Khóa luận Giải pháp Marketing cho việc phát triển xuất khẩu thuỷ sản của các doanh nghiệp Việt Nam những năm tới

Lời Nói đầu Để thực hiện thắng lợi chiến lược Công nghiệp hoá - Hiện đại hoá hướng mạnh vào xuất khẩu của nước nhà, Việt Nam đã, đang và còn phải nỗ lực rất nhiều trong lộ trình hội nhập kinh tế khu vực cũng như thế giới. Để xuất khẩu tăng nhanh trong thời gian tới, Việt Nam chủ trương kết hợp xuất khẩu những mặt hàng truyền thống như hàng nông, lâm, thuỷ sản, khoáng sản, hàng giày dép, dệt may, và một số hàng có hàm lượng kỹ thuật công nghệ cao như ôtô, xe máy, hàng điện tử và dịch vụ phần mềm. Hàng thuỷ sản là một trong những mặt hàng xuất khẩu truyền thống của Việt Nam, có khả năng cạnh tranh và triển vọng phát triển, đồng thời góp phần tăng trưởng kinh tế đất nước, xuất khẩu thu ngoại tệ và chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Kim ngạch xuất khẩu hàng thuỷ sản năm 2002 đạt 2,014 tỷ USD, tăng 0,7% so với kế hoạch và 13,31% so với năm 2001, nộp ngân sách nhà nước 1400 tỷ đồng, tiếp tục đứng vị trí thứ 3 về giá trị kim ngạch xuất khẩu của Đất nước. Trong thời gian trung hạn tới, nhiều khả năng sẽ có những thay đổi thứ hạng các mặt hàng xuất khẩu chính yếu của Việt Nam. Tuy nhiên có thể khẳng định rằng, thuỷ sản sẽ vẫn là một trong những mặt hàng xuất khẩu hàng đầu của Đất nước. Đẩy mạnh xuất khẩu thuỷ sản cả về số lượng và chất lượng đang là yêu cầu cấp thiết của Nhà nước ta, là vấn đề cập nhật cao đang được nhiều người quan tâm. ý thức được tình hình thực tế đó, em đã quyết định chọn đề tài “Giải pháp Marketing cho việc phát triển xuất khẩu thuỷ sản của các doanh nghiệp Việt Nam những năm tới” cho khoá luận tốt nghiệp của mình. Đề tài được bố cục thành 3 chương như sau : Chương 1 : Tổng quan thị trường thuỷ sản thế giới và lý luận chung về Marketing xuất khẩu. Chương 2 : Đánh giá thực trạng xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam những năm qua. Chương 3 : Định hướng và giải pháp Marketing trong xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam những năm tới. Do những hạn chế về tài liệu, về thời gian và khả năng của người viết, đề tài khoá luận khó tránh khỏi những sai sót và khiếm khuyết. Tác giả mong nhận được sự chỉ dẫn kịp thời của các thầy cô giáo trong trường cùng ý kiến đóng góp của đông đảo độc giả. Nhân dịp này, người viết xin bày tỏ lòng biết ơn vô hạn đối với tất cả các thầy cô đã tận tình truyền đạt kiến thức trong các năm học vừa qua. Đặc biệt, người viết xin chân thành cảm ơn PGS.TS Nguyễn Trung Vãn-người thầy đã trực tiếp hướng dẫn và giúp đỡ người viết thực hiện đề tài này. Mục Lục. Lời Nói đầu 5 Chương 1 : Tổng quan thị trường thuỷ sản thế giới và lý luận chung về Marketing xuất khẩu. 7 1. Tổng quan thị trường thuỷ sản thế giới. 7 1.1. Tình hình tiêu thụ thuỷ sản của thế giới. 7 1.1.1. Mức tiêu thụ của toàn thế giới những năm qua. 7 1.1.2. Mức tiêu thụ của những nước chủ yếu. 8 1.2. Sản xuất hàng thuỷ sản của thế giới. 9 1.2.1. Mức sản lượng của toàn thế giới. 9 1.2.2. Những nước sản xuất chủ yếu. 11 1.3. Tình hình nhập khẩu thuỷ sản của thế giới. 12 1.3.1. Mức nhập khẩu của thế giới. 13 1.3.2. Mức nhập khẩu và cơ cấu nhập khẩu của những nước nhập khẩu chủ yếu. 13 1.4. Tình hình xuất khẩu thuỷ sản của thế giới. 16 1.4.1. Khả năng cung cấp của các nước xuất khẩu. 16 1.4.2. Khả năng cạnh tranh của các nước xuất khẩu. 17 1.5. Diễn biến giá quốc tế hàng thuỷ sản. 19 1.6. Dự báo thị trường thuỷ sản thế giới trong những năm tới. 20 1.6.1. Tình hình sản xuất. 20 1.6.2. Tình hình tiêu thụ. 21 1.6.3. Tình hình buôn bán hàng thuỷ sản. 23 1.6.4. Diễn biến giá cả. 24 2. Lý luận chung về Marketing xuất khẩu. 24 2.1. Bản chất của Marketing xuất khẩu. 24 2.1.1. Khái niệm về Marketing. 25 2.1.2. Khái niệm và bản chất của Marketing quốc tế trong hoạt động xuất khẩu. 26 2.2. Chiến lược Marketing xuất khẩu. 28 2.2.1. Chiến lược Marketing. 28 2.2.2. Chiến lược Marketing trong hoạt động xuất khẩu. 29 3. Các bước tư duy và hành động của Marketing quốc tế trong xuất khẩu. 30 3.1. Nghiên cứu thị trường, nắm vững nhu cầu và cầu. 30 3.2. Phân tích SWOT và lựa chọn thị trường xuất khẩu mục tiêu. 31 3.3. Quyết định chiến lược Marketing hỗn hợp hướng tới thị trường xuất khẩu. 33 3.3.1. Chiến lược sản phẩm xuất khẩu. 33 3.3.2. Chiến lược giá trên thị trường xuất khẩu. 34 3.3.3. Chiến lược phân phối sản phẩm. 36 3.3.4. Chiến lược xúc tiến hỗn hợp trong xuất khẩu. 38 3.4. Chọn phương pháp thâm nhập thị trường xuất khẩu mục tiêu. 39 chương 2: Đánh giá thực trạng xuất khẩu thuỷ sản của Việt nam những năm qua 42 1. KháI quát tình hình sản xuất và chế biến thuỷ sản. 42 1.1. Tình hình sản xuất thuỷ sản. 42 1.2. Tình hình chế biến thuỷ sản. 43 2. Thực trạng xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam thời gian qua. 44 2.1. Số lượng và kim ngạch xuất khẩu. 44 2.2. Cơ cấu thị trường xuất khẩu. 45 2.3. Cơ cấu sản phẩm xuất khẩu. 48 2.4. Giá cả xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam. 50 3. Đánh giá năng lực cạnh tranh trong xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam. 52 3.1. Nguồn nguyên liệu phục vụ chế biến xuất khẩu 52 3.2. Chất lượng sản phẩm xuất khẩu. 54 3.3. Giá mặt hàng thuỷ sản xuất khẩu. 55 3.4. Vị thế xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam so với các nước xuất khẩu chủ yếu. 57 4. Những vấn đề đang đặt ra cho xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam trong thời gian tới. 58 4.1. Những khó khăn và thách thức. 58 4.2. Cơ hội phát triển. 60 5. Đặc điểm các thị trường xuất khẩu thuỷ sản chính của Việt Nam. 62 5.1. Thị trường Nhật Bản. 62 5.1.1. Một số thách thức khi thâm nhập vào thị trường Nhật Bản. 62 5.1.2. Nhu cầu về nhập khẩu thuỷ sản của Nhật Bản. 63 5.1.3. Đặc điểm tiêu dùng của người dân Nhật Bản. 64 5.2. Thị trường Mỹ. 66 5.2.1. Khái quát chung. 66 5.2.2. Nhu cầu nhập khẩu thuỷ sản của Mỹ. 67 5.2.3. Đặc điểm khách hàng và người tiêu dùng Mỹ. 68 5.2.4. Các vấn đề cản trở trong buôn bán thuỷ sản với Mỹ. 70 5.3. Thị trường EU. 71 5.3.1. Một số đặc điểm chung về nhu cầu nhập khẩu thuỷ sản của thị trường EU. 71 5.3.2. Sản phẩm thuỷ sản sinh thái đối với thị trường Châu Âu. 72 5.3.3. Sơ lược diện mạo một số thị trường thủy sản lớn của EU. 73 5.4. Thị trường Trung Quốc. 75 5.4.1. Một số đặc điểm khái quát. 75 5.4.2. Đặc điểm và nhu cầu nhập khẩu thuỷ sản của Trung Quốc. 76 5.4.3. Xu hướng tiêu thụ thuỷ sản ở Trung Quốc trong những năm tới. 78 Chương 3: Định hướng và giảI pháp Marketing trong xuất khẩu thuỷ sản của Việt nam những năm tới 80 1. kinh nghiệm xuất khẩu thuỷ sản thành công của một số nước. 80 1.1. Quản lý và kiểm tra chất lượng thuỷ sản xuất khẩu ở Thái Lan – Một mô hình thành công có thể áp dụng cho các nước đang phát triển. 80 1.2. Sự chuẩn bị cho tương lai của ngành công nghiệp chế biến thuỷ sản xuất khẩu Trung Quốc. 84 2. định hướng chiến lược xuất khẩu thuỷ sản của việt nam trong thời gian tới. 87 2.1. Mục tiêu chiến lược Marketing trong xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam. 87 2.2. Những định hướng cơ bản trong xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam. 88 2.2.1. Tăng nhanh kim ngạch xuất khẩu. 88 2.2.2. Tiếp tục đa dạng hoá thị trường xuất khẩu. 89 2.2.3. Phát triển thêm nhiều mặt hàng thuỷ sản mới cho xuất khẩu. 94 2.2.4. Nâng cao vị thế cạnh tranh trong xuất khẩu thuỷ sản. 95 3. GiảI pháp marketing nhằm đẩy mạnh xuất khẩu hàng thuỷ sản. 97 3.1. Giải pháp về chiến lược sản phẩm đối với hoạt động xuất khẩu thuỷ sản ở Việt Nam. 97 3.1.1. Giải pháp về chất lượng sản phẩm. 97 3.1.2. Giải pháp về chủng loại sản phẩm. 101 3.2. Giải pháp về chiến lược giá cả trong hoạt động xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam. 104 3.3. Giải pháp về chiến lược phân phối trong hoạt động xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam. 106 3.4. Giải pháp về chiến lược yểm trợ xuất khẩu thủy sản của Việt Nam. 108 3.5. Giải pháp về chiến lược đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực của doanh nghiệp. 110 4. một số kiến nghị về chính sách phát triển xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam. 112 4.1. Đẩy mạnh hệ thống xúc tiến thương mại quốc tế cấp Nhà nước, hỗ trợ người sản xuất và các doanh nghiệp xuất khẩu. 112 4.2. Tăng cường vai trò của các trung tâm thông tin nhằm cập nhật tốt thông tin thị trường. 115 4.3. Thực hiện chính sách đầu tư đổi mới công nghệ hiện đại. 115 4.4. Đa dạng hoá các doanh nghiệp hoạt động xuất khẩu và vận dụng linh hoạt các phương thức mua bán quốc tế. 116 Kết luận 118 Nguồn TàI liệu tham khảo 119

