Luận văn Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả của các hình thức trả lương, trả công tại Nhà máy thuốc lá Thăng Long

tæ chøc kû luËt. . ý thøc gi÷ g×n b¶o vÖ cña c¶i tËp thÓ. . Mèi quan hÖ vµ sù phèi hîp víi c«ng nh©n kh¸c trong lao ®éng . Cuèi th¸ng ban qu¶n ®èc c¨n cø vµo c¸c chØ tiªu trªn ®ång thêi cã sù tham kh¶o ý kiÕn cña ng­êi lao ®éng ®Ó ph©n lo¹i c«ng nh©n theo hÖ sè sau: . Lo¹i A: HÖ sè 1,1 nÕu ng­êi lao ®éng ®¹t ®­îc 5 chØ tiªu trªn. . Lo¹i B: HÖ sè 1,0 nÕu ng­êi lao ®éng ®¹t 3 - 4 chØ tiªu . Lo¹i C: HÖ sè 0.9 nÕu ng­êi lao ®éng chØ ®¹t ®­îc 2 chØ tiªu trë xuèng. - Chia th­ëng: B­íc 1: X¸c ®Þnh ngµy c«ng hÖ sè th­ëng cña tõng ng­êi : Nhsti = Hcbi x Hti x Ntti Trong ®ã: Nhsti : Ngµy c«ng hÖ sè th­ëng cña c«ng nh©n i. Hcbi : HÖ sè l­¬ng cÊp bËc cña c«ng nh©n i. Hti : HÖ sè ph©n lo¹i A, B, C cña c«ng nh©n i. Ntti : Ngµy c«ng thùc tÕ cña c«ng nh©n i trong kú. B­íc 2: Tæng sè ngµy c«ng hÖ sè th­ëng cña toµn bé c«ng nh©n. Trong ®ã : S Nhst : Tæng ngµy c«ng hÖ sè th­ëng. n : Sè c«ng nh©n h­ëng l­¬ng kho¸n trong toµn ph©n x­ëng. B­íc 3 : TiÒn th­ëng cho mét ngµy c«ng hÖ sè th­ëng. T Tn = S Nhst Trong ®ã : Tn : TiÒn th­ëng cho mét ngµy c«ng hÖ sè th­ëng. T , S Nhst : §­îc gi¶i thÝch nh­ c«ng thøc trªn. B­íc 4 : TÝnh tiÒn th­ëng mµ tõng ng­êi nhËn ®­îc. Ti = Tn x Nhsti Trong ®ã : Ti : TiÒn th­ëng mµ c«ng nh©n i nhËn ®­îc. Tn , Nhsti : §­îc gi¶i thÝch nh­ c«ng thøc trªn. * Chia sè tiÒn l­¬ng cßn l¹i sau khi trÝch a% tiÒn th­ëng. - Sè tiÒn l­¬ng cßn l¹i: TLcl = ( 100% - a% ) x TLpx Trong ®ã: TLcl : Sè tiÒn l­¬ng cßn l¹i sau khi trÝch th­ëng. a%, TLpx : §­îc gi¶i thÝch nh­ ë c«ng thøc trªn. - Chia l­¬ng cho c«ng nh©n theo c¸c b­íc sau : B­íc 1: X¸c ®Þnh ngµy c«ng hÖ sè: N hsi = Hcbi x Ntti Trong ®ã : N hsi : Ngµy c«ng hÖ sè cña c«ng nh©n i. Hcbi , Ntti : §­îc gi¶i thÝch nh­ ë c«ng thøc trªn. B­íc 2: Tæng ngµy c«ng hÖ sè cña toµn bé c«ng nh©n h­ëng l­¬ng kho¸n. Trong ®ã: S Nhs : Tæng sè ngµy c«ng hÖ sè. n : Sè c«ng nh©n h­ëng l­¬ng kho¸n trong ph©n x­ëng . B­íc 3 : TÝnh tiÒn l­¬ng cho mét ngµy c«ng hÖ sè: TLcl TLn = S Nhs Trong ®ã: TLn : TiÒn l­¬ng mét ngµy c«ng hÖ sè. TLcl , S Nhs : §­îc gi¶i thÝch nh­ ë c«ng thøc trªn. B­íc 4 : TÝnh tiÒn l­¬ng cho tõng ng­êi: TLi = TLn x Nhsi Trong ®ã: TLi : TiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n i. Nhsi , TLn : §­îc gi¶i thÝch nh­ ë trªn. VËy tiÒn l­¬ng thùc tÕ ng­êi c«ng nh©n i nhËn ®­îc trong kú lµ: TLtti = Ti + TLi * VÝ dô : TÝnh l­¬ng cho bé phËn h­ëng l­¬ng kho¸n cña ph©n x­ëng IV th¸ng 3/2003 nh­ sau : + Bé phËn h­ëng l­¬ng kho¸n cña ph©n x­ëng IV bao gåm 29 ng­êi trong ®ã cã: 19 lao ®éng lµm c«ng viÖc bËc 3/6 lµ nh÷ng c«ng viÖc sau: in hép catton 1 mµu, d¸n tói PE cho ph©n x­ëng bao mÒm, may khÈu trang, may gang tay, dÖt ruban. 7 lao ®éng lµm c«ng viÖc bËc 4/6 lµ nh÷ng c«ng viÖc sau: in hép catton 2mµu, d¸n tói PE cho ph©n x­ëng bao cøng. 3 lao ®éng lµm c«ng viÖc bËc 5/6 lµ c«ng viÖc sau: in hép catton 3mµu. + Møc kho¸n s¶n l­îng ®èi víi ph©n x­ëng IV Nhµ m¸y ®ang ¸p dông nh­ sau: Kh©u c«ng viÖc Møc s¶n l­îng 1.Kh©u in hép catton: In hép 1 mµu In hép 2 mµu In hép 3 mµu 230 hép/c«ng 120 hép/c«ng 100 hép/c«ng 2.Kh©u d¸n tói PE D¸n tói cho ph©n x­ëng bao cøng D¸n tói cho ph©n x­ëng bao mÒm 180 tói/c«ng 850 tói/c«ng 3.Kh©u dÖt ruban 3 d©y/c«ng 4.Kh©u may May khÈu trang May gang tay 70 c¸i/c«ng 5 ®«i/c«ng + §èi víi viÖc tÝnh to¸n ®¬n gi¸ kho¸n nh÷ng lo¹i s¶n phÈm kh¸c th× t­¬ng tù nh­ c¸ch tÝnh ®¬n gi¸ kho¸n hép catton 3 mµu ®· ®­îc tr×nh bµy ë trªn. + C¨n cø vµo khèi l­îng s¶n phÈm cÇn hoµn thµnh trong th¸ng vµ ®¬n gÝa kho¸n, tÝnh ra tiÒn l­¬ng kho¸n cho bé phËn h­ëng l­¬ng kho¸n cña ph©n x­ëng IV th¸ng 3/2003 lµ: 39850000 ®ång + TiÒn th­ëng ph©n x­ëng trÝch ra lµ : T = 39.850.000 x 10% = 3.985.000 ®ång (Víi sè phÇn tr¨m ph©n x­ëng trÝch th­ëng lµ 10% ). + Sè tiÒn l­¬ng cßn l¹i sau khi trÝch th­ëng lµ: TLcl = ( 100% - 10% ) x 39.850.000 = 35.865.000 ®ång . Do sè l­îng lao ®éng ®«ng nªn em sÏ tÝnh l­¬ng cô thÓ cho 4 c«ng nh©n sau: . NguyÔn Kim Thoa . Lª Thuý Nga . NguyÔn Ngäc TuÊn . Ph¹m ThÞ Dung - Chia th­ëng ®Õn ng­êi lao ®éng: Trong th¸ng võa qua ph©n x­ëng cã 10 ng­êi ®¹t lo¹i A, vµ 14 ng­êi ®¹t lo¹i B, cßn l¹i 5 ng­êi xÕp lo¹i C. BiÓu 14: TÝnh ngµy c«ng hÖ sè th­ëng. STT Hä vµ tªn HÖ sè l­¬ng cÊp bËc Lo¹i Ngµy c«ng thùc tÕ Ngµy c«ng hÖ sè th­ëng 1 2 3 . . . 29 NguyÔn Kim Thoa Lª Thuý Nga NguyÔn Ngäc TuÊn Ph¹m ThÞ Dung 1,72 1.9 2,41 1,9 A = 1,1 B = 1,0 B = 1,0 C =0,9 24 24 23 23 45,408 45,6 55,43 39,33 Tæng 1255,41 Nguån: Sæ l­¬ng ph©n x­ëng IV. TiÒn th­ëng tÝnh cho mét c«ng hÖ sè: 3.985.000 Tn = = 3174,26 ®ång 1255,41 TiÒn th­ëng mçi ng­êi nhËn ®­îc nh­ sau : C« NguyÔn Kim Thoa : 45,408 x 3174,26 = 144137 ®ång. C« Lª Thuý Nga : 45,6 x 3174,26 = 144746 ®ång . B¸c NguyÔn Ngäc TuÊn : 55,43 x 3174,26 = 175990 ®ång . C« Ph¹m ThÞ Dung : 39,33 x 3174,26 = 124843,6 ®ång. - Chia tiÒn l­¬ng cßn l¹i sau khi trÝch th­ëng ®Õn ng­êi lao ®éng. BiÓu 15: TÝnh tæng c«ng hÖ sè dïng chia l­¬ng. STT Hä vµ tªn HÖ sè l­¬ng cÊp bËc Ngµy c«ng thùc tÕ Ngµy c«ng hÖ sè 1 2 3 . . . 29 NguyÔn Kim Thoa Lª Thuý Nga NguyÔn Ngäc TuÊn Ph¹m ThÞ Dung 1,72 1.9 2,41 1,9 24 24 23 23 41,28 45,6 55,43 43,7 Tæng 1248.3 Nguån: Sæ l­¬ng cña ph©n x­ëng IV. TiÒn l­¬ng cho mét ngµy c«ng hÖ sè: 35.865.000 TLn = = 28731,07 ®ång. 1248.3 TiÒn l­¬ng mçi ng­êi nhËn ®­îc nh­ sau: C« NguyÔn Kim Thoa : 41,28 x 28731,07 = 1186018,7 ®ång. C« Lª Thuý Nga : 45,6 x 28731,07 = 1310136,8 ®ång. B¸c NguyÔn Ngäc TuÊn : 55.43 x 28731,07 = 1592563,2 ®ång. C« Ph¹m ThÞ Dung : 43,7 x 28731,07 = 1255547,3 ®ång. BiÓu 16: B¶ng thanh to¸n l­¬ng cho c«ng nh©n th¸ng 3/2003. STT Hä vµ tªn TiÒn th­ëng TiÒn l­¬ng TiÒn l­¬ng thùc tÕ 1 2 3 . . . 