Luận văn Logistics và phát triển logistics trong vận tải biển Việt Nam

Lời nói đầu Trong vòng 20 năm qua, toàn cầu hoá kinh tế đã làm thay đổi thế giới trên nhiều phương diện, mở mang thêm các lĩnh vực hợp tác quốc tế từ mậu dịch hàng hoá đến mậu dịch vô hình, tác động mạnh mẽ tới hệ thống “cung – cầu”, làm biến đổi nhanh về số lượng và chất lượng của nó. Trước đây, vai trò của “cung” luôn được đặt lên hàng đầu, nhưng ngày nay, tình hình đã thay đổi: trong dây chuyền phân phối hàng hoá, vai trò quan trọng hàng đầu đã được chuyển từ “cung” sang “cầu”. Trong bất kỳ lĩnh vực sản xuất kinh doanh nào, người sản xuất luôn phải quan tâm, đặt ra và giải đáp câu hỏi: Khách hàng và người tiêu thụ sản phẩm của mình là ai? Ai là đối thủ cạnh tranh của mình? Mình cần phải sản xuất cái gì và tổ chức sản xuất ra sao? Trong lĩnh vực giao thông vận tải, người kinh doanh dịch vụ vận tải không chỉ đơn thuần là người vận chuyển nữa, mà thực tế họ đã tham gia cũng với người sản xuất để đảm nhiệm thêm các khâu liên quan đến quá trình sản xuất hàng hoá như : gia công, chế biến, lắp ráp, đóng gói, gom hàng, xếp hàng, lưu kho và giao nhận. Hoạt động vận tải thuần tuý đã dần chuyển sang hoạt động tổ chức toàn bộ dây chuyền phân phối vật chất và trở thành một bộ phận khăng khít của chuỗi mắt xích “cung – cầu”. Xu hướng đó không những đòi hỏi phải phối hợp liên hoàn tất cả các phương thức vận tải, mà còn đòi hỏi phải kiểm soát được các luồng thông tin, luồng hàng hoá và luồng tài chính. Chỉ khi tối ưu được toàn bộ quá trình này thì mới giải quyết được vấn đề đặt ra là: vừa làm tăng lợi nhuận cho các DN sản xuất hàng hoá, vừa làm tăng lợi nhuận cho các hãng vận tải, thương mại, đảm bảo được lợi ích chung. Từ đó đã hình thành nên vấn đề quản lý logistics nhằm đạt được mục tiêu trên. Hiện nay Việt Nam đang trong quá trình chuyển mình để hội nhập vào nền kinh tế thế giới. Các DN Việt Nam cần phải tăng khả năng cạnh tranh, cung cấp cho thị trường các loại hàng hoá phù hợp. Điều này đòi hỏi người vận chuyển phải đảm bảo chi phí vận tải hợp lý, đúng thời điểm, chính xác và an toàn. Muốn như vậy, không có cách nào khác là các DN giao nhận, vận tải của ta phải làm quen và áp dụng logistics trong hoạt động của mình nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ cung cấp, đặc biệt là trong hoạt động vận tải biển vì khối lượng hàng hoá chuyên chở bằng đường biển luôn chiếm tỷ trọng rất lớn trong toàn bộ khối lượng hàng hoá XNK được chuyên chở. Với mong muốn góp một phần sức lực nhỏ bé của mình trong việc phát triển ngành dịch vụ hàng hải Việt Nam ngày càng lớn mạnh và tiên tiến, phối hợp cùng những ngành khác trong nền kinh tế nhằm nâng cao vị thế của đất nước trong lĩnh vực kinh tế nói riêng và trong mọi lĩnh vực nói chung, em đã quyết định chọn đề tài: “Logistics và phát triển logistics trong vận tải biển Việt Nam” cho luận văn tốt nghiệp của mình với mong muốn giới thiệu những ưu việt mà hoạt động logistics có thể đem lại cho ngành dịch vụ giao nhận, vận tải biển tại Việt Nam và đề ra một số giải pháp nhằm phát triển ngành dịch vụ này. Khoá luận này có sử dụng phương pháp nghiên cứu mới là phương pháp điều tra, phỏng vấn nhằm đưa ra một cái nhìn khách quan về tình hình ứng dụng logistics trong giao nhận, vận tải biển Việt Nam. Kết cấu của luận văn này gồm 3 chương: - Chương 1: Lý luận chung về logistics - Chương 2: Hoạt động logistics trong các DN giao nhận, vận tải biển Việt Nam những năm gần đây - Chương 3: Một số giải pháp nhằm phát triển logistics trong vận tải biển tại Việt Nam Em xin trân trọng gửi lời cảm ơn sâu sắc tới PGS. TS. Nguyễn Như Tiến, người thầy đã trực tiếp tận tình hướng dẫn em trong quá trình hoàn thành khoá luận này. Em cũng xin cảm ơn các thầy cô trong khoa Kinh tế ngoại thương – Trường Đại học Ngoại Thương đã truyền đạt cho em những kiến thức cần thiết giúp ích rất nhiều cho em trong quá trình làm bài. Em xin chân thành cảm ơn các cô chú, anh chị ở Cục Hàng hải Việt Nam, các công ty Vinalines, Vinafreight, Maersk Logistics, APL, Viettrans, Vietfracht, Falcon, Dragon Logistics, ITS, Châu Giang đã góp ý kiến cho em trong quá trình viết luận văn này. Sự hỗ trợ về vật chất cũng như tinh thần của gia đình và bạn bè cũng góp phần rất lớn vào việc hoàn thành khoá luận tốt nghiệp này của em. Lời nói đầu 1 Chương I 3 Lý luận chung về logistics 3 I. Khái quát về logistics 3 1. Khái niệm và tầm quan trọng của logistics 3 1.1. Khái niệm về logistics 3 1.2. Tầm quan trọng của logistics 7 2. Một số cách tiếp cận về logistics 10 2.1. Tiếp cận logistics theo trục ngang 12 2.2. Tiếp cận logistics theo hình tháp 13 3. Đặc điểm của logistics 14 3.1. Logistics là một dịch vụ 14 3.2. Logistics có chức năng hỗ trợ 15 4. Các yếu tố tạo nên chuỗi logistics 17 4.1. Yếu tố vận tải 18 4.2. Yếu tố kho bãi 19 4.4. Nhân lực và đào tạo nhân lực 20 4.5. Tài liệu kỹ thuật 21 4.6. Thiết bị kiểm tra và hỗ trợ 21 4.7. Yếu tố nhà xưởng 22 5. Vận hành logistics 23 5.1. Chu kỳ hoạt động của logistics 23 5.2. Hoạt động Marketing 25 5.3. Vòng đời sản phẩm 26 II. Quản trị logistics 27 1. Vai trò của quản trị logistics 27 2. Trách nhiệm của nhà quản trị logistics 28 3. Hệ thống quản trị logistics 28 3.1. Phân tích tổng chi phí 28 3.2. Tiếp cận doanh nghiệp. 28 3.3. Dịch vụ khách hàng 28 3.4. Các kênh phân phối 28 III. Mối quan hệ giữa vận tải biển và logistics 28 1. Tầm quan trọng của vận tải biển trong thương mại quốc tế hiện nay 28 1.1. Ưu điểm của vận tải biển 28 1.2. Phát triển vận tải hàng hoá bằng đường biển là động lực thúc đẩy phát triển thương mại quốc tế 28 2. Logistics trong hoạt động giao nhận, vận tải biển 28 3. Các yếu tố tác động tới vận tải biển và logistics trong tương lai 28 Chương II 28 Hoạt động logistics trong các doanh nghiệp giao nhận, vận tải biển Việt Nam trong những năm gần đây 28 I. Lợi ích do logistics đem lại cho các doanh nghiệp giao nhận,vận tải biển 28 1. Giảm chi phí 28 2. Nâng cao mức độ linh hoạt trong hoạt động của các DN 28 3. Tăng cường chất lượng dịch vụ 28 4. Tăng doanh thu và lợi nhuận 28 II. Hoạt động logistics trong các doanh nghiệp giao nhận, vận tải biển tại Việt Nam 28 1. Thực trạng hoạt động của các doanh nghiệp giao nhận, vận tải biển Việt Nam 28 2. Nhận thức của các DN giao nhận, vận tải biển về logistics 28 3. Thực tiễn áp dụng logistics trong các DN giao nhận, vận tải biển Việt Nam 28 III. Các yếu tố tác động tới hoạt động logistics trong vận tải biển tại Việt Nam những năm tới 28 1. Các yếu tố khách quan 28 1.1. Một số xu hướng phát triển vận tải biển trên thế giới 28 1.2. Việc Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới - WTO tạo điều kiện phát triển ngoại thương Việt Nam 28 1.3. Cuộc cách mạng công nghệ thông tin có tác động mạnh tới chất lượng dịch vụ vận tải 28 2. Các yếu tố chủ quan 28 2.1. Chiến lược phát triển ngành vận tải biển Việt Nam 28 2.2. Xây dựng cảng trung chuyển container 28 2.3. Khuyến khích sử dụng vận tải đa phương thức 28 CHương III 28 Một số giải pháp nhằm phát triển logistics trong Giao nhận, vận tải biển tại Việt Nam 28 I. Những thuận lợi và khó khăn khi áp dụng logistics trong vận tải biển tại Việt Nam 28 1.Thuận lợi 28 2. Khó khăn 28 2.1. Cơ sơ hạ tầng, vật chất kỹ thuật chưa đồng bộ 28 2.2. Hành lang pháp lý cho hoạt động logistics chưa được thiết lập 28 2.3. Chưa có đào tạo chuyên môn cho đội ngũ lao động hoạt động trong lĩnh vực logistics 28 2.4. Cạnh tranh quá mạnh từ các công ty nước ngoài 28 II. Một số giải pháp chủ yếu nhằm phát triển logistics trong vận tải biển tại Việt Nam 28 1. Các giải pháp vĩ mô 28 1.1. Cần ban hành các quy định pháp luật tạo điều kiện phát triển logistics 28 1.2. Cần đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, kỹ thuật đồng bộ và tiên tiến 28 1.3. Liên kết các hiệp hội ngành nghề có liên quan để phát huy vai trò sẵn có của họ 28 1.4. Xây dựng nguồn nhân lực phục vụ cho yêu cầu của hoạt động logistics 28 2. Giải pháp vi mô 28 2.1. Nâng cao chất lượng các dịch vụ cung ứng cho khách hàng 28 2.2. Liên doanh với các công ty logistics nước ngoài để học hỏi kinh nghiệm 28 2.3. Tin học hoá hệ thống quản lý trong nội bộ DN 28 2.4. Chú trọng hoạt động Marketing để thu hút khách hàng 28 Kết luận 28

