Luận văn Một số giải pháp nhằm mở rộng thị trường xuất khẩu và thúc đẩy hoạt động xuất khẩu của Tổng công ty Rau quả Việt Nam

t l­îng mÆt hµng rau qu¶: Nh×n chung chÊt l­îng mÆt hµng rau qu¶ ngµy mét t¨ng. §iÒu nµy cã thÓ ®­îc gi¶i thÝch do cã sù ®Çu t­ vµo c«ng nghÖ chÕ biÕn lµm cho gi¸ trÞ s¶n phÈm ngµnh c«ng nghÖ ngµy cµng cao, chÊt l­îng ngµy cµng ®­îc ®¶m b¶o víi ®óng b¶n chÊt tù nhiªn cña s¶n phÈm, c«ng nghÖ b¶o qu¶n gióp tuæi thä, thêi h¹n tiªu dïng cña s¶n phÈm ngµnh c«ng nghiÖp dµi h¬n. Ngoµi ra viÖc ®Çu t­ nghiªn cøu ngay tõ kh©u ®Çu ®ã lµ chän, xö lý lai t¹o c¸c gièng c©y lµm cho n¨ng suÊt, chÊt l­îng cña nguyªn liÖu còng ®­îc ®¶m b¶o ®¸ng kÓ. T×nh h×nh gi¸ c¶: Víi mÆt hµng rau qu¶ gi¸ c¶ phô thuéc vµo chÊt l­îng s¶n phÈm thÞ hiÕu vµ cung cÇu trªn thÞ tr­êng. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y gi¸ c¶ mÆt hµng rau qu¶ cã xu h­íng t¨ng chót Ýt do cã sù chuyÓn ®æi vÒ c¬ c©ó mÆt hµng tõ chç t­¬i chiÕm xu thÕ nay tû träng s¶n phÈm ®· qua chÕ biÕn ®ang ®­îc n©ng cao cïng víi viÖc n©ng cao gi¸ trÞ cu¶ s¶n phÈm th× gi¸ c¶ còng t¨ng theo. C¸c n­íc xuÊt nhËp khÈu chÝnh. Tuú theo ®iÒu kiÖn tù nhiªn cña mçi quèc gia mµ hä cã ­u thÕ vÒ s¶n xuÊt tõng lo¹i mÆt hµng cã nh÷ng n­íc do ®iÒu kiÖn tù nhiªn thuËn lîi hä s¶n xuÊt ®­îc nhiÒu rau qu¶ vµ trë thµnh n­íc xuÊt khÈu, ng­îc l¹i cã nh÷ng n­íc do ®iÒu kiÖn tù nhiªn kh«ng ­u ®·i hoÆc v× lý do kh¸c mµ kh«ng thÓ s¶n xuÊt ®ñ rau qu¶ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng vµ trë thµnh ng­êi nhËp khÈu. ThÞ tr­êng nhËp khÈu chÝnh. C¸c n­íc SNG lµ thÞ tr­êng cã nhu cÇu lín vÒ sè l­îng, yªu cÇu vÒ thµnh phÈm l¹i kh«ng qu¸ kh¾t khe nh­ c¸c n­íc T©y ¢u. §©y vÉn lµ thÞ tr­êng truyÒn thèng vÒ mÆt hµng rau qu¶. Chóng ta tham gia vµo thÞ tr­êng nµy chñ yÕu lµ ®Ó thùc hiÖn tr¶ nî theo nghÞ ®Þnh th­ gi÷a hai chÝnh phñ. C¸c n­íc EU lµ thÞ tr­êng cã thÞ hiÕu cao, ®êi sèng kinh tÕ ph¸t triÓn ®ßi hái mÆt hµng rau qu¶ ph¶i ®¶m b¶o vÒ chÊt l­îng, phong phó vÒ chñng lo¹i. C¸c thÞ tr­êng kh¸c ( Trung §«ng, Nam Mü, T©y ¸, B¾c Phi, §«ng Nam ¸..) C¸c thÞ tr­êng nµy so víi c¸c thÞ tr­êng trªn cã kim ng¹ch kh«ng nhá, yªu cÇu l¹i kh«ng qu¸ kh¾t khe nh­ng ph¶i ®¶m b¶o c¸c yÕu tè mang b¶n s¾c cña hä. C¸c N­íc xuÊt khÈu chÝnh. Trung Quèc lµ n­íc xuÊt khÈu rau qu¶ lín nhÊt thÕ giíi víi s¶n phÈm chñ lùc lµ: Quýt, ®µo, døa, lª, vµ thÞ tr­êng chÝnh lµ NhËt B¶n, Mü, EU, §øc,.. C¸c N­íc ë khu vùc §«ng Nam ¸, Ch©u Mü La Tinh . .. . 1.2. Kh¶ n¨ng biÕn ®éng cña thÞ tr­êng rau qu¶ thÕ giíi trong thêi gian tíi. Cung - CÇu. Cïng víi sù ®a d¹ng vÒ s¶n xuÊt, xuÊt khÈu rau qu¶ th× thÞ tr­êng rau qu¶ ThÕ giíi ngµy cµng ®­îc më réng do xu h­íng khu vùc ho¸ vµ toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ ThÕ giíi t¹o nªn. §êi sèng kinh tÕ ThÕ giíi nãi chung ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn vµ nhu cÇu cña loµi ng­êi ngµy cµng cao lµm xuÊt hiÖn, gia t¨ng c¶ vÒ sè l­îng lÉn quy m« cña nhµ cung øng. Ta cã thÓ ph©n tÝch qua t×nh h×nh cung cÇu cña mÆt hµng rau qu¶ lín nhÊt ThÕ giíi trong n¨m qua nh­ sau: Trung Quèc lµ n­íc xuÊt khÈu rau qu¶ lín nhÊt ThÕ giíi. Trong n¨m 2000/2002 xuÊt khÈu quýt ®ãng hép cña n­íc nµy t¨ng 13,5% so víi n¨m 1998/1999. NhËt B¶n lµ n­íc nhËp khÈu chÝnh víi møc t¨ng 44,2%. XuÊt khÈu sang Mü thÞ tr­êng lín thø hai ®èi víi quýt ®ãng hép t¨ng 9%. Trong khi ®ã t¨ng tr­ëng cña mÆt hµng nµy sang EU chËm l¹i, trong ®ã xuÊt khÈu sang Anh t¨ng 70,2%. Trong n¨m 2000/2002 xuÊt khÈu døa ®ãng hép ®· t¨ng gÊp ®«i sang §øc, Mü t¨ng 3lÇn, Anh t¨ng 46%, Hµ Lan 75%, Hång K«ng 46%, c¸c V­¬ng Quèc ¶ RËp thèng nhÊt 47%. B¶ng 18: Sè liÖu vÒ xuÊt khÈu hoa qu¶ ®ãng hép cña Trung Quèc (§VT: Ngh×n TÊn) MÆt hµng N¨m 1997/1998 N¨m 1998/1999 N¨m 2000/2002 Quýt (48/11ounce) 5.349,6 6.629,8 7.524,2 §µo (29/21/23/) 1.859,3 1.656,1 1.661,6 Døa (24/25) 766,5 1.441,1 3.883,9 Lª (24/21/25) 207,9 327,1 167,2 ( Theo nguån: T¹p chÝ TM 9/2002) ThÞ tr­êng hoa qu¶ ®ãng hép cña ThÕ giíi: Theo sè liÖu cña Bé n«ng nghiÖp Mü, trong nh÷ng n¨m 2000/2002, s¶n xuÊt ®µo ®ãng hép t¹i EU sÏ t¨ng 18% so víi n¨m tr­íc ®¹t 608,400 tÊn. T¹i Hy L¹p n­íc s¶n xuÊt ®µo ®ãng hép lín nhÊt thÕ giíi ®¹t 360.000 tÊn t¨ng 25%, Mü ­íc ®¹t 362.000 tÊn. Tuy nhiªn, xuÊt khÈu ®µo ®ãng hép thÕ giíi n¨m 2000/2002 gi¶m 3% ®¹t 498.800 tÊn do EU thiÕu nguån chÕ biÕn vµ gi¸ thµnh phÈm cao. S¶n xuÊt hoa qu¶ tæng hîp ®ãng hép ( ®µo, m¬, lª) t¹i EU n¨m 2000/2002 gi¶m 3% cßn 96.600 tÊn, xuÊt khÈu gi¶m cßn 88.500 tÊn. S¶n xuÊt t¹i Nam b¸n cÇu trong n¨m 1998/1999 ®· t¨ng 8% ®¹t 75.500 tÊn tuy nhiªn xuÊt khÈu gi¶m 14% cßn 53.500 tÊn. S¶n xuÊt lª ®ãng hép ThÕ giíi n¨m 1998/1999 ®¹t 193.400 tÊn theo dù b¸o s¶n xuÊt mÆt hµng n¨m 2002/2003 t¹i B¾c B¸n CÇu gi¶m 15% cßn kho¶ng 107.400 tÊn. N¨m 2000/2002 xuÊt khÈu lª ®ãng hép cña ITALIA gi¶m 7% cßn 40.000 tÊn, xuÊt khÈu cña T©y Ban Nha vµ Ph¸p t¨ng øng 9% vµ 66%. S¶n xuÊt m¬ ®ãng hép thÕ giíi n¨m 1998/1999 gi¶m 6% ®¹t 67.200 tÊn. Dù b¸o trong n¨m 2002/2003 s¶n xuÊt m¬ t¹i Hy L¹p sÏ t¨ng 90% (15.600 tÊn) xuÊt khÈu m¬ t¹i B¾c B¸n CÇu s· t¨ng 28% ( ®¹t 24.000 tÊn). B¶ng 19: XuÊt khÈu m¬ vµ lª ®ãng hép cña ThÕ giíi §¬n vÞ: 1000 tÊn Khu vùc MÆt hµng 97/98 99/2000 2001/2002 B¾c b¸n cÇu §µo 383,8 382,3 457,1 M¬ 18,3 18,8 24,0 Lª 57,6 57,0 57,0 §å hép tæng hîp 84,4 89,5 88,0 Nam b¸n cÇu §µo 124,2 116,5 M¬ 30,8 38,8 Lª 58.0 48,0 §å hép tæng hîp 62,2 53,5 (Nguån: T¹p chÝ Ngo¹i th­¬ng th¸ng 9/2002) Qua mét sè ®iÓm ph©n tÝch trªn ta thÊy thÞ tr­êng rau qu¶ ngµy cµng ®­îc më réng, c¬ cÊu xuÊt khÈu rau qu¶ ngµy cµng cã nh÷ng thay ®æi lín vÒ chñng lo¹i, c¬ cÊu s¶n phÈm tõ chç mÆt hµng rau qu¶ t­¬i chiÕm ­u thÕ sang rau qu¶ ngµy cµng chiÕm tû träng lín. Tû träng xuÊt khÈu rau qu¶ chÕ biÕn ngµy cµng t¨ng trong kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ThÕ giíi nãi chung vµ cña c¸c quèc gia nãi riªng. Do s¶n xuÊt rau qu¶ lµ s¶n phÈm mang tÝnh thêi vô, ®Æc ®iÓm dÔ biÕn chÊt cña rau qu¶ cho nªn ®Ó gi÷ ®­îc ®é t­¬i ngon, tinh chÊt cña rau qu¶, ®¶m b¶o cho viÖc xuÊt khÈu quanh n¨m th× lµm tèt c«ng t¸c b¶o qu¶n, rau qu¶ chÕ biÕn nh­ rau qu¶ ®«ng l¹nh, rau qu¶ hép, rau qu¶ sÊy muèi... lµ mét ph­¬ng ph¸p b¶o qu¶n tèt nhÊt mÆc dï chØ trong thêi gian ng¾n vµ rau qu¶ chÕ biÕn trë thµnh mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña mçi quèc gia nãi riªng vµ cña ThÕ giíi nãi chung. 