29 NguyÔn Kim Thoa Lª Thuý Nga NguyÔn Ngäc TuÊn Ph¹m ThÞ Dung 144137 144746 175990 124843 1186018,7 1310136,8 1592563,2 1255547,3 1330155,7 14548828 1768553,2 13803903 Tæng 39.850.000 Nguån : Sæ l­¬ng ph©n x­ëng IV. + ¦u ®iÓm cña h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm kho¸n: -ViÖc Nhµ m¸y lùa chän h×nh thøc tr¶ l­¬ng s¶n phÈm kho¸n ®èi víi bé phËn s¶n xuÊt cña hai ph©n x­ëng c¬ ®iÖn vµ ph©n x­ëng IV theo em lµ phï hîp bëi v× s¶n phÈm s¶n xuÊt ra chñ yÕu ®Òu phôc vô cho néi bé Nhµ m¸y nªn nhu cÇu vÒ s¶n phÈm nµy ®Òu cã thÓ x¸c ®Þnh tr­íc ®­îc. - ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy sÏ khuyÕn khÝch ng­êi c«ng nh©n tham gia lao ®éng ®Çy ®ñ, ph¸t huy s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, gi¶m thêi gian lao ®éng hoµn thµnh nhanh c«ng viÖc mµ vÉn ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm th«ng qua hîp ®ång kho¸n chÆt chÏ. - §èi víi viÖc lùa chän h×nh thøc tr¶ th­ëng nh­ ph©n x­ëng ¸p dông ,th× thùc chÊt ng­êi xÕp lo¹i A ®­îc th­ëng cßn ng­êi xÕp lo¹i C lµ bÞ ph¹t. §iÒu nµy sÏ khiÕn ng­êi lao ®éng h¹n chÕ ®­îc sai sãt, m¾c lçi trong lao ®éng vµ khuyÕn khÝch hä cè g¾ng lµm viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. + Nh­îc ®iÓm cña h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm kho¸n: - Theo em nghÜ viÖc ph©n x­ëng x¸c ®Þnh hÖ sè th­ëng víi kho¶ng c¸ch chªnh lÖch gi÷a lo¹i A, B, C lµ nhá nªn sÏ kh«ng ph¸t huy ®­îc hÕt vai trß cña tiÒn th­ëng. - C¸ch chia th­ëng mµ ph©n x­ëng ®ang ¸p dông, chøa ®ùng mét sè ®iÓm v« lý ®ã lµ sÏ cã t×nh tr¹ng ng­êi cã hÖ sè l­¬ng cÊp bËc cao nh­ng hoµn thµnh c«ng viÖc ë møc C l¹i cã tiÒn th­ëng cao h¬n ng­êi hoµn thµnh c«ng viÖc ë møc A víi hÖ sè l­¬ng cÊp bËc thÊp h¬n. - C¸c tiªu thøc mµ ph©n x­ëng ®­a ra ®Ó xÐt th­ëng cßn mang tÝnh chÊt chung chung, ch­a cô thÓ nªn khã ®¶m b¶o viÖc ®¸nh gi¸ mang l¹i kÕt qu¶ cã ®é chÝnh x¸c cao. 3.3. C¸c ®iÒu kiÖn cña tr¶ c«ng theo s¶n phÈm: 3.3.1. C«ng t¸c ®Þnh møc cña nhµ m¸y. - ViÖc ®Þnh møc s¶n l­îng ®óng ®¾n, chÝnh x¸c vµ cã khoa häc lµ ®iÒu kiÖn ®Ó tÝnh ra ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng chÝnh x¸c ph¶n ¸nh thùc tÕ hao phÝ lao ®éng cña c«ng nh©n. - C«ng t¸c ®Þnh møc do c¸n bé phßng lao ®éng tiÒn l­¬ng phèi hîp víi phßng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt thùc hiÖn b»ng nhiÒu ph­¬ng ph¸p kh¸c nhau nh­: ph­¬ng ph¸p thèng kª, kh¶o s¸t bÊm giê trªn c¬ së ®ã sÏ tÝnh ra møc s¶n l­îng. -VÝ dô: X¸c ®Þnh møc cho m¸y ®ãng bao §øc: §Æc ®iÓm c«ng viÖc vµ bè trÝ lao ®éng cña m¸y ®ãng bao §øc : M¸y ®ãng bao §øc víi s¶n phÈm s¶n xuÊt ra lµ nh÷ng bao thuèc vá cøng bao gåm 5 lao ®éng trong ®ã cã : 1 lao ®éng lµm c«ng viÖc dÉn m¸y bËc 5/6 2 lao ®éng lµm c«ng viÖc ®­a khay ®iÕu vµo m¸y .bËc 3/6. 2 lao ®éng lµm c«ng viÖc ®­a tót thuèc ra ®ãng kiÖn bËc 4/6 BiÓu 17: Kh¶o s¸t ngµy lµm viÖc. M¸y ®ãng bao §øc. Ngµy 3/5 4/5 5/5 31/5 1/6 BQ Thêi gian b¾t ®Çu Thêi gian VSMMTB Thêi gian ¨n ca Thêi gian vÖ sinh gi÷a ca Thêi gian m¸y háng Thêi gian chê ®iÕu Thêi gian vÖ sinh cuèi ca Thêi gian kÕt thóc 6h 45p 30p 10p 0 0 30p 14h 6h 45p 30p 5p 30p 0 20p 14h 6h 45p 30p 15p 30p 0 25p 14h 6h30 55p 30p 10p 20p 0 15p 14h 6h30 45p 30p 10p 0 7p 15p 14h 47p 30p 10p 16p 1,5p 21p 14h S¶n l­îng ( bao ) 60130 59170 59710 55080 55760 57970 Thêi gian m¸y ch¹y 365p 350p 335p 305p 328p 336,6p S¶n l­îng b×nh qu©n /p 164,75 169.1 178,23 180,6 170 175,22 S¶n l­îng Trong ®ã s¶n l­îng b×nh qu©n /p = Thêi gian m¸y ch¹y Sau nhiÒu lÇn thùc hiÖn kh¶o s¸t bÊm giê Nhµ m¸y quy ®Þnh thêi hao phÝ cho c¸c kh©u nh­ sau : Thêi gian ca lµm viÖc : 480p Thêi gian vÖ sinh m¸y mãc thiÕt bÞ : 30p Thêi gian c¨n chØnh ®Çu ca : 10p Thêi gian ¨n ca : 30p Thêi gian vÖ sinh gi÷a ca : 10p Thêi gian vÖ sinh cuèi ca : 30p Thêi gian tÝnh s¶n l­îng = 480 - (30 + 10 + 30 + 10 + 30 ) = 370 p TÝnh møc s¶n l­îng : Msl = 175,22 x 370 = 64831,4 bao Sau ®ã héi ®ång ®Þnh møc cña nhµ m¸y cßn dùa vµo sè liÖu thèng kª n¨ng suÊt thùc tÕ thùc hiÖn vµ n¨ng suÊt thiÕt kÕ cña m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó ®­a ra møc cho ph©n x­ëng thùc hiÖn cô thÓ nh­ sau : N¨ng suÊt 1 ca s¶n xuÊt ®¹t ®­îc cña m¸y bao §øc tõ th¸ng 1/2001 ®Õn th¸ng 4/2001 lµ: Th¸ng N¨ng suÊt ( bao/ca ) 1 2 3 4 57927 61002 59406 60350 B×nh qu©n 60350 S¶n l­îng tÝnh theo n¨ng suÊt thiÕt kÕ cña m¸y bao §øc víi quy ®Þnh thêi gian hao phÝ cho c¸c kh©u ®­îc x¸c ®Þnh nh­ trªn tøc lµ thêi gian tÝnh s¶n l­îng lµ 370p , tèc ®é cña m¸y lµ 250bao/p N¨ng suÊt thiÕt kÕ = 370 x 250 = 92500 bao -So s¸nh møc s¶n l­îng víi n¨ng suÊt thiÕt kÕ 64831,4 x 100 = 70,27% 92500 -So s¸nh møc s¶n l­îng víi n¨ng suÊt thèng kª . 64831,4 x 100 = 107,7% 60350 Víi c¸c sè liÖu tÝnh to¸n kh¶o s¸t trªn héi ®ång ®Þnh møc ®· ®­a ra møc s¶n l­îng cho m¸y bao §øc thuéc ph©n x­ëng bao cøng lµ 68000 bao. Qua t×m hiÓu ph­¬ng ph¸p ®Þnh møc cña Nhµ m¸y em thÊy nhµ m¸y ®· kÕt hîp thùc hiÖn gi÷a kh¶o s¸t ngµy lµm viÖc víi thèng kª thùc tÕ nªn nh×n chung møc ®­a ra lµ cã c¨n cø . Tuy nhiªn qua phiÕu tæng hîp thêi gian hao phÝ cho tõng b­íc c«ng viÖc cña m¸y ®ãng bao §øc em thÊy r»ng khi tiÕn hµnh kh¶o s¸t Nhµ m¸y ch­a theo dâi thêi gian l·ng phÝ do c«ng nh©n g©y ra v× thÕ khã ®­a ra ®­îc nh÷ng biªn ph¸p kh¾c phôc, nh¾c nhë c«ng nh©n còng nh­ kh«ng cã c¨n cø ®Ó ®iÒu chØnh l¹i c¸c lo¹i hao phÝ thêi gian gióp cho viÖc x©y dùng møc ®ù¬c chÝnh x¸c. + Sau ®©y lµ mét sè møc mµ nhµ m¸y ®ang ¸p dông theo quyÕt ®Þnh 626/TL-KHVT-Q§ ngµy 29/12/2001 vµ thùc tÕ thùc hiÖn møc quý I n¨m 2002 nh­ sau: BiÓu 18: T×nh h×nh thùc hiÖn møc quý I\2002. Tªn thiÕt bÞ hoÆc c«ng nghÖ §¬n vÞ Møc/1 ca SLBQ SLBQ/Møc (%) A. Ph©n x­ëng sîi D©y chuyÒn sîi M¸y ph©n ly M¸y xÐ ®iÕu B. Ph©n x­ëng bao cøng M¸y bao B1 + B2 M¸y bao B3 M¸y bao §øc C. Ph©n x­ëng bao mÒm M¸y cuèn Trung Quèc M¸y cuèn AC M¸y cuèn Ij M¸y cuèn M8 M¸y bao §«ng §øc M¸y bao T©y §øc D. Ph©n x­ëng Dunhill M¸y ®ãng bao kg kg kg Bao Bao Bao Khay Khay Khay Khay Bao Bao Bao 12000 660 500 64.000 42.000 68.000 72 130 132 140 48.000 58.000 37.000 11634,25 609,67 546,48 68533,4 38985,0 65578,9 72,4 135,97 137,01 152,66 46785,74 66253,41 35513,8 96,95 92,37 109,32 107,08 92,82 96,44 100,56 104,59 103,8 109,04 97,47 114,23 95,98 Nguån: Phßng Tæ chøc – Lao ®éng. Trong ®ã s¶n l­îng b×nh qu©n/th¸ng (SLBQ) cña quý I/2002 ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Tæng s¶n l­îng trong ba th¸ng cña quý I/2003 SLBQ = Tæng sè ca s¶n xuÊt trong ba th¸ng cña quý I/2003 VÝ dô: TÝnh s¶n l­îng b×nh qu©n /th¸ng cña quý I/2003 ®èi víi m¸y bao §øc: Tæng s¶n l­îng trong ba th¸ng cña quý I/2003: 9049892 bao Tæng sè ca s¶n xuÊt trong ba th¸ng cña quý I/2003: 138 ca 9049892 NSBQ = = 11634,25 bao 138 Qua b¶ng thùc hiÖn møc quý I/2002 cña 4 ph©n x­ëng s¶n xuÊt chÝnh, em thÊy r»ng nh×n chung cã nhiÒu møc ®­a ra lµ hîp lý nh­ møc ®èi víi c¸c m¸y xÐ ®iÕu, m¸y cuèn Trung Quèc, m¸y cuèn AC, m¸y cuèn IJ. Tuy nhiªn vÉn cßn mét sè møc cao qu¸ hoÆc thÊp qu¸ nh­ møc ®èi víi m¸y ph©n ly, m¸y baoB3, m¸y bao T©y §øc cÇn ®­îc Nhµ m¸y xem xÐt ®iÒu chØnh kÞp thêi. 3.3.2. Tæ chøc phôc vô n¬i lµm viÖc. - M¸y mãc thiÕt bÞ ®­îc ph©n x­ëng c¬ ®iÖn kiÓm tra ®Þnh kú, viÖc phôc vô n¨ng l­îng còng ®­îc ph©n x­ëng nµy ®¶m b¶o cung cÊp cho n¬i lµm viÖc nh­ diÖn, h¬i khÝ nÐn, n­íc, h¬i n­íc mét c¸ch liªn tôc. - ViÖc vËn chuyÓn nguyªn vËt liÖu ®­îc mét tæ trong ph©n x­ëng ®¶m nhËn ®ång thêi lµm c«ng t¸c thu dän vÖ sinh n¬i lµm viÖc chuÈn bÞ cho ca tiÕp theo. - Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt m¸y mãc nµo bÞ háng kh«ng vËn hµnh ®­îc th× lËp tøc ®­îc c¸c c«ng nh©n c¬ ®iÖn söa ch÷a ngay. Nh×n chung ë c¸c ph©n x­ëng th­êng