Đề tài Tình hình quản lý chi phí sản xuất kinh doanh và giá thành sản phẩm ở Công ty Xây Dựng và Phát Triển Nông Thôn 6

¸c Ban x©y dùng. V× vËy ®Þnh kú c¸c chøng tõ ban ®Çu míi ®­îc tæng hîp vÒ phßng kÕ to¸n c«ng ty cho kÕ to¸n tæng hîp vµ ghi vµo sæ kÕ to¸n tæng hîp. §©y lµ h×nh thøc kÕ to¸n mµ c¸n bé kÕ to¸n c«ng ty cã kinh nghiÖm trong viÖc tæng hîp vµ ghi chÐp. Ph­¬ng thøc ghi chÐp kÕ to¸n t¹i C«ng ty X©y Dùng vµ Ph¸t TriÒn N«ng Th«n 6: Chó thÝch: §èi chiÕu kiÓm tra Ghi hµng ngµy Ghi cuèi kú Chøng tõ gèc B¸o c¸o kÕ to¸n B¶ng tæng hîp chøng tõ ghi sæ Chøng tõ ghi sæ Sæ quü Sæ c¸i tµi kho¶n B¶ng tæng hîp Sæ (thÎ chi tiÕt) Ph©n lo¹i tång hîp chøng tõ §Ó t­¬ng øng víi bé m¸y tæ chøc kÕ to¸n ph©n t¸n, C«ng ty X©y Dùng vµ Ph¸t TriÓn N«ng Th«n 6 ®· ¸p dông ph­¬ng ph¸p chøng tõ ghi sæ. Trong ®ã do ®Æc thï cña mét c«ng ty x©y l¾p, khèi l­îng tµi s¶n cè ®Þnh, m¸y thi c«ng lín, khÊu hao nhiÒu, l¹i cã sè l­îng chi phÝ x©y l¾p lín, ph¸t sinh lµm nhiÒu ®ît, nhiÒu lo¹i kh¸c nhau, trong khi ®ã kÕt qu¶ kinh doanh ®em l¹i theo tõng ®ît hoµn thµnh c«ng tr×nh. Do vËy trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña m×nh, c¸c nh©n viªn kÕ to¸n ®Æc biÖt chó träng ®Õn viÖc tËp hîp chi phÝ x©y l¾p vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÇm. C«ng viÖc nµy ®­îc diÔn ra ë c¶ hai cÊp, lµ phßng Tµi chÝnh-KÕ to¸n cña Doanh nghiÖp vµ c¸c nh©n viªn kÕ to¸n t¹i c¸c Ban. + Trong ®ã, c¸c kÕ to¸n ë c¸c ®éi x©y dùng chÞu tr¸ch nhiÖm lËp vµ tæng hîp c¸c chøng tõ ph¸t sinh ban ®Çu. §Þnh kú hµng th¸ng tËp hîp vµ nép vÒ phßng kÕ to¸n. + T¹i phßng kÕ to¸n, kÕ to¸n C«ng ty chÞu sù ph©n c«ng cña kÕ to¸n tr­ëng, lËp chøng tõ ghi sæ. Sau khi ®· kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c vµ hîp lý cña chøng tõ ban ®Çu ph¸t sinh nh­ phiÕu nhËp, phiÕu xuÊt kho, b¶ng chÊm c«ng, c¸c biªn b¶n giao nhËn kho¸n gän, b¸o c¸o nhËp xuÊt vËt t­, ghi vµo sæ kÕ to¸n tæng hîp, lËp b¶ng kª chøng tõ,... Cuèi th¸ng lËp b¶ng thanh to¸n l­¬ng chuyÓn cho bé phËn kÕ to¸n thanh to¸n lµm thñ tôc thanh to¸n l­¬ng cho tõng ®éi x©y dùng. LËp b¸o c¸o c¸c chi phÝ chi tiÕt cho KÕ to¸n tr­ëng sau khi c«ng tr×nh cã khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p hoµn thµnh, chuÈn bÞ bµn giao thanh quyÕt to¸n. + X¸c ®Þnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh. + ¸p dông hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n theo quy ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n míi. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cña c«ng ty x©y dùng thuéc lo¹i h×nh s¶n xuÊt ®¬n chiÕc, quy tr×nh s¶n xuÊt phøc t¹p vµ phøc hîp, thêi gian x©y dùng dµi, ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ c«ng tr×nh x©y dùng vµ ph­¬ng tiÖn tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng c«ng tr×nh, do vËy ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh c«ng tr×nh x©y dùng ë Doanh nghiÖp ®­îc x¸c ®Þnh lµ tõng bé phËn c«ng tr×nh hoµn thµnh. DÉn tíi kú tÝnh gi¸ thµnh cña C«ng ty lµ hµng quý. Tuú theo phÇn khèi l­îng x©y dùng hoµn thµnh bµn giao theo kÕ ho¹ch hoÆc hîp ®ång ®· ký trong quý, c¨n cø vµo tiÕn ®é thùc tÕ cña C«ng ty mµ thùc hiÖn bµn giao thanh to¸n tõng khèi k­îng x©y l¾p theo tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh tõ khi khëi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh cho tíi khi hoµn thµnh bµn giao chÝnh thøc lµ gi¸ thµnh thùc tÕ cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã. Do c¸c c«ng tr×nh x©y l¾p cã thêi gian thi c«ng dµi nªn trong C«ng ty chØ tÝnh gi¸ thµnh cho c¸c c«ng tr×nh hoµn thµnh bµn giao hoÆc c¸c c«ng tr×nh hoµn thµnh ®Õn ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý. 1.4 Kh¸i qu¸t vèn , c¬ cÊu nguån vèn vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y 1.4.1 T×nh h×nh vèn kinh doanh cña C«ng ty Qua b¶ng vµ tµi liÖu thùc tÕ cña C«ng ty ta thÊy n¨m 2001 Vèn Ng©n s¸ch cÊp tõ ®Êu kú lµ 1.523.675.217(®ång) ®Õn cuèi kú kh«ng cã g× thay ®æi, chiÕm tû lÖ 49,05% Tæng vèn kinh doanh. T­¬ng tù Vèn tù bæ sung cña C«ng ty chiÕm 50,95% Tæng vèn kinh doanh t­¬ng ®­¬ng sè tiÒn 1.528.498.242 vµ kh«ng cã g× thay ®æi tõ ®Çu n¨m tíi cuèi n¨m. N¨m 2002, Vèn Ng©n s¸ch cÊp t¨ng trong kú 556.860.041, tû lÖ t¨ng 26,7%, tû träng t¨ng 7,75%. Vèn tù bæ sung kh«ng cã g× thay ®æi so víi n¨m 2001. B¶ng sè 1 B¶ng ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng vèn kinh doanh cña C«ng ty §¬n vÞ: §ång ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 Sè tiÒn (%) Sè tiÒn (%) I.Vèn Ng©n s¸ch Nhµ n­íc cÊp II.Tù bæ sung Tæng vèn 1.523.675.217 1.582.498.242 3.106.173.459 49,05 50,95 100 2.080.535.258 1.582.498.242 3.663.033.500 56,8 43,2 100 1.4.2 T×nh h×nh biÕn ®éng tµi s¶n vµ nguån vèn cña C«ng ty B¶ng sè 2 B¶ng ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng tµi s¶n vµ nguån vèn §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 Chªnh lÖch So s¸nh Sè tiÒn Tû träng (%) Sè tiÒn Tû träng (%) +/- (%) I.Tµi s¶n l­u ®éng II.Tµi s¶n cè ®Þnh Tæng tµi s¶n III.Nî ph¶i tr¶ IV.Nguån vèn CSH Tæng nguån vèn 56.191.146.007 2.639.988.887 58.831.134.894 52.529.028.763 6.302.106.131 58.831.134.894 95,5 0,5 100 89,3 10,7 100 74.951.221.081 3.079.479.233 78.030.700.314 70.177.772.364 7.852.927.950 78.030.700.314 96,05 3,95 100 90 10 100 18.760.075.074 439.490.346 19.199.565.420 17.648.743.601 1.550.821.819 19.199.565.420 33.4 16,65 32,64 33,6 24,61 32,64 XÐt vÒ tµi s¶n: Tµi s¶n cña C«ng ty ®· t¨ng lªn 19.199.565.420 ®ång víi tû lÖ t­¬ng øng lµ 32,64%, møc t¨ng nµy do sù t¨ng tr­ëng cña c¶ TSC§ vµ TSL§ trong ®ã chñ yÕu lµ TSL§. Møc t¨ng TSL§ ®¹t 18.760.075.074 ®ång ®¹t møc t¨ng tr­ëng rÊt cao 33,6%, qua B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cña C«ng ty n¨m 2002 ta cã thÓ thÊy râ, TSL§ t¨ng chñ yÕu do t¨ng thªm cña kho¶n ph¶i thu, n¨m 2002 c¸c kho¶n ph¶i thu cã sè d­ cuèi kú lµ 65.664.861.707 ®ång, C«ng ty cÇn cã c¸c biÖn ph¸p gi¶m bít tû träng cña c¸c kho¶n ph¶i thu nh»m t¨ng kh¶ n¨ng linh ®éng cho Vèn kinh doanh. Bªn c¹nh sù t¨ng tr­ëng m¹nh cña TSL§ lµ sù t¨ng tr­ëng chËm cña TSC§, n¨m 2002 TSC§ cã tû lÖ t¨ng 16,65% tuy kh«ng thÊp nh­ng gi¸ trÞ t¨ng l¹i kh«ng lín 439.490.346 ®ång, ®ã lµ sù cè g¾ng cña C«ng ty ®Ó tËn dông hÕt nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ ®· ®Çu t­ tõ tr­íc ®ã. XÐt vÒ nguån h×nh thµnh: Nguån vèn chñ së h÷u n¨m 2002 cã sè d­ cuèi kú lµ 7.852.927.950 ®ång, tû träng 10% trong Tæng nguån vèn, gi¶m 0,7% tû träng so víi n¨m 2001. MÆc dï trªn lý thuyÕt Nguån vèn chñ së h÷u vÉn t¨ng vÒ mÆt gi¸ trÞ tu¬ng ®­¬ng 1.550.821.819 ®ång, tû lÖ t¨ng 24,61%. Tuy nhiªn, Nî ph¶i tr¶ cña C«ng ty n¨m 2002 cã tû lÖ t¨ng cao h¬n 33,6% t­¬ng ®­¬ng gi¸ trÞ t¨ng 17.648.743.601 ®ång. NÕu kh«ng cã nh÷ng biÖn ph¸p kÞp thêi vµ h÷­ hiÖu th× trªn lý thuyÕt C«ng ty ®ang mÊt dÇn kh¶ n¨ng tù chñ vÕ Vèn. 1.4.3 KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty n¨m 2001, 2002 B¶ng 3 KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty n¨m 2001, 2002 §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu M· sè 2001 2002 Chªnh lÖch So s¸nh (%) Tæng doanh thu Trong ®ã: Doanh thu hang xuÊt khÈu C¸c kho¶n gi¶m trõ +Gi¶m gi¸ +Hµng bÞ tr¶ l¹i +ThuÕ TT§B,XNK 1.Doanh thu thuÇn 2.Gi¸ vèn hµng b¸n 3.Lîi nhu©n gép 4.Chi phÝ b¸n hµng 5.Chi phÝ qu¶n lý Doanh nghiÖp 6.LN thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh 7.Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh 8.Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh 9.Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh 10.C¸c kho¶n thu nhËp bÊt th­êng 11.Chi phÝ bÊt th­êng 12.Lîi nhuËn bÊt th­êng 13.Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ 14.ThuÕ thu nhËp doang nghiÖp ph¶i nép 15.Lîi nhuËn sau thuÕ 103.065.250.579 103.065.250.579 96.983.749.181 6.081.501.398 928.445.073 3.170.417.590 1.982.638.735 378.045.000 652.138.032 274.138.032 1.523.588.044 3.232.088.747 808.022.187 2.424.066.560 97.003.228.763 97.003.228.763 92.148.633.808 4.854.594.955 2.696.518.986 2.158.012.969 986.641.013 986.641.013 2.158.012.969 691.332.150 1.466.680.819 -6.062.021.816 -6.062.021.816 -6.237.459.050 -928.445.073 -473.898.604 +1.753.374.234 -5,88 -5,88 -6,43 100 -14,95 +8,85 N¨m 2002 Tæng doanh thu gi¶m 6.062.021.816 §ång so víi n¨m 2001, tû lÖ gi¶m 5,88%. Tuy nhiªn, tæng chi phÝ sx-kd n¨m 2002 l¹i gi¶m so víi n¨m 2001 lµ 6.237.459.050 §ång lµm cho tû suÊt Tång chi phÝ sx-kd trªn Doanh thu thuÇn n¨m 2002 gi¶m so víi n¨m 2001 lµ 0,003; sù chªnh lÖch gi÷a c¸c chØ tiªu trªn lµm cho LN tõ ho¹t ®éng sx-kd n¨m 2002 t¨ng so víi n¨m 2001 lµ 175.3374.234 §ång, tû lÖ t¨ng 8,85%. §iÒu ®ã cho thÊy hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty n¨m 2002 cã hiÖu qu¶ h¬n so víi n¨m 2001. Qua b¶ng ta còng cã thÓ thÊy cã thÓ thÊy n¨m 2002 chi phÝ b¸n hµng b»ng 0 gi¶m 100% so víi n¨m 2001 doanh nghiÖp ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p sö lý h÷u hiÖu trong qu¸ tr×nh ph©n bæ nguyªn vËt liÖu vµo qu¸ tr×nh x©y dùng, tr¸nh l·ng phÝ thõa nhiÒu cho nªn n¨m 2002 kh«ng cÇn chi cho chi phÝ b¸n hµng (NVL thõa tõ qu¸ tr×nh x©y dùng), chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp còng gi¶m ®¸ng kÓ 473.898.604 ®ång, tû lÖ gi¶m 14,95%. B¶ng 4 T×nh h×nh thùc hiÖn chØ tiªu kÕ ho¹ch n¨m 2002 ChØ tiªu §v tÝnh Thùc hiÖn 2001 KÕ hoÆch 2002 Thùc hiÖn 2002 So s¸nh(%) TT2002/ TT2001 TT2002/ KH2002 Gi¸ trÞ Tång s¶n l­îng Tr.® 110.644 80.000 101.477 91,715 126,85 Phôc vô N«ng nghiÖp vµ PT N«ng th«n Tr.® 64.000 60.000 63.000 98,438 105,00 T×nh h×nh tµi chÝnh Doanh thu Tr.® 105.276 76.190 96.852 92,00 127,10 Chi phÝ Tr.® 102.351 74.190 94.052 91,90 126,74 ­íc l·i(lç) Tr.® 2.925 2.000 2.800 95,73 140,00 C¸c kho¶n nép Ng©n s¸ch Sè ph¶i nép Tr.® 2.341 1.457 1.650 70,50 113,25 Sè ®· nép Tr.® 1.426 1.000 1.813 127,14 181,30 ChØ tiªu lao ®éng Lao ®éng trong danh s¸ch Ng­êi 120 120 170 141,67 141,67 Thu nhËp b×nh qu©n 1000®/ng­êi/ th¸ng 1.250 1.300 1.250 100,00 96,154 Qua biÓu trªn ta thÊy: N¨m 2002 C«ng ty gÇn nh­ ®· v­ît tÊt c¶ c¸c chØ tiªu kÕ hoÆch ®Ò ra trong ®ã Gi¸ trÞ Tæng s¶n l­îng ®¹t 126,85%, Tæng doanh thu ®¹t 127,10%. Nh­ng so víi n¨m 2001 c¶ hai chØ tiªu trªn ®Òu gi¶m, Tæng doanh thu n¨m 2002 chØ ®¹t 92% so víi n¨m 2001 tuy nhiªn Tæng chi phÝ n¨m 2002 l¹i chØ b»ng 91,90% so víi n¨m 2001, ®iÒu ®ã chøng tá ph­¬ng ph¸p s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty cã hiÖu qu¶. ChØ tiªu duy nhÊt kh«ng ®¹t ®­îc so víi kÐ hoach ®Ò ra lµ chØ tiªu “Thu nhËp b×nh qu©n” chØ ®¹t 96,154% kÕ ho¹ch ®Ò ra, tuy nhiªn cã thÓ gi¶i thÝch, nguyªn nh©n c¬ b¶n lµ do sè lao ®éng trong danh s¸ch ®¹t 141,67% so víi kÕ ho¹ch ®Ò ra, so s¸nh chªnh lÖch t­¬ng quan viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi÷a chØ tiªu “ thu nhËp b×nh qu©n” vµ “Sè lao ®éng trong danh s¸ch” (96,154%/141,67%) ta cã thÓ dÔ dµng nhËn thÊy C«ng ty ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p hiÖu qu¶ trong viÖc t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, mµ vÉn ®¶m b¶o thu nhËp( ®¹t 100% sovíi n¨m 2001). Lµ C«ng ty X©y Dùng vµ Ph¸t TriÓn N«ng Th«n, Phôc vô N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n lµ mét trong nh÷ng träng t©m lín nhÊt cña C«ng ty, N¨m 2002 mÆc dï gi¸ trÞ s¶n l­îng phôc vô N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n gi¶m 1.562% so víi n¨m 2001, tuy nhiªn thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch vÉn ®¹t 105%, mét ®iÒu ®¸ng khÝch lÖ. 2. TÝnh gi¸ thµnh x©y dùng ë c«ng ty x©y dùng vµ ph¸t triÓn n«ng th«n 6 2.1 §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh vµ kú tÝnh gi¸ thµnh XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cña C«ng ty x©y dùng thuéc lo¹i h×nh s¶n xuÊt ®¬n chiÕc, quy tr×nh s¶n xuÊt phøc t¹p vµ phøc hîp, thêi gian x©y dùng dµi, ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ c«ng tr×nh x©y dùng vµ tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng c«ng tr×nh. Do vËy, ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh ë C«ng ty ®­îc x¸c ®Þnh lµ tõng bé phËn c«ng tr×nh hoµn thµnh, giai ®o¹n c«ng viÖc h×nh thµnh. DÉn tíi kú tÝnh gi¸ thµnh cña C«ng ty ®­îc x¸c ®Þnh lµ hµng Quý. Tuú theo phÇn khèi l­îng hoµn thµnh bµn giao theo kÕ ho¹ch hoÆc hîp ®ång ®· ký trong quý, c¨n cø vµo tiÕn ®é thùc tÕ cña C«ng ty mµ thùc hiÖn bµn giao thanh to¸n tõng khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh theo tõng c«ng tr×nh. 2.2 Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh C«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh trùc tiÕp cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. Toµn bé chi phÝ ph¸t sinh trùc tiÕp cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng t×nh tõ khi khëi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh cho tíi khi hoµn thµnh bµn giao chÝnh thøc lµ gi¸ thµnh thùc tÕ cña tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã. Do c¸c c«ng tr×nh x©y l¾p cã thêi gian thi c«ng dµi nªn trong quý c«ng ty chØ tÝnh gi¸ thµnh cho c¸c c«ng tr×nh hoµn thµnh bµn giao hoÆc cho c¸c c«ng tr×nh hoµn thµnh cho ®Õn ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý. Trong tr­êng hîp nµy, gi¸ thµnh thùc tÕ cña khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao trong kú cña tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: Gi¸ thµnh thùc tÕ KLXL hoµn thµnh bµn giao = Chi phÝ thùc tÕ KLXL dë dang ®Çu kú + Chi phÝ thùc tÕ KLXL ph¸t sinh trong kú - Chi phÝ thùc tÕ KLXL dë dang cuèi kú Theo nh­ c«ng thøc trªn, víi sè liÖu c«ng tr×nh BÖnh viÖn ®a khoa H÷u Lòng mµ c«ng ty ®· x©y dùng cã c¸c sè liÖu sau: -Chi phÝ thùc tÕ cña khèi l­îng x©y l¾p dë dang ®Çu kú: 56.142.600 ®ång -Chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh trong kú: 598.347.610 ®ång -Chi phÝ thùc tÕ khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú: 42.638.662 ®ång Ta cã gi¸ thµnh thùc tÕ khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh trong quý cña c«ng tr×nh BÖnh viÖn ®a khoa H÷u Lòng: Gi¸ thµnh thùc tÕ KLXL hoµn = 56.142.600 + 598.347.610 - 42.638.662 = 611.851.548 ®ång thµnh bµn giao T­¬ng tù, ta còng cã thÓ tÝnh ®­îc gi¸ thµnh cho tõng c«ng tr×nh, tõng h¹ng môc c«ng tr×nh trong quý cña C«ng ty. ViÖc tÝnh gi¸ thµnh cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®­îc thÓ hiÖn trªn b¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p hoµn thµnh. B¶ng 5 Bµng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p hoµn thµnhcña c«ng ty §¬n vÞ : ®ång TT Tªn c«ng tr×nh Chi phÝ Dë dang ®Çu kú Chi phÝ ph¸t sinh trong kú Chi phÝ dë dang Cuèi kú GÝ thµnh KLXL hoµn thµnh Gi¸ trÞ dù to¸n KLXL hoµn thµnh 1 BÖng viÖn ®a khoa H÷u Lòng, L¹ng s¬n 56.142.600 598.347.610 42.638.662 611.851.548 610.981.000 2 Côm xö lý b¶o vÖ m«i tr­êng §øc thä, Hµ tÜnh 12.402.124 189.837.000 15.125.612 187.113.512 200.125.000 3 Trung t©m hç trî ®Çu t­ Phè Nèi, H­ng yªn 50.788.805 409.437.920 46.522.545 413.704.185 433.096.000 ........................ Céng 119.956.309 1.144.388.948 107.094.995 1.156.950.267 1.253.386.000 3. t×nh h×nh qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ c«ng t¸c phÊn ®Êu h¹ thÊp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ë C«ng ty 3.1 T×nh h×nh chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty 3.1.1 §èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh C«ng ty X©y Dùng vµ Ph¸t TriÓn N«ng Th«n 6 lµ mét C«ng ty X©y dùng chÝnh quy, s¶n phÈm chñ yÕu cña C«ng ty lµ c¸c c«ng tr×nh x©y dùng. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt ®ã C«ng ty tæ chøc thi c«ng theo c¸c ®éi(ban) x©y dùng, mçi ®éi x©y dùng ®¶m nhiÖm mét c«ng tr×nh hoÆc mét h¹ng môc c«ng tr×nh mµ C«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm thi c«ng. §Ó phï hîp víi ®Æc ®iÓm c«ng nghÖ vµ ®Æc ®iÓm kinh doanh cña ®¬n vÞ, C«ng ty ®· x¸c ®Þnh: -§èi t­îng tËp hîp chi phÝ lµ c¸c ®éi(ban) x©y dùng(c¸c ®éi x©y dùng phô trî vµ c¸c ®éi x©y dùng chÝnh), h×nh thøc ¸p dông lµ h×nh thøc chøng tõ ghi sæ. Trong ®ã kÕ to¸n c¸c ®éi x©y dùng chÞu tr¸ch nhiÖm tæng hîp c¸c chøng tõ ph¸t sinh ban ®Çu. §Þnh kú hµng th¸ng tËp hîp vµ göi vÒ c¬ quan. -§èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh cña C«ng ty lµ c¸c c«ng tr×nh x©y dùng hoÆc c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh C«ng ty nhËn thi c«ng. Nh­ vËy ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh cña C«ng ty cã sù kh¸c biÖt. T¹i phßng kÕ to¸n, kÕ to¸n C«ng ty chiu sù ph©n c«ng cña kÕ to¸n tr­ëng, lËp chøng tõ ghi sæ. Sau khi ®· kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c vµ hîp lý cña chøng tõ ph¸t sinh ban ®Çu nh­ phiÕu nhËp, xuÊt kho, b¶ng chÊm c«ng...Cuèi th¸ng lËp b¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng chuyÓn cho bé phËn kÕ to¸n thanh to¸n lµm thñ tôc thanh to¸n tiÒn l­¬ng cho töng ®äi x©y dùng. T¹i c¸c ®äi x©y dùng, kÕ to¸n ®éi cã nhiÖm vô dùa vµo c¸c chØ tiªuph¸t sinh nh­ chi phÝ NVL, chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý, b¶ng chÊm c«ng cña c«ng nh©n trong ®éi.... ®Ó lµm thñ tôc thanh toan chi phÝ vµ l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong ®éi(ban). ¸p dông ph­¬ng ph¸p nh­ vËy sÏ gi¶m bít thêi gian vµ chi phÝ trong qu¶ tr×nh tæng hîp, c«ng viÖc ®Õn mçi ®éi x©y dùng ®Òu ®· ®­îc ®¬n gi¶n ho¸ ®i rÊt nhiÒu. 3.1.2 T×nh h×nh qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ gi¸ thµnh t¹i C«ng ty C«ng ty X©y dùng vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n 6 lµ mét doanh nghiÖp x©y dùng vµ mÆt hµng chñ yÕu cña c«ng ty lµ c¸c s¶n phÈm mang nh÷ng ®Æc tr­ng riªng cña nghµnh x©y dùng. Trong qu¶ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, C«ng ty c¸c chi phÝ ph¸t sinh chñ yÕu lµ c¸c ci phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm(NVL,NC,...), sau ®ã lµ c¸c chi phÝ ®Ó qu¶n lý ph©n x­ëng, qu¶n lý Doanh nghiÖp, ngoµi ra trong mét sè tr­êng hîp ®Æ biÖt Doanh nghiÖp cã tæ chøc ho¸ gi¸ mét sè s¶n phÈm x©y dùng hay m¸y mãc trang thiÕt bÞ x©y dùng, nguyªn vËt liÖu x©y dùng mµ c«ng ty kh«ng dïng tíi th× sÏ ph¸t sinh thªm chi phÝ cho bé phËn b¸n hµng. Nãi chung, chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp mang tÝnh chÊt liªn tôc g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, chi phÝ b¸n hµng mang tinh chÊt bÊt th­êng nh­ng trong tr­êng hîp ph¸t sinh chi phÝ b¸n hµng th× chi phÝ ®ã vÉn ®­îc ph©n bæ vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm Chi phÝ b¸n hµng Chi phÝ qu¶n lý Doanh nghiÖp B¶ng 6 T×nh h×nh chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty qua 2 n¨m 2001-2002 ®v:§ång C¸c chØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 Sè tiÒn (%) Sè tiÒn (%) A.Tæng doanh thu B.Tæng chi phÝ I.Chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm 1.Chi phÝ nguyªn vËt liÖu 2.C«ng cô lao ®éng 3.Chi phÝ nh©n c«ng 4.Chi phÝ KH TSC§ 5.Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi 6.Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c II.Chi phÝ b¸n hµng III.Chi phÝ QL Doanh nghiÖp 103.065.250.579 101.082.611.844 96.983.749.181 62.565.990.283 134.891.552 20.553.443.053 4.811.572.801 5.835.923.864 3.081.927.628 928.445.073 3.170.417.590 100 96 61,9 0,15 20,35 4,76 5,77 3,08 0,9 3,1 97.003.228.763 94.845.215.794 92.148.633.808 61.303.737.447 48.664.930 19.881.978.131 1.796.774.309 6.347.879.045 2.765.918.986 0 2.696.581.986 100 97,16 64,65 0,06 20,98 1,89 6,75 2,93 0 2,82 Qua b¶ng ta thÊy ngay Tæng doanh thu n¨m 2002 gi¶m so víi n¨m 2001 lµ 6.062.021.816(®ång), tû lÖ gi¶m 5,9%. Tuy nhiªn, ta còng cã thÓ thÊy Tæng chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh toµn C«ng ty n¨m 2002 gi¶m so víi n¨m 2001 lµ 6.237.396.050(®ång), tû lÖ gi¶m 6,2% lín h¬n tû lÖ gi¶m cña Tæng doanh thu do vËy cã thÓ kÕt luËn t¹m thêi ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty n¨m 2002 lµ cã lîi nhuËn vµ tû suÊt lîi nhuËn(trªn tæng doanh thu) t¨ng h¬n so víi n¨m 2001 lµ (2,22 - 1,92=) 0,3%. Nh­ vËy nh×n chung C«ng ty ®· cã nh÷ng tiÕn triÓn trong qu¸ tr×nh phÊn ®Êu n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Tæng chi phÝ s¶n xuÊt inh doanh cña C«ng ty ®­îc chia thµnh 3 nhãm: chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm, chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. 