Đề tài Chiến lược của các doanh nghiệp lữ hành Việt Nam thời kì hậu WTO

®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc th­¬ng m¹i ®Çu t­ ®Ó ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt víi c¸c v¨n b¶n cña Nhµ n­íc vµ c¸c cam kÕt quèc tÕ. §ång thêi, chóng ta còng ®ang ®Èy m¹nh triÓn khai c¸c ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng thùc hiÖn c¸c hiÖp ®Þnh cña WTO nh­ HiÖp ®Þnh vÒ thñ tôc cÊp phÐp nhËp khÈu, HiÖp ®Þnh vÒ c¸c biÖn ph¸p ®Çu t­ cã liªn quan ®Õn th­¬ng m¹i, HiÖp ®Þnh vÒ kiÓm dÞch vµ vÖ sinh an toµn thùc phÈm… §Ó n¾m b¾t c¬ héi tiÕp cËn thÞ tr­êng quèc tÕ, chóng ta ®· tËp trung ®Çu t­ ph¸t triÓn c¸c ngµnh cã lîi thÕ c¹nh tranh ®Ó h­íng vµo xuÊt khÈu nh­ n©ng cao chÊt l­îng vµ gi¸ trÞ chÕ biÕn cña c¸c mÆt hµng n«ng, l©m, thuû s¶n, ®Çu t­ c«ng nghÖ vµ qu¶n lý ®Ó n©ng cao hµm l­îng gi¸ trÞ gia t¨ng c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu truyÒn thèng nh­ dÖt may, da giµy…khuyÕn khÝch c¸c ngµnh hµng cã hµm l­îng c«ng nghÖ vµ chÊt x¸m cao, cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn nh­ ®iÖn tö, tin häc… §ång thêi, t¨ng c­êng c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i, t×m hiÓu thÞ tr­êng, hç trî doanh nghiÖp th©m nhËp thÞ tr­êng quèc tÕ. Ngoµi ra, nªn tiÕp tôc cñng cè hÖ thèng c¬ quan ®¹i diÖn th­¬ng m¹i ë n­íc ngoµi vµ g¾n kÕt ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan nµy víi c¸c doanh nghiÖp, hoµn thiÖn hµnh lang ph¸p lý vµ t¨ng c­êng c«ng t¸c ®µo t¹o, båi d­ìng ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp lµm quen vµ øng dông réng r·i th­¬ng m¹i ®iÖn tö. Nh»m n©ng cao n¨ng lùc ®èi phã víi th¸ch thøc, n­íc ta ®ang tËp trung x©y dùng c¬ chÕ hç trî c¸c doanh nghiÖp n©ng cao søc c¹nh tranh, cñng cè vÞ thÕ trªn thÞ tr­êng néi ®Þa. TiÕp tôc hoµn thiÖn c¬ chÕ ®Ó ®èi phã víi t×nh tr¹ng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh. KiÖn toµn, cñng cè hÖ thèng tiªu chuÈn vÒ kü thuËt, vÖ sinh kiÓm dÞch còng nh­ hç trî doanh nghiÖp c¸c th«ng tin vµ kiÕn thøc vÒ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Thùc tÕ hÇu hÕt c¸c n­íc gia nhËp WTO ®Òu cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh. Sím gia nhËp WTO, toµn §¶ng toµn d©n vµ toµn qu©n ta quyÕt t©m phÊn ®Êu, chñ ®éng t¹o b­íc chuyÓn míi vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ. N¾m b¾t thêi c¬, v­ît qua th¸ch thøc rÊt lín, ph¸t huy cao ®é néi lùc, khai th¸c tèi ®a c¸c nguån lùc bªn ngoµi ®Ó t¹o thÕ lùc míi cho c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi, nhÊt ®Þnh ViÖt Nam sÏ tiÕn nhanh, tiÕn m¹nh, sím tho¸t khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn vµo n¨m 2010 vµ trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp theo h­íng hiÖn ®¹i vµo n¨m 2020. 2.2. Nh÷ng t¸c ®éng cña viÖc gia nhËp WTO tíi ngµnh du lÞch: Lµ mét quèc gia cã tiÒm n¨ng du lÞch ®a d¹ng vµ phong phó, du lÞch ViÖt Nam ®· ®­îc x¸c ®Þnh lµ ngµnh kinh tÕ mòi nhän trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc. Cïng víi sù ph¸t triÓn chung cña ®Êt n­íc, du lÞch ViÖt Nam ®· cã nh÷ng b­íc tiÕn quan träng, ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tùu ®¸ng kÓ, nhÊt lµ sau sù kiÖn APEC toµn ngµnh ®· thu ®­îc nhiÒu kÕt qu¶ v­ît tréi so víi nh÷ng n¨m tr­íc. Khi lµ thµnh viªn chÝnh thøc cña tæ chøc WTO th× ngµnh du lÞch còng ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng khã kh¨n vµ th¸ch thøc cïng víi nh÷ng c¬ héi ®ang më ra tr­íc m¾t cho nÒn kinh tÕ nãi chung vµ ngµnh du lÞch nãi riªng.C¸c c¬ héi vµ th¸ch thøc nµy t¸c ®éng ®an xen vµ chuyÓn ho¸ lÉn nhau khã cã thÓ l­êng tr­íc ®­îc. C¬ héi rÊt lín ®ang më ra cho du lÞch ViÖt Nam cô thÓ lµ: Thø nhÊt, t¨ng kh¶ n¨ng më réng thÞ tr­êng, më réng quan hÖ víi c¸c ®èi t¸c mét c¸ch b×nh ®¼ng, kh«ng bÞ ph©n biÖt ®èi xö khi xuÊt hiÖn trªn thÞ tr­êng trong vµ ngoµi WTO. Thø hai, sÏ t¹o niÒm tin vµ søc hót míi ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo lÜnh vùc du lÞch, nhÊt lµ c¸c nhµ ®Çu t­ chiÕn l­îc, c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia hµng ®Çu thÕ giíi cã tiÒm lùc tµi chÝnh lín, t¨ng vèn ®Çu t­ trùc tiÕp, gi¸n tiÕp vµ ODA. Hai c¬ héi nµy sÏ t¹o ra sù ®ét biÕn vÒ cung cÇu du lÞch. Thø ba, viÖc thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c cam kÕt cña mét thµnh viªn cña WTO theo quy ®Þnh sÏ thóc ®Èy c«ng cuéc ®æi míi toµn diÖn vµ ®ång bé ë trong n­íc, kh¬i dËy tiÒm n¨ng to lín vµ søc s¸ng t¹o cña toµn x· héi cho sù nghiÖp ph¸t triÓn du lÞch nhanh vµ bÒn v÷ng. Thø t­, n­íc ta sÏ cã ®Þa vÞ b×nh ®¼ng víi c¸c thµnh viªn kh¸c trong viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i toµn cÇu, thiÕt lËp mét trËt tù kinh tÕ míi c«ng b»ng h¬n, bu«n b¸n th­¬ng m¹i sÏ t¨ng lªn kÐo theo dßng kh¸ch di lÞch, dßng vèn, vËt t­, kinh nghiÖm, th«ng tin, c«ng nghÖ cã tÇm quan träng ®Æc biÖt ®èi víi ngµnh du lÞch. Thø n¨m, viÖc gia nhËp WTO t¹o cho c¸c doanh nghiÖp cã thªm ®iÒu kiÖn tiÕp thu c«ng nghÖ, kinh nghiÖm vµ c¸ch lµm du lÞch ®Ó më réng m« vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, ng­êi d©n cã thªm ®iÒu kiÖn n©ng cao chÊt l­îng cuéc sèng c¶ vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn. H×nh ¶nh ®Êt n­íc con ng­êi ViÖt Nam ®­îc qu¶ng b¸ réng r·i h¬n, t¨ng søc thu hót kh¸ch du lÞch. Tuy vËy, Du lÞch ViÖt Nam sÏ ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng th¸ch thøc lín, næi bËt: Thø nhÊt, søc Ðp c¹nh tranh du lÞch sÏ trë nªn gay g¾t h¬n trªn c¶ ba cÊp ®é s¶n phÈm, doanh nghiÖp vµ quèc gia. Thø hai, do sù ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu gi÷a c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng cña ngµnh, gi÷a c¸c vïng, miÒn trong n­íc, c¶ trong qu¶n lý nhµ n­íc vµ kinh doanh nªn khi më cöa, héi nhËp toµn diÖn sÏ ph¶i chÞu sù t¸c ®éng tõ bªn ngoµi vµo, kh«ng khái bì ngì, lóng tóng, ph¶n øng vµ chèng ®ì kh«ng tèt cã thÓ dÉn ®Õn nh÷ng yÕu tè bÊt æn vµ ®æ vì. Thø ba, sù biÕn ®éng trªn thÞ tr­êng quèc tÕ sÏ t¸c ®éng m¹nh, nhanh vµ toµn diÖn h¬n ®Õn thÞ tr­êng trong n­íc, nÕu kh«ng xö lý tèt c¶ tÇm vÜ m« vµ vi m« cã thÓ x¶y ra nh÷ng rèi lo¹n thÞ tr­êng, ¶nh h­ëng xÊu ®Õn sù ph¸t triÓn du lÞch bÒn v÷ng. Thø t­, nguån nh©n lùc du lÞch vèn cßn bÊt cËp vµ yÕu kÐm sÏ kh«ng theo kÞp yªu cÇu héi nhËp, sÏ ch¶y m¸u chÊt x¸m, doanh nghiÖp du lÞch ViÖt Nam sÏ mÊt nhiÒu ng­êi giái. Thø n¨m, nh÷ng th¸ch thøc míi xuÊt hiÖn ë møc cao, ®a chiÒu vµ tinh vi h¬n nh­ diÔn biÕn hoµ b×nh th«ng qua con ®­êng du lÞch, khã kh¨n trong b¶o ®¶m an ninh quèc phßng, gi÷ g×n vµ ph¸t huy b¶n s¾c d©n téc, b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i cho ph¸t triÓn du lÞch bÒn v÷ng… C¬ héi vµ th¸ch thøc nªu trªn lµ rÊt lín khi chóng ta gia nhËp WTO. Nh­ng cÇn nh×n nhËn c¬ héi vµ th¸ch thøc trong tr¹ng th¸i ®éng. Cã c¬ héi mµ kh«ng biÕt tËn