2. ®Þnh h­íng thÞ tr­êng vµ kinh doanh xuÊt khÈu rau qu¶ cña viÖt nam. §Ó t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu vµ n©ng cao uy tÝn cña hµng ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng Quèc tÕ, ®Þnh h­íng quan träng ®èi víi s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng rau qu¶ ViÖt Nam lµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm ®­a s¶n phÈm ®­a c¸c c¬ së chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu g¾n liÒn víi vïng nguyªn liÖu h×nh thµnh c¸c vïng s¶n xuÊt chuyªn canh xuÊt khÈu ... Theo ®Þnh gi¸ cña c¸c nhµ chuyªn m«n th× thÞ tr­êng tiªu thô mÆt hµng rau qu¶ cã tiÒm n¨ng rÊt lín. §Ó ®Èy m¹nh sè l­îng còng nh­ kim ng¹ch xuÊt khÈu mÆt hµng rau qu¶ cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p x©m nhËp thÞ tr­êng phï hîp víi t×nh h×nh thÞ tr­êng hiÖn nay. Tr­íc hÕt t¨ng c­êng mèi quan hÖ th­¬ng m¹i gi÷a c¸c n­íc ASEAN, tiÕp tôc ®Èy m¹nh bu«n b¸n víi c¸c n­íc thuéc Liªn X« cò duy tr× thÞ phÇn ë c¸c thÞ tr­êng NhËt, EU, tiÕp tôc x©m nhËp s©u h¬n n÷a vÒ thÞ tr­êng nµy vµ më réng quan hÖ víi c¸c thÞ tr­êng ch©u mü , ch©u phi... 2.1 Thùc tr¹ng cña ngµnh s¶n xuÊt rau qu¶ n­íc ta. 2.1.1. VÒ rau. Theo thèng kª 1995 c¶ n­íc cã 377.000 ha rau víi s¶n l­îng 5,6 triÖu tÊn (n¨ng suÊt trung b×nh kho¶ng 15 tÊn/ha); §Êt chuyªn canh rau ®­îc bè trÝ tËp trung kho¶ng 113.000 ha, ë c¸c vïng ven thµnh phè, thÞ x· vµ khu c«ng nghiÖp lín. Vïng ®Êt trång rau lu©n canh vµ xen canh (trång víi c©y l­¬ng thùc vµ c©y c«ng nghiÖp dµi ngµy) cã diÖn tÝch 264.000 ha. Rau n­íc ta phong phó vÒ chñng lo¹i (cã 70 lo¹i c©y chñ yÕu) ®Æc biÖt lµ rau vô ®«ng; §©y lµ mét thÕ m¹nh cña ViÖt Nam so víi c¸c n­íc trong khu vùc §«ng Nam ¸. C¸c lo¹i c©y trång chñ yÕu lµ: c¶i b¾p, xu hµo, cµ chua, d­a chuét, ít, hµnh t©y, nÊm ... Tuy nhiªn, do gièng ch­a ®­îc tuyÓn chän vµ quy tr×nh canh t¸c l¹c hËu nªn chÊt l­îng rau kh«ng cao, s¶n l­îng cßn nhá vµ ph©n t¸n, n¨ng suÊt thÊp, thua kÐm nhiÒu so víi c¸c n­íc, phÇn lín kh«ng ®ñ tiªu chuÈn xuÊt khÈu t­¬i vµ chÕ biÕn c«ng nghiÖp. 2.1.2. VÒ qu¶. N¨m 1997 c¶ n­íc cã 425.000 ha, s¶n l­îng kho¶ng 3,8 triÖu tÊn (n¨ng suÊt b×nh qu©n cña c¶ n­íc 9 tÊn/ha); PhÇn lín quy m« diÖn tÝch v­ên t¹p, quy m« hé gia ®×nh (trung b×nh 0,5 - 2 ha/hé; Mé sè rÊt Ýt cã diÖn tÝch ®¹t 5 - 10 ha/hé). Vïng trång qu¶ tËp trung cßn rÊt Ýt míi ®¹t 70.000 ha (chiÕm 16%). PhÇn lín diÖn tÝch trång c©y ¨n qu¶ n»m ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long (60%). Nh÷ng lo¹i c©y ¨n qu¶ chñ yÕu lµ døa, chuèi, c¸c lo¹i qu¶ cã mói, xoµi, v¶i thiÒu, nh·n, thanh long, ch«m ch«m... hÇu hÕt c¸c c©y ¨n qu¶ cña ta hiÖn nay, cã n¨ng suÊt thÊp vµ kh«ng æn ®Þnh, b×nh qu©n 10 tÊn/ha: Trong ®ã chuèi 15 -16 tÊn/ha, døa 7 - 12 tÊn/ha, xoµi 8 - 12 tÊn/ha. Mét sè gièng c©y ¨n qu¶ bÞ tho¸i ho¸ nghiªm träng, chÊt l­îng: thÊp qu¶ nhá, nhiÒu h¹t, mÉu m· xÊu, bÞ nhiÔm bÖnh (nh­ bÖnh vµng l¸, bÖnh s©u ®Çu, ruåi ®ôc qu¶...). §· h×nh thµnh mét sè vïng chuyªn canh nh­ xoµi c¸t Hoµ Léc ë TiÒn Giang, thanh long ë B×nh ThuËn, v¶i thiÒu ë B¾c Giang, døa ë TiÒn Giang, Long An, Kiªn Giang... nh­ng khèi l­îng hµng ho¸ ch­a lín. 2.1.3. Hoa vµ c©y c¶nh: DiÖn tÝch trång hoa ­íc ®¹t 1.600 ha, chiÕm 0,02% ®Êt n«ng nghiÖp. S¶n l­îng hoa ­íc ®¹t 0,3 tû cµnh. C¸c tØnh cã diÖn tÝch trång hoa lín lµ Hµ Néi: 500 ha, H¶i Phßng 320 ha, TP. Hå ChÝ Minh 200 ha, §µ l¹i 75 ha, c¸c lo¹i hoa chñ yÕu lµ: hång, cóc, lay¬n, phong lan... HiÖn nay hoa vµ c©y c¶nh ®Ó tiªu thô néi ®Þa lµ chÝnh, xuÊt khÈu kh«ng ®¸ng kÓ 9nawm 1997 xuÊt khÈu kho¶ng 5 triÖu USD) nguyªn nh©n do kü thuËt nh©n gièng, kü thuËt canh t¸c cßn l¹c hËu (chñ yÕu dùa vµ kinh nghiÖm) nªn chÊt l­îng, n¨ng suÊt thÊp, chñng lo¹i ®¬n gi¶n. 2.2. ChÕ biÕn vµ b¶o qu¶n. HiÖn nay viÖc thu h¸i, lùa chän, b¶o qu¶n vÉn tiÕn hµnh thñ c«ng lµ chÝnh, tû lÖ tæn thÊt sau thu ho¹ch lªn tíi 20 - 25%, c«ng nghÖ b¶o vµ ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn cßn thiÕu vµ l¹c hËu, chÊt l­îng thÊp, gi¸ thµnh cao, s¶n phÈm ch­a cã søc c¹nh tranh trong xuÊt khÈu. Tû lÖ chÕ biÕn rau qu¶ chiÕm kho¶ng 5-7%, trong ®ã cã kho¶ng 60 nhµ m¸y vµ x­ëng víi tæng c«ng suÊt kho¶ng 150.000 tÊn/n¨m. Nh­ng phÇn lín c«ng nghÖ, thiÕt bÞ l¹c hËu, kh«ng ®ång bé, chÊt l­îng s¶n phÈm thÊp, ch­a cã søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Ngoµi ra, cßn cã c¸c x­ëng chÕ biÕn thñ c«ng cña nh©n d©n víi quy m« nhá vµ chÊt l­îng kÐm. C«ng nghiÖp bao b×, ®ãng gãi cña n­íc ta ch­a hoµn chØnh: Nh×n chung, s¶n phÈm cßn nghÌo nµn, h×nh thøc kh«ng ®Ñp, chñng lo¹i ®¬n ®iÖu, gi¸ thµnh cao. 2.3. Tiªu thô. HiÖn nay, s¶n l­îng b×nh qu©n ®Çu ng­êi vÒ rau qu¶ cña ta cßn thÊp: - Rau: 60 - 65 kg/n¨m. - Qu¶: 55- 60 kg/n¨m. Víi møc t¨ng tr­ëng kinh tÕ 5 -10%/n¨m; møc tiªu thô b×nh qu©n t¨ng 10%/n¨m th× vµo kho¶ng n¨m 2010 dù ®o¸n s¶n l­îng tiªu thô b×nh qu©n ®Çu ng­êi sÏ ®¹t kho¶ng 80-90 kg/rau/n¨m, 60-70 kg/qu¶/n¨m. §êi sèng cña nh©n d©n sÏ kh«ng ngõng ®­îc c¶i thiÖn, do vËy nhu cÇu vÒ rau qu¶ cã chÊt l­îng cao ngµy cµng t¨ng. Vµi n¨m gÇn ®©y mét sè hoa qu¶ nh­ t¸o, lª, cam, nho tõ Trung Quèc, Mü, Newzealand vµ Nam Phi... ®· vµo thÞ tr­êng ViÖt Nam (­íc tÝnh kho¶ng 12-15 triÖu USD/n¨m). L­îng rau qu¶ xuÊt khÈu cßn rÊt Ýt: N¨m 1997 míi xuÊt khÈu ®­îc 38.000 tÊn qu¶ (chiÕm 1,3& s¶n l­îng hiÖn cã) ë d¹ng t­¬i vµ chÕ biÕn. Nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu lµ døa hép, d­a chuét hép, v¶i nh·n sÊy kh«, thanh long t­¬i... ThÞ tr­êng xuÊt khÈu rau qu¶ kho¶ng 40 n­íc (nh­ng s¶n l­îng nhá vµ kh«ng æn ®Þnh) nh­ Trung Quèc, óc, Singapore, §µi Loan, Hµn Quèc, Mü... 2.4. §¸nh gi¸ chung. - Ch­a cã quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh rau qu¶. Ch­a ®iÒu tra kh¶o s¸t toµn bé diÖn tÝch cho c¶ n­íc vµ tõng vïng sinh th¸i ®èi víi ngµnh rau, hoa qu¶ n­íc ta. - Gièng rau qu¶ ®ang sö dông hÇu hÕt lµ c¸c gièng ®Þa ph­¬ng, ®· tho¸i ho¸ quy tr×nh canh t¸c kh«ng hîp lý, n¨ng suÊt thÊp, chÊt l­îng kÐm, s©u bÖnh nhiÒu. S¶n xuÊt ph©n t¸n, gi¸ thµnh cao ch­a t¹o ®­îc l­îng s¶n phÈm hµng ho¸ lín, kh«ng thuËn lîi cho chÕ biÕn c«ng nghiÖp vµ xuÊt khÈu. - §Çu t­ cho nghiªn cøu khoa häc (chän gièng, nh©n gièng...) vµ øng dông tiÕn bé kü thuËt, chuyÓn giao c«ng nghÖ trong trång trät cßn qu¸ Ýt. Ho¹t ®éng khuyÕn n«ng cßn yÕu; HÖ thèng qu¶n lý cung cÊp gièng c©y trång cho n«ng d©n ch­a hoµn chØnh, thiÕu ®ång bé, ch­a ®­îc quan t©m ®Çy ®ñ. - Tr×nh ®é c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ chÕ biÕn l¹c hËu; C¬ së h¹ tÇng cßn yÕu vµ thiÕu, vËn chuyÓn l­u th«ng trong n­íc ch­a kÞp thêi, g©y l·ng phÝ lín. S¶n phÈm, bao b× cßn ®¬n ®iÖu, nghÌo nµn, gi¸ thµnh cao ch­a ®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng, nhÊt lµ thÞ tr­êng xuÊt khÈu. - Ch­a t×m kiÕm vµ t¹o ®­îc thÞ tr­êng xuÊt khÈu æn ®Þnh. - Ch­a cã hÖ thèng chÝnh s¸ch hîp lý, ®ång bvé, ch­a lång ghÐp ®­îc c¸c ch­¬ng tr×nh ®Ó khuyÕn khÝch ®Çu t­ ph¸t triÓn vµ tËn dông nguån vèn trong vµ n­íc ngoµi. 