Đề tài Chính sách tiền tệ - Chính sách lãi suất và nghiệp vụ thị trường mở trong hệ thống chính sách tiền tệ ở Việt Nam hiện nay

Sinh viên thực hiện: Nguyễn Văn Kiệt MỤC LỤC Lời nói đầu 1 Phần I: Chính sách tiền tệ quốc gia 3 I. Mục tiêu của chính sách tiền tệ quốc gia. 3 1. Quan điểm về chính sách tiền tệ quốc gia. 3 2. Mục tiêu của chính sách tiền tệ. 4 II. Các công cụ của chính sách tiền tệ quốc gia: 7 1. Cơ chế tác động của các công cụ chính sách tiền tệ đến các biến số kinh tế vĩ mô. 8 2. Các công cụ của chính sách tiền tệ. 11 Phần II. Chính sách lãi suất và hoạt động của thị trường mở ở Việt Nam thời gian qua 15 I. Điều hành chính sách lãi suất của NHNN thời gian qua. 15 1. Cơ chế điều hành chính sách lãi suất ở Việt Nam. 15 2. Kết quả của việc điều hành chính sách tiền tệ thông qua chính sách lãi suất, hạn chế của cơ chế điều chỉnh trực tiếp. 20 II. Nghiệp vụ thị trường mở ở Việt Nam. 24 1. Thực tiễn hoạt động của nghiệp vụ thị trường mở trong thời gian qua 24 2. Khắc phục hạn chế của hoạt động nghiệp vụ thị trường mở để nâng cao hiệu quả tác động của nghiệp vụ thị trường mở của chính sách tiền tệ. 26 Kết luận 31 Tài liệu tham khảo 32

doc33 trang | Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1455 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Chính sách tiền tệ - Chính sách lãi suất và nghiệp vụ thị trường mở trong hệ thống chính sách tiền tệ ở Việt Nam hiện nay, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
inh vµ n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n”. Qua ®Þnh nghÜa nµy ta thÊy ®­îc c¸c môc tiªu cô thÓ cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ nh­ sau: a. æn ®Þnh tiÒn tÖ: ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia ph¶i ®¶m b¶o sù æn ®Þnh tiÒn tÖ trong n­íc, ®ång tiÒn kh«ng bÞ mÊt gi¸ mét c¸ch ®ét ngét, nghiªm träng, kiÓm so¸t ®­îc l­îng tiÒn cung øng ®Ó tõ ®ã ®iÒu chØnh l­îng tiÒn cung øng nh»m vµo c¸c môc tiªu kh¸c. b. æn ®Þnh gi¸ c¶: L¹m ph¸t lu«n lµ c¨n bÖnh kinh niªn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. L¹m ph¸t lµm cho møc gi¸ c¶ chung t¨ng lªn g©y nªn t×nh tr¹ng bÊp bªnh cña nÒn kinh tÕ, khi l¹m ph¸t ë møc cao th× viÖc lËp kÕ ho¹ch trong t­¬ng lai khã kh¨n, viÖc ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh tÕ rÊt khã kh¨n, ch­a nhiÒu rñi ro, g©y c¨ng th¼ng cho c¸c quan hÖ x· héi cña ®Êt n­íc… l¹m ph¸t cã t¸c ®éng rÊt sÊu ®Õn nÒn kinh tÕ khi nã ë møc cao. V× thÕ mét môc tiªu quan träng cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®ã lµ kiÒm chÕ l¹m ph¸t, gi÷ cho l¹m ph¸t ë møc thÊp ®Ó cã thÓ “kÝch thÝch” nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng, tøc lµ gi÷ cho møc gi¸ chung æn ®Þnh vµ ë møc t¨ng nhÑ phï hîp víi t×nh h×nh kinh tÕ hiÖn ®¹i. c. æn ®Þnh l·i suÊt: L·i suÊt lµ biÓu hiÖn quan träng cña sù c©n ®èi gi÷a cung vµ cÇu tiÒn tÖ trong nÒn kinh tÕ. Khi cung vµ cÇu tiÒn tÖ (cÇu hay cung tr¸i phiÕu) biÕn ®éng sÏ lµm cho møc l·i suÊt chung trong nÒn kinh tÕ thay ®æi. Ta ®· biÕt, l·i suÊt chÝnh lµ chi phÝ c¬ héi cña viÖc gi÷ tiÒn, lµ chi phÝ cña ng­êi ®i vay, do ®ã khi l·i suÊt thay ®æi sÏ lµm cho chi phÝ c¬ héi cña viÖc gi÷ tiÒn thay ®æi, chi phÝ cña ng­êi vay biÕn ®éng. NÕu sù biÕn ®éng nµy lín sÏ ¶nh h­ëng lín ®Õn c¸c quyÕt ®Þnh kinh tÕ (cho vay, ®i vay, ®Çu t­, mua tµi s¶n, tiªu dïng …) nÒn kinh tÕ kh«ng æn ®Þnh. L·i suÊt cßn t¸c ®éng ®Õn nhiÒu biÕn sè kinh tÕ vÜ m« kh¸c (tæng cÇu, GDP…), do ®ã viÖc ®iÒu chØnh cho l·i suÊt ë møc thÝch hîp, æn ®Þnh lu«n lµ mét môc tiªu quan träng cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia. d. æn ®Þnh tû gi¸: §èi víi n­íc ta hiÖn nay, nÒn kinh tÕ ®­îc më cöa dÇn (tõ 1986, khi thay ®æi c¬ chÕ kinh tÕ ), xu h­íng giao l­u héi nhËp kinh tÕ lµ tÊt yÕu th× tû gi¸ lµ mét biÕn sè rÊt quan träng. ViÖc héi nhËp kinh tÕ toµn cÇu ®· vµ ®ang ®­a l¹i cho chóng ta nhiÒu c¬ vµ th¸ch thøc lín ®èi víi viÖc t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. tû gi¸ cã t¸c ®éng ®Õn kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu, kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸ trong n­íc ®èi víi hµng ho¸ n­íc ngoµi. Do vËy viÖc ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ víi môc tiªu æn ®Þnh trªn thÞ tr­êng ngo¹i hèi, æn ®Þnh tû gi¸ ë møc ®é sao cho cã lîi nhÊt cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc ®Ó xu h­íng héi nhËp giao l­u víi quèc tÕ thùc sù cã hiÖu qu¶ lu«n lµ môc tiªu cÇn thiÕt vµ quan träng trong viÖc ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia nãi riªng vµ c¸c chÝnh s¸ch vÜ m« nãi chung. e. æn ®Þnh c¸c thÞ tr­êng tµi chÝnh: ThÞ tr­êng tµi chÝnh lµ mét thÞ tr­êng hÕt søc quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. thÞ tr­êng tµi chÝnh ra c¸c nguån vèn ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ. Khi thÞ tr­êng tµi chÝnh kh«ng æn ®Þnh sÏ cã ¶nh h­ëng ®Õn nhiÒu lÜnh vùc (®Çu t­, tiªu dïng, vèn, t¨ng tr­ëng…) vµ g©y nªn sù bÊt æn cho nÒn kinh tÕ. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, thÞ tr­êng tµi chÝnh ph¸t triÓn ë cÊp ®é cao, thÞ tr­êng tµi chÝnh cña mçi quèc gia cã mèi liªn hÖ chÆt chÏ víi thÞ tr­êng tµi chÝnh cña c¸c quèc gia kh¸c vµ toµn thÕ giíi. Sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng tµi chÝnh quèc tÕ lu«n t¸c ®éng ®Õn thÞ tr­êng tµi chÝnh cña mçi quèc gia. Cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ ë khu vùc §«ng Nam ¸ ®· lan ra c¶ khu vùc réng trªn thÕ giíi vµ nã còng t¸c ®éng sÊu ®Õn thÞ tr­êng tµi chÝnh n­íc ta vµ nÒn kinh tÕ. (1997). ChÝnh v× vËy, môc tiªu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cßn lµ viÖc gi÷ æn ®Þnh thÞ tr­êng tµi chÝnh. Môc tiªu nµy cã quan hÖ chÆt chÏ víi c¸c môc tiªu kh¸c nh­ l·i suÊt, gi¸ c¶ … f. §¶m b¶o c«ng ¨n viÖc lµm cao: ViÖc lµm cao kh«ng nh÷ng lµ mét môc tiªu kinh tÕ mµ cßn lµ mét môc tiªu x· héi ®èi víi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ c¸c chÝnh s¸ch vÜ m« kh¸c. Lao ®éng lµ mét nguån lùc quan träng trong nÒn kinh tÕ x· héi. C«ng ¨n viÖc lµm cµng cao tøc lµ ta cµng sö dông ®­îc nhiÒu nguån lùc cña x· héi, thu nhËp cña nÒn kinh tÕ t¨ng lªn. §Æc biÖt khi tû lÖ lµm viÖc cao tøc lµ phÇn thÊt nghiÖp gi¶m ®i, nh÷ng tÖ n¹n x· héi, t¸c ®éng tiªu cùc cña thÊt nghiÖp mang l¹i còng gi¶m, ®©y lµ ®iÒu rÊt tèt cho môc tiªu x· héi. §Æc biÖt, ®èi víi n­íc ta chóng ta ®ang x©y dùng XHCN ®Ó tiÕn lªn CNCS th× viÖc ®¶m b¶o lµm sao cho “d©n giµu, n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, v¨n minh”, “ai còng cã c¬m ¨n ¸o mÆc” lµ môc tiªu hµng ®Çu vµ l©u dµi, nªn c«ng ¨n viÖc lµm ®Çy ®ñ gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu mang tÝnh chÊt chiÕn l­îc trªn. h. T¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ: §©y lµ môc tiªu chung, bao trïm lªn c¸c môc tiªu kh¸c vµ lµ môc tiªu cèt lâi cña chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m«. TÊt c¶ lµ lµm sao cho nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng nhanh, æn ®Þnh tr¸nh ®­îc c¸c cuéc khñng ho¶ng, suy tho¸i… tõ ®ã ®Ó dÇn ®­a nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, gãp phÇn x©y dùng c¬ së vËt chÊt cho CNXH. ë ®©y ta cÇn quan t©m vµ ph©n biÖt hai môc tiªu lµ t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn. Môc tiªu t¨ng tr­ëng chØ nãi lªn ®­îc phÇn l­îng cña ph¸t triÓn, t¨ng tr­ëng ph¶i ®ång thêi víi æn ®Þnh nÒn kinh tÕ, n©ng cao møc sèng ng­êi d©n, tû lÖ thÊt nghiÖp thÊp, l¹m ph¸t ®­îc kiÒm chÕ ë møc võa ph¶i… ®ã sÏ lµ môc tiªu ph¸t triÓn. