÖm vËt t­ nh­ng ph¶i ®¶m b¶o qui ph¹m kü thuËt, tiªu chuÈn chÊt l­îng s¶n phÈm, an toµn lao ®éng. Lµm tèt c«ng t¸c thèng kª h¹ch to¸n sè l­îng vµ gi¸ trÞ vËt t­ tiÕt kiÖm ®­îc. Ngoµi ra cßn x©y dùng qui chÕ ph¹t. Ph¹t do kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch ®­îc giao, ph¹t do chÊt l­îng hµng ch­a ®ñ tiªu chuÈn, ph¹t v× sö dông l·ng phÝ nguyªn vËt liÖu. Thø ba, bªn c¹nh ®Þnh møc nhµ m¸y nªn x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng, x¸c ®Þnh c¸c h×nh thøc tÝnh l­¬ng vµ ph©n chia l­¬ng tuú theo ®Æc ®iÓm tõng bé phËn trong nhµ m¸y. §èi víi mçi h×nh thøc ®Òu cã ­u nh­îc ®iÓm riªng cÇn ph¶i ®­a ra c¸c biÖn ph¸p ®Ó ph¸t huy hÕt ­u ®iÓm vµ h¹n chÕ tíi møc tèi ®a c¸c nh­îc ®iÓm. §Ó g¾n chÆt ng­êi lao ®éng víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt h¬n, cã thÓ x©y dùng mét c«ng thøc tÝnh g¾n víi l­îng s¶n phÈm tiªu thô. Møc l­¬ng lµm c¨n cø ®Ó tÝnh l­¬ng kh«ng ph¶i lµ l­¬ng cÊp bËc c«ng nh©n mµ ph¶i lµ l­¬ng cÊp bËc c«ng viÖc. 2.2 C¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng øng dông m¸y vi tÝnh vµo c«ng t¸c kÕ to¸n mét c¸ch cã hiÖu qu¶ h¬n. Víi c¸c tÝnh n¨ng ­u viÖt nh­ ®é nhanh, ®é chÝnh x¸c cao, khèi l­îng tÝnh to¸n lín, bé nhí phong phó, dÔ trao ®æi víi ngo¹i vi, m¸y vi tÝnh cho phÐp l­u tr÷, xö lý vµ t×m kiÕm th«ng tin mét c¸ch nhanh chãng chÝnh x¸c, gi¶m ®¸ng kÓ khèi l­îng sæ s¸ch l­u tr÷. §ång thêi cho phÐp nèi m¹ng ®Ó trë thµnh hÖ thèng trao ®æi vµ xö lý th«ng tin, kh¾c phôc ®­îc c¸c nh­îc ®iÓm cña c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n nh­ ghi chÐp trïng l¾p, sæ s¸ch nhiÒu khã kiÓm tra ®èi chiÕu vÉn ®¶m b¶o ph©n c«ng lao ®éng trong bé m¸y kÕ to¸n kh«ng g©y l·ng phÝ lao ®éng do c«ng viÖc chång chÐo. Thay thÕ h×nh thøc nhËt ký chøng tõ b»ng mét h×nh thøc sæ thÝch hîp h¬n. Víi qui m« nh­ nhµ m¸y th× cã thÓ ¸p dông mét trong hai h×nh thøc nhËt ký chung hay chøng tõ ghi sæ. Mçi h×nh thøc nµy khi ¸p dông vÉn cßn mét sè nh­îc ®iÓm riªng cÇn kh¾c phôc. H×nh thøc chøng tõ ghi sæ cã nh­îc ®iÓm lµ ghi chÐp trïng lÆp lµm t¨ng sè l­îng ghi chÐp chung dÉn ®Õn dÔ nhÇm lÉn vµ ph¶i th­êng xuyªn kiÓm tra ®èi chiÕu nhÊt lµ cuèi th¸ng. NÕu cã sai sãt ph¶i söa ë nhiÒu sæ. Sè l­îng c«ng viÖc nhiÒu nªn th­êng chËm trÔ khi lËp b¸o c¸o vµ tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu hµng ngµy. Cßn h×nh thøc nhËt ký chung th× do ghi chÐp trïng lÆp nªn khi vµo sæ c¸i ph¶i lo¹i trõ c¸c sè trïng lÆp. Theo h×nh thøc nhËt ký chung th× tr×nh tù c«ng viÖc ®­îc thùc hiÖn nh­ sau : Hµng ngµy khi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh kÕ to¸n xö lý chøng tõ gèc, kiÓm tra sau ®ã vµo sæ nhËt ký chung vµ c¸c sæ nhËt ký ®Æc biÖt, sæ chi tiÕt nÕu nh­ cÇn theo dâi trªn m¸y vi tÝnh cña m×nh. T¹i mét thêi ®iÓm muèn xem sæ th× bÊt kú m¸y vi tÝnh nµo ®Òu cã ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin thuéc phÇn hµnh x¶y ra tr­íc ®ã v× m¸y ®­îc nèi m¹ng. Sau ®ã kÕ to¸n vµo sæ c¸i tµi kho¶n m×nh