Khóa luận Hành vi chọn ngành thi đại học của học sinh lớp 12

n phải chọn trường phù hợp với khả năng tài chính của gia đình. 26 Hành vi chọn ngành thi đại học của học sinh lớp 12 Nhìn chung phần lớn các bạn học sinh phổ thông ngày nay có sự cân nhắc rất thận trọng khi chọn ngành thi đại học và chọn trường để dự thi. Các bạn chọn những ngành phù hợp với năng lực học tập và sở thích của mình, đồng thời cũng có nhiều bạn chọn ngành phù hợp với nhu cầu của xã hội, một ngành có nhiều cơ hội về việc làm sau khi ra trường. Bên cạnh đó các bạn học sinh còn cân nhắc khi lựa chọn trường đại học dự thi, sao cho phù hợp với khả năng tài chính gia đình. Điều đó cho thấy đa số các bạn học sinh ngày nay có nhận thức rất tốt về nghề nghiệp, có ý thức về bản thân và gia đình “biết mình biết ta”. 4.5 Ra quyết định Tham khảo ý kiến khi chọn ngành Ra quyết định chọn ngành không phải là vấn đề đơn giản, có liên quan đến cuộc sống, tương lai của những con người cụ thể. Vì thế các bạn học sinh 12 không những tìm hiểu các thông tin có liên quan, chọn lựa, cân nhắc các tiêu chí trước khi ra quyết định chọn ngành mà các bạn còn mong muốn có những ý kiến đóng góp của người thân và gia đình. Biểu đồ 4.8: Tham khảo ý kiến 48% 32% 10% 9% Cha mẹ, anh em trong gia đình Tự quyết định Bạn bè, thầy cô Anh chị đi trước Tỉ lệ Biểu đồ trên cho thấy, đa số các bạn học sinh tham khảo ý kiến cha mẹ, anh chị trong gia đình khi quyết định chọn ngành thi đại học. Điều đó chứng tỏ, cha mẹ, anh chị em trong gia đình không những có tác động lớn đến nhận thức nhu cầu ngành nghề, tìm kiếm thông tin mà còn có một vị trí quan trọng trong quá trình ra quyết định chọn ngành của học sinh 12. Tuy nhiên cũng có không ít gia đình cho con cái toàn quyền quyết định tương lai của nó, họ không có ý kiến gì, chỉ có bổn phận chu cấp tài chính. Và kết quả thu được có 57 bạn tự quyết định nghề nghiệp của mình, không tham khảo ý kiến ai (chiếm tỉ lệ 32%). Chứng tỏ giới trẻ ngày nay có xu hướng thích sống độc lập hơn, muốn tự mình quyết định mọi thứ về bản thân, kể cả tương lai sự nghiệp chính mình, không muốn phụ thuộc nhiều vào gia đình. Như đã trình bày ở trên, mặc dù trước khi ra quyết định chọn ngành, các bạn học sinh 12 tham khảo ý kiến của nhiều người xung quanh. Nhưng ý kiến của cha mẹ, người thân trong gia đình là có giá trị nhất đối với đa số các bạn. 27 Hành vi chọn ngành thi đại học của học sinh lớp 12 Biểu đồ 4.9: Ý kiến có giá trị nhất 18% 17% 7% 63%Cha mẹ, anh em trong gia đình Tự quyết định Bạn bè, thầy cô Anh chị đi trước Ra quyết định chọn ngành Hiện nay có rất nhiều ngành nghề, để dễ thống kê và phân tích các ngành nghề sẽ được thay thế bằng các khối thi, mỗi ngành sẽ được thay thế bởi khối thi tương ứng. Biểu đồ 4.10: Quyết định chọn ngành của học sinh 12 Khối khác 1% Khối D 9% Khối C 13% Khối B 26% Khối A 51% Kết quả khối thi được chọn nhiều nhất là khối A, có 106 bạn chọn thi khối này chiếm tỉ lệ cao nhất trong các khối thi. Điều này phản ánh thực tế là học sinh ngày nay có xu hướng chọn ngành thiên về lĩnh vực tự nhiên nhiều hơn xã hội. Căn cứ chọn ngành thi đại học Trong quá trình chọn lựa ngành thi đại học có những học sinh chọn ngành theo sở thích, theo nhu cầu xã hội hay chọn ngành phù hợp với khả năng tài chính của gia đình. Nhưng cũng có học sinh căn cứ vào kết quả học tập để chọn ngành, vì cho rằng đánh giá của nhà trường đúng với năng lực thật sự của mình. Bên cạnh, có những học sinh cho rằng đánh giá của nhà trường không đúng với năng lực thật sự của các bạn và chọn ngành dựa vào chính năng lực thật sự của mình. Kết quả thu được như sau: 28 Hành vi chọn ngành thi đại học của học sinh lớp 12 Bảng 4.1: Đánh giá của nhà trường Đúng Sai Tần số Tỉ lệ(%) Tần số Tỉ lệ(%) Đánh giá của nhà trường về kết quả học tập 86 77 41 23 Kết quả cho thấy, tỉ lệ lớn các bạn học sinh cho rằng đánh giá của nhà trường về kết quả học tập là đúng với năng lực thật sự mình. Và số học sinh căn cứ vào kết quả học tập để chọn ngành thi đại học thể hiện qua bảng 4.2 Bảng 4.2: Căn cứ vào kết quả học tập để chọn ngành Có Không Tần số Tỉ lệ(%) Tần số Tỉ lệ(%) Chọn ngành dựa vào kết quả học tập 88 49 90 51 Từ đó chứng tỏ, phần lớn học sinh cho rằng kết quả đánh giá của nhà trường về kết quả học tập là đúng với năng lực thật sự của các bạn. Tuy nhiên chỉ gần một nửa số học sinh căn cứ vào kết quả đánh giá của nhà trường để chọn ngành thi đại học, số học sinh còn lại chọn ngành không dựa vào kết quả học tập của nhà trường mà chọn ngành theo ý thích của mình. Kết quả này đúng như các tiêu chí mà các bạn chọn trước khi ra quyết định chọn ngành là “chọn ngành theo năng lực học tập” và “chọn ngành theo sở thích của mình”. Dự thi đại học Kết quả điều tra được còn cho thấy đa số các bạn dự thi 2 đợt (56,4%). Chứng tỏ các bạn rất lo cho kì thi đại học sắp tới, thi nhiều lần cơ hội đậu sẽ cao hơn. Chọn trường đại học dự thi Biểu đồ 4.11: Tỉ lệ học sinh chọn trường dự thi đại học 29 Hành vi chọn ngành thi đại học của học sinh lớp 12 DHCT 35% DHSP D.Tháp 1% DHDL V.Long 1% DH Khác 2% DHAG 62% DH TP.HCM 22% Hầu hết các học sinh đều chọn trường Đại học An Giang, Đại học Cần Thơ và Đại học Quốc gia Thành Phố Hồ Chí Minh để dự thi đại học. Trong đó, số học sinh chọn trường Đại học An Giang chiếm tỉ lệ lớn, có thể vì mẫu được chọn phỏng vấn đều có quê ở An Giang, chọn trường Đại học An Giang các bạn sẽ thuận tiện hơn trong việc đi lại và ít tốn chi phí hơn. Cũng có thể phần lớn các bạn không quen sống xa gia đình nên chọn trường gần nhà. Kết quả còn cho thấy, rất ít học sinh chọn trường Đại học Dân Lập Vĩnh Long, Đại học sư phạm Đồng Tháp hoặc các trường Dân Lập khác. Phải chăng học sinh ngày nay vẫn còn quan niệm bằng cấp hay vì học phí ở trường Dân lập cao hơn các trường Công lập nên các bạn ngần ngại chọn những trường này. Làm gì nếu không đậu đại học Theo kết quả thu thập được thì đa số các bạn trả lời là “luyện thi lại”; Số bạn học sinh thi (hoặc nộp đơn) vào trường cao đẳng dạy nghề hay trung học chuyên nghiêp cũng khá cao. Biểu đồ 4.12: Lựa chọn sau khi rớt đại học 53% 23% 12% 8% 2% 1% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Luyện thi lại Thi vào trường CĐ, THCN Không biết Đi tìm việc làm Phụ giúp gia đình Nộp đơn vào trường dân lập Từ kết quả trên cho thấy đối với học sinh 12 hiện nay thi đại học không phải là con đường duy nhất, nhưng thi đại học phần lớn rất quan trọng đối với các bạn. Chính vì thế mà đa số các bạn chọn luyện thi lại nếu thi rớt đại học.  