dông th× c¬ héi sÏ qua ®i hay chuyÓn thµnh th¸ch thøc, th¸ch thøc tuy lµ søc Ðp trùc tiÕp nh­ng t¸c ®éng trùc ®Õn ®©u cßn tuú thuéc vµo nç lùc v­ît qua cña toµn ngµnh. NÕu cã sù chuÈn bÞ tÝch cùc, biÖn ph¸p øng ®èi phï hîp vµ hiÖu qu¶ ®Ó v­ît lªn th× kh«ng nh÷ng sÏ v­ît qua ®­îc th¸ch thøc mµ cßn biÕn th¸ch thøc thµnh ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng. II. C¬ héi vµ th¸ch thøc khi héi nhËp WTO ®èi víi c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh ViÖt Nam. ViÖc gia nhËp tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi sÏ cã t¸c ®éng rÊt lín ®èi víi ngµnh du lÞch nãi chung vµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh nãi riªng. Gia nhËp WTO sÏ ®em l¹i c¬ héi lín cho c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh nh­ng còng mang theo nh÷ng th¸ch thøc kh«ng nhá khi chóng ta tham gia mét s©n ch¬i chung WTO. §­îc x¸c ®Þnh lµ ngµnh kinh tÕ mòi nhän cña ®Êt n­íc, ngµnh du lÞch ViÖt Nam ®· cã nh÷ng b­íc tiÕn quan träng c¶ vÒ l­îng vµ chÊt, thu hÑp dÇn kho¶ng c¸ch vÒ ph¸t triÓn du lÞch víi c¸c n­íc trong khu vùc. Theo sè liÖu thèng kª n¨m 1990 vµ ®Æc biÖt lµ tõ n¨m 2001 cho thÊy ngµnh du lÞch ViÖt Nam cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn liªn tôc, l­îng kh¸ch quèc tÕ ®Õn ViÖt Nam t¨ng nhanh( b¶ng 1). NÕu nh­ n¨m 1990 l­îng kh¸ch quèc tÕ ®Õn ViÖt Nam míi b»ng 14.5% l­îng kh¸ch ®Õn Th¸i Lan, b»ng 12.5% l­îng kh¸ch ®Õn Malaysia…vµ b»ng 1.86% l­îng kh¸ch quèc tÕ ®Õn khu vùc §«ng Nam ¸. §Õn thêi ®iÓm n¨m 2000 vµ n¨m 2005 nh÷ng con sè t­¬ng øng lµ: 22.5% vµ 27.7% so víi Th¸i Lan, 19.8% vµ 20.9% so víi Malaysia… vµ 5.4% vµ 6.9% so víi khu vùc §«ng Nam ¸. N¨m 2006 l­îng kh¸ch quèc tÕ ®Õn ViÖt Nam ®¹t 3.6 triÖu t¨ng kho¶ng 3% so víi n¨m 2005. B¶ng 1: Mét sè chØ tiªu ph¸t triÓn ngµnh giai ®o¹n 2001-2005. ChØ tiªu ®¬n vÞ 2001 2002 2003 2004 2005 T¨ng tr­ëng trung b×nh (% n¨m) Kh¸ch quèc tÕ Ngh×n 2.3300 2.6280 2.4287 2.9280 3.4700 9.1 Kh¸ch néi ®Þa Ngh×n 11.700 13.000 13.500 14.500 16.100 8.1 Thu nhËp du lÞch Tû USD 1.63 1.97 1.90 2.17 2.52 11.9 Phßng kh¸ch s¹n Ngh×n 74.5 78.8 82.0 85.4 112.0 11.2 Sù gia t¨ng cña kh¸ch du lÞch kÐo theo sù gia t¨ng cña sè l­îng lao ®éng phôc vô trong ngµnh du lÞch. N¨m 1996 nÕu chØ tÝnh riªng lao ®éng trùc tiÕp phôc vô trong c¸c doanh nghiÖp du lÞch ®· cã trªn 65000, n¨m 2000 t¨ng lªn 80000 vµ n¨m 2004 ®¹t kho¶ng 110000. Tû lÖ lao ®éng b×nh qu©n trªn 1 phßng kh¸ch s¹n lµ 1.5 ng­êi. Tuy nhiªn sè l­îng lao ®éng nµy ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ph¸t triÓn chung cña ngµnh. Ngoµi sè lao ®éng trùc tiÕp, ho¹t ®éng du lÞch cßn t¹o kho¶ng 500000 lao ®éng cho x· héi( n¨m 2005). §iÒu nµy cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng trong bèi c¶nh møc sèng cña ng­êi d©n n­íc ta cßn thÊp, tû lÖ ®ãi nghÌo cßn cao. V× vËy ph¸t triÓn du lÞch sÏ t¹o c¬ héi cho céng ®ång cã thªm c«ng ¨n viÖc lµm vµ c¶i thiÖn møc sèng. Thùc tÕ ph¸t triÓn du lÞch ë nhiÒu ®iÓm du lÞch nh­ Sa Pa( Lµo Cai), Ba BÓ( B¾c C¹n), Cöa Lß(NghÖ An), Héi An( Qu¶ng Nam), Gß Th¸p(§ång Th¸p)…cho thÊy ý nghÜa cña viÖc ph¸t triÓn du lÞch ®øng ë gãc ®é nµy. Thùc tr¹ng ph¸t triÓn du lÞch ViÖt Nam ®­îc ph¶n ¸nh râ nÐt qua chØ sè c¹nh tranh ph¶n øng n¨ng lùc c¹nh tranh cña du lÞch ViÖt Nam. N¨ng lùc c¹nh tranh cña du lÞch ViÖt Nam cã thÓ hiÓu lµ kh¶ n¨ng duy tr× vµ c¶i thiÖn vÞ trÝ thÞ tr­êng vµ thÞ phÇn cña nã so víi c¸c ®èi thñ trong qua tr×nh ph¸t triÓn. KÕt qu¶ nghiªn cøu vµ ®¸nh gi¸ vÒ n¨ng lùc c¹nh tranh du lÞch cña c¸c n­íc trong khu vùc n¨m 2004 do Héi ®ång Du lÞch vµ L÷ hµnh ThÕ giíi(WTTC) thùc hiÖn. B¶ng 2: ChØ sè n¨ng lùc c¹nh tranh du lÞch 2004 cña mét sè quèc gia khu vùc §«ng Nam ¸. Quèc gia Gi¸ Du lÞch nh©n v¨n C¬ së h¹ tÇng M«i tr­êng(mËt ®é ng­êi) C«ng nghÖ Nguån nh©n lùc Më cöa X· héi Singapore 23.07 77.45 92.27 1.72 99.98 71.60 79.65 70.03 Malaysia 74.86 82.80 ------ 62.85 96.22 50.70 72.210 54.43 Th¸i lan 83.12 62.90 49.93 44.06 72.45 57.80 71.40 47.93 Indonesia 65.46 ------ 39.22 46.72 44.38 44.36 41.83 38.43 Philippines 67.13 13.81 49.08 61.11 82.86 65.76 35.03 43.89 ViÖt nam 84.75 ------ 36.92 45.56 17.38 48.51 46.90 35.76 Lµo 57.51 ------ 48.46 20.57 4.51 ------ ------ ------ Canpuchia 84.91 ------ 8.52 36.91 5.16 2.69 31.01 31.39 KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ cho thÊy n¨ng lùc c¹nh tranh cña du lÞch ViÖt Nam so víi c¸c n­íc trong khu vùc cßn thÊp. Trong 8 quèc gia ®­îc xem xÐt, ViÖt Nam chØ cã lîi thÕ c¹nh tranh vÒ gi¸. KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ cho thÊy vÒ tæng thÓ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña Du lÞch ViÖt Nam so víi c¸c n­íc trong khu vùc cßn h¹n chÕ bëi hiÖn t¹i cßn tån t¹i nhiÒu vÊn ®Ò ®Æt ra cho ngµnh du lÞch ViÖt nam. HÖ thèng chÝnh s¸ch nh»m ph¸t triÓn du lÞch víi t­ c¸ch lµ ngµnh kinh tÕ mòi nhän ch­a ®ång bé trªn ph¹m vi toµn quèc. Ch­a cã sù phèi hîp gi÷a du lÞch víi c¸c ngµnh kh¸c nh­: giao th«ng vËn t¶i, v¨n ho¸, tµi nguyªn… Ch­a x©y dùng ®­îc nh÷ng s¶n phÈm du lÞch mang b¶n s¾c riªng cña ViÖt Nam cã søc c¹nh tranh cao trong khu vùc vµ quèc tÕ ®Ó thu hót kh¸ch tõ nh÷ng thÞ tr­êng träng ®iÓm cã kh¶ n¨ng chi tr¶ cao do viÖc quy ho¹ch, ®Çu t­ vµ qu¶n lý ph¸t triÓn hÖ thèng c¸c khu du lÞch cßn nhiÒu bÊt cËp. T¹i nh÷ng khu du lÞch cã nhiÒu lîi thÕ víi viÖc ®­îc thÕ giíi c«ng nhËn lµ di s¶n v¨n ho¸ thÕ giíi nh­ : VÞnh H¹ Long, v­ên quèc gia Phong Nha- KÎ Bµng, phè cæ Héi An, L¨ng tÈm HuÕ…song ®· vµ ®ang tån t¹i nhiÒu bÊt cËp trong ho¹t ®éng quy ho¹ch vµ qu¶n lý ho¹t ®éng quy ho¹ch ph¸t triÓn du lÞch, ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n phÈm du lÞch. V× vËy nh÷ng s¶n phÈm du lÞch thùc sù cã kh¶ n¨ng thu hót, hÊp dÉn vµ cã søc c¹nh tranh thùc sù vÉn ch­a cã. Ho¹t ®éng xóc tiÕn qu¶ng b¸, x©y dùng h×nh ¶nh ViÖt Nam nh­ mét ®iÓm ®Õn an toµn, hÊp dÉn cña khu vùc cßn nhiÒu h¹n chÕ. N¨ng lùc cña ®éi ngò lao ®éng tham gia ho¹t ®«ng du lÞch cßn nhiÒu h¹n chÕ, ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu vÒ sè l­îng vµ tr×nh ®é. §iÒu nµy ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm du lÞch, ®Õn qua tr×nh héi nhËp cña du lÞch ViÖt Nam. C¬ së h¹ tÇng du lÞch cßn ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ph¸t triÓn, m«i tr­êng du lÞch trªn ph¹m vi c¶ n­íc ®Æc biÖt ë nh÷ng ®Þa bµn träng ®iÓm ph¸t triÓn du lÞch nh­ VÞnh H¹ Long, HuÕ, §µ N½ng, Nha Trang, Vòng Tµu… ®ang suy tho¸i nghiªm träng do t¸c ®éng cña ho¹t ®éng ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nµy cã nhiÒu nh­ng quan träng lµ do sù thiÕu liªn kÕt gi÷a ngµnh du lÞch víi ®Þa ph­¬ng. C«ng t¸c b¶o tån, t«n t¹o b¶o vÖ tµi nguyªn vµ m«i tr­êng du lÞch ch­a thùc sù ®­îc chó träng, ch­a cã sù tuyªn truyÒn vÒ c«ng t¸c b¶o tån, b¶o vÖ tµi nguyªn vµ m«i tr­êng du lÞch tíi kh¸ch du