Đề tài Thành lập bản đồ địa hình tỷ lệ 1: 500 khu vực Xã Bắc Phong - Cao Phong - Tỉnh Hoà Bình

n¨m 1994 lµm tiªu chuÈn. Kho¶ng c¸ch gi÷a ghi chó vµ ký hiÖu quy ®Þnh tõ 0.51mm. §Æt ghi chó ë bªn ph¶i ký hiÖu, tr­êng hîp kh«ng ®ñ chç ®Ó ghi cã thÓ chän chç kh¸c nh­ng ph¶i ®¶m b¶o râ rµng, dÔ ®äc, kh«ng v­ît qu¸ ph¹m vi ph©n bè cña ®èi t­îng. Ghi chó däc theo ký hiÖu ®­êng nÐt dµi (s«ng, ®­êng...) tèt nhÊt ch©n ch÷ ®Æt ë phÝa trªn hoÆc bªn tr¸i ký hiÖu vµ cÇn ®¶m b¶o ghi chó nhÊt trÝ víi ph­¬ng h­íng cña ®Þa vËt theo quy ®Þnh sau : Khi h­íng cña ®Þa vËt lµ §«ng- T©y th× ®Çu ch÷ h­íng vÒ phÝa B¾c, Nam-B¾c t­¬ng øng víi phÝa T©y, lµ T©y Nam - §«ng B¾c t­¬ng øng víi T©y-B¾c vµ lµ T©y B¾c-§«ng Nam t­¬ng øng víi §«ng- B¾c. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4744 Tªn phô cña ®èi t­îng th× ghi bªn d­íi tªn chÝnh vµ ®Æt trong dÊu ngoÆc ®¬n cì ch÷ b»ng 4/5 cì ch÷ tªn chÝnh, c¸c danh tõ chung cã thÓ viÕt t¾t theo quy ®Þnh . §Þa danh vïng d©n téc Ýt ng­êi ghi b»ng ch÷ d©n téc t­¬ng øng nÕu cã, tªn nµo ghi theo tiÕng Anh th× ®Æt trong dÊu ngoÆc ®¬n vµ ®Æt d­íi hoÆc sau tªn chÝnh. §Þa danh n­íc ngoµi ghi b»ng tiÕng ViÖt theo quy ®Þnh chung, tÊt c¶ c¸c tõ thuéc mét ®Þa danh ®Òu ph¶i viÕt hoa: Sa Pa, SÇm S¬n. Ghi chó d©n c­: Nãi chung, tªn ®iÓm d©n c­ vµ tªn c¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh cÇn ®Æt song song víi khung Nam. Tªn ®ang dïng cña ®iÓm d©n c­ ®Æt ë n¬i biÓu thÞ phÇn lín diÖn tÝch ®iÓm d©n c­ hoÆc ë n¬i UBND c¸c cÊp ®ãng. Tªn phô nÕu cã ®Æt ë d­íi tªn võa ghi, trong ngoÆc ®¬n. Tªn phô (nÕu cã) ®Æt d­íi tªn võa ghi, trong ngoÆc ®¬n. T¹i c¸c phÇn kh¸c cña ®iÓm d©n c­ (®­îc biÓu thÞ trªn cïng mét m¶nh hay trªn m¶nh l©n cËn) ph¶i ghi chó tªn ®ang dïng víi chiÒu cao bé ch÷ kh«ng qu¸ 3/4 chiÒu cao bé ch÷ quy ®Þnh. Tªn x· bè trÝ ë trung t©m ph¹m vi ®Þa giíi x· vµo n¬i réng r·i, s¸ng sña Ýt ®Ì lªn ký hiÖu kh¸c. Tr­êng hîp ph¹m vi x· bÞ chia c¾t trªn 2 ( hoÆc 3-4) m¶nh th× m¶nh nµo cã ph¹m vi réng nhÊt hoÆc tËp chung ®«ng d©n c­ nhÊt ph¶i ghi chó nh­ trªn, c¸c m¶nh kh¸c chØ cÇn ghi chó tªn x· ngoµi khung b¶n ®å. Tªn x· lu«n ®­îc ghi chó danh tõ chung vµ kh«ng viÕt t¾t. Sè hé chØ biÓu thÞ cho x· (vµ cÊp t­¬ng ®­¬ng), ®Æt d­íi tªn cÊp t­¬ng øng. Sè liÖu lÊy tõ UBND cÊp ®ã biÓu thÞ. Tªn ®­êng phè viÕt r¶i r¸c ®Òu theo sù ph©n bè cña ®­êng phè. NÕu phè dµi, c¸ch 10 -15 cm ghi chó nh¾c l¹i mét lÇn, ®­êng cã trôc ph©n tuyÕn ë gi÷a th× ghi chó cã thÓ ®Ì lªn trôc ph©n tuyÕn. Khi gÆp ®­êng s¾t ng¾t ký hiÖu ®­êng s¾t t¹i c¸c ch÷. C¸c phè, ngâ hÎm nÕu kh«ng ®ñ chç th× kh«ng ghi tªn. Ghi chó thuû hÖ vµ s¬n hÖ: Bè trÝ theo h­íng ph©n bè vµ ®é dµi cña ®èi t­îng. §èi víi s«ng, suèi dµi th× cø 10cm th× ph¶i cã mét ghi chó. Tªn ®Ønh nói vµ tªn hå nhá th× ®Æt song song víi khung Nam. Nh÷ng ®èi t­îng cã tªn riªng, nh­ tr­êng häc, bÖnh viÖn, c¬ quan xÝ Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4745 nghiÖp, n«ng tr­êng, hîp t¸c x·...cÇn ®­îc ghi chó lªn b¶n ®å theo kiÓu ch÷ thuyÕt minh, nÕu b¶n ®å ®ñ tªn chç trèng, cã thÓ ghi t¾t hoÆc thu nhá cì ch÷. Ch©n hµng ch÷ song song víi khung Nam b¶n ®å. TÊt c¶ c¸c ghi chó b»ng sè, ph©n sè ®Òu viÕt song song víi khung Nam b¶n ®å ( trõ ghi sè tÇng nhµ, sè ®­êng b×nh ®é, sè ®­êng d©y, sè èng dÉn, sè ®­êng giao th«ng). Ghi chó ®é réng, ®é s©u vµ chÊt ®¸y cña s«ng suèi vµo bªn trong lßng s«ng däc theo ký hiÖu mòi tªn ®é réng ®Æt t¹i n¬i ®o, nÕu s«ng suèi ®ñ ®é réng, c¸c tr­êng hîp kh¸c ®Æt song song víi khung Nam cña b¶n ®å. VI. C«ng t¸c tiÕp biªn, kiÓm tra nghiÖm thu b¶n ®å 1. C«ng t¸c tiÕp biªn b¶n ®å: Trong mét khu ®o gåm nhiÒu m¶nh b¶n ®å, v× vËy sau khi ®o vÏ xong ta ph¶i tiÕn hµnh ghÐp biªn c¸c m¶nh liÒn kÒ nhau ®Ó kiÓm tra xem c¸c yÕu tè ®Þa vËt vµ ®­êng b×nh ®é cã trïng khíp vµ liªn tôc hay kh«ng. §Ó ®¶m b¶o tiÕp biªn b¶n ®å ®­îc tèt, ë thùc ®Þa ph¶i bè trÝ mét vµi tr¹m ®o m¸y chung cho hai m¶nh tiÕp gi¸p nhau . H¹n sai tiÕp biªn víi b¶n ®å gèc cïng tû lÖ nh­ sau: - §é xª dÞch vÞ trÝ cña ®Þa vËt quan träng, chñ yÕu kh«ng quan träng, chñ yÕu kh«ng qu¸ 1mm, c¸c ®Þa vËt kh¸c kh«ng qu¸ 1.5 mm. - §é xª dÞch ®­êng b×nh ®é cã cïng ®é cao kh«ng v­ît qu¸: ë vïng ®ång b»ng :1/2kho¶ng cao ®Òu c¬ b¶n. ë vïng ®åi: 2/3 kho¶ng cao ®Òu c¬ b¶n. ë vïng nói: 1 kho¶ng cao ®Òu c¬ b¶n. - Nguyªn t¾c xö lý tiÕp biªn : ë khu vùc ch­a x©y dùng trªn mçi b¶n vÏ hiÖu chØnh 1/2 ®é xª dÞch. ë khu vùc ®· x©y dùng ®èi víi ®Þa vËt thø yÕu th× xö lý nh­ trªn, ®èi víi ®Þa vËt chñ yÕu th× hiÖu chØnh trªn c¬ së ®¶m b¶o ®óng h­íng, gi÷ nguyªn kÝch th­íc ®· ®o ë ngoµi thùc ®Þa. §èi víi ®Þa vËt h×nh tuyÕn khi söa ch÷a cÇn chó ý tr¸nh g·y khóc, kh¸c víi thùc tÕ. NÕu tiÕp biªn v­ît qu¸ h¹n sai nªu trªn th× ph¶i kiÓm tra l¹i tµi liÖu ®o vÏ Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4746 tr­íc khi ®o kiÓm tra ë thùc ®Þa. 2. Söa ch÷a b¶n ®å. C«ng t¸c söa ch÷a b¶n ®å ®­îc tiÕn hµnh tõ tæng quan ®Õn chi tiÕt. §Çu tiªn ph¶i tu chØnh khung b¶n ®å, ®Ó vÏ khung b¶n ®å ph¶i tÝnh to¹ ®é ®Þa lý ( ,  )vµ to¹ ®é vu«ng gãc (x, y) cña bèn ®iÓm gãc khung ®Ó tõ ®ã biÓu thÞ chÝnh x¸c hÖ thèng l­íi kinh vÜ tuyÕn vµ l­íi to¹ ®ä vu«ng gãc (l­íi « vu«ng). TiÕp theo lµ biÓu thÞ yÕu tè ngoµi khung nh­ danh ph¸p, s¬ ®å ghÐp m¶nh, tû lÖ vµ th­íc tû lÖ, kho¶ng cao ®Òu vµ th­íc ®o ®é dèc, biÓu ®å ®Þnh h­íng...cuèi cïng söa ch÷a tõng yÕu tè ®Þa vËt vµ ®­êng b×nh ®é. §èi víi b¶n ®å sè viÖc tu söa ch÷a ®­îc tiÕn hµnh trùc tiÕp trªn mµn h×nh m¸y tÝnh theo ®óng c¸c yªu cÇu kü thuËt quy ®Þnh cho b¶n ®å giÊy. 3. KiÓm tra vµ nghiÖm thu b¶n ®å. C«ng t¸c kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm ®o vÏ b¶n ®å ph¶i ®­îc tiÕn hµnh theo ®óng quy chÕ kiÓm tra, nghiÖm thu chÊt l­îng s¶n phÈm ®o ®¹c vµ b¶n ®å do Côc §o §¹c vµ B¶n ®å Nhµ N­íc ban hµnh. C«ng t¸c kiÓm tra ®­îc tiÕn hµnh theo hai b­íc lµ kiÓm tra néi nghiÖp (trong phßng) vµ kiÓm tra ngo¹i nghiÖp (ngoµi thùc ®Þa). C«ng t¸c kiÓm tra néi nghiÖp: C«ng t¸c kiÓm tra néi nghiÖp bao gåm kiÓm tra toµn bé sè liÖu ®o l­íi khèng chÕ, ®o chi tiÕt vµ chÊt l­îng cña b¶n ®å. ChÊt l­îng b¶n ®å ®­îc thÓ hiÖn ë nhiÒu mÆt nh­: néi dung b¶n ®å, tû lÖ vµ c¸c yÕu tè cña c¬ së to¸n häc, viÖc tr×nh bµy..., nh­ng nãi chung ®­îc ®Æc tr­ng bëi c¸c chØ tiªu chÝnh lµ: - §é tin cËy, sù ®óng ®¾n, chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ vµ tÝnh