Đề tài Giải pháp để đẩy nhanh tiến trình cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước

Trên đây là những kết quả nghiên cứu của tôi về tiến trình cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước. Mặc dù tiến trình cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước đang ngày càng được củng cố và diễn ra nhanh chóng trên phạm vi cả nước, nhưng bên cạnh đó vẫn còn nhiều nhược điểm cần tiến hành khắc phục như: Số lượng các doanh nghiệp cổ phần hoá tuy có tăng đáng kể nhất là trong những năm gần đây nhưng so với yêu cầu đổi mới còn hạn chế, tốc độ cổ phần hoá còn chậm, thời gian cổ phần hoá còn quá dài.Việc đa dạng cổ phần hoá một doanh nghiệp còn hạn chế. Vốn Nhà nước trong các doanh nghiệp Nhà nước cổ phần hoá còn quá nhỏ và việc huy động vốn trong quá trình cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước chưa được nhiều.

doc56 trang | Chia sẻ: ndson | Lượt xem: 1218 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Giải pháp để đẩy nhanh tiến trình cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
®éng trong doanh nghiÖp trë thµnh ng­êi chñ thùc sù phÇn vèn gãp cña m×nh trong c«ng ty cæ phÇn §èi víi 2242 doanh nghiÖp ®· cæ phÇn hãa, tõ chç chØ cã mét chñ së h÷u lµ Nhµ n­íc ®· h×nh thµnh c¸c doanh nghiÖp cã nhiÒu chñ së h÷u. Nõu tÝnh b×nh qu©n kÕt qu¶ cæ phÇn ho¸ trong thêi gian qua th× chñ së h÷u Nhµ n­íc n¾m gi÷ 46,5% vèn ®iÒu lÖ, t­¬ng øng lµ 10792 tû ®ång; ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp n¾m gi÷ 38,1% vèn ®iÒu lÖ, t­¬ng øng lµ 8847 tû ®ång; cæ ®«ng ngoµi doanh nghiÖp n¾m gi÷ 15,4% vèn ®iÒu lÖ, t­¬ng øng lµ 3564 tû ®ång. ë c¸c ®Þa ph­¬ng hoÆc c¸c Bé, nghµnh th× tû lÖ vèn do chñ së h÷u Nhµ n­íc n¾m gi÷ còng nh­ kh¸c nhau nh­: thµnh phè Hå ChÝ Minh, trong ®ã 182 doanh nghiÖp ®· cæ phÇn hãa, Nhµ n­íc n¾m gi÷ 27% vèn ®iÒu lÖ, ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp n¾m gi÷ 55% vèn ®iÒu lÖ, cæ ®«ng ngoµi doanh nghiÖp n¾m gi÷ 18% vèn ®iÒu lÖ, cã 4 doanh nghiÖp b¸n cæ phÇn cho n­íc ngoµi. ë Bé Giao Th«ng-VËn T¶i, trong 81 doanh nghiÖp ®· cæ phÇn hãa, Nhµ n­íc n¾m gi÷ 53% vèn ®iÒu lÖ, ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp n¾m gi÷ 40%, cæ ®«ng ngoµi doanh nghiÖp n¾m gi÷ 7%. Bé X©y dùng, trong 163 doanh nghiÖp ®· cæ phÇn ho¸, Nhµ n­íc n¾m gi÷ 49%m, ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp n¾m gi÷ 25% vµ cæ ®«ng ngoµi doanh nghiÖp n¾m gi÷ 26%. Hµ Néi trong 157 doanh nghiÖp ®· cæ phÇn ho¸, Nhµ n­íc n¾m gi÷ 30,4%, ng­êi lao ®éng trong doang nghiÖp n¾m gi÷ 55,4% vµ cæ ®«ng ngoµi doanh nghiÖp n¾m gi÷ 14,2%. C¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp chÕ biÕn cã nguyªn liÖu tõ n«ng, l©m, thuû s¶n khi cæ phÇn ho¸ ®· thùc hiÖn b¸n cæ phÇn ­u ®·i cho ng­êi cung cÊp nguyªn liÖu t¹o ra sù g¾n kÕt gi÷a ®¬n vÞ s¶n xuÊt víi c¬ së cung cÊp nguyªn liÖu, mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi thiÕt thùc. §iÓn h×nh lµ nhµ m¸y ®­êng Lam S¬n, Nhµ m¸y ®­êng La Ngµ b¸n cæ phÇn ­u ®·i cho n«ng d©n trång mÝa; C«ng ty S÷a ViÖt Nam b¸n cæ phÇn ­u ®·i cho ng­êi ch¨n nu«i bß, cung cÊp s÷a cho nhµ m¸y; Nhµ m¸y chÕ biÕn cao su §ång Nai b¸n cæ phÇn ­u ®·i cho c¸c n«ng tr­¬ng viªn trång, cung cÊp mñ cao su nguyªn liÖu… Mét sè doanh nghiÖp khi cæ phÇn ho¸ ®· x¸c ®Þnh gi¸ cho c¸c nhµ ®Çu t­ chiÕn l­îc, qua ®ã t¹o ra ®éng lùc míi më réng thÞ tr­êng, t¨ng thªm tiÒm lùc tµi chÝnh ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh doan, n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý, ®æi míi c«ng nghÖ, t¹o kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng, vÝ dô nh­ c«ng ty B¶o hiÓm thµnh phè Hå ChÝ Minh. Cổ phần hoá đã trở thành giải pháp cơ bản và quan trọng nhất trong cơ cấu Doanh nghiệp nhà nước để Doanh nghiệp nhà nước có cơ cấu thích hợp, quy mô lớn, tập trung vào những nghành, lĩnh vực then chốt của nền kinh tế. B»ng viÖc hoµn thµnh cæ phÇn ho¸ 2242 doanh nghiÖp nh­ ®· nªu ë trªn, chóng ta kh«ng chØ ®¬n thuÇn gi¶m sè l­îng doanh nghiÖp nhµ n­íc mµ cßn ®Ó doanh nghiÖp nhµ n­íc cã ®­îc b­íc c¬ cÊu l¹i quan träng. Tõ chç doanh nghiÖp nhµ n­íc rÊt ph©n t¸n, dµn tr¶i trong tÊt c¶ c¸c nghµnh, lÜnh vùc ®· tËp trung h¬n 39 nghµnh, lÜnh vùc then chèt cña nÒn kinh tÕ, trong ®ã nhiÒu nghµnh, lÜnh vùc doanh nghiÖp nhµ n­íc cÇn chi phèi ®Ó nhµ n­íc lµm c«ng cô ®iÒu tiÕt vÜ m«. Quy m« vèn cña doanh nghiÖp nhµ n­íc còng ®­îc t¨ng lªn ®¸ng kÓ. N¨m 2001, vèn b×nh qu©n cña doanh nghiÖp nhµ n­íc kho¶ng 24 tû ®ång, nay t¨ng lªn 63,6 tû ®ång. NÕu trong n¨m 2001 c¸c doanh nghiÖp cã vèn nhµ n­íc d­íi 5 tû ®ång chiÕm tíi 59,8% ( trong ®ã cã vèn d­íi 1 tû ®ång chiÕm 18,2% ) th× n¨m 2004 tû träng nµy cßn l¹i xÊp xØ 40% vµ hÇu nh­ kh«ng cßn doanh nghiÖp nhµ n­íc cã vèn nhµ n­íc d­íi 1 tû ®ång ( riªng c¸c n¨m 2000-2004 cæ phÇn ho¸ trªn 800 doanh nghiÖp cã vèn nhµ n­íc d­íi 5 tû ®ång ). Tµi chÝnh doanh nghiÖp ®­îc lµnh m¹nh ho¸ h¬n mét b­íc th«ng qua viÖc c¬ cÊu l¹i c¸c kho¶n nî; xö lý tµi s¶n lµ vËt t­, hµng ho¸ ø ®äng, tån kho l©u ngµy, kÐm, mÊt phÈm chÊt, m¸y mãc thiÕt bÞ kh«ng dïng h¹ch to¸n vµo chÝ phÝ ho¹t ®éng kinh doanh, gi¶m vèn nhµ n­íc hoÆc b¸n cho C«ng ty Mua b¸n nî vµ tµi s¶n ø ®äng cña doanh nghiÖp. Lao ®éng cña doanh nghiÖp nhµ n­íc ®­îc c¬ cÊu l¹i mét b­íc. TÝnh ®Õn 31 th¸ng 12 n¨m 2004 ®· cã 654 doanh nghiÖp ®­îc duyÖt kinh phÝ gi¶i quyÕt cho 27674 lao ®éng d«i d­ víi sè tiÒn trî cÊp lµ 812,113 tû ®ång, b×nh qu©n mçi ng­êi ®­îc 30 triÖu ®ång ( ng­êi cao nhÊt lµ 60 triÖu ®ång ). Ngoµi ra cßn gi¶i quyÕt cho 9860 lao ®éng d«i d­ ë 355 c«ng ty cæ phÇn trong vßng 12 th¸ng kÓ tõ ngµy ®­îc cÊp chøng nhËn ®¨ng kÝ kinh doanh víi sè tiÒn 279,925 tû ®ång theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, b×nh qu©n mçi ng­êi ®­îc 28 triÖu ®ång. - Cổ phần hoá đã huy động thêm vốn của xã hội ầu tư vào sản xuất kinh doanh. Trong qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc, mét mÆt vèn nhµ n­íc t¹i c¸c doanh nghiÖp ®­îc ®¸nh gi¸ l¹i kh¸ch quan h¬n, tiÕp cËn h¬n víi ph­¬ng thøc thÞ tr­êng, mÆt kh¸c, ®· huy ®éng ®­îc 12411 tû ®ång cña c¸c c¸ nh©n, tæ chøc x· héi vµo doanh nghiÖp ®Ó kinh doanh, ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt; riªng thµnh phè Hå ChÝ Minh huy ®éng thªm ®­îc 1551 tû ®ång. §ång thêi nhµ n­íc còng thu l¹i ®­îc kho¶ng 10169 tû ®ång ®Ó ®Çu t­ vµo c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ sö dông vµo c¸c môc ®Ých kh¸c khuyÕn khÝch doanh nghiÖp nhµ n­íc ph¸t triÓn. PhÇn vèn nhµ n­íc t¹i c¸c doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ kh«ng nh÷ng kh«ng bÞ gi¶m ®i mµ cßn ®­îc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn nhê hiÖu qu¶ s¶n xuÊt ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ ngµy cµng t¨ng. ë mét sè doanh nghiÖp tû träng vèn nhµ n­íc gi¶m lµ do nhµ n­íc b¸n phÇn vèn nhµ n­íc trong c«ng ty