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia cÇn c©n nh¾c vµ h­íng vµo môc tiªu cèt lâi nhÊt lµ ph¸t triÓn kinh tÕ. C¸c môc tiªu trªn cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, chóng liªn hÖ bæ xung thóc ®Èy nhau vµ còng cã khi t¸c ®éng tr¸i ng­îc nhau. Ch¼ng h¹n l·i suÊt æn ®Þnh gãp phÇn æn ®Þnh thÞ tr­êng tµi chÝnh, viÖc lµm cao th× t¨ng tr­ëng m¹nh, tuy nhiªn t¨ng tr­ëng m¹nh cã thÓ lµm cho gi¸ c¶ kh«ng æn ®Þnh tøc l¹m ph¸t cã thÓ cao. ChÝnh v× vËy mµ viÖc ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ph¶i nh»m vµo c¸c môc tiªu cô thÓ nµo vµ lu«n ph¶i xem xÐt trªn tÊt c¶ c¸c môc tiªu kh¸c ®Ó nh»m vµo môc tiªu nµy mµ kh«ng ¶nh h­ëng lín vµ h¹n chÕ ®Õn môc tiªu kh¸c vµ lu«n ph¶i h­íng vµo môc tiªu l©u dµi cèt lâi. Lu«n ®Æt chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®i liÒn vµ quan hÖ chÆt chÏ víi chÝnh s¸ch vÜ m« kh¸c ®Ó nh»m vµo môc tiªu chung lµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ x· héi ë møc cao. II. C¸c c«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia: Môc ®Ých cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ lµ nh»m ®iÒu tiÕt l­îng tiÒn l­u th«ng, sù ®iÒu tiÕt nµy thÓ hiÖn qua hai h­íng: më réng tiÒn tÖ vµ th¾t chÆt tiÒn tÖ. ViÖc ®iÒu tiÕt l­îng cung tiÒn nh­ thÕ nµo ®Ó cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn mét c¸ch nhÞp nhµng lu«n lµ vÊn ®Ò nan gi¶i cña c¸c quèc gia, thiÕu hay thõa tiÒn lu«n cã t¸c ®éng tiªu cùc cña nã. Tuy nhiªn trong thùc tÕ ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ tuú vµo tõng thêi kú ph¸t triÓn kinh tÕ, tuú voµ hoµn c¶nh cô thÓ cña nÒn kinh tÕ x· héi mµ sö dông chÝnh s¸ch th¾t chÆt hay më réng tiÒn tÖ. §©y lµ vÊn ®Ò mang tÝnh nh¹y c¶m cña c¸c nhµ ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy Ng©n hµng trung ­¬ng ph¶i sö dông hµng lo¹t c¸c c«ng cô nh­: Dù tr÷ b¾t buéc, l·i suÊt, tû gi¸ hèi ®o¸i, t¸i cÊp vèn, nghiÖp vô thÞ tr­êng më. Trong ph¹m vi bµi nghiªn cøu nµy chØ tËp trung vµo viÖc nghiªn cøu hai c«ng cô chÝnh ®ã lµ l·i suÊt vµ nghiÖp vô thÞ tr­êng më. 1. C¬ chÕ t¸c ®éng cña c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®Õn c¸c biÕn sè kinh tÕ vÜ m«. a. Cung cÇu tiÒn tÖ: * Møc cung tiÒn tÖ lµ tæng sè tiÒn cã kh¶ n¨ng thanh to¸n. Møc cung tiÒn bao gåm: tiÒn mÆt ®ang l­u hµnh vµ c¸c kho¶n tiÒn göi kh«ng kú h¹n t¹i c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i. Møc cung tiÒn phô thuéc vµo c¸c nh©n tè sau: + L­îng tiÒn c¬ së + Tû lÖ dù tr÷ cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i (phô thuéc vµo tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc vµ tû lÖ dù tr÷ d­ thõa cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i) + Tû lÖ gi÷ tiÒn mÆt cña c«ng chóng Ng©n hµng Trung ­¬ng víi c¸c c«ng cô tiÒn tÖ trong tay cã thÓ t¸c ®éng vµo l­îng tiÒn th«ng qua: + Qu¶n lý l­îng tiÒn c¬ së (do NHTW n¾m gi÷ quyÒn ph¸t hµnh tiÒn) + Quy ®Þnh tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc ®èi víi c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i (nã t¸c ®éng ®Õn sè nh©n tiÒn ® t¸c ®éng ®Õn l­îng tiÒn dù tr÷ vµ l­îng tiÒn l­u th«ng NHTW sö dông ba c«ng cô kh¸c) Tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc L·i suÊt chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu NghiÖp vô thÞ tr­êng * CÇu tiÒn lµ khèi l­îng tiÒn cÇn ®Ó chi tiªu th­êng xuyªn, ®Òu ®Æn cho nhu cÇu tiªu dïng c¸ nh©n vµ kinh doanh s¶n xuÊt. CÇu tiÒn phô thuéc: Thu nhËp thùc tÕ (tû lÖ thuËn) L·i suÊt (t­¬ng quan nghich) MS i i0 MD M §iÓm c©n b»ng thÞ tr­êng tiÒn tÖ * Cung vµ cÇu tiÒn tÖ c©n b»ng sÏ x¸c ®Þnh møc l·i suÊt c©n b»ng vµ tæng l­îng tiÒn c©n b»ng. Khi NHTW ®iÒu chØnh c¸c møc cung øng tiÒn ë c¸c møc ®é kh¸c nhau th× l·i suÊt danh nghÜa cña nÒn kinh tÕ sÏ thay ®æi. Khi l·i suÊt thay ®æi sÏ t¸c ®éng ®Õu tiªu dïng vµ ®Çu t­ lµm cho chóng thay ®æi tiªu dïng vµ ®Çu t­ lµ yÕu tè cña tæng cÇu do ®ã tæng cÇu thay ®ái lµm GNP thay ®æi. VÝ dô: Khi NHNN ®iÒu chØnh t¨ng cung tiÒn ® ®­êng MS dÞch ph¶i lµm l·i suÊt c©n b»ng gi¶m ® gi¸ tr¸i phiÕu t¨ng ® gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña thu nhËp t­¬ng l¹i cã gi¸ h¬n ® tiªu dïng t¨ng lªn ë mçi møc thu nhËp. MÆt kh¸c: L·i suÊt gi¶m ® Chi phÝ c¬ héi cña viÖc gi÷ tiÒn gi¶m Chi phÝ vay tiÒn gi¶m ® cã nhiÒu dù ¸n lín ®­îc ®Çu t­ Khi tiªu dïng t¨ng, ®Çu t­ gi¶m ® tæng cÇu t¨ng ® GDP gi¶m ® gi¸ t¨ng (l¹m ph¸t) Ng­îc l¹i: MS gi¶m ® ®­êng MS dÞch ph¶i ® l·i suÊt t¨ng ® tiªu dïng gi¶m, ®Çu t­ t¨ng ® tæng cÇu gi¶m ® gi¸ gi¶m. b. M« h×nh IS-LM * §­êng IS lµ tËp hîp c¸c tæ hîp kh¸c nhau gi÷a l·i suÊt vµ thu nhËp phï hîp víi sù c©n b»ng cña thÞ tr­êng hµng ho¸. * §­êng LM biÓu thÞ nh÷ng tæ hîp kh¸c nhau gi÷a l·i suÊt vµ thu nhËp phï hîp víi sù c©n b»ng cña thÞ tr­êng tiÒn tÖ. * Sù c©n b»ng cña IS-LM E0 i i0 ML Y Y E0 i i0 ML Y Y Þ §iÓm c©n b»ng cña c¶ hai thÞ tr­êng hµng ho¸ vµ tiÒn tÖ i0 vµ Y0 lµ møc l·i suÊt vµ thu nhËp c©n b»ng c¶ hai thÞ tr­êng hµng ho¸ vµ tiÒn tÖ. - ChÝnh s¸ch thÞ tr­êng t¸c ®éng ®Õn MS lµm cho LM dÞch chuyÓn vµ thay ®æi l·i suÊt vµ thu nhËp cña nÒn kinh tÕ. * ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ më réng. Khi NHTW ®iÒu chØnh t¨ng l­îng tiÒn MS lµm ®­êng LM dÞch chuyÓn sang ph¶i, thÞ tr­êng c©n b»ng ë møc l·i suÊt míi i1,i0, thu nhËp quèc d©n Y1 > Y0. i i0 i1 E0 LM0 LM1 E1 IS Y0 Y1 Y * ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ thu hÑp i i0 i1 E0 LM0 LM1 E1 IS Y0 Y1 Y Khi NHNN ®iÒu chØnh gi¶m l­îng tiÒn l­u th«ng (nÒn kinh tÕ r¬i vµo t×nh tr¹ng qu¸ nãng) lµm MS gi¶m, ®­êng LM dÞch tr¸i lµm ®iÓm c©n b»ng míi cña nÒn kinh tÕ ë ®iÓm E1 víi i1>i0, Y1 <Y0 Þ l¹m ph¸t t¨ng,twang GDP 2. C¸c c«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. Møc cung øng tiÒn MS tû lÖ thuËn víi sè nh©n tiÒn tÖ. Khi tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc hay gi¶m sÏ lµm cho sè nh©n tiÒn gi¶m hay t¨ng tõ ®ã t¸c ®éng lµm gi¶m hay t¨ng l­îng cung øng tiÒn MS. Ch¼ng h¹n, khi nÒn kinh tÕ ®ang ë t×nh tr¹ng qu¸ nãng (møc t¨ng tr­ëng qu¸ cao so víi møc b×nh th­êng l¹m ph¸t cao …). §Ó gi¶m bít t×nh tr¹ng nµy NHNN thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ th¾t chÆt, ®iÒu chØnh gi¶m møc cung tiÒn. Ch¼ng h¹n, NHNN dïng c«ng cô quy ®Þnh tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc. Lóc nµy NHNN sÏ quy ®Þnh tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc ®èi víi c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i ë møc cao. Sè nh©n tiÒn tÖ sÏ gi¶m xuèng vµ møc cung tiÒn gi¶m ®­êng LM dÞch chuyÓn sang tr¸i lµm cho l·i suÊt t¨ng Þ tiªu dïng vµ ®Çu t­ gi¶m Þ tæng cÇu gi¶m Þ s¶n l­îng gi¶m vµ gi¸ c¶ gi¶m tøc lµ t×nh tr¹ng qu¸ nãng cña nÒn kinh tÕ ®· ®­îc h¹n chÕ. Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ th× c«ng cô nµy cã nhiÒu h¹n chÕ, ®«i khi kh«ng ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ nh­ mong muèn bëi v×: Sè nh©n tiÒn tÖ kh«ng chØ phô thuéc vµo tØ lÖ dù tr÷ b¾t buéc mµ cßn phô thuéc vµo hµnh vi cña c«ng chóng (gi÷ tiÒn hay göi tiÒn) vµ hµnh vi cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i (dù tr÷ d­ thõa). ChÝnh v× thÕ mµ hiÖu qu¶ cña c«ng cô nµy rÊt h¹n chÕ, nhiÒu lóc NHNN rÊt khã kiÓm so¸t ®­îc sè nh©n tiÒn. Do ®ã c«ng cô quy ®Þnh tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc ®­îc sö dông rÊt Ýt vµ dÇn ®­îc thay thÕ b»ng c¸c c«ng cô kh¸c cã hiÖu qu¶ h¬n. b. L·i suÊt chiÕt khÊu – t¸i chiÕt khÊu: Lµ l·i suÊt NHTW quy ®Þnh khi hä cho c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i vay tiÒn ®Ó ®¶m b¶o cã ®Çy ®ñ hoÆc t¨ng thªm dù tr÷ cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i. Khi l·i suÊt chiÕt khÊu thÊp h¬n l·i suÊt thÞ tr­êng vµ ®iÒu kiÖn cho vay thuËn bëi sÏ lµ tÝn hiÖu khuyÕn khÝch c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i vay tiÒn ®Ó t¨ng dù tr÷ vµ më réng cho vay dÉn ®Õn møc cung tiÒn sÏ t¨ng lªn. L·i suÊt t¸i chiÕt khÊu lµ l·i suÊt quy ®Þnh cña NHTW khi hä thùc hiÖn cho c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i vay tiÒn qua h×nh thøc chiÕt khÊu l¹i c¸c th­¬ng phiÕu cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i ®· chiÕt khÊu cho kh¸ch hµng cña hä. VËy khi l·i suÊt chiÕt khÊu vµ t¸i chiÕt khÊu thay ®æi sÏ t¸c ®éng ®Õn dù tr÷ (cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i ) vµ quy m« cho vay cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i, tõ ®ã t¸c ®éng ®Õn l­îng cung øng tiÒn MS vµ t¸c ®éng ®Õn c¸c biÕn sè kinh tÕ vÜ m« cña nÒn kinh tÕ. §©y chÝnh lµ c¬ së cho viÖc ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ b»ng c«ng cô l·i suÊt chiÕt khÊu vµ t¸i chiÕt khÊu cu¶ NHTW. VÝ dô: Khi nÒn kinh tÕ ë møc t¨ng tr­ëng chËm t×nh tr¹ng thiÕu ph¸t triÓn … (nÒn kinh tÕ nguéi l¹nh) ®Ó kÝch thÝch sù t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ, NHTW thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ më réng b»ng viÖc ®iÒu chØnh t¨ng cung tiÒn qua c«ng cô l·i suÊt chiÕt khÊu vµ t¸i chiÕt khÊu. NHTW sÏ quy ®Þnh møc l·i suÊt chiÕt khÊu vµ t¸i chiÕt khÊu thÊp h¬n møc l·i suÊt huy ®éng vèn cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i. Khi ®ã c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i sÏ tÝch cùc vay tiÒn cña NHTW ®Ó më réng cho vay. Møc cung tiÒn MS t¨ng lªn Þ ®­êng LM dÞch ph¶i lµm l·i suÊt gi¶m Þ ®Çu t­, tiªu dïng t¨ng Þ tæng cÇu t¨ng Þ thu nhËp quèc d©n t¨ng Þ gi¸ t¨ng (thiÓu ph¸t ®­îc kh¾c phôc) C«ng cô nµy còng kh¸ quan träng khi c«ng cô thÞ tr­êng më cöa ph¸t triÓn. d. Ho¹t ®éng thÞ tr­êng më: ThÞ tr­êng më cöa lµ thÞ tr­êng tiÒn tÖ cña NHTW ®­îc sö dông ®Ó mua b¸n tr¸i phiÕu kho b¹c cña Nhµ n­íc. Muèn t¨ng hay gi¶m møc cung tiÒn tÖ, NHTW sÏ mua tr¸i phiÕu ë thÞ tr­êng më hay b¸n chóng. KÕt qu¶ lµ hä ®· ®­a thªm vµo hay rót ra thÞ tr­êng mét l­îng tiÒn c¬ së b»ng c¸ch t¨ng dù tr÷ hay gi¶m cña c¸c NHTM, dÉn ®Õn kh¶ n¨ng cho vay t¨ng hay gi¶m, t¨ng hay gi¶m møc tiÒn göi nhê sè nh©n tiÒn tÖ. KÕt qu¶ cuèi cïng lµ møc cung tiÒn t¨ng (hay gi¶m) gÊp béi so víi sè tiÒn mua tÝn phiÕu (hay b¸n ) cña NHTW. §©y lµ mét c«ng cô hÕt søc h÷u hiÖu ®èi víi viÖc ®iÒu chØnh møc cung tiÒn cña NHTW. Nã ®¸p øng mét c¸ch nhanh chãng, kÞp thêi vµ hoµn toµn mang l¹i tÝnh chñ ®éng cho NHTW khi häc ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ b»ng c¸ch ®iÒu chØnh møc cung tiÒn. C«ng cô nµy lµ c«ng cô rÊt quan träng, nã ®­îc sö dông réng r·i vµ dÇn lµ c«ng cô chÝnh ®èi víi tÊt c¶ c¸c NHTW cña c¸c quèc gia trªn thÕ giíi khi thùc hiÖn ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ th«ng qua møc cung tiÒn. e. L·i suÊt: Lµ c«ng cô mang tÝnh chÊt trùc tiÕp cña NHTW khi hä ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ. Nã ®­îc thÓ hiÖn qua viÖc NHTW quy ®Þnh trùc tiÕp ®èi víi l·i suÊt cña nÒn kinh tÕ th«ng qua sµn l·i suÊt, trÇn l·i suÊt, l·i suÊt c¬ b¶n vµ biªn ®é cho phÐp. Tõ l·i suÊt nµy mµ c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i quy ®Þnh l·i suÊt tÝn dông cô thÓ cña m×nh. Ta ®· biÕt, l·i suÊt cã t¸c ®éng ®Õn tiªu dïng vµ ®Çu t­ do ®ã nã t¸c ®éng ®Õn cÇu. Tæng cÇu thay ®æi sÏ lµm cho thu nhËp quèc d©n thay ®æi vµ viÖc lµm, l¹m ph¸t biÕn ®éng. Khi NHTW quy ®Þnh møc l·i suÊt chung (cã thÓ lµ l·i suÊt c¬ b¶n + biªn ®é dao ®éng, sµn vµ trÇn l·i suÊt …) ë c¸c møc ®é kh¸c nhau th«ng qua c¸c biÕn ®éng trung gian sÏ lµm thay ®æi c¸c biÕn sè cña nÒn kinh tÕ quèc d©n tuú theo môc tiªu cña sù ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch. L·i suÊt lµ kÕt qu¶ qu¶ ph¶ ¸nh c©n b»ng cung cÇu trª thÞ tr­êng tiÒn tÖ. Tøc lµ, khi trªn thÞ tr­êng tiÒn tÖ mµ cung hay cÇu tiÒn tÖ thay ®æi sÏ lµm Cöa ¤ng thÞ tr­êng tiÒn tÖ c©n b»ng ë c¸c møc ®é kh¸c nhau, vµ l·i suÊt c©n b»ng ph¶n ¸nh c¸c møc c©n b»ng ®ã. ViÖc NHTW sö dông c«ng cô l·i suÊt, tøc lµ quy ®Þnh l·i suÊt mét c¸ch trùc tiÕp ®«i khi kh«ng ph¶n ¸nh ®­îc ®iÓm c©n b»ng cung cÇu trªn thÞ tr­êng, ®iÒu ®ã cã t¸c dông tiªu cùc h×nh thµnh thÞ tr­êng ngÇm, h¹n chÕ viÖc cho vay cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i lµm ø ®äng vèn, k×m h·m l­u th«ng tiÒn tÖ…. ChÝnh v× thÕ, viÖc thay thÕ c«ng cô trùc tiÕp l·i suÊt b»ng c¸c c«ng cô gi¸n tiÕp cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®Ó l·i suÊt ®­îc tù do biÕn ®æi ph¶n ¸nh cung cÇu tiÒn tÖ, vèn lµ ®iÒu cÇn thiÕt vµ ®óng ®¾n, cÇn thùc hiÖn… f. Tû gi¸ Tû gi¸ lµ mét chÝnh s¸ch quan träng ®èi víi mét nÒn kinh tÕ më. Tû gi¸ ph¶n ¸nh kÕt qu¶ c©n b»ng cña thÞ tr­êng ngo¹i tÖ, nã cã ¶nh h­ëng ®Õn kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña mét quèc gia, kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸ n­íc nµy so víi n­íc kh¸c. ViÖc ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tû gi¸ b»ng viÖc quy ®Þnh tû gi¸ mét c¸ch cøng nh¾c hay ®Ó cho tû gi¸ ®­îc tù do biÕn ®éng ph¶n ¸nh cung cÇu ngo¹i tÖ lµ tuú thuéc vµo mçi quèc gia vµ tuú vµo thêi kú vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ. Xu h­íng chung cña c¸c quèc gia lµ ®Ó cho tû gi¸ ®­îc biÕn ®æi tù do ph¶n ¸nh cung cÇu ngo¹i tÖ. Nhµ n­íc chØ ®iÒu hµnh tû gi¸ th«ng qua viÖc t¸c ®éng ®Õn cung ngo¹i tÖ. * Trªn ®©y lµ 6 c«ng cô chÝnh cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, ®Ó ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®­îc tèt vµ cã hiÖu qu¶ cÇn cã sù phèi hîp gi÷a c¸c c«ng cô vµ lu«n kÕt hîp víi c¸c c«ng chÝnh s¸ch vÜ m« kh¸c. Trong 6 c«ng cô trªn th× 3 c«ng cô thÞ tr­êng më, tû gi¸ vµ l·i suÊt lµ c¸c c«ng cô quan träng nhÊt. Trong ph¹m vi bµi vi bµi cøu phÇn thùc tÕ cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ chØ tËp chung vµo 2 c«ng cô chÝnh s¸ch, ®ã lµ l·i suÊt vµ nghiÖp vô thÞ tr­êng më. PhÇn II. ChÝnh s¸ch l·i suÊt vµ ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng më ë ViÖt Nam thêi gian qua I. §iÒu hµnh chÝnh s¸ch l·i suÊt cña NHNN thêi gian qua. 1. C¬ chÕ ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch l·i suÊt ë ViÖt Nam. Thùc tr¹ng c¬ chÕ ®iÒu hµnh l·i suÊt ë ViÖt Nam cã thÓ chia thµnh c¸c giai ®o¹n sau: Giai ®o¹n 1986-1990 Giai ®o¹n 1991-1995 Giai ®o¹n 1996-8/2000 Giai ®o¹n 8/2000-8/2000 Giai ®o¹n 8/2000 trë ®i §©y lµ b­íc ngoÆt trong c¬ chÕ ®iÒu hµnh l·i suÊt theo h­íng tiÕn tíi tù do l·i suÊt do c¬ chÕ l·i suÊt tr­íc ®©y ch­a cã møc l·i suÊt nµo ®ãng vai trß lµ l·i suÊt chñ ®¹o, ®Þnh h­íng cho c¸c tæ chøc tÝn dông Ên ®Þnh møc l·i suÊt kinh doanh. Tõ tr­íc 8/2000, c¬ chÕ ®iÒu hµnh l·i