Luận văn Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác thanh toán không dùng tiền mặt tại Ngân hàng Công thương Phú Thọ

MỤC LỤC LỜI NÓI ĐẦU 1 CHƯƠNG I: HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VỚI CHỨC NĂNG TRUNG GIAN THANH TOÁN CHO NỀN KINH TẾ 4 I. Thanh toán không dùng tiền mặt và vai trò của nó trong nền kinh tế thị trường 4 1. Sự hình thành và đặc điểm của thanh toán không dùng tiền mặt 4 1.1. Sự hình thành thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế 4 1.2. Đặc điểm của thanh toán không dùng tiền mặt 8 2. Vai trò của thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế thị trường 8 3. Những quy định mang tính nguyên tắc trong thanh toán không dùng tiền mặt ở nước ta hiện nay 10 3.1. Những quy định chung 10 3.2. Quy định đối với bên mua (bên phải trả tiền) 11 3.3. Quy định đối với bên bán (bên thụ hưởng tiền) 11 3.4. Quy định đối với Ngân hàng 11 4. Các phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt được áp dụng tại Việt Nam hiện nay 12 4.1. Thanh toán bằng lệnh chi hoặc uỷ nhiệm chi (sau đây gọi là lệnh chi) 13 4.1.1. Thủ tục lập lệnh chi 13 4.1.2. Thủ tục thanh toán lệnh chi 14 4.1.2.1. Tại ngân hàng phục vụ người trả tiền 14 4.1.2.2. Tại ngân hàng phục vụ người thụ hưởng 16 4.2. Thanh toán bằng nhờ thu hoặc uỷ nhiệm thu (sau đây gọi là uỷ nhiệm th) 17 4.2.1. Thủ tục lập uỷ nhiệm thu 17 4.2.2. Thủ tục thanh toán uỷ nhiệm thu 17 4.2.2.1. Trường hợp người thụ hưởng và người trả tiền mở tài khoản tại một ngân hàng 17 4.2.2.2. Trường hợp người trả tiền và người thụ hưởng mở tài khoản ở hai ngân hàng (cùng hoặc khác hệ thống) 18 4.3. Thanh toán bằng thẻ ngân hàng 19 4.3.1. Thủ tục phát hành, sử dụng thẻ ngân hàng 19 4.3.1.1. Đối với khách hàng 19 4.3.2.1. Đối với ngân hàng phát hành thẻ 19 4.3.2. Thủ tục thanh toán thẻ 20 4.3.2.1. Thanh toán tiền hàng hoá dịch vụ cho các đơn vị chấp nhận thẻ 20 4.3.2.2. Thủ tục rút tiền mặt tại máy ATM 21 4.3.3. Thủ tục thay đổi hạn mức thanh toán của thẻ, gia hạn sử dụng thẻ 21 4.3.3.1. Thủ tục thay đổi hạn mức thanh toán thẻ 21 4.3.3.2. Thủ tục gia hạn sử dụng thẻ 22 4.4. Thanh toán bằng thư tín dụng 22 4.4.1. Thủ tục mở thư tín dụng 22 4.4.1.1. Khi có nhu cầu thanh toán bằng thư tín dụng, người trả tiền lập giấy mở thư tín dụng nộp vào ngân hàng phục vụ mình 23 4.4.1.2. Tại ngân hàng phục vụ người trả tiền 23 4.4.2. Thủ tục thanh toán thư tín dụng 24 4.4.2.1. Đối với ngân hàng phục vụ người thụ hưởng 24 4.4.2.2. Đối với người thụ hưởng 25 4.4.2.3. Đối với ngân hàng phục vụ người trả tiền 27 4.5. Thanh toán bằng séc 27 4.5.1. Séc chuyển khoản 28 4.5.1.1. Trường hợp hai bên mua bán có tài khoản tại một chi nhánh ngân hàng hoặc kho bạc Nhà nước 29 4.5.1.2. Trường hợp bên trả tiền và bên thụ hưởng mở tài khoản tài khoản tại hai Ngân hàng, KBNN có tham gia thanh toán bù trừ trên địa bàn tỉnh, thành phố 30 4.5.2. Séc bảo chi 31 4.5.2.1. Trường hợp bên trả tiền và bên thụ hưởng mở tài khoản tại cùng một ngân hàng, kho bạc Nhà nước 32 4.5.2.2. Trường hợp bên trả tiền và bên thụ hưởng mở tài khoản tại hai ngân hàng, kho bạc Nhà nước khác hệ thống có tham gia thanh toán bù trừ giao nhận chứng từ trực tiếp trên địa bàn tỉnh, thành phố 32 4.5.2.3. Trường hợp bên trả tiền và bên thụ hưởng mở tài khoản tại hai Ngân hàng, Kho bạc Nhà nước khác nhau trong cùng hệ thống 33 5. Mở tài khoản tiền gửi cá nhân 33 5.1. Sự cần thiết khách quan của mở tài khoản tiền gửi cá nhân 34 5.2. Vai trò của việc mở tài khoản tiền gửi cá nhân 35 5.3. Những quy định về mở tài khoản tiền gửi cá nhân 35 II. Một số công cụ thanh toán không dùng tiền mặt chủ yếu trên thế giới 36 III. Phương hướng phát triển thanh toán không dùng tiền mặt ở nước ta 38 CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG TỔ CHỨC THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TẠI NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG CHI NHÁNH TỈNH PHÚ THỌ 40 I. Đặc điểm hoạt động kinh doanh của ngân hàng công thương chi nhánh Tỉnh Phú Thọ 40 1.Tình hình kinh tế địa phương có ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của ngân hàng 40 2. Khái quát tình hình hoạt động kinh doanh của ngân hàng công thương chi nhánh tỉnh Phú Thọ 41 2.1. Cơ cấu tổ chức và mạng lưới của NHCT chi nhánh tỉnh Phú Thọ 41 2.2. Hoạt động nguồn vốn 43 2.3. Hoạt động tín dụng và đầu tư 44 2.4. Về công tác thanh toán 45 2.5. Về kết quả kinh doanh 46 II. Thực trạng thanh toán không dùng tiền mặt tại ngân hàng công thương chi nhánh tỉnh Phú Thọ 47 1. Tình hình thanh toán chung 47 2. Tình hình áp dụng các phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt tại ngân hàng công thương chi nhánh tỉnh Phú Thọ 48 2.1. Thực trạng thanh toán séc 48 2.1.1. Séc chuyển khoản 49 2.1.2. Séc bảo chi 50 2.2. Thực trạng thanh toán bằng uỷ nhiệm chi (lệnh chi) 51 2.3. Thực trạng thanh toán bằng uỷ nhiệm thu 51 2.4. Thực trạng về thanh toán qua tài khoản tiền gửi cá nhân 52 3. Những tồn tại chủ yếu cần phải giải quyết để nâng cao hiệu quả công tác thanh toán không dùng tiền mặt qua ngân hàng 53 CHƯƠNG III: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TẠI NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG CHI NHÁNH TỈNH PHÚ THỌ 56 I. Phương hướng và mục tiêu để nâng cao hiệu quả công tác thanh toán không dùng tiền mặt 56 1. Nâng cao uy tín của ngân hàng đối với khách hàng 56 2. Mở rộng và hoàn thiện công tác thanh toán không dùng tiền mặt, cung ứng đầy đủ các phương tiện thanh toán cho nền kinh tế, tạo điều kiện thanh toán nhanh và an toàn tài sản cho khách hàng và ngân hàng 57 3. Cải tiến công nghệ ngân hàng, trang bị kỹ thuật tin học hiện đại 57 4. Song song với việc trang bị kỹ thuật phải nghiên cứu sửa đổi cơ chế nghiệp vụ 57 II. Một số định hướng của ngân hàng Nhà nước Việt Nam 58 III. Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác thanh toán không dùng tiền mạt tại NHCT Phú Thọ 59 1. Hoàn thiện các hình thức thanh toán hiện nay 59 1.1. Đối với thể thức thanh toán uỷ nhiệm chi 59 1.2. Đối với thể thức thanh toán séc 60 1.3. Thanh toán bù trừ 60 2. Phát triển dịch vụ chuyển tiền phục vụ dân cư qua ngân hàng công thương 62 3. Để đáp ứng yêu cầu đổi mới và nâng cao hiệu quả của thanh toán 63 4. Tăng thời lượng phục vụ khách hàng 64 IV. KIẾN NGHỊ 65 KẾT LUẬN 66

78 trang | Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1620 | Lượt tải: 0

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác thanh toán không dùng tiền mặt tại Ngân hàng Công thương Phú Thọ, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