cæ phÇn ho¾c nhµ n­íc kh«ng bæ sung thªm tiÒn ®Ó duy tr× tû lÖ vèn nhµ n­íc theo ph­¬ng ¸n cæ phÇn ho¸ ban ®Çu khi c«ng ty cæ phÇn ph¸t hµnh thªm cæ phiÕu ®Ó t¨ng vèn ®iÒu lÖ nh­ C«ng ty C¬ §iÖn l¹nh thµnh phè Hå ChÝ Minh, C«ng ty FPT… Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng theo LuËt doanh nghiÖp, c«ng ty cæ phÇn ®­îc ph¸t hµnh c¸c lo¹i chøng kho¸n nh­ cæ phiÕu, tr¸i phiÕu ra c«ng chóng ®Ó huy ®éng vèn. C¸c cæ phiÕu vµ tr¸i phiÕu cña C«ng ty cæ phÇn ®ù¬c chuyÓn nh­îng dÔ dµng trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n, t¹o nªn sù ph©n bæ linh ho¹t c¸c nguån vèn x· héi. NhiÒu doanh nghiÖp ®· ®Çu t­ thªm m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, ®æi míi c«ng nghÖ, më réng s¶n xuÊt, kinh doanh ®a nghµnh nghÒ, n©ng cao søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp c¶ trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ ngoµi n­íc. Cæ phÇn ho¸ t¹o c¬ së thóc ®Èy qu¸ tr×nh ra ®êi, hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng chøng kho¸n. Qua 4 n¨m ho¹t ®éng, thÞ tr­êng chøng kho¸n ViÖt Nam ®· thu ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ban ®Çu quan träng vµ tõng b­íc ph¸t triÓn. Sù ra ®êi cña thÞ tr­êng chøng kho¸n ViÖt Nam g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, ®Õn nay cã 26 c«ng ty cæ phÇn h×nh thµnh tõ cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ®­îc niªm yÕt (Tæng sè c«ng ty niªm yÕt 28). Sù thµnh c«ng vµ ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng chøng kho¸n ViÖt Nam phô thuéc vµo qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc. TiÕn tr×nh nµy ngµy cµng t¹o ra nhiÒu hµng ho¸ tiªu chuÈn vµ chÊt l­îng cho ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng chøng kho¸n. - Cổ phần hoá mang lại cho doanh nghiệp cơ chế quản lý năng động, có hiệu quả, thích nghi với thị trường. ChuyÓn sang c«ng ty cæ phÇn, doanh nghiÖp nhµ n­íc ho¹t ®éng hoµn toµn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm toµn diÖn vÒ ho¹t ®éng theo ph¸p luËt vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh tr­íc cæ ®«ng. Theo LuËt doanh nghiÖp, tæ chøc qu¶n lý trong néi bé c«ng ty cæ phÇn bao gåm §¹i héi ®ång cæ ®«ng, Héi ®ång qu¶n trÞ, Ban kiÓm so¸t vµ Ban gi¸m ®èc c«ng ty. M« h×nh tæ chøc qu¶n lý nµy thÓ hiÖn sù ph©n ®Þnh râ rµng vÒ quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña chñ së h÷u vµ ng­êi sö dông tµi s¶n cña c«ng ty ®Ó kinh doanh. §iÒu nµy ®· t¹o thªm ®éng lùc vµ tÝnh n¨ng ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp ®­îc quyÒn tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm, ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc ®Çu t­ ph¸t triÓn, ph©n phèi lîi nhuËn, s¾p xÕp tæ chøc vµ bæ nhiÖm c¸n bé. C¸c c«ng ty cæ phÇn thùc hiÖn nhiÒu biÖn ph¸p tiÕt kiÖm, tõ chi phÝ trùc tiÕp ®Õn chi phÝ gi¸n tiÕp, chi phÝ qu¶n lý ®iÒu hµnh; tõ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®Õn chi phÝ ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n; thùc nhiÒu biÖn ph¸p ®Èy m¹nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. Theo b¸o c¸o cña mét sè c¸n bé, ®Þa ph­¬ng c¸c doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ b×nh qu©n gi¶m ®­îc kho¶ng 25% chi phÝ gi¸n tiÕp, chi phÝ qu¶n lý, c¸ biÖt cã c«ng ty gi¶m tíi 50%so víi tr­íc khi cæ phÇn hãa. NhiÒu c«ng ty cæ phÇn ho¸ ®· tiÕn hµnh rµ so¸t l¹i vµ x©y dùng míi quy chÕ tµi chÝnh, quy chÕ lao ®éng, quy chÕ tuyÓn dông, ®Ò b¹t c¸n bé; x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n, nghÜa vô vµ quyÒn lîi cña ban l·nh ®¹o, cña ng­êi lao ®éng cæ ®«ng; cã c¬ chÕ ph©n phèi râ rµng, tinh gi¶n bé m¸y l·nh ®¹o, tæ chøc hîp lý c¸c bé phËn kinh doanh, bè trÝ lao ®éng cho phï hîp víi yªu cÇu c«ng viÖc vµ tr×nh ®é n¨ng lùc cña tõng ng­êi, tõ ®ã mµ t¨ng ®­îc n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt l­îng s¶n phÈm, h¹ ®­îc gi¸ thµnh, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh vµ søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp, thu nhËp cña ng­êi lao ®éng ®­îc b¶o ®¶m vµ cã xu h­íng ngµy cµng t¨ng, lîi Ých cña doanh nghiÖp vµ cña nhµ n­íc ®­îc b¶o ®¶m. MÆt kh¸c, nhê viÖc tham gia vµo qu¶n lý c«ng ty cæ phÇn còng gãp phÇn ®µo t¹o, rÌn luyÖn ®Ó h×nh thµnh mét ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý kinh tÕ, qu¶n trÞ c«ng ty ngµy cµng thÝch øng víi c¬ chÕ thÞ tr­êng. - Cổ phần hoá tạo điều kiện pháp lý và vật chất để người lao động nâng cao vai trò làm chủ của doanh nghiệp. ChÝnh s¸ch ®èi víi ng­êi lao ®éng trong cæ phÇn ho¸ cho phÐp ng­êi lao ®éng ®ang lµm viÖc trong doanh nghiÖp nhµ n­íc khi chuyÓn sang c«ng ty cæ phÇn trë thµnh cæ ®«ng. Ng­êi lao ®éng cæ ®«ng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt lµ chñ thùc sù phÇn vèn gãp cña m×nh, cã quyÒn tham gia qu¶n lý doanh nghiÖp mét c¸ch cã hiÖu qu¶ b»ng viÖc dù ®¹i héi ®ång cæ ®«ng ®Ó th«ng qua ®iÒu lÖ c«ng ty, bÇu c¸c thµnh viªn Héi ®ång qu¶n trÞ vµ Ban kiÓm so¸t, biÓu quyÕt c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh thuéc thÈm quyÒn ®¹i héi ®ång cæ ®«ng nh­ chiÕn l­îc kinh doanh, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn dµi h¹n vµ 5 n¨m, t¨ng gi¶m vèn ®iÒu lÖ, ®Çu t­ chiÒu s©u vµ më réng s¶n xuÊt, trÝch lËp c¸c quü, ph©n chia lîi nhuËn sau thuÕ, x¸c ®Þnh cæ tøc…Nhê ®ã n©ng cao ®­îc tÝnh chñ ®éng, ý thøc kû luËt, tinh thÇn tù gi¸c, tiÕt kiÖm trong s¶n xuÊt kinh doanh, gãp phÇn lµm cho hiÖu qu¶ doanh nghiÖp ngµy mét t¨ng, mang l¹i lîi Ých thiÕt thùc cho b¶n th©n, cho doanh nghiÖp, cho x· héi. ViÖc kiÓm tra, gi¸m s¸t cña ng­êi lao ®éng- cæ ®«ng vµ x· héi ®èi víi c«ng ty cæ phÇn, nhÊt lµ nh÷ng c«ng ty niªm yÕt, thùc sù cã hiÖu qu¶; tµi chÝnh cña c«ng ty cæ phÇn ®­îc minh b¹ch, c«ng khai, cïng víi nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ quyÒn vµ nghÜa vô cña cæ ®«ng nãi trªn, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thùc hiÖn quy chÕ d©n chñ trong doanh nghiÖp mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ kh¸ triÖt ®Ó. - Cæ phÇn ho¸ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, c«ng ty cæ phÇn bÞ chi phèi bëi quy luËt cña thÞ tr­êng. Do lîi Ých ®­îc ®¶m b¶o hµi hoµ, nh×n chung tuyÖt ®¹i ®a sè sau khi cæ phÇn ho¸ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n. Theo b¸o c¸o cña c¸c Bé, nghµnh, ®Þa ph­¬ng vÒ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña 850 doanh nghiÖp hoµn thµnh cæ phÇn ho¸ ®· cho ho¹t ®éng trªn mét n¨m cho thÊy: Vèn ®iÒu lÖ t¨ng 44%. §iÓn h×nh lµ C«ng ty cæ phÇn §¹i lý liªn hiÖp vËn chuyÓn t¨ng 30 lÇn, C«ng ty cæ phÇn Kim §an t¨ng 11,2 lÇn, C«ng ty cæ phÇn B¶o vÖ thùc vËt An Giang t¨ng 7,3 lÇn, C«ng ty cæ phÇn C¸p vµ vËt liÖu viÔn th«ng t¨ng 4 lÇn… Doanh thu b×nh qu©n t¨ng 23,6%, trong ®ã 71,4% sè doanh nghiÖp cã doanh thu t¨ng. C«ng ty cæ phÇn §¹i lý liªn hiÖp vËn chuyÓn t¨ng ®Õn 4,7 lÇn, C«ng ty cæ phÇn C¬ khÝ ®iÖn l¹nh t¨ng 4,4 lÇn, C«ng ty cæ phÇn Cao su Kim §an t¨ng 3,6 lÇn… Lîi nhuËn thùc hiÖn b×nh qu©n t¨ng 139,76%, trªn 90% sè doanh nghiÖp sau cæ phÇn ®Òu ho¹t ®éng kinh doanh cã l·i.NhiÒu c«ng ty cã møc lîi nhuËn t¨ng m¹nh nh­: C«ng ty cæ phÇn §¹i lý liªn hiÖp vËn chuyÓn lîi nhuËn t¨ng 95 lÇn, C«ng ty cæ phÇn cao su Kim §an t¨ng 21,6 lÇn, C«ng ty C¬ ®iÖn l¹nh t¨ng 4,3 lÇn, C«ng ty cæ phÇn C¸p vµ vËt liÖu viÔn th«ng t¨ng 130%... Nép ng©n s¸ch b×nh qu©n t¨ng 24,9% mÆc dï c¸c doanh nghiÖp nµy ®­îc h­ëng c¸c ­u ®·i vÒ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp, thuÕ sö dông ®Êt, tiÒn thuª ®Êt, tiÒn thu sö dông vèn nhµ n­íc. §iÓn h×nh C«ng ty cæ phÇn s¶n xuÊt vµ kinh doanh kim khÝ t¨ng 89 lÇn, C«ng ty cæ phÇn ®¹i lý liªn hiÖp vËn chuyÓn t¨ng 16 lÇn, C«ng ty cæ phÇn Thuû s¶n Hoµi Nh¬n t¨ng 11 lÇn, C«ng ty cæ phÇn c¬ ®iÖn l¹nh t¨ng 6,7 lÇn, C«ng ty cæ phÇn Kim §an t¨ng 5 lÇn… Thu nhËp cña ng­êi lao ®éng b×nh qu©n t¨ng 12%. C¸c c«ng ty cã møc thu nhËp cao lµ: C«ng ty cæ phÇn §¹i lý liªn hiÖp vËn chuyÓn t¨ng 4 lÇn, C«ng ty Thuû s¶n Hoµi Nh¬n t¨ng 2,7 lÇn, C«ng ty cæ phÇn s¶n xuÊt vµ kinh doanh kim khÝ t¨ng 2 lÇn… Sè lao ®éng kh«ng nh÷ng kh«ng gi¶m mµ t¨ng b×nh qu©n 6,6%, nhê s¶n xuÊt vµ kinh doanh ph¸t triÓn, t¹o thªm nhiÒu viÖc lµm, thu hót thªm lao ®éng. C«ng ty cæ phÇn §¹i lý liªn hiÖp vËn chuyÓn t¨ng 4,3 lÇn, C«ng ty cæ phÇn s¶n xuÊt vµ kinh doanh kim khÝ t¨ng 3,2 lÇn, C«ng ty cæ phÇn May Hå G­¬m t¨ng 2,8 lÇn, C«ng ty cæ phÇn x©y dùng Th¾ng Lîi- L©m §ång t¨ng 2,8 lÇn… Cæ tøc b×nh qu©n ®¹t17,11%. NhiÒu doanh nghiÖp cã møc cæ tøc cao vµ æn ®Þnh nh­: C«ng ty cæ phÇn May B×nh Minh 49%, C«ng ty cæ phÇn chÕ biÕn l©m, thuû s¶n ®¹t 48%, C«ng ty cæ phÇn s¶n xuÊt vµ kinh doanh kim khÝ ®¹t 41%, C«ng ty cæ phÇn vµ ®Çu t­ x©y dùng B×nh Ch¸nh ®¹t 35%, C«ng ty cæ phÇn khai th¸c ®¸ vµ VËt liÖu x©y dùng Hoµi An 30%, C«ng ty cæ phÇn thuû s¶n Cam Ranh ®¹t 26%,…71,4% sè doanh nghiÖp cã cæ tøc cao h¬n l·i tתn göi ng©n hµng. 2.3. Nguyên nhân: - Có chủ trương, đường lối thể hiện trong các Nghị quyết của Đảng ngày càng rõ và phù hợp hơn với thực tiễn doanh nghiệp nhµ n­íc, b¸m s¸t theo yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ –x· héi cña ®Êt n­íc vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. - Qua học tập, qu¸n triệt các Nghị quyết của Đảng, nhất là Nghị quyết đại hội thứ 9, Nghị quyết đại hội trung ương lần thứ 3, lần thứ 9, Khoá IX, nhËn thøc vÒ vai trß cña doanh nghiÖp nhµ n­íc, yªu cÇu s¾p xÕp l¹i doanh nghiÖp nhµ n­íc, cæ phÇn ho¸ ®­îc coi lµ gi¶i ph¸p c¬ b¶n ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ doanh nghiÖp…trong c¸n bé, §¶ng viªn ë c¸c nghµnh, c¸c cÊp, doanh nghiÖp nhµ n­íc ®­îc n©ng cao râ rÖt, lµm tiÒn ®Ò t­ t­ëng cho viÖc thèng nhÊt trong hµnh ®éng, t¹o ra nh÷ng b­íc chuyÓn biÕn míi, quan träng vµ quyÕt ®Þnh nhanh tiÕn tr×n cæ phÇn ho¸. - Việc phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa cho phép các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế phát triển trong môi trường pháp lý ngày càng hoàn thiện t¹o t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc chuyÓn viÖc chuyÓn doanh nghiÖp nhµ n­íc sang c«ng ty cæ phÇn mét c¸ch nhanh chãng h¬n. - Chính phủ khẩn trương ban hành đồng bộ các văn bản pháp quy về tiêu chí phân loại Doanh nghiệp nhà nước, cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước, xử lý tồn đọng về mặt tài chính, lao ®éng…; Thñ t­íng ChÝnh phñ kÞp thêi phª duyÖt ®Ò ¸n tæng thÓ s¾p xÕp l¹i doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ cã sù chØ ®¹o kiªn quyÕt theo ch­¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch nh»m vµo nh÷ng môc tiªu cô thÓ cña tõng thêi kú. - Nhiều Bộ, nghành, địa phương, tổng công ty, Doanh nghiệp nhà nước đã có nhiều cố gắng, phấn đấu nghiêm túc trong việc triển khai các đề án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, coi ®©y lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô träng t©m cña ®¬n vÞ, ®· cã sù quan t©m ®Çy ®ñ, chØ ®¹o s¸t sao, tæ chøc bé phËn chuyªn lo cã n¨ng lùc vµ nhiÖt t×nh c«ng t¸c, gióp l·nh ®¹o thùc hiÖn c«ng t¸c cã hiÖu qña. - Ban chỉ đạo đổi mới về phát triển doanh nghiệp được kiện toàn về chức năng, nhiệm vụ, có quy mô tổ chức phù hợp, làm tốt nhiệm vụ giúp Thủ tướng Chính phủ chØ ®¹o s¾p xÕp ®æi míi, ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ doanh nghiÖp nhµ n­íc. Trong ho¹t ®éng cã sù liªn kÕt chÆt chÏ víi c¸c c¬ quan ë trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng, kÞp thêi n¾m b¾t nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh, ®Ò xuÊt biÖn ph¸p xö lý h÷u hiÖu víi c¸c cÊp cã thÈm quyÒn, to¹ ®iÒu kiÖn th¸o gì nh÷ng khã kh¨n, v­íng m¾c, thóc ®Èy qu¸ tr×nh s¨p xÕp nãi chung vµ cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc nãi riªng. 2.4.Những khó khăn còn tồn tại trong cổ phần hoá: 2.4.1. Số lượng doanh nghiệp cổ phần hoá tuy có tăng đáng kể nhất là trong những năm gần đây nhưng so với yêu cầu đổi mới còn hạn chế, tốc độ cổ phần hoá còn chậm, thời gian thực hiện cổ phần hoá còn quá dài: Kết quả so với đề án các Bộ, nghành địa phương, tổng công ty 91 trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt mới đạt 79%. Còn nhiều Bộ, nghành, điạ phương, tổng công ty Nhà nước còn đạt nhiều kết quả thấp kém, chưa tới 50%, cụ thể là: Bộ Văn hoá- Thông tin đạt 15%, Bộ Quốc phòng đạt 22%, Bộ Khoa học Công nghệ và Môi trường đạt 25%, Bộ thủy sản đạt 38 %, Tổng công ty Hàng Không 22%, Tổng công ty Dầu khí 25%, tỉnh Kiên Giang 20 %, tỉnh Phó Yªn 23%, H­ng Yªn 29%, Lai Ch©u 29%, B×nh D­¬ng 31%, §ång Nai 32%. Điều đáng nhấn mạnh là có nơi như tổng công ty Công nghiệp Tàu thuỷ, do thực trạng doanh nghiệp Nhà nước, mặc dù đề án sắp xếp doanh nghiệp Nhà nước được xây dựng từ cơ sở, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, nhưng đến nay vẫn chưa có một doanh nghiệp Nhà nước nào được cổ phần hoá. Theo báo cáo khảo sát của Dự án Hỗ trợ kỹ thuật giám sát chuyển đổi sở hữu Doanh nghiệp nhà nước tại 934 doanh nghiệp đã cổ phần hoá, cho thấy thời gian cổ phần hoá doanh nghiệp tuy đã rút từ 512 ngày năm 2001 xuống 437 ngày, địa phương là 422 ngày ). Trong đó chia các giai đoạn: Thành lập Ban đổi mới doanh nghiệp bắt đầu định giá: 135 ngày; bắt đầu định giá quyết định doanh nghiệp: 135 ngày; quyết định giá trị doanh nghiệp – phê duyệt phương án cổ phần hoá: 66 ngày; phê duyệt phương án cổ phần hoá- bắt đầu bán cổ phần hoá: 24 ngày; bắt đầu bán cổ phần- hoàn thành bán cổ phần: 38 ngày; hoàn thành bán cổ phiều- đại hội cổ đông: 15 ngày; đại hội cổ đông đăng kí kinh doanh: 24 ngày. Như vậy, chỉ riêng từ khi thành lập doanh nghiệp đã mất 270 ngày, trên 50% cổ phần hoá một doanh nghiệp. 