suÊt lµ quy ®Þnh møc trÇn l·i suÊt, nghÜa lµ giíi h¹n c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i kh«ng ®­îc cho vay víi l·i suÊt v­ît qu¸ møc nµy. BiÖn ph¸p ®ã nh»m b¶o vÖ cho ng­êi vay kh«ng bÞ Ðp bëi c¸c Ng©n hµng. ThÝ dô ®Çu n¨m 2000 NHNN quy ®Þnh møc l·i suÊt cho vay tèi ®a hiÖn hµnh lµ: 0,85%/th¸ng ®èi víi cho vay néi tÖ khu vùc thµnh thÞ, 1,0%/th¸ng ®èi víi c¸c tæ chøc kinh tÕ c¸c møc l·i suÊt tiÒn göi USD tèi ®a ®èi víi c¸c tæ chøc kinh tÕ c¸c møc l·i suÊt tiÒn göi USD tèi ®a hiÖn hµnh lµ 0,5%/n¨m ®èi víi tiÒn göi kh«ng kú h¹n 2,5%/n¨m ®èi víi tiÒn göi cã kú h¹n ®Õn 6 th¸ng vµ 3%/n¨m, ®èi víi tiÒn göi cã kú h¹n trªn 6 th¸ng. Tuy nhiªn chÝnh s¸ch trÇn l·i suÊt chØ thÝch hîp trong tr­êng hîp: Nhu cÇu tÝn dông lín h¬n cung tÝn dông - Ng©n hµng ho¹t ®éng trong mét m«i tr­êng ®éc quyÒn . Trong ®iÒu kiÖn nh­ thÕ, Ng©n hµng lu«n cho vay víi møc l·i suÊt tèi ®a, kh«ng quan t©m ®Õn viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ hay th¸i ®é phôc vô. ThÕ nh­ng, t×nh h×nh 1999 (nhÊt lµ c¸c th¸ng cuèi n¨m 1999) ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng tÝn dông ®· thay ®æi. Nhu cÇu vay thu hÑp l¹i, c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i ®äng vèn kh«ng cho vay ra ®­îc, tÝnh thiÕu æn ®Þnh ë ng­êi vay ®· xuÊt hiÖn nhiÒu h¬n theo quy luËt thÞ tr­êng, ®Æc biÖt lµ cã sù c¹nh tranh cña c¸c n­íc trong khu vùc. T×nh tr¹ng kh¸ch hµng vay vèn gi¶m ®i, nh­ng c¸c tæ chøc tÝn dông l¹i gia t¨ng vÒ sè l­îng dÉn ®Õn sù c¹nh tranh quyÕt liÖt gi÷a c¸c tæ chøc tÝn dông. TÝnh quyÕt liÖt cµng trë nªn gay g¾t h¬n khi mµ ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng tiÒn tÖ cßn ch­a phong phó, c¸c dÞch vô kh¸c cßn ®¬n s¬, lîi nhuËn Ng©n hµng hÇu hÕt lµ tõ ho¹t ®éng cho vay mang l¹i, nªn viÖc tranh giµnh thÞ tr­êng s¶y ra chØ cßn b»ng c¸ch h¹ l·i suÊt. - ViÖc c¹nh tranh h¹ l·i suÊt ®­a ®Õn hiÖn t­îng nghÞch lý, doanh sè lín, rñi ro cao nh­ng tû suÊt lîi nhuËn l¹i nhá, thay v× rñi ro cao th× lîi nhuËn cao. - ViÖc c¹nh tranh h¹ l·i suÊt giµnh giËt kh¸ch hµng ®­a ®Õn mét sù véi v· trong kiÓm tra c¸c ®iÒu kiÖn vay vèn, thËm chÝ bá qua c¶ c¸c yÕu tè ph¸p nh©n cña doanh nghiÖp (nh­ cho c¸c chi nh¸nh, c¸c C«ng ty phô thuéc vay khi ch­a cã sù ®ång ý cua C«ng ty mÑ …) - ViÖc c¹nh tranh l·i suÊt ®­a ®Õn t×nh tr¹ng kh¸ch hµng ch¹y vßng quanh c¸c Ng©n hµng vay Ng©n hµng ®Ó tr¶ nî Ng©n hµng kh¸c lµm mÊt tÝnh æn ®Þnh, ®­a ®Õn Ng©n hµng kh«ng ®ñ thêi gian vµ ®iÒu kiÖn ®Ó kiÓm so¸t kh¸ch hµng, bëi v× kh¸ch hµng chØ dõng l¹i ë mét Ng©n hµng víi thêi gian kh¸ ng¾n. - ViÖc c¹nh tranh cßn ®­a ®Õn t×nh tr¹ng cho vay kh«ng cßn quan t©m ®Õn tÝnh thêi vô, tÝnh chu kú s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp… - ViÖc c¹nh tranh h¹ l·i suÊt nh­ vËy lµm Ng©n hµng bÞ thiÖt h¹i. Lîi nhuËn Ýt kh«ng ®ñ lËp quü dù phßng cho rñi ro trong ho¹t ®éng kinh tÕ, lîi nhuËn Ýt kh«ng ®ñ tÝch luü ®Ó ®æi míi l¹i hÖ thèng trang thiÕt bÞ ®Ó theo kÞp c¸c Ng©n hµng Nhµ n­íc trong khu v­C«ng ty nãi chng vµ chi nh¸nh cña hä ®ang ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam nãi riªng. ThËm chÝ viÖc c¹nh tranh ®ã cßn lµm cho kh«ng Ýt c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i cæ phÇn cã nguy c¬ kh«ng cßn kh¶ n¨ng ho¹t ®éng bëi kh«ng ®ñ bï ®¾p chi phÝ. Tr­íc t×nh tr¹ng nh­ thÕ th× chÝnh s¸ch l·i suÊt ®iÒu hµnh b»ng trÇn l·i suÊt xem ra kh«ng cßn thÝch hîp lóc nµy kh«ng cßn Ng©n hµng nµo ¸p dông l·i suÊt tèi ®a ®Ó cho vay mµ chØ cè g¾ng tèi thiÓu l·i suÊt ®Ó giµnh kh¸ch hµng. §Ó phï hîp víi thùc thiÔn vµ khøc phôc nh÷ng bÊt cËp cña chÝnh s¸ch l·i suÊt ®iÒu hµnh b»ng trÇn l·i suÊt, Ng©n hµng Nhµ n­íc ®· kÞp thêi thay ®æi c¬ chÕ ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch l·i suÊt chuyÓn tõ ®iÒu hµnh b»ng trÇn l·i suÊt sang quy ®Þnh l·i suÊt c¬ b¶n ®èi víi c¸c lo¹i tiÒn cho vay cña c¸c tæ chøc tÝn dông. ViÖc ®èi míi c¬ chÕ ®iÒu hµnh l·i suÊt ®· ®­îc quy ®Þnh trong c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt. Theo luËt Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam: “Ng©n hµng Nhµ n­íc x¸c ®Þnh vµ c«ng bè l·i suÊt c¬ b¶n vµ l·i suÊt t¸i cÊp vèn ” vµ “l·i suÊt c¬ b¶n lµ l·i suÊt do Ng©n hµng Nhµ n­íc c«ng bè lµm c¬ së cho c¸c tæ chøc tÝn dông Ên ®Þnh l·i suÊt kinh doanh ” Trong b¸o c¸o cña ChÝnh phñ do thñ t­ëng Phan V¨n Kh¶i tr×nh bµy t¹i kú häp thø 6 Quèc héi kho¸ X – th¸ng 11/1999: “Ng©n hµng cÇn sím thay viÖc ®Þnh l·i suÊt trÇn b»ng viÖc ¸p dông l·i suÊt c¬ b¶n theo luËt Ng©n hµng ®i ®«i víi sö dông c«ng cô ®iÒu tiÕt l­u th«ng tiÒn tÖ phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng… gi¶i ph¸p c¬ b¶n vµ l©u dµi lµ ®æi míi c¬ chÕ l·i suÊt ®ång thêi ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i lµm ¨n cã l·i, tr¶ ®­îc nî… “ KÓ tõ ngµy 5/8/2000, theo quyÕt ®Þnh sè 241/Q§/NHNN mét cña thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ n­íc ®· chÝnh thøc thay ®æi c¬ chÕ ®iÒu hµnh trÇn l·i suÊt cho vay b»ng c¬ chÕ l·i suÊt c¬ b¶n ®èi víi cho vay b»ng ®ång ViÖt Nam vµ c¬ chÕ l·i suÊt thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý ®èi víi cho vay b»ng ngo¹i tÖ. Theo ®ã, ®èi víi l·i suÊt cho vay b»ng ®ång ViÖt Nam c¸c tæ chøc tÝn dông sÏ Ên ®Þnh l·i suÊt cho vay ®èi víi kh¸ch hµng trªn c¬ së l·i suÊt c¬ b¶n do Ng©n hµng Nhµ n­íc c«ng bè theo nguyªn t¾c l·i suÊt cho vay khong v­ît qu¸ møc l·i suÊt c¬ b¶n vµ biªn ®é do thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ n­íc quy ®Þnh cho tõng thêi kú. Trong ®ã, l·i suÊt c¬ b¶n ®­îc Ng©n hµng Nhµ n­íc c«ng bè trªn c¬ së tham kh¶o møc l·i suÊt cho vay th­¬ng m¹i ®èi víi kh¸ch hµng tèt nhÊt cña nhãm c¸c tæ chøc tÝn dông ®­îc lùa chän theo quy ®Þnh cña thèng ®éc Ng©n hµng Nhµ n­íc trong tõng thêi kú, cßn biªn ®é th× ®­îc c«ng bè hµng th¸ng trong tr­êng hîp cÇn thiÕt, Ng©n hµng Nhµ n­íc sÏ c«ng bè ®iÒu chØnh kÞp thêi. C¬ chÕ ®iÒu hµnh l·i suÊt míi b»ng l·i suÊt c¬ b¶n nh­ thÕ ®­îc h×nh thµnh trªn c¬ së nguyªn t¾c thÞ tr­êng nh­ng víi b­íc ®i thÝch hîp, thËn träng, phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña thÞ tr­êng tiÒn tÖ, tõng b­íc tiÕn tíi tù do ho¸ l·i suÊt, quèc tÕ ho¸ ho¹t ®éng tµi chÝnh trong n­íc, ®ång thêi víi c¸c biÖn ph¸p ph¸t triÓn thÞ tr­êng tiÒn tÖ vµ n©ng cao n¨ng lùc tµi chÝnh vµ n¨ng lùc ®iÒu hµnh cña c¸c tæ chøc tÝn dông, xö lý l·i suÊt VN§ trong mèi quan hÖ víi l·i suÊt ngo¹i tÖ vµ chÝnh s¸ch tû gi¸, qu¶n lý ngo¹i hèi. Cô thÓ lµ: - §èi víi l·i suÊt cho vay b»ng VN§: Ng©n hµng Nhµ n­íc bá viÖc quy ®Þnh trÇn l·i suÊt cho vay cña tæ chøc tÝn dông ®èi víi kh¸ch hµng, chuyÓn sang x¸c ®Þnh vµ c«ng bè l·i suÊt c¬ b¶n víi tû lÖ % biªn ®é trªn, dùa trªn viÖc tham kh¶o l·i suÊt cho vay ng¾n h¹n th«ng th­êng cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i ¸p dông ®èi víi kh¸ch hµng vay cã uy tÝn trong viÖc sö dông vèn vay, tr¶ nî, cã rñi ro thÊp. L·i suÊt cho vay vµ huy ®éng cña tæ chøc tÝn dông g¾n víi l·i suÊt c¬ b¶n. Theo ®ã, l·i suÊt cho vay cña tæ chøc tÝn dông cao nhÊt = l·i suÊt c¬ b¶n + tû lÖ %. ThÝ dô: T¹i thêi ®iÓm th¸ng 8/2000: L·i suÊt c¬ b¶n lµ 0,75%/th¸ng Biªn ®é trªn ®èi víi l·i suÊt cho vay ng¾n h¹n lµ 0,3%/th¸ng. Biªn ®é trªn ®èi víi l·i suÊt cho vay trung h¹n, dµi h¹n lµ 0,5%/th¸ng. Víi l·i suÊt c¬ b¶n vµ biªn ®é nh­ trªn lµ phï hîp víi