94 trang | Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1677 | Lượt tải: 0

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Khóa luận Giải pháp Marketing cho việc phát triển xuất khẩu thuỷ sản của các doanh nghiệp Việt Nam những năm tới, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

thèng, chó träng thÞ trêng träng t©m, träng ®iÓm gåm c¸c thÞ trêng Mü, EU, NhËt B¶n vµ Trung Quèc, tiÕp tôc cñng cè vµ më réng ra c¸c thÞ trêng c¸c níc ASEAN vµ c¸c thÞ trêng kh¸c. Híng ph¸t triÓn thÞ trêng xuÊt khÈu thuû s¶n tõ nay ®Õn n¨m 2010 nh sau: + ThÞ trêng Mü: ThÞ trêng thuû s¶n cña Mü lµ mét thÞ trêng rÊt cã tiÒm n¨ng, nhng ViÖt Nam míi chØ khai th¸c ®îc mét thÞ phÇn rÊt khiªm tèn. Theo ®iÒu tra cña nhãm chuyªn gia níc ngoµi, tiªu thô thuû s¶n t¹i Mü ®ang cã chiÒu híng gia t¨ng, vµ ®ã chÝnh lµ c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp thuû s¶n ViÖt Nam t¨ng thÞ phÇn t¹i Mü. Cã 4 nhãm s¶n phÈm ®îc ngêi tiªu dïng Mü a chuéng nhÊt (xÐt vÒ khèi lîng nhËp khÈu lÇn lît) lµ c¸ ngõ, t«m, ghÑ vµ c¸ da tr¬n, ngo¹i trõ c¸ ngõ ®· cã dÊu hiÖu b·o hoµ trªn thÞ trêng, t«m ®ang cã kim ng¹ch nhËp khÈu lín nhÊt. Thùc tÕ cho thÊy ngoµi viÖc nghiªn cøu thµnh lËp mét bé phËn chuyªn tr¸ch viÖc ph¸t triÓn, ®¨ng ký vµ b¶o vÖ th¬ng hiÖu cña c¸c s¶n phÈm ®· ®¨ng ký t¹i thÞ trêng Hoa Kú, c¸c doanh nghiÖp thuû s¶n ViÖt Nam muèn thµnh c«ng trªn thÞ trêng Mü cÇn ph¶i chó träng nh÷ng yÕu tè: ®Çu t x©y dùng hÖ thèng kho b·i hiÖn ®¹i; chó träng x©y dùng th¬ng hiÖu; t¨ng cêng kh¶ n¨ng hîp t¸c gi÷a c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu; t¨ng cêng sö dông internet trong c«ng t¸c tiÕp thÞ , chó träng s¶n xuÊt nh÷ng mÆt hµng cã chÊt lîng cao. Ngoµi ra, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã trong tay chøng nhËn tiªu chuÈn chÊt lîng HACCP- ®©y lµ ®iÒu kiÖn b¾t buéc ®Ó giao dÞch víi kh¸ch hµng chÝnh yÕu trªn thÞ trêng Mü, tr¸nh ®îc nhiÒu r¾c rèi khi xuÊt hµng, gi¶m chi phÝ n©ng cao kh¶ n¨ng x©m nhËp thÞ trêng, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc thu hót kh¸ch hµng míi. + ThÞ trêng NhËt B¶n : §Ó n©ng cao gi¸ b¸n vµ tÝnh hÊp dÉn ®èi víi thÞ trêng NhËt B¶n, c¸c doanh nghiÖp chÕ biÕn thuû s¶n cña chóng ta cÇn quan t©m h¬n yÕu tè chÊt lîng vµ vÖ sinh thùc phÈm. Trong ®ã viÖc lÊy ®îc x¸c nhËn vÒ chÊt lîng lµ rÊt quan träng v× nã gãp phÇn lµm gi¶m chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh hµng ho¸ lu th«ng t¹i thÞ trêng NhËt. Bëi chi phÝ lu kho t¹i NhËt trung b×nh lµ 80USD/ngµy/container, chi phÝ gi¸m ®Þnh lµ 130 USD/container. NÕu kh«ng cã “giÊy x¸c nhËn chÊt lîng tríc” hµng ho¸ cã thÓ ph¶i lu kho tíi 7 ngµy. Trêng hîp cã giÊy x¸c nhËn, hµng ho¸ cã thÓ ®îc th«ng quan ngay trong ngµy, sÏ tiÕt kiÖm ®îc nhiÒu chi phÝ. Ngµnh thuû s¶n ®a ra môc tiªu t¨ng trëng xuÊt khÈu vµo thÞ trêng NhËt B¶n kho¶ng 10% n¨m, n¨m 2005 ®¹t 700 triÖu USD. HiÖn nay thÞ trêng NhËt lµ thÞ trêng nhËp khÈu thuû s¶n lín thø 3 thÕ giíi. §Èy m¹nh c«ng t¸c xóc tiÕn th¬ng m¹i vµo thÞ trêng NhËt B¶n, coi NhËt B¶n lµ thÞ trêng träng ®iÓm thêi kú 2003- 2005 ®Ó dµnh mäi u tiªn trong hç trî xóc tiÕn th¬ng m¹i. Híng xóc tiÕn sÏ hç trî mét phÇn kinh phÝ ®Ó doanh nghiÖp tham gia Héi chî triÓn l·m, tæ chøc ®oµn chuyªn ngµnh ®i kh¶o s¸t thÞ trêng (tËp trung c¸c thµnh phè vµ ®Þa ph¬ng lín), ph¸t triÓn th¬ng hiÖu vµ ®¨ng ký th¬ng hiÖu t¹i thÞ trêng NhËt B¶n, ph¸t huy m« h×nh nh “nhµ ViÖt Nam” t¹i Tokyo ®Ó tiÕn tíi thµnh lËp trung t©m Th¬ng m¹i t¹i NhËt B¶n. TÝch cùc vËn ®éng vµ xóc tiÕn viÖc ®µm ph¸n ký hiÖp ®Þnh mËu dÞch tù do víi NhËt B¶n (FTA) vµ ñng hé xu híng liªn kÕt NhËt B¶n- ASEAN. Nhanh chãng ®Ò ra ph¬ng ¸n trong c¶ hai trêng hîp cã sù hîp t¸c chÆt chÏ gi÷a c¸c Bé, ®ã lµ:1/ NÕu NhËt B¶n ®ång ý ®µm ph¸n FTA riªng víi ViÖt Nam; 2/ NÕu NhËt B¶n muèn ®µm ph¸n FTA víi ASEAN-10. Bªn c¹nh ®ã c¸c doanh nghiÖp cña ta cÇn triÓn khai m¹nh ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn nh÷ng nhãm s¶n phÈm chñ lùc, chó träng nh÷ng s¶n phÈm ®¹t tiªu chuÈn vÖ sinh thùc phÈm cao. C¸c doanh nghiÖp cÇn g¾n kh©u chÕ biÕn víi viÖc n©ng cao chÊt lîng nguyªn liÖu, h×nh thµnh c¸c vïng chuyªn canh cã kh¶ n¨ng cung cÊp mét lîng thuû s¶n nguyªn liÖu lín víi chÊt lîng æn ®Þnh, quan t©m kü thuËt b¶o qu¶n sau thu ho¹ch ®Ó h¹n chÕ tû lÖ phÕ phÈm, t¨ng cêng kiÓm so¸t c¸c yÕu tè ®éc h¹i trong kh©u chÕ biÕn s¶n phÈm. §Æc biÖt c¸c doanh nghiÖp cÇn nghiªn cøu kü “LuËt kiÓm dÞch” vµ “LuËt VÖ sinh thùc phÈm” cña NhËt B¶n. + ThÞ trêng Trung Quèc Trung Quèc ®· v¬n lªn vÞ trÝ thø 3 trong xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam. §©y lµ khu vùc thÞ trêng rÊt cã tiÒm n¨ng cho xuÊt khÈu thuû s¶n cña ta trong thêi gian tíi. Giai ®o¹n tõ nay ®Õn n¨m 2010, xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam cÇn chó träng mét sè híng sau: - T¨ng cêng ®Çu t cho c¬ së h¹ tÇng nh ®êng s¸, kho tµng, bÕn b·i t¹i khu vùc T©y B¾c ®Ó lµm thÞ trêng trung t©m xuÊt khÈu vµo khu vùc phÝa Nam vµ T©y Nam Trung Quèc. Danh môc c¸c ch¬ng tr×nh nh»m xóc tiÕn th¬ng m¹i träng ®iÓm thêi kú 2003- 2005 (kho ngo¹i quan, trung t©m th¬ng m¹i, kho hµng ®«ng l¹nh phôc vô xuÊt khÈu) cÇn ®îc hç trî mét phÇn kinh phÝ. - §Èy m¹nh quan hÖ chÝnh ng¹ch theo tËp qu¸n quèc tÕ, dµnh sù quan t©m tho¶ ®¸ng b»ng c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch cho th¬ng m¹i vïng biªn, tiÕp tôc hç trî c¸c doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng t¹m nhËp - t¸i xuÊt vµ kinh doanh chuyÓn khÈu víi kh¸ch hµng Trung Quèc. Thuû s¶n lµ mét trong 6 träng t©m cña mÆt hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Trung Quèc. + ThÞ trêng EU ViÖt Nam chÝnh thøc xuÊt khÈu thuû s¶n vµo thÞ trêng EU tõ n¨m 1997. HiÖn nay, EU lµ thÞ trêng tiªu thô thuû s¶n lín cña ViÖt Nam, chiÕm kho¶ng 15% xuÊt khÈu thuû s¶n cña c¶ níc. Nh÷ng mÆt hµng chÝnh mµ EU nhËp khÈu tõ ViÖt Nam nh t«m ®«ng, c¸ ®«ng, c¸ hép, mùc, thÞt t«m hçn hîp vµ c¸c doanh nghiÖp thuû s¶n chÕ biÕn kh¸c. Nhê chÊt lîng ®îc c¶i tiÕn kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ x©m nhËp thÞ trêng cña hµng thuû s¶n ViÖt Nam t¹i thÞ trêng EU ®îc n©ng lªn ®¸ng kÓ. ViÖt Nam nªn tËn dông c¸c yÕu tè thuËn lîi ®Ó thóc ®Èy xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam vµo EU. Thø nhÊt lµ EU ®· chÝnh thøc c«ng nhËn Trung t©m kiÓm tra chÊt lîng vµ vÖ sinh thuû s¶n ViÖt Nam cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®îc EU uû quyÒn kiÓm tra hµng thuû s¶n tríc khi xuÊt khÈu vµo EU (11/1999). Thø hai, EU ®· ®a hµng thuû s¶n ViÖt Nam vµo danh s¸ch u tiªn h¹ng I c¸c níc ®îc xuÊt khÈu th¼ng vµo thÞ trêng EU mµ kh«ng cÇn cã nh÷ng tho¶ thuËn song ph¬ng víi tõng níc. Thø ba lµ, th¸ng 4/2000, EC ®· th«ng qua quyÕt ®Þnh vÒ nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ cho viÖc nhËp khÈu nhuyÔn thÓ 2 m¶nh vá, loµi cã vá, lo¹i da gai vµ loµi ch©n bông sèng ë biÓn cña ViÖt Nam. Víi thêi gian kh«ng cßn dµi, viÖc ViÖt Nam tËn dông tèi ®a chÕ ®é GSP lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Do vËy phÝa Nhµ níc vµ c¸c Bé liªn quan cÇn phæ biÕn th«ng tin cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nh»m n¾m b¾t nh÷ng c¬ héi t¹i thÞ trêng nµy. Song song víi biÖn ph¸p trªn ViÖt Nam cÇn chó träng ®Õn n©ng cao chÊt lîng hµng ho¸ xuÊt khÈu, ®¶m b¶o duy tr× ®îc toµn bé c¸c mèi quan hÖ b¹n hµng nh»m chñ ®éng chuÈn bÞ cho thêi kú “hËu GSP”. Môc tiªu trong thêi gian tíi lµ trô v÷ng vµ ph¸t triÓn trªn thÞ trêng EU khi kh«ng cßn ®îc hëng u ®·i thuÕ quan n÷a, do vËy tríc m¾t chóng ta n©ng cao søc c¹nh tranh cña thuû s¶n ngang b»ng hoÆc vît víi s¶n phÈm cïng lo¹i cña Trung Quèc, Th¸i Lan,... lµ nh÷ng thÞ trêng chóng ta ph¶i c¹nh tranh b×nh ®¼ng trong thêi kú hËu GSP. CÇn chó träng nh÷ng bíc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu vµo EU “cò”, t¨ng cêng xuÊt khÈu vµo c¸c níc thµnh viªn míi (víi 10 thµnh viªn míi cña EU), cô thÓ nh sau : - T¨ng cêng qu¶n lý chÊt lîng, vÖ sinh an toµn thùc phÈm tõ kh©u nu«i trång ®Õn chÕ biÕn xuÊt khÈu. MÆt kh¸c t¨ng cêng trao ®æi, liªn kÕt c¸c níc cïng hµng xuÊt khÈu, nhÊt lµ khu vùc ASEAN, ®Ó ®Êu tranh víi EU vÒ c¸c vÊn ®Ò tiªu chuÈn kü thuËt, vÖ sinh thùc phÈm, tiªu chuÈn m«i trêng. - Tæ chøc nghiªn cøu thÞ trêng, tham gia héi chî, triÓn l·m, x©y dùng th¬ng hiÖu, thµnh lËp v¨n phßng ®¹i diÖn cña HiÖp héi gç, HiÖp héi Thñ c«ng mü nghÖ,... + ThÞ trêng ASEAN §©y lµ thÞ trêng diÔn ra sù c¹nh tranh ngµy cµng trë nªn c¼ng th¼ng vµ quyÕt liÖt h¬n, ë møc ®é s©u réng h¬n, víi tr×nh ®é cao h¬n. ChØ tÝnh trong ph¹m vi ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng, thêi gian tõ 10 - 20 n¨m cho tiÕn tr×nh tù do ho¸ th¬ng m¹i vµ ®Çu t trong khu«n khæ c¸c níc ASEAN cho thÊy ViÖt Nam cÇn ph¶i cã mét chÝnh s¸ch thÞ trêng mÒm dÎo, linh ho¹t h¬n trong giai ®o¹n hiÖn nay còng nh s¾p tíi. Víi thÞ trêng c¸c níc ASEAN, t tëng chñ ®¹o cña chÝnh s¸ch thÞ trêng ®èi víi khèi nµy lµ tÝch cùc, chñ ®éng tËn dông thuËn lîi cho c¬ chÕ AFTA më ra ®Ó gia t¨ng xuÊt khÈu sang c¸c thÞ trêng kh¸c. C¸c doanh nghiÖp tÝch cùc xin giÊy chøng nhËn xuÊt xø form D ®Ó hëng u ®·i khi xuÊt khÈu sang ASEAN. CÇn tËn dông vÞ trÝ ®Þa lý ®Èy m¹nh xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng b¸ch ho¸ tiªu dïng, ph¸t triÓn vËn t¶i qu¸ c¶nh ®èi víi thÞ trêng Lµo vµ Campuchia. C¸c thÞ trêng kh¸c ®¹t 160- 200 triÖu USD, chiÕm 8-10% trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu thuû s¶n, trong ®ã lµ thÞ trêng c¸c níc ch©u ¸, thÞ trêng c¸c níc B¾c Mü.. . 2.2.3. Ph¸t triÓn thªm nhiÒu mÆt hµng thuû s¶n míi cho xuÊt khÈu. Trong c¬ cÊu hµng thuû s¶n xuÊt khÈu cña thÕ giíi hiÖn nay, kho¶ng 75% lµ d¹ng s¶n phÈm c¸ t¬i, íp ®«ng, ®«ng l¹nh vµ gi¸p x¸c, nhuyÔn thÓ t¬i, íp ®«ng, ®«ng l¹nh, sau ®ã lµ ®Õn s¶n phÈm ®å hép thuû s¶n h¬n 15%, cßn d¹ng kh«, muèi, hun khãi chiÕn h¬n 5%, dÇu c¸ vµ bét c¸ céng l¹i xÊp xØ 5%. Trong khi ®ã, c¬ cÊu xuÊt khÈu cña ViÖt Nam thêi gian qua kho¶ng h¬n 90% lµ d¹ng s¶n phÈm thuû s¶n t¬i, íp ®«ng, ®«ng l¹nh (riªng gi¸p x¸c vµ nhuyÔn thÓ chiÕm 80-85%). Sù mÊt c©n ®èi vÒ c¬ cÊu d¹ng s¶n phÈm xuÊt khÈu nh thêi gian qua, mét mÆt ph¶n ¸nh thÕ so s¸nh cña ViÖt Nam trong xuÊt khÈu thuû s¶n, mÆt kh¸c l¹i thÓ hiÖn sù yÕu kÐm cña ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn thuû s¶n níc nhµ, nhng ®©y còng lµ tiÒm n¨ng ®Ó ViÖt Nam cã thÓ ®a d¹ng ho¸ nh»m t¨ng nhanh kim ng¹ch xuÊt khÈu thuû s¶n thêi gian tíi. Cã thÓ nhËn ®Þnh, c¬ cÊu mÆt hµng thuû s¶n xuÊt khÈu thêi gian tíi cña ViÖt Nam sÏ cã sù phï hîp t¬ng ®èi víi c¬ cÊu xuÊt khÈu thuû s¶n cña thÕ giíi, ®ã lµ : T¨ng h¬n n÷a tû träng xuÊt khÈu ®å hép thuû s¶n (ph¸t triÓn thªm c¸c mÆt hµng nh ®å hép c¸ ngõ hay t«m hép, ...), t¨ng tû träng c¸ vµ t¨ng tû träng thuû s¶n sèng trong c¬ cÊu hµng thuû s¶n t¬i, íp ®«ng, ®«ng l¹nh vµ gi¶m tû träng hµng ®«ng l¹nh s¬ chÕ. ChuyÓn híng c¬ cÊu s¶n phÈm cã ý nghÜa rÊt lín trong viÖc t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu thuû s¶n ViÖt Nam v× hai lÝ do c¬ b¶n : Khèi lîng xuÊt khÈu t¨ng vµ gi¸ xuÊt khÈu t¨ng sÏ cã kh¶ n¨ng t¨ng lín kim ng¹ch xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam. 2.2.4. N©ng cao vÞ thÕ c¹nh tranh trong xuÊt khÈu thuû s¶n. ViÖt Nam ®îc ®¸nh gi¸ lµ mét trong nh÷ng quèc gia cã tiÒm n¨ng mÆt níc cho nu«i trång thuû s¶n vµo lo¹i lín nhÊt thÕ giíi. Víi nhËn ®Þnh nh vËy, n¨m 1999 ngµnh thuû s¶n ®· tæ chøc Héi nghÞ c¸c nhµ Tµi trî vµ §Çu t níc ngoµi lÇn thø 2 ®Ó t×m kiÕm nguån vèn, nh»m khai th¸c lîi thÕ so s¸nh vµ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ngµnh thuû s¶n, ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn trong giai ®o¹n 2001 - 2010. Nh÷ng cè g¾ng cña ngµnh thuû s¶n t¹o c¬ së ®Ó c¸c nhµ ®Çu t tin tëng vµo triÓn väng s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu thuû s¶n, ®Æc biÖt lµ trong khai th¸c lîi thÕ vÒ nu«i trång thuû s¶n trong thêi kú 2001 - 2010. Chóng ta cÇn ph¶i ph¸t huy tèi ®a lîi thÕ so s¸nh mµ chóng ta ®· cã, tËn dông tèi ®a nh÷ng lîi thÕ vÒ c¸c nh©n tè ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ nh©n lùc trong viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm còng nh cña doanh nghiÖp trªn th¬ng trêng quèc tÕ. Ph¸t huy néi lùc, n©ng cao hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh cña ngµnh thuû s¶n trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ héi nhËp quèc tÕ lµ môc tiªu hÕt søc quan träng mµ ngµnh thuû s¶n cÇn ®¹t ®îc. Môc tiªu cña §¶ng vµ Nhµ níc ta lµ vµ chó träng ph¸t triÓn thÞ trêng cho thuû s¶n xuÊt khÈu, võa chó träng ®Èy m¹nh s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu trªn c¬ së ®Èy m¹nh chuyªn m«n ho¸ vµ ph¸t huy tèi ®a lîi thÕ so s¸nh quèc gia. Thuû s¶n lµ lo¹i s¶n phÈm hµng ho¸ mµ chóng ta cã lîi thÕ vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn riªng cã, chi phÝ nh©n c«ng rÎ. Do vËy, viÖc khai th¸c lîi thÕ c¹nh tranh cña ngµnh thuû s¶n, tríc hÕt lµ ph¶i tËn dông tèi ®a lîi thÕ so s¸nh cña ngµnh, cô thÓ lµ ph¸t huy nu«i trång thuû s¶n cã gi¸ trÞ cao t¹i nh÷ng vïng mÆt níc cã hiÖu qu¶, tÝch cùc chuyÓn dÞch quü ®Êt cã n¨ng suÊt c©y trång kÐm sang nu«i trång thuû s¶n. Ngoµi ra, ®Èy m¹nh nu«i trång thuû s¶n lµ mét híng ph¸t triÓn cã tÝnh chiÕn lîc, t¹o bíc ngoÆt lín trong lÜnh vùc nu«i trång. X©y dùng c¸c vïng c«ng nghiÖp tËp trung ë nh÷ng vïng ®iÒu kiÖn sinh th¸i cho phÐp, ®ång thêi më réng diÖn tÝch mÆt níc nu«i trång thuû s¶n ë c¸c vïng eo, vÞnh ven biÓn, c¸c vïng cßn hoang ho¸, vïng cã n¨ng suÊt c©y trång thiÕu hiÖu qu¶ - chuyÓn ®æi thµnh vïng nu«i trång thuû s¶n níc ngät, vïng ruéng tròng... tËp trung mét lùc lîng nghiªn cøu cã tr×nh ®é vµ du nhËp c«ng nghÖ míi t¹o ®îc bé gièng nu«i thuû s¶n cã chÊt lîng cao. Bªn c¹nh ®ã cÇn hîp lý ho¸ khai th¸c thuû s¶n, bao gåm ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ khai th¸c thuû s¶n xa bê vµ ®iÒu chØnh hîp lý nghÒ c¸ ven bê, võa khai th¸c vµ b¶o vÖ ph¸t triÓn vµ t¸i t¹o nguån lîi, ®¶m b¶o ph¸t triÓn nghÒ c¸ æn ®Þnh, bÒn v÷ng. Më réng hîp t¸c víi níc ngoµi ®Ó du nhËp c«ng nghÖ míi, thóc ®Èy khai th¸c h¶i s¶n xa bê ®ång thêi x©y dùng ®ång bé ngµnh c«ng nghiÖp khai th¸c thuû s¶n (®éi tµu bÕn, c¶ng c¸, söa tµu thuyÒn, dÖt líi, phôc vô hËu cÇn an toµn trªn biÓn...) trong mèi quan hÖ thèng nhÊt víi c¸c lÜnh vùc kh¸c, c¸c ngµnh nghÒ kh¸c. Ngoµi ra, qu¸n triÖt ®êng lèi ®èi ngo¹i më cöa cña §¶ng vµ Nhµ níc ViÖt Nam, hîp t¸c quèc tÕ cña ngµnh thuû s¶n nh÷ng n¨m qua ®îc triÓn khai vµ ph¸t triÓn theo híng më réng vµ cñng cè mèi quan hÖ hîp t¸c song ph¬ng vµ ®a ph¬ng víi c¸c níc, c¸c tæ chøc quèc tÕ. C¸c ho¹t ®éng nµy nh»m kh¬i nguån vèn ®Çu t, c«ng nghÖ, kinh nghiÖm, phôc vô cho viÖc triÓn khai c¸c ch¬ng tr×nh kinh tÕ – x· héi thuû s¶n, ®ång thêi tÝch cùc ®a nghÒ c¸ ViÖt Nam héi nhËp víi nghÒ c¸ khu vùc vµ thÕ giíi, gãp phÇn n©ng cao søc c¹nh tranh cña ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam trªn th¬ng trêng quèc tÕ. 3. Gi¶I ph¸p marketing nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng thuû s¶n. 3.1. Gi¶i ph¸p vÒ chiÕn lîc s¶n phÈm ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu thuû s¶n ë ViÖt Nam. 3.1.1. Gi¶i ph¸p vÒ chÊt lîng s¶n phÈm. Cã thÓ nãi, vÊn ®Ò ®¶m b¶o chÊt lîng vµ an toµn vÖ sinh thùc phÈm cã tÇm quan träng sèng cßn ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng thuû s¶n ViÖt Nam. Chóng ta cã thÓ thÊm thÝa ®iÒu nµy qua vÝ dô cô thÓ vÒ trêng hîp cña Th¸i Lan, trë thµnh níc xuÊt khÈu thuû s¶n hµng ®Çu thÕ giíi hiÖn nay lµ nhê viÖc quèc gia nµy ®· tËp trung mäi nç lùc cña ngµnh thuû s¶n, c¶ t nh©n vµ nhµ níc ®Ó c¶i tiÕn chÊt lîng hµng thuû s¶n xuÊt khÈu. §Þnh híng chiÕn lîc cña ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam trong thêi gian tíi lµ ph¶i t¨ng ®îc thÞ phÇn ë EU, NhËt B¶n vµ B¾c Mü, nh÷ng quèc gia vµ khu vùc mµ mäi vÊn ®Ò liªn quan tíi chÊt lîng ®Òu ®îc quy tô trong viÖc thùc hiÖn c¸c tiªu chuÈn HACCP. Do vËy, ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay, kh«ng cã c¸ch nµo kh¸c lµ ph¶i v¬n lªn cïng víi sù trî gióp vÒ kü thuËt, tµi chÝnh cña Nhµ níc vµ quèc tÕ, nh»m môc ®Ých c¶i tiÕn chÊt lîng hµng thuû s¶n ViÖt Nam nãi chung vµ ®èi víi tõng doanh nghiÖp xuÊt khÈu thuû s¶n nãi riªng. Nh chóng ta ®· biÕt, vÊn ®Ò s¶n xuÊt nguyªn liÖu cña ViÖt Nam hiÖn nay cã rÊt nhiÒu bÊt cËp, trong khi ®ã, nguyªn liÖu chÝnh lµ ®Çu vµo cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn hµng thuû s¶n xuÊt khÈu. Do vËy, ®Ó c¶i tiÕn chÊt lîng hµng thuû s¶n ViÖt Nam, nhiÖm vô tríc m¾t chÝnh lµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nguyªn liÖu. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng thiÕu nguyªn liÖu hiÖn nay, cÇn tËp trung c¸c biÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó ®Èy m¹nh s¶n xuÊt ë c¸c vïng nu«i thuû s¶n. C«ng t¸c khuyÕn n«ng, khuyÕn ng cÇn ph¶i triÓn khai s©u réng h¬n ®Õn c¸c hé nu«i vµ t¨ng cêng tuyªn truyÒn mét c¸ch cô thÓ ®Ó ngêi s¶n xuÊt trùc tiÕp cã thÓ ¸p dông vµo thùc tÕ, nhÊt lµ viÖc chän gièng s¹ch, cã chÊt lîng, tu©n thñ c¸c quy tr×nh nu«i. Ngoµi ra, ngµnh thuû s¶n cÇn phèi hîp víi VASEP ®Èy m¹nh h¬n n÷a c«ng t¸c qu¶n lý vµ kiÓm so¸t dÞch bÖnh, mét kh©u ®ang rÊt yÕu kÐm hiÖn nay ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng t«m chÕt hµng lo¹t nh ®· x¶y ra ë mét sè thêi gian qua. Bªn c¹nh ®ã ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc nu«i sinh th¸i, b¸n th©m canh vµ qu¶ng canh c¶i tiÕn, ®¶m b¶o vÖ sinh m«i trêng còng nh ph¸t triÓn bÒn v÷ng víi nh÷ng nguyªn liÖu tèt nhÊt phôc vô cho chÕ biÕn xuÊt khÈu. Trong qu¸ tr×nh khai th¸c biÓn, cÇn t¨ng cêng c¸c ®éi tµu khai th¸c xa bê cã c«ng nghÖ khai th¸c vµ b¶o qu¶n trªn tµu. ¸p dông c¸c biÖn ph¸p b¶o qu¶n nguyªn liÖu sau ®¸nh b¾t (nhÊt lµ ®èi víi c¸ ngõ ®¹i d¬ng vµ t«m biÓn) ®Ó tr¸nh nhiÔm bÈn t¹p chÊt vµ d lîng. T¨ng cêng trang thiÕt bÞ vµ ph¬ng tiÖn b¶o qu¶n trªn c¸c tµu c¸, tõng bíc ®Çu t ®ãng míi ®éi tµu chuyªn m«n ho¸ ®Ó b¶o qu¶n, vËn chuyÓn s¶n phÈm h¶i s¶n cung cÊp c¸c c¸c dÞch vô ngoµi kh¬i; x©y dùng míi, n©ng cÊp hÖ thèng c¶ng c¸, chî c¸ ®Ó thay ®æi c«ng nghÖ b¶o qu¶n sau thu ho¹ch, nh»m n©ng cao chÊt lîng nguyªn liÖu chÕ biÕn xuÊt khÈu. Ngoµi ra, c¸c doanh nghiÖp còng cã thÓ nhËp khÈu nguyªn liÖu ®Ó gia c«ng chÕ biÕn vµ tËn dông c«ng suÊt d thõa cña c¸c nhµ m¸y. KiÓm so¸t d lîng kh¸ng sinh còng lµ mét gi¶i ph¸p cÊp thiÕt ®Ó cã thÓ c¶i t¹o thµnh c«ng chÊt lîng thuû s¶n xuÊt khÈu cña ViÖt Nam. CÇn t¨ng cêng c«ng t¸c kiÓm tra vµ kiÓm so¸t viÖc sö dông c¸c lo¹i hãa chÊt vµ kh¸ng sinh trong nu«i trång thuû s¶n còng nh b¶o qu¶n nguyªn liÖu. CÇn cã sù t¨ng cêng kiÓm tra chÐo gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi vai trß phèi hîp cña VASEP vµ c¸c C©u l¹c bé ngµnh hµng nh»m môc ®Ých chèng ®a t¹p chÊt vµo nguyªn liÖu. §©y lµ vÊn ®Ò hÕt søc cÇn thiÕt ®Ó cã thÓ n©ng cao chÊt lîng hµng thuû s¶n xuÊt khÈu ViÖt Nam trong thêi gian tíi. C¸c nhµ m¸y chÕ biÕn ph¶i ®Èy m¹nh kiÓm tra nguyªn liÖu tríc khi ®a vµo s¶n xuÊt, tr¸nh t×nh tr¹ng chÕ biÕn thµnh phÈm kh«ng ®ñ chÊt lîng, vµ nh vËy ®iÒu cÇn thiÕt lµ ph¶i t¨ng cêng n¨ng lùc chÕ biÕn phôc vô xuÊt khÈu. Nh ®· biÕt, n¨ng lùc chÕ biÕn hµng thuû s¶n cña chóng ta trong nh÷ng n¨m qua ®· cã nh÷ng bíc tiÕn lín, song kh«ng ph¶i v× thÕ mµ chóng ta quªn r»ng c¸c níc kh¸c còng ®ang tõng bíc ®Èy m¹nh lÜnh vùc nµy. Do vËy, c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thuû s¶n ViÖt Nam cÇn ph¶i quy ho¹ch l¹i hÖ thèng c¸c c¬ së chÕ biÕn thuû s¶n ®Ó tiÕp tôc ®Çu t n©ng cÊp vµ x©y dùng míi, cô thÓ lµ: - §Çu t x©y dùng míi mét sè c¬ së chÕ biÕn ®i ®«i víi më réng, n©ng cÊp ®ång bé c¶ vÒ c¬ së h¹ tÇng, ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt, ®æi míi c«ng nghÖ, ®æi míi trang thiÕt bÞ, thùc hiÖn ®Çu t chiÒu s©u cho sè c¬ së chÕ biÕn thuû s¶n hiÖn cã, cã ®ñ ®iÒu kiÖn më réng n©ng cÊp, trªn c¬ së tÝnh to¸n kü vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña tõng c¬ së, n©ng c«ng suÊt chÕ biÕn lªn 1500 tÊn s¶n phÈm /ngµy vµo n¨m 2005 vµ 2500 tÊn s¶n phÈm/ngµy vµo n¨m 2010. - §Èy m¹nh viÖc ¸p dông hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng tiªn tiÕn nh ISO vµ ®Æc biÖt lµ HACCP, phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2010 cã 100% sè doanh nghiÖp c¸c c¬ së chÕ biÕn thuû s¶n ®Òu ¸p dông hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng tiªn tiÕn, ®¶m b¶o an toµn vÖ sinh thùc phÈm vµ chÊt lîng s¶n phÈm xuÊt khÈu. - Më réng chñng lo¹i vµ khèi lîng c¸c mÆt hµng thuû s¶n chÕ biÕn cã gi¸ trÞ gia t¨ng, ®a tû träng mÆt hµng cã gi¸ trÞ gia t¨ng t¨ng tõ 28% vµo n¨m 2000 lªn 40- 45% vµo n¨m 2005, vµ 60- 65% vµo n¨m 2010. - Ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn c«ng nghÖ nu«i trång thuû s¶n cho nh÷ng ®èi tîng nu«i cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao. Hoµn thiÖn c«ng nghÖ s¶n xuÊt gièng vµ s¶n xuÊt thøc ¨n phôc vô nu«i trång thuû s¶n. - Duy tr× hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng theo GMP, SSOP vµ HACCP ®îc ¸p dông 100% tõ n¨m 2001 ®èi víi c¸c c¬ së chÕ biÕn h¶i s¶n nh»m ®¶m b¶o an toµn vµ vÖ sinh thùc phÈm cho ngêi tiªu dïng vµ xuÊt khÈu. - Nghiªn cøu øng dông c¸c gi¶i ph¸p c«ng nghÖ gi¶m thÊt tho¸t sau thu ho¹ch. Më réng ¸p dông c¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o vÖ sinh an toµn thùc phÈm trong c¸c kh©u tríc chÕ biÕn. Nghiªn cøu thö nghiÖm vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c c«ng nghÖ chÕ biÕn hµng thuû s¶n phôc vô xuÊt khÈu vµ tiªu dïng néi ®Þa. Nghiªn cøu øng dông c«ng nghÖ sinh häc nh»m s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm cao cÊp cã hµm lîng khoa häc cao tõ thuû s¶n. - H×nh thµnh c¸c vïng s¶n xuÊt nu«i trång thuû s¶n víi quy m« lín, t¹o thµnh chuçi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nghÒ c¸ víi c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung nh»m chÕ biÕn vµ gia c«ng thuû s¶n xuÊt khÈu, n©ng cao gi¸ trÞ s¶n phÈm xuÊt khÈu. T¹o lËp mét hÖ thèng hµng ho¸ xuÊt khÈu cã quy m« lín víi lîng hµng xuÊt khÈu ®ñ lín, æn ®Þnh ®Ó t¹o thÕ chñ ®éng trong ph¸t triÓn thÞ trêng thuû s¶n xuÊt khÈu. 3.1.2. Gi¶i ph¸p vÒ chñng lo¹i s¶n phÈm. Cã thÓ nãi, viÖc ®a nhanh c«ng t¸c nu«i trång ®Ó ph¸t triÓn c¸c loµi thuû ®Æc s¶n cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu cao, chñ yÕu lµ nghªu, ngao, sß huyÕt, èc h¬ng, trai ngäc, ®iÖp, bµo ng, hÇu... ë c¸c vïng ven biÓn cña chóng ta lµ mét gi¶i ph¸p thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn sèng ngµy cµng ph¸t triÓn trªn thÕ giíi ngµy nay. Tuy nhiªn, tríc m¾t c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam vÉn cÇn ph¶i tËp trung ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng thuû s¶n xuÊt khÈu truyÒn thèng trong thêi gian qua. Cã thÓ ®iÓm qua mét sè gi¶i ph¸p thÝch hîp nhÊt trong viÖc ph¸t triÓn chñng lo¹i thuû s¶n xuÊt khÈu cña ViÖt Nam trong thêi gian tíi nh sau : - Tæ chøc réng r·i viÖc nu«i c¸ biÓn cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu cao nh : song, hång, cam, giß, vîc, m¨ng, bèng, bíp,... b»ng ph¬ng thøc nu«i lång bÌ vµ nu«i cao triÒu ®Ó híng ®Õn c¸c thÞ trêng cã møc sèng cao nh Mü, NhËt B¶n, EU, ... - ViÖt Nam cã mét sè lîng rÊt lín diÖn tÝch ao hå, do vËy chóng ta nªn tËp trung nu«i c¸c loµi thuû s¶n níc ngät phôc vô cho xuÊt khÈu nh c¸ r« phi ®¬n tÝnh, c¸ bèng tîng, ba sa, c¸ tra, c¸ qu¶, c¸ th¸c l¸c, ba ba, l¬n, Õch... . Nh÷ng