2.4.2. Việc đa dạng hoá cổ phần hoá một doanh nghiệp còn hạn chế: Thể hiện rõ nét là Nhà nước còn chiếm tỉ trọng lớn trong vốn điều lệ, nhiều doanh nghiệp thuộc diện không giữ cổ phần chi phối nhưng Nhà nước vẫn nắm giữ, phổ biến nhất là trong các tổng công ty Nhà nước thuộc các ngành xây dựng, giao thông (Bộ Giao thông vận tải có tới 82% số doanh nghiệp đã cổ phần hoá trong đó Nhà nước giữ cổ phần chi phối). NhiÒu ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp ch­a ®ñ kh¶ n¨ng mua cæ phÇn víi sè l­îng lín ngoµi sè cæ phÇn ­u ®·i; trong khi ®ã kh«ng Ýt ng­êi lao ®éng, kh«ng nh÷ng kh«ng mua cæ phÇn l¹i b¸n cæ phÇn ­u ®·i ngay sau khi mua. Việc thu hút cổ đông ngoài doanh nghiệp cũng chưa được nhiều (mới chỉ đạt 15,4% vốn điều lệ) và chưa rộng rãi; c¸c cæ ®«ng chiÕn l­îc v× thÕ còng kh«ng cã nhiÒu c¬ héi ®Ó trë thµnh nh÷ng ng­êi chñ cã vai trß nhÊt ®Þnh trong ho¹t s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Rất nhiều doanh nghiệp thực hiện cổ phần hoá “khép kín“, có tới 860 doanh nghiệp (38,4%) không có cổ phần bán ra ngoài doanh nghiệp. Điển hình là Tỉnh Hải Dương 28/28, Bộ Thương mại 36/59 doanh nghiệp không bán cổ phần ra bên ngoài. Cæ phÇn ho¸ khÐp kÝn ë mét sè n¬i cã hiÖn t­îng ®Þnh gi¸ doanh nghiÖp thÊp so víi gi¸ thÞ tr­êng, g©y thÊt tho¸t tµi s¶n cña nhµ n­íc. Việc cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước chưa được thực hiện triệt để theo đúng tinh thần nghị quyết Trung ương 3 và Chương trình hành động của Chính phủ, chỉ đạo Thủ tướng Chính phủ. Nhiều doanh nghiệp thuộc diện cổ phần hoá trong năm 2003-2004 nhưng chưa được tiến hành, lộ trình cổ phần hoá ở nhiều Bộ, nghành, địa phương, Tổng công ty Nhà nước không đảm bảo. Ở nhiều nơi như Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh… Doanh nghiệp nhà nước còn nhiều dàn trải. Tỷ trọng Doanh nghiệp nhà nước có vốn dưới 5 tỷ đồng tuy có giảm nhưng vẫn còn ở mức cao khó chấp nhận (gần 40%). Tµi chÝnh doanh nghiÖp cßn nhiÒu tån t¹i vµ lao ®éng d«i d­ vÉn ®ang tiÕp tôc lµ trë ng¹i kh«ng nhá ®èi víi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp nhµ n­íc. 2.4.3. Vốn Nhà nước trong các Doanh nghiệp nhà nước cổ phần hoá còn quá nhỏ và việc huy động vốn trong quá trình cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước chưa được nhiều: Nếu tính tổng số vốn Nhà nước theo sổ sách toàn bộ các doanh nghiệp đã cổ phần hoá là 17700 tỷ đồng thì chỉ mới bằng 8,2%. Số vốn huy động ngoài xã hội mới có 53,4% vốn điều lệ, tương đương 12411 tỷ đồng là còn rất khiêm tốn. Có một thực tế là trong gần mười năm chúng ta chỉ chủ trương, tập trung chỉ đạo cổ phần hoá các Doanh nghiệp nhà nước quy mô nhỏ nên tuy số doanh nghiệp cổ phần hoá nhiều nhưng vốn Nhà nước lại ít, do đó mặc dù việc cổ phần hoá Nhà nước rất hiệu quả nhưng do tỷ trọng vốn Nhà nước tham gia cổ phần hoá còn quá nhỏ nên hạn chế đến việc nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, tổng số vốn Nhà nước tại các Doanh nghiệp nhà nước là 214 nghìn tỷ đồng nhưng phân bổ không đồng đều, tổng công ty Nhà nước tơi 171 nghìn tỷ đồng, trong đó các tổng công ty 91 trên 147 nghìn tỷ đồng, riêng 3 Tổng công ty Dầu khí, Điện lực, Bưu chính viễn thông nắm giữ 113 nghìn tỷ đồng, các doanh nghiệp thành viên quy mô rất lớn của các tổng công ty này hầu hết là hạch toán phục thuộc và Nhà nước cần tiếp tục nắm giữ 100% vốn; các doanh nghiệp độc lập trực thuộc bộ và các địa phương tổng số chỉ có 40 nghìn tỷ đồng vốn Nhà nước. 2.4.4. Điểm hạn chế nổi bật trong quản lý ở nhiều công ty cổ phần chưa có sự đổi mới, chuyển biến thực sự; phương pháp quản lý, lề lối làm việc, tư duy quản lý vẫn tiếp tục duy trì như còn ở Doanh nghiệp nhà nước Điều này thông thường tồn tại ở những Doanh nghiệp mà nhà nước còn giữ cổ phần quá lớn (trên 70% ) và chi phối; Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc cán bộ quản lý khác đều từ Doanh nghiệp nhà nước trước đó chuyển sang; đồng thời sự hiểu biết, nắm vững và áp dụng công ty cổ phần, quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của cổ đông còn hạn chế. Nh÷ng th«ng lÖ qu¶n trÞ doanh nghiÖp tèt nhÊt ch­a ®­îc ¸p dông nhiÒu trong c¸c c«ng ty cæ phÇn. §iÒu lÖ b¾t buéc ®èi víi c¸c c«ng ty niªm yÕt trªn thùc tÕ míi chØ cã tÝnh chÊt tham Trong nhiều công ty cổ phần người lao động cổ đông phần do nhận thức chưa đầy đủ về quyền và nghĩa vụ của mình, phần do hiểu biết về pháp luật công ty còn hạn chế nªn cã chç quyÒn lµm chñ ch­a ®­îc ph¸t huy ®Çy ®ñ, ng­îc l¹i cã chç kh¸c nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt ; l¹i bÞ l¹m dông, g©y khã kh¨n cho qu¶n lý cña héi ®ång qu¶n trÞ kh¶o. C¸c c«ng ty cæ phÇn ch­a ®­îc khuyÕn khÝch m¹nh mÏ niªm yÕt trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n. 2.5. Nguyên nhân của những tồn tại trong cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước: - Tư tưởng và nhận thức của một số cán bộ lãnh đạo, Đảng viên ở một số Bộ, nghành, địa phương và Doanh nghiệp nhà nước chưa thông suốt về yêu cầu bức bách và nhiệm vụ to lớn của đổi mới sắp xếp, và cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước dẫn đến chưa có quyết tâm cao, chương trình kế hoạch cụ thể, giải pháp có hiệu qủa doanh nghiệp mà mình đang quản lý. Không ít cán bộ Đảng viên còn mang tư duy cũ, chưa nhận thức đúng vai trò của Doanh nghiệp nhà nước trong giai đoạn phát triển và hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay nên vẫn mong muốn Doanh nghiệp nhà nước có mặt ở các nghành, lĩnh vực của nền kinh tế còn do dự, chuyển Doanh nghiệp nhà nước thành công ty cổ phần. - Công tác tuyên truyền, giáo dục, hướng dẫn tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ phổ biến chính sách, chế độ công tác của cổ phần hoá chưa được thường xuyên, đồng đều, bịên pháp tuyên truyền còn đơn điệu có nơi còn mang tính hình thức, nên một bộ phận khá lớn cán bộ, người lao động trong Doanh nghiệp nhà nước và nhân dân chưa hiểu được thực chất và lợi ích của qúa trình cổ phần hóa Doanh nghiệp nhà nước. - Về cơ chế chính sách. Tuy về cơ bản đã được xoá bỏ nhưng sự hỗ trợ của Nhà nước đối với nghành, lĩnh vực, sản phẩm ưu tiên phát triển bị hiểu lệch là sự tiếp tục bao cấp của Nhà nước đối với Doanh nghiệp nhà nước, tạo ra sự chông chờ, dựa dẫm trong không ít cán bộ quản lý doanh nghiệp nên muốn tiếp tục duy trì Doanh nghiệp nhà nước. Cơ chế chính sách, trình tự, thủ tục trong cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước được đổi mới, điều chỉnh khá thường xuyên nhưng vẫn chưa thực sự nhanh nhạy đáp ứng những đòi hỏi của thực tế. Thủ tục hành chính còn rườm rà, kéo dài, để cổ phần hoá một Doanh nghiệp nhà nước cần mất 400- 500 ngày kể từ khi thành lập ban đổi mới tại doanh nghiệp đến lúc nhận được chứng nhận đăng kí kinh doanh công ty cổ phần. Sau khi đi vào hoạt động công ty cổ phần thường gặp nhiều khó khăn, trắc trở trong thuê mặt bằng, vay