lÞch, c¸c nhµ kinh doanh du lÞch, céng ®ång d©n c­ ®Þa ph­¬ng cña ®iÓm ®Õn du lÞch. Víi thùc tr¹ng trªn th× ®©y lµ mét vÊn ®Ò lín ®Æt ra cho ngµnh du lÞch ViÖt Nam khi gia nhËp WTO. §Õn ®©y chóng ta cÇn cã mét c¸ch nh×n kh¸i qu¸t h¬n vÒ du lÞch, ®Æc biÖt lµ c¸c nhµ qu¶n lý ph¶i cã tÇm nh×n xa tr«ng réng, ph¶i cã c¸ch nh×n, c¸ch ®¸nh gi¸ khoa häc vµ thùc tiÔn, ph¶i cã nhËn thøc khoa häc vÒ x· héi ®Ó cã thÓ ®Ò ra nh÷ng chiÕn l­îc xa h¬n, nh÷ng quyÕt s¸ch m¹nh mÏ h¬n vÒ tæ chøc, qu¶n lý, xóc tiÕn qu¶ng b¸…®Ó du lÞch ViÖt Nam cã thÓ bøt ph¸ vµ thùc sù lµ ngµnh kinh tÕ mòi nhän gãp phÇn vµo viÖc thóc ®Èy nÒn kinh tÕ cña ®Êt n­íc trong tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ vÉn gi÷ g×n vµ ph¸t huy ®­îc nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸ truyÒn thèng cña d©n téc. 1. C¬ héi ®èi víi c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh ViÖt Nam khi chóng ta gia nhËp WTO: Khi chóng ta gia nhËp WTO, ngµnh du lÞch sÏ ph¶i ®èi mÆt víi nhiÒu th¸ch thøc lín song còng t¹o ra nhiÒu c¬ héi lín vµ c¬ héi th× lín h¬n thö th¸ch rÊt nhiÒu. a. ThÞ tr­êng më cöa réng h¬n: Khi vµo WTO vµ thùc hiÖn c¸c cam kÕt, c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi sÏ ®­îc phÐp ®Æt chi nh¸nh t¹i ViÖt Nam, liªn doanh víi c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh cña ViÖt Nam, thµnh lËp c¸c doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi vµ trùc tiÕp khai th¸c vµ ®­a kh¸ch vµo n­íc ta. Nh­ng hä chØ ®­îc phÐp ®­a kh¸ch Inbound vµo n­íc ta vµ khai th¸c l÷ hµnh néi ®Þa nh­ lµ mét phÇn cña viÖc ®­a kh¸ch vµo ViÖt Nam vµ kh«ng ®­îc phÐp ®­a kh¸ch du lÞch trong n­íc sang n­íc ngoµi. V× vËy thÞ tr­êng kh¸ch du lÞch néi ®Þa vÉn thuéc vÒ phÝa c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh ViÖt Nam, c¬ héi kinh doanh kh¸ch Outbound t¨ng lªn. Chóng ta ®­îc phÐp më chi nh¸nh t¹i n­íc ngoµi, liªn doanh víi c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh n­íc ngoµi sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh ViÖt Nam cã kh¶ n¨ng liªn kÕt, më réng tÇm ho¹t ®éng, më réng kªnh ph©n phèi, khai th¸c nhiÒu nguån kh¸ch vµ c¸c ®iÓm ®Õn du lÞch tõ c¸c n­íc thµnh viªn. Cïng víi viÖc cho phÐp c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh(DNLH) n­íc ngoµi kinh doanh kh¸ch Inbound trùc tiÕp vµo ViÖt Nam kh«ng ph¶i th«ng qua phÝa ®èi t¸c ViÖt Nam th× c¸c DNLH n­íc ngoµi kh«ng ®­îc phÐp ®­a H­íng dÉn viªn vµo hµnh nghÒ t¹i n­íc ta th× khi hä ®­a kh¸ch Inbound vµo n­íc ta b¾t buéc hä ph¶i sö dông h­íng dÉn viªn ViÖt Nam, t¹o c¬ héi lµm viÖc cho c¸c h­íng dÉn viªn ViÖt Nam. C¸c DNLH n­íc ngoµi kh«ng ®­îc phÐp göi kh¸ch trong n­íc nªn phÇn thÞ tr­êng nµy lµ cña c¸c DNLH ViÖt Nam. §ã sÏ lµ c¬ héi tèt ®Ó kinh doanh kh¸ch du lÞch néi ®Þa. Nh­ vËy, khi lµ thµnh viªn cña WTO, DNLH ViÖt Nam ®­îc phÐp ®Æt chi nh¸nh vµ liªn doanh víi n­íc ngoµi t¹i c¸c n­íc thµnh viªn vµ t¹i n­íc ta th× thÞ tr­êng ®· më réng h¬n, c¸c doanh nghiÖp ®­îc tiÕp cËn mét thÞ tr­êng réng lín 150 n­íc víi kho¶ng 90% d©n sè thÕ giíi, 95% GDP vµ 90% th­¬ng m¹i toµn cÇu, thÞ tr­êng du lÞch cã 800 triÖu l­ît kh¸ch quèc tÕ chñ yÕu tõ c¸c n­íc thanh viªn WTO. §©y lµ c¬ héi tèt ®Ó c¸c doanh nghiÖp du lÞch khai th¸c vµ më réng thÞ tr­êng, vèn, kinh nghiÖm vµ c«ng nghÖ qu¶n lý th«ng qua c¸c cam kÕt víi WTO trong kÜnh vùc dÞch vô du lÞch. b. Häc tËp kinh nghiÖm kinh doanh tõ n­íc ngoµi: Khi chóng ta më cöa thÞ tr­êng dÞch vô nãi chung vµ thÞ tr­êng du lÞch nãi riªng th× c¸c DN kinh doanh du lÞch n­íc ngoµi sÏ cã c¬ héi tèt h¬n ®Ó vµo kinh doanh t¹i ViÖt Nam. XuÊt ph¸t tõ nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, cã kinh nghiÖm kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nªn kinh nghiÖm kinh doanh cña hä h¬n h¼n c¸c DNVN, víi kh¶ n¨ng tµi chÝnh m¹nh, kü n¨ng qu¶n lý chuyªn nghiÖp, hiÓu biÕt s©u s¾c vÒ thÞ tr­êng kh¸ch quèc tÕ nªn khi hä vµo ViÖt Nam sÏ g©y khã kh¨n cho c¸c DNLH n­íc ta. HÇu hÕt c¸c DNLH ViÖt Nam kinh doanh nhá lÎ nªn thiÕu tÝnh chuyªn nghiÖp, thiÕu sù liªn kÕt víi nhau vµ víi c¸c nhµ cung cÊp nªn nguy c¬ bÞ “th©u tãm” hay “sËp tiÖm” lµ quy luËt tÊt yÕu. Vµ ®ã lµ mét thö th¸ch cho c¸c DNLHVN. Tuy nhiªn, chÝnh nh÷ng thö th¸ch nµy sÏ khiÕn c¸c DNLHVN ph¶i v­¬n lªn ®Ó tån t¹i. §Ó tån t¹i ®­îc b¾t buéc hä ph¶i suy nghÜ, thay ®æi c¸ch lµm viÖc sao cho phï hîp víi m«i tr­êng kinh doanh. Vµ mét ®iÒu cã thÓ lµm ®Ó thÝch nghi lµ häc hái kinh nghiÖm kinh doanh tõ phÝa c¸c DN n­íc ngoµi bëi chóng ta cã c¬ héi ®­îc liªn doanh hîp t¸c víi hä, cïng lµm viÖc trong mét m«i tr­êng kinh doanh, ®­îc tiÕp cËn víi c«ng nghÖ kinh doanh hiÖn ®¹i tõ phÝa hä. Chóng ta cã c¬ héi häc hái th× ph¶i biÕt tËn dông mét c¸ch hîp lý ®Ó cã thÓ ph¸t triÓn, tham gia vµo s©n ch¬i chung mµ kh«ng bÞ l¹c hËu, yÕu kÐm vÒ c«ng nghÖ kinh doanh. Cã nh­ vËy DNLHVN míi cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong mét m«i tr­êng kinh doanh chuyªn nghiÖp vµ tÝnh c¹nh tranh cao khi chóng ta ®· gia nhËp WTO. c. Kh¶ n¨ng ph¸t triÓn m¹nh kh¸ch Inbound: Khi c¸c h·ng l÷ hµnh ®­îc phÐp trùc tiÕp ®­a kh¸ch du lÞch vµo vµ khai th¸c du lÞch ViÖt Nam th× l­îng kh¸ch Inbound cã kh¶ n¨ng t¨ng nhanh. Bëi c¸c DNLH n­íc ngoµi kh«ng ph¶i th«ng qua phÝa ®èi t¸c ViÖt Nam ®Ó ®­a kh¸ch Inbound vµo ViÖt Nam nh­ tr­íc ®©y n÷a, hä cã kh¶ n¨ng liªn kÕt tèt víi c¸c ngµnh bæ trî kh¸c nh­: vËn t¶i, l­u tró…, cã kinh nghiÖm ho¹t ®éng l©u n¨m trªn ph¹m vi quèc tÕ, cã bÒ dµy kinh nghiÖm Marketing h¬n h¼n so víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam, kh«ng bÞ rµng buéc víi ®èi t¸c VN nªn thuËn lîi h¬n khi ®­a kh¸ch vµo VN. §iÒu ®ã më ra c¬ héi ph¸t triÓn n¨ng lùc khai th¸c kh¸ch du lÞch Inbound nãi chung vµ lµm cho ho¹t ®éng Inbound trong nh÷ng n¨m tíi ph¸t triÓn m¹nh mÏ h¬n. Theo sè liÖu thèng kª cña Tæng côc du lÞch ViÖt Nam th× l­îng kh¸ch du lÞch quèc tÕ ®Õn ViÖt Nam th¸ng 12/2006 lµ 324.625 l­ît, vµ l­îng kh¸ch trong 12 th¸ng n¨m 2006 kho¶ng 3.583.486 l­ît t¨ng 3% so víi cïng kú n¨m 2005. B¶ng 3: Sè l­îng kh¸ch quèc tÕ ®Õn ViÖt Nam th¸ng 12 vµ 12 th¸ng n¨m 2006. ­íc th¸ng 12/2006 ­íc 12 th¸ng n¨m 2006 So víi th¸ng tr­íc(%) So víi n¨m tr­íc(%) Tæng sè 324.625 3.583.486 106,2 103,0 Theo ph­¬ng tiÖn §­êng kh«ng 267.679 270.2430 103,0 115,7 §­êng biÓn 15.766 224.081 109,3 111,8 §­êng bé 41.180 656.975 131,9 69,8 Theo môc ®Ých Du lÞch nghØ ng¬i 197.736 2.068.875 130,7 101,5 §i c«ng viÖc 54.820 575.812 106,1 116,2 Th¨m ng­êi th©n 45.453 560.903 158,6 110,4 Môc ®Ých kh¸c 26.616 377.896 77,0 86,9 Theo thÞ tr­êng Trung quèc 31.301 516.288 108,9 72,0 Hång K«ng 420 4.199 112,1 112,0 NhËt B¶n 36.074 383.896 100,1 113,4 Hµn Quèc 43.428 421.741 110,1 129,4 Campuchia 8.429 154.956 70,1 78,0 Indonesia 1.921 21.315 87,4 92,3 Lµo 1.765 33.980 116,2 79,5 Malaisia 15.350 105.558 120,5 131,0 Philippin 1.884 27.355 70,7 86,4 Singapo 13.673 104.947 140,2 127,6 Th¸i Lan 15.378 123.804 135,8 142,6 Mü 34.337 385.654 118,5 116,8 Canada 6.932 73.744 107,9 115,6 Ph¸p 11.362 132.304 79,0 99.