lo¹i nµy chñ yÕu ®îc trång ë ao hå nhá, ruéng tròng vµ nu«i t¹i hå chøa. - §ång thêi, ViÖt Nam cÇn t¨ng cêng c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu kh¸c nh c¸ hép, c¸c lo¹i thùc phÈm phèi chÕ cã gèc thuû s¶n vµ c¸c ®Æc s¶n nh cua, ghÑ, rong biÓn, ., t¨ng nhanh mét sè lo¹i thuû s¶n kh¸c nh c¸c loµi da gai (h¶i s©m, cÇu gai), c¸c loµi Õch, baba, trai ngäc artermia vµ c¸c s¶n phÈm ®å hép thuû s¶n. Xu híng cña mét sè c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn hiÖn nay rÊt thÝch dïng s¶n phÈm thñy s¶n chÕ biÕn s½n. Thùc tÕ trong nhiÒu n¨m nay, t«m lµ ®èi tîng chÝnh trong nu«i trång thuû s¶n, mang l¹i gi¸ trÞ kinh tÕ cao. Dù ®o¸n, xu híng nµy sÏ vÉn cßn tån t¹i trong thêi gian tíi. Víi hÇu hÕt c¸c thÞ trêng trªn toµn thÕ giíi, t«m c¸c lo¹i vÉn lu«n lµ mÆt hµng nhËp khÈu chñ lùc. §èi víi thÞ trêng Mü, t«m vµ c¸ vÉn lµ nhãm hµng thuû s¶n xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam vµo quèc gia nµy, trong ®ã nh÷ng mÆt hµng cã khèi lîng xuÊt khÈu lín trong nh÷ng n¨m tíi lµ t«m c¸c lo¹i, c¸c lo¹i c¸ (trong ®ã cã c¸ tra, c¸ ba sa vµ c¸ ngõ). CÇn lu ý lµ nh÷ng mÆt hµng trªn cã kim ng¹ch xuÊt khÈu lín lµ do chóng ta xuÊt khÈu víi khèi lîng lín chø kh«ng ph¶i lµ do cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu cao nhê kh©u gia c«ng chÕ biÕn. Do vËy, gi¶i ph¸p vÒ chñng lo¹i s¶n phÈm thuû s¶n xuÊt khÈu sang thÞ trêng Mü trong thêi gian tíi vÉn ph¶i tËp trung ph¸t triÓn hai mÆt hµng chñ lùc lµ t«m vµ c¸. MÆt hµng t«m cña ViÖt Nam xuÊt khÈu vµo Mü võa cã khèi lîng lín võa cã gi¸ trÞ cao. T«m cña ViÖt Nam xuÊt khÈu vµo Mü cã u thÕ so víi mét sè níc kh¸c vÒ kÝch cì s¶n phÈm, cã uy tÝn vÒ chÊt lîng ®èi víi ngêi tiªu dïng. HiÖn nay, nhu cÇu nhËp khÈu t«m vµo Mü cßn rÊt lín, c¸c doanh nghiÖp cña chóng ta cã thÓ vµ cÇn thiÕt ph¶i t¨ng nhËp khÈu vµo Mü b»ng c¸c c¬ së chÕ biÕn trong níc, kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng lùc chÕ biÕn phôc vô xuÊt khÈu. Trong khi ®ã, c¸ tra vµ c¸ ba sa cña ViÖt Nam ®· giµnh ®îc thÞ phÇn kh«ng nhá trong tæng khèi lîng nhËp khÈu lo¹i c¸ nµy vµo Mü. Giíi tiªu dïng Mü ®· quen dïng c¸ basa cña ViÖt Nam. §©y lµ mét lîi thÕ lín ®Ó ViÖt Nam tiÕp tôc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu s¶n phÈm nµy vµo Mü, nhng cÇn nhanh chãng kh¾c phôc vÒ th¬ng hiÖu cña s¶n phÈm nµy ®Ó lîng c¸ tra vµ c¸ basa xuÊt khÈu ®îc t¨ng lªn trong thêi gian tíi. §èi víi thÞ trêng NhËt B¶n, Thuû s¶n ViÖt Nam (®Æc biÖt lµ t«m) xuÊt khÈu sang ®Êt níc ch©u ¸ nµy ®ang ®îc giíi tiªu dïng ®¸nh gi¸ cao. HÇu hÕt t«m, mùc ®«ng l¹nh cña ViÖt Nam chµo b¸n ®Òu ®îc kh¸ch hµng NhËt B¶n mua hÕt. Trong thêi gian tíi, víi thÞ trêng nµy, c¸c doanh nghiÖp thuû s¶n cña ta cÇn tËn dông lîi thÕ ®ang cã ®Ó ®Çu t ph¸t triÓn mÆt hµng chñ lùc lµ t«m c¸c lo¹i. Ngoµi ra, c¸c mÆt hµng thuû s¶n xuÊt khÈu kh¸c còng ph¶i ®¹t ®îc chÊt lîng tèt nhÊt. ThÞ trêng EU lµ mét trong nh÷ng thÞ trêng ®ßi hái chÊt lîng s¶n phÈm thuû s¶n cao nhÊt. Víi xu híng tiªu thô s¶n phÈm thuû s¶n sinh th¸i hiÖn nay ë Ch©u ¢u, ngoµi c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu truyÒn thèng nh t«m ®«ng, c¸ ®«ng, c¸ hép, mùc, thÞt t«m hçn hîp, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn chó ý ph¸t triÓn nh÷ng s¶n phÈm thuû s¶n cã chÊt lîng tèt nhÊt víi ý nghÜa b¶o vÖ m«i trêng tÝch cùc. Víi c¸c thÞ trêng kh¸c nh Trung Quèc hay ASEAN, chóng ta còng cÇn ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p ph¸t triÓn mét sè nhãm hµng chñ lùc ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt xuÊt khÈu thuû s¶n vµo c¸c quèc gia nµy. Víi mçi thÞ trêng víi nh÷ng ®Æc tÝnh kh¸c nhau, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã nh÷ng nhãm s¶n phÈm chñ lùc u tiªn cho xuÊt khÈu. 3.2. Gi¶i ph¸p vÒ chiÕn lîc gi¸ c¶ trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam. §iÒu cÇn thiÕt tríc tiªn lµ ph¶i cã ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ phï hîp ®¶m b¶o, mét khi møc gi¸ thùc tÕ ®îc Ên ®Þnh, mäi chi phÝ c¸ biÖt, c¸c ®iÒu kiÖn thÞ trêng vµ môc tiªu xuÊt khÈu ®Òu ®îc c©n nh¾c mét c¸ch tho¶ ®¸ng trªn nguyªn t¾c gi¸ ph¶i bï ®¾p chi phÝ vµ cã l·i. Tríc hÕt c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i x¸c ®Þnh gi¸ vèn thuû s¶n xuÊt khÈu trªn c¬ së gi¸ ë møc b×nh thêng víi c¸c chi phÝ chÕ biÕn, lu th«ng xuÊt khÈu hîp lý vµ kÕt hîp c¸c yÕu tè cung, cÇu. ViÖc ®Þnh gi¸ cña doanh nghiÖp xuÊt khÈu nªn ®îc sö dông nh mét c«ng cô thóc ®Èy tÝch cùc b»ng c¸ch cho hëng : - C¸c kho¶n chiÕt khÊu vµ gi¶m gi¸ - Gi¶m gi¸ ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng thêng xuyªn nhËp khÈu hay víi sè lîng lín - Gi¸ c¶ nªn duy tr× thèng nhÊt ®èi víi c¸c thÞ trêng môc tiªu : + §èi víi c¸c mÆt hµng thuû s¶n cã chÊt lîng t¬ng ®èi cao nh : song, hång, cam, giß, vîc, m¨ng, bèng, bíp,... th× gi¸ nªn so s¸nh víi gi¸ xuÊt khÈu cña Th¸i Lan - níc xuÊt khÈu thuû s¶n hµng ®Çu cña thÕ giíi. + §èi víi c¸c s¶n phÈm thuû s¶n cã chÊt lîng trung b×nh vµ thÊp th× c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thuû s¶n cña chóng ta nªn so s¸nh víi gi¸ b¸n cña Trung Quèc, Ên §é ,... Ngoµi viÖc tÝnh to¸n x¸c ®Þnh gi¸ vèn thuû s¶n xuÊt khÈu cÇn ¸p dông chiÕn lîc gi¸ ®èi víi tõng khu vùc vµ thÞ trêng môc tiªu. - §èi víi c¸c thÞ trêng lín vµ ®ßi hái nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt lîng cao nh B¾c Mü, EU, NhËt B¶n, chóng ta cã thÓ ¸p dông møc gi¸ cao h¬n so víi c¸c khu vùc thÞ trêng kh¸c nhng kh«ng ®îc cao h¬n gi¸ cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh chÝnh nh Th¸i Lan, Trung Quèc, ... Nh÷ng khu vùc vµ quèc gia nµy lµ nh÷ng thÞ trêng thuû s¶n rÊt khèc liÖt, bëi lÏ cã rÊt nhiÒu níc xuÊt khÈu tham gia vµo khu vùc thÞ trêng nµy. NÕu gi¸ xuÊt khÈu thuû s¶n cña chóng ta kh«ng ®¶m b¶o c¹nh tranh th× sÏ rÊt khã ®Ó cã thÓ tån t¹i vµ ®øng v÷ng. - §èi víi c¸c thÞ trêng nh Trung Quèc, ASEAN, .... c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam cÇn tham kh¶o gi¸ b¸n chung cña c¸c níc xuÊt khÈu kh¸c vµo khu vùc thÞ trêng nµy ®Ó ¸p dông møc gi¸ phï hîp nhÊt, cè g¾ng t¨ng gi¸ xuÊt khÈu cho ngang b»ng víi c¸c ®èi thñ trong ®iÒu kiÖn vÉn cã thÓ ®¶m b¶o c¹nh tranh. VÒ ®iÒu kiÖn b¸n hµng : Trong t×nh h×nh thùc tÕ cña ViÖt Nam hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thuû s¶n thêng chµo hµng b»ng gi¸ FOB, ®iÒu nµy g©y bÊt lîi cho phÝa ViÖt Nam v× ®· kh«ng tËn dông ®îc phÝ chuyªn chë xuÊt khÈu. Do vËy, c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thuû s¶n ViÖt Nam nªn híng tíi môc tiªu b¸n hµng b»ng gi¸ CIF trong t¬ng lai gÇn, bëi lÏ hµng n¨m ViÖt Nam lu«n xuÊt khÈu thñy s¶n víi khèi lîng rÊt lín. VÒ ®iÒu kiÖn thanh to¸n : C¸c c«ng ty xuÊt khÈu thuû s¶n sÏ t¨ng nhanh ®îc kim ng¹ch xuÊt khÈu nÕu thay v× tr¶ tríc b»ng tiÒn mÆt, chóng ta sÏ ¸p dông thanh to¸n b»ng tÝn dông, tuy nhiªn sÏ lµm t¨ng chi phÝ vµ cã nhiÒu rñi ro. Gi¶i ph¸p tríc m¾t cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu ViÖt Nam nãi chung vµ trong ngµnh thuû s¶n nãi riªng hiÖn nay lµ nªn ¸p dông thanh to¸n b»ng tÝn dông tr¶ ngay (L/C at sight). Ngoµi ra, c¸c doanh nghiÖp nªn kÕt hîp víi VASEP ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt mét c¸ch hîp lý, b»ng c¸ch : C¶i tiÕn kü thuËt nu«i trång thuû s¶n; C¶i tiÕn vµ ®Çu t kh©u khai th¸c thuû s¶n; §Çu t c¶i tiÕn hÖ thèng chÕ biÕn hµng thuû s¶n xuÊt khÈu; Thùc hiÖn hîp lý kªnh ph©n phèi néi ®Þa nh»m lµm gi¶m chi phÝ lu th«ng xuÊt khÈu, gãp phÇn gi¶m gi¸ thµnh xuÊt khÈu. ChiÕn lîc gi¸ xuÊt khÈu lµ mét kh©u rÊt quan träng nh»m môc ®Ých võa ®¶m b¶o khuyÕn khÝch s¶n xuÊt vµ khai th¸c ph¸t triÓn, æn ®Þnh ®îc sè lîng còng nh chÊt lîng cho xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam. 3.3. Gi¶i ph¸p vÒ chiÕn lîc ph©n phèi trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam. ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ c¶ vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn thay ®æi vÒ mÆt hµng cho phï hîp víi thÞ trêng ®· thËt sù khã kh¨n nhng lµm cho s¶n phÈm ®Õn tay ngêi tiªu dïng c¶ néi ®Þa lÉn xuÊt khÈu cµng phøc t¹p h¬n nhiÒu. §iÒu nµy kh«ng chØ phô thuéc vµo kh¶ n¨ng cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu mµ cßn vµo phong tôc tËp qu¸n, kho¶ng c¸ch ®Þa lý, tr×nh ®é d©n trÝ, møc thu nhËp cña tõng thÞ trêng (V¨n ho¸, X· héi, Kinh tÕ cña níc nhËp khÈu). HiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam xuÊt khÈu thuû s¶n trùc tiÕp vµo c¸c thÞ trêng tiªu thô chÝnh kh«ng nhiÒu, chñ yÕu xuÊt qua trung gian m«i giíi vµ c¸c trung t©m t¸i xuÊt nh Singgapor, Hång k«ng. Chóng ta hoµn toµn cha sö dông ®îc h×nh thøc ®¹i lý b¸n hµng thuû s¶n ë c¸c níc tiªu thô lín nh NhËt B¶n, EU, B¾c Mü, … nªn kh«ng tËn dông ®îc c¸c c¬ héi thÞ trêng ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. Trong t×nh h×nh nh vËy, viÖc c¸c doanh nghiÖp sö dông c¸c kªnh ph©n phèi lµ rÊt cÇn thiÕt nh»m khai th¸c triÖt ®Ó c¸c u ®iÓm cña trung gian nh : thÞ trêng, chÝnh s¸ch tµi chÝnh. §èi víi c¸c doanh nghiÖp cã kim ng¹ch xuÊt khÈu thuû s¶n lín ë mét vµi thÞ trêng th× cÇn rót ng¾n c¸c kªnh ph©n phèi cña m×nh b»ng c¸ch më v¨n phßng ®¹i diÖn t¹i c¸c thÞ trêng nµy hay b¸n qua mét ®¹i lý (n¬i cã møc tiªu thô lín cña c«ng ty). Qua ®ã c¸c c«ng ty cã ®iÒu kiÖn n¾m b¾t kÞp thêi c¸c th«ng tin cã liªn quan nh : thêi vô khai th¸c thuû s¶n, gi¸ c¶ thuû s¶n, luËt ph¸p níc së t¹i ®èi víi mÆt hµng thuû s¶n nhËp khÈu, híng ph¸t triÓn, nhu cÇu tiªu thô thuû s¶n cña ngêi d©n, … ®ång thêi cã thÓ më réng viÖc chän ®èi t¸c giao dÞch, t¨ng lîng hµng thuû s¶n xuÊt khÈu. §èi víi nh÷ng c«ng ty cha cã thÞ trêng æn ®Þnh vµ l©u dµi th× ph¶i thùc hiÖn viÖc b¸n hµng qua ngêi nhËp khÈu hay v¨n phßng ®¹i diÖn cña c¸c c«ng ty níc ngoµi t¹i ViÖt Nam. Khi nµo c¸c c«ng ty nµy thùc hiÖn viÖc ®Çu t, h×nh thµnh vïng nguyªn liÖu thuû s¶n æn ®Þnh vµ s¶n phÈm ®îc thÞ trêng níc ngoµi tÝn nhiÖm th× khi ®ã míi rót ng¾n kªnh ph©n phèi cña m×nh ë thÞ trêng níc ngoµi. Do t×nh h×nh chung cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn viÖc chän lùa c¸c kªnh ph©n phèi mét c¸ch chÝnh x¸c, chän c¸c trung gian vµ viÖc tæ chøc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng cña trung gian sÏ lµ nh÷ng vÊn ®Ò quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña c«ng t¸c Marketing. C¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thuû s¶n cña chóng ta còng kh«ng n»m ngoµi xu híng chung ®ã, cÇn thiÕt ph¶i x©y dùng hÖ thèng, m¹ng líi kinh doanh phôc vô c«ng t¸c xóc tiÕn. C¸c c«ng ty nªn tiÕp tôc kh¶o s¸t, më réng m¹ng líi ph©n phèi ë c¸c thÞ trêng thuû s¶n cã tiÒm n¨ng lín l©u nay nh EU, B¾c Mü, NhËt B¶n vµ thêi gian tíi ph¶i lµ c¸c thÞ trêng ®ang ph¸t triÓn nh Trung Quèc, ASEAN, ... Thùc hiÖn tèt chiÕn lîc ph©n phèi ë c¶ thÞ trêng néi ®Þa vµ xuÊt khÈu sÏ kh¾c phôc ®îc nh÷ng nhîc ®iÓm cßn tån t¹i trong ph©n phèi lu th«ng thuû s¶n hiÖn nay ë ViÖt Nam. Khi ®ã, c¸c doanh nghiÖp chÕ biÕn xuÊt khÈu thuû s¶n sÏ chñ ®éng h¬n khi mua nguyªn liÖu ®Çu vµo còng nh khi xuÊt khÈu mµ kh«ng g©y ra sù biÕn ®éng gi¸ tõ trong níc còng nh bÞ Ðp gi¸ tõ níc ngoµi, t¹o nªn sù hîp lý c¶ qu¸ tr×nh tõ Khai th¸c, nu«i trång - ChÕ biÕn phôc vô xuÊt khÈu - VËn chuyÓn - XuÊt khÈu. HiÖn nay, viÖc vËn chuyÓn thuû s¶n tõ c¸c tØnh phÝa Nam sang Trung Quèc cha thuËn lîi, nhÊt lµ ®êng bé, chi phÝ vËn chuyÓn cao. §iÒu nµy kh«ng kÝch thÝch c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thuû s¶n ë phÝa Nam níc ta híng tíi thÞ trêng nµy. Trong khi ®ã, Trung Quèc l¹i lµ mét thÞ trêng réng lín vµ ®Çy tiÒm n¨ng vÒ nhËp khÈu thuû s¶n, cßn nguån cung cÊp c¸c s¶n phÈm thuû s¶n xuÊt khÈu cña chóng ta l¹i chñ yÕu tËp trung ë khu vùc phÝa Nam. Sù m©u thuÉn rÊt lín nµy ¶nh hëng kh«ng nhá tíi kim ng¹ch xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam sang quèc gia l¸ng giÒng. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, kh«ng thÓ chØ cã c¸ nh©n c¸c doanh nghiÖp cã thÓ gi¶i quyÕt ®îc mµ cÇn cã sù hç trî tÝch cùc tõ phÝa Nhµ níc, gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng trong ph©n phèi thuû s¶n xuÊt khÈu sang Trung Quèc nãi riªng vµ ra thÕ giíi nãi chung. 3.4. Gi¶i ph¸p vÒ chiÕn lîc yÓm trî xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam. §©y lµ mét bé phËn cÊu thµnh Marketing hçn hîp, lµ mét chiÕn lîc rÊt quan träng lµm cho kh¸ch hµng (ngêi tiªu dïng), nhµ b¸n bu«n, nhµ nhËp khÈu biÕt ®Õn doanh nghiÖp, biÕt ®Õn s¶n phÈm thuû s¶n cña ViÖt Nam vµ cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam. Thùc tÕ hiÖn nay, c«ng t¸c xóc tiÕn vµ yÓm trî kinh doanh xuÊt khÈu cña c¸c c«ng ty ViÖt Nam cßn rÊt h¹n chÕ ë nhiÒu mÆt, cha thùc sù quan t©m ®Õn vÊn ®Ò yÓm trî xuÊt khÈu. Do vËy, c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam cÇn quan t©m h¬n n÷a ®Õn chÝnh s¸ch qu¶ng c¸o, thu thËp th«ng tin, ®Æc biÖt cÇn ph¶i ®Çu t mét kho¶n ng©n s¸ch nhÊt ®Þnh cho c«ng t¸c nµy. C¸c doanh nghiÖp ph¶i ch¾t läc vµ vËn dông cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ t¹i ®¬n vÞ. §Èy m¹nh c«ng t¸c xóc tiÕn vµ yÓm trî kinh doanh xuÊt khÈu cÇn cã biÖn ph¸p thiÕt lËp th«ng tin Marketing nh thu thËp vµ khai th¸c th«ng tin vÒ nh÷ng biÕn ®éng gi¸ c¶ thÞ trêng thuû s¶n thÕ giíi, sù thay ®æi nhu cÇu, thÞ hiÕu vÒ s¶n phÈm, ... cña thÞ trêng, sù thay ®æi chÝnh s¸ch cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh ®Ó kÞp thêi ®a ra nh÷ng ®èi s¸ch. C¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thuû s¶n cÇn cã sù phèi hîp víi VASEP ®Ó thµnh lËp nhãm chuyªn tr¸ch thu thËp vµ xö lý th«ng tin, th¨m dß n¾m b¾t gi¸ c¶ c¸c lo¹i theo tõng giai ®o¹n ë tõng thÞ trêng, t×nh h×nh mua, tiªu thô s¶n phÈm cïng kh¶ n¨ng trong vµ ngoµi níc. T¨ng cêng tiÕp cËn, ph©n tÝch th«ng tin : ViÖc thu thËp vµ xö lý th«ng tin cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. HiÖn nay, nhiÒu doanh nghiÖp cña ta r¬i vµo t×nh tr¹ng võa thõa l¹i võa thiÕu th«ng tin. Cã hai m¶ng th«ng tin mµ c¸c doanh nghiÖp cña ta cßn lóng tóng; Thø nhÊt lµ khã kh¨n b¾t kÞp nh÷ng thay ®æi trong chÝnh s¸ch cña Nhµ níc, tríc hÕt lµ chÝnh s¸ch vÒ thuÕ, tiÕp ®Õn lµ thiÕu th«ng tin chiÒu s©u vÒ thÞ trêng (hµng rµo phi thuÕ, tiªu chuÈn kü thuËt, kiÓm dÞch...). Thø hai, mét sè doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn víi nhiÒu nguån th«ng tin kh¸c nhau, kÓ c¶ m¹ng th«ng tin níc ngoµi th× l¹i lóng tóng trong xö lý vµ nhËn ®Þnh th«ng tin. V× vËy, c¸c doanh nghiÖp cÇn cã nh÷ng nç lùc trong tæ chøc hÖ thèng th«ng tin néi bé vµ chuyªn nghiÖp ho¸ ®éi ngò xö lý th«ng tin. T¨ng cêng tiÕp xóc víi thÞ trêng bªn ngoµi: Cã nhiÒu c¸ch ®Ó tiÕp xóc víi thÞ trêng ngoµi nh tæ chøc ®i nghiªn cøu thÞ trêng, tham gia triÓn l·m trong vµ ngoµi níc, tham dù c¸c héi th¶o, ch¬ng tr×nh ®µo t¹o ë níc ngoµi, qua ®ã t×m kiÕm c¸c c¬ héi hîp t¸c vµ ®Çu t, ®Èy m¹nh tiªu thô s¶n phÈm. §Ó nh÷ng ho¹t ®éng nµy cã hiÖu qu¶ cao ®ßi hái phÝa doanh nghiÖp ph¶i cã sù chuÈn bÞ hÕt søc chu ®¸o, kü lìng ®èi víi tõng ho¹t ®éng, tr¸nh biÓu hiÖn tham gia mét c¸ch hêi hît. Ngoµi ra c¸c doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i chó ý ®Õn nh÷ng chi tiÕt tëng nh rÊt nhá nhng còng kh«ng kÐm phÇn quan träng nh : - TÆng quµ lu niÖm cho kh¸ch hµng vµo mçi dÞp lÔ, tÕt hay kû niÖm cña c¸c c«ng ty ®èi t¸c. - TrÝch hoa hång cho ngêi giíi thiÖu kh¸ch hµng, cã møc chiÕt khÊu hîp lý cho kh¸ch hµng mua s¶n phÈm víi sè lîng lín. - C¶i tiÕn mÉu m· catalogue, qu¶ng c¸o c¸c mÆt hµng thuû s¶n kh¸c nhau, n¨ng lùc kinh doanh vµ c¸c dù ¸n kªu gäi vèn ®Çu t. - KÕt hîp víi c¸c tæ chøc xóc tiÕn th¬ng m¹i ®Ó tham gia c¸c ho¹t ®éng t×m kiÕm kh¸ch hµng trùc tiÕp, dù c¸c héi chî, triÓn l·m quèc tÕ vÒ s¶n phÈm thuû s¶n. N¨m 2002, c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam ®· tham dù héi chî FOODEX 2002 t¹i NhËt B¶n, ®· biÕt thªm ®îc nh÷ng th«ng tin quan träng vÒ thÞ trêng thuû s¶n ®Çy tiÒm n¨ng nµy. 3.5. Gi¶i ph¸p vÒ chiÕn lîc ®µo t¹o, båi dìng nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp. YÕu tè con ngêi lu«n lµ yÕu tè quan träng nhÊt