Chuyên đề Hoàn thiện hạch toán tài sản cố định tại công ty Vật liệu nổ công nghiệp

c¸o tµi chÝnh Ngoµi ra, ®Þnh kú (quý, n¨m) c«ng ty cßn ph¶i lËp c¸c b¸o c¸o qu¶n trÞ theo yªu cÇu ®Ó nép lªn Tæng c«ng ty Than ViÖt Nam nh­: 1. B¸o c¸o kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶ 2. B¸o c¸o t¨ng gi¶m vèn kinh doanh 3. B¸o c¸o t¨ng gi¶m nguyªn gi¸ vµ hao mßn TSC§ 4. B¸o c¸o trÝch vµ sö dông vèn khÊu hao c¬ b¶n ...... II. Thùc tr¹ng h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh t¹i c«ng ty vËt liÖu næ c«ng nghiÖp 1. C«ng t¸c qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh t¹i c«ng ty Quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh trong c«ng ty lµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn ®­îc c«ng ty giao cho qu¶n lý mét phÇn vèn cè ®Þnh nªn t¹i c¸c ®¬n vÞ nµy ®Òu cã riªng mét kÕ to¸n phô tr¸ch h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn TSC§ ph¸t sinh t¹i ®¬n vÞ m×nh. V× vËy trong c«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp tån t¹i song song hai hÖ thèng sæ TSC§: mét lµ hÖ thèng sæ t¹i c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc, hai lµ hÖ thèng sæ cña toµn c«ng ty - do kÕ to¸n phÇn hµnh TSC§ t¹i v¨n phßng c«ng ty võa ®¶m nhiÖm h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh t¹i c¬ quan v¨n phßng c«ng ty, võa h¹ch to¸n tæng hîp, qu¶n lý hå s¬ TSC§ vµ lËp c¸c b¸o c¸o TSC§ toµn c«ng ty. Do ®Æc ®iÓm TSC§ lu«n g¾n liÒn víi nguån h×nh thµnh nªn tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n t¹i c«ng ty kÕ to¸n TSC§ kiªm lu«n xö lý c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn nguån vèn. §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 1. Sè d­ ®Çu kú 69.650.407.055 79.484.142.880 92.173.905.078 2. Sè t¨ng trong kú 10.565.353.006 14.113.546.920 19.685.151.527 3. Sè gi¶m trong kú 731.617.181 1.423.784.722 757.347.384 4. Sè d­ cuèi kú 79.484.142.880 92.173.905.078 109.101.709.221 BiÓu 3: T×nh h×nh TSC§ t¹i c«ng ty 2. Ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh 2.1. Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh TSC§ hiÖn cã cña c«ng ty (tÝnh ®Õn ngµy 31/09/2004) ®­îc ph©n lo¹i theo 2 c¸ch: * Ph©n lo¹i TSC§ theo h×nh th¸i biÓu hiÖn §¬n vÞ : ®ång Lo¹i TSC§ Nguyªn gi¸ Gi¸ trÞ hao mßn Gi¸ trÞ cßn l¹i I. TSC§ h÷u h×nh 217.927.795.898 148.372.049.574 69.555.746.324 1. Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc 83.238.126.344 59.886.253.548 23.351.872.796 2. M¸y mãc thiÕt bÞ 22.953.423.102 14.025.477.700 8.927.945.402 3. Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 105.345.360.410 70.503.602.276 34.841.758.134 4. ThiÕt bÞ dông cô qu¶n lý 6.390.886.042 3.956.716.050 2.434.169.992 II. TSC§ v« h×nh 275.622.544 115.307.320 160.315.224 Tæng céng 218.203.418.442 148.487.356.894 69.716.061.548 BiÓu 4: TSC§ ph©n theo h×nh th¸i biÓu hiÖn * Ph©n lo¹i TSC§ theo nguån h×nh thµnh §¬n vÞ : ®ång Lo¹i TSC§ Nguyªn gi¸ Gi¸ trÞ hao mßn Gi¸ trÞ cßn l¹i 1. Ng©n s¸ch Nhµ n­íc 63.166.232.992 56.077.572.346 7.088.660.646 2. Nguån tù bæ sung 43.173.376.766 32.688.010.482 10.485.366.284 3. Nguån vèn vay 110.531.380.906 59.434.021.564 51.097.359.342 4. Nguån vèn kh¸c 1.332.427.778 287.752.502 1.044.675.276 Tæng céng 218.203.418.442 148.487.356.894 69.716.061.548 BiÓu 5: TSC§ ph©n theo nguån h×nh thµnh 2.2. §¸nh gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh ViÖc x¸c ®Þnh nguyªn gi¸, gi¸ trÞ hao mßn vµ gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ c«ng ty thùc hiÖn theo nh­ quy ®Þnh cña Bé tµi chÝnh. LÊy mét vÝ dô cô thÓ vµo ngµy 13/08/2003 c«ng ty mua 01 m¸y in Epson Laser dïng cho v¨n phßng c«ng ty víi gi¸ 1550 USD (Tû gi¸ thùc tÕ ngµy 13/08/2003 lµ 15.530 ®ång/USD), gi¸ ch­a bao gåm thuÕ GTGT 5%. Nh­ vËy nguyªn gi¸ TSC§ trªn lµ: 1550 x 15.530 = 24.071.500 ®ång C«ng ty x¸c ®Þnh thêi gian sö dông TSC§ trªn lµ 2,1 n¨m; do TSC§ trªn mua vµ ®­îc ®­a vµo sö dông tõ th¸ng 08/2003 nªn c«ng ty tiÕn hµnh tÝnh khÊu hao tõ th¸ng 09/2003. C«ng ty sö dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao ®­êng th¼ng nªn møc trÝch khÊu hao 01 th¸ng cho TSC§ nµy lµ: 24.071.500 ®ång 2,1n¨m x 12 th¸ng 955..218 ®ång = VËy gi¸ trÞ cßn l¹i trªn sæ kÕ to¸n cña m¸y in Epson Laser tÝnh ®Õn ngµy 31/12/2003 (sau khi trÝch khÊu hao 4 th¸ng) lµ: 24.071.500 - (955.218 x 4) = 20.250.628 ®ång 3. H¹ch to¸n t×nh h×nh biÕn ®éng t¨ng gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh t¹i c«ng ty §Ó minh ho¹ cho phÇn h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn TSC§, t«i xin lÊy c¸c nghiÖp vô cô thÓ ph¸t sinh t¹i c¬ quan v¨n phßng c«ng ty vµo th¸ng 8, 9 n¨m 2003 lµm vÝ dô. Sè liÖu ®­îc trÝch dÉn tõ sæ s¸ch kÕ to¸n t¹i phßng TKKTTC c«ng ty. 3.1. H¹ch to¸n t¨ng gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh 3.1.1. C¸c chøng tõ sö dông Chñ yÕu c¸c tr­êng hîp biÕn ®éng t¨ng TSC§ t¹i c«ng ty lµ do mua s¾m míi nªn ®Ó tr×nh bµy vÒ phÇn h¹ch to¸n t¨ng TSC§ t«i xin ®¬n cö nghiÖp vô mua s¾m 01 m¸y in epson Laser N2120 cho phßng Thèng kª - KÕ to¸n - Tµi chÝnh x¶y ra vµo th¸ng 8/2003. Phßng Thèng kª - KÕ to¸n - Tµi chÝnh khi cã nhu cÇu trang bÞ míi 01 m¸y in ph¶i lËp kÕ ho¹ch vÒ nhu cÇu mua s¾m, ®Çu t­ tr×nh lªn Gi¸m ®èc c«ng ty b»ng mét "Tê tr×nh". Sau khi ®­îc Gi¸m ®èc c«ng ty duyÖt, ®¶m nhiÖm viÖc lùa chän nhµ cung cÊp theo ph­¬ng thøc chµo hµng c¹nh tranh. Cuèi cïng, c¨n cø vµo QuyÕt ®Þnh cña H§QT, Tê tr×nh ngµy 22/07/2003 cña phßng Qu¶n trÞ c«ng ty vÒ viÖc phª duyÖt gi¸ mua vµ "Biªn b¶n häp tæ t­ vÊn vÒ gi¸ cña c«ng ty" ngµy 30/07/2003, Gi¸m ®èc c«ng ty ra QuyÕt ®Þnh sè 422/Q§ - TKKTTC ngµy 07/08/2003 phª duyÖt gi¸ mua thiÕt bÞ v¨n phßng cña c¬ quan c«ng ty. Sau khi hîp ®ång kinh tÕ sè 08.08/2003/H§KT ®­îc ký kÕt gi÷a c«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp víi C«ng ty Ph¸t triÓn c«ng nghÖ Thµnh §«, c¸c bªn tiÕn hµnh bµn giao TSC§ vµ lËp "Biªn b¶n bµn giao TSC§" - sè 01/BG," Biªn b¶n thanh lý hîp ®ång" sè 15.08/2003/BBTL; c¨n cø ho¸ ®¬n GTGT ngµy 13/08/2003 do C«ng ty Ph¸t triÓn c«ng nghÖ Thµnh §« lËp c«ng ty lµm thñ tôc thanh to¸n b»ng Uû nhiÖm chi sè 113 ngµy 18/08/2003, tõ ®©y kÕ to¸n TSC§ tiÕn hµnh ghi sæ c¨n cø vµo c¸c chøng tõ liªn quan. Tæng c«ng ty than viÖt nam C«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp Sè 442/Q§ - TKKTTC Céng hoµ x· héi chñ nghÜa viÖt nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc Hµ Néi, ngµy 7 th¸ng 8 n¨m 2003 QuyÕt ®Þnh cña gi¸m ®èc c«ng ty vËt liÖu næ c«ng nghiÖp V/v phª duyÖt gi¸ mua thiÕt bÞ v¨n phßng cña c¬ quan c«ng ty gi¸m ®èc c«ng ty vËt liÖu næ c«ng nghiÖp C¨n cø vµo QuyÕt ®Þnh sè 77/2003/Q§ - TTg ngµy 29/4/2003 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ vÒ viÖc chuyÓn c«ng ty ho¸ chÊt má - doanh nghiÖp thµnh viªn h¹ch to¸n ®éc lËp cña Tæng c«ng ty Than ViÖt Nam thµnh c«ng ty TNHH mét thµnh viªn VËt liÖu næ c«ng