®iÖn to¸n Pgd Hïng v¬ng P. kiÓm tra Nhct thÞ x· phó thä Pgd chî trung t©m Pgd chî mÌ Pgd n«ng trang Pgd gia cÈm 2. 2. Ho¹t ®éng nguån vèn : Qu¸n triÖt ph¬ng ch©m cña Ng©n hµng th¬ng m¹i lµ “®i vay ®Ó cho vay” Ng©n hµng C«ng th¬ng tØnh Phó Thä coi chiÕn lîc huy ®éng vèn lµ mét nhiÖm vô quan träng trong ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ. §©y lµ nhiÖm vô mang tÝnh chÊt thêng xuyªn vµ liªn tôc cña mét Ng©n hµng th¬ng m¹i. Mét Ng©n hµng th¬ng m¹i muèn ho¹t ®éng cã kÕt qu¶ vµ ®øng v÷ng trong c¬ chÕ thÞ trêng ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p h÷u hiÖu ®Ó thu hót lîng tiÒn nhµn rçi trong c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c tÇng líp d©n c. ChÝnh v× vËy, Ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh tØnh Phó Thä ®· më réng mµng líi quü tiÕt kiÖm réng kh¾p ë ®Þa bµn c¸c phêng, c¸c côm tËp trung ®«ng d©n c ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc giao dÞch phôc vô kh¸ch hµng. Víi tÝnh chÊt ph¸t huy néi lùc huy ®éng tèi ®a nguån vèn ë trong níc, Ng©n hµng c«ng th¬ng Phó Thä ®· cã nhiÒu h×nh thøc huy ®éng vèn phong phó nh c¸c lo¹i tiÒn göi kh«ng kú h¹n, cã kú h¹n, ph¸t hµnh kú phiÕu c¶ b»ng VN§ vµ ngo¹i tÖ víi c¸c h×nh thøc tr¶ l·i tríc, tr¶ l·i sau; ph¸t hµnh tr¸i phiÕu Ng©n hµng C«ng th¬ng cã quµ tÆng, tiÕt kiÖm kú h¹n cã dù thëng, tæ chøc mua l¹i c«ng tr¸i víi møc l·i suÊt thÝch hîp cho nhiÒu lo¹i ®èi tîng kh¸ch hµng cã nhu cÇu kh¸c nhau, lµm cho nguån vèn cña Ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh tØnh Phó Thä tiÕp tôc ®¹t møc t¨ng trëng æn ®Þnh vµ v÷ng ch¾c. TÝnh ®Õn cuèi n¨m 2002 tæng nguån vèn cña toµn chi nh¸nh ®¹t 1. 517 tû ®ång, t¨ng 311 tû ®ång so víi n¨m 2001, tû lÖ t¨ng 25,9%. C¬ cÊu tæng nguån bao gåm: - Nguån vèn huy ®éng t¹i chç ®¹t 773 tû ®ång t¨ng so víi n¨m 2001 lµ 127 tû ®ång, tèc ®é t¨ng 19,7%. Trong ®ã nguån vèn b»ng VN§ lµ 472 tû ®ång chiÕm 61,1% vµ b»ng ngo¹i tÖ quy ®æi ®¹t møc 301 tû ®ång. Víi c¬ cÊu nguån vèn huy ®éng cô thÓ lµ: + TiÒn göi tiÕt kiÖm: 564 tû ®ång + TiÒn göi tæ chøc kinh tÕ: 119 tû ®ång + TiÒn göi kú phiÕu: 58 tû ®ång + Tr¸i phiÕu NHCT: 32 tû ®ång - Nguån vèn vay NHNN 3 tû ®ång, chiÕm 0,2% tæng nguån vèn. - Vèn nhËn ®iÒu hoµ cña NHCT ViÖt Nam lµ 741 tû ®ång t¨ng 189 tû ®ång so víi cuèi n¨m 2001. Vèn nhËn tõ quü ®iÒu hoµ cña NHCT ViÖt Nam chiÕm 48,9% tæng nguån vèn. Víi quy m« nguån vèn nh hiÖn nay ®· ®¸p øng ®îc 60,53% tæng nhu cÇu vèn ®Çu t vµ chiÕm trªn 40% tæng nguån vèn mµ c¸c chi nh¸nh Ng©n hµng th¬ng m¹i huy ®éng ®îc trªn ®Þa bµn tØnh. 2. 3. Ho¹t ®éng tÝn dông vµ ®Çu t: Víi ph¬ng ch©m: “Ph¸t triÓn- an toµn- hiÖu qu¶", NHCT chi nh¸nh tØnh Phó Thä ®· ®Çu t cã träng t©m, träng ®iÓm, gi÷ v÷ng vµ ph¸t triÓn c¸c kh¸ch hµng truyÒn thèng, ¸p dông chÝnh s¸ch u ®·i vÒ l·i suÊt vµ thanh to¸n cho nh÷ng kh¸ch hµng cã uy tÝn, cã quan hÖ tÝn dông thêng xuyªn víi Ng©n hµng. §ång thêi më réng ®Çu t cho mäi thµnh phÇn kinh tÕ trong ®ã t¨ng cêng ®Çu t cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh, chuyÓn dÞch c¬ cÊu tÝn dông theo híng n©ng dÇn quy m« vµ tû träng tÝn dông trung, dµi h¹n, ®Æc biÖt chó träng viÖc n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c tÝn dông. Tõ nh÷ng ®Þnh híng c¬ b¶n ®ã ho¹t ®éng tÝn dông cña Ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh tØnh Phó thä ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ quan träng. Tríc hÕt ®ã lµ sù t¨ng nhanh vÒ quy m« ®Çu t. TÝnh ®Õn 31/12/2002 tæng d nî cho vay vµ ®Çu t ®¹t 1. 277 tû ®ång t¨ng so víi 31/12/2001 lµ 269 tû ®ång, tèc ®é t¨ng 26,7%. Trong ®ã d nî cho vay b»ng VN§ ®¹t 1. 176 tû ®ång chiÕm 92,1% tæng d nî vµ d nî cho vay b»ng ngo¹i tÖ quy VN§ lµ 101 tû ®ång. TÝnh ®Õn 31/12/2002 c¬ cÊu tæng d nî nh sau: - Cho vay ng¾n h¹n: 668 tû ®ång chiÕm 52,3% so víi tæng d nî cho vay vµ ®Çu t. - Cho vay trung vµ dµi h¹n ®¹t 556 tû ®ång t¨ng 156 tû ®ång so víi n¨m 2001 chiÕm 43,5% so víi tæng d nî cho vay vµ ®Çu t. - Cho vay thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh ®¹t 835 tû ®ång vµ cho vay thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®¹t 389 tû ®ång. VÒ chÊt lîng tÝn dông: MÆc dï quy m« ®Çu t kh«ng ngõng ®îc më réng nhng chÊt lîng tÝn dông vÉn lu«n ®îc quan t©m chó träng vµ ®¶m b¶o ë møc cho phÐp, tû lÖ nî qu¸ h¹n n»m trong ph¹m vi qu¶n lý vµ kiÓm so¸t ®îc cña Ng©n hµng c«ng th¬ng tØnh Phó thä. §Õn 31/12/2002 tæng d nî qu¸ h¹n, nî chê xö lý vµ nî khoanh lµ: 41 tû ®ång chiÕm 3,2% tæng d nî cho vay vµ ®Çu t. Trong qu¸ tr×nh cho vay vµ ®Çu t, Ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh tØnh Phó thä ®· thùc hiÖn tèt kÕ ho¹ch vµ ph¬ng híng ®Ò ra lµ tËp trung vèn cho vay c¸c kh¸ch hµng chiÕn lîc, c¸c dù ¸n kh¶ thi, c¸c ®¬n vÞ lµ thµnh viªn Tæng C«ng ty. . . MÆt kh¸c tiÕp tôc ®Çu t vèn cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c t¹o sù ®a d¹ng trong c¬ cÊu ®Çu t vµ gióp c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ trªn ®Þa bµn cã ®ñ vèn ®Ó c¶i t¹o vµ hiÖn ®¹i ho¸ d©y truyÒn s¶n xuÊt, t¹o ra nhiÒu vµ ®a d¹ng hãa c¸c lo¹i h×nh s¶n phÈm, thóc ®Èy søc tiªu thô vµ c¹nh tranh trªn thÞ trêng, phï hîp víi kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ trªn ®Þa bµn tØnh Phó Thä, ®Èy nhanh tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa. 2.4. VÒ c«ng t¸c thanh to¸n: Trªn c¬ së x¸c ®Þnh c«ng t¸c thanh to¸n lµ ®éng lùc thóc ®Èy c«ng t¸c huy ®éng vèn vµ sö dông vèn, NHCT chi nh¸nh tØnh Phó Thä ®· bè trÝ n¬i giao dÞch víi kh¸ch hµng thuËn tiÖn, phï hîp víi yªu cÇu c«ng viÖc, 90% ®éi ngò c¸n bé kÕ to¸n cã tr×nh ®é ®¹i häc vµ t¬ng ®¬ng ®¹i häc, ®îc phæ cÊp kiÕn thøc tin häc ®Ó sö dông thanh th¹o m¸y vi tÝnh. C¸c c«ng viÖc thanh to¸n ®îc cËp nhËt trong ngµy vµ chÊp hµnh ®óng nguyªn t¾c h¹ch to¸n kÕ to¸n. KÕt qu¶ næi bËt trong bíc ®Çu hiÖn ®¹i hãa c«ng nghÖ Ng©n hµng nãi chung vµ c«ng t¸c thanh to¸n nãi riªng ë NHCT chi nh¸nh tØnh Phó Thä lµ ®· thiÕt lËp ®îc hÖ thèng thanh to¸n chuyÓn tiÒn ®iÖn tö trong hÖ thèng Ng©n hµng c«ng th¬ng trªn toµn quèc, c¸c kho¶n giao dÞch kÕ to¸n trong ngµy ®îc thùc hiÖn trùc tiÕp trªn m¸y vi tÝnh, thanh to¸n quèc tÕ ®· ®îc thùc hiÖn qua m¹ng SWIFT. Nhê ®ã tèc ®é thanh to¸n ®îc n©ng cao vÒ chÊt lîng, ®¶m b¶o an toµn, chÝnh x¸c. Kü thuËt tin häc kh«ng chØ øng dông vµo lÜnh vùc kÕ to¸n mµ cßn ®îc ¸p dông trong qu¶n lý tiÕt kiÖm, kú phiÕu, tr¸i phiÕu, qu¶n lý tÝn dông, qu¶n lý nh©n sù tiÒn l¬ng, th«ng tin phßng ngõa rñi ro. . . , th«ng tin b¸o c¸o phôc vô c«ng t¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña chi nh¸nh. 2.5. VÒ kÕt qu¶ kinh doanh: ChuyÓn sang chÕ ®é h¹ch to¸n kinh doanh theo c¬ chÕ thÞ trêng, NHCT chi nh¸nh tØnh Phó Thä ®· thùc sù ®æi míi vÒ ph¬ng thøc ho¹t ®éng, phong c¸ch lµm viÖc ®Ó thùc hiÖn ®îc môc tiªu cuèi cïng lµ lîi nhuËn. MÆc dï trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ cßn nhiÒu khã kh¨n nhng do cã ph¬ng híng vµ h×nh thøc ho¹t ®éng phï hîp nªn hµng n¨m ho¹t ®éng cña NHCT chi nh¸nh tØnh Phó Thä ®Òu cã kÕt qu¶ kinh doanh kh¸, ®¹t vµ vît kÕ ho¹ch Ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Nam giao, thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô nép ng©n s¸ch víi Nhµ níc, ®¶m b¶o viÖc lµm vµ møc thu nhËp æn ®Þnh cho CBCNV. KÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2002 nh sau: - Tæng doanh thu c¶ n¨m: 96. 188 triÖu ®ång t¨ng 18. 953 triÖu ®ång, tû lÖ t¨ng 24,54% so víi n¨m 2001 - Tæng chi c¶ n¨m: 83. 756 triÖu ®ång t¨ng 19,01% so víi n¨m 2001. - Lîi nhuËn ®¹t: 12. 