Chuyên đề Thực tiễn cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại Nghệ An

PhÇn1:Më ®Çu I. TÝnh cÊp thiÕt cña chuyªn ®Ò Mét trong nh÷ng quyÒn c¬ b¶n cña ng­êi sö dông ®Êt (NSD§) theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt hiÖn hµnh lµ quyÒn ®uîc cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt (GCNQSD§). §©y lµ mét quyÒn hÕt søc quan träng, ®­îc ghi nhËn t¹i v¨n b¶n luËt, luËt ®Êt ®ai (L§§) 1993 quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 ®iªï 73, L§§ 2003 quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 ®iÒu 105. Theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, ng­êi sö dông ®Êt (NSD§) bao gåm hé gia ®×nh, c¸ nh©n, tæ chøc (doanh nghiÖp, c¬ quan nhµ n­íc, tæ chøc t«n gi¸o…). §©y lµ nh÷ng ®èi t­îng ®­îc nhµ n­íc giao ®Êt, cho thuª ®Êt, cÊp GCNQSD§. Trªn thùc tÕ, c¸c ®èi t­îng sö dông ®Êt kh¸c nhau cã møc ®é quan t©m ®Õn QSD§ kh¸c nhau, thËm chÝ trªn cïng mét lo¹i ®Êt nÕu c¸c ®èi t­îng sö dông ®Êt kh¸c nhau còng cã møc ®é quan t©m kh¸c nhau. V× lÏ ®ã, hiÖn nay t×nh h×nh cÊp GCNQSD§ cho tõng ®èi t­îng sö dông ®Êt trªn c¸c lo¹i ®Êt lµ rÊt kh¸c nhau. Theo quy ®Þnh cña NghÞ ®Þnh 181/2004/N§-CP ngµy 29/10/2004 cña ChÝnh phñ vÒ thi hµnh L§§ 2003 ®· quy ®Þnh thêi h¹n cuèi cïng ngµy 01/01/2007 khi thùc hiÖn giao dÞch d©n sù NSD§ ph¶i cã GCNQSD§. NghÖ An lµ mét tØnh duyªn h¶i miÒn Trung, ®· ®­îc chÝnh quyÒn c¸c cÊp quan t©m, chØ ®¹o thùc hiÖn c«ng t¸c cÊp GCNQSD§. Song qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin còng nh­ c¸c ®Þa ph­¬ng kh¸c trªn c¶ n­íc, bªn c¹nh mét sè kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc vÉn cßn nh÷ng tån t¹i nhÊt ®Þnh. Víi nh÷ng lý do ®ã, t«i chän ®Ò tµi “Thùc tiÔn cÊp GCNQSD§ t¹i NghÖ an” II. Môc ®Ých vµ yªu cÇu chuyªn ®Ò 1. Môc ®Ých - T×m hiÓu ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng, nh÷ng nguyªn nh©n lµm ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c cÊp GCNQSD§ t¹i NghÖ an ®èi víi c¸c lo¹i ®Êt. - §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m t¨ng c­êng c«ng t¸c cÊp GCNQSD§ t¹i NghÖ an. 2. Yªu cÇu chuyªn ®Ò Thu thËp ®Çy ®ñ c¸c lo¹i tµi liÖu liªn quan ®Õn c«ng t¸c cÊp GCNQSD§ nh­: quy ®Þnh cÊp giÊy chøng nhËn cña Trung ­¬ng, cña ®Þa ph­¬ng; Quy tr×nh cÊp giÊy chøng nhËn cho tõng lo¹i ®Êt; B¸o c¸o kÕt qu¶ c¸c lo¹i (B¸o c¸o tiÕn ®é, B¸o c¸o s¬ kÕt, B¸o c¸o tæng kÕt…) PhÇn 2: Qu¸ tr×nh thu thËp tµi liÖu I. §èi t­îng, ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu. 1. §èi t­îng - Thêi gian: tõ 24/2/2005 ®Õn 13/5/2005 - §Þa ®iÓm: Phßng ®¨ng ký- thèng kª, Së Tµi nguyªn vµ M«i tr­êng tØnh NghÖ an. (sau ®©y gäi t¾t lµ TNMT) - §èi t­îng: viÖc cÊp GCNQSD§ ®èi víi c¸c lo¹i ®Êt. - Ph¹m vi: ®Þa bµn tØnh NghÖ an 2. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu - §iÒu tra, thu thËp tæng hîp, xö lý c¸c tµi liÖu cÊp giÊy theo c¸c ®Þa bµn, c¸c lo¹i ®Êt qu¸ c¸c thêi kú cña Së- Ban- Ngµnh liªn quan. - KÕ thõa, øng dông c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu ®· cã vÒ viÖc cÊp GCNQSD§ trªn ®Þa bµn tØnh NghÖ an. II. §iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ x· héi cña tØnh NghÖ an 1. §iÒu kiÖn tù nhiªn NghÖ An lµ mét tØnh n»m trong vïng B¾c trung bé, trªn trôc giao l­u kinh tÕ- x· héi B¾c Nam, cã bê biÓn dµi 82 km vµ gÇn 700 km ranh giíi tiÕp gi¸p víi Thanh ho¸, Hµ tÜnh vµ n­íc Céng hoµ D©n chñ nh©n d©n Lµo; víi tæng diÖn tÝch tù nhiªn lµ 1.648.738,95 ha trong ®ã: Ph©n theo lo¹i ®Êt: - §Êt n«ng nghiÖp: 204.166,35 ha chiÕm 12,38% tæng diÖn tÝch tù nhiªn - §Êt l©m nghiÖp: 717.074,91 ha chiÕm 43,49% tæng diÖn tÝch tù nhiªn - §Êt chuyªn dïng: 63.245,71 ha chiÕm 3,84% tæng diÖn tÝch tù nhiªn - §Êt ë: 15.471,14 ha chiÕm 0,94% tæng diÖn tÝch tù nhiªn - §Êt ch­a sö dông vµ s«ng suèi nói ®¸: 648.780,84 ha chiÕm 39,35% tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn Ph©n theo ®èi t­îng sö dông ®Êt: - Hé gia ®×nh, c¸ nh©n: 416.695,4 ha chiÕm 25,27% tæng diÖn tÝch tù nhiªn - C¸c tæ chøc kinh tÕ: 270.891 ha chiÕm 16,43% tæng diÖn tÝch tù nhiªn - Uû ban nh©n d©n cÊp x· qu¶n lý: 114.422,52 ha chiÕm 6,94% tæng diÖn tÝch tù nhiªn - Tæ chøc n­íc ngoµi vµ liªn doanh n­íc ngoµi: 299,28 ha chiÕm 0,02% tæng diÖn tÝch tù nhiªn - C¸c tæ chøc kh¸c: 268.385,18 ha chiÕm 25,27% ®Êt tæng diÖn tÝch tù nhiªn - §Êt ch­a giao:578.045,48 ha chiÕm 35,06 % tæng diÖn tÝch tù nhiªn Qua sè liÖu trªn cho thÊy NghÖ An lµ tØnh cã diÖn tÝch tù nhiªn lín nhÊt cña c¶ n­íc, tæng diÖn tÝch ®Êt l©m nghiÖp vµ ®Êt ch­a sö dông chiÕm 82,84% tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn cña c¶ tØnh, phÇn lín tËp trung ë 10 huyÖn miÒn nói xa x«i hÎo l¸nh, giao th«ng ®i l¹i hÕt søc khã kh¨n. 2. §iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi Theo sè liÖu thèng kª 2004, d©n sè toµn tØnh cã h¬n 3,2 triÖu ng­êi, tØnh cã mét thµnh phè, mét thÞ x· vµ 17 huyÖn víi tæng sè 469 x·, ph­êng, thÞ tÊn. tØnh lþ lµ thµnh phè Vinh. VÒ quy m« vµ diÖn tÝch d©n sè, NghÖ An lµ mét tØnh lín cña c¶ n­íc song thùc tr¹ng kinh tÕ l¹i lµ mét tØnh n»m trong nhãm tØnh thÊp kÐm d­íi møc trung b×nh cña c¶ n­íc. Cho tíi nay, NghÖ An lµ mét tØnh cã nªn kinh tÕ n«ng l©m ng­ lµ chÝnh (chiÕm 45,9% nÒn kinh tÕ cña tØnh, chiÕm kho¶ng 82% lao ®éng vµ sö dông trªn 53,46 diÖn tÝch ®Êt ®ai) Nh÷ng n¨m gÇn ®©y kinh tÕ NghÖ An ®· cã nh÷ng b­íc tiÕn ®¸ng kÓ, nhÊt lµ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. NÒn kinh tÕ cã tèc ®é t¨ng tr­ëng h¬n c¸c thêi k× tr­íc, ®¸p øng nhu cÇu c¬ b¶n tr­íc m¾t vµ t¹o ®µ ph¸t triÓn cho nh÷ng n¨m tiÕp theo. Thêi kú 1996- 2000 nhÞp ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®¹t 7,27% so víi c¶ n­íc lµ 6,7%, sang ®Õn thêi 2000- 2004 nhÞp ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®¹t 7,5% so víi c¶ n­íc lµ 7,2%. Trong ®ã: - C«ng nghiÖp t¨ng b×nh qu©n 13,3% n¨m - N«ng l©m ng­ t¨ng 5,3% n¨m - Th­¬ng m¹i dÞch vô t¨ng 7,1% n¨m Qua kÕt qu¶ nµy cho thÊy xu thÕ tû träng c«ng nghiÖp dÞch vô NghÖ An ®ang t¨ng dÇn vµ n«ng nghiÖp gi¶m dÇn. §iÒu nµy l¹i cµng ®Æt ra tr¸ch nhiÖm thóc ®Èy c«ng t¸c qu¶n lý nhµ n­íc vÒ ®Êt ®ai h¬n. 3. Thùc tr¹ng sö dông ®Êt ®ai ë NghÖ an B¶ng biÓu: HiÖn tr¹ng sö dông ®Êt ®ai theo thµnh phÇn kinh tÕ n¨m2004. (Sè liÖu do Së Tµi nguyªn m«i tr­êng cung cÊp ) Lo¹i ®Êt M· sè Tæng diÖn tÝch trong ®Þa giíi hµnh chÝnh §Êt ®· giao, cho thuª ph©n theo ®èi t­îng sö dông ®Êt ch­a giao, cho thuª sö dông Tæng sè Hé gia ®×nh, c¸ nh©n C¸c tæ chøc kinh tÕ N­íc ngoµi vµ liªn doanh víi n­íc ngoµi UBND x· qu¶n lý sö dông C¸c tæ chøc kh¸c A B 1=2+8 2=3+4+5+6+7 3 4 5 6 7 8 Tæng diÖn tÝch 1 1648729,74 1047798,14 444720,43 21584,73 300,99 100282,41 267423,02 600931,60 I §Êt n«ng ngiÖp 2 195944,40 195944,40 158031,21 21584,73 15444,34 884,12 1 §Êt trång c©y h»ng n¨m 3 142333,54 142333,54 118348,18 9730,06 13544,57 710,73 1.1 §Êt ruéng lóa lóa mµu 4 98987,91 98987,91 87606,11 2803,86 8228,44 349,53 1.2 §Êt n­¬ng rÉy 9 3916,50 3916,50 3486,35 144,80 284,25 1,10 1.3 §Êt trång c©y h»ng n¨m 12 39429,13 39429,13 27255,72 6781,40 5031,91 360,10 2 §Êt v­ên t¹p 17 37681,18 37681,18 37068,18 550,48 24,44 38,08 3 §Êt trång c©y l©u n¨m 18 12400,88 12400,88 1741,94 10447,50 134,75 76,69 4 §Êt cá dïng vµo ch¨n n­«i 23 276,46 276,46 16,00 4,69 255,77 5 §Êt cã mÆt n­íc nu«i trång thuû s¶n 26 3252,34 3252,34 856,91 852,00 1484,81 58,62 II §Êt l©m nghiÖp cã rõng 30 685504,29 561026,24 125034,43 157294,34 34144,64 244550,43 124477,45 1 Rõng tù nhiªn 31 622535,14 498346,69 93827,53 140721,41 34144,64 244550,43 124477,45 1.1 §Êt cã ring s¶n xuÊt 32 132060,96 113321,76 39618,76 47982,90 4192,90 21527,70 18739,20 1.2 §Êt cã rõng phßng hé 33 336376,98 266845,93 53588,77 78397,94 22971,76 111887,46 69531,05 1.3 §Êt cã rõng dÆc dông 34 154097,20 118179,00 620,00 14340,60 103218,40 35918,20 2 Rõng trång 35 62961,16 62672,16 31205,80 16570,90 6978,59 7916,87 289,00 2.1 §Êt cã rõng s¶n xuÊt 36 29597,14 29349,64 18446,47 6110,59 1298,21 3494,37 247,50 2.2 §Êt cã rõng phßng hé 37 29325,50 29284,00 12376,83 9367,59 5464,38 2075,20 41,50 2.3 §Êt cã rõng ®Æc dông 38 4038,52 4038,52 382,50 1092,72 216,00 2347,30 3 §Êt ­¬m c©y gièng 39 7,99 7,99 1,10 5,00 1,89 Lo¹i ®Êt M· sè Tæng diÖn tÝch trong ®Þa giíi hµnh chÝnh §Êt ®· giao, cho thuª ph©n theo ®èi t­îng sö dông ®Êt ch­a giao, cho thuª sö dông Tæng sè Hé gia ®×nh, c¸ nh©n C¸c tæ chøc kinh tÕ N­íc ngoµi vµ liªn doanh víi n­íc ngoµi ubnd x· qu¶n lý sö dông C¸c tæ chøc kh¸c A B 1=2+8 2=3+4+5+6+7 3 4 5 6 7 8 Tæng diÖn tÝch 1 1648729,74 1047798,14 444720,43 21584,73 300,99 100282,41 267423,02 600931,60 III §Êt chuyªn dïng 40 59221,08 59221,08 246,48 5090,23 300,99 48661,11 4922,27 1 §Êt x©y dùng 41 6564,54 6564,54 10,76 1013,83 93,62 4204,22 1242,11 2 §Êt giao th«ng 42 21219,63 21219,63 716,01 20320,75 182,87 3 §Êt thuû lîi vµ mÆt n­íc chuyªn dïng 43 19406,86 19406,86 7,40 2196,66 16376,06 826,74 4 §Êt di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ 44 135,24 135,24 105,51 29,93 5 §Êt an ninh quèc phßng 45 2472,06 2472,06 8,00 2664,06 6 §Êt khai th¸c kho¸ng s¶n 46 917,32 917,32 656,34 175,37 82,99 2,62 7 §Êt lµm nguyªn vËt liÖu x©y dùng 47 561,44 561,44 12,72 726,46 406,07 16,19 8 §Êt lµm muèi 48 929,77 929,77 216,60 47,65 607,97 58,55 9 §Êt nghÜa trang, nghÜa ®Þa 49 6067,13 6067,13 34,36 5980,90 57,87 10 §Êt chuyªn dïng kh¸c 50 947,09 947,09 298,92 32,00 568,84 47,33 IV §Êt ë 51 14893,51 14893,51 14803 65,03 4,50 20,98 1 §Êt ë ®« thÞ 52 