3.1.2.1 Chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm Chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm cña c«ng ty n¨m 2002 gi¶m so víi n¨m 2001 lµ 6.237.396.050(®ång), tû lÖ gi¶m 6,2% trong khi tû träng t¨ng 1,16%. §iÒu nµy cho thÊy C«ng ty ®· tËp trung ®iÒu phèi chi phÝ hîp lý h¬n ®Ó cã thÓ ph©n bæ hîp lý cho c¸c kho¶n môc chi phÝ kh¸c kh«ng mang tÝnh trùc tiÕp. 3.1.2.1.1 Chi phÝ Nguyªn vËt liÖu Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trong chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm bao chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh, nguyªn vËt liÖu phô, nhiªn liÖu... ®­îc sö dông trùc tiÕp trong toµn bé quy tr×nh x©y dùng s¶n phÈm (chiÒm kho¶ng 70% tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm). Chi phÝ nguyªn vËt liÖu chiÕm tû träng lín trong chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, v× s¶n phÈm cña C«ng ty lµ c¸c c«ng tr×nh x©y dùng cã khèi l­îng lín cho nªn nguyªn vËt liÖu phôc vô s¶n xuÊt phong phó vµ nhiÒu chñng lo¹i. Nguyªn vËt liÖu chÝnh: ®©y lµ nguyªn vËt liÖu quan träng nhÊt cÊu thµnh lªn h×nh th¸i vËt chÊt cña s¶n phÈm: xi m¨ng, g¹ch ngãi,s¬n v«i, s¾t thÐp lín nhá, khung thÐp, d©y ®iÖn...rÊt phong phó vÒ cung c¸ch vµ chñng lo¹i chiÕm kho¶ng 80% tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu. Nguyªn vËt liÖu phô: nh÷ng vËt liÖu nµy kÕt hîp víi nguyªn vËt liÖu chÝnh ®Ó hoµn thiÖn s¶n phÈm vµ ®¶m b¶o m¸y mãc thiÕt bÞ ho¹t ®éng b×nh th­êng: cèt pha, xµ gç, l­íi b¹t,...chiÕm kho¶ng 5% tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu. Nhiªn liÖu: Víi quy m« s¶n xuÊt s¶n phÈm lín nªn c«ng ty cã nhu cÊu rÊt lín vÒ n¨ng l­îng phôc vô s¶n xuÊt, víi tÝnh chÊt cña s¶n phÈm x©y dùng riªng biÖt nªn tuú thuéc vµo tõng c«ng tr×nh m¹ng l­íi n¨ng l­îng phôc vô thi c«ng sÏ ®­îc bè trÝ hîp lý nhÊt vµ thuËn tiÖn nhÊt ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt sao cho thËt hiÖu qu¶ vµ tiÕt kiÖm nhÊt. Phô tïng thay thÕ: M¸y mãc thiÕt bÞ v× ph¶i chuyªn chë vµ di chuyÓn liªn tôc nªn khã tr¸nh khái háng hãc, C«ng ty cÇn nhiÒu lo¹i phô tïng thay thÕ ®Ó ®¶m b¶o m¸y mãc thiÕt bÞ thi c«ng lu«n lu«n ë tr¹ng th¸i s·n sµng tèt nhÊt. PhÕ liÖu thu håi lµ toµn bé nh÷ng nguyªn vËt liÖu cßn ch­a sö dông hÕt vµ con sö dông ®­îc phôc vô cho nh÷ng c«ng tr×nh sau. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu bao gåm toµn bé chi phÝ thùc tÕ bá ra ®Ó cã ®­îc l­îng nguyªn vËt liÖu mang ®i phôc vô s¶n xuÊt, ngoµi ra cßn cã chi phÝ vÒ c«ng cô dông cô, chi phÝ thu mua, vËn chuyÓn, hao hôt ®Þnh møc trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu n¨m 2002 gi¶m so víi n¨m 2001 lµ 1.262.252.836(®ång), tû lÖ gi¶m 2,02% do quy m« s¶n xuÊt gi¶m, sè l­îng c«ng tr×nh thùc hiÖn thi c«ng Ýt ®i. C«ng ty cÇn co nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó më réng quy m« h¬n n÷a ®Æc biÖt lµ trong qu¸ tr×nh héi nhËp c¶ trong vµ ngoµi n­íc ®· xuÊt hiÖn rÊy nhiÒu c¸c c«ng ty x©y dùng lín trong n­íc vµ c¸c c«ng ty x©y dùng xuyªn quèc gia. Nh­ng viÖc lµm tr­íc tiªn lµ ¸p dông c¸c biªn ph¸p ®Ó cã thÓ qu¶n lý chÆt chÏ kho¶n chi phÝ nµy. 3.1.2.1.2 Chi phÝ nh©n c«ng Chi phÝ nh©n c«ng: bao gåm toµn bé l­¬ng chÝnh vµ l­îng phô cña toµn bé c«ng h©n viªn trong toµn c«ng ty. T¹i c«ng ty viÖc tÝnh tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n viªn ®­îc ¸p dông theo hai h×nh thøc: Tr¶ l­¬ng theo tõng h¹ng môc c«ng tr×nh khi hoµn thµnh ¸p dông víi c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. C«ng ty thùc hiÖn giao ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng h¹ng môc môc c«ng tr×nh xuèng c¸c c«ng tr×nh x©y dùng. Vd: §­a ra ®¬n gi¸ cho 100m2 nÒn nhµ khi hoµn thiÖn xong giai ®o¹n giËm nÒn mãng. Tr¶ l­¬ng theo thêi gian: ¸p dông víi c¸n bé c«ng nh© viªn lµm ë bé phËn gi¸n tiÕp, nh©n viªn trong c¸c phßng ban nghiÖp vô, nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng vµ c«ng nh©n ph©n x­ëng c¬ ®éng. C¬ së ®Ó h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng thêi gian lµ b¶ng chÊm c«ng, ®­îc lËp riªng cho tõng phßng ban, bé phËn vµ ®­îc tæ tr­ëng hoÆc ng­êi chÊm c«ng theo dâi b¶ng chÊm c«ng c«ng khai ®Ó ng­êi lao ®éng biÕt râ sè c«ng lao ®éng mµ m×nh ®· thùc hiÖn. Ngoµi tiÒn l­¬ng ®­îc tÝnh theo s¶n l­îng, chÊt l­îng lao ®éng. C«ng ty cßn chi tr¶ BHXH,BHYT trong c¸c tr­êng hîp èm ®au bÖnh tËt, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng, mÊt søc, h­u trÝ,...Nguån bï ®¾p BHXH,BHYT lµ quü tiÒn BHXH,BHYT. T¹i C«ng ty viÖc trÝch c¸c kho¶n theo l­¬ng vµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh. TrÝch BHXH: 20% theo l­¬ng cÊp bËc Trong ®ã 15% tÝnh vµo chi phÝ, 5% trõ vµo thu nhËp ng­êi lao ®éng. TrÝch KPC§: 2% theo l­¬ng cÊp bËc, tÝnh toµn bé vµo chi phÝ. TrÝch BHYT: 3% theo l­¬ng thùc tÕ. Trong ®ã 2% tÝnh vµo chi phÝ, 1% ng­êi lao ®éng chÞu. Cuèi th¸ng phßng kÕ to¸n kiÓm tra ®ãi chiÕu ®Ó x¸c ®Þnh l­¬ng vµ BHXH. C«ng ty cÇn ph¶i tinh läc ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý gän nhÑ, cã tr×nh ®é n¨ng lùc tr¸nh l·ng phÝ tiÒn l­¬ng vµ BHXH. N¨m 2002 chi phÝ c«ng nh©n trong Chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm gi¶m 671.464.922(®ång), tû lÖ gi¶m 3,27%. 3.1.2.1.3 Chi phÝ khÊu hao Tµi s¶n cè ®Þnh Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: Ph¶n ¸nh toµn bé sè tiÒn trÝch khÊu hao TSC§ h÷u h×nh ®ang sö dông phôc vô qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c¸c TSC§ h÷u h×nh lµ c¸c m¸y mãc hiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, nhµ x­ëng.... T¹i c«ng ty n¨m 2002 gi¸ trÞ TSC§ cuèi n¨m lµ 2.954.095.596(®ång).TSC§ ë C«ng ty ®­îc h×nh thµnh tö 3 nguån: Nguån ng©n s¸ch Nhµ n­¬c cÊp, nguån vèn C«ng ty tù bæ sung vµ nguån vèn vay tõ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty. TSC§ trong C«ng ty ®­îc ®¸nh gi¸ theo hai chØ tiªu c¬ b¶n lµ Nguyªn gi¸ vµ gi¸ trÞ cßn l¹i trong ®ã: Chi phÝ vËn Nguyªn gi¸ TSC§= Gi¸ mua(ch­a thuÕ) + chuyÓn bèc dì, ch¹y thö(nÕu cã) KhÊu hao luü kÕ ®Õn Gi¸ trÞ cßn l¹i = Nguyªn gi¸ - thêi kú ®iÓm tÝnh Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, TSC§ bÞ hao mßn dÇn (hao mµn h÷u h×nh vµ hao mßn v« h×nh). Do vËy, hµng th¸ng C«ng ty trÝch khÊu hao TSC§ t¹i bé phËn s¶n xuÊt vµ bé phËn qu¶n lý khÊu hao ph­¬ng ph¸p TSC§. ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao ®Òu: Møc khÊu hao Nguyªn gi¸ Tû lÖ khÊu hao(n¨m) ph¶i tÝnh hµng = TSC§ x th¸ng 12 th¸ng Hµng th¸ng c¨n cø vµo biªn b¶n mua s¾m, biÕu tÆng lµm t¨ng TSC§, b¸n thanh lý, nh­îng b¸n,...lµm gi¶m TSC§, c¨n cø voµ nguyªn gi¸, thêi gian sö dông ®Ó kÕ to¸n tÝnh vµ ph©n bæ chi phÝ khÊu hao cho c¸c ®èi t­îng sö dông theo c¸c quy ®Þnh nh­ sau: TSC§ t¨ng trong th¸ng th× ®Çu th¸ng sau míi b¾t ®Çu tinh khÊu hao, TSC§ gi¶m trong th¸ng th× hÕt th¸ng hiÖn t¹i míi th«i tÝnh khÊu hao. Sè khÊu hao Sè khÊu hao Sè khÊu hao Sè khÊu hao ph¶i tÝnh = ph¶i tÝnh + t¨ng trong - gi¶m trong th¸ng nµy th¸ng tr­íc th¸ng th¸ng Tû lÖ khÊu hao quy ®Þnh cho tõng lo¹i TSC§ cô thÓ chø kh«ng tÝnh khÊu hao b×nh qu©n. Chi phÝ khÊu hao TSC§ phôc vô bé phËn s¶n xuÊt n¨m 2002 gi¶m 3.014.798.492(®ång), tû lÖ gi¶m 62,66%.Do trong n¨m C«ng ty ®· thanh lý vµ nh­îng b¸n mét sè l­îng lín TSC§. 3.1.2.1.4 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Bao gåm c¸c kho¶n chi phÝ vÒ nhËn cung cÊp dÞch vô tõ c¸c ®¬n vÞ kinh doanh kh¸c nh­: n­¬c, ®iÖn tho¹i, vÖ sinh,chi phÝ hµng ho¸ mua ngoµi vµ c¸c dÞch vô kh¸c. Thuéc c¸c chi phÝ nµy cã nhiÒu kho¶n mang tÝnh chÊt lÆp l¹i vµ b¨ng nhau trong tõng kú nh­ chi phÝ ®iÖn, n­íc, ®iÖn tho¹i...do vËy c«ng ty dÔ dµng ®­a ra ®Þnh møc giíi h¹n, khi cã sù t¨ng ®ét biÕn C«ng ty sÏ cã thÓ ph¸t hiÖn ®­îc ngay vµ t×m nguyªn nh©n, xö lý. Tuy nhiªn cã nh÷ng kho¶n ph¸t sinh mang tÝnh ®ét xuÊt mµ cÇn cã sù b¸o c¸o xÐt duyÖt cña Ban GÝam ®èc khi cã kh¶ n¨ng ph¸t sinh, nÕu hîp lý sÏ ®­îc phª duyÖt vµ phßng kÕ to¸n sÏ cÊp cho ng­êi thùc hiÖn. Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi n¨m 2002 t¨ng 511.955.181(®ång), tû lÖ t¨ng 8,77% víi sù chªnh lÖch t¨ng gi¶m tû lÖ gi÷a chi phÝ mua ngoµi vµ c¸c chi phi bé phËn kh¸c thuéc chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm C«ng ty cÇn ®i s©u nghiªn cøu ®Ó ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p h¹ thÊp chi phÝ mua ngoµi sao cho cã xu h­íng t¨ng gi¶m tû lÖ hoµ hîp víi c¸c bé phËn kh¸c. 3.1.2.1.5 Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c trong chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm n¨m 2002 gi¶m so víi n¨m 2001 lµ 316.008.642(®ång), tû lÖ gi¶m 10,25%. Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c bao gåm c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt ch­a ®­îc hÆch to¸n trong c¸c chØ tiªu trªn ®· chi b»ng tiÒn nh­ chi phÝ tiÕp kh¸ch, héi häp, c«ng t¸c phÝ, chi phÝ söa ch÷a lÆt vÆt, vËt xuÊt dïng kh«ng qua kho. 3.1.2.2 Chi phÝ b¸n hµng Chi phÝ b¸n hµng, nh­ ®· biÕt C«ng ty X©y dùng vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n 6 cã c¸c s¶n phÈm lµ c¸c c«ng tr×nh X©y dùng. Kh«ng nh­ c¸c s¶n phÈm ®¬n thuÇn, c¸c c«ng tr×nh X©y dùng th­êng cã quy m« lín nªn kho¶n chi phÝ trùc tiÕp t¹o ra s¶n phÈm lµ rÊt lín. C¸c c«ng ty x©y dùng kh«ng thÓ chÊp nhËn mét kh¶ n¨ng rñi ro rÊt cao ®Ó ®Çu t­ x©y dùng hµng lo¹t c¸c c«ng tr×nh sau khi hoµn thµnh ®em ra tiªu thô(giao b¸n) nh­ c¸c s¶n phÈm th«ng th­êng kh¸c. Cã thÓ nãi ®¬n gi¶n, hÇu hÕt c¸c s¶n phÈm x©y dùng cña C«ng ty ®Òu ®· ®­îc ®Æt hµng tr­íc khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt(x©y dùng) v× vËy viÖc C«ng ty ph¶i lµm sau khi ®· hoµn tÊt thi c«ng s¶n phÈm lµ bµn giao cho bªn cã tr¸ch nhiÖm, kh«ng ph¸t sinh chi phÝ trong qu¸ tr×nh bµn giao, toµn bé c¸c chi phÝ cã liªn quan ®Òu ®­îc ph©n bæ vµo chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm. Trong mét sè tr­êng hîp ®Æc biÖt khi C«ng ty cÇn ®em ra thÞ tr­êng tiªu thô hoÆc thanh lý mét sè nguyªn vËt liÖu dù tr÷ cßn l¹i, giao b¸n m¸y mãc thiÕt bÞ x©y dùng,....th× sÏ ph¸t sinh chi phÝ b¸n hµng. Ngoµi ra mét sè biÖn ph¸p phôc vô cho viÖc ra c¸c quyÕt ®Þnh SXKD ®¹t kÕt qu¶ cao nh­ tiÕn hµnh ®iÒu tra thu thËp th«ng tin thÞ tr­êng vµ ph©n tÝch thi tr­êng.... cung ph¸t sinh chi phÝ. Tuy nhiªn nÕu chi phÝ ph¸t sinh ®ã qu¸ nhá so víi c¸c chi phÝ kh¸c thi C«ng ty cã thÓ kÕt chuyÓn kho¶n chi phÝ ®ã vµo mét kho¶n môc chi phÝ hîp lý h¬n. N¨m 2001 chi phÝ b¸n hµng ph¸t sinh lµ 928.445.073(®ång), chiÕm tû träng 3,1% trong Tæng chi phÝ, sang n¨m 2002 nh­ sè liÖu cña C«ng ty cho thÊy kh«ng cã ph¸t sinh chi phÝ b¸n hµng hoÆc kho¶n chi phÝ ph¸t sinh qu¸ nhá nªn ®· ®­îc kÕt chuyÓn vµo kho¶n môc kh¸c. 3.1.2.3 Chi phÝ qu¶n lý Doanh nghiÖp Chi phÝ qu¶n lý Doanh nghiÖp: §©y lµ kho¶n chi phÝ t­¬ng ®èi quan träng v× ®Ó ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ cÇn cã chi phÝ hîp lý cho c«ng t¸c qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh toµn bé C«ng ty. Chi phÝ qu¶n lý n¨m 2002 gi¶m so víi 2001 la 473.835.604(®ång), tû lÖ gi¶m 14,95%. §©y lµ mét kÕt qu¶ kh¶ quan khi chóng ta ®¸nh gi¸ chung toµn bé kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh toµn C«ng ty n¨m 2002 vµ kho¶n chi phÝ qu¶n lý Doanh nghiÖp ph¸t sinh phôc vô qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®ã. 3.1.3 T×nh h×nh thùc tÕ qu¶n lý gi¸ thµnh t¹i nhµ m¸y Theo nh­ tµi liÖu C«ng ty vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh. C«ng tr×nh V­ên tre tróc cau dõa x­¬ng rång-Ba v×(Quý I/2002). B¶ng 7 B¶ng sè liÖu ph©n tÝch mét sè kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y l¾p c«ng tr×nh V­ên tre tróc cau dõa x­¬ng rång-Ba v×: §¬n vÞ: triÖu ®ång Kho¶n môc gi¸ thµnh Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch lËp ®Çu kú Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch theo khèi l­îng vµ c¬ cÊu khèi l­îng thùc tÕ Gi¸ thµnh thùc tÕ A.PhÝ tæn trùc tiÕp 996,50 989,742 965,50 1.Chi phÝ vËt liÖu 707,80 710,152 683,00 2.Chi phÝ nh©n c«ng 224,90 208,752 207,00 3.Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng 63,80 70,813 75,50 B.Chi phÝ chung 164,20 159,581 184,80 Céng 1160,70 1148,96 1150,30 3.1.3.1. Chi phÝ vËt liÖu Dùa theo sè liÖu ë b¶ng ta thÊy trong kú Doanh nghiÖp ®· cã møc chi phÝ vËt liÖu thÊp h¬n so víi kÕ ho¹ch dù tÝnh. Tû lÖ thùc hiÖn kÕ ho¹ch vËt liÖu lµ: 683/710,152 = 0,9618 hay 96,18% Víi møc chi phÝ thùc tÕ chØ b»ng 96,18% møc chi phÝ kÕ ho¹ch, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng tr×nh Doanh nghiÖp ®· tiÕt kiÖm ®­îc 683,00 - 710,152 = -27,152 triÖu ®ång chi phÝ vËt liÖu. B¶ng 8 B¶ng x¸c ®Þnh ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè vÒ l­îng vËt liÖu tiªu hao vµ ®¬n gi¸ vËt liÖu ®èi víi chi phÝ cña mét sè vËt liÖu: Lo¹i vËt liÖu §V tÝnh L­îng vËt liÖu tiªu hao §¬n gi¸ vËt liÖu (1000®) TiÕt kiÖm (-) , l·ng phÝ (+ ) (1000®) Do l­îng vËt liÖu tiªu hao Do ®¬n gi¸ vËt liÖu §Þnh møc Thùc tÕ KÕ ho¹ch Thùc tÕ Cho ®¬n vÞ tÝnh Cho toµn bé lo¹i vËt liÖu Cho ®¬n vÞ tÝnh Cho toµn bé lo¹i vËt liÖu G¹ch 1000v 1340 1333 54,3 50,6 -7 -354 -3,7 -4935 Ngãi 1000v 161 160,18 137,0 130,7 -0,82 -117 -6,3 -1005 Gç m3 138 134,7 242,7 247,5 -3,3 -815 +4,8 +644 Xi m¨ng TÊn 553 554,2 184,4 182,2 +1,2 +221 -2,2 -1220 Qua b¶ng ta thÊy thùc tÕ vËt liÖu tiªu hao vµo qu¸ tr×nh thi c«ng c«ng tr×nh, c«ng ty ®· tiÕt kiÖm rÊt cã hiÖu qu¶ so víi kÕ ho¹ch ®Ò ra vÒ tiÕt kiÖm chi phÝ. Cô thÓ: G¹ch: TiÕt kiÖm do thay ®æi l­îng vËt liÖu tiªu hao 7.000 viªn, tæng trÞ gi¸ 354.000®. TiÕt kiÖm do thay ®æi ®¬n gi¸ 3.700®/1viªn tiÕt kiÖm ®­îc 4.935.000®. Ngãi: TiÕt kiÖm ®­îc 820 viªn tæng trÞ gi¸ 117.000®. Gi¶m ®¬n gi¸ 6.300®/1viªn, tiÕt kiÖm ®­îc 1.005.000®. Gç: TiÕt kiÖm 3,3m3, trÞ gi¸ tiÕt kiÖm 815.000® so víi kÕ ho¹ch. §¬n gi¸ thùc tÕ t¨ng so kÕ ho¹ch 4.800®/m3 t­¬ng ®­¬ng 644.000®. Xi m¨ng: C«ng ty ®· l·ng phÝ 1,2 tÊn lµm t¨ng chi phÝ t­¬ng ®­¬ng 221.000®. Tuy nhiªn C«ng ty tiÕt kiÖm ®­îc 1.220.000® do gi¶m ®¬n gi¸ so víi kÕ ho¹ch 2200®/tÊn. Tæng hîp C«ng ty ®· thùc hiÖn tiÕt kiÖm ®­îc 5289 + 1122+171+999 = 7.581 ngh×n ®ång 3.1.3.2. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Trong gi¸ thµnh dù to¸n c«ng t¸c x©y dùng, chi phÝ ®­îc h¹ch to¸n vµo kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp hiÖn nay bao gåm tiÒn l­¬ng cÊp bËc cña nhãm I, b¶ng l­¬ng A6 kÌm theo nghÞ ®Þnh sè 05/CP ngµy 26/01/1994 cña ChÝnh phñ; phô cÊp l­u ®éng b»ng 20% so víi tiÒn l­¬ng tèi thiÓu; phô cÊp kh«ng æn ®Þnh ë møc 10% so víi l­¬ng cÊp bËc; mét sè kho¶n l­¬ng phô (nghØ lÔ, tÕt, phÐp...) b»ng 12% so víi l­¬ng cÊp bËc vµ mét sè chi phÝ cã thÓ kho¸n trùc tiÕp b»ng 4% so víi l­¬ng cÊp bËc. B¶ng 9 ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè víi kho¶n môc “nh©n c«ng” ChØ tiªu §V tÝnh KÕ ho¹ch Thùc hiÖn Chªnh lÖch 1. Tæng quÜ l­¬ng c«ng nh©n x©y l¾p trùc tiÕp TriÖu ®ång 210,936 207,315 3,621 2. Sè c«ng nh©n x©y l¾p BQ trong danh s¸ch lµm viÖc t¹i c¸c c«ng tr×nh x©y l¾p chÝnh Ng­êi 282 271 -11 3. Møc tiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña mét c«ng nh©n x©y l¾p 1000®ång 748 765 +17 Qua sè liÖu trong b¶ng ta nhËn thÊy, trong k× ph©n tÝch doanh nghiÖp ®· tiÕt kiÖm ®­îc - 3,621 triÖu ®ång cña quÜ l­¬ng c«ng nh©n x©y l¾p trùc tiÕp. ViÖc tiÕt kiÖm quÜ l­¬ng nh­ vËy tÊt yÕu sÏ lµm gi¶m chi phÝ nh©n c«ng trong gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y l¾p. ¶nh h­ëng cô thÓ: ¶nh h­ëng cña viÖc gi¶m sè c«ng nh©n x©y l¾p lµm viÖc t¹i c¸c c«ng tr×nh x©y l¾p chÝnh: (271 - 282) x 748 = (-11) x 748 = - 8.228 ngh×n ®ång. ¶nh h­ëng cña sù t¨ng møc tiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña c«ng nh©n trùc tiÕp x©y l¾p: 271 x (765 - 748) = 271 x (+17) = +4.607 ngh×n ®ång. Tæng hîp ¶nh h­ëng cña 2 nh©n tè: (-8.228) + (+4.607) = -3.621 ngh×n ®ång. Ta thÊy nguyªn nh©n chñ yÕu lµm gi¶m chi phÝ tiÒn l­¬ng trong k× lµ do doanh nghiÖp ®· gi¶m ®­îc sè c«ng nh©n x©y l¾p lµm viÖc t¹i c¸c c«ng tr×nh x©y l¾p so víi kÕ ho¹ch ®Ò ra tr­íc khi thùc hiÖn thi c«ng c«ng tr×nh chÝnh b»ng c¸c biÖn ph¸p: lo¹i trõ nh÷ng tæn thÊt do ngõng viÖc, lo¹i bá nh÷ng bÊt hîp lÝ trong tæ chøc lao ®éng, kh«ng sö dông c«ng nh©n lµnh nghÒ trong c¸c c«ng viÖc phô..,. tæ chøc tèt c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng nh©n trªn c«ng tr­êng. 3.1.3.3. Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng lµ chi phÝ sö dông c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ b»ng ®éng c¬ ®iÖn, ®éng c¬ diªzen, h¬i n­íc... (kÓ c¶ hÖ thèng trang bÞ phôc vô cho viÖc sö dông m¸y thi c«ng) trùc tiÕp tham gia vµo thi c«ng x©y l¾p ®Ó hoµn thµnh c¸c khèi l­îng c«ng t¸c hoÆc kÕt cÊu x©y l¾p, bao gåm: chi phÝ khÊu hao c¬ b¶n, chi phÝ khÊu hao söa ch÷a lín, chi phÝ nhiªn liÖu, ®éng lùc, tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n ®iÒu khiÓn vµ phôc vô m¸y, chi phÝ söa ch÷a th­êng xuyªn, chi phÝ kh¸c cña m¸y. Qua b¶ng sè liÖu ph©n tÝch kho¶n môc chi phÝ cña C«ng ty ta nhËn thÊy kho¶n môc chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng thùc tÕ trong k× ®· t¨ng lªn = +4.687 ngh×n ®ång (=75,50-70,813), hay t¨ng + 6,62% so víi møc kÕ ho¹ch ®Ò ra. Sù t¨ng lªn cña kho¶n môc nµy ®· lµm thay ®æi tØ träng chi phÝ sö dông m¸y chiÕm trong chi phÝ trùc tiÕp vµ trong gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y l¾p. B¶ng 10 TØ träng chi phÝ sö dông m¸y trong chi phÝ trùc tiÕp vµ trong gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y l¾p. Chi phÝ sö dông m¸y so víi KÕ ho¹ch Thùc hiÖn Chi phÝ trùc tiÕp (70.813:989.742) x 100 = 7.15% (75,5:965,5) x 100 = 7,82% Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p (70,813:1148,96) x 100 = 6,16% (75,5:1150,3) x 100 = 6,56% TØ träng cña chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng trong gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y l¾p thay ®æi tuú theo møc ®é c¬ giíi ho¸ thi c«ng trªn tõng c«ng tr×nh vµ theo tõng thêi k×. Møc ®é c¬ giíi ho¸ thi c«ng cµng cao sÏ lµm cho chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng t¨ng lªn, gi¶m chi phÝ nh©n c«ng x©y l¾p trùc tiÕp trong gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y l¾p. 3.1..3.4. Chi phÝ chung Chi phÝ chung lµ mét kho¶n môc cña gi¸ htµnh s¶n phÈm x©y l¾p, ®ã lµ nh÷ng chi phÝ gi¸n tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm, chóng phôc vô cho viÖc tæ chøc thi c«ng x©y l¾p c«ng tr×nh vµ duy tr× bé m¸y qu¶n lÝ cña doanh nghiÖp x©y l¾p. Theo th«ng t­ sè 03/BXD - VKT ngµy 30 th¸ng 3 n¨m 1994 do Bé X©y dùng ban hµnh, néi dung cña chi phÝ chung ®­îc chia thµnh bèn ph©n tæ: - Chi phÝ qu¶n lÝ hµnh chÝnh. - Chi phÝ phôc vô c«ng nh©n. - Chi phÝ phôc vô thi c«ng. - Chi phÝ kh¸c. Qua nh÷ng tµi liÖu thùc tÕ cña C«ng ty ta nhËn thÊy, C«ng ty trong k× nghiªn cøu cã møc hoµn thµnh kÕ ho¹ch khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p lµ 98,89% = (1193,6/1205,8 = 0,9899). Trong k× doanh nghiÖp cã møc chi kho¶n môc chi phÝ chung (®· ®iÒu chØnh theo khèi l­îng vµ c¬ cÊu khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p thùc hiÖn) theo dù kiÕn kÕ ho¹ch lµ 159,581 triÖu, thùc tÕ ®· chi 184,8 triÖu. Ph©n tÝch so s¸nh gi¶n ®¬n (sau khi ®iÒu chØnh tæng chi phÝ chung theo møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch c«ng t¸c x©y l¾p , ®· tÝnh tíi sù thay ®æi khèi l­îng vµ c¬ cÊu c«ng t¸c x©y l¾p), ta nhËn ®­îc kÕt qu¶ so s¸nh 184,8 - 159.581 = +25,219 triÖu hay t¨ng 15,8%. Thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ hiÖu qu¶ víi c¸c c«ng tr×nh x©y dùng C«ng ty ®· trùc tiÕp n©ng cao ®­îc lîi nhuËn cña m×nh. 3.1.4 Ph­¬ng ph¸p lËp kÕ ho¹ch chi phÝ s¶n xuÊt vµ kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm cña C«ng ty LËp dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh lµ viÖc tÝnh to¸n tr­íc mäi chi phÝ mµ C«ng ty dù chi trong kú kÕ ho¹ch ®Ó tiÕn hµnh thi c«ng c«ng tr×nh. LËp kÕ ho¹ch gi¸ thµnh lµ viÖc x¸c ®Þnh toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ mµ C«ng ty sÏ chi ra ®Ó hoµn thµnh mét c«ng tr×nh hoÆc mét kho¶n môc c«ng tr×nh trong tæng thÓ mét c«ng tr×nh. LËp kÕ ho¹ch chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm sÏ gióp cho C«ng ty cã môc tiªu ®Ó phÊn ®Êu, cã c¬ së ®Ó t×m tßi, khai th¸c mäi kh¶ n¨ng cã thÓ trong s¶n xuÊt kinh doanh nh»m tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng doanh thu. HiÖn nay, t¹i C«ng ty c¨n cø ®Ó lËp kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt cho mçi c«ng tr×nh hoÆc h¹ng môc c«ng tr×nh do C«ng ty giao kho¸n thùc hiÖn. Trªn c¬ së ®ã vµ ®ång thêi c¨n cø vµo møc s¶n l­îng, chÊt l­îng, møc chi phÝ C«ng ty phÊn ®Êu thùc hiÖn, c¨n cø vµo t×nh h×nh thÞ tr­êng cung cÊp ®Çu vµo cho c«ng tr×nh, t×nh h×nh thùc hiÖn qu¶n lý gi¸ thµnh n¨m tr­íc, còng nh­ nh÷ng nhËn ®Þnh th©y ®æi cña thÞ hiÕu vµ thÞ tr­êng n¨m tíi C«ng ty dù kiÕn møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch gi¸ thµnh, ph¸t hiÖn nh÷ng kh¶ n¨ng tiÒm tµng h¹ gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®Ó x¸c dÞnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ cho míi kho¶n môc c«ng tr×nh, mçi c«ng tr×nh. C«ng ty ®· thùc hiÖn lËp kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm chi tiÕt cho tõng lo¹i chi phÝ ®èi víi tõng c«ng tr×nh vµ h¹ng môc c«ng tr×nh. ViÖc lËp kÕ ho¹ch gi¸ thµnh cïng víi chÕ ®é th­ëng ph¹t xøng ®¸ng tíi tõng ca lµm viÖc cho viÖc sö dông chi phÝ ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp C«ng ty ®Èy m¹nh c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ, gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®ång thêi khuyÕn khÝch tiÕt kiÖm sö dông nguyªn, nhiªn vËt liÖu ®Çu vµo, chi phÝ ®Çu vµo gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong ho¹t ®éng cña C«ng ty. §Ó thÊy râ t×nh h×nh thùc hiÖnkÕ ho¹ch gi¸ thµnh cña C«ng ty ta ®i vµo so s¸nh gi¸ thµnh thùc tÕ vµ gi¸ thµnh kÕ ho¹ch c«ng tr×nh n©ng cÊp söa ch÷a