432 triÖu ®ång t¨ng 81,25% so víi n¨m 2001 vµ ®¹t 103% kÕ ho¹ch NHCT ViÖt Nam giao. Lîi nhuËn lµ chØ tiªu cuèi cïng, chØ tiªu tæng hîp ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng. Th«ng qua chØ tiªu nµy cho thÊy Ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh tØnh Phó thä ®· thùc hiÖn tèt c¸c mÆt ho¹t ®éng nghiÖp vô, ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng nguån vèn vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶, qua ®ã gãp phÇn vµo viÖc thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Þa ph¬ng. II. Thùc tr¹ng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i Ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh tØnh Phó thä: 1. T×nh h×nh thanh to¸n chung: B¶ng 1: T×nh h×nh thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt vµ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i Ng©n hµng c«ng th¬ngchi nh¸nh tØnh Phó thä trong 2 n¨m 2001-2002 §¬n vÞ: TriÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 Sè tiÒn Tû lÖ % Sè tiÒn Tû lÖ % DSTT = TM 1. 476. 709 17% 2. 050. 703 17,7% DS TT KDTM 7. 107. 111 83% 9. 542. 695 82,3% DS TT chung 8. 583. 820 100% 11. 593. 398 100% (Nguån sè liÖu: B¸o c¸o nghiÖp vô thanh to¸n n¨m 2001 – 2002). Nh×n vµo b¶ng sè liÖu trªn cho ta thÊy t×nh h×nh thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt t¹i NHCT chi nh¸nh tØnh Phó Thä cßn qu¸ cao 17% so víi tû lÖ thanh to¸n tiÒn mÆt chung trªn toµn quèc lµ 11% trong n¨m 2001 vµ 9 th¸ng ®Çu n¨m 2002. Tuy nhiªn, chØ riªng trªn ®Þa bµn th× viÖc thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt cña n¨m 2002 kh«ng t¨ng so víi n¨m 2001. MÆc dï n¨m 2002 sè tiÒn ®· rót ra khái lu th«ng b»ng khèi lîng ng©n phiÕu thanh to¸n (thùc chÊt ng©n phiÕu thanh to¸n lµ tiÒn mÆt cã kú h¹n), tëng chõng n¹n khan hiÕm tiÒn mÆt bïng næ, tr¸i l¹i hoµn toµn b×nh thêng trong lu th«ng tiÒn tÖ, tû träng thanh to¸n tiÒn mÆt n¨m 2001 vµ n¨m 2002 cïng lµ 17% nhng ®· chøng minh tèc ®é thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt n¨m 2002 t¹i chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh tØnh Phó Thä t¨ng nhanh h¬n so víi n¨m 2001. §iÒu ®ã còng lµ mét thµnh c«ng lín cña §¶ng vµ Nhµ níc ta. B¶ng 2: T×nh h×nh ¸p dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i Ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh tØnh Phó thä 2 n¨m 2001 -2002 ®¬n vÞ : triÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 Sè mãn Sè tiÒn Tû lÖ % Sè mãn Sè tiÒn Tû lÖ0 % 1. TT SÐc 33 1. 496 0,02 10 120 0,001 - SÐc CK 28 530 0,007 10 120 0,001 - SÐc BC 5 966 0,01 2. TT UNC 19. 776 4. 411. 658 62,07 21. 546 6. 808. 913 71,35 3. TTUNT 254 833 0,01 269 1. 143 0,01 4. ThÓ thøc TT # 32. 372 2. 693. 124 37,89 36. 083 2. 732. 519 28,64 Céng 52. 435 7. 107. 111 100 57. 908 9. 542. 695 100 (Nguån sè liÖu: B¸o c¸o thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt n¨m 2001 – 2002). 2. T×nh h×nh ¸p dông c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i Ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh tØnh Phó thä: 2.1. Thùc tr¹ng thanh to¸n sÐc: So víi thÓ thøc thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi chuyÓn tiÒn th× thanh to¸n sÐc lµ h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ¸p dông cßn h¹n chÕ ë NHCT chi nh¸nh tØnh Phó Thä. ChØ chiÕm 0,02% (n¨m 2001) vµ 0,001% (n¨m 2002) trong tæng sè thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. Trong thùc tÕ hiÖn nay, thanh to¸n b»ng sÐc chñ yÕu ®îc kh¸ch hµng dïng ®Ó rót tiÒn mÆt ë Ng©n hµng. V× vËy sÐc trong thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt lµ phæ biÕn vµ ®îc ¸p dông réng r·i, cßn sÐc dïng trong thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cßn rÊt h¹n chÕ. KÓ tõ ngµy 1/4/1997 chÕ ®é thanh to¸n ®îc ¸p dông theo NghÞ ®Þnh 30/CP ngµy 9/5/1996 cña ChÝnh phñ, Th«ng t 07/TT-NH1 ngµy 27/12/1996 cña Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam. Theo chÕ ®é míi nµy th× thanh to¸n sÐc cã nhiÒu u ®iÓm h¬n: Kh¸ch hµng chØ cÇn mua 1 quyÓn sÐc cã thÓ thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt, chuyÓn kho¶n hoÆc b¶o chi. kh¸ch hµng cã thÓ ®Ò nghÞ Ng©n hµng nhîng cho m×nh mçi lÇn tèi ®a 3 quyÓn sÐc ®Ó sö dông trong thanh to¸n vµ ph¶i chÊp hµnh c¸c chÕ ®é vÒ b¶o qu¶n sÐc, thanh to¸n sÐc. 2. 1. 1. SÐc chuyÓn kho¶n: Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh sÐc chuyÓn kho¶n chØ ®îc ¸p dông cho c¸c kh¸ch hµng cã më tµi kho¶n t¹i cïng mét Ng©n hµng hoÆc gi÷a hai Ng©n hµng cïng hÖ thèng hoÆc kh¸c hÖ thèng cã tham gia thanh to¸n bï trõ thùc tiÕp giao nhËn chøng tõ víi nhau. Thñ tôc ph¸t hµnh sÐc chuyÓn kho¶n rÊt ®¬n gi¶n, tr¸nh ®îc nhiÒu thñ tôc h¹ch to¸n phiÒn hµ, ngêi mua hµng giao th¼ng sÐc cho ngêi b¸n hµng khi ®· tho¶ thuËn vÒ h×nh thøc thanh to¸n. V× vËy, víi t c¸ch lµ ngêi mua th× sÐc chuyÓn kho¶n lµ thÓ thøc thanh to¸n rÊt ®îc a chuéng. MÆt kh¸c, ®èi víi Ng©n hµng th× c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n còng rÊt ®¬n gi¶n, nhÊt lµ ®èi víi trêng hîp hai bªn mua b¸n ®Òu më tµi kho¶n ë mét Ng©n hµng. Tuy vËy, qua thùc tÕ cho thÊy thanh to¸n b»ng sÐc chuyÓn kho¶n ®· béc lé nh÷ng nhîc ®iÓm lµ cã khi bªn mua lîi dông ®Ó ph¸t hµnh qu¸ sè d, khi ®ã quyÒn lîi cña ngêi b¸n hµng bÞ ¶nh hëng, chÝnh bëi nhîc ®iÓm nµy mµ hiÖn nay ë NHCT chi nh¸nh tØnh Phó Thä chØ cã mét sè ®¬n vÞ (Cty CÊp níc Phó thä, C«ng ty X¨ng DÇu Phó thä. . . ) sö dông sÐc chuyÓn kho¶n trong thanh to¸n trªn c¬ së cã uy tÝn gi÷a c¸c kh¸ch hµng víi nhau, t¹o ®îc lßng tin trong mèi quan hÖ b¹n hµng vµ chñ yÕu lµ lu«n ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n trªn tµi kho¶n tiÒn göi cña m×nh. Riªng ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng cã më tµi kho¶n ë c¸c Ng©n hµng kh¸c nhau (trong hÖ thèng hoÆc kh¸c hÖ thèng cã tham gia thanh to¸n bï trõ) th× hiÖn t¹i qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ cßn chËm, ph¶i mÊt tõ 2-3 ngµy ngêi b¸n míi ®îc ghi Cã vµo tµi kho¶n. NÕu trªn tµi kho¶n ngêi mua kh«ng ®ñ tiÒn th× ngêi b¸n ph¶i chê l©u. Nh vËy, thanh to¸n sÐc chuyÓn kho¶n rÊt thuËn tiÖn cho ngêi mua nhng ngêi b¸n dÔ bÞ chiÕm dông vèn. Qua c¸c n¨m thùc hiÖn chÕ ®é thanh to¸n sÐc míi t¹i Ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh tØnh Phó thä cha x¶y ra trêng hîp nµo ngêi mua ph¸t hµnh sÐc chuyÓn kho¶n vît qu¸ sè d tiÒn göi, tuy nhiªn sè liÖu ë b¶ng 2 cho ta thÊy sÐc chuyÓn kho¶n chiÕm mét tû träng rÊt thÊp (0,007% n¨m 2001 vµ 0,001% n¨m 2002/Doanh sè TTKDTM). Ng©n hµng cÇn cã nh÷ng c¶i tiÕn nhÊt ®Þnh ®Ó h×nh thøc thanh to¸n sÐc chuyÓn kho¶n ngµy cµng ®îc ¸p dông réng r·i h¬n. 2. 1. 2. SÐc b¶o chi: Do khi ph¸t hµnh sÐc b¶o chi kh¸ch hµng ph¶i ký quü vµo Ng©n hµng nªn thÓ thøc thanh to¸n sÐc b¶o chi ®îc kh¸ch hµng tÝn nhiÖm h¬n sÐc chuyÓn kho¶n v× Ng©n hµng ®· ®¶m b¶o kh¶ n¨ng chi tr¶. Trong n¨m 2001 thanh to¸n b»ng sÐc b¶o chi t¹i Ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh tØnh Phó thä lµ 5 mãn víi sè tiÒn lµ 966 triÖu ®ång vµ chiÕm 0,01% trong tæng sè thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt nhng ®Õn n¨m 2002 thanh to¸n b»ng sÐc b¶o chi l¹i kh«ng ph¸t sinh ®iÒu ®ã chøng tá r»ng kh¸ch hµng hiÖn nay kh«ng a chuéng lo¹i sÐc nµy. SÐc b¶o chi thanh to¸n gi÷a hai Ng©n hµng cïng hÖ thèng ®îc phÐp ghi Cã cho ngêi thô hëng tríc khi ghi Nî tµi kho¶n ®¶m b¶o thanh to¸n sÐc nªn khi kh¸ch hµng nép sÐc vµo Ng©n hµng, sau khi kiÓm tra nÕu tê sÐc hîp lÖ sÏ ®îc thanh to¸n ngay cho kh¸ch hµng. NÕu thanh to¸n gi÷a hai Ng©n hµng kh¸c hÖ thèng (cã tham gia thanh to¸n bï trõ) theo quy ®Þnh hiÖn nay ®îc phÐp h¹ch to¸n Nî - Cã ®ång thêi t¹i phiªn giao dÞch bï trõ. V× vËy, tèc ®é thanh to¸n cña sÐc b¶o chi nhanh tõ 1-2 ngµy. Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n nh vËy sÏ kh«ng g©y ra tiªu cùc hoÆc nÕu cã th× Ng©n hµng ®Òu ph¸t hiÖn vµ xö lý kÞp thêi, bëi v× viÖc giao nhËn chøng tõ bï trõ diÔn ra hµng ngµy vµ trùc tiÕp gi÷a c¸c Ng©n hµng, kh«ng qua mét kh©u trung gian nµo. SÐc b¶o chi cã rÊt nhiÒu u ®iÓm ®èi víi ngêi thô hëng, nã ®¶m b¶o kh¶ n¨ng chi tr¶ ch¾c ch¾n. Song nã vÉn cã nhîc ®iÓm lµ g©y ra ø ®äng vèn cho ngêi ph¸t hµnh, thñ tôc cßn phøc t¹p, thêi gian cßn chËm trÔ, ph¶i ®Õn Ng©n hµng ®Ó b¶o chi vµ tÝnh ký hiÖu mËt nªn cha thËt sù thuËn tiÖn cho ngêi ph¸t hµnh sÐc. *Nhîc ®iÓm cña viÖc thanh to¸n b»ng sÐc: Thanh to¸n b»ng sÐc ®îc ¸p dông kh«ng chØ riªng ®èi víi c¸c doang nghiÖp quèc doanh mµ cßn ¸p dông ®èi víi doanh nghiÖp t nh©n, C«ng ty TNHH. . . Nªn viÖc b¶o qu¶n sÐc cha ®îc cÈn thËn ®· dÉn ®Õn t×nh tr¹ng mÊt sÐc. Nh vËy, Ng©n hµng ph¶i mÊt chi phÝ “th«ng b¸o mÊt sÐc” rÊt tèn kÐm. H¬n n÷a, viÖc viÕt sÐc ®Ó rót tiÒn mÆt cña c¸c ®¬n vÞ cßn sai háng nhiÒu g©y l·ng phÝ Ên chØ quan träng mÆc dï sÐc kh¸ch hµng ph¶i mua. Ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh Phó Thä trong mÊy n¨m gÇn ®©y kh«ng x¶y ra t×nh tr¹ng mÊt sÐc nhng ®©y còng lµ nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh cña viÖc thanh to¸n sÐc mµ c¸c Ng©n hµng cÇn quan t©m. 2.2. Thùc tr¹ng thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi (lÖnh chi): Trong thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, thÓ thøc thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi tõ tríc tíi nay vÉn lu«n chiÕn u thÕ h¬n so víi c¸c thÓ thøc thanh to¸n kh¸c. Ngµy nay, c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh h¬n, ®Æc biÖt lµ tõ khi Ng©n hµng c«ng th¬ng ®îc trang bÞ m¸y tÝnh nèi m¹ng trong toµn hÖ thèng th× thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi cµng cã thÕ m¹nh h¬n trong c«ng t¸c thanh to¸n. Qua sè liÖu ë b¶ng 2 cho thÊy h×nh thøc thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi chiÕm tû träng cao nhÊt c¶ vÒ sè mãn vµ sè tiÒn: Tæng sè mãn thanh to¸n trong n¨m 2001 lµ 19. 776 chiÕm 37,72% trong tæng sè mãn thanh to¸n, tæng sè tiÒn lµ 4. 411. 658 triÖu ®ång, chiÕm 62,07% trong tæng sè tiÒn thanh to¸n. N¨m 2002 tæng sè mãn thanh to¸n uû nhiÖm chi lµ 21. 546 t¨ng 1. 770 mãn, tû lÖ t¨ng 9%; Sè tiÒn uû nhiÖm chi lµ 6. 808. 913 triÖu ®ång t¨ng 2. 397. 255 triÖu ®ång, tû lÖ t¨ng 54,34%. Nãi chung thanh to¸n b»ng lÖnh chi ®îc kh¸ch hµng cña NHCT chi nh¸nh tØnh Phó Thä a chuéng, do ®ã h×nh thøc nµy ngµy cµng ®îc më réng vµ ph¸t triÓn v× nã cã u ®iÓm h¬n h¼n c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh¸c lµ thñ tôc ®¬n gi¶n, thêi gian lu©n chuyÓn chøng tõ nhanh, ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu thanh to¸n cña kh¸ch hµng. Tríc ®©y, mét mãn chuyÓn tiÒn ph¶i mÊt hµng tuÇn v× göi theo ®êng d©y bu ®iÖn nhng nay nhê ph¬ng tiÖn c«ng nghÖ tiÕn tiÕn, th«ng qua c«ng t¸c thanh to¸n ®iÖn tö ®· rót ng¾n thêi gian chuyÓn tiÒn, chØ mÊt tõ 2-4 giê. Ph¹m vi thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi hÕt søc réng r·i nã cã thÓ dïng ®Ó thanh to¸n kho¶n giao dÞch cña kh¸ch hµng gi÷a c¸c Ng©n hµng trong hÖ thèng, ngoµi hÖ thèng, hoÆc kh¸c ®Þa ph¬ng trong ph¹m vi toµn quèc. 2.3. Thùc tr¹ng thanh to¸n b»ng uû nhiÖm thu: Tríc ®©y ë thêi kú bao cÊp thÓ thøc thanh to¸n b»ng uû nhiÖm thu rÊt thÞnh hµnh, nã thêng ®îc dïng ®Ó thanh to¸n dÞch vô ®iÖn, níc, bu phÝ. . . theo hîp ®ång ®· ký kÕt. H×nh thøc nµy cã u ®iÓm lµ ngêi mua kh«ng ph¶i lµm thñ tôc giÊy tê thanh to¸n ®Ó tr¶, cßn ngêi b¸n còng kh«ng ph¶i trùc tiÕp ®i ®ßi tiÒn mµ chØ lËp nhê thu göi ®Õn Ng©n hµng phôc vô m×nh nhê thu hé. Song h×nh thøc nµy cã nhîc ®iÓm lín lµ thêi gian thanh to¸n chËm, kh¶ n¨ng rñi ro ®èi víi ngêi b¸n nhiÒu h¬n v× dÞch vô ®· cung cÊp, nÕu ngêi mua kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n hoÆc thanh to¸n chËm sÏ ¶nh hëng tíi ngêi b¸n. HiÖn nay ë Ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh tØnh Phó thä thÓ thøc nµy chiÕm tû lÖ rÊt nhá trong tæng sè thanh to¸n (0,01%) vµ chñ yÕu lµ c¸c uû nhiÖm thu ®ßi tiÒn ®iÖn tho¹i cña c¬ quan bu ®iÖn ®èi víi c¸c kh¸ch hµng cña m×nh. Cßn c¸c d¹ng dÞch vô kh¸c nh tiÒn ®iÖn, níc sinh ho¹t. . . ®Òu chuyÓn sang thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi. 2.4 Thùc tr¹ng vÒ thanh to¸n qua tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n: Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y kh¸ch hµng lµ c¸ nh©n më vµ sö dông tµi kho¶n thanh to¸n qua Ng©n hµng c«ng th¬ng ngµy cµng t¨ng lªn. B¶ng 3: T×nh h×nh thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cña c¸ nh©n taÞ NHCT chi nh¸nh tØnh Phó Thä. ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 Sè tµi kho¶n Sè mãn Sè tiÒn % Sè tµi kho¶n Sè mãn Sè tiÒn % Tæng sè 12. 127 52. 435 7. 107. 111 12. 816 57. 908 9. 542. 695 Trong ®ã c¸ nh©n 1. 242 11. 418 347. 846 4,9 1. 786 12. 631 767. 518 8 (Nguån sè liÖu: B¸o c¸o c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n vµ B¸o c¸o t×nh h×nh më tµi kho¶n c¸ nh©n n¨m 2001-2002). Nh×n vµo b¶ng sè liÖu trªn cho thÊy t×nh h×nh ho¹t ®éng thanh to¸n qua tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n t¨ng c¶ vÒ quy m« còng nh khèi lîng thanh to¸n. Sè lîng tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n n¨m 2002 t¨ng 544 tµi kho¶n so víi n¨m 2001. Doanh sè ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cña tµi kho¶n c¸ nh©n n¨m 2002 còng t¨ng gÊp ®«i n¨m 2001. Nh vËy, thanh to¸n qua Ng©n hµng thùc sù ®· ®i vµo d©n c, mäi ngêi d©n dÇn dÇn ®· n©ng cao ®îc tr×nh ®é d©n trÝ, ®· nhËn thøc ®îc lîi Ých cña viÖc thanh to¸n qua Ng©n hµng võa thanh to¸n nhanh, ®¶m b¶o an toµn, chÝnh x¸c, thñ tôc ®¬n gi¶n, thuËn tiÖn. Tõ nh÷ng u ®iÓm ®ã, më réng thanh to¸n trong d©n c lµ mét biÖn ph¸p tèt cho Ng©n hµng t¨ng cêng huy ®éng nguån vèn nhµn rçi to lín trong d©n c phôc vô cho nhu cÇu ®Çu t cña Ng©n hµng 3. Nh÷ng tån t¹i chñ yÕu cÇn ph¶i gi¶i quyÕt ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt qua Ng©n hµng: Trong nh÷ng n¨m qua, mÆc dï hÖ thèng Ng©n hµng ®· cã nhiÒu cè g¾ng trong viÖc hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt nhng trong thùc tÕ c«ng t¸c nµy vÉn cßn nh÷ng tån t¹i. Mét lµ: Thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt chiÕm trong tæng sè vÉn cßn lín , ®èi tîng thanh to¸n qua Ng©n hµng cßn hÑp, chñ yÕu lµ doanh nghiÖp Nhµ níc, c¸c c¬ quan, ®oµn thÓ vµ mét phÇn kinh tÕ ngoµi Nhµ níc. c¸c doanh nghiÖp t nh©n vµ c¸c c¸c nh©n cã thu nhËp cao thanh to¸n qua Ng©n hµng cßn Ýt do t©m lý vµ thãi quen tiªu dïng tiÒn mÆt trong d©n c cßn phæ biÕn. Do