Nhìn chung trong quá trình ra quyết định chọn ngành thi đại học đa số các bạn học sinh ngày nay chọn ngành thiên về lĩnh vực tự nhiên nhiều hơn xã hội. Số học sinh tham khảo ý kiến của cha mẹ, anh chị em trong gia đình chiếm tỉ lệ lớn, phần đông 30 Hành vi chọn ngành thi đại học của học sinh lớp 12 các bạn cho rằng ý kiến của cha mẹ, anh chị trong gia đình là có giá trị nhất. Mặt khác các bạn luôn tự ý thức về bản thân và gia đình, cân nhắc lựa chọn ngành nghề hay trường đại học phù hợp với năng lực bản thân cũng như tài chính gia đình. 4.6 Sự khác biệt trong hành vi chọn ngành của các biến nhân khẩu học Dùng các công cụ Chi – Square, Tau - b – Kendall và T – Test để kiểm định sự khác biệt trong hành vi chọn ngành thi đại học với mức ý nghĩa 0,05 theo các biến phân loại, có các kết quả sau: 4.6.1 Nhận thức về nhu cầu thi đại học Biểu đồ 4.13: Tỉ lệ học sinh nam và nữ bắt đầu luyện thi đại học 1% 8% 6% 53% 32% 14% 45% 17%19% 4% Trước lớp 10 Lớp 10 Lớp 11 Lớp 12 Không luyện Nam Nữ Nhìn vào biểu đồ ta thấy nam sinh có xu hướng luyện thi trễ hơn so với nữ sinh, phần lớn các bạn nam đến lớp 11, 12 mới bắt đầu luyện thi và kết quả kiểm định là sig. = 0,015 < 0,05. Ta có thể kết luận ở mức ý nghĩa 0,05 thì chỉ có 1,5% khả năng đánh giá sai. Vì thế có sự khác biệt về mức độ chuẩn bị cho kì thi đại học giữa học sinh nam và nữ. Biểu đồ 4.14: Học sinh các trường THPT chuẩn bị thi đại học 31 Hành vi chọn ngành thi đại học của học sinh lớp 12 0 13 1 4 0 6 9 14 33 2 21 15 24 11 64 3 11 20 0 5 10 15 20 25 30 35 Trước lớp 10 Lớp 10 Lớp 11 Lớp 12 Không luyện Tần số Thoại Ngọc Hầu Long Xuyên Nguyễn Hữu Cảnh Nguyễn Khuyến Xét về trường PTTH thì các bạn học sinh trường chuyên Thoại Ngọc Hầu luyện thi đại học trước lớp 12 nhiều hơn so với các trường không chuyên: Long Xuyên, Nguyễn Hữu Cảnh, Nguyễn Khuyến. Kết quả kiểm định là sig. = 0,000 < 0,05, chứng tỏ có sự khác biệt trong việc chuẩn bị thi đại học giữa học sinh các trường. Điều này cũng dễ hiểu bởi các bạn học sinh trường Thoại Ngọc Hầu đa số sống ở thành phố, có đủ điều kiện thuận tiện hơn các bạn học sinh trường Nguyễn Khuyến, Nguyễn Hữu Cảnh (các bạn chủ yếu sống ở nông thôn, có bạn gia đình còn khó khăn không đủ điều kiện để luyện thi). Bên cạnh các bạn học sinh Thoại Ngọc Hầu là học sinh trường chuyên, mới vào lớp 10 các bạn có thể chọn lựa môn học mà mình yêu thích phù hợp với khối thi mà các bạn dự định thi đại học, các bạn cũng được ôn luyện nhiều hơn các bạn học sinh trường không chuyên. Không có sự khác biệt về mức độ chuẩn bị cho kì thi đại học giữa học sinh sống ở nông thôn và thành thị; học sinh có học lực khá và học sinh giỏi. Phân tích khác biệt chỉ thực hiện cho 2 nhóm giỏi và khá, số học sinh trung bình, yếu quá ít không đủ cho phân tích khác biệt. Nhìn chung, qua kiểm định khác biệt phần nhận thức nghề nghiệp không có sự khác biệt giữa các biến phân loại về thời gian mà các bạn nghĩ đến ngành thi đại học, hay cân nhắc lựa chọn ngành thi, cũng như động lực thôi thúc các bạn nghĩ đến ngành thi đại học. Các bạn có đặc điểm chung là nhận thức về nghề nghiệp rất sớm, dù là học sinh nam hay nữ, sống ở thành thị hay nông thôn, học giỏi hay dỡ các bạn đều ý thức như nhau, đều có một ước mơ, một nguyện vọng về nghề nghiệp mà các bạn sẽ theo đuổi trong tương lai, để có thể tự nuôi sống bản thân mình hoặc có thể lo cho gia đình. 4.6.2 Tìm kiếm thông tin Không có sự khác biệt trong việc tìm kiếm thông tin giữa các biến nhân khẩu, hầu hết học sinh đều đánh giá nguồn thông tin như nhau, đa số các bạn chọn nguồn thông tin từ sách báo, cha mẹ, thầy cô. Vì đây là những nguồn thông tin dễ tìm và đáng tin cậy. 4.6.3 Đánh giá các tiêu chí 32 Hành vi chọn ngành thi đại học của học sinh lớp 12 Tiêu chí chọn ngành Biểu đồ 4.15: Ngành phù hợp với năng lực học tập 44 28 66 17 3 0 2 3 0 10 20 30 40 50 60 70 Quan trọng Tương đối quan trọng Tương đối không quan trọng Không quan trọng Tần số Nam Nữ Trong biểu đồ trên, ta thấy học sinh nữ đánh giá tiêu chí “ngành phù hợp với năng lực học tập” là quan trọng nhiều hơn so với học sinh nam. Qua kiểm định khác biệt cho kết quả là Sig. = 0,029 < 0,05, cho thấy ở mức ý nghĩa 5% khả năng đánh giá của chúng ta chỉ sai 2,9%. Có thể kết luận rằng đã có đủ bằng chứng để nói rằng có sự khác biệt giữa các bạn nam và nữ trong việc chọn tiêu chí “ngành phù hợp với năng lực học tập”. Bảng 4.3: Khả năng trúng tuyển cao Quan trọng Tương đối quan trọng Tương đối không quan trọng Không quan trọng Thoại Ngọc Hầu 25 11 3 7 Nguyễn Khuyến 22 5 1 2 Nguyễn Hữu Cảnh 14 13 4 5 Long Xuyên 11 9 8 1 Trong bảng kết quả này, có vẻ như các bạn học sinh trường Thoại Ngọc Hầu đánh giá cao về “khả năng trúng tuyển” hơn so với học sinh các trường còn. Và kết quả kiểm định là Sig. = 0,017 < 0,05, do đó chúng ta có thể kết luận rằng có sự khác biệt giữa học sinh các trường THPT trong việc đánh giá tiêu chí “khả năng trúng tuyển” Tiêu chí chọn trường Bảng 4.4: Trường có danh tiếng Quan trọng Tương đối quan trọng Tương đối không quan trọng Không quan trọng Nông thôn 5 7 17 10 Thị xã, thị trấn 1 13 3 16 Thành phố 9 16 15 18 33 Hành vi chọn ngành thi đại học của học sinh lớp 