kªnh m­¬ng Hoµ môc- L¹ng S¬n(Quý I/2002) B¶ng 11 §¬n vÞ: TriÖu ®ång Kho¶n môc gi¸ thµnh Gi¸ thµnh ®¬n vÞ kÕ ho¹ch Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n xuÊt So s¸nh +/- % 1.Chi phÝ NVLTT 724,50 683,00 -41,50 -5,73 2.Chi phÝ NCTT 213,30 207,00 -6,30 -2,953 3.Chi phÝ sö dông m¸y Thi c«ng 72,70 75,50 +2,8 +3,85 4.Chi phÝ s¶n xuÊt chung 183,10 184,80 +1,7 +0,93 Céng 1193,60 1150,30 -43,3 -3,63 Qua b¶ng ta thÊy Nhµ m¸y ®· hoµn thµnh kÕ ho¹ch vÒ gi¸ thµnh ë c¸c kho¶n môc chi phÝ Nguyªn vËt liÖu , chi phÝ nh©n c«ng ®ång thêi gi¸ thµnh kÕ ho¹ch chung cho toµn bé c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh vµ gi¶m ®­îc chi phÝ so víi kÕ ho¹ch ë møc tiÕt kiÖm chi phÝ cho toµn bé c«ng tr×nh lµ 43,3 triÖu ®ång. Tuy nhiªn chi phÝ vÒ sö dông m¸y thi c«ng t¨ng, chñ yÕu lµ do trong qu¸ tr×nh thi c«ng ®¬n vÞ kh«ng cã ®ñ m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô qu¸ tr×nh x©y dùng nªn ph¶i tiÕn hµnh thuª m¸y thi c«ng, kho¶n chi phÝ ®i thuª m¸y thi c«ng lµ nguyªn nh©n chñ yÕu lµm t¨ng chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng. Dï sao ®©y còng lµ chñ tr­¬ng cña C«ng ty khi cè g¾ng tËn dông tèi ®a m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn cã nªn trong mét sè c«ng tr×nh ®Æc biÖt khã trµnh khái t×nh tr¹ng ph¶i ®i thuª m¸y cña c¸c C«ng ty kh¸c. Chi phÝ s¶n xuÊt chung còng v­ît chØ tiªu so víi kÕ ho¹ch ®Ò ra, t¨ng 1,7triÖu ®ång so víi kÕ ho¹ch, tû lÖ t¨ng 0,93%. Nguyªn nh©n lµ do chØ tiªu sè c«ng nh©n x©y dùng trong c¸c ®éi s¶n xuÊt cã mÆt trªn c«ng tr­êng t¨ng h¬n so víi kÕ ho¹ch nªn c¸c chi phÝ ph¸t sinh chung t¨ng lªn. §iÒu nµy còng cã nghÜa lµ kh¶ n¨ng t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cña C«ng ty ®ang cã xu h­íng tèt. Nh×n chung n¨m 2002 võa qua C«ng ty ®· thùc hiÖn tèt møc gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cho c¸c c«ng tr×nh mµ C«ng ty ®· tiÕn hµnh thi c«ng, ®©y lµ kÕt qu¶ tèt v× trong qu¸ tr×nh kinh tÕ hiÖn nay thÞ tr­êng x©y dùng cã sù c¹nh tranh gay g¾t c¶ trong vµ ngoµi n­íc, ngoµi yÕu tè chÊt l­îng c«ng tr×nh thØ yÕu tè gi¸ thµnh lµ mét trong nh÷ng yÕu tè hµng ®Çu quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty. 3.1.5 §¸nh gi¸ t×nh h×nh qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ë C«ng ty X©y Dùng vµ Ph¸t TriÓn N«ng Th«n 6 Trong qu¸ tr×nh héi nhËp cña n­íc nhµ, cïng víi sù lín m¹nh dÇn lªn cña nÒn kinh tÕ quèc lµ sù bïng næ cña thÞ tr­êng x©y dùng. Yªu cÇu vÒ nhµ ë, ®iÖn n­íc, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng th«n,...®· lµ nh÷ng vÊn ®Ò gÇn nh­ thiÕt yÕu. Lµ mét C«ng ty x©y dùng thuéc Tæng C«ng ty X©y Dùng vµ Ph¸t TriÓn N«ng Th«n, C«ng ty X©y Dùng vµ Ph¸t TriÓn N«ng Th«n 6 ®· vµ ®ang kh«ng ngõng chó ý viÖc gi÷ g×n vµ n©ng cao uy tÝn cña m×nh trªn thÞ tr­êng x©y dùng n­íc nhµ trong qu¸ tr×nh tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña m×nh. §iÒu nµy thÓ hiÖn ë viÖc C«ng ty lu«n t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt l­îng x©y dùng, phÊn ®Êu gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, h¹ gi¸ thµnh c«ng tr×nh nh»m t¨ng doanh thu n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng.Trong qu¸ tr×nh ®ã C«ng ty ®· ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tÝch trong qu¸ tr×nh qu¶n lýchi phÝ SXKD, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm song cßn tån t¹i mét sè h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc. VÒ thµnh tÝch: 1.C«ng ty ®· ¸p dông cã hiÖu qu¶ mét sè biÖn ph¸p qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ h¹ gi¸ thµnh -X©y dùng ®­îc ®Þnh møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu, qu¶n lý sö dông nguyªn vËt liÖu theo ®Þnh møc, gi¶m ®­îc møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu cã thÓ cho mét sè c«ng tr×nh. -Thùc hiÖn qu¶n lý gi¸ ®Çu vµo nguyªn vËt liÖu cã hiÖu qu¶. Ký kÕt hîp ®ång dµi h¹n víi nh÷ng C«ng ty cung øng nguyªn vËt liÖu mµ trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh C«ng ty cã nhu cÇu sö dông th­êng xuyªn vµ sè l­îng lín ®Ó cã mét gi¸ mua hîp lý nhÊt, ®ång thêi khèng chÕ gi¸ nh÷ng nguyªn vËt liÖu cã khèi l­îng sö dông nhá kh«ng mang tÝnh th­êng xuyªn. -LËp ®­îc kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm phï hîp víi t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. 2.TËn dông tèi ®a vµ t­¬ng ®èi cã hiÖu qu¶ m¸y mãc thiÕt bÞ cña C«ng ty tr¸nh ®­îc ®Çu t­ mua s¾m míi kh«ng cÇn thiÕt. 3.C«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n: -ViÖc tÝnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¸c ®éi x©y dùng, ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¸c c«ng tr×nh vµ h¹ng môc c«ng tr×nh rÊt phï hîp víi quy tr×nh SXKD cña C«ng ty t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng t¸c h¹c to¸n, qu¶n lý kinh tÕ ®¹t hiÖu qu¶ cao. -ViÖc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo kho¶n môc lµ rÊt hîp lý víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh, t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh cô thÓ, nhanh chãng vµ qu¶n lý c¸c kho¶n môc ®­îc thuËn lîi. §ång thêi qua ®ã ph©n tÝch ®­îc sù ¶nh h­ëng cña c¸c kho¶n môc ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm tõ ®ã t¨ng c­êng biÖn ph¸p qu¶n lý, tiÕt kiÖm chi phÝ. 4.§· thùc hiÖn lËp dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cho tõng n¨m kÕ ho¹ch. Nh÷n mÆt h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc: 1.Ch­a thùc hiÖn tèt viÖc qu¶n lý chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng phôc vô qu¸ tr×nh x©y dùng. Trong n¨m võa qua kho¶n môc chi phÝ thuª m¸y thi c«ng trong chi phÝ sö dông m¸y t¨ng lªn ®¸ng kÓ, v­ît ®Þnh møc kÕ ho¹ch. C«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p ®Ó qu¶n lý tèt kho¶n môc chi phÝ nµy ®Ó tiÕt kiÖm h¬n n÷a chi phÝ vµ h¹ gi¸ thµnh. 2.Chi phÝ s¶n xuÊt chung mÆc dï cã lý do chÝnh ®¸ng ®Ó v­ît ®Þnh møc kÕ ho¹ch, ®ã lµ do chØ tiªu sè c«ng nh©n lµm viÖc t¨ng lªn khiÕn chi phÝ phôc vô chung t¨ng lªn trong qu¸ tr×nh thi c«ng x©y dùng.Tuy nhiªn mét h×nh thøc qu¶n lý tèt h¬n n÷a ®èi víi kho¶n môc chi phÝ nµy lµ ®iÒu cÇn thiÕt v× trong nh÷ng n¨m tíi c¸c c«ng tr×nh x©y dùng ra t¨ng cã thÓ khiÕn sè c«ng nh©n x©y dùng cña C«ng ty t¨ng h¬n n÷a, chi phÝ phôc vô qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chung sÏ t¨ng lªn theo, viÖc qu¶n lý tèt kho¶n môc nµy sÏ gi¶m thiÓu ®¸ng kÓ chi phÝ phôc vô cho toµn bé qu¸ tr×nh thi c«ng x©y dùng. Thµnh tÝch th× cÇn ®­îc ph¸t huy, cßn h¹n chÕ th× cÇn ®­îc kh¾c phôc. Nh÷ng biÖn ph¸p kÞp thêi vµ hiÖu qu¶ sÏ gióp C«ng ty thùc hiÖn tiÕt kiÖm hiÖu qu¶ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ h¹ gi¸ thµnh. Ch­¬ng III: Mét sè ®Ò xuÊt qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty x©y dùng vµ ph¸t triÓn n«ng th«n 6 Trong thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty t«i nhËn thÊy chØ víi nh÷ng b­íc ®Çu lµm quen víi thùc tÕ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh t«i ®· cã thÓ nhËn thÊy r»ng ®ã