doc102 trang | Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1607 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Logistics và phát triển logistics trong vận tải biển Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
c¸c c«ng ®o¹n cña d©y chuyÒn VT§PT vµ nhËn dÞch vô phÝ. Nh÷ng l« hµng mµ c¸c DN ViÖt Nam ®øng ra nh­ ng­êi kinh doanh VT§PT ®Çy ®ñ cßn h¹n chÕ. §øng tr­íc t×nh h×nh ®ã, ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng cña Bé Giao th«ng VËn t¶i thùc hiÖn NghÞ quyÕt §¹i héi lÇn thø IX cña §¶ng, giai ®o¹n 2001 - 2005 ®· nªu râ trong môc tiªu chung lµ: "...tÝch cùc thùc hiÖn c¸c c«ng nghÖ vËn t¶i tiªn tiÕn..." vµ trong gi¶i ph¸p thùc hiÖn: "Cïng víi ®Çu t­ ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng giao th«ng vËn t¶i ®i tr­íc mét b­íc, cÇn chó träng c¸c lÜnh vùc cã tÝnh mòi nhän nh­: c«ng nghÖ vËn t¶i biÓn bao gåm ph¸t triÓn vµ trÎ ho¸ ®éi tµu, c«ng nghÖ bèc xÕp, vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc...". XuÊt ph¸t tõ c¬ së vËt chÊt vµ vÞ trÝ ®Þa lý cña Viªt Nam trong mèi quan hÖ víi khu vùc vµ thÕ giíi, m« h×nh VT§PT cña ViÖt Nam trong thêi gian tíi bao gåm [31]: X©y dùng mèi liªn kÕt gi÷a c¸c ph­¬ng thøc vËn t¶i ®Ó thiÕt lËp VT§PT. Trong ®ã, vËn t¶i biÓn ®­îc coi lµ yÕu tè träng t©m vµ kÕt hîp víi c¸c ph­¬ng thøc vËn t¶i kh¸c t¹o nªn m« h×nh VT§PT ë n­íc ta víi hµng container lµ chÝnh. X©y dùng khu vùc ph¸t triÓn VT§PT: C¨n cø vµo chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ cña ViÖt Nam tõ nay ®Õn n¨m 2010; ch­¬ng tr×nh hîp t¸c ph¸t triÓn ASEAN - Mª C«ng vµ TiÓu vïng Mª C«ng më réng (GMS) vµ trªn c¬ së ®Ò xuÊt m« h×nh ph¸t triÓn VT§PT cña ViÖt Nam trªn ®©y, chóng ta cÇn tËp trung x©y dùng c¸c khu ph¸t triÓn VT§PT sau: + Hµnh lang VT§PT Hµ Néi - H¶i Phßng - C«n Minh (Trung Quèc) + Hµnh lang VT§PT Hå ChÝ Minh - ®ång b»ng s«ng Cöu Long + Hµnh lang VT§PT khu vùc miÒn Trung. §Ó thùc hiÖn ®­îc nh÷ng môc tiªu vµ m« h×nh ph¸t triÓn VT§PT trªn ®©y, chóng ta ph¶i thùc hiÖn nhiÒu gi¶i ph¸p ®ång bé. CH­¬ng III Mét sè gi¶i ph¸p nh»m ph¸t triÓn logistics trong Giao nhËn, vËn t¶i biÓn t¹i ViÖt Nam I. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n khi ¸p dông logistics trong vËn t¶i biÓn t¹i ViÖt Nam ThuËn lîi ViÖc ¸p dông logistics trong giao nhËn, vËn t¶i biÓn t¹i ViÖt Nam cã mét sè thuËn lîi râ rÖt. Tuy ®iÒu kiÖn c¬ së h¹ tÇng cña chóng ta ch­a tèt, nh­ng bï l¹i, nguån nh©n lùc ho¹t ®éng trong lÜnh vùc nµy l¹i dåi dµo. PhÇn lín trong sè hä ®Òu ®­îc qua ®µo t¹o chÝnh quy vµ bµi b¶n vÒ ho¹t ®éng giao nhËn, vËn t¶i biÓn t¹i c¸c tr­êng cã chÊt l­îng ®µo t¹o tèt nh­ §H Ngo¹i Th­¬ng. V× vËy, hä ®· cã kiÕn thøc vµ kh¶ n¨ng nhËn thøc t­¬ng ®èi tèt vÒ c¸c ho¹t ®éng giao nhËn, vËn t¶i biÓn. Cho nªn, theo mét sè DN ®­îc hái trong cuéc kh¶o s¸t th× nÕu ViÖt Nam ph¸t triÓn dÞch vô logistics trong ho¹t ®éng giao nhËn, vËn t¶i biÓn th× viÖc ®µo t¹o l¹i c¸n bé sÏ kh«ng gÆp nhiÒu khã kh¨n v× hä rÊt s½n sµng tiÕp thu c¸c ph­¬ng thøc qu¶n lý vµ kinh doanh míi. Bªn c¹nh ®ã, do hiÖn nay ho¹t ®éng nµy ch­a thùc sù ph¸t triÓn t¹i ViÖt Nam nªn c¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®iÒu chØnh ho¹t ®éng logistics vÉn ch­a cè ®Þnh. ChÝnh v× vËy, tr­íc m¾t Nhµ n­íc cã thÓ ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt nh»m hç trî tèi ®a cho c¸c DN ho¹t ®éng, kinh doanh trong lÜnh vùc nµy. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, nÕu cã khã kh¨n, v­íng m¾c th× c¸c DN sÏ ®­îc ChÝnh phñ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n cho b»ng c¸ch thay ®æi c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh. ChÝnh v× vËy, cã thÓ nãi vÊn ®Ò ph¸p lý ch­a hoµn thiÖn cña n­íc ta trong lÜnh vùc nµy cã thÓ l¹i ®em l¹i lîi Ých cho ho¹t ®éng logistics trong giao nhËn, vËn t¶i biÓn. Chóng ta còng ®ang trong qu¸ tr×nh më cöa nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc, cã nhiÒu chÝnh s¸ch hÊp dÉn nh»m thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi trong mäi lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ. Ho¹t ®éng giao nhËn, vËn t¶i biÓn còng kh«ng n»m ngoµi quy luËt ®ã. C¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi còng muèn nh¶y vµo thÞ tr­êng hµng h¶i vÉn cßn non trÎ cña ViÖt Nam hßng mong tËn dông ®­îc lîi thÕ “ng­êi ®i tr­íc”. ChÝnh v× vËy, ho¹t ®éng logistics trong giao nhËn, vËn t¶i biÓn cña ViÖt Nam sÏ cã nhiÒu ®iÒu kiÖn ®Ó nhËn ®­îc ®Çu t­ kh«ng chØ vÒ vèn, c«ng nghÖ mµ c¶ tr×nh ®é qu¶n lý hiÖn ®¹i tõ c¸c n­íc cã ngµnh dÞch vô nµy ph¸t triÓn ®Ó chóng ta cã thÓ ph¸t triÓn ngµnh dÞch vô logistics cña riªng m×nh. Tuy nhiªn, t­¬ng lai cña ngµnh cung cÊp dÞch vô logistics trong ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i biÓn kh«ng hoµn toµn lµ thuËn lîi. V× bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi kÓ trªn, vÉn cßn ®Çy rÉy nh÷ng khã kh¨n, v­íng m¾c cÇn ph¶i kh¾c phôc. 2. Khã kh¨n 2.1. C¬ s¬ h¹ tÇng, vËt chÊt kü thuËt ch­a ®ång bé Cã tíi 67% sè DN ®­îc hái cho biÕt sù yÕu kÐm cña c¬ së h¹ tÇng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n khiÕn cho viÖc triÓn khai ho¹t ®éng logistics t¹i ViÖt Nam gÆp khã kh¨n. Ph¸t triÓn logistics ®ßi hái ph¶i cã hÖ thèng kho b·i toµn cÇu, nh­ng hiÖn nay c¸c DN giao nhËn, vËn t¶i biÓn ViÖt Nam ch­a cã ®ñ tiÒm lùc vÒ vèn ®Ó x©y dùng hÖ thèng kho tiªu chuÈn toµn cÇu vµ dông cô chuyªn s©u. Bªn c¹nh ®ã, c¬ së vËt chÊt kü thuËt t¹i c¶ng, mét ®iÓm triÓn khai logistics quan träng trong toµn hÖ thèng l¹i ch­a ®­îc tèt nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn. Quy m« ®éi tµu còng nhá bÐ vµ cßn l¹c hËu. HÖ thèng ®­êng s¸ phôc vô giao th«ng ®­êng bé ch­a thÝch øng víi sù ph¸t triÓn cña c¸c lo¹i h×nh vËn t¶i míi. VÝ dô, ®­êng quèc lé 5A nèi H¶i Phßng víi Hµ Néi míi ®­îc ®Çu t­ x©y dùng n¨m 1998, nh­ng cho ®Õn nay ®· béc lé sù kh«ng phï hîp víi ph­¬ng thøc vËn t¶i container vµ VT§PT v× hÖ thèng ®­êng nµy chØ cho phÐp ®¹t t¶i träng 30 tÊn. Trong khi ®ã, theo «ng §inh V¨n H¹ - Gi¸m ®èc c¶ng Chïa VÏ - cho biÕt : träng l­îng mét container theo tiªu chuÈn quèc tÕ ISO 668: 1998 th× lo¹i 20'' (feet) lµ 24 tÊn, lo¹i 40'' lµ 30,5 tÊn, ch­a kÓ vá lo¹i container 40'' cã träng l­îng lµ 4 tÊn vµ tù träng mét chiÕc xe t¶i lµ 12 tÊn [43]. Nh­ vËy, nÕu thùc hiÖn theo ®óng quy ®Þnh th× ph¶i rót ruét, san t¶i, tøc lµ ph¶i th¸o kÑp ch× container, mµ muèn th¸o kÑp ch× th× ph¶i xin phÐp vµ ®­îc sù ®ång ý cña h¶i quan, kÐo theo nhiÒu chi phÝ ph¸t sinh vµ bao nhiªu khª phiÒn to¸i cho DN nh­ hµng ho¸ sÏ kÐm chÊt l­îng, nhiÒu hµng kh«ng thÓ thùc hiÖn san t¶i, kÐo dµi thêi gian lµm hµng cña DN... Víi c¬ së h¹ tÇng kh«ng ®ång bé nh­ vËy, viÖc ¸p dông logistics trong vËn t¶i biÓn râ rµng lµ cßn nhiÒu khã kh¨n. Mét trong nh÷ng yªu cÇu cña hÖ thèng logistics lµ cã hÖ thèng qu¶n lý trªn m¹ng chuÈn ®Ó cã thÓ ®­a ra ®­îc nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c vµ kÞp thêi vÒ t×nh h×nh tµu vµ hµng còng nh­ gióp nhµ qu¶n lý logistics ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh cã hiÖu qu¶ nhÊt. Tuy nhiªn, hiÖn nay viÖc øng dông CNTT trong qu¶n lý c¶ng, tµu vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ. Thø nhÊt lµ c¸c giÊy tê cÇn thiÕt cho c«ng t¸c qu¶n lý hiÖn nay vÉn ch­a ®­îc quy chuÈn trªn toµn quèc, chø ch­a nãi ®Õn quèc tÕ. C«ng cuéc c¶i c¸ch hµnh chÝnh t¹i c¶ng ®· ®­a ra mét sè lo¹i giÊy tê quy chuÈn nh­ng viÖc c¶i c¸ch nµy míi chØ ®­îc tiÕn hµnh thÝ ®iÓm t¹i mét sè c¶ng lín chø ch­a ¸p dông trªn diÖn réng. Thø hai, hÖ thèng m¸y tÝnh nèi m¹ng gi÷a c¸c c¶ng còng nh­ c¸c DN kinh doanh giao nhËn, vËn t¶i biÓn cho ®Õn nay vÉn ch­a hoµn toµn ®­îc liªn kÕt, dÉn ®Õn viÖc xö lý th«ng tin ch­a ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn trªn toµn thÕ giíi. NÕu ViÖt Nam kh«ng cã ®ñ sù héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi trong lÜnh vùc th«ng tin th× viÖc øng dông logistics trong giao nhËn, vËn t¶i biÓn sÏ vÉn cßn ch­a ®­îc th«ng suèt. §Ó ho¹t ®éng logistics ®­îc liÒn m¹ch th× viÖc chñ ®éng trong khai th¸c tµu vµ c¶ng lµ rÊt cÇn thiÕt. Nh­ng nh­ ®· ph©n tÝch ë phÇn thùc tr¹ng ho¹t ®éng giao nhËn, vËn t¶i biÓn, chóng ta cßn phô thuéc rÊt lín vµo n­íc ngoµi vÒ tµu, vÒ c¶ng trung chuyÓn. Cho nªn, muèn øng dông logistics trong ho¹t ®éng giao nhËn, vËn t¶i cã hiÖu qu¶ th× cÇn thiÕt ph¶i x©y dùng c¶ng trung chuyÓn quèc tÕ ®Ó ViÖt Nam cã thÓ chñ ®éng chuyÓn chë hµng ho¸. 