-.2 Anh 7.626 84.264 86,6 101,6 §øc 7.179 76.745 73,8 110,6 Thuþ Sü 1.555 16.686 81,2 108,6 Italya 1.338 15.746 71,2 96,6 Hµ lan 2.375 26.546 80,5 115,7 Thuþ ®iÓn 2.234 18.816 100,2 105,0 §an m¹ch 1.313 18.050 79,0 120,0 PhÇn lan 512 5.342 123,1 108,6 Bû 1.384 14.770 68,8 105,3 Na uy 874 12.684 97,4 122,0 Nga 2.528 28.776 78,2 115,6 T©y Ban Nha 1.682 22.131 83,2 112,7 óc 20.170 172.519 143,8 115,9 Niudil©n 1.171 14.162 87,9 103,0 Kh¸ch kh¸c 26.185 291.847 105,3 107.7 Trªn thùc tÕ, víi viÖc gia nhËp WTO vµ tæ chøc thµnh c«ng héi nghÞ APEC 2006 võa qua ®· g©y ®­îc sù chó ý lín ®èi víi céng ®ång quèc tÕ vµ lµm sèng l¹i thÞ tr­êng du lÞch quèc tÕ b»ng h×nh ¶nh lµ mét ®iÓm ®Õn an toµn vµ cëi më th©n thiÖn. Lµ mét c¸ch qu¶ng b¸ tù nhiªn vÒ ViÖt Nam. Ngµy cµng cã nhiÒu ng­êi biÕt ®Õn ViÖt Nam th«ng qua sù kiÖn nµy vµ muèn t×m hiÓu vµ lµm ¨n víi ViÖt Nam. Theo sè liÖu thèng kª th× l­îng kh¸ch quèc tÕ ®Õn ViÖt Nam n¨m võa qua ®· cã sù thay ®æi ®¸ng kÓ. Vµ víi viÖc gia nhËp WTO ®ång nghÜa víi viÖc më cöa thÞ tr­êng du lÞch th× l­îng kh¸ch quèc tÕ ®Õn ViÖt Nam sÏ cã c¬ héi ph¸t triÓn cao h¬n n÷a vµ më ra c¬ héi kinh doanh kh¸ch Inbound cho c¸c DNLH ViÖt Nam. d. Kh¶ n¨ng kÕt nèi tour víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ c¸c n­íc thµnh viªn. Khi c¸c h·ng l÷ hµnh ®­îc phÐp ®Æt chi nh¸nh, liªn doanh_liªn kÕt, thµnh lËp doanh nghiÖp t¹i c¸c n­íc thµnh viªn th× thÞ tr­êng du lÞch sÏ më cöa réng h¬n, m¹ng l­íi liªn kÕt c¸c doanh nghiÖp ®­îc níi réng vµ c¸c ®iÓm ®Õn du lÞch ®­îc liªn kÕt víi nhau t¹o ra c¸c tour, tuyÕn míi phong phó h¬n. Vµ tÊt nhiªn khi c¸c ®iÓm du lÞch ®­îc liªn kÕt gi÷a c¸c n­íc t¹o ra c¸c tuyÕn míi, x©y dùng c¸c ch­¬ng tr×nh du lÞch míi hÊp dÉn h¬n( s¶n phÈm du lÞch ®a d¹ng vµ phong phó) sÏ thu hót ®­îc c¶ kh¸ch du lÞch Inbound vµ Outbound. e. Sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c kÐo theo sù ph¸t triÓn cña ngµnh l÷ hµnh. Gia nhËp WTO, tæ chøc thµnh c«ng c¸c sù kiÖn quèc tÕ n¨m 2006, tõ n¨m 2008-2010 lµ thµnh viªn kh«ng th­êng trùc cña Héi ®ång b¶o an Liªn hiÖp quèc, vÞ thÕ vµ h×nh ¶nh cña ®Êt n­íc ®­îc n©ng cao,ViÖt Nam sÏ ®­îc thÕ giíi biÕt ®Õn, cã ®­îc m«i tr­êng ph¸p lý minh b¹ch, cã søc hÊp dÉn h¬n ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi, thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, t¹o mét m«i tr­êng kinh doanh n¨ng ®éng, më réng c¬ héi ®Çu t­, kinh doanh tõ ®ã t¨ng viÖc tæ chøc héi nghÞ héi th¶o t¹i ®©y, ph¸t triÓn lo¹i h×nh du lÞch c«ng vô. HiÖn nay, ViÖt Nam næi lªn lµ mét ®iÓm ®Õn hÊp dÉn cho lo¹i h×nh du lÞch héi nghÞ, héi th¶o, triÓn l·m, khuyÕn th­ëng (MICE_ Meeting, Incentive, Conference, Exhibition) t¹i khu vùc §«ng Nam ¸. Du kh¸ch sau khi tham dù héi nghÞ, héi th¶o cã thÓ tham dù c¸c b÷a tiÖc ®­îc tæ chøc t¹i c¸c kh¸ch s¹n lín vµ tham quan du ngo¹n nh÷ng c¶nh ®Ñp næi tiÕng cña n­íc ta. Bèn yÕu tè khiÕn ViÖt Nam trë thµnh ®iÓm ®Õn næi bËt t¹i thÞ tr­êng kh¸ch MICE lµ b¶n s¾c v¨n ho¸ ®Ëm ®µ, mãn ¨n ngon, søc sèng dåi dµo vµ an ninh tuyÖt vêi. C¸c sù kiÖn ®­îc tæ chøc t¹i ViÖt Nam ®Òu mang ®Ëm b¶n s¾c v¨n ho¸ nh­ng vÉn ®¶m b¶o chÊt l­îng dÞch vô. Lo¹i h×nh kh¸ch c«ng vô cã xu h­íng gia t¨ng nªn nhu cÇu vÒ kh¸ch s¹n, nhµ hµng vµ c¸c dÞch vô vËn chuyÓn còng gia t¨ng, vµ nhu cÇu tham quan còng t¨ng t­¬ng øng. V× vËy ngµnh l÷ hµnh còng ph¸t triÓn t­¬ng øng. B¸o Asia Time ®· viÕt: “sù ph¸t triÓn kinh tÕ bïng næ t¹i ViÖt Nam ®ang t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn ngµnh du lÞch vµ ®em l¹i nhiÒu c¬ héi ph¸t triÓn cho ngµnh c«ng nghiÖp kh«ng khãi nµy”. Khi nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, ®êi sèng d©n c­ ®­îc n©ng cao, nhu cÇu tham quan gi¶i trÝ, th­ gi·n tinh thÇn ngµy cµng t¨ng. Du lÞch lµ mét c¸ch ®Ó tho¶ m·n c¸c nhu cÇu trªn. V× vËy khi nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn sÏ kÐo theo ngµnh l÷ hµnh ph¸t triÓn t­¬ng øng. 2. Th¸ch thøc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh ViÖt Nam. a. C¸c th¸ch thøc trong thêi gian tr­íc m¾t vµ sau thêi gian ng¾n h¹n khi ViÖt Nam thùc hiÖn ®Çy ®ñ cam kÕt héi nhËp. Trong nh÷ng n¨m qua, tr­íc khi gia nhËp WTO, c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh ViÖt Nam ho¹t ®éng kinh doanh d­íi hµng rµo b¶o hé ch¾c ch¾n cña nhµ n­íc, kh«ng cho phÐp c¸c h·ng l÷ hµnh n­íc ngoµi ®­îc phÐp ®Æt chi nh¸nh t¹i ViÖt Nam vµ kh«ng ®­îc phÐp tham gia vµo thÞ tr­êng nµy víi 100% vèn mµ chØ cã thÓ tham gia b»ng c¸ch liªn doanh víi c¸c DN ViÖt Nam víi mét tû lÖ gãp h¹n chÕ. Nh­ng khi n­íc ta ®· lµ thµnh viªn cña WTO th× hµng rµo b¶o hé c¸c DN trong n­íc bÞ thu hÑp l¹i, sù c¹nh tranh trë nªn gay g¾t, c¸c DN n­íc ngoµi ®­îc tham gia mét c¸ch b×nh ®¼ng vµo thÞ tr­êng du lÞch ViÖt Nam t¹o ra nh÷ng th¸ch thøc lín cho c¸c DNLH n­íc ta. HiÖn nay, trªn c¶ n­íc cã kho¶ng 480 DNLH quèc tÕ, 10.000 DNLH néi ®Þa, 12.000 kh¸ch s¹n víi 70.000 phßng. Tuy sè l­îng c¸c DNLH ë n­íc ta rÊt lín nh­ng sè DN lín ho¹t ®éng mét c¸ch chuyªn nghiÖp th× kh«ng nhiÒu. HÇu hÕt c¸c DNLH cña n­íc ta cã quy m« nhá do nguån vèn h¹n chÕ, nguån nh©n lùc yÕu vÒ chuyªn m«n. Ng­êi ViÖt Nam cÇn cï, chÞu khã häc tËp, nhËn thøc nhanh nh­ng tr×nh ®é ngo¹i ng÷, kü n¨ng vµ kinh nghiÖm nghÒ nghiÖp, kh¶ n¨ng giao tiÕp vµ ý thøc ®èi víi c«ng viÖc rÊt h¹n chÕ nh­: H­íng dÉn viªn du lÞch n¨m 2005cã trªn 5.193 ng­êi ®­îc cÊp thÎ, nh­ng nh÷ng ng­êi sö dông ®­îc TiÕng anh chiÕm ®a sè 2.195 ng­êi,TiÕng Ph¸p 643 ng­êi,TiÕng Trung 1.599 ng­êi, TiÕng NhËt chØ cã 295 ng­êi, TiÕng Hµn chØ míi cÊp thÎ t¹m thêi. HiÖn nay, mét bé phËn kh«ng nhá nguån nh©n lùc phôc vô trong du lÞch kh«ng qua ®µo t¹o (kho¶ng 13.000 lao ®éng) vµ kho¶ng 10.000 lao ®éng cã qua ®µo t¹o nh­ng cÇn ph¶i ®­îc ®µo t¹o l¹i do tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cßn kÐm kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu. C¸c DNLH n­íc ta ®· yÕu vÒ tiÒm lùc tµi chÝnh l¹i yÕu vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô do chÊt l­îng nguån nh©n lùc yÕu nªn hiÖu qu¶ lµm viÖc ch­a ®¹t yªu cÇu. MÆt kh¸c, hÖ thèng c¬ së vËt chÊt kü thuËt phôc vô du lÞch ch­a ®ång bé. HÖ thèng ®­êng giao th«ng, ®iÖn, n­íc, b­u chÝnh viÔn th«ng… cßn nhiÒu bÊt cËp trong quy ho¹ch vµ ph©n phèi. Nã ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn chÊt l­îng phôc vô du lÞch. HiÖn nay, hÖ thèng c¸c c¬ së l­u tró, nhµ hµng, khu vui ch¬i gi¶i trÝ ®¹t tiªu chuÈn quèc tÓ chñ yÕu tËp trung ë c¸c thµnh phè lín (Hµ Néi, Thµnh phè Hå ChÝ Minh) víi sè l­îng kh«ng nhiÒu vµ víi l­îng kh¸ch du lÞch ngµy cµng t¨ng th× sÏ kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu. Nh­ vËy, c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh cña ViÖt Nam ®· bÞ h¹n chÕ vÒ nguån lùc tµi chÝnh l¹i thiÕu nh÷ng nh©n lùc cã chuyªn m«n, c¬ së vËt chÊt kü thuËt phôc vô du lÞch cßn thiÕu ®ång bé vµ chÊt l­îng ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cÇn thiÕt th× tÝnh chuyªn nghiÖp sÏ kh«ng cao. C¸c DNLH cña ViÖt Nam ch­a cã kinh nghiÖm kinh doanh trong m«i tr­êng c¹nh tranh gay g¾t nh­ khi chóng ta vµo WTO vµ ®©y lµ mét ®iÓm yÕu cña c¸c DN n­íc ta. Trong khi kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c DN n­íc ta yÕu: thiÕu kinh nghiÖm, nh©n lùc thiÕu vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng, c¬ së vËt chÊt kü thuËt phôc vô du lÞch cßn nhiÒu h¹n chÕ, kh¶ n¨ng tµi chÝnh yÕu… th× c¸c DNLH cña n­íc ngoµi cã tiÒm lùc tµi chÝnh m¹nh vµ kinh nghiÖm kinh doanh trong m«i tr­êng quèc tÕ sÏ g©y ra rÊt nhiÒu khã kh¨n cho c¸c DN n­íc ta. Víi lîi thÕ cña m×nh, c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi sÏ cã chiÕn l­îc c¹nh tranh nh»m ph©n chia thÞ phÇn kh¸ch sö dông s¶n phÈm du lÞch ViÖt Nam nh­ dïng hÖ thèng ph©n phèi hïng m¹nh ®Ó giµnh giËt thÞ phÇn kh¸ch ®Õn ViÖt Nam. Hä tËn dông kh¶ n¨ng tµi chÝnh hïng m¹nh ®Ó tung ra c¸c ch­¬ng tr×nh khuyÕn m·i trong thêi gian nhÊt ®Þnh nh»m lo¹i bá c¸c ®èi thñ c¹nh tranh kh«ng m¹nh vÒ tµi chÝnh vµ sö dông c¸c biÖn ph¸p tµi chÝnh ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, nh­ gi÷ l¹i toµn bé gi¸ trÞ gia t¨ng cña s¶n phÈm ngoµi l·nh thæ ViÖt Nam ®Ó tr¸nh nép thuÕ trªn phÇn gi¸ trÞ gia t¨ng vµ tr¸nh thu nhËp doanh nghiÖp, chi tr¶ c¸c dÞch vô t¹i ViÖt Nam th«ng qua c¸c tËp ®oµn dÞch vô bªn ngoµi l·nh thæ n­íc ta ®Ó gi¶m bít thuÓ gi¸ trÞ gia t¨ng. Trong t×nh h×nh thÞ tr­êng du lÞch n­íc ta ph¸t triÓn víi tû lÖ t¨ng tr­ëng nh­ nh÷ng n¨m gÇn ®©y, hÖ thèng c¬ së l­u tró vµ kh¸ch s¹n n­íc ta ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu vµ ®iÒu nµy ®em ®Õn th¸ch thøc lín cho c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh bëi c¸c c«ng ty n­íc ngoµi cã tiÒm lùc lín sÏ liªn kÕt l¹i nh»m giµnh ­u ®·i nh­ ®Æt chç, ®Æt phßng cho hä vµ ®Èy c¸c c«ng ty yÕu tiÒm lùc ®· khã kh¨n vÒ nguån kh¸ch l¹i r¬i vµo hoµn c¶nh thiÕu vµ khã kh¨n h¬n. Cßn nÕu c¸c c¬ së l­u tró nµy ®¸p øng ®ñ, c¸c liªn kÕt nµy l¹i tiÕp tôc giµnh cho nhau nh÷ng ­u ®·i vÒ gi¸, chÊt l­îng phôc vô. C¸c doanh nghiÖp cña n­íc ngoµi kh«ng ngÇn ng¹i cã nh÷ng chÝnh s¸ch thu hót nh©n lùc giái chuyªn m«n tõ c¸c doanh nghiÖp trong n­íc khi hä ®Çu t­ vµo ViÖt Nam. HiÖn nay, ch­a cã sù liªn kÕt gi÷a c¸c doanh nghiÖp kinh doanh l÷ hµnh víi c¸c nhµ cung cÊp: c¸c h·ng vËn t¶i, c¸c khu l­u tró... do hÇu hÕt c¸c DNLH cña n­íc ta cã quy m« nhá, chØ khai th¸c l­îng kh¸ch thÊp nªn kh«ng thÓ th­¬ng l­îng ®­îc møc gi¸ ­u ®·i tõ phÝa hµng kh«ng, kh¸ch s¹n, vËn chuyÓn…nh­ c¸c DN lín vµ c¸c DN n­íc ngoµi nªn gi¸ thµnh c¸c gãi dÞch vô cao sÏ g©y khã kh¨n trong chiÕn l­îc c¹nh tranh vÒ gi¸ víi c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh cña n­íc ngoµi víi kü n¨ng qu¶n lý chuyªn nghiÖp, phôc vô dÞch vô hoµn h¶o víi gi¸ thµnh thÊp. Nguy c¬ c¸c DNVN bÞ thua ngay trong thêi gian ®Çu khi héi nhËp lµ rÊt lín. Tuy nhiªn, ®ã chØ lµ c¸c khã kh¨n ban ®Çu khi chóng ta míi héi nhËp. Khi chóng ta ®· héi nhËp s©u vµ toµn diÖn sau mét thêi gian dµi th× nh÷ng khã kh¨n th¸ch thøc ban ®Çu khi héi nhËp sÏ lµ mét sù sµng läc tù nhiªn, c¸c doanh nghiÖp nhá do kh«ng c¹nh tranh næi sÏ “gi¶i t¸n” hoÆc sÏ trë thµnh ®¹i lý gom kh¸ch cho c¸c c«ng ty lín. §©y lµ mét qu¸ tr×nh chuyªn m«n ho¸ tÊt yÕu khi du lÞch trë thµnh mét ngµnh c«ng nghiÖp hoµn chØnh. Víi c¸c DN trô l¹i ®­îc sau ®ît “thö löa” gay g¾t nµy sÏ ph¸t triÓn khiÕn cho ngµnh du lÞch n­íc ta kh¼ng ®Þnh ®­îc thùc sù lµ ngµnh kinh tÕ mòi nhän cña ®Êt n­íc. Kh¸ch Inbound vµo ViÖt Nam yÕu: ViÖt Nam ®ang trë thµnh ®iÓm ®Õn an toµn vµ hÊp dÉn cña du kh¸ch quèc tÕ, nhÊt lµ sau sù kiÖn tæ chøc thµnh c«ng héi nghÞ APEC vµ gia nhËp WTO, ViÖt Nam ®­îc nhiÒu ng­êi biÕt ®Õn lµ mét ®iÓm ®Õn an toµn, mÕn kh¸ch vµ nhiÖt t×nh…thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch quèc tÕ. Tuy nhiªn c¸c DNLH quèc tÕ cña ViÖt Nam kh«ng tËn dông ®­îc ­u thÕ nµy, ®a sè c¸c DN kh«ng trùc tiÕp khai th¸c ®­îc nguån kh¸ch quèc tÕ vµo ViÖt Nam du lÞch (kh¸ch Inbound), kho¶ng 80% kh¸ch quèc tÕ ®Õn ViÖt Nam lµ do phÝa ®èi t¸c n­íc ngoµi göi cho. Khi héi nhËp WTO, c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi sÏ trùc tiÕp ®­a kh¸ch vµo ViÖt Nam mµ kh«ng cÇn th«ng qua phÝa ®èi t¸c VN nh­ tr­íc kia n÷a. §iªï nµy sÏ lµ mét khã kh¨n lín ®èi víi c¸c DNLH quèc tÕ cña ViÖt Nam, chóng ta sÏ ph¶i tù ®i t×m nguån kh¸ch. V× vËy cÇn cã chiÕn l­îc xóc tiÕn qu¶ng b¸ du lÞch mét c¸ch chuyªn nghiÖp vµ hiÖu qu¶. C¸c DNLH n­íc ngoµi víi n¨ng lùc tµi chÝnh m¹nh mÏ sÏ t¹o ra c¸c th¸ch thøc lín cho c¸c DN kinh doanh l÷ hµnh Inbound, néi ®Þa khi c¹nh tranh. C¸c DN n­íc ngoµi cã kh¶ n¨ng sÏ chiÕm lÜnh vµ b¸n c¸c ch­¬ng tr×nh du lÞch liªn hoµn cho du kh¸ch Ch©u ¢u, Ch©u Mü vµ tham quan ViÖt Nam chØ lµ mét phÇn trong tour ®i Th¸i Lan, Campuchia, Lµo, Malaysia. H¬n n÷a do kh¶ n¨ng tµi chÝnh dåi dµo, c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi sÏ ®Çu t­ khai th¸c lu«n c¸c ®iÓm ®Õn du lÞch chø kh«ng ®¬n thuÇn lµm nhiÖm vô ®­a kh¸ch vµo ViÖt Nam vµ viÖc thÊt tho¸t thu nhËp lµ ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái mÆc dï ViÖt Nam cã thÓ thu hót ®­îc mét l­îng lín kh¸ch du lÞch n­íc ngoµi. Nhê ­u thÕ vÒ kh¶ n¨ng ®iÒu hµnh tour, c¸ch thøc tæ chøc vµ ®iÒu hµnh chuyªn nghiÖp, h¹n chÕ ®­îc c¸c chi phÝ ph¸t sinh c¸c DN n­íc ngoµi cã thÓ thu hót kh¸ch néi ®Þa vµo tour cña hä khi ®· th«ng th¹o thÞ tr­êng, ®Þa h×nh ViÖt Nam. Nh­ vËy th× c¸c DNLH ViÖt Nam kh«ng chØ mÊt kh¸ch tõ xø b¹n mµ cßn mÊt kh¸ch ngay trªn s©n nhµ. C¸c DN néi ®Þa vÉn ch­a quan t©m ®óng møc ®Õn viÖc t×m hiÓu luËt ph¸p trong n­íc vµ th«ng lÖ quèc tÕ liªn quan. §©y lµ ®iÓm yÕu cña c¸c DN khi ho¹t ®éng trong khu«n khæ ph¸p lý chung cña WTO. Kh¶ n¨ng rß rØ thu nhËp cña ngµnh kh¸ch s¹n: Khi cho phÐp c¸c DN 100% vèn n­íc ngoµi ®­îc thµnh lËp t¹i ViÖt Nam th× luång kh¸ch quèc tÕ ®Õn ViÖt Nam sÏ t¨ng do hä ®­îc phôc vô chuyªn nghiÖp, tiªu dïng c¸c dÞch vô hoµn h¶o… nhu cÇu vÒ kh¸ch s¹n, nhµ hµng, khu vui ch¬i gi¶i trÝ t¨ng sÏ lµm xuÊt hiÖn mét lµn sãng ®Çu t­ lín vµo khu vùc kh¸ch s¹n, nhµ hµng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cao h¬n tõ phÝa c¸c DN 100% vèn n­íc ngoµi. HiÖn t¹i c¸c c¬ së l­u tró: kh¸ch s¹n, nhµ nghØ ë n­íc ta cßn thiÕu, nhÊt lµ nh÷ng kh¸ch s¹n ®­îc xÕp h¹ng. Vµo mïa cao ®iÓm, phßng ë kh¸ch s¹n cßn thiÕu, nh÷ng ®oµn kh¸ch lín kho¶ng 400 ng­êi cßn gÆp khã kh¨n vÒ kh©u hËu cÇn nªn ph¶i chia thµnh nh÷ng nhãm nhá ë c¸c kh¸ch s¹n kh¸c nhau g©y bÊt tiÖn cho kh¸ch. ChÝnh v× thiÕu nªn chÊt l­îng phôc