lµ mét thùc thÓ rÊt phøc t¹p. §Ó cã thÓ lµm tèt mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cÇn cã mét kh¶ n¨ng nhËn biÕt vÒ thùc tiÔn vµ lý thuyÕt v÷ng ch¾c vµ sù tæng hîp chÝnh x¸c nhiÒu yÕu tè kh¸c céng l¹i, c«ng viÖc cña mét nhµ qu¶n lý thùc thô. T¹i C«ng ty víi ®Ò tµi mµ ngay tõ ®Çu t«i ®· x¸c ®Þnh, th«ng qua nh÷ng tµi liÖu mµ C«ng ty ®· cung cÊp cïng víi sù ph©n tÝch t«i thÊy tr×nh ®é qu¶n lý cña C«ng ty ngµy mét hoµn thiÖn h¬n, cô thÓ lµ c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. §©y lµ kÕt qu¶ xøng ®¸ng cho c¶ qu¸ tr×nh phÊn ®Êu cña tËp thÓ c¸n bé qu¶n lý còng nh­ c«ng nh©n viªn cña C«ng ty. Cè g¾ng vµ kh«ng ngõng cè g¾ng, kÕ ho¹ch s¶n xuÊt lµ c¸i ®Ých ®Ó h­íng sù cè g¾ng cña toµn C«ng ty ®Õn nh÷ng nÊc thang hoµn thiÖn h¬n. §iÒu nµy thÓ hiÖn phÇn nµo qua kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña C«ng ty ®Ò ra cho n¨m 2003: B¶ng 12 C¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch ®Ò ra n¨m 2003 ChØ tiªu §¬n vÞ KÕ ho¹ch n¨m 2003 Gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng TriÖu ®ång 150.000 Doanh thu TriÖu ®ång 142.857 Lao ®éng trong danh s¸ch Ng­êi 200 Thu nhËp b×nh qu©n 1000§/Ng­êi/ th¸ng 1.400 L·i thùc hiÖn TriÖu ®ång 4.200 Nép ng©n s¸ch TriÖu ®ång 3.183 §Ó thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch trªn cÇn sù nç lùc cè g¾ng rÊt lín cña C«ng ty, ®ång thêi møc ®¹t chØ tiªu kÕ ho¹ch trªn chØ thùc sù cã ý nghÜa khi C«ng ty thùc hiÖn ®­îc chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm hîp lý, phï hîp víi qu¸ tr×nh h¹t ®éng ®Ó ®¶m b¶o C«ng ty lµm ¨n cã l·i gãp phÇn vµo sù v÷ng m¹nh cña C«ng ty còng nh­ cña Tæng c«ng ty X©y Dùng vµ Ph¸t TriÓn N«ng Th«n. T«i xin m¹nh d¹n ®Ò ®¹t mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn h¬n c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña C«ng ty, víi t­ c¸ch lµ mét sinh viªn thùc tËp t¹i C«ng ty. Thø nhÊt: T¨ng c­êng lËp dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh §¸nh gi¸ vµ nhËn thøc nh÷ng thµnh tÝch ®· ®¹t ®­îc ®Ó ph¸t huy, nh÷ng tån t¹i ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p gi¶i quyÕt hîp lý lµ nhiÖm vô quan träng sau mçi lÇn hoµn thµnh mét c«ng tr×nh hoÆc sau mét kú ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th«ng qua dù to¸n vµ thùc hiÖn lµ mét c¸ch so s¸nh chÝnh x¸c nhÊt sù tiÕn triÓn cña C«ng ty so víi nh÷ng n¨m vÒ tr­íc vµ tÝnh chÝnh x¸c nh÷ng nhËn ®Þnh cña bé m¸y qu¶n lý tr­íc mçi c«ng tr×nh vµ mçi kú s¶n xuÊt. ChÝnh v× vËy, t¨ng c­êng vµ t¨ng c­êng h¬n n÷a c«ng t¸c lËp dù to¸n chi phÝ vµ c¸c kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh lµ rÊt cÇn thiÕt. Thø hai: X¸c ®Þnh chÝnh x¸c nh÷ng kho¶n chi phÝ ph¸t sinh nµo cã nguån tµi trî hay ®µi thä th× kh«ng ®­a vµo chi phÝ s¶n xó©t kinh doanh X¸c ®Þnh chÝnh x¸c c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh kh«ng ®Ó t×nh tr¹ng ®¸nh gi¸ lµm thÊt tho¸t chi phÝ hoÆc lµm t¨ng chi phÝ h¬n so víi thùc tÕ C«ng ty ph¶i bá ra. Nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong C«ng ty cã nh÷ng nguån ®µi thä theo ®Þnh kú, ®Þnh møc th× ®Õn khi C«ng ty x¸c ®Þnh chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cÇn thiÕt ph¶i ®em ra so s¸nh chªnh lÖch gi÷a thùc tÕ tiªu hao vµ ®Þnh møc ®µi thä cña kho¶n chi phÝ ®ã ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p xö lý hîp lý. NÕu kho¶n chi phÝ ph¸t sinh n»m trong quy m« ®Þnh møc ®µi thä th× kho¶n chi phÝ ®ã kh«ng ®­îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty, ng­îc l¹i chªnh lÖch h¬n gi÷a thùc tÕ ph¸t sinh kho¶n chi phÝ ®ã vµ ®Þnh møc ®µi thä th× kho¶n chi phô tréi h¬n sÏ ®­îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. T­¬ng tù nh­ vËy víi c¸c c«ng tr×nh C«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm thi c«ng mµ cã nguån tµi trî cña c¸c tæ chøc kh¸c ngoµi C«ng ty. Thø ba: XÐt lËp ®Þnh møc tiªu hao chi phÝ vµ chÊp hµnh ®Þnh møc tiªu hao chi phÝ Ph©n tÝch t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh vÒ ®Þnh møc s¸t víi t×nh h×nh thùc tÕ cña C«ng ty. §Ó ®Þnh møc d­îc chÝnh x¸c C«ng ty cÇn ph¶i dùa trªn nh÷ng chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt vµ kinh tÕ tµi chÝnh ®Ó x¸c ®Þnh mét c¸ch chÝnh x¸c vÒ chÕ ®é tiÒn l­¬ng, tû lÖ khÊu hao. LËp ®Þnh møc tiªu hao cô thÓ cho nh÷ng kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh còng nh­ nh÷ng bé ph©n chi phÝ chi tiÕt n»m trong kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. ViÖc lËp ®Þnh møc chi tiÕt nh­ vËy sÏ gióp C«ng ty dÔ dµng h¬n trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ chÊt l­îng c«ng t¸c qu¶n lý, tiÕt kiÖm chi phÝ. X¸c ®Þnh chÝnh x¸c h¬n nguyªn nh©n gèc dÔ cña viÖc ph¸t sinh chi phÝ, nhê ®ã lùa chän cã hiÖu qu¶ nh÷ng biÖn ph¸p xö lý. MÆt kh¸c, C«ng ty cÇn ®Ò ra chÕ ®é th­ëng ph¸t râ rµng ®èi víi c«ng t¸c chÊp hµnh ®Þnh møc chi phÝ, biÖn ph¸p nµy sÏ cã hiÖu qu¶ h¬n t¸c ®éng trùc tiÕp vµo viÖc tæ chøc tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. Thø t­:§Çu t­ mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ míi Thùc tÕ n¨m võa qua mÆc dï phÇn lín c¸c chi phÝ trùc tiÕp trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ®Òu hoµn thµnh v­ît chØ tiªu kÕ ho¹ch ®Ò ra th× kho¶n môc chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng l¹i t¨ng lªn so víi kÕ hoach ban ®Çu. Nguyªn nh©n lµ do C«ng ty ph¶i chi cho kho¶n ®i thuª m¸y thi c«ng, viÖc tæ chøc tËn dông tèi ®a nh÷ng m¸y mãc trang thiÕt bÞ s½n cã cña C«ng ty lµ rÊt tèt nh­ng trong mét khu«n khhæ nµo ®ã ®Î cã thÓ c¹nh tranh ®uîc víi c¸c C«ng ty x©y dùng kh¸c th× C«ng ty cÇn cã sù ®Çu t­ míi mét sè m¸y mãc trang thiÕt bÞ cÇn thiÕt , hîp lý. VÒ l©u dµi ®©y lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, cô thÓ C«ng ty sÏ gi¶m bít ®­îc kho¶n chi ®i thuª m¸y thi c«ng kh«ng cÇn thiÕt, t¨ng c­êng tÝnh linh ®éng trong qu¸ tr×nh thi c«ng x©y dùng. Thø n¨m: T¨ng c­êng h¬n n÷a c«ng t¸c tæ chøc vµ qu¶n lý Tæ chøc c«ng t¸c cung øng vËt t­ thiÕt bÞ phôc vô thi c«ng mét c¸ch hiÖu qu¶ vµ tiÕt kiÖm nhÊt, tr¸nh ®Ó thÊt tho¸t quü thêi gian còng nh­ tiÒn cña trong kh©u tæ chøc nµy. X©y ®ùng vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý sö dông vèn, cô thÓ lµ cÇn thiÕt ®Ò ra kÕ ho¹ch huy ®éng vµ sö dông vèn.Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng C«ng ty muèn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh diÕn ra tr«i ch¶y th× ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn lµ kh«ng thÓ thiÕu vèn. ViÖc chñ ®éng x©y dùng kÕ ho¹ch huy ®éng vµ sö dông vèn lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p tµi chÝnh h÷u hiÖu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. §Èy m¹nh c«ng t¸c thu nî tõ kh¸ch hµng, nhanh chãng thu håi vèn cho nhu cÇu s¶n xuÊt. H¹n chÕ tån ®äng ë c¸c khÊu s¶n xuÊt, dù tr÷. Hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. Tæ chøc qu¶n lý chÆt chÏ vµ cã hÖ thèng chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, ®¶m b¶o tÝnh hîp lý, hîp lÖ c¸c kho¶n chi.