2.2. Hµnh lang ph¸p lý cho ho¹t ®éng logistics ch­a ®­îc thiÕt lËp Do ho¹t ®éng logistics vÉn cßn t­¬ng ®èi míi mÎ t¹i ViÖt Nam nªn hiÖn nay ho¹t ®éng nµy ch­a cã v¨n b¶n luËt nµo ®iÒu chØnh. Ngoµi ra, c¸c h×nh thøc vËn t¶i hç trî cho ho¹t ®éng logistics nh­ VT§PT ë n­íc ta hiÖn nay còng ch­a ®­îc ph¸p luËt ®iÒu tiÕt m¹nh mÏ. V× kh«ng cã quy ®Þnh cô thÓ vÒ quyÒn lîi còng nh­ tr¸ch nhiÖm vµ ph¹m vi ho¹t ®éng cña dÞch vô nµy nªn viÖc øng dông logistics trong giao nhËn, vËn t¶i biÓn ë ViÖt Nam gÆp nhiÒu khã kh¨n trë ng¹i. TÊt c¶ c¸c DN ®­îc pháng vÊn trong ph¹m vi kho¸ luËn nµy ®Òu thèng nhÊt ý kiÕn r»ng viÖc thiÕu sù hç trî vÒ mÆt luËt ph¸p lµ nguyªn nh©n khiÕn cho viÖc ¸p dông logistics trong giao nhËn, vËn t¶i biÓn t¹i ViÖt Nam ch­a ®­îc réng r·i. §ã lµ bëi v× c¸c DN ng¹i ngÇn nÕu cã rñi ro x¶y ra th× kh«ng biÕt c¨n cø vµo ®©u ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña m×nh do hiÖn nay míi chØ cã v¨n b¶n ph¸p luËt ®iÒu chØnh hµnh vi cña ng­êi giao nhËn vËn t¶i vµ nã kh«ng phï hîp víi ng­êi cung øng dÞch vô logistics v× ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i chØ lµ mét bé phËn nhá trong toµn bé quy tr×nh logistics. §iÒu nµy chøng tá hÖ thèng ph¸p luËt cña ViÖt Nam ch­a theo kÞp thùc tiÔn kinh doanh vµ trë thµnh mét c¶n trë ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh. 2.3. Ch­a cã ®µo t¹o chuyªn m«n cho ®éi ngò lao ®éng ho¹t ®éng trong lÜnh vùc logistics Lùc l­îng lao ®éng ho¹t ®éng trong lÜnh vùc logistics ch­a thùc sù ®­îc ®µo t¹o mét c¸ch bµi b¶n, chÝnh quy vÒ lÜnh vùc nµy. HiÖn nay, t¹i tÊt c¶ c¸c tr­êng §H trong c¶ n­íc ®Òu ch­a cã m«n häc nµo mang tªn logistics. Sinh viªn cña c¸c tr­êng §H thuéc khèi kinh tÕ vµ §H Hµng h¶i - Khoa Kinh tÕ vËn t¶i biÓn, §H Giao th«ng VËn t¶i - Khoa Kinh tÕ ®Òu chØ ®­îc ®µo t¹o vÒ vÒ giao nhËn, vËn t¶i, b¶o hiÓm, h¶i quan, nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng... vµ còng chØ ®­îc truyÒn ®¹t kiÕn thøc vÒ mÆt lý thuyÕt vµ khi ra tr­êng lµm viÖc trong lÜnh vùc giao nhËn, vËn t¶i, hä vËn dông kiÕn thøc tæng hîp nµy ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng cung cÊp dÞch vô logistics cho c¸c kh¸ch hµng. Ngoµi ra, c¸c kinh nghiÖm thùc tÕ lµ nh÷ng bµi häc quý gi¸ cho hä trong hµnh trang ho¹t ®éng logistics. §Ó gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng khã kh¨n vÒ mÆt nh©n lùc nµy, HiÖp héi giao nhËn kho vËn ViÖt Nam hµng n¨m vÉn kÕt hîp víi c¸c HiÖp héi giao nhËn thuéc c¸c n­íc ASEAN tæ chøc c¸c kho¸ ®µo t¹o nghiÖp vô giao nhËn, gom hµng ®­êng biÓn nh­ng ho¹t ®éng nµy còng kh«ng th­êng xuyªn, chØ cã 1 ®Õn 2 kho¸ trong n¨m vµ sè l­îng c¸n bé qu¶n lý còng nh­ nh©n viªn nghiÖp vô ®­îc tham gia rÊt h¹n chÕ nªn ch­a ®¸p øng ®­îc nh­ cÇu. HiÖp héi còng ®· kÕt hîp víi HiÖp héi giao nhËn Singapore tæ chøc mét kho¸ häc vÒ logistics vµ göi mét sè c¸n bé giao nhËn cña ViÖt Nam sang häc tËp, nh­ng ho¹t ®éng nµy ®ßi hái kinh phÝ lín vµ vÉn ch­a gi¶i quyÕt ®­îc tËn gèc vÊn ®Ò lµ cã rÊt nhiÒu c¸n bé giao nhËn ViÖt Nam ch­a hiÓu biÕt nhiÒu vÒ dÞch vô logistics. Ho¹t ®éng giao nhËn, vËn t¶i biÓn ViÖt Nam hiÖn nay ®ang trong thêi kú héi nhËp víi khu vùc vµ quèc tÕ. Do ®ã, ®éi ngò lao ®éng lµm viÖc trong lÜnh vùc nµy ®ßi hái ph¶i cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷ vµ tin häc tèt ®Ó cã kh¶ n¨ng xö lý kÞp thêi c¸c th«ng tinh vµ t×nh huèng x¶y ra ®èi víi tµu vµ hµng v× vËn t¶i ®­êng biÓn chñ yÕu phôc vô cho ho¹t ®éng XNK. Tuy nhiªn, thùc tÕ cho thÊy ®éi ngò lao ®éng nµy kh«ng nh÷ng ch­a ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu vÒ mÆt chuyªn m«n mµ tr×nh ®é ngo¹i ng÷ vµ tin häc cña hä còng cÇn ph¶i ®­îc ®µo t¹o thªm n÷a. Cã tíi 89% sè DN cho biÕt nguån nh©n lùc ch­a ®ñ kinh nghiÖm lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n c¶n trë viÖc triÓn khai réng r·i dÞch vô logistics t¹i ViÖt Nam hiÖn nay. 2.4. C¹nh tranh qu¸ m¹nh tõ c¸c c«ng ty n­íc ngoµi Trong sè c¸c DN ®­îc pháng vÊn, 50% cho r»ng viÖc cung cÊp dÞch vô logistics cña c¸c DN giao nhËn, vËn t¶i biÓn t¹i ViÖt Nam hiÖn nay gÆp khã kh¨n lµ do sù c¹nh tranh m¹nh mÏ tõ phÝa c¸c c«ng ty logistics cña n­íc ngoµi. NÕu muèn triÓn khai ho¹t ®éng logistics mét c¸ch toµn diÖn th× c¸c DN giao nhËn, vËn t¶i biÓn ph¶i bá vèn ®Çu t­ rÊt lín ®Ó x©y dùng hÖ thèng kho b·i tiªu chuÈn, hÖ thèng qu¶n lý trªn m¹ng chuÈn vµ ®µo t¹o nh©n lùc ®ñ kh¶ n¨ng ®iÒu hµnh hÖ thèng nµy. Trong khi ®ã, c¸c c«ng ty logistics n­íc ngoµi ®· cã s½n c¬ së h¹ tÇng, vËt chÊt, kü thuËt phôc vô cho hÖ thèng logistics, nªn c¸c DN ViÖt Nam muèn c¹nh tranh víi c¸c c«ng ty nµy trong bÊt cø khÝa c¹nh nµo: gi¸, chÊt l­îng dÞch vô, ®Òu gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n nÕu khong muèn nãi lµ trong thêi ®iÓm hiÖn nay, c¸c DN cña ViÖt Nam hoµn toµn ch­a cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi n­íc ngoµi. II. Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m ph¸t triÓn logistics trong vËn t¶i biÓn t¹i ViÖt Nam 1. C¸c gi¶i ph¸p vÜ m« 1.1. CÇn ban hµnh c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn logistics 1.1.1. VÒ ph¸t triÓn ho¹t ®éng logistics nãi riªng Cho tíi nay, ViÖt Nam vÉn ch­a cã v¨n b¶n ph¸p lý nµo quy ®Þnh vÒ ho¹t ®éng logistics còng nh­ c¸c yÕu tè hç trî cho logistics nh­ vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc, th­¬ng m¹i ®iÖn tö... Tõ thùc tÕ ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ nãi chung, chóng ta rót ra mét kÕt luËn lµ ngµnh nµo cã c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt ®iÒu chØnh chÆt chÏ, cã c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch th× ngµnh ®ã sÏ ph¸t triÓn m¹nh mÏ, vÝ dô nh­ trong lÜnh vùc thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam. V× vËy, ®Ó ngµnh dÞch vô logistics ph¸t triÓn tèt th× nh÷ng t¸c ®éng vÒ mÆt chÝnh s¸ch vµ ph¸p lý lµ rÊt quan träng. Do vËy, Nhµ n­íc ta cÇn sím x©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn ngµnh dÞch vô nµy mét c¸ch toµn diÖn. NÕu chóng ta cã mét chiÕn l­îc ph¸t triÓn ®óng ®¾n, chóng ta sÏ kh«ng l·ng phÝ c¸c nguån lùc, ®Çu t­ kh«ng bÞ dµn tr¶i ®Ó tr¸nh kÕt qu¶ lµ ®Çu t­ nhiÒu mµ vÉn manh món nh­ trong mét sè lÜnh vùc hiÖn nay. V× ngµnh nµy cã ý nghÜa quan träng trong qu¸ tr×nh héi nhËp cña ViÖt Nam nªn Nhµ n­íc còng cÇn sím ®­a ra c¸c v¨n b¶n ph¸p lý ®iÒu chØnh ho¹t ®éng nµy còng nh­ c¸c bªn tham gia dÞch vô, cã c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch cô thÓ nh­: cã c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vÒ thuÕ ®èi víi dÞch vô logistics vµ ng­êi kinh doanh logistics nh­ gi¶m thuÕ thu nhËp c«ng ty cho nh÷ng ng­êi cung cÊp dÞch vô logistics vµ gi¶m thuÕ XNK cho c¸c chñ hµng ViÖt Nam thuª dÞch vô logistics cña nh÷ng ng­êi kinh doanh logistics ViÖt Nam. §iÒu nµy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy ho¹t ®éng logistics ph¸t triÓn m¹nh mÏ h¬n n÷a. Ngoµi ra, Nhµ n­íc còng nªn cho phÐp c¸c nhµ kinh doanh dÞch vô logistics cña ViÖt Nam liªn doanh víi c¸c c«ng ty logistics n­íc ngoµi ®Ó tËn dông kinh nghiÖm, häc hái c¸ch thøc tiÕn hµnh dÞch vô vµ quan träng h¬n c¶ lµ më réng thÞ tr­êng cung cÊp dÞch vô logistics, kh«ng chØ cung cÊp dÞch vô logistics cho c¸c nhµ XNK trong n­íc mµ cßn v­¬n ra n­íc ngoµi, tõng b­íc