nghiÖp. C¨n cø QuyÕt ®Þnh sè 68/Q§ - H§QT ngµy 18/7/2002 cña H§QT c«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp vÒ viÖt ®Çu t­ thiÕt bÞ v¨n phßng cña c¬ quan c«ng ty. XÐt Tê tr×nh ngµy 22/7/2003 cña phßng Qu¶n trÞ vÒ viÖc phª duyÖt gi¸ mua thiÕt bÞ v¨n phßng cña c¬ quan c«ng ty. C¨n cø biªn b¶n häp Tæ t­ vÊn vÒ gi¸ cña c«ng ty häp ngµy 30/7/2003. QuyÕt ®Þnh §iÒu 1: Nay phª duyÖt gi¸ mua m¸y in nh­ sau: STT Tªn thiÕt bÞ §VT Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1 M¸y in Epson Laser N2120 ChiÕc 01 1.550 USD 1.550 USD Tæng gi¸ trÞ 1.550 USD TiÒn b»ng ch÷: Mét ngµn n¨m tr¨m n¨m m­¬i ®« la Mü. Gi¸ trªn ch­a gåm thuÕ GTGT. Tû gi¸ USD ®­îc thanh to¸n theo tû gi¸ b¸n ra cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam t¹i thêi ®iÓm thanh to¸n. §iÒu 2: ¤ng tr­ëng phßng Qu¶n trÞ cã nhiÖm vô tæ chøc mua tµi s¶n theo ®óng ®¬n gi¸ ®· ®­îc Gi¸m ®èc c«ng ty duyÖt. §iÒu 3: ¤ng KÕ to¸n tr­ëng c«ng ty, tr­ëng phßng TK§T, KTCN cã tr¸ch nhiÖm thi hµnh quyÕt ®Þnh nµy. N¬i nhËn: - Nh­ ®iÒu 3. - L­u TKKTTC, V¨n th­. Gi¸m ®èc c«ng ty (Ký, hä tªn, ®ãng dÊu) BiÓu 7: QuyÕt ®Þnh sè 442/Q§ - TKKTTC cña Gi¸m ®èc c«ng ty Biªn b¶n bµn giao TSC§ Sè 01/BG Hµ Néi, ngµy 13 th¸ng 8 n¨m 2003 C¨n cø theo hîp ®ång kinh tÕ sè 08.08.2003 ngµy 8/8/2003 gi÷a C«ng ty ph¸t triÓn c«ng nghÖ Thµnh §« víi c«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp. Chóng t«i gåm: 1. Bªn nhËn: C«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp. ¤ng: Ng« M¹nh Hïng - chuyªn viªn phßng qu¶n trÞ. 2. Bªn giao: C«ng ty Ph¸t triÓn c«ng nghÖ Thµnh §«. Bµ: NguyÔn Thuú Liªn - c¸n bé. §· cïng nhau tiÕn hµnh giao nhËn 01 m¸y in Epson Laser N2120 m· sè 0462797, tÊt c¶ ®Òu trong t×nh tr¹ng míi vµ ho¹t ®éng tèt. GiÊy tê kÌm theo: S¸ch h­íng dÉn sö dông Biªn b¶n ®­îc thµnh lËp thµnh 02 b¶n cã gi¸ trÞ nh­ nhau, mçi bªn gi÷ 01 b¶n. §¹i diÖn bªn giao (Ký, hä tªn) §¹i diÖn bªn nhËn (Ký, hä tªn) BiÓu 8: Biªn b¶n bµn giao TSC§ sè 01/BG Ho¸ ®¬n GTGT Liªn 2: Giao cho kh¸ch hµng Ngµy 13 th¸ng 8 n¨m 2003 MÉu sè 01/GTKT - 3LL KG/2003B 0082951 §¬n vÞ b¸n h¸ng: C«ng ty Ph¸t triÓn c«ng nghÖ Thµnh §«. §Þa chØ: 28A §iÖn Biªn Phñ, Hµ Néi. TK: 0614300000A - Ng©n hµng VP BANK Hµ Néi. §iÖn tho¹i: MS: 0100912426-1 Tªn ng­êi mua hµng: §¬n vÞ: C«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp. §Þa chØ: Ph­¬ng LiÖt, Thanh Xu©n, Hµ Néi. TK 710A- 00088 C«ng th­¬ng Hoµn KiÕm. H×nh thøc thanh to¸n: ChuyÓn kho¶n MS: 0100101072- 1 STT Tªn hµng ho¸ dÞch vô §VT Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn A B C 1 2 3=1x2 1 M¸y in Epson Laser N2120 ChiÕc 01 24.071.500 24.071.500 Céng tiÒn hµng: 24.071.500 ThuÕ suÊt GTGT 5% TiÒn thuÕ GTGT: 1.203.575 Tæng céng tiÒn thanh to¸n: 25.275.075 ®ång Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷: Hai m­¬i l¨m triÖu hai tr¨m b¶y m­¬i l¨m ®ång. Ng­êi mua hµng (Ký, hä tªn) Ng­êi b¸n hµng (Ký, hä tªn) Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, hä tªn, ®ãng dÊu) BiÓu 9: Ho¸ ®¬n GTGT m¸y in Epson Laser N2120 3.1.2. H¹ch to¸n chi tiÕt tµi s¶n cè ®Þnh C¨n cø c¸c chøng tõ t¨ng TSC§ kÕ to¸n ph¶n ¸nh trªn c¸c sæ chi tiÕt: -Sæ chi tiÕt TK 211 (BiÓu 11): ®­îc më cho tõng th¸ng, dïng theo dâi sè d­ ®Çu kú, sè d­ cuèi kú vµ sè ph¸t sinh Nî/Cã cña TK 211 trong kú. T¹i c«ng ty c¸c tr­êng hîp t¨ng TSC§ do mua s¾m, ®Çu t­ ®Òu ®­îc tËp hîp vµo tµi kho¶n "X©y dùng c¬ b¶n dë dang" (TK 2411) råi sau ®ã kÕ to¸n míi kÕt chuyÓn ghi bót to¸n t¨ng TSC§ - ghi Nî TK 211. - Sæ chi tiÕt TSC§ vµ khÊu hao TSC§ (BiÓu 12): Sæ nµy ®­îc dïng ®Ó ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ vµ møc khÊu hao ph¶i trÝch cña TSC§ cã trong kú. Sæ nµy më cho tõng th¸ng t¹i tõng ®¬n vÞ thµnh viªn trùc thuéc. - B¶ng tæng hîp chi tiÕt t¨ng gi¶m TSC§ (BiÓu 13): B¶ng nµy ®­îc ghi vµo cuèi mçi th¸ng dùa trªn sè liÖu tõ sæ chi tiÕt TK 211, 213. C«ng ty vËt liÖu næ c«ng nghiÖp c¬ quan v¨n phßng c«ng ty sæ chi tiÕt tµi kho¶n TK 211 - TSC§ h÷u h×nh Tõ ngµy 01/8/2003 ®Õn 31/8/2003 §¬n vÞ: ®ång Sè d­ Nî ®Çu kú: 6.556.730.945 Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Ngµy Sè Nî Cã ... ... ... ... 13/8 T¨ng TS m¸y in Epson-TK KTTC 2411 24.071.500 20/8 T¨ng TS xe Toyota 29T-3103-NB 2411 368.649.286 25/8 CÊp TS xe Toyota 29T-3103-NB 1361 368.649.286 .... .... ... ... ... Tæng ph¸t sinh Nî: 472.964.296 Tæng ph¸t sinh Cã: 368.649.286 Sè d­ Nî cuèi kú: 6.661.045.955 Ngµy 31 th¸ng 8 n¨m 2003 KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) Ng­êi ghi sæ (Ký, hä tªn) BiÓu 11: Sæ chi tiÕt TK 211 - th¸ng 8/2003 3.1.3. H¹ch to¸n tæng hîp tµi s¶n cè ®Þnh * H¹ch to¸n nghiÖp vô mua m¸y in Epson N2120-TKKTTC (§¬n vÞ:®ång) - Bót to¸n 1: Ph¶n ¸nh mua: Nî TK 241 (2411): 24.071.500 Nî TK 133 (1332): 1.203.575 Cã TK 331: 25.275.075 - Bót to¸n 2: KÕt chuyÓn ghi bót to¸n t¨ng TSC§: Nî TK 211 (2115): 24.071.500 Cã TK 241 (2411): 24.071.500 - Bót to¸n3: §Õn khi thanh to¸n víi ng­êi b¸n: Nî TK 331: 25.275.075 Cã TK 341: 25.275.075 * Sæ tæng hîp ®­îc sö dông: Sæ c¸i TK 211 (BiÓu 15): sæ ®­îc më cho c¶ n¨m, sè ph¸t sinh Cã lÊy tõ NKCT sè 9, sè ph¸t sinh Nî lÊy tõ NKCT kh¸c cã liªn quan. Sæ nµy chØ ®­îc ghi mét lÇn vµo cuèi th¸ng sau khi ®· kho¸ sæ, kiÓm tra, ®èi chiÕu sè liÖu trªn c¸c NKCT. C«ng ty vËt liÖu næ c«ng nghiÖp v¨n phßng c«ng ty NhËt ký chøng tõ sè 7 phÇn 1 Th¸ng 8/2003 §¬n vÞ: ®ång STT C¸c TK ghi Cã C¸c TK ghi Nî 142 2411 ... Céng chi phÝ ... ... ... ... ... 211 472.964.296 472.964.296 ... ... ... ... ... Céng ... 472.964.296 ... ... Ngµy 31 th¸ng 8 n¨m 2003 KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tæng hîp (Ký, hä tªn) KÕ to¸n ghi sæ (Ký, hä tªn) BiÓu 14: NKCT sè 7 phÇn 1 - th¸ng 8/2003 3.2. H¹ch to¸n gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh * Gi¶m do thanh lý, nh­îng b¸n: do trong n¨m tµi chÝnh 2003 t¹i c¬ quan v¨n phßng c«ng ty kh«ng x¶y ra c¸c nghiÖp vô thanh lý, nh­îng b¸n tµi s¶n cè ®Þnh nªn t«i xin tr×nh bµy nguyªn t¾c h¹ch to¸n gi¶m TSC§ do thanh lý, nh­îng b¸n TSC§ t¹i v¨n phßng c«ng ty. - Chøng tõ sö dông: + QuyÕt ®Þnh nh­îng b¸n, thanh lý cña cÊp cã thÈm quyÒn, cô thÓ: C«ng ty tr×nh chñ së h÷u (Tæng c«ng ty Than ViÖt Nam) quyÕt ®Þnh ®èi víi ph­¬ng ¸n nh­îng b¸n, thanh lý TSC§ cã gi¸ trÞ cßn l¹i b»ng hoÆc lín h¬n 50% tæng gi¸ trÞ tµi s¶n ghi trong b¸o c¸o tµi chÝnh cña c«ng ty t¹i thêi ®iÓm c«ng bè gÇn nhÊt. §èi víi nh÷ng TSC§ cã gi¸ trÞ cßn l¹i nhá h¬n 50% tæng gi¸ trÞ tµi s¶n ghi trong b¸o c¸o tµi chÝnh cña c«ng ty t¹i thêi ®iÓm c«ng bè gÇn nhÊt th×: . NÕu TSC§ ®· thu håi ®ñ vèn, hÕt thêi h¹n sö dông cã nguyªn gi¸ ®Õn 100 triÖu ®ång th× Gi¸m ®èc c«ng ty ra quyÕt ®Þnh, TSC§ cã nguyªn gi¸ lín h¬n 100 triÖu ®ång th× Gi¸m ®èc c«ng ty tr×nh H§QT quyÕt ®Þnh. . NÕu TSC§ ch­a thu håi ®ñ vèn th× Gi¸m ®èc c«ng ty quyÕt ®Þnh thanh lý, nh­îng b¸n nh÷ng TSC§ cã nguyªn gi¸ ®Õn 50 triÖu ®ång hoÆc cã nguyªn gi¸ lín h¬n 50 triÖu ®ång vµ gi¸ trÞ cßn l¹i nhá h¬n 20% nguyªn gi¸ (nh­ng kh«ng qu¸ 20 triÖu ®ång). Nh÷ng tr­êng hîp cßn l¹i Gi¸m ®èc c«ng ty tr×nh H§QT quyÕt ®Þnh. + Biªn b¶n häp Héi ®ång thanh lý: ®Ó x¸c ®Þnh vÒ t×nh tr¹ng kü thuËt vµ gi¸ trÞ cña TSC§. + Biªn b¶n ®Êu gi¸: chän ng­êi mua víi gi¸ cao nhÊt. + Biªn b¶n thanh lý TSC§. + Ho¸ ®¬n, phiÕu thu, giÊy b¸o Cã. - H¹ch to¸n chi tiÕt TSC§: Sau khi cã ®Çy ®ñ chøng tõ liªn quan cÇn thiÕt, kÕ to¸n tiÕn hµnh h¹ch to¸n chi tiÕt TSC§ b»ng c¸ch ph¶n ¸nh trªn: + Sæ chi tiÕt TK 211 (BiÓu 11). + Sæ chi tiÕt TSC§ vµ khÊu hao TSC§ (BiÓu 12). + B¶ng tæng hîp chi tiÕt t¨ng gi¶m TSC§ (BiÓu 13). - H¹ch to¸n tæng hîp TSC§: + Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ vµ chi phÝ thanh lý, nh­îng b¸n ®­îc h¹ch to¸n vµo TK 811. + Thu tõ nh­îng b¸n, thanh lý TSC§ ®­îc h¹ch to¸n vµo TK 711. + Sæ tæng hîp sö dông: . Sæ NKCT sè 9 . Sæ c¸i TK 211 (BiÓu 15) * Gi¶m do ®iÒu chuyÓn néi bé 3.2.1. C¸c chøng tõ sö dông XÝ nghiÖp VËt liÖu næ c«ng nghiÖp Ninh B×nh khi cã nhu cÇu cÇn cÊp míi mét xe «t« Toyota lËp tê tr×nh göi lªn Gi¸m ®èc c«ng ty. T¹i c«ng ty, c¸c thñ tôc ®­îc tiÕn hµnh t­¬ng tù nh­ tr­êng hîp ®Çu t­ mua s¾m TSC§ kh¸c. Cuèi cïng ngµy 21/8/2003 Gi¸m ®èc c«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp ra quyÕt ®Þnh mua vµ ®iÒu chuyÓn mét xe «t« Toyota (nguyªn gi¸ 368.649.286 ®ång) vÒ XÝ nghiÖp VLNCN Ninh B×nh. Ngµy 25/8/2003 viÖc giao nhËn TSC§ trªn ®­îc tiÕn hµnh kÕ to¸n c«ng ty tiÕn hµnh h¹ch to¸n ®iÒu chuyÓn xe Toyota trªn. céng hoµ x· héi chñ nghÜa viÖt nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc ------o0o----- Biªn b¶n bµn giao tµi s¶n cè ®Þnh C¨n cø QuyÕt ®Þnh sè 443/Q§ - KTCN ngµy 21/8/2003 cña Gi¸m ®èc C«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp vÒ viÖc ®iÒu chuyÓn xe «t« Toyota 29T - 3103 tõ v¨n phßng c«ng ty vÒ XÝ nghiÖp VËt liÖu næ c«ng nghiÖp Ninh B×nh. H«m nay, ngµy 25 th¸ng 8 n¨m 2003, t¹i v¨n phßng c«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp, chóng t«i gåm: Bªn giao: C«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp: ¤ng: Bïi Ngäc C©y Phã Gi¸m ®èc c«ng ty. ¤ng: TrÇn Ngäc Dòng Ch¸nh v¨n phßng c«ng ty. ¤ng: NguyÔn TiÕn Dòng C¸n bé phßng KTCN C«ng ty. Bªn nhËn: XÝ nghiÖp VËt liÖu næ c«ng nghiÖp Ninh B×nh. ¤ng: NguyÔn §øc ThÞnh C¸n bé phßng kü thuËt XÝ nghiÖp theo GiÊy giíi thiÖu sè 219 ngµy 25/8/2003 cña Gi¸m ®èc xÝ nghiÖp. X¸c nhËn viÖc giao nhËn TSC§ nh­ sau: 1. T×nh tr¹ng: Tªn Nguyªn gi¸ Hao mßn Gi¸ trÞ cßn l¹i Xe «t« Toyota 29T - 3103 368.649.286 0 368.649.286 - C¸c trang thiÕt bÞ ®Çy ®ñ, míi 100%, ho¹t ®éng tèt. - C¸c phô tïng ®å nghÒ ®Çy ®ñ: + 01 kÝch tay. + 01 b¸nh xe dù phßng. + §å nghÒ: 1 k×m, 02 cê lª, 01 vÆn vÝt. 2. C¸c giÊy tê ®i kÌm: GiÊy ®¨ng ký xe, giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm, s¸ch h­íng dÉn sö dông. Biªn b¶n ®­îc lËp thµnh 04 b¶n, cã gi¸ trÞ nh­ nhau, mçi bªn gi÷ 02 b¶n. §¹i diÖn bªn giao (Ký, hä tªn) §¹i diÖn bªn nhËn (Ký, hä tªn) BiÓu 17: Biªn b¶n bµn giao xe Toyota 29T -3103 3.2.2. H¹ch to¸n chi tiÕt tµi s¶n cè ®Þnh Trong tr­êng hîp nµy, c¨n cø c¸c chøng tõ gi¶m TSC§, kÕ to¸n ph¶n ¸nh trªn c¸c sæ chi tiÕt: - Sæ chi tiÕt TK 211 (BiÓu 11). - B¶ng tæng hîp chi tiÕt gi¶m TSC§ (BiÓu 13). 3.2.3. H¹ch to¸n tæng hîp tµi s¶n cè ®Þnh * H¹ch to¸n nghiÖp vô ®iÒu chuyÓn (cÊp) xe «t« Toyota 29T - 3103 cho XÝ nghiÖp VËt liÖu næ c«ng nghiÖp Ninh B×nh: (§¬n vÞ: ®ång) Nî TK 136 (136 -NB): 368.649.286 Cã TK 211 (2114): 368.649.286 * Sæ tæng hîp sö dông: - Sæ NKCT sæ 9 (BiÓu 18): Sæ nµy ®­îc më hµng th¸ng, dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè ph¸t sinh bªn Cã TK 211, TK 213 t¹i v¨n phßng c«ng ty. Sè liÖu trªn NKCT sè 9 lµ c¨n cø ®Ó ghi sæ c¸i TK 211, 213. - Sæ c¸i TK 211 (BiÓu 15) 4. H¹ch to¸n khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh 4.1. Ph­¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao Theo QuyÕt ®Þnh sè 166/1999/Q§- BTC ngµy 30/12/1999 cña Bé Tµi chÝnh vÒ chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vµ trÝch khÊu hao TSC§, c«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao ®­êng th¼ng khi tiÕn hµnh trÝch kh©ó hao TSC§. ViÖc trÝch hoÆc th«i trÝch khÊu hao TSC§ ®­îc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c trßn th¸ng vµ nh÷ng TSC§ ®· trÝch hÕt nh­ng vÉn ®­îc sö dông vµo ho¹t ®éng kinh doanh th× kh«ng ®­îc tÝnh, trÝch khÊu hao. Hµng th¸ng kÕ to¸n TSC§ tÝnh vµ trÝch khÊu hao TSC§ theo ®óng tû lÖ quy ®Þnh. Cô thÓ, c¨n cø vµo nguyªn gi¸ vµ tû lÖ khÊu hao cña tõng TSC§ hay sè n¨m sö dông ­íc tÝnh cña tõng TSC§, møc khÊu hao TSC§ ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: = Møc khÊu hao trung b×nh hµng n¨m cña TSC§ Nguyªn gi¸ TSC§ Sè n¨m sö dông = Møc khÊu hao trung b×nh hµng th¸ng cña TSC§ Nguyªn gi¸ TSC§ Sè n¨m sö dông x 12 th¸ng Sè khÊu hao ®· trÝch kú tr­íc + Sè khÊu hao t¨ng trong kú - Sè khÊu hao gi¶m trong kú = Sè khÊu hao ph¶i trÝch trong kú Víi tr­êng hîp th¸ng 8/2003 c«ng ty mua m¸y in Epson Laser N2120 ®­a vµo sö dông ngay trong th¸ng t¹i phßng TKKTTC c«ng ty nªn ®Õn th¸ng 9/2003 kÕ to¸n míi b¾t ®Çu trÝch khÊu hao cho tµi s¶n nµy (c«ng ty trÝch khÊu hao cho tõng th¸ng). TSC§ trªn cã nguyªn gi¸ 24.071.500 ®ång, thêi gian sö dông 2,1 n¨m. 24.071.500 ®ång 2,1 n¨m x12 th¸ng = Møc khÊu hao 1 th¸ng 955.218 ®ång = 4.2. Chøng tõ sö dông C«ng ty sö dông "B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§" lµm c¬ së h¹ch to¸n khÊu hao TSC§. Do khÊu hao TSC§ ®­îc tÝnh theo nguyªn t¾c trßn th¸ng nªn "B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§" theo th¸ng 9/2003 (BiÓu 19) míi ph¶n ¸nh viÖc trÝch khÊu hao cho TSC§ lµ m¸y in Epson Laser N2120 c«ng ty vËt liÖu næ c«ng nghiÖp c¬ quan v¨n phßng c«ng ty b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§ Th¸ng 9 n¨m 2003 §¬n vÞ: ®ång STT ChØ tiªu TG sö dông (n¨m) N¬i sö dông Toµn c¬ quan TK 642- CPQLDN Nguyªn gi¸ Sè khÊu hao I Sè khÊu hao TSC§ th¸ng tr­íc 6.575.258.217 79.599.945 79.599.945 II Sè khÊu hao t¨ng th¸ng nµy 104.315.010 4.139.484 4.139.484 1 M¸y in Epson N2120-TKKTTC 2,1 24.071.500 955.218 955.218 ... ... ... ... ... .. III Sè khÊu hao gi¶m th¸ng nµy 0 0 0 IV Sè khÊu hao trÝch th¸ng nµy 6.679.573.227 83.739.429 83.739.429 1 Dông cô qu¶n lý 986.037.383 16.509.876 16.509.876 ... ... ... ... ... ... Ngµy 30 th¸ng 9 n¨m 2003 BiÓu 19: B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§ - th¸ng 9/2003 4.3. H¹ch to¸n chi tiÕt khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh C¨n cø vµo c¸c chøng tõ biÕn ®éng t¨ng gi¶m TSC§ vµ chøng tõ khÊu hao TSC§, kÕ to¸n ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô vµo c¸c sæ chi tiÕt: - Sæ chi tiÕt TSC§ vµ khÊu hao TSC§ (BiÓu 12). - Sæ chi tiÕt TK 214 (BiÓu 21): Sæ nµy më theo th¸ng, dïng ®Ó theo dâi sè d­ ®Çu kú, sè ph¸t sinh Nî/Cã cña TK 214 trong kú. 4.4. H¹ch to¸n tæng hîp khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh Sæ tæng hîp sö dông: - B¶ng kª sè 5 (BiÓu 22): tËp hîp chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (chñ yÕu lµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp) ph¸t sinh trong tõng th¸ng t¹i v¨n phßng c«ng ty. Sè liÖu trªn cét ghi Cã TK 214 lÊy tõ "B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§" (BiÓu 19), sau khi kho¸ sæ vµo cuèi th¸ng sè liÖu trªn ®­îc dïng ®Ó ghi vµo NKCT sè 7. - NKCT sè 7 (BiÓu 23): Ghi vµo cuèi th¸ng c¨n cø tõ sè liÖu tæng hîp trªn b¶ng kª sè 5. - Sæ c¸i TK 214 (BiÓu 24): Sæ nµy më cho c¶ n¨m, sè liÖu ®­îc tæng hîp vµo cuèi th¸ng c¨n cø trªn NKCT sè 7 (tæng hîp sè ph¸t sinh Cã TK 214) vµ NKCT sè 9 (tæng hîp sè ph¸t sinh Nî TK 214). C«ng ty vËt liÖu næ c«ng nghiÖp v¨n phßng c«ng ty nhËt ký chøng tõ sè 7 Tõ ngµy 01/9/2003 ®Õn 30/9/2003 PhÇn 1 §¬n vÞ: ®ång Stt Ghi Cã TK Ghi Nî TK 142 214 ... C¸c TK ph¶n ¸nh ë c¸c NKCT kh¸c Tæng chi phÝ NKCT sè 1 ... ... ... ... ... ... ... ... ... 