mÆt b»ng l·i suÊt ®· vµ ®ang ®­îc h×nh thµnh trªn thÞ tr­êng n«ng th«n vµ thµnh thÞ hiÖn nay, kh«ng t¸c ®éng lµm thay ®æi l·i suÊt thÞ tr­êng vµ kh«ng t¹o ra t©m lý vÒ viÖc Ng©n hµng Nhµ n­íc t¨ng trÇn l·i suÊt. - §èi víi l·i suÊt cho vay b»ng ngo¹i tÖ: Cho vay b»ng §« la Mü: Bá viÖc quy ®Þnh trÇn l·i suÊt cho vay Ng©n hµng th­¬ng m¹i ®èi víi kh¸ch hµng, chuyÓn sang c¬ chÕ l·i suÊt linh ho¹t, phï hîp víi thÞ tr­êng quèc tÕ nh­ng vÉn cã sù kiÓm so¸t cña Nhµ n­íc, cô thÓ lµ l·i suÊt cho vay ng¾n h¹n (tõ 18 n¨m trë lªn) kh«ng v­ît qu¸ møc SIBOR kú h¹n 6 th¸ng +2,5%/n¨m. Cho vay b»ng c¸c lo¹i ngo¹i tÖ kh¸c: Do chiÕm tû lÖ nhá trong ho¹t ®éng tiÒn göi vµ tÝn dông trªn thÞ tr­êng nªn cho phÐp c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i tù xem xÐt quyÕt ®Þnh l·i suÊt tiÒn göi, l·i suÊt cho vay cña c¸c ngo¹i tÖ nµy trªn c¬ së l·i suÊt thÞ tr­êng quèc tÕ vµ cung cÇu vèn tÝn dông cña tõng lo¹i ngo¹i tÖ ë trong n­íc. - C¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i cung cÊp th«ng tin tham kh¶o cho Ng©n hµng Nhµ n­íc vÒ l·i suÊt bao gåm: Ng©n hµng ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam, Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam, Ng©n hµng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn ViÖt Nam, Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ViÖt Nam, Ng©n hµng th­¬ng m¹i cæ phÇn ¸ ch©u, Ng©n hµng th­¬ng m¹i cæ phÇn Qu©n ®éi, Ng©n hµng ANZ, Ng©n hµng HSBC vµ Ng©n hµng VIDPUBLIC. C¸c môc tiªu cña chÝnh s¸ch l·i suÊt ®ang h­íng tíi. - Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng tiÒn tÖ hiÖn nay, c¬ chÕ l·i suÊt míi kh«ng lµm t¨ng mÆt b»ng l·i suÊt thÞ tr­êng t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó tæ chøc tÝn dông huy ®éng vèn ë trong vµ ngoµi n­íc ë møc cao ®Ó ®¶m b¶o vèn cho t¨ng tr­ëng tÝn dông cã chÊt l­îng, ®¸p øng yªu cÇu cña chñ tr­¬ng trÝch cÇu, thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ, æn ®Þnh gi¸ trÞ ®èi néi vµ ®èi ngo¹i c¶u ®ång ViÖt Nam. - T¹o ®iÒu kiÖn cho tæ chøc tÝn dông vµ kh¸ch hµng göi, vay vèn cã thÓ tho¶ thuËn ®Ó lùa chän l·i suÊt cè ®Þnh hoÆc l·i suÊt cã ®iÒu chØnh linh ho¹t, cã lîi cho c¸c bªn khuyÕn khÝch tæ chøc tÝn dông më réng huy ®éng vµ cho vay vèn trung vµ dµi h¹n. Riªng l·i suÊt cho vay b»ng ngo¹i tÖ tuy ®· tiÕp cËn dÇn víi th«ng lÖ quèc tÕ nh­ng sÏ thÊp h¬n mÆt b»ng thÞ tr­êng quèc tÕ, phï hîp víi cung cÇu vèn ngo¹i tÖ thÞ tr­êng trong n­íc hiÖn nay, cã lîi cho c¶ doanh nghiÖp vµ Ng©n hµng th­¬ng m¹i, t¹o ®iÒu kiÖn Ng©n hµng th­¬ng m¹i më réng cho vay vèn ngo¹i tÖ h¹n chÕ göi vèn ngo¹i tÖ ë n­íc ngoµi. - T¹o khu«n khæ linh ho¹t cho c¸c tæ chøc khi ¸p dông l·i suÊt phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña tõng vïng vµ møc ®é rñi ro theo thêi h¹n cho vay vµ ®èi t­îng kh¸ch hµng vay nh­ng Ng©n hµng th­¬ng m¹i vÉn kiÓm so¸t ®­îc l·i suÊt ®Ó tr¸nh viÖc c¸c tæ chøc tÝn dông t¨ng l·i suÊt cho vay qu¸ møc, ¶nh h­ëng ®Õn ®Çu t­ cña nÒn kinh tÕ, thóc ®Èy ph©n bæ vèn tÝn dông linh ho¹t gi÷a c¸c lÜnh vùc kinh tÕ, khu vùc thµnh thÞ vµ n«ng th«n phï hîp víi sù ph¸t triÓn kh«ng ®Òu cña thÞ tr­êng tµi chÝnh n­íc ta hiÖn nay. - Lµm cho mèi quan hÖ gi÷a l·i suÊt VN§ tû gi¸ l·i suÊt ngo¹i tÖ linh ho¹t h¬n, ph¶n ¸nh ®­îc chÝnh x¸c h¬n cung cÇu vèn, ngo¹i tÖ, t¹o c¬ së cho Ng©n hµng Nhµ n­íc khi cÇn thiÕt cã thÓ can thiÖp ®Ó æn ®Þnh thÞ tr­êng. §ång thêi viÖc triÓn khai c¬ chÕ l·i suÊt míi, Ng©n hµng Nhµ n­íc theo dâi chÆt chÏ sù diÔn biÕn cña kinh tÕ vÜ m« vµ thÞ tr­êng tiÒn tÖ kh¸c ®¶m b¶o cho sù vËn hµnh c¬ chÕ l·i suÊt míi phï hîp víi môc tiªu ®Ò ra. 2. KÕt qu¶ cña viÖc ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ th«ng qua chÝnh s¸ch l·i suÊt, h¹n chÕ cña c¬ chÕ ®iÒu chØnh trùc tiÕp. Trong thÕ giíi 10 n¨m qua, viÖc sö dông hÖ thèng c«ng cô ®iÒu tiÕt trùc tiÕp (h¹n møc tÝn dông, trÇn l·i suÊt, tû gi¸) nãi chung vµ cña chÝnh s¸ch l·i suÊt nãi riªng, mÆc dï nh÷ng h¹n chÕ cña nã ®· ®­îc biÕt tr­íc, lµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña ViÖt Nam khi nh÷ng ®iÒu kiÖn sö dông c«ng cô gi¸n tiÕp ch­a ®­îc h×nh thµnh. Thùc tÕ, c¬ chÕ ®iÒu chØnh trùc tiÕp ®· ®em l¹i sù thµnh c«ng ®¸ng kÓ cho chÝnh s¸ch tiÒn tÖ thËp kû 90 khi nh×n vµo c¸c chØ sè ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng cña c¸c môc tiªu vÜ m«, l¹m ph¸t, s¶n l­îng, c«ng ¨n viÖc lµm. chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®· ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ tèi ®a cña nã. tû lÖ l¹m ph¸t d­íi mét ch÷ sè cïng víi tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n lµ 8,6%/n¨m trong gÇn 10 n¨m. §iÒu nµy d­êng nh­ tr¸i víi kÕt luËn cña c¸c nhµ kinh tÕ häc hiÖn ®¹i khi cho r»ng, chÝnh s¸ch tiÒn tÖ chØ cã thÓ ¶nh h­ëng ®Õn c¸c yÕu tè thùc cña nÒn kinh tÕ nh­ s¶n l­îng hoÆc c«ng ¨n viÖc lµm trong thêi gian ng¾n tõ mét ®Õn 10 n¨m. VÒ mÆt dµi h¹n, c¸c yÕu tè nµy cã xu h­íng quay vÒ møc tù nhiªn cña nã, do ®ã mäi sù thay ®æi cña khèi l­îng tiÒn cung øng kh«ng g©y nªn nh÷ng ¶nh h­ëng ®Õn s¶n l­îng vµ thÊt nghiÖp ngo¹i trõ sù biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶. Thùc chÊt hiÖu qu¶ bÒn v÷ng cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ trong thÕ giíi qua kh«ng chØ lµ kÕt qu¶ cña riªng chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, mµ cßn lµ kÕt qu¶ cña riªng chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, mµ cßn lµ kÕt qu¶ cña viÖc sö dông c¸c gi¶i ph¸p cña c¸ch m¹nh mÏ cã kh¶ n¨ng më réng liªn tôc møc s¶n l­îng tiÒm n¨ng, trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ ®a phÇn, chÝnh s¸ch kho¸n ®Õn hé n«ng d©n, chÝnh s¸ch cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n­íc… NÕu quan niÖm r»ng môc tiªu hµng ®Çu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ lµ æn ®Þnh gi¸ trÞ ®ång tiÒn ®èi víi ý nghÜa lµ æn ®Þnh tû lÖ l¹m ph¸t møc thÊp th× trong thêi gian võa qua, mùc tiªu nµy ch­a ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch hoµn h¶o, tû lÖ l¹m ph¸t biÕn ®éng t­¬ng ®èi m¹nh vµ khã dù ®o¸n tõ n¨m nay qua n¨m kh¸c. nh÷ng t¸c ®éng vÒ hiÖu qu¶ vµ ph©n phèi l¹i cña l¹m ph¸t do ¶nh h­ëng ®Õn gi¸ trÞ thùc cña c¸c chØ tiªu gi¸ trÞ kh«ng chØ nµy sinh tõ møc l¹m ph¸t cao mµ chñ yÕu tõ sù bÊt æn ®Þnh cña tû lÖ l¹m ph¸t. Vµ ®iÒu quan träng h¬n lµ b¾t ®Çu tõ n¨m 1996, mÆc dï tæng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n t¨ng liªn tôc nh­ng gi¸ c¶ cã xu h­íng gi¶m ë c¸c th¸ng ®Çu n¨m 1996,1997,1998 vµ sù gi¶m gi¸ nµy diÔn ra hÇu hÕt c¸c th¸ng trong n¨m 1999. Tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ còng gi¶m m¹nh tõ n¨m 1988. §iÒu nµy chøng tá chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i tá ra lóng tóng vµ thiÕu chñ ®éng trong viÖc ®iÒu tiÕt l­îng tiÒn cung øng ®Ó ®¶m b¶o nã phï hîp víi nhu cÇu tiÒn tÖ cña nÒn kinh tÕ. Lý do chñ yÕu dÉn ®Õn t×nh tr¹ng nµy cã lÏ xuÊt ph¸t tõ h¹n chÕ vèn cã cña c¬ chÕ ®iÒu chØnh trùc tiÕp trong ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ mµ cµng béc lé râ nÐt. Thø nhÊt, c¸c c«ng cô trùc tiÕp kh«ng cho phÐp Ng©n hµng Nhµ n­íc cã thÓ ®iÒu chØnh linh ho¹t vèn kh¶ dông trong ®iÒu kiÖn vèn thõa. T×nh tr¹ng dù tr÷ kh«ng mong mèn ë Ng©n hµng th­¬ng m¹i b¾t ®Çu tõ 1994 vµ kÐo dµi cho ®Õn nay. Lý do ban ®Çu cã lÏ bëi viÖc