1005,22 1005,22 1001,93 3,29 2. §Êt ë n«ng th«n 53 13888,29 13888,29 13801,07 61,74 4,50 20,98 V §Êt ch­a sö dông vµ s«ng suèi, nói ®¸ 54 693166,46 216712,31 146605,31 51033,96 2027,82 17045,22 476465,15 1 §Êt b»ng ch­a sö dông 55 17454,20 1181,06 1079,67 71,35 30,04 16273,14 2 §Êt ®åi nói vµ ®Êt ch­a sd 56 608617,64 214578,68 145003,37 50579,93 1950,16 17045,22 394038,96 3 §Êt cã mÆt n­íc ch­a sö dông 57 4633,52 161,22 134,89 21,72 4,62 4472,30 4 S«ng n­íc 58 27934,02 81,60 81,60 27852,42 5 Nói ®¸ kh«ng cã rõng c©y 59 29763,68 708,17 385,80 279,37 29055,51 6 §Êt ch­a sö dông kh¸c 60 4763,40 1,58 1,58 4761,82 Víi diÖn tÝch tù nhiªn 1.648.000 ha, ®Êt ®· sö dông chØ chiÕm 57,96%; ®Êt ch­a sö dông chiÕm 42,04%. NÕu chØ xÐt ®¬n thuÇn vÒ mÆt diÖn tÝch còng nh­ c¸c chØ tiªu b×nh qu©n vÒ ®Êt th× NghÖ An thuéc tØnh ®«ng d©n nh­ng ®Êt kh«ng chËt song thùc tÕ møc ®é sö dông ®Êt ë c¸c khu vùc, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, c¸c ®èi t­îng rÊt kh¸c nhau. ¸p lùc ®èi víi viÖc sö dông ®Êt ®ang lµ vÊn ®Ò cã tÝnh bøc xóc ë thµnh phè, thÞ x· vµ c¸c huyÖn ®ång b»ng ven biÓn. 4. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c cÊp GCNQSD§ 4.1 Nh©n tè con ng­êi Trong ph¹m vi ngµnh ®Þa chÝnh, con ng­êi lµ nh©n tè cã ¶nh h­ëng lín, ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý nhµ n­íc vÒ ®Êt ®ai nãi chung vµ cÊp GCNQSD§ nãi riªng. Ngµy nay, hÖ thèng qu¶n lý ®Êt ®ai b»ng c«ng nghÖ th«ng tin ®ßi hái sè l­îng c¸n bé Ýt nh­ng cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao, cã n¨ng lùc qu¶n lý, gãp phÇn ®Êy nhanh c«ng t¸c cÊp GCNQSD§, lµ c¬ së ph¸p lý ®Ó t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý nhµ n­íc. 4.2 YÕu tè nghiÖp vô kü thuËt - C«ng t¸c quy ho¹ch . ViÖc cÊp GCNQSD§ ph¶i g¾n liÒn víi quy ho¹ch, ph¶i phï hîp víi quy ho¹ch sö dông ®Êt. NghÞ ®Þnh 60/ CP/ N§- CP quy ®Þnh nh÷ng tr­êng hîp ch­a ®ñ giÊy tê hîp lÖ th× khi xÐt cÊp giÊy chøng nhËn th× ph¶i phï hîp víi quy ho¹ch. Do vËy c«ng t¸c quy ho¹ch cã ¶nh h­ëng dÕn c«ng t¸c cÊp GCNQSD§. - C«ng t¸c ®iÒu tra, ®o ®¹c, lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh . C«ng t¸c ®iÒu tra,®o ®¹c, lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh lµ biÖn ph¸p ®Çu tiªn ph¶i thùc hiÖn trong c«ng t¸c qu¶n lÝ nhµ n­íc vÒ ®Êt ®ai nãi chung vµ cÊp GCNQSD§ nãi riªng. Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nµy gióp cho ta n¾m v÷ng ®­îc sè l­îng, ph©n bè, c¬ cÊu ®Êt. C«ng t¸c ®o ®¹c, lËp hå s¬ kÜ thuËt th­ë ®Êt ®­îc tiÕn hµnh dùa trªn mét b¶n ®å hoÆc tµi liÖu gèc cã s½n. Dùa vµo tµi liÖu nµy c¸c th­ë ®Êt ®­îc trÝch lôc vµ tiÕn hµnh x¸c ®Þnh mèc giíi, h×nh d¹ng cña l« ®Êt trªn thùc ®Þa, kiÓm tra ®é chÝnh x¸c cña h×nh d¹ng vµ kÝch th­íc thùc tÕ tõng l« ®Êt, lËp hå s¬ kÜ thuËt thu thËp ®­îc sau khi ®iÒu tra ®o ®¹c, tiÕn hµnh chØnh lÝ b¶n ®å ®Þa chÝnh. Tõ ®ã, cã thÓ thÊy r»ng ®©y lµ c¬ së ®Ó c¬ quan qu¶n lÝ nhµ n­íc vÒ ®Êt ®ai tiÕn hµnh cÊp GCNQSD§ theo ®óng hiÖn tr¹ng sö dông. NÕu c«ng t¸c ®o ®¹c, ®iÒu tra, lËp hå s¬ kÜ thuËt th­ë ®Êt kh«ng tèt sÏ kÐo theo viÖc cÊp GCNQSD§ sai vÒ hiÖn tr¹ng sö dông, diÖn tÝch vµ h×nh thÓ. 4.3 C¸c v¨n b¶n chÝnh s¸ch Nhµ n­íc. ViÖc ¸p dông c¸c v¨n b¶n chÝnh s¸ch nhµ n­íc vµo c«ng t¸c cÊp GCNQSD§ ®· vµ ®ang gÆp nhiÒu khã kh¨n, thiÕu c¬ së thùc tÕ, kh«ng b¾t nhÞp ®­îc víi cuéc sèng, ch­a ®ång bé, hîp lÝ. MÆt kh¸c, c¸c v¨n b¶n chÝnh s¸ch Nhµ n­íc nhiÒu khi ban hµnh mµ kh«ng cã h­íng dÉn cô thÓ nªn ®· ¶nh h­ëng ®Õn tiÕn ®é cÊp GCNQSD§. 4.4 ThuÕ, c¸c kho¶n thu tµi chÝnh. Tµi chÝnh lµ mét trong nh÷ng c«ng cô cã vai trß quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lÝ Nhµ n­íc vÒ ®Êt ®ai nh»m gióp Nhµ n­íc thùc hiÖn quyÒn b×nh ®¼ng gi÷a c¸c ®èi t­îng sö dông ®Êt, thóc ®Èy ng­êi sö dông ®Êt mét c¸ch hîp lÝ, hiÖu qu¶. 4.5 YÕu tè phong tôc tËp qu¸n. ë n­íc ta, do sù bu«ng láng trong c«ng t¸c qu¶n lÝ Nhµ n­íc vÒ ®Êt ®ai trong nhiÒu n¨m qua, nªn dï kh«ng ®­îc ph¸p luËt thõa nhËn nh­ng c¸c ho¹t ®éng giao dÞch chuyÓn nh­îng ®Êt ®ai , vÉn diÔn ra mµ Nhµ n­íc ch­a cã biÖn ph¸p xö lÝ døt ®iÓm. ë mét sè n¬i, ng­êi d©n Ýt quan t©m dÕn viÖc GCNQSD§. 