t­¬ng quan víi thùc tÕ cña c¸c yÕu tè néi dung b¶n ®å, c¸c yÕu tè ®Þa h×nh theo tû lÖ b¶n ®å thµnh lËp, theo kho¶ng cao ®Òu ®­êng b×nh ®é c¬ b¶n so víi thùc tr¹ng khu ®o vÏ. TiÕp biªn ®Çy ®ñ vµ sö lý tiªp biªn ®óng. - §é chÝnh x¸c cña c¸c ®iÓm gãc khung b¶n ®å, l­íi kil«mÐt, sù ®óng ®¾n hîp lý cña viÖc vËn dông c¸c ký hiÖu ®Ó m« t¶ c¸c yÕu tè ®Þa vËt, ®Þa h×nh trªn b¶n ®å. §é chÝnh x¸c cña b¶n ®å lµ møc ®é chÝnh x¸c cña ®iÓm ®Þa vËt trªn b¶n ®å víi vÞ trÝ cña chóng trªn thùc ®Þa. §é chÝnh x¸c ®­îc ®Æc tr­ng bëi sai Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4747 sè trung ph­¬ng hay sai sè giíi h¹n cña vÞ trÝ ®iÓm ®Þa vËt trªn b¶n ®å so víi ®iÓm khèng chÕ gÇn nhÊt. - Møc ®é ®Çy ®ñ, ®é tin t­ëng, ®é chÝnh x¸c cña c¸c tµi liÖu kÌm theo b¶n ®å gèc. - H×nh thøc tr×nh bµy c¸c kÕt qu¶ ph¶i râ rµng, s¹ch ®Ñp . - C«ng t¸c kiÓm tra ngo¹i nghiÖp: C«ng t¸c kiÓm tra ngo¹i nghiÖp lµ ®èi so¸t b¶n ®å víi thùc ®Þa. TiÕn hµnh ®o vÏ chi tiÕt ®Þa h×nh, ®Þa vËt vµ so s¸nh kÕt qu¶ míi víi s¶n phÈm cña ng­êi s¶n xuÊt. §Ó kiÓm tra vÞ trÝ c¸c ®iÓm khèng chÕ cã thÓ ®o kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®iÓm råi ®èi chiÕu víi trÞ sè tÝnh tõ gia sè to¹ ®é hoÆc dïng c¸c ph­¬ng ph¸p giao héi. §Ó kiÓm tra vÞ trÝ vµ ®é cao cña c¸c ®iÓm chi tiÕt ta chän mét sè tr¹m ®o tiÕn hµnh ®o mét sè ®iÓm ®Æc tr­ng.C«ng t¸c nghiÖm thu b¶n ®å ®­îc cÊp qu¶n lý kü thuËt thùc hiÖn. Toµn bé néi dung kiÓm tra nghiÖm thu ph¶i ®­îc tr×nh bµy b»ng v¨n b¶n. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4748 PhÇn II Thùc nghiÖm Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4749 Ch­¬ng III Thµnh lËp B¶N ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1: 500 khu vùc x· B¾c Phong - HUYÖN Cao Phong - TØnh Hoµ B×nh. I.Môc ®Ých yªu cÇu - nhiÖm vô. 1. Môc ®Ých. Thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh khu vùc x· B¾c Phong- Cao Phong -TØnh Hoµ B×nh nh»m môc ®Ých : - LËp mÆt b»ng tæng thÓ khu vùc x· B¾c Phong- Cao Phong -TØnh Hoµ B×nh. - Phôc vô c«ng t¸c kh¶o s¸t, thiÕt kÕ thi c«ng, quy ho¹ch tæng thÓ vµ quy ho¹ch chi tiÕt. 2.Yªu cÇu- nhiÖm vô - §o vÏ chi tiÕt vµ thµnh lËp b¶n ®å khu vùc trªn víi tû lÖ 1:500 - ThÓ hiÖn chi tiÕt khu vùc theo quy ph¹m ®o vÏ vµ quy ®Þnh ký hiÖu b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:500 ®Õn 1:5000 do tæng côc §Þa ChÝnh ban hµnh. - Yªu cÇu vÒ néi dung : Trªn mÆt b»ng hiÖn tr¹ng thÓ hiÖn ®Çy ®ñ vÞ trÝ kÝch th­íc vµ h×nh d¸ng ®Þa h×nh t­¬ng øng víi hiÖn tr¹ng míi nhÊt cña bÒ mÆt ®Þa h×nh. II.§Æc ®iÓm khu ®o. Khu vùc kh¶o s¸t ®Þa h×nh thuéc x· B¾c Phong - Cao Phong - tØnh Hoµ B×nh. §Æc ®iÓm ®Þa h×nh chñ yÕu t¹i ®©y lµ ®åi nói, d©n c­ th­a thít. III. Thu thËp t­ liÖu, sè liÖu gèc. 1.Sè liÖu khëi tÝnh vµ sè liÖu ®o ®¹c. - To¹ ®é vµ ®é cao cña c¸c ®iÓm cøng(®iÓm khëi tÝnh) trong khu vùc ®o vÏ. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4750 STT X Y H KÝ hiÖu ®iÓm 1 2330000.000 550000.000 150.000 BP-03 2 2330500.000 550000.010 150.000 HB-01 3 2329823.765 549679.568 142.975 BP-01 4 2330037.614 549793.185 114.046 BP-02 5 2329773.990 549869.507 139.334 BP-04 6 2329528.670 549686.741 134.066 F-01 7 2329839.960 549985.210 137.857 F-03 8 2329717.790 550020.569 140.078 F-04 9 2329597.058 549974.476 132.673 F-05 10 2329544.456 549956.656 132.306 F-06 11 2329496.720 549926.391 132.231 F-07 - TÊt c¶ c¸c ®iÓm ®o chi tiÕt ®­îc ®o vµ ghi vµo bé nhí cña m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö DTM-350 vµ chuyÓn qua m«i tr­êng SoftDESK, AutoCAD. Sè liÖu ®o ®­îc xö lý tÝnh to¸n trong c«ng t¸c néi nghiÖp thµnh 4 ®¹i l­îng X, Y, H, Dat ®Ó biªn tËp b¶n vÏ. Xem phô lôc 01. 2. T­ liÖu tr¾c ®Þa. L­íi khèng chÕ mÆt b»ng: - §Ó ®ñ mËt ®é ®iÓm ®o vÏ b¶n ®å tû lÖ 1/500 ®­êng ®ång møc 0.5 m, trªn khu vùc kh¶o s¸t x©y dùng 4 ®iÓm khèng chÕ ®­êng chuyÒn cÊp 2 cã ký hiÖu BP-01, BP-02, BP-03, BP-04. C¸c chØ tiªu kü thuËt x©y dùng l­íi theo ®óng quy ph¹m 96-TCN43-90. C¸c mèc ®­îc x©y dùng b»ng bª t«ng theo cÊp h¹n quy ®Þnh. - ChØ tiªu kü thuËt : + L­íi to¹ ®é ®­êng chuyÒn cÊp 2 ®­îc x©y dùng trong ph¹m vi kho¶ng 20 ha. + §iÓm khëi tÝnh l­íi to¹ ®é ®­êng chuyÒn cÊp 2 lµ c¸c ®iÓm to¹ ®é Gi¶ ®Þnh. + L­íi to¹ ®é ®­êng chuyÒn cÊp 2 x©y dùng theo d¹ng l­íi ®­êng chuyÒn ®o gãc, c¹nh b»ng m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö DTM-350. + L­íi to¹ ®é ®­êng chuyÒn cÊp 2 ®­îc thiÕt kÕ dùa vµo quy ph¹m TCN 43-90. Nh÷ng chØ tiªu kü thuËt c¬ b¶n trong x©y dùng theo Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4751 quy ®Þnh ë B¶ng 1: B¶ng 1 TT ChØ tiªu kü thuËt L­íi ®­êng chuyÒn CÊp 1 CÊp 2 1 ChiÒu dµi ®­êng chuyÒn ®¬n dµi nhÊt 5 Km 3 Km 2 ChiÒu dµi tõ ®iÓm gèc ®Õn ®iÓm nót hoÆc gi÷a 2 ®iÓm nót 3 Km 2 Km 3 Chu vi vßng khÐp lín nhÊt 15 Km 10 Km 4 §é dµi c¹nh - Lín nhÊt - Nhá nhÊt - Trung b×nh 0.80 Km 0.12 Km 0.50 Km 0.35 Km 0.07 Km 0.25 Km 5 Sè c¹nh lín nhÊt trong ®­êng chuyÒn 15 15 6 Sai sè khÐp t­¬ng ®èi cña ®­êng chuyÒn ph¶i nhá h¬n 1/10000 1/5000 7 Sai sè trung ph­¬ng ®o gãc kh«ng qu¸ 5” 10” 8 Sai sè khÐp gãc ®­êng chuyÒn  10” n  20” n  §å h×nh cña m¹ng l­íi thiÕt kÕ lµ l­íi ®­êng chuyÒn khÐp kÝn. - §o gãc c¹nh l­íi ®­êng chuyÒn cÊp 2: + Gãc trong l­íi ®­êng chuyÒn ®o b»ng m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö DTM-350. + Gãc ®­îc ®o 3 lÇn ®o. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4752 + §o gãc c¹nh theo ch­¬ng tr×nh ®o gi¸ 3 ch©n liªn tiÕp (tiÕn hµnh ®o gãc vµ c¹nh ®ång thêi). KÕt qu¶ ®o gãc ®¹t ®­îc nh­ sau: + Chªnh trÞ gi¸ gãc gi÷a 2 nöa lÇn kh«ng v­ît qu¸ 8”0. + Chªnh trÞ gãc ®o gi÷a c¸c lÇn ®o kh«ng v­ît qu¸ 8”0. + BiÕn ®éng 2C trong qu¸ tr×nh ®o kh«ng v­ît qu¸ 12”0 - TÝnh to¸n b×nh sai chÆt chÏ: +Tr­íc khi tiÕn hµnh tÝnh to¸n b×nh sai ®· kiÓm tra c¸c ®iÒu kiÖn khÐp vßng vµ khÐp to¹ ®é theo quy ®Þnh cña quy ph¹m hiÖn hµnh. + TÝnh to¸n b×nh sai chÆt chÏ trªn m¸y tÝnh theo ch­¬ng tr×nh chuyªn dïng. KÕt qu¶ tÝnh to¸n b×nh sai thÓ hiÖn ®­îc : * Sai sè trung ph­¬ng träng sè ®¬n vÞ m0 = 0.78" * Sai sè trung ph­¬ng ®o gãc m  =7.83" * Sai sè trung ph­¬ng t­¬ng ®èi ®o c¹nh ®¹t 1/ 74917 L­íi khèng chÕ ®é cao : 1.1.1 - ChØ tiªu kü thuËt : + M¹ng l­íi khèng chÕ ®é cao toµn khu vùc ®o vÏ x©y dùng b»ng l­íi ®é cao thuû chuÈn kü thuËt ®­îc ®o theo ph­¬ng ph¸p h×nh häc. + M¹ng l­íi khèng chÕ ®é cao ®­îc bè trÝ trïng víi c¸c ®­êng chuyÒn cÊp 2. + L­íi ®é cao thuû chuÈn kü thuËt ®­îc thiÕt kÕ dùa vµo quy ph¹m 96 TCN 43-90 cña Côc ®o ®¹c B¶n §å Nhµ N­íc ban hµnh n¨m 1990. Nh÷ng chØ tiªu kü thuËt c¬ b¶n trong thiÕt kÕ ®­îc quy ®Þnh nh­ sau: * ChiÒu dµi tõ m¸y ®Õn mia trung b×nh 120m, dµi nhÊt kh«ng qu ¸200m. * Chªnh lÖch chiÒu dµi mia tr­íc vµ mia sau  5m. * Sè ®äc chØ gi÷a mÆt ®en vµ mÆt ®á  5mm. * Sai sè khÐp ®é cao: hcp = 50 L (mm). Trong ®ã: L lµ chiÒu dµi tuyÕn thñy chuÈn kü thuËt, ®¬n vÞ km. +Tr­íc khi tiÕn hµnh ®o cao l­íi ®é cao kü thuËt, m¸y mãc thiÕt bÞ, ®Òu ®­îc kiÓm nghiÖm vµ hiÖu chØnh ®Çy ®ñ c¸c h¹ng môc theo quy ph¹m, quy ®Þnh nh­ gãc i , ®iÒu chØnh tiªu cù.... Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4753 1.1.2 - §å h×nh thiÕt kÕ: + M¹ng l­íi ®é cao kü thuËt toµn khu ®o ®­îc thiÕt kÕ trïng víi c¸c ®iÓm khèng chÕ mÆt b»ng ®­êng chuyÒn cÊp 2. + §å h×nh cña m¹ng l­íi thiÕt kÕ lµ c¸c ®­êng chuyÒn khÐp kÝn t¹o thµnh vßng. 1.1.3 - §o chªnh cao l­íi thuû chuÈn kü thuËt. + Chªnh cao ®­îc ®o b»ng m¸y B21 + §o theo quy tr×nh S -T-T-S. + §o cao trªn cãc s¾t. - TÝnh to¸n b×nh sai: + TÝnh to¸n b×nh sai chÆt chÏ: + Tr­íc khi tiÕn hµnh tÝnh to¸n b×nh sai ®· kiÓm tra c¸c ®iÒu kiÖn khÐp vßng vµ khÐp ®é cao theo quy ®Þnh cña quy ph¹m hiÖn hµnh. + KÕt qu¶ tÝnh to¸n b×nh sai thÓ hiÖn ®­îc : * Sai sè trung ph­¬ng träng sè ®¬n vÞ mH = 0.015 (m) 3. §o vÏ b¶n ®å: - Trong khu ®o cã b¶n ®å ®Þa h×nh c¬ b¶n tû lÖ 1/25000 do Côc ®o ®¹c B¶n §å Nhµ n­íc ban hµnh n¨m 1990 theo tµi liÖu cña Côc B¶n §å Qu©n §éi, mói chiÕu 60, kinh tuyÕn trôc 1050, hÖ to¹ ®é, ®é cao Nhµ n­íc 1972. Ngoµi ra trong khu ®o cßn cã b¶n ®å 1/500 do Côc ®o ®¹c B¶n §å Nhµ n­íc ®o vÏ n¨m 1982 ®Õn nay ®· thay ®æi nhiÒu. Do vËy ®©y lµ tµi liÖu b¶n ®å sÏ ®­¬c sö dông ®Ó thiÕt kÕ vµ thi c«ng l­íi. - C«ng t¸c ®o ®¹c chi tiÕt trªn c¹n ®­îc ®o trùc tiÕp b»ng g­¬ng sµo Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4754 vµ m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö DTM-350 theo ph­¬ng ph¸p täa ®é cùc, dùa trªn c¬ së c¸c ®iÓm khèng chÕ mÆt b»ng vµ ®é cao võa ®­îc thµnh lËp ë trªn. - TÊt c¶ c¸c ®Þa h×nh, ®Þa vËt hiÖn h÷u trong khu ®o nh­ ®­êng x¸, nhµ cöa, cét ®iÖn, s©n b·i, må m¶, khe l¹ch... ®­îc thÓ hiÖn ®Çy ®ñ vµ ghi chó râ rµng theo quy ph¹m hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc ®èi víi viÖc ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1/500. 4. C¸c tiªu chuÈn quy ph¹m ¸p dông. B¶n ®å ®ù¬c thµnh lËp dùa theo c¸c quy ®Þnh: + Quy ph¹m ®o vÏ b¶n ®å tû lÖ 1/500, 1/1000, 1/200, 1/5000 (phÇn ngoµi trêi). Tiªu chuÈn ngµnh 96 TCN 43-90 cña Côc ®o ®¹c vµ B¶n §å Nhµ n­íc. + Quy ph¹m ®o vÏ B¶n §å tû lÖ 1/500, 1/1000, 1/200, 1/5000 (phÇn trong nhµ). Tiªu chuÈn ngµnh 96 TCN 43-90 cña Côc ®o ®¹c vµ B¶n §å Nhµ n­íc. + Ký hiÖu b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1/500, 1/1000, 1/200, 1/5000 cña Tæng côc §Þa ChÝnh. IV.C¬ së to¸n häc. 1. Tªn b¶n ®å. - Khu vùc x· B¾c Phong - Cao Phong -TØnh Hoµ B×nh. 2. Tû lÖ b¶n ®å. - Tû lÖ b¶n ®å 1 : 500 3.HÖ quy chiÕu vµ hÖ to¹ ®é . B¶n ®å sÏ ®­îc thµnh lËp trªn c¬ së to¸n häc nh­ sau: - Elipxoit WGS - 84, cã b¸n trôc lín lµ: a = 6378137,0 ®é dÑt  = 1: 298,257223563 - HÖ to¹ ®é VN - 2000. - Gèc ®é cao t¹i Hßn DÊu - H¶i Phßng. - Gèc to¹ ®é N00 ®Æt t¹i ViÖn Nghiªn Cøu §Þa ChÝnh, ®­êng Hoµng Quèc ViÖt - Hµ Néi. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4755 - L­íi chiÕu b¶n ®å : UTM ( r0 = 0,9999). - Mói chiÕu 30, kinh tuyÕn trôc 1050 - To¹ ®é , gãc khung b¶n ®å tû lÖ 1/500. Sè m¶nh To¹ ®é gãc khung T©y- Nam To¹ ®é gãc khung §«ng- B¾c I  1 = 1050 28’ 39’’.97  1 = 210 03’ 32’’.33  2 = 1050 28’ 39’’.97  2 = 210 03’ 35’’.97 II  1 = 1050 28’ 39’’.97  1 = 210 03’ 35’’.83  2 = 1050 28’ 35’’.83  2 = 210 03’ 38’’.83 5. §o nèi khèng chÕ víi to¹ ®é Nhµ n­íc. - Trong qu¸ tr×nh thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1/500 khu vùc x· B¾c Phong- Cao Phong -TØnh Hoµ B×nh, c¸c mèc to¹ ®é ®­îc x©y dùng lµ nh÷ng mèc gi¶ ®Þnh, do ®ã h­íng B¾c cña m¶nh b¶n ®å lµ h­íng B¾c gi¶ ®Þnh. §Ó tiÖn cho viÖc ghÐp biªn víi nh÷ng m¶nh b¶n ®å cïng tû lÖ kh¸c trong khu vùc, chóng ta tiÕn hµnh ®o nèi to¹ ®é gi¶ ®Þnh cña l­íi, víi mèc to¹ ®é Nhµ n­íc cã trong khu vùc. §Ó ®­a h­íng B¾c gi¶ ®Þnh cña b¶n ®å vÒ h­íng B¾c chuÈn cña Nhµ n­íc. * Quy tr×nh ®o ®¹c ®­îc tiÕn hµnh ngoµi thùc ®Þa b»ng m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö DTM - 350. * Gãc ®­îc ®o 3 lÇn ®o. * Chªnh trÞ gãc gi÷a 2 nöa lÇn ®o kh«ng v­ît qu¸ 8”0. * Chªnh trÞ gãc gi÷a c¸c lÇn ®o kh«ng v­ît qu¸ 8”0. * BiÕn ®éng 2C trong qu¸ tr×nh ®o kh«ng v­ît qu¸ 12”0. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4756 BP-03 BP-04 BP-01 BP-02 HB-0I  0    2 1 - Khi ®o nèi to¹ ®é gi¶ ®Þnh víi mèc to¹ ®é Nhµ n­íc chóng ta sÏ tÝnh chuyÒn to¹ ®é cho c¸c mèc to¹ ®é kh¸c trong l­íi cña khu ®o. Vµ x¸c ®Þnh ®­îc c¸c gi¸ trÞ sau : 1 =  2 +  1  2 +  0 = 1800 Khi ®ã :  1 = 1 - 1800 +  0 Trong ®ã : Gi¸ trÞ 1 vµ  0 ®o ®­îc b»ng m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö DTM - 350 Gi¸ trÞ  1 gióp ta ®­a h­íng B¾c cña tê b¶n ®å vÒ trïng víi h­íng B¾c chuÈn cña Nhµ n­íc. - §Ó ®¶m b¶o sù v÷ng ch¾c cña ®å h×nh vµ kiÓm tra ®­îc c¸c sai sè trong qu¸ tr×nh ®o ®¹c, chóng ta tiÕn hµnh ®o nèi thªm víi mèc to¹ ®é Nhµ n­íc kh¸c cã trong khu vùc víi c¸ch thøc t­¬ng tù. V.Thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh b»ng phÇn mÒm autocad. 