642 ... 83.739.429 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... Céng ... 83.739.429 ... ... ... ... PhÇn 2 Stt C¸c TK YÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ... Céng chi phÝ ... KhÊu hao TSC§ ... Céng ... ... ... ... ... ... ... ... TK 642 ... 83.739.429 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... Céng trong th¸ng ... 83.739.429 ... ... ... ... Luü kÕ tõ ®Çu n¨m ... ... ... ... ... ... Ngµy 30 th¸ng 9 n¨m 2003 KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tæng hîp (Ký, hä tªn) KÕ to¸n ghi sæ (Ký, hä tªn) BiÓu 23: NKCT sè 7 - th¸ng 9/2003 5. H¹ch to¸n söa ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh 5.1. Chøng tõ sö dông C¨n cø vµo kÕ ho¹ch söa ch÷a TSC§ phßng Qu¶n trÞ lËp tê tr×nh göi Gi¸m ®èc c«ng ty xin söa ch÷a TSC§. Sau khi gi¸m ®èc duyÖt c«ng viÖc söa ch÷a, phßng Qu¶n trÞ cã tr¸ch nhiÖm lËp hå s¬ dù to¸n, c¸c phßng chøc n¨ng cã nhiÖm vô thÈm ®Þnh dù to¸n råi tr×nh Héi ®ång gi¸ (gåm 6 tr­ëng phßng vµ 2 Phã gi¸m ®èc c«ng ty). Sau ®ã, Gi¸m ®èc ra QuyÕt ®Þnh phª duyÖt dù to¸n söa ch÷a TSC§. Khi c«ng tr×nh söa ch÷a hoµn thµnh, phßng Qu¶n trÞ lËp hå s¬ quyÕt to¸n tr×nh Gi¸m ®èc phª duyÖt quyÕt to¸n söa ch÷a TSC§. Khi bªn B göi cho c«ng ty "Ho¸ ®¬n GTGT (liªn 2) cho viÖc thi c«ng söa ch÷a c«ng tr×nh. KÕ to¸n tr¶ tiÒn cho bªn B, lóc nµy kÕ to¸n míi ghi sæ nghiÖp vô söa ch÷a TSC§. B¶ng tæng hîp quyÕt to¸n söa ch÷a nhµ kho vµ nÒn héi tr­êng §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu KH HÖ Sè thµnh tiÒn Chi phÝ theo ®¬n gi¸ - Chi phÝ VËt liÖu A 34.089.668 - Chi phÝ nh©n c«ng B 3.791.639 - Chi phÝ m¸y x©y dùng C 645.507 I. Chi phÝ trùc tiÕp 1. Chi phÝ vËt liÖu VL A x 1,02 34.771.461 2. Chi phÝ nh©n c«ng NC B x 2,04 x 1,05 8.121.738 3. Chi phÝ m¸y thi c«ng M C x 1,13 729.423 Céng chi phÝ trùc tiÕp T VL x NC x M 43.622.622 II. Chi phÝ chung CPC NC x 58% 4.710.608 III. Thu nhËp chÞu thuÕ tÝnh tr­íc TL (T + CPC) x 5,5% 2.658.328 Gi¸ trÞ quyÕt to¸n tr­íc thuÕ Z T + CPC + TL 50.991.558 IV. ThuÕ GTGT ®Çu ra VAT Z x 5% 2.549.578 Gi¸ trÞ quyÕt to¸n sau thuÕ GXL Z x VAT 53.541.136 Ng­êi lËp C«ng ty x©y dùng DuÖ §«ng BiÓu 28: B¶ng tæng hîp quyÕt to¸n 5.2. H¹ch to¸n chi tiÕt söa ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh T¹i v¨n phßng c«ng ty kh«ng h¹ch to¸n chi phÝ söa ch÷a lín TSC§ qua TK 241 (2413) mµ vµo trùc tiÕp TK 642 , nªn sæ chi tiÕt sö dông: - Sæ chi tiÕt TK 642 (BiÓu 29) 5.3. H¹ch to¸n tæng hîp söa ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh * H¹ch to¸n chi phÝ söa ch÷a lín TSC§: (§¬n vÞ: ®ång) Ngµy 10/9/2003 khi c«ng ty tr¶ tiÒn cho C«ng ty x©y dùng DuÖ §«ng: Nî TK 642: 50.991.558 Nî TK 133 (1331): 2.549.578 Cã TK 111 (1111): 53.541.136 * Sæ tæng hîp sö dông: - B¶ng kª sè 5 (BiÓu 22) - NKCT sè 7 (BiÓu 23) - Sæ c¸i TK 642 (BiÓu 30) c«ng ty vËt liÖu næ c«ng nghiÖp v¨n phßng c«ng ty sæ chi tiÕt TK 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Th¸ng 9 n¨m 2003 §¬n vÞ: ®ång Sè d­ ®Çu kú: 0 Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Ngµy Sè Nî Cã ... ... ... ... 10/9 Söa ch÷a nÒn kho, nhµ håi tr­êng 1111 50.991.558 ... ... ... ... 30/9 TrÝch khÊu hao TSC§ h÷u h×nh 2141 83.430.641 30/9 TrÝch khÊu hao TSC§ v« h×nh 2143 308.788 30/9 KÕt chuyÓn CPQLDN 911 217.742.896 Céng ph¸t sinh Nî: 217.742.896 Céng ph¸t sinh Cã: 217.742.896 Sè d­ cuèi kú: 0 KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) KÕ to¸n ghi sæ (Ký, hä tªn) BiÓu 29: Sæ chi tiÕt TK 642 - th¸ng 9/2003 Ch­¬ng 3: Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh t¹i c«ng ty vËt liÖu næ c«ng nghiÖp I. §¸nh gi¸ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh nãi riªng C«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc chç ®øng vµ vai trß quan träng trong s¶n xuÊt vµ cung øng vËt liÖu næ c«ng nghiÖp, dÞch vô næ m×n... trªn thÞ tr­êng. Lµ mét c«ng ty cã chÆng ®­êng ph¸t triÓn gÇn 40 n¨m, c«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp cã nhiÒu tiÒm lùc ®Ó ph¸t triÓn. KÓ tõ ngµy thµnh lËp ®Õn nay c«ng ty ®· kh«ng ngõng tr­ëng thµnh vµ lín m¹nh thÓ hiÖn trong viÖc c«ng ty lu«n thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô ®èi víi Nhµ n­íc, møc thu nhËp b×nh qu©n cña c¸n bé c«ng nh©n viªn t¨ng lªn râ rÖt, c¬ së kü thuËt kh«ng ngõng n©ng cao còng nh­ tr×nh ®é qu¶n lý ®ang hoµn thiÖn dÇn... 1. ¦u ®iÓm - C«ng ty cã quy m« s¶n xuÊt kinh doanh lín, cã nhiÒu ®¬n vÞ thµnh viªn n»m ph©n t¸n trªn c¶ n­íc, v× thÕ c«ng ty tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n theo m« h×nh kÕ to¸n nöa tËp trung, nöa ph©n t¸n lµ rÊt phï hîp. - ViÖc ¸p dông h×nh thøc sæ NhËt ký chøng tõ cho thÊy tr×nh ®é nh©n viªn kÕ to¸n cña c«ng ty cao, ®ång ®Òu, phï hîp víi quy m« vµ yªu cÇu qu¶n lý cña c«ng ty. T¹i c«ng ty, c¸c nh©n viªn kÕ to¸n ®Òu ®­îc ph©n c«ng c«ng viÖc phï hîp víi tr×nh ®é chuyªn m«n cña mçi ng­êi. Thªm vµo ®ã, tr×nh ®é cña kÕ to¸n viªn kh«ng ngõng n©ng cao do c«ng ty lu«n t¹o ®iÒu kiÖn cho nh©n viªn ®i häc n©ng cao tr×nh ®é, cËp nhËt nh÷ng thay ®æi vÒ chÕ ®é kÕ to¸n b»ng viÖc më c¸c líp huÊn luyÖn. Ngoµi ra b¶n th©n mçi kÕ to¸n lu«n th­êng xuyªn nghiªn cøu tµi liÖu ®Ó trau dåi nghÒ nghiÖp, lu«n tÝch cùc häc hái, tranh thñ sù h­íng dÉn cña nh÷ng nh©n viªn giµu kinh nghiÖm tõ ®ã t¹o hiÖu qu¶ cao trong c«ng viÖc. - ViÖc h¹ch to¸n kÕ to¸n trong c«ng ty ®­îc thùc hiÖn qu¸ nhiÒu trªn m¸y tÝnh do vËy c«ng t¸c xö lý th«ng tin nhanh chãng, chÝnh x¸c, c¸c b¶ng tæng hîp, sæ s¸ch kÕ to¸n ®­îc in ra kÞp thêi ®¶m b¶o cËp nhËt th«ng tin kÕ to¸n cho ng­êi qu¶n lý. - KÕ to¸n TSC§ ®· ph©n lo¹i c¸c TSC§ hiÖn cã theo nguån h×nh thµnh vµ theo lo¹i tµi s¶n, c¸c c¸ch ph©n lo¹i nµy kh«ng nh÷ng gióp nhµ qu¶n lý dÔ dµng ra quyÕt ®Þnh mµ cßn gióp c¸c ®èi t­îng quan t©m hiÓu vµ thÊy ®­îc thÕ m¹nh cña c«ng ty. - C«ng ty ®· ph©n cÊp qu¶n lý TSC§ cho c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc do vËy tr¸ch