5. T×nh h×nh cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt. HiÖn nay, trªn c¶ n­íc, tèc ®é triÓn khai GCNQSD§ cßn rÊt chËm. Míi cã 97,8%tæng diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp, 35% tæng diÖn tÝch ®Êt l©m nghiÖp ®­îc cÊp GCNQSD§. §èi víi ®Êt ë khu vùc ®« thÞ míi chØ cÊp d­îc 33% diÖn tÝch ®Êt cÇn ®­îc cÊp. C¸c lo¹i ®Êt kh¸c ch­a thèng kª ®­îc ®Çy ®ñ song nh×n chung tØ lÖ ®­îc cÊp GCNQSD§ cßn thÊp. §Æc biÖt, qua 10 n¨m triÓn khai N§60/N§- CP ngµy 5/7/1994 vÒ quyÒn së h÷u nhµ ë vµ QSD§ ë t¹i ®« thÞ kÕt qu¶ ®¹t ®­îc vÉn kh«ng kh¶ quan; qu¸ tr×nh thùc hiÖn cßn gÆp khã kh¨n, v­íng m¾c. Uû ban nh©n d©n cÊp tØnh cña c¸c ®Þa ph­¬ng cßn chËm cho triÓn khai c¸c quy ®Þnh vÒ GCNQSD§ trong LuËt ®Êt ®ai 2003, ch­a c«ng bè ®­îc khung gi¸ cña ®Þa ph­¬ng, hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p quy vÒ qu¶n lÝ ®Êt ®ai còng nh­ vÒ cÊp GCNQSD§cßn nhiÒu bÊt cËp, ¶nh h­ëng Ýt nhiÒu ®Õn tiÕn tr×nh cÊp giÊy. 6. C¬ së ph¸p lÝ cña vÊn ®Ò cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt. 6.1 V¨n b¶n LuËt: LuËt §Êt ®ai 1993, LuËt §Êt ®ai2003 6.2 V¨n b¶n h­íng dÉn cÊp Trung ­¬ng. - NghÞ ®Þnh 60/N§-Cp ngay 5/7/1994 vÒ quyÒn së h÷u nhµ ë quyÒn sö dông ®Êt ë t¹i ®« thÞ. - NghÞ ®Þnh 02/CP ngay 15/1/1994 cña ChÝnh phñ vÒ viÖc giao ®Êt l©m nghiÖp cho c¸c tæ chøc , hé gia ®×nh, c¸ nh©n sö dông æn ®Þnh , l©u dµi vµo môc ®Ých l©m nghiÖp. - NghÞ ®Þnh 163/1993/N§-CP ngµy 16/11/1999 cña ChÝnh phñ thay thÕ NghÞ ®Þnh 02/CP ngµy 15/01/1994. - NghÞ ®Þnh sè 69/2002/N§ - Cp ngµy 20/11/2000 cña ChÝnh phñ vÒ söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña NghÞ ®Þnh sè 09/N§- CP ngµy 12/02/1996 vÒ chÕ ®é qu¶n lÝ, sö dông ®Êt quèc phßng , an ninh. - NghÞ ®Þnh 64/1993/N§- CP ngµy 27/9/1993 vÒ giao ®Êt N«ng nghiÖp cho hé gia ®×nh , c¸ nh©n sö dông æn ®Þnh , l©u dµi vµo môc ®Ých s¶n xuÊt n«ng nghiÖp . - ChØ thÞ Thñ t­íng ChÝnh phñ sè 18/1999 /CT-TTg ngµy 01/07/1999 vÒ mét sè biÖn ph¸p ®Èy m¹nh viÖc hoµn thµnh cÊp GCNQSD§ ®Êt N«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, ®Êt ë n«ng th«n vµo n¨m 2000. - ChØ thÞ Thñ T­íng ChÝnh phñ sè 10/1998/CT-TTg ngµy 20/02/1998 vÒ ®Èy m¹nh vµ hoµn thµnh cÊp GCNQSD§ ®Êt n«ng nghiÖp. Th«ng t­ sè1646/2000/TTLT- TC§C- TGCP ngµy 30/10/2000 h­íng dÉn cÊp GCNQSD§ trªn diÖn tÝch c¬ së t«n gi¸o ®ang sö dông - QuyÕt ®Þnh sè 24/2004/Q§- BTNMT ngµy 01/11/2004 ban hµnh quy ®Þnh vÒ GCNQSD§ - Th«ng t­ sè 1990/ 2001/TT- TC§C ngµy 30/11/2001 h­íng dÉn ®¨ng ký ®Êt ®ai, lËp hå s¬ ®Þa chÝnh vµ cÊp GCNQSD§ - C«ng v¨n sè 1725/LB - QLN ngµy 17/12/1996 cña Liªn bé x©y dùng – Tæng côc ®Þa chÝnh h­íng dÉn cô thÓ viÖc ®o vÏ nhµ khi cÊp GCNQSD§. - C«ng v¨n sè 647/CV-§C ngµy 31/05/1995 cña Tæng côc ®Þa chÝnh h­íng dÉn c¸c giÊy tê hîp lÖ ®Ó xÐt cÊp GCNQSD§. - NghÞ ®Þnh sè 181/2004/N§- CP ngµy 29/10/2004 h­íng dÉn thi hµnh L§§ 2003 … 6.3 C¸c v¨n b¶n h­íng dÉn cÊp tØnh. - QuyÕt ®Þnh sè 3670/Q§-UB ngµy 10/ 09?1997 vÒ thµnh lËp Ban tæ chøc –Thùc hiÖn N§ 60/N§-CP ngµy 5/7/1994. - QuyÕt ®Þnh sè 3979/Q§-UB ngµy 30/09/1997 quy ®Þnh viÖc cÊp `GCNQSD§ trªn ®Þa bµn thµnh phè Vinh. - ChØ thÞ sè 11/ 2000/ CT- UB ngµy 11/04/2001 vÒ viÖc t¨ng c­êng chØ ®¹o c«ng t¸c cÊp GCNQSD§ theo NghÞ ®Þnh 60/N§-CP ngµy 5/7/1994. - QuyÕt ®Þnh sè 06/1999/Q§-UB ngµy 18/01/1999 quy ®Þnh vÒ viÖc cÊp GCNQSD§ ®Êt ë, ®Êt v­ên cïng khu«n viªn víi ®« thÞ cho hé gia ®×nh, c¸ nh©n t¹i thÞ x· Cöa Lß , c¸c thÞ trÊn trªn ®Þa bµn tØnh NghÖ An. - QuyÕt ®Þnh UBND tØnh NghÖ An sè 102/ 2001/Q§-UB ngµy 31/10/2001 ban hµnh quy ®Þnh vÒ viÖc cÊp GCNQSD§ ®Êt ë, ®Êt v­ên, khu«n viªn víi ®Êt ë ®« thÞ cho hé gia ®×nh, c¸ nh©n, t¹i TP Vinh, TX Cöa Lß, c¸c thÞ trÊn trªn ®Þa bµn tØnh NghÖ An. - C«ng v¨n cña UBND tØnh NghÖ An sè1764/ CV- UBND - §C ngµy 09/05/2003 vÒ cÊp GCNQSD§ cho n«ng - l©m nghiÖp. - C«ng v¨n UBND tØnh NghÖ An sè 2332/ CV - UBND - §C ngµy 13/06/2003 vÒ GCNQSD§ cho n«ng – l©m tr­êng. - C«ng v¨n sè 3501/CV-UBND- §C ngµy 25/08/2003 vÒ `viÖc ®Èy nhanh tiÕn ®é GCNQSD§ trªn diÖn tÝch c¬ së t«n gi¸o ®ang sö dông . -… PhÇn thø 3: KÕt qu¶ nghiªn cøu. A KÕt qu¶. I Thùc tr¹ng cÊp GCNQSD§ ®Êt n«ng nghiÖp, ®Êt ë n«ng th«n. 1 KÕt qu¶ thùc hiÖn. Thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 64/1993/N§-CP ngµy 27/9/1993 vÒ giao ®Êt N«ng nghiÖp cho hé gia ®×nh, c¸ nh©n sö dông æn ®Þnh, l©u dµi vµo môc ®Ých s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, cho ®Õn cuèi n¨m 1997 tØnh NghÖ An ®· c¬ b¶n hoµn thµnh viÒc GCNQSD§ ®Êt n«ng nghiÖp vµ ®Êt ë n«ng th«n. KÕt qu¶: - Cã 465.479 hé ®­î cÊp GCNQSD§ trªn tæng sè 499.779 hé n«ng nghiÖp (®¹t 91,34%). - Tæng diÖn tÝch ®· ®­îc cÊp giÊy lµ 136.105 ha /144.203 ha( ®¹t 94,38%). Sè diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp ch­a ®­îc GCNQSD§ chñ yÕu ë vïng s©u, vïng xa, ch­a d­îc ®o ®¹c b¶n ®å ®Ó lËp hå s¬ cÊp giÊy. Thùc hiÖn chØ thÞ sè 02/CT-T¦ ngµy 05/04/2001 cña Ban th­êng vô TØnh uû vÒ vËn ®éng n«ng d©n thùc hiÖn cÊp ®æi ruéng ®Êt (C§R§) n«ng nghiÖp tõ « thuë nhá nhá thµnh « thöa lín, ®Õn nay toµn tØnh ®É cã 337/442 x·, thÞ trÊn ®· tiÕn hµnh C§R§ ë thùc ®Þa ( ®¹t 98,54%) víi 394.893 hé vµ 97.987,59 ha ®­îc chuyÓn ®æi, trong ®ã ®· cã 78 x· ®­îc ®o ®¹c vµ chØnh lÝ b¶n ®å ®Þa chÝnh sau khi chuyÓn ®æi ( ®¹t 23,15% so víi c¸c x· ®· C§R§ ë thùc ®Þa),74 x· ®· ®­îc kª khai ®¨ng kÝ cÊp ®æi ®­îc cho 55.901 hé, 4 x· hoµn