vốn kinh doanh, trong nhiều mặt quan hệ dân sự làm ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước. - Một số Bộ, nghành, địa phương, tổng công ty xây dựng đề án thiếu tính khả thi; số khác thiếu chương trình hành động cụ thể, chưa tổ chức bộ phận chuyên trách với việc phân giao nhiệm vụ rõ ràng cho từng cá nhân, chưa sâu sát trong chỉ đạo, chưa tập trung đi vào cụ thể xử lý những vướng mắc đối với doanh nghiệp nên mục tiêu đề ra thấp. - Có cán bộ lãnh đạo doanh nghiệp, cán bộ quản lý vì lợi ích cá nhân, cục bộ đã vin vào những khó khăn, vướng mắc các hoạt động trong doanh nghiệp, trong cổ phần hoá để tìm cách trì hoãn, kéo dài thời gian. Số khác do năng lực hạn chế, kém năng động, sợ trách nhiệm nên cổ phần hoá mang tính đối phó, không đạt kết quả. PHẦN III GIẢI PHÁP ĐẨY NHANH TIẾN TRÌNH CỔ PHẦN HOÁ 3.1. Quan điểm và định hướng đối với cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nước. 3.1.1. Quán triệt đường lối phát triển kinh tế của Đảng, Nhà nước Trong qúa trình cổ phần hoá phải quán triệt đường lối quan điểm của Đảng, kiên định vai trò chủ đạo của kinh tế Nhà nước, thường xuyên quan tâm kiện toàn và phát triển Doanh nghiệp nhà nước ở những nghành, lĩnh vực then chốt của nền kinh tế. Những Doanh nghiệp nhà nước không cần nắm giữ phải tổ chức lại công ty dưới hình thức nhiều chủ sở hữu, thu hút nhiều vốn ngoài doanh nghiệp để tổ chức sản xuất kinh doanh. Trong chỉ đạo thực hiện phải tập trung thống nhất, có trọng tâm, trọng điểm, chương trình kế hoạch bước đi thích hợp vững chắc; vừa làm vừa rút kinh nghiệm để có những điều chỉnh, bổ sung cần thiết cả về chủ trương, cơ chế chính sách, biện pháp. 3.1.2. Cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước phải đặt trong tổng thể sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu qủa Doanh nghiệp nhà nước và phát triển kinh tế xã hội nói chung. Vì vậy, phải có chủ trương đúng đắn, giải pháp đồng bộ về chính sách cơ chế, hành lang pháp lý, về quản lý, nâng cao năng lực lãnh đạo doanh nghiệp. Thực tiễn cho thấy, chỉ có tạo được hành lang pháp lý đồng bộ, xử lý có hiệu quả các tồn tại về mặt tài chính, lao động… đảm bảo thực sự hạch toán, tự chủ kinh doanh trong cơ chế thị trường, xoá bỏ bao cấp, bảo hộ đối với Doanh nghiệp nhà nước, đưa doanh nghiệp hoạt động trong môi trường cạnh tranh bình đẳng thì cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước mới đạt được các mục tiêu đề ra. 3.1.3. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong các quá trình cổ phần hoá. Cổ phần hoá được xác định là khâu cơ bản sắp xếp, nâng cao hiệu quả Doanh nghiệp nhà nước, là nhiệm vụ chính trị của mỗi cấp uỷ Đảng liên quan. Vì vậy đòi hỏi các cấp uỷ Đảng, nhất là các đồng chí đứng đầu phải quan tâm đến lãnh đạo thường xuyên, chặt chẽ, có chương trình, kế hoạch hành động cụ thể nâng cao nhận thức, tư tưởng cho cán bộ Đảng viên, người lao động trong Doanh nghiệp nhà nước để có được những giải pháp, hành động cụ thể cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước. Nơi nào có sự quan tâm lãnh đạo của các cấp uỷ thì nơi đó công tác sắp xếp Doanh nghiệp nhà nước nói chung và cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước nói riêng đạt kết quả cao. 3.1.4. Công tác chỉ đạo thực hiện có ý nghĩa quyết định. Vì vậy, các cấp chính quyền phải có chương trình, kế hoạch, giải pháp khả thi, có sự chỉ đạo quán triệt, triệt để, có động viên khuyến khích cùng với chế tài tương ứng. Kết quả những Bộ, Nghành, Tổng công ty làm tốt công tác cổ phần hoá chỉ ra ở đâu những người đứng đầu tổ chức có sự chỉ đạo chặt chẽ thì ở đó thành công sẽ lớn hơn. 3.2. Nhiệm vụ cổ phần hoá trong năm 2005 và những năm tiếp theo. Phải kiên quyết chuyển sang áp dụng các phương thức thị trường, tiếp tục đẩy mạnh và cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước, kể cả các công ty Nhà nước trong các nghành, lĩnh vức Nhà nước không cần nắm giữ 100% vốn để xã hội hoá và huy động thêm vốn, hình thành doanh nghiệp có nhiều chủ sở hữu, tạo thêm động lực và cơ chế quản trị doanh nghiệp năng động, hiệu quả. Thực hiện việc bán cổ phần của các doanh nghiệp Nhà nước cổ phần hoá trước hết là các tổng công ty, công ty có quy mô lớn, hoạt động có hiệu quả trên thị trường chứng khoán. Nhà nước giữ cổ phần chi phối các tổng công ty, công ty cổ phần hoạt động trong những nghành, lĩnh vực bảo đảm điều tiết vĩ mô và những cân đối lớn của nền kinh tế. Do việc thực hiện cổ phần hoá theo đề án tổng thể sắp xếp đổi mới Doanh nghiệp nhà nước đã được Thủ tướng Chình phủ phê duyệt mới đạt thấp, số chưa thực hiện cộng dồn là 340 doanh nghiệp, kế hoạch cổ phần hoá của bản thân năm 2005 là 384 doanh nghiệp. Như vậy, theo đề án tổng thể thì còn lại 724 doanh nghiệp cần cổ phần hoá. Quán triệt Nghị quyết Hội nghị Trung ương lần thứ 9 khoá IX, Chỉ thị số 45-CT/TW của Bộ chính trị về tiếp tục đẩy mạnh sắp xếp, đổi mới Doanh nghiệp nhà nước và nâng cao hiệu qủa Doanh nghiệp nhà nước trong 2 năm 2004-2005, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 155/2004/QĐ-TTg về tiêu chí danh mục phân loại công ty Nhà nước và công ty thành viên hạch toán độc lập thuộc các tổng công ty Nhà nước và yêu cầu các Bộ, nghành, địa phương, tổng công ty rà soát, bổ sung Doanh nghiệp nhà nước thực hiện sắp xếp theo tiêu chí này, trong đó chú trọng cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước. Theo tính toán của ban Chỉ đạo Đổi mới và Phát triển Doanh nghiệp, số Doanh nghiệp nhà nước tiếp tục duy trì 100% vốn Nhà nước còn lại 1200 doanh nghiệp, so với đề án tổng thể nói trên giảm 736 doanh nghiệp. Số (736) doanh nghiệp này sẽ sắp xếp theo hình thức cổ phần hoá; trường hợp không cổ phần hoá được thì sắp xếp theo hình thức khác phù hợp (giao, bán, giải thể, phá sản). Cộng toàn bộ số doanh nghiệp cổ phần hoá từ năm 2005 trở đi là 1460 doanh nghiệp (724 +736 doanh nghiệp). Các công ty có quy mô lớn, có vai trò quan trọng của nền kinh tế, trước mắt chưa cổ phần hoá toàn tổng công ty được thì thực hiện cổ phần hoá hầu hết các doanh nghiệp thành viên, đồng thời chuyển các công ty này sang mô hình công ty mẹ-công ty con. Số này bao gồm 18 tổng công ty 91: Tổng công ty dệt may, tổng công ty Xi măng, Tổng công ty hàng không, Tổng công ty dầu khí, Tổng công ty Cà phê, Tổng công ty Lương thực miền Bắc, Tổng Điện lực, Tổng công ty Bưu chính viễn thông, Tổng công ty Hoá chất, Tổng công ty Thép, Tổng công ty Hàng hải, Tổng công ty Than, Tổng công ty Giấy Việt Nam, Tổng công ty Cao su, Tổng công ty Tàu thuỷ Việt Nam, Tổng công ty lương thực miền Nam, Tổng công ty thuốc lá Việt Nam, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam và 19 tổng công ty 90: Tổng công ty khoáng sản Việt Nam, Tổng công ty máy động lực và máy nông nghiệp, Tổng công ty lắp máy Việt Nam, Tổng