m¸y mãc thiÕt bÞ bè trÝ theo d©y chuyÒn ®ßi hái kh©u tæ chøc ph¶i chÆt chÏ, liªn tôc vµ kÞp thêi v× nÕu chØ ë mét kh©u phôc vô kh«ng tèt sÏ ¶nh h­ëng ®Õn toµn bé d©y chuyÒn. Khi ®ã thêi gian l·ng phÝ lín, gi¶m n¨ng suÊt lao ®éng. 3.3.3. Thèng kª, nghiÖm thu chÊt l­îng s¶n phÈm. - C«ng t¸c nµy ®­îc x¸c ®Þnh ngay sau khi hoµn thµnh c«ng viÖc sau mét ca t¹i mçi ph©n x­ëng. Muèn tr¶ l­¬ng ®¹t ®­îc sù c«ng b»ng vµ cã ®é chÝnh x¸c cao cho ng­êi lao ®éng th× c«ng t¸c nµy ph¶i thùc hiÖn tèt mét c¸ch nghiªm tóc trªn c¬ së yªu cÇu chÊt l­îng s¶n phÈm ®· quy ®Þnh. - ë c¸c ph©n x­ëng ®Òu cã ®éi ngò thèng kª, bé phËn nµy sÏ lµm nhiÖm vô theo dâi ghi chÐp toµn bé th«ng tin vÒ thùc hiÖn c«ng viÖc hµng ngµy cña ng­êi c«ng nh©n ®ång thêi cïng víi c¸n bé phßng kiÓm tra chÊt l­îng ( KCS ) tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ chÊt l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra. Sau ®ã cuèi th¸ng tæng hîp l¹i nh÷ng s¶n phÈm ®¹t tiªu chuÈn theo yªu cÇu, trªn c¬ së ®ã lµm c¨n cø tÝnh tr¶ l­¬ng ®Õn ng­êi lao ®éng. - Nh×n chung c«ng t¸c nghiÖm thu ®­îc Nhµ m¸y rÊt quan t©m vµ thùc hiÖn t­¬ng ®èi tèt ®¶m b¶o ®­îc tÝnh chÝnh x¸c bëi hiÖn nay trªn c¶ n­íc cã tíi 10 nhµ m¸y s¶n xuÊt thuèc l¸ nªn sù c¹nh tranh diÔn ra rÊt gay g¾t ®Ó ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng Nhµ m¸y ®· lu«n x¸c ®Þnh yªu cÇu chÊt l­îng s¶n phÈm ®Æt lªn hµng ®Çu. 3.3.4. ý thøc, tr¸ch nhiÖm cña ng­êi lao ®éng. - §èi víi bÊt cø c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh nµo dï lín hay nhá ®Òu muèn c«ng nh©n cña m×nh cã ý thøc tù gi¸c vµ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao ®èi víi c«ng viÖc. NÕu ®iÒu nµy ®¹t ®­îc c¬ së sÏ cã thuËt lîi vµ dÔ dµng h¬n trong c«ng t¸c qu¶n lý ®ång thêi tiÕn ®é thùc hiÖn c«ng viÖc nhanh h¬n, còng nh­ chÊt l­îng hiÖu qña cao h¬n. - NhËn thøc ®­îc vai trß cña vÊn ®Ò nµy Nhµ m¸y th­êng xuyªn thùc hiÖn viÖc tuyªn truyÒn gi¸o dôc ý thøc tr¸ch nhiÖm cho ng­êi lao ®éng nh­ tæ chøc c¸c buæi sinh ho¹t tËp thÓ trong ®ã bµn luËn nhiÒu vÊn ®Ò nh­ an toµn, vÖ sinh lao ®éng, hay tæ chøc c¸c líp häc vÒ phßng ch¸y ch÷c ch¸y.... ChÝnh ®­îc sù quan t©m ®óng h­íng cña c«ng ®oµn nhµ m¸y nªn tuy víi sè l­îng c¸n bé c«ng nh©n viªn t­¬ng ®èi ®«ng song nh×n chung tÊt c¶ mäi ng­êi ®Òu cã ý thøc tèt vµ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao ®èi víi c«ng viÖc nãi riªng vµ c¸c vÊn ®Ò chung cña Nhµ m¸y nãi chung. 4. Mét sè kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc vµ nh÷ng h¹n chÕ cßn tån t¹i trong viÖc ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng t¹i Nhµ m¸y. Sau mét thêi gian t×m hiÒu thùc tr¹ng c«ng t¸c tiÒn l­¬ng t¹i nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long cã thÓ nãi r»ng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y nhµ m¸y liªn tôc lµm ¨n cã l·i thÓ hiÖn tr­íc hÕt ë doanh thu t¨ng tõ 612.120.215.408 ®ång n¨m 2001 lªn 689.593.596.196 ®ång n¨m 2002 nh×n chung sè thùc hiÖn ®Òu hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch ®Æt ra vµ t¨ng nhanh so víi sè thùc hiÖn n¨m tr­íc, ®iÒu nµy ®­îc ph¶n ¸nh râ h¬n ë chØ tiªu lîi nhuËn n¨m 2002 lµ h¬n 21 tû t¨ng 175,13 %, vµ thu nhËp b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng hµng th¸ng liªn tôc t¨ng tõ 2.183.000 ®ång n¨m 2001 lªn 2.397.000®ång n¨m 2002. Nh×n chung so víi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc kh¸c th× ®©y lµ møc thu nhËp cao ®¶m b¶o cuéc sèng cña ng­êi lao ®éng ngµy cµng ®­îc n©ng cao, t¹o ®­îc t©m lý cho c«ng nh©n yªn t©m víi c«ng viÖc h¬n. Cã ®­îc kÕt qña ®ã lµ nhê vµo sù lç lùc cña toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong nhµ m¸y. Trong ®ã còng mét phÇn quan träng lµ nhê vµo viÖc ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng ®óng ®¾n phï hîp víi tõng ®èi t­îng. Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm ®­îc Nhµ m¸y ¸p dông còng ®· khuyÕn khÝch ®­îc lao ®éng lµm viÖc tÝch cùc h¬n, vµ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. §©y còng lµ h­íng ®i gióp nhµ m¸y ®øng v÷ng vµ ngµy cµng ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh quyÕt liÖt nh­ ngµy nay. Tuy nhiªn bªn c¹nh thµnh tùu ®¹t ®­îc nhµ m¸y vÉn cßn tån t¹i nh÷ng mÆt h¹n chÕ ®· ®Ò cËp ë phÇn trªn cÇn ®­îc hoµn thiÖn trong thêi gian tíi nh»m ®­a ra ®­îc nh÷ng h×nh thøc tr¶ l­¬ng hîp lý vµ ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao nhÊt . cH­¬ng III. Mét sè KiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng, tr¶ c«ng t¹i nhµ m¸y thuèc l¸ th¨ng long. Trong thêi gian thùc tËp t¹i Nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long em ®· l¾m b¾t ®­îc phÇn nµo thùc tr¹ng c«ng t¸c tiÒn l­¬ng t¹i ®©y. HiÖn nay vÊn ®Ò nµy ®ang lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña CBCNV nhµ m¸y lµm sao tiÒn l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng lµ c«ng b»ng, tho¶ ®¸ng vµ cã t¸c dông t¹o ®éng lùc. Qua nh÷ng ph©n tÝch ë phÇn trªn chóng ta cã thÓ thÊy thùc tÕ ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng cña Nhµ m¸y ngoµi nh÷ng mÆt ®­îc, vÉn cßn nh÷ng tån t¹i. §Ó cã thÓ kh¾c phôc nh­îc ®iÓm vµ ph¸t huy ­u ®iÓm nh»m n¨ng cao hiÖu cña viÖc sö dông c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng ®ang ¸p dông, em cã ®­a ra mét sè biÖn ph¸p sau: I. Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian. 1. Ph©n c«ng bè trÝ l¹i m«t sè vÞ trÝ lµm viÖc cña lao ®éng qu¶n lý. §Ó cã thÓ ph©n c«ng bè trÝ hîp lý c«ng viÖc cho tõng lao ®éng nh»m sö dông cã hiÖu qu¶ thêi gian lµm viÖc còng nh­ ph¸t huy tèi ®a kh¶ n¨ng s½n cã cña mçi ng­êi ,Nhµ m¸y nªn tiÕn hµnh theo c¸c h­íng sau: + Tr­íc hÕt víi mçi vÞ trÝ lµm viÖc cÇn x©y dùng mét b¶n m« t¶ c«ng viÖc cô thÓ, chi tiÕt tõng yªu cÇu ph¶i thùc hiÖn, gióp cho ng­êi lao ®éng n¾m v÷ng ®­îc nhiÖm vô cña m×nh cÇn hoµn thµnh. Còng trªn c¬ së ®ã ph©n c«ng c«ng viÖc cho tõng ng­êi phï hîp víi yªu cÇu c«ng viÖc còng nh­ tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô mµ hä ®­îc ®µo t¹o. §Ó x©y dùng ®­îc b¶n m« t¶ c«ng viÖc th× cÇn tiÕn hµnh ph©n tÝch c«ng viÖc nghÜa lµ: ph¶i thu thËp c¸c t­ liÖu vµ ®¸nh gi¸ mét c¸ch cã hÖ thèng c¸c th«ng tin quan träng cã liªn quan ®Õn thùc hiÖn tõng c«ng viÖc cô thÓ trong Nhµ m¸y nh»m lµm râ b¶n chÊt cña tõng c«ng viÖc Êy.Cã nhiÒu ph­¬ng ph¸p thu thËp th«ng tin ®Ó ph©n tÝch c«ng viÖc nh­ ph­¬ng ph¸p pháng vÊn, ph­¬ng ph¸p dïng b¶ng hái ...hoÆc cã thÓ kÕt hîp nhiÒu ph­¬ng ph¸p víi nhau. * VÝ dô: NÕu sö dông ph­¬ng ph¸p b¶ng hái ta cã thÓ thiÕt kÕ theo mÉu sau: b¶ng c©u hái m« t¶ c«ng viÖc Hä vµ tªn: Tuæi: Giíi tÝnh: Nam N÷ Chøc danh: Bé phËn lµm viÖc: 1. Anh (chÞ) h·y m« t¶ nh÷ng nhiÖm vô vµ tr¸ch nhiÖm chÝnh mµ anh (chÞ) ph¶i lµ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 2. Nh÷ng nhiÖm vô Ýt quan träng h¬n mµ anh (chÞ) ph¶i lµm ®ét xuÊt lµ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 3. Nh÷ng thiÕt bÞ m¸y mãc mµ anh (chÞ) cÇn sö dông khi thùc hiÖn c«ng viÖc Liªn tôc ThØnh tho¶ng §«i khi _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 4. Theo anh (chÞ) c¸c kü n¨ng quan träng nhÊt mµ c«ng viÖc cña anh (chÞ) ®ßi hái lµ: (§¸nh sè theo thø tù quan träng nhÊt lµ sè 1) Kü n¨ng sö dông m¸y vi tÝnh Kü n¨ng ngo¹i ng÷ Kü n¨ng giao tiÕp, quan hÖ Kü n¨ng tæng hîp Kü n¨ng tr×nh bµy, diÔn gi¶i Kü n¨ng ph©n c«ng s¾p xÕp c«ng viÖc Kü n¨ng ra quyÕt ®Þnh Kü n¨ng dù tÝnh ­íc ®o¸n lËp kÕ ho¹ch 5. Theo anh (chÞ) ph¶i cã bao nhiªu n¨m kinh nghiÖm ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc nµy: D­íi 3 th¸ng D­íi 1 n¨m Tõ 2 ®Õn 3 n¨m Tõ 3 n¨m trë lªn 6. Tr×nh ®é tèi thiÓu cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc nµy lµ: D­íi trung häc Trung häc Trung cÊp Cao ®¼ng §¹i häc Trªn ®¹i häc LiÖt kª c¸c kho¸ häc cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc nµy: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 7. C«ng viÖc cña anh (chÞ) chñ yÕu: TiÕp xóc víi ngêi ngoµi c«ng ty TiÕp xóc víi c¸c phßng ban, bé phËn kh¸c C¶ hai ®Òu quan träng 8. Theo anh (chÞ) thêi gian thö viÖc tèt nhÊt lµ: 2 tuÇn hoÆc Ýt h¬n 1 th¸ng 2 th¸ng 3 th¸ng 9. LiÖt kª b¶n chÊt, môc tiªu cña bÊt kú quyÕt ®Þnh ®éc lËp mµ anh (chÞ) ®îc thùc hiÖn trong c«ng viÖc _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ C¸c lçi mµ anh (chÞ) th­êng m¾c ph¶i khi thùc hiÖn c«ng viÖc nµy _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ C¸c lçi ®­îc kiÓm tra vµ ph¸t hiÖn nh­ thÕ nµo _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ¶nh h­ëng cña nã tíi tæ chøc _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 10. Yªu cÇu vÒ hÖ thÇn kinh ®èi víi c«ng viÖc B×nh th­êng TËp trung TËp trung cao 11. Trong ®iÒu kiÖn lµm viÖc b×nh th­êng cã g©y mÖt mái kh«ng _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ HiÖn t­îng kÐo dµi trong bao l©u _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ChØ ra ®iÒu kiÖn lµm viÖc kh«ng tho¶ m·n víi b¶n th©n Xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì cña anh (chÞ) Sau khi thu thËp ®­îc th«ng tin cÇn thiÕt, sÏ tiÕn hµnh ph©n tÝch sö lý th«ng tin thµnh c¸c v¨n b¶n kÕt qu¶ nh­: b¶n m« t¶ c«ng viÖc. §©y lµ v¨n b¶n gi¶i thÝch vÒ c¸c nhiÖm vô tr¸ch nhiÖm ®iÒu kiÖn lµm viÖc vµ nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c cã liªn quan ®Õn c«ng viÖc, th«ng th­êng nã gåm ba phÇn: . PhÇn x¸c ®Þnh c«ng viÖc. . PhÇn x¸c ®Þnh nhiÖm vô ph¶i hoµn thµnh. . PhÇn m« t¶ c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc. VÝ dô : B¶n m« t¶ c«ng viÖc cña c¸n bé lµm c«ng t¸c ®µo t¹o ( viÖc x©y dùng b¶n m« t¶ ®­îc nµy dùa trªn sù kÕt hîp hai ph­¬ng ph¸p b¶ng hái vµ pháng vÊn trùc tiÕp ) B¶n m« t¶ c«ng viÖc cña c¸n bé lµm c«ng t¸c ®µo t¹o Chøc danh: Tªn c«ng viÖc:C¸n bé ®µo t¹o Bé phËn:Phßng tæ chøc lao ®éng tiÒn l­¬ng M· sè chøc danh: Phª duyÖt: Ngµy cã hiÖu lùc: §¬n vÞ: Nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long L·nh ®¹o trùc tiÕp: Tr­ëng phßng tæ chøc lao ®éng A.Tãm t¾t c«ng viÖc: Thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô: thèng kª sè lao ®éng trong Nhµ m¸y. LËp kÕ ho¹ch, më c¸c líp häc vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô vµ theo dâi më c¸c líp n©ng bËc cho c«ng nh©n khi cã nhu cÇu..., ®ång thêi thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kh¸c khi ®­îc tr­ëng phßng ph©n c«ng . B.C¸c nhiÖm vô cô thÓ: 1.Theo dâi, thèng kª t×nh h×nh biÕn ®éng lao ®éng trong toµn Nhµ m¸y theo ®Þnh kú 2.LËp kÕ ho¹ch chi tiÕt cô thÓ vÒ viÖc më c¸c líp häc chuyªn m«n nghiÖp vô theo yªu cÇu ph¸t triÓn cña Nhµ m¸y. 3.Tham gia x©y dùng x¸c ®Þnh cÊp bËc c«ng viÖc trong d©y chuyÒn c«ng nghÖ. 4.Theo dâi, thu thËp th«ng tin tõ c¸c bé phËn, ph©n x­ëng ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o. 5.Më c¸c líp ®µo t¹o n©ng bËc cho c«ng nh©n khi cã yªu cÇu. 6.LËp hå s¬ khen th­ëng, kû luËt trong nhµ m¸y. 7.Thùc hiÖn vµ duy tr× hå s¬ v¨n b¶n cho bé phËn m×nh. 8.Thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc kh¸c khi ®­îc ph©n c«ng. C. §iÒu kiÖn lµm viÖc: Nh×n chung c«ng viÖc cña c¸n bé lµm c«ng t¸c ®µo t¹o cã møc ®é phøc t¹p trung b×nh, lµm viÖc ë ®iÒu kiÖn b×nh th­êng, kh«ng g©y mÖt mái, hay ph¶i ®i l¹i. D.Tr×nh ®é tiªu chuÈn. Cã tr×nh ®é cao ®¼ng, hoÆc ®¹i häc chuyªn nghµnh qu¶n trÞ nh©n lùc céng víi 1 n¨m kinh nghiÖm vÒ n¨ng lùc chuyªn m«n.Cã kh¶ n¨ng vµ kiÕn thøc ®èi víi mét sè lo¹i m¸y mãc v¨n phßng nh­ m¸y tÝnh, m¸y in. Cã kh¶ n¨ng giao tiÕp tèt, vµ thu thËp tæng hîp th«ng tin ra quyÕt ®Þnh còng nh­ dù tÝnh ­íc ®o¸n lËp kÕ ho¹ch. + Tr­íc thùc tr¹ng sè c¸n bé qu¶n lý cßn nhiÒu tr­êng hîp lµm tr¸i ngµnh, tr¸i nghÒ, em nghÜ r»ng Nhµ m¸y cÇn thiÕt ph¶i më c¸c líp ng¾n h¹n, hoÆc göi ®i ®µo t¹o t¹i c¸c tr­êng hay t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho bé phËn nµy cã thêi gian bæ sung kiÕn thøc chuyªn m«n, nghiÖp vô. + §èi víi nh÷ng c«ng viÖc cã nhiÒu ng­êi cïng ®¶m nhiÖm mµ khèi l­îng c«ng viÖc Ýt, Nhµ m¸y nªn tiÕn hµnh ®iÓu chØnh kÞp thêi nh­: cã thÓ chuûªn sang bé phËn kh¸c hoÆc ®­a xuèng lµm viÖc t¹i c¸c ph©n x­ëng. + C¨n cø vµo b¶n m« t¶ c«ng viÖc hµng th¸ng, mçi bé phËn nªn cã kiÓm tra, ®¸nh gi¸ møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc cña mçi ng­êi. §iÒu nµy kh«ng nh÷ng gióp ng­êi lao ®éng lu«n ý thøc r»ng m×nh ph¶i cè g¾ng th­êng xuyªn, mµ cßn lµ mét trong nh÷ng yÕu tè lµm c¬ së tÝnh tr¶ l­¬ng ®¶m b¶o c«ng b»ng, chÝnh x¸c h¬n. 2. Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian: §Ó kh¾c phôc nh­îc ®iÓm cña h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian lµ chØ c¨n cø vµo ngµy c«ng thùc tÕ, hÖ sè l­¬ng cÊp bËc vµ phô cÊp tr¸ch nhiÖm nªn tiÒn l­¬ng ch­a thùc sù ph¸t huy hÕt t¸c dông t¹o ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng. V× vËy theo em ®Ó t¨ng thªm tÝnh kÝch thÝch cña tiÒn l­¬ng Nhµ m¸y nªn sö dông ph­¬ng ph¸p tr¶ l­¬ng theo thêi gian cã kÕt hîp víi tiÒn th­ëng dùa trªn b×nh bÇu A, B, C nh­ sau: + Ph©n lo¹i lao ®éng theo A, B, C tøc lµ ®¸nh gi¸ møc ®é thùc hiÖn c«ng viÖc cña ng­êi lao ®éng t­¬ng øng víi tèt, trung b×nh , hay kÐm. Theo em muèn kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ cã c¨n cø vµ ®é chÝnh x¸c cao tr­íc hÕt Nhµ m¸y cÇn tiÕn hµnh x©y dùng b¶n m« t¶ tiªu chuÈn thùc hiÖn cho tõng ng­êi lao ®éng dùa trªn b¶n m« t¶ c«ng viÖc ®· cã.V¨n b¶n nµy ph¶n ¸nh c¸c yªu cÇu vÒ mÆt sè l­îng, chÊt l­îng hoµn thµnh c¸c quy ®Þnh trong b¶n m« t¶ c«ng viÖc. Tõ ®ã ®­a ra c¸c tiªu thøc ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn c«ng viÖc . + Khi tæ chøc thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc th× cÇn ph¶i x¸c ®Þnh: ph­¬ng ph¸p ®¸nh gÝa, chu kú ®¸nh gi¸ vµ nh÷ng ng­êi tham gia ®¸nh gi¸. - Tr­íc hÕt vÒ ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc : Cã nhiÒu ph­¬ng ph¸p ®­îc sö dông ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc, ng­êi ta th­êng c¨n cø vµo môc tiªu cô thÓ cña viÖc ®¸nh gi¸ ®Ó lùa chän ph­¬ng ph¸p cho phï hîp. Víi môc tiªu chñ yÕu ë ®©y lµ ®Ó xÐt th­ëng nªn sö dông ph­¬ng ph¸p møc thang ®iÓm sÏ thÝch hîp . Khi sö dông ph­¬ng ph¸p nµy ®ßi hái ng­êi lµm c«ng t¸c ®¸nh gi¸ ph¶i thiÕt kÕ ®­îc b¶n ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc phï hîp víi tõng lo¹i c«ng viÖc vµ nã cã thÓ bao gåm c¸c néi dung sau: B¶ng ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc Hä vµ tªn ®èi t­îng ®¸nh gi¸: H­íng dÉn ®¸nh gi¸: Chøc danh c«ng viÖc: 1. §iÓm tÝnh tõ thÊp 1 ®iÓm ®Õn cao Bé phËn: cao nhÊt (tèt) 3 ®iÓm . Giai ®o¹n ®¸nh gi¸: 2.Víi mçi chØ tiªu ®­a ra, ng­êi ®¸nh gi¸ tiÕn hµnh cho ®iÓm phï hîp b»ng c¸ch cho ®iÓm vµo «, råi tÝnh tæng ®iÓm . STT C¸c tiªu thøc ®¸nh gi¸ Møc ®é thùc hiÖn 01 ................................................... A.................................................. B.................................................. C.................................................. 02 ................................................... ........................................................... 03 ................................................... ........................................................... ... ................................................... ........................................................... TÝnh tæng sè ®iÓm:.................................................................................... XÕp lo¹i:................................................................................................... NhËn xÐt:.................................................................................................. Ng­êi ®¸nh gi¸:........................................................................................ Ngµy ®¸nh gi¸:......................................................................................... Lo¹i A t­¬ng øng víi møc ®é tèt (3®). Lo¹i B t­¬ng øng víi møc ®é trung b×nh (2®). Lo¹i C t­¬ng øng víi møc ®é kÐm (1®). +VÒ chu kú ®¸nh gi¸: Do tÝnh chÊt c«ng viÖc cña lao ®éng qu¶n lý theo em Nhµ m¸y lªn tiÕn hµnh 6 th¸ng ®¸nh gi¸ mét lÇn. +VÒ lùa chän ng­êi ®¸nh gi¸: Ng­êi l·nh ®¹o ë bé phËn nµo th× ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc cña c«ng nh©n d­íi quyÒn m×nh.Ngoµi ra cã thÓ tham gia ý kiÕn cña nh÷ng ng­êi kh¸c nh­: B¹n cïng lµm viÖc, ng­êi lao ®éng... Sau khi cã kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ th× tiÕn hµnh tr¶ th­ëng cho ng­êi lao ®éng ®¹t lo¹i tèt vµ cã biÖn ph¸p kû luËt ®èi víi nh÷ng ng­êi hoµn thµnh c«ng viÖc ë møc kÐm. ViÖc Ên ®Þnh møc th­ëng tuú thuéc vµo t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh (hay t×nh h×nh tµi chÝnh ) cña Nhµ m¸y. VËy víi viÖc ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc mét c¸ch cã hÖ thèng theo c¸c b­íc trªn ®Ó ph©n lo¹i lao ®éng theo A, B, C lµm c¨n cø tr¶ th­ëng sÏ thóc ®Èy ng­êi lao ®éng hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®­îc giao, chÞu khã häc hái t×m tßi nghiªn cøu ®Ò ra nh÷ng s¸ng kiÕn trong qu¸ tr×nh lµm viÖc, còng nh­ lu«n gi÷ th¸i ®é nghiªm tóc vµ h¹n chÕ tèi ®a vi ph¹m kû luËt. II. Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm. 1. Hoµn thiÖn c«ng t¸c ®Þnh møc lao ®éng: §Þnh møc lao ®éng lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong viÖc ¸p dông tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm, lµ c¬ së, c¨n cø khoa häc ®Ó x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng còng nh­ ®¬n gi¸ kho¸n. Do trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh x©y dùng møc theo ph­¬ng ph¸p kh¶o chôp ¶nh ngµy lµm viÖc ë Nhµ m¸y ch­a theo dâi thêi gian l·ng phÝ do c«ng nh©n g©y ra v× vËy khã cã thÓ ®­a ra ®­îc gi¶i ph¸p kh¾c phôc. Theo em nhµ m¸y c©n thiÕt kÕ phiÕu kh¶o s¸t kh¶o s¸t ngµy lµm viÖc theo mÉu trong ®ã cã theo dâi c¶ thêi gian l·ng phÝ do c«ng nh©n g©y ra nh­: thêi gian ®Õn muén ®Çu ca, nãi chuyÖn, ngõng m¸y tr­íc giê, vµo muén gi÷a ca tõ ®ã ph©n lo¹i thêi gian hao phÝ ®Ó ®iÒu chØnh l¹i thêi gian cña tõng lo¹i vµ th«ng b¸o l¹i cho c«ng nh©n nh»m gi¶m tèi ®a thêi gian l·ng phÝ c«ng nh©n vµ x¸c ®Þnh møc ®­îc chÝnh x¸c h¬n . §ång thêi Nhµ m¸y cÇn ®iÒu chØnh nh÷ng møc qu¸ cao hoÆc qu¸ thÊp ®Ó ®¶m b¶o cho viÖc tÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ®­îc chÝnh x¸c. 2. Hoµn thiÖn tæ chøc phôc vô n¬i lµm vÞªc, bè trÝ lao ®éng vµ nghiÖm thu s¶n phÈm. Nh×n chung cã thÓ nãi c«ng t¸c tæ chøc phôc vô n¬i lµm viÖc ®­îc Nhµ m¸y thùc hiÖn t­¬ng ®èi tèt ë mét sè kh©u nh­ phôc vô nguyªn vËt liÖu, n¨ng l­îng... cÇn ®­îc ph¸t huy. Tuy nhiªn trë l¹i vÝ dô kh¶o s¸t bÊm giê ngµy lµm viÖc trªn m¸y ®ãng bao §øc em thÊy thêi gian l·ng phÝ kü thuËt lµ m¸y háng vÉn cßn cao vµ còng hay s¶y ra v× vËy nhµ m¸y nªn t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, bao d­ìng m¸y mãc thiÕt bÞ h¬n n÷a còng nh­ khi cã háng hãc cÇn cho c«ng nh©n söa ch÷a kÞp thêi tr¸nh thêi gian chê m¸y l©u ®ång thêi viÖc phôc vô nguyªn liÖu dï thêi gian l·ng phÝ kh«ng nhiÒu vµ Ýt s¶y ra nh­ng còng cÇn kh¾c phôc triÖt ®Ó, bëi v× nhµ m¸y s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn lµ chñ yÕu nªn mét kh©u dõng sÏ kÐo theo toµn bé d©y truyÒn ph¶i nghØ nh­ thÕ l·ng phÝ sÏ rÊt lín. MÆt kh¸c víi thêi gian l·ng phÝ kü thuËt cao sÏ ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn khèi l­îng s¶n phÈm c«ng nh©n s¶n xuÊt ra do khi m¸y háng ng­êi lao ®éng sÏ ph¶i ngõng lµm viÖc.V× vËy nã còng ¶nh h­ëng ®Õn sè tiÒn l­¬ng mµ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc. - Ph©n c«ng hiÖp t¸c lao ®éng. Trong nhµ m¸y, ®a sè m¸y mãc thiÕt bÞ ®­îc bè trÝ theo d©y chuyÒn lµ chñ yÕu. D©y chuyÒn ®­îc chuyªn m«n ho¸ theo tõng c«ng ®o¹n, tõng b­íc c«ng viÖc v× vËy yªu cÇu n¬i lµm viÖc ph¶i ®­îc chuyªn m«n ho¸ rÊt cao. Quy tr×nh c«ng nghÖ ®­îc chia ra nhiÒu b­íc cô thÓ, do ®ã doanh nghiÖp ¸p dông ph©n c«ng c«ng viÖc theo c«ng nghÖ. Ph©n c«ng lao ®éng trong d©y chuyÒn s¾p xÕp ®óng ng­êi, ®óng viÖc dùa trªn tay nghÒ cña c«ng nh©n gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, tõng b­íc c¶i thiÖn thu nhËp ®¶m b¶o tèt h¬n ®êi sèng cña lao ®éng trong nhµ m¸y. Do ng­êi c«ng nh©n trong chØ ®¶m nhiÖm mét b­íc c«ng viÖc nªn ®· nhanh chong t×m ra nh÷ng thao t¸c thÝch hîp. MÆt kh¸c nã