vËy, Ng©n hµng kh«ng thÓ huy ®éng triÖt ®Ó c¸c nguån vèn nhµn rçi trong c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Ó phôc vô c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa. Hai lµ: Thñ tôc thanh to¸n qua Ng©n hµng cßn phøc t¹p, cha thuËn tiÖn: - ViÖc thanh to¸n gi÷a hai kh¸ch hµng cã tµi kho¶n ë hai Ng©n hµng kh¸c hÖ thèng, kh¸c ®Þa ph¬ng cßn phøc t¹p, chËm trÔ, lu©n chuyÓn chøng tõ ph¶i b¾c cÇu qua nhiÒu Ng©n hµng. - HiÖn t¹i viÖc chuyÓn tiÒn qua chøng tõ thanh to¸n ®iÖn tö ®· ®¸p øng ®îc yªu cÇu chuyÓn tiÒn nhanh nhng ®èi víi nh÷ng mãn chuyÓn tiÒn ra ngoµi hÖ thèng ngoµi ®Þa bµn víi sè tiÒn lín vÉn bÞ h¹n chÕ (v× theo quy ®Þnh tèi ®a lµ 200 triÖu ®ång). - C¸c tÇng líp d©n c cha sö dông nhiÒu dÞch vô chuyÓn tiÒn qua thanh to¸n ®iÖn tö cña Ng©n hµng c«ng th¬ng, mÆc dï lÖ phÝ thÊp h¬n nhiÒu so víi chuyÓn tiÒn qua bu ®iÖn vµ nhu cÇu chuyÓn tiÒn cña d©n c ngµy cµng t¨ng. Nguyªn nh©n c¬ b¶n lµ sù tiÖn lîi cho ngêi chuyÓn vµ ngêi nhËn tiÒn cha ®îc ®¸p øng. M¹ng líi thanh to¸n ®iÖn tö chØ ®îc trang bÞ ë c¸c chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th¬ng, cha trang bÞ tíi c¸c Phßng giao dÞch, c¸c quü tiÕt kiÖm réng kh¾p vµ gÇn gòi c¸c tÇng líp d©n c. MÆt kh¸c ho¹t ®éng tuyªn truyÒn cña Ng©n hµng c«ng th¬ng vÒ dÞch vô nµy cha nhiÒu trong khi d©n c thêng cã thãi quen sö dông c¸c dÞch vô chuyÓn tiÒn truyÒn thèng (nh qua bu ®iÖn). Ba lµ: C¸c h×nh thøc thanh to¸n ®· ®îc hoµn thiÖn h¬n tríc nhng mét sè h×nh thøc míi hîp víi c¬ chÕ thÞ trêng nh thÎ thanh to¸n ®iÖn tö, hÖ thèng m¸y rót tiÒn tù ®éng ATM cßn cha ®îc ¸p dông réng r·i. Bèn lµ: Ch¬ng tr×nh thanh to¸n bï trõ vÉn cßn lµm thñ c«ng, ph¶i chê ®Õn phiªn bï trõ kh¸ch hµng ®èi ph¬ng míi ®îc h¹ch to¸n. Ng©n hµng Nhµ níc ®· cã c«ng v¨n sè: 620/CV-KTTC6 vÒ viÖc “Híng dÉn triÓn khai thùc hiÖn quy chÕ chuyÓn tiÒn ®iÖn tö vµ thanh to¸n bï trõ ®iÖn tö liªn Ng©n hµng” vµ c«ng v¨n sè 1744/CV-KTTC6 vÒ viÖc “Híng dÉn thùc hiÖn thanh to¸n ®iÖn tö liªn Ng©n hµng” nhng ®Õn nay míi chØ thùc hiÖn ®îc ë mét sè Ýt ®Þa bµn tØnh, thµnh phè lín trªn toµn quèc. N¨m lµ: Tuy cã øng dông c«ng nghÖ tin häc trong c«ng t¸c thanh to¸n qua Ng©n hµng song viÖc trang bÞ m¸y mãc cßn h¹n chÕ v× cha cã m¸y tÝnh c«ng suÊt cao. Tr×nh ®é c¸n bé thanh to¸n cßn cha ®ång ®Òu, vËn hµnh m¸y tÝnh cha thËt sù thµnh th¹o. Nh÷ng h¹n chÕ ®ã cã ¶nh hëng kh«ng nhá tíi chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. S¸u lµ: M«i trêng ph¸p lý cha hoµn chØnh, cha cã luËt vµ c¸c v¨n b¶n díi luËt vÒ thanh to¸n trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, ph©n ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé c¸c bªn tham gia thanh to¸n ®Ó cã c¬ së xö lý khi cã tranh chÊp hoÆc mÊt m¸t tµi s¶n x¶y ra. B¶y lµ: Vai trß cña Ng©n hµng Nhµ níc trong thanh to¸n quan Ng©n hµng cha trë thµnh trung t©m thanh to¸n trong nÒn kinh tÕ, mµ míi cßn lµ trung gian thanh to¸n cña c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i vµ c¸c tæ chøc tÝn dông. Do vËy cÇn tæ chøc l¹i mét hÖ thèng thanh to¸n sao cho nhanh gän vµ cã kü thuËt tiªn tiÕn, tõ ®ã gióp cho c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i tæ chøc vµ thùc hiÖn qu¸ tr×nh thanh to¸n ®îc tèt h¬n. Qua nh÷ng nhËn xÐt trªn cho thÊy viÖc më réng ®èi tîng thanh to¸n qua Ng©n hµng lµ yªu cÇu cÊp b¸ch ph¶i lµm, nhng lµ mét qu¸ tr×nh l©u dµi, phøc t¹p kh«ng thÓ tiÕn hµnh ®ång lo¹t, do nh÷ng h¹n chÕ vÒ c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña b¶n th©n Ng©n hµng, do møc thu nhËp vµ t©m lý thÝch dïng tiÒn mÆt cña d©n c, thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cha thËt sù nhanh chãng vµ tiÖn lîi. §Ó phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, ®¶m b¶o cho mäi ®èi tîng kh¸ch hµng thanh to¸n qua Ng©n hµng mét c¸ch dÔ dµng, an toµn, Ng©n hµng cÇn ®æi míi vµ n©ng cao chÊt lîng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng Ng©n hµng b»ng nh÷ng gi¶i ph¸p h÷u hiÖu, nh÷ng c«ng cô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt tiªn tiÕn, thùc hiÖn hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c tæ chøc, c¸c nh©n thanh to¸n nhanh chãng trong thêi gian tríc m¾t vµ c¶ l©u dµi nh»m phôc vô sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qñathanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh tØnh Phó Thä I. Ph¬ng híng vµ môc tiªu ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt NÒn kinh tÕ níc ta ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn nhanh sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc, theo ®Þnh híng XHCN. HÖ thèng Ng©n hµng cÇn ph¶i lµm tèt chøc n¨ng lµ trung t©m thanh to¸n cña nÒn kinh tÕ, huy ®éng mäi nguån vèn nhµn rçi trong x· héi, thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶, gãp phÇn tõng bíc æn ®Þnh gi¸ trÞ ®ång tiÒn ViÖt Nam, tÝch tô vµ tËp trung vèn phôc vô sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. XuÊt ph¸t tõ yªu cÇu ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ, tõ chñ tr¬ng cña §¶ng, cña Nhµ níc vµ cña ngµnh vÒ c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, Ng©n hµng c«ng th¬ng tØnh Phó thä ®· x¸c ®Þnh ph¬ng híng vµ môc tiªu cô thÓ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt trong th¬× gian tíi theo nh÷ng néi dung sau: 1. N©ng cao uy tÝn cña Ng©n hµng ®èi víi kh¸ch hµng: Nh»m lµm gi¶m t©m lý thÝch gi÷ tiÒn mÆt vµ dïng tiÒn mÆt trong thanh to¸n cña kh¸ch hµng, Ng©n hµng cÇn ph¶i ®¶m b¶o cho kh¸ch hµng göi vµ rót tiÒn mÆt tõ tµi kho¶n cña m×nh ë Ng©n hµng mét c¸ch dÔ dµng vµ thuËn tiÖn. Tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng t¹i Ng©n hµng kh«ng nh÷ng ®Ó thanh to¸n nhanh mµ cßn ®îc Ng©n hµng tr¶ l·i hµng th¸ng ®Çy ®ñ, kÞp thêi vµ chÝnh x¸c. Khi lîi Ých kinh tÕ cña kh¸ch hµng ®îc b¶o ®¶m còng chÝnh lµ ®éng lùc thóc ®Èy ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cña Ng©n hµng ph¸t triÓn. MÆt kh¸c ph¶i cã quy ®Þnh vÒ viÖc thu phÝ rót tiÒn mÆt ®Ó h¹n chÕ viÖc rót tiÒn cña kh¸ch hµng. 2. Më réng vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, cung øng ®Çy ®ñ c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n cho nÒn kinh tÕ, t¹o ®iÒu kiÖn thanh to¸n nhanh vµ an toµn tµi s¶n cho kh¸ch hµng vµ Ng©n hµng: - Khi kh¸ch hµng cã tiÒn trªn tµi kho¶n tiÒn göi, Ng©n hµng lu«n s½n sµng ®¸p øng dï b»ng tiÒn mÆt hay chuyÓn kho¶n nh»m ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh thanh to¸n tiÒn hµng ®îc th«ng suèt. - Hoµn thiÖn thÓ thøc thanh to¸n ®iÖn tö, triÓn khai thÓ thøc thanh to¸n bï trõ ®iÖn tö , thanh to¸n ®iÖn tö liªn Ng©n hµng theo m« h×nh míi vÒ hiÖn ®¹i hãa c«ng nghÖ Ng©n hµng, ®Èy m¹nh viÖc më réng tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n nh»m më réng ph¹m vi vµ ®Èy nhanh tèc ®é thanh to¸n qua Ng©n hµng. Qua ®ã n©ng cao tû lÖ thu dÞch vô thanh to¸n gãp phÇn vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh chung cña chi nh¸nh. 3. C¶i tiÕn c«ng nghÖ Ng©n hµng, trang bÞ kü thuËt tin häc hiÖn ®¹i: - TiÕp tôc trang bÞ cho c¸c Ng©n hµng ®Õn cÊp c¬ së m¸y vi tÝnh cã c«ng suÊt cao, c¶i tiÕn quy tr×nh thu n¹p, xö lý vµ truyÒn th¼ng b»ng m¸y tÝnh hiÖn ®¹i trong Ng©n hµng. - Më réng m¹ng líi chuyÓn tiÒn ®êng xa, chuyÓn tiÒn nhanh gi÷a c¸c tØnh, thµnh phè trong c¶ níc, ®¶m b¶o an toµn khi chuyÓn tiÒn. - ChuÈn bÞ ®iÒu kiÖn cho kü thuËt tù ®éng giai ®o¹n cao trong thanh to¸n. X©y dùng c¬ së kü thuËt vµ thiÕt bÞ chuyªn dïng ®Ó tù ®éng hãa quy tr×nh thu thËp, xö lý vµ truyÒn th«ng h¹ch to¸n sè liÖu thanh to¸n. - øng dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n tiªn tiÕn, n©ng cao chÊt lîng phôc vô kh¸ch hµng, tiÕn tíi thµnh lËp c¸c dÞch vô phôc vô t¹i nhµ cho kh¸ch hµng( c¸c kho¶n giao dÞch víi Ng©n hµng ®îc thùc hiÖn tõ nhµ). 