công ty Xây dựng nền móng và kỹ thuật hạ tầng, Tổng công ty Xăng dầu, Tổng công ty Đầu tư và phát triển đô thị, Tổng công ty Xây dựng cơ điện và thuỷ lợi, Tổng công ty Lâm nghiệp, Tổng công ty Muối Việt Nam, Ngân hàng Công thương, Ngân hàng Nông nghiệp, Ngân hàng đầu tư và phát triển, Tổng công ty Dược Việt Nam, Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn, Tổng công ty Thành An, Tổng công ty 15, Tổng công ty Bay dịch vụ Việt Nam, Tổng công ty phát hành sách, Tổng công ty khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh. Ngoài các tổng công ty nói trên, 60 tổng công ty Nhà nước còn lại sẽ tiến hành cổ phần hoá tất cả các doanh nghiệp thành viên, đồng thời chuyển các công ty này sang mô hình công ty mẹ- công ty con, sau đó sẽ cổ phần hoá công ty mẹ. Trong 6 tháng đầu năm 2005, hoàn thành việc cổ phần hoá 3 Tổng công ty Nhà nước là: Tổng công ty Thương mại Xậy dựng, Tổng công ty điện tư tin học, Tổng công ty xuất nhập khẩu Xây dựng ( VINACONEX ), trong đó hai tổng công ty đầu đã có quyết định của Thủ tướng chính phủ; đồng thời phê duyệt và triển khai thực hiện cổ phần hoá công ty Vật tư nông nghiệp. Kịp thời tổ chức sơ kết, rút kinh cổ phần hoá công ty Nhà nước để nhân rộng. Sơ bộ, nhiệm vụ cổ phần hoá các Doanh nghiệp nhà nước phân theo các Bộ, nghành, địa phương, tổng công ty 91 như sau: Bộ, nghành, địa phương Kế hoạch 2005 Bổ sung theo QĐ số 155 Nhiệm vụ cổ phần hoá từ năm 2005 Tổng số: 724 736 1460 Các Bộ 201 159 370 Bộ thương mại 59 1 60 Bộ GTVT 45 31 76 Bộ Xây dựng 13 40 53 Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn 23 21 44 Ngân hàng Nhà nước 2 2 4 Bộ Văn hoá 20 9 29 Tổng cục du lịch 1 1 Bộ KHCN 4 2 6 Bộ Thuỷ sản 18 7 25 Bộ Công nghiệp 28 28 Bộ y tế 3 2 5 Bộ Công an 0 Bộ quốc phòng 6 4 10 …… …. …. …. Các Tổng công ty 72 77 149 TCT Dệt may 6 4 10 TCT Xi măng 9 9 TCT Hàng không 10 10 TCT dầu khí 7 3 10 …. …. …. …. Các địa phương 451 500 951 Bắc Giang 10 8 18 Hà Nội 20 53 73 Tp Hồ Chí Minh 32 56 88 …. …. … …. 3.3. Những giải pháp chủ yếu. 3.3.1. Nâng cao hơn nữa nhận thức của cán bộ Đảng viên về sự cần thiết cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nước và vai trò quyết định của chủ sở hữu Tiếp tục quán triệt sâu sắc Nghị quyết đại hội IX của Đảng và Nghị quyết Trung ương 3, đặc biệt là Nghị quyết trung ương 9 để tạo được sự thống nhất, nhất trí cao trong các nghành, các cấp, trong cán bộ Đảng viên về định hướng phát triển kinh tế xã hội, yêu cầu thời cơ và thách thức hội nhập kinh tế quốc tế đem lại về quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ giải pháp đẩy nhanh sắp xếp, phát triển và nâng cao hiệu qủa Doanh nghiệp nhà nước; trong đó cổ phần hoá với những kết quả thực tiễn được khẳng định đúng đắn, là giải pháp cơ bản để tái cơ cấu và nâng cao hiệu quả Doanh nghiệp nhà nước, thúc đẩy phát triển doanh nghiệp dân doanh, đẩy nhanh tăng trưởng kinh tế , góp phần tích cực vào công cuộc cải cách hành chính và đấu tranh chống tham nhũng. Doanh nghiệp Nhà nước giờ đây không phải chỉ là những doanh nghiệp mà Nhà nước có 100% vốn mà còn có cả những doanh nghiệp Nhà nước giữ cổ phần chi phối với yêu cầu và nhiệm vụ là công cụ vật chất quan trọng để Nhà nước định hướng và điều tiết vĩ mô; là lực lượng nòng cốt, góp phần chủ yếu để kinh tế Nhà nước thực hiện vai trò chủ đạo trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và chủ lực trong hội nhập kinh tế quốc tế. Kiên quyết sắp xếp lại và đổi mới để hệ thống Doanh nghiệp nhà nước có cơ cấu hợp lý, tập trung vào những nghành, lĩnh vực then chốt nhất của nền kinh tế;có quy mô lớn, công nghệ tiên tiến; sử dụng vốn và tài sản của Nhà nước có hiệu qủa hơn; thực hiện vai trò là lực lượng nòng cốt thúc đẩy tăng trưởng kinh tế , tạo nền tảng cho việc công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa và xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ. Doanh nghiệp nhà nước được quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm, cạnh tranh và hợp tác với doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế khác theo pháp luật trong môi trường làm việc bình đẳng. Những Doanh nghiệp nhà nước không cần giữ 100% vốn Nhà nước thì rất khoát phải cổ phần hoá, trường hợp không cổ phần hoá được thì mới áp dụng hình thức sắp xếp khác. Cổ phần hoá đi vào sâu phải được lãnh đạo, chỉ đạo một cách sát sao theo đúng đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước phải tiến hành thật vững chắc, không nóng vội, không để thất thoát tài sản của Nhà nước, cơ hội cho những hành vi tham nhũng, kiên quyết không cổ phần hoá khép kín. Cổ phần hoá trở thành nhiệm vụ chính trị của các nghành, mỗi cấp, phải có những giải pháp đảm bảo. Theo quy định của pháp luật, chủ sở hữu có vai trò quyết định đối với việc duy trì hay chuyển đổi sở hữu Doanh nghiệp nhà nước căn cứ vào Nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước, sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ. Các tổ chức Đoàn thể trong Doanh nghiệp nhà nước hoạt động theo pháp luật có trách nhiệm giám sát và tổ chức vận động người lao động chấp hành nghiêm túc về cổ phần hoá của cơ quan Doanh nghiệp nhà nước có thẩm quyền, của chủ sở hữu Doanh nghiệp nhà nước. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ cập rộng rãi kiến thức cơ bản về kinh tế thị trường, pháp luật về doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường, về công ty cổ phần, quyền và nghĩa vụ của cổ đông, đặc biệt đối với người lao động trực tiếp trong công ty cổ phần để làm việc và hành xử đúng quy định. Kịp thời biểu dương các tổ chức, đơn vị cá nhân, có thành tích xuất sắc trong việc thực hiện cổ phần hoá; đồng thời áp dụng các chế tài thích hợp đối với những tổ chức, cá nhân thực hiện không tốt hoặc cố tình gây khó khăn, cản trở cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước. 3.3.2. Kiên quyết bằng các phương thức thị trường thực hiệ xác định doanh nghiệp và bán cổ phần, khắc phục cho được việc bán cổ phần khép kín trong nội bộ doanh nghiệp và thất thoát tài sản nhà nước. Xoá bỏ việc xác định giá trị doanh nghiệp thong qua hội đồng. Thực hiện xác định giá trị doanh nghiệp thông qua các tổ chức chuyên nghiệp nâng cao tính minh bạch trong định giá. Ngoài 44 tổ chức đã được Bộ tài chính công bố, cần xem xét bổ sung them, kể cả các tổ chức nước ngoài để tăng thêm tính cạnh tranh trong khâu xác định giá trị doanh nghiệp. Đối với những doanh nghiệp có tổng giá trị tài sản theo sổ sách kế toán dưới 30 tỷ đồng thì doanh nghiệp tự xác định giá trị doanh nghiệp. Giá trị doanh nghiệp được xác định (do tổ chức tài chính trung gian hoặc doanh nghiệp tự xác định ) chỉ là cơ sở để xác định vốn điều lệ và xây dựng phương án cổ phần hoá; đồng thời làm căn cứ để đấu giá bán cổ phần. Thực hiện lành mạnh hoá tài chính của các công ty Nhà nước trước khi chuyển sang công ty cổ phần, quy định rõ trách nhiệm của người quản lý, điều hành doanh nghiệp trong việc sử lý những tồn tại về mặt tài chính; quy định việc chuyển giao những tài sản, công nợ đã loại ra khỏi giá trị doanh nghiệp cổ phần hoá phải chuyển ngay cho công ty mua bán nợ và tài sản tồn đọng của doanh nghiệp tiếp tục được thu hồi, xử lý. Bổ sung quy định về xác định giá trị tài sản là giá trị quyền sử dụng đất của doanh nghiệp cho phù hợp với quy định của Luật đất đai mới ban hành năm 2003, trong đó: Đối với diện tích đất doanh nghiệp cổ phần hoá đang sử dụng làm mặt băng xây dựng trụ sở, văn phòng giao dịch; xây dựng cơ sở sản xuất kinh doanh; đất để sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản, làm muối (kể cả đã được Nhà nước giao có thu hoặc không thu tiền sử dụng đất) thì doanh nghiệp cổ phần hoá được quyền lựa chọn thuê đất hoặc giao đất theo quy định của Luật đất đai. Trường hợp doanh nghiệp cổ phần hoá lựa chọn thuê đất thì không tính giá trị đất vào giá trị doanh nghiệp cổ phần hoá. Doanh nghiệp cổ phần hoá tiếp tục kí hợp đồng thuê đất theo quy định của Luật đất đai. Trường hợp doanh nghiệp cổ phần hoá thực hiện hình thức giao đất thì phải tính giá trị quyền sử dụng đất vào giá trị doanh nghiệp cổ phần hoá. Giá trị quyền sử dụng đất tính vào giá trị doanh nghiệp cổ phần hoá là giá do Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương sát với giá trị chuyển nhượng quyền sử dụng đất thực tế trên thị trường và công bố vào ngày 01 tháng 1 hàng năm theo quy định của Chính phủ. Đối với diện tích đất Nhà nước đã giao cho doanh nghiệp để xây dựng nhà để bán hoặc cho thuê; xây dựng kết cấu hạ tầng để chuyển nhượng hoặc cho thuê thì phải tính giá trị quyền sử dụng đất vào giá trị doanh nghiệp cổ phần hoá. Giá trị quyền sử dụng đất tính vào giá trị doanh nghiệp cổ phần hoá thực hiện theo quy định đối với trường hợp doanh nghiệp cổ phần hoá thực hiện hình thức giao đất. Để cổ phần hoá thực sự gắn bó với thị trường, tránh thất thoát tài sản, góp phần đấu tranh chống tham nhũng (đặc biệt đối với trường hợp bán cổ phần chỉ trong nội bộ doanh nghiệp ), khi cổ phần hoá giá bán cổ phần lần đầu phải thực hiện trên cơ sở đấu giá cổ phần. Kiên quyết xoá bỏ cơ chế bán cổ phần theo giá sàn cho người lao động trong doanh nghiệp và người trồng cung cấp nguyên liệu cho doanh nghiệp. Toàn bộ cổ phần phát hành lần đầu phải được bán theo giá thị trường thong qua đấu giá: Đấu giá trực tiếp tại doanh nghiệp đối với doanh nghiệp cổ phần hoá có khối lượng cổ phần bán ra từ 1 tỷ đồng trở xuống, đấu giá tại các tổ chức tài chính trung gian đối với các doanh nghiệp cổ phần hoá có khối lượng bán ra trên 1 tỷ đồng; trường hợp doanh nghiệp cổ phần hoá có khối lượng bán cổ phần bán ra trên 10 tỷ đồng thì tổ chức bán đấu giá tại các trung tâm giao dịch chứng khoán để thu hút vốn đầu tư. Tiếp tục thực hiện bán cổ phần ưu đãi cho người lao động với mức giá được giảm 40% so với đấu giá bình quân. Thực hiện chính sách thu hút các nhà đầu tư chiến lược trong nước (những người cung cấp nguyên liệu, tiêu thụ sản phẩm lâu dài, có tiềm năng về tài chính, năng lực quản lý tốt,…) mua cổ phần với mức tối đa 20% số cổ phần bán ra bên ngoài và giá ưu đãi giảm 20% so với đấu giá bình quân. Bộ lao động, Thương binh Xã hội, Bộ Tài nguyên Môi trường, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam,…có hướng dẫn thực hiện Nghị định 187/2004/NĐ-CP về chuyển Doanh nghiệp nhà nước thành công ty cổ phần và chỉ đạo triển khai trong thực tế cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước; kịp thời nắm bắt các vấn đề phát sinh để có giải pháp kịp thời, có hiệu quả. 3.3.3. Tăng cường quản trị công ty cổ phần, nâng cao vai trò của cổ đông Nhà nước, thực sự đưa công ty sau cổ phần hoá hoạt động trong môi trường bình đẳng với các doanh nghiệp khác Đẩy mạnh việc áp dụng thông lệ quản trị công ty tốt nhất và bắt buộc áp dụng điều lệ mẫu với công ty cổ phần và công ty niêm yết. Tăng cường tập huấn, bồi dưỡng cán bộ quản lý công ty cổ phần, người lao động-cổ đông về quyền hạn, trách nhiệm của cổ đông, của các cơ quan quản lý trong công ty cổ phần, trình tự thủ tục thông qua các quyết định quan trọng của công ty, tính minh bạch và chế độ công bố thông tin, trình tự và giải pháp giải quyết tranh chấp trong các công ty cổ phần, ….nhằm làm cho cổ đông, đặc biệt cổ đông là người lao động trong Doanh nghiệp nắm bắt được các quy định pháp lý tráng xung đột trong nội bộ doanh nghiệp, hoặc làm chủ mang tính hình thức của người lao động do không hiểu pháp luật. Đổi mới thực sự phương thức quản lý và điều hành công ty cổ phần; có quy định bảo về quyền lợi của các cổ đông thiểu số. Thống nhất tiêu chuẩn người đại diện cổ phần Nhà nước và người trực tiếp quản lý cổ phần Nhà nước tại công ty cổ phần. Tăng thẩm định và trách nhiệm đối với người đại diện. Quy định rõ cơ chế phối hợp giữa những người quản lý trực tiếp phần vốn Nhà nước tại doanh nghiệp để đảm bảo lợi ích cổ phần Nhà nước, tránh tình trạng các cá nhân quản lý trực tiếp phần vốn Nhà nước có ý kiến biểu quyết khác nhau. Quy định cụ thể những vấn đề quan trọng ảnh hưởng đến lợi ích của Nhà nước thì người trực tiếp quản lý phần vốn Nhà nước cần xin ý kiến của cơ quan, doanh nghiệp đại diện phần vốn Nhà nước trước khi biểu quyết tại Đại hội đồng cổ đông. Nghiên cứu, bổ sung quy định việc bổ nhiệm, miễn nhiệm và chế độ tiền lương, tiền thưởng đối với người trực tiếp quản lý phần vốn Nhà nước tại công ty cổ phần. Khẩn trương thành lập Tổng công ty Đầu tư và kinh doanh vốn Nhà nước để quản lý có hiệu quả vốn Nhà nước tại: các công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, công ty lien doanh do các Bộ, nghành, địa phương chuyển giao; Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Tổng công ty Đầu tư và kinh doanh vốn nước ngoài thành lập, doanh nghiệp có vốn góp của Tổng công ty này. Quy định cụ thể trách nhiệm của cơ quan quản lý Nhà nước trong việc tiếp tục cung cấp thông tin, phổ biến chính sách, chế độ doanh nghiệp sau chuyển đổi; giải quyết kịp thời các vướng mắc cho doanh nghiệp. Hoàn thiện hệ thống cơ quan đăng kí kinh doanh và thông tin doanh nghiệp thuộc cơ quan kế hoạch và đầu tư để kết hợp đăng kí kinh doanh đối với doanh nghiệp cổ phần hoá và cung cấp thông tin cho doanh nghiệp sau cổ phần hoá. Phát triển các tổ chức đầu tư và dịch vụ cổ phần hoá, khuyến khích phát triển một số tổ chức chuyên nghiệp thực hiện nghiệp vụ tư vấn, cổ phần hoá, xác định giá trị doanh nghiệp, đầu tư cổ phần. Hình thành một số công ty bán đấu giá cổ phần ở các thành phố, đô thị lớn. Phải phấn đấu thực hiện bằng được chủ trương của Đảng về quy định của Hiến pháp về các doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa của nước ta được tiến hành kinh doanh trong môi trường cực kỳ bình đẳng. Hoàn thiện cơ sở pháp lý trên cơ sở ban hành một số Luật như: Luật doanh nghiệp chung, Luật sử dụng vốn vào kinh doanh, Luật cạnh tranh chống độc quyền, hướng dẫn thi hành Luật đất đai, Luật phá sản, Luật Tín dụng ngân hàng, Luật thương mại, Bộ luật lao động….