th©m nhËp thÞ tr­êng logistics quèc tÕ, mÆc dï ®©y lµ mét môc tiªu hÕt søc khã kh¨n. Nh»m x©u chuçi c¸c ho¹t ®éng logistics mét c¸ch liÒn m¹ch vµ cã hiÖu qu¶ th× Bé GTVT vµ Bé Th­¬ng m¹i cÇn phèi hîp thµnh lËp mét c¬ quan qu¶n lý vÒ logistics vµ dÞch vô logistics. C¬ quan nµy sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm : - Ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch vµ ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p ph¸t triÓn logistics cña ViÖt Nam trong ®iÒu kiÖn héi nh©p quèc tÕ. - §Ò xuÊt viÖc ®Çu t­ ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng cho logistics vµ dÞch vô logistics. - Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt ®iÒu chØnh dÞch vô logistics vµ c¸c vÊn ®Ò vÒ giao dÞch trong dÞch vô logistics. - Nghiªn cøu øng dông KHCN, nhÊt lµ th­¬ng m¹i ®iÖn tö vµ c«ng nghÖ truyÒn d÷ liÖu ¸p dông trong logistics. - §¨ng ký vµ cÊp phÐp cho ng­êi kinh doanh logistics. - Gióp ®ì thµnh lËp vµ ph¸t triÓn c¸c nhµ kinh doanh dÞch vô logistics quèc gia. - Phèi hîp víi c¸c tæ chøc khu vùc vµ quèc tÕ trong viÖc ph¸t triÓn logistics. Bªn c¹nh ®ã, vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc lµ mét d©y chuyÒn dÞch vô vËn t¶i "tõ cöa tíi cöa" phôc vô ®¾c lùc cho dÞch vô logistics. Nh­ng hiÖn nay ViÖt Nam ch­a cã luËt ®iÒu chØnh VT§PT mµ míi chØ ban hµnh d­íi d¹ng NghÞ ®Þnh vµ chóng ta còng ch­a cã mét c¬ quan cô thÓ nµo qu¶n lý chung vÒ VT§PT. Nhµ n­íc còng ch­a cã chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p h÷u hiÖu nh»m ph¸t triÓn VT§PT. §Ó thùc hiÖn néi dung ph¸t triÓn VT§PT, Nhµ n­íc ph¶i ¸p dông ®ång bé mét lo¹t biÖn ph¸p nh»m kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a Nhµ n­íc vµ c¸c DN. Cô thÓ lµ: - X¸c ®Þnh c¬ quan cã thÈm quyÒn quèc gia qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh VT§PT. C¬ quan nµy sÏ tiÕn hµnh viÖc ®¨ng ký vµ cÊp phÐp ho¹t ®éng cho c¸c nhµ kinh doanh VT§PT phï hîp víi yªu cÇu trong n­íc vµ khu vùc. C¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc nµy sÏ ®¶m b¶o cho viÖc ph¸t triÓn vµ kinh doanh VT§PT ë n­íc ta theo ®óng ph¸p luËt ViÖt Nam vµ C«ng ­íc quèc tÕ vÒ VT§PT, b¶o ®¶m quyÒn lîi cho c¸c chñ hµng cña ViÖt Nam. - H×nh thµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p lý, nghÞ ®Þnh, luËt... ®iÒu chØnh VT§PT dùa trªn c¬ së c¸c quy ®Þnh cña HiÖp ®Þnh khung ASEAN vÒ VT§PT vµ C«ng ­íc quèc tÕ vÒ VT§PT. §©y lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch ®Ó t¹o khu«n khæ ph¸p lý cho VT§PT ph¸t triÓn. 1.1.2. VÒ thñ tôc h¶i quan ®èi víi hµng ho¸ XNK §Ó ho¹t ®éng h¶i quan ngµy cµng hiÖu qu¶ vµ gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc hç trî thùc hiÖn tèt h¬n n÷a ho¹t ®éng logistics th× bªn c¹nh viÖc thùc thi c¸c quy ®Þnh trong LuËt H¶i quan th× Nhµ n­íc còng cÇn gi¶i quyÕt mét sè v­íng m¾c ph¸t sinh tõ LuËt nµy. ChÝnh phñ nªn ban hµnh NghÞ ®Þnh vÒ ®Þa bµn ho¹t ®éng H¶i quan vµ quan hÖ gi÷a H¶i quan víi c¸c c¬ quan Nhµ n­íc cã thÈm quyÒn thi hµnh LuËt H¶i quan, NghÞ ®Þnh qui ®Þnh cô thÓ ph¹m vi tæ chøc ho¹t ®éng cña H¶i quan, QuyÕt ®Þnh vÒ khai H¶i quan ®iÖn tö vµ trao ®æi d÷ liÖu ®iÖn tö trong viÖc lµm thñ tôc H¶i quan ®Ó t¨ng c­êng hiÖu qu¶ trong tæ chøc triÓn khai c¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô H¶i quan vÒ kiÓm tra sau th«ng quan, øng dông tin häc trùc tiÕp phôc vô c«ng t¸c nghiÖp vô vµ tæ chøc chØ ®¹o thùc hiÖn qu¶n lý nhµ n­íc vÒ H¶i quan tõ c¸c ®¬n vÞ thuéc c¬ quan Tæng côc. Cô thÓ: - VÒ viÖc qu¶n lý H¶i quan ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, xuÊt nhËp c¶nh t¹i c¶ng chuyªn dïng: HiÖn nay, Côc Hµng H¶i, Bé giao th«ng vËn t¶i cã v¨n b¶n c«ng nhËn mét sè c¶ng chuyªn dïng vµ cho phÐp tµu thuyÒn n­íc ngoµi vËn chuyÓn hµng hãa XNK ®­îc ra, vµo t¹i mét sè tØnh, thµnh phè víi l­u l­îng hµng lín, mÆt hµng chñ yÕu lµ nguyªn liÖu phôc vô cho s¶n xuÊt. Do vËy, cÇn ph¶i cã v¨n b¶n qui ®Þnh x¸c ®Þnh râ ph¹m vi ®Þa bµn ho¹t ®éng vµ ranh giíi tr¸ch nhiÖm gi÷a c¬ quan H¶i quan vµ c¬ quan chøc n¨ng trong viÖc kiÓm tra, gi¸m s¸t H¶i quan nh»m tr¸nh sù chång chÐo trong nghiÖp vô kiÓm tra ®Ó gióp th«ng quan hµng ho¸ dÔ dµng h¬n nh»m gi¶m thêi gian "chÕt" hµng n»m chê ®­îc gi¶i phãng. - VÒ thñ tôc hµng hãa chuyÓn c¶ng: §èi víi hµng hãa nhËp khÈu cã vËn ®¬n ghi c¶ng ®Ých lµ mét c¶ng nh­ng t¹m dì t¹i c¶ng kh¸c råi míi chuyÓn vÒ c¶ng ®Ých b»ng ph­¬ng tiÖn vËn t¶i kh¸c (ph­¬ng tiÖn vËn t¶i nhËp c¶nh ban ®Çu sau ®ã lµm thñ tôc xuÊt c¶nh lu«n) th× hiÖn nay ch­a cã h­íng dÉn vÒ lµm thñ tôc H¶i quan cho c¸c l« hµng nµy, ch­a qui ®Þnh vÒ tr¸ch nhiÖm cña ®¹i lý h·ng tµu, c¸c Chi côc H¶i quan c¶ng cã hµng t¹m dì, Chi côc H¶i quan lµm thñ tôc cho ph­¬ng tiÖn xuÊt nhËp c¶nh nªn cßn g©y lóng tóng cho c¸n bé h¶i quan khi thùc hiÖn nhiÖm vô ®èi víi c¸c l« hµng nµy, lµm ¶nh h­ëng ®Õn tiÕn ®é l­u chuyÓn hµng ho¸, t¸c ®éng trùc tiÕp tíi ng­êi XNK, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i ... - VÒ ho¹t ®éng gi¸m s¸t hµng xuÊt khÈu chuyÓn cöa khÈu: Theo qui ®Þnh t¹m thêi th× H¶i quan cöa khÈu cã tr¸ch nhiÖm gi¸m s¸t hµng xuÊt khÈu, chuyÓn cöa khÈu cho ®Õn khi thùc xuÊt (hµng hãa ®­îc xÕp lªn ph­¬ng tiÖn vËn t¶i hµng hãa). Thùc tÕ cã tr­êng hîp hµng xuÊt qua c¶ng ®­îc xÕp lªn tµu biÓn vËn chuyÓn b»ng ®­êng biÓn ®Õn c¶ng kh¸c råi míi xÕp lªn tµu vµ tµu xuÊt c¶nh t¹i c¶ng ®ã. Tæng côc H¶i quan cÇn cã h­íng dÉn vÒ quan hÖ phèi hîp gi÷a c¸c Chi côc H¶i quan t¹i c¸c c¶ng. - §èi víi viÖc xuÊt nhËp khÈu vá container: HiÖn nay t¹i c¸c c¶ng biÓn quèc tÕ cã sè l­îng vá container rÊt lín cÇn ph¶i lµm thñ tôc xuÊt khÈu, nhËp khÈu nh­ng ch­a cã h­íng dÉn cô thÓ viÖc khai H¶i quan ®èi víi lo¹i h×nh nµy ®Ó Chi côc H¶i quan c¶ng kiÓm tra vµ cho th«ng quan. - §Þa ®iÓm lµm thñ tôc H¶i quan: Mét sè côc H¶i quan tØnh, thµnh phè qu¶n lý ®Þa bµn kh«ng cã c¶ng biÓn vµ cöa khÈu ®­êng bé nªn doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu khi lµm thñ tôc më tê khai t¹i c¸c ®¬n vÞ nãi trªn ph¶i lµm thñ tôc chuyÓn cöa khÈu, nh÷ng ®Þa ph­¬ng nµy hiÖn t¹i ch­a ®­îc cÊp cã thÈm quyÒn c«ng nhËn ®Þa ®iÓm kiÓm tra, do ®ã viÖc lu©n chuyÓn hå s¬ chËm, thanh kho¶n gÆp khã kh¨n, dÔ thÊt l¹c còng g©y ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi tiÕn ®é thùc hiÖn lµm hµng XNK. - VÒ niªm phong H¶i quan: Theo qui ®Þnh t¹m thêi, ®èi víi l« hµng xuÊt khÈu ®­îc miÔn kiÓm tra thùc tÕ nh­ng ch­a ®­îc chi côc H¶i quan ngoµi cöa khÈu niªm phong ®óng qui c¸ch th× chi côc H¶i quan cöa khÈu xuÊt niªm phong. VÊn ®Ò nµy cÇn ®­îc h­íng dÉn thªm tr¸nh g©y ¸ch t¾c t¹i cöa khÈu. ViÖc ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin, x©y dùng c¨n cø ph¸p lý vÒ khai H¶i quan ®iÖn tö (Phô lôc 8) vµ trao ®æi d÷ liÖu ®iÖn tö trong viÖc lµm thñ tôc H¶i quan theo qui ®Þnh cña LuËt H¶i quan lµ mét yªu cÇu cÊp b¸ch, vµ lµ kh©u ®ét ph¸ ®Ó ®¶m b¶o ®æi míi c¬ b¶n vÒ thñ tôc H¶i quan hiÖn nay, mang l¹i hiÖu qu¶ ho¹t ®éng h¶i quan ngµy cµng cao, gi¶m thêi gian lµm thñ tôc h¶i quan, t¹o ®iÒu kiÖn th«ng quan hµng ho¸ tèt h¬n. §Ó thùc hiÖn ®­îc môc tiªu nµy, Nhµ n­íc cÇn hç trî ngµnh H¶i quan x©y dùng hÖ thèng th«ng tin m¸y tÝnh H¶i quan, ®¶m b¶o viÖc truyÒn, nhËn th«ng tin tõ Trung t©m th«ng tin d÷ liÖu Tæng côc H¶i quan ®Õn Chi côc H¶i quan, c¬ quan Nhµ n­íc, tæ chøc liªn quan ®Ó phôc vô yªu cÇu qu¶n lý, ®iÒu hµnh, trao ®æi, sö dông d÷ liÖu ®iÖn tö trong viÖc lµm thñ tôc h¶i quan, kiÓm tra hµng ho¸, qu¶n lý thu nép thuÕ ®èi víi hµng hãa xuÊt nhËp khÈu vµ yªu cÇu hiÖn ®¹i hãa qu¶n lý H¶i quan còng nh­ ®¶m b¶o viÖc kiÓm tra, gi¸m s¸t H¶i quan ®èi víi hµng hãa xuÊt nhËp khÈu b»ng ph­¬ng thøc th­¬ng m¹i ®iÖn tö. 1.1.3. VÒ ph¸t triÓn th­¬ng m¹i ®iÖn tö Nhµ n­íc cÇn sím ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p lý hç trî cho th­¬ng m¹i ®iÖn tö ph¸t triÓn t¹i ViÖt Nam v× ph¸t triÓn th­¬ng m¹i ®iÖn tö lµ mét c«ng cô ®Ó n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay. Nhµ n­íc cÇn ph¶i x©y dùng chiÕn l­îc chung vÒ h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ sè ho¸, x©y dùng c¸c chÝnh s¸ch, ®¹o luËt, vµ c¸c quy ®Þnh cô thÓ t­¬ng øng. HÖ thèng ph¸p lý cho th­¬ng m¹i ®iÖn tö ë ViÖt Nam cÇn ®­îc x©y dùng trªn c¬ së §¹o luËt mÉu vÒ th­¬ng m¹i ®iÖn tö cña Uû ban Liªn hîp quèc vÒ luËt th­¬ng m¹i quèc tÕ nh»m t¹o ra sù ®ång bé trong hÖ thèng ph¸p luËt cña ViÖt Nam víi luËt quèc tÕ, b¶o vÖ quyÒn lîi vµ sù hîp ph¸p trong c¸c giao dÞch th­¬ng m¹i ®iÖn tö cña c¸c nhµ XNK ViÖt Nam. Cô thÓ, néi dung cña v¨n b¶n luËt ®ã cÇn ph¶i : Thõa nhËn tÝnh ph¸p lý cña c¸c giao dÞch th­¬ng m¹i ®iÖn tö (th«ng qua m¹ng Internet vµ hÖ thèng EDI), ch÷ ký ®iÖn tö vµ ch÷ ký sè ho¸. B¶o vÖ ph¸p lý c¸c hîp ®ång th­¬ng m¹i ®iÖn tö, c¸c thanh to¸n ®iÖn tö, ®èi víi së h÷u trÝ tuÖ liªn quan ®Õn mäi h×nh thøc giao dÞch ®iÖn tö, ®èi víi m¹ng th«ng tin, chèng téi ph¹m x©m nhËp nh»m thu thËp tin tøc mËt, thay ®æi c¸c th«ng tin trªn trang Web, th©m nhËp vµo c¸c d÷ liÖu, sao chÐp trém c¸c phÇn mÒm, truyÒn virus ph¸ ho¹i... mét c¸ch bÊt hîp ph¸p. ThiÕt lËp hÖ thèng m· nguån cho tÊt c¶ c¸c th«ng tin sè ho¸. 