4. Song song víi viÖc trang bÞ kü thuËt ph¶i nghiªn cøu söa ®æi c¬ chÕ nghiÖp vô C¶i tiÕn c¸c mÉu chøng tõ kÕ to¸n ban ®Çu, ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n kÕ to¸n. . . cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn sö dông kü thuËt míi vµ th«ng lÖ Quèc tÕ ®Ó nhanh chãng tù ®éng ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n . II. Mét sè ®Þnh híng cña Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam: 1.TiÕp tôc x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng thanh to¸n Ng©n hµng hiÖn ®¹i theo m« h×nh thanh to¸n tËp trung trong tõng hÖ thèng; kÕt nèi gi÷a c¸c hÖ thèng víi trung t©m thanh to¸n quèc gia mµ ë ViÖt Nam lµ do Ng©n hµng Trung ¬ng lµm ®Çu mèi. 2.TÝch luü vµ tËp trung vèn cho viÖc x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt vÒ c«ng nghÖ th«ng tin Ng©n hµng hiÖn ®¹i, ®ñ søc tiÕp cËn víi thùc tÕ vµ trong t¬ng lai ph¸t triÓn cña khoa häc, c«ng nghÖ míi. 3. §µo t¹o c¸n bé cã tr×nh ®é c«ng nghÖ th«ng tin Ng©n hµng võa cã thÓ øng phã ngay ®îc víi thùc tÕ tríc m¾t, võa cã tÝnh chiÕn lîc l©u dµi, ®¶m b¶o cho viÖc ph¸t triÓn c«ng nghÖ trong t¬ng lai, tr¸nh ®îc nh÷ng hôt hÉng vÒ sù tôt hËu so víi ThÕ giíi. §©y lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng, cã tÝnh quyÕt ®Þnh cña thêi ®¹i sö dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i trong th¬ng trêng th¬ng m¹i ®iÖn tö thÕ giíi ®ang ph¸t triÓn nh vò b·o. 4.X©y dùng hÖ thèng kho d÷ liÖu tËp trung còng nh hÖ thèng thanh to¸n dù phßng trong tõng hÖ thèng thanh to¸n vµ trung t©m thanh to¸n quèc gia. 5.KÕt nèi hÖ thèng thanh to¸n cña c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i víi c¸c kh¸ch hµng; thùc hiÖn tõng bíc Ng©n hµng b¸n lÎ, trao ®æi th«ng tin víi kh¸ch hµng qua c¸c m¹ng kÕt nèi, c¸c trang web. . . 6.C¸c c¬ chÕ míi vÒ thanh to¸n ®iÖn tö vµ c¸c v¨n b¶n cã liªn quan kh¸c cÇn ®îc x©y dùng vµ hoµn thiÖn kh«ng chØ ®èi víi c¸c ho¹t ®éng thanh to¸n Ng©n hµng mµ trong ph¹m vi toµn nÒn kinh tÕ x· héi nh: ch÷ ký ®iÖn tö, b¶o mËt, an toµn, x¸c thùc ch÷ ký ®iÖn tö, kiÓm so¸t hÖ thèng. . . 7.CÇn hoµn thiÖn tæ chøc qu¶n lý, gi¸m s¸t hÖ thèng thanh to¸n t¹i Ng©n hµng Trung ¬ng phï hîp víi yªu cÇu cña thanh to¸n tËp trung, hiÖn ®¹i 8.X©y dùng c¸c trung t©m thanh to¸n bï trõ khu vùc vµ quèc gia vÒ sÐc, c¸c giÊy tê cã gi¸; nhanh chãng thùc hiÖn viÖc thanh to¸n bï trõ gi¸ trÞ thÊp trong hÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö liªn Ng©n hµng. III. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i nhct phó thä: §Ó thùc hiÖn ®îc ph¬ng híng vµ môc tiªu trªn c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i kh«ng thÓ thùc hiÖn trong mét sím mét chiÒu v× c¬ së vËt chÊt kü thuËt cha ®ång bé, trang bÞ kü thuËt cßn thiÕu, tr×nh ®é c¸n bé cha phï hîp víi nhu cÇu nhiÖm vô míi, bëi vËy ph¶i thùc hiÖn dÇn dÇn tõng bíc. 1. Hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc thanh to¸n hiÖn nay: - TiÕp tôc hoµn thiÖn, khai th¸c c¸c u thÕ cña c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. Më réng vµ ph¸t triÓn h×nh thøc më tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n cho nh÷ng t nh©n vµ c¸ nh©n cã thu nhËp cao. Cã chÝnh s¸ch l·i xuÊt thÝch hîp cho nh÷ng tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n ®Ó thu hót ngµy cµng nhiÒu c¸c nguån vèn nhµn rçi trong nÒn kinh tÕ vµ n©ng cao tû träng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. - Phæ biÕn vµ nh©n réng h×nh thøc thanh to¸n b»ng thÎ ®iÖn tö. H×nh thøc thanh to¸n b»ng thÎ ®iÖn tö ®· cã trong chÕ ®é nhng trong thùc tÕ cha ®îc ¸p dông réng r·i. Lý do c¬ b¶n lµ c¸c ®iÒu kiÖn vËt chÊt kÜ thuËt níc ta cßn nhiÒu h¹n chÕ, thãi quen sö dông vµ nhËn tiÒn b¸n hµng qua thÎ cßn cha cã. Do vËy, ®Ó ph¸t triÓn vµ më réng h×nh thøc thanh to¸n nµy ng©n hµng cÇn ph¶i ®Çu t mét lîng vèn nhÊt ®Þnh ®Ó trang bÞ c¬ së vËt chÊt kÜ thu©t t¹o ®iÒu kiÖn cho thÎ ®iÖn tö ®îc ¸p dông r«ng r·i trong thùc tÕ. 1.1. §èi víi thÓ thøc thanh to¸n uû nhiÖm chi: §©y lµ mét trong nh÷ng c«ng cô thanh to¸n ®îc dïng nhiÒu nhÊt hiÖn nay cÇn ®îc ph¸t huy u thÕ, h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c quan hÖ th¬ng m¹i t¹o tÝn nhiÖm gi÷a c¸c kh¸ch hµng, n©ng cao tÝnh chñ ®éng trong thanh to¸n, mang l¹i lîi Ých kinh tÕ cho kh¸ch hµng. Thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi thñ tôc ®¬n gi¶n, qu¸ tr×nh luËn chuyÓn chøng tõ nhanh v× hiÖn nay Ng©n hµng C«ng th¬ng tØnh Phó Thä ®· ¸p dông ch¬ng tr×nh thanh to¸n ®iÖn tö trong hÖ thèng. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho h×nh thøc nµy ngµy cµng ph¸t huy ®îc t¸c dông vµ ph¹m vi thanh to¸n më réng h¬n n÷a Ng©n hµng cÇn cã c¸c biÖn ph¸p c¶i tiÕn c«ng nghÖ thanh to¸n ngµy cµng phï hîp h¬n, chÊt lîng dÞch vô ngµy cµng ®îc n©ng cao h¬n. CÇn trang bÞ ®Çy ®ñ hÖ thèng m¸y tÝnh víi phÇn mÒm tiªn tiÕn hiÖn ®¹i híng tíi viÖc ®îc tham gia ch¬ng tr×nh thanh to¸n ®iÖn tö liªn Ng©n hµng nh»m n©ng cÊp mét bíc c«ng t¸c thanh to¸n theo quyÕt ®Þnh 309/2002/Q§-NHNN ngµy 9/4/2002 cña NHNN, phôc vô nhu cÇu thanh to¸n cña kh¸ch hµng ngµy cµng nhanh chãng, chÝnh x¸c víi ®é tin cËy cao. 1.2. §èi víi thÓ thøc thanh to¸n sÐc: §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña thÓ thøc thanh to¸n sÐc cÇn ph¶i c¶i tiÕn vÒ thñ tôc ph¸t hµnh, më réng ph¹m vi thanh to¸n míi ph¸t huy ®îc nh÷ng u ®iÓm cña nã. Ngoµi viÖc c¶i tiÕn thñ tôc ph¸t hµnh, më réng ph¹m vi thanh to¸n cña sÐc b¶o chi cÇn nghiªn cøu ®Ó lËp ch¬ng tr×nh tÝnh ký hiÖu mËt cho sÐc b¶o chi trªn m¸y vi tÝnh nh»m ®¶m b¶o viÖc tÝnh ký hiÖu mËt nhanh chãng vµ chÝnh x¸c tuyÖt ®èi. Bëi v× hiÖn t¹i c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i ®Òu tÝnh ký hiÖu mËt cho sÐc b¶o chi b»ng tay mang tÝnh chÊt thñ c«ng vµ dÔ s¶y ra sai sãt, g©y phiÒn hµ cho kh¸ch hµng. HiÖn nay khi hÇu hÕt c¸c Ng©n hµng ®· ®îc trang bÞ m¸y vi tÝnh th× viÖc ¸p dông tÝnh ký hiÖu mËt trªn m¸y cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn ®îc. C¸c trung t©m tin häc nghiªn cøu ®Ó lËp tr×nh riªng cho tõng hÖ thèng Ng©n hµng m×nh, ®ång thêi ph¶i cã quy ®Þnh cô thÓ vÒ ®èi tîng ®îc sö dông vµ tr¸ch nhiÖm b¶o mËt. ViÖc tÝnh ký hiÖu mËt trªn m¸y sÏ gãp phÇn n©ng cao lîi thÕ cña h×nh thøc thanh to¸n sÐc b¶o chi, gãp phÇn ®¶m b¶o qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn nhanh cho c¸c bªn tham gia thanh to¸n. 1.3. Thanh to¸n bï trõ: Khi ¸p dông c«ng nghÖ tin häc, c¸c Ng©n hµng thµnh viªn ®îc nèi m¹ng víi Ng©n hµng chñ tr× vµ cã ch¬ng