thµnh viÒc cÊp ®æi giÊy GCNQSD§ cho nh©n d©n (víi 4424 giÊy chøng nhËn). Cã thÓ nãi r»ng qua 4 n¨m thùc hiÖn chØ thÞ 02/CT- T¦, viÖc C§R§ ë thùc ®Þa ®¹t tèc ®é rÊt nhanh, ý ®¶ng hîp lßng d©n, thuËn lîi cho s¶n xuÊt. Song tèc ®é cÊp ®æi GCNQSD§ cßn qu¸ chËm. 2. Nguyªn nh©n . + Kh¸ch quan: Bé TNMT ban hµnh cÊp mÉu giÊy GCNQSD§ ®Ó thi hµnh L§§2003 qu¸ chËm, trong lóc ®ã l¹i th«ng b¸o ngõng sö dông mÉu cò ®· l©u. Kho¶ng thêi gian ®ã c«ng t¸c cÊp GCNQSD§ ph¶i ngõng l¹i. +Chñ quan: - Ng©n s¸ch tØnh chi cho c«ng t¸c ®o ®¹c qu¸ Ýt nªn tiÕn ®é ®o ®¹c lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh kh«ng theo kÞp tiÕn ®é C§R§ ë thùc ®Þa, dÉn tíi viÖc hå s¬ cÊp ®æi GCN kh«ng cã t­ liÖu ®Ó thùc hiÖn. - Mçi n¨m ng©n s¸ch TØnh chi cho ho¹t ®éng sù nghiÖp Tµi Nguyªn vµ M«i tr­êng tõ 2,5 tØ- 3tØ ®ång, trong khi ®ã kinh phÝ chi cho ®o ®¹c, lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh 1 x· cÇn 250-300 triÖu ®ång. NÕu cø theo c¸ch chi nh­ vËy, ®Ó ®o ®¹c ®­îc 207 x· ®ang cÇn b¶n ®å ®×a ch×nh ®Ó lµm c¬ së cho viÖc lËp hå s¬ cÊp ®æi GCNQSD§ th× cÇn ph¶i 20 n¨m n÷a míi hoµn thµnh ®­îc. - Ng©n s¸ch huyÖn, x· cßn h¹n chÕ nªn viÖc ®Çu t­ kinh phÝ ®Ó phôc vô cho viÖc lËp hå s¬ ®Þa chÝnh, cÊp ®æi GCNQSD§ gÆp nhiÒu khã kh¨n. Kinh phÝ cÇn lµ kho¶ng 150-200 triÖu ®ång/x·. 3. BiÖn ph¸p kh¾c phôc. - UBND TØnh cÇn t¨ng c­êng ®Çu t­ kinh phÝ cho c«ng t¸c ®o ®¹c lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh ®Ó lµm hå s¬ cÊp ®æi GCNQSD§. - §èi víi c¸c hé cã nhu cÇu thùc hiÖn c¸c quyÒn cña NSD§ th× c¸c huyÖn thùc hiÖn viÖc chØnh lÝ biÕn ®éng vµo trang 4 cña GCNQSD§ cò theo h­íng dÉn cña Së TNMT. - UBND tØnh cÇn cã v¨n b¶n quy ®Þnh râ h¬n vÒ c¬ chÕ sö dông tiÒn thu tõ ®Êt ®Ó l¹i cho cÊp huyÖn, x· xhi cho c«ng t¸c cÊp ®æi GCNQSD§ sau C§R§. II. T×nh h×nh cÊp GCNQSD§ l©m nghiÖp. 1. KÕt qu¶ thùc hiÖn C«ng t¸c giao ®Êt l©m nghiÖp trªn ®Þa bµn toµn tØnh tõ tr­íc ®Õn nay cã thÓ kh¸i qu¸t thµnh 2 giai ®o¹n : - Giai ®o¹n 1:1994-2000. ViÖc giao ®Êt, cÊp GCNQSD§ l©m nghiÖp chñ yÕu ®­îc thùc hiÖn theo NghÞ ®Þnh 02/CP cña ChÝnh phñ. Qua h¬n 6 n¨m thùc hiÖn, Ngµnh kiÓm l©m ®· tæ chøc giao ®­îc 368.628 ha ®Êt l©m nghiÖp ( ®¹t 30% quü ®Êt cÇn giao) cho 50.063 hé vµ 190 tæ chøc, ®oµn thÓ. Giai ®o¹n 2: 2001- 2005. Ngµy 16/3/2000 UBND TØnh ®· ban hµnh QuyÕt ®Þnh 590/Q§-UB giao cho ngµnh §Þa chÝnh chñ tr× tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c giao ®Êt l©m nghiÖp. Giai ®o¹n nµy viÖc giao ®Êt, cÊp GCNQSD§ ®­îc thùc hiÖn theo NghÞ ®Þnh 163/1999/N§- CP cña ChÝnh phñ. Qua h¬n 4 n¨m tæ chøc thùc hiÖn, ngµnh Tµi Nguyªn vµ M«i tr­êng ®· giao ®­îc 568.277,63 ha(chiÕm gÇn 90% quü ®¸t l©m nghiÖp cÇn ®­îc giao, trong ®o cã mét phÇn giao l¹i ®Êt ®· giao ë giai ®o¹n 1 v× kh«ng ®¹t yªu cÇu) cho 55.066 hé gia ®×nh vµ 946 tæ chøc, céng ®ång lµng b¶n trªn ®Þa bµn 8 huyÖn miÒn nói( K× S¬n, Con Cu«ng, T­¬ng D­¬ng, Anh S¬n, QuÕ Phong, Quú Ch©u, T©n K× vµ Thanh Ch­¬ng) ®ång thêi triÓn khai cÊp GCNQSD§ cho 32/33 n«ng l©m tr­êng (®¹t 96,97%) víi diÖn tÝch ®Êt l©m nghiÖp lµ 83.174,66 ha vµ 34.691/64.874 hé gia ®×nh, c¸ nh©n (®¹t 53,47%) ë 10 huyÖn (K× S¬n, T­¬ng D­¬ng, Con Cu«ng, Anh S¬n, QuÕ Phong, Quú Ch©u, Quú Hîp, §« L­¬ng, Yªn Thµnh va DiÔn Ch©u). HiÖn nay, viÖc giao ®Êt l©m nghiÖp trªn ®Þa bµn 3 huyÖn Quú Hîp, NghÜa §µn, Quúnh L­u ®· kÕt thóc. KÕt qu¶ ­íc tÝnh giao ®­îc kho¶ng 33.893,07 ha cho 10.439 hé gia ®×nh vµ 164 tæ chøc céng ®ång, lµng b¶n. Trong suèt 4 n¨m qua, n¨m nµo ngµnh Tµi nguyªn vµ M«i tr­êng còng hoµn thµnh v­ît møc chØ tiªu giao ®Êt l©m nghiÖp tõ 150-200%. Dù kiÕn ®Õn hÕt n¨m2005, c«ng t¸c giao ®Êt l©m nghiÖp theo NghÞ ®Þnh 163 lµ hoµn thµnh. Tuy nhiªn, so víi mong muèn th× tiÕn ®é GCNQSD§ ®Êt l©m nghiÖp vÉn cßn chËm. 2. Nguyªn nh©n cÊp GCNQSD§ cßn chËm. + Kh¸ch quan: T­ liÖu b¶n ®å ¶nh phôc vô cho viÖc giao ®Êt thùc ®Þa vµ lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh chi tiÕt ë 1 sè x· do Bé Tµi nguyªn vµ M«i tr­êng cung cÊp chËm. ViÖc ban hµnh mÉu giÊy GCNQSD§ míi ®Ó thùc hiÖn L§§ 2003 cña Bé Tµi nguyªn vµ M«i tr­êng cßn qu¸ chËm, trong lóc th«ng b¸o ngõng sö dông mÉu cò tõ l©u. + Chñ quan: Ng©n s¸ch TØnh chi cho c«ng t¸c nµy cßn h¹n chÕ. 3. BiÖn ph¸p kh¾c phôc. - Së TNMT tiÕp tôc lµm viÖc víi Bé TNMT ®Ó xin ®Çy ®ñ t­ liÖu b¶n ®å ¶nh. - UBND TØnh t¨ng c­êng ®Çu t­ kinh phÝ cho c«ng t¸c lËp hå s¬ ®Þa chÝnh , GCNQSD§ ®Êt l©m nghiÖp. III. Thùc tr¹ng cÊp GCNQSD§ ®Êt ë ®« thÞ. 1. KÕt qu¶ thùc hiÖn C«ng t¸c cÊp GCNQSD§ ®Êt ë ®« thÞ trªn ®Þa bµn tØnh tõ tr­íc ®Õn nay cã thÓ chia lµm 2 giai ®o¹n: + Giai ®o¹n 1: Tõ 01/10/2001 trë vÒ tr­íc: do Ban tæ chøc thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 60 cña tØnh thùc hiÖn. + Giai ®o¹n 2:Tõ 01/10/2001 ®Õn nay: do UBND cÊp huyÖn tæ chøc thùc hiÖn. C¸ch thøc thùc hiÖn, tiÕn ®é cÊp GCNQSD§ ®Êt ë ®« thÞ gi÷a 2 giai ®o¹n c¬ b¶n lµ gièng nhau. HiÖn nay, toµn tØnh ®· cÊp ®­îc GCNQSD§ cho 47910/76918 hé sö dông ®Êt ë ®« thÞ, ®¹t tØ lÖ cÊp GCNQSD§ ë tØnh ta kh¸ cao ( so víi c¶ n­íc lµ 35%, 2 tØnh Thanh Ho¸ vµ Hµ TÜnh ch­a tíi 53% ). TØ lÖ ®¹t 62,25%. Trong ®ã: Cã 6 ®¬n vÞ cÊp huyÖn cã tØ lÖ cÊp GCNQSD§ ë ®« thÞ ®¹t trªn 70%, bao gåm: DiÔn Ch©u, Nghi Léc, Nam §µn, Quú Hîp, NghÜa §µn vµ Thµnh phè Vinh. Cã 2 ®¬n vÞ cÊp huyÖn ch­a cÊp huyÖn ch­a cÊp GCNQSD§ lµ : K× S¬n vµ QuÕ Phong. C¸c huyÖn cßn l¹i tØ lÖ cÊp GCNQSD§ cßn rÊt thÊp. TÝnh ®Õn ngµy 31/12/2004 Thµnh phè Vinh ®· cã kÕt qu¶ cÊp GCNQSD§ nh­ sau: B¶ng thèng kª tæng hîp T×nh h×nh cÊp GCNQSD§ trªn ®Þa bµn TP.Vinh (tÝnh ®Õn ngµy 31/12/2004) Vµ chØ tiªu giao kÕ ho¹ch thùc hiÖn n¨m 2005. Tªn ph­êng, x· Tæng sè hé gia ®×nh vµ c¸ nh©n Sè hé ®· kª khai Sè hé ®· xÐt duyÖt qua héi ®ång Sè hé ®· cÊp GCNQSD§ ®Êt (TØnh+thµnh phè) Cån l¹i ch­a cÊp GCNQSD§ TØ lÖ % Sè giÊy cÊp /Tæng sè hé ChØ tiªu kÕ ho¹ch giao n¨m 2005 Ghi chó Ch­a kª khai 1 Tr­êng Thi 3316 3316 3316 2949 367 88.93% 367 190 2 Lª Mao 2146 2146 1959 1764 382 82.20% 382 3 BÕn Thuû 3030 3030 2805 2178 852 71.88% 825 4 Trung §« 2499 2499 2311 2012 487 80.51% 487 5 H­ng B×nh 5173 5173 5173 4420 753 85.44% 753 6 Cöa Nam 2854 2854 1636 1527 1327 53.50% 1327 536 7 Hång S¬n 1529 1417 1417 1338 191 87.51% 191 87 8 §éi Cung 1651 1651 1651 1354 297 82.01% 297 9 Hµ Huy TËp 3336 3100 3076 2657 679 79.65% 679 10 Quang Trung 691 691 558 520 171 75.25% 171 11 Lª Lîi 3375 2898 2449 2449 926 72.56% 926 12 H­ng Dòng 2596 2605 1976 1880 816 72.42% 816 13 §«ng VÜnh 2142 2124 1749 1669 473 77.92% 473 14 Vinh T©n 1421 1421 1372 1263 158 88.88% 158 15 H­ng Léc 2880 2625 2591 1903 977 66.08% 977 16 Nghi Phó 2465 1788 1702 1354 1111 54.93% 1111 763 17 H­ng Hoµ 1565 1412 1201 916 649 58.53% 649 308 18 H­ng §«ng 2855 2708 2386 1677 1178 58.74% 1178 45624 42342 39328 33820 11794 11794 TØ lÖ ®¹t ®­îc 62,25% lµ 1 tØ lÖ t­¬ng ®èi song so víi mong muèn th× nã vÉn ®ang lµ mét kho¶ng c¸ch. 2. Nguyªn nh©n dÉn ®Õn cÊp GCNQSD§ ë ®« thÞ cßn chËm. + Kh¸ch quan: ViÖc cÊp GCNQSD§ ë ®« thÞ rÊt phøc t¹p, võa mang tÝnh kÜ thuËt, võa mang t×nh ph¸p lÝ. Song phæ biÕn t×nh tr¹ng ë c¸c thÞ trÊn c«ng t¸c qu¶n lÝ ®Êt ®ai thiÕu tÝnh chÆt chÏ nh­ giao ®Êt kh«ng ®óng th¶m quyÒn, chuyÓn nh­îng ®Êt ®ai tr¸i thÈm quyÒn, kh«ng thùc hiÖn nghÜa vô tµi chÝnh theo quy ®Þnh . LuËt ®Êt ®ai 1993 ®· qua c¸c lÇn söa ®æi, luËt 20003 ®· ®­îc ban hµnh vµ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn dï ®· cã söa ®æi bæ sung theo tõng giai ®o¹n nh­ng vÉn ch­a ®iÒu chØnh ®­îc hÕt c¸c tr­êng hîp ph¸t sinh tõ c¬ së nªn g©y lóng tóng cho c¸n bé thÈm ®Þnh hå s¬. + Chñ quan: N¨ng lùc c¸n bé cña mét sè ®¬n vÞ cÊp huyÖn cßn h¹n chÕ, thÈm ®Þnh hå s¬ cÊp GCNQSD§ ch­a ®óng møc. L·nh ®¹o UBND mét sè ®¬n vÞ cÊp huyÖn, cÊp ph­êng ch­a thùc sù quan t©m ®óng møc; thiÕu sù l·nh ®¹o, chØ ®¹o, chØ ®¹o , ®«n ®èc kiÓm tra uèn n¾n kÞp thêi. Së TNMT ch­a th­êng xuyªn chØ ®¹o, h­íng dÉn, thanh tra, kiÓm tra nªn kh«ng gi¶i quyÕt ®­îc nhiÒu khã kh¨n, v­íng m¾c cho cë së. 3. BiÖn ph¸p kh¾c phôc. UBND TØnh sím ban hµnh nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ vÒ nh÷ng vÊn ®Ò xung quanh viÖc cÊp GCNQSD§ ë cho hé gia ®×nh, c¸ nh©n theo tinh thÇn cña L§§ 2003 ®Ó c¬ së ¸p dông thùc hiÖn. N©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô vµ tinh thÇn phôc vô nh©n d©n cho c¸n bé tiÕp nhËn vµ thÈm ®Þnh hå s¬ th«ng qua viÖc tËp huÊn vÒ L§§ 2003 vµ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn thi hµnh. L·nh ®¹o UBND cÊp huyÖn, cÊp ph­êng ph¶i tÝch cùc quan t©m l·nh ®¹o, chØ ®¹o trùc tiÕp c«ng t¸c GCNQSD§. Së TNMT ph¶i t¨ng c­êng c«ng t¸c chØ ®¹o, thanh tra, kiÓm tra, h­íng dÉn gi¶i quyÕt kÞp thêi nh÷ng v­íng m¾c cho c¬ së ®Ó hoµn thµnh viÖc cÊp GCNQSD§ ®Êt ë, ®Êt ®« thÞ vµo cuèi n¨m 2005. IV. Thùc tr¹ng cÊp GCNQSD§ cho c¸c tæ chøc . 1. Khèi N«ng - l©m tr­êng. §Õn nay, toµn tØnh ®· cÊp giÊy GCNQSD§ ®­îc cho 32/33 ®¬n vÞ thuéc khèi n«ng, l©m tr­êng - ®¹t tØ lÖ 96.97%. HiÖn nay Së ®ang ®«n ®èc 8 Ban Qu¶n lÝ Rõng phßng hé lËp hå s¬ cÊp GCNQSD§ ®Ó ®Èy nhanh tiÕn ®é, ®¹t môc tiªu ®Õn hÕt n¨m 2005 hoµn thµnh c«ng t¸c cÊp GCNQSD§ cho khèi tæ chøc nµy. 2. Khèi hµnh chÝnh sù nghiÖp. §Õn ngµy 31/12/2004, toµn tØnh ®· cÊp GCNQSD§ cho 173 ®¬n vÞ; trong ®ã cã 99 GCNQSD§ cña c¸c tr­êng häc. 3. Khèi doanh nghiÖp. HiÖn nay toµn tØnh ®· cÊp GCNQSD§ ®­îc cho 345 doanh nghiÖp, trong ®ã cã 10 GCNQSD§ cña Hîp t¸c x· phi n«ng nghiÖp. 4. Khèi an ninh quèc phßng. Toµn tØnh ®· cÊp ®­îc 340/700 vÞ trÝ GCNQSD§, ®¹t 48,52%. 