Đồ án Phân tích và đề xuất một số biện pháp nhằm hoàn thiện, công tác trả lương, trả thưởng ở Công Ty Sứ Thái Bình

Ó tr¶ l­¬ng cho phï hîp víi kh¶ n¨ng doanh nghiÖp m×nh. ë c«ng ty sø Th¸i B×nh lùc l­îng lµm c«ng t¸c qu¶n lý chiÕm gÇn 10% tæng sè lao ®éng. Tuy nhiªn nÐt ®Æc tr­ng ë ®©y lµ sè l­îng lao ®éng n÷ rÊt lín nÐt ®Æc tr­ng nµy phï hîp víi lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. b. C¸ch tr¶ l­¬ng cho bé phËn qu¶n lý. L­¬ng cña c¸c c¸ nh©n trong khèi qu¶n lý ®­îc tÝnh nh­ sau: LCni = LCBCNi (h + 1) + PCCNi + Lpi Trong ®ã: LCni: L­¬ng cña c«ng nh©n i LCBCNi: L­¬ng cña cÊp bËc c«ng nh©n i h: TØ lÖ bæ xung do c«ng ty quy ®Þnh PCCni: TiÒn phô cÊp cña c«ng nh©n i Lp: L­¬ng ngµy nghØ phÐp cña c«ng nh©n i. TiÒn l­¬ng cÊp bËc ®­îc tÝnh nh­ sau: . TCi LCBCNi = Lmin . Hcb 22 Víi: Lmin: Møc l­¬ng tèi thiÓu theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc HCbi: HÖ sè l­¬ng cÊp bËc c«ng nh©n i TCi: Sè ngµy c«ng cña c«ng nh©n i TiÒn l­¬ng hµng th¸ng cña c¸c c¸ nh©n phô thuéc rÊt nhiÒu vµo ngµy c«ng thùc tÕ cña hä trong th¸ng, b¶ng chÊm c«ng do tr­ëng hoÆc phã ban chÊm c«ng. MÉu b¶ng chÊm c«ng nh­ sau: B¶ng chÊm c«ng Th¸ng …….. n¨m…….. STT Hä tªn C«ng phÐp C«ng thªm giê C«ng h­ëng BHXH C«ng häc häp C«ng thùc tÕ 1 2 .. 30 31 1 A 2 B 3 C Ng­êi chÊm Ng­êi duyÖt …………………… ……………………… VD: Bµ NguyÔn ThÞ H¶i tr­ëng phßng tµi vô cã hÖ sè l­¬ng cÊp bËc Hcb = 4,6 møc phô cÊp tr¸ch nhiÖm lµ 0,3 hÖ sè l­¬ng bæ xung trong th¸ng 2/2002 lµ h = 0,2, lµm thªm 4 ngµy trong th¸ng (vµo c¸c ngµy thø 7). TiÒn l­¬ng ®­îc tÝnh. + TiÒn l­¬ng cÊp bËc: ® + Phô cÊp tr¸ch nhiÖm: + Phô cÊp lµm thªm: Tæng céng tiÒn l­¬ng th¸ng 2 ®­îc nhËn lµ: LT = 1141636,6. (0,2 + 1) + 63000 + 175636,36 = 1608599,9 ® Trong tr­êng hîp nghØ phÐp c¸c c¸ nh©n nµy ®­îc h­ëng 100% l­¬ng kÓ c¶ c¸c kho¶n phô cÊp nÕu cã. Tr­êng hîp ®i häc, häp nÕu cã còng ®­îc h­ënt 100% l­¬ng tuy nhiªn khi ®i häc, häp trong néi bé c«ng ty th× nh÷ng c¸ nh©n ®i häp sÏ th­êng ®­îc nhËn thªm mét phÇn phô cÊp ®i hîp, tuú vµo tÇm quan träng còng nh­ thêi gian vµ sè l­îng vÊn ®Ò cña buæi häp mµ kho¶n phô cÊp nµy ®­îc h­ëng lµ tõ 30 ¸ 100000 ® khi nghØ èm, thai s¶n ®­îc h­ëng 75% l­¬ng c¬ b¶n c¸ch tÝnh cô thÓ nh­ sau: Trong ®ã: Ln: L­¬ng nghØ èm, thai s¶n Hcb: HÖ sè l­¬ng cÊp bËc N: Sè ngµy nghØ Khi nghØ kh«ng lý do sÏ kh«ng ®­îc h­ëng l­¬ng trong nh÷ng ngµy nghØ ®ång thêi sÏ ¶nh h­ëng tíi viÖc s¾p xÕp lo¹i khen th­ëng cuèi th¸ng, nÕu nghØ nhiÒu tuú theo møc ®é mµ cã thÓ bÞ khiÓn tr¸ch hoÆc th«i viÖc. T×nh h×nh cô thÓ vÒ sè l­îng c¸n bé qu¶n lý h­ëng l­¬ng theo thêi gian nh­ sau: T×nh h×nh lao ®éng h­ëng l­¬ng theo thêi gian. Sè TT Tªn bé phËn 1998 1999 2000 2001 1 Ban gi¸m ®èc 3 3 3 3 2 Phßng tæ chøc 5 5 4 5 3 Phßng KT – TV 15 13 15 15 4 Phßng tµi vô 8 8 8 8 5 Phßng KT – KCS 9 8 10 11 6 Phßng HC - §S 10 11 11 11 7 Ban XD – CB 2 2 2 2 8 Ban b¶o vÖ 22 23 22 22 9 QLPX 1 4 4 4 4 10 QLPX 2 5 5 5 5 11 QLPX 3 5 5 5 5 12 QLPX ®iÖn 4 4 4 4 Hµng th¸ng c«ng ty tiÕn hµnh tr¶ l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn 2 lÇn Cô thÓ: LÇn1: T¹m øng ®Çu th¸ng, theo h×nh thøc nµy c¸c phßng ban vµ l·nh ®¹o ph©n x­ëng sÏ viÕt giÊy t¹m øng tiÒn l­¬ng lªn phßng tæ chøc cña c«ng ty, nh©n viªn tiÒn l­¬ng xÐt t×nh h×nh cô thÓ vµ ký giÊy t¹m øng cho tõng ng­êi lao ®éng. Sè l­îng tiÒn t¹m øng nhiÒu hay Ýt c¨n cø vµo sè ngµy c«ng lao ®éng cña tõng ng­êi. Ng­êi nµo lµm nhiÒu cã thÓ t¹m øng nhiÒu, lµm Ýt t¹m øng Ýt ®i. Th«ng th­êng ng­êi lao ®éng t¹m øng tõ 40 ¸ 50% tiÒn l­¬ng c¶ th¸ng cña hä LÇn 2: QuyÕt to¸n cuèi th¸ng sè tiÒn quyÕt to¸n nµy cña mçi phßng ban chÝnh lµ phÇn tiÒn l­¬ng cßn l¹i sau khi ®· trõ phÇn t¹m øng. T×nh h×nh cô thÓ vÒ tiÒn l­¬ng cña phßng tæ chøc nh­ sau: TiÒn l­¬ng th¸ng 2/ 2002 cña phßng tæ chøc nh­ sau: Hä tªn HÖ sè l­¬ng Sè ngµy c«ng L­¬ng c¬ b¶n L­¬ng bæ xung P/C l·nh ®¹o P/C lµm thªm Tæng l­ong §µo HiÒn Hoµ 4,6 26 1141636 228327,3 63000 175636,4 1608600 NguyÔn M¹nh 4,6 26 1141636 228327,3 42000 175636,4 1578600 Hµ M¹nh TrÝ 3,92 26 977836,4 195567,3 0 150436,4 1323840 NguyÔn V¨n Cao 3,23 26 801627,3 160325,5 0 123327,3 1085280 NhËn xÐt: ¦u ®iÓm: + C¸ch tr¶ l­¬ng nµy ®¬n gi¶n dÔ tÝnh, ng­êi lao ®éng cã thÓ tù tÝnh to¸n ®­îc tiÒn l­¬ng hµng th¸ng cña m×nh. + Ngµy c«ng lao ®éng quyÕt ®Þnh rÊt nhiÒu ®Õn tiÒn l­¬ng, do ®ã khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng ®i lµm ®Èy ®ñ h¬n. + Phï hîp víi nh÷ng lao ®éng gi¸n tiÕp (lao ®éng qu¶n lý) v× nh÷ng c«ng viÖc cña hä th­êng kh«ng thÓ ®Þnh møc ®­îc mét c¸ch râ rµng. Nh­îc ®iÓm: + Ch­a thùc sù g¾n tiÒn l­¬ng cña mçi ng­êi lao ®éng víi kÕt qu¶ lao ®éng cña hä, nhiÒu khi ng­êi lao ®éng ®i lµm chiÕu lÖ, ®ñ c«ng cßn chÊt l­îng lao ®éng thÊp. + Ch­a ph©n biÖt ®­îc sù cè g¾ng còng nh­ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña tõng ng­êi lao ®éng. C¸ch tÝnh l­¬ng cßn mang tÝnh b×nh qu©n. + C¸ch tr¶ l­¬ng ng­êi ®i phÐp vµ ng­êi ®i häp nh­ nhau lµ ch­a tho¶ ®¸ng. Bëi ng­êi ®i häp vÉn lµ lµm cho c«ng ty, ®ång thêi ®i häp lµ hä ph¶i chuÈn bÞ th«ng tin, t­ liÖu vµ ph¶i cã tr¸ch nhiÖm truyÒn ®¹t l¹i nh÷ng th«ng tin thu ®­îc tõ cuéc häp, do ®ã tr¸ch nhiÖm nÆng nÒ vµ vÊt v¶ h¬n. + C¸ch tr¶ l­¬ng nµy còng ch­a xem xÐt tíi møc ®é c«ng t¸c, quan hÖ, phong c¸ch ®çi xö víi cÊp trªn, víi ®ång nghiÖp, víi cÊp d­íi vµ víi nh÷ng ng­êi liªn quan. 3.2. Tr¶ l­¬ng cho bé phËn phôc vô. a. Vai trß cña bé phËn phôc vô. Bé phËn phôc vô cña c«ng ty sø Th¸i B×nh ®ãng vai trß kh¸ quan träng trong s¶n xuÊt còng nh­ gi÷ g×n m«i tr­êng sinh ho¹t chung cho toµn c«ng ty. Bé phËn phôc vô cña c«ng ty chia thµnh 2 nhãm chÝnh: Nhãm 1: Bé phËn phôc vô s¶n xuÊt gåm cã: Tæ vËn chuyÓn. Tæ kho Tæ c¬ ®iÖn Nhãm 2: Bé phËn phôc vô chung. B¶o vÖ Bé phËn t¹p vô (nÊu ¨n, dän dÑp). Do ®Æc ®iÓm lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh lµ mÆt hµng sø do ®ã khèi l­îng dù tr÷, vËn chuyÓn t­¬ng ®èi phøc t¹p nªn ®Ó ®¶m b¶o cho tÝnh liªn tôc cña s¶n xuÊt th× bé phËn phôc vô cµng ph¶i ®¶m ®­¬ng nh÷ng tr¸ch nhiÖm lín h¬n, nÆng nÒ h¬n. Bªn c¹nh bé phËn phôc vô s¶n xuÊt c«ng ty cßn cã ban b¶o vÖ, bé phËn t¹p vô, ®©y lµ nh÷ng bé phËn b¶o vÖ tµi s¶n, phôc vô ®êi s«ngsinh ho¹t cña c¸n bé c«ng nh©n viªn, gi÷ g×n m«i tr­êng trong s¹ch ®Ñp ®Ó lµm viÖc. b. C¸ch tr¶ l­¬ng cho bé phËn phôc vô. HiÖn nay c«ng ty ®ang ¸p dông c¸ch tr¶ l­¬ng cho bé phËn phôc vô gièng nh­ c¸ch tr¶ l­¬ng cho bé phËn qu¶n lý. Tuy nhiªn, ®iÓm kh¸c biÖt lµ do bé phËn phôc vô th­êng ph¶i lµm ca do ®ã chÕ ®é phô cÊp cña hä kh¸c so víi khèi qu¶n lý. LCNi = Lcbi (h + 1) + PCCni Trong ®ã: LCNi: L­¬ng cña c«ng nh©n i Lcbi: L­¬ng cÊp bËc c«ng nh©n i h: HÖ sè l­¬ng bæ xung PCCni: Phô cÊp c«ng nh©n i Phô cÊp cña c«ng nh©n ®­îc tÝnh b»ng tæng c¸c kho¶n phô cÊp mµ cã c¸c c¸ch tÝnh riªng. Riªng phô cÊp lµm ca ®ªm ®­îc tÝnh nh­ sau: sè giê lµm ®ªm VD: Anh TrÇn Tông – Phßng b¶o vÖ cã Hcb = 3,23, hÖ sè l­¬ng bæ xung trong th¸ng 2/2002 lµ h = 0,2 Lcb = ® PC = ® L­¬ng cña anh Tông lµ: L = 801627,3. (1 + 0,2) + 30831,82 + 992784,6 ® Trong bé phËn phôc vô tiÒn l­¬ng cña tæ c¬ ®iÖn l¹i ®­îc tÝnh theo c¸ch kh¸c. Cô thÓ nh­ sau: LCni = §GBCVi . Qi + PCi Trong ®ã: LCni: L­¬ng cña c«ng nh©n i §GBCVi: ®¬n gi¸ b­íc c«ng viÖc i. Qi: Khèi l­îng s¶n phÈmi. §¬n gi¸ b­íc c«ng viÖc ®­îc tÝnh nh­ sau: §GBCVi = Víi LCBCNVBQ: L­¬ng cÊp bËc c«ng nh©n viªn b×nh qu©n Møc s¶n l­îng ®­îc x©y dùng theo nh÷ng b­íc sau: B­íc 1: Ph©n chia quy tr×nh c«ng nghÖ thµnh c¸c b­íc c«ng viÖc B­íc 2: X¸c ®Þnh thêi gian hao phÝ ®Ó hoµn thµnh mét s¶n phÈm c«ng viÖc b»ng c¸ch ®o thêi gian. B­íc 3: TÝnh møc s¶n l­îng cho tõng b­íc c«ng viÖc. MSL = Thêi gian 1 ca (28800 gi©y) Møc thêi gian cña b­íc c«ng viÖc VD: Anh Hoµng TuyÓn c«ng nh©n tæ c¬ ®iÖn, anh lµm ë b­íc c«ng viÖc c¾t s¾t tõ nh÷ng miÕng to thµnh nh÷ng miÕng nhá theo kÝch th­íc quy ®Þnh. Ngµy 3/2/2002 anh TuyÓn c¾t ®­îc 166 miÕng ®¹t tiªu chuÈn. Anh TuyÓn lµ c«ng nh©n bËc 3/7 cã hÖ sè l­¬ng cÊp bËc lµ 1,85 vËy: + L­¬ng cÊp bËc th¸ng cña anh lµ: L = 210000. 1,85 = 388500® + L­¬ng cÊp bËc ngµy: LCb ngµy= ® + Møc s¶n l­îng b­íc c«ng viÖc cña c«ng nh©n c¾t s¾t tæ c¬ ®iÖn lµ 100 tÊn + §¬n gi¸ b­íc c«ng viÖc: (®ång/tÊn). + L­¬ng ngµy cña anh TuyÓn lµ: 176,59. 166 = 29308,96 ® NhËn xÐt: ¦u ®iÓm: C¸ch tr¶ l­¬ng nµy cã nh÷ng ­u ®iÓm nh­ c¸ch tr¶ l­¬ng cho bé phËn qu¶n lý, ®¬n gi¶n dÔ tÝnh, víi tæ c¬ ®iÖn do cã thÓ x©y dùng ®­îc møc s¶n l­îng nªn h×nh thøc nµy khuyÕn khÝch ®éng viªn ng­êi lao ®éng n©ng cao n¨ng suÊt cña hä. H¹n chÕ: C¸ch tr¶ l­¬ng cho khèi phôc vô theo kiÓu nµy ch­a t¹o dùng ®­îc sù g¾n kÕt gi÷a khèi phôc vô vµ khèi s¶n xuÊt chÝnh. Ch­a cã nh÷ng h×nh thøc khiÓn tr¸ch râ rµng víi nh÷ng ng­êi ch­a hoµn thµnh nhiÖm vô. Víi tæ c¬ ®iÖn: ®Ó x©y dùng chÝnh x¸c møc s¶n l­îng lµ rÊt khã kh¨n phøc t¹p, ®ång thêi Ýt cã sù ®iÒu chØnh l¹i ®Þnh møc. Bªn c¹nh ®ã ph¶i th­êng xuyªn kiÓm tra gi¸m s¸t qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng ch¹y theo sè l­îng s¶n phÈm mµ kh«ng chó ý tíi chÊt l­îng s¶n phÈm. 3.3. Tr¶ l­¬ng cho bé phËn trùc tiÕp s¶n xuÊt: §©y lµ nh÷ng ng­êi trùc tiÕp s¶n xuÊt vµ tham gia vµo qu¸ tr×nh chÕ t¹o ra s¶n phÈm. H×nh thøc nµy ®­îc ¸p dông ®èi víi nh÷ng ng­êi mµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña hä mang tÝnh ®éc lËp, cã thÓ ®Þnh møc ®­îc khèi l­îng còng nh­ cã thÓ gi¸m s¸t qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nµy. C¸ch tÝnh cô thÓ nh­ sau: LCni = §GBCVi . Qi + PCCni Trong ®ã: LCni: Lµ l­îng c«ng nh©n ë møc c«ng viÖc i §GCBV: §¬n gi¸ møc c«ng viÖc i. Qi: Khèi l­îng s¶n phÈm lo¹i i PCCni: Phô cÊp c«ng nh©n i. §Ó x©y dùng ®¬n gi¸ b­íc c«ng viÖc, c«ng ty tiÕn hµnh theo nh÷ng b­íc sau: 1. X©y dùng møc s¶n l­îng cho tõng b­íc c«ng viÖc, c«ng viÖc nµy ®­îc thùc hiÖn dùa vµo kinh nghiÖm l©u n¨m. Céng víi c¸c ph­¬ng ph¸p thö nghiÖm, tõ ®ã Ên ®Þnh møc s¶n l­îng cho tõng c«ng viÖc. 2. Sau khi ®· cã møc s¶n l­îng th× tiÕn hµnh x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ b­íc c«ng viÖc. §GBCVi = Trong ®ã: T: Tiªu hao lao ®éng trong 1 ca: T = VD: Trong s¶n xuÊt sø d©n dông møc s¶n l­îng cho c«ng ®o¹n t¹o h×nh lµ 1300 s¶n phÈm/c«ng. = 0,769 c«ng 1,3 ngh×n sp H: HÖ sè cÊp bËc c«ng viÖc x©y dùng vµ cÊp trªn duyÖt Lmin: Møc l­¬ng tèi thiÓu. §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ë tõng c«ng ®o¹n trong s¶n xuÊt sø d©n dông: STT C«ng ®o¹n Tiªu hao lao ®éng (c«ng/ngh×n sp) HÖ sè cÊp bËc c«ng viÖc §¬n gi¸ 1 Phèi liÖu 1,538 1,85 27159,682 2 NghiÒn bi 1,538 2,41 35380,991 3 Khö s¾t 1,538 1,72 25251,164 4 BÓ chøa 0,769 1,8 13212,818 5 T¹o h×nh 0,769 2,41 17690,495 6 SÊy lËt 0,769 2,54 18644,755 7 SÊy kh« 2,308 1,78 39215,018 8 Söa méc 1,538 1,75 25691,591 9 Tr¸ng men 1,538 1,8 26425,636 10 Nung 0,526 1,62 21338,727 11 KCS sø tr¾ng 0,526 1,72 86359,36 12 Trang trÝ 1,538 1,62 81338,727 13 Nung 6,25 2,04 29949,055 14 KCS sø mÉu 1,72 102613,64 15 Sø d©n dông 1,72 355864,09 VD: Trong s¶n xuÊt sø x©y dùng ë c«ng ®o¹n thµnh h×nh cã møc tiªu hao lao ®éng T = 0,761 c«ng/ngh×n sp , hÖ sè cÊp bËc c«ng viÖc lµ H = 2,41 §GBCV = ®. L­¬ng ngµy cña c«ng nh©n: LCni = 16471. 1,3 = 21412,3 ® L­¬ng th¸ng cña c«ng nh©n: Lth¸ng = 21412,3. 26 = 556719,8 ® Phô cÊp lµm thªm 4 ngµy thø 7 trong th¸ng. PClµm thªm = ® Tæng l­¬ng th¸ng c«ng nh©n i: LT = 556719,8 + 38181,8 + 15272,7 = 610174,32 ®. T×nh h×nh cô thÓ vÒ tiÒn l­¬ng cña khèi c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiÕp ë mét sè c«ng ®o¹n sau: TiÒn l­¬ng ë mét sè c«ng ®o¹n trùc tiÕp s¶n xuÊt: 2/2002 Bé phËn §¬n gi¸ (®ång) Khèi l­îng (ngh×n sp) TiÒn l­¬ng 1. S¶n xuÊt sø d©n dông BÓ chøa Thµnh h×nh SÊy lËt 13212 17690 18644 1,3 1,3 1,3 446565,6 597922 630167,2 2. S¶n xuÊt sø mü nghÖ T¹o h×nh G¾n chi tiÕt SÊy 14010 19860 17769 1,3 0,85 0,9 473538 438960 415794,6 3. S¶n xuÊt sø x©y dùng T¹o h×nh Ph¬i Tr¸ng men Nung Ra lß 8235 6151 6493 6493 8235 2600 2600 2600 2600 2600 556686 415807,6 438926,8 438926,8 556686 (Ghi chó: ë ®©y chØ tÝnh l­¬ng c¬ b¶n kh«ng tÝnh tíi c¸c kho¶n phô cÊp, thªm giê vµ tiÒn l­¬ng). 3.4 Tr¶ l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ cho mét sè bé phËn. T¹i c«ng ty sø Th¸i B×nh c¸ch tr¶ l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ ®­îc ¸p dông cho mét sè c«ng ®o¹n trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh­: T¹o h×nh v« söa méc… H×nh thøc nµy ®­îc sö dông cho nh÷ng c«ng viÖc yªu cÇu ®ßi hái ph¶i cã sù tham gia cña nhiÒu lao ®éng. Khi ®ã l­¬ng ®­îc tÝnh cho c¶ tæ, sau ®ã dùa vµo l­¬ng cÊp bËc cña tõng ng­êi ®Ó chia l­¬ng. Ltæ = §GCBV tæ . Q + PCtæ. Trong ®ã: Ltæ: TiÒn l­¬ng c¶ tæ §GBCV tæ: §¬n gi¸ b­íc c«ng viÖc cña c¶ tæ. Q: Khèi l­îng s¶n phÈm cña c¶ tæ ®¹t ®­îc. Nh­ vËy c¸ch tr¶ l­¬ng nµy chÝnh lµ c¸ch tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiªp, chØ kh¸c lµ ®¬n gi¸ l­¬ng lµ ®¬n gi¸ c¶ tæ. §Gbcv.tæ + Trong ®ã T: tiªu hao lao ®éng trong mét ca: T = VD: Trong s¶n xuÊt sø d©n dông møc s¶n l­îng cho c«ng ®o¹n t¹o h×nh lµ 1300 s¶n phÈm/ c«ng, nªn tiªu hao lao ®éng lµ: = 0,769 c«ng 1,3 ngh×n s¶n phÈm H: HÖ sè cÊp bËc c«ng viÖc x©y dùng vµ ®­îc cÊp trªn duyÖt N: sè lao ®éng trong tæ Lmin: Møc l­¬ng tèi thiÓu. Sau khi cã l­¬ng cña c¶ tæ, th× tæ tr­ëng tiÕn hµnh chia l­¬ng cho c¸c c«ng nh©n theo c«ng thøc sau. LCni = LCB i. Ni + PCCN i Trong ®ã: LCni: L­¬ng c«ng nh©n i trong tæ. LCB i: L­¬ng cÊp bËc ngµy cña c«ng nh©n i Ni: Sè ngµy c«ng nh©n i. PCCni: Phô cÊp c«ng nh©n i. VD: Trong s¶n xuÊt chÐn ë c«ng ®o¹n t¹o h×nh cÇn 2 c«ng nh©n ë c«ng ®o¹n nµy cã §GBCV.tæ = 48842 (®ång/ngh×n chiÕc) Khèi l­îng ®Þnh møc hoµn thµnh lµ 830 chiÕc/ 2c«ng ®o¹n. L­¬ng tæ: htæ = 48812. 0,83 = 40513 ® + C«ng nh©n A cã hÖ sè l­¬ng cÊp bËc HCB = 2,04 lµm 26 c«ng (cã 4 ca ®ªm) + C«ng nh©n B cã hÖ sè l­¬ng cÊp bËc HCB = 2,49 lµm 26 c«ng (cã 4 ca ®ªm). L­¬ng cÊp bËc ngµy cña c«ng nh©n A vµ B. LCB ngµy A = ® LCB ngµy B = ® L­¬ng th¸ng cña c¸c c«ng nh©n A vµ B nh­ sau: LCNA = ® LCNB = ® T×nh h×nh tiÒn l­¬ng c«ng ®o¹n KCS: Th¸ng 2/2002 nh­ sau: STT KCS N¨ng suÊt (ngh×n/c«ng) §¬n gi¸ (®ång) L­¬ng (®ång) 1 ChÐn 0,032 477548 12416248 2 B¸t 0,2 76408 1986608 3 Êm trµ 0,033 463077 12040002 4 Léc B×nh 0,045 339590 8829340 5 G¹t tµn 0,1 152815 397319 6 §Üa kª chÐn 0,11 138923 3611998 7 XÝ xæm 0,055 277846 7223996 8 èng sø 0,043 355385 9240010 9 B×nh tÝch 0,04 382038 9932988 10 B×nh tiÓu 0,185 82603 2147678 11 §«n 0,17 89891 2337166 12 ChËu 0,19 80429 2091154 NhËn xÐt: H×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy cã ­u nh­îc ®iÓm sau; ¦u ®iÓm: + C«ng nh©n sau khi hoµn thµnh c«ng viÖc cña m×nh cã thÓ tù t¸ch ®­îc tiÒn l­¬ng cña m×nh. + C¸c c«ng viÖc kh¸c cã tÝnh phøc t¹p kh¸c nhau, nªn cã ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng kh¸c nhau, ®iÒu nµy cã tÝnh c«ng b»ng trong lao ®éng. Nã qu¸n triÖt h¬n nguyªn t¾c tr¶ l­¬ng theo sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng, nã g¾n thu nhËp víi kÕt qu¶ lao ®éng, tõ ®ã kÝch thÝch ng­êi lao ®éng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng chÊt l­îng s¶n phÈm. + KhuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng ra søc häc tËp, n©ng cao tr×nh ®é vÒ mäi mÆt, ph¸t s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, c¶i tiÕn ph­¬ng ph¸p lao ®éng sö dông tèt m¸y mãc thiÕt bÞ, ®¶m b¶o an toµn lao ®éng. Song song víi nh÷ng ­u ®iÓm næi bËt cña m×nh h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy th× nã cßn gãp phÇn t¹o ®éng lùc chung cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp, nã t¹o ®µ ®Ó hoµn thµnh c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt chung, kh¼ng ®Þnh uy tÝn vµ vÞ thÕ cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng, ®ång thêi gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt tÝnh thÇu cho ng­êi lao ®éng. Nh­îc ®iÓm: + X¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng lµ mét vÊn ®Ò khã kh¨n phøc t¹p. Bëi v× ®ßi hái tr×nh ®é chuyªn m«n cao, vµ ph¶i qua kiÓm tra xÐt duyÖt cña nhiÒu cÊp, ®ång thêi trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay ®Ó cã ®­îc nh÷ng hÖ thèng, ph­¬ng tiÖn hiÖn ®¹i ®Ó ®Þnh møc th× c«ng ty ch­a cã. + Do c¸c bé phËn s¶n xuÊt lµ liªn quan ®Õn nhau do ®ã nÕu trong tr­êng hîp ë mét bé phËn nµo ®ã cña qu¸ tr×nh hoµn thµnh v­ît ®Þnh møc th× ch­a ch¾c bé phËn tiÕp theo ®· cã thÓ ®¶m nhiÖm ®­îc phÇn ®Þnh møc, do ®ã dÉn ®Õn t×nh tr¹ng khi c«ng nh©n ë mét c«ng ®o¹n nµo ®ã lµm v­ît ®Þnh møc hä sÏ ®Ó l¹i phÇn v­ît h¬n sang ngµy h«m sau, khi ®ã ngµy h«m sau hä sÏ lµm nhµn h¬n, Ýt h¬n. §iÒu nµy mét mÆt l¹i lµ nh©n tè c¶n sù t¨ng n¨ng suÊt l¹o ®éng. Cô thÓ ®­îc minh ho¹ trªn h×nh vÏ sau: C«ng ®o¹n A V­ît ®Þnh møc C«ng ®o¹n B + Bé phËn lµm c«ng t¸c lao ®éng tiÒn l­¬ng chØ cã 5 c¸n bé ®ång thêi míi chØ dõng l¹i ë tr×nh ®é ®aÞ häc vµ cao ®¼ng, ch­a ®­îc ®µo t¹o n©ng cao, do ®ã nh÷ng ph­¬ng ph¸p còng nh­ kinh nghiÖm trong ®Þnh møc cßn h¹n chÕ. + Nh×n tõ phia l·nh ®¹o c«ng ty, th× chi phÝ ®Çu t­ ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh ®Þnh møc lao ®éng vµ x©y dùng ®¬n gi¸ cßn h¹n hÑp. §iÒu nµy còng sÏ mét phÇn ch­a khuyÕn khÝch nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c ®Þnh møc tÝch cùc vµ nhiÖt t×nh h¬n víi c«ng viÖc. + Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ thùc tÕ t¹i c«ng ty cßn ch­a xÐt tíi th¸i ®é lµm viÖc cña mçi c¸ nh©n trong tæ: TiÒn l­¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt b¸t th­êng ngµy 2/2/2002. STT Hä tªn Khèi l­îng (sp) §¬n gi¸ L­¬ng 1 NguyÔn T©m 480 57115 27415,2 2 T¹ HiÓn 2600 12165 31629 3 TrÞnh Phó 530 71077 37670,8 4 TrÇn S¬n 11600 2352 27283,2 5 Lª Hµ 4600 6953 31983,8 6 Ph¹m ThÞ H­êng 21000 1375 28875 3.4. C¸c kho¶n phô cÊp hiÖn nay ®ang ®­îc c«ng ty sö dông. + Phô cÊp lµm thªm ngµy: Theo quy ®Þnh hiÖn nay cña nhµ n­íc ng­êi lao ®éng chØ ph¶i lµm viÖc 22 ngµy/th¸ng, tøc lµ 5 ngµy/tuÇn ®­îc nghØ thø 7 vµ chñ nhËt. Do ®ã khi c«ng nh©n lµm thªm vµ ®­îc tÝnh nh­ sau. (l­¬ng). sè ngµy lµm thªm. Trong ®ã: PCCNi: Phô cÊp c«ng nh©n i LCBCNi: L­¬ng cÊp bËc c«ng nh©n i. + Phô cÊp lµm ®ªm: §­îc x¸c ®Þnh ®èi víi c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiÕp khi hä ph¶i lµm ®ªm nh÷ng ca ®ªm. PCCni = Lmin . 0,4 + Phô cÊp lµm thªm giê. Khi lµm thªm giê ®­îc h­ëng phô cÊp = 50% l­¬ng cÊp bËc ®­îc tÝnh cho giê lµm thªm. PCTG..i = . sè giê lµm thªm Trong ®ã: PCTG.i: Phô cÊp thªm giê c«ng nh©n i. LCBCNi: L­¬ng cÊp bËc Cni. + Phô cÊp nãng báng ¸p dông víi c«ng nh©n lµm viÖc ë n¬i cã nhiÖt ®é cao nh­ trong mét sè c«ng ®o¹n sau: lß nung, ®øng m¸y… nh÷ng c«ng nh©n nµy ®­îc h­ëng 5% l­¬ng cÊp bËc. + Phô cÊp ®éc h¹i: §­îc ¸p dông víi c«ng nh©n ®øng m¸y sµng rung, c«ng nh©n hµn… Nh÷ng ng­êi nµy ®­îc h­ëng 5% l­¬ng s¶n phÈm hoÆc l­¬ng cÊp bËc c«ng viÖc. 3.5. C¸c kho¶n ph¶i nép theo quy ®Þnh. 3.5.1. §èi víi doanh nghiÖp. + ThuÕ thu nhËp: lµ kho¶n tiÒn mµ doanh nghiÖp ph¶i nép cho nhµ n­íc khi doanh nghiÖp lµm ¨n cã l·i. + ThuÕ VAT lµ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng mµ ng­êi tiªu dông ph¶i nép, nh­ng doanh nghiÖp lµ ng­êi thu hé nhµ n­íc. HiÖn nay víi nh÷ng mÆt hµng th«ng th­êng th× tiÒn thÕ VAT b»ng 10% gi¸ trÞ hµng ho¸. + ThuÕ thu vµ sö dông vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc. + ThuÕ nhËp khÈu: ThuÕ ph¶i nép víi nh÷ng mÆt hµng nhËp khÈu. + ThuÕ ®Êt vµ tiÒn thuª ®Êt. + C¸c lo¹i thuÕ kh¸c.. T×nh h×nh cô thÓ vÒ sè tiÒn doanh nghiÖp ®· nép nh­ sau. §¬n vÞ tÝnh: TriÖu ®éng ChØ tiªu 2000 2001 Tæng sè 8663 7275 ThuÕ VAT 4359 5013 ThuÕ thu nhËp DN 160 1225 ThuÕ thu sö dông vèn NSNN 708 336 ThuÕ nhËp khÈu 1224 459 ThuÕ ®Êt 422 226 C¸c kho¶n thuÕ kh¸c 1890 16 3.5.2. §èi víi ng­êi lao ®éng. Khi tham gia lao ®éng, ng­êi lao ®éng cã quyÒn vµ nghÜa vô ph¶i nép nh÷ng kho¶n sau theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc. + B¶o hiÓm x· héi: kho¶n trÝch nép hµng th¸ng cña ng­êi lao ®éng tÝnh b»ng 5% tiÒn l­¬ng cÊp bËc trong suèt 1th¸ng, cßn ng­êi lao ®éng ®­îc doanh nghiÖp nép hé 15%. + B¶o hiÓm y tÕ: Hµng th¸ng ng­êi lao ®éng ph¶i nép 1% tiÒn l­¬ng cÊp bËc cña hä. + Kinh phÝ c«ng ®oµn: Kho¶n tiÒn nµy doanh nghiÖp ph¶i nép b»ng 2% tiÒn l­¬ng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ ®­îc tÝnh b»ng chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. 3.6. C¸c kho¶n tiÒn th­ëng. 3.6.1. Th­ëng tõ lîi nhuËn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. PhÇn tiÒn th­ëng nµy ®­îc lÊy tõ lîi nhuËn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, mµ cô thÓ h¬n lµ lÊy tõ quü khen th­ëng phóc lîi cña c«ng ty. §Ó tiÕn hµnh chia tiÒn th­ëng c«ng ty tiÕn hµnh ®­a ra nh÷ng tiªu chuÈn ®Ó th­ëng, mçi tiªu chuÈn nµy ®­îc nghiªn cøu x©y dùng sao cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ cña c«ng ty còng nh­ ®Æc ®iÓm lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. Tiªu chuÈn cô thÓ nh­ sau: + Tiªu chuÈn 1: Ph¶i hoµn thµnh nhiÖm vô ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty giao. Cô thÓ h¬n víi tõng chøc vô, tõng bé phËn hä ph¶i cè g¾ng ®Ó ®¶m b¶o tÊt c¶ nh÷ng yªu cÇu c«ng viÖc t¹i c«ng ®o¹n s¶n xuÊt chÝnh cu¶ m×nh. + Tiªu chuÈn 2: §i lµm ®Çy ®ñ sè buæi theo quy ®Þnh. HiÖn nay c«ng ty yªu cÇu lµ 26 c«ng/th¸ng. Tuy nhiªn, nh÷ng c«ng lµm thªm vµo c¸c ngµy thø 7 vÉn ®­îc tÝnh, tr¶ nh­ nh÷ng buæi lµm thªm vµo ngµy nghØ. + Tiªu chuÈn 3: ChÊp hµnh tèt kû luËt lao ®éng. TÊt c¶ c¸c c¸n bé c«ng nh©n, kh«ng ®­îc vi ph¹m dï lµ nhá, ch¼ng h¹n nh­ lu«n ®¶m b¶o an toµn m¸y mãc thiÕt bÞ, tu©n thñ c¸c quy ®Þnh ra vµo… Nh­ vËy dùa vµo ba tiªu chuÈn nµy c«ng ty sÏ xem xÐt vµ ph©n lo¹i c¸n bé c«ng nh©n viªn, øng víi tõng lo¹i lao ®éng cã mét hÖ sè riªng. Lo¹i A: §¶m b¶o thùc hiÖn tèt c¶ 2 tiªu chuÈn 1 & 3 cßn tiªu chuÈn 2 nghØ kh«ng qu¸ 12 ngµy c«ng n¨m, hÖ sè th­ëng lµ 1.0 Lo¹i B: Thùc hiÖn ®óng ®ñ c¶ 2 tiªu chuÈn 1&3 cßn tiªu chuÈn hai nghØ tõ 12 ®Õn 15 ngµy c«ng trong 1 n¨m hÖ sè th­ëng lµ 0,9. Lo¹i C: Nh÷ng c¸n bé c«ng nh©n viªn kh«ng ®­îc xÕp lo¹i A lo¹i B th× xÕp lo¹i C hÖ sè th­ëng lµ 0,8 §ång thêi víi viÖc xÕp lo¹i lao ®éng nµy C«ng ty cßn c¨n cø vµo hÖ sè tiÒn l­¬ng cÊp bËc cña tõng ng­êi ®Ó tiÕn hµnh chia th­ëng. Tæng tiÒn th­ëng ®­îc chia cho c¸n bé theo tiÒn l­¬ng: + Bé phËn qu¶n lý + Bé phËn s¶n xuÊt trùc tiÕp + Bé phËn phôc vô C¸ch chia: Ti = . Tæng tiÒn l­¬ng bé phËn i Trong ®ã Ti lµ tiÒn th­ëng bé phËn i Sau khi cã tiÒn th­ëng cña tõng bé phËn th× tiÒn l­¬ng cña c¸c c¸ nh©n ®­îc chia nh­ sau: Gj = .HCBi.HTi Trong ®ã Gj: TiÒn th­ëng c¸ nh©n j Ti: Tæng tiÒn th­êng cña bé ph©n i SHCBi x HTi : Tæng hÖ sè l­¬ng cÊp bËc nh©n víi hÑe sè th­ëng cña c«ng nh©n viªn. HCBi: HÖ sè l­¬ng cÊp bËc c«ng nh©n HTi: HÖ sè th­ëng cña c«ng nh©n viªn thø i n: Sè l­îng c¸n bé c«ng nh©n viªn ë bé phËn i * Trong bé phËn s¶n xuÊt trùc tiÕp, th× víi nh÷ng lao ®éng hîp ®ång ng¾n h¹n cã thêi gian lao ®éng t¹i C«ng ty nhá h¬n mét n¨m th× tiÒn th­ëng cuèi n¨m ®­îc h­ëng cã gi¸ trÞ b»ng 150.000® + 100.000® tiÒn mÆt + Mét phÇn quµ (s¶n phÈm sø) trÞ gi¸ 50.000® Bªn c¹nh nh÷ng tiÒn th­ëng cuèi n¨m, C«ng ty tiÕn hµnh th­ëng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn vµo c¸c dÞp lÔ, ®ång thêi hµng n¨m tæ chøc cho c¸n bé ®i th¨m quan du lÞch, nghØ m¸t. NhËn xÐt: ¦u ®iÓm: + C«ng ty chia th­ëng dùa vµo viÖc ph©n chia lao ®éng, h×nh thøc nµy phÇn nµo ®· nãi lªn sù cè g¾ng cña nh÷ng c¸ nh©n trong tËp thÓ nh÷ng ng­êi lao ®éng. + Gãp phÇn t¹o ®éng lùc khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng lµm viÖc cè g¾ng h¬n trong nh÷ng kú kÕ ho¹ch s¾p tíi. + §éng viªn ng­êi lao ®éng kh«ng chØ vÒ vËt chÊt mµ vÒ c¶ tinh thÇn bëi kho¶n tiÒn nµy kh¼ng ®Þnh vai trß cña ng­êi lao ®éng ®èi víi C«ng ty, t¹o dùng lßng tin vµ lßng trung thµnh cña ng­êi lao ®éng. Nh­îc ®iÓm: +ViÖc x©y dùng tiªu chuÈn xÕp lo¹i ch­a thËt tØ mØ vµ cô thÓ h¬n ®iÒu nµy dÉn ®Õn viÖc s¾p xÕp loaÞ ch­a thËt chÝnh x¸c. + TiÒn th­ëng cho nh÷ng ng­êi hîp ®ång ng¾n h¹n nh­ vËy lµ ch­a tho¶ ®¸ng. Hä c¶m thÊy sù ®·i ngé cña C«ng ty kh«ng cao dÔ g©y c¶m gi¸c buån ch¸n, ®ång thêi kh«ng t¹o dùng ®­îc lßng trung thµnh cña nh÷ng ng­êi lao ®éng míi nµy. 3.6.2. Th­ëng s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt Hµng n¨m C«ng ty tiÕn hµnh xÐt th­ëng cho nh÷ng ®¬n vÞ, c¸ nh©n cã s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, lµm hîp lý ho¸ s¶n xuÊt, t¹o ra nh÷ng lîi Ých v­ît tréi h¬n tr­íc. Nh÷ng c¸i tiÕn nµy chñ yÕu lµ nh÷ng c¶i tiÕn ph­¬ng ph¸p c«ng nghÖ (thay ®æi c«ng thøc ñ ®Êt) tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu lµm gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. S¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt ®­îc xÐt vµ ®­îc tiÕn hµnh theo tr×nh tù sau: + §¨ng ký s¸ng kiÕn: Ng­êi cã s¸ng kiÕn ph¶i ®¨ng ký víi C«ng ty. Héi ®ång khoa häc cña C«ng ty xem xÐt vµ chøng nhËn s¸ng kiÕn + XÐt vµ c«ng nhËn s¸ng kiÕn Khi ®· cã ®¬n ®¨ng ký s¸ng kiÕn, héi ®ång khoa häc cña C«ng ty tiÕn hµnh nghiªn cøu vµ xem xÐt s¸ng kiÕn, nÕu s¸ng kiÕn ®ñ tiªu chuÈn, th× sÏ tr×nh lªn thñ tr­ëng c«ng ty duyÖt vµ cÊp giÊy chøng nhËn s¸ng kiÕn theo mÉu qui ®Þnh cña Nhµ n­íc. + XÐt th­ëng cho s¸ng kiÕn Ng­êi cã s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt sÏ ®­îc c«ng ty xem xÐt khen th­ëng, møc tiÒn th­ëng tuú theo gi¸ trÞ lµm lîi. * Th­ëng phæ biÕn ë C«ng ty hiÖn nay - Víi nh÷ng s¸ng kiÕn c¶i tiÕn mµ gi¸ trÞ lîi mµ cã thÓ l­îng ho¸ ®­îc, tÝnh to¸n ®­îc th× tiÒn th­ëng ®­îc tÝnh b»ng 3% gi¸ trÞ lµm lîi - Víi nh÷ng s¸ng kiÕn mµ gi¸ trÞ lµm lîi cho C«ng ty kh«ng thÓ l­îng ho¸ tÝnh to¸n ®­îc mét c¸ch râ rµng, ®ång thêi gi¸ trÞ lµm lîi kh«ng qu¸ lín so víi nh÷ng s¸ng kiÕn kh¸c th× C«ng ty th­ëng xem xÐt dù tÝnh kh¶ n¨ng lµm lîi trªn c¬ së ®ã tiÕn hµnh xÐt th­ëng VD: ChÞ Hoµng ThÞ Thuý – phßng Kü thuËt trong n¨m 2001 cã s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt lµm lîi cho C«ng ty 356.969.000® ®­îc th­ëng 7.550.000® NhËn xÐt: C«ng ty ®· tæ chøc khen th­ëng s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt nh­ vËy lµ kh¸ tèt. H×nh thøc nµy khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng cè g¾ng cã nh÷ng s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt hîp lý. Tuy nhiªn tiÒn th­ëng tõ 2%¸5% lµ qu¸ thÊp hiÖn nay th­êng møc tiÒn th­ëng ®­îc tÝnh ph¶i lín h¬n 5% gi¸ trÞ lµm lîi cña n¨m ®ã. Bªn c¹nh cã c¸ch th­ëng 2.000.000® cho nh÷ng s¸ng kiÕn kh«ng l­îng ho¸ ®­îc lµ ch­a tho¶ ®¸ng. C«ng ty cÇn xem xÐt vµ ®iÒu chØnh l¹i. VD: Anh TrÇn M¹nh Dòng – phßng Tæ chøc cã s¸ng kiÕn ®iÒu chuyÓn lao ®éng gi÷a c¸c ®¬n vÞ hîp lý ®· lµm lîi cho C«g ty 31.000.000® Møc th­ëng: 31.000.000® x 3% = 943.00® Tæng gi¸ trÞ lµm lîi cho C«ng ty tõ nh÷ng s¸ng kiÕn mµ cã thÓ l­îng ho¸ ®­îc vµ tæng tiÒn th­ëng cho c¸c s¸ng kiÕn qua mét sè n¨m gÇn ®©y. N¨m Tæng gi¸ trÞ lµm lîi Tæng tiÒn th­ëng 1999 1.575.091.000 38.484.086 2000 1.338.827.350 3.338.827.350 2001 1.038.003.248 2.638.003.248 Danh s¸ch chi tiÕt th­ëng s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt n¨m 2001 §¬n vÞ Hä tªn Lµm lîi §­îc th­ëng PX c¬ ®iÖn Vò ®×nh ChiÓu 300.000 P. tæ chøc 493.400.000 14.800.000 TrÇn M¹nh Dòng 31.600.000 948.000 P.KHVT §Æng Tr­êng S¬n 18.000.000 900.000 §Æng Tr­êng S¬n 13.000.000 650.000 NguyÔn ThÕ C­êng 19.800.000 990.000 Bïi Tµi + Ban gi¸m ®èc + P.KHVT + P.KT 387.000.000 11.626.000 Ph¹m Ngäc Th¾ng 500.000 P.Hµnh chÝnh 600.000 P. Kü thuËt NguyÔn L¹c Thuý 17.500.000 875.000 NguyÔn L¹c Thuý 35.600.000 593.000 NguyÔn L¹c Thuý 16.000.000 500.000 Hoµng ThÞ Thuý 365.969.000 7.550.000 Hoµng ThÞ Thuý 21.411.000 450.000 P. Tµi vô Ph¹m Mai H­¬ng 15.600.000 780.000 Ph¹m Mai H­¬ng 149.211.000 4.500.000 3.6.3. C¸c lo¹i th­ëng kh¸c Mét sè lo¹i tiÒn th­ëng kh¸c hiÖn nay ®­îc C«ng ty ¸p dông nh­ th­ëng tiÕt kiÖm vËt t­, th­ëng hoµn thµnh xuÊt s¾c kÕ ho¹ch. Nh÷ng lîi Ých do nh÷ng c«ng t¸c nµy ®em l¹i th­êng dÔ dµng hîp ho¸ mét c¸ch chÝnh x¸c, do ®ã c«ng t¸c xÐt th­ëng còng ®¬n gi¶n, C«ng ty th­êng Ên ®Þnh møc th­ëng hµng n¨m tuú theo kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Riªng víi th­ëng do tiÕt kiÖm vËt t­ còng ®­îc xem xÐt vµ tÝnh tõ 2-5% víi gi¸ trÞ lµm lîi. Thùc tÕ cho thÊy r»ng c«ng t¸c tiÒn th­ëng ®ãng mét vai trß rÊt lín trong viÖc t¹o ®éng lùc cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Bëi lÏ tiÒn th­ëng mét mÆt lµ kho¶n thu nhËp bÊt th­êng cña ng­êi lao ®éng, mÆt kh¸c nã lµ chØ tiªu ®¸nh dÊu mét kh¶ n¨ng cña c¸ nh©n, lµ niÒm tù hµo h·nh diÖn v× kh¶ n¨ng lµm viÖc cña c¸ nh©n ®ång thêi nã ®¸nh dÊu sù ®ãng gãp søc lao ®éng mét c¸ch v­ît bËc trong c«ng viÖc. Danh s¸ch th­ëng c¸c ®¬n vÞ TriÓn khai vµ øng dông c¸c ch­¬ng tr×nh KHKT n¨m 2001 STT §¬n vÞ th­ëng Sè tiÒn th­ëng (VN§) 1 Phßng kü thuËt 5.000.000 2 Phßng KHVT 2.500.000 3 Phßng tæ chøc 1.000.000 4 Ban KT c¬ b¶n 500.000 5 Phßng tµi vô 1.000.000 6 Bé phËn y tÕ 500.000 7 PX1 1.500.000 8 PX2 2.000.000 9 PX3 1.500.000 10 PX c¬ ®iÖn 1.500.000 11 Bé phËn in phun 1.200.000 12 Tæng 18.200.000 Cã thÓ thÊy c«ng t¸c tiÒn th­ëng lu©n ®­îc C«ng ty chó träng, viÖc lµm nµy cã ý nghÜa rÊt lín trong viÖc gi÷ g×n vai trß ®ßn b¶y, kÝch thÝch ng­êi lao ®éng lµm viÖc, ®ång thêi còng t¹o ra nh÷ng lîi thÕ nhÊt ®Þnh cho C«ng ty ë hiÖn t¹i còng nh­ trong t­¬ng lai. PhÇn 4 Mét sè biÖn ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c tr¶ c«ng lao ®éng t¹i C«ng ty Sø Th¸i B×nh. I. §iÒu kiÖn ®Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c tr¶ l­¬ng. Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh gay g¾t vµ quyÕt liÖt, c¸c doanh nghiÖp lu©n ph¶i nç lùc kh«ng ngõng ®i t×m nh÷ng c¬ héi kinh doanh, ®ång thêi c¾t gi¶m ®­îc chi phÝ s¶n xuÊt, ®iÒu nµy còng ®ång nghÜa víi viÖc ph¶i sö dông vµ ph©n phèi tiÒn l­¬ng mét c¸ch phï hîp nhÊt, ®Ó ®¶m b¶o tÝnh c«ng b»ng vµ hiÖu qu¶ cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Nh×n mét c¸ch cô thÓ h¬n, trong thÞ tr­êng ®Çy c¹nh tranh biÕn ®éng diÔn ra ë mäi qui m« c¶ trong n­íc vµ ngoµi n­íc nh­ hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp cïng ngµnh ®ang ph¶i c¹nh tranh nhau quyÕt liÖt, mét phÇn lµ v× sù sèng cßn, mét phÇn kh¸c lµ ®¶m b¶o sù t¨ng tr­ëng æn ®Þnh hµng n¨m, ®Ó më réng qui m«, vÞ trÝ doanh nghiÖp ®ång thêi c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cho ng­êi lao ®éng. Nh×n tõ phÝa ng­êi lao ®éng, tiÒn l­¬ng cã ý nghÜa rÊt lín, nã ph¶n ¸nh c«ng søc bá ra cña ng­êi c«ng nh©n ®Ó nhËn ®­îc phÇn tiÒn l­¬ng cña m×nh, phÇn tiÒn l­¬ng ®ã sÏ võa bï ®¾p, t¸i xuÊt søc lao ®éng, mÆt kh¸c ®Ó ®¶m b¶o mét phÇn cuéc sèng sinh ho¹t cña hä vµ gia ®×nh hä. Tõ thùc tÕ nh­ ®ã c¸c doanh nghiÖp ph¶i ph©n phèi tiÒn l­¬ng sao cho võa ®¶m b¶o hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh võa ®¶m b¶o c«ng b»ng cho ng­êi lao ®éng. §¶m b¶o hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cã nghÜa lµ doanh nghiÖp tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng mµ vÉn sinh ra lîi nhuËn, ®ång thêi tiÒn l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng ph¶i kh«ng ngõng t¨ng lªn qua c¸c n¨m, tèc ®é t¨ng cña tiÒn l­¬ng ph¶i nhá h¬n tèc ®é t¨ng cña gi¸ trÞ gia t¨ng, ngoµi ra cßn ®¶m b¶o sù c«ng b»ng cho ng­êi lao ®éng, tøc lµ sù ph©n phèi tiÒn l­¬ng cña doanh nghiÖp cho ng­êi lao ®éng ph¶i phï hîp víi c«ng søc hä ®· bá ra, nh÷ng c¸ nh©n kh¸c nhau, cã kh¶ n¨ng vµ tinh thÇn vµ thêi gian lµm viÖc kh¸c nhau ph¶i cã tiÒn l­¬ng kh¸c nhau. §©y lµ mét trong nh÷ng yªu cÇu cÊp thiÕt cña bÊt kú doanh nghiÖp nµo. Trong thêi gian thùc tËp vµ nghiªn cøu c«ng t¸c tr¶ l­¬ng t¹i C«ng ty Sø Th¸i B×nh b»ng nh÷ng kiÕn thøc ®· häc vµ ®äc cïng sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o h­íng dÉn vµ c¸c c« chó trong C«ng ty Sø Th¸i B×nh, em nhËn thÊy: VÒ c¬ b¶n c«ng t¸c tr¶ c«ng lao ®éng lµ hîp lý, tuy nhiªn tõ nh÷ng khÝa c¹nh nhá cßn cã nh÷ng nh­îc ®iÓm trong c«ng t¸c tr¶ l­¬ng do ®ã em xin ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c tr¶ c«ng ®éng t¹i C«ng ty. II. Mét sè ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c tr¶ c«ng lao ®éng t¹i C«ng ty Sø Th¸i B×nh. Nh×n chung c«ng t¸c tr¶ l­¬ng hiÖn nay ë C«ng ty Sø Th¸i B×nh lµ t­¬ng ®èi phï hîp. Song vÊn ®Ò tiÒn l­¬ng lu©n lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò t­¬ng ®èi phøc t¹p, c¸c doanh nghiÖp lu©n ph¶i nç lùc kh«ng ngõng nh»m ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n hÖ thèng l­¬ng cña m×nh. Trªn c¬ së ®ã, qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu t×nh h×nh tr¶ l­¬ng cña C«ng ty Sø Th¸i B×nh em nhËn thÊy ®Ó ®¶m b¶o h¬n vÒ tÝnh c«ng b»ng còng nh­ t¨ng c­êng h¬n n÷a vai trß ®ßn bÈy cña tiÒn l­¬ng th× C«ng ty nªn chó träng h¬n n÷a tíi chÊt l­îng lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng. Tõ lý luËn ®ã em xin ®­a ra c¸ch x©y dùng hÖ sè thµnh tÝch lao ®éng (Ktt) hÖ sè nµy ®­îc tÝnh vµo tiÒn l­¬ng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn C«ng ty tuú theo chÊt l­îng c«ng viÖc cao hay thÊp. Cô thÓ ®i x©y dùng c¸c chØ tiªu lao ®éng ®Ó tõ ®ã cho ®iÓm ®¸nh gi¸ vµ x¸c ®Þnh Ktt. Tiªu chuÈn 1: ChÊt l­îng c«ng viÖc §©y lµ tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ lao ®éng cña tõng c¸ nhan, thÓ hiÖn cô thÓ cña tiªu chuÈn nµy ®èi víi bé phËn trùc tiÕp s¶n xuÊt ®­îc thÓ hiÖn b»ng sè l­îng s¶n phÈm ®¹t yªu cÇu, víi bé phËn gi¸n tiÕp ®­îc thÓ hiÖn b»ng møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc. Trªn c¬ së ®ã chÊt l­îng ®­îc chia ra lµm ba møc: Møc 1: Hoµn thµnh tèt c«ng viÖc Møc 2: Hoµn thµnh tèt c«ng viÖc ë møc trung b×nh Møc 3: Kh«ng hoµn thµnh tèt c«ng viÖc. Tiªu chuÈn 2: Sè ngµy lao ®éng §©y lµ tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ møc ®é ®¶m b¶o ngµy c«ng lao ®éng cña c¸c c¸ nh©n, theo quy ®Þnh hiÖn nay, ®èi víi c¸c doanh nghiÖp th× ngµy c«ng ®¶m b¶o 22 ngµy c«ng/1th¸ng, nh­ng hiÖn nay C«ng ty vÉn lµm thªm c¶ thø 7 do ®ã tiªu chuÈn nµy vÉn ®­îc x¸c ®Þnh lµ 26 ngµy c«ng/th¸ng. Cô thÓ xÕp lµm ba møc. Møc 1: §¶m b¶o tèt ngµy c«ng lao ®éng (kh«ng nghØ qu¸ 1 ngµy/th¸ng) Møc 2: §¶m b¶o ngµy c«ng lao ®éng møc trung b×nh (nghØ 2-3 ngµy/th¸ng) Møc 3: Kh«ng thùc hiÖn tèt ngµy c«ng lao ®éng (nghØ qu¸ 3 ngµy/th¸ng) Tiªu chuÈn 3: Kû luËt lao ®éng ThÓ hiÖn b»ng th¸i ®é chÊp hµnh kû luËt lao ®éng trong C«ng ty, kh«ng ®i muén vÒ sím, bá vÞ trÝ c«ng viÖc … chØ tiªu nµy còng ®­îc ph©n thµnh 3 møc: Møc 1: ChÊp hµnh tèt kû luËt lao ®éng (ThÓ hiÖn b»ng c«ng viÖc kh«ng cã bÊt cø mét sai ph¹m nµo) Møc 2: ChÊp hµnh kû luËt lao ®éng ë møc trung b×nh. (ThÓ hiÖn b»ng sè vi ph¹m kh«ng qu¸ 2 lçi trong 1 th¸ng, ®ång thêi c¸c vi ph¹m kh«ng g©y hËu qu¶ nghiªm träng) Møc 3: ChÊp hµnh kh«ng tèt kû luËt lao ®éng (ThÓ hiÖn b»ng sè vi ph¹m h¬n lçi trong th¸ng, hoÆc nhá h¬n hai lçi nh­ng g©y ra hËu qu¶ nghiªm träng). Tiªu chuÈn 4: Kh¶ n¨ng s¸ng t¹o trong c«ng viÖc Tiªu chuÈn nµy ®­îc thÓ hiÖn b»ng nh÷ng ý kiÕn ®Ò suÊt trong ng¾n h¹n, nh÷ng s¸ng t¹o trong c«ng viÖc. Møc 1: Lu©n s¸ng t¹o trong c«ng viÖc (cã tõ 2 ý kiÕn ®Ò xuÊt trong ng¾n h¹n cã hiÖu qu¶) Møc 2: Cã mét ®Ò xuÊt trong ng¾n h¹n Møc 3: Kh«ng cã ý kiÕn ®Ò xuÊt, lu©n thô ®éng trong c«ng viÖc Tiªu chuÈn 5: Mèi quan hÖ víi ®ång nghiÖp §©y lµ tiªu chuÈn rÊt khã cho viÖc x¸c ®Þnh mét c¸ch chÝnh x¸c tuy nhiªn cã thÓ lÊy ý kiÕn cña ®ång nghiÖp vµ nh÷ng ng­êi liªn quan. Cô thÓ còng chia lµm 3 møc: Møc 1: Lu©n chan hoµ víi tÊt c¶ mäi ng­êi, lu©n cã ý thøc gióp ®ì mäi ng­êi. Møc 2: Sèng kh«ng hoµ m×nh víi tËp thÓ, kh«ng cã ý thøc gióp ®ì mäi ng­êi, nh­ng còng kh«ng g©y chia sÎ mÊt ®oµn kÕt. Møc 3: Th­êng xuyªn g©y mÊt ®oµn kÕt, lµm ¶nh h­ëng tíi kÕt qu¶ lao ®éng, bÇu kh«ng khÝ v¨n ho¸ C«ng ty. Tiªu chuÈn 6: Tinh thÇn tr¸ch nhiÖm ®èi víi C«ng ty Tiªu thøc nµy còng rÊt khã ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c hoµn toµn mµ chØ cã thÓ c¨n cø vµo kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ chung cña ng­êi lao ®éng. Tiªu chuÈn nµy ®­îc chia lµm 3 møc: Møc 1: Lu©n cã ý thøc trong viÖc b¶o vÖ uy tÝn, bÝ mËt s¶n xuÊt kinh doanh còng nh­ tµi s¶n C«ng ty, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm víi mäi c«ng viÖc ®­îc giao. Møc 2: Tr¸ch nhiÖm víi C«ng ty kh«ng cao, ph©n c«ng th× lµm, kh«ng ph©n c«ng th× th«i Møc 3: ChØ v× lîi b¶n th©n, thiÕu tinh thÇn tr¸ch nhiÖm g©y hËu qu¶ ¶nh h­ëng tíi uy tÝn còng nh­ tµi s¶n C«ng ty. Tiªu chuÈn 7: Tr¸ch nhiÖm qu¶n lý. Tiªu chuÈn nµy ®­îc ¸p dông cho bé phËn qu¶n lý gÇn ban Gi¸m ®èc, tr­ëng phã c¸c phßng ban, qu¶n ®èc phã qu¶n ®èc c¸c ph©n x­ëng, tæ tr­ëng tæ phã c¸c tæ. Cô thÓ nh­ sau: Møc 1: Lu©n hoµn thµnh tèt c«ng viÖc qu¶n lý, cã ý thøc x©y dùng tËp thÓ v÷ng m¹nh, lu©n ®oµn kÕt, l¾ng nghe ý kiÕn cña quÇn chóng, lùa chän sang läc nh÷ng ph­¬ng h­íng kinh doanh hîp lý t¹o ra lîi nhuËn cho C«ng ty. Møc 2: Tr¸ch nhiÖm ®èi víi C«ng ty kh«ng cao, b»ng lßng víi kÕt qu¶ hiÖn t¹i, kh«ng n¨ng ®éng cè g¾ng ®Ó ®­a C«ng ty ph¸t triÓn m¹nh h¬n. Møc 3: Kh«ng cã nh÷ng ph­¬ng ¸n kinh doanh hîp lý hoÆc ®­a ra nh÷ng ph­¬ng ¸n kh«ng hîp lý g©y thiÖt h¹i cho C«ng ty. Trªn ®©y lµ nh÷ng tiªu chuÈn tæng qu¸t chung cho toµn bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty còng nh­ khi ¸p dông cô thÓ sau: * §èi víi c«ng nh©n viªn kh«ng cã tr¸ch nhiÖm qu¶n lý th× ®iÓm sè ®­îc tæng qu¸t ho¸ cho trong b¶ng sau: STT Tªn tiªu chuÈn Møc 1 Møc 2 Møc 3 1 ChÊt l­îng c«ng viÖc 30 25 20 2 Tinh thÇn tr¸ch nhiÖm 20 15 10 3 Kh¶ n¨ng s¸ng t¹o trong c«ng viÖc 15 10 5 4 Kû luËt lao ®éng 15 10 5 5 Quan hÖ víi ®ång nghiÖp 10 7 5 6 Ngµy c«ng lao ®éng 10 7 5 100 74 50 Tõ b¶ng ®iÓm nµy tiÕn hµnh x¸c ®Þnh Ktt nh­ sau: Ktt = 1.1. NÕu ®¹t ®­îc 85 ®iÓm trë lªn Ktt = 1.0 NÕu ®¹t sè ®iÓm nhá h¬n 80 nh­ng lín h¬n 70 Ktt = 0.9 NÕu sè ®iÓm nhá h¬n 70 ®iÓm * §èi víi nh÷ng ng­êi cã kÌm theo c¶ tr¸ch nhiÖm qu¶n lý th× b¶ng ®iÓm cã thªm chØ tiªu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý ®ång thêi b¶ng ®iÓm cã sù thay ®æi nh­ sau: STT Tªn tiªu chuÈn Møc 1 Møc 2 Møc 3 1 ChÊt l­îng c«ng viÖc 30 25 20 2 Tr¸ch nhiÖm qu¶n lý 30 25 20 3 Tinh thÇn tr¸ch nhiÖm chung 20 15 10 4 Kh¶ n¨ng s¸ng t¹o trong c«ng viÖc 15 10 5 5 Kû luËt lao ®éng 15 10 5 6 Ngµy c«ng lao ®éng 10 7 5 7 Mèi quan hÖ ®ång nghiÖp 10 7 5 8 130 99 70 Do cã thªm chØ tiªu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý nªn ®iÓm sè còng thay ®æi t¨ng lªn thµnh thang ®iÓm 130. Theo thang ®iÓm nµy hÖ sè thµnh tÝch ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Ktt = 1.1. NÕu cã ®iÓm sè tõ 115 ®Õn 130 Ktt = 1.0 NÕu cã ®iÓm sè nhá h¬n 115 vµ lín h¬n 100 Ktt = 0.9 NÕu sè ®iÓm nhá h¬n 100 ®iÓm §èi víi bé phËn qu¶n lý, tr¸ch nhiÖm qu¶n lý vµ chÊt l­îng qu¶n lý lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng hµng ®Çu, do ®ã hai tiªu chuÈn nµy ®­îc xÕp víi sè ®iÓm t­¬ng ®­¬ng nhau vµ ®iÓm sè còng cao h¬n so víi c¸c tiªu chuÈn kh¸c. T×nh h×nh cô thÓ vÒ c«ng t¸c tr¶ l­¬ng cã ¸p dông Ktt nh­ sau: 1. Tr¶ l­¬ng cho khèi qu¶n lý C«ng t¸c tr¶ l­¬ng hiÖn nay cña C«ng ty cho khèi qu¶n lý vÒ c¬ b¶n lµ phï hîp nh­ng ®Ó tr¶ c«ng lao ®éng s¸t thùc h¬n n÷a ®Ó ®¶m b¶o chÝnh x¸c h¬n tiÒn l­¬ng cña tõng ng­êi lao ®éng ®óng víi nh÷ng g× hä ®· lµm viÖc th× theo em cÇn ph¶i chó ý thªm tíi tinh thÇn, th¸i ®é lµm viÖc, còng nh­ quan hÖ céng t¸c víi ®ång nghiÖp, cÊp trªn, cÊp d­íi. §iÒu nµy chØ cã thÓ thùc hiÖn ®­îc th«ng qua viÖc xÕp lo¹i ®¸nh gi¸ th¸i ®é lµm viÖc cña c¸c c¸ nh©n, tõ ®ã ®­a vµo hÖ sè thµnh tÝch c«ng viÖc, hÖ sè nµy sÏ tÝnh ®­îc vµo tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n nh­ sau: LCBCNV = VÝ dô: Trë l¹i vÝ dô vÒ tiÒn l­¬ng cña bµ NguyÔn ThÞ H¶i tr­ëng phßng tµi vô ch¼ng h¹n: Trong th¸ng i (lµm 26 c«ng) NÕu xÕp ë møc 2: Cã Ktt = 1.0 LCB = x 26 x1.0 = 1.141.163,6® NÕu xÕp ë møc 1: Cã Ktt = 1.1 LCB = x 26 x1.1 = 1.225.800,26® L­¬ng cÊp bËc t¨ng: 1225.800, - 1.141.163,6 = 114.636,66® NÕu xÕp ë møc 3: Cã Ktt = 0.9 LCB = x 26 x 0,9 = 1.027.472,94® L­¬ng cÊp bËc gi¶m: 1.141.636,6 – 1.027.472,94 = 228.327,32 ® Nh­ vËy víi c¸ch ®­a thªm hÖ sè thµnh tÝch c«ng viÖc vµo c«ng t¸c tÝch l­¬ng, sÏ ph¶n ¸nh c«ng b»ng h¬n trong quan hÖ cña tiÒn l­¬ng víi søc lao ®éng, nã sÏ lµ ®éng lùc thóc ®Èy ng­êi lao ®éng nç lùc h¬n, cè g¾ng h¬n ®Ó hoµn thµnh mét c¸ch tèt nhÊt c«ng viÖc cña m×nh. Tuy nhiªn víi ph­¬ng ph¸p nµy thùc sù ®em l¹i hiÖu qu¶ th× c«ng t¸c chÊm ®iÓm ph¶i thùc hiÖn th­êng xuyªn vµ nghiªm tóc. Bªn c¹nh ®ã mét sè chØ tiªu vÉn cßn tÝnh chÊt c¶m tÝnh, ch­a thÓ ®Þnh l­îng mét c¸ch râ rµng nªn viÖc chÊm ®iÓm kh«ng ph¶i lóc nµo còng hoµn thµnh thuËn tiÖn, mµ nã ®ßi hái chÝnh nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c chÊm ®iÓm nµy ph¶i thùc sù nhiÖt t×nh vµ ®óng møc, ph¶n ¸nh chÝnh x¸c nh÷ng g× mµ ng­êi lao ®éng ®ãng gãp. Tõ ®ã lµm cho vai trß cña tiÒn l­¬ng cã ý nghÜa h¬n. Trë thµnh ®ßn bÈy m¹nh h¬n trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp m×nh. 2. Tr¶ l­¬ng ®i häp vµ tr¶ l­¬ng phÐp HiÖn nay C«ng ty thùc hiÖn tr¶ l­¬ng ®i häp vµ ®i phÐp b»ng 100% l­¬ng c¬ b¶n, ®iÒu nµy ch­a thùc sù c«ng b»ng gi÷a nh÷ng ng­êi ®i phÐp vµ ®i häp. Thùc tÕ khi nghØ phÐp ®­îc h­ëng 100% l­¬ng c¬ b¶n lµ ®óng, bëi theo qui ®Þnh hiÖn nay cña nhµ n­íc, mçi n¨m c¸n bé c«ng nh©n viªn ®­îc nghØ 12 ngµy phÐp, sau ®ã cø c«ng t¸c thªm 5 n¨m sÏ ®­îc t¨ng 1 ngµy phÐp. LPhÐp = x NP Víi LphÐp: Lµ ph­¬ng ph¸p cña c¸n bé CNV HCB: HÖ sè cÊp bËc NP: Sè ngµy phÐp VD: Bµ TrÇn ThÞ Ng©n tr­ëng phßng kü thuËt n¨m 2001 nghØ 4 ngµy phÐp, l­¬ng phÐp cña bµ lµ: LPhÐp = x4 = 156.546 ® Víi nh÷ng ng­êi ®i häp, hä kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ vÉn lµm viÖc cho C«ng ty mµ hä cßn ph¶i g¸nh tr¸ch nhiÖm nÆng lÒ h¬n. Cô thÓ hä ph¶i b¸o c¸o, l¾ng nghe ý kiÕn ®Ó chuÈn bÞ phôc vô cho ho¹t ®éng cña bé phËn m×nh. Do ®ã nh÷ng ng­êi ®i häp ph¶i ®­îc h­ëng ®Çy ®ñ quyÒn lîi nh­ nh÷ng ng­êi ®i lµm. C¸ch tÝnh nh­ sau: Lhäp = x Nh Trong ®ã h: HÖ sè hoµn thµnh nhiÖm vô Nh: Sè ngµy nghØ nghØ ®i häp VD: ¤ng §Æng Tr­êng S¬n – Phã phßng kü thuËt cã Hcb = 4,1 , th¸ng 2/2002 ®i häp 2 ngµy. Trong th¸ng 2/2002 C«ng ty cã hÖ sè hoµn thµnh nhiÖm vô h = 0,2. Lhäp = x 2 = 93.927,3® HiÖn nay viÖc xem xÐt n©ng bËc l­¬ng còng lµ vÊn ®Ò ®­îc chó träng hµng n¨m cña C«ng ty, th«ng th­êng nÕu kh«ng vi ph¹m kû luËt th× tõ 2 ®Õn 3 n¨m ®­îc xem xÐt n©ng bËc l­¬ng mét lÇn. ChÝnh s¸ch nµy ®ang ®­îc C«ng ty thùc hiÖn t­¬ng ®èi tèt. §iÒu nµy sÏ lµ nguån cæ vò kh«ng nhá cho ng­êi lao ®éng cè g¾ng h¬n vµ cã niÒm tin vµo C«ng ty ë c¶ hiÖn t¹i còng nh­ t­¬ng lai. 3. Tr¶ l­¬ng cho bé phËn phôc vô Trong thùc tÕ bé phËn phôc vô còng ®ãng vai trß quan träng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, nã kh«ng chØ lµ nh÷ng c¬ së ®¶m b¶o cho nh÷ng qu¸ tr×nh s¶n xuÊt diÔn ra liªn tôc, mµ cßn thóc ®Èy n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, ®¶ m b¶o an toµn vµ hiÖu qu¶ trong s¶n xuÊt. T¹i c«ng ty Sø Th¸i B×nh cã bé phËn phôc vô gåm: + Tæ vËn chuyÓn + Tæ kho + Tæ ®ãng khu©n + Tæ c¬ ®iÖn + Ban b¶o vÖ + Tæ bao gãi + Bé phËn t¹p vô Qu¸ tr×nh thùc tËp kh¶o s¸t vµ nghiªn cøu, em ®­a ra ý kiÕn vÒ viÖc tr¶ l­¬ng bé phËn phôc vô nh­ sau: Chia bé phËn phôc vô thµnh 2 nhãm chÝnh: Nhãm I: Bé phËn phôc vô s¶n xuÊt + Tæ vËn chuyÓn + Tæ kho + Tæ ®ãng khu©n + Tæ c¬ ®iÖn + Tæ bao gãi Nhãm II: Bé phËn phôc vô chung + Ban b¶o vÖ + Bé phËn t¹p vô Nhãm I lµ nhãm phôc vô s¶n xuÊt trùc tiÕp cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt Nhãm II lµ nhãm phôc vô chung. ViÖc chia nhãm nµy nh»m ph©n biÖt hai lo¹i h×nh phôc vô ®Ó trong nh÷ng tr­êng hîp nhÊt ®Þnh C«ng ty cã nh÷ng kho¶n ®·i ngé kh¸c nhau. Do ®Æc ®iÓm cña lo¹i h×nh lao ®éng nµy cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi lao ®éng s¶n xuÊt chØnh, do ®ã cÇn cã nh÷ng c¸h tr¶ l­¬ng ®Ó võa ®¶m b¶o ®­îc mèi liªn hÖ t¸c ®éng qua l¹i gi÷a nh÷ng ng­êi phôc vô vµ nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt chÝnh. Trªn c¬ së ®ã em ®­a vµo hÖ sè thµnh tÝch (Ktt). Tuy nhiªn do tÝnh chÊt c«ng viÖc nªn khi chÊm ®iÓm x¸c ®Þnh Ktt th× bªn c¹nh viÖc tu©n thñ nh÷ng tiªu chuÈn trªn th× cßn ph¶i quan t©m tíi møc ®é phôc vô. Th­íc ®o chÊt l­îng phôc vô nµy dùa vµo ®¸nh gi¸ cña c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiÕp, bëi hä lµ nh÷ng ng­êi ®­îc phôc vô nªn hä sÏ ph¶n ¸nh chÝnh x¸c chÊt l­îng phôc vô. C¸ch tÝnh l­¬ng thùc tÕ còng gièng víi c¸ch tÝnh l­¬ng cho bé phËn qu¶n lý. Riªng tæ c¬ ®iÖn khi ®­a vµo hÖ sè thµnh tÝch (ktt) th× c¸ch tÝnh l­¬ng cô thÓ nh­ sau: LCVi = §GBCV x Qi x Ktt + PCi VD: Trë l¹i tr­êng hîp cña anh L­¬ng V¨n Toµn – tæ c¬ ®iÖn nÕu ngµy 3/2/2002 gi¶i sö anhToµn cã hÖ sè KCL = 0,9 do sè l­îng s¶n phÈm háng nhiÒu khi ®ã. + L­¬ng cÊp bËc th¸ng cña anh Toµn : L = 210.000 x1,85 = 388.500® + Møc s¶n l­îng cña anh Toµn lµ 100.000 s¶n phÈm + §¬n gi¸ c«ng viÖc 15.893/100 = 158,93 ®/ngh×n sp + L­¬ng ngµy 3/2/2002 cña anh Toµn : L = 158,93 x 166 ® = 26.382,38/ngµy ThÊp h¬n so víi tr­íc lµ: 29.308,96 – 26.382,28 = 2.926,58 ®/ngµy §ång thêi víi viÖc ®­a ktt vµo tr¶ l­¬ng, th× C«ng ty lªn th­êng xuyªn cã sù ®iÒu chØnh l¹i møc s¶n l­îng l¹i cho phï hîp. HiÖn nay c«ng t¸c ®Þnh møc lao ®éng kÓ tõ n¨m 97 ch­a cã sù ®iÒu chØnh l¹i mét c¸ch tû mØ vµ chi tiÕt ®Ó ®¶m b¶o chÝnh x¸c h¬n møc s¶n l­îng cho tõng c«ng ®o¹n, do ®ã cÇn cã sù ®iÒu chØnh l¹i cho phï hîp. Víi c¸c tr¶ l­¬ng nh­ vËy sÏ ph¶n ¸nh chÝnh x¸c h¬n mèi quan hÖ tiÒn l­¬ng víi thµnh qu¶ lao ®éng, mÆt kh¸c ®¶m b¶o mèi quan hÖ kh¨ng khÝt gi÷a nh÷ng ng­êi phôc vô víi nh÷ng ng­êi lao ®éng trùc tiÕp. 4. Tr¶ l­¬ng cho bé phËn s¶n xuÊt trùc tiÕp. T¹i C«ng ty Sø Th¸i B×nh, bé phËn lao ®éng trùc tiÕp chiÕm mét tûlÖ gÇn 80%, do ®ã tiÒn l­¬ng cho bé phËn nµy lµ chñ yÕu trong tæng quÜ tiÒn l­¬ng, nªn sù ®¶m b¶o c«ng b»ng vµ chÝnh x¸c lµ mét vÊn ®Ò cã ý nghÜa rÊt lín, nã kh«ng chØ ph¶n ¸nh th¸i ®é ®·i ngé cña C«ng ty víi hä mµ nã cßn thÓ hiÖn tÝnh c«ng b»ng, b×nh ®¼ng trong lao ®éng, ®ång thêi t¹o nguån c¶m høng cho ng­êi lao ®éng. MÆt kh¸c víi C«ng ty, nã cho thÊy tÝnh hiÖu qu¶ trong c«ng t¸c tr¶ l­¬ng lao ®éng, cho thÊy sù hîp lý hay ch­a hîp lý vÒ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. + Trªn c¬ së ®ã tiÒn hµnh tr¶ l­¬ng cã tÝnh tíi hÖ sè thµnh tÝch lµm viÖc (Ktt) cña mçi c¸ nh©n trong tæ, ®iÒu ®ã sÏ thÓ hiÖn cô thÓ nh­ sau: LCNi = §GBCVi x Qi x Ktt + PCCNi VD: ë c«ng ®o¹n “t¹o h×nh” trong s¶n xuÊt b¸ c¬m cã: §GBCV = 16.471®ång/ngh×n c¸i, ngµy 2/2/2002 s¶n xuÊt 1300 c¸i nªn: Do lao ®éng cã hiÖu qu¶ tèt nªn trong th¸ng 2/2002 anh cã Ktt = 1.1. khi ®ã l­¬ng ngµy cña c«ng nh©n c«ng ®o¹n thµnh h×nh lµ: LNgµy CN = 16.471 x 1,3 x 1.1 = 23,553,53 (®ång/ngµy) T¨ng so víi tr­íc lµ: 23.553,53 – 21.412,3 = 2.141,23 ®/ngµy * Bªn c¹nh viÖc ®­a vµo hÖ sè thµnh tÝch th× hiÖn nay ë mét sè c«ng ®o¹n s¶n xuÊt, ®Þnh møc lao ®éng kh«ng cßn phï hîp n÷a, cô thÓ lµ Ýt h¬n 10 so víi n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng nh©n. ViÖc lµm nµy cÇn cã sù quan t©m vµ ®Çu t­ cña ban l·nh ®¹o C«ng ty, nh­ng chÞu tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp lµ phßng lao ®éng tiÒn l­¬ng vµ phßng kü thuËt hä cÇn ph¶i bæ sung thªm nh©n sù vµ nªn ®i häc hái nh÷ng ph­¬ng ph¸p vµ kinh nghiÖm cña nh÷ng n­íc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi. Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ ph©n tÝch em ®· ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn h¬n c«ng t¸c tr¶ c«ng t¸c tr¶ c«ng lao ®éng. Tuy nhiªn ®Ó thùc hiÖn nã kh«ng ph¶i hoµn toµn cã thÓ lµm ngay ®­îc, bëi mçi C«ng ty ®Òu cã nh÷ng kh¶ n¨ng vµ triÓn väng nhÊt ®Þnh, do ®ã mäi vÊn ®Ò sÏ ®­îc xem xÐt vµ quyÕt ®Þnh cho phï hîp. III. Hoµn thiÖn c«ng t¸c tiÒn th­ëng t¹i C«ng ty Sø Th¸i B×nh 1. Th­ëng tõ lîi nhuËn. Víi ng­êi lao ®éng tiÒn th­ëng lµ mét kho¶n thu nhËp thªm mét niÒm tù hµo v× thµnh qu¶ lao ®éng cña m×nh, do ®ã mét mÆt ®éng viªn vÒ vËt chÊt, mÆt kh¸c l¹i ®ãng vai trß ®éng viªn vÒ tinh thÇn cho ng­êi lao ®éng. Hµng n¨m c¨n cø vao lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh, C«ng ty tiÕn hµnh chia th­ëng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. Tuy nhiªn, dï lµ tiÒn th­ëng th× tÝnh c«ng b»ng lu©n ®ãng vai trß thiÕt yÕu quan träng, bëi ®iÒu ®ã d¸nh dÊu thµnh qu¶ lao ®éng còng nh­ sù cè g¾ng cña tõng ng­êi. Trªn c¬ së ®ã qua qu¸ tr×nh xem xÐt em thÊy c¸ch chia th­ëng tõ lîi nhuËn cña C«ng ty vÒ c¬ b¶n lµ phï hîp, nh­ng ®Ó hoµn thiÖn h¬n em xin bæ sung mét sè gi¶i ph¸p sau: * VÒ viÖc xÕp lo¹i lao ®éng ®Ó chia th­ëng nªn tiÕn hµnh tû mû h¬n. Cô thÓ lµ trªn c¬ së nh÷ng tiªu chuÈn ®· x©y dùng ®Ó x¸c ®Þnh hÖ sè chÊt thµnh tÝch (ktt) sÏ tiÕn hµnh x©y dùng hÖ sè th­ëng cho tõng c¸ nh©n nh­ sau: B­íc 1: Cô thÓ theo c¸ch tÝnh ®iÓm trªn trong th¸ng xÕp lo¹i nh­ sau: * Lo¹i A: §¹t tõ 85 ®iÓm trë lªn * Lo¹i B: §¹t tõ 70 ®iÓm ®Õn 85 ®iÓm * Lo¹i C: Nhá h¬n 70®iÓm Riªng víi bé phËn qu¶n lý viÖc tÝnh ®iÓm ph©n lo¹i nh­ sau : * Lo¹i A: §¹t tõ 115 ®iÓm trë lªn * Lo¹i B: §¹t tõ 100 ®iÓm ®Õn 114 ®iÓm * Lo¹i C: Nhá h¬n 100 ®iÓm B­íc 2: TÝnh tæng c¸c lo¹i A, B, C cña tõng ng­êi lao ®éng trong n¨m. VÝ dô trong n¨m c«ng nh©n A cã 8 th¸ng lo¹i A, 3 th¸ng lo¹i B, 1 th¸ng lo¹i C. B­íc 3: TiÕn hµnh chÊm ®iÓm cho tõng møc A, B, C ®Ó ph©n h¹ng thµnh tÝch. Cô thÓ nh­ sau: * 3 ®iÓm: §èi víi th¸ng lo¹i A * 2 ®iÓm: §èi víi th¸ng lo¹i B * 1 ®iÓm: §èi víi th¸ng lo¹i C B­íc 4: Tæng hîp ®iÓm ®Ó ph©n h¹ng nh­ sau: * Tõ 33 ®Õn 36 ®iÓm xÕp h¹ng 1 * Tõ 29 ®Õn 32 ®iÓm xÕp h¹ng 2 * Nhá h¬n 29 ®iÓm xÕp h¹ng 3 B­íc 5: X¸c ®Þnh hÖ sè th­ëng cho tõng h¹ng * H¹ng 1: HÖ sè th­ëng lµ 1.1 * H¹ng 2: HÖ sè th­ëng lµ 1.0 * H¹ng 3: HÖ sè th­ëng lµ 0.9 C¸c chÕ ®é th­ëng nµy lµ c¨n cø ®Ó chia th­ëng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, nã ®­îc ph¶n ¸nh vµo c«ng thøc chia th­ëng d­íi d¹ng hÖ sè th­ëng (Ht) Nªn thay ®æi l¹i phÇn tiÒn th­ëng cho nh÷ng lao ®éng hîp ®ång ng¾n h¹n hoÆc míi lµm viÖc. Cô thÓ lµ víi nh÷ng ng­êi nµy vÉn tÝnh th­ëng cho hä nh­ nh÷ng ngµy c«ng nh©n kh¸c nh­ng cã thÓ cho hä nhËn b»ng tõ 60% ®Õn 80% so víi nh÷ng c«ng nh©n chÝnh hoÆc hîp ®ång dµi h¹n. §iÒu nµy mét mÆt t¹o khuyÕn khÝch nh÷ng ng­êi lao ®éng míi, hä thÊy ®­îc sù ®·i ngé cña C«ng ty ®èi víi hä, mÆt kh¸c sÏ t¹o dùng lßng tù tin trung thµnh cña nh÷ng ng­êi míi ®èi víi C«ng ty. 2. Th­ëng s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt. Lµ mét C«ng ty s¶n xuÊt vµ kinh doanh mÆt hµng sø, C«ng ty ®ang ph¶i ®øng tr­íc rÊt nhiÒu th¸ch thøc do ph¶i c¹nh tranh víi nh÷ng doanh nghiÖp cïng ngµnh, mÆt kh¸c ph¶i tõng ngµy tõng giê kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, c¶i tiÕn mÉu m·, gi¶m chi phÝ, t¨ng l¬i nhuËn ®Ó phôc vô ngµy cµng tèt h¬n nhu cÇu, thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng. Tr­íc t×nh h×nh ®ã C«ng ty ®· kh«ng ngõng nç lùc b»ng nhiÒu gi¶i ph¸p kh¸c nhau mµ trong ®ã ®Æc chó träng t¸i viÖc ®Çu t­ chiÒu s©u, c¶i tiÕn c«ng nghÖ cïng nh÷ng chÝnh s¸ch khen th­ëng cho nh÷ng ng­êi cã s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt. Thùc tÕ qua qua qu¸ tr×nh ph©n tÝch ®¸nh gi¸ h×nh thøc th­ëng do s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt cña C«ng ty Sø Th¸i B×nh, vÒ c¬ b¶n tèt, b¶o ®¶m ®­îc tÝnh c«ng b»ng trong tiÒn th­ëng. Tuy nhiªn, hiÖn nay c«ng ty ®ang ¸p dông tû lÖ th­ëng lµ 8% gi¸ trÞ lµm lîi, tû lÖ nµy lµ thÊp so víi qui ®Þnh hiÖn nay. Nªn em ®Ò nghÞ c«ng ty nªn thay ®æi tû lÖ nµy lªn Ýt nhÊt lµ 5%, trong 5% dµnh 1% cho bé phËn xÐt th­ëng s¸ng kiÕn. Khi ®ã sÏ ®¶m b¶o vai trß ®éng viªn khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng h¬n n÷a trong viÖc ph¸t huy nh÷ng s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt cña m×nh, ®ång thêi cã mét phÇn ­u ®·i ®èi víi nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c xÐt th­ëng s¸ng kiÕn còng sÏ lµm cho c«ng viÖc xÐt th­ëng s¸ng kiÕn ®­îc nhanh gän vµ thuËn tiÖn. 3. Ph­¬ng h­íng cac môc tiªu chung cña c«ng ty. Tr­íc bèi c¶nh th¸ch thøc cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c«ng ty sø Th¸i B×nh vÉn tõng b­íc kh¼ng ®Þnh uy thÕ vµ vÞ trÝ cña m×nh trªn thÞ tr­êng. Thøc tÕ chøng minh trong nh÷ng n¨m qua c«ng ty ®· ph¸t triÓn kh«ng ngõng tõng b­íc n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, më réng quy m« s¶n xuÊt, thu hót nh©n c«ng, n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, cô thÓ lµ tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n viªn ®­îc t¨ng dÇn qua c¸c n¨m, ®iÒu ®ã ®· ®¸nh dÊu mét sù h×nh thµnh m¹nh mÏ trong giai ®o¹n hiÖn nay. B­íc vµo thêi kú nµy c«ng ty ®· kh«ng ngõng triÓn khai nh÷ng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn trong t­¬ng lai ®Ó më réng quy m« vÞ trÝ cña c«ng ty, võa thu hót lao ®éng, n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt cho ng­êi lao ®éng th«ng qua tiÒn l­¬ng cña hä. KÕt luËn Víi sù cè g¾ng häc hái , nghiªn cøu vµ cô thÓ ho¸ c¸c kiÕn thøc ®· ®­îc häc ë tr­êng , nh»m gãp phÇn vµo viÖc hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ , tr¶ l­¬ng theo thêi gian g¾n víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ë C«ng ty sø Th¸i B×nh em m¹nh d¹n ®­a ra mét sè ý kiÕn ®Ó gi¶i quyÕt ph©n nµo nh÷ng lÜnh vùc mµ c«ng ty cßn thiÕu sãt . Tuy nhiªn do tr×nh ®é cßn nhiÒu h¹n chÕ , kinh nghiÖm, kiÕn thøc vÒ thùc tÕ tÝch luü cßn Ýt ái nªn bµi viÕt kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai xãt. C¸c gi¶i ph¸p nµy míi lµ nh÷ng suy nghÜ b­íc ®Çu cÇn ph¶i ®­îc tiÕp tôc nghiªn c­ó ®Ó hoµn thiÖn h¬n . Em rÊt mong ®­îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n Môc lôc