vô kh«ng cao, ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng kinh doanh th­êng xuyªn cña c¸c c«ng ty du lÞch. Kh¸ch s¹n cña c¸c c«ng ty trong n­íc cã quy m« nhá, Ýt vèn vµ kinh nghiÖm qu¶n lý, do ®ã c¸ch bµi trÝ phßng, trang trÝ néi thÊt kh«ng hîp lý, thiÕu nÐt ®éc ®¸o vµ s¸ng t¹o nªn kh«ng ®Ó l¹i Ên t­îng cho kh¸ch l­u tró. §©y còng lµ mét ®iÓm yÕu cña ngµnh du lÞch n­íc ta khi héi nhËp. Khi c¸c h·ng l÷ hµnh lín ®Õn n­íc ta, víi tiÒm lùc tµi chÝnh v­ît tréi, hä cã thÓ ®Çu t­ x©y dùng c¸c kh¸ch s¹n riªng phôc vô nguån kh¸ch cña chÝnh hä hay liªn kÕt víi nhau ®Ó giµnh ­u thÕ vÒ ®Æt chç trong kh¸ch s¹n sÏ khiÕn cho c¸c c¬ së l­u tró cña n­íc ta r¬i vµo thÕ “bÞ ®éng” vµ sÏ ph¶i giµnh ­u ®·i cho phÝa c¸c DN cña n­íc ngoµi vµ v× vËy sÏ g©y ra nh÷ng thÊt tho¸t trong thu nhËp cña c¸c c¬ së l­u tró cña n­íc ta. §Ó tr¸nh hiÖn t­îng nµy, nh÷ng nhµ qu¶n lý kh¸ch s¹n ph¶i cã tÇm nh×n réng, ®Ò ra chiÕn l­îc l©u dµi cho DN, cã kh¶ n¨ng ®µm ph¸n tèt… ®Ó kh«ng bÞ “yÕu thÕ” trong kinh doanh víi c¸c DN n­íc ngoµi. CÇn ph¶i huy ®éng vèn tõ c¸c DN ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn hÖ thèng kh¸ch s¹n nhµ hµng cao cÊp ®¹t chuÈn quèc tÕ nhÊt lµ ë c¸c trung t©m du lÞch nh­ néi thµnh Hµ Néi, TP Hå ChÝ Minh…®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña du kh¸ch. 3. Mét sè kinh nghiÖm ph¸t triÓn du lÞch cña mét sè n­íc trong khu vùc khi hä gia nhËp WTO. a. Kinh nghiÖm cña Trung Quèc: Th¸ng 12/2001 lµ thêi ®iÓm lÞch sö ®èi víi Tung Quèc, mét ®Êt n­íc ®«ng d©n nhÊt thÕ giíi, ®ã lµ thêi ®iÓm n­íc nµy lµ thµnh viªn chÝnh thøc cña tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi WTO. Tõ n¨m 2001, Trung Quèc ®· söa ®æi h¬n 2000 v¨n b¶n liªn quan th­¬ng m¹i, b·i bá gÇn 700 v¨n b¶n ph¸p luËt kh¸c ®Ó thùc hiÖn c¸c cam kÕt cña m×nh khi tham gia s©n ch¬i th­¬ng m¹i quèc tÕ. Du lÞch lµ lÜnh vùc ®Çu tiªn mµ Trung Quèc thùc hiÖn ngay tÊt c¶ c¸c cam kÕt khi gia nhËp WTO, 5 h·ng du lÞch hoµn toµn cña n­íc ngoµi, 13 h·ng du lÞch liªn doanh víi n­íc ngoµi ®ang ho¹t ®éng ë Trung Quèc. Gi¸ c¶, chÊt l­îng phôc vô ®Òu rÊt c¹nh tranh vµ ng­êi tiªu dïng ®­îc h­ëng lîi. NhiÒu tËp ®oµn du lÞch n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo Trung Quèc víi cung c¸ch phôc vô chuyªn nghiÖp vµ x©y dùng hµng lo¹t c¸c kh¸ch s¹n míi gãp phÇn thu hót nhiÒu du kh¸ch ®Õn Trung Quèc. Sau khi Trung Quèc c¾t gi¶m thuÕ nhËp khÈu cho c¸c mÆt hµng thùc phÈm th× hµng lo¹t c¸c mÆt hµng chÊt l­îng cao ®­îc c¸c nhµ hµng, kh¸ch s¹n nhËp ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña quý kh¸ch. Nh­ vËy, Trung Quèc ®· më cöa ngµnh du lÞch sím, cã chiÕn l­îc liªn doanh tèt víi c¸c DN n­íc ngoµi, t¹o m«i tr­êng kinh doanh th«ng tho¸ng vµ thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp du lÞch thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ ph¸t triÓn, nhanh chãng hoµn thiÖn hÖ thèng luËt ph¸p vÒ du lÞch theo h­íng héi nhËp, t¹o m«i tr­êng ph¸p lý c«ng b»ng, thuËn lîi cho mäi chñ thÓ tham gia ho¹t ®éng du lÞch, thóc ®Èy ngµnh du lÞch cña Trung Quèc ph¸t triÓn, ng­êi d©n Trung Quèc còng ®­îc h­ëng lîi trùc tiÕp tõ sù ph¸t triÓn cña ngµnh du lÞch. N­íc ta cÇn nghiªn cøu kinh nghiÖm cña Trung Quèc vµ häc tËp hä ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nãi chung vµ ngµnh du lÞch nãi riªng khi héi nhËp WTO. b. Thµnh tùu vÒ du lÞch cña Campuchia sau khi gia nhËp WTO: Tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi WTO ®· kÕt n¹p Campuchia lµ thµnh viªn vµo th¸ng 9/2003, ®¸nh dÊu sù héi nhËp cña kinh tÕ Campuchia vµo khu vùc vµ toµn cÇu. Tõ khi gia nhËp WTO, c¸c DNLH n­íc ngoµi ®Õn më chi nh¸nh vµ thµnh lËp DN t¹i Campuchia, lµm cho ngµnh du lÞch Campuchia khëi s¾c. Lµ mét ®Êt n­íc cã nhiÒu danh lam th¾ng c¶nh næi tiÕng nh­ Hoµng Cung, §Òn Vµng, ®åi Bµ Pªng, Angkor Wat vµ Angkor Thom ®­îc UNESCO c«ng nhËn lµ di s¶n v¨n ho¸ thÕ giíi, ngµnh du lÞch Campuchia ®· thu hót nhiÒu du kh¸ch quèc tÕ ®Õn th¨m quan. N¨m 2005 l­îng kh¸ch quèc tÕ ®Õn ®Êt n­íc Chïa Th¸p ®¹t 1.4 triÖu ng­êi, t¨ng 35% so víi n¨m 2004. Theo bé du lÞch Campuchia, tõ nay ®Õn n¨m 2010 l­îng kh¸ch quèc tÕ ®Õn Campuchia du lÞch t¨ng 25%-30%. C¸c DN n­íc ngoµi víi kü n¨ng qu¶n lý vµ bÒ dµy kinh nghiÖm Marketing nªn ®· gãp phÇn qu¶ng b¸ du lÞch Campuchia ra thÞ tr­êng quèc tÕ, thóc ®Èy ngµnh du lÞch ph¸t triÓn gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Kinh nghiÖm thu hót kh¸ch cña Malaysia. §Êt n­íc Malaysia ®· cã mét chiÕn dÞch qu¶ng c¸o hÕt søc kh«n ngoan, ph¹m vi chµo hµng réng r·i tõ nh÷ng cöa hµng thêi trang phong phó ®Õn nh÷ng khu nghØ m¸t trªn ®¶o ng¸t mét mµu xanh cña rõng rËm nhiÖt ®íi ®· thu hót mét l­îng lín kh¸ch du lÞch quèc tÕ ®Æc biÖt lµ c¸c du kh¸ch ng­êi Trung §«ng- ®èi t­îng kh¸ch giµu cã. §Ó cã thÓ thu hót kh¸ch du lÞch, Malaysia ®· ®Çu t­ rÊt nhiÒu cho c¬ së h¹ tÇng du lÞch. C¸c kh¸ch s¹n, nhµ nghØ nç lùc hÕt m×nh ®Ó t¹o cho du kh¸ch c¶m gi¸c nh­ ë quª nhµ, kh¸ch s¹n Sunway Lagoon Resort næi tiÕng cã b¶y quan chøc dÞch vô kh¸ch trä biÕt nãi tiÕng ArËp vµ thuª n¨m sinh viªn tõ tr­êng Lenanese- American ®Õn ®©y më c¸c líp hµng tuÇn vÒ phÐp x· giao Trung §«ng vµ d¹y c¸c côm tõ ArËp cho ng­êi d©n ®Þa ph­¬ng. C¸c kh¸ch s¹n ë trung t©m thñ ®« lu«n s½n sµng phôc vô du kh¸ch. Mét ®iÒu mµ chóng ta nhËn thÊy lµ Malaysia ®· cã ®­îc mét chiÕn l­îc ph¸t triÓn du lÞch rÊt râ rµng, x¸c ®Þnh thÞ tr­êng môc tiªu, c«ng t¸c xóc tiÕn qu¶ng b¸ du lÞch ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch bµi b¶n vµ cã hiÖu qu¶. §©y lµ nh÷ng kinh nghiÖm cho c¸c DN du lÞch n­íc ta häc tËp. III. ChiÕn l­îc cña c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh ViÖt Nam. Tr­íc nh÷ng th¸ch thøc vµ c¬ héi ®an xen khi chóng ta gia nhËp WTO, c¸c DNLH ph¶i c¨n cø vµo t×nh h×nh ho¹t ®éng cña DN m×nh mµ tù ®Ò ra c¸c chiÕn l­îc s¸ch l­îc cô thÓ cho viÖc ph¸t triÓn DN trong m«i tr­êng quèc tÕ. ChiÕn l­îc cña c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh Inbound. C¸c cam kÕt cña ViÖt Nam khi gia nhËp WTO trong lÜnh vùc du lÞch cho phÐp thµnh lËp ph¸p nh©n thùc hiÖn kinh doanh dÞch vô ®¹i lý l÷ hµnh vµ kinh doanh l÷ hµnh, s¾p xÕp chç trong kh¸ch s¹n cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®èi víi c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh khai th¸c kh¸ch du lÞch quèc tÕ Inbound cña ViÖt Nam. Tõ tr­íc khi gia nhËp WTO, c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi chØ ®­îc phÐp liªn doanh víi ®èi t¸c ViÖt Nam ®Ó ®­a kh¸ch n­íc ngoµi vµo n­íc ta du lÞch. Nh­ng mäi thø sÏ thay ®æi kÓ tõ khi chóng ta chÊp nhËn tham gia vµo mét s©n ch¬i réng lín víi luËt ch¬i chung, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p hîp lý ®Ó cho DN ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ trong m«i tr­êng c¹nh tranh kh¾c nghiÖt nh­ hiÖn