duy tr× l·i suÊt tiÒn göi cao cïng víi viÖc khèng chÕ trÇn tÝn dông trong nhwnhx n¨m 1994-1996, bëi dù tr÷ ngo¹i tÖ t¨ng lªn rÊt m¹nh trong thêi gian naya vµ tû lÖ tiÒn mÆt trªn tiÒn göi cã xu h­íng gi¶m xuèng (n¨m 1995 tû lÖ nµy lµ 1,3, n¨m 1996:0,8, n¨m 1997: 0,5). Tuy nhiªn, lý do chñ yÕu cña t×nh tr¹ng nµy tõ 1997 ®Õn nay l¹i n»m ë sù gi¶m sót tæng cÇu cña nÒn kinh tÕ, ph¶n ¸nh sù gi¶m sót nhu cÇu tiÒn tÖ, ®Æc biÖt lµ nhu cÇu vÒ dao dÞch. Thùc tÕ nµy lµm cho c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i ph¶i chÞu ¸p lùc rÊt m¹nh vÒ chi phÝ vèn ®ång thêi lµm gi¶m thiÓu tÝnh hiÖu qu¶ cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. Ngoµi dù tr÷ b¾t buéc (thay ®æi rÊt chËm ch¹p) Ng©n hµng Nhµ n­íc kh«ng cã c«ng cô ®Ó hÊp thô l­îng vèn kh¶ dông thõa mét c¸ch chñ ®éng. Nh­ng v× nhiÒu lý do, nã ®· kh«ng tån t¹i. Thø hai, c«ng cô trùc tiÕp ngµy cµng tá ra thiÕu chñ ®éng trong viÖc ®iÒu chØnh l­îng tiÒng cung øng vµ do ®ã lµm gi¶m hiÖu lùc cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn râ rÖt trong hai n¨m (1998-1999)khi trÇn l·i suÊt gi¶m liªn tôc nh­ng gi¸ c¶ vµ s¶n l­îng kh«ng t¨ng mµ tiÕp tôc gi¶m. §­¬ng nhiªn, sù gi¶m sót nµy xuÊt ph¸t chñ yÕu tõ c¸c yÕu tè thùc cña nÒn kinh tÕ chø kh«ng hoµn toµn xuÊt ph¸t tõ yÕu tè tiÒn tÖ danh nghÜa. Nh÷ng chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®· kh«ng chñ ®éng khi ®èi mÆt víi t×nh tr¹ng nµy vµ do ®ã lµm cho sù t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ trë nªn kÐm hiÖu qu¶. Thùc tÕ c¸c quyÕt ®Þnh ®iÒu chØnh trÇn l·i suÊt cho vay, tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc th­êng ®uæi theo sù gi¶m gi¸ vµ ®i sau sù ®iÒu chØnh sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng bëi nã ph¶i c¨n cø vµo dÊu hiÖu cña thÞ tr­êng thay cho viÖc ph¶i t¹o nªn nh÷ng dÊu hiÖu ®ã. C¸c ®ît ®iÒu chØnh trÇn lao ®éng v× thÕ cã t¸c dông kh¼ng ®Þnh h¬n lµ h­íng dÉn diÔn biÕn thùc tÕ vµ dù ®o¸n cña c«ng chóng. §iÒu nµy lµm triÖt tiªu ¶nh h­ëng tÝch cùc cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. Thø ba, hiÖu lùc t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ bÞ h¹n chÕ v× kh«ng lîi dông ®­îc c¸c kªnh dÉn truyÒn ®a d¹ng qua l·i suÊt, qua kªnh tÝn dông vµ qua thÞ tr­êng tµi chÝnh víi nh÷ng ¶nh h­ëng qua gi¸ tr¸i phiÕu, cæ phiÕu vµ gi¸ ngo¹i tÖ. Kªnh truyÒn dÉn gi¸n tiÕp chñ yÕu lîi dông c¬ chÕ t¸c ®éng cña thÞ tr­êng tµi chÝnh th«ng qua sù thay ®æi gi¸ ta× s¶n vµ c¬ cÊu l¹i danh môc ®Çu t­ cña ng­êi ®Çu t­. Víi c¸c c«ng cô gi¸n tiÕp, ®Æc biÖt lµ nghiÖp vô thÞ tr­êng më, NHTW cã thÓ ®a ph­¬ng truyÒn t¸c ®éng cña nã ®Õn c¸c môc tiªu cuèi cïng cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ bao gåm c¸c kªnh dÉn truyÒn trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp. Kªnh truyÒn dÉn trùc tiÕp. MS­ ® chi tiªu ­ ® GDP danh nghÜa ­ ® GDP thùc tÕ ­ L¹m ph¸t ­ ChÝnh s¸ch tÝn dông NhËp khÈu ­ Tµi kho¶n v·ng lai béi chi ChÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi XuÊt khÈu ¯ VND gi¶m gi¸ Kªnh truyÒn dÉn gi¸n tiÕp MS­ Thay ®æi danh môc ®Çu t­ L·i suÊt ng¾n h¹n¯ L­îng mua TÝn phiÕu ­ ® gi¸ tr¸i phiÕu ­ ® møc sinh lêi¯ Cæ phiÕu ­ ® gi¸ tr¸i phiÕu ­ ® møc sinh lêi¯ Cæ phiÕu ­ ® gi¸ cæ phiÕu ­ ® møc sinh lêi¯ C¬ cÊu l¹i danh môc ®Çu t­ L·i suÊt hoÆc tû lÖ sinh lêi ¯ Chi tiªu cho khu vùc nh¹y Chi tiªu cho c¸c ®å dïng l©u bÒn c¶m víi l·i suÊt­ GDP danh nghÜa ­ NÒn kinh tÕ ®ang ®øng tr­íc th¸ch thøc cña nhu cÇu më cöa vµ héi nhËp toµn diÖn, mét chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cøng nh¾c vµ kÐm hiÖu qu¶ sÏ kh«ng ®¶m b¶o cho nã tr¸nh ®­îc nh÷ng ¶nh h­ëng m¹nh mÏ tõ thÞ tr­êng bªn ngoµi. H¬n n÷a, sau h¬n m­êi n¨m ®æi míi vµ nh÷ng c¶i c¸ch m¹nh h¬n trong lÜnh vùc Ng©n hµng, nh÷ng ®iÒu kiÖn cho phÐp sö dông c¬ chÕ ®iÒu chØnh gi¸n tiÕp ®ang dÇn h×nh thµnh , høa hÑn mét kh¶ n¨ng ch¾c ch¾n cho sù chuyÓn ®æi c¬ chÕ ®iÒu hµnh l­îng tiÒn cung øng. II. NghiÖp vô thÞ tr­êng më ë ViÖt Nam. 1. Thùc tiÔn ho¹t ®éng cña nghiÖp vô thÞ tr­êng më trong thêi gian qua N¨m 2000 ®· ®¸nh dÊu nhiÒu chuyÓn biÕn tÝch cùc trong lÜnh vùc tµi chÝnh, Ng©n hµng. LÇn ®Çu tiªn trong lÞch sö, hai lo¹i thÞ tr­êng ®Æc thï trong tæng thÓ thÞ tr­êng tµi chÝnh lµ thÞ tr­êng më vµ thÞ tr­êng chøng kho¸n ®· chÝnh thøc ho¹t ®éng thÞ tr­êng chøng kho¸n – kªnh huy ®éng vèn trung vµ dµi h¹n th«ng qua viÖc ph¸t hµnh vµ mua b¸n chøng kho¸n ®· khai tr­¬ng vµo ngµy 20/7/2000. NghiÖp vô thÞ tr­êng më (NHTW ) b¾t ®Çu vËn hµnh vµo 12/7/2000 ghi nhËn viÖc chuyÓn ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ tõ c«ng cô trùc tiÕp sang c«ng cô gi¸n tiÕp cña Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam. Cã thÓ nãi hai sù kiÖn næi bËt nhÊt trong ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ n¨m 2000 lµ thùc hiÖn nghiÖp vô thÞ tr­êng më vµ l·i suÊt c¬ b¶n ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu vµo 5/8/2000 c¶ hai c«ng cô nµy ®Òu b­íc ®Çu ph¸t huy ®­îc vai trß cña m×nh ®èi víi c¸c môc tiªu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. NVTTM ®· cã t¸c dông nhÊt ®Þnh tíi vèn kh¶ dông cña c¸c tæ chøc tÝn dông tham gia thÞ tr­êng, ®a d¹ng ho¸ kªnh huy ®éng vµ lu©n chuyÓn vèn, t¹o ra kh¶ n¨ng phèi kÕt hîp gi÷a thÞ tr­êng liªn Ng©n hµng – thÞ tr­êng më – thÞ tr­êng chøng kho¸n trong c¸c thÞ tr­êng tµi chÝnh ë ViÖt Nam hiÖn nay. NVTTM cña Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam lµ ho¹t ®éng hoµn toµn míi c¶ vÒ lý luËn vµ néi dung ho¹t ®éng ®èi víi ViÖt Nam mµ ®iÒu kiÖn vËn hµnh vµ ph¸t huy hiÖu qu¶ cña nã kh«ng ph¶i lµ dÔ dµng. Quy chÕ ho¹t ®éng cña NVTTM ®­îc ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 85/2000/Q§-NHNN14 ngµy 9/3/2000 lµ phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. Qua h¬n nöa n¨m ho¹t ®éng,ban ®iÒu hµnh NVTTM ®· cã chØ ®¹o s¸t sao ®èi víi ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng, do ®ã gãp phÇn kh¾c phôc c¸c khã kh¨n b­íc ®Çu trong thêi gian vËn hµnh. Thµnh viªn tham gia NVTTM lµ c¸c tæ chøc tÝn dông vµ Ng©n hµng Nhµ n­íc, bao gåm 20 thµnh viªn (tÝnh ®Õn th¸ng 9/2001) mét sè l­îng thµnh viªn qu¸ Ýt ái. Trong sè 20 thµnh viªn tham gia thÞ tr­êng th× chñ yÕu lµ 4 Ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh vµ trªn thùc tÕ c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh n¾m gi÷ tíi 70% l­îng tÝn dông phiÕu kho b¹c, tÝn phiÕu Ng©n hµng Nhµ n­íc (lµ hai lo¹i hµng ho¸ chÝnh thøc ®­îc giao dÞch trªn thÞ tr­êng më hiÖn nay) L­îng hµng ho¸ qu¸ Ýt ái. HiÖn nay l­îng hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng chØ cã kho¶ng 4000 tû ®ång gi¸ trÞ tr¸i phiÕu chÝnh phñ vµ 400 tû ®ång gi¸ trÞ tÝn phiÕu Ng©n hµng Nhµ n­íc. Tõ khi b¾t ®Çu giao dÞch ®Õn 31/12/2000 cø 10 ngµy Ng©n hµng Nhµ n­íc tiÕn hµnh 1 phiªn giao dÞch trªn thÞ tr­êng më. Trong th¸ng 8/2000 do l­îng vèn kh¶ dông cña hÖ thèng Ng©n hµng lµ d­ thõa nªn Ng©n hµng Nhµ n­íc b¸n ra mét l­îng tÝn phiÕu lµ 550 tû ®ång (khèi l­îng trµo b¸n trong th¸ng ®­îc mua hÕt toµn bé víi møc l·i suÊt tõ 4%-5,35%). Tõ th¸ng 9 ®Õn cuèi th¸ng 12/2000 do cã sù h¹n chÕ cña Ng©n hµng Nhµ n­íc ë cöa sæ chiÕt khÊu (cã thÓ ®©y lµ h×nh thøc hç trî cho sù vËn hµnh nghiÖp vô thÞ tr­êng më ra ®êi) vµ nhu cÇu tÝn dông VND t¨ng nhanh (vay ngo¹i tÖ chÞu rñi ro lín v× tû