5. §Êt t«n gi¸o. Toµn tØnh ®· cÊp ®­îc 255 GCNQSD§ cho 255 vÞ trÝ cña 212 c¬ së, ®¹t 82,5%. B. Nh÷ng tån t¹i, khã kh¨n chung trong qu¸ tr×nh cÊp GCNQSD§. 1. VÒ phÝa Trung ­¬ng. Sau h¬n 10 n¨m thi hµnh L§§1993 ®· cã nhiÒu t¸c dông tÝch cùc trong viÖc gi¶i quyÕt mét lo¹t c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n vµ cÊp b¸ch trªn ph¹m vi c¶ n­íc, nhÊt lµ qu¸ tr×nh ®æi míi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë n«ng th«n, ®ång thêi gãp phÇn vµo viÖc æn ®Þnh chÝnh trÞ cña c¶ n­íc. Tuy nhiªn, sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña t×nh h×nh kinh tÕ x· héi còng béc lé mét sè nh­îc ®iÓm, tån t¹i râ nÐt cña L§§ nãi chung vµ ®èi víi c«ng t¸c cÊp GCNQSD§ nãi riªng. + Tån t¹i trong hÖ thèng v¨n b¶n. Mét sè c¸c quy ®Þnh trong LuËt cßn chung chung , mang tÝnh nguyªn t¾c hoÆc chi dõng l¹i ë c¸c quy ®Þnh cã tÝnh bao qu¸t, ë tÇm vÜ m«, do ®ã ®ßi hái c¸c v¨n b¶n thi hµnh LuËt ph¶i quy ®Þnh chi tiÕt, cô thÓ h¬n. Trªn thùc tÕ th× c¸c v¨n b¶n d­íi LuËt nh­ quyÕt ®Þnh, chØ thÞ, th«ng t­… l¹i ch­a ban hµnh ®ñ, kÞp thêi ®Ó h­íng dÉn thi hµnh LuËt. §iÒu nµy g©y ra khã kh¨n cho c¸n bé cã thÈm quyÒn thùc hiÖn. C¸c quy ®Þnh L§§ cßn liªn quan ®Õn nhiÒu LuËt kh¸c nh­ Bé LuËt d©n sù, LuËt thuÕ sö dông ®Êt, LuËt khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong n­íc,… song mét sè quy ®Þnh cßn thiÕu tÝnh phï hîp, ®ång bé, ch­a t¹o ra c¬ së ph¸p lÝ râ rµng trong viÒc tæ chøc thùc hiÖn vµ ®­a c¸c quy ®Þnh LuËt vµo ®êi sèng. L§§ 1993, L§§ c¸c lÇn söa ®æi, bæ sung; L§§ 2003 ®· gi¶i quyÕt t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ, cô thÓ vÒ chÝnh s¸ch vµ chÕ ®é sö dông ®Êt n«ng nghiÖp, n«ng th«n nh­ng vÊn ®Ò ®Êt ®« thÞ th× l¹i ch­a quy ®Þnh râ rµng, nhÊt lµ chÝnh s¸ch ®Êt ®ai trong ph¸t triÓn ®« thÞ vµ gi¶i quyÕt nhµ ë cho nh©n d©n trong ®« thÞ g©y lóng tóng cho c¸n bé thÈm ®Þnh hå s¬. Khi L§§ 2003 ra ®êi th× viÖc ban hµnh mÉu giÊy GCNQSD§ míi ®Ó thùc hiÖn cña Bé TNMT l¹i qu¸ chËm, trong lóc th«ng b¸o ngõng sö dông mÉu giÊy cò ®· kÐp dµi mét thêi gian tr­íc ®ã. §iÒu nµy g©y nªn t×nh tr¹ng ng­ng trÖ trong c«ng t¸c cÊp GCNQSD§ nãi riªng vµ c«ng t¸c qu¶n lÝ nhµ n­íc ®Êt ®ai nãi chung ë kh¾p c¸c ®Þa ph­¬ng. + Tån t¹i trong qu¸ tr×nh ®o, vÏ, lËp b¶n ®å thùc hiÖn t¸c nghiÖp ®Þa chÝnh. Bé TNMT ch­a cung cÊp kÞp thêi c¸c t­ liÖu b¶n ®å ¶nh mµ Së TNMT kh«ng cã ®Ó tiÕn hµnh c¸c t¸c nghiÖp ®Þa chÝnh. Qu¸ tr×nh ®o, vÏ, lËp b¶n ®å thùc hiÖn c¸c t¸c nghiÖp ®Þa chÝnh lµ 1 qu¸ tr×nh phøc t¹p vµ tèn kÕm chi phÝ; song kinh phÝ , thiÕt bÞ cho c«ng t¸c nµy vÉn ch­a ®­îc cÊp trªn trung ­¬ng ®Ó ý. Ng©n s¸ch tØnh chi cho ngµnh cßn Ýt , ®iÒu nµy còng ¶nh h­ëng Ýt nhiÒu ®Õn tiÕn ®é thùc hiÖn cÊp GCNQSD§. 2. VÒ phÝa ®Þa ph­¬ng. C«ng t¸c cÊp GCNQSD§ lµ mét néi dung hÕt søc phøc t¹p trong qu¶n lÝ Nhµ n­íc vÒ ®Êt ®ai, cã khèi l­îng c«ng viÖc lín ®ßi hái ph¶i tèn nhiÒu c«ng søc , tiÒn cña ; nh­ng do diÒu kiÖn kinh tÕ cña ®Þa ph­¬ng trong nh÷ng n¨m qua cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n nªn sù ®Çu t­ ch­a ®­îc bao nhiªu. C«ng t¸c th«ng tin tuyªn truyÒn vÒ chÝnh s¸ch ph¸p luËt vÒ ®Êt ®ai cßn chËm ®Õn víi nh©n d©n vµ tuyªn truyÒn gi¸o dôc ®­îc Ýt. HÇu nh­ cßn qu¸ chó träng vÒ h×nh thøc mµ kh«ng lÊy hiÖu qu¶ lµm ®Çu, do ®ã kÕt qu¶ rÊt h¹n chÕ. §éi ngò viªn chøc , c«ng chøc ngµnh ®Þa chÝnh vµ c¸n bé ®Þa chÝnh ë mét sè huyÖn, x· , ph­êng , thÞ trÊn cßn yÕu vÒ chuyªn m«n , nghiÖp vô , l¹i thiÕu kinh nghiÖm nªn tiÕn ®é triÓn khai chËm. Trong qu¸ tr×nh cÊp GCNQSD§ cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n trong viÖc thu tiÒn sö dông ®Êt, tiÒn chuyÓn môc ®Ých sö dông ®Êt, lÖ phÝ tr­íc b¹; s­ chång chÐo vÒ quy ho¹ch vµ ranh giíi sö dông ®Êt cña c¸c chñ sö dông(®¬n vÞ quèc phßng- ®Þa ph­¬ng, khu ®©t n«ng – l©m nghiÖp cña l©m tr­êng víi cña hé gia ®×nh, c¸ nh©n …) g©y chËm trÔ tiÕn ®é c«ng t¸c, nhÊt lµ trong kh©u xÐt duyÖt. PhÇn 4: KÕt luËn , kiÕn nghÞ. I KÕt luËn NhiÖm vô cña Nhµ n­íc lµ thèng nhÊt qu¶n lÝ ®Êt ®ai, ®¶m b¶o sö dông ®Êt hîp lÝ vµ cã hiÖu qu¶ ®¸p øng ®­îc hµi hoµ lîi Ých cña Nhµ n­íc còng nh­ cña ng­êi sö dông ®Êt. ChÝnh v× thÕ mµ c«ng t¸c cÊp GCNQSD§ lµ v« cïng cÇn thiÕt vµ còng cÇn ph¶i nhËn thøc râ r»ng ®©y lµ nhiÖm vô cña nhµ n­íc ®ång thêi còng lµ quyÒn lîi cña nh©n d©n. Tõ sù ph©n tÝch, tæng hîp t×nh h×nh thùc hiÖn cÊp GCNQSD§ t¹i NghÖ An , cho thÊy: nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c«ng t¸c cÊp GCNQSD§ ®·, ®ang ®­îc §¶ng - Nhµ n­íc quan t©m; NghÖ An lµ mét trong nh÷ng ®i¹ ph­¬ng thùc hiÖn t­¬ng ®èi tèt c«ng t¸c cÊp GCNQSD§ dï trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp, khã kh¨n. II. KiÕn nghÞ. RÊt hy väng trong thêi gian tíi c«ng t¸c cÊp GCNQSD§ ë NghÖ An sÏ cã nh÷ng kÕt qu¶ cao h¬n. Sau ®©y lµ mét sè gi¶i ph¸p cña c¸ nh©n, t«i xin ®­îc tr×nh bµy ®Ó ®Èy nhanh c«ng t¸c nµy theo tinh thÇn cña N§ 181/N§- CP ngµy 29/10/2004. 