tr×nh phÇn mÒm cã kh¶ n¨ng kh«i phôc l¹i chøng tõ sÏ ¸p dông ch¬ng tr×nh thanh to¸n bï trõ ®iÖn tö liªn Ng©n hµng tíi c¸c Ng©n hµng c¬ së huyÖn, thÞ x· trong tØnh, thµnh phè. Thanh to¸n BT§T liªn Ng©n hµng lµ thùc hiÖn viÖc chuyÓn kho¶n vµ thanh to¸n qua m¹ng m¸y tÝnh gi÷a c¸c tµi kho¶n ®îc më t¹i c¸c Ng©n hµng kh¸c hÖ thèng hoÆc ë c¸c chi nh¸nh cña cïng mét Ng©n hµng trªn ph¹m vi mét ®Þa bµn nhÊt ®Þnh. B»ng kü thuËt xö lý BT§T, c¸c Ng©n hµng chuyÓn cho nhau qua m¹ng m¸y tÝnh c¸c chøng tõ thanh to¸n, bï trõ cho nhau phÇn nî qua l¹i vµ tr¶ cho nhau sè chªnh lÖch. Khi ph¸t sinh nghiÖp vô cã liªn quan ®Õn thanh to¸n bï trõ c¸c Ng©n hµng thµnh viªn kh«ng ph¶i ®Õn Ng©n hµng chñ tr× ®Ó giao nhËn chøng tõ trùc tiÕp víi nhau n÷a mµ ®îc thùc hiÖn qua m¹ng vi tÝnh. Chøng tõ gèc sÏ ®îc chuyÓn ho¸ thµnh chøng tõ ®iÖn tö ®Ó truyÒn ®i, cßn b¶n th©n chøng tõ gèc (chøng tõ b»ng giÊy do kh¸ch hµng lËp sÏ ®îc lu t¹i Ng©n hµng thµnh viªn xuÊt ph¸t). Muèn thùc hiÖn ®îc ch¬ng tr×nh nµy cÇn c¶i tiÕn chÕ ®é chøng tõ, c¸c mÉu chøng tõ ph¶i ®îc quy ®Þnh thèng nhÊt, Ng©n hµng xuÊt ph¸t c¨n cø vµo chøng tõ gèc cña kh¸ch hµng nép vµo Ng©n hµng phôc vô m×nh ®Ó nhËp d÷ liÖu vµo m¸y tÝnh, in chøng tõ thanh to¸n bï trõ ®i vµ chuyÓn cho KÕ to¸n trëng tÝnh ký hiÖu mËt trªn m¸y, sau ®ã truyÒn File bï trõ ®i cho Ng©n hµng thµnh viªn ®èi ph¬ng, ®ång thêi tæng hîp sè ph¶i thu, ph¶i tr¶ trong phiªn thanh to¸n bï trõ ®Ó truyÒn sè liÖu vÒ Ng©n hµng chñ tr×. Ng©n hµng thµnh viªn nhËn ®îc File chøng tõ bï trõ ®Õn sÏ kiÓm tra, kh«i phôc chøng tõ ®iÖn tö ®Ó h¹ch to¸n. Ng©n hµng chñ tr× c¨n cø File tæng hîp cña tÊt c¶ c¸c Ng©n hµng thµnh viªn truyÒn ®Õn, tæng hîp vµ t¹o File kÕt qu¶ thanh to¸n bï trõ, rót ra sè ph¶i thu hoÆc ph¶i tr¶ cña tõng Ng©n hµng thµnh viªn ®Ó h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n tiÒn göi cña mçi Ng©n hµng thµnh viªn t¹i Ng©n hµng chñ tr×. §ång thêi truyÒn File kÕt qu¶ thanh to¸n bï trõ cho c¸c Ng©n hµng thµnh viªn ®Ó c¸c Ng©n hµng nµy h¹ch to¸n khíp ®óng víi kÕt qu¶ thanh to¸n ë Ng©n hµng chñ tr×. Khi tr×nh ®é khoa häc kü thuËt cña nÒn kinh tÕ ®· ph¸t triÓn, c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña c¸c Ng©n hµng ®îc trang bÞ tiªn tiÕn hiÖn ®¹i h¬n sÏ tæ chøc thanh to¸n bï trõ ®iÖn tö trong ph¹m vi toµn quèc, tõng bíc nèi m¹ng víi c¸c Ng©n hµng trong khu vùc vµ Quèc tÕ. N¨m 2002, NHNN ViÖt Nam ®· chÝnh thøc cho thùc hiÖn ®Ò ¸n thanh to¸n BT§T liªn Ng©n hµng theo quyÕt ®Þnh 1557/2001/Q§-NHNN ngµy 14/12/2001 cña Thèng ®èc NHNN ViÖt Nam. Tuy nhiªn ®Ò ¸n nµy míi ®îc triÓn khai thùc hiÖn ë mét sè Ýt ®Þa bµn tØnh, thµnh phè. Do vËy trong thêi gian tíi c¸c chi nh¸nh Ng©n hµng cßn l¹i ph¶i chuÈn bÞ tèt c¸c ®iÒu kiÖn c¬ sëvËt chÊt, con ngêi ®Ó tiÕp tôc triÓn khai ®Ò ¸n nµy khi ®îc NHNN ViÖt Nam cho phÐp. 2. Ph¸t triÓn dÞch vô chuyÓn tiÒn phôc vô d©n c qua NHCT: Ng©n hµng c«ng th¬ng lµ mét trong c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i ®· øng dông hiÖu qu¶ c«ng nghÖ tin häc trong ho¹t ®éng, ®Æc biÖt trong c«ng t¸c thanh to¸n, chuyÓn tiÒn. Ph¹m vi ho¹t ®éng, ®èi tîng kh¸ch hµng sö dông dÞch vô nµy cña Ng©n hµng c«ng th¬ng ngµy cµng më réng, ph¸t triÓn víi chÊt lîng phôc vô ®¹t hiÖu qu¶ cao. Ngoµi ®èi tîng phôc vô lµ c¸c doanh nghiÖp th× viÖc ph¸t triÓn dÞch vô chuyÓn tiÒn cho d©n c cã ý nghÜa quan träng nh»m c¬ cÊu l¹i nguån thu nhËp, gãp phÇn tõng bíc x· héi ho¸ ho¹t ®éng Ng©n hµng c«ng th¬ng. Mét trong nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n vµ lîi thÕ cña Ng©n hµng c«ng th¬ng lµ ®Þa bµn ho¹t ®éng thêng ë khu vùc kinh tÕ tËp trung vµ s«i ®éng t¹i c¸c ®Þa ph¬ng. C«ng t¸c thanh to¸n ®· ®îc hiÖn ®¹i ho¸ ®¸p øng yªu cÇu thanh to¸n nhanh chãng, chi phÝ thÊp, hiÖu qu¶. Nhng hiÖn nay c¸c tÇng líp d©n c cha sö dông nhiÒu dÞch vô chuyÓn tiÒn qua Ng©n hµng c«ng th¬ng mÆc dï biÕt r»ng dÞch vô chuyÓn tiÒn qua Ng©n hµng c«ng th¬ng ph¶i tr¶ lÖ phÝ thÊp h¬n hµng chôc lÇn so víi lÖ phÝ chuyÓn tiÒn qua bu ®iÖn. §Ó ph¸t triÓn dÞch vô chuyÓn tiÒn phôc vô d©n c, Ng©n hµng c«ng th¬ng cÇn x©y dùng mét m« h×nh chuyÓn tiÒn mµ ph¹m vi më réng tíi tËn phßng giao dÞch (hoÆc c¸c Quü tiÕt kiÖm cña c¸c chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th¬ng). Cã thÓ tãm t¾t nh sau: - T¹i c¸c phßng giao dÞch (hoÆc quü tiÕt kiÖm ®îc trë thµnh c¸c ®Þa chØ lµ n¬i kh¸ch hµng trùc tiÕp chuyÓn vµ nhËn tiÒn tõ n¬i kh¸c ®Õn. C¸c chuyÓn tiÒn ®i, ®Õn phßng giao dÞch sÏ ®îc tin häc ho¸ th«ng qua mét ch¬ng tr×nh m¸y tÝnh kÕt nèi, truyÒn nhËn tù ®éng hoÆc b¸n tù ®éng gi÷a chi nh¸nh vµ c¸c phßng giao dÞch trùc thuéc. T¹i chi nh¸nh: + NÕu chuyÓn ®i, ®Õn tõ mét chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th¬ng kh¸c thuéc chi nh¸nh th× chi nh¸nh sÏ thùc hiÖn chuyÓn tiÕp, nhËn ®Õn, ®èi chiÕu cuèi ngµy b»ng ch¬ng tr×nh thanh to¸n ®iÖn tö. + NÕu chuyÓn tiÒn ®i, ®Õn tõ mét phßng giao dÞch kh¸c thuéc chi nh¸nh th× chi nh¸nh sÏ chuyÓn trùc tiÕp tíi phßng giao dÞch kia vµ thùc hiÖn kiÓm so¸t ®èi chiÕu cuèi ngµy cho c¸c phßng giao dÞch trùc thuéc. + VÝ dô: Mét ngêi muèn chuyÓn tiÒn tõ phßng giao dÞch A1 thuéc chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th¬ng A ®Õn phßng giao dÞch B1 thuéc chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th¬ng B. Kh¸ch hµng nµy sÏ ®Õn phßng giao dÞch A1 ®Ó thùc hiÖn giao dÞch chuyÓn tiÒn. Phßng giao dÞch A1 sÏ nhËn chøng tõ nhËp vµo ch¬ng tr×nh m¸y tÝnh råi truyÒn sè liÖu vÒ chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th¬ng A. Sau khi nhËn vµ kiÓm so¸t chøng tõ, chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th¬ng A tiÕn hµnh nhËp vµ chuyÓn tiÕp qua ch¬ng tr×nh thanh to¸n ®iÖn tö. T¹i chi nhµnh Ng©n hµng c«ng th¬ng B sau khi nhËn ®îc chuyÓn tiÒn qua ch¬ng tr×nh thanh to¸n ®iÖn tö sÏ chuyÓn tiÕp tíi phßng giao dÞch B1, ngêi nhËn sÏ ®Õn phßng giao dÞch B1 ®Ó nhËn tiÒn. Nh vËy, ®Ó thùc hiÖn theo m« h×nh nµy cÇn cã mét quy tr×nh cô thÓ mang tÝnh ph¸p lý nh»m x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm, quyÒn h¹n cña c¸c ®¬n vÞ, bé phËn tham gia, nghiªn cøu vµ x©y dùng ch¬ng tr×nh m¸y tÝnh phôc vô cho chuyÓn tiÒn vµ thanh to¸n gi÷a chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th¬ng víi c¸c phßng giao dÞch trùc thuéc (hoÆc quü tiÕt kiÖm). Víi m« h×nh nµy, Ng©n hµng c«ng th¬ng cã thÓ n©ng sè ®Þa ®iÓm tham gia chuyÓn tiÒn lªn nhiÒu lÇn, sÏ lµ tiÒn ®Ò më réng vµ ¸p dông c¸c c«ng cô thanh to¸n hiÖn ®¹i, gãp phÇn tõng bíc x· héi ho¸ c«ng t¸c thanh to¸n nãi chung, ho¹t ®éng thanh to¸n ®iÖn tö cña Ng©n hµng c«ng th¬ng nãi riªng. 3. ChiÕn lîc ®µo t¹o nh©n lùc §Ó ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt trong ho¹t ®éng kinh doanh Ng©n hµng cÇn cã chiÕn lîc ®µo t¹o, båi dìng, ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé l·nh ®¹o, qu¶n lý, c¸c nhµ khoa häc vµ c¸c c¸n bé kü thuËt trong hÖ thèng ®ñ vÒ sè lîng, n©ng cao vÒ chÊt lîng ®¸p øng yªu cÇu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ho¹t ®éng Ng©n hµng trong thêi gian tíi. §Æc biÖt cÇn cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o vÒ mäi mÆt cho c¸c c¸n bé trùc tiÕp lµm c«ng t¸c thanh to¸n, t¹o ra mét h×nh mÉu míi cho c¸n bé thanh to¸n: Thµnh th¹o vÒ xö lý nghiÖp vô, vÒ sö dông m¸y tÝnh. T¸c phong nhanh nhÑn hîp víi yªu cÇu cña c¬ chÕ thÞ trêng, cã phong c¸ch giao dÞch víi kh¸ch hµng lÞch thiÖp, cã kh¶ n¨ng híng dÉn kh¸ch hµng vÒ c¸c nghiÖp vô thanh to¸n ®Ó kh¸ch hµng lùa chän c¸c thÓ thøc thanh to¸n phï hîp, qua ®ã t¹o lßng tin cña kh¸ch hµng ®èi víi Ng©n hµng, n©ng cao uy tÝn cña Ng©n hµng trong ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ ho¹t ®éng thanh to¸n nãi riªng. 