1.2. CÇn ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, kü thuËt ®ång bé vµ tiªn tiÕn Cho dï Nhµ n­íc ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch nh­ng nÕu dÞch vô logistics cña ViÖt Nam vÉn cßn yÕu kÐm, hiÖu qu¶ ch­a cao th× còng kh«ng thÓ thu hót ®­îc ng­êi XNK sö dông dÞch vô trong n­íc. Do vËy, song song víi viÖc ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch, c¸c quy ®Þnh níi láng vµ khuyÕn khÝch ho¹t ®éng logistics ph¸t triÓn t¹i ViÖt Nam th× Nhµ n­íc ta còng cÇn ph¶i cã c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng, hÖ thèng ®­êng s¸, cÇu c¶ng, trang thiÕt bÞ phôc vô ho¹t ®éng giao nhËn, kho vËn... ®Ó t¹o c¬ së vËt chÊt cho dÞch vô logistics. Chóng ta ph¶i cã c¸c chÝnh s¸ch ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn ®ång bé ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng kh«ng t­¬ng thÝch gi÷a c¬ së h¹ tÇng víi ph­¬ng thøc vËn chuyÓn container g©y ra t×nh tr¹ng ïn t¾c container t¹i c¶ng H¶i Phßng nh­ ®· nªu ë trªn. Ph¸t triÓn hÖ thèng logistics ph¶i tËp trung vµo 2 bé phËn chÝnh, bao gåm c¬ së h¹ tÇng vËt chÊt, c¬ së h¹ tÇng th«ng tin. Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng vËt chÊt C¬ së h¹ tÇng vËt chÊt chÝnh lµ c¸c ®Çu mèi, c¸c nót giao th«ng nh­ c¶ng, kho b·i, trung t©m ph©n phèi..., c¸c tuyÕn vËn t¶i , c¸c ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn, hÖ thèng khai th¸c, kiÓm so¸t vËn t¶i vµ qu¶n lý thÞ tr­êng. *VÒ ph¸t triÓn hÖ thèng c¶ng: HiÖn nay hÖ thèng c¶ng biÓn ViÖt Nam vÉn cßn tån t¹i nhiÒu bÊt cËp: quy m« c¶ng cßn nhá bÐ, c¬ së h¹ tÇng c¶ng biÓn cßn l¹c hËu, ch­a theo kÞp c¸c c¶ng kh¸c trong khu vùc, qu¶n lý c¶ng ch­a hiÖu qu¶ vµ ®Çu t­ ch­a thÝch ®¸ng. §Ó gi¶i quyÕt nh÷ng tån ®äng nµy, Nhµ n­íc cÇn ®¶m b¶o: - ViÖc x©y dùng c¸c c¶ng ph¶i tu©n thñ theo Quy ho¹ch ph¸t triÓn c¶ng ®· ®­îc ChÝnh phñ phª duyÖt nh»m ®¶m b¶o ph¸t triÓn c¶ng cã hÖ thèng, tr¸nh ®Çu t­ dµn tr¶i kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ sö dông cao. Trong thêi gian tíi cÇn chó träng ph¸t triÓn hÖ thèng c¶ng container trung t©m phôc vô cho c¸c ho¹t ®éng logistics vµ giao nhËn vËn t¶i trong n­íc vµ khu vùc v× trong t­¬ng lai vËn t¶i container sÏ trë nªn phæ biÕn trong ho¹t ®éng vËn t¶i vµ gióp n©ng cao hiÖu qu¶ cña chuçi cung øng cho DN s¶n xuÊt vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña dÞch vô logistics. Theo dù b¸o (phô lôc 11), n¨ng lùc th«ng qua cña c¶ng container t¹i ViÖt Nam lµ rÊt nhá bÐ, do ®ã, ChÝnh phñ cÇn ph¶i hoµn thiÖn vµ n©ng cÊp theo h­íng hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng c¶ng cotainer cña ViÖt Nam ®Ó ®ãn ®Çu c¬ héi trong t­¬ng lai ®ång thêi t¹o tiÒn ®Ò ph¸t triÓn ngµnh dÞch vô logistics. Ngoµi ra, Nhµ n­íc còng cÇn chó ý ph¸t triÓn hÖ thèng c¶ng néi ®Þa (ICD) ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho VT§PT ph¸t triÓn v× hiÖn nay c¸c c¶ng néi ®Þa ë c¶ phÝa B¾c vµ phÝa Nam ®Òu cã quy m« nhá, ch­a ®¸p øng yªu cÇu vËn chuyÓn, xÕp dì hµng container. - VÒ vèn ®Çu t­, Nhµ n­íc cÇn bá vèn tõ ng©n s¸ch, vèn viÖn trî, vèn vay cña c¸c ChÝnh phñ, c¸c tæ chøc chÝnh trÞ quèc tÕ ®Ó c¶i t¹o vµ x©y dùng míi c¸c c¶ng biÓn chÝnh vµ lín, n¹o vÐt luång l¹ch, mua s¾m c¸c ph­¬ng tiÖn thiÕt bÞ. Cßn c¸c ®Þa ph­¬ng bá vèn ®Ó x©y dùng c¸c c¶ng biÓn ®Þa ph­¬ng. Kinh phÝ ®Çu t­ cho c¶ng biÓn (Phô lôc 7) cÇn ph¶i ®­îc sö dông ®óng môc ®Ých, tËp trung theo ®óng quy ho¹ch ph¸t triÓn. Víi viÖc ban hµnh LuËt §Çu t­ n­íc ngoµi, Nhµ n­íc còng cÇn ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch kªu gäi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi bá vèn vµo ®Çu t­ cho hÖ thèng c¶ng biÓn cña n­íc ta, tÝch cùc liªn doanh liªn kÕt ®Ó tËn dông vèn vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cña n­íc ngoµi. - VÒ qu¶n lý, khai th¸c c¶ng, hiÖn nay n­íc ta cã 6 lo¹i c¬ quan qu¶n lý c¶ng: Bé chñ qu¶n (Bé GTVT) - Côc Hµng h¶i ViÖt Nam; ®Þa ph­¬ng (thµnh phè, tØnh); c¸c tæng c«ng ty (Vinalines, Tæng c«ng ty than- M« h×nh TCT 91); c¸c c¶ng trùc thuéc Bé kh¸c (c¸c c¶ng chuyªn dông); c¸c c¬ quan Nhµ n­íc trùc thuéc c¸c tØnh, thµnh qu¶n lý c¸c c¶ng; c¸c c¶ng liªn doanh cã gãp vèn cña ViÖt Nam vµ c¸c c¶ng 100% vèn n­íc ngoµi. Mçi c¬ quan qu¶n lý nµy ®Òu cã nh÷ng ­u vµ nh­îc ®iÓm, v× vËy, Nhµ n­íc cÇn nghiªn cøu ®Ó ph¸t huy ­u ®iÓm cña mçi lo¹i h×nh qu¶n lý vµ nghiªn cøu m« h×nh qu¶n lý c¶ng cña c¸c n­íc cã hÖ thèng c¶ng biÓn ph¸t triÓn ®Ó häc hái kinh nghiÖm qu¶n lý, khai th¸c c¶ng hiÖu qu¶ h¬n (Phô lôc 9). * VÒ ph¸t triÓn c¸c tuyÕn vËn t¶i: Dùa trªn dù b¸o vÒ thÞ tr­êng vËn t¶i biÓn viÔn d­¬ng cña ®éi tµu biÓn ViÖt Nam (Phô lôc 12) th× bªn c¹nh c¸c tuyÕn vËn t¶i hiÖn cã, nh»m t¨ng n¨ng lùc chuyªn chë vµ thu hót thªm nhiÒu kh¸ch hµng h¬n, t¹o nªn sù liÒn m¹ch trong ho¹t ®éng logistics th× côc Hµng h¶i ViÖt Nam ph¶i chØ ®¹o më thªm c¸c tuyÕn vËn t¶i quèc tÕ. - Tõ nay ®Õn n¨m 2005, vËn t¶i viÔn d­¬ng cã c¸c tuyÕn gÇn: + H¶i Phßng, Sµi Gßn - Singapore, Malaysia + Sµi Gßn, §µ N½ng - §µi Loan, Hång K«ng, Hµn Quèc, NhËt B¶n + H¶i Phßng - Hång K«ng, §µi Loan, Hµn Quèc, NhËt b¶n - Sau n¨m 2005, thªm c¸c tuyÕn ®i c¸c n­íc Ch©u ¢u vµ B¾c Mü Cì tµu hîp lý sö dông trong vËn t¶i viÔn d­¬ng: Tµu b¸ch ho¸ ®i gÇn 10.000 - 20.000 DWT ®i xa 30.000 - 50.000 DWT Tµu container ®i gÇn 600 - 800 TEUs * VÒ ph¸t triÓn ®éi tµu phôc vô vËn t¶i biÓn: Vèn ®Ó ph¸t triÓn ®éi tµu lµ rÊt lín nªn cÇn ph¶i cã sù hç trî trùc tiÕp còng nh­ gi¸n tiÕp tõ phÝa Nhµ n­íc. Tõ tr­íc ®Õn nay, Nhµ n­íc chØ chó träng ®Çu t­ vèn cho viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn hÖ thèng c¶ng cßn ph¸t triÓn ®éi tµu lµ do ngµnh tù bá vèn ra. Nh»m ph¸t triÓn ®éi tµu theo h­íng hiÖn ®¹i ho¸, chuyªn dông ho¸ vµ trÎ ho¸, Nhµ n­íc nªn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p sau: - ChÝnh phñ nªn cã c¸c chÝnh s¸ch hç trî ®Çu t­ ®Ó c¸c c«ng ty vËn t¶i biÓn cã thÓ thuª, mua vµ vay mua tµu míi b»ng c¸ch ®øng ra b¶o l·nh cho c¸c DN nµy vay vèn ë c¸c ng©n hµng trong vµ ngoµi n­íc víi l·i suÊt ­u ®·i. Tuy nhiªn, khi thùc hiÖn biÖn ph¸p nµy, ChÝnh phñ còng nªn xem xÐt kü tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n, chØ b¶o l·nh cho c¸c dù ¸n träng ®iÓm. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, c«ng t¸c kiÓm tra, gi¸m s¸t còng cÇn th­êng xuyªn tiÕn hµnh ®Ó ®¶m b¶o ®Çu t­ cã hiÖu qu¶, tr¸nh nh÷ng tiªu cùc ph¸t sinh vµ nh»m b¶o toµn vèn ®Çu t­. Ngoµi ra, ChÝnh phñ nªn xem xÐt gi¶m thuÕ nhËp khÈu tµu biÓn ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn ®éi tµu. - ChÝnh phñ nªn coi viÖc ph¸t triÓn ®éi tµu còng lµ mét h×nh thøc ®Çu t­ vµo c¬ së h¹ tÇng cña ngµnh VËn t¶i biÓn, tõ ®ã giµnh mét phÇn ng©n s¸ch ®Çu t­ trùc tiÕp cho ®éi tµu biÓn quèc gia. Trong thêi gian tíi, cÇn ­u tiªn giµnh mét phÇn vèn vay cña ChÝnh phñ cho ®éi tµu nßng cèt vay l¹i ®Ó ph¸t triÓn ®éi tµu (Phô lôc 13). - ChÝnh phñ cã thÓ gi¸n tiÕp ®Çu t­ cho ®éi tµu b»ng c¸ch ®Çu t­ cho ngµnh c«ng nghiÖp ®ãng tµu ®Ó n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña ngµnh nµy, khuyÕn khÝch ®ãng tµu viÔn d­¬ng cã träng t¶i lín, hiÖn ®¹i. Hiªn nay, tuy ngµnh ®ãng tµu ViÖt Nam ®· cã thÓ ®ãng ®­îc tµu cã träng t¶i trªn 5000 tÊn [37], nh­ng ®iÒu ®ã kh«ng ®ång nghÜa víi viÖc ngµnh ®ãng tµu ®· ®¸p øng ®ñ nhu cÇu ®Çu t­ vÒ sè l­îng vµ chñng lo¹i tµu cña c¸c DN vËn t¶i biÓn ViÖt Nam. V× vËy, Nhµ n­íc cÇn cho phÐp liªn doanh, liªn kÕt víi n­íc ngoµi v× ®©y lµ nh©n tè quan träng nhÊt thóc ®Èy nhanh ngµnh c«ng nghiÖp ®ãng vµ söa ch÷a tµu ViÖt Nam nh»m tranh thñ kü thuËt ®ãng míi vµ söa ch÷a hiÖn ®¹i, phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2005 ®ãng ®­îc tµu 10.000 tÊn vµ tµu lín h¬n, söa ch÷a ®­îc c¸c tµu tõ 30.000 - 50.000 tÊn trë xuèng, chó träng tíi c¸c lo¹i tµu cã nhu cÇu cao trong t­¬ng lai nh­ tµu chë hµng b¸ch ho¸, tµu container. §Çu t­ cho c«ng nghiÖp ®ãng tµu lµ nhu cÇu thùc tÕ vµ cã lîi, song thu håi vèn l©u, nªn Nhµ n­íc cÇn cã sù quan t©m tíi chÝnh s¸ch thuÕ, khÊu hao, l·i suÊt vay ­u ®·i vµ vay dµi h¹n... Nhµ n­íc còng cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch b¶o hé ngµnh nµy nh­ quy ®Þnh lo¹i tµu trong n­íc ®ãng vµ söa ch÷a ®­îc th× kh«ng ®­îc nhËp khÈu vµ ®em ra n­íc ngoµi söa ch÷a. 1.2.2. Ph¸t triÓn h¹ tÇng c«ng nghÖ th«ng tin H¹ tÇng c«ng nghÖ th«ng tin lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña dÞch vô logistics ë nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi. V× vËy, khi x©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn dÞch vô logistics ë ViÖt Nam th× vai trß cña h¹ tÇng c«ng nghÖ th«ng tin còng rÊt to lín. C¬ së h¹ tÇng th«ng tin ®Ó ph¸t triÓn ho¹t ®éng logistics bao gåm: m¹ng l­íi th«ng tin phôc vô kinh doanh, trao ®æi d÷ liÖu ®iÖn tö (EDI), hÖ thèng Internet... Tr­íc tiªn, Nhµ n­íc cÇn ®Èy nhanh viÖc thiÕt lËp hÖ thèng trao ®æi d÷ liÖu ®iÖn tö (EDI) - c«ng nghÖ ®ang ®­îc ¸p dông trong kinh doanh, khai th¸c VT§PT, ®Æc biÖt lµ vËn t¶i biÓn. CÇn thiÕt lËp hÖ thèng EDI gi÷a c¸c c¶ng biÓn ViÖt Nam víi c¸c chñ tµu, c¸c c¬ quan h¶i quan, gi÷a c¸c c¶ng chÝnh cña ViÖt Nam víi c¸c c¶ng chÝnh trong khu vùc, víi c¸c c«ng ty giao nhËn vËn t¶i biÓn. Víi sù hç trî cña hÖ thèng EDI, c¸c bªn liªn quan sÏ n¾m ®­îc th«ng tin nhanh chãng vÒ tµu, thêi gian tµu tíi c¶ng, hµng ho¸ ®­îc chuyªn chë tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho c¬ quan h¶i quan lµm thñ tôc XNK ®èi víi hµng vµ tµu ®­îc nhanh chãng, c¶ng chñ ®éng trong viÖc xÕp dì, gi¶i phãng hµng kÞp thêi, tr¸nh ®­îc thêi gian chê ®îi l©u cña tµu vµ chñ hµng. Bªn c¹nh ®ã, Nhµ n­íc còng cÇn hç trî c¸c c¶ng, c¬ quan h¶i quan vµ c¸c c«ng ty giao nhËn, vËn t¶i biÓn vÒ kinh phÝ, vÒ t­ vÊn trong viÖc x©y dùng hÖ thèng th«ng tin hiÖn ®¹i. V× muèn ®Çu t­ cho c«ng nghÖ míi th× cÇn ph¶i chi nhiÒu tiÒn, nÕu kh«ng cã sù trî gióp tõ phÝa ChÝnh phñ th× c¸c c¬ quan nµy cã thÓ sÏ kh«ng cã ®ñ nguån kinh phÝ dµnh cho ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin nªn l¹i nhËp c«ng nghÖ cò cña n­íc ngoµi. Nh­ vËy, viÖc ®Çu t­ sÏ kh«ng cã hiÖu qu¶ l©u dµi v× c«ng nghÖ sÏ sím bÞ l¹c hËu. Môc tiªu "®i t¾t ®ãn ®Çu" cña Nhµ n­íc v× thÕ mµ kh«ng thùc hiÖn ®­îc. §Ó ph¸t triÓn hÖ thèng Internet, ChÝnh phñ cÇn ®Èy m¹nh hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng truyÒn th«ng, gia t¨ng tèc ®é ®­êng truyÒn, ®Æc biÖt sím triÓn khai c«ng nghÖ ADSL vµ n©ng cao c«ng suÊt cña b¨ng th«ng ®Ó gióp cho th«ng tin ®­îc truyÒn ®i nhanh chãng, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ngµnh, c¸c c¬ quan thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn dÞch vô logistics. ViÖc ®Çu t­ ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng trªn ®©y sÏ gióp cho logistics thùc hiÖn chuyªn chë hµng ho¸ "tõ cöa tíi cöa" víi gi¸ thµnh vËn t¶i thÊp h¬nvµ gióp t¨ng n¨ng lùc c¹nh tranh cña ng­êi kinh doanh logistics cu¶ ViÖt Nam. 1.3. Liªn kÕt c¸c hiÖp héi ngµnh nghÒ cã liªn quan ®Ó ph¸t huy vai trß s½n cã cña hä §èi víi ngµnh dÞch vô hµng h¶i, hiÖn nay chóng ta cã 4 HiÖp héi ngµnh nghÒ: HiÖp héi chñ tµu ViÖt Nam, HiÖp héi c¶ng biÓn ViÖt Nam, HiÖp héi ®¹i lý m«i giíi hµng h¶i ViÖt Nam vµ HiÖp héi giao nhËn kho vËn ViÖt Nam. Trong thêi gian qua c¸c hiÖp héi ®· tÝch cùc ho¹t ®éng, ®¹i diÖn cho quyÒn lîi cña héi viªn trong c¸c ho¹t ®éng kinh doanh trong vµ ngoµi n­íc. Ngoµi ra, c¸c HiÖp héi cßn tham gia tÝch cùc vµo c¸c ho¹t ®éng héi nhËp, hîp t¸c giao th«ng vËn t¶i t¹i ASEAN - §iÒu nµy sÏ t¹o tiÒn ®Ò cho ph¸t triÓn VT§PT vµ dÞch vô logistics t¹i ViÖt Nam. Cho ®Õn nay, c¸c HiÖp héi ®· cã c¸c ®Ò xuÊt víi ChÝnh phñ, c¸c Bé, Ngµnh cã liªn quan trong viÖc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch nh»m ph¸t triÓn c¸c dÞch vô vËn t¶i. §Ó ph¸t triÓn vµ n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô hµng h¶i cña n­íc ta nh»m ®¹t ®­îc môc tiªu chung lµ theo kÞp tr×nh ®é tiªn tiÕn trong khu vùc vµ thÕ giíi, ph¸t huy vai trß cña HiÖp héi ngµnh nghÒ lµ mét gi¶i ph¸p cã tÝnh thùc thi cao. Thµnh viªn trong c¸c HiÖp héi ngµnh nghÒ chÝnh lµ nh÷ng ng­êi tham gia chñ yÕu vµo ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i vµ dÞch vô logistics cña n­íc ta. V× vËy, c¸c HiÖp héi ngµnh nghÒ ®ãng vai trß quan träng trong ph¸t triÓn logistics ë ViÖt Nam. §Ó ph¸t huy vai trß cña m×nh, c¸c HiÖp héi ngµnh nghÒ ph¶i: - §¹i diÖn lîi Ých chÝnh ®¸ng cña c¸c DN trong c¸c quan hÖ trong vµ ngoµi n­íc, nhÊt lµ viÖc lµm cÇu nèi DN víi Nhµ n­íc trong viÖc ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn dÞch vô hµng h¶i, trong viÖc quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh nghÒ. - T­ vÊn cho DN vÒ ph¸p lý quèc tÕ, th«ng tin thÞ tr­êng, tr­íc hÕt lµ nh÷ng th«ng tin chiÕn l­îc, më réng kh¸ch hµng vµ b¶o vÖ lîi Ých cña héi viªn khi gÆp rµo c¶n vµ tranh chÊp th­¬ng m¹i quèc tÕ. - Gióp DN trong viÖc ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô qu¶n lý vµ ngo¹i ng÷ cho c¸n bé. - Xö lý tèt viÖc c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh gi÷a c¸c héi viªn vµ ®iÒu hoµ quyÒn lîi cña héi viªn, trªn c¬ së ®ã, hiÖp héi ®Ò xuÊt víi ChÝnh phñ chÞu tr¸ch nhiÖm tho¶ thuËn ban hµnh c¸c lo¹i gi¸ dÞch vô hµng h¶i ®Ó t¹o nªn søc c¹nh tranh cña ngµnh hµng h¶i n­íc ta víi c¸c n­íc kh¸c trong khu vùc. - Tham gia ý kiÕn vµo c¸c v¨n b¶n ph¸p quy liªn quan tíi ho¹t ®éng cña DN kinh doanh dÞch vô hµng h¶i tõ khi so¹n th¶o ®Ó ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi cña ph¸p luËt. §©y lµ sù hç trî ®¾c lùc cho c¸c c¬ quan Nhµ n­íc trong viÖc ®µo t¹o ph¸t triÓn ngµnh dÞch vô logistics còng nh­ c¸c luËt lÖ, quy ®Þnh cã liªn quan tíi dÞch vô logistics. Nh»m thùc hiÖn chøc n¨ng vµ nhiÖm vô trªn, c¸c HiÖp héi cÇn ®­îc cñng cè vÒ mÆt tæ chøc vµ ph­¬ng ph¸p ho¹t ®éng. Trong 4 HiÖp héi ngµnh nghÒ hµng h¶i nªu trªn, chØ cã HiÖp héi giao nhËn kho vËn lµ cã bé phËn chuyªn tr¸ch th­êng trùc h­ëng l­¬ng, cßn 3 HiÖp héi kh¸c chñ yÕu lµ kiªm nhiÖm v× vËy ®· h¹n chÕ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña HiÖp héi. Do ®ã, c¸c HiÖp héi nªn cã bé phËn chuyªn tr¸ch th­êng trùc cã trang bÞ tèt, gi¶i quyÕt kÞp thêi c¸c vÊn ®Ò hµng ngµy. Trong viÖc ph¸t triÓn vµ n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô hµng h¶i nãi chung vµ dÞch vô logistics trong vËn t¶i biÓn nãi riªng, nÕu ph¸t huy tèt vai trß cña HiÖp héi ngµnh nghÒ trong céng ®ång DN, sÏ thóc ®Èy m¹nh mÏ sù ph¸t triÓn cña c¸c DN trong viÖc cung cÊp c¸c dÞch vô logistics ®Ó c¹nh tranh ®­îc víi c¸c n­íc trong khu vùc. 1.4. X©y dùng nguån nh©n lùc phôc vô cho yªu cÇu cña ho¹t ®éng logistics DÞch vô logistics lµ mét ngµnh dÞch vô phøc t¹p vµ mang tÝnh quèc tÕ cao. V× vËy, muèn kinh doanh dÞch vô logistics cã hiÖu qu¶ trong ®iÒu kiÖn héi nhËp khu vùc vµ thÕ giíi, chóng ta ph¶i hiÓu biÕt ®Çy ®ñ vµ thùc hiÖn nhuÇn nhuyÔn c¸c c«ng ®o¹n cña logistics. Cho nªn viÖc x©y dùng nguån nh©n lùc lµ mét nh©n tè rÊt quan träng gãp phÇn quyÕt ®Þnh ®Õn sù ph¸t