1. Gi¶i ph¸p ®Çu t­. - CÇn ®Çu t­ kinh phÝ ®Ó x©y dùng quy ho¹ch sö dông ®Êt cña c¸c ngµnh, cÊp huyÖn vµ x· nh»m chi tiÕt quy ho¹ch sö dông ®Êt cÊp tØnh. - §Çu t­ trang thiÕt bÞ kÜ thuËt tiÕn bé khoa häc cho c«ng t¸c cÊp GCNQSD§ cho c¸c nghµnh, c¸c cÊp liªn quan. - §Çu t­ kinh phÝ cho c¸n bé ngµnh ®Þa chÝnh, c¸n bé thùc hiÖn c«ng t¸c cÊp GCNQSD§. 2. Gi¶i ph¸p vÒ tæ chøc, hµnh chÝnh. - Tõ quy ho¹ch sö dông ®Êt, cÊp tØnh cÇn x©y dùng quy ho¹ch sö dông ®Êt cÊp huyÖn vµ x· ®Ó trªn ®Þa bµn ph¶i cã quy ho¹ch cô thÓ, khoa häc vµ phï hîp víi quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi. C«ng t¸c cÊp GCNQSD§ chØ ®­îc gi¶i quyÕt theo c¸c quy ®Þnh L§§ hiÖn hµnh. - CÇn tæ chøc, ®Çu t­ ®Ó ®µo t¹o n©ng cÊp vµ ®µo t¹o l¹i cho ®éi ngò c¸n bé chuyªn m«n ë tÊt c¶ c¸c cÊp cña ngµnh ®Þa chÝnh ®ñ m¹nh ®Ó ®¸p øng ®­îc cho tõng vÞ trÝ c«ng t¸c. - Xö lÝ nghiªm minh, ®óng ph¸p luËt nh÷ng vi ph¹m trong qu¶n lÝ vµ sö dông ®Êt ®ai. - X©y dùng hÖ thèng thanh tra vÒ ®Êt ®ai am hiÓu ph¸p luËt, liªm chÝnh trong c«ng viÖc ®Ó ph¸t hiÖn, xem xÐt ®Ò xuÊt, gi¶i quyÕt nh÷ng tån t¹i trong sö dông ®Êt ®ai nh»m hç trî cho c«ng t¸c cÊp GCNQSD§. 3. Gi¶i ph¸p vÒ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch. - Thùc hiÖn ®ång bé 7 néi dung qu¶n lÝ Nhµ n­íc vÒ ®Êt ®ai. - CÊp tØnh tiÕp tôc cô thÓ ho¸ c¸c ®iÒu kho¶n cña L§§, c¸c v¨n b¶n cña T¦ phôc vô cho qu¸ tr×nh cÊp GCNQSD§ ®Ó mäi th­ë ®Êt ®Òu cã chñ sö dông. - Ph¶i cã c¬ chÕ thùc hiÖn cÊp GCNQSD§ cho tõng lo¹i ®Êt trong tõng giai ®o¹n cô thÓ do tÝnh chÊt ®Æc thï vµ tÇm ¶nh h­ëng ®Õn quan hÖ x· héi chÝnh trÞ cña tõng lo¹i ®Êt. Môc lôc: PhÇn1: Më dÇu I. TÝnh cÊp thiÕt cña chuyªn ®Ò 1 II. Môc ®Ých vµ yªu cÇu chuyªn ®Ò 1 1. Môc ®Ých 1 2. Yªu cÇu chuyªn ®Ò 1 PhÇn 2: Qu¸ tr×nh thu thËp tµi liÖu I. §èi t­îng, ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu 3 1. §èi t­îng 3 2. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu 3 II. §iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ x· héi cña tØnh nghÖ an 3 1. §iÒu kiÖn tù nhiªn 3 2. §iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi 4 3. Thùc tr¹ng sö dông ®Êt ®ai ë NghÖ an 5 4. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c cÊp GCNQSD§ 8 4.1 Nh©n tè con ng­êi 8 4.2 YÕu tè nghiÖp vô kü thuËt 8 4.3 C¸c v¨n b¶n chÝnh s¸ch Nhµ n­íc 9 4.4 ThuÕ , c¸c kho¶n thu tµi chÝnh 9 4.5. YÕu tè, phong tôc tËp qu¸n 9 5. T×nh h×nh cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt 9 6. C¬ së ph¸p lÝ viÖc cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt 10 PhÇn thø 3: KÕt qu¶ nghiªn cøu. A KÕt qu¶ 12 I. Thùc tr¹ng GCNQSD§ n«ng nghiªp, ®Êt ë n«ng th«n 12 1. KÕt qu¶ thùc hiÖn 12 2. Nguyªn nh©n 12 3. BiÖn ph¸p kh¾c phôc 13 II. T×nh h×nh cÊp GCNQSD§ l©m nghiÖp…… 13 1. KÕt qu¶ thùc hiÖn 13 2 Nguyªn nh©n 14 3 BiÖn ph¸p 15 III. Thùc tr¹ng cÊp GCNQSD§ ®Êt ë ®« thÞ 15 1. KÕt qu¶ thùc hiÖn 15 2. Nguyªn nh©n dÉn ®Õn cÊp GCNQSD§ ë ®« thÞ cßn chËm 17 3. BiÖn ph¸p kh¾c phôc 17 IV. Thùc tr¹ng cÊp GCNQSD§ cho c¸c tæ chøc 18 B. Nh÷ng tån t¹i , khã kh¨n chung trong qu¸ tr×nh cÊp GCNQSD 18 1. VÒ phÝa Trung ­¬ng 18 2. VÒ phÝa ®Þa ph­¬ng 19 PhÇn IV: KÕt luËn , kiÕn nghÞ…………………………………………… 21 1. KÕt luËn 21 2 . KiÕn nghÞ 21 2.1 Gi¶i ph¸p ®Çu t­…………………………………………………… 21 2.2 Gi¶i ph¸p vÒ tæ chøc , hµnh chÝnh………………………………… 21 2.3 Gi¶i ph¸p vÒ c¬ chÕ , chÝnh s¸ch…………………………………… Tµi liÖu tham kh¶o. 1. LuËt ®Êt ®ai 1993, luËt ®Êt ®ai 2003. 2 HÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt h­íng dÉn vÊn ®Ò cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt cÊp trung ­¬ng(NghÞ ®Þnh, nghÞ quyÕt, chØ thÞ , quyÕt ®Þnh , th«ng t­…) 3 HÖ thèng v¨n b¶n ph¸p quy cÊp tØnh h­íng dÉn vÊn ®Ò cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt. 4 Gi¸o tr×nh L§§ n¨m 2001 tr­êng §¹i häc LuËt Hµ néi . 5 B¸o c¸o quy ho¹ch sö dông ®Êt c¸c n¨m 2000,2001,2002,2003,2004 cña Së Tµi nguyªn vµ m«i tr­êng, së n«ng nghiÖp ph¸t triÓn n«ng nghiÖp , thanh tra tØnh NghÖ an. 6 C¸c b¸o c¸o s¬ kÕt , tæng kÕt vÒ thùc tr¹ng cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt cña phßng ®¨ng kÝ quyÒn sö dông ®Êt cña Thµnh phè Vinh, Phßng ®¨ng kÝ thèng kª, Phßng quy ho¹ch cña Së Tµi nguyªn m«i tr­êng tØnh NghÖ An. 7 C¸c tr¶ lêi chÊt vÊn cö tri cña UBND tØnh NghÖ An vÒ c¸c vÊn ®Ò ®Êt ®ai n¨m 2002, 2003, 2004. 8 T¹p chÝ Tµi nguyªn m«i tr­êng sè ra T6/2001, T6/2002, T11/2002, T6/2003, T7/2003, T11/2003, T12/2003, T1/2001, T2/2002, T3/2003, T4/2003, T5/2003, T8/2003, T10/2003, T12/2003, T1/2004, T2/2004, T6/2004, T8/2004, T11/2004, T12/2004, T1/2005. 9 T¹p chÝ luËt häc chuyªn ®Ò LuËt ®Êt ®ai n¨m 2003.