12 Kết quả trên cho thấy, dường như học sinh sống ở thành phố quan tâm đến “danh tiếng của trường” nhiều hơn học sinh sống ở nông thôn và thị trấn, thị xã. Ở mức ý nghĩa 5% ta kiểm định được kết quả là Sig. = 0,01. Vì vậy có thể kết luận là nơi ở của học sinh có tác động đến việc đánh giá tiêu chí “trường có danh tiếng”. Bảng 4.5: Trường gần nhà Quan trọng Tương đối quan trọng Tương đối không quan trọng Không quan trọng Thoại Ngọc Hầu 10 9 7 21 Long Xuyên 10 8 3 15 Nguyễn Hữu Cảnh 12 7 7 10 Nguyễn Khuyến 17 8 8 4 Trong việc đánh giá tiêu chí này ta thấy, phần lớn học sinh trường Thoại Ngọc Hầu và trường Long Xuyên cho rằng không quan trọng, còn học sinh trường Nguyễn Khuyến và Nguyễn Hữu Cảnh thì đa số cho là quan trọng. Điều đó thể hiện sự khác biệt giữa học sinh trường ở nông thôn và học sinh trường ở thành thị. Và kết quả kiểm định đã chứng tỏ được điều đó với sai số của chúng ta là 3,4% (Sig. = 0,034 < 0,05). Trường gần nhà Quan trọng Tương đối quan trọng Tương đối không quan trọng Không quan trọng CBCNV 6 4 5 15 Nông dân 22 11 6 13 Nghề tự do 21 17 14 12 Kết quả còn cho thấy, nghề nghiệp của cha mẹ có tác động đáng kể đến việc đánh giá tiêu chí “trường gần nhà”. Học sinh con nông dân và các nghề khác có xu hướng chọn trường gần nhà nhiều hơn học sinh con CBCNV. Qua kết quả kiểm định có Sig. = 0,033 < 0,05, có thể kết luận rằng ở mức ý nghĩa 0,05 thì khả năng nhận định của chúng ta chỉ sai 3,3%. Cho nên ta kết luận có sự tác động về nghề nghiệp cha mẹ lên đánh giá tiêu chí “trường gần nhà”. Bảng 4.6: Khả năng tài chính của gia đình Quan trọng Tương đối quan trọng Tương đối không quan trọng Không quan trọng Thoại Ngọc Hầu 18 13 8 10 Nguyễn Khuyến 31 8 1 3 Nguyễn Hữu Cảnh 19 12 5 2 Long Xuyên 24 9 3 1 Trong bảng kết quả trên ta thấy có sự khác biệt trong đánh giá tiêu chí “khả năng tài chính gia đình”. Kết quả kiểm định là Sig. = 0,012 < 0,05, ta có thể kết luận là có sự khác nhau giữa học sinh các trường trong việc đánh giá tiêu chí này. 4.6.4 Ra quyết định Không có sự tác động của các biến nhân khẩu học lên quyết định chọn ngành của học sinh, phần lớn học sinh tham khảo ý kiến của cha mẹ, anh chị trong gia đình trước khi 34 Hành vi chọn ngành thi đại học của học sinh lớp 12 quyết định chọn ngành và cho rằng ý kiến của họ có giá trị nhất. Đồng thời đa số học sinh chọn ngành thiên về tự nhiên nhiều hơn xã hội, các bạn chọn thi vào trường Đại học An Giang chiếm tỉ lệ lớn, kế đến là Đại học Cần Thơ và Đại học Quốc gia Thành Phố Hồ Chí Minh. Hầu hết học sinh dự thi 2 đợt và luyện thi lại nếu thi rớt đại học. 4.7 Tóm tắt Trong chương 4, chúng ta đã lần lượt thực hiện các phân tích: (1) thống kê mô tả, (2) Phân tích khác biệt. Trong phần phân tích thống kê mô tả, từng hành vi trước khi quyết định chọn ngành đến khi ra quyết định chọn ngành của học sinh được phân tích và trình bày cụ thể, từ nhận thức nhu cầu thi đại học đến tìm kiếm thông tin, đánh giá các tiêu chí chọn lựa và cuối cùng là phần ra quyết định. Sau đó khẳng định một số khác biệt có ý nghĩa về nhận thức nhu cầu và đánh giá các tiêu chí của các biến nhân khẩu học. Qua phần phân tích trên ta có thể rút ra một số kết luận cơ bản, được thể hiện ở chương cuối cùng là Chương 5: kết luận và kiến nghị. Chương V: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 5.1 Giới thiệu Trọng tâm của nghiên cứu này xoay quanh vấn đề chọn ngành thi đại học của học sinh 12. Chương 1 trình bày các mục tiêu chính: (1) Tìm hiểu nhận thức về ngành nghề của học sinh 12; (2) Xem cách tìm kiếm thông tin của các bạn và cách đánh giá các tiêu chí chọn lựa; (3) Tìm hiểu quá trình ra quyết định chọn ngành của học sinh; (4) Nhận biết sự khác biệt trong hành vi chọn ngành của học sinh 12. Chương 2 giới thiệu các cơ sở lý thuyết và mô hình nghiên cứu. Trong chương này, trước tiên là giới thiệu lý thuyết về hành vi người tiêu dùng: định nghĩa hành vi người tiêu dùng, các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi người tiêu dùng và quá trình ra quyết định của người tiêu dùng; sau đó trình bày các nghiên cứu trước về hành vi chọn ngành của học sinh 12 và công tác giáo dục hướng nghiệp ở các trường THPT. Trên cơ sở đó đề ra một mô hình nghiên cứu hành vi chọn ngành dựa trên mô hình nghiên cứu hành vi người tiêu dùng. Chương 3 trình bày phương pháp sử dụng cho nghiên cứu, gồm 2 bước chính: (1) nghiên cứu sơ bộ và (2) nghiên cứu chính thức. Nghiên cứu sơ bộ được thực hiện bằng phương pháp nghiên cứu định tính với kỹ thuật thảo luận tay đôi qua dàn bài chuẩn bị sẵn. Bước này nhằm bổ sung, hiệu chỉnh bảng câu hỏi hoàn chỉnh cho nghiên cứu chính thức. Nghiên cứu chính thức được thực hiện bằng phương pháp định lượng với kỹ thuật phỏng vấn qua bảng câu hỏi gửi trực tiếp cho các bạn học sinh. Mẫu được lấy theo 35 Hành vi chọn ngành thi đại học của học sinh lớp 12 phương pháp ngẫu nhiên, chọn một lớp 12 ở mỗi trường, không là lớp giỏi cũng không phải lớp yếu kém, kết quả thu được cho kích thước mẫu n = 179 tương ứng với 4 lớp 12. Chương 4 trình bày kết quả nghiên cứu, phần này sử dụng phương pháp làm sạch dữ liệu bằng tần số. Sau đó kiểm định sự khác biệt của các biến nhân khẩu bằng công cụ Chi – Square. Chương 5 là phần cuối cùng của nội dung khoá luận, trong chương này sẽ trình bày các kết quả chủ yếu và kết luận những gì đã đạt được và những gì còn hạn chế. 5.2 Kết quả chính Nhận thức nhu cầu Nhìn chung đa số các bạn học sinh lớp 12 có nhận thức rất sớm về ngành nghề, các bạn cân nhắc rất thận trọng trước khi ra quyết định chọn ngành, phần lớn các bạn cân nhắc từ 2 ngành trở lên. Đồng thời, các bạn rất tự tin khi chuẩn bị thi đại học và nhìn tương lai của mình tương đối lạc quan, phần lớn cho rằng mình có thể đậu đại học trong kỳ thi tới, trong khi các bạn lại ít quan tâm đến vấn đề luyện thi, tỉ lệ lớn học sinh đến