gi¸ chÞu søc Ðp cao) trong khi huy ®éng ngo¹i tÖ t¨ng dÉn ®Õn khan hiÕm vèn kh¶ dông trong hÖ thèng Ng©n hµng, Ng©n hµng Nhµ n­íc ®· mau vµo (sö dông giao dÞch ®¶o chiÒu) giÊy tê cã gi¸ trong 14 phiªn liªn tôc víi doanh sè 1353,5tû. Tõ 1/1/2001, Ng©n hµng Nhµ n­íc thùc hiÖn giao dÞch ®Þnh kú 7 ngµy/lÇn tõ ®Çu n¨m 2001 ®Õn 15/2/2001 l­îng vèn kh¶ dông tiÕp tôc thiÕu do nhu cÇu tiÒn mÆt t¨ng (trong ®ã nguyªn nh©n ®©y lµ thêi gian cuèi n¨m ©m lÞch), Ng©n hµng Nhµ n­íc tiÕp tôc mua vµo giÊy tê cã gi¸, chñ yÕu lµ mua kú h¹n do tÝnh ®Õn yÕu tè l­îng vèn kh¶ dông cã thÓ t¨ng lªn sau dÞp tÕt nguyªn ®¸n. Tõ 21/2/2001 ®Õn 14/3/2001, l­îng vèn kh¶ dông cã biÓu hiÖn d­ thõa, ®Ó rót bít ph­¬ng tiÖn thanh to¸n khái hÖ thèng Ng©n hµng, Ng©n hµng Nhµ n­íc thùc hiÖn b¸n h¼n l­îng giÊy tê cã gi¸ víi gi¸ trÞ lµ 470 tû VND. Tõ 21/3 ®Õn cuèi th¸ng 4/2001, do nhu cÇu vèn kh¶ dông t¨ng, Ng©n hµng Nhµ n­íc tæ chøc c¸c phiªn giao dÞch trªn thÞ tr­êng më vèi môc tiªu cung øng thªm ph­¬ng tiÖn thanh to¸n cho hÖ thèng (cã mét phiªn giao dÞch ngµy 11/4 do lçi tõ phÝa c¸c tæ chøc tÝn dông bá thu kh«ng hîp lÖ, nªn kh«ng tæ chøc nµo tróng thÇu, mÆc dï vÉn cã nhu cÇu vÒ vèn kh¶ dông). Nh­ vËy, cã thÓ thÊy, Ng©n hµng Nhµ n­íc ®· cè g¾ng thùc hiÖn viÖc ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ b»ng c«ng cô gi¸n tiÕp. NghiÖp vô thÞ tr­êng më ®· ®­îc thùc hiÖn t­¬ng ®èi linh ho¹t ®¸p øng ®­îc phÇn nµo ®ã nhu cÇu vÒ vèn kh¶ dông còng nh­ gi¶i quyÕt ®­îc mét phÇn l­îng vèn kh¶ dông còng nh­ gi¶i quyÕt ®­îc mét phÇn l­îng vèn kh¶ dông d­ thõa trong mét sè thêi kú. C¸c c«ng cô vµ h×nh thøc thùc hiÖn còng ®· ®­îc ¸p dông t­¬ng ®èi thµnh c«ng nh­ ®Êu thÇu l·i suÊt, ®Êu thÇu khèi l­îng xÐt khèi l­îng thÇu theo ph­¬ng ph¸p tÝnh l·i suÊt riªng (KiÓu Mü). Tuy nhiªn, do cßn h¹n chÕ c¶ vÒ c¬ së vËt chÊt tr×nh ®é c¸n bé, sù ®¬n s¬ cña thÞ tr­êng tµi chÝnh, sù bÊt cËp trong vÊn ®Ò l­îng thµnh viªn tham gia thÞ tr­êng còng nh­ khèi giÊy tê cã gi¸ do c¸c thµnh viªn n¾m gi÷… nªn t¸c ®éng can thiÖp cña Ng©n hµng Nhµ n­íc th«ng qua nghiÖp vô thÞ tr­êng më vÉn cßn h¹n chÕ. C¸c tæ chøc tÝn dông ch­a tham gia th­êng xuyªn vµo c¸c phiªn giao dÞch c¸ch nhau 10 ngµy t¹o ra kho¶ng c¸ch kh¸ buån tÎ ë tõng phiªn chî, hµng ho¸ giao dÞch ë thÞ tr­êng më chØ dõng l¹i ë giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n vµ tËp trung vµo hai lo¹i tÝn phiÕu Ng©n hµng Nhµ n­íc vµ tÝn phiÕu kho b¹c. §©y lµ khã kh¨n lín nhÊt cña nghiÖp vô thÞ tr­êng më hiÖn nay, c¸c phiªn ®Êu thÇu l·i suÊt cã tÝnh c¹nh tranh cao nªn c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ tæ chøc tÝn dông nhá kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn tham gia t¹o ra t×nh tr¹ng ch­a s«i ®éng cña thÞ tr­êng, thÞ tr­êng thø cÊp cña thÞ tr­êng më (mua b¸n l¹i tÝn phiÕu gi÷a c¸c tæ chøc tÝn dông vµ kh¸ch hµng cña hä) ch­a ph¸t triÓn, c¸c thÞ tr­êng liªn Ng©n hµng ch­a hoµn thiÖn g©y ¶nh h­ëng lín ®Õn nghiÖp vô thÞ tr­êng më. V× vËy nh÷ng t¸c ®éng vµ hiÖu qu¶ cña nghiÖp vô thÞ tr­êng më tíi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ch­a s©u réng vµ thiÕt thùc. 2. Kh¾c phôc h¹n chÕ cña ho¹t ®éng nghiÖp vô thÞ tr­êng më ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ t¸c ®éng cña nghiÖp vô thÞ tr­êng më cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. Thùc ra, nh÷ng tån t¹i cña nghiÖp vô thÞ tr­êng më trong thêi gian qua ®· ®­îc dù b¸o tr­íc khi nghiÖp vô thÞ tr­êng më b¾t ®Çu ho¹t ®éng vµo gi÷a n¨m 2000 khi mµ c¸c c¬ së kinh tÕ – kü thuËt cña nã ch­a chÝn muåi. VËy lµm thÕ nµo ®Ó kh¾c phôc ®­îc nh÷ng tån t¹i ®ã? D­íi ®©y lµ mét vµi ý kiÕn mang tÝnh chÊt tham kh¶o ®Ó kh¾c phôc tån t¹i cña nghiÖp vô thÞ tr­êng më n­íc ta hiÖn nay. * NghiÖp vô thÞ tr­êng më thùc chÊt lµ ho¹t ®éng cña Ng©n hµng Nhµ n­íc trªn thÞ tr­êng më ®Ó t¸c ®éng tíi l­îng tiÒn cung øng trong tõng thêi kú. ë giai ®o¹n ®Çu, thµnh viªn thÞ tr­êng më lµ c¸c tæ chøc tÝn dông lµ phï hîp, tuy nhiªn, c¸c tæ chøc nµy hiÖn nay ch­a thùc sù cÇn ®Õn thÞ tr­êng më ®Ó ®iÒu tiÕt vèn kh¶ dông cña m×nh vµ Ng©n hµng Nhµ n­íc còng ch­a cã biÖn ph¸p thËt sù cã hiÖu qu¶ ®Ó chØ huy nghiÖp vô nµy. Mét trong c¸c ®iÒu kiÖn tham gia thÞ tr­êng më lµ c¸c thµnh viªn ph¶i cã giÊy tê cã gi¸ ®Ó b¸n vµ chñ ®éng ®­äc vèn kh¶ dông cña m×nh. Nh­ng c¸c tæ chøc tÝn dông ch­a ®Çu t­ nhiÒu vµo giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n do nhiÒu nguyªn nh©n, vµ thùc ra hä vÉn chÞu sù thiÕu b×nh ®¼ng trong kinh doanh. C¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh ®­îc vay theo chØ ®Þnh, nªn cã nhiÒu lîi thÕ trong giao dÞch trªn thÞ tr­êng më nhê ®­îc vay víi gi¸ rÎ ®Ó mua giÊy tê cã gi¸ cã l·i suÊt lîi h¬n. C¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i cæ phÇn, Ng©n hµng liªn doanh, quü tÝn dông Ýt cã ®­îc ­u thÕ nµy. §iÒu nµy kh«ng kÝch cÇu tÝn dông, t¹o ra sù ph©n biÖt ®¸ng kÓ trªn thÞ tr­êng. Nh­ thÕ, ®Ó cho c¸c tæ chøc tÝn dông ngoµi quèc doanh tham gia nghiÖp vô thÞ tr­êng më mét c¸ch thùc sù th× Ng©n hµng Nhµ n­íc ph¶i taä cho hä mét s©n ch¬i b×nh ®¼ng, tøc lµ gi¶m cho vay theo chØ ®Þnh, ph©n biÖt râ tÝn dông chÝnh s¸ch vµ tÝn dông th­¬ng m¹i. Ngoµi ra cÇn ph¶i tuyªn truyÒn th­êng xuyªn, s©u réng cho c¸c tæ chøc tÝn dông vÒ nghiÖp vô nµy. * T¹o hµng ho¸ cho nghiÖp vô thÞ tr­êng më: Mét trong nh÷ng tån t¹i ra sù ®¬n ®iÖu cña nghiÖp vô thÞ tr­êng më võa qua lµ sù khan hiÕm hµng ho¸. Theo quy ®Þnh hiÖn nay, chØ nh÷ng giÊy tê cã gi¸ nh­ tÝn phiÕu Ng©n hµng Nhµ n­íc, tÝn phiÕu kho b¹c, chøng chØ tiÒn göi vµ c¸c lo¹i giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n kh¸c ®­îc giao dÞch ë thÞ tr­êng. Quy ®Þnh nµy ngay tõ ®Çu ®· lµm gi¶m kh¶ n¨ng vµ ph¹m vi mua b¸n cña c¸c lo¹i giÊy tê cã gi¸ kh¸c trªn thÞ tr­êng nh­ tr¸i phiÕu trung vµ dµi h¹n…. trªn thÞ tr­êng më khi mµ thêi gian ®¸o h¹n cña chóng cßn d­íi 1 n¨m. Tuy kh«ng ph¶i lµ nhiÒu nh­ng c¸c lo¹i tr¸i phiÕu hiÖn cã cã thÓ giao dÞch ë thÞ tr­êng më kh«ng ph¶i lµ Ýt. Riªng tÝn phiÕu kho b¹c (thêi h¹n d­íi mét n¨m) vµ tr¸i phiÕu kho b¹c (thêi h¹n 1n¨m) tõ 6/1995 ®Õn 9/2000 ®­îc ®Êu thÇu lµ 15.282,8 tû ®ång, trong ®ã 11.126,7 tû ®ång lµ tr¸i phiÕu kho b¹c vµ 4.156,1 tû ®ång lµ tÝn phiÕu. NÕu ®­îc phÐp giao dÞch th× lo¹i tr¸i phiÕu kho b¹c nµy sÏ lµ mét hµng ho¸ tèt cho thÞ tr­êng më. Ngoµi ra, c¸c lo¹i tr¸i phiÕu Ng©n hµng, tr¸i phiÕu C«ng ty… ®· ph¸t hµnh nh­ tr¸i phiÕu Ng©n hµng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn ViÖt Nam, tr¸i phiÕu chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng nÕu cßn thêi h¹n d­íi 1 n¨m còng nªn ®­îc chÊp nhËn ë thÞ tr­êng më. ViÖc sö dông tÝn phiÕu Ng©n hµng Nhµ n­íc chØ lµ gi¶i ph¸p trong thêi kú ®Çu vµ kh«ng thÓ l¹m dông lo¹i hµng ho¸ cÇn cho thÞ tr­êng më lµ th­¬ng phiÕu th× cho tíi nay ch­a phæ biÕn, tuy nhiªn, th­¬ng phiÕu sÏ hiÖn h÷u khi ch­a phæ biÕn. Tuy nhiªn, th­¬ng phiÕu sÏ hiÖn h÷u khi ng©n phiÕu thanh to¸n chÊm døt ph¸t hµnh vµ l­u th«ng qu¸ tr×nh héi nhËp quèc tÕ ®­îc ®Èy m¹nh sÏ thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp t×m kiÕm c¸c ph­¬ng tiÖn l­u th«ng vµ thanh to¸n phï hîp. ViÖc ph¸t hµnh tÝn phiÕu kho b¹c vÉn ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn, vÊn ®Ò lµ t¹o ra thÞ tr­êng thø cÊp cho lo¹i hµng ho¸ nµy. Râ rµng lµ sù khan