nay. Tr­íc ®©y, hÇu hÕt c¸c DNLH khai th¸c kh¸ch Inbound cã nguån kh¸ch lµ do phÝa ®èi t¸c n­íc ngoµi cung cÊp, c¸c doanh nghiÖp nµy ®· liªn doanh rÊt hiÖu qu¶ víi c¸c DN n­íc ngoµi. V× vËy nªn tiÕp tôc hîp t¸c, tËn dông c¸c mèi quan hÖ, häc hái kinh nghiÖm, thÝch øng víi c«ng nghÖ ®iÒu hµnh du lÞch vña hä. Víi nh÷ng doanh nghiÖp míi th× nªn tËn dông c¬ héi hîp t¸c víi n­íc ngoµi muèn vµo ViÖt Nam kinh doanh l÷ hµnh. Th«ng qua ®ã n©ng cao tr×nh ®é nguån nh©n lùc, më réng m¹ng l­íi ho¹t ®éng trªn toµn thÕ giíi ®Ó thu hót kh¸ch. C¸c DN nªn chñ ®éng trong viÖc t×m kiÕm thÞ tr­êng, cÇn nghiªn cøu ®Æc ®iÓm nhu cÇu cña kh¸ch hµng, x¸c ®Þnh râ ®©u lµ thÞ tr­êng truyÒn thèng, thÞ tr­êng tiÒm n¨ng, thÞ tr­êng chi phèi ®Õn ho¹t ®éng cña c«ng ty ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p thu hót kh¸ch hîp lý. Mét ®iÒu quan träng lµ c¸c DN cÇn ph¶i øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong qu¶n lý vµ kinh doanh khi mµ Internet ®· trë nªn phæ biÕn trªn toµn thÕ giíi. Internet t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c c«ng ty l÷ hµnh cã thÓ tiÕp cËn ®­îc víi nhiÒu thÞ tr­êng kh¸ch trªn toµn cÇu, cã nhiÒu c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn quan hÖ kinh doanh víi nhiÒu ®èi t¸c, gióp cho viÖc duy tr× vµ ph¸t triÓn mèi quan hÖ th©n thiÕt gi÷a DN víi kh¸ch hµng trë nªn dÔ dµng h¬n, gi¶m ®­îc nh÷ng thñ tôc kh«ng cÇn thiÕt cho kh¸ch hµng, t¹o sù thuËn tiÖn cho kh¸ch, gi¶m ®­îc nh÷ng chi phÝ trung gian cho DN. T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc më réng kªnh ph©n phèi ra n­íc ngoµi. DNLH cÇn t¨ng c­êng øng dông c«ng nghÖ kinh doanh l÷ hµnh hiÖn ®¹i ®Ó gi¶m chi phÝ vµ n©ng cao hiÖu qu¶. M¹nh d¹n lËp chi nh¸nh t¹i mét sè thÞ tr­êng träng ®iÓm, chi tr¶ cao ®Ó trùc tiÕp khai th¸c kh¸ch. CÇn cã sù liªn kÕt gi÷a DNLH víi c¸c nhµ cung øng dÞch vô: vËn t¶i, l­u tró, khu vui ch¬i gi¶i trÝ… ®Ó cã thÓ t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm vµ dÞch vô hoµn h¶o víi gi¸ thµnh h¹ míi cã thÓ thu hót kh¸ch, n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô ®ãn kh¸ch. CÇn cã chiÕn l­îc liªn kÕt víi c¸c n­íc trong khu vùc Lµo- ViÖt Nam-Campuchia ®Ó cã thÓ t¹o ra nhiÒu tuyÕn, tour míi ®a d¹ng phong phó vµ hÊp dÉn h¬n ( tÊt nhiªn lµ ph¶i d¸m ®Çu t­ víi chi phÝ lín). X©y dùng nh÷ng s¶n phÈm du lÞch mang tÇm quèc gia cã søc hót ®èi víi khu vùc vµ quèc tÕ. ChiÕn l­îc cña c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh Outbound. Cho ®Õn thêi ®iÓm hiÖn t¹i, sau khi gia nhËp WTO, m¶ng kinh doanh kh¸ch Outbound vµ kh¸ch du lÞch néi ®Þa vÉn thuéc vÒ phÝa c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh ViÖt Nam bëi trong cam kÕt khi gia nhËp WTO cña lÜnh vùc du lÞch kh«ng cho phÐp DN n­íc ngoµi ®­a kh¸ch trong n­íc ra n­íc ngoµi du lÞch. Nh­ng ®iÒu ®ã kh«ng cã nghÜa lµ c¸c DN kinh doanh kh¸ch Outbound kh«ng ph¶i “lo l¾ng”tr­íc nh÷ng th¸ch thøc mµ toµn nghµnh du lÞch ®ang ph¶i ®èi mÆt. C¸c DN n­íc ngoµi vÉn cã thÓ liªn doanh víi ViÖt Nam ®Ó khai th¸c m¶ng kh¸ch Outbound, mµ nh÷ng c«ng ty liªn doanh víi n­íc ngoµi ®Òu lµ nh÷ng c«ng ty lín, mÆt kh¸c hÇu hÕt c¸c DNLH néi ®Þa cña ViÖt Nam ®Òu lµ nh÷ng doanh nghiÖp nhá nªn cã nh÷ng h¹n chÕ lµ n¨ng lùc tµi chÝnh thÊp, kh¶ n¨ng xóc tiÕn t×m kiÕm nguån kh¸ch ch­a cao dÉn ®Õn nh÷ng khã kh¨n: - VÒ nguån kh¸ch do thiÕu tÝnh chuyªn nghiÖp trong viÖc xóc tiÕn thÞ tr­êng, kh¶ n¨ng tµi chÝnh thÊp, th­¬ng hiÖu ch­a cã uy tÝn trªn thÞ tr­êng. - Trong quan hÖ víi nhµ cung cÊp dÞch vô trong vµ ngoµi n­íc: do chØ khai th¸c ®­îc l­îng kh¸ch thÊp, doanh nghiÖp võa vµ nhá kh«ng thÓ th­¬ng l­îng ®­îc møc gi¸ ­u ®·i tõ phÝa hµng kh«ng, kh¸ch s¹n, vËn chuyÓn … nh­ c¸c DN lín. Do vËy chi phÝ cho cïng mét møc chÊt l­îng dÞch vô sÏ cao nªn gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh vÒ gi¸. - Trong viÖc t×m kiÕm h­íng ®i chuyªn nghiÖp ho¸ s¶n phÈm: c¸c DN võa vµ nhá th­êng phôc vô ®èi t­îng kh¸ch nhá lÎ ®Õn tõ nhiÒu thÞ tr­êng víi nhiÒu thÞ hiÕu kh¸c nhau do ®ã doanh nghiÖp khã cã thÓ ®Þnh h×nh ®­îc s¶n phÈm ®Ó chuyªn m«n ho¸ dÉn ®Õn chÊt l­îng dÞch vô kh«ng cao. V× vËy, c¸c DN l÷ hµnh kinh doanh kh¸ch Outbound vµ néi ®Þa cña ViÖt Nam cÇn ph¶i cã chiÕn l­îc kinh doanh phï hîp víi m«i tr­êng míi, cÇn quan t©m tíi viÖc n©ng cao chÊt l­îng c¸c dÞch vô bëi kh¸ch hµng sÏ lùa chän nh÷ng dÞch vô cã chÊt l­îng cao gi¸ c¶ võa ph¶i. Mét gi¶i ph¸p mµ c¸c DN cã thÓ thùc hiÖn lµ liªn kÕt víi nhau nh»m t¹o lîi thÕ c¹nh tranh, dÔ dµng trong viÖc ®µm ph¸n ®Ó cã møc gi¸ tèt nhÊt. C¸c DN cÇn chuyªn m«n ho¸ tõ viÖc xóc tiÕn thÞ tr­êng kh¸ch ®Õn s¶n phÈm dÞch vô cung cÊp cho kh¸ch. ViÖc chuyªn m«n ho¸ sÏ khiÕn cho c¸c s¶n phÈm cña DN trë nªn hoµn h¶o víi tÝnh c¹nh tranh cao, ®em l¹i cho kh¸ch hµng nh÷ng gi¸ trÞ céng thªm cao nhÊt. CÇn b¸m ch¾c thÞ tr­êng kh¸ch trong n­íc tr­íc khi c¸c h·ng l÷ hµnh n­íc ngoµi ho¹t ®éng d­íi h×nh thøc liªn doanh nh¾m ®Õn viÖc thu hót kh¸ch néi ®Þa vµo ch­¬ng tr×nh tour cña hä. C¸c DN muèn kinh doanh cã hiÖu qu¶, ®Ò ra vµ thùc hiÖn ®­îc nh÷ng chiÕn l­îc th× cÇn ph¶i cã mét ®éi ngò nh©n lùc chÊt l­îng cao, cã tr×nh ®é chuyªn m«n, kü n¨ng lµm viÖc chuyªn nghiÖp, muèn ng­êi lao ®éng cã kü n¨ng lµm viÖc chuyªn nghiÖp th× cÇn ph¶i t¹o ra mét m«i tr­êng lµm viÖc chuyªn nghiÖp, th­êng xuyªn tæ chøc c¸c líp ®µo t¹o vµ t¸i ®µo t¹o chuyªn m«n nghiÖp vô cho ®éi ngò c«ng nh©n viªn cña doanh nghiÖp. Tãm l¹i, ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc trong m«i tr­êng c¹nh tranh gay g¾t th× mçi doanh nghiÖp (c¶ Inbound vµ Outbound) cÇn ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc phï hîp cho doanh nghiÖp m×nh, cÇn cã nhËn thøc vµ hiÓu biÕt vÒ WTO, vÒ c¬ héi vµ th¸ch thøc ®èi víi du lÞch khi héi nhËp trong toµn ngµnh. NhËn thøc ®óng, hiÓu biÕt t­êng tËn sÏ t¹o c¬ së v÷ng vµng cho hµnh ®éng ®óng, chñ ®éng, kÞp thêi vµ ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ mong ®îi. Më réng hîp t¸c, kªnh ph©n phèi ra n­íc ngoµi. §Èy m¹nh c«ng t¸c ®µo t¹o, t¸i ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn, ®¶m b¶o héi ®ñ nh÷ng yÕu tè ®éi ngò nh©n lùc cña thÕ kû 21: trÎ, n¨ng ®éng, chuyªn nghiÖp vµ hiÖu qu¶. Nghiªn cøu hÖ thèng ph¸p lý trong vµ ngoµi n­íc liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong mäi ho¹t déng. Më réng hîp t¸c, t¨ng c­êng c¸c mèi liªn kÕt víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng, c¸c hiÖp héi c¸c tËp ®oµn du lÞch trong vµ ngoµi n­íc ®Ó b¾t kÞp c¸c xu h­íng ph¸t triÓn, ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Më réng m¹ng l­íi ho¹t ®éng trªn toµn thÕ giíi ®Ó thu hót kh¸ch. T¨ng c­êng liªn kÕt víi c¸c doanh nghiÖp trong n­íc ®Ó t¹o lîi thÕ c¹nh tranh vÒ gi¸, s¶n phÈm, ®a d¹ng ho¸ liªn tôc vµ t¹o ra c¸c s¶n phÈm tour míi. X©y dùng nh÷ng s¶n phÈm du lÞch mang tÇm cì quèc gia