triÓn cña ngµnh dÞch vô nµy. Yªu cÇu ®èi víi ng­êi c¸n bé lµm c«ng t¸c logistics trong vËn t¶i biÓn lµ võa ph¶i hiÓu biÕt vÒ ho¹t ®éng logistics, l¹i võa ph¶i cã kiÕn thøc vÒ th­¬ng m¹i quèc tÕ vµ giao nhËn vËn t¶i quèc tÕ. Nh­ng hiÖn nay, trong ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o t¹i c¸c tr­êng d¹y vÒ giao nhËn, vËn t¶i, th­¬ng m¹i quèc tÕ ë ViÖt Nam ch­a cã m«n nµo ®­îc gäi lµ logistics. V× vËy, vÊn ®Ò cÊp thiÕt lµ Bé GTVT phèi hîp cïng Bé GD-§T triÓn khai nghiªn cøu, ®­a ra gi¸o tr×nh vÒ m«n häc logistics vµ tiÕn hµnh gi¶ng d¹y t¹i c¸c tr­êng §H Ngo¹i th­¬ng, §H Hµng h¶i - Khoa Kinh tÕ vËn t¶i biÓn, §H GTVT. §éi ngò sinh viªn t¹i c¸c tr­êng §H nµy sau nµy sÏ trë thµnh nh÷ng c¸n bé trùc tiÕp thùc hiÖn dÞch vô logistics vµ gãp phÇn ph¸t triÓn ngµnh dÞch vô míi mÎ nµy, b¾t kÞp víi c¸c n­íc trong khu vùc. Bªn c¹nh ®ã, ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c logistics còng cÇn ph¶i n¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc, vÒ tiÕp vËn trong hÖ thèng d©y chuyÒn dÞch vô vµ c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt cã liªn quan ®Õn dÞch vô logistics. ViÖt Nam cã thÓ häc hái kinh nghiÖm ®µo t¹o logistics cña ASEAN, ®Æc biÖt lµ cña Singapore, n­íc ®øng ®Çu khèi ASEAN vÒ viÖc øng dông logistics. HiÖn nay Singapore ®· cã mét lo¹t c¸c tr­êng ®µo t¹o nghÒ vÒ logistics trong vËn t¶i. Theo kÕ ho¹ch, ®Õn n¨m 2005, Singapore sÏ ®µo t¹o kho¶ng 500.000 chuyªn viªn vÒ logistics ®Ó lµm viÖc trong 16 nhãm ngµnh kinh tÕ [38]. Nh»m ph¸t triÓn ®éi ngò nh©n lùc phôc vô cho ngµnh dÞch vô logistics, ChÝnh phñ ViÖt Nam cã thÓ x©y dùng ch­¬ng tr×nh hîp t¸c gi÷a hai quèc gia ®Ó göi sinh viªn vµ c¸n bé ®· ho¹t ®éng trong lÜnh vùc giao nhËn, vËn t¶i sang Singapore ®Ó ®­îc ®µo t¹o bµi b¶n. Ngoµi ra, trong thêi gian ®Çu thùc hiÖn dÞch vô logistics, chóng ta còng cã thÓ thuª nh©n lùc cña n­íc b¹n vÒ ®Ó sö dông ngay. Ngoµi ra, trong thêi ®¹i tin häc hiÖn nay, viÖc ®µo t¹o c¸n bé h¶i quan, c¸n bé kinh doanh XNK vµ giao nhËn vËn t¶i vÒ tin häc ®Ó xö lý thµnh th¹o nghiÖp vô nh»m ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc vµ giÊy tê lµ rÊt quan träng trong ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho ngµnh dÞch vô logistics. §µo t¹o ngo¹i ng÷ cho ng­êi lµm c«ng t¸c logistics còng cÇn ph¶i ®­îc chó träng v× ®©y lµ mét ho¹t ®éng mang tÝnh quèc tÕ cao, ®ßi hái ph¶i cã sù kÕt hîp gi÷a nhiÒu b­íc ë c¸c quèc gia kh¸c nhau. Cho nªn, ng­êi c¸n bé lµm logistics ph¶i cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷ tèt ®Ó cã kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt c«ng viÖc nhanh chãng, chÝnh x¸c. 2. Gi¶i ph¸p vi m« 2.1. N©ng cao chÊt l­îng c¸c dÞch vô cung øng cho kh¸ch hµng Bªn c¹nh nh÷ng cè g¾ng cña ChÝnh phñ nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó cho c¸c DN kinh doanh dÞch vô giao nhËn, vËn t¶i ph¸t triÓn, ®¸p øng kÞp yªu cÇu cña ho¹t ®éng chuyªn chë hµng ho¸ b»ng ®­êng biÓn th× b¶n th©n c¸c DN nµy còng ph¶i nç lùc hÕt m×nh ®Ó cã thÓ c¹nh tranh tèt trong qu¸ tr×nh héi nhËp cña ®Êt n­íc. §Ó ®øng v÷ng trong m«i tr­êng c¹nh tranh khèc liÖt kh«ng cã sù b¶o hé cña Nhµ n­íc khi c¸c HiÖp ®Þnh vÒ hµng h¶i ViÖt Nam ký kÕt hoµn toµn cã hiÖu lùc th× c¸ch duy nhÊt lµ c¸c DN ph¶i n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô. Do vËy, viÖc tiÕp tôc ®Çu t­ n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng cò, hiÖn ®¹i hãa c¸c trang thiÕt bÞ hiÖn cã, mua s¾m c¸c trang thiÕt bÞ míi ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng t¸c giao nhËn hµng hãa còng nh­ c«ng t¸c qu¶n lý cña c¸c DN nµy ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao lµ viÖc lµm rÊt cÇn thiÕt. Tr­íc m¾t, c¸c DN ph¶i hoµn thiÖn c¸c lo¹i h×nh dÞch vô ®ang cung cÊp cho kh¸ch hµng. Do h×nh thøc chuyªn chë b»ng container ngµy cµng phæ biÕn do nh÷ng lîi Ých thiÕt thùc mµ nã ®em l¹i nªn c¸c DN còng cÇn ®Çu t­ cho ho¹t ®éng nµy: x©y dùng cho m×nh nh÷ng kho b·i Container riªng, t¹o thuËn lîi cho viÖc ®ãng hµng, giao nhËn Container. §èi víi c¸c kho b·i ®· x©y dùng tõ l©u cÇn nhanh chãng c¶i t¹o, n©ng cÊp theo h­íng hiÖn ®¹i, ®¶m b¶o võa an toµn võa ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. §èi víi kho hµng, c¸c DN nªn trang bÞ nh÷ng m¸y mãc theo h­íng tù ®éng hãa, l¾p ®Æt hÖ thèng ®iÒu hµnh b»ng m¸y vi tÝnh vµo kho võa ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c võa gióp cho c«ng t¸c qu¶n lý ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao. Theo ®ã, mçi Container ®­îc ®­a vµo kho tiÕp nhËn sÏ cã mét m· sè kiÓm so¸t riªng, ®­îc truy cËp vµo hÖ thèng m¸y vi tÝnh. NÕu c«ng ty còng ®ång thêi lµ ng­êi chuyªn chë th× m· sè nµy sÏ thèng nhÊt tõ lóc nhËn hµng cho ®Õn khi giao hµng cho ng­êi nhËn ë n¬i ®Õn. HÖ thèng m¸y sÏ ghi l¹i toµn bé th«ng tin liªn quan ®Õn Container vµ hµng hãa trong Container. Mäi söa ®æi, bæ sung sÏ ®­îc m¸y cËp nhËt cho toµn bé hÖ thèng. Mçi khi cã yªu cÇu g× ng­êi phô tr¸ch sÏ tiÕn hµnh c«ng viÖc mét c¸ch an toµn nhÊt, tiÕt kiÖm nhÊt. HÖ thèng nµy cã tªn gäi lµ CCMS (Cargo and Container Management System) vµ ®­îc c¸c h·ng giao nhËn vËn t¶i n­íc ngoµi ¸p dông, phæ biÕn. NÕu c¸c DN ViÖt Nam cã kh¶ n¨ng ¸p dông hÖ thèng nµy th× sÏ t¹o tiÒn ®Ö thuËn lîi cho viÖc chuyÓn sang cung cÊp dÞch vô logistics. Ngoµi ra, c¸c DN còng cÇn ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô cung cÊp cho kh¸ch hµng ®Ó dÇn h­íng tíi ph¸t triÓn toµn diÖn m« h×nh dÞch vô logistics. C¸c DN giao nhËn cã thÓ ®Çu t­ trang thiÕt bÞ ®Ó cung cÊp dÞch vô ph©n lo¹i, ®ãng gãi hµng ho¸ cho c¸c nhµ XNK. C¸c DN giao nhËn sÏ thay mÆt nhµ XNK thùc hiÖn c¸c dÞch vô ®ãng gãi phï hîp víi träng l­îng, kÝch cì, gi¸ trÞ hµng ho¸, ®¨ng ký m· hiÖu, nh·n hiÖu hµng ho¸ chÝnh x¸c, phï hîp víi yªu cÇu, tiªu chuÈn quèc tÕ nh»m t¹o thuËn lîi trong viÖc xÕp dì, giao nhËn vµ vËn chuyÓn hµng ho¸. ViÖc nµy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó c¸c c«ng ty giao nhËn chuyªn chë hµng ho¸ an toµn h¬n do hä trùc tiÕp lµ ng­êi ®ãng gãi vµ chuyªn chë nªn hä hiÓu râ h¬n ai hÕt cÇn ph¶i ®ãng gãi hµng ho¸ nh­ thÕ nµo cho phï hîp, hä sÏ ®­îc chuyªn m«n ho¸ s©u ®Ó thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô nµy nªn t¹o thªm nhiÒu viÖc lµm cho ng­¬× lao ®éng. Ng­êi XNK còng gi¶i quyÕt ®­îc khã kh¨n vÒ kho b·i, kh¾c phôc ®­îc sù thiÕu kinh nghiÖm trong c«ng t¸c ®iÒu phèi hµng ho¸, gi¶m chi phÝ trong viÖc thùc hiÖn c¸c dÞch vô hËu cÇn tr­íc khi hµng ®­îc xuÊt khÈu. Ngoµi ra, c¸c DN nµy còng cÇn n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô kiÓm kª, ph©n phèi hµng ho¸ ®Õn ®óng ®Þa chØ tiÕp nhËn ®Ó gióp c¸c nhµ XNK tÝnh ®óng l­îng dù tr÷ cÇn thiÕt, ®¶m b¶o tiÕn ®é s¶n xuÊt kinh doanh, kh«ng bÞ thiÕu hôt hay tån ®äng qu¸ ®Þnh møc d÷ tr÷. §Ó cã thÓ thu hót l­îng kh¸ch hµng qua kho ngµy mét nhiÒu h¬n th× c¸c DN kinh doanh dÞch vô giao nhËn, vËn t¶i biÓn ph¶i ¸p dông phÝ l­u kho thÊp, kh«ng ¸p dông phÝ luü tiÕn ®Ó hµng ho¸ cã thÓ tån tr÷ víi sè l­îng lín trong thêi gian dµi, nhÊt lµ ®èi víi hµng tr÷ l­îng lín, hµng n«ng s¶n, ph©n bãn, ho¸ chÊt phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp; cã chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi kh¸ch hµng th­êng xuyªn l­u kho; ®¶m b¶o an toµn vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng hµng ho¸ ®Ó t¹o t©m lý yªn t©m cho kh¸ch hµng… NÕu c¸c DN nµy cã thÓ ¸p dông ®­îc c¸c biÖn ph¸p trªn mét c¸ch ®ång bé th× chÊt l­îng dÞch vô cña c¸c DN sÏ ®­îc n©ng cao, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn dÞch vô logistics t¹i ViÖt Nam trong thêi gian tíi. 2.2. Liªn doanh víi c¸c c«ng ty logistics n­íc ngoµi ®Ó häc hái kinh nghiÖm HiÖn nay do c¸c dÞch vô logistics t¹i ViÖt Nam vÉn cßn s¬ sµi vµ ch­a ph¸t triÓn, còng nh­ c¸c DN giao nhËn, vËn t¶i biÓn cña ViÖt Nam ch­a tù cung cÊp ®­îc c¸c dÞch vô logistics mµ chñ yÕu lµ lµm ®¹i lý cho c¸c c«ng ty logistics n­íc ngoµi nh­ ®· ph©n tÝch ë phÇn thùc tr¹ng nªn tr­íc m¾t c¸c DN nµy cÇn tÝch cùc liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c c«ng ty logistics n­íc ngoµi ®Ó tËn dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, ph­¬ng thøc qu¶n lý tiªn tiÕn, vèn vµ thÞ tr­êng cña n­íc ngoµi. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, c¸c DN cña ViÖt Nam ph¶i t¨ng c­êng më réng quan hÖ ®¹i lý víi c¸c c«ng ty logistics cña n­íc ngoµi c¶ trong quan hÖ víi c¸c h·ng giao nhËn còng nh­ c¸c h·ng tµu biÓn. Muèn c¸c c«ng ty n­íc ngoµi nhËn c¸c DN giao nhËn, vËn t¶i biÓn ViÖt Nam lµm ®¹i lý th× b¶n th©n c¸c DN nµy còng ph¶i tù phÇn nµo gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n vÒ tµi chÝnh, tr×nh ®é nghiÖp vô cña nh©n viªn, trang thiÕt bÞ… C¸c c«ng ty logistics n­íc ngoµi cã kinh nghiÖm ho¹t ®éng trong lÜnh vùc logistics, cã hÖ thèng kho b·i toµn cÇu ®· ®­îc ph¸t triÓn tõ tr­íc, cã kh¶ n¨ng vÒ tµi chÝnh sÏ hé trî ®¾c lùc cho c¸c DN ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh héi nhËp vµo ho¹t ®éng giao nhËn, vËn t¶i biÓn quèc tÕ, nhÊt lµ trong viÖc ph¸t triÓn ho¹t ®éng logistics trong vËn t¶i biÓn. 2.3. Tin häc ho¸ hÖ thèng qu¶n lý trong néi bé DN ViÖc øng dông hÖ thèng m¸y tÝnh còng nh­ c¸c phÇn mÒm tin häc trong qu¶n lý, khai th¸c ho¹t ®éng giao nhËn, vËn t¶i biÓn sÏ ®em l¹i rÊt nhiÒu lîi Ých cho c¸c DN. §èi víi viÖc qu¶n lý ®éi tµu, nÕu øng dông tin häc vµo viÖc xö lý th«ng tin trong qu¶n lý, khai th¸c tµu th× c¸c c¸n bé khai th¸c sÏ kh«ng bá sãt c¸c c¸c ph­¬ng ¸n sö dông tµu tèi ­u vµ c¸c quyÕt ®Þnh ®iÒu tµu sÏ chÝnh x¸c vµ cã c¬ së khoa häc h¬n. Muèn gi¶i quyÕt bµi to¸n nµy, ta cÇn x©y dùng c¸c c¬ së d÷ liÖu vÒ ®éi tµu ®ang khai th¸c vµ c¬ së d÷ liÖu vÒ c¸c th«ng sè cña c¸c ®¬n chµo hµng mµ kh¸ch hµng yªu cÇu vËn chuyÓn. Mét ch­¬ng tr×nh phÇn mÒm xö lý th«ng tin ®­îc sö dông ®Ó khi ®­a c¸c d÷ liÖu nµy vµo th× m¸y sÏ tù ®éng tÝnh to¸n hÕt c¸c ph­¬ng ¸n ®iÒu tµu cã thÓ x¶y ra vµ cho hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ph­¬ng ¸n tèt nhÊt. NÕu viÖc nµy ®­îc ¸p dông vµo thùc tiÔn khai th¸c tµu ch¾c ch¾n sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ khai th¸c ®éi tµu vËn t¶i biÓn. §Ó khai th¸c vµ qu¶n lý c¸c c¶ng cã hiÖu qu¶ h¬n, c¸c c¶ng còng cÇn ph¶i cã hÖ thèng sè liÖu thèng kª c¸c chØ tiªu khai th¸c ®Çy ®ñ. HÖ thèng th«ng tin qu¶n lý nµy sÏ cho phÐp c¸c c¶ng biÓn ViÖt Nam: N©ng cao hiÖu qu¶ khai th¸c c¸c thiÕt bÞ, CSHT hiÖn cã. Th«ng tin kÞp thêi cho kh¸ch hµng ®Ó gióp kh¸ch hµng khai th¸c cã hiÖu qu¶ ph­¬ng tiÖn, thiÕt bÞ cña hä khi vµo c¶ng. Cung cÊp sè liÖu cho lËp quy ho¹ch ph¸t triÓn c¶ng. Gi¸m s¸t n¨ng suÊt cña thiÕt bÞ vµ lao ®éng ®Ó kiÓm tra ®­îc chi phÝ xÕp dì. ChÝnh v× vËy, vi tÝnh ho¸ thùc sù lµ mét c«ng viÖc cÇn thiÕt kh«ng chØ víi c¸c bÕn cÇu c¶ng cã vèn ®Çu t­ lín, n¬i cÇn cã nh÷ng quyÕt ®Þnh nhanh chãng mµ c¶ viÖc thu thËp, xö lý, chuyÓn t¶i th«ng tin ®a d¹ng vÒ viÖc vËn chuyÓn hµng ngµn container, thËm chÝ c¶ viÖc bèc xÕp hµng rêi, hµng b¸ch ho¸. Cho nªn, viÖc vËn dông hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý c¶ng cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña mçi c¶ng lµ mét gi¶i ph¸p cÇn thùc thi ngay. Trong c«ng t¸c tæ chøc, cung cÊp dÞch vô giao nhËn hµng, viÖc øng dông c¸c phÇn mÒm tin häc cho phÐp ph¸t hiÖn ra c¸c ®iÓm yÕu toµn bé chu tr×nh, kiÓm so¸t chÆt chÏ luång di chuyÓn hµng ho¸, vµ lo¹i bá thêi gian chÕt, thêi gian l­u kho t¹i c¸c ®iÓm chuyÓn t¶i. Cho nªn, cã thÓ nãi viÖc øng dông c«ng nghÖ tin häc trong qu¶n lý, khai th¸c ho¹t ®éng giao nhËn, vËn t¶i biÓn lµ rÊt cÇn thiÕt, nã sÏ gãp phÇn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n cho viÖc ®iÒu hµnh hÖ thèng logistics trong giao nhËn, vËn t¶i biÓn t¹i ViÖt Nam. 2.4. Chó träng ho¹t ®éng Marketing ®Ó thu hót kh¸ch hµng Trong bèi c¶nh hiÖn nay, khi mµ ngµnh dÞch vô giao nhËn, vËn t¶i biÓn cña ViÖt Nam ®ang bÞ c¹nh tranh rÊt m¹nh mÏ vµ thÞ tr­êng logistics néi ®Þa vÉn cßn bá ngá th× c¸c DN giao nhËn, vËn t¶i biÓn t¹i ViÖt Nam cÇn ph¶i ®Èy m¹nh ho¹t ®éng Marketing ®Ó n©ng cao nhËn thøc cña c¸c DN s¶n xuÊt cña ViÖt Nam vÒ sù cÇn thiÕt ph¶i ph¸t triÓn logistics, mÆt kh¸c thu hót thªm nhiÒu kh¸ch hµng h¬n n÷a ®Ó cã sù chuÈn bÞ tèt h¬n khi ViÖt Nam thùc sù héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ quèc tÕ vµ khu vùc, khi ®ã, c¸c DN cña ViÖt Nam sÏ mÊt dÇn ®i sù hç trî tõ phÝa ChÝnh phñ. ChÝnh v× vËy, c«ng t¸c Marketing còng ®­îc coi lµ mét trong nh÷ng ­u tiªn hµng ®Çu mµ c¸c DN giao nhËn, vËn t¶i biÓn t¹i ViÖt Nam cÇn ph¸t triÓn ®Ó cã thÓ thu hót nhiÒu kh¸ch hµng ®ång thêi gi÷ v÷ng vÞ thÕ c¹nh tranh cña m×nh. C¸c DN nµy còng ph¶i ®Èy m¹nh ho¹t ®éng Marketing quèc tÕ ®Ó cã thÓ tham gia hiÖu qu¶ vµo thÞ tr­êng giao nhËn vËn t¶i vµ logistics quèc tÕ. §©y lµ nhiÖm vô hÕt søc khã kh¨n, nªn tr­íc m¾t c¸c DN nªn: Më réng h¬n n÷a quan hÖ víi c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam. X©y dùng quan hÖ tèt víi c¸c c¬ quan th­¬ng vô vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ ®Ó khai th¸c th«ng tin vÒ c¸c hîp ®ång th­¬ng m¹i, ®Çu t­ ë ViÖt Nam ®Ó khai th¸c nhu cÇu vËn chuyÓn. Cö c¸n bé ra n­íc ngoµi ®Ó häc tËp kinh nghiÖm n©ng cao chÊt l­îng phôc vô theo tiªu chuÈn quèc tÕ. Nghiªn cøu, chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó më v¨n phßng ®¹i diÖn hay chi nh¸nh ë n­íc ngoµi ®Ó cã thÓ khai th¸c tèt h¬n n÷a thÞ tr­êng n­íc ngoµi, më réng thÞ tr­êng hiÖn cã cña DN m×nh. NÕu c¸c DN giao nhËn, vËn t¶i biÓn cña ViÖt Nam cã thÓ thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p nµy mét c¸ch ®ång bé vµ cã hiÖu qu¶ th× ch¾c ch¾n trong t­¬ng lai kh«ng xa, ngµnh dÞch vô giao nhËn, vËn t¶i biÓn cña n­íc ta sÏ hoµn toµn cã kh¶ n¨ng ®øng v÷ng tr­íc nh÷ng c¹nh tranh khèc liÖt cña nÒn kinh tÕ më toµn cÇu vµ sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc triÓn khai ®ång bé dÞch vô logistics trong vËn t¶i biÓn t¹i ViÖt Nam. KÕt luËn M« h×nh dÞch vô logistics tuy kh«ng cßn míi mÎ trªn thÕ giíi nh­ng ®Ó c¸c DN giao nhËn, vËn t¶i biÓn cña ViÖt Nam cã thÓ øng dông râ nÐt h¬n th× ®ßi hái ph¶i cã nhiÒu nç lùc kh«ng chØ tõ phÝa ChÝnh phñ mµ c¶ b¶n th©n c¸c DN ViÖt Nam ph¶i tù m×nh v­¬n lªn. Sù tham gia cña ChÝnh phñ kh«ng chØ lµ viÖc t¹o lËp hµnh lang ph¸p lý thuËn tiÖn cho dÞch vô logistics ph¸t triÓn mµ cßn ph¶i cã nh÷ng hç trî vÒ thÓ chÕ tµi chÝnh, vÒ vèn, vÒ m«i tr­êng ®Ó ho¹t ®éng nµy thùc sù cã nhiÒu ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn. C¸c DN ViÖt Nam ph¶i tù trang bÞ cho m×nh vÒ nghiÖp vô, vÒ c¬ së h¹ tÇng ®Ó cã thÓ v­¬n lªn c¹nh tranh ®­îc víi c¸c c«ng ty n­íc ngoµi vèn rÊt m¹nh trong lÜnh vùc nµy. NhÊt lµ trong bèi c¶nh ViÖt Nam ®ang héi nhËp m¹nh mÏ vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ viÖc chóng ta ph¶i tõng b­íc më cöa thÞ tr­êng dÞch vô sau hµng lo¹t c¸c hiÖp ®Þnh song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng ký kÕt víi n­íc ngoµi th× viÖc ph¸t triÓn ngµnh hµng h¶i cña n­íc ta theo h­íng x©y dùng c¸c c«ng ty chuyªn vÒ logistics lµ h­íng ®i cÇn thiÕt vµ ®óng ®¾n. Kho¸ luËn tèt nghiÖp nµy ®· cè g¾ng ®­a ra nh÷ng nÐt kh¸i qu¸t nhÊt cña ho¹t ®éng logistics trong giao nhËn, vËn t¶i biÓn, chØ ra nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n trong viÖc ¸p dông m« h×nh qu¶n lý tiªn tiÕn nµy ®èi víi ho¹t ®éng hµng h¶i cña n­íc ta vµ t¸c gi¶ ®· m¹n phÐp ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy viÖc øng dông lo¹i h×nh dÞch vô nµy. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh hoµn thµnh luËn v¨n, do h¹n chÕ vÒ thêi gian tiÕn hµnh còng nh­ tÇm hiÓu biÕt, luËn v¨n cña em ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt vÒ nhiÒu mÆt. Em mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c ThÇy C« gi¸o còng nh­ c¸c b¹n quan t©m tíi lÜnh vùc nµy ®Ó em cã thÓ hoµn thiÖn tèt h¬n ®Ò tµi nµy trong nh÷ng nghiªn cøu tiÕp theo. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Môc lôc

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docB5.doc
Tài liệu liên quan