2.5. Ph­¬ng h­íng môc tiªu. §¸p øng nhu cÇu rau hoa qu¶ cã chÊt l­îng cao cho tiªu dïng trong n­íc nhÊt lµ c¸c vïng d©n c­ tËp trung (®« thÞ, khu c«ng nghiÖp...) vµ xuÊt khÈu. PhÊn ®Êu ®¹t møc tiªu thô b×nh qu©n ®Çu ng­êi 85kg rau/n¨m vµ 65kg qu¶/n¨m. Kim ng¹ch xuÊt khÈu 1,1 tû USD vµo n¨m 2010. Tæng diÖn tÝch trång rau hoa qu¶: 1,31 triÖu ha, Trong ®ã: B¶ng 20: DiÖn tÝch vµ s¶n l­îng trång c©y ¨n qu¶ Lo¹i c©y trång N¨ng suÊt (T/ha) C©y trång hiÖn cã ph¶i c¶i t¹o C©y trång míi Tæng céng DiÖn tÝch (ngµn ha) S¶n l­îng (ngµn tÊn) DiÖn tÝch (ngµn ha) S¶n l­îng (ngµn tÊn) DiÖn tÝch (ngµn ha) S¶n l­îng (ngµn tÊn) Rau 20 377,0 7.540,0 173,0 3.460,0 550,0 11.000,0 Qu¶ 12 425,0 5.100,0 325,0 3.900,0 750,0 9.000,0 Hoa 1,60 0,3 tû cµnh 8,40 3,2 tû cµnh 10,0 3,5 tû cµnh Céng 803,60 12.640,0 vµ 0,3 tû cµnh 506,40 7.360,0 vµ 3,2 tû cµnh 1.310,0 20.000,0 vµ 3,5 tû cµnh - Tæng s¶n l­îng rau qu¶ s¶n xuÊt ®¹t 20 triÖu tÊn, tæn thÊt sau thu ho¹ch 15% (t­¬ng ®­¬ng 3 triÖu tÊn), s¶n l­îng tiªu thô thùc tÕ: 17 triÖu tÊn vµ 3,5 tû cµnh hoa. Bao gåm: + Néi tiªu : 8,0 triÖu tÊn rau ; 6,0 triÖu tÊn qu¶ vµ 2,5 tû cµnh hoa. + XuÊt khÈu : 1,4 triÖu tÊn rau ; 1,6 triÖu tÊn qu¶ vµ 1,0 tû cµnh hoa. - Gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng rau hoa qu¶ ®¹t : 53.850 tû ®ång. - Gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu : 1,1 tû USD Trong ®ã: + S¶n l­îng rau : 702.000 tÊn ; gi¸ trÞ: 690 triÖu USD + S¶n l­îng qu¶ : 717.000 tÊn ; gi¸ trÞ: 350 triÖu USD + S¶n l­îng hoa : 1 tû cµnh ; gi¸ trÞ: 60 triÖu USD 3. ®Þnh h­íng thÞ tr­êng vµ kinh doanh xuÊt khÈu rau qu¶ cña tæng c«ng ty. 3.1. TÝnh cÊp thiÕt ph¶i ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu t¹i tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®Òu ph¶i ®Æt ra cho m×nh nh÷ng môc tiªu, nh÷ng c¸i ®Ých ®Ó ®¹t ®­îc, ®Æc biÖt trong xu h­íng tù do ho¸ th­¬ng m¹i toµn cÇu vµ ®Þnh h­íng c«ng nghiÖp ho¸ h­íng vÒ xuÊt khÈu th× mçi mét doanh nghiÖp kinh doanh Quèc tÕ ph¶i næ lùc ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Hä ph¶i dùa vµo næ lùc cña chÝnh b¶n th©n m×nh , muèn thÕ mçi doanh nghiÖp tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm. LÜnh vùc kinh doanh, thùc tr¹ng kinh doanh vµ c¸c yÕu tè vÒ m«i tr­êng kinh doanh mµ tù t×m ra cho m×nh nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó ®¹t ®­îc môc ®Ých. ë Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam, thùc tÕ ®Ò ra lµ ph¶i t×m c¸ch ®æi míi vµ ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty, ®ã còng lµ mét yªu cÇu, mét ®­êng ®i nh»m mang l¹i sù ph¸t triÓn v÷ng ch¾c cho Tæng c«ng ty trong nh÷ng n¨m tíi. Tuy nhiªn mét vÊn ®Ò ®­îc dÆt ra cho Tæng c«ng ty lµ sù c¹nh tranh qu¸ lín cña nh÷ng ®èi thñ trong cïng lÜnh vùc kinh doanh, nÕu nh­ Tæng c«ng ty kh«ng kh¼ng ®Þnh ®­îc vÞ thÕ cña m×nh trªn thÞ tr­êng th× rÊt dÔ bÞ nhÊn ch×m trong biÓn hµng ho¸ rau qu¶. ChÝnh v× thÕ ®Ó v­ît lªn ®èi thñ c¹nh tranh (c¶ trong vµ ngoµi n­íc) Tæng c«ng ty cÇn ph¶i t×m c¸c biÖn ph¸p nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. H¬n n÷a râ rµng xuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng chÝnh cña Tæng c«ng ty hiÖn nay nªn trong môc tiªu dµi h¹n còng nh­ trung h¹n vµ ng¾n h¹n yªu cÇu ®Çu tiªn lµ t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu qua tõng n¨m trªn mçi thÞ tr­êng, ®©y lµ nguån thu chñ yÕu cña Tæng c«ng ty ®Ó chi tr¶ cho nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt vµ nép ng©n s¸ch hµng n¨m. Sù sèng cßn cña Tæng c«ng ty phô thuéc vµo hiÖu qu¶ ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty. C¸c kho¶n doanh thu kh¸c ngoµi xuÊt khÈu mµ Tæng c«ng ty thu ®­îc lµ rÊt nhá so víi nhu cÇu doanh thu cña Tæng c«ng ty. V× vËy t×m gi¶i ph¸p ®Ó ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ më réng thÞ tr­êng lu«n lµ ­u tiªn sè 1 cña Tæng c«ng ty. §Ó thùc hiÖn ®­îc ®Þnh h­íng nµy tæng c«ng ty ph¶i ph¸t huy hÕt tiÒm lùc cña b¶n th©n vµ ph¶i biÕt tranh thñ tËn dông triÖt ®Ó lîi thÕ vµ chÝnh s¸ch cña ®¶ng vµ nhµ n­íc khuyÕn khÝch xuÊt khÈu ®Ó ®Èy m¹nh c«ng t¸c xuÊt khÈu cña m×nh. NÕu Tæng c«ng ty ¨n nªn lµm ra th× nã kh«ng chØ mang l¹i lîi Ých cho b¶n th©n Tæng c«ng ty nh­ hoµn thµnh 3 môc tiªu c¬ b¶n cña m×nh: lîi nhuËn, an toµn vµ vÞ thÕ, ®ång thêi gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, më réng qui m« mang l¹i lîi Ých cho toµn x· hé nh­, t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm, thay ®æi c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña x· héi, t¨ng thu ngo¹i tÖ, c¶i thiÖn quan hÖ vµ vÞ thÕ cña ViÖt Nam trªn thÕ giíi. Do tÇm quan träng vµ tÝnh cÊp thiÕt cÇn ph¶i më réng ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng trong ®iÒu kiÖn c¸c doanh nghiÖp cña ViÖt Nam ®ang gÆp ph¶i rÊt nhiÒu khã kh¨n v­íng m¾c, nh­ng b»ng sù nç lùc cña b¶n th©n vµ sù nç lùc cña ChÝnh phñ tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu nèi chung vµ Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam nèi riªng ®Òu tÝch cùc t×m c¸c gi¶i ph¸p nh»m më réng thÞ tr­êng vµ ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ®¬n vÞ m×nh, cè g¾ng n©ng cao uy tÝn cña Tæng c«ng ty, cña s¶n phÈm xuÊt khÈu trªn thÞ tr­êng Quèc tÕ, quyÕt t©m t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu vµ t¨ng thÞ phÇn cña Tæng c«ng ty trªn toµn ThÕ giíi v× thÕ yªu cÇu ®­a ra c¸c biÖn ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu ë Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam võa lµ chñ quan võa lµ kh¸ch quan. 3.2 Ph­¬ng h­íng xuÊt khÈu trong thêi gian tíi. 3.2.1 Tæng kim ng¹ch vµ chÕ ®é xuÊt khÈu. B¶ng 21: §Þnh h­íng kim ng¹ch xuÊt khÈu chia lµm 3 giai ®o¹n : §¬n vÞ: TriÖu USD N¨m 2000 2005 2010 Kim ng¹ch xuÊt khÈu Kim ng¹ch nhËp khÈu 40 25 100 40 200 50 Tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu 65 100 250 B¶ng 22: TiÕn ®é xuÊt khÈu dù kiÕn tíi n¨m 2010 §¬n vÞ: TriÖu USD N¨m Kim ng¹ch T¨ng tr­ëng(%) 1999 2000 2001 2001 2001 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 28 40 45 52 62 74 100 112 125 140 160 200 12 12 12 15 19 19 35 12 12 12 14 25 Lîi nhuËn nguån: §Þnh h­íng ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam trong giai ®o¹n 1998 - 2010: Còng nh­ tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu tiÕn ®é xuÊt khÈu ®­îc chia lµm 3 giai ®o¹n: 2001 - 2005 - 2010. C¬ së ®Ò ra lµ tæng kim ng¹ch vµ tiÕn ®é xuÊt khÈu lµ dùa trªn t×nh h×nh thùc tÕ nh÷ng n¨m qua vµ nh÷ng dù b¸o cña t×nh h×nh tiªu thô rau qu¶ cña ThÕ giíi còng nh­ c¸c mÆt hµng kh¸c cña Tæng c«ng ty trong thêi gian tíi. Ngoµi ra nã còng c¨n cø vµo møc ph¸t triÓn ngµnh rau qu¶ trong c¶ n­íc tõ nay ®Õn n¨m 2010. 