để từng bước tíên tới xoá bỏ hoàn toàn sự khác biệt về điều kiện kinh doanh đối với các loại hình doanh nghiệp, khuyến khích doanh nghiệp nâng cao hiệu quả, sức cạnh tranh. Xây dựng chính sách hỗ trợ doanh nghiệp phù hợp với thong lệ và quy định của tổ chức quốc tế.Hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao khả năng cạnh tranh thông qua việc xây dựng cơ sở hạ tầng, giao thông, điện nước, hỗ trợ lãi xuất đầu tư, hỗ trợ xuất khẩu; hỗ trợ nghiên cứu khoa học, đổi mới công nghệ, hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý và lao động trong doanh nghiệp; hỗ trợ tiếp cận và mở rộng thị trường xuất khẩu, xây dựng và bảo vệ thương hiệu hàng hoá có khả năng cạnh tranh… tạo điều kiện để các doanh nghiệp phát triển sau cổ phần hoá. 3.3.4. Tăng cường chỉ đạo cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nước Tập trung chỉ đạo, kiên quyết thực hiện cổ phần hoá các doanh nghiệp thuộc diện cổ phần hoá trong Đề án tổng thể sắp xếp, đổi mới các doanh nghiệp Nhà nước đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và kế hoạch điều chỉnh phương án tổng thể sắp xếp doanh nghiệp Nhà nước theo quy định số 155/2004/QĐ-TTg ngày 24/8/2004 của Thủ tướng Chính phủ Gắn trách nhiệm hành chính với các cán bộ nghành, địa phương, lãnh đạo doanh nghiệp với kết quả sắp xếp và cổ phần hoá ở đơn vị mình theo lộ trình của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Đẩy mạnh công tác cải cách hành chính trong cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nước, đơn giản thủ tục trong các bước. Rút ngắn thời gian thực hiện các bước trong quá trình thực hiện cổ phần hoá một doanh nghiệp, tổng số 423 ngày (đối với các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, 437 ngày (đối với các bộ, nghành, trung ương ), 536 ngày đối với các tổng công ty 91 ) xuống còn 200 ngày. Trong đó, tập trung vào các khâu: thành lập đổi mới doanh nghiệp - bắt đầu định giá (hiện kéo dài từ 130 đến 148 ngày ); quyết định giá trị doanh nghiệp phê duyệt phương án (hiện kéo dài từ 62 đến 73 ngày ); phấn đấu tổng công 3 khâu này kéo dài không quá 100 ngày. Các bộ, nghành, địa phương, hội đồng quản trị các tổng công ty Nhà nước cần chủ động trong việc hướng dẫn, chỉ đạo doanh nghiệp thực hiện cổ phần hoá giải quyết các tồn đọng về mặt tài chính và lao động trước khi thực hiện cổ phần hoá theo quy định hiện hành, tránh tình trạng để đến thời đỉêm cổ phần hoá mới xử lý dẫn đến chậm trễ hoặc không cổ phần hoá được do sau khi sử lý không còn vốn Nhà nước để cổ phần hoá. Cần kiện toàn ngay những Ban chỉ đạo Đổi mới và phát triển doanh nghiệp ở các bộ, nghành, tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chưa theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ là một đồng chí cấp phó thủ trưởng làm trưởng ban và Ban nhất thiết phải có bộ phận chuyên trách giúp việc với những cán bộ nhiệt tình công tác, tinh thông nghiệp vụ, am hiểu doanh nghiệp và có trách nhiệm cao đối với nhiệm vụ được giao. Thành lập các tổ công tác liên nghành, thành phần gồm đại diện văn phòng Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ban Chỉ đạo Đổi Mới và Phát Triển Doanh Nghiệp giúp Thủ tướng Chính phủ giải quyết khó khăn, vường mắc phát sinh trong quá trình cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nước. Định kỳ, thực hiện việc giao ban giữa các bộ, địa phương có nhiều doanh nghiệp cổ phần hoá ( Bộ Xây dựng, Bộ công nghiệp, Bộ giao thông vận tải, Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn, Bộ thương mại, thành phố Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Hải Phòng ). Ban chỉ đạo Đổi mới và Phát triển doanh nghiệp giúp Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, thực hiện công tác kiểm tra, theo dõi, đôn đốc các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các Tổng công ty Nhà nước thực hiện cổ phần hoá theo quy định của pháp luật và phương án đã duyệt, định kỳ ( 3 tháng/ lần ) báo cáo Thủ tướng Chính phủ./. KẾT LUẬN Trên đây là những kết quả nghiên cứu của tôi về tiến trình cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước. Mặc dù tiến trình cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước đang ngày càng được củng cố và diễn ra nhanh chóng trên phạm vi cả nước, nhưng bên cạnh đó vẫn còn nhiều nhược điểm cần tiến hành khắc phục như: Số lượng các doanh nghiệp cổ phần hoá tuy có tăng đáng kể nhất là trong những năm gần đây nhưng so với yêu cầu đổi mới còn hạn chế, tốc độ cổ phần hoá còn chậm, thời gian cổ phần hoá còn quá dài.Việc đa dạng cổ phần hoá một doanh nghiệp còn hạn chế. Vốn Nhà nước trong các doanh nghiệp Nhà nước cổ phần hoá còn quá nhỏ và việc huy động vốn trong quá trình cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước chưa được nhiều. Trong quản lý ở công ty cổ phần chưa có sự đổi mới, chuyển biến thực sự; phương pháp quản lý, lề lối làm việc, tư duy quản lý vẫn tiếp tục duy trì như còn ở Doanh nghiệp nhà nước. Đứng trước những tồn tại như trên phải có những phương hướng hợp lý trong những năm tiếp theo như: Nâng cao hơn nữa nhận thức của cán bộ Đảng viên về sự cần thiết cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước và vai trò quyết định của chủ sở hữu. Kiên quyết bằng các phương thức thị trường, thực hiện xác định doanh nghiệp và bán cổ phần, khắc phục cho được việc bán cổ phần khép kín trong nội bộ doanh nghiệp và thất thoát tài sản Nhà nước. Tăng cường quản trị công ty cổ phần, nâng cao vai trò của cổ đông Nhà nước, thực sự đứa công ty sau cổ phần hoá hoạt động trong môi trường bình đẳng với các doanh nghiệp khác. Tăng cường chỉ đạo cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước. Trên đây là một số giải pháp đưa ra cho quá trình cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước. Hi vọng nó sẽ góp phần vào thúc đẩy nhanh và hiệu quả quá trình cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước. MỘT SỐ TÀI LIỆU THAM KHẢO Nghị định của Chính phủ về việc chuyển công ty Nhà nước thành công ty cổ phần. (số 187/2004/NĐ-CP). Tạp chí thương mại số 3+4+5 Tháng 1 Báo cáo tổng kết công tác năm 2004 và chương trình thực hiện năm 2005 của Cục doanh nghiệp nhỏ và vừa. Tình hình và nhiệm vụ đẩy nhanh tíên trình cổ phần hoá Doanh nghiệp nhà nước. Ban Chỉ Đạo Đổi Mới và phát triển doanh nghiệp. Sách chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Và một số tài liệu khác……… MỤC LỤC lỜI NÓI ĐẦU

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docL0212.doc
Tài liệu liên quan