4. T¨ng thêi lîng phôc kh¸ch hµng : ViÖc t¨ng thêi lîng phôc vô kh¸ch hµng cã ý nghÜa rÊt lín trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt : ViÖc t¨ng thêi lîng nµy gióp cho ng©n hµng cã thÓ phôc tèt lîng kh¸ch hµng cã nhu cÇu thanh to¸n nhng kh«ng cã ®iÒu kiÖn hoÆc thêi gian ®Õn ng©n hµng giao dÞch . 5. Ng©n hµng ph¶i ®æi míi t duy nhËn thøc cña c¸n bé Ng©n hµng, chÝnh hä lµ nh÷ng ngêi vËn hµnh bé m¸y nghiÖp vô Ng©n hµng. NÕu thao t¸c vµ nhËn thøc cña hä kh«ng b¾t kÞp thêi ®¹i th× qu¸ tr×nh ®æi míi cña c¸c NHTM ch¾c ch¾n kh«ng tiÕn triÓn. §Ó ®æi míi t duy, nhËn thøc cña c¸n bé Ng©n hµng ph¶i ®æi míi ph¬ng ph¸p ®µo t¹o t¹i c¸c trêng §¹i häc Kinh tÕ, Tµi chÝnh, Ng©n hµng. . . 6. §Ó ®¸p øng nhu cÇu chuyÓn tiÒn cña doanh nghiÖp, cña d©n c th× Ng©n hµng ph¶i ®æi míi n©ng cao c«ng nghÖ cña m×nh h¬n n÷a nh»m ®¸p øng nhanh chãng nhu cÇu thanh to¸n cña kh¸ch hµng. IV. KiÕn nghÞ: - Khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, ®ßi hái chóng ta ph¶i gi¶i quyÕt ®ång bé c¸c vÊn ®Ò míi. trong ®ã cã viÖc t¹o lËp, x©y dùng m«i trêng ph¸p lý, c¶i t¹o vµ x©y dùng c¬ chÕ qu¶n lý míi, s¾p xÕp l¹i tæ chøc cho phï hîp víi nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Ng©n hµng víi chøc n¨ng qu¶n lý vµ kinh doanh tiÒn tÖ lµ trung t©m thanh to¸n cña nÒn kinh tÕ ®ßi hái cÇn sím cã nh÷ng v¨n b¶n ph¸p quy t¹o c¬ së cho viÖc h¹ch to¸n vµ thanh to¸n trªn m¸y vi tÝnh. - §i ®«i víi viÖc ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p quy lµ viÖc t¨ng cêng kiÓm tra, kiÓm so¸t, thanh tra cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng nh»m ®¶m b¶o ph¸p luËt ®îc chÊp hµnh nghiªm chØnh. Nhµ níc cÇn thµnh lËp mét ®éi ngò chuyªn gia tinh th«ng nghiÖp vô ®Ó gi¸m s¸t, kiÓm tra c¸c ho¹t ®éng Ng©n hµng nhÊt lµ ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. TÊt c¶ c¸c chñ thÓ kinh tÕ, c¸c c¸ nh©n nÕu vi ph¹m luËt ®Òu bÞ xö lý theo luËt ®Þnh t¹o ®iÒu kiÖn cho qu¸ tr×nh ®æi míi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nãi chung vµ c«ng t¸c thanh to¸n cña Ng©n hµng nãi riªng ngµy cµng ph¸t triÓn v÷ng m¹nh. - Trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c thiÕt bÞ rót tiÒn tù ®éng, thiÕt bÞ ®äc thÎ ®îc bè trÝ nhiÒu ®Þa ®iÓm, nhÊt lµ c¸c thiÕt bÞ cµ thÎ ®Æt ë nhiÒu nhµ hµng, trung t©m th¬ng m¹i dÞch vô ®Ó phôc vô cho chñ thÎ. - Nhµ níc ph¶i cã kÕ ho¹ch x©y dùng nhiÒu hÖ thèng thanh to¸n, t¹o m«i trêng c¹nh tranh gi÷a c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i trong dÞch vô thanh to¸n, n©ng cao tr¸ch nhiÖm cña c¸c Ng©n hµng trong thanh to¸n. KÕt luËn Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cã vai trß rÊt quan träng trong nÒn kinh tÕ. Trong nh÷ng n¨m qua tõ khi cã chÝnh s¸ch ®æi míi kinh tÕ cña §¶ng vµ Nhµ níc, hÖ thèng Ng©n hµng ViÖt Nam rÊt quan t©m ®Õn viÖc n©ng cao chÊt lîng c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cho phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. M¹ng líi thanh to¸n kh«ng ngõng ®îc më réng, c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng ngõng ®îc c¶i tiÕn. N©ng cao hiÖu qu¶ chÕ ®é thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cã ý nghÜa quan träng trong c«ng t¸c thanh to¸n cña Ng©n hµng, gãp phÇn t¨ng nhanh vßng quay vèn trong nÒn kinh tÕ, kiÒm chÕ l¹m ph¸t, thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ. Trong khu«n khæ bµi viÕt nµy, em chØ ®a ra nh÷ng sè liÖu nghiªn cøu, nh÷ng kiÕn nghÞ vµ nh÷ng gi¶i ph¸p trong ph¹m vi t¹i mét chi nh¸nh mµ viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ chÕ ®é thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt lµ viÖc nghiªn cøu cã tÝnh chÊt khoa häc c¶ vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn trong lÜnh vùc ho¹t ®éng Ng©n hµng. Do vËy, luËn v¨n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt. Em rÊt mong nhËn ®îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña th¹c sü – thÇy gi¸o híng dÉn trùc tiÕp cïng c¸c thÇy, c« gi¸o. Hy väng nh÷ng ý kiÕn ®· nªu trong luËn v¨n cña em cã t¸c dông thiÕt thùc trong qu¸ tr×nh ®æi míi cña ho¹t ®éng Ng©n hµng trong nh÷ng n¨m tíi ®Ó phôc vô cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. /. Môc lôc Lêi nãi ®Çu 1 Ch¬ng I: Ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng Th¬ng m¹i víi chøc n¨ng trung gian thanh to¸n cho nÒn kinh tÕ 4 I. Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt vµ vai trß cña nã trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng 4 1. Sù h×nh thµnh vµ ®Æc ®iÓm cña thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt 4 1.1. Sù h×nh thµnh thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt trong nÒn kinh tÕ 4 1.2. §Æc ®iÓm cña thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt 8 2. Vai trß cña thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng 8 3. Nh÷ng quy ®Þnh mang tÝnh nguyªn t¾c trong thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ë níc ta hiÖn nay 10 3.1. Nh÷ng quy ®Þnh chung 10 3.2. Quy ®Þnh ®èi víi bªn mua (bªn ph¶i tr¶ tiÒn) 11 3.3. Quy ®Þnh ®èi víi bªn b¸n (bªn thô hëng tiÒn) 11 3.4. Quy ®Þnh ®èi víi Ng©n hµng 11 4. C¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®îc ¸p dông t¹i ViÖt Nam hiÖn nay 12 4.1. Thanh to¸n b»ng lÖnh chi hoÆc uû nhiÖm chi (sau ®©y gäi lµ lÖnh chi) 13 4.1.1. Thñ tôc lËp lÖnh chi 13 4.1.2. Thñ tôc thanh to¸n lÖnh chi 14 4.1.2.1. T¹i ng©n hµng phôc vô ngêi tr¶ tiÒn 14 4.1.2.2. T¹i ng©n hµng phôc vô ngêi thô hëng 16 4.2. Thanh to¸n b»ng nhê thu hoÆc uû nhiÖm thu (sau ®©y gäi lµ uû nhiÖm th) 17 4.2.1. Thñ tôc lËp uû nhiÖm thu 17 4.2.2. Thñ tôc thanh to¸n uû nhiÖm thu 17 4.2.2.1. Trêng hîp ngêi thô hëng vµ ngêi tr¶ tiÒn më tµi kho¶n t¹i mét ng©n hµng 17 4.2.2.2. Trêng hîp ngêi tr¶ tiÒn vµ ngêi thô hëng më tµi kho¶n ë hai ng©n hµng (cïng hoÆc kh¸c hÖ thèng) 18 4.3. Thanh to¸n b»ng thÎ ng©n hµng 19 4.3.1. Thñ tôc ph¸t hµnh, sö dông thÎ ng©n hµng 19 4.3.1.1. §èi víi kh¸ch hµng 19 4.3.2.1. §èi víi ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ 19 4.3.2. Thñ tôc thanh to¸n thÎ 20 4.3.2.1. Thanh to¸n tiÒn hµng ho¸ dÞch vô cho c¸c ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ 20 4.3.2.2. Thñ tôc rót tiÒn mÆt t¹i m¸y ATM 21 4.3.3. Thñ tôc thay ®æi h¹n møc thanh to¸n cña thÎ, gia h¹n sö dông thÎ 21 4.3.3.1. Thñ tôc thay ®æi h¹n møc thanh to¸n thÎ 21 4.3.3.2. Thñ tôc gia h¹n sö dông thÎ 22 4.4. Thanh to¸n b»ng th tÝn dông 22 4.4.1. Thñ tôc më th tÝn dông 22 4.4.1.1. Khi cã nhu cÇu thanh to¸n b»ng th tÝn dông, ngêi tr¶ tiÒn lËp giÊy më th tÝn dông nép vµo ng©n hµng phôc vô m×nh 23 4.4.