năm 12 mới bắt đầu luyện thi đại học. Và nguyện vọng chung nhất của các bạn học sinh 12 hiện nay là mong muốn mình có nghề nghiệp vững chắc, đây là yếu tố đầu tiên thoi thúc các bạn phải nghĩ đến ngành thi đại học sớm hơn, để có thể chọn lựa một ngành nghề phù hợp với xu hướng thời đại ngày nay. Tìm kiếm thông tin Phần lớn học sinh tìm hiểu thông tin nghề nghiệp từ sách báo; cha mẹ; từ thầy cô; bạn bè. Bởi vì đây là những nguồn thông tin rất cần thiết cho các bạn học sinh 12, nó vừa dễ tìm lại vừa hữu ích. Mặt khác các bạn có sự nhận định rất đúng về các nguồn thông tin. Cụ thể là đối với nguồn thông tin từ sách báo, phần lớn các bạn cho rằng thông tin này dễ tìm, còn với nguồn thông tin từ cha mẹ hoặc thầy cô thì các bạn cho là tin cậy hay nguồn thông tin từ phim ảnh phần lớn các bạn không chọn nguồn thông tin này. Bởi nó không cung cấp thông tin gì cho việc chọn ngành của các bạn. Đánh giá các chọn lựa Nhìn chung hầu hết các bạn học sinh phổ thông ngày nay có sự cân nhắc rất thận trọng khi chọn ngành thi đại học và chọn trường để dự thi. Các bạn chọn những ngành phù hợp với năng lực học tập và sở thích của mình, đồng thời cũng có nhiều bạn chọn ngành phù hợp với nhu cầu của xã hội, một ngành có nhiều cơ hội về việc làm sau khi ra trường. Bên cạnh đó các bạn học sinh còn cân nhắc khi lựa chọn trường đại học dự thi sao cho phù hợp với khả năng tài chính gia đình. Điều đó cho thấy đa số các bạn học sinh ngày nay có nhận thức rất tốt về nghề nghiệp, có ý thức về bản thân và gia đình “biết mình biết ta”. Ra quyết định Trong quá trình ra quyết định chọn ngành thi đại học đa số các bạn học sinh ngày nay chọn ngành thiên về lĩnh vực tự nhiên nhiều hơn xã hội, điều này cũng phù hợp với thực tiễn xã hội ngày nay, xã hội của công nghệ thông tin. Trong quá trình ra quyết định chọn ngành ý kiến của cha mẹ, anh chị em trong gia đình rất quan trọng đối với các bạn, 36 Hành vi chọn ngành thi đại học của học sinh lớp 12 phần lớn các bạn cho rằng ý kiến của cha mẹ, anh chị trong gia đình là có giá trị nhất. Mặt khác các bạn học sinh ngày nay luôn tự ý thức về bản thân và gia đình, lựa chọn ngành nghề hay trường đại học phù hợp với năng lực bản thân cũng như tài chính gia đình. Hầu hết các học sinh đều xem việc thi đại học là rất quan trọng, mặc dù thi đại học không phải là con đường duy nhất đối với các bạn. Tuy nhiên khi được hỏi thi rớt đại học các bạn sẽ làm gì thì có 53% học sinh chọn luyện thi lại cho đến khi đậu đại học. 5.3 Những mặt còn hạn chế Bên cạnh những mặt đã đạt được, cũng có những hạn chế nhất định sau đây: Trong phần nghiên cứu này chỉ đề cập đến hành vi chọn ngành, chưa nghiên cứu đến hành vi sau chọn ngành để biết được các học sinh có chọn đúng ngành mà mình mong muốn không. Mặt khác chưa tìm hiểu nguyên nhân hay những khó khăn trong việc chọn ngành của học sinh. Vẫn còn khó khăn trong việc xây dựng bảng câu hỏi, có một số biến được đặt ra nhưng khi thu về không có giá trị, không sử dụng được. Đồng thời phạm vi nghiên cứu chưa nói lên được sự khác biệt đáng kể giữa các đối tượng là học sinh nông thôn và thành thị trong quá trình ra quyết định chọn ngành. 5.4 Kiến nghị Qua nghiên cứu tôi thấy có một số vấn đề cần kiến nghị lên các cấp lãnh đạo và các trường THPT cũng như các trường Đại học: 1. Sở Giáo dục và Đào tạo An Giang nên quan tâm đúng mức đến công tác hướng nghiệp ở các trường phổ thông, tập trung đào tạo, tập huấn một đội ngũ giáo viên tham gia lớp hướng nghiệp, để có thể cung cấp những thông tin cần thiết về ngành nghề cho học sinh. 2. Sở lao động và thương binh xã hội nên cung cấp những thông tin về nhu cầu lao động trong tỉnh hoặc ngoài tỉnh từng năm cho các trường THPT để các học sinh có những định hướng đúng trong việc chọn lựa ngành thi đại học. 3. Các trường THPT nên tổ chức những buổi giao lưu, hướng nghiệp với các trường Đại học nhằm tăng cường thêm kiến thức ngành nghề cho học sinh. Bên cạnh cần tổ chức một nhóm hoặc một tổ chuyên về công tác hướng nghiệp để có thể giải đáp mọi thắc mắc của học sinh có liên quan đến ngành nghề. Tạo niềm tin cho học sinh đối với nguồn thông tin từ giờ hướng nghiệp của nhà trường. 4. Các trường Đại học nên đẩy mạnh hoạt động marketing đến các trường THPT để giới thiệu về trường, cung cấp những thông tin dự thi, trúng tuyển, điểm chuẩn, các ngành đang cần…để giúp học sinh có cơ sở chọn lựa ngành thi đại học. 37 Hành vi chọn ngành thi đại học của học sinh lớp 12 38 PHỤ LỤC 39 1. Dàn bài thảo luận tay đôi Xin chào các bạn! Tôi là là Nguyễn Phi Yến, sinh viên trường Đại học An Giang. Hiện nay tôi đang làm đề tài luận văn tốt nghiệp với chủ đề là nghiên cứu hành vi lựa chọn ngành thi đại học của học sinh lớp 12. Nội dung cuộc thảo luận rất quan trọng đối với riêng tôi và có thể nó cũng giúp ít nhiều cho các bạn trong việc chọn lựa nghề nghiệp. Trong cuộc thảo luận này không có quan điểm nào là đúng hay sai mà tất cả đều là những thông tin hữu ích. Vì thế tôi rất mong các bạn hợp tác nhiệt tình. Nhận thức về ngành thi đại học 1. Các bạn có dự thi đại học vào kì thi tới không? 2. Bạn có nghĩ là mình sẽ đậu đại học trong kì thi tới không? 3. Bạn có cân nhắc, chọn lựa giữa nhiều ngành khi nghĩ đến ngành thi đại học không? 4. Điều gì thoi thúc bạn phải nghĩ đến thi đại học? Tìm kiếm thông tin 5. Hiện nay có rất nhiều nguồn thông tin nói về ngành nghề, các bạn thường tìm thông tin nói về ngành nghề ở đâu? 6. Theo các bạn, nguồn thông tin nào cung cấp thông tin chính xác và tin cậy nhất? Đánh giá các chọn lựa 7. Khi chọn ngành các bạn quan tâm đến điều gì ở ngành mình chọn? Điều gì quan trọng nhất khi các bạn chọn ngành? 8. Khi chọn trường dự thi đại học bạn quan tâm đến vấn đề gì? Điều gì quan trọng nhất đối với bạn? Ra quyết định 9. Khi chọn ngành các bạn thường tham khảo ý kiến của ai? 10. Các bạn đã quyết định chọn ngành nào chưa? Đó là ngành gì? 11. Bạn dự định thi vào những trường nào? 12. Theo các bạn, có phải chỉ thi đại học mình mới có tương lai tốt không? 13. Các bạn sẽ làm gì nếu không đậu đại học? 40 2. Bảng câu hỏi nghiên cứu sơ bộ Nhận thức về ngành thi đại học 1. Bạn có dự thi đại học năm 2005 -2006 không? Có  Không  2. Bạn dự định thi vào những ngành nào? Khối thi Ngành thi A B C D Khác 3. Đối với bạn thi đại học có dễ đậu không?  Dễ  Khó  Không biết  Tương đối dễ  Tương đối khó 4. Bạn có thể tự đánh giá khả năng đậu đại học trong kì thi tới là bao nhiêu phần trăm không?  0 - 25%  25 – 50%  50 – 75%  75 – 100%  Không biết 5. Bạn bắt đầu nghĩ đến ngành thi đại học từ khi nào?  Trước lớp 10  Lớp 10  Lớp 11  Lớp 12 6. Từ khi nghĩ về ngành thi đại học bạn đã cân nhắc bao nhiêu ngành?  1 ngành  2 ngành  3 ngành  Nhiều hơn 3 ngành 7. Bạn có luyện thi đại học khi bắt đầu nghĩ đến ngành nghề không? Có  Không  8. Điều gì thôi thúc bạn nghĩ đến ngành thi đại học? (Bạn có thể chọn nhiều câu trả lời)  Muốn có nghề nghiệp vững chắc  Muốn kiếm tiền  Muốn có địa vị trong xã hội  Muốn cống hiến cho xã hội  Muốn khẳng định năng lực của mình  Ý kiến khác………………………… Tìm hiểu thông tin nghề nghiệp 41 9. Bạn tìm hiểu thông tin nghề nghiệp từ đâu? Bạn có nhận định gì đối với thông tin bạn chọn? (Bạn có nhiều sự lựa chọn, bạn đánh dấu X vào các ô mà bạn chọn) STT Nguồn thông tin Chọn Nhận địnhTin cậy Dễ tìm Hữu ích 1 Sách, báo Đài truyền hình, radio Internet Phim ảnh 2 Giờ hướng nghiệp Thầy cô, bạn bè 3 Cha mẹ Anh chị đi trước 4 Kiến thức bản thân tự có Đánh giá các chọn lựa 10. Khi chọn ngành bạn thường quan tâm đến vấn đề gì? Bạn có thể chọn nhiều tiêu chí và xếp hạng các tiêu chí theo mức độ quan trọng như sau: (1) Quan trọng (2) Tương đối quan trọng (3) Tương đối không quan trọng (4) Không quan trọng STT Vấn đề bạn quan tâm Chọn Mức độ quan trọng 1 Ngành có thu nhập cao khi ra trường 1 2 3 4 2 Có vị trí xã hội cao 1 2 3 4 3 Mức học phí phải đóng thấp 1 2 3 4 4 Phù hợp với năng lực học tập 1 2 3 4 5 Phù hợp với sở thích 1 2 3 4 6 Có khả năng trúng tuyển cao 1 2 3 4 7 Khả năng có việc làm cao 1 2 3 4 8 Tự hào khi học ngành đó 1 2 3 4 11. Khi chọn trường thi đại học bạn thường quan tâm đến vấn đề gì? 42 Bạn có thể chọn nhiều tiêu chí và xếp hạng các tiêu chí theo mức độ quan trọng như sau: (1) Quan trọng (2) Tương đối quan trọng (3) Tương đối không quan trọng (4) Không quan trọng STT Vấn đề bạn quan tâm Chọn Mức độ quan trọng 1 Trường có danh tiếng 1 2 3 4 2 Trường có nhiều ngành nghề 1 2 3 4 3 Tỷ lệ chọi thấp 1 2 3 4 4 Trường gần nhà 1 2 3 4 5 Trường bạn thích 1 2 3 4 6 Thi theo bạn bè 1 2 3 4 7 Tài chính gia đình 1 2 3 4 Ra quyết định 12. Khi chọn ngành hoặc trường thi đại học bạn thường tham khảo ý kiến của ai?  Cha me, anh em  Anh chị đi trước  Bạn bè, thầy cô  Tự quyết định 13. Ý kiến ai có giá trị nhất đối với bạn? .......................................................................................................................................... 14. Hiện giờ bạn đã quyết định chọn ngành nào chưa? Đó là ngành gì? .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... 15. Trường đại học mà bạn chọn thi là những trường nào? ......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... 16. Những tác động nào sau đây ảnh hưởng đến ngành thi đại học của bạn? (Bạn có thể chọn nhiều câu trả lời).  Hoàn cảnh gia đình  Nhận xét của cha mẹ, anh em về bạn  Nhận xét của bạn bè, thầy cô về bạn  Kết quả học tập  Thi đại học là con đường duy nhất  Không quan tâm 17. Trong kì thi tới bạn sẽ thi mấy đợt?  1  2  Không biết 18. Bạn làm gì nếu không đậu đại học? 43 .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... Cuối cùng xin các bạn vui lòng cho biết một số thông tin về cá nhân bạn 1. Giới tính  Nam  Nữ 2. Sở thích của bạn là gì?  Du lịch  Thể thao  Nghe nhạc  Xem phim  Hát karaoke, dancing  Khác 3. Bạn thích học môn nào? (Bạn có thể chọn nhiều môn)  Toán  Văn  Sinh  Lí  Sử  Ngoại ngữ  Hoá  Địa  Kỹ thuật 4. Quê quán .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... 5. Bạn thấy mình có năng khiếu gì?  Âm nhạc  Thể thao  Hội hoạ  Không có 6. Bạn đang học ở trường:............................................................................................... 7. Bạn đang ở trọ để đi học  Có  Không 8. Kết quả xếp loại năm học vừa qua của bạn:  Giỏi  Khá  T.Bình  Yếu 9. Nghề nghiệp của cha mẹ bạn: .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... 10. Hoàn cảnh kinh tế gia đình bạn thuộc loại nào?  Giàu có  Khá giả  Bình thường  Khó khăn  Rất khó khăn 3. Bảng câu hỏi chính thức 44 Nhận thức về ngành thi đại học 1. Bạn có dự thi đại học năm 2005 -2006 không? Có  Không  2. Bạn có thể tự đánh giá khả năng đậu đại học trong kì thi tới như thế nào không?  Chắc chắn đậu  Có thể đậu  Không chắc chắn  Không biết 3. Bạn bắt đầu nghĩ đến ngành thi đại học từ khi nào?  Trước lớp 10  Lớp 10  Lớp 11  Lớp 12 4. Từ khi nghĩ về ngành thi đại học bạn đã cân nhắc bao nhiêu ngành?  1 ngành  2 ngành  3 ngành  Nhiều hơn 3 ngành 5. Bạn bắt đầu luyện thi đại học từ khi nào?  Trước lớp 10  Lớp 10  Lớp 11  Lớp 12 6. Điều gì thúc đẩy bạn nghĩ đến ngành thi đại học? (Có nhiều lựa chọn).  Muốn có nghề nghiệp vững chắc  Muốn kiếm tiền  Muốn có địa vị trong xã hội  Muốn cống hiến cho xã hội  Muốn khẳng định năng lực của mình  Ý kiến khác (ghi rõ)………… …… Tìm kiếm thông tin về nghề nghiệp 7. Bạn tìm hiểu thông tin nghề nghiệp từ đâu? Bạn có nhận định gì đối với nguồn thông tin bạn chọn? (Có nhiều sự lựa chọn, các bạn đánh dấu X vào các ô mà bạn chọn) STT Nguồn thông tin Chọn Nhận địnhTin cậy Dễ tìm Hữu ích 1 Sách, báo Đài truyền hình, radio Internet Phim ảnh 2 Giờ hướng nghiệp Thầy cô, bạn bè 3 Cha mẹ Anh chị đi trước 4 Kiến thức bản thân tự có Đánh giá các chọn lựa 45 8. Khi chọn ngành bạn thường quan tâm đến vấn đề gì? (Đánh giá mức độ quan trọng của các vấn đề bạn quan tâm theo 4 mức: (1) quan trọng, (2) tương đối quan trọng, (3) tương đối không quan trọng, (4) không quan trọng). STT Vấn đề bạn quan tâm Chọn Mức độ quan trọng 1 Ngành có thu nhập cao khi ra trường 1 2 3 4 2 Có vị trí xã hội cao 1 2 3 4 3 Khả năng có việc làm cao 1 2 3 4 4 Mức học phí thấp 1 2 3 4 5 Có khả năng trúng tuyển cao 1 2 3 4 6 Phù hợp với sở thích 1 2 3 4 7 Phù hợp với năng lực học tập 1 2 3 4 9. Khi chọn trường thi đại học bạn thường quan tâm đến vấn đề gì? (Đánh giá mức độ quan trọng của các vấn đề bạn quan tâm theo 4 mức: (1) quan trọng, (2) tương đối quan trọng, (3) tương đối không quan trọng, (4) không quan trọng). STT Vấn đề bạn quan tâm Chọn Mức độ quan trọng 1 Trường có danh tiếng 1 2 3 4 2 Trường có nhiều ngành nghề 1 2 3 4 3 Tỷ lệ chọi thấp 1 2 3 4 4 Trường gần nhà 1 2 3 4 5 Khả năng tài chính gia đình đủ cung cấp cho bạn 1 2 3 4 Ra quyết định 10. Khi chọn ngành hoặc trường thi đại học bạn thường tham khảo ý kiến của ai?  Cha me, anh em  Anh chị đi trước  Bạn bè, thầy cô  Tự quyết định 11. Ý kiến ai có giá trị nhất đối với bạn? ....................................................................................................................................... 12. Hiện giờ bạn đã quyết định chọn ngành nào chưa? Đó là ngành gì? Nguyện vọng 1............................................................................................................... Nguyện vọng 2............................................................................................................... Nguyện vọng 3............................................................................................................... 13. Bạn thấy kết quả đánh giá của nhà trường về kết quả học tập của bạn có đúng với năng lực thật sự của bạn không? Có  Không  14. Bạn có căn cứ vào kết quả đánh giá học tập của nhà trường để chọn ngành thi đại học không? Có  Không  15. Trong kì thi sắp tới bạn sẽ thi mấy đợt? 46  1  2  Không biết 16. Trường đại học mà bạn chọn thi là những trường nào? ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 17. Bạn làm gì nếu không đậu đại học? ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... Cuối cùng xin các bạn vui lòng cho biết một số thông tin về cá nhân bạn 18. Giới tính  Nam  Nữ 19. Bạn thích học môn nào? (Bạn có thể chọn nhiều môn)  Toán  Văn  Sinh  Lí  Sử  Ngoại ngữ  Hoá  Địa  Kỹ thuật 20. Bạn sống ở đâu:  Nông thôn  Thị trấn, thị xã  Thành phố 21. Bạn đang học ở trường:............................................................................................. 22. Kết quả xếp loại năm học vừa qua của bạn:  Giỏi  Khá  T.Bình  Yếu 23. Nghề nghiệp của cha mẹ bạn: .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... 24. Hoàn cảnh kinh tế gia đình bạn thuộc loại nào?  Giàu có  Khá giả  Bình thường  Khó khăn  Rất khó khăn Xin chân thành cám ơn sự hợp tác của các bạn, chúc các bạn thành công trong học tập và có được một ngành nghề như ý muốn! 4. Thống kê mô tả các biến 47 Nhận thức nhu cầu ban da bat dau nghi den nganh thi dai hoc Frequency Percent Valid Per- cent Cumulative Percent Valid "truoc lop 10" 32 17,9 17,9 17,9 "lop 10" 45 25,1 25,1 43,0 "lop 11" 49 27,4 27,4 70,4 'lop 12" 53 29,6 29,6 100,0 Total 179 100,0 100,0 can nhac bao nhieu nganh Frequency Percent Valid Per- cent Cumulative Percent Valid " 1 nganh' 18 10,1 10,1 10,1 "2 nganh" 78 43,6 43,6 53,6 "3 nganh" 52 29,1 29,1 82,7 "> 3 nganh" 31 17,3 17,3 100,0 Total 179 100,0 100,0 bat dau luyen thi dai hoc khi nao Frequency Percent Valid Per- cent Cumulative Percent Valid 'truoc lop 10" 5 2,8 2,8 2,8 "lop 10" 25 14,0 14,0 16,8 "lop 11" 43 24,0 24,0 40,8 "lop 12" 87 48,6 48,6 89,4 0 19 10,6 10,6 100,0 Total 179 100,0 100,0 Động lực thúc đẩy chọn ngành thi đại học Cases Col Response % Dong luc thuc day " co nghe nghiep vung chac" 133 74.3 "co dai vi trong xa hoi" 50 27.9 "khang dinh nang luc cua minh" 66 36.8 "muon kiem tien" 73 40.7 "cong hien cho xã hoi" 72 40.2 Tìm kiếm thông tin 48 tim hieu thong tin nghe nghiep tu sach,bao Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid "tin cay" 46 25,698324 100 100 "de tim" 70 39,106145 100 100 "huu ich" 46 25,698324 100 100 tim hieu thong tin nghe nghiep tu dai truyen hinh, radio Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid "tin cay" 42 23,463687 100 100 "de tim" 33 18,435754 100 100 "huu ich" 26 14,52514 100 100 tim hieu tu internet Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid "tin cay" 26 14,52514 100 100 "de tim" 33 18,435754 100 100 "huu ich" 23 12,849162 100 100 tim hieu tu phim anh Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid "tin cay" 5 2,7932961 100 100 "de tim" 7 3,9106145 100 100 "huu ich" 7 3,9106145 100 100 tim hieu tu gio huong nghiep Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid "tin cay" 42 23,463687 100 100 "de tim" 8 4,4692737 100 100 "huu ich" 36 20,111732 100 100 tim hieu tu y kien thay co Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid "tin cay" 55 30,726257 100 100 "de tim" 4 2,2346369 100 100 "huu ich" 42 23,463687 100 100 tim hieu tu ban be Frequency Percent Valid Cumulative 49 Percent Percent Valid "tin cay" 28 15,642458 100 100 "de tim" 12 6,7039106 100 100 "huu ich" 59 32,960894 100 100 tim hieu y kien tu cha me Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid "tin cay" 57 31,843575 100 100 "de tim" 7 3,9106145 100 100 "huu ich" 53 29,608939 100 100 tim hieu tu anh chi trong gia dinh Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid "tin cay" 38 21,22905 100 100 "de tim" 6 3,3519553 100 100 "huu ich" 24 13,407821 100 100 kien thuc ban than tu co Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent Valid "tin cay" 59 32,960894 100 100 "huu ich" 28 15,642458 100 100 Đánh giá các tiêu chí nganh co thu nhap cao khi ra truong Frequen- cy Percent Valid Per- cent Cumulative Percent Valid "quan trong" 49 27,37430 2 34,50704 2 34,507042 "tuong doi quan trong" 56 31,28491 6 39,43662 73,943662 "tuong doi khong quan trong" 20 11,17318 4 14,08450 7 88,028169 "khong quan trong" 17 9,497206 7 11,97183 1 100 Total 142 79,32960 9 100 Missing System 37 20,67039 1 Total 179 100 50 co vi tri xa hoi cao Frequency Percent Valid Per- cent Cumulative Percent Valid "quan trong" 19 10,614525 16,101695 16,101695 "tuong doi quan trong" 37 20,670391 31,355932 47,457627 "tuong doi khong quan trong" 26 14,52514 22,033898 69,491525 "khong quan trong" 36 20,111732 30,508475 100 Total 118 65,921788 100 Missing System 61 34,078212 Total 179 100 kha nang co viec lam cao Frequen- cy Percent Valid Per- cent Cumulative Percent Valid "quan trong" 99 55,30726 3 66,89189 2 66,891892 "tuong doi quan trong" 33 18,43575 4 22,29729 7 89,189189 "tuong doi khong quan trong" 5 2,793296 1 3,378378 4 92,567568 "khong quan trong" 11 6,145251 4 7,432432 4 100 Total 148 82,68156 4 100 Missing System 31 17,31843 6 Total 179 100 muc hoc phi thap Frequen- cy Percent Valid Per- cent Cumulative Percent Valid "quan trong" 49 27,37430 2 36,29629 6 36,296296 "tuong doi quan trong" 29 16,20111 7 21,48148 1 57,777778 "tuong doi khong quan trong" 38 21,22905 28,14814 8 85,925926 "khong quan trong" 19 10,61452 5 14,07407 4 100 Total 135 75,41899 4 100 Missing System 44 24,58100 6 Total 179 100 co kha nang trung tuyen cao 51 Frequen- cy Percent Valid Per- cent Cumulative Percent Valid "quan trong" 72 40,22346 4 51,06383 51,06383 "tuong doi quan trong" 38 21,22905 26,95035 5 78,014184 "tuong doi khong quan trong" 16 8,938547 5 11,34751 8 89,361702 "khong quan trong" 15 8,379888 3 10,63829 8 100 Total 141 78,77095 100 Missing System 38 21,22905 Total 179 100 phu hop voi so thich Frequency Percent Valid Per- cent Cumulative Percent Valid "quan trong" 95 53,072626 62,091503 62,091503 "tuong doi quan trong" 46 25,698324 30,065359 92,156863 "tuong doi khong quan trong" 6 3,3519553 3,9215686 96,078431 "khong quan trong" 6 3,3519553 3,9215686 100 Total 153 85,47486 100 Missing System 26 14,52514 Total 179 100 phu hop voi nang luc hoc tap Frequen- cy Percent Valid Per- cent Cumulative Percent Valid "quan trong" 111 62,01117 3 67,68292 7 67,682927 "tuong doi quan trong" 45 25,13966 5 27,43902 4 95,121951 "tuong doi khong quan trong" 3 1,675977 7 1,829268 3 96,95122 "khong quan trong" 5 2,793296 1 3,048780 5 100 Total 164 91,62011 2 100 Missing System 15 8,379888 3 Total 179 100 truong co danh tieng Frequen- cy Percent Valid Per- cent Cumulative Percent Valid "quan trong" 15 8,379888 3 11,53846 2 11,538462 "tuong doi quan trong" 36 20,11173 27,69230 39,230769 52 2 8 "tuong doi khong quan trong" 35 19,55307 3 26,92307 7 66,153846 "khong quan trong" 44 24,58100 6 33,84615 4 100 Total 130 72,62569 8 100 Missing System 49 27,37430 2 Total 179 100 truong co nhieu nganh nghe Frequency Percent Valid Per- cent Cumulative Percent Valid "quan trong" 31 17,318436 22,794118 22,794118 "tuong doi quan trong" 45 25,139665 33,088235 55,882353 "tuong doi khong quan trong" 33 18,435754 24,264706 80,147059 "khong quan trong" 27 15,083799 19,852941 100 Total 136 75,977654 100 Missing System 43 24,022346 Total 179 100 ty le choi thap Frequen- cy Percent Valid Per- cent Cumulative Percent Valid "quan trong" 58 32,40223 5 39,45578 2 39,455782 "tuong doi quan trong" 43 24,02234 6 29,25170 1 68,707483 "tuong doi khong quan trong" 30 16,75977 7 20,40816 3 89,115646 "khong quan trong" 16 8,938547 5 10,88435 4 100 Total 147 82,12290 5 100 Missing System 32 17,87709 5 Total 179 100 truong gan nha Frequency Percent Valid Per- cent Cumulative Percent Valid "quan trong" 49 27,374302 33,561644 33,561644 "tuong doi quan trong" 32 17,877095 21,917808 55,479452 "tuong doi khong quan trong" 25 13,96648 17,123288 72,60274 "khong quan trong" 40 22,346369 27,39726 100 Total 146 81,564246 100 Missing System 33 18,435754 53 Total 179 100 kha nang tai chinh cua gia dinh Frequency Percent Valid Per- cent Cumulative Percent Valid "quan trong" 92 51,396648 55,08982 55,08982 "tuong doi quan trong" 42 23,463687 25,149701 80,239521 "tuong doi khong quan trong" 17 9,4972067 10,179641 90,419162 "khong quan trong" 16 8,9385475 9,5808383 100 Total 167 93,296089 100 Missing System 12 6,7039106 Ra quyết định Cases Col Re- sponse % Y kien co gia tri nhat Cha me, nguoi than 113 63,128492 Ban be, thay co 30 16,759777 Anh chi di truoc 13 7,2625698 Tu quyet dinh 34 18,994413 0 14 7,8212291 Cases Col Re- sponse % Quyet dinh chon nganh Khoi A 106 59,887006 Khoi B 53 29,943503 Khoi C 27 15,254237 Khoi D 18 10,169492 khoi khac 3 1,6949153 Cases Col Re- sponse % Chon truong thi DH DHAG 110 61,797753 DHCT 63 35,393258 DHTPHCM 39 21,910112 DHSP D.Thap 1 0,5617978 DHDL V.L 1 0,5617978 Khac 3 1,6853933 lam gi neu khong dau dai hoc 54 Frequen- cy Percent Valid Per- cent Cumulative Percent Valid LThi lai 94 52,51396 6 52,808989 52,808989 Thi vao truong CDDN, THCN 42 23,46368 7 23,595506 76,404494 Di tim VL 15 8,379888 3 8,4269663 84,831461 Phu giup GD 4 2,234636 9 2,247191 87,078652 Nop don vao truong DL 1 0,558659 2 0,5617978 87,640449 Khong biet 22 12,29050 3 12,359551 100 Total 178 99,44134 1 100 Missing System 1 0,558659 2 Total 179 100 5. Phân tích khác biệt Nhận thức nhu cầu thi đại học Luyện thi đại học gioi tinh Total "nam" 'nu" bat dau luyen thi dai hoc khi nao 'truoc lop 10" Count 1 4 5 % 1,3% 4,0% 2,8% "lop 10" Count 6 19 25% 7,6% 19,2% 14,0% "lop 11" Count 25 17 42% 31,6% 17,2% 23,6% "lop 12" Count 42 45 87% 53,2% 45,5% 48,9% 0 Count 5 14 19 % 6,3% 14,1% 10,7% Total Count 79 99 178% 100,0% 100,0% 100,0% Value df