nhiÖm vËt chÊt trong qu¶n lý TSC§ ®· ®­îc n©ng cao. Hµng n¨m vµo ngµy cuèi cïng cña n¨m tµi chÝnh, kÕ to¸n t¹i v¨n phßng c«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc ph¶i lËp "B¸o c¸o kiÓm kª TSC§" trªn c¬ së kiÓm kª thùc tÕ TSC§ hiÖn cã. - Ph©n c«ng c«ng viÖc t¹i phßng Thèng kª - KÕ to¸n - Tµi chÝnh, kÕ to¸n phÇn hµnh TSC§ kiªm lu«n kÕ to¸n ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n vµ nguån vèn lµ rÊt hîp lý do c¸c nghiÖp vô TSC§ lu«n g¾n liÒn víi nghiÖp vô liªn quan ®Õn nguån vèn, gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng qu¶n lý TSC§ t¹i c«ng ty. 2. Nh­îc ®iÓm - Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n khÊu hao TSC§ t¹i c«ng ty lµ ch­a hîp lý. C«ng ty hiÖn nay ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao ®­êng th¼ng (khÊu hao ®Òu) cho tÊt c¶ TSC§ trong toµn c«ng ty. ¦u ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ dÔ tÝnh, ®¬n gi¶n song l¹i kh«ng ph¶n ¸nh ®óng chi phÝ khÊu hao bá ra trong qu¸ tr×nh sö dông, cã sù chªnh lÖch qu¸ lín gi÷a chi phÝ khÊu hao bá ra so víi lîi Ých thu ®­îc tõ viÖc sö dông TSC§ ®ã. Së dÜ cã sù chªnh lÖch lµ do nh÷ng n¨m ®Çu c¸c TSC§ cßn míi, gi¸ trÞ sö dông lín nªn lîi Ých t¹o ra trong s¶n xuÊt kinh doanh do ®ã còng lín, nh­ng nh÷ng n¨m sau râ rµng gi¸ trÞ sö dông cña nh÷ng TSC§ nµy gi¶m ®i lµm cho lîi Ých t¹o ra trong s¶n xuÊt kinh doanh còng gi¶m theo. §Æc biÖt víi nh÷ng TSC§ cã hao mßn v« h×nh nhanh, nhanh chãng bÞ lçi thêi l¹c hËu th× ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao ®Òu lµm thu håi vèn chËm nªn ®Çu t­ ®æi míi TSC§ kh«ng kÞp thêi, kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu trong s¶n xuÊt kinh doanh. - N¨m tµi chÝnh 2003 c«ng ty vÉn ph¶i thùc hiÖn theo QuyÕt ®Þnh sè 166/1999/Q§-BTC cña Bé Tµi chÝnh vÒ chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vµ trÝch khÊu hao TSC§. Theo QuyÕt ®Þnh nµy khÊu hao TSC§ ®­îc tÝnh theo nguyªn t¾c trßn th¸ng nh­ng trong h¹ch to¸n TSC§ t¹i c«ng ty vÉn cßn tr­êng hîp mét sè TSC§ t¨ng, gi¶m trong th¸ng th× kÕ to¸n ®· tiÕn hµnh trÝch, th«i trÝch khÊu hao ngay trong th¸ng ®ã. VÝ dô t¹i th¸ng 7/2003 v¨n phßng c«ng ty cã ®iÒu chuyÓn 01 m¸y vi tÝnh Toshiba Notebook nguyªn gi¸ 21.433.800 ®ång (TSC§ nµy ®­îc ®­a vµo sö dông tõ th¸ng 01/2003 víi thêi gian sö dông ­íc tÝnh lµ 3 n¨m) cho 1 ®¬n vÞ thµnh viªn th× ngay t¹i th¸ng 7/2003 v¨n phßng c«ng ty ®· ngõng trÝch khÊu hao cho TSC§ trªn (møc khÊu hao ghi gi¶m lµ 2.976.915 ®ång). - "Sæ chi tiÕt khÊu hao TSC§ vµ khÊu hao TSC§" ®­îc kÕ to¸n më chung cho tÊt c¶ c¸c lo¹i TSC§. Sæ nµy ®­îc thiÕt kÕ cã ­u ®iÓm lµ theo dâi cô thÓ, chÝnh x¸c nguån h×nh thµnh TSC§ song l¹i g©y khã kh¨n trong viÖc qu¶n lý, theo dâi TSC§ do sè l­îng TSC§ t¹i c«ng ty kh¸ nhiÒu. H¬n thÕ n÷a, sæ kÕ to¸n kh«ng ph¶n ¸nh râ TSC§ dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ho¹t ®éng phóc lîi. §iÒu nµy g©y khã kh¨n cho viÖc qu¶n lý, h¹ch to¸n TSC§. - ViÖc lËp "ThÎ TSC§" gióp kÕ to¸n theo dâi chi tiÕt tõng TSC§ dÔ dµng h¬n, cho biÕt sè chøng tõ, ngµy th¸ng ghi t¨ng, gi¶m TSC§, nguån gèc TSC§, cËp nhËt kÞp thêi nguyªn gi¸, gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ cïng lý do gi¶m TSC§ (nÕu cã). Song kÕ to¸n TSC§ v¨n phßng c«ng ty kh«ng lËp "ThÎ TSC§", ®iÒu nµy lµm gi¶m hiÖu qu¶ qu¶n lý TSC§ t¹i c«ng ty. - Trong h¹ch to¸n söa ch÷a lín TSC§ theo chÕ ®é kÕ to¸n vµ theo quy ®Þnh cña Tæng c«ng ty Than ViÖt Nam ph¶i tËp hîp toµn bé chi phÝ söa ch÷a lín TSC§ ph¸t sinh vµo TK 241 (2413) råi sau ®ã thùc hiÖn bót to¸n kÕt chuyÓn vµ ph©n bæ vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Nh­ng t¹i c¬ quan v¨n phßng c«ng ty kh«ng sö dông TK 2413 ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ söa ch÷a lín TSC§. LÊy vÝ dô tr­êng hîp thuª ngoµi söa ch÷a, ®Õn khi bµn giao c«ng tr×nh söa ch÷a hoµn thµnh, ®¬n vÞ thanh to¸n víi bªn B th× kÕ to¸n míi tiÕn hµnh ghi sæ vµ tËp hîp lu«n toµn bé chi phÝ s­¶ ch÷a lín TSC§ vµo TK 642 c¨n cø vµo "Ho¸ ®¬n GTGT" do bªn B lËp vµ giao cho c«ng ty. §iÒu nµy sÏ g©y nªn sù biÕn ®éng kh¸ lín vÒ chi phÝ trong kú kÕ to¸n, h¬n n÷a thêi ®iÓm c«ng ty thanh to¸n víi bªn B vµ thêi ®iÓm khi c«ng tr×nh hoµn thµnh nhiÒu khi kh«ng cïng trong mét th¸ng nªn sÏ lµm cho viÖc ph¶n ¸nh chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp trong th¸ng ®ã kh«ng chÝnh x¸c. - TÊt c¶ TSC§ t¨ng do ®Çu t­, mua s¾m míi ®Òu ®­îc kÕ to¸n tËp hîp tr­íc tiªn vµo TK 241 (2411) råi sau ®ã míi thùc hiÖn bót to¸n kÕt chuyÓn ghi t¨ng TSC§ (ghi Nî TK 211). ViÖc thùc hiÖn nh­ vËy lµ hîp lý cho nh÷ng TSC§ ph¶i qua l¾p ®Æt, ch¹y thö... nh­ng t¹i c«ng ty cã kh¸ nhiÒu TSC§ kh«ng ph¶i qua l¾p ®Æt trong thêi gian dµi nªn viÖc h¹ch to¸n nh÷ng TSC§ nµy víi viÖc sö dông TK 2411 lµm tµi kho¶n trung gian lµ kh«ng cÇn thiÕt. - TSC§ t¹i v¨n phßng c«ng ty chñ yÕu ®­îc h×nh thµnh tõ nguån vèn vay (50,65%), do Ng©n s¸ch Nhµ n­íc cÊp (28,95%) vµ do tù bæ sung (19,78%). Nh­ vËy c«ng ty ch­a huy ®éng ®­îc thªm tõ c¸c nguån kh¸c nh­ thuª TSC§ (thuª tµi chÝnh, thuª ho¹t ®éng) hay liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c ®¬n vÞ kh¸c... - C«ng ty ch­a thùc hiÖn ho¹t ®éng ph©n tÝch kÕt qu¶ kinh doanh kÕt hîp víi c«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n trÞ. Th«ng tin do kÕ to¸n cung cÊp kh«ng chØ phôc vô cho bªn thø ba mµ cßn rÊt cÇn thiÕt cho chÝnh c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp. Sö dông c¸c th«ng tin do kÕ to¸n qu¶n trÞ vµ c¸c ho¹t ®éng ph©n tÝch kÕt qu¶ kinh doanh cung cÊp sÏ gióp cho nhµ qu¶n lý cã quyÕt ®Þnh kinh doanh hîp lý, kÞp thêi, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty trªn th­¬ng tr­êng vµ tËn dông tèi ®a n¨ng lùc cña c¸c TSC§ trong c«ng ty. II. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh t¹i c«ng ty vËt liÖu næ c«ng nghiÖp 1. §èi víi c«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp 1.1. H¹ch to¸n khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh - §Ó ph¶n ¸nh ®óng chi phÝ khÊu hao bá ra trong qu¸ tr×nh sö dông hay ph¶n ¸nh ®óng mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ khÊu hao víi lîi Ých thu ®­îc tõ sö dông TSC§, kÕ to¸n nªn lùa chän ph­¬ng ph¸p khÊu hao cho phï hîp víi tõng TSC§. VÝ dô nh­ víi TSC§ lµ c¸c thiÕt bÞ, dông cô qu¶n lý, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cã hao mßn v« h×nh vµ h÷u h×nh nhanh th× kÕ to¸n nªn ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao nhanh hay ph­¬ng ph¸p sè d­ cã ®iÒu chØnh ®Ó thu håi vèn nhanh, nhanh chãng ®Çu t­ mua s¾m TSC§ míi kÞp thêi phôc vô ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. - KÕ to¸n cÇn tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c khi tÝnh vµ trÝch khÊu hao TSC§. QuyÕt ®Þnh sè 206/2003/Q§ - BTC ngµy 30/12/2003 cña Bé Tµi chÝnh vÒ chÕ ®é qu¶n lý, vµ sö dông vµ trÝch khÊu hao TSC§ (thay thÕ cho QuyÕt ®Þnh sè 166/1999/Q§ - BTC) quy ®Þnh viÖc trÝch hay th«i trÝch khÊu hao TSC§ ®­îc thùc hiÖn b¾t ®Çu tõ ngµy mµ TSC§ t¨ng, gi¶m hoÆc ngõng tham gia vµo ho¹t ®éng kinh doanh (QuyÕt ®Þnh nµy cã hiÖu lùc tõ ngµy 01/01/2004). 