theo dâi. Trªn sæ c¸i nµy cã c¸c th«ng tin cã thÓ ®èi chiÕu víi phÇn hµnh chi tiÕt ë b¶ng tæng hîp chi tiÕt. Cuèi th¸ng c¨n cøa vµo sæ c¸i lËp b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh vµ c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh. Nªn nèi m¹ng c¸c m¸y vi tÝnh ®Ó tËn dông ®­îc hiÖu cña m¸y nèi m¹ng sÏ gióp cho kÕ to¸n l­¬ng vÉn ë trong phßng kÕ to¸n nh­ng cã thÓ kiÓm tra viÖc lµm kÕ to¸n l­¬ng t¹i c¸c ph©n x­ëng tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian tiÖn cho viÖc so s¸nh ®èi chiÕu. Tæ chøc ®µo t¹o cho c¸c kÕ to¸n viªn vÒ m¸y vi tÝnh. Yªu cÇu c¸c kÕ to¸n viªn ph¶i am hiÓu vÒ m¸y vi tÝnh ®ñ ®Ó sö dông thµnh th¹o c¸c phÇn mÒm ®­îc cµi ®Æt, gi¶m tèi thiÓu c«ng viÖc thñ c«ng tiÕn tíi tù ®éng ho¸ viÖc lµm c«ng t¸c kÕ to¸n trªn m¸y. Tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay v× ch­a thÓ nèi m¹ng vi tÝnh ®­îc vµ còng ch­a thÓ thay ®æi h×nh thøc nhËt ký chøng tõ, cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó c¶i tiÕn c«ng t¸c kÕ to¸n trong khi vÉn ph¶i thùc hiÖn theo h×nh thøc cò vµ ngoµi ra hÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n còng ph¶i chuÈn ho¸ theo yªu cÇu cña bé tµi chÝnh, ®ång thêi ph¶i ghi chÐp sæ s¸ch mét c¸ch minh b¹ch dÔ hiÓu ®Ó tiÖn cho c«ng viÖc kiÓm tra. KÕt luËn §èi víi c¸c doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nh­ nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long, vai trß cña ng­êi lao ®éng ngµy cµng cã vai trß quan träng. §Æc biÖt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay, khi mµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt ®· tiÕn tíi tù ®éng ho¸ gÇn nh­ hoµn toµn. §Ó ph¸t huy søc m¹nh vµ vai trß cña con ng­êi th× ph¶i quan t©m ®Õn lîi Ých cña hä. Trong c¸c doanh nghiÖp, lîi Ých nµy thÓ hiÖn d­íi d¹ng tiÒn l­¬ng. V× vËy, cã thÓ nãi c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ qu¶n lý quÜ l­¬ng sao cho hîp lý, hiÖu qu¶, ®¶m b¶o tÝnh c«ng b»ng cho ng­êi lao ®éng lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng gãp phÇn n©ng cao hiªô qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. C«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng ®· vµ ®ang ngµy mét hoµn thiÖn cho phï hîp víi ngµnh nghÒ kinh doanh, ®ång thêi ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo c¸c lÜnh vùc kÕ to¸n. .. Song, trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay c«ng t¸c kÕ to¸n l­¬ng, c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng vµ qu¶n lý quÜ tiÒn l­¬ng t¹i c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, cô thÓ lµ t¹i nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long cßn nhiÒu tån t¹i cÇn ph¶i ®­îc kh¾c phôc. Trong ®iÒu kiÖn cã h¹n, em xin m¹nh d¹n nªu ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i v­íng m¾c nªu trªn víi hy väng ®ãng gãp c«ng søc trong viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n t¨ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt.