Khóa luận EU, thị trường tiềm năng cho xuất khẩu thủy sản Việt nam trong những năm tới

Mục lục Danh mục bảng biểu 1 Danh mục các từ viết tắt 2 Lời nói đầu 3 Chương I 5 Tổng quan về ngành thủy sản và các thị trường xuất khẩu lớn của thủy sản Việt nam I. Đặc điểm và vai trò của ngành thủy sản Việt Nam 5 1. Lợi thế của ngành thủy sản Việt Nam 5 2. Vai trò của ngành thủy sản trong nền kinh tế quốc dân 7 II. Tình hình xuất khẩu thuỷ sản của Việt nam trong thời gian gần đây. 14 1. Về giá trị và tốc độ phát triển 14 2. Về cơ cấu sản phẩm xuất khẩu 15 3. Giá cả và hiệu quả xuất khẩu của thủy sản Việt Nam 17 4. Các quy định hiện hành liên quan đến xuất khẩu thuỷ sản 18 III. Một số thị trường xuất khẩu thủy sản lớn của Việt Nam 26 1. Thị trường Nhật Bản 27 2. Thị trường Mỹ 29 3. Thị trường Đông á 31 4. Thị trường Châu Âu 33 Chương II 35 Thực trạng xuất khẩu của thuỷ sản Việt nam sang EU trong những năm qua I. Giới thiệu chung về thị trường EU 35 1. Đặc điểm chung về kinh tế, chính trị và mức sống dân cư 35 2. Các đặc điểm chung liên quan đến việc tiêu dùng mặt hàng thủy sản 37 3. Những yêu cầu của EU về chất lượng sản phẩm thuỷ sản nhập khẩu 43 4. Giới thiệu về các thị trường nhập khẩu thuỷ sản của EU 50 II - Thực trạng XKTS của Việt nam sang EU giai đoạn 1997 - 2002 54 1. Về giá trị và tốc độ phát triển 54 2. Về cơ cấu thị trường EU nhập khẩu thuỷ sản của Việt nam 55 3. Về cơ cấu mặt hàng thủy sản Việt nam xuất khẩu vào EU 57 4. Về tình hình thực hiện các quy định của EU về an toàn thực phẩm. 59 III. Đánh giá kết quả hoạt động XKTS sang EU giai đoạn 1997-2000 62 1. Những kết quả đạt được 62 2. Những khó khăn, tồn tại cần khắc phục 64 3. Các vấn đề đặt ra với hàng thuỷ sản xuất khẩu của Việt Nam sang EU 67 Chương III 70 Định hướng và những giải pháp nhằm đẩy mạnh xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam sang EU trong những năm tới. I. Định hướng và mục tiêu phát triển XKTS 72 1. Định hướng phát triển xuất khẩu thuỷ sản 72 2. Mục tiêu phát triển xuất khẩu thủy sản 75 II. Những giải pháp nhằm đẩy mạnh xuất khẩu thuỷ sản sang EU trong những năm tới. 79 1. Những giải pháp chủ yếu đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản sang EU 79 2. Một số giải pháp tài chính tín dụng khuyến khích XKTS sang EU 84 3. Các giải pháp khác nhằm đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản sang EU 87 Kết luận 91 Phụ lục 01 92 Danh mục tài liệu tham khảo 96 Lời nói đầu Ngày nay, với mọi quốc gia, dù trình độ phát triển kinh tế và khoa học kỹ thuật đạt đến mức độ nào đi chăng nữa, dù tài nguyên thiên nhiên phong phú và giàu có đến đâu thì hoạt động xuất khẩu vẫn giữ vai trò hết sức quan trọng. Có thể nói, xuất khẩu đã trở thành yếu tố sống còn và không thể thiếu của mỗi quốc gia. Đối với Việt Nam, xuất khẩu thực sự có ý nghĩa chiến lược trong sự nghiệp xây dựng và phát triển kinh tế. Xuất khẩu là tiền đề vững chắc để công nghiệp hoá đất nước và là mũi nhọn ưu tiên trong nền kinh tế quốc dân. Đảng ta đã nhiều lần khẳng định tầm quan trọng đặc biệt của hoạt động xuất khẩu và coi đó là một trong ba chương trình kinh tế lớn. Có đẩy mạnh xuất khẩu, mở cửa ra thị trường thế giới mới có điều kiện thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội và ổn định đời sống nhân dân. Trong nhiều năm trở lại đây, thủy sản luôn là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Giá trị xuất khẩu của ngành này đóng góp không nhỏ vào tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước nói riêng và sự tăng trưởng kinh tế của cả đất nước nói chung. Văn kiện đại hội đảng IX đã khẳng định rõ: “Phát huy lợi thế về thủy sản, tạo thành một ngành kinh tế mũi nhọn của cả nước trong thế kỉ 21, vươn lên hàng đầu trong khu vực ”. Với phương trâm đa dạng hoá mặt hàng, đa phương hoá thị trường trong xuất khẩu, thì việc đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản sang thị trường EU là một vấn đề tất yếu. Bởi Liên minh châu Âu đã và đang chứng minh cho thế giới thấy sự liên kết ngày càng sâu sắc của toàn khối cùng những thành tựu kinh tế, chính trị, xã hội rõ nét. 01/05/2004, EU sẽ kết nạp thêm 10 thành viên mới và khi đó EU sẽ trở thành khu vực kinh tế lớn nhất thế giới với 25 thành viên và 450 triệu dân cư. Chính vì thế, EU được coi là thị trường chiến lược trong hoạt động xuất khẩu của Việt Nam nói chung và mặt hàng thủy sản nói riêng. Hơn thế nữa, trong tình hình hiện nay khi mà nhập khẩu thủy sản của thị trường Nhật Bản có dấu hiệu chững lại và Mỹ đặt ra những quy định pháp lý không thống nhất gây khó khăn cho hàng xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang thị trường này thì việc đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản sang thị trường rộng lớn EU sẽ là một giải pháp mang tính chiến lược. Xuất khẩu thủy sản sang EU là một nhân tố cần thiết để chúng ta tận dụng các nguồn lực trong nước một cách triệt để và có hiệu quả hơn, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Xuất phát từ nhận thức trên đây, cũng như vai trò to lớn của xuất khẩu thủy sản trong cơ cấu xuất khẩu của nước ta, tôi đã chọn đề tài “EU, thị trường tiềm năng cho xuất khẩu thủy sản Việt nam trong những năm tới” để viết khoá luận tốt nghiệp. Khoá luận này nghiên cứu một cách tổng thể về tình hình xuất khẩu thủy sản của Việt Nam trong thời gian vừa qua, đánh giá những tiềm năng to lớn của thị trường này và trên cơ sở đó đề xuất những giải pháp thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả xuất khẩu của hàng thủy sản Việt Nam sang EU. Khoá luận được thực hiện dựa trên phương pháp so sánh, tổng hợp và phân tích, kết hợp những kết quả thống kê với vận dụng lý luận làm sáng tỏ các vấn đề nghiên cứu. Đồng thời, khoá luận vận dụng các quan điểm, đường lối, chính sách phát triển kinh tế của Đảng và Nhà nước nhằm khái quát hoá, hệ thống hoá các kết quả nghiên cứu. Khoá luận kết cấu gồm có 3 chương: Chương 1: Tổng quan về ngành thủy sản và các thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam. Chương 2: Thực trạng xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang EU trong những năm qua. Chương 3: Định hướng và những giải pháp nhằm đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang EU trong những năm tới. Do trình độ cũng như thời gian nghiên cứu có hạn, nên khoá luận khó tránh khỏi những thiếu sót. Tôi rất mong có được sự đóng góp của các thầy cô giáo cùng bạn đọc để khoá luận được hoàn thiện hơn. Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc tới tập thể cán bộ Ban nghiên cứu thị trường thuộc Viện nghiên cứu Thương mại đã tạo mọi điều kiện để tôi hoàn thành khoá luận này, đặc biệt là sự hướng dẫn, giúp đỡ, chỉ bảo nhiệt tình, qúy báu của Thạc sĩ – Phạm Thị Hồng Yến để khoá luận được hoàn chỉnh hơn.

99 trang | Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1553 | Lượt tải: 0

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Khóa luận EU, thị trường tiềm năng cho xuất khẩu thủy sản Việt nam trong những năm tới, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh lµm cho hµng xuÊt khÈu cña ViÖt nam cha cã ®îc chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ trêng EU lµ do chÊt lîng s¶n phÈm cha cao, mÉu m· kh«ng hÊp dÉn vµ nguån cung cÊp kh«ng æn ®Þnh. Nhng hiÖn nay, hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, chÕ biÕn thñy s¶n ViÖt Nam ®· nhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña viÖc ¸p dông c¸c tiªu chuÈn qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm ®Ó cã thÓ cã ®îc vÞ trÝ trªn thÞ trêng thÕ giíi, do vËy, hä ®ang kh«ng ngõng tù n©ng cÊp, hoµn thiÖn ®Ó ®¹t ®îc yªu cÇu b¹n hµng ®Ò ra. Víi viÖc ngµy cµng nhiÒu doanh nghiÖp ®ñ tiªu chuÈn xuÊt khÈu vµo EU, ViÖt Nam hoµn toµn cã thÓ hy väng nh÷ng tÊm g¬ng nµy sÏ ®îc nh©n réng trong ngµnh thñy s¶n. Mét khi ®· ®îc EU c«ng nhËn th× còng sÏ kh«ng khã kh¨n g× cho c¸c doanh nghiÖp nµy khi x©m nhËp vµo c¸c thÞ trêng lín kh¸c, do tiªu chuÈn cña EU ®îc ®¸nh gi¸ rÊt cao trªn thÞ trêng thÕ giíi. §èi víi vÊn ®Ò c¸c ®èi thñ c¹nh tranh, trong giai ®o¹n tíi (kho¶ng tõ nay ®Õn 2004), khi ViÖt Nam vÉn ®îc hëng chÕ ®é u ®·i thuÕ quan phæ cËp GSP cña EU th× mét sè níc thuéc ASEAN vµ Trung Quèc do cã tr×nh ®é ph¸t triÓn cao h¬n ViÖt nam sÏ bÞ lo¹i ra khái danh s¸ch ®îc hëng GSP cña EU. Do ®ã, cã héi ®Ó ViÖt Nam t¨ng nhanh kim ng¹ch xuÊt khÈu thñy s¶n sang EU lµ rÊt lín khi lîi thÕ c¹nh tranh t¬ng ®èi t¹m thêi thuéc vÒ chóng ta. Nhng sau ®ã, khi EU huû bá hoµn toµn chÕ ®é h¹n ng¹ch vµ GSP ®èi víi hµng cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn th× c¸c th¸ch thøc sÏ ®Õn víi ViÖt nam nhiÒu h¬n. Tuy vËy, vÉn cã thÓ ®¸nh gi¸ triÓn väng xuÊt khÈu cña ngµnh thñy s¶n ViÖt Nam sang thÞ trêng EU lµ hÕt søc kh¶ quan v× ®©y lµ ngµnh mµ ViÖt Nam chñ ®éng ®îc c¶ kh©u nguyªn liÖu vµ chÕ biÕn. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt khÈu còng nh n¨ng lùc c¹nh tranh cña mÆt hµng thñy s¶n nãi chung vµ sang thÞ trêng EU nãi riªng, cÇn cã sù phèi hîp ®ång bé gi÷a c¸c ngµnh c¸c cÊp, sù hç trî tõ phÝa chÝnh phñ còng nh sù kh«ng ngõng hoµn thiÖn vÒ mäi mÆt cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thñy s¶n. Theo kÕ ho¹ch ®Æt ra cho ngµnh thñy s¶n, kim ng¹ch xuÊt khÈu n¨m 2005 dù kiÕn ®¹t 2,5 tû USD vµ 3,5 tû USD vµo n¨m 2010. Víi nh÷ng g× ngµnh thñy s¶n ®¹t ®îc trong nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m 2003, c¸c con sè trªn hoµn toµn cã triÓn väng thùc hiÖn ®îc nÕu ViÖt Nam tiÕn hµnh tèt c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao søc c¹nh tranh vµ d¶m b¶o sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Ch¬ng III cña kho¸ luËn nµy sÏ tËp trung tr×nh bµy vÒ c¸c môc tiªu, ph¬ng híng mµ chÝnh phñ ®Ò ra cho ngµnh Thñy s¶n vµ mét sè gi¶i ph¸p ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp ®¹t ®îc c¸c chØ tiªu ®ã. Ch¬ng III : ®Þnh Híng vµ Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam sang EU trong nh÷ng n¨m tíi. I. §Þnh híng vµ môc tiªu ph¸t triÓn xuÊt khÈu thñy s¶n trong nh÷ng n¨m tíi. §Þnh híng ph¸t triÓn xuÊt khÈu thñy s¶n HiÖn nay, §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· nhËn thøc ®îc vai trß to lín cña ngµnh thñy s¶n trong nÒn kinh tÕ nãi chung vµ trong xuÊt khÈu nãi riªng. ChÝnh v× vËy, nh÷ng quan ®iÓm c¬ b¶n ®· ®îc ®Ò ra ®Ó ph¸t triÓn xuÊt khÈu thñy s¶n trong gia ®o¹n 2000-2005 ®ã lµ: + Thùc hiÖn ®êng lèi c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa trong nghÒ c¸ víi m«i trêng kinh tÕ më, tÝch cùc vµ chñ ®éng trong xu thÕ hßa nhËp quèc tÕ, lÊy xuÊt khÈu thñy s¶n lµ mòi nhän, tiÕp tôc chuyÓn ®æi c¬ cÊu nghiªng vÒ xuÊt khÈu, võa khai th¸c tiÒm n¨ng nguån lîi cã hiÖu qu¶, võa qu¶n lý b¶o vÖ m«i trêng, ph¸t triÓn t¸i t¹o nguån lîi ®Ó duy tr× tèc ®é t¨ng trëng cao cña kinh tÕ thñy s¶n, t¹o kh¶ n¨ng tÝch lòy nhanh chãng trong néi bé ngµnh, ®ång thêi ®ãng gãp ngµy cµng nhiÒu h¬n cho nÒn kinh tÕ quèc d©n. + Ph¸t triÓn kinh tÕ thñy s¶n theo tuyÕn, theo vïng sinh th¸i nh»m ph¸t huy lîi thÕ ®Æc thï, t¹o thµnh hÖ thèng liªn hoµn gi÷a c¸c kh©u khai th¸c-nu«i trång-chÕ biÕn-tiªu thô- c¬ khÝ hËu cÇn dÞch vô, víi sù phèi hîp liªn ngµnh, gi÷a kinh tÕ Trung ¬ng víi kinh tÕ ®Þa ph¬ng theo mét quy ho¹ch thèng nhÊt, b¶o ®¶m ph¸t triÓn æn ®Þnh, bÒn v÷ng. + Huy ®éng mäi nguån lùc trong vµ ngoµi níc, mäi thµnh phÇn kinh tÕ, trong ®ã kinh tÕ Nhµ níc cïng kinh tÕ tËp thÓ gi÷ vai trß nÒn t¶ng. KhuyÕn khÝch c¸c chñ vùa, chñ thuyÒn, chñ trang tr¹i, chñ hé m¹nh d¹n bá vèn ®Çu t s¶n xuÊt kinh doanh nghÒ c¸, ®a nghÒ c¸ nh©n d©n ph¸t triÓn trªn c¬ së mét nÒn c«ng nghÖ tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i. + Ph¸t triÓn kinh tÕ thñy s¶n g¾n liÒn víi x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt h¹ tÇng vµ gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi n«ng th«n ven biÓn, h¶i ®¶o, t¹o nhiÒu viÖc lµm, t¨ng thu nhËp, n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n, n¨ng cao d©n trÝ, båi dìng ®µo t¹o nguån nh©n lùc, gi÷ v÷ng trËt tù x· héi, x©y dùng c¸c lµng c¸ v¨n minh, giµu ®Ñp. + Ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi thñy s¶n g¾n kÕt víi yªu cÇu an ninh vµ quèc phßng kÕt hîp víi c¸c ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ biÓn vµ h¶i ®¶o; t¹o ra nh÷ng c¬ së hËu cÇn dÞch vô thuËn lîi cho nh©n d©n s¶n xuÊt an toµn, phßng tr¸nh thiªn tai. + Kh«ng ngõng t¨ng phÇn ®ãng gãp cña ngµnh thñy s¶n vµo c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Êt níc. T¨ng cêng kh¶ n¨ng thu ngo¹i tÖ cho ®Êt níc, ®¸p øng ngµy cµng nhiÒu mÆt hµng thñy s¶n phong phó cho nhu cÇu thñy s¶n néi ®Þa gãp phÇn ®¶m b¶o an toµn thùc phÈm. + Thóc ®Èy x©y dùng vïng ven biÓn, h¶i ®¶o thµnh vïng ph¸t triÓn n¨ng ®éng, më cöa thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, gãp phÇn cïng c¸c vïng kh¸c trong c¶ níc ph¸t triÓn vµ t¨ng cêng kh¶ n¨ng hîp t¸c, ®Êu tranh gi÷ v÷ng an ninh, chñ quyÒn ®Êt níc. + T¹o nhiÒu c¬ héi cã viÖc lµm vµ t¨ng thu nhËp, n©ng cao møc sèng cña c¸c céng ®ång d©n c sèng dùa vµo nghÒ c¸, c¶i thiÖn ®êi sèng cho ng d©n. N©ng cÊp vµ tõng bíc hiÖn ®¹i hãa c¬ së h¹ tÇng hËu cÇn dÞch vô nghÒ c¸, x©y dùng n«ng th«n lµng c¸ giµu ®Ñp, v¨n minh. B¶ng 14. C¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch chñ yÕu n¨m 2003 I. Tæng s¶n lîng thñy s¶n 2.490.000 tÊn - Khai th¸c thñy s¶n 1.400.000 tÊn - NTTS vµ khai th¸c néi ®Þa 1.090.000 tÊn II. Kim ng¹ch XKTS 2,25- 2,3 tû USD III. DiÖn tÝch mÆt níc NTTS 1.000.000 ha IV. Vèn ®Çu t XDCB 6.001 tû ®ång V. Nép ng©n s¸ch Nhµ níc 1.800 tû ®ång Nguån: Trung t©m th«ng tin Bé Thñy S¶n-2002 Bªn c¹nh ®ã, §¶ng vµ Nhµ níc còng ®Æt ra ®Þnh híng cho tõng lÜnh vùc nh sau: + §èi víi vÊn ®Ò khai th¸c thñy s¶n: hîp lý hãa khai th¸c thñy s¶n, bao gåm ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ khai th¸c h¶i s¶n xa bê vµ ®iÒu chØnh hîp lý nghÒ c¸ ven bê; võa khai th¸c, võa b¶o vÖ, ph¸t triÓn vµ t¸i t¹o nguån lîi, ®¶m b¶o ph¸t triÓn nghÒ c¸ æn ®Þnh, bÒn v÷ng. Më réng hîp t¸c víi níc ngoµi ®Ó du nhËp c«ng nghÖ míi, thóc ®Èy khai th¸c h¶i s¶n xa bê vµ tiÕn tíi nghÒ c¸ viÔn d¬ng. X©y dùng ®ång bé ngµnh c«ng nghiÖp khai th¸c h¶i s¶n (®éi tµu, bÕn, c¶ng c¸, c¬ khÝ ®ãng, söa ch÷a tµu thuyÒn, dÖt líi, dÞch vô hËu cÇn an toµn trªn biÓn...), trong mèi quan hÖ thèng nhÊt víi c¸c lÜnh vùc kh¸c, c¸c ngµnh nghÒ kh¸c. + VÒ vÊn ®Ò nu«i trång thñy s¶n: ®Èy m¹nh nu«i trång thñy s¶n lµ mét híng ph¸t triÓn chiÕn lîc; t¹o ra bíc ngoÆt lín trong lÜnh vùc nu«i trång, ®Æc biÖt lµ nu«i biÓn. X©y dùng c¸c vïng nu«i c«ng nghiÖp tËp trung ë nh÷ng vïng ®iÒu kiÖn sinh th¸i cho phÐp; ®ång thêi më réng diÖn tÝch mÆt níc nu«i trång thñy s¶n ë c¸c vïng eo, vông, vÞnh ven biÓn, c¸c vïng cßn hoang hãa, vïng s©u, vïng xa, ruéng tròng... TËp trung mäi lùc lîng nghiªn cøu vµ du nhËp c«ng nghÖ míi t¹o ®îc bé gièng nu«i thñy s¶n cã chÊt lîng cao. + VÊn ®Ò chÕ biÕn thñy s¶n xuÊt khÈu: Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn theo híng chiÕn lîc s¶n phÈm vµ ®Þnh híng thÞ trêng, gia t¨ng gi¸ trÞ th¬ng m¹i. Khai th¸c vµ sö dông tèi u nguån nguyªn liÖu (kÓ c¶ nguyªn liÖu nhËp khÈu), hÕt søc coi träng c«ng nghÖ b¶o qu¶n sau thu ho¹ch. Quy ho¹ch l¹i vµ n©ng cÊp hÖ thèng c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn thñy s¶n. §Çu t nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn mÆt hµng míi. T¨ng cêng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng kiÓm tra chÊt lîng vµ vÖ sinh thñy s¶n. §Èy m¹nh chÕ biÕn, kinh doanh vµ chó träng n©ng cao chÊt lîng, ®a d¹ng hãa c¸c mÆt hµng thñy s¶n tiªu thô néi ®Þa phôc vô nh©n d©n, nhÊt lµ c¸c vïng s©u, vïng xa. + VÒ lÜnh vùc c¬ khÝ hËu cÇn dÞch vô nghÒ c¸ : Ph¸t triÓn lÜnh vùc c¬ khÝ hËu cÇn dÞch vô nghÒ c¸ theo híng võa ®Çu t cñng cè n©ng cÊp, kÕt hîp chÆt chÏ víi viÖc chuyÓn ®æi qu¶n lý c¸c c¬ së hiÖn cã, võa x©y dùng c¸c c¬ së míi hiÖn ®¹i, b¶o ®¶m ®ñ n¨ng lùc phôc vô hiÖu qu¶ cho ®¸nh b¾t, nu«i trång, chÕ biÕn, th¬ng m¹i thñy s¶n... trong thêi kú c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa. Cñng cè hÖ thèng ®ãng söa tµu c¸ vµ c¸c dÞch vô c¬ khÝ hµng h¶i, líi cô cho tµu c¸. X©y dùng c¬ së h¹ tÇng cÇu c¶ng, bÕn c¸, chî c¸ g¾n liÒn víi ph¸t triÓn n«ng th«n, lµng c¸. B¶ng 15. C¸c chØ tiªu quy ho¹ch c¬ b¶n ®Õn 2010 ChØ tiªu 1995 2000 2005 2010 GDP (100 tû VND) 6.664 12,6 28,8 57,6 Tæng s¶n lîng thñy s¶n (1000 tÊn) 1.414,590 (459,95) 1.600 (600) 1.900 (800) 2400 (1.200) B×nh qu©n thñy s¶n tiªu thô néi ®Þa (kg/ngêi/n¨m) 13,5 14 14,5 16 Kim ng¹ch xuÊt khÈu (triÖu USD) 550 1.100 1.800 2700-3000 Nguån:Trung t©m th«ng tin Bé Thñy s¶n 2002 Ghi chó: Sè liÖu trong ngoÆc chØ s¶n lîng nu«i trång thñy s¶n 2. Môc tiªu ph¸t triÓn xuÊt khÈu thñy s¶n Trªn c¬ së nh÷ng thµnh tùu kü thuËt ®· ®¹t ®îc cña ngµnh thñy s¶n trong nh÷ng n¨m trë l¹i ®©y, ngµnh Thñy s¶n ®· ®· ®Ò ra môc tiªu vµ ph¬ng híng xuÊt khÈu trong n¨m tíi víi hy väng thu ®îc nh÷ng kÕt qu¶ cao nhÊt vµ tiÕp tôc ®a ngµnh thñy s¶n thµnh ngµnh kinh tÕ mòi nhän trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, t¹o thªm nhiÒu viÖc lµm, gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. Môc tiªu ®Ò ra lµ ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ngµnh thñy s¶n, thùc hiÖn chuyÓn ®æi m¹nh mÏ c¬ cÊu kinh tÕ, b¶o ®¶m t¨ng trëng bÒn v÷ng ®Õn n¨m 2005 ®¹t tæng s¶n lîng thñy s¶n 2,45 triÖu tÊn vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu 2,5-2,7 tû USD. §ång thêi, ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ khai th¸c còng nh chÕ biÕn s¶n phÈm thñy s¶n, c¸c doanh nghiÖp cÇn g¾n chÕ biÕn, xuÊt khÈu thñy s¶n víi nu«i trång, khai th¸c, b¶o qu¶n nguyªn liÖu vµ tiªu thô s¶n phÈm, t¹o c¬ së v÷ng ch¾c cho s¶n xuÊt vµ khai th¸c cã hiÖu qu¶ tiÒm n¨ng thñy s¶n, n©ng cao chÊt lîng, gi¶m gi¸ thµnh, t¨ng tÝch lòy ®Ó t¸i s¶n xuÊt më réng, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh, gi÷ v÷ng vµ ph¸t triÓn thÞ trêng tiªu thô hµng thñy s¶n ViÖt Nam. Mét sè môc tiªu cô thÓ ®èi víi tõng lÜnh vùc mµ ngµnh ®Ò ra lµ: * Khai th¸c thñy s¶n B¶ng 16. ChØ tiªu quy ho¹ch c¸c lÜnh vùc khai th¸c h¶i s¶n ®Õn n¨m 2010 ChØ tiªu Sè liÖu 1995 N¨m 2000 N¨m 2005 N¨m 2010 NL NK Tæng NL NK Tæng NL NK Tæng Sè lîng tµu c¸ (1000 chiÕc) 68(64,4 tµu nhá vµ 3,4 tµu lín) 62 4,2 66,2 56 4,8 60,8 50 5,4 55,4 C«ng suÊt ®¸nh b¾t (1000 tÊn) 1500 1000 455 1455 1000 600 1600 1000 750 1750 S¶n lîng ®¸nh b¾t (1000 tÊn) 943,435 700 300 1000 700 400 1100 700 500 1200 Lao ®éng (ngêi) 446,615 434 50,4 484,4 392 57,6 449,6 350 64,8 414,8 Nguån: T¹p chÝ khoa häc c«ng nghª Bé Thñy s¶n 5/2002 Ghi chó: NL: nghÒ léng, NK: nghÒ kh¬i VÒ c¬ cÊu ®éi tµu Toµn ngµnh phÊn ®Êu ®éi tµu khai th¸c gÇn bê ®Õn n¨m 2010 cã sè lîng kho¶ng 50.000 chiÕc, tæng c«ng suÊt 1 triÖu CV, c«ng suÊt trung b×nh lµ 20 CV/ tµu. §éi tµu khai th¸c xa bê ®Õn n¨m 2010 phÊn ®Êu cã sè lîng 5400 chiÕc víi tæng c«ng suÊt lµ 750.000 CV, trung b×nh 135 CV/ tµu, s¶n lîng íc tÝnh lµ 500.000 tÊn. Ngoµi ®éi tµu khai th¸c, cÇn tæ chøc ®éi tµu dÞch vô, cung øng, mua gom, chÕ biÕn vµ tµu vËn t¶i l¹nh ®Ó hç trî nghÒ c¸ kh¬i trong viÖc cung cÊp dÞch vô vµ tiªu thô s¶n phÈm. Cïng víi c¬ cÊu l¹i ®éi tµu, tõng bíc hiÖn ®¹i hãa trang thiÕt bÞ trªn tµu nh c¸c thiÕt bÞ th«ng tin, ®Þnh vÞ, dß c¸, cøu sinh, an toµn lao ®éng. Khi ®iÒu kiÖn cho phÐp, x©y dùng ®éi tµu viÔn d¬ng. VÒ tæ chøc s¶n xuÊt TiÕn hµnh cæ phÇn hãa c¸c quèc doanh khai th¸c h¶i s¶n ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ. Ph¸t triÓn nhanh c¸c lo¹i h×nh c«ng ty t nh©n, c¸c hîp t¸c x·, tËp ®oµn ®¸nh c¸ theo c¸c ®¬n vÞ thuyÒn nghÒ, trªn c¬ së tù nguyÖn. Më réng sù hîp t¸c quèc tÕ trong khai th¸c viÔn d¬ng. * Nu«i trång vµ chÕ biÕn thñy s¶n Víi tiÒm n¨ng khai th¸c h¶i s¶n rÊt lín nªn nu«i biÓn sÏ lµ híng ph¸t triÓn ®ét ph¸ trong nu«i trång thñy s¶n nãi riªng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ thñy s¶n nãi chung. Tæ chøc réng r·i viÖc nu«i c¸ biÓn cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu cao nh: song, hång, vîc, bèng, giß... b»ng ph¬ng thøc nu«i lång bÌ vµ nu«i cao triÒu ®Ó cã s¶n lîng c¸ biÓn nu«i tõ 4000-5000 tÊn vµo n¨m 2000 vµ 8000-10000 tÊn vµo n¨m 2005; ®a nhanh viÖc nu«i c¸c loµi thñy ®Æc s¶n cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu cao, chñ yÕu lµ nhuyÔn thÓ hai m¶nh vá nh: nghªu, ngao, sß l«ng, ®iÖp, bµo ng, trai... c¸c vïng ven biÓn, ®Ó cã s¶n lîng nhuyÔn thÓ hai m¶nh vá nu«i ®¹t 100.000 tÊn vµo n¨m 2000 vµ 150.000 tÊn vµo n¨m 2005. B¶ng 17. C¸c chØ tiªu quy ho¹ch chÕ biÕn thñy s¶n giai ®o¹n 1996-2010 STT ChØ tiªu 1995 2000 2005 2010 1 Tæng s¶n lîng thñy s¶n (1000 tÊn) 1.414,59 1.600 1.900 2.400 2 Lîng nguyªn liÖu sö dông cho chÕ biÕn (1000 tÊn) 500 850 1.000 1.250 3 C«ng suÊt cÊp ®«ng (tÊn/ ngµy) 830 830 1.000 1.450 4 Kho l¹nh (tÊn) 23.000 25.000 32.000 45.000 5 Lao ®éng (ngêi) 58.768 77.000 93.000 128.000 Nguån: Trung t©m th«ng tin Bé Thñy s¶n- 2002 Gi¶i ph¸p c«ng nghÖ chÕ biÕn Trong giai ®o¹n tõ nay ®Õn n¨m 2010, c«ng nghÖ chÕ biÕn thñy s¶n sÏ cã nh÷ng bíc biÕn chuyÓn ®¸ng kÓ. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ chÕ biÕn, kh«ng g©y thÊt tho¸t nguån nguyªn liÖu, cÇn chó träng ®Çu t cho nghiªn cøu c«ng nghÖ chÕ biÕn c¸c s¶n phÈm míi vµ ®a d¹ng hãa c¸c s¶n phÈm bao gåm c¶ c¶i tiÕn bao b×, quy c¸ch sao cho tiÖn sö dông. D©y chuyÒn chÕ biÕn sÏ ®îc ¸p dông phï hîp víi tõng lo¹i nguyªn liÖu vµ s¶n phÈm. ViÖc lùa chän kü thuËt vµ quy tr×nh c«ng nghÖ ph¶i trªn c¬ së nghiªn cøu thÞ trêng. C«ng t¸c qu¶n lý chÊt lîng còng cÇn ®îc t¨ng cêng c¶ ®èi víi s¶n phÈm xuÊt khÈu vµ s¶n phÈm tiªu thô néi ®Þa. C¸c tiªu chuÈn chÊt lîng vµ vÖ sinh an toµn thùc phÈm cÇn ®îc ®a vµo ¸p dông b¾t buéc ë tÊt c¶ c¸c c¬ së chÕ biÕn thñy s¶n. PhÊn ®Êu ®Õn n¨m 2005, c¸c c¬ së chÕ biÕn thñy s¶n ®Òu ®îc ¸p dông hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng tiªn tiÕn theo c¸c tiªu chuÈn HACCP vµ GMP nh»m ®¶m b¶o an toµn vÖ sinh thùc phÈm vµ chÊt lîng s¶n phÈm xuÊt khÈu. Ph¸t triÓn c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn Tíi n¨m 2010, dù tÝnh s¶n lîng chÕ biÕn thñy s¶n ®«ng l¹nh lµ trªn 340.000 tÊn/ n¨m, trong khi c«ng suÊt cÊp ®«ng hiÖn nay lµ 800 tÊn/ ngµy, t¬ng ®¬ng kho¶ng 250.000 tÊn/ n¨m. V× vËy, ph¶i ®Çu t thªm c«ng suÊt cÊp ®«ng kho¶ng trªn 100.000 tÊn/ n¨m, n©ng tæng c«ng suÊt cÊp ®«ng lªn kho¶ng 1.500 tÊn/ ngµy. Bªn c¹nh c¸c c¬ së ®«ng l¹nh ®· ®îc ®Çu t ®æi míi th× trong c¸c n¨m tíi, nh÷ng c¬ së chÕ biÕn ®«ng l¹nh ®· cã thêi gian ho¹t ®éng l©u (trªn 15 n¨m) còng cÇn ®îc n©ng cÊp, thay thÕ ®Ó ®¸p øng c¸c yªu cÇu c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. §Ó b¶o vÖ m«i trêng, kh«ng nhËp míi c¸c thiÕt bÞ sö dông c¸c t¸c nh©n g©y l¹nh cã thÓ g©y ph¸ hñy tÇng «z«n nh: R22, R502... Qu¸ tr×nh n©ng cÊp, thay thÕ thiÕt bÞ trong c¸c c¬ së chÕ biÕn ®· cã còng ph¶i g¾n liÒn víi viÖc thay thÕ t¸c nh©n l¹nh. Bªn c¹nh c¸c d©y chuyÒn chÕ biÕn hiÖn ®¹i, c¸c thiÕt bÞ cÊp ®«ng tiªn tiÕn, c¸c thiÕt bÞ phô trî nh: hÖ thèng th«ng giã, chiÕu s¸ng, läc níc, thiÕt bÞ ®ãng gãi... còng cÇn ®îc ®Çu t ®óng møc ®Ó ®¸p øng ®ñ c¸c tiªu chuÈn vÒ an toµn m«i trêng, c«ng nghÖ theo yªu cÇu cña thÞ trêng. C¸c c¬ së chÕ biÕn ®«ng l¹nh sÏ quy ho¹ch l¹i mét c¸ch hîp lý t¹i c¸c tô ®iÓm nghÒ c¸ lín nh: H¶i Phßng, §µ N½ng, Kh¸nh Hßa, B×nh ThuËn, Kiªn Giang, Cµ Mau... trong giai ®o¹n tõ n¨m 2000 ®Õn 2010. ThÞ trêng xuÊt khÈu Møc gi¸ xuÊt khÈu s¶n phÈm thñy s¶n ViÖt Nam hiÖn t¹i thÊp h¬n nhiÒu so víi møc gi¸ nhËp khÈu cña c¸c thÞ trêng chÝnh trªn thÕ giíi. Do vËy, c¸c s¶n phÈm thñy s¶n ViÖt Nam cã thÓ cã ®îc søc c¹nh tranh cao nÕu ®¸p øng ®îc c¸c tiªu chuÈn quèc tÕ vµ ho¹t ®éng tiÕp thÞ cã hiÖu qu¶. §Ó gi¶m bít t×nh tr¹ng qu¸ phô thuéc vµo thÞ trêng NhËt B¶n, ho¹t ®éng tiÕp thÞ sÏ ph¶i ®îc c¶i tæ vµ hoµn thiÖn nh»m môc ®Ých ®a d¹ng hãa thÞ trêng vµ th©m nhËp vµo c¸c thÞ trêng tiÒm n¨ng ®èi víi c¸c s¶n phÈm cã u thÕ cña ViÖt Nam. §Õn n¨m 2010, dù kiÕn tû träng gi¸ trÞ xuÊt khÈu sang c¸c thÞ trêng chÝnh sÏ thay ®æi ®¸ng kÓ so víi hiÖn nay: NhËt B¶n: 35-40%, §«ng Nam ¸ (kÓ c¶ Trung Quèc): 20-22%, EU: 12-20%, B¾c Mü: 15-20%, thÞ trêng kh¸c: 5-10%. II. nNh÷ng gi¶i ph¸p nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu thñy s¶n sang EU trong nh÷ng n¨m tíi. Trªn thùc tÕ, EU sÏ më réng Liªn minh thµnh 30 níc vµo n¨m 2004 so víi 15 níc hiÖn nay vµ ®©y sÏ lµ thÞ trêng tiªu thô h¶i s¶n lín nhÊt thÕ giíi, tuy vËy ®©y còng thùc sù lµ mét thÞ trêng khã tÝnh víi nh÷ng yªu cÇu kh¾t khe vÒ chÊt lîng vµ vÖ sinh an toµn thùc phÈm. §Ó t¨ng cêng h¬n n÷a ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµo thÞ trêng nµy vµ hoµn thµnh kÕ ho¹ch ®Æt ra lµ ®¹t 320-360 triÖu USD gi¸ trÞ xuÊt khÈu vµo n¨m 2005, chóng ta cÇn thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p cô thÓ sau: 1. Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Èy m¹nh xuÊt khÈu thñy s¶n sang EU 1.1. T¨ng cêng ®Çu t vµ qu¶n lý tèt viÖc ®¸nh b¾t h¶i s¶n xa bê vµ nu«i trång thñy s¶n ®Ó ®¶m b¶o nguån nguyªn liÖu cho chÕ biÕn xuÊt khÈu. §Ó ®¹t ®îc nh÷ng ph¬ng híng lín vµ nhiÖm vô trong xuÊt khÈu thñy s¶n sang EU còng nh sang tÊt c¶ c¸c thÞ trêng, th× ®iÒu tríc tiªn lµ ph¶i gi¶i quyÕt ®îc vÊn ®Ò nguyªn liÖu cho chÕ biÕn thñy s¶n xuÊt khÈu. Trong khi nguån tµi nguyªn ven bê cña níc ta ®· bÞ c¹n kiÖt do khai th¸c qu¸ c«ng suÊt trong thêi gian qua, chØ cßn tiÒm n¨ng t¨ng s¶n lîng ®¸nh b¾t xa bê vµ nu«i trång thñy s¶n. Theo Bé Thñy s¶n, nguån tµi nguyªn thñy s¶n xa bê cña níc ta cã tr÷ lîng 1.932.382 tÊn, kh¶ n¨ng khai th¸c lµ 771.775 tÊn. §Õn n¨m 1997, ta míi khai th¸c ®îc kho¶ng 200.000 tÊn chiÕm trªn 10% tr÷ lîng vµ kho¶ng 25-26% kh¶ n¨ng khai th¸c cho phÐp. §©y thùc sù lµ tiÒm n¨ng nguyªn liÖu lín mµ ViÖt Nam cã thÓ khai th¸c phôc vô cho nhu cÇu xuÊt khÈu vµ tiªu thô néi ®Þa. Tuy nhiªn, vÊn ®Ò khai th¸c ®îc tiÒm n¨ng nµy ®Õn møc nµo l¹i phô thuéc rÊt lín vµo kh¶ n¨ng qu¶n lý còng nh n¨ng lùc, tr×nh ®é c«ng nghÖ cña nghÒ c¸ ViÖt Nam. Bªn c¹nh viÖc ®¸nh b¾t xa bê, mét lîi thÕ so s¸nh kh¸c cña ViÖt Nam ®Ó tham gia th¬ng m¹i quèc tÕ trong thêi gian tíi lµ ph¸t triÓn nu«i trång thñy s¶n. §Æc biÖt, ph¸t triÓn nu«i t«m só vµ t«m cµng xanh cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu cao ®Ó xuÊt khÈu sang EU còng nh sang c¸c thÞ trêng kh¸c. Tuy nhiªn, diÖn tÝch mÆt níc nu«i trång kh«ng ph¶i lµ v« h¹n, h¬n n÷a c¸c vÊn ®Ò kü thuËt nu«i trång nh: gièng, thøc ¨n ch¨n nu«i vµ nh÷ng rµng buéc vÒ m«i trêng sinh th¸i... rÊt cÇn tíi sù qu¶n lý vµ trî gióp tµi chÝnh, kü thuËt cña Nhµ níc vµ Céng ®ång quèc tÕ. Ngµnh thñy s¶n còng cÇn ph¶i quy ho¹ch hîp lý c¸c vïng nu«i trång thñy s¶n, chó ý tíi b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i ®Ó kÕt hîp hiÖu qu¶ víi ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Víi viÖc quy ho¹ch chi tiÕt tõng vïng, chuyÓn ®æi c¸c khu vùc canh t¸c n«ng nghiÖp kÐm sang nu«i trång thñy s¶n, ngµnh còng cÇn t¨ng cêng ®Çu t c¬ së h¹ tÇng, ®ång thêi ®µo t¹o, híng dÉn kü thuËt, ®¶m b¶o cho ngêi d©n nu«i trång cã hiÖu qu¶ kinh tÕ. §©y chÝnh lµ híng ph¸t triÓn chñ ®¹o nh»m t¹o nhiªn liÖu cho xuÊt khÈu cña ngµnh thñy s¶n trong giai ®o¹n tíi. VÒ mÆt chÕ biÕn h¶i s¶n, ViÖt Nam cßn cÇn ®Çu t, n©ng cÊp, c¶i t¹o c¸c c¬ së chÕ biÕn víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nh»m lµm cho c¸c s¶n phÈm s¶n xuÊt ra cã gi¸ trÞ gia t¨ng trªn 50% (hiÖn nay hµng gi¸ trÞ gia t¨ng cña ViÖt Nam míi chØ chiÕm 30% kim ng¹ch xuÊt khÈu thñy s¶n). Nh×n chung, ®Ó khai th¸c ®îc tiÒm n¨ng nguyªn liÖu cßn rÊt lín cho chÕ biÕn thñy s¶n xuÊt khÈu, Nhµ níc ph¶i gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh b»ng viÖc t¹o ra m«i trêng ph¸p lý th«ng tho¸ng, khuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn kinh tÕ tham gia vµ b¶n th©n Nhµ níc thùc thi c¸c chÝnh s¸ch qu¶n lý, ®Çu t tháa ®¸ng ®Ó ®¶m b¶o khai th¸c tèt nguån lîi h¶i s¶n xa bê còng nh c¶i tiÕn kü thuËt nu«i trång thñy s¶n ®Ó ®¶m b¶o cung cÊp ®ñ nguyªn liÖu chÊt lîng cao cho chÕ biÕn thñy s¶n xuÊt khÈu. 1.2. T¨ng cêng n¨ng lùc c«ng nghÖ chÕ biÕn, c¶i tiÕn chÊt lîng vµ an toµn vÖ sinh hµng thñy s¶n xuÊt khÈu theo tiªu chuÈn HACCP HiÖn nay, s¶n phÈm thñy s¶n xuÊt khÈu cña ViÖt Nam phÇn lín vÉn ë díi d¹ng xuÊt khÈu nguyªn liÖu th«. §Ó n©ng cao gi¸ trÞ vµ hiÖu qu¶ cña nh÷ng mÆt hµng nµy, chóng ta cÇn t¨ng cêng n¨ng lùc c«ng nghÖ chÕ biÕn, më réng vµ x©y míi c¸c c¬ së chÕ biÕn n©ng c«ng suÊt chÕ biÕn lªn 1000 tÊn/ ngµy vµo n¨m 2000 vµ 1500 tÊn/ ngµy vµo n¨m 2005. CÇn ®Þnh híng, ®Çu t thÝch hîp cho ®æi míi c«ng nghÖ, n©ng cÊp c¸c ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt nh»m n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm vµ gi¶m bít lao ®éng ch©n tay ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña thñy s¶n níc ta t¹i EU còng nh ë c¸c thÞ trêng kh¸c. C¸c doanh nghiÖp cÇn kh«ng ngõng ®æi míi c«ng nghÖ, trang thiÕt bÞ ®Ó s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm thñy s¶n cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu cao, gi¸ c¹nh tranh, ®¸p øng nhu cÇu ngêi tiªu dïng khã tÝnh EU. ChÊt lîng hµng thñy s¶n xuÊt khÈu kh«ng nh÷ng ph¶i ®îc qu¶n lý ë cÊp doanh nghiÖp mµ cßn cÇn ph¶ ®îc qu¶n lý ë cÊp vÜ m« nh»m kh«ng ngõng c¶i tiÕn, t¨ng cêng ®Çu t ®Ó s¶n phÈm thñy s¶n ViÖt nam ngµy cµng ®¸p øng tèt yªu cÇu vÒ chÊt lîng trªn thÞ trêng thÕ giíi nãi chung vµ thÞ trêng EU nãi riªng. Nhµ níc cïng c¸c c¬ quan h÷u quan cÇn triÓn khai m¹nh mÏ viÖc x©y dùng quy chÕ c«ng nhËn c¸c doanh nghiÖp ¸p dông tiªu chuÈn chÊt lîng tiªn tiÕn lµ HACCP vµ GMP, thùc hiÖn viÖc ®µo t¹o vÒ c¸c hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng cho c¸n bé qu¶n lý doanh nghiÖp, ¸p dông c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch cho c¸c doanh nghiÖp ¸p dông hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng nµy. Híng xuÊt khÈu thñy s¶n trong thêi gian tíi cña níc ta lµ ph¶i t¨ng ®îc thÞ phÇn ë c¸c níc EU vµ B¾c Mü, n¬i mµ mäi vÊn ®Ò liªn quan tíi chÊt lîng ®Òu ®îc quy tô trong viÖc thùc hiÖn c¸c tiªu chuÈn HACCP. V× vËy, kh«ng cã c¸ch nµo kh¸c lµ sù v¬n lªn cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cïng víi sù trî gióp vÒ kü thuËt, tµi chÝnh cña Nhµ níc vµ quèc tÕ ®Ó c¶i tiÕn chÊt lîng hµng thñy s¶n ViÖt Nam. MÆc dï ®· ®¹t ®îc kÕt qu¶ lµ 100 doanh nghiÖp ®ñ tiªu chuÈn xuÊt khÈu thñy s¶n vµo EU, 38 doanh nghiÖp ®îc xuÊt khÈu thñy s¶n cÊp liªn minh vµo EU nhng ®iÒu th¸ch thøc lµ bÊt kú lóc nµo EU còng cã thÓ tuyªn bè cÊm vËn nÕu cã vi ph¹m. V× vËy, Nhµ níc cÇn t¨ng cêng thÈm quyÒn cña Trung t©m KiÓm tra chÊt lîng vµ vÖ sinh an toµn thñy s¶n (NAFIQACEN), ®Ó ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn t¬ng ®¬ng cña EU vÒ c¬ quan qu¶n lý chÊt lîng. CÇn cã chÝnh s¸ch hç trî vÒ tµi chÝnh vµ kü thuËt ®Ó c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cã ®iÒu kiÖn n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm thñy s¶n ®Ó ®¸p øng yªu cÇu chÊt lîng vµ vÖ sinh an toµn hµng thñy s¶n cña EU. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam lµ ngêi trùc tiÕp thùc hiÖn chÊt lîng s¶n phÈm ph¶i qu¸n triÖt quan ®iÓm chÊt lîng cïng víi gi¸ c¶ hîp lý lµ ®iÒu kiÖn sèng cßn cña doanh nghiÖp, tõ ®ã n©ng cao ý thøc ®èi víi viÖc cung cÊp nh÷ng s¶n phÈm ®¹t chÊt lîng theo yªu cÇu cña EU còng nh cña c¸c thÞ trêng kh¸c. ViÖt Nam còng cÇn ph¶i ®Ò cao viÖc ¸p dông bé tiªu chuÈn cña hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng ISO 9000, ISO 14000, v× c¸c ®ßi hái cña thÞ trêng EU cßn gåm c¶ c¸c yªu cÇu vÒ thÈm mü, ®é tiÖn dông, an toµn, c¸c dÞch vô kh¸ch hµng... Vµ còng nhê c¸c bé tiªu chuÈn nµy mµ ViÖt Nam cã thÓ chñ ®éng h¬n trong s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm cña m×nh. 1.3. Ph¸t triÓn thªm nhiÒu mÆt hµng thñy s¶n cho xuÊt khÈu, t¨ng gi¸ thñy s¶n xuÊt khÈu trong ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o c¹nh tranh C¬ cÊu xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam sang EU còng nh sang c¸c thÞ trêng kh¸c trong thêi gian chñ yÕu chØ tËp trung vµo mét sè nhãm s¶n phÈm chñ yÕu nh: t«m, c¸, mùc v× ®©y lµ c¸c mÆt hµng cã gi¸ trÞ cao, nhu cÇu t¨ng trëng manh. Sù mÊt c©n ®èi vÒ c¬ cÊu s¶n phÈm thñy s¶n xuÊt khÈu ®· lµm h¹n chÕ kim ng¹ch xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam. H¬n n÷a, nhu cÇu ®èi víi c¸c mÆt hµng nµy sÏ ®Õn lóc b·o hoµ, v× vËy cÇn ph¶i ®a d¹ng ho¸ h¬n n÷a c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu mµ chóng ta cã rÊt nhiÓu tiÒm n¨ng nh: b¹ch tuéc, cua biÓn….. NÕu nh lµm ®îc ®iÒu nµy, c¬ cÊu s¶n phÈm xuÊt khÈu thay ®æi sÏ cã kh¶ n¨ng t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu. Gi¸ thñy s¶n xuÊt khÈu cña níc ta so víi gi¸ c¶ trung b×nh thÕ giíi lµ t¬ng ®èi thÊp v× c«ng nghÖ chÕ biÕn cßn nhiÒu h¹n chÕ. V× thÕ, viÖc t¨ng gi¸ s¶n phÈm ph¶i ®¶m b¶o hµng thñy s¶n ViÖt Nam cã søc c¹nh tranh ®Ó chiÕm lÜnh thÞ trêng quèc tÕ nh»m t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu. ViÖc thay ®æi c¬ cÊu s¶n phÈm thñy s¶n xuÊt khÈu sÏ lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Ó n©ng cao møc gi¸ thñy s¶n xuÊt khÈu cña ViÖt Nam trong thêi gian tíi, kh«ng chØ ë EU mµ cßn ë nhiÒu thÞ trêng kh¸c. ViÖc n©ng tû träng hµng chÕ biÕn s©u nh ®å hép hay thñy s¶n ¨n liÒn trong tæng xuÊt khÈu hµng thñy s¶n, còng nh viÖc ¸p dông thµnh tùu khoa häc kü thuËt míi ®Ó cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu c¸c lo¹i thñy s¶n sèng gi¸ trÞ cao lµ mét c«ng viÖc khã kh¨n, ®ßi hái ph¶i ®îc sù ®Çu t thÝch ®¸ng vµ hiÖu qu¶. 1.4. §Èy m¹nh ho¹t ®éng xóc tiÕn hµng thñy s¶n ViÖt Nam trªn thÞ trêng EU Khi nãi ®Õn xóc tiÕn th¬ng m¹i, ngêi ta thêng nghÜ r»ng ®ã lµ nhiÖm vô cña doanh nghiÖp. §iÒu ®ã ®óng nhng cha ®ñ bëi thÞ trêng lu«n lu«n cã vai trß ®Þnh híng më ®êng cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ vµ khi Nhµ níc níc l·nh ®¹o ph¸t triÓn kinh tÕ th× Nhµ níc kh«ng thÓ ®øng ngoµi c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i. Ho¹t ®éng nµy ®ßi hái ph¶i cã sù phèi hîp ®ång bé cña Nhµ níc, doanh nghiÖp vµ c¸c tæ chøc nghÒ nghiÖp. §©y lµ mét ho¹t ®éng hÕt søc quan träng nÕu muèn thùc sù th©m nhËp vµ chiÕm lÜnh c¸c thÞ trêng. Nhµ níc cÇn ®Èy m¹nh c«ng t¸c th«ng tin thÞ trêng vµ c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i, ®¸p øng th«ng tin cÇn thiÕt cho c¸c doanh nghiÖp. Ngoµi nh÷ng nç lùc cña b¶n th©n doanh nghiÖp trong viÖc duy tr×, më réng thÞ trêng, Nhµ níc cÇn cã chÝnh s¸ch cô thÓ hç trî c¸c doanh nghiÖp trong viÖc t×m kiÕm c¸c thÞ trêng míi. Nhµ níc nªn cho phÐp HiÖp héi ChÕ biÕn vµ XuÊt khÈu thñy s¶n ViÖt Nam ®îc më V¨n phßng ®¹i diÖn t¹i EU, cô thÓ lµ ®Æt t¹i Brucxen (BØ) ®Ó t¨ng cêng c«ng t¸c tiÕp thÞ cho s¶n phÈm thñy s¶n níc ta. HiÖp héi ChÕ biÕn vµ XuÊt khÈu thñy s¶n ViÖt Nam víi t c¸ch lµ ngêi ®¹i diÖn cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thñy s¶n cÇn cung cÊp ®Çy ®ñ, kÞp thêi th«ng tin vÒ thÞ trêng EU cho c¸c doanh nghiÖp vµ gióp ®ì gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh trong c¸c doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu thñy s¶n sang EU. Ngoµi ra, HiÖp héi cÇn tiÕn hµnh nghiªn cøu thÞ trêng thñy s¶n EU, nghiªn cøu vµ ®Ò xuÊt viÖc tham gia c¸c héi chî, tæ chøc c¸c chiÕn dÞch qu¶ng c¸o hµng thñy s¶n ViÖt Nam ë c¸c níc EU, phèi hîp víi c¸c nhµ nhËp khÈu vµ ph©n phèi ë thÞ trêng tiÒm n¨ng ®Ó qu¶ng c¸o khuÕch tr¬ng hµng thñy s¶n ViÖt Nam ë EU hay trî gióp vµ ®µo t¹o kü thuËt cho c¸n bé thÞ trêng cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, chÕ biÕn hµng thñy s¶n xuÊt khÈu. 1.5. T¨ng cêng hîp t¸c kinh tÕ - kü thuËt víi c¸c níc, ®Æc biÖt lµ c¸c níc EU trong s¶n xuÊt, chÕ biÕn hµng thñy s¶n xuÊt khÈu vµ ®Èy nhanh tiÕn ®é héi nhËp khu vùc vµ thÕ giíi ViÖt nam ®· gia nhËp HiÖp héi nghÒ c¸ c¸c níc §«ng Nam ¸, APEC vµ chuÈn bÞ gia nhËp WTO, héi nhËp víi khu vùc vµ thÕ giíi, më ra nhiÒu kh¶ n¨ng to lín cho ViÖt Nam häc tËp kinh nghiÖm cña c¸c níc cã ngµnh thñy s¶n ph¸t triÓn (nhÊt lµ c¸c níc thuéc EU), h¹n chÕ ®îc nh÷ng tranh chÊp cã thÓ x¶y ra gi÷a c¸c níc trong vïng vµ tËn dông tèt h¬n nguån tµi nguyªn biÓn vµ ®¶m b¶o mét thÞ trêng tiªu thô réng lín. ViÖc ViÖt Nam tham gia vµo AFTA, APEC... ch¾c ch¾n sÏ më ra nh÷ng c¬ héi v« cïng to lín ®Ó ViÖt Nam tranh thñ nguån vèn ®Çu t, ®æi míi c«ng nghÖ ®¸nh b¾t vµ nu«i trång thñy s¶n, ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý vµ c¸n bé khoa häc kü thuËt ®Ó ph¸t huy tèt nhÊt néi lùc cña ®Êt níc, më ra thÞ trêng réng lín h¬n cho hµng thñy s¶n níc ta, do vËy mµ n©ng cao ®îc kim ng¹ch xuÊt khÈu (®Æc biÖt lµ EU) còng nh hiÖu qu¶ xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam. CÇn ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc liªn kÕt, liªn doanh s¶n xuÊt hµng thñy s¶n díi nh·n hiÖu cña c¸c c«ng ty ®· s½n cã hÖ thèng kªnh tiªu thô t¹i c¸c níc EU, trong ®ã ®Æc biÖt chó ý tíi c¸c c«ng ty cña Ch©u ¢U. 2. Mét sè gi¶i ph¸p tµi chÝnh tÝn dông khuyÕn khÝch xuÊt khÈu thñy s¶n sang EU 2.1. MiÔn gi¶m c¸c lo¹i thuÕ ®èi víi s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng thñy s¶n Lîi thÕ c¹nh tranh cña hµng thñy s¶n ViÖt Nam nay ®· gi¶m ®i rÊt nhiÒu v× chi phÝ tµu thuyÒn ngµy cµng cao, gi¸ lao ®éng còng t¨ng lªn nhiÒu trong khi m¸y mãc thiÕt bÞ cho ®¸nh b¾t vµ chÕ biÕn trong t×nh tr¹ng qu¸ l¹c hËu so víi tr×nh ®é chung. V× vËy, ®Ó t¨ng cêng søc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, chÕ biÕn hµng thñy s¶n xuÊt khÈu, Nhµ níc cÇn ban hµnh chÝnh s¸ch thuÕ tháa ®¸ng. ViÖc Nhµ níc kh«ng ®¸nh thuÕ xuÊt khÈu hµng thñy s¶n tõ ngµy 15/02/1998 cã ý nghÜa rÊt tÝch cùc ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thñy s¶n cã thÓ t¨ng cêng n¨ng lùc c¹nh tranh vÒ gi¸ c¶ xuÊt khÈu. §èi víi nguyªn liÖu, vËt t nhËp khÈu phôc vô cho chÕ biÕn xuÊt khÈu, Nhµ níc nªn ¸p dông chÝnh s¸ch hoµn tr¶ 100% thuÕ nhËp khÈu. ChÕ ®é miÔn gi¶m thuÕ tµi nguyªn, thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, thuÕ xuÊt khÈu, phÝ giao th«ng ®êng bé trong gi¸ x¨ng dÇu... ®èi víi c¸c doanh nghiÖp khai th¸c thñy- h¶i s¶n còng cÇn ®îc thay ®æi theo híng cã lîi h¬n cho c¸c doanh nghiÖp. Nhµ níc nªn khuyÕn khÝch viÖc ®Çu t ®æi míi trang thiÕt bÞ cho chÕ biÕn hµng thñy s¶n xuÊt khÈu