1.2. H¹ch to¸n söa ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh - §Ó ph¶n ¸nh ®óng t×nh h×nh söa ch÷a lín TSC§ t¹i c«ng ty, kÕ to¸n TSC§ cÇn ph¶i sö dông TK 241 (2413) ®Ó tËp hîp chi phÝ söa ch÷a lín TSC§, kÕ to¸n ghi: Nî TK 241 (2413) Nî TK 133 (nÕu cã) Cã TK 111, 152, 331... Khi c«ng viÖc söa ch÷a hoµn thµnh, kÕ to¸n tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña c«ng tr×nh söa ch÷a ®Ó quyÕt to¸n sè chi phÝ nµy: Nî TK 142, 242 (nÕu söa ch÷a ngoµi kÕ ho¹ch) Nî TK 335 (nÕu söa ch÷a theo kÕ ho¹ch) Cã TK 241 (2413) Sau ®ã víi tr­êng hîp söa ch÷a lín ngoµi kÕ ho¹ch th× hµng th¸ng kÕ to¸n c«ng ty ph¶i ph©n bæ dÇn chi phÝ tr¶ tr­íc vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: Nî TK 642 Cã TK 142, 242 1.3. Tæ chøc hÖ thèng sæ kÕ to¸n - V× sè l­îng TSC§ t¹i c«ng ty lµ kh¸ lín do vËy kÕ to¸n nªn më sæ chi tiÕt TSC§ cho tõng lo¹i TSC§ vµ mÉu sæ nh­ sau (BiÓu 33). §ång thêi nh÷ng TSC§ phôc vô ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ TSC§ dïng cho ho¹t ®éng phóc lîi nªn ®­îc ghi râ trªn c¸c sæ s¸ch kÕ to¸n. Sæ chi tiÕt TSC§ Lo¹i TSC§ ............ Ghi t¨ng TSC§ KhÊu hao TSC§ Ghi gi¶m TSC§ Chøng tõ Tªn ký hiÖu TSC§ N­íc s¶n xuÊt Thêi gian ®­a vµo sö dông Sè hiÖu TSC§ Nguån h×nh thµnh NG TSC§ Sè n¨m sö dông Møc khÊu hao KhÊu hao tÝnh ®Õn khi ghi gi¶m TSC§ Chøng tõ Lý do gi¶m TSC§ SH NT SH NT Céng BiÓu 33: MÉu sæ chi tiÕt TSC§ - KÕ to¸n TSC§ nªn lËp "ThÎ TSC§" (víi mÉu nh­ BiÓu 34) cho tõng TSC§ ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc theo dâi tõng TSC§ t¹i c«ng ty gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý, hiÖu qu¶ sö dông TSC§. §¬n vÞ:.......... §Þa chØ: ......... MÉu sè: 02 - TSC§ Ban hµnh theo Q§ sè 1141 - TC/Q§/C§KT ngµy 1 th¸ng 11 n¨m 1995 cña Bé Tµi chÝnh ThÎ tµi s¶n cè ®Þnh Sè: ........... Ngµy ...... th¸ng ...... n¨m........... lËp thÎ..... KÕ to¸n tr­ëng (ký, hä tªn): ....................... C¨n cø vµo biªn b¶n giao nhËn TSC§ sè ......ngµy...... th¸ng..... n¨m..... Tªn, ký m· hiÖu, quy c¸ch (cÊp h¹ng) TSC§........ Sè hiÖu TSC§.......... N­íc s¶n xuÊt (x©y dùng).............................N¨m s¶n xuÊt.................... Bé phËn qu¶n lý, sö dông........................N¨m ®­a vµo sö dông.............. C«ng suÊt (diÖn tÝch) thiÕt kÕ .................................................................. §×nh chØ sö dông TSC§ ngµy.......... th¸ng................ n¨m....................... Lý do ®×nh chØ.......................................................................................... Sè hiÖu chøng tõ Nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh Gi¸ trÞ hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh Ngµy, th¸ng, n¨m DiÔn gi¶i Nguyªn gi¸ N¨m Gi¸ trÞ hao mßn Céng dån A B C 1 2 3 4 Sè TT Tªn, quy c¸ch dông cô, phô tïng §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng Gi¸ trÞ A B C 1 2 Ghi gi¶m TSC§ chøng tõ sè....... ngµy....... th¸ng.........n¨m............. Lý do gi¶m:....................................................................................... BiÓu 34: MÉu ThÎ tµi s¶n cè ®Þnh 1.4. §èi víi tµi s¶n cè ®Þnh thuª ngoµi vµ cho thuª - C«ng ty nªn xem xÐt c¸c c¸ch ®Ó huy ®éng thªm nguån vèn, tÝch cùc t×m kiÕm nguån vèn ®Çu t­ th«ng qua h×nh thøc liªn doanh liªn kÕt víi c¸c ®¬n vÞ kh¸c hay h×nh thøc thuª TSC§ gåm c¶ thuª ho¹t ®éng vµ thuª tµi chÝnh nh»m môc ®Ých t¨ng c­êng ®Çu t­, ®æi míi TSC§ phôc vô ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶. 1.5. C«ng t¸c kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh - Víi nh÷ng TSC§ khi mua vÒ kh«ng ph¶i qua thêi gian ®Ó l¾p ®Æt... th× kÕ to¸n nªn h¹ch to¸n th¼ng vµo TK 211 khi cã ®ñ chøng tõ cÇn thiÕt, ®iÒu nµy sÏ gióp c«ng viÖc h¹ch to¸n kÕ to¸n ®¬n gi¶n h¬n, nhanh h¬n do kh«ng ph¶i qua TK 2411 lµm tµi kho¶n trung gian. - Cã thÓ nãi kÕ to¸n qu¶n trÞ ®· t¹o ra phÇn nhiÒu th«ng tin cho ban l·nh ®¹o c«ng ty gióp ra c¸c quyÕt ®Þnh kÞp thêi, ®óng ®¾n vÒ viÖc cung cÊp, tiªu thô hµng ho¸ dÞch vô ë doanh nghiÖp. §ång thêi ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh còng gióp qu¶n lý vµ tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cã hiªô qu¶. V× nh÷ng lý do trªn c«ng ty nªn kÕt hîp ph©n tÝch kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ kÕ to¸n qu¶n trÞ vµo c«ng t¸c kÕ to¸n. Cô thÓ ®èi víi phÇn hµnh TSC§ cho thÊy t×nh h×nh qu¶n lý, thùc tr¹ng sö dông TSC§ cña tõng bé phËn trong c«ng ty, qua ®ã tiÕn hµnh nh­îng b¸n, thanh lý nh÷ng TSC§ l¹c hËu vµ lËp kÕ ho¹ch mua s¾m ®Çu t­ TSC§ míi.... nh»m môc ®Ých ph¸t huy tèi ®a n¨ng lùc cña toµn bé TSC§. 2. §èi víi Bé Tµi chÝnh 2.1. VÒ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh - ChuÈn mùc sè 3, sè 4 trong hÖ thèng ChuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam quy ®Þnh: "KhÊu hao lµ sù ph©n bæ mét c¸ch cã hÖ thèng gi¸ trÞ ph¶i khÊu hao cña TSC§ trong suèt thêi gian sö dông h÷u Ých cña tµi s¶n ®ã" vµ "Gi¸ trÞ ph¶i khÊu hao lµ nguyªn gi¸ TSC§ ghi trªn b¸o c¸o tµi chÝnh trõ gi¸ trÞ thanh lý ­íc tÝnh cña tµi s¶n ®ã". Cßn theo QuyÕt ®Þnh sè 206/2003/Q§ - BTC ngµy 12/12/2003 cña Bé Tµi chÝnh vÒ chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vµ trÝch khÊu hao TSC§ l¹i quy ®inh "KhÊu hao TSC§ lµ viÖc tÝnh to¸n vµ ph©n bæ mét c¸ch cã hÖ thèng nguyªn gi¸ TSC§ vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong thêi gian sö dông TSC§ ®ã". Nh­ vËy c«ng thøc x¸c ®Þnh møc trÝch khÊu hao kh«ng tÝnh ®Õn gi¸ trÞ thanh lý ­íc tÝnh theo QuyÕt ®Þnh 206/2003/Q§ - BTC lµm cho c¸ch tÝnh ®¬n gi¶n h¬n, lo¹i bá ®­îc yÕu tè ­íc tÝnh song l¹i ch­a phï hîp v× trªn thùc tÕ cã rÊt nhiÒu TSC§ nh­ «t«, nhµ cöa.... khi thanh lý thu håi ®­îc hay b¸n ®­îc víi sè tiÒn lín, nªn nÕu kh«ng tÝnh ®Õn gi¸ trÞ thanh lý ­íc tÝnh th× ®· gi¸n tiÕp lµm møc khÊu hao ®­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt cao h¬n so víi thùc tÕ. H¬n n÷a, viÖc sö dông gi¸ trÞ thanh lý ­íc tÝnh sÏ lµm TSC§ kh«ng bao giê ®­îc phÐp khÊu hao hÕt nguyªn gi¸ - ®iÒu nµy cã t¸c dông t¨ng c­êng tr¸ch nhiÖm qu¶n lý cña doanh nghiÖp ®èi víi TSC§. V× vËy theo t«i, trong chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vµ trÝch khÊu hao TSC§, Bé Tµi chÝnh nªn ghi chó riªng víi nh÷ng TSC§ mµ doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ trÞ thanh lý ­íc tÝnh th× ph¶i ®­a gi¸ trÞ thanh lý ­íc tÝnh vµo c«ng thøc x¸c ®Þnh møc khÊu hao TSC§. - NhiÒu doanh nghiÖp cã sè l­îng còng nh­ tû träng TSC§ ®· khÊu hao hÕt nh­ng vÉn sö dông ®­îc kh¸ cao. Nh÷ng TSC§ nµy kh«ng ph¶i trÝch khÊu hao nªn møc khÊu hao hµng n¨m cña doanh nghiÖp sÏ nhá lµm c¬ cÊu chi phÝ víi gi¸ thµnh thay ®æi, lîi nhuËn thay ®æi ... g©y khã kh¨n cho ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh. V× thÕ Bé Tµi chÝnh nªn quy ®Þnh ®­a néi dung ph¶n ¸nh thùc tr¹ng kü thuËt, tÝnh n¨ng, t¸c dông cña nh÷ng TSC§ ®· khÊu hao hÕt nh­ng vÉn sö dông ®­îc hiÖn cã cña doanh nghiÖp vµo ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh n¨m nh»m phôc vô tèt h¬n cho viÖc ph©n tÝch kinh doanh còng nh­ ph©n tÝch ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña viÖc tiÕp tôc sö dông hay kh«ng sö dông nh÷ng TSC§ nµy. 2.2. VÒ tµi s¶n cè ®Þnh thuª ngoµi vµ cho thuª - Tr­êng hîp TSC§ thuª tµi chÝnh cã nî gèc ph¶i tr¶ vÒ thuª tµi chÝnh x¸c ®Þnh theo gi¸ mua cã thuÕ GTGT mµ bªn cho thuª ®· tr¶ khi mua TSC§ ®Ó cho thuª ®­îc Th«ng t­ 105/2003/TT - BTC ngµy 4/11/2003 cña Bé Tµi chÝnh quy ®Þnh dïng TK 1388 "Ph¶i thu kh¸c" ®Ó theo dâi sè thuÕ GTGT ®Çu vµo cña TSC§ thuª tµi chÝnh, ®iÒu nµy yªu cÇu TK 1388 ph¶i ®­îc chi tiÕt ho¸ cao. V× vËy Bé Tµi chÝnh nªn chi tiÕt TK 1332 ®Ó theo dâi thªm sè thuÕ GTGT ®Çu vµo cña TSC§ thuª tµi chÝnh mµ kh«ng cÇn sö dông qua TK 1388. §Þnh kú c¨n cø ho¸ ®¬n thanh to¸n tiÒn thuª, kÕ to¸n tiÕn hµnh ph¶n ¸nh phÇn thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ cña th¸ng ®ã. III. Ph­¬ng h­íng n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh t¹i c«ng ty vËt liÖu næ c«ng nghiÖp §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§, bªn c¹nh viÖc tæ chøc thùc hiÖn qu¶n lý vµ sö dông TSC§, c«ng t¸c kÕ to¸n TSC§ theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh, kh¾c phôc nh÷ng nh­îc ®iÓm h¹n chÕ trong c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c TSC§ nãi riªng th× c«ng ty cÇn chó träng c¸c vÊn ®Ò sau ®©y: 1. C«ng ty ph¶i tiÕn hµnh lËp kÕ ho¹ch vµ thùc hiÖn tèt viÖc qu¶n lý, sö dông, b¶o qu¶n, söa ch÷a TSC§, tr¸nh mÊt m¸t h­ háng, cè g¾ng duy tr× vµ kh«ng ngõng n©ng cao chøc n¨ng s¶n xuÊt cña TSC§. 2. Ph©n c¸ch tr¸ch nhiÖm qu¶n lý TSC§ cho c¸c bé phËn, c¸c ®¬n vÞ qu¶n lý vµ sö dông, cã chÕ ®é th­ëng ph¹t nghiªm minh víi nh÷ng ng­êi qu¶n lý, sö dông TSC§ ®ång thêi qu¶n lý khoa häc c¸c TSC§ vÒ t×nh tr¹ng kü thuËt, c«ng suÊt, thêi gian sö dông ... 3. §Çu t­ hîp lý c¬ cÊu TSC§: c«ng ty cÇn mua s¾m ®Çu t­ theo nhu cÇu thùc tÕ cña chÝnh m×nh, ®ång thêi ph©n chia hîp lý cho c¸c ®èi t­îng sö dông tr¸nh t×nh tr¹ng TSC§ bÞ bá kh«ng hay thiÕu c¸c TSC§ mµ c«ng ty cÇn sö dông phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. 4. Bªn c¹nh yÕu tè vËt chÊt, trang thiÕt bÞ, yÕu tè con ng­êi ®ãng vai trß quan träng. Muèn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§, t¨ng n¨ng suÊt cña trang thiÕt bÞ th× c«ng ty cÇn ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cã tr×nh ®é tay nghÒ cao, cã kü n¨ng .... ®Ó sö dông, vËn hµnh mét sè TSC§ th«ng qua viÖc c«ng ty khuyÕn khÝch tæ chøc ®µo t¹o nh»m n©ng cao tay nghÒ, n©ng cao tr×nh ®é ... 5. Lùa chän ®óng ®¾n ph­¬ng ¸n ®Çu t­ vµ mua s¾m TSC§, ®©y lµ c«ng viÖc rÊt quan träng do hiÖu qu¶ sö dông TSC§ chØ cao khi c«ng ty mua s¾m, ®Çu t­ TSC§ ®¶m b¶o ®óng yªu cÇu kü thuËt: - B»ng c¸ch thuª ho¹t ®éng TSC§ c«ng ty kh«ng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm b¶o d­ìng hay c¸c rñi ro liªn quan nÕu kh«ng ph¶i do lçi cña m×nh. - B»ng c¸ch thuª tµi chÝnh TSC§ - mét gi¶i ph¸p vÒ tµi chÝnh gióp c«ng ty cã thªm vèn trung h¹n vµ dµi h¹n - c«ng ty kh«ng cÇn huy ®éng tËp trung tøc thêi mét l­îng vèn lín ®Ó mua TSC§, còng nh­ kh«ng cÇn thÕ chÊp tµi s¶n cã gi¸ trÞ t­¬ng ®­¬ng nh­ h×nh thøc b¾t buéc ph¶i cã khi vay vèn cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh. H¬n n÷a c«ng ty cã toµn quyÒn lùa chän TSC§ víi tho¶ thuËn tr­íc vÒ hîp ®ång víi nhµ cung cÊp sau ®ã míi yªu cÇu tµi trî. - NÕu c«ng ty quyÕt ®Þnh mua míi th× cÇn tiÕn hµnh ®iÒu tra, tham kh¶o thÞ tr­êng ®Ó xem xÐt c¶ hai mÆt gi¸ c¶ vµ chÊt l­îng TSC§ ®Ó ®­a ra quyÕt ®Þnh ®Çu t­ phï hîp. Tr­íc khi thùc hiÖn ®Çu t­ mua míi TSC§ c«ng ty ph¶i c¨n cø vµo hiÖn tr¹ng TSC§ t¹i c«ng ty ®Ó lªn kÕ ho¹ch ®Çu t­ dµi h¹n. Bªn c¹nh ®ã viÖc ®Çu t­ TSC§ ph¶i ®­îc tiÕn hµnh theo xu h­íng TSC§ dïng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh ph¶i lu«n gi÷ vai trß chñ ®¹o, TSC§ dïng ngoµi s¶n xuÊt kinh doanh cµng gi¶m cµng tèt. - Liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c ®¬n vÞ kh¸c: d­íi h×nh thøc nhËn vèn gãp liªn doanh b»ng TSC§ cña ®¬n vÞ kh¸c c«ng ty ®· huy ®éng thªm ®­îc vèn, t¨ng TSC§ nh»m phôc vô tèt h¬n cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. 6. C«ng ty cÇn m¹nh d¹n nh­îng b¸n, thanh lý nh÷ng TSC§ ®· l¹c hËu hoÆc hiÖu qu¶ sö dông kÐm. V× thÕ cø cè kÐo dµi viÖc sö dông nh÷ng TSC§ nµy sÏ tèn kÐm chi phÝ söa ch÷a, cã nguy c¬ mÊt an toµn lao ®éng, s¶n phÈm do chóng t¹o ra kh«ng ®¶m b¶o yªu cÇu vÒ chÊt l­îng vµ cã thÓ doanh nghiÖp bÞ tôt hËu, kÐm kh¶ n¨ng c¹nh tranh do mÊt c¬ héi ®Ó ®Çu t­ trang bÞ nh÷ng lo¹i TSC§ míi cã c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, kü thuËt tiªn tiÕn. 7. TSC§ lµ mét bé phËn cña vèn cè ®Þnh nªn cuèi n¨m ngoµi viÖc kiÓm kª TSC§ c«ng ty nªn tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ kÕt hîp víi viÖc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn cè ®Þnh. B¶o toµn vèn xuÊt ph¸t tõ ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ cã l¹m ph¸t nªn viÖc ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ theo gi¸ thÞ tr­êng ®Ó thÊy ®­îc tiÒm lùc thùc tÕ cña c«ng ty còng nh­ ®¶m b¶o tiªu chÝ tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm, dÞch vô cña c«ng ty. B¶o toµn vèn gióp c«ng ty cã kh¶ n¨ng t¸i t¹o TSC§ khi TSC§ hÕt thêi gian sö dông, phï hîp víi biÕn ®éng cña thÞ tr­êng, b¶o toµn vèn nªn ®­îc thùc hiÖn c¶ vÒ mÆt hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ. 8. Ngoµi viÖc tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n TSC§, kÕ to¸n cßn ph¶i tæ chøc tèt viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông TSC§ gióp cho c«ng ty cã nh÷ng quyÕt ®Þnh s¸ng suèt, chÝnh x¸c, kÞp thêi phôc vô tèt cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. KÕt luËn Tµi s¶n cè ®Þnh gi÷ vai trß vµ cã ¶nh h­ëng to lín ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Cïng víi sù ph¸t triÓn vµ tiÕn bé nhanh chãng cña khoa häc kü thuËt, tµi s¶n cè ®Þnh cña nÒn kinh tÕ nãi chung vµ cña c«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp nãi riªng kh«ng ngõng ®­îc ®æi míi, ®­îc hiÖn ®¹i ho¸ ®Ó t¹o ra chÊt l­îng s¶n phÈm ngµy cµng uy tÝn trªn thÞ tr­êng còng nh­ ®¹t ®­îc môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. Mong r»ng c«ng ty sÏ ngµy cµng hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý, tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c tµi s¶n cè ®Þnh nãi riªng ®Ó c«ng ty lu«n lµ mét trong nh÷ng doanh nghiÖp lín m¹nh dÉn ®Çu trong c¶ n­íc. Trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp ®· gióp t«i vËn dông ®­îc nh÷ng kiÕn thøc ®­îc trang bÞ ë nhµ tr­êng vµo thùc tÕ ®ång thêi cñng cè, häc hái thªm nhiÒu kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm thùc tÕ. XuÊt ph¸t tõ thùc tr¹ng h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh t¹i c«ng ty t«i xin m¹nh d¹n ®­a ra mét sè ý kiÕn ®ãng gãp nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh t¹i c«ng ty. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« Ph¹m BÝch Chi, c¸c c¸n bé phßng Thèng kª - KÕ to¸n - Tµi chÝnh c«ng ty ®· gióp em hoµn thµnh chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nµy. Danh môc tham kh¶o 1. QuyÕt ®Þnh sè 1027/Q§ - KTTCTK ngµy 6/6/2001 cña Tæng c«ng ty Than ViÖt Nam. 2. " Lý thuyÕt c¬ b¶n vµ s¶n xuÊt thuèc næ c«ng nghiÖp" - Kü s­ Ng« V¨n Tïng n¨m 2001. 3. Quy chÕ tµi chÝnh C«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp. 4. C¸c tµi liÖu kh¸c cña phßng Thèng kª - KÕ to¸n - Tµi chÝnh c«ng ty. 5. Gi¸o tr×nh" Tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n " - Tr­êng §¹i häc KTQD. 6. Gi¸o tr×nh "KÕ to¸n tµi chÝnh trong c¸c doanh nghiÖp" - Tr­êng §¹i häc KTQD. 7. QuyÕt ®Þnh sè 206/2003/Q§ - BTC ngµy 12/12/2003 cña Bé Tµi chÝnh. 8. QuyÕt ®Þnh sè 149/2001/Q§ - BTC ngµy 31/12/2001 cña Bé Tµi chÝnh. 9. Th«ng t­ sè 89/2002/TT - BTC ngµy 9/10/2002 cña Bé Tµi chÝnh. 10. QuyÕt ®Þnh sè 165/2002/Q§ - BTC ngµy 31/12/2002 cña Bé Tµi chÝnh. 11. Th«ng t­ sè 105/2003/TT - BTC ngµy 4/11/2003 cña Bé Tµi chÝnh. 12. T¹p chÝ kÕ to¸n. 13. LuËn v¨n, chuyªn ®Ò cña c¸c kho¸. Môc lôc Lêi nãi ®Çu 1 Ch­¬ng 1: Lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n TSC§ trong c¸c doanh nghiÖp 3 I. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ TSC§ trong doanh nghiÖp 3 1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm TSC§ 3 2. Vai trß cña TSC§ vµ yªu cÇu qu¶n lý TSC§ 4 2.1. Vai trß cña TSC§ 4 2.2. Yªu cÇu qu¶n lý TSC§ 4 3. Ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ TSC§ 5 3.1. Ph©n lo¹i TSC§ 5 3.1.1. Ph©n lo¹i TSC§ theo h×nh th¸i biÓu hiÖn 5 3.1.2. Ph©n lo¹i TSC§ theo quyÒn së h÷u 6 3.1.3. Ph©n lo¹i TSC§ theo nguån h×nh thµnh 7 3.1.4. Ph©n lo¹i TSC§ theo c«ng dông vµ t×nh h×nh sö dông 7 3.2. §¸nh gi¸ TSC§ 8 3.2.1. Nguyªn gi¸ TSC§ 8 3.2.2. Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ 10 3.2.3. Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ 10 II. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ h¹ch to¸n TSC§ trong doanh nghiÖp 10 1. NhiÖm vô h¹ch to¸n TSC§ 10 2. H¹ch to¸n biÕn ®éng TSC§ 11 2.1. Chøng tõ sö dông 11 2.1.1. Chøng tõ sö dông 11 2.1.2. Qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ 12 2.2. H¹ch to¸n chi tiÕt TSC§ 13 2.3. H¹ch to¸n tæng hîp TSC§ 13 2.3.1. Tµi kho¶n sö dông 13 2.3.2. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n t¨ng gi¶m TSC§ 15 2.3.2.1. H¹ch to¸n biÕn ®éng TSC§ h÷u h×nh vµ TSC§ v« h×nh 15 2.3.2.2. H¹ch to¸n TSC§ ®i thuª vµ cho thuª 17 3. H¹ch to¸n khÊu hao TSC§ 20 3.1. C¸c ph­¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao TSC§ 20 3.1.1. Ph­¬ng ph¸p khÊu hao ®­êng th¼ng 20 3.1.2. Ph­¬ng ph¸p khÊu hao theo sè d­ gi¶m dÇn cã ®iÒu chØnh 21 3.1.3. Ph­¬ng ph¸p khÊu hao theo sè l­îng khèi l­îng s¶n phÈm 21 3.2. H¹ch to¸n khÊu hao TSC§ 22 3.2.1. Tµi kho¶n sö dông 22 3.2.2. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n khÊu hao TSC§ 22 4. H¹ch to¸n söa ch÷a TSC§ 23 4.1. Söa ch÷a th­êng xuyªn TSC§ 24 4.2. Söa ch÷a lín TSC§ 24 4.3. N©ng cÊp TSC§ 24 5. Tæ chøc sæ kÕ to¸n tæng hîp 26 Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng h¹ch to¸n TSC§ t¹i c«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp 28 I. Tæng quan vÒ c«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp 28 1. LÞch sö h×nh thµnh vµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c«ng ty 28 2. LÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty 29 2.1. Ngµnh nghÒ kinh doanh 29 2.2. Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt 30 3. Bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty 31 3.1. C¬ cÊu lao ®éng t¹i c«ng ty 31 3.2. Bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty 31 4. Bé m¸y kÕ to¸n vµ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n 32 4.1. Bé m¸y kÕ to¸n 32 4.2. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n 35 4.2.1. Tæ chøc hÖ thèng chøng tõ 35 4.2.2. Tæ chøc hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n 35 4.2.3. Tæ chøc hÖ thèng sæ kÕ to¸n 36 4.2.4. Tæ chøc hÖ thèng b¸o c¸o 37 II. Thùc tr¹ng h¹ch to¸n TSC§ t¹i c«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp 38 1. C«ng t¸c qu¶n lý TSC§ t¹i c«ng ty 38 2. Ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ TSC§ 39 2.1. Ph©n lo¹i TSC§ 39 2.2. §¸nh gi¸ TSC§ 40 3. H¹ch to¸n t×nh h×nh biÕn ®éng t¨ng gi¶m TSC§ t¹i c«ng ty 41 3.1. H¹ch to¸n t¨ng TSC§ 41 3.1.1. C¸c chøng tõ sö dông 41 3.1.2. H¹ch to¸n chi tiÕt TSC§ 44 3.1.3. H¹ch to¸n tæng hîp TSC§ 46 3.2. H¹ch to¸n gi¶m TSC§ 47 3.2.1. C¸c chøng tõ sö dông 48 3.2.2. H¹ch to¸n chi tiÕt TSC§ 49 3.2.3. H¹ch to¸n tæng hîp TSC§ 49 4. H¹ch to¸n khÊu hao TSC§ 50 4.1. Ph­¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao 50 4.2. Chøng tõ sö dông 51 4.3. H¹ch to¸n chi tiÕt khÊu hao TSC§ 52 4.4. H¹ch to¸n tæng hîp khÊu hao TSC§ 52 5. H¹ch to¸n söa ch÷a lín TSC§ 54 5.1. Chøng tõ sö dông 54 5.2. H¹ch to¸n chi tiÕt söa ch÷a lín TSC§ 55 5.3. H¹ch to¸n tæng hîp söa ch÷a lín TSC§ 55 Ch­¬ng 3: Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn h¹ch to¸n TSC§ t¹i c«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp 57 I. §¸nh gi¸ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n TSC§ nãi riªng 57 1. ¦u ®iÓm 57 2. Nh­îc ®iÓm 58 II. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn h¹ch to¸n TSC§ t¹i c«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp 60 1. §èi víi c«ng ty VËt liÖu næ c«ng nghiÖp 60 1.1. H¹ch to¸n khÊu hao TSC§ 60 1.2. H¹ch to¸n söa ch÷a lín TSC§ 61 1.3. Tæ chøc hÖ thèng sæ kÕ to¸n 61 1.4. §èi víi TSC§ thuª ngoµi vµ cho thuª 63 1.5. C«ng t¸c kÕ to¸n TSC§ 63 2. §èi víi Bé Tµi chÝnh 64 2.1. VÒ khÊu hao TSC§ 64 2.2. VÒ TSC§ thuª ngoµi vµ cho thuª 65 III. Ph­¬ng h­íng n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ t¹i c«ng ty vËt liÖu næ c«ng nghiÖp 65 kÕt luËn 68 C¸c tõ viÕt t¾t sö dông trong chuyªn ®Ò TSC§ Tµi s¶n cè ®Þnh XDCB X©y dùng c¬ b¶n NG Nguyªn gi¸ GTCL Gi¸ trÞ cßn l¹i GTHM Gi¸ trÞ hao mßn CCDC C«ng cô dông cô GTGT Gi¸ trÞ gia t¨ng TK Tµi kho¶n KH KhÊu hao SP S¶n phÈm VKHCB Vèn khÊu hao c¬ b¶n SCL Söa ch÷a lín NKCT NhËt ký chøng tõ VLNCN VËt liÖu næ c«ng nghiÖp CBCNV C¸n bé c«ng nh©n viªn TNHH Tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n H§QT Héi ®ång qu¶n trÞ TK§T ThiÕt kÕ ®Çu t­ KTCN Kü thuËt c«ng nghÖ TKKTTC Thèng kª - KÕ to¸n - Tµi chÝnh CPQLDN Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp TSL§ Tµi s¶n l­u ®éng XN XÝ nghiÖp PG§ Phã gi¸m ®èc BHXH B¶o hiÓm x· héi TG Thêi gian DN Doanh nghiÖp TS Tµi s¶n