t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc sö dông trang thiÕt bÞ chuyªn dïng nh»m tiÕt kiÖm lao ®éng sèng gi¶m møc ®é nÆng nhäc. V× thÕ khi cã sù thay ®æi (thuyªn chuyÓn ) ng­êi lao ®éng tõ vÞ trÝ (bé phËn) nµy sang vÞ trÝ (bé phËn) kh¸c th× cÇn ph¶i cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o kÞp thêi ®Ó hä nhanh chãng theo kÞp tèc ®é lµm viÖc víi c¸c c«ng nh©n kh¸c trong d©y chuyÒn . Víi hiÖu qña cña viÖc bè trÝ lao ®éng hîp lý mang l¹i rÊt lín, Nhµ m¸y cÇn chó träng h¬n n÷a viÖc x¾p xÕp lao ®éng theo nguyªn t¾c cã hiÖu qu¶ lµ cÊp bËc c«ng viÖc lín h¬n cÊp bËc c«ng nh©n mét bËc sÏ kÝch thÝch ng­êi lao ®éng phÊn ®Êu n©ng cao tay nghÒ lµ tèt nhÊt hoÆc lµ CBCV ngang b»ng víi CBCN tr¸nh t×nh tr¹ng ng­êi lao ®éng cã tay nghÒ cao lµm c«ng viÖc bËc thÊp vµ ng­îc l¹i sÏ dÉn ®Õn cã t×nh tr¹ng ng­êi th× kh«ng hoµn thµnh ®­îc nhiÖm vô, ng­êi th× kh«ng ph¸t huy ®­îc kh¶ n¨ng cña m×nh. MÆt kh¸c ph¶i kÕt hîp víi viÖc theo dâi ng­êi lao ®éng ®Ó ph¸t hiÖn së tr­êng cña tõng ng­êi mµ cã ®iÒu chØnh kÞp thêi. - VÒ nghiÖm thu s¶n phÈm: Cã thÓ nãi viÖc tiÕn hµnh nghiÖm thu s¶n phÈm ®­îc Nhµ m¸y lµm t­¬ng ®èi tèt, tuy nhiªn ®Ó n¨ng cao chÊt l­îng hiÖu cña c«ng t¸c nµy h¬n n÷a em nghÜ viÖc nghiÖm thu kiÓm tra ph¶i ®­îc tiÕn hµnh liªn tôc th­êng xuyªn trong mçi ca nh»m ph¸t hiÖn nh÷ng tr­êng hîp cã nhiÒu s¶n phÈm kh«ng ®¹t yªu cÇu ®Ó cã biÖn ph¸p nh¾c nhë, ®iÒu chØnh. 3. Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ. ViÖc ¸p dông chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ nãi chung vµ chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ mµ Nhµ m¸y ®ang thùc hiÖn nãi riªng ®Òu cã nh÷ng ­u ®iÓm vµ nh­îc ®iÓm nhÊt ®Þnh. §Ó kh¾c phôc mÆt h¹n chÕ ®ã lµ: kh«ng khuyÕn khÝch ®­îc sù nç lùc, nhiÖt t×nh ®Ó t¨ng n¨ng suÊt c¸ nh©n còng nh­ cã t×nh tr¹ng û l¹i lÉn nhau trong tæ theo em lªn ®­a thªm hÖ sè b×nh bÇu A, B, C vµo c¨n cø tr¶ l­¬ng cho mçi c«ng nh©n, ngoµi ra trong ph­¬ng ph¸p chia l­¬ng ngµy c«ng – hÖ sè cßn cã h¹n chÕ lµ kh«ng ¸p dông réng r·i cho c«ng nh©n kh«ng lµm viÖc c¶ ngµy, còng nh­ kh«ng thÓ hiÖn chÝnh x¸c thêi gian lµm viÖc trong ngµy bëi v× cã thÓ trong thêi gian ng­êi lao ®éng kh«ng lµm viÖc vÉn ®­îc tÝnh trong ngµy c«ng ®i lµm nªn ch­a ®¶m b¶o ®­îc tÝnh chÝnh x¸c cña tiÒn l­¬ng. V× thÕ Nhµ m¸y lªn ¸p dông c¸ch chia l­¬ng theo giê hÖ sè. Cô thÓ tÝnh nh­ sau: §èi víi c¨n cø ®Ó ph©n lo¹i A, B, C th× cã thÓ tuú theo tÝnh chÊt c«ng viÖc cña tõng tæ mµ ®­a ra. VÝ dô cã thÓ cã nh÷ng tiªu chuÈn nh­ : §¶m b¶o thêi gian lµm viÖc theo quy ®Þnh. Cã s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt. NhiÖt t×nh, tÝch cùc, nghiªm tóc khi lµm viÖc. Thùc hiÖn tèt néi quy lao ®éng kh«ng vi ph¹m kû luËt. Cã tinh thÇn hîp t¸c gióp ®ì nhau trong c«ng viÖc... Sau ®ã tiÕn hµnh b×nh bÇu, ®Ó ph©n lo¹i c«ng nh©n víi hÖ sè t­¬ng øng lµ: Lo¹i A : cã Ha = 1,2 Lo¹i B : cã Hb = 1,0 Lo¹i C : cã Hc = 0,8 TiÕp theo c¸n bé lµm c«ng t¸c chia l­¬ng sÏ tiÕn hµnh c¸c b­íc sau: - TÝnh ®¬n gi¸ cña m¸y j: TLcbj §Gj = Msl Trong ®ã: §Gj : §¬n gi¸ m¸y j. TLcbj : TiÒn l­¬ng cÊp bËc cña c¶ tæ phô tr¸ch m¸y j. Msl : Møc s¶n l­îng cña tæ phô tr¸ch m¸y j. - TiÒn l­¬ng tæ phô tr¸ch m¸y j. TLj = §Gj x Q Trong ®ã : TLj : TiÒn l­¬ng cña c¶ tæ phô tr¸ch m¸y j. Q : S¶n l­îng thùc tÕ cña tæ phô tr¸ch m¸y j. - Chia l­¬ng cho ng­êi lao ®éng trong tæ: B­íc 1: X¸c ®Þnh giê c«ng hÖ sè cña tõng ng­êi. Ghsij = Hcbij x Gttij x Habc Trong ®ã : Ghsij : Giê c«ng hÖ sè cña c«ng nh©n i thuéc tæ phô tr¸ch m¸y j . Hcbij: HÖ sè cÊp bËc c«ng viÖc cña c«ng nh©n i thuéc tæ phô tr¸ch m¸y j Gttij : Sè giê lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n i thuéc tæ phô tr¸ch m¸y j Habc : HÖ sè xÕp lo¹i A, B, C . B­íc 2: X¸c ®Þnh giê c«ng hÖ sè cña c¶ tæ: Trong ®ã : S Ghsj : Tæng giê c«ng hÖ sè ®· quy ®æi cña c¶ tæ. n : Sè c«ng nh©n trong tæ. B­íc 3 : TÝnh tiÒn l­¬ng cho mét giê quy ®æi. TLj TLg = SGhsj B­íc 4: TiÒn l­¬ng mçi ng­êi nhËn ®­îc: TLttij = TLg x Ghsij Trong ®ã : TLttij : TiÒn l­¬ng thùc tÕ c«ng nh©n i thuéc tæ phô tr¸ch m¸y j nhËn ®­îc trong kú. Trë l¹i vÝ dô tÝnh l­¬ng cho c«ng nh©n thuéc tæ phô tr¸ch m¸y cuèn Trung Quèc trong phÇn thùc tr¹ng ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ cña Nhµ m¸y. NÕu cuèi th¸ng cã ®¸nh gi¸ xÕp lo¹i c«ng nh©n nh­ sau: NguyÔn V¨n H¶i lo¹i A Lª Quang Tó lo¹i C. Phan Thu Trµ lo¹i B. Ta cã b¶ng tÝnh l­¬ng cho ba c«ng nh©n theo ph­¬ng ph¸p míi nh­ sau: STT Hä vµ tªn HÖ sè CB Lo¹i Habc Giê lµm viÖc tt Giê hÖ sè L­¬ng nhµ m¸y L­¬ng míi 1 2 3 NguyÔn V¨n H¶i Lª Quang Tó Phan Thu Trµ 2,41 1,9 1,7 Ha = 1,2 Hc = 1,0 Hb = 0,8 192 176 192 555,2 334,4 261,12 1923259 1389907 1356656 2253000 1357052 1059770 Tæng 1150,7 4669822 4669822 TÝnh cô thÓ tiÒn l­¬ng mét giê hÖ sè: 4669822 TLg = = 4058,17 ®ång . 1150,72 VËy nÕu tr¶ l­¬ng cho tõng c¸ nh©n theo ph­¬ng ph¸p nµy sÏ thÊy ®­îc sù t¨ng gi¶m cña tiÒn l­¬ng mµ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc tuú theo th¸i ®é, tinh thÇn, ý thøc tr¸ch nhiÖm vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc trong tõng th¸ng. Tr¸nh ®­îc t­ t­ëng û l¹i lÉn nhau mµ kh«ng cè g¾ng hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh. Tuy nhiªn khi ®­a ra c¸c tiªu chuÈn xÕp lo¹i A,B,C còng nh­ khi b×nh bÇu cÇn ph¶i tham kh¶o ý kiÕn cña c¶ tæ ®Ó tr¸nh sù bÊt b×nh tõ phÝa ng­êi lao ®éng. 4. Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm kho¸n. Víi nh­îc ®iÓm cña h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm kho¸n mµ nhµ m¸y ®ang ¸p dông ®ã lµ: Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c hÖ sè th­ëng theo em lµ nhá ch­a thùc sù khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng. Chia th­ëng ch­a phï hîp. Sö dông ph­¬ng ph¸p ngµy c«ng hÖ sè ®Ó chia l­¬ng th­ëng ch­a ph¶n ¸nh ®­îc chÝnh x¸c thêi gian lµm viÖc thùc tÕ cña ng­êi lao ®éng. §Ó kh¾c phôc nh­îc ®iÓm nµy theo em nhµ m¸y lªn ¸p dông biÖn ph¸p sau: Tr­íc hÕt ®iÒu chØnh l¹i hÖ sè th­ëng theo h­íng. Lo¹i A : Ha = 1,2. Lo¹i B : Hb = 1,0. Lo¹i C : Hc = 0,8. Khi tÝnh giê hÖ sè th­ëng ta kh«ng nªn tÝnh hÖ sè cÊp bËc c«ng viÖc vµo bëi v× nÕu tÝnh vµo sÏ lµm cho ng­êi c«ng nh©n thÊy r»ng viÖc ®­îc lo¹i A hay C sÏ kh«ng mÊy quan träng do sù chªnh lÖch tiÒn th­ëng lín hay nhá chñ yÕu phô thuéc vµo chªnh lÖch cña cÊp bËc c«ng viÖc. Thay viÖc sö dông ph­¬ng ph¸p ngµy c«ng hÖ sè b»ng ph­¬ng ph¸p giê – hÖ sè. Cô thÓ ¸p dông nh­ sau: Tr­íc hÕt lËp b¶ng tæng hîp thêi gian lµm viÖc theo giê cña c«ng nh©n trong th¸ng. TiÕp theo ta chia th­ëng: B­íc 1: TÝnh giê hÖ sè th­ëng cña tõng ng­êi. Ghsti = Habc x Gtti Trong ®ã: Ghsti : Giê c«ng hÖ sè th­ëng cña c«ng nh©n i. Habc : HÖ sè th­ëng cña c«ng nh©n i. Gtti : Sè giê lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n trong th¸ng. B­íc 2: TÝnh tæng giê c«ng hÖ sè th­ëng cña toµn bé c«ng nh©n h­ëng l­¬ng kho¸n. Trong ®ã : S Ghst : Tæng sè giê c«ng hÖ sè th­ëng . n : Sè c«ng nh©n trong ph©n x­ëng h­ëng l­¬ng kho¸n. B­íc 3: TÝnh tiÒn th­ëng cho mét giê c«ng hÖ sè th­ëng. Trong ®ã : T : TiÒn th­ëng cña c¶ ph©n x­ëng trong th¸ng. Tg : TiÒn th­ëng cho mét giê c«ng hÖ sè th­ëng. B­íc 4: TiÒn th­ëng mµ mçi ng­êi nhËn ®­îc. Ti = Tg x Ghsti Trong ®ã : Ti : TiÒn th­ëng ng­êi thø i nhËn ®­îc trong th¸ng. Trë l¹i vÝ dô tÝnh th­ëng cho c«ng nh©n ph©n x­ëng IV. NÕu tÝnh th­ëng theo ph­¬ng ph¸p trªn th× sè tiÒn th­ëng cña mçi ng­êi nh­ sau: STT Hä vµ tªn HÖ sè th­ëng Giê c«ng thùc tÕ Giê c«ng hÖ sè th­ëng TiÒn th­ëng Nhµ m¸y TiÒn th­ëng míi 1 2 3 . . . 