trong c¸c dù ¸n ph¸t triÓn cña tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp nãi chung. §èi víi c¸ nh©n ngµnh thuû s¶n, viÖc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cÇn th«ng qua viÖc ®µo t¹o nh÷ng c¸n bé cã ®ñ n¨ng lùc thÝch øng víi yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã ®iÒu tiÕt, nhÊt lµ cã thÓ ®¸p øng ®îc nh÷ng ®ßi hái cao trong thÞ trêng thuû s¶n thÕ giíi ®ang diÔn ra rÊt ®a d¹ng. §ã chÝnh lµ ch×a kho¸ cho sù thµnh c«ng cña chiÕn lîc xuÊt khÈu thuû s¶n thêi gian tíi, bëi v× c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch xuÊt khÈu cña nhµ níc ngay c¶ khi ®îc x¸c ®Þnh mét c¸ch khoa häc vµ ®óng ®¾n còng chØ lµ mét phÇn cña ch¬ng tr×nh xuÊt khÈu. Tr¸ch nhiÖm cuèi cïng còng nh kh¶ n¨ng tËn dông ®îc mäi sù u ®·i ®Ó chµo b¸n c¸c s¶n phÈm thuû s¶n cã tÝnh c¹nh tranh cao nh»m më réng thÞ trêng xuÊt khÈu l¹i thuéc vÒ b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp thuû s¶n ViÖt Nam còng nh nh÷ng nç lùc chñ quan cña hä. Ngoµi nh÷ng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña Nhµ níc, cã thÓ ®a ra nh÷ng gi¶i ph¸p vi m« ¸p dông trong b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp nh sau : - N©ng cao tr×nh ®é v¨n ho¸ vµ tay nghÒ cho ng d©n, bëi lÏ n¨ng lùc ®Ó cã thÓ ¸p dông khoa häc kü thuËt vµo trong s¶n xuÊt nguyªn liÖu thuû s¶n cña phÇn lín nguån nh©n lùc cña chóng ta hiÖn nay cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ. - §µo t¹o míi vµ ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé kü thuËt ®Ó cã thÓ thÝch øng víi nh÷ng ®æi míi trong khoa häc nu«i trång thuû s¶n hiÖn nay. - Båi dìng c¸c c«ng nh©n kü thuËt lµnh nghÒ phôc vô tèt nhÊt cho c¸c c¬ së chÕ biÕn thuû s¶n xuÊt khÈu. - X©y dùng ®éi ngò c¸n bé thÞ trêng n¨ng ®éng trong mçi doanh nghiÖp, cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷ vµ tinh th«ng vÒ nghiÖp vô xuÊt nhËp khÈu, còng nh cã thÓ ®¸p øng ®îc nh÷ng ®ßi hái vÒ Marketing quèc tÕ hiÖn ®¹i. - §Èy m¹nh c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé chuyªn m«n, khoa häc c«ng nghÖ nh»m thùc hiÖn c«ng viÖc khuyÕn ng, c«ng t¸c tiÕp thÞ ®Õn nh÷ng ngêi s¶n xuÊt thuû s¶n trùc tiÕp . §µo t¹o nguån nh©n lùc lµ mèi quan t©m kh«ng nh÷ng ë quy m« doanh nghiÖp mµ c¶ ë quy m« quèc gia vµ quèc tÕ. V× vËy, ph¬ng ch©m Nhµ níc vµ nh©n d©n cïng tham gia ®Çu t cho viÖc x©y dùng nguån nh©n lùc sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ tÝch cùc, phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2005 ngµnh thuû s¶n cã thÓ ®µo t¹o ®îc mét ®éi ngò kho¶ng h¬n 5 ngh×n ngêi, trong ®ã ®¹i häc chiÕm 20%, trung cÊp 60%. Ngoµi ra, sù trî gióp vÒ kü thuËt vµ tµi chÝnh cña céng ®ång quèc tÕ còng ®ãng vai trß rÊt quan träng trong vÊn ®Ò ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam thêi gian tíi. 4. mét sè kiÕn nghÞ vÒ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam. 4.1. §Èy m¹nh hÖ thèng xóc tiÕn th¬ng m¹i quèc tÕ cÊp Nhµ níc, hç trî ngêi s¶n xuÊt vµ c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu. Cho tíi nay, ë ViÖt Nam cha cã mét tæ chøc chuyªn m«n nµo cña Nhµ níc xóc tiÕn ngo¹i th¬ng vµ vai trß cña c¸c th¬ng vô ViÖt Nam ë níc ngoµi trong viÖc xóc tiÕn th¬ng m¹i gi÷a ta vµ níc ngoµi cßn rÊt h¹n chÕ ë tÇm vÜ m«. Theo kinh nghiÖm cña c¸c níc nh NhËt B¶n hay Hµn Quèc, ViÖt Nam cÇn cã mét c¬ quan nhµ níc cã thÈm quyÒn trong lÜnh vùc xóc tiÕn xuÊt khÈu ®Ó qu¶n lý vµ chØ ®¹o ho¹t ®éng nµy nh»m thùc hiÖn ®êng lèi ®èi ngo¹i cña Nhµ níc. V× vËy ®· ®Õn lóc cÇn thµnh lËp mét ®Þnh chÕ xóc tiÕn xuÊt khÈu t¬ng ®¬ng nh JETRO hay KOTRA ®Ó ®¶m nhËn chøc n¨ng qu¶n lý, chØ ®¹o híng dÉn hay trùc tiÕp tiÕn hµnh c¸c ch¬ng tr×nh xóc tiÕn xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam ra thÞ trêng thÕ giíi. Chóng ta cã thÓ h×nh thµnh mét TiÓu ban xóc tiÕn xuÊt khÈu hµng thuû s¶n gåm c¸n bé cña Bé Th¬ng m¹i vµ Bé Thuû s¶n. Ngoµi chøc n¨ng qu¶n lý, chØ ®¹o vµ híng dÉn thùc hiÖn xóc tiÕn xuÊt khÈu ra thÞ trêng níc ngoµi, c¬ quan nµy cã thÓ cung cÊp c¸c dÞch vô Marketing cã phÝ cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam : tiÕn hµnh nghiªn cøu thÞ trêng thuû s¶n thÕ giíi, nghiªn cøu vµ ®Ò xuÊt viÖc tham gia c¸c héi chî, tæ chøc c¸c chiÕn dÞch qu¶ng c¸o hµng thuû s¶n ViÖt Nam ë níc ngoµi, phèi hîp víi c¸c nhµ nhËp khÈu vµ ph©n phèi ë thÞ trêng tiÒm n¨ng ®Ó qu¶ng c¸o khuyÕch tr¬ng hµng thñy s¶n ViÖt Nam ë thÞ trêng cô thÓ hay trî gióp vµ ®µo t¹o kü thuËt cho c¸n bé thÞ trêng cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, chÕ biÕn hµng thuû s¶n xuÊt khÈu. VÒ vÊn ®Ò hç trî s¶n xuÊt xuÊt khÈu hµng thuû s¶n : cã nhiÒu ý kiÕn cho r»ng hiÖn nay hµng thuû s¶n cña ViÖt Nam vÉn cßn lîi thÕ so s¸nh t¬ng ®èi ®Ó ph¸t triÓn, ®Æc biÖt ®èi víi h×nh thøc nu«i t«m b¸n th©m canh cã lîi thÕ rÊt lín, vËy th× cã cÇn thiÕt ph¶i lËp ra mét quü hç trî s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng thuû s¶n kh«ng trong khi chóng ta rÊt h¹n hÑp vÒ mÆt kinh phÝ? Thùc ra ®Õn lóc ViÖt Nam cÇn thiÕt ph¶i thµnh lËp quü nµy nÕu muèn ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng thuû s¶n. Bëi v× : - Víi ®Æc thï lµ hµng thuû s¶n thuéc nhãm hµng mµ cung cÊp phô thuéc rÊt nhiÒu vµo ®iÒu kiÖn tù nhiªn, cã tÝnh chÊt thêi vô, rñi ro rÊt lín vµ gi¸ c¶ biÕn ®éng thÊt thêng, nªn viÖc thµnh lËp quü nµy nh»m æn ®Þnh gi¸ c¶ cho c¸c nhµ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu thuû s¶n. - Lîi thÕ so s¸nh cña xuÊt khÈu ®· gi¶m lín khi mµ nguån thuû s¶n ven bê ®· bÞ c¹n kiÖt, chi phÝ tµu thuyÒn vµ nhiªn liÖu cho khai th¸c h¶i s¶n ®· t¨ng h¬n 100% so víi c¸ch ®©y 10 n¨m, c¬ së hËu cÇn nghÒ c¸ vµ c¬ së h¹ tÇng qu¸ yÕu kÐm vµ l¹c hËu. - Quü hç trî xuÊt khÈu kh«ng chØ cã t¸c dông duy tr× sù æn ®Þnh gi¸ trong s¶n xuÊt, chÕ biÕn hµng thuû s¶n xuÊt khÈu, mµ cßn lµ nh÷ng trî gióp cÇn thiÕt khi muèn ®æi míi trang thiÕt bÞ ®Ó n©ng cao møc ®é chÕ biÕn, c¶i thiÖn chÊt lîng vµ an toµn vÖ sinh thùc phÈm, hç trî th©m nhËp mét thÞ trêng míi hay ph¸t triÓn mét s¶n phÈm míi. VÊn ®Ò tµi trî xuÊt khÈu bao trïm toµn bé c¸c biÖn ph¸p tµi chÝnh, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho xuÊt khÈu thuû s¶n, lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh thµnh c«ng cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu thuû s¶n. Nhu cÇu tµi trî xuÊt khÈu bao gåm : Tµi trî tríc khi giao hµng; Tµi trî trong khi giao hµng; TÝn dông sau giao hµng. Ngoµi ra, viÖc miÔn gi¶m c¸c lo¹i thuÕ ®èi víi s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng thuû s¶n còng lµ mét biÖn ph¸p hç trî, khuyÕn khÝch phï hîp. Hµng thuû s¶n thuéc nhãm hµng xuÊt khÈu truyÒn thèng cña ViÖt Nam vµ tríc ®©y cã lîi thÕ c¹nh tranh kh¸ lín. Tuy nhiªn trong thêi gian gÇn ®©y, lîi thÕ c¹nh tranh nµy ®· gi¶m ®i rÊt nhiÒu v× chi phÝ tµu thuyÒn ngµy cµng cao, gi¸ lao ®éng còng t¨ng lªn nhiÒu trong khi m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho ®¸nh b¾t vµ chÕ biÕn cßn l¹c hËu so víi t×nh tr¹ng chung. Do vËy ®Ó t¨ng cêng søc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, chÕ biÕn hµng thuû s¶n xuÊt khÈu, Nhµ níc ta cÇn cã chÝnh s¸ch thuÕ tho¶ ®¸ng. ViÖc ¸p dông linh ho¹t c¸c chÝnh s¸ch thuÕ cã t¸c ®éng rÊt tÝch cùc ®èi víi viÖc t¨ng cêng søc c¹nh tranh xuÊt khÈu hµng thuû s¶n cña ViÖt Nam, khuyÕn khÝch më réng thÞ trêng xuÊt khÈu vµ ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm xuÊt khÈu. 4.2. T¨ng cêng vai trß cña c¸c trung t©m th«ng tin nh»m cËp nhËt tèt th«ng tin thÞ trêng. V¨n phßng cña HiÖp héi (VASEP) cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p kiÖn toµn hÖ thèng c¸c c«ng t¸c viªn còng nh thµnh lËp c¸c trung t©m th«ng tin. C¸c ho¹t ®éng nµy nh»m t¨ng cêng dù b¸o t×nh h×nh thÞ trêng, giíi thiÖu c«ng nghÖ vµ s¶n phÈm míi, kh¸ch hµng míi, gi¶i ®¸p ý kiÕn, nguyÖn väng cña héi viªn vµ t vÊn vÒ ph¸p luËt, c«ng nghÖ, thÞ trêng cho héi viªn. Ngoµi ra còng cÇn thiÕt ph¶i c¶i tiÕn chÊt lîng cña t¹p chÝ “Th¬ng m¹i Thuû s¶n” - T¹p chÝ chÝnh thøc cña VASEP, xuÊt b¶n t¹p chÝ VIETFISH b»ng tiÕng Anh, qu¶ng b¸ cho sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng, b¶o vÖ m«i trêng, ®¶m b¶o an toµn vÖ sinh vµ s¶n xuÊt thuû s¶n sinh th¸i. C¸c t¹p chÝ vµ Ên phÈm nµy sÏ ®ãng vai trß quan träng trong viÖc giíi thiÖu c¸c thµnh tùu cña thuû s¶n ViÖt Nam ra thÕ giíi. S¶n phÈm thuû s¶n xuÊt khÈu ViÖt Nam sÏ ®îc c¸c nhµ nhËp khÈu níc ngoµi chó ý, qua ®ã n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña mÆt hµng nµy trªn thÞ trêng quèc tÕ. 4.3. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®Çu t ®æi míi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. §æi míi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nh»m phôc vô tèt nhÊt cho xuÊt khÈu thuû s¶n lµ mét híng ®i ®óng ®¾n vµ hÕt søc cÇn thiÕt trong thêi ®iÓm hiÖn nay. Muèn lµm ®îc ®iÒu ®ã, Nhµ níc cÇn kÕt hîp víi c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh thuû s¶n ®Ó ®æi míi mét c¸ch ®ång bé. T¨ng cêng trang thiÕt bÞ vµ ph¬ng tiÖn b¶o qu¶n trªn c¸c tµu c¸ lµ bíc ®i ®Çu tiªn. Chóng ta ph¶i tõng bíc ®Çu t ®ãng míi ®éi tµu chuyªn m«n ho¸ ®Ó b¶o qu¶n, vËn chuyÓn s¶n phÈm h¶i s¶n cung cÊp c¸c c¸c dÞch vô ngoµi kh¬i; x©y dùng míi, n©ng cÊp hÖ thèng c¶ng c¸, chî c¸ ®Ó thay ®æi c«ng nghÖ b¶o qu¶n sau thu ho¹ch, nh»m n©ng cao chÊt lîng nguyªn liÖu chÕ biÕn xuÊt khÈu. Ngoµi ra, chóng ta cÇn ®Çu t x©y dùng míi mét sè c¬ së chÕ biÕn ®i ®«i víi më réng, n©ng cÊp ®ång bé c¶ vÒ c¬ së h¹ tÇng, ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt, ®æi míi c«ng nghÖ, ®æi míi trang thiÕt bÞ, thùc hiÖn ®Çu t chiÒu s©u cho sè c¬ së chÕ biÕn thuû s¶n hiÖn cã, cã ®ñ ®iÒu kiÖn më réng n©ng cÊp, trªn c¬ së tÝnh to¸n kü vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña tõng c¬ së, n©ng c«ng suÊt chÕ biÕn lªn 1500 tÊn s¶n phÈm /ngµy vµo n¨m 2005 vµ 2500 tÊn s¶n phÈm/ngµy vµo n¨m 2010. Nh vËy, ViÖt Nam chóng ta ph¶i lu«n më réng cöa ®èi víi c¸c tæ chøc quèc tÕ, ChÝnh phñ c¸c níc, c¸c tæ chøc phi ChÝnh phñ, c¸c doanh nghiÖp, c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi nh»m hîp t¸c hç trî, ®Çu t vèn, kü thuËt, chuyÓn giao c«ng nghÖ ®Ó ®a ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam ph¸t triÓn lªn mét tÇm cao míi, ®ñ søc c¹nh tranh víi c¸c níc xuÊt khÈu thuû s¶n lín kh¸c trªn thÕ giíi. 4.4. §a d¹ng ho¸ c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ vËn dông linh ho¹t c¸c ph¬ng thøc mua b¸n quèc tÕ. Nhµ níc cÇn kÕt hîp cñng cè vÞ trÝ cho c¸c tËp ®oµn xuÊt khÈu lín víi viÖc gióp ®ì hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong xuÊt khÈu thuû s¶n. Thùc ra viÖc kÕt hîp nµy sÏ ph¸t huy ®îc lîi thÕ cña c¸c doanh nghiÖp trong s¶n xuÊt chÕ biÕn hµng thuû s¶n xuÊt khÈu. Bëi lÏ, nÕu chØ tËp trung hç trî c¸c tËp ®oµn lín th× ®iÒu kiÖn ®Çu t, ®æi míi trang thiÕt bÞ sÏ tèt h¬n vµ viÖc ®µo t¹o sÏ tËp trung h¬n …, v× vËy c¸c tËp ®oµn lín cã thÓ trë thµnh ®Çu tµu ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu thuû s¶n. Tuy nhiªn c¸c tËp ®oµn lín thêng khã thÝch øng víi tríc nh÷ng biÕn ®æi thÊt thêng vµ nh÷ng yªu cÇu rÊt ®a d¹ng, phong phó cña thÞ trêng c¸ biÖt nªn trong trêng hîp nµy c¸c doanh nghiÖp nhá l¹i cã tÝnh linh ho¹t vµ dÔ thÝch øng h¬n. H¬n n÷a, ®Æc ®iÓm cña ViÖt Nam lµ kinh tÕ hé gia ®×nh, c¸c xÝ nghiÖp võa vµ nhá chiÕm ®¹i bé phËn trong ngµnh thuû s¶n th× viÖc hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cµng trë nªn cÇn thiÕt ®Ó ®¹t ®îc c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Ngoµi ra, ®ã cßn lµ sù kÕt hîp xuÊt khÈu hµng thuû s¶n víi nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho s¶n xuÊt chÕ biÕn hµng thñy s¶n xuÊt khÈu. Ngoµi viÖc ký c¸c hîp ®ång xuÊt khÈu trùc tiÕp hµng thñy s¶n ra níc ngoµi chóng ta cã thÓ ký göi b¸n hµng thuû s¶n ViÖt Nam ë níc ngoµi hay sö dông m¹ng líi ph©n phèi hµng thuû s¶n níc ngoµi lµm ®¹i lý, m«i giíi b¸n hµng hay viÖc nghiªn cøu triÓn khai c¸c ph¬ng thøc b¸n hµng theo ®iÒu kiÖn CIF thay cho viÖc b¸n FOB. ViÖc kÕt hîp xuÊt nhËp vµ linh ho¹t ¸p dông c¸c ph¬ng thøc mua b¸n hµng quèc tÕ sÏ më ra nh÷ng c¬ héi míi cho xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam. KÕt luËn Trong thêi gian qua, Ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam ®· cã nh÷ng bíc t¨ng trëng vît bËc rÊt ®¸ng ®îc ghi nhËn. C¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thuû s¶n cña chóng ta ®· tiÕp cËn ®îc víi rÊt nhiÒu thÞ trêng trªn thÕ giíi, trong ®ã cã nh÷ng thÞ trêng khã tÝnh nh Mü, EU hay NhËt B¶n. C¬ cÊu hµng thuû s¶n xuÊt khÈu kh¸ lµ ®a d¹ng, phong phó vµ bíc ®Çu chÊt lîng c¸c mÆt hµng nµy ®· ®îc nh×n nhËn. Cã thÓ nãi, ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam cã rÊt nhiÒu lîi thÕ khi tham gia vµo thÞ trêng thuû s¶n thÕ giíi. Tuy nhiªn, ®Ó ®¹t ®îc nhiÒu thµnh tùu h¬n n÷a vµ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña mÆt hµng thuû s¶n cña chóng ta so víi c¸c ®èi thñ, ViÖt Nam ph¶i x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc cña qu¸ tr×nh héi nhËp quèc tÕ. Chóng ta ph¶i tËn dông ®îc tèi ®a c¸c c¬ héi vµ h¹n chÕ tíi møc thÊp nhÊt nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra. Do vËy, nÕu c¸c biÖn ph¸p tríc m¾t vµ l©u dµi ®îc thùc hiÖn triÖt ®Ó, ®ång bé th× ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam nãi chung vµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu thuû s¶n nãi riªng sÏ ph¸t triÓn lªn mét tÇm cao míi. Víi ý nghÜa cña mét Kho¸ luËn tèt nghiÖp, ®Ò tµi nµy kh«ng cã tham väng lµ mét sù híng dÉn cho c¸c doanh nghiÖp trong lÜnh vùc thuû s¶n xuÊt khÈu. Néi dung vµ môc ®Ých chñ yÕu cña Kho¸ luËn lµ nh»m tæng hîp, ®¸nh gi¸ l¹i nh÷ng thùc tiÔn trong s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu thuû s¶n cña níc ta trong bèi c¶nh chung cña thÞ trêng thuû s¶n thÕ giíi. Toµn bé c¸c vÊn ®Ò nªu ra ®îc ph©n tÝch díi gi¸c ®é Marketing xuÊt khÈu s¶n phÈm, qua ®ã t¸c gi¶ m¹nh d¹n ®a ra nh÷ng gi¶i ph¸p Marketing vµ nh÷ng khuyÕn nghÞ vÒ viÖc ph¸t triÓn xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam nãi chung vµ cña c¸c doanh nghiÖp nãi riªng trong thêi gian tíi. Mét lÇn n÷a, t¸c gi¶ xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o ®· tËn t×nh truyÒn ®¹t kiÕn thøc vµ híng dÉn cho em trong qu¸ tr×nh hoµn thµnh kho¸ luËn. §ång thêi, ngêi viÕt còng xin göi lêi c¶m ¬n tíi c¸c c¬ quan, ban ngµnh, c¸c t¹p chÝ, … ®· t¹o ®iÒu kiÖn vµ gióp ®ì t¸c gi¶ thu thËp tµi liÖu phôc vô cho c«ng viÖc nµy. Nguån TµI liÖu tham kh¶o 1. T¹p chÝ “Th¬ng m¹i Thuû s¶n”, th¸ng 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10, 12 / 2002. 2. T¹p chÝ “Th¬ng m¹i Thuû s¶n”, th¸ng 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8/ 2003. 3. T¹p chÝ “Th«ng tin th¬ng m¹i Thuû s¶n” c¸c sè trong n¨m 2000, 2001, 2002, 2003. 4. “Thêi b¸o Kinh tÕ ViÖt Nam” c¸c sè trong n¨m 2000, 2001, 2002. 5.Website : 6. “Thêi b¸o Kinh tÕ Sµi Gßn” ( 7. “Hå s¬ c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu cña ViÖt Nam - Nhãm hµng Thuû s¶n”/ ViÖn Nghiªn cøu Th¬ng m¹i – Bé Th¬ng M¹i. 8. “Chuyªn ®Ò Thuû S¶n”/ ViÖn nghiªn cøu th¬ng m¹i - Bé Th¬ng M¹i. 9. Trung t©m Th«ng tin - Bé Th¬ng M¹i ( 10. Trung t©m Th«ng tin - VASEP ( 11. Trung t©m Th«ng tin - Bé Thuû S¶n ( 12. “B¸o c¸o tæng kÕt hµng n¨m”/ Bé Thuû s¶n. 13. B¸o ®iÖn tö : " 14. “FAO year book/Commodity statistics glofish highlights infofish International”. 15. “The state of world fisheries and aquaculture”/ 2000. 16. Niªn gi¸m thèng kª c¸c n¨m. 17. Ch¬ng 1 “Mét sè vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n cña Marketing xuÊt khÈu”/ S¸ch “Mét sè biÖn ph¸p hoµn thiÖn chiÕn lîc Marketing xuÊt khÈu g¹o ViÖt Nam”/ TiÕn sÜ NguyÔn V¨n Thä - Trung t©m th«ng tin vµ thÈm ®Þnh gi¸ MiÒn Nam/ Bé Tµi ChÝnh/ Nhµ XuÊt B¶n TP. Hå ChÝ Minh. 18. Gi¸o tr×nh “Marketing lý thuyÕt”/ PGS.TS Lª §×nh Têng - PGS.TS NguyÔn Trung V·n - CN NguyÔn Thanh B×nh - ThS Ph¹m Thu H¬ng - ThS Lª Huy Thµnh - ThS NguyÔn HuyÒn Minh/ Nhµ XuÊt B¶n Gi¸o dôc/ 2000.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

D18.Doc