cã søc hót ®èi víi khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Bªn c¹nh sù nç lùc cña c¸c DN th× phÝa nhµ n­íc còng cÇn cã sù hç trî: Tæng côc Du lÞch cÇn ®Èy m¹nh c«ng t¸c xóc tiÕn, qu¶ng b¸ t¹i c¸c thÞ tr­êng träng ®iÓm; cung cÊp nh÷ng th«ng tin vµ ®­a ra nh÷ng dù b¸o chÝnh x¸c vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn du lÞch vµ thÞ tr­êng kh¸ch; phèi hîp liªn nghµnh ®Ó gi¶m gi¸ tour du lÞch; thùc hiÖn liªn kÕt chèng ®éc quyÒn, ph¸ gi¸ trong kinh doanh l÷ hµnh quèc tÕ gi÷a c¸c doanh nghiÖp. ChiÕn l­îc cña c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam. Khi n­íc ta më cöa thÞ tr­êng dÞch vô, c¸c DN LH n­íc ngoµi cã thÓ trùc tiÕp thµnh lËp DN víi 100% vèn t¹i n­íc ta, c¬ héi ®Çu t­ lµ rÊt lín. Tuy nhiªn c¸c DN n­íc ngoµi sÏ ph¶i nghiªn cøu kü l­ìng tr­íc khi quyÕt ®Þnh ®Çu t­ vµo ViÖt Nam. Riªng c¸c c«ng ty liªn doanh kh«ng sím th× muén sÏ t¸ch ra ®Ó thµnh lËp c«ng ty 100% vèn n­íc ngoµi. Tr­íc ®©y do chñ tr­¬ng b¶o hé du lÞch trong n­íc nªn hä ph¶i ho¹t ®éng d­íi h×nh thøc liªn doanh. Sau thêi gian ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam, hä ®· n¾m v÷ng t×nh h×nh vµ tÝch luü ®­îc nhiÒu kih nghiÖm. Khi hµng rµo b¶o hé ®­îc rì bá th× c¸c ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ ®Ó ho¹t ®éng ®éc lËp ®· cã vµ hä sÏ trë thµnh ®èi thñ c¹nh tranh lín víi c¸c DN ViÖt Nam. Trong thêi gian ®Çu chØ cã c¸c DN n­íc ngoµi víi quy m« trung b×nh th©m nhËp vµo thÞ tr­êng ViÖt Nam cßn c¸c tËp ®oµn lín ch­a xuÊt hiÖn v× hä ph¶I ho¹ch ®Þnh mät chiÕn l­îc cô thÓ tr­íc khi th©m nhËp vµo mét thÞ tr­êng míi. Hä ®¸nh gi¸ xem thÞ tr­êng cã xøng ®¸ng ®Ó ®Çu t­ hay kh«ng? b­íc ®Çu chØ cÇn liªn kÕt víi c¸c doanh nghiÖp trong n­íc lµ ®ñ, nhiÒu khi liªn kÕt víi c¸c doanh nghiÖp trong n­íc l¹i cã lîi h¬n lµ ®Çu t­ trùc tiÕp, vµ trong thêi gian ®Çu c¸c DN LH n­¬c ngoµi ch­a thÓ tù x©y dùng ®­îc hÖ thèng c¬ së vËt chÊt kü thuËt riªng cho hä nªn b¾t buéc hä ph¶i hîp t¸c víi phÝa c¸c DN ViÖt Nam ®Ó cung cÊp dÞch vô. §©y lµ mét c¬ héi cho c¸c DN ViÖt Nam. Sau mét thêi gian, c¸c ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ xuÊt hiÖn th× c¸c DN n­íc ngoµi míi cã thÓ ®Çu t­ khai th¸c du lÞch ë ViÖt Nam. V× vËy, tr­íc khi thêi ®iÓm ®ã diÔn ra, c¸c DN phÝa ViÖt Nam ph¶i cã chiÕn l­îc ®Ó ®èi phã víi mäi t×nh huèng, ®Ó cã thÓ kinh doanh b×nh ®¼ng vµ cã hiÖu qu¶ trong m«i tr­êng kinh doanh quèc tÕ. KÕt luËn Gia nhËp WTO cã ¶nh h­ëng tÝch cùc ®Õn sù ph¸t triÓn cña ngµnh Du lÞch ViÖt Nam. Tr­íc tiªn ®ã lµ lîi Ých trong viÖc héi nhËp quèc tÕ. §èi mÆt víi thÞ tr­êng toµn cÇu, ngµnh du lÞch sÏ cã nhiÒu c¬ héi ph¸t triÓn víi mét thÞ tr­êng du lÞch réng lín h¬n. Du lÞch ph¸t triÓn gãp phÇn thóc ®Èy qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. Tû lÖ ®ãng gãp cña khèi dÞch vô trong nÒn kinh tÕ quèc d©n lµ mét tiªu chÝ quan träng ®¸nh gi¸ møc ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc gia. Sau khi gia nhËp WTO, khèi ngµnh dÞch vô cña ViÖt Nam sÏ trë thµnh mét träng ®iÓm ph¸t triÓn t¹o c¬ héi thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi m¹nh mÏ. Theo ®ã ngµnh Du lÞch sÏ b¾t kÞp tiªu chuÈn quèc tÕ mét c¸ch tr×nh tù vµ khoa häc vÒ chÊt l­îng dÞch vô, n¨ng lùc qu¶n lý vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh quèc tÕ. Tuy nhiªn, gia nhËp WTO còng t¹o ra nhiÒu th¸ch thøc ®èi víi toµn bé nÒn kinh tÕ trong ®ã cã ngµnh du lÞch. C¸c ngµnh c¸c cÊp vµ ®Æc biÖt lµ c¸c DN ph¶i cã sù hiÓu biÕt vÒ WTO, vÒ c¬ héi vµ th¸ch thøc ®èi víi du lÞch khi héi nhËp trong toµn ngµnh. NhËn thøc ®óng hiÓu biÕt t­êng tËn sÏ lµ c¬ së cho hµnh ®éng ®óng, chñ ®éng, kÞp thêi, tr¸nh ®­îc nh÷ng rñi ro, ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ mong ®îi. Víi sù tham gia tÝch cùc, chñ ®éng víi nh÷ng biÖn ph¸p ®èi øng phï hîp vµ hiÖu qu¶ ®Ó v­ît lªn cña toµn ngµnh vµ cña c¶ nÒn kinh tÕ th× chóng ta sÏ tËn dông ®­îc nh÷ng c¬ héi t¹o ra khi héi nhËp vµ v­ît qua ®­îc nh÷ng th¸ch thøc, biÕn th¸ch thøc thµnh ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng, ®­a ngµnh Du lÞch thùc sù xøng ®¸ng víi vai trß lµ ngµnh kinh tÕ mòi nhän cña ®Êt n­íc. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o Tæng côc tr­ëng Tæng côc du lÞch Vâ ThÞ Th¾ng (2007) - C¬ héi, th¸ch thøc vµ gi¶i ph¸p sau khi ViÖt Nam chÝnh thøc gia nhËp WTO- B¸o Du lÞch ViÖt Nam- Sè 1. TiÕn sÜ Ph¹m Trung L­¬ng – Nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra cho Du lÞch ViÖt Nam – B¸o Du lÞch ViÖt Nam – Sè TÕt §inh Hîi. Hoµng TuÊn Anh- Du lÞch ViÖt Nam héi nhËp vµ ph¸t triÓn – B¸o Du lÞch ViÖt Nam- Sè TÕt §inh Hîi. Ph­¬ng L©m (2007) – Nh÷ng gi¶i ph¸p ph¸t triÓn Du lÞch HËu WTO – B¸o Du lÞch ViÖt Nam – Sè 1. Th¸i B×nh (2007) – Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc Du lÞch trong héi nhËp s©u vµ toµn diÖn – B¸o Du lÞch ViÖt Nam – Sè 1. Lª Vµng (2006) – Ho¹t ®éng l÷ hµnh ViÖt Nam sau khi gia nhËp WTO – B¸o Du lÞch ViÖt Nam – Sè 9. ------- (2006) – Doanh nghiÖp võa vµ nhá tr­íc héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ – B¸o Du lÞch ViÖt Nam – Sè 12. ------- 2006) – Du lÞch tr­íc thÒm héi nhËp – VnEconomy. ------- (2006) – C«ng bè toµn v¨n cam kÕt WTO – VnExpress. ------- (2006) – Du lÞch hËu WTO: “r¬i rông” hay sµng läc vµ ph¸t triÓn – VietNamNet. ------- (2006) – Du lÞch ViÖt Nam cã nguy c¬ thua ngay trªn s©n nhµ - VnExpress. Saigontourist - Kinh doanh l÷ hµnh thêi “hËu WTO” Saigontourist (2007) – Kinh nghiÖm thu hót du kh¸ch cña Malaysia. Quúnh Ngäc (2007) – Ba c¬ héi lín tõ WTO cho Du lÞch ViÖt Nam – Vn Economy. Môc lôc: Trang Lêi më ®Çu 1 C¸c cam kÕt dÞch vô du lÞch l÷ hµnh, kh¸ch s¹n cña ViÖt Nam khi gia nhËp WTO 2 Giíi thiÖu c¸c cam kÕt dÞch vô cña ViÖt Nam khi gia nhËp WTO Giíi thiÖu biÓu cam kÕt ngµnh dÞch vô du lÞch, l÷ hµnh, kh¸ch s¹n khi ViÖt Nam gia nhËp WTO 2 1.1. C¸c cam kÕt vÒ dÞch vô 2 1.2. C¸c cam kÕt vÒ dÞch vô du lÞch, l÷ hµnh, kh¸ch s¹n 4 2. T¸c ®éng chung cña viÖc gia nhËp WTO ®èi víi nÒn kinh tÕ vµ DL 7 2.1. T¸c ®éng chung cña viÖc gia nhËp WTO ®èi víi nÒn kinh tÕ 7 2.2. Nh÷ng t¸c ®éng cña viÖc gia nhËp WTO ®Õn ngµnh Du lÞch 12 II. C¬ héi vµ th¸ch thøc khi héi nhËp WTO ®èi víi c¸c DNLHVN 14 1. C¬ héi ®èi víi c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh 18 2. Th¸ch thøc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh 24 3. Mét vµi kinh nghiÖm ph¸t triÓn du lÞch cña mét sè n­íc trong khu vùc khi hä gia nhËp WTO 29 III. ChiÕn l­îc cña c¸c DNLH ViÖt Nam 30 1. ChiÕn l­îc cña c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh Inbound 31 2. ChiÕn l­îc cña c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh Outbound 32 3. ChiÕn l­îc cña cac doanh nghiÖp l÷ hµnh n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam 34 KÕt luËn 36 Danh môc tµi liÖu than kh¶o 37 Môc lôc 38