29 NguyÔn Kim Thoa Lª Thuý Nga NguyÔn Ngäc TuÊn Ph¹m ThÞ Dung Ha= 1,2 Hb= 1,0 Hb= 1,0 Hc= 0,8 192 192 184 184 230,4 192 184 147,2 144137 144746 175990 124843 165842 138202 132443 102355 Tæng 5536 3985000 3985000 TiÒn th­ëng cho mét giê c«ng hÖ sè th­ëng lµ Tg = 3.985.000 / 5536 = 719,8 ®ång. So víi c¸ch tÝnh tr¶ th­ëng cña nhµ m¸y th× ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝnh trªn ®· gióp ng­êi lao ®éng nh×n nhËn râ h¬n tiÒn th­ëng m×nh nhËn ®­îc, nÕu tr­íc ®©y cã t×nh tr¹ng ng­êi c«ng nh©n cã tay nghÒ cao nh­ng trong th¸ng hoµn thµnh nhiÖm vô kh«ng tèt th× vÉn cã thÓ ®­îc nhËn tiÒn th­ëng cao h¬n ng­êi lµm viÖc tèt ®iÒu nµy ®· ®­îc kh¾c phôc qua c¸ch tÝnh ë trªn. TÝnh l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng sau khi ®· trÝch th­ëng: Nh×n chung c¸ch tÝnh l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng theo ph­¬ng ph¸p giê hÖ sè chØ kh¸c so víi c¸ch tÝnh cña Nhµ m¸y lµ thay ngµy c«ng hÖ sè b»ng viÖc nhµ m¸y theo dâi thèng kª thêi gian lµm viÖc cña c«ng nh©n theo giê ®Ó lµm c¨n cø tr¶ l­¬ng, sau ®ã c¸c b­íc ®­îc thùc hiÖn t­¬ng tù nh­ chia l­¬ng tíi tõng ng­êi lao ®éng trong chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ mµ em võa kiÕn nghÞ ë phÇn trªn. * Ngoµi ra ®èi víi viÖc tr¶ l­¬ng theo thêi gian, vµ tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ ta cßn cã thÓ ¸p dông c¸c c¸ch chia l­¬ng theo h­íng dÉn ë c«ng v¨n Sè 4320/L§TBXH- TL ban hµnh ngµy 29/12/1998. Tuy nhiªn nÕu ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc sö dông theo ®óng tr×nh tù, quy c¸ch sÏ rÊt phøc t¹p vµ tû mû ®ßi hái ng­êi x©y dùng quy chÕ tr¶ l­¬ng võa hiÓu s©u vÒ b¶n chÊt, vai trß, vÞ trÝ cña tõng c«ng viÖc còng nh­ b¶n chÊt tiÒn l­¬ng .Nªn theo em nhµ m¸y cã thÓ ¸p dông ph­¬ng ph¸p chia l­¬ng nh­ ®· tr×nh bµy ë phÇn trªn mµ vÉn ®¶m b¶o ®­îc tÝnh c«ng b»ng vµ cã t¸c dông t¹o ®éng lùc cña tiÒn l­¬ng. III. C¸c kiÕn nghÞ cã liªn quan nh»m hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc tr¶ c«ng . 1. N©ng cao chÊt l­îng lao ®éng vµ tinh gi¶m lao ®éng qu¶n lý: §èi víi c¸n bé qu¶n lý Nhµ m¸y nªn th­êng xuyªn cö ®i häc c¸c líp båi d­ìng, d­íi c¸c h×nh thøc ng¾n h¹n, dµi h¹n hoÆc nhµ m¸y cã thÓ bè trÝ ®Þa ®iÓm vµ mêi gi¸o viªn vÒ dËy. §ång thêi néi dung ®µo t¹o cÇn chó träng bæ sung nh÷ng kiÕn thøc hiÖn ®¹i vÒ c¸c mÆt qu¶n lý kinh tÕ kü thuËt cho phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ. Qua b¶ng c¬ cÊu lao ®éng theo ®é tuæi, nh×n chung ng­êi lao ®éng cã ®é tuæi t­¬ng ®èi cao v× vËy Nhµ m¸y còng cÇn chó träng vµo viÖc ®µo t¹o ®éi ngò c«ng nh©n trÎ kÕ cËn cã tay nghÒ cao, søc khoÎ tèt ®Ó trong t­¬ng lai thay thÕ nh÷ng lao ®éng ®Õn tuæi vÒ h­u, ®¸p øng ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. ViÖc ®µo t¹o vµ båi d­ìng tay nghÒ cho c«ng nh©n nÕu trong tr­êng hîp kh«ng cã kh¶ n¨ng tæ chøc c¸c líp th­êng xuyªn th× t¨ng c­êng h×nh thøc kÌm cÆp t¹i chç. Lµm tèt c«ng t¸c nµy sÏ cã t¸c dông n©ng cao n¨ng xuÊt lao ®éng ë tÊt c¶ c¸c kh©u, c¸c bé phËn vµ cã thÓ sÏ gi¶m ®­îc nhu cÇu tuyÓn lao ®éng tõ ®ã t¨ng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng vµ thu nhËp cho toµn thÓ CBCNV nhµ m¸y. Riªng ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña bé phËn lao ®éng qu¶n lý: hiÖn nay em thÊy míi cã mét sè phßng ban ®­îc trang bÞ m¸y vi tÝnh nh­ng sè l­îng cßn Ýt vµ cßn l¹i chñ yÕu lµ kh«ng cã v× thÕ nhµ m¸y nªn trang bÞ thªm. Cã ®­îc m¸y mãc nµy sÏ hç trî ®¾c lùc cho viÖc qu¶n lý nhanh gän còng nh­ mçi ng­èi cã thÓ ®¶m nhËn khèi l­îng c«ng viÖc lín h¬n, trªn c¬ së ®ã xem xÐt tinh gi¶m lao ®éng qu¶n lý tiÕt kiÖm chi phÝ tiÒn l­¬ng. 2. Kû luËt lao ®éng. §èi víi bÊt cø c¬ së s¶n xuÊt nµo còng ®ßi hái ng­êi lao ®éng ph¶i thùc hiÖn nghiªm chØnh kû luËt lao ®éng. §Æc biÖt Nhµ m¸y s¶n xuÊt theo d©y truyÒn lµ chñ yÕu lªn vÊn ®Ò nµy ®ßi hái ®­îc ®Æt lªn hµng ®Çu. §èi víi tõng c«ng nh©n, tæ ph¶i t¨ng c­êng h¬n n÷a kû luËt lao ®éng, biÕn nã thµnh sù tù gi¸c chÊp hµnh cña ng­êi lao ®éng.Trong qu¸ tr×nh xem xÐt, theo dâi viÖc thùc hiÖn kû luËt nÕu ph¸t hiÖn vi ph¹m cÇn cã biÖn ph¸p nh¾c nhë vµ xö lý kÞp thêi, tr¸nh hiÖn t­îng t¸i ph¹m vµ h¹n chÕ ®­îc thiÖt h¹i. 3. Tæ chøc chØ ®¹o s¶n xuÊt: C¸c cÊp qu¶n lý ph¶i lu«n cè g¾ng trong viÖc t×m ra h­íng ®i míi, ®óng ®¾n. C¶i tiÕn c¸ch qu¶n lý, tæ chøc trong mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, t¹o ®iÒu kiÖn h¬n n÷a cho mäi ®¬n vÞ cÊp d­íi ph¸t huy tÝnh s¸ng t¹o. Duy tr× th­êng xuyªn c«ng t¸c b¸o c¸o c¸c ®éi, x­ëng víi Nhµ m¸y. Thùc hiÖn quy ®Þnh qu¶n lý chÊt l­îng cña Nhµ m¸y. Phßng KCS kiÓm tra gi¸m s¸t chÆt chÏ nghiÖm thu chÊt l­îng s¶n phÈm ngay ë n¬i lµm viÖc. §Ó chØ ®¹o s¶n xuÊt tèt nhµ m¸y cÇn lªn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cô thÓ trong tõng giai ®o¹n. Sau khi cã kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cô thÓ nhµ m¸y ph¶i qu¶n lý gi¸m s¸t thêi gian lao ®éng cña c«ng nh©n trong tõng bé phËn s¶n xuÊt, ®Ó cã kÕ ho¹ch c©n ®èi sè l­îng c«ng nh©n ®¶m b¶o tiÕt kiÖm lao ®éng sèng. Trªn ®©y lµ mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ cña em nh»m n¨ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c h×nh th­c tr¶ l­¬ng ®ang ¸p dông t¹i Nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long. KÕt luËn: Sau h¬n ba n¨m häc tËp vµ nghiªn cøu t¹i tr­êng Kinh tÕ quèc d©n em ®­îc c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o trang bÞ cho nhiÒu kiÕn thøc rÊt bæ Ých ®Æc biÖt vÒ chuyªn ngµnh qu¶n trÞ nh©n lùc trong ®ã cã vÊn ®Ò tiÒn l­¬ng ®· gióp em cã ®­îc c¬ së lý luËn v÷ng ch¾c ®Ó ph©n tÝch ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng cña c¸c tæ chøc nãi chung vµ nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long nãi riªng. Qua t×m hiÓu thùc tÕ ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng t¹i Nhµ m¸y ®ång thêi ®­îc sù gîi ý cña cña c¸n bé, gi¸o viªn h­íng dÉn em ®­a ra mét sè biÖn ph¸p hoµn thiÖn ph­¬ng ph¸p tr¶ l­¬ng theo thêi gian, s¶n phÈm tËp thÓ, s¶n phÈm kho¸n. Ngoµi ra cã mét sè kiÕn nghÞ kh¸c nh­: n©ng cao chÊt l­îng ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn, tinh gi¶m lao ®éng qu¶n lý, t¨ng c­êng kû luËt lao ®éng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña Nhµ m¸y. Trªn ®©y lµ mét vµi ý kiÕn riªng cña em ®­a ra, tuy nhiªn nh÷ng ý kiÕn nµy cßn dùa trªn c¬ së lý thuyÕt mµ em häc nªn sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ. Em mong r»ng sÏ nhËn ®­îc nhiÒu ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« ®Ó bµi viÕt cã ý nghÜa h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Hµ néi, ngµy 28 th¸ng 4 n¨m 2003 Sinh viªn thùc hiÖn: Ph¹m ThÞ Thanh Nhµn Danh môc tµi liÖu tham kh¶o. 1. §æi míi c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ë n­íc ta – PGS.TS Tèng V¨n §­êng –NXB chÝnh trÞ quèc gia 1995. 2. Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ nh©n lùc – PGS.TS Ph¹m §øc Thµnh. 3. Key David HRM – 1996. 4. Ph©n phèi thu nhËp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng – Mai Ngäc C­êng, §ç §øc B×nh. 5. T×m hiÓu chÕ ®é tiÒn l­¬ng míi – NXB ChÝnh trÞ quèc gia – Hµ Néi 1993. 6. Qu¶n trÞ nh©n sù – NguyÔn H÷u Th©n. 7. T¹p chÝ th«ng tin thÞ tr­êng lao ®éng “Mét vµi ý kiÕn vÒ vÊn ®Ò tr¶ c«ng lao ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng” sè 5/2002. 8. C¸c tµi liÖu cã liªn quan cña Nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long. 9. Mét sè luËn v¨n kho¸ 40. 10. Mét sè v¨n b¶n quy ®Þnh vÒ tiÒn l­¬ng cña Nhµ n­íc. Môc lôc Trang Lêi nãi ®Çu: 1 Ch­¬ngI: c¬ së Lý luËn vÒ tiÒn l­¬ng,tiÒn c«ng I. TiÒn l­¬ng: 3 1. Kh¸i niÖm tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng: 3 1.1. Kh¸i niÖm tiÒn l­¬ng: 3 1.2. Kh¸i niÖm tiÒn c«ng: 3 2. Kh¸i niÖm tiÒn l­¬ng tèi thiÓu: 3 2.1. TiÒn l­¬ng tèi thiÓu: 3 2.2. TiÒn l­¬ng tèi thiÓu ¸p dông trong doanh nghiÖp Nhµ n­íc. 4 3. Vai trß cña tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng. 4 3.1. Vai trß cña tiÒn l­¬ng,tiÒn c«ng ®èi víi ng­êi lao ®éng: 4 3.2. Vai trß cña tiÒn l­¬ng ®èi víi doanh nghiÖp: 5 4. C¸c nguyªn t¾c, yªu cÇu cña tr¶ l­¬ng, c«ng trong doanh nghiÖp: 5 4.1. Tr¶ l­¬ng ngang nhau cho c«ng viÖc cã gi¸ trÞ nh­ nhau: 5 4.2. §¶m b¶o tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng nhanh h¬n tèc dé t¨ng tiÒn l­¬ng: 6 4.3. §¶m b¶o duy tr× nh©n viªn giái vµ thu hót nh©n viªn: 6 II. C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng, tr¶ c«ng. 6 1. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian: 6 1.1. Kh¸i niÖm tr¶ l­¬ng theo thêi gian: 6 1.2. §èi t­îng ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian: 7 1.3. ¦u ®iÓm, nh­îc ®iÓm cña h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian: 7 1.4. C¸c d¹ng (chÕ ®é) tr¶ l­¬ng theo thêi gian: 7 1.4.1. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n: 7 1.4.2. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo thêi gian cã th­ëng: 9 1.5. Mét sè ®iÒu kiÖn tr¶ l­¬ng theo thêi gian cã hiÖu qu¶: 9 2. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm: 10 2.1. Kh¸i niÖm tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm: 10 2.2. ¦u ®iÓm, nh­îc ®iÓm cña h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm: 10 2.3. C¸c ®iÒu kiÖn cÇn ®¶m b¶o khi sö dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm: 11 2.4. C¸c chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm: 11 2.4.1. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n: 11 2.4.2. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ: 11 2.4.3. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp: 15 2.4.4. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm kho¸n: 16 2.4.5. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cã th­ëng: 17 2.4.6. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm lòy tiÕn: 18 Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng,tr¶ c«ng t¹i Nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long I. §Æc ®iÓm chung cña Nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long: 21 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn Nhµ m¸y: 21 1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh Nhµ m¸y: 21 1.2. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn Nhµ m¸y: 21 2. §Æc ®iÓm cña hÖ thèng tæ chøc bé m¸y qu¶n lý: 23 3. T×nh h×nh ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cña Nhµ m¸y: 29 4.1. §Æc ®iÓm vÒ s¶n phÈm vµ s¶n xuÊt kinh doanh: 29 4.2. §Æc ®iÓm vÒ nguyªn vËt liÖu: 30 4.3. §Æc ®iÓm vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ: 31 4.4. Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt thuèc l¸: 33 5. §Æc ®iÓm vÒ lao ®éng cña Nhµ m¸y: 36 6. KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña Nhµ m¸y: 40 II. Thùc tr¹ng ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng tr¶ c«ng t¹i Nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long: 41 1. Quy chÕ tr¶ l­¬ng t¹i Nhµ m¸y: 41 2. Sù h×nh thµnh quü l­¬ng: 42 3. C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng, tr¶ c«ng ¸p dông t¹i Nhµ m¸y: 43 3.1. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian: 43 3.2. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm: 47 3.2.1. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n: 47 3.2.2. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ: 49 3.2.3H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm kho¸n: 53 3.3. C¸c ®iÒu kiÖn cña tr¶ c«ng theo s¶n phÈm: 60 3.3.1. C«ng t¸c ®Þnh møc cña Nhµ m¸y: 60 3.3.2. Tæ chøc phôc vô n¬i lµm viÖc: 65 3.3.3. Thèng kª, nghiÖm thu chÊt l­îng s¶n phÈm: 65 3.3.4. ý thøc tr¸ch nhiÖm cña ng­êi lao ®éng: 66 4. Mét sè kÕt qu¶ ®¹t ®­îc vµ nh÷ng h¹n chÕ cßn tån t¹i trong viÖc ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¶ c«ng t¹i Nhµ m¸y: 66 Ch­¬ng III: mét sè KiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng, tr¶ c«ng t¹i nhµ m¸y thuèc l¸ th¨ng long. I. Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian: 68 1. Ph©n c«ng bè trÝ l¹i mét sè vÞ trÝ lµm viÖc cña lao ®éng qu¶n lý: 68 2. Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian: 73 II. Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm: 75 1. Hoµn thiÖn c«ng t¸c ®Þnh møc lao ®éng: 75 2. Hoµn thiÖn tæ chøc phôc vô n¬i lµm viÖc, bè trÝ lµm viÖc vµ nghiÖm thu s¶n phÈm: 76 3. Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ: 77 4. Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm kho¸n: 80 III. C¸c kiÕn nghÞ cã liªn quan nh»m hoµn thiÖn C¸c h×nh thøc tr¶ c«ng . 83 1. N©ng cao chÊt l­îng lao ®éng vµ tinh gi¶m lao ®éng qu¶n lý: 83 2. Kû luËt lao ®éng: 84 3. Tæ chøc chØ ®¹o s¶n xuÊt: 84 KÕt luËn: 85