th«ng qua quy ®Þnh vÒ thuÕ nhËp khÈu hay ph¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao hîp lý ®Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ®Çu t ®æi míi thiÕt bÞ ... Tãm l¹i, viÖc ¸p dông linh ho¹t c¸c chÝnh s¸ch thuÕ cã t¸c ®éng rÊt tÝch cùc ®èi víi viÖc t¨ng cêng søc c¹nh tranh xuÊt khÈu cña hµng thñy s¶n ViÖt Nam (kh«ng chØ ë thÞ trêng EU mµ cßn ë kh¾p c¸c thÞ trêng kh¸c), khuyÕn khÝch më réng thÞ trêng xuÊt khÈu vµ ®a d¹ng hãa s¶n phÈm xuÊt khÈu. 2.2. CÇn t¨ng cêng ho¹t ®éng tµi trî xuÊt khÈu vµ thµnh lËp qòy hç trî s¶n xuÊt, xuÊt khÈu hµng thñy s¶n VÊn ®Ò tµi trî xuÊt khÈu Tµi trî xuÊt khÈu bao trïm toµn bé c¸c biÖn ph¸p tµi chÝnh, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho xuÊt khÈu thñy s¶n, ®©y lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh thµnh c«ng cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu thñy s¶n. Nhu cÇu tµi trî xuÊt khÈu bao gåm: Tµi trî tríc khi giao hµng: §Ó ®¶m b¶o ®Çu vµo cho s¶n xuÊt chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu (vèn mua nguyªn vËt liÖu vµ m¸y mãc, thiÕt bÞ phô tïng cÇn thiÕt, nhu cÇu vÒ vèn nµy lµ rÊt quan träng do ®Æc ®iÓm hµng thñy s¶n lµ s¶n xuÊt nguyªn liÖu cã tÝnh thêi vô cao vµ nhiÒu lo¹i nguyªn liÖu cÇn thiÕt cho chÕ biÕn l¹i ph¶i nhËp khÈu...). Tµi trî trong khi giao hµng: Hµng thñy s¶n ®· ®îc chÕ biÕn vµ ph¶i ®îc lu kho chê ký ®îc hîp ®ång b¸n hµng, muèn th¾ng lîi trong chµo hµng vµ giµnh ®îc hîp ®ång th× doanh nghiÖp ph¶i chµo hµng víi nh÷ng ®iÒu kiÖn hÊp dÉn vÒ gi¸ c¶ (gi¶m gi¸) hay tháa thuËn mét thêi h¹n thanh to¸n chËm (tÝn dông th¬ng m¹i), do ®ã ph¸t sinh nhu cÇu tÝn dông trong khi giao hµng. TÝn dông sau giao hµng: Khi nhµ xuÊt khÈu nµo b¸n chÞu víi thêi h¹n thanh to¸n lµ 3,6,9 th¸ng, mét n¨m hay l©u h¬n n÷a, cÇn ph¶i cã tÝn dông xuÊt khÈu cho nhµ xuÊt khÈu tiÕp tôc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh... Tµi trî xuÊt khÈu, ngoµi viÖc cung cÊp vèn cho giao dÞch xuÊt khÈu, cßn lµ sù h¹n chÕ c¸c rñi ro ph¸t sinh trong giao dÞch xuÊt khÈu vµ do vËy mµ khuyÕn khÝch ®îc c¸c ng©n hµng cung cÊp c¸c kho¶n tÝn dông xuÊt khÈu ë møc l·i suÊt ph¶i ch¨ng. VÒ qòy hç trî s¶n xuÊt, xuÊt khÈu hµng thñy s¶n §· ®Õn lóc ViÖt Nam cÇn thiÕt ph¶i thµnh lËp qòy hç trî xuÊt khÈu nÕu muèn ®Èy m¹nh xuÊt khÈu thñy s¶n sang thÞ trêng EU còng nh sang c¸c thÞ trêng kh¸c. Bëi v× c¸c lý do sau: - Do ®Æc thï cña ngµnh thñy s¶n níc ta lµ mÆt hµng thñy s¶n thuéc nhãm hµng mµ sù cung cÊp phô thuéc rÊt nhiÒu vµo ®iÒu kiÖn thiªn nhiªn, cã tÝnh chÊt thêi vô, rñi ro rÊt lín vµ gi¸ c¶ biÕn ®éng rÊt thÊt thêng, nªn thµnh lËp qòy nµy cã t¸c dông æn ®Þnh gi¸ c¶ cho c¸c nhµ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng thñy s¶n. - Lîi thÕ so s¸nh cña xuÊt khÈu thñy s¶n ®· gi¶m rÊt lín khi mµ nguån thñy s¶n ven bê ®· bÞ c¹n kiÖt, chi phÝ tµu thuyÒn vµ nhiªn liÖu khai th¸c h¶i s¶n ®· t¨ng h¬n 100% so víi c¸ch ®©y kho¶ng 10 n¨m, c¬ së hËu cÇn nghÒ c¸ vµ c¬ së h¹ tÇng qua yÕu kÐm vµ l¹c hËu... - Qòy hç trî xuÊt khÈu thñy s¶n kh«ng chØ cã t¸c dông duy tr× sù æn ®Þnh gi¸ c¶ trong s¶n xuÊt, chÕ biÕn thñy s¶n xuÊt khÈu mµ cßn lµ sù trî gióp cÇn thiÕt khi muèn ®æi míi trang thiÕt bÞ ®Ó n©ng cao møc ®é chÕ biÕn, c¶i thiÖn chÊt lîng vµ an toµn vÖ sinh hµng thùc phÈm, hç trî x©m nhËp mét thÞ trêng míi hay ph¸t triÓn mét s¶n phÈm míi. - Nguån tµi chÝnh cña qòy nµy sÏ bao gåm: nguån thu thuÕ ®èi víi hµng thñy s¶n, nguån ®ãng gãp cña c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh thñy s¶n vµ hç trî ph¸t triÓn quèc tÕ. Nh vËy, vÒ ph¬ng diÖn tµi chÝnh, ®©y thùc sù chØ lµ mét c¸ch ph©n bæ nguån lùc tµi chÝnh hîp lý vµ hiÖu qu¶ h¬n mµ th«i chø kh«ng ph¶i lµ mét yªu cÇu tµi trî míi. 3. C¸c gi¶i ph¸p kh¸c nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu thñy s¶n sang EU 3.1. §a d¹ng hãa c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng xuÊt khÈu, vÊn ®Ò kÕt hîp xuÊt nhËp khÈu vµ vËn dông linh ho¹t c¸c ph¬ng thøc mua b¸n quèc tÕ KÕt hîp viÖc cñng cè vÞ trÝ cho c¸c tËp ®oµn xuÊt khÈu lín víi viÖc gióp ®ì hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong xuÊt khÈu hµng thñy s¶n. Thùc ra viÖc kÕt hîp nµy sÏ ph¸t huy ®îc lîi thÕ cña c¸c doanh nghiÖp trong s¶n xuÊt chÕ biÕn hµng thñy s¶n xuÊt khÈu. Bëi v×, nÕu chØ tËp trung hç trî c¸c tËp ®oµn lín th× ®iÒu kiÖn ®Çu t, ®æi míi trang thiÕt bÞ sÏ tèt h¬n vµ viÖc ®µo t¹o sÏ tËp trung h¬n... Do vËy, c¸c tËp ®oµn lín cã thÓ trë thµnh ®Çu tµu ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu thñy s¶n nhng c¸c tËp ®oµn lín thêng khã thÝch øng tríc nh÷ng biÕn ®æi thÊt thêng vµ nh÷ng yªu cÇu rÊt ®a d¹ng, phong phó cña thÞ trêng c¸ biÖt nªn thêng thêng c¸c doanh nghiÖp nhá l¹i cã tÝnh linh ho¹t vµ dÔ thÝch øng h¬n. H¬n n÷a, ®Æc ®iÓm cña ViÖt Nam lµ kinh tÕ hé gia ®×nh, c¸c xÝ nghiÖp võa vµ nhá cµng trë nªn cÇn thiÕt ®Ó ®¹t c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi. Ngoµi ra, ®ã cßn lµ sù kÕt hîp xuÊt khÈu hµng thñy s¶n víi nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho s¶n xuÊt chÕ biÕn hµng thñy s¶n xuÊt khÈu. Ngoµi viÖc ký kÕt c¸c hîp ®ång xuÊt khÈu trùc tiÕp hµng thñy s¶n ra níc ngoµi, cã thÓ ký göi b¸n hµng thñy s¶n cña ViÖt Nam ë níc ngoµi hay sö dông m¹ng líi ph©n phèi hµng thñy s¶n níc ngoµi lµm ®¹i lý, m«i giíi b¸n hµng... Hay viÖc nghiªn cøu triÓn khai ¸c ph¬ng thøc b¸n hµng theo ®iÒu kiÖn CIF thay cho viÖc b¸n FOB... ViÖc kÕt hîp xuÊt nhËp vµ linh ho¹t ¸p dông c¸c ph¬ng thøc mua b¸n hµng quèc tÕ sÏ më ra nh÷ng c¬ héi míi cho xuÊt khÈu thñy s¶n sang thÞ trêng EU còng nh sang tÊt c¸c thÞ trêng. Ngoµi ra, cÇn khuyÕn khÝch c¸c h×nh thøc sö dông dÞch vô chuyªn gia níc ngoµi, hîp t¸c, häc hái, qua ®ã còng dã thÓ x©m nhËp mét phÇn vµo thÞ trêng ngoµi níc. 3.2. Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho ngµnh thñy s¶n YÕu tè quan träng nhÊt trong s¶n xuÊt, chÕ biÕn thñy s¶n xuÊt khÈu vÉn lµ yÕu tè con ngêi. ViÖc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho ngµnh thñy s¶n th«ng qua viÖc n©ng cao tr×nh ®é v¨n hãa vµ tay nghÒ cho ng d©n, ®µo t¹o míi vµ ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé kü thuËt vµ c¸n bé thÞ trêng ®Ó cã ®ñ n¨ng lùc vµ thÝch øng víi yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã ®iÒu tiÕt lµ ch×a khãa cho sù thµnh c«ng cña chiÕn lîc xuÊt khÈu thñy s¶n sang thÞ trêng EU trong thêi gian tíi, bëi v×: c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch cña Nhµ níc ngay c¶ khi ®îc x¸c ®Þnh mét c¸ch khoa häc vµ ®óng ®¾n còng chØ lµ ®iÒu kiÖn cÇn cho xuÊt khÈu, tr¸ch nhiÖm cuèi cïng còng nh kh¶ n¨ng tËn dông mäi u ®·i ®ã ®Ó chµo b¸n c¸c s¶n phÈm cã tÝnh c¹nh tranh cao ®Ó më réng thÞ trêng xuÊt khÈu l¹i thuéc vÒ b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam còng nh nh÷ng nç lùc chñ quan cña hä, ®©y míi lµ ®iÒu kiÖn ®ñ. Trong thêi gian tíi, nhu cÇu vÒ lao ®éng ngµnh thñy s¶n vµo kho¶ng 5 triÖu ngêi, trong ®ã lao ®éng nghÒ c¸ 590.000 ngêi, lao ®éng chÕ biÕn thñy s¶n chuyªn nghiÖp 250.000 ngêi. Riªng trong khu vùc c¸c xÝ nghiÖp chÕ biÕn thñy s¶n xuÊt khÈu, do yªu cÇu cña hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ s¶n xuÊt, tû träng c¸n bé cã tr×nh ®é ®¹i häc cÇn ph¶i ®¹t Ýt nhÊt 4-5%, nghÜa lµ kho¶ng 5000 kü s, c«ng nh©n bËc cao ( tõ bËc 4 trë lªn), cã kho¶ng 40-45 ngh×n ngêi. C¸c gi¶i ph¸p chÝnh lµ: Ph¸t triÓn hÖ thèng c¸c trêng ®¹i häc hiÖn cã, ®¸p øng yªu cÇu ®µo t¹o kho¶ng 600-800 kü s thñy s¶n mçi n¨m, quan t©m ®µo t¹o cho khu vùc phÝa B¾c. Nh÷ng nghÒ cÇn chó ý ®µo t¹o lµ: qu¶n lý nghÒ c¸, qu¶n lý m«i trêng, thanh tra nguån lîi thñy s¶n, thanh tra chÊt lîng thñy s¶n, chÕ biÕn thñy s¶n, kinh tÕ thñy s¶n, marketing thñy s¶n, qu¶n lý doanh nghiÖp... N©ng cao tr×nh ®é ®µo t¹o vµ c¬ së vËt chÊt cña c¸c trêng trung häc chuyªn nghiÖp. §ång thêi, gi¸o dôc phæ cËp tiÓu häc trong céng ®ång ng d©n, tæ chøc c¸c líp häc vÒ ph¸p luËt vµ ®µo t¹o híng nghiÖp cho ng d©n. N©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng vÒ v¨n ho¸, gi¸o dôc x· héi cho c¸c khu vùc céng ®ång ng d©n vµ n«ng ng d©n. §µo t¹o nguån nh©n lùc lµ mèi quan t©m kh«ng chØ ë qui m« doanh nghiÖp mµ cßn ë c¶ qui m« quèc gia vµ quèc tÕ. V× vËy, ph¬ng ch©m Nhµ níc vµ nh©n d©n cïng tham gia ®Çu t cho viÖc x©y dùng nguån nh©n lùc sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ cao. Ngoµi ra, trî gióp kÜ thuËt vµ tµi chÝnh cña céng ®ång quèc tÕ lµ rÊt quan träng trong vÊn ®Ò ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam sang EU trong nh÷ng n¨m tíi. 3.3. ChØ ®¹o ®Èy nhanh qu¸ tr×nh cæ phÇn hãa ngµnh chÕ biÕn thñy s¶n xuÊt khÈu. Søc × cña c¸c doanh nghiÖp quèc doanh ®· lµm chËm ®¸ng kÓ bíc tiÕn cña ngµnh thñy s¶n xuÊt khÈu khi mµ cã ®Õn 80% doanh nghiÖp chÕ biÕn thñy s¶n lµ doanh nghiÖp Nhµ níc. C¸c doanh nghiÖp nµy phÇn lín do thiÕu vèn nªn tiÕn ®é ®æi míi c«ng nghÖ vµ ®æi míi ph¬ng thøc qu¶n lý ngµnh, nhÊt lµ qu¶n lý chÊt lîng diÔn ra chËm. T×nh tr¹ng thô ®éng ngåi chê kh¸ch hµng, Ýt ®Çu t cho c«ng t¸c tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o... lµ phæ biÕn, ngîc l¹i h¼n víi khèi doanh nghiÖp t nh©n hÕt søc n¨ng ®éng vµ cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao trong xuÊt khÈu thñy s¶n. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt-kinh doanh, ph¸t huy tÝnh n¨ng ®éng trong viÖc ®a d¹ng hãa s¶n phÈm vµ t×m kiÕm thÞ trêng tiªu thô, Nhµ níc cÇn xÕp ngµnh chÕ biÕn thñy s¶n vµo diÖn u tiªn cæ phÇn hãa vµ ®Èy nhanh tiÕn ®é cæ phÇn hãa trong ngµnh nµy. Trªn ®©y lµ mét sè kiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p ®Ó thóc ®Çy ho¹t ®éng xuÊt khÈu thñy s¶n nãi chung vµ xuÊt khÈu sang thÞ trêng EU nãi riªng. Cã thÓ nãi, ngµnh thñy s¶n ViÖt Nam trong thêi gian qua ®· ho¹t ®éng tÝch cùc, kh«ng ngõng phÊn ®Êu vµ ®Òu ®¹t chØ tiªu ®Ò ra, ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng, më réng thÞ trêng, n©ng cao s¶n lîng còng nh kim ng¹ch xuÊt khÈu vµ ®ãng gãp ®¸ng kÓ cho nÒn kinh tÕ níc nhµ. Tuy nhiªn, con ®êng tríc m¾t cßn rÊt nhiÒu ch«ng gai, ®Ó tiÕn m¹nh tiÕn th¼ng th× c¶ Nhµ níc, c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c héi nghÒ nghiÖp ®Òu ph¶i nç lùc tËn dông thêi c¬ vµ vît qua trë ng¹i ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu ®Ò ra. Ngoµi ra, c¸c nhµ xuÊt khÈu còng nªn tham kh¶o c¸c kinh nghiÖm s¶n xuÊt, chÕ biÕn, xuÊt khÈu cña c¸c níc kh¸c nh Trung Quèc, Th¸i Lan.. EU tuy lµ mét thÞ trêng kh¾t khe, nhng kh«ng ph¶i chóng ta kh«ng thÓ vît qua nh÷ng rµo c¶n cña nã. ViÖc ngµnh thñy s¶n cã ®¸p øng ®îc nh÷ng mong ®îi cña ViÖt nam hay kh«ng phô thuéc rÊt nhiÒu vµo sù nç lùc cña mçi c¬ së, mçi doanh nghiÖp trong ngµnh, kÕt hîp víi sù hç trî ®ång bé, cã hiÖu qu¶ tõ phÝa Nhµ níc vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý trong ngµnh. kÕt luËn Víi nh÷ng lîi thÕ vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ nguån lîi phong phó, ngµnh thñy s¶n ViÖt Nam ®ang thùc sù ph¸t triÓn nhanh chãng, trë thµnh ngµnh kinh tÕ mòi nhän vµ lµ ngµnh xuÊt khÈu lín thø ba cña ®Êt níc sau dÇu má vµ dÖt may. Kh«ng nh÷ng gãp phÇn c¶i thiÖn cuéc sèng nh©n d©n, t¨ng thu ngo¹i tÖ, mµ cßn t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho hµng triÖu ngêi lao ®éng. C¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam khi Liªn minh Ch©u ¢u më réng trong thêi gian tíi lµ rÊt lín, c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang EU sÏ ®Õn ®îc tÊt c¶ c¸c níc trong khu vùc Ch©u ¢u. §©y sÏ lµ thêi ®iÓm thÝch hîp cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu nÕu ®i ®óng híng, t×m kiÕm, nghiªn cøu vÒ con ngêi, c¸ch thøc tr×nh bµy phï hîp víi thÞ hiÕu kh¸ch hµng ®Ó ®¸nh b¹i c¸c ®èi thñ c¹nh tranh trªn thÞ trêng réng lín nµy. Ph¶i nãi r»ng, thÞ trêng EU kh«ng ph¶i lµ mét thÞ trêng dÔ dµng th©m nhËp víi rÊt nhiÒu quy ®Þnh kh¾t khe nhng nÕu ®· th©m nhËp ®îc th× sÏ cã kh¶ n¨ng t¨ng trëng m¹nh mÏ. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®· b¾t ®Çu cã nh÷ng bíc tiÕn ®¸ng kÓ vµo thÞ trêng nµy. C¬ héi tríc m¾t rÊt nhiÒu nhng khã kh¨n còng kh«ng Ýt. §Ó cã thÓ tËn dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ c¸c c¬ héi nµy cÇn sù nç lùc lín tõ c¶ phÝa c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thñy s¶n-trong viÖc kh«ng ngõng n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng thñy s¶n xuÊt khÈu vµ c¸c ban ngµnh cã liªn quan - trong viÖc t¹o ra hµnh lang ph¸p lý, m«i trêng thuËn lîi, khuyÕn khÝch hç trî mäi mÆt cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thñy s¶n. Chóng ta hoµn toµn cã thÓ hy väng vµo mét triÓn väng t¨ng trëng bÒn v÷ng cña ngµnh thñy s¶n ViÖt nam kh«ng chØ trªn thÞ trêng xuÊt khÈu EU, phôc vô ®¾c lùc cho c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña ®Êt níc. Phô lôc 1 Danh sách các doanh nghiệp chế biến xuất khẩu thuỷ sản được phép xuất khẩu vào EU Công nhận đợt đầu (tháng 11/1999) TT Tên doanh nghiệp Mã code 1 Xí nghiệp chế biến hàng XK Cầu Tre, phân xưởng 3 DL 103 2 Công ty TNHH chế biến thực phẩm và thương mại Ngọc Hà DL 121 3 Công ty XNK thuỷ sản An Giang, phân xưởng 1 DL 07 4 Công ty thuỷ sản Tiền Giang DL 21 5 Công ty cổ phần chế biến thuỷ sản XK Minh Hải DL 130 6 Xí nghiệp tu doanh Sông Tiền 2 DL 127 7 Xí nghiệp CBTSXK Kiên Giang - Công ty XNKTS Kiên Giang DL 110 8 Công ty thuỷ sản và thương mại Thuận Phước DL 32 9 Công ty cổ phần thực phẩm Sao Ta (FIMEX VN) DL 132 10 Công ty XNK hải sản Sông Hương DL 12 11 Xí nghiệp đông lạnh Phú Thạnh DL141 12 Xí nghiệp chế biến mặt hàng mới - Công ty XNK thuỷ sản Minh Hải DL 118 13 Công ty TNHH Hải Nam DL 125 14 Công ty TNHH khai thác hải sản, chế biến nước mắm Thanh Hà NM 139 15 Công ty XNK Sa Giang HK 129 16 Xí nghiệp sản xuất nước mắm Phú Quốc Hưng Thành NM 138 Công nhận bổ sung đợt 1 (tháng 4/2000) ( trong đó có 1 doanh nghiệp được công nhận theo Quyết định công nhận nhuyễn thể 2 mảnh vỏ ) 17 Xí nghiệp Mặt hàng mới, phân xưởng 2 DL 01 18 Công ty cổ phần đồ hộp Hạ Long (Canfoco) DH 40 19 Công ty xuất khẩu thuỷ sản II Quảng Ninh DL 49 20 Xí nghiệp chế biến thuỷ súc sản xuất khẩu Cần Thơ DL 65 21 Công ty kinh doanh xuất nhập khẩu thuỷ sản Cái Ðôi Vàm DL 72 22 Công ty hải sản 404 DL 77 23 Công ty TNHH Kim Anh DL 117 24 Xí nghiệp đông lạnh Thắng Lợi DL 142 25 Công ty TNHH thương mại Trung Sơn DL 144 26 Công ty đông lạnh thuỷ sản xuất khẩu Bến Tre DL 84 Công nhận bổ sung đợt 2 (tháng 7/2000) 27 Xí nghiệp chế biến thuỷ đặc sản số 10 DL 10 28 Xí nghiệp đông lạnh Quy Nhơn DL 16 29 Xí nghiệp II Công ty chế biến thuỷ sản và XNK Cà Mau DL 25 30 Công ty Nông hải sản Viễn Thắng DL 105 31 Xí nghiệp đông lạnh Khánh Lợi Công ty thuỷ sản XNK tổng hợp Sóc Trăng DL 23 32 Công ty liên doanh chế biến thuỷ sản Minh Hải DL 124 33 Xí nghiệp chế biến thuỷ sản Phước Cơ - Công ty thương mại và dịch vụ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu DL 53 34 Nhà máy đông lạnh Toàn Sáng - Công ty TNHH thương mại Toàn Sáng DL 143 35 Xí nghiệp chế biến thuỷ sản Minh Phú DL 145 36 Công ty TNHH công nghiệp thực phẩm Pataya (Việt nam) DL 146 37 Công ty TNHH Vĩnh Hoàn DL 147 Công nhận đợt tháng 12/2000 38 Công ty thuỷ sản Cửu Long DL 31 39 Xí nghiệp đông lạnh Cửa Hội - Công ty xuất nhập khẩu thuỷ sản Nghệ An DL 38 40 Công ty thực phẩm xuất nhập khẩu Lam Sơn (FIMEXCO) DL 100 41 Xí nghiệp thuỷ đặc sản 1 Công ty XNK Thuỷ đặc sản DL 148 42 Xí nghiệp Highland Dragon DL 149 43 Công ty TNHH Thanh An DL 150 44 Nhà máy CB thực phẩm xuất khẩu SOHAFARM Nông trường Sông Hậu DL 151 Danh sách đăng ký bổ sung ngày 20/4/2001 (Công thư số 229 CL/TH), EU chấp thuận từ ngày 7/6/2001 45 Xí nghiệp đông lạnh số 8 Công ty XNK thuỷ sản An Giang DL 08 46 XNCB hàng XK Tân Thành Công ty XNK nông sản thực phẩm Cà Mau DL 97 47 Công ty cổ phần Hải sản Nha Trang DL 115 48 XN chế biến thuỷ sản An Hoà - Công ty XNK thuỷ sản Kiên Giang DL120 49 Công ty TNHH Nam Việt (NAFICO) DL 152 50 Công ty TNHH Trúc An DL 153 51 Nhà máy CBTS XK VETEX Công ty CB thực phẩm XK Quảng Ngãi DL 154 52 Xí nghiệp chế biến thực phẩm thuỷ sản Chợ Lớn (CHOLIFOOD) DL 155 53 Công ty TNHH Phước Hưng DL 158 54 XN chế biến thực phẩm Thái Tân DL 159 55 XN đông lạnh Tân Long Công ty TS XNK tổng hợp Sóc Trăng (STAPIMEX) DL 162 56 Công ty TNHH Việt Nam Northern Viking Technologies DL 163 Công nhận đợt tháng 12/2001 57 Nhà máy đông lạnh 22 Công ty đông lạnh TSXK Bến Tre DL 22 58 XN chế biến thuỷ sản - Công ty TNHH Trung Sơn DL 167 59 Công ty đồ hộp Việt Cường DH 165 60 Xi nghiệp CBTS Thanh Khê - Công ty kinh doanh CB hàng XNK Ðà Nẵng DL 131 61 Xí nghiệp CBTS XK Kiên Lương Công ty XNK TS Kiên Giang DL 166 62 Công ty cổ phẩn XNK thuỷ sản Quảng Ninh DL 41 Công nhận bổ sung 32 doanh nghiệp mới kể từ ngày 3/7/2003 63 Xí nghiệp chế biến trái cây (Foodtech Co.,Ltd) DH 174 64 Công ty liên doanh thuỷ sản Việt Nga (Seaprimfico) DL 06 65 Công ty cổ phần XNKTS Năm Căn DL 29 66 Xí nghiệp chế biến hải sản XK Bà Rịa Vũng Tàu DL 34 67 Xí nghiệp chế biến thuỷ đặc sản XK Hà Nội DL 37 68 Xí nghiệp chế biến hải sản và thực phẩm XK (Cholimex) DL 62 69 Công ty xuất nhập khẩu thuỷ sản Hộ Phòng (Hosimexco) DL 89 70 Công ty chế biến thuỷ sản XK Nha Trang DL 90 71 Công ty XNK tổng hợp Giá Rai DL 99 72 Công ty cổ phần thuỷ sản số 1 (Seajoco Vietnam) DL 157 73 Công ty XNK Vĩnh Lợi (VIMEX) DL 161 74 Công TNHH chế biến thực phẩm D&N DL 164 75 Nhà máy đông lạnh thuỷ sản XK Sông Gianh (Sogiseafa) DL 171 76 Công ty TNHH Hua Heong Vietnam DL 175 77 Công ty TNHH thương mại CB thực phẩm Vĩnh Lộc (Vilfood Co.,Ltd) DL 176 78 Công ty Ken Ken Vietnam DL 177 79 Xí nghiệp 4 Công ty CBTS và XNK Cà Mau DL 178 80 Xí nghiệp CBTSXK Phú Tân DL 180 81 Công ty TNHH Phương Nam DL 181 82 Xí nghiệp chế biến TSXK Vĩnh Long DL 182 83 Công ty cổ phần thuỷ sản MêKông DL 183 84 Công ty AFIEX An Giang DL 184 85 Công ty TNHH Thuận Hưng (THUFICO) DL 185 86 Công ty TNHH Việt Hải DL 186 87 Phân xưởng đông lạnh Công ty cổ phần đầu tư thương mại thuỷ sản DL 189 88 Công ty chế biến TSXK Thọ Quang DL 190 89 Công ty TNHH chế biến XKTS Hải Thuận DL 192 90 Công ty TNHH sản xuất thương mại XNK Việt Nhật DL 193 91 Công ty TNHH Ðông Hải DL 195 92 Công ty TNHH Anh Nguyên son DL 197 93 Công ty cổ phần thuỷ sản Phú Yên DL 198 94 Xí nghiệp thuỷ sản Sao Ta DL 199 Ngµy 3/7/2003, Uû ban Liªn minh Ch©u ¢u ®· c«ng nhËn 4 vïng nu«i nhuyÔn thÓ hai m¶nh vá an toµn cña ViÖt nam : CÇu Ngang, Duyªn H¶i, HiÖp Th¹nh (Trµ Vinh),Th¹nh phó (BÕn Tre). Theo tin tõ Trung t©m KiÓm tra chÊt lîng vµ vÖ sinh thñy s¶n, ngµy 1/8/2003 Uû ban EU ®· ®¨ng c«ng b¸o QuyÕt ®Þnh sè E3D (03) 531 695 RM/agm cña Uû ban EU, chÊp thuËn ®Ó nghÞ cña NAFEQACEN, huû bá lÖnh cÊm nhËp khÈu t¹m thêi cho 6 doanh nghiÖp cã l« hµng bÞ ph¸t hiÖn nhiÔm kh¸ng sinh sau ngµy 3/4/2002 lµ: XÝ nghiÖp ®«ng l¹nh 2 (SEASPIMEX) C«ng ty N«ng sóc s¶n XNK CÇn Th¬ (CATACO) XÝ nghiÖp chÕ biÓn thùc phÈm T©n ThuËn (AGREX) C«ng ty ChÕ biÕn thñy s¶n Nha Trang XÝ nghiÖp ®«ng l¹nh ViÖt Long C«ng ty TNHH thñy s¶n Nha Trang Nh vËy, ®Õn nay ®· cã 100 doanh nghiÖp trong danh s¸ch xuÊt khÈu thñy s¶n vµo EU. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o TrÇn ThÞ Kim Dung – “Quan hÖ ViÖt Nam – Liªn minh Ch©u ¢u”- NXB Khoa häc x· héi – Hµ néi 2001. Ph¹m Quang Th¹o, NguyÔn L¬ng Thµnh, Lª Hång Nguyªn – “Nh÷ng ®iÒu cÇn biÕt vÒ thÞ trêng EU” – NXB N«ng nghiÖp Hµ Néi 1997. “TiÒm n¨ng ViÖt Nam thÕ kØ XXI” – NXB ThÕ giíi 2001. NhÞp cÇu c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam – EU, ViÖn nghiªn cøu chiÕn lîc, chÝnh s¸ch c«ng nghiÖp, 1998. Nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ thÕ giíi1998 - 2002. Th«ng tin khoa häc, kinh tÕ bé Thñy s¶n 2003. T¹p chÝ Th«ng tin Th¬ng M¹i – Bé Thñy S¶n – Sè ra ngµy 7/2002; 25/8/2003; 28/7/2003; 10/9/2003; 15/9/2003; 4/8/2003; 13/10/2003; 29/9/2003; 7/7/2003 T¹p chÝ Con sè vµ Sù kiÖn 2000 – 2002 B¸o Doanh nghiÖp 2003 Europe – Regional Overview 2003 Khoa häc c«ng nghÖ vµ kinh tÕ thñy s¶n 1998 – 2002 B¸o c¸o tæng kÕt hµng n¨m cña Bé Thñy S¶n 2002 T¹p chÝ Thñy s¶n ViÖt Nam 2001-2002 Héi nghÞ dù b¸o th¬ng m¹i thñy s¶n 2001 B¸o nh©n d©n 2000 T¹p chÝ xuÊt nhËp khÈu thñy s¶n 1997 – 1999 T¹p chÝ Th«ng tin khoa häc vµ c«ng nghiÖp thñy s¶n- sè 3/2002; 7/2002 Website: http:// www.fistenet.gov.vn – Trang Web chÝnh thøc cña Bé Thuû S¶n Website: Môc lôc danh môc b¶ng biÓu 1 danh môc c¸c tõ viÕt t¾t 2 lêi nãi ®Çu 3 Ch¬ng I 5 Tæng quan vÒ ngµnh thñy s¶n vµ c¸c thÞ trêng xuÊt khÈu lín cña thñy s¶n ViÖt nam I. §Æc ®iÓm vµ vai trß cña ngµnh thñy s¶n ViÖt Nam 5 1. Lîi thÕ cña ngµnh thñy s¶n ViÖt Nam 5 2. Vai trß cña ngµnh thñy s¶n trong nÒn kinh tÕ quèc d©n 7 II. T×nh h×nh xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt nam trong thêi gian gÇn ®©y. 14 1. VÒ gi¸ trÞ vµ tèc ®é ph¸t triÓn 14 2. VÒ c¬ cÊu s¶n phÈm xuÊt khÈu 15 3. Gi¸ c¶ vµ hiÖu qu¶ xuÊt khÈu cña thñy s¶n ViÖt Nam 17 4. C¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh liªn quan ®Õn xuÊt khÈu thuû s¶n 18 III. Mét sè thÞ trêng xuÊt khÈu thñy s¶n lín cña ViÖt Nam 26 1. ThÞ trêng NhËt B¶n 27 2. ThÞ trêng Mü 29 3. ThÞ trêng §«ng ¸ 31 4. ThÞ trêng Ch©u ¢u 33 Ch¬ng II 35 Thùc tr¹ng xuÊt khÈu cña thuû s¶n ViÖt nam sang EU trong nh÷ng n¨m qua I. Giíi thiÖu chung vÒ thÞ trêng EU 35 1. §Æc ®iÓm chung vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ vµ møc sèng d©n c 35 2. C¸c ®Æc ®iÓm chung liªn quan ®Õn viÖc tiªu dïng mÆt hµng thñy s¶n 37 3. Nh÷ng yªu cÇu cña EU vÒ chÊt lîng s¶n phÈm thuû s¶n nhËp khÈu 43 4. Giíi thiÖu vÒ c¸c thÞ trêng nhËp khÈu thuû s¶n cña EU 50 II - Thùc tr¹ng XKTS cña ViÖt nam sang EU giai ®o¹n 1997 - 2002 54 1. VÒ gi¸ trÞ vµ tèc ®é ph¸t triÓn 54 2. VÒ c¬ cÊu thÞ trêng EU nhËp khÈu thuû s¶n cña ViÖt nam 55 3. VÒ c¬ cÊu mÆt hµng thñy s¶n ViÖt nam xuÊt khÈu vµo EU 57 4. VÒ t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh cña EU vÒ an toµn thùc phÈm. 59 III. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng XKTS sang EU giai ®o¹n 1997-2000 62 1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc 62 2. Nh÷ng khã kh¨n, tån t¹i cÇn kh¾c phôc 64 3. C¸c vÊn ®Ò ®Æt ra víi hµng thuû s¶n xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang EU 67 Ch¬ng III 70 §Þnh híng vµ nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam sang EU trong nh÷ng n¨m tíi. I. §Þnh híng vµ môc tiªu ph¸t triÓn XKTS 72 1. §Þnh híng ph¸t triÓn xuÊt khÈu thuû s¶n 72 2. Môc tiªu ph¸t triÓn xuÊt khÈu thñy s¶n 75 II. Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu thuû s¶n sang EU trong nh÷ng n¨m tíi. 79 1. Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Èy m¹nh xuÊt khÈu thñy s¶n sang EU 79 2. Mét sè gi¶i ph¸p tµi chÝnh tÝn dông khuyÕn khÝch XKTS sang EU 84 3. C¸c gi¶i ph¸p kh¸c nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu thñy s¶n sang EU 87 KÕt luËn 91 Phô lôc 01 92 Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 96

Các file đính kèm theo tài liệu này:

B10.doc