hiÕm ®ång thêi vÒ hµng ho¸ gi÷ thÞ tr­êng më vµ thÞ tr­êng chøng kho¸n ®· lµm cho hai thÞ tr­êng nµy kh«ng thÓ hiÖn ®óng b¶n chÊt vèn cã cña nã. Tuy nhiªn, nÕu nh­ nghiÖp vô thÞ tr­êng më ®­îc phÐp sö dông c¸c tr¸i phiÕu kho b¹c ®· ph¸t hµnh khi chóng cßn thêi gian ®¸o h¹n ng¾n th× lu©n chuyÓn vèn sÏ ®a d¹ng h¬n. * VÒ ph­¬ng thøc giao dÞch: Ph­¬ng thøc giao dÞch phï hîp nhÊt víi nghiÖp vô thÞ tr­êng më lµ mua b¸n cã kú h¹n, mµ Ng©n hµng Nhµ n­íc lµ ng­êi chñ ®éng quyÕt ®Þnh mua b¸n víi sè l­îng bao nhiªu, thêi gian nµo, theo ph­¬ng thøc nµo tuy nhiªn yªu cÇu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ trong tõng thêi kú. c¸c hîp ®ång mua l¹i thÝch hîp víi ®iÒu kÖn khã dù b¸o vèn kh¶ dông, cã thÓ can thiÖp linh ho¹t viÖc cung øng vèn kh¶ dông khi thêi h¹n hîp ®ång chÊm døt. Hîp ®ång mua l¹i (mua b¸n cã kú h¹n) ®ßi hái tr×nh ®é, kiÕn thøc cao cña c¶ Ng©n hµng Nhµ n­íc vµ tæ chøc tÝn dông, mµ ®iÒu nµy ch­a chÝn muåi ë ViÖt Nam. ViÖc thùc hiÖn nghiÖp vô thÞ tr­êng më d­íi h×nh thøc mua h¼n sÏ lµm t¨ng tû lÖ cung øng tiÒn Ng©n hµng Nhµ n­íc qua quan hÖ tÝn dông, lµm yÕu kh¶ n¨ng ®iÒu tiÕt cña Ng©n hµng Nhµ n­íc, g©y biÕn ®éng lín tíi thÞ gi¸ chøng kho¸n theo chiÒu h­íng kh«ng tèt khi mµ thÞ tr­êng chøng kho¸n ViÖt Nam cßn rÊt nhá bÐ vµ yÕu ít. NÕu nh­ Ng©n hµng Nhµ n­íc mua h¼n tÝn phiÕu kho b¹c, tr¸i phiÕu kho b¹c th× l­îng tiÒn tÖ trong l­u th«ng sÏ thay ®æi, kh¶ n¨ng tiÒn tÖ ho¸ th©m hôt ng©n s¸ch sÏ s¶y ra. V× vËy, nghiÖp vô thÞ tr­êng më cã tÝnh linh ho¹t cao trong thùc tÕ sö dông, mµ ph­¬ng thøc mua b¸n h¼n chØ phï hîp víi giai ®o¹n ®Çu. Theo quy chÕ nghiÖp vô thÞ tr­êng më, Ng©n hµng Nhµ n­íc cã thÓ thùc hiÖn ®Êu thÇu khèi l­îng hoÆc ®Êu thÇu l·i suÊt. ViÖc ®Êu thÇu khèi l­îng x¶y ra khi l·i suÊt cè ®Þnh ®­îc tÝnh to¸n vµ chØ ®¹o , cßn ®¸u thÇu l·i suÊt sÏ x¸c ®Þnh l·i suÊt tróng thÇu t¹i ®iÓm mµ khèi l­îng tiÒn cÇn b¬m vµo hay rót ra khái l­u th«ng ®¹t ®­îc. ChÝnh c¸c n­íc l·i suÊt nµy sÏ quyÕt ®Þnh gi¸ cña giÊy tê cã gi¸ trªn thÞ tr­êng. §Ó khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc tÝn dông tham gia nghiÖp vô thÞ tr­êng më, trong giai ®o¹n ®Çu, Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn kÕt hîp c¶ hai h×nh thøc ®Êu thÇu khèi l­îng vµ ®Êu thÇu l·i suÊt. * Hoµn thiÖn thÞ tr­êng liªn ng©n hµng, thÞ tr­êng më vµ nghiÖp vô thÞ tr­êng më chØ thùc sù h÷u hiÖu trªn c¬ së thÞ tr­êng liªn Ng©n hµng ph¸t triÓn. Trong lÞch sö, thÞ tr­êng liªn Ng©n hµng ho¹t ®éng tr­íc khi thÞ tr­êng më ho¹t ®éng. ThÞ tr­êng liªn Ng©n hµng chÝnh lµ n¬i x¸c ®Þnh nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng vèn kh¶ dông cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i, n¬i mµ NHTW n¾m b¾t ®­îc mét c¸ch nhanh nh¹y nhu cÇu vèn cña nÒn kinh tÕ qua c¸c ho¹t ®éng cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i ®Ó quyÕt ®Þnh sö c«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ thÝch hîp. ë ViÖt Nam thÞ tr­êng ngo¹i tÖ liªn Ng©n hµng cã vai trß kh¸ lín trong lu©n chuyÓn vèn vµ ngo¹i tÖ, x¸c ®Þnh vµ ®iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i. Song hiÖn nay, thÞ tr­êng néi tÖ liªn Ng©n hµng gÇn nh­ ®ãng b¨ng, ®iÒu nµy ®· lµm gi¶m ®¸ng kÓ kh¶ n¨ng qu¶n lý cña Ng©n hµng Nhµ n­íc, còng nh­ sù phèi kÕt hîp gi÷a c¸c thÞ tr­êng chøng kho¸n – thÞ tr­êng më, thÞ tr­êng tiÒn tÖ. V× vËy viÖc hoµn thiÖn thÞ tr­êng liªn Ng©n hµng ph¶i ®­îc xem lµ c¬ së cho c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña Ng©n hµng Nhµ n­íc trong bèi c¶nh c¸c thÞ tr­êng tµi chÝnh ®· thiÕt lËp vµ di vµo ho¹t ®éng , hÖ thèng Ng©n hµng sÏ cã sù c¶i c¸ch m¹nh mÏ, xu thÕ héi nhËp quèc tÕ sÏ trë thµnh hiÖn thùc ë ViÖt Nam. Hoµn thiÖn thÞ tr­êng liªn Ng©n hµng nªn lµ mét mèi quan t©m ®Æc biÖt cña Ng©n hµng Nhµ n­íc trong thêi gian tíi. Tãm lai, nghiÖp vô thÞ tr­êng më ®· ho¹t ®éng trong viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ë ViÖt Nam lµ dÊu hiÖu ®¸ng mõng, song ®Ó nghiÖp vô nµy thùc sù cã hiÖu qu¶ th× cßn rÊt nhiÒu vÊn ®Ò to lín ®Æt ra còng nh­ ph¶i cã thêi gian ®Ó thùc hiÖn. Thö th¸ch ®èi víi nghiÖp vô míi ngµy nay lµ rÊt nÆng nÒ mµ chØ cã quyÕt t©m ®ång bé kiªn quyÕt cña Ng©n hµng Nhµ n­íc vµ c¸c tæ chøc tÝn dông míi cã thÓ gi¶i quyÕt ®­îc. KÕt luËn ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ lµ mét chÝnh s¸ch vÜ m« quan träng trong viÖc ®iÒu hµnh nÒn kinh tÕ. víi xu thÕ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ héi nhËp, nÒn kinh tÕ thÕ giíi cßn tån t¹i nhiÒu biÕn ®éng bÊt æn ®Þnh (®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc tµi chÝnh tiÒn tÖ) th× viÖc cã ®­îc mét chÝnh s¸ch tiÒn tÖ hoµn chØnh thùc sù cã hiÖu qu¶ lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc cÇn thiÕt vµ còng ®Çy khã kh¨n phøc t¹p ®ßi hái c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh vµ thùc thi cÇn nghiªn cøu thËt kü ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh cña ®Êt n­íc, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶, h¹n chÕ cña c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®Ó tõ ®ã cã sù lùa chän vµ phèi kÕt hîp gi÷a c¸c c«ng cô vµ c¸c chÝnh s¸ch kh¸c sao cho cã hiÖu qu¶ cao nhÊt. §iÒu kiÖn thùc tÕ lu«n biÕn ®æi ®ßi hái ph¶i cã c«ng cô thÝch hîp cho tõng giai ®o¹n, tõng thêi kú tuú ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ ®Ó c¸c c«ng cô ph¸t huy hÕt hiÖu qu¶ c¶ nã. ChÝnh s¸ch l·i suÊt ®· ®­îc sö dông tõ l©u vµ ®· ®em l¹i nhiÒu t¸c ®éng tÝch cùc to lín ®èi víi môc tiªu kinh tÕ, tuy nhiªn nã còng tån t¹i nhiÒu bÊt cËp cÇn ®­îc h¹n chÕ vµ ®æi míi. Xu thÕ cña chÝnh s¸ch l·i suÊt lµ dÇn tù do ho¸ l·i suÊt cho phï hîp víi quy luËt thÞ tr­êng vµ nã cÇn ph¶i thùc hiÖn dÇn dÇn tõng b­íc. Kh«ng nªn nãng véi mµ th¶ næi l·i suÊt theo sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng. ChÝnh s¸ch l·i suÊt vÉn cßn ®ãng vai trß rÊt quan träng khi mµ c«ng cô gi¸n tiÕp cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cßn ch­a hoµn thiÖn. NghiÖp vô thÞ tr­êng më lµ c«ng cô gi¸n tiÕp cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, nã míi ®­îc ®­a vµo sö dông ë n­íc ta nh­ng nã còng ®· thÓ hiÖn tÝnh linh ho¹t vµ ­u biÖt vèn cã cña nã. Tuy nhiªn nghiÖp vô thÞ tr­êng më cßn rÊt nhiÒu bÊt cËp cÇn nhanh chãng ®­îc kh¾c phôc vµ hoµn thiÖn ®Ó ph¸t huy ­u biÖt cña nã, dÇn ®­a nghiÖp vô thÞ tr­êng më trë thµnh c«ng cô chÝnh cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. §Ó cã mét chÝnh s¸ch tiÒn tÖ mÒm dÎo, ph¶i biÕn ®æi linh ho¹t vµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn c¬ chÕ cÇn ph¶i hoµn thiÖn nhiÒu c¬ chÕ ®iÒu hµnh vµ cã gi¶i ph¸p hîp lý. §©y lµ vÊn ®Ò quan trong, cÇn thiÕt ®ßi hái kh«ng chØ c¶ c«ng søc cña c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch mµ cÇn cã c¶ thêi gian n÷a. tµi liÖu tham kh¶o V¨n kiÖn ®¹i héi ®¹i biÓu lÇn thø IX TiÒn tÖ Ng©n hµng vµ thÞ tr­êng tµi chÝnh – frederic S.Mishkin Kinh tÕ vÜ m« - N. Gregory Mankiw Gi¸o tr×nh kinh tÕ vÜ m« §HKTQD LuËt Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam T¹p chÝ Ng©n hµng c¸c sè: 1+2/2000 Sè : 8/2000 Sè: 2/2001 Sè: 6/2001 Sè: 9/2001 T¹p chÝ tµi c¸c sè tõ th¸ng 1-9/2001 Thêi b¸o Ng©n hµng c¸c sè th¸ng 8+9+10/2001 Môc lôc

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • doc72652.DOC
Tài liệu liên quan