1.TÝnh ­u viÖt cña Autocad trong lÜnh vùc thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh : - PhÇn mÒm Autocad lµ phÇn mÒm rÊt m¹nh trî gióp vÏ trªn m¸y tÝnh. Nã cung cÊp c¸c c©u lÖnh ®Ó thùc hiÖn c¸c b¶n vÏ mét c¸ch nhanh chãng vµ chÝnh x¸c, söa ch÷a nhanh vµ dÔ dµng. - TÊt c¶ c¸c ®èi t­îng, c¸c yÕu tè cña b¶n ®å ®­îc biÓu thÞ b»ng phÇn mÒm AutoCad ®Òu ®­îc ®Þnh vÞ trong hÖ to¹ ®é cña ng­êi sö dông vµ ®­îc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c nhê to¹ ®é ®­a vµo. H¬n n÷a AutoCad cßn cho phÐp in b¶n vÏ ra giÊy theo ®óng tû lÖ thiÕt kÕ ( tû lÖ cÇn in) vµ AutoCad cßn cho phÐp giao tiÕp Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4757 víi c¸c phÇn mÒm kh¸c ®Ó xuÊt nhËp d÷ liÖu. §iÒu nµy cã ý nghÜa rÊt quan träng vµ t¹o nhiÒu thuËn lîi cho c«ng t¸c vÏ b¶n ®å. - PhÇn mÒm AutoCad vµ Microstation rÊt phï hîp cho viÖc thµnh lËp c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh. Tuy nhiªn phÇn mÒm Microstation l¹i phï hîp cho viÖc thµnh lËp c¸c b¶n ®å ®Þa chÝnh, hoÆc thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh dùa trªn c¬ së ®Çu vµo lµ c¸c b¶n ®å t­ liÖu, ¶nh hµng kh«ng vµ ¶nh viÔn th¸m. Cßn khi c¸c sè liÖu ®Çu vµo dïng ®Ó thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh dùa trªn c¬ së c¸c sè liÖu ®o ngo¹i nghiÖp th× viÖc lùa chän phÇn mÒm AutoCad ®Ó thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh lµ hoµn toµn ®óng ®¾n vµ hîp lý. 2.ThiÕt lËp c¸c th«ng sè cho b¶n vÏ. - Chän khu«n d¹ng file chuÈn : - §Æt ®¬n vÞ cho b¶n vÏ : Format Unit. SÏ cho chóng ta hép tho¹i sau : To¹ ®é xy ®­îc hiÓu t­¬ng ®­¬ng gi¸ trÞ to¹ ®é YX cña Tr¾c ®Þa. - §Æt giíi h¹n cho b¶n vÏ : Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4758 FormatDrawing Limit YXmin = 2329000,549000 ; YXmax = 233100,55100. §Ó toµn bé khu ®o n»m chän trong mµn h×nh lµm viÖc, chóng ta vµo: ViewZoom All. - §Æt chÕ ®é m¾t l­íi (Gird) víi tû lÖ b¶n ®å 1/500Xspacing = 50mÐt vµ Yspacing = 50 mÐt. - ThiÕt lËp líp th«ng tin : Layer Format Layer -VÏ khung b¶n ®å: Tr­íc hÕt vµo giíi h¹n b¶n vÏ ( 549600,2329400 ; 550200,2330200). Sau ®ã ta ®Æt chÕ ®é b¶n vÏ hiÓn thÞ m¾t l­íi. Trong b¶ng Drawing Aids. Tû lÖ b¶n ®å 1:500 Xspacing = 50 mÐt vµ Y Spacing = 50 mÐt. Dïng lÖnh polyline ®Ó vÏ khung cña tê b¶n ®å. Ta dïng lÖnh Modify  offset (vµo kho¶ng c¸ch lµ 5 t­¬ng øng víi 1cm cña tê b¶n ®å 1 : 500) ®Ó t¹o khung bªn ngoµi. Khung viÒn ngoµi cïng cã ®é ®Ëm lµ 1mm. §Ó t¹o ®­îc ®é ®Ëm nµy ta vµo lÖnh Modify Objecb  Polyline ®Ó söa ch÷a ®é dµy cña nÐt. Sau ®ã t¹o mÊu khung b¶n ®å, dïng lÖnh move ®Ó ®­a mÊu khung b¶n ®å vÒ ®óng to¹ ®é m¾t l­íi khung b¶n ®å, tr­íc khi dïng lÖnh move ta ph¶i ®Æt chÕ ®é Snap ( cã thÓ Ên phÝm F9) ®Ó vÞ trÝ mÊu khung b¾t chÝnh x¸c vµo c¸c m¾t l­íi. TiÕp theo, tõ menu lÖnh cña ch­¬ng tr×nh ta vµo Modify Array, trªn mµn h×nh hiÖn c©u lÖnh yªu cÇu ta chän ®èi t­îng ( Select object ) dïng chuét ta chän bao c¶ ®èi t­îng lµ mÊu khung. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4759 Select object : Other corner : 4 found Select object : Rectangular or Polar array (R/ P): Ch­¬ng tr×nh ®ßi hái h×nh thøc array : H×nh ch÷ nhËt hay h×nh trßn (Rectangular or Polar array), ta chän R sau ®ã gâ sè hµng vµ ®¸nh sè cét, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c hµng vµ c¸c cét : Number of columns : 4 Unit cell or distance between rows : 50 Distan betweencolumns : 50 Rectangular or Polar array (R / P): r Number of row (1) : 4 Number of columns : 4 Ta cã khung b¶n ®å víi c¸c mÊu khung, sau ®ã ta dïng lÖnh viÕt Text ®Ó viÕt to¹ ®é cho c¸c khung l­íi cña tê b¶n ®å. Quy c¸ch viÕt theo quy ph¹m hiÖn hµnh. Néi dung ngoµi khung tr×nh bµy theo theo mÉu ®­îc quy ®Þnh trong quyÓn ký hiÖu b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1 : 500 vµ 1: 5000. Tæng côc §Þa ChÝnh n¨m 1994. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4760 3. S¬ ®å c«ng nghÖ thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh b»ng phÇn mÒm AutoCad: Thu thập dữ liệu (số liệu đo) Xử lý dữ liệu, tạo bản vẽ Xử lý bản vẽ trong môi trường AutoCad Bản vẽ tổng hợp Biên tập và chỉnh sửa bản đồ Biên tập, kiểm tra, in thử và sửa chữa In bản đồ và lưu trữ Bản vẽ mặt bằng Bản vẽ ®Þa h×nh 4. Thu thËp xö lý d÷ liÖu, t¹o b¶n vÏ : D÷ liÖu b¶n ®å lµ sè liÖu ®o ngo¹i nghiÖp ®· ®­îc sö lý vµ chuyÓn vÒ d¹ng d÷ liÖu ASCII lµ d¹ng d÷ liÖu ®Þnh d¹ng c¸c ®iÓm to¹ ®é B¾c - Northing; to¹ ®é §«ng - Easting; ®é cao - Elevation; vµ cã thÓ lµ tªn ®iÓm - Point vµ m« t¶ - Description. C«ng viÖc nµy ®­îc tiÕn hµnh trªn m«i tr­êng SoftDeck. Giíi thiÖu s¬ l­îc vÒ phÇn mÒm SoftDesk: SoftDesk lµ phÇn mÒm ®å ho¹ hç trî cña AutoCad bao gåm mét sè modul cho lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín vµ b×nh ®å, SoftDesk ®­îc cµi trªn nÒn AutoCad 14 sau khi cµi ta cã thªm menu AEC. §Ó nhËp d÷ liÖu vµo b¶n vÏ, ta nhËp sd trªn thanh lÖnh vµ chän modul øng dông Survey OK. NhËp d÷ liÖu b¶n ®å cã thÓ nhËp theo hai ph­¬ng thøc lµ: Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4761 nhËp trùc tiÕp trªn m¸y vµ nhËp d­íi d¹ng File sè liÖu d¹ng ASCII - ViÖc nhËp d÷ liÖu trùc tiÕp trªn m¸y trªn menu ta chän Traverse Sideshot Editor vµ ®¸nh tªn ®iÓm tr¹m m¸y vµ ®iÓm ®Þnh h­íng vµo b¶ng Sideshot editor, tiÕp theo nhËp to¹ ®é, ®é cao ®iÓm tr¹m m¸y vµ ®iÓm ®Þnh h­íng vµo m¸y: To¹ ®é, ®é cao ®iÓm tr¹m m¸y: To¹ ®é, ®é cao ®iÓm ®Þnh h­íng: §Ó nhËp d÷ liÖu vµo b¶n vÏ ta ph¶i ®Þnh d¹ng c¸c th«ng sè vµ ®é chÝnh x¸c Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4762 cho d÷ liÖu nhËp vµo vµ chóng ta nhËp d÷ liÖu vµo. - NhËp d÷ liÖu tõ file sè liÖu ASCII, ®Ó nhËp ®­îc sè liÖu th× ta ph¶i x¸c ®Þnh d¹ng d÷ liÖu nhËp vµo. D÷ liÖu nhËp vµo cã thÓ ®­îc ph©n c¸ch b»ng dÊu phÈy, kho¶ng trèng, hoÆc cét vµ thiÕt lËp c¸c th«ng sè ®Þnh d¹ng cho d÷ liÖu trªn b¶n vÏ. C¸c b­íc tiÕn hµnh chuyÓn vÏ ®Þa h×nh vµ ®Þa vËt: - B­íc 1: §Ó ch­¬ng tr×nh ho¹t ®éng b¾t buéc ph¶i save as ra mét file khëi ®éng File  Save as  Cao Phong 1. - B­íc 2: Tõ menu chÝnh chon AEC Softdesk programs...sd. - B­íc 3: T¹o Project. Sau ®ã chän Statistics... Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4763 - B­íc 4: ThiÕt lËp c¸c th«ng sè cho b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1: 500. TiÕp theo ta thiÕt lËp c¸c th«ng sè cho cho b¶n ®å trªn b¶ng manul setup, bao gåm: - Units and angles ®é dµi vµ gãc, chän bearings cho ph­¬ng vÞ vµ chän degrees ®¬n vÞ lµ ®é vµ metric cho ®o c¹nh víi ®¬n vÞ lµ (mÐt). - Drawing scalels: tû lÖ b¶n ®å khi in ra, trªn horizontal chän 1:500 vµ vertical chän 1:500. - Precision: cho ®é chÝnh x¸c c¸c ®¬n vÞ ®o, bao gåm: + Linear: cho c¹nh, chän 2; + Angular: cho gãc, chän 4; + Coordinate: cho to¹ ®é, chän 4; + Cvalation: cho chªnh cao, chän 2. - Text type: ®Ó chän ®¬n vÞ cho ch÷, chän milli; - Text style: cho kiÓu ch÷ cô thÓ cho b¶n vÏ - Save setup: §Ó l­u b¶n b¶n th«ng sè cho b¶n vÏ, bëi setup name: dh_500. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4764 Chän DTM: - B­íc 5: NhËp sè liÖu vµo b¶n vÏ - Trªn thanh menu chän Points Import/Export poinEdit Format... - Sau khi chän file ®iÓm ta kÝch chuét vµo “OK” sÏ thÊy trªn cöa sæ “Text Window” hiÓn thÞ th«ng b¸o cho phÐp ng­íi sö dông chän ph­¬ng ph¸p ghi tÖp ®iÓm vµo c¬ së d÷ liÖu cña SoftDesk (víi c¸c ph­¬ng ¸n nhËp Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4765 ®iÓm nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn). Qu¸ tr×nh nhËp ®iÓm ®­îc thùc hiÖn nh­ sau : -Trªn thanh menu chän Points  Import/Export poin Export point To File... xuÊt hiÖn b¶ng hép tho¹i Import points, chän COGO Point database cho d÷ liÖu ®iÓm vµ ë cöa sæ ®Þnh d¹ng Format name ta chän lµ “PNEZD" OK ®Ó tiÕp tôc. Chän OK song ta chän ®­êng dÉn File sè liÖu ®Ó nhËp vµo. (VÝ dô: XuÊt.CSV) Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4766 Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4767 Cã thÓ chän 3 ph­¬ng ph¸p khi nhËp ®iÓm sau: Ph­¬ng ¸n M« t¶ ViÕt ®Ì (overwrite) §Æt l¹i c¸c ®iÓm hiÖn cã b»ng c¸c ®iÓm míi. BÊt kú ®iÓm ®ang tån t¹i nµo còng ®­îc thay thÕ b»ng c¸c ®iÓm t­¬ng thÝch, t­¬ng hîp c¸c ®iÓm trong file. Hoµ nhËp (Merge) §¸nh sè l¹i c¸c ®iÓm trong file nhËp ®Ó lÊp ®Çy mäi chç trèng trong c¬ së d÷ liÖu ®iÓm cña b¶n vÏ, c¸c d÷ liÖu ®iÓm míi trë thµnh kh«ng ph©n biÖt ®­îc trong d÷ liÖu hiÖn cã. Thªm hoÆc nèi D÷ liÖu (Append) Dïng ph­¬ng ph¸p bæ sung hay tuÇn tù ®Ó bæ sung c¸c ®iÓm míi. Trªn thanh lÖnh cña mµn h×nh xuÊt hiÖn lÖnh th«ng b¸o: Import Method(Overwrite/Merge/Append): nhËp “O” ®Ó chÊp nhËn phun ®iÓm lªn b¶n vÏ. B¶n ®å sè cã thÓ coi lµ ®­îc chia lµm hai lo¹i: B¶n ®å sè ®Þa vËt vµ b¶n ®å sè ®Þa h×nh. Do vËy ta sÏ t¸ch biÖt xö lý riªng phÇn mÆt ph¼ng vµ phÇn ®é cao. Tr­íc tiªn ta cÇn ghi b¶n vÏ trªn ra lµm hai b¶n vÏ: B¶n vÏ ®Þa vËt vµ b¶n vÏ ®Þa h×nh (®­êng ®ång møc). Sau ®ã tiÕn hµnh chuyÓn vÏ c¸c yÕu tè ®Þa vËt vµ ch¹y néi suy ®­êng ®ång møc. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4768 -B­íc 6: X©y dùng m« h×nh sè ®Þa h×nh DTM (Digital Terrain Model). - Khi d÷ liÖu ®iÓm ®· ®­îc nhËp vµo b¶n vÏ vµ c¬ së d÷ liÖu dù ¸n, th× Modul SoftDeck DTM sö dông c¸c d÷ liÖu nµy ®Ó t¹o ra mét m« h×nh mÆt b»ng, ®­îc gäi lµ m¹ng l­íi tam gi¸c kh«ng ®Òu c¹nh (TIN). +T¹o mét bÒ mÆt míi ( New Surface) cho m« h×nh cÇn lËp: Trªn thanh menu chän Suface Suface data Project point dataAll. + X©y dùng m« h×nh: Tõ thanh menu chän SufaceBuild Suface chän point cho d÷ liÖu ®iÓm vµ Ues of Zero Elevation OK trªn thanh lÖnh xuÊt hiÖn: command: Select polyline for boundary nhËp lÖnh “yes”®Ó bao m« h×nh l¹i, tiÕp theo ta chän Suface View Suface Impor 3D linesEnter ®Ó xuÊt hiÖn m« h×nh, ®©y lµ m« h×nh T.I.N (Triangulation Iregular Netword) gåm nh÷ng m¹nh l­íi tam gi¸c bÊt quy t¾c ®­îc liªn kÕt víi nhau, cã nghÜa lµ cø qua 3 ®iÓm kh«ng th¼ng hµng sÏ dùng cho ta mét tam gi¸c ®é cao, c¸c tam gi¸c nµy cã nguyªn t¾c: Mçi tam gi¸c ®­îc t¹o tõ ba ®iÓm gÇn nhÊt, c¸c c¹nh cña tam gi¸c kh«ng ®­îc c¾t nhau, vµ cø hai tam gi¸c l¹i cã mét c¹nh chung. §Ó ®­îc m« h×nh nµy th× sè ®iÓm ph¶i nhiÒu h¬n ba ®iÓm, tõ m« h×nh nµy ta cã thÓ néi suy ®­êng ®ång møc. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4769 +HiÖu chØnh m« h×nh TIN (Triangulation Iregular Netword). C¸c ®­êng TIN ®­îc x¸c ®Þnh lµ mét phÇn cña c¬ së d÷ liÖu DTM, nhiÒu ®­êng trong c¸c ®­êng trªn c¹nh mÐp TIN kh«ng ph¶n ¸nh ®Þa h×nh hiÖn t¹i. V× vËy, tr­íc khi t¹o lËp bÒ mÆt ta ph¶i x¸c ®Þnh c¸c ®­êng g·y: Ta cã thÓ x¸c ®Þnh bÊt kú d·y ®iÓm nµo x¸c ®Þnh mét ®iÓm ng¾t râ rÖt thÓ hiÖn lçi sai trong m« h×nh ®Þa h×nh, ®ã lµ c¸c ®­êng ng¨n nèi c¸c ®iÓm ®Æc tr­ng nh­: §Ønh nói, yªn ngùa, ph©n thuû, tô thuû...Trong qu¸ tr×nh ®o thùc ®Þa ph¶i ghi chó cô thÓ tÝnh chÊt cña ®iÓm, ghi theo nhãm ®Ó thuËn tiÖn cho qu¸ tr×nh ph©n lo¹i ®iÓm ®o khi xö lý sè liÖu. Khi x©y dùng m« h×nh sè, SoftDesk tù l­u tÊt c¶ c¸c th«ng sè ra file riªng ®éc lËp. Do vËy, nÕu ta xo¸, chØnh söa d÷ liÖu trªn mµn h×nh b»ng c¸c lÖnh th«ng th­êng cña AutoCad th× nh÷ng d÷ liÖu trªn mµn h×nh sÏ kh«ng ®­îc cËp nhËt trong file qu¶n lý cña Softdeck, v× vËy viÖc hiÖu chØnh m« h×nh c¸c ®­êng TIN ph¶i thùc hiÖn b»ng lÖnh cña Softdeck. §Ó hiÖu chØnh m« h×nh trªn trªn thanh menu chän SufaceEdit Suface, c¸c lÖnh hiÖu chØnh m« h×nh gåm cã: - Add Point: chÌn ®iÓm vµo m« h×nh ®ång thêi t¹o lu«n m¹ng l­íi tam gi¸c t­¬ng øng. - Delete line: xo¸ c¹nh ®­êng TIN nÕu c¹nh ®ã sai. - Flip Face: ®¶o c¹nh cña ®­êng TIN. - Delete point: xo¸ ®iÓm cña m« h×nh TIN. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4770 Sau khi ®· hiÖu chØnh m« h×nh xong ta l¹i cè ®Þnh m« h×nh vµ bao m« h×nh l¹i nh­ trªn. -B­íc 7: Ch¹y néi suy ®­êng b×nh ®é -X¸c ®Þnh giíi h¹n ph¹m vi vÏ. +Thùc chÊt cña viÖc x¸c ®Þnh ph¹m vi vÏ lµ x¸c ®Þnh miÒn néi suy trong SoftDeck viÖc x¸c ®Þnh ®­êng néi suy b»ng c¸c ®­êng bao. +Ta cã thÓ néi suy bªn trong ®­êng bao nµy nh÷ng ®­êng bao kh¸c, tøc lµ cã thÓ t¹o ra lç trèng mµ trong ®ã kh«ng vÏ ®­êng b×nh ®é kh¸c. - Sau khi x©y dùng xong m« h×nh DTM, ta cã thÓ néi suy ®­êng b×nh ®é SoftDeck cho phÐp t¹o lËp c¸c ®­êng ®ång møc theo ph­¬ng ph¸p néi suy tuyÕn tÝnh, lóc ®ã bÒ mÆt ®Þa h×nh ®­îc chia nhá thµnh c¸c tam gi¸c, diÖn tÝch giíi h¹n trong mçi tam gi¸c ®­îc xem lµ mÆt ph¼ng cã gã nghiªng thay ®æi, c¸c tam gi¸c nµy n»m kÒ nhau phñ kÝn bÒ mÆt ®Þa h×nh, ®é cao ®iÓm cÇn x¸c ®Þnh ®­îc néi suy tuyÕn tÝnh dùa vµo sè liÖu cña 3 ®iÓm l©n cËn. Trªn thanh menu ta chän ContoursCreate contours, trong hép tho¹i ta chän c¸c th«ng sè sau: +Minor: Trong Intelval nhËp gi¸ trÞ lµ 0,5 cho kho¶ng cao ®Òu cña ®­êng b×nh ®é c¬ b¶n víi ®é gia t¨ng lµ 0,5 mÐt. Vµ trong Layer ®Æt tªn cho Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4771 líp lµ “BINHDOCON” cho ®­êng ®ång møc c¬ b¶n. +Major: Trong Intelval nhËp gi¸ trÞ lµ 2,5 cho kh¶ng cao ®Òu cña ®­êng b×nh ®é c¸i. Vµ trong Layer ®Æt tªn cho líp lµ “BINHDOCAI”. Chän OK ®Ó tiÕp tôc, trªn thanh lÖnh ta chän Enter ®Ó ch¹y néi suy ®­êng ®ång møc: Command: Erase old contour (Yes/No) : Erasing entities on layer ... Erasing entities on layer ... Contour Elevation: 66.000 - Lµm tr¬n ®­êng b×nh ®é: Sau khi ®· néi suy xong ®­êng b×nh ®é ta cÇn lµm tr¬n cho ®­êng b×nh ®é, trªn thanh menu chän Contour Contour Properties, viÖc chän gi¸ trÞ lµm tr¬n ®­îc thùc hiÖn trªn thanh Smoothing vµ ®­îc ®iÒu chØnh tõ 110 trong hép tho¹i Contour Properties. - Xo¸ m« h×nh TIN: Command: DTM Surface ON/Off/Thaw/Erase: Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4772 Erasing entities on layer ...done! - Ghi nh·n cho ®­êng b×nh ®é: Tr­íc tiªn ta lËp cho nh·n cÇn ghi, tõ thanh menu Contuor  Labeling xuÊt hiÖn trong b¶ng hép tho¹i Contour Label Properties ta nhËp c¸c th«ng sè sau: +Group Label Incrment: nhËp gi¸ trÞ 5, ®Ó t¨ng lªn 5m sÏ ghi nh·n. +Position: ®Ó chän vÞ trÝ ghi nh·n so víi ®­êng b×nh ®é, chän gi¸ trÞ lµ OnLine ®Ó ghi ®Ì lªn ®­êng b×nh ®é. +Text Style: chän kiÓu ch÷ lµ STANDARD. +Break: cho kiÓu ghi nh·n. +Precsion: ®é chÝnh x¸c sau dÊu phÈy cña nh·n. TiÕp theo trong thanh menu Contour Labeling  Group Interor dïng chÕ ®é OSNAP ®Ó b¾t vµo ®­êng b×nh ®é ®Çu vµ cuèi cÇn ghi nh·n. 5. Xö lý c¸c b¶n vÏ trªn c¬ së phÇn mÒm AutoCad. Sau qu¸ tr×nh xö lý d÷ liÖu vµ t¹o b¶n vÏ ta cã ®­îc hai b¶n vÏ: - B¶n vÏ biÓu diÔn vÞ trÝ cña c¸c ®iÓm chi tiÕt vµ c¸c mèi quan hÖ thuéc tÝnh cña nã. - B¶n vÏ biÓu diÔn c¸c ®­êng b×nh ®é vµ gi¸ trÞ ®é cao cña c¸c ®iÓm chi tiÕt. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4773 Tuy nhiªn, c¸c b¶n vÏ nµy ch­a ®­îc trän vÑn tuyÖt ®èi. Bëi vËy ta cÇn tiÕp tôc söa ®æi, bæ sung, hiÖu chØnh c¸c b¶n vÏ cho hîp lý vµ ®Çy ®ñ dùa trªn c¬ së phÇn mÒm ®å ho¹ AutoCad. C¸c file vÏ trªn ®Òu cã phÇn më réng lµ DWG. 5.1.Xö lý b¶n vÏ ®Þa vËt. -Ta tiÕn hµnh ®Æt tªn cho nh÷ng líp néi dung cßn thiÕu vµ ®Æt mÇu cho tÊt c¶ c¸c líp ®Ó ph©n biÖt chóng víi nhau. Khi xö lý b¶n vÏ ®Þa vËt ta tiÕn hµnh hiÖu chØnh lÇn l­ît cho tõng líp néi dung. Muèn xö lý líp néi dung nµo ta cho líp néi dung ®ã hiÓn thÞ trªn mµn h×nh, cßn c¸c líp kh¸c khi kh«ng hiÖu chØnh ®Õn ta cã thÓ ®ãng l¹i. - ë c¸c líp néi dung b¶n ®å, dùa vµo ghi chó thuéc tÝnh vµ nh÷ng mèi quan hÖ cña thuéc tÝnh, sö dông c¸c lÖnh vµ c¸c chøc n¨ng cña AtoCad ta sÏ nèi c¸c thuéc tÝnh (m·) gièng nhau l¹i theo quan hÖ cña chóng ®Ó t¹o nªn c¸c yÕu tè néi dung cña b¶n vÏ cho phï hîp vµ ®óng víi thùc ®Þa. VÝ dô trªn b¶n vÏ ta nèi c¸c khu nhµ, c¸c tuyÕn ®­êng... 5.2.Xö lý b¶n vÏ biÓu diÔn ®é cao vµ c¸c ®­ßng b×nh ®é (b¶n vÏ ®Þa h×nh). ViÖc néi suy c¸c ®­êng b×nh ®é khi sö dông phÇn mÒm SoftDeck, phô thuéc nhiÒu vµo ph­¬ng ph¸p néi suy vµ c¬ së d÷ liÖu cã ®­îc khi ®o t¹i thùc ®Þa. Do vËy b¶n vÏ néi suy b×nh ®é chØ thÓ hiÖn ®­îc d¹ng chung nhÊt cña ®Þa h×nh. V× vËy b¶n vÏ néi suy ®­êng b×nh ®é lu«n cã nhu cÇu hiÖu chØnh ®Ó phï hîp víi kÕt qu¶ ®o vµ d¸ng ®Þa h×nh thùc ®Þa. Sö dông c¸c chøc n¨ng AutoCad, dùa vµo ®é cao c¸c ®iÓm chi tiÕt ®Ó hiÖu chØnh c¸c ®­êng b×nh ®é sao cho hîp lý ®óng víi d¸ng ®Þa h×nh thùc tÕ. 6. Biªn tËp b¶n ®å vµ chØnh söa b¶n ®å. Sau khi hoµn thµnh c¸c b¶n vÏ ®Þa h×nh vµ ®Þa vËt, ta lång ghÐp chóng víi nhau ®­îc b¶n vÏ tæng hîp thÓ hiÖn t­¬ng ®èi dÇy ®ñ c¸c néi dung chÝnh. Cßn mét sè yÕu tè néi dung ch­a ®­îc thÓ hiÖn trªn b¶n ®å, ®ã lµ c¸c néi dung kh«ng ®­îc biÓu diÔn trùc tiÕp trªn b¶n ®å mµ chóng ®­îc thÓ hiÖn trªn b¶n ®å b»ng c¸c ký hiÖu quy ­íc. Qu¸ tr×nh biªn tËp vµ chØnh söa b¶n ®å lµ b­íc quan träng kh«ng thÓ thiÕu Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4774 ®­îc khi lµm b¶n ®å. T¸ch líp vµ g¸n c¸c thuéc tÝnh ®å ho¹ cho c¸c ®èi t­îng theo quy ®Þnh ph©n líp cña c¸c ®èi t­îng. Khi biªn tËp vµ chØnh söa ta sÏ lµm viÖc víi tõng Layer riªng, b»ng c¸ch ta cho hiÓn thÞ tõng Layer, do vËy ph¶i më hép tho¹i Layer b»ng c¸ch vµo FomatLayer, råi hiÓn thÞ mét Layer ta lµm viÖc, cßn Layer kh¸c th× kh«ng hiÓn thÞ. Trong hép tho¹i cho thÊy bãng ®Ìn mÇu vµng lµ Layer ®ang bËt vµ h×nh cã mÇu vµng cho ta biÕt líp nµy ®ang hiÓn thÞ, h×nh cho phÐp ta chØnh söa c¸c ®èi t­îng trªn Layer ®ã. C¸c tr­êng hîp ng­îc l¹i th× cã ý nghÜa ng­îc l¹i. NÕu mét ®èi t­îng nµo ®ã muèn thay ®æi thuéc tÝnh nh­ kiÓu ®­êng, mÇu s¾c... ta lµm nh­ sau: Dïng chuét tr¸i chän ®èi t­îng cÇn söa sau ®ã vµo Modify  Properties ta tiÕn hµnh chän lai thuéc tÝnh cho ®èi t­îng. Néi dung qu¸ tr×nh biªn tËp gåm c¸c c«ng viÖc sau: - GhÐp b¶n vÏ : Inset - block... -T¹o vµ tr¶i ký hiÖu lªn b¶n ®å: Trong mét b¶n ®å ta ph¶i vÏ rÊt nhiÒu ký hiÖu gièng nhau. VÝ dô : c©y c«ng nghiÖp, mµu...NÕu ë vÞ trÝ nµo cã ruéng mµu ta l¹i vÏ míi mét ký hiÖu mµu th× ®ßi hái mÊt nhiÒu c«ng søc vµ kh«ng ®¶m b¶o thêi gian cho c«ng Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4775 viÖc. C«ng nghÖ cña phÇn mÒm AutoCad ®· cho ta rót ng¾n thêi gian b»ng c¸ch t¹o s½n mét ký hiÖu víi h×nh d¹ng vµ kÝch th­íc theo ®óng quy ph¹m quy ®Þnh (t¹o block), ®Ó mçi khi dïng ®Õn c¸c ký hiÖu nµy ta gäi ra (insert) ®Ó dïng mµ kh«ng mÊt c«ng t¹o l¹i. Sau khi t¹o xong c¸c ký hiÖu, chóng ta tao Block b»ng c¸ch vµo menu Draw Block  make... T¹i vÞ trÝ Block name ®¸nh tªn ký hiÖu (Mµu), nhÊn chuét vµo Select object råi chän toµn bé ®èi t­îng t¹o thµnh ký hiÖu. Trong cöa sæ hép tho¹i Bese Point yªu cÇu chØ ra ®iÓm ®Æc tr­ng cho ký hiÖu, ta cã thÓ nhËp to¹ ®é X,Y cña ®iÓm ®Æc tr­ng cña ký hiÖu hoÆc vµo Select point chän ®iÓm chuÈn, khi gäi ký hiÖu th× ®iÓm chuÈn võa chän sÏ trïng víi ®iÓm kÝch con trá cña phÇn mÒm. KÕt thóc viÖc t¹o ký hiÖu nhÊn OK. -Insert block (gäi ký hiÖu): Khi gäi ký hiÖu vµo Insert  block nhÊn chuét vµo block vµ chän tªn block mµ ta cÇn. Cã c¸c command sau: Insertion point: chØ vÞ trÝ mµ ta cÇn ®­a ký hiÖu ra. X scale factor / Corner / XYZ: tû lÖ theo trôc X cña ký hiÖu míi so víi ký hiÖu ®· t¹o. Y scale factor (default=X): tû lÖ theo trôc Y cña ký hiÖu míi so víi ký hiÖu ®· t¹o. Rotationangle : gãc quay cña ký hiÖu. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4776 -Array (tr¶i m¶ng): §Ó vÏ c¸c khu vùc cã thùc vËt lan to¶, tr­íc hÕt ta cÇn x¸c ®Þnh ®­êng viÒn khu vùc cÇn tr¶i m¶ng, nèi chóng l¹i t¹o thµnh vïng. Sau ®ã míi tr¶i ký hiÖu. Khi gäi ký hiÖu ra b¶n vÏ, chóng ta chØ cã thÓ gäi ®­îc mét ký hiÖu, vÊn ®Ò ®Æt ra ë ®©y lµ c¸c ký hiÖu nµy rÊt nhiÒu, gåm nhiÒu hµng nhiÒu cét. Gi÷a c¸c hµng vµ c¸c cét l¹i c¸ch nhau theo tõng kho¶ng nhÊt ®Þnh: Trªn b¶n ®å ta tiÕn hµnh tr¶i m¶ng c¸c ký hiÖu Mµu cho ruéng mµu, c¸c kho¶ng c¸ch theo quy ®Þnh ®­îc cho b¶n ®å tû lÖ 1:500 nh­ sau: Command : array Select objects : Other corner : 1found Rectangular or Polar array (/P ): r Number of rows (---) : 30 Number of columns (///) : 30 Unit cell or distace between rows (---): 10 Distance between columns (///): 10 -T¹o ký hiÖu d¹ng ®­êng : §Ó vÏ ký hiÖu d¹ng ®­êng, vÝ dô nh­ vÏ ®­êng bê lë (Ta Luy), c¸c thao t¸c trªn b¶n vÏ tû lÖ 1:500 nh­ sau: VÏ mét ®o¹n th¼ng cã ®é dµi 0,5m ( 2 mm trªn b¶n ®å 1 : 500 ) b»ng c¸ch vµo lÖnh vÏ ®­êng th¼ng ( Draw Line hoÆc gâ phÝm t¾t sau c©u lÖnh ta ®¸nh L råi nhËp chiÒu dµi ). Ta vÏ mét ®o¹n th¼ng n»m ngang b¾t vµo cuèi ®­êng cña ®o¹n th¼ng víi chiÒu dµi lµ 0.5m sau cïng ta vÏ ®o¹n th¼ng b¾t vµo cuèi Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4777 ®­êng n»m ngang víi chiÒu dµi lµ 0.5m. V× ®o¹n n»m ngang kh«ng t¹o nªn ®­îc h×nh d¹ng ký hiÖu mµ ta cÇn dïng ®o¹n nµy lµm trung gian ®Ó vÏ ®o¹n tiÕp theo, do vËy lóc nµy ta cÇn ph¶i nhÊn chuét tr¸i vµo ®o¹n th¼ng n»m ngang vµ dïng lÖnh xo¸ ®Ó xo¸ ®o¹n nµy ®i. Khi vÏ xong ta t¹o Block, viÖc t¹o Block ë ®©y t­¬ng tù ®· nªu ë trªn, tªn cña Block lµ bl. Command: me MEASURE Select object to measure: Sau khi t¹o xong Block, trªn dßng lÖnh cña ch­¬ng tr×nh ta ®¸nh lÖnh me (measure), trªn mµn h×nh lóc nµy sÏ cã mét lo¹t c¸c lÖnh hái: Dïng chuét tr¸i ®Ó chän ®­êng cÇn t¹o bê lë. Chän xong nhÊn chuét tr¸i trªn mµn h×nh hiÖn nh­ sau: MEASURE Select object to measure: /Block: Lóc nµy ta gâ b (phÝm t¾t cña lÖnh Block), xong nhÊn phÝm Enter. Cho ta mµn h×nh cöa sæ lÖnh nh­ sau: Select object to measure: /Block: b Block name to insert: Ta ®­a tªn Block mµ ta võa t¹o ra : (bl) /Block: b Block name to insert: bl Align block with object? Ta nhÊn Enter : Align block with object? Segment length: 0.5 Command: Segment length ( gâ kho¶ng c¸ch gi÷a hai block ®Æt liªn tiÕp nhau vd : 0.5 ) lóc nµy ta ®· cã bê lë. NÕu ta muèn söa th× l­u ý r»ng tr­íc khi söa ta ph¶i ph¸ vì cÊu tróc cña Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4778 Block b»ng c¸ch tõ menu ch­¬ng tr×nh ta vµo Modify Explode, sau ®ã chän c¶ ®èi t­îng cÇn ph¸ vì. Sau khi ®· biªn vÏ xong c¸c ký hiÖu th× ta tiÕn hµnh biªn tËp vµ chØnh söa l¹i. §ã lµ c«ng t¸c x¾p xÕp c¸c th«ng tin trªn b¶n ®å sao cho ®óng c¸c chuÈn mùc theo quy ph¹m. - C¾t vµ ghÐp b¶n vÏ : Do khu ®o cã ®Þa h×nh kÐo dµi theo h­ãng §«ng B¾c - T©y Nam víi diÖn tÝch lµ 19,6 ha, mÆt kh¸c b¶n ®å ®­îc ®o vÏ ë tû lÖ 1/500 theo quy ®Þnh sÏ cã kÝch th­íc khung lµ 50 50. V× vËy ta cÇn chia khu ®o thµnh nhiÒu m¶nh theo quy ®Þnh chia m¶nh b¶n ®å ®Þa h×nh, tr­íc hÕt ta cÇn ghi file tæng hîp thµnh mét file kh¸c råi lµm viÖc trªn mét trong hai file ®ã. LÖnh nh­ sau: command : Extrim  chän vµo phÇn ranh giíi gi÷a hai phÇn, tiÕp tôc chän vïng nµo th× vïng ®ã bÞ c¾t. Sau khi c¾t ta cã 2 file t­¬ng øng víi 2 m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1/500, tiÕn hµnh vÏ khung cho 2 m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1/500. §Ó ghÐp c¸c m¶nh b¶n ®å trªn l¹i víi nhau ta lµm nh­ sau : Ta më m¶nh b¶n ®å (CP3), vµo Insert Block, cho ta hép héi tho¹i, nhÊn vµo file vµ chän ®­êng dÉn file b¶n ®å cÇn ghÐp l­u ý chÕ ®é ®Æt nh­ sau: Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4779 Lµm t­¬ng tù ta cã b¶n vÏ tæng hîp thÓ hiÖn toµn bé khu ®o. 7. KiÓm tra, tiÕp biªn, nghiÖm thu s¶n phÈm. TiÕp theo cÇn ph¶i kiÓm tra c¸c lçi nh­ t¸ch ®èi t­îng néi dung nhÇm líp th«ng tin, hay cßn gäi lµ c¸c lçi l¹c líp ®èi t­îng, g¸n nhÇm thuéc tÝnh ®å ho¹ (®ã lµ mÇu s¾c, lùc nÐt, kiÓu d¸ng sai) hoÆc thuéc tÝnh phi ®å ho¹ sai (®ã lµ c¸c tÝnh chÊt ®i kÌm theo cña c¸c ®èi t­îng), nhÇm nh·n (nhÇm ®Þa danh c¸c ®èi t­îng)...KÕt qu¶ cïa c«ng t¸c kiÓm tra ®ã lµ ph¶i in thö c¸c b¶n in thö. In thö cã thÓ x¸c lËp trªn toµn bé b¶n ®å b»ng mµu s¾c vµ lùc nÐt, kiÓu d¸ng cña b¶n ®å sÏ xuÊt b¶n. §ã lµ in thö b¶n in tæng hîp. HoÆc in thö còng cã thÓ kiÓm tra tõng líp th«ng tin. Líp th«ng tin cÇn kiÓm tra hiÓn thÞ b»ng mÇu ®á cßn tÊt c¶ c¸c líp th«ng tin cßn l¹i hiÓn thÞ b»ng mµu ®en, sau ®ã in thö b¶n ®å ë tr¹ng th¸i nµy chóng ta sÏ cã thÓ kiÓm tra c¸c ®èi t­îng l¹c líp. KiÓm tra tiÕp biªn. TiÕp biªn trªn m¸y tÝnh kh«ng gièng nh­ tiÕp biªn trªn giÊy.Theo quy ®Þnh th× c¸c ®èi t­îng chØ vÏ theo ®óng mÐp b¶n ®å chø kh«ng chåm sang m¶nh bªn c¹nh. C«ng t¸c kiÓm tra tiÕp biªn ®­îc tiªn hµnh tr­íc hÕt trªn mµn h×nh, sau ®ã th× tiÕn hµnh trªn b¶n in thö. Mang b¶n in thö ra thùc ®Þa ®Ó tiÕn hµnh kiÓm tra ngo¹i nghiÖp, b»ng c¸ch ®o thö nghiÖm mét sè ®iÎm vµ tÝnh c¸c chØ sè thu ®­îc. C¸c cÊp ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra, nghiÖm thu s¶n phÈm cña tÊt c¶ c¸c c«ng ®o¹n chÝnh vµ lËp hå s¬ ®Çy ®ñ, kÞp thêi. C«ng t¸c kiÓm tra nghiÖm thu ph¶i tiÕn hµnh theo ®óng Quy chÕ qu¶n lý chÊt l­îng c«ng tr×nh s¶n phÈm ®o ®¹c b¶n ®å cña Tæng côc §Þa ChÝnh - Hµ Néi n¨m 1997 . Ghi lý lÞch cho b¶n ®å. Më tÖp tin trong Winword ®Ó ghi chÐp hoÆc t¹o tin b¸o c¸o nÕu phÇn mÒm cho phÐp. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4780 8. §¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c néi suy ®­êng b×nh ®é cña phÇn mÒm SofkDeck. * §¸nh gi¸ chÝnh x¸c néi suy ®­êng b×nh ®é. • Ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸: - Dïng ®­êng b×nh ®é biÓu diÔn ®Þa h×nh lµ néi dung quan träng cña b¶n ®å ®Þa h×nh. §é chÝnh x¸c ®­êng b×nh ®é ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn chÊt l­îng b¶n ®å. - Qua ph­¬ng ph¸p ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh thÊy sai sè biÓu diÔn ®­ßng b×nh ®é bao gåm mét sè nguån sai sè sau ®©y: + Sai sè ®é cao vµ vÞ trÝ ®iÓm chi tiÕt ®Þa h×nh. + Sai sè kh¸i qu¸t ®Þa h×nh. + Sai sè néi suy vµ vÏ ®­êng b×nh ®é. - C¸c nguån sai sè kh¸i qu¸t ®Þa h×nh phô thuéc vµo ®é låi lâm mÆt ®Êt vµ kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®iÓm chi tiÕt. - Khi ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh tuú theo tû lÖ b¶n ®å vµ møc ®é phøc t¹p cña ®Þa h×nh mµ ta ®o vÏ chi tiÕt víi mËt ®é kh¸c nhau, trong quy ph¹m th­êng quy ®Þnh kho¶ng c¸ch tèi thiÓu l gi÷a c¸c ®iÓm chi tiÕt, kho¶ng c¸ch nµy lín th× mËt ®é ®iÓm gi¶m. Khi ®é dèc ®Þa h×nh nhá, kho¶ng cao ®Òu gi÷a c¸c ®­êng b×nh ®é nhá h¬n th× kho¶ng c¸ch ®iÓm chi tiÕt còng nhá. - Khi dùa vµo hai ®iÓm ®é cao ®Ó néi suy ®­êng b×nh ®é ta th­êng coi ®é dèc ®Þa h×nh gi÷a hai ®iÓm kh«ng ®æi, trong thùc tÕ ®é dèc nµy cã thÓ thay ®æi. MÆt kh¸c ng­êi ®i mia lùa chän vÞ trÝ cã ®é dèc thay ®æi ®Ó dùng mia vµ th­êng bá qua c¸c m« ®Êt vµ hè cao cã ®é s©u hoÆc chªnh cao t­¬ng ®èi so víi xung quanh lín qu¸ mét kho¶ng cao ®Òu ®­êng b×nh ®é. ViÖc bá qua sù thay ®æi nhá cña ®é dèc vµ thay ®æi nhá h¬n cña ®Þa m¹o chÝnh lµ kh¸i qu¸t ®Þa h×nh. - KiÓm tra trªn thùc ®Þa, sai sè biÓu diÔn ®Þa h×nh cña b¶n ®å theo c«ng thøc: mH =   n 2 (9.1) Trong ®ã: H : HiÖu sè gi÷a ®é cao ®o kiÓm tra vµ ®é cao x¸c ®Þnh trªn b¶n ®å theo ph­¬ng ph¸p néi suy gi÷a c¸c ®­êng b×nh ®é. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4781 n: Sè ®iÓm kiÓm tra. Quy ph¹m th­êng quy ®Þnh ®èi víi b¶n ®å c¸c lo¹i tû lÖ : mH = ( 3 1 : 4 1 )h * §¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c biÓu diÔn ®Þa h×nh theo c¸c ®iÓm ®o kiÓm tra. • X¸c ®Þnh to¹ ®é, ®é cao cña mét sè ®iÓm t¹i thùc ®Þa. - §Ó ®¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c biÓu diÔn ®Þa h×nh ta ph¶i cã to¹ ®é vµ ®é cao cña mét sè ®iÓm kiÓm tra ngoµi thùc ®Þa. - Th«ng th­êng th× to¹ ®é ®iÓm kiÓm tra ®­îc ®o theo ph­¬ng ph¸p to¹ ®é cùc, ®é cao cña c¸c ®iÓm kiÓm tra ®o theo ph­¬ng ph¸p ®o cao l­îng gi¸c. - Sau khi néi suy ®­êng b×nh ®é, ®Ó cã ®­îc ®é cao ®iÓm kiÓm tra th× ta tiÕn hµnh ®o kiÓm tra ngoµi thùc ®Þa, dùa vµo c¸c ®iÓm cña l­íi khçng chÕ to¹ ®é vµ ®é cao c¸c ®iÓm kiÓm tra (th«ng th­êng lµ c¸c ®iÓm ®Æc tr­ng cña ®Þa h×nh). §é cao c¸c ®iÓm kiÓm tra nµy gäi lµ H®o. • X¸c ®Þnh ®é cao cña mét ®iÓm trªn b¶n ®å. - Sau khi cã to¹ ®é vµ ®ä cao c¸c ®iÓm kiÓm tra, ta th­êng dïng to¹ ®é c¸c ®iÓm ®ã vµ chuyÓn chóng lªn b¶n ®å. Råi dùa vµo c¸c ®­êng b×nh ®é ta tÝnh ra ®é cao c¸c ®iÓm ®ã gäi lµ HtÝnh. - Khi x¸c ®Þnh ®é cao c¸c ®iÓm n»m trªn b¶n ®å x¶y ra hai tr­ờng hîp sau : Tr­êng hîp 1: NÕu c¸c ®iÓm cÇn x¸c ®Þnh ®é cao n»m trªn ®­êng b×nh ®é th× ®é cao cña nã chÝnh b»ng ®é cao ®­êng b×nh ®é. Tr­êng hîp 2: §iÓm cÇn x¸c ®Þnh ®é cao n»m gi÷a c¸c ®­êng b×nh ®é nh­ ®iÓm B trªn h×nh vÏ: Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4782 Khi ®ã ®é cao ®iÓm B ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: HB = HD + cd Bd . h (9.2) Trong ®ã: h : Lµ kho¶ng cao ®Òu cña ®­êng b×nh ®é. Bd, cd : §­îc ®o trªn b×nh ®å. Tõ kÕt qu¶ tÝnh to¸n thùc nghiÖm ta sÏ cã chªnh cao: h = H®o - HtÝnh Sö dông c«ng thøc ( 9.1) ta sÏ x¸c ®Þnh ®­îc sai sè biÓu diÔn ®Þa h×nh. 9. In b¶n ®å, l­u tr÷, ®ãng gãi vµ giao nép s¶n phÈm: - In b¶n ®å: Më b¶n ®å cÇn in, tõ thanh menu cña ch­¬ng tr×nh ta vµo FilePrint. Cho ta hép tho¹i sau: + Paper size and Orientation (®Æt ®¬n vÞ cho b¶n vÏ): mm (milimÐt). + WindowPick: Bao Fence khung in. +Scale to fit: ®Æt tû lÖ b¶n vÏ. Plotter MM (®¬n vÞ in) = Drawing Unit M (®¬n vÞ vÏ). - L­u tr÷ c¸c th«ng tin vÒ b¶n ®å míi. C¸c th«ng tin ®­îc ghi l¹i trªn c¸c ®Üa CD, hoÆc trªn c¸c æ ghi ngoµi. - Quy ®Þnh ®ãng gãi giao nép s¶n phÈm. Thµnh qu¶ ®o vÏ ngo¹i nghiÖp bao gåm: s¬ ®å c¸c ®iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa cã trong khu vùc ®o vÏ, sæ ®o (thèng kª to¹ ®é l­íi to¹ ®é chi tiÕt), s¬ ®å mèc vµ c¸c tµi liÖu liªn quan kh¸c. + KÕt qu¶ tÝnh chuyÓn phôc vô ®o vÏ chi tiÕt. + B¶n ®å míi in trªn giÊy. + §Üa CD l­u tr÷. + Lý lÞch b¶n ®å. + Hå s¬ kiÓm tra - nghiÖm thu c¸c cÊp. + LuËn chøng kinh tÕ - kü thuËt. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4783 CH¦¥NG IV KÕT LUËN Sau qu¸ tr×nh lµm ®å ¸n, nghiªn cøu vÒ lý thuyÕt còng nh­ qu¶ kÕt qu¶ thùc nghiÖm thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh khu vùc X· B¾c Phong - Cao Phong -TØnh Hoµ B×nh b»ng nguån sè liÖu ®o ®¹c ngoµi thùc ®Þa. Em ®· n¾m b¾t ®­îc quy tr×nh c«ng nghÖ thµnh lËp b¶n ®å sè ®Þa h×nh vµ thùc nghiªm sö lý sè liÖu vµ biªn vÏ 2 tê b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:500. Qua ®ã em còng tÝch luü cho m×nh ®­îc mét chót kinh nghiÖm ®Ó phôc vô cho c«ng t¸c s¶n xuÊt sau nµy. Tuy nhiªn víi thêi gian Ýt vµ kinh nghiÖm cßn h¹n chÕ nªn trong ®å ¸n sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt khi biªn tËp. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña thÇy c« gi¸o vµ cña c¸c b¹n ®ång nghiÖp ®Ó b¶n ®å ®­îc hoµn chØnh h¬n. Sau ®©y em xin ®­îc rót ra mét sè kÕt luËn vÒ quy tr×nh c«ng nghÖ thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh theo ph­¬ng ph¸p ®o vÏ ngo¹i nghiÖp nh­ sau: - C«ng nghÖ thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh theo ph­¬ng ph¸p ®o vÏ ngo¹i nghiÖp cã rÊt nhiÒu ­u ®iÓm mµ mét sè ph­¬ng ph¸p kh¸c kh«ng ®¹t ®­îc. §Æc biÖt lµ kh¶ n¨ng tù ®éng ho¸ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt b¶n ®å vµ do ®ã ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ lao ®éng cao vµ chÊt l­îng b¶n ®å tèt. - M¸y mãc trang thiÕt bÞ gän nhÑ, tuy nhiªn gi¸ mua phÇn mÒm vµ thiÕt bÞ phôc vô cho s¶n xuÊt cßn rÊt ®¾t. - Víi quy tr×nh c«ng nghÖ nµy ®ßi hái c¸c kü s­ tr¾c ®Þa ph¶i n¾m v÷ng ®­îc c«ng nghÖ m¸y tÝnh còng nh­ c¸c phÇn mÒm øng dông trong c«ng t¸c ®o vÏ ngo¹i nghiÖp. - Víi tèc ®é tÝnh to¸n lín vµ kh¶ n¨ng tù ®«ng ho¸ cña m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö vµ m¸y tÝnh, gióp chóng ta cã thÓ tiÕn hµnh kiÓm tra vµ chØnh söa ngay trong c¸c c«ng ®o¹n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. - Víi t­ liÖu ®Çu vµo còng nh­ ®Çu ra ®Òu d­íi d¹ng sè nªn rÊt dÔ dµng cho c«ng t¸c l­u tr÷ vµ sö lý cËp nhËt míi c¸c th«ng tin. S¶n phÈm b¶n ®å l­u tr÷ d­íi d¹ng sè nªn cã thÓ ®­îc kÕt nèi, truyÒn t¶i th«ng qua m¹ng tíi nh÷ng ®èi t­îng sö dông mét c¸ch nhanh chãng vµ ®¸p øng nh÷ng nhiÖm vô mµ kinh tÕ còng nh­ qu©n sù ®Æt ra hiÖn nay. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Cao Lª §oµn Líp: Tr¾c ®Þa B - K4784 Tµi liÖu tham kh¶o 1. Côc ®o ®¹c vµ B¶n §å Nhµ N­íc, Quy ph¹m ®o vÏ B¶n §å ®Þa h×nh tû lÖ 1:500, 1:1000, 1:2000, 1:5000 (phÇn ngoµi trêi). Hµ Néi, n¨m 1990. 2. Côc ®o ®¹c vµ B¶n §å Nhµ N­íc, Quy ph¹m ®o vÏ B¶n §å ®Þa h×nh tû lÖ 1:500, 1:1000, 1:2000, 1:5000, 1:10.000, vµ 1:25.000 (phÇn trong nhµ). Hµ Néi, n¨m 1990. 3. Tæng côc §Þa ChÝnh. Ký hiÖu B¶n §å ®Þa h×nh tû lÖ 1:500, 1:1000, 1:2000, vµ 1:5000. Hµ Néi n¨m 1995. 4. NguyÔn Träng San, §µo Quang HiÕu, §inh C«ng Hoµ. Tr¾c ®Þa c¬ së tËp 1. §¹i häc Má - §Þa ChÊt Hµ Néi n¨m 2002. 5. Bé m«n Tr¾c §Þa Phæ Th«ng vµ Sai Sè. Tr¾c ®Þa c¬ së tËp 2. §¹i häc Má - §Þa ChÊt Hµ Néi n¨m 2002. 6. Bé m«n B¶n §å vµ Tr¾c §Þa ¶nh. Gi¸o tr×nh to¸n B¶n §å. TriÖu V¨n HiÕn, TrÇn TÊn Léc. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa ChÊt Hµ Néi. 7. Bé m«n b¶n ®å. Th.S. NguyÔn ThÕ ViÖt. ThiÕt kÕ vµ thµnh lËp B¶n §å. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa ChÊt Hµ Néi. 8. Bé m«n B¶n §å. Gs. Ts. TrÇn Trung Hång. Tr×nh bµy B¶n §å. Tr­êng §¹i häc Má - §Þa ChÊt Hµ Néi.