Asymp. Sig. (2-sided) Pearson Chi-Square 12,359(a) 4 ,015 Likelihood Ratio 12,854 4 ,012 55 Linear-by-Linear Association ,408 1 ,523 N of Valid Cases 178 ban hoc o truong nao "thoai ngoc hau" "long xuyen" "nguyen huu canh" "nguyen khuyen" Total bat dau luyen thi dai hoc khi nao 'truoc lop 10" Count 0 1 4 0 5 % ,0% 2,5% 10,3% ,0% 2,8% "lop 10" Count 13 4 6 2 25% 25,5% 10,0% 15,4% 4,1% 14,0% "lop 11" Count 15 11 6 11 43% 29,4% 27,5% 15,4% 22,4% 24,0% "lop 12" Count 21 24 9 33 87% 41,2% 60,0% 23,1% 67,3% 48,6% 0 Count 2 0 14 3 19 % 3,9% ,0% 35,9% 6,1% 10,6% Total Count 51 40 39 49 179% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% Value df Asymp. Sig. (2-sided) Pearson Chi-Square 62,680(a) 12 ,000 Likelihood Ratio 59,700 12 ,000 Linear-by-Linear Association 7,795 1 ,005 N of Valid Cases 179 Phù hợp với năng lực học tập gioi tinh Total "nam" 'nu" phu hop voi nang luc hoc tap "quan trong" Count 44 66 110 % 40.0% 60.0% 100.0% "tuong doi quan trong" Count 28 17 45 % 62.2% 37.8% 100.0% "tuong doi khong quan trong" Count 0 3 3 % .0% 100.0% 100.0% "khong quan trong" Count 2 3 5 % 40.0% 60.0% 100.0% Total Count 74 89 163 % 45.4% 54.6% 100.0% 56 Value df Asymp. Sig. (2-sided) Pearson Chi-Square 8.985(a) 3 .029 Likelihood Ratio 10.124 3 .018 Linear-by-Linear Association .868 1 .352 N of Valid Cases 163 Khả năng trúng tuyển cao ban hoc o truong nao "thoai ngoc hau" "long xuyen" "nguyen huu canh" "nguyen khuyen" Total co kha nang trung tuyen cao "quan trong" Count 25 11 14 22 72 % 34,7% 15,3% 19,4% 30,6% 100,0% "tuong doi quan trong" Count 11 9 13 5 38 % 28,9% 23,7% 34,2% 13,2% 100,0% "tuong doi khong quan trong" Count 3 8 4 1 16 % 18,8% 50,0% 25,0% 6,3% 100,0% "khong quan trong" Count 7 1 5 2 15 % 46,7% 6,7% 33,3% 13,3% 100,0% Total Count 46 29 36 30 141 % 32,6% 20,6% 25,5% 21,3% 100,0% Value df Asymp. Sig. (2-sided) Pearson Chi-Square 20,172(a) 9 ,017 Likelihood Ratio 19,413 9 ,022 Linear-by-Linear Association 1,494 1 ,222 N of Valid Cases 141 Trường có danh tiếng ban song o dau "nong thon' 'thi tran, thi xa" "tp" Total truong co danh tieng "quan trong" Count 5 1 9 15 % 33.3% 6.7% 60.0% 100.0% "tuong doi quan trong" Count 7 13 16 36 % 19.4% 36.1% 44.4% 100.0% "tuong doi khong quan trong" Count 17 3 15 35 % 48.6% 8.6% 42.9% 100.0% "khong quan trong" Count 10 16 18 44 % 22.7% 36.4% 40.9% 100.0% Total Count 39 33 58 130% 30.0% 25.4% 44.6% 100.0% 57 Value df Asymp. Sig. (2-sided) Pearson Chi-Square 16.837(a) 6 .010 Likelihood Ratio 18.171 6 .006 Linear-by-Linear Association .336 1 .562 N of Valid Cases 130 Trường gần nhà ban hoc o truong nao "thoai ngoc hau" "long xuyen" "nguyen huu canh" "nguyen khuyen" Total truong gan nha "quan trong" Count 10 10 12 17 49% 20.4% 20.4% 24.5% 34.7% 100.0% "tuong doi quan trong" Count 9 8 7 8 32 % 28.1% 25.0% 21.9% 25.0% 100.0% "tuong doi khong quan trong" Count 7 8 7 3 25 % 28.0% 32.0% 28.0% 12.0% 100.0% "khong quan trong" Count 21 4 10 5 40 % nha 52.5% 10.0% 25.0% 12.5% 100.0% Total Count 47 30 36 33 146% 32.2% 20.5% 24.7% 22.6% 100.0% Value df Asymp. Sig. (2-sided) Pearson Chi-Square 18.126(a) 9 .034 Likelihood Ratio 18.045 9 .035 Linear-by-Linear Association 9.901 1 .002 N of Valid Cases 146 nghe nghiep cha me CBCNV Nong dan Nghe tu do Total truong gan nha "quan trong" Count 6 22 21 49% 12.2% 44.9% 42.9% 100.0% "tuong doi quan trong" Count 4 11 17 32% 12.5% 34.4% 53.1% 100.0% "tuong doi khong quan trong" Count 5 6 14 25 % 20.0% 24.0% 56.0% 100.0% "khong quan trong" Count 15 13 12 40% 37.5% 32.5% 30.0% 100.0% Total Count 30 52 64 146% 20.5% 35.6% 43.8% 100.0% 58 Value df Asymp. Sig. (2-sided) Pearson Chi-Square 13.737(a) 6 .033 Likelihood Ratio 13.223 6 .040 Linear-by-Linear Association 4.383 1 .036 N of Valid Cases 146 Khả năng tài chính của gia đình ban hoc o truong nao "thoai ngoc hau" "long xuyen" "nguyen huu canh" "nguyen khuyen" Total kha nang tai chinh cua gia dinh "quan trong" Count 18 24 19 31 92% 19.6% 26.1% 20.7% 33.7% 100.0% "tuong doi quan trong" Count 13 9 12 8 42 % 31.0% 21.4% 28.6% 19.0% 100.0% "tuong doi khong quan trong" Count 8 3 5 1 17 % 47.1% 17.6% 29.4% 5.9% 100.0% "khong quan trong" Count 10 1 2 3 16 % 62.5% 6.3% 12.5% 18.8% 100.0% Total Count 49 37 38 43 167 % 29.3% 22.2% 22.8% 25.7% 100.0% Value df Asymp. Sig. (2- sided) Pearson Chi-Square 21.256(a) 9 .012 Likelihood Ratio 21.775 9 .010 Linear-by-Linear Association 10.786 1 .001 N of Valid Cases 167 59 TÀI LIỆU THAM KHẢO Nguyễn Đình Thọ - Nguyễn Thị Mai Trang. 2003. Nguyên Lý Marketing. TP Hồ Chí Minh: NXB Đại Học Quốc gia TP Hồ Chí Minh Đào Xuân Sâm. 2000. Nhìn nhận của xã hội với thị trường và kinh doanh. Hà Nội: NXB Thống Kê Kottller, Phillip. Lược dịch: TS. Phan Thăng, TS. Vũ Thị Phượng, Giang Văn Chiến. 2005. Merketing Căn Bản. TP HCM: NXB Giao Thông Vận Tải. La Hồng Huy. 2001. Thực trạng và giải pháp về công tác hướng nghiệp ở một số trường trung học phổ thông ở Tỉnh An Giang. Báo cáo khoa học đề tài nghiên cứu cấp trường. Giảng viên chính trường Đại học An Giang. Nguyễn Thành Long. 2004. Tính vị chủng trong hành vi tiêu dùng của người Việt Nam đối với hàng hoá Nhật Bản và Trung Quốc. Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Quản Trị Kinh Doanh. Đại Học Quốc Gia Tp.Hồ Chí Minh - Trường Đại Học Bách Khoa Hoàng Trọng. 2002. Xử lý dữ liệu nghiên cứu với SPSS FOR WINDOWS. NXB Thống Kê. Phạm Đức Dương. 25.05.2006. Văn hóa Đông Nam Á: Khái niệm văn hóa [on – line]. Trang google. Đọc từ: đọc ngày 25.05.2006). 60 Nguyễn Bá Minh. 2006. Hành vi chọn lựa ngành nghề của học sinh lớp 12. Tạp chí giáo dục, số 131: trang 13, 14. Phạm Thị Kim Dung. 2002. Nhận thức người tiêu dùng và một số yếu tố tác động đến hành vi tiêu dùng thảo dược – TP. Hồ Chí Minh. Luận án Cao học. Chuyên ngành: Quản Trị Kinh Doanh. Trường Đại học Bách Khoa TP. Hồ Chí Minh. 61