3.2.2 §Þnh h­íng vÒ s¶n phÈm chiÕn l­îc. B¶ng 23: §Þnh h­íng vÒ s¶n phÈm chiÕn l­îc N¨m ChØ tiªu 2001 2005 2010 S¶n phÈm chñ yÕu Rau qu¶ t­¬i 13.000 5.000 130.000 S¶n phÈm chÕ biÕn 34.000 34.000 208.000 N«ng s¶n chÕ biÕn 10.000 10.000 12.000 S KL s¶n phÈm 57.000 160.000 350.000 N¨m ChØ tiªu 2001 2005 2010 C«ng nghiÖp chÕ biÕn rau qu¶ Tæng s¶n phÈm 85000 85000 250.000 Tæng gi¸ trÞ 107.1000 107.1000 3060.000 Vïng chuyªn canh rau qu¶ S DiÖn tÝch 20.000 20.000 50.000 S S¶n l­îng 350.000 350.000 1000.000 S Vèn 889024 889.024 636.598 Nguån : ®Þmh h­íng ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam giai ®o¹n 1998 – 2010. B¶ng 24: C¬ cÊu s¶n phÈm vµ tû träng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña 3 giai ®o¹n: 2000, 2005, 2010. §¬n vÞ: TriÖu USD Lo¹i s¶n phÈm N¨m 2000 N¨m 2005 N¨m 2010 Kim ng¹ch xuÊt khÈu Tû träng (%) Khèi l­îng Kim ng¹ch xuÊt khÈu Tû träng Khèi l­îng Kim ng¹ch xuÊt khÈu Tû träng Khèi l­îng nhËp khÈu 1.Rau qu¶ t­¬i 4 10 13 15 15 50 40 20 130 2. Rau qu¶ hép n­íc qu¶ c« dÆc ®«ng l¹nh. 13 32,5 18 40 40 57 80 40 120 3. Rau qu¶ sèng muèi. 6 15 10 20 20 33 40 20 68 4. Gia vÞ. 9 22,5 6 20 20 13 30 15 20 Lo¹i s¶n phÈm N¨m 2000 N¨m 2005 N¨m 2010 Kim ng¹ch xuÊt khÈu Tû träng (%) Khèi l­îng Kim ng¹ch xuÊt khÈu Tû träng Khèi l­îng Kim ng¹ch xuÊt khÈu Tû träng Khèi l­îng nhËp khÈu 5. n«ng s¶n thùc phÈm 8 20 10 5 5 7 10 5 12 Tæng 40 100 57 100 100 160 200 100 350 . §Þnh h­íng vÕ c¬ cÊu s¶n phÈm cho thÊy c¸c mÆt hµng truyÒn thèng cña Tæng c«ng ty nh­ rau qu¶ t­¬i, rau qu¶ hép, n­íc rau qu¶ gi¶i kHz¸t cã ®Æc, rau qu¶ ®«ng l¹nh rau qu¶ muèi, sèng ngµy cµng kHz«i phôc l¹i vÞ trÝ vµ trë thµnh s¶n phÈm chiÕn l­îc cña Tæng c«ng ty. B¶ng 25: §Þnh h­íng c¬ cÊu s¶n phÈm vµ thÞ tr­êng cña Tæng c«ng ty ®Õn n¨m 2010. S¶n phÈm chñ lùc S¶n phÈm ®a d¹ng kh¸c ThÞ tr­êng chÝnh 1. Rau qu¶ t­¬i. - B¾p c¶i, khoai t©y, hµnh t©y, d­a hÊu, tái, cµ rèt, nghÖ, chuèi tiªu, v¶i. - Hoa lay ¬n, hoa lay kÌn, phong lan. - Xu hµo, xóp l¬, tái t©y, ®Ëu qu¶, cµ chua, d­a hute, nÊm h­¬ng. - Thanh long, nh·n, quýt, b­ëi, xoµi, chanh, døa, ch«m ch«m, ®u ®ñ, sÇu riªng, m¨ng côt... - Hoa c©y c¶nh kh¸c. Liªn bang Nga, mét sè n­íc ch©u ¸ nh­ NhËt b¶n, óc... - §«ng b¾c ¸, Trung quèc vµ mét sè n­íc kh¸c. 2. §å hép, n­íc qu¶ ®«ng l¹nh - Døa, d­a , v¶i, thanh long, xoµi, ch«m ch«m, ®u ®ñ, m¬ - N­íc gi¶i kh¸t hoa qu¶ tù nhiªn. - Chuèi, æi, na, ®Ëu ca ve, m¨ng tre, nÊm rau, gia vÞ kh¸c. - Rau ®«ng l¹nh kh¸c, puve qu¶ kh¸c. - Liªn bang Nga, b¾c ©u, Mü, NhËt b¶n, Trung Quèc, mét sè n­íc Ch©u ¸ kh¸c. S¶n phÈm chñ lùc S¶n phÈm ®a d¹ng kh¸c ThÞ tr­êng chÝnh - §«ng l¹nh, døa - C« ®Æc vµ nguyªn chÊt: Døa xoµi, cµ chua 3. Rau qu¶ sÊy muèi - Chuèi sÊy, nh·n h¹t tiªu. - D­a chuét, nÊm muèi. - C¸c lo¹i rau qu¶ muèi kh¸c - Liªn bang Nga, NhËt b¶n vµ mét sè n­íc B¾c mü 4. Gia vÞ. - H¹t ®iÒu, ít, tái, gong. - NghÖ quÕ, gõng. - Ch©u phi, Nga, Trung ®«ng vµ mét sè n­íc kh¸c. 5. Gièng rau. - H¹t rau muèng, c¶i tái cñ. - C¸c lo¹i h¹t gièng rau, ®Ëu, gia vÞ nhiÖt ®íi kh¸c. - Ch©u mü la tinh, ch©u phi ch©u ¸. 6. N«ng s¶n kh¸c - Cao su, cµ phª, g¹o, l¹c, võng. - N«ng s¶n kh¸c - Trung quèc - VÒ chÊt l­îng s¶n phÈm: §©y lµ vÊn ®Ò hiÖn t¹i ®ang cã ¶nh h­ëng lín ®Õn c«ng t¸c thÞ tr­êng. Môc tiªu trong giai ®o¹n ®èi víi nhãm ngµnh rau qu¶ t­¬i ph¶i ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña kh¸ch hµng vµ sö dông c¸c ph­¬ng thøc b¶o qu¶n tèt nhÊt ®Ó ®¶m b¶o ®é t­¬i, s¹ch sÏ cña s¶n phÈm, ®èi víi nhãm hµng cßn l¹i sÏ sö dông nh÷ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn hiÖn ®¹i ®Ó s¶n xuÊt vµ b¶o qu¶n. §Æc biÖt lµ ®¶m b¶o gièng míi cho n¨ng suÊt cao chÊt l­îng tèt, sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p ®o l­êng, kiÓm tra chÊt l­îng tiªn tiÕn. ChÝnh x¸c s¶n phÈm cña Tæng c«ng ty lµ xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng thÞ tr­êng cÇn, ®ång thêi kÕt hîp víi viÖc më réng c¸c lo¹i s¶n phÈm s½n cã trong n­íc, g¾n s¶n phÈm víi thÞ tr­êng, coi thÞ tr­êng lµ tÊt yÕu quan träng, chÊt l­îng vµ chñng lo¹i s¶n phÈm lµ quyÕt ®Þnh. 3.2.3. §Þnh h­íng vÒ gÝa c¶. Trong nh÷ng n¨m tr­íc kim ng¹ch xuÊt khÈu ®­îc tÝnh theo gi¸ FOB møc gi¸ chung cho c¸c nguån hµng lµ: Rau t­¬i 300USD/tÊn, rau hép vµ ®«ng l¹nh 700USD/tÊn, rau sÊy muèi 600USD/tÊn, gia vÞ 1500USD/tÊn. C¸c lo¹i n«ng s¶n phÈm kh¸c 800USD/tÊn:Tuy nhiªn, møc gi¸ nµy kh«ng ph¶i lµ cè ®Þnh, nã phô thuéc vµo tõng mÆt hµng trong nhãm hµng, dùa vµo t×nh h×nh mÆt hµng gÝa c¶ chung cña thÞ tr­êng ThÕ giíi, møc gi¸ chÝnh thøc ®­îc x¸c ®Þnh sÏ lµ møc gi¸ mµ Tæng c«ng ty ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång víi kh¸ch hµng. Møc gi¸ còng cã thÓ dÇn dÇn ®­îc gi¶m ®i tuy Tæng c«ng ty sö dông nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó t¨ng n¨ng suÊt. 3.2.4. §Þnh h­íng vÒ thÞ tr­êng vµ th©m nhËp. Trong giai ®o¹n nµy môc tiªu chñ yÕu lµ t¨ng c­¬ng c¸c ®oµn cña Tæng c«ng ty ®i kh¶o s¸t t×m hiÓu, tham gia c¸c héi chî vÒ rau qu¶, cô thÓ lµ c¸c khu vùc thÞ tr­êng nh­: Ch©u ¸, Ch©u ¢u, Nga, Trung Quèc, mü, §Æc biÖt lµ cö chuyªn gia sang thÞ tr­êng Mü nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò vÒ thuÕ quan, hµng nµo chÊt l­îng, t×nh h×nh c¹nh tranh cña s¶n phÈm cïng lo¹i cña thêi nay. Ngoµi ra cßn cö c¸c ®oµn sang Th¸i Lan, Philipin ®Ó t×m hiÓu vµ häc tËp kinh nghiÖm. B¶ng 26: B¶ng dù kiÕn tèc ®é xuÊt khÈu: N¨m 2000/1996 2005/2000 2010/2005 Tèc ®é t¨ng 200% 250% 200% II. Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu rau qu¶ 1. Gi¶i ph¸p tõ phÝa Tæng c«ng ty 1.1. Hoµn thiÖn c«ng t¸c t¹o nguån hµng §Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu s¶n phÈm rau qu¶ còng nh­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn nh»m n©ng cao gi¸ trÞ hµng rau qu¶ xuÊt khÈu th× Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam cÇn ph¶i x©y dùng cho m×nh mét m« h×nh s¶n xuÊt -chÕ biÕn-xuÊt khÈu rau qu¶ trë thµnh mét ngµnh xuÊt khÈu rau qu¶ vµ ph¶i cã sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt xuÊt khÈu. Trong ®ã vÊn ®Ò quan träng ®Çu tiªn lµ viÖc tæ chøc cung cÊp s¶n phÈm ®Ó xuÊt khÈu hay nguyªn liÖu ®Ó chÕ biÕn xuÊt khÈu, ®©y lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc ®¶m b¶o ®ñ sè l­îng còng nh­ c¬ cÊu s¶n phÈm phï hîp víi yªu cÇu cña xuÊt khÈu còng nh­ c«ng nghiÖp chÕ biÕn, qua ®ã lµm gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n trong xuÊt khÈu. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, ®èi víi Tæng c«ng ty cã thÓ cã mét sè h­íng sau: Thø nhÊt: ViÖc tæ chøc c¸c vïng s¶n xuÊt rau qu¶ cña Tæng c«ng ty cÇn ph¶i gi¶i quyÕt tho¶ ®¸ng, hµi hoµ lîi Ých kinh tÕ víi viÖc xuÊt khÈu vµ chÕ biÕn xuÊt khÈu, ph¶i x©y dùng ®­îc mèi quan hÖ chÆt chÏ vÒ kinh tÕ gi÷a Tæng c«ng ty víi ng­êi s¶n xuÊt nguyªn liÖu. Cã vËy th× Tæng c«ng ty sÏ b¶o ®¶m ®­îc nguån nguyªn liÖu cung cÊp æn ®Þnh vÒ gi¸ c¶ vµ sè l­îng, võa b¶o ®¶m cho ng­êi s¶n xuÊt cã thÞ tr­êng tiªu thô æn ®Þnh. §Ó thùc hiÖn ®­îc liªn kÕt nµy, Tæng c«ng ty cÇn c¨n cø vµo th«ng tin vÒ thÞ tr­êng vµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña m×nh, víi sù gióp ®ì cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng tØnh, huyÖn, trùc tiÕp ký kÕt hîp ®ång víi c¸c n«ng hé. Hîp ®ång s¶n xuÊt vµ cung cÊp s¶n phÈm nµy cã thÓ ký d­íi nhiÒu hinh thøc; Hîp ®ång dµi h¹n, hîp ®ång chÝnh vô vµ tr¸i vô..Nh»m duy tr× mèi quan hÖ kinh tÕ nµy chÆt chÏ vµ th­êng xuyªn b¶o ®¶m lîi Ých kinh tÕ cho ®«i bªn vµ tin cËy lÉn nhau, ph¶i b¶o ®¶m gi¸ c¶ tho¶ ®¸ng vµ æn ®Þnh cho bï ®¾p ®­îc chi phÝ s¶n xuÊt, cã phÇn thu nhËp rßng ®Ó tÝch luü vµ c¶i thiÖn ®êi sèng cho ng­êi n«ng d©n. §èi víi c¸c lo¹i c©y trång ng¾n ngµy nh­ døa, ng« bao tö, d­a chuét...Tæng c«ng ty cã thÓ x¸c ®Þnh gi¸ mua nguyªn liÖu ngay tõ ®Çu vô khi ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ ®Ó ®¶m b¶o lîi Ých cho ng­êi s¶n xuÊt nguyªn liÖu, nÕu ®Õn thêi vô gi¸ thu ho¹ch gi¸ thêi vô cao h¬n gi¸ hîp ®ång, Tæng c«ng ty sÏ n©ng gi¸ mua lªn mét chót. Ng­îc l¹i, gi¸ thÞ tr­êng thÊp h¬n gi¸ ký kÕt, th× vÉn gi÷ nguyªn gi¸ ®· ký. Khi gÆp rñi ro do thiªn tai g©y ra, Tæng c«ng ty cã thÓ bµn b¹c ®Ó hç trî cho ng­êi s¶n xuÊt, ch¼ng h¹n kho¶ng 50% gi¸ trÞ bÞ thiÖt h¹i. §èi víi nh÷ng s¶n phÈm cã tÝnh thêi vô râ nÐt, cÇn nguyªn kiÖu cho s¶n xuÊt chÕ biÕn ®Òu ®Æn trong n¨m, nh­ng ®iÒu kiÖn dù tr÷ cã h¹n (vÒ kho ,b·i,vèn) Tæng c«ng ty cã thÓ ký kÕt hîp ®ång tiªu thô theo tõng thêi ®iÓm. BiÖn ph¸p nµy võa cã thÓ t¸c ®éng ®­îc c¸c ph­¬ng tiÖn dù tr÷ cña c¸c n«ng hé, t¨ng thu nhËp cho hä, l¹i võa gi¶i quyÕt ®­îc khã kh¨n vÒ vèn cho Tæng c«ng ty. Ngoµi ra, ®Ó kÐo dµi thêi gian cung øng nguyªn liÖu, kh¾c phôc tÝnh thêi vô, còng cÇn thiÕt ph¶i cã møc khuyÕn khÝch ®èi víi c¸c nghuyªn liÖu tr¸i vô. Do c¸c n«ng hé nãi chung th­êng thiÕu vèn ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt Tæng c«ng ty cã thÓ hç trî cho hä b»ng c¸ch ®Çu t­ tr­íc gièng, ph©n bãn, thuèc trõ s©u vµ mét phÇn vèn chi phÝ s¶n xuÊt vµ b¶o ®¶m b¶o tiªu thô s¶n phÈm.ViÖc lµm nµy kh«ng nh÷ng gióp hé n«ng d©n duy tr×, ph¸t triÓn s¶n xuÊt mµ cßn t¹o c¬ héi cho c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn n¾m ch¾c nguån nguyªn liÖu ngay tõ khi n«ng d©n tæ chøc s¶n xuÊt, h¹n chÕ t×nh tr¹ng nguyªn liÖu lät vµo tay t­ th­¬ng. §Ó ®¶m b¶o yªu cÇu vÒ chÊt l­îng cïng nh­ ®¶m b¶o yªu cÇu vÒ vÖ sinh thùc phÈm ngay tõ khi s¶n xuÊt, Tæng c«ng ty nªn gióp ®ì, h­íng dÉn kü thuËt gieo trång, xö lý gièng, ch¨m sãc phßng trõ s©u bÖnh. §èi víi hÖ thèng c¸c n«ng tr­êng, Tæng c«ng ty còng thùc hiÖn viÖc giao ®Êt canh t¸c cho hé gia ®×nh c«ng nh©n ¸p dông c¬ chÕ ­u ®·i nh­ trªn, ®ång thêi chØ ®¹o c¬ cÊu vµ diÖn tÝch canh t¸c theo ®Þnh h­íng cña m×nh. Thø hai: XuÊt ph¸t tõ thùc tr¹ng s¶n xuÊt rau qu¶ ë n­íc ta hiÖn nay ë t×nh tr¹ng ph©n t¸n, manh món, ch­a h×nh thµnh c¸c vïng chuyªn canh lín, ®Ó tËn dông nguyªn liÖu Tæng c«ng ty cÇn ph¶i coi träng c¸c c¬ së chÕ biÕn quy m« nhá vµ võa t¹i chç, phï hîp víi nguån nguyªn liÖu hiÖn cã vµ vËn dông ®­îc phÕ phÈm phô t¹i chç sau chÕ biÕn. ë nh÷ng n¬i ®· h×nh hµnh vïng chuyªn canh, cã nhiÒu s¶n phÈm hµng ho¸..h×nh thøc hîp lý lµ bè trÝ ®Çu t­ x©y dùng c¸c nhµ m¸y gÇn vïng nguyªn liÖu (quy m« cña nã tuú ®iÒu kiÖn mçi n¬i, kh¶ n¨ng vèn, tr×nh ®é qu¶n lý..), ®iÒu ®ã sÏ gi¶m ®¸ng kÓ chi phÝ vËn chuyÓn, sö dông tèt c«ng suÊt m¸y mãc thiÕt bÞ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. 1.2. N©ng cao chÊt l­îng mÉu m· s¶n phÈm Mèi quan t©m hµng ®Çu cña ng­êi tiªu dïng hiÖn nay lµ chÊt l­îng hµng ho¸. §Ó cã nh÷ng mÆt hµng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña ng­êi tiªu dïng, Tæng c«ng ty ph¶i n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm trªn c¬ së tæ chøc thu mua b¶o qu¶n, n©ng cao tr×nh ®é chÕ biÕn cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc Tæng c«ng ty. §Æc biÖt ®èi víi s¶n phÈm rau qu¶ t­¬i, s¶n phÈm ph¶i ®ång bé, ®ñ chÊt l­îng kh«ng nh÷ng chØ ®Õn tay ng­êi tiªu dïng trong n­íc mµ cßn ph¶i ®¶m bµo ®ñ ®Ó xuÊt ra n­íc ngoµi. ViÖc nµy ®ßi hái Tæng c«ng ty ph¶i ch¨m lo c«ng t¸c gièng, kü thuËt ch¨m sãc vµ b¶o qu¶n. MÆt kh¸c, hµng rau qu¶ lµ s¶n phÈm th­êng dïng trong sinh ho¹t hµng ngµy nªn ngoµi nh÷ng ®ßi hái vÒ chÊt l­îng, thÞ tr­êng cßn yªu cÇu rÊt cao vÒ kiÓu d¸ng, mÉu m· còng nh­ s¶n phÈm ph¶i ®a d¹ng. Do ®ã, Tæng c«ng ty ph¶i th­êng xuyªn ch¨m lo ®Õn viÖc c¶i tiÕn s¶n phÈm, n©ng cao trang thiÕt bÞ m¸y mãc, c«ng nghÖ th«ng qua viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng trong tõng giai ®o¹n vµ thêi kú kh¸c nhau, ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña kh¸ch hµng. 1.3. N©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng marketing HiÖn nay, ho¹t ®éng marketing ë Tæng c«ng ty cßn thiÕu ®ång bé vµ kh¸ rêi r¹c. Muèn ®Èy m¹nh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng xuÊt khÈu, Tæng c«ng ty kh«ng thÓ kh«ng quan t©m tíi viÖc tæ chøc ho¹t ®éng marketing cña m×nh. Bëi v× trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, bÊt cø ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp nµo còng ph¶i v× sù tho¶ m·n nhu cÇu cña kh¸ch hµng ®Ó m­u cÇu lîi nhuËn. Ho¹t ®éng marketing cã chøc n¨ng kÕt nèi c¸c doanh nghiÖp víi thÞ tr­êng, nh»m t¹o ra kh¸ch hµng cho doanh nghiÖp . ChØ cã nh­ vËy míi thùc sù gióp cho doanh nghiÖp n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. Mét sè viÖc cÇn ph¶i thùc hiÖn ®Ó c¶i c¸ch vµ n©ng cao ho¹t ®éng Marketing nh­ sau: Nh©n sù tæ chøc: Tæng c«ng ty nªn tæ chøc mét phßng marketing ®éc lËp. Phßng nµy cã nhiÖm vô tæng hîp tin tøc vµ xö lý th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, phèi hîp chÆt chÏ ®èi víi c¸c phßng qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó cung cÊp c¸c th«ng tin tin cËy cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn còng nh­ lµ ®­a ra c¸c ®Þnh h­íng s¶n xuÊt vµ c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh kÞp thêi, chÝnh x¸c, hiÖu qu¶ cao. Thu nhËp th«ng tin Tr­íc hÕt trong ®iÒu kiÖn chi phÝ cßn h¹n hÑp, Tæng c«ng ty cÇn tranh thñ nguån th«ng tin gi¸n tiÕp (nghiªn cøu t¹i bµn ).§©y lµ ph­¬ng ph¸p phæ th«ng ®ì g©y tèn kÐm. §Ó sö dông hiÖu qu¶ ph­¬ng ph¸p nµy, Tæng c«ng ty cÇn ph¸t hiÖn ra c¸c nguån th«ng tin vµ triÖt ®Ó khai th¸c c¸c nguèn th«ng tin ®ã. C¸c nguån tin Tæng c«ng ty cÇn chó ý nh­: Tæ chøc th­¬ng m¹i vµ ph¸t triÓn cña Liªn Hîp Quèc; Tæ chøc l­¬ng thùc vµ n«ng nghiÖp ThÕ giíi (FAO); Côc tin tøc thÞ tr­êng cña trung t©m th­¬ng m¹i Quèc tÕ; C¸c tµi liÖu thèng kª c¸c t¹p chÝ th­¬ng m¹i trong vµ ngoµi n­íc; C¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng cña c¸c c¬ quan ChÝnh phñ, v¨n phßng th­¬ng m¹i. Tuy nhiªn, ®èi víi nh÷ng thÞ tr­êng lín, nhiÒu triÓn väng ®Æc biÖt khi ngµnh c«ng nghiÖp xuÊt khÈu ph¸t triÓn th× Tæng c«ng ty nªn dÇn thiÕt lËp hÖ thèng thu thËp th«ng tin thÞ tr­êng trùc tiÕp cña m×nh ®Ó bæ xung cho nguån th«ng tin gi¸n tiÕp, b»ng c¸ch thiÕt lËp c¸c chi nh¸nh v¨n phßng ®¹i diÖn cña Tæng c«ng ty ë n­íc ngoµi, c¸c th«ng tin thu ®­îc tõ c¸c th­¬ng nh©n t¹i c¸c thÞ tr­êng. Nh­ vËy sÏ gióp Tæng c«ng ty linh ho¹t h¬n trong viÖc tiÕp cËn nhu cÇu thÞ tr­êng. Còng cÇn ph¶i thiÕt lËp hÖ thèng thu thËp xö lý th«ng tin nhanh chãng vµ kÞp thêi. Bëi v× gi¸ trÞ cña c¸c tin tøc thÞ tr­êng sÏ gi¶m nhanh chãng nÕu viÖc thu thËp tiÕn hµnh chËm trÔ, bëi v× nã cã thÓ l¹c hËu ngay c¶ tõng ngµy. §Þnh h­íng s¶n xuÊt vµ c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh: Víi viÖc coi Marketing lµ c«ng viÖc quan träng hµng ®Çu gióp c«ng ty hiÓu râ ®­îc thÞ tr­êng, tõ ®ã ®­a ra ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc vÒ s¶n phÈm, gi¸ c¶, c¸c h×nh thøc khuyÕn m¹i vµ kªnh ph©n phèi. Víi vai trß cña m×nh, Tæng c«ng ty cßn gióp t­ vÊn c¸c c«ng ty con trong ho¹t ®éng Marketing riªng lÎ. Ngoµi ra, Tæng c«ng ty còng cã thÓ hç trî tµi chÝnh còng nh­ gióp c¸c c«ng ty con trùc thuéc, gióp cho hä cã ®­îc nh÷ng s¸ch l­îc vµ b­íc ®i ®óng ®¾n trªn thÞ tr­êng, tõ ®ã ph¸t triÓn tèt thÞ phÇn vµ ®Èy m¹nh kinh doanh. 1.4. Huy ®éng c¸c nguån vèn §Ó cã thÓ x©y dùng ®­îc m« h×nh c«ng nghiÖp rau qu¶ xuÊt khÈu khÐp kÝn, ®Æc biÖt lµ ®Çu t­ hiÖn ®¹i c¸c d©y chuyÒn c«ng nghÖ, nh»m n©ng cao chÊt l­îng vµ søc c¹nh tr¹nh cña s¶n phÈm ®Ó th©m nhËp vµo thÞ tr­êng Quèc tÕ, Tæng c«ng ty cÇn ph¶i huy ®éng ®­îc mét l­îng vèn ®Çu t­ lín. Khèi l­îng ®Çu t­ ®­îc dù tÝnh nh­ sau: Giai ®o¹n 2001-2005 lµ 625.000 triÖu ®ång; giai ®o¹n 2006-2010 lµ 310.000 triÖu ®ång. Nguån nµy cã thÓ huy ®éng tõ c¸c nguån trong n­íc vµ n­íc ngoµi. §èi víi ë trong n­íc, vèn ®­îc huy ®éng theo c¸c h×nh thøc sau: Thø nhÊt lµ vèn cña c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp. Vèn nµy c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp còng cÇn trÝch ®Ó bæ sung thªm. Thø hai lµ vèn ng©n s¸ch do Nhµ n­íc cÊp, vèn ®­îc vay cña c¸c tæ chøc tÝn dông hoÆc ng©n hµng. §Æc biÖt trong giai ®o¹n tíi, ta kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn mét h×nh thøc huy ®éng vèn mµ ®­îc coi lµ mét h×nh thøc cã hiÖu qu¶ vµ kÝch thÝch ®­îc sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña ngµnh nãi riªng vµ cña ®Êt n­íc nãi chung, ®ã lµ h×nh thøc cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp cña Tæng c«ng ty. Cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp cña Tæng c«ng ty lµ mét chñ tr­¬ng rÊt phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ trong giai ®o¹n tíi, khi mµ thÞ tr­êng chøng kho¸n ®· ra ®êi, nã cho phÐp qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ ®­îc ®Èy nhanh, ®Èy m¹nh h¬n. Cæ phÇn ho¸ lµ biÖn ph¸p huy ®éng ®­îc nguån vèn d­ thõa trong c«ng d©n cña nhµ m¸y còng nh­ cña ng­êi d©n. Thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ thø nhÊt lµ ®Ó t¨ng nguån kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ trong Tæng c«ng ty, thø hai lµ nã t¨ng tr¸ch nhiÖm cña mçi ng­êi trong ®¬n vÞ. §èi víi n­íc ngoµi th× nguån vèn ®­îc huy ®éng lµ vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Nguån vèn nµy ®­îc ®µnh gi¸ lµ rÊt quan träng trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ cña Tæng c«ng ty ®Ó ®Èy m¹nh viÖc thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, chñ yÕu vµo lÜnh vùc s¶n xuÊt chÕ biÕn víi sè l­îng kho¶ng 64 triÖu USD t­¬ng ®­¬ng víi 746 tû ®ång, ®©y lµ mét khèi l­îng t­¬ng ®èi chiÕm kho¶ng 37% tæng sè vèn cña Tæng c«ng ty. C¸c nguån vèn nµy ®­îc sö dông chñ yÕu vµo viÖc ®Çu t­ n©ng cÊp, më réng vµ x©y dùng míi c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp t¹i c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc. Tæng c«ng ty cÇn chó träng ®Õn viÖc liªn doanh liªn kÕt víi c¸c tØnh cã tiÒm n¨ng s¶n xuÊt rau qu¶ h¬n n÷a ®Ó x©y dùng c¸c nhµ m¸y míi, ph¸t triÓn vïng nguyªn liÖu t¹i chç ®Ó chÕ biÕn. 1.5. §Èy m¹nh c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc §Ó thùc hiÖn ®­îc môc tiªu vµ ph­¬ng h­íng trªn, Tæng c«ng ty ph¶i coi c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc lµ biÖn ph¸p hµng ®Çu, lµ kh©u ®ét ph¸ quan träng ®Ó t¹o ra s¶n phÈm cã n¨ng suÊt chÊt l­îng cao, ®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Muèn vËy, Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam ph¶i chó träng c¸c biÖn ph¸p c¬ b¶n sau: X©y dùng ®Þnh h­íng c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc vÒ rau qu¶ giai ®o¹n tõ nay ®Õn n¨m 2005 vµ 2010 vµ c¸c n¨m tiÕp theo. §©y lµ biÖn ph¸p quan träng ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc. Muèn vËy cÇn qu¸n triÖt nghÞ quyÕt V-BCHT¦ §¶ng kho¸ VII vÒ tiÕp tôc ®æi míi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, n«ng th«n, chó ý "Ph¸t triÓn m¹nh c¸c lo¹i c©y ¨n qu¶ trªn tÊt c¶ c¸c vïng. Chó träng s¶n xuÊt rau, qu¶, hoa, sinh vËt c¶nh ®Ó ®¸p øng yªu cÇu trong n­íc vµ tõng b­íc n©ng lªn thµnh mÆt hµng xuÊt khÈu lín. §Èy m¹nh c«ng t¹o c¶i t¹o gièng vµ øng dông c«ng nghÖ míi trong c¸c kh©u b¶o qu¶n vµ chÕ biÕn rau qu¶ ...". C¸c néi dung ®Þnh h­íng: VÒ n«ng nghiÖp: Chän c¸c gièng rau qu¶ cã n¨ng suÊt cao, phÈm chÊt tèt thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn sinh th¸i tõng vïng trong c¶ n­íc. X©y dùng hÖ thèng v­ên ­¬m c©y ¨n qu¶. X©y dùng c«ng nghiÖp lai t¹o gièng b»ng c¸c ph­¬ng ph¸p hiÖn ®¹i. Nghiªn cøu hiÖu qu¶ kinh tÕ cña viÖc trång rau qu¶ trong tõng vïng. VÒ c«ng nghiÖp: Lùa chän c«ng nghÖ sau thu ho¹ch phï hîp víi ®iÒu kiÖn n­íc ta. Lùa chän c«ng nghÖ chÕ biÕn. Cñng cè vµ më réng c¸c hÖ thèng tæ chøc nghiªn cøu khoa häc cña Tæng c«ng ty. HiÖn nay, Tæng c«ng ty ®· cã mét viÖn nghiªn cøu rau qu¶ vµ 7 ®¬n vÞ thµnh viªn s¶n xuÊt gièng rau qu¶ (dù kiÕn sÏ x©y dùng 8 ®¬n vÞ n÷a). Cã thÓ c¸c viÖn nghiªn cøu rau qu¶ lµ ®¬n vÞ chñ lùc trong viÖc nghiªn cøu, cÇn ®­îc tËp trung ®Þnh h­íng vµo nh÷ng lÜnh vùc chñ yÕu cã tÝnh chÊt chiÕn l­îc trong toµn quèc cña Tæng c«ng ty. C¸c ®¬n vÞ gièng chñ yÕu lµ tiÕp thu c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu trong c¶ n­íc, tiÕp thu c«ng nghÖ míi trong s¶n xuÊt gièng rau qu¶. Ngoµi ra tõng c¬ së s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn cña Tæng c«ng ty còng cÇn thµnh lËp c¸c tæ chøc kü thuËt ®Ó qu¶n lý vµ h­íng dÉn kü thuËt trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn rau qu¶ . §Çu t­ chiÒu s©u cho c¸c ®¬n vÞ nghiªn cøu vµ triÓn khai khoa häc c«ng nghÖ cña Tæng c«ng ty cÇn tËp trung vµo: Trang thiÕt bÞ nghiªn cøu Tr¹i thö nghiÖm gieo trång. HÖ thèng thuû lîi. N¬i lµm viÖc, ph­¬ng tiÖn lµm viÖc. Më réng c«ng t¸c Quèc tÕ trong lÜnh vùc nghiªn cøu khoa häc. §©y lµ ho¹t ®éng quan träng nh»m tiÕp thu thµnh tùu khoa häc- c«ng nghÖ míi trong lai t¹o gièng, c¸c c«ng nghÖ b¶o qu¶n, chÕ biÕn ...vµ ®Æc biÖt lµ tranh thñ sù tµi trî cña c¸c tæ chøc quèc tÕ cña Liªn Hîp Quèc(UNDO), cña ng©n hµng Ch©u ¸(ADB) cña ChÝnh phñ. §Èy m¹nh c«ng t¸c ®µo t¹o, ®µo t¹o l¹i ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô c¸c ®éi ngò c¸n bé khoa häc kü thuËt cña Tæng c«ng ty. 1.6. Hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc- c¸n bé cña Tæng c«ng ty C«ng t¸c tæ chøc vµ c¸n bé cña Tæng c«ng ty gi÷ vÞ trÝ quan träng trong viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu, ph­¬ng h­íng ë trªn. Môc tiªu cña c«ng t¸c nµy lµ trªn c¬ së ®iÒu lÖ vµ tæ chøc ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh 90CP cña ChÝnh phñ sao cho võa ph¸t huy ®­îc sù n¨ng ®éng, s¸ng t¹o, tù chñ c¶ mçi ®¬n vÞ thµnh viªn, võa t¹o ®­îc søc m¹nh cña Tæng c«ng ty ®Ó v­¬n lªn trong c¬ chÕ thÞ tr­êng quèc tÕ vµ ®¸p øng yªu cÇu tiªu thô cña thÞ tr­êng trong n­íc. Muèn vËy Tæng c«ng ty cÇn ph¶i thùc hiÖn nh÷ng biÖn ph¸p sau: TiÕp tôc s¾p xÕp l¹i c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn s½n cã trong Tæng c«ng ty theo h­íng gom ®Çu mèi n©ng dÇn quy m« ®¬n vÞ, chuyªn m«n ho¸ cao, phï hîp víi c¸c ®Æc ®iÓm, lîi thÕ tõng vïng, g¾n s¶n xuÊt víi l­u th«ng, víi tû lÖ c©n ®èi n«ng nghiÖp -chÕ biÕn -xuÊt khÈu. Hoµn thiÖn ®éi ngò c¸n bé chñ chèt cña Tæng c«ng ty, c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, c¸c phßng ban trªn c¬ së tiªu chuÈn: Ng­êi l·nh ®¹o cã n¨ng lùc, phÈm chÊt, d¸m nghÜ d¸m lµm. X©y dùng kÕ ho¹ch ®µo t¹o l¹i, ®µo t¹o míi ®èi víi tõng lo¹i c¸n bé qu¶n lý, kü thuËt vÒ c¸c mÆt chuyªn m«n, nghiÖp vô, ngo¹i ng÷... Muèn cã kÕ ho¹ch båi d­ìng tr×nh ®é c¸n bé c«ng nh©n viªn cho thËt hiÖu qu¶, cÇn ph©n lo¹i tr×nh ®é cña tõng c¸n bé nh»m t¹o ®óng chuyªn m«n, tay nghÒ lµm sao cho sö dông ®óng ng­êi ®óng viÖc, cã hiÖu qu¶ nhÊt. Ph¶i ®·i ngé thÝch ®¸ng ®èi víi nh÷ng cèng hiÕn cña tõng ng­êi ®Ó hä an t©m, phÊn khëi tiÕp tôc n©ng cao tr×nh ®é thÝch øng víi tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp m×nh. Trªn c¬ së ®iÒu lÖ tæ chøc ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty, Tæng c«ng ty cÇn rµ so¸t, bæ sung, x©y dùng míi c¸c quy chÕ trong néi bé Tæng c«ng ty nh»m thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh vµ xuÊt khÈu ®Æc biÖt lµ ®Èy m¹nh c«ng t¸c nghiªn cøu vµ triÓn khai c¸c ho¹t ®éng khoa häc vµ c«ng nghÖ. C¶i tiÕn lÒ lèi lµm viÖc cho gän nhÑ, tr¸nh phiÒn hµ nh­ng b¶o ®¶m ®­îc c¸c nguyªn t¾c qu¶n lý do Nhµ N­íc quy ®Þnh. C¶i tiÕn sæ s¸ch ghi chÐp, thèng kª, l­u tr÷, th«ng tin, liªn l¹c ®Ó phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý ®­îc nhanh, chÝnh x¸c. 2. KiÕn nghÞ ®èi víi Nhµ N­íc 2.1. VÒ chÝnh s¸ch thuÕ Trong "Dù th¶o ®Ò ¸n ph¸t triÓn xuÊt khÈu rau qu¶ ®Õn n¨m 2010" cña Bé Th­¬ng m¹i ®· cã mét sè ®Ò nghÞ rÊt x¸c ®¸ng víi Nhµ N­íc vµ thñ t­íng ChÝnh phñ nh­ sau: ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng: ®Ó khuyÕn khÝch xuÊt khÈu rau qu¶ ®Ò nghÞ nhµ n­íc ¸p dông møc thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®èi víi ngµnh rau qu¶ ë møc 0%. ThuÕ nhËp khÈu: tr­êng hîp rau qu¶ ®­îc phÐp nhËp khÈu, cÇn cã møc thuÕ hîp lý ®Ó b¶o hé s¶n xuÊt hµng hãa trong n­íc. Bªn c¹nh ®ã, c¸c ngµnh chøc n¨ng cÇn thùc hiÖn tèt c¸c biÖn ph¸p chèng bu«n lËu rau qu¶ qua biªn giíi ®Ó b¶o hé s¶n xuÊt trong n­íc. ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp: luËt khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong n­íc qui ®Þnh ®èi víi dù ¸n khuyÕn khÝch ®Çu t­ (trong ®ã cã dù ¸n s¶n xuÊt, chÕ biÕn rau qu¶) ®­îc miÔn thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp trong 2 n¨m ®Çu vµ ®­îc gi¶m 50% tèi ®a trong 4 n¨m tiÕp theo th× nªn vËn dông cho ngµnh rau qu¶ ë møc tèi ®a lµ 4 n¨m. 2.2. VÒ chÝnh s¸ch tÝn dông §Ò nghÞ Thñ t­íng ChÝnh phñ cho ngµnh Rau qu¶ ®­îc vay ­u ®·i tõ nguån vèn cña quü hç trî ph¸t triÓn, ®¶m b¶o ®ñ vèn cho c¸c dù ¸n vµ kÐo dµi thêi gian thanh to¸n vèn tïy ®Æc ®iÓm cña tõng dù ¸n, v× th«ng th­êng thêi gian ®Çu tham gia s¶n xuÊt kinh doanh c¸c dù ¸n xuÊt khÈu rau qu¶ th­êng ch­a ph¸t huy hiÖu qu¶. §èi víi c¸c vïng s¶n xuÊt rau qu¶ tËp trung víi khèi l­îng lín, ký hîp ®ång th­êng xuyªn cung øng rau qu¶ xuÊt khÈu víi c¸c doanh nghiÖp, Nhµ n­íc còng nªn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p hç trî ®Æc biÖt nh­: ­u tiªn xuÊt khÈu kÕt cÊu h¹ tÇng, ­u tiªn x©y dùng c¸c trung t©m, c¸c chî rau qu¶, cho vay ­u ®·i tõ nguån vèn cña quü hç trî ph¸t triÓn... Ngoµi ra Nhµ n­íc còng nªn hç trî mét l­îng vèn hoÆc møc thuÕ nhËp khÈu nh÷ng d©y chuyÒn chÕ biÕn tiªn tiÕn cã quy m« phï hîp víi thùc tr¹ng hiÖn nay (võa vµ nhá) nh»m khai th¸c chÕ biÕn nh÷ng s¶n phÈm xuÊt khÈu vµ c¶ nh÷ng s¶n phÈm lo¹i ra sau mçi ®ît huy ®éng hµng xuÊt khÈu, nhËp khÈu, c¸c lo¹i ph©n bãn, thuèc trõ s©u...®Èm b¶o rau qu¶ s¹ch, chÊt l­îng cao cho xuÊt khÈu. 2.3. T¹o vïng chuyªn canh rau qu¶ Nhµ n­íc cÇn nhanh chãng quy ho¹ch vµ ®Çu t­ c¸c vïng chuyªn canh rau qu¶ xuÊt khÈu tËp trung quy m« lín víi quy m« tiªn tiÕn theo m« h×nh sinh th¸i t¹i c¸c vïng träng ®iÓm ®Æc biÖt ë ®ång b»ng s«ng Hång vµ ®ång b»ng s«ng Cöu Long, chó träng lÊy c¬ së chÕ biÕn lµm ®Çu mèi quy ho¹ch cho tõng vïng chuyªn canh rau qu¶ tËp trung. Cã biÖn ph¸p h¹n chÕ nh÷ng dù ¸n x©y dùng nhµ m¸y kh«ng chøng minh ®­îc kh¶ n¨ng cung nguyªn liÖu. §Ó liªn kÕt kinh tÕ gi÷a ng­êi s¶n xuÊt rau qu¶ víi nh÷ng doanh nghiÖp kinh doanh hµng rau qu¶ xuÊt khÈu bÒn v÷ng, Nhµ n­íc cÇn vËn ®éng khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp kinh doanh rau qu¶ h×nh thµnh ra nh÷ng tËp ®oµn hoÆc c¸c c«ng ty lín chuyªn ngµnh ®Ó cã thÓ nghiªn cøu n¾m b¾t ®­îc ®Çy ®ñ nh÷ng th«ng tin vÒ thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc còng nh­ nh÷ng kü thuËt s¶n xuÊt hiÖn ®¹i, cïng víi kh¶ n¨ng ®Çu t­ m¸y mãc thiÕt bÞ chÕ biÕn t¹o ®Çu ra æn ®Þnh cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Nhµ n­íc còng cÇn vËn ®éng ®Ó c¸c n«ng hé liªn kÕt néi bé thµnh c¸c hîp t¸c x· víi t­ c¸ch ph¸p nh©n ®Çy ®ñ ®Ó thuËn lîi trong viÖc s¶n xuÊt vµ ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ víi c¸c doanh nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã, Nhµ n­íc cÇn hç trî cho c¸c n«ng hé, hîp t¸c x· c¸c kü thuËt s¶n xuÊt, kü thuËt s¬ chÕ, b¶o qu¶n...th«ng qua c¸c trung t©m khuyÕn n«ng, c¸c c¬ quan nghiªn cøu. 2.4. Hç trî vÒ th«ng tin thÞ tr­êng, c«ng nghÖ chÕ biÕn vµ kiÓm so¸t chÊt l­îng Do nh÷ng hiÓu biÕt kÐm cái vµ thiÕu th«ng tin vÒ thÞ tr­êng Quèc tÕ trong thêi gian qua, xuÊt khÈu rau qu¶ cña n­íc ta gÆp nhiÒu trë ng¹i. Cho nªn, Nhµ n­íc cÇn cã tr¸ch nhiÖm cung cÊp th«ng tin vµ lo marketing ë tÇm vÜ m«, bao gåm thu thËp th«ng tin ë mét sè n­íc trªn thÕ giíi ®Ó ph©n tÝch, dù b¸o vµ ®­a ra ®Þnh h­íng kÞp thêi hµng nµy, tæ chøc ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh, cam kÕt Quèc tÕ vµ khu vùc ®Ó t¹o c¬ së ph¸p lý vµ mÆt hµng, chÝnh s¸ch thÞ tr­êng, t­ nh©n vµ b¹n hµng ë c¸c khu vùc vµ c¸c n­íc, tæ chøc gióp c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi n­íc tiÕp xóc, giao dÞch, thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i. MÆt kh¸c, do thiÕu vèn vµ thiÕu th«ng tin, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt chÕ biÕn rau qu¶ xuÊt khÈu Ýt cã ®iÒu kiÖn ®Ó n©ng cÊp c«ng nghÖ chÕ biÕn. V× vËy, c«ng nghÖ chÕ biÕn th­êng l¹c hËu vµ kh«ng ®ång bé, lµm cho gi¸ thµnh cao vµ chÊt l­îng s¶n phÈm kh«ng ®¶m b¶o. Do ®ã, Nhµ n­íc cÇn ph¶i hç trî c«ng nghÖ chÕ biÕn rau qu¶ cho c¸c c¬ së chÕ biÕn, c¸c doanh nghiÖp th«ng qua ch­¬ng tr×nh giíi thiÖu c¸c c«ng nghÖ chÕ biÕn n«ng s¶n míi, hç trî c¸c doanh nghiÖp chuyÓn giao c«ng nghÖ, hç trî ®Ó nghiªn cøu vµ c¶i tiÕn c«ng nghÖ ®ang ¸p dông, vµ cã c¸c chÝnh s¸ch kluyÕn khÝch n©ng cÊp c«ng nghÖ chÕ biÕn qua thuÕ, tÝn dông, khÊu hao... Nhµ n­íc cÇn hç trî viÖc ®µo t¹o vµ h­íng dÉn hÖ thèng kiÓm so¸t chÊt l­îng ®Ó ng­êi s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn, hiÓu ®­îc c¸c yªu cÇu vÒ chÊt l­îng, tõ ®ã ®Çu t­ ®óng h­íng vµ t¨ng c­êng qu¶n ký chÊt l­îng ®ång bé ®èi víi c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu. Ngoµi ra, gi¸ c¶ mÆt hµng rau qu¶ th­êng xuyªn biÕn ®éng nªn Nhµ N­íc còng cÇn cã chÝnh s¸ch hç trî gi¸ hîp lý, khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt-chÕ biÕn rau qu¶ xuÊt khÈu. Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n kh«ng phª duyÖt c¸c dù ¸n ®Çu t­ 100% vèn n­íc ngoµi vµo lÜnh vùc rau qu¶ mµ trong n­íc cã thÓ s¶n xuÊt ®­îc. KÕT LUËN Qua qu¸ tr×nh häc tËp t¹i tr­êng §¹i häc Ngo¹i th­¬ng, thÇy c« ®· trang bÞ cho em nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ x·c héi trong ®ã cã nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ thÞ tr­êng vµ viÖc ph¸t triÓn thÞ tr­êng xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp. Trong thêi gian thùc tËp t¹i Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt nam ®· ®em l¹i cho em nh÷ng hiÓu biÕt thùc tÕ bæ Ých vÒ t×nh h×nh thÞ tr­êng xuÊt khÈu cña hµng rau qu¶ nãi riªng vµ hµng n«ng s¶n nãi chung. §©y lµ thÞ tr­êng vÉn cßn nhiÒu vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt nh­ng bªn trong lµ mét tiÒm n¨ng ph¸t triÓn m¹nh mÏ. ChÝnh v× vËy viÖc ph¸t triÓn thÞ tr­êng xuÊt khÈu mÆt hµng nµy ®ang ®­îc Tæng c«ng ty ®Æt lªn hµng ®Çu trong nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc cÇn ®­îc gi¶i quyÕt. Thùc tÕ th× Tæng c«ng ty ®· ¸p dông mét sè biÖn ph¸p nh»m ph¸t triÓn thÞ tr­êng nh­: BiÖn ph¸p vÒ nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ c«ng t¸c tiÕp thÞ, biÖn ph¸p khuyÕch tr­¬ng trªn thÞ tr­êng n­íc ngoµi. C¸c biÖn ph¸p ®èi víi nguån hµng xuÊt khÈu. C¸c biÖn ph¸p ®èi víi thÞ tr­êng truyÒn thèng vµ c¸c biÖn ph¸p ®èi víi thÞ tr­êng míi. Tæng c«ng ty ®· thu ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ. Song vÉn cßn nh÷ng tån t¹i, h¹n chÕ cÇn gi¶i quyÕt. ChÝnh v× vËy ë phÇn II , em xin ®Ò cËp ®Õn thùc tr¹ng thÞ tr­êng xuÊt khÈu hµng rau qu¶ cña Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt nam. KÕt hîp víi qu¸ tr×nh häc tËp, lý thuyÕt vµ thùc tÕ ë phÇn II em xin ®­a ra mét sè biÖn ph¸p nh»m ph¸t triÓn thÞ tr­êng xuÊt khÈu rau qu¶ ®Ó Tæng c«ng ty xem xÐt vµ ¸p dông. Hy väng r»ng nh÷ng biÖn ph¸p nµy phÇn nµo sÏ cã Ých cho viÖc ph¸t triÓn thÞ tr­êng xuÊt khÈu mÆt hµng rau qu¶ cña Tæng c«ng ty. §iÒu nµy hÕt søc quan träng kh«ng nh÷ng cã ¶nh h­ëng quyÕt ®Þnh ®Õn sù sèng cßn cña Tæng c«ng ty trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. H¬n n÷a nã cßn ¶nh h­ëng tíi c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ x· héi hiÖn nay nh­: C«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, vÞ thÕ uy tÝn s¶n phÈm cña hµng ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. KÕt thóc bµi viÕt nµy em xin tr©n thµnh c¶m ¬n tÊt c¶ c¸c thÇy c« trong khoa Kinh tÕ Ngo¹i th­¬ng vµ ®Æc biÖt lµ c¸c thÇy c« ë CN8, cïng c¸c c« chó trong phßng xóc tiÕn th­¬ng m¹i, phßng tæ chøc c¸n bé phßng qu¶n lý s¶n xuÊt ®· trang bÞ cho em nh÷ng kiÕn thøc vÒ c¶ lý thuyÕt lÉn thùc tiÔn. §Æc biÖt lµ c« gi¸o, Th¹c sÜ NguyÔn Thanh B×nh ®· h­íng dÉn nhiÖt t×nh vµ chØ b¶o nh÷ng ý kiÕn quý b¸u còng nh­ t¹o ®iÒu kiÖn cho em hoµn thµnh luËn v¨n nµy mét c¸ch thuËn lîi. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Hµ Néi, ngµy 15 th¸ng 05 n¨m 2003 Sinh viªn thùc hiÖn NguyÔn Quèc Vinh Tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh: Qu¶n trÞ kinh doanh th­¬ng m¹i quèc tÕ - PGS.TS TrÇn ChÝ Thµnh. 2. Gi¸o tr×nh Marketing Th­¬ng m¹i quèc tÕ. 3. ChiÕn thuËt tiÕp thÞ, bµi häc tõ NhËt - NXB V¨n ho¸ th«ng tin. 4. Qu¶n trÞ chiªu thÞ - Th­ viÖn tr­êng §HNT 5. T¹p chÝ th­¬ng m¹i. 6. T¹p chÝ gi¸ c¶ thÞ tr­êng. 7. Thêi b¸o Kinh tÕ. 8. B¸o c¸o tæng kÕt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng C«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam. 9. §Þnh h­íng ph¸t triÓn cña Tæng C«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam giai ®o¹n 1998 - 2010. 10. B¸o c¸o thùc hiÖn xuÊt khÈu cña T«ng C«ng ty rau qu¶ ViÖt nam.  Môc lôc Trang LêI NãI §ÇU…………………………………………………………….…2 Ch­¬ng I: §«i nÐt kh¸i qu¸t vÒ Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam…………….4 I. LÞch sö ra ®êi vµ ph¸t triÓn…………………………………………………4 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn…………………………………….…...4 2. C¬ cÊu tæ chøc vµ qu¶n lý………………………………………………….8 3. Nh©n sù vµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn nh©n sù………………………………...12 4. Kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña Tæng c«ng ty…………………………………….13 II. KÕt qu¶ kinh doanh chung cña Tæng c«ng ty, ®¸nh gi¸ thÞ tr­êng néi ®Þa vµ xuÊt khÈu……………………………………………………………………17 Ch­¬ng II: Ph©n tÝch thùc tr¹ng thÞ tr­êng vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng xuÊt khÈu rau qu¶ cña tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt nam ………………………………...20 I. C¸c khu vùc thÞ tr­êng xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty ……………………..20 II. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty………………………23 1. C¬ cÊu hµng ho¸ xuÊt khÈu……………………………………………….23 2. HiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu - C¸c biÖn ph¸p ph¸t triÓn thÞ tr­êng………………………………………………………………………..33 3. Nh÷ng thµnh tùu vµ tån t¹i trong ho¹t ®éng vµ xuÊt khÈu hµng ho¸ cña Tæng c«ng ty trong thêi gian qua…………………………………………...40 Ch­¬ng III: Mét sè biÖn ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m ph¸t triÓn thÞ tr­êng xuÊt khÈu rau qu¶ cña Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam.………………………….44 I. TriÓn väng ph¸t triÓn xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty………………………..44 1. TriÓn väng xuÊt khÈu cña thÞ tr­êng xuÊt khÈu cña thÕ giíi ®Õn n¨m 2010…………………………………………………………………………44 2. §Þnh h­íng thÞ tr­êng vµ kinh doanh xuÊt khÈu rau qu¶ cña ViÖt Nam…………………………………………………………………………49 3. §Þnh h­íng thÞ tr­êng vµ kinh doanh xuÊt khÈu rau qu¶ cña Tæng c«ng ty…………………………………………………………………………….53 II. Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu rau qu¶ ..............………………………………………60 Gi¶i ph¸p tõ phÝa Tæng c«ng ty …………………………………….....60 KiÕn nghÞ ®èi víi Nhµ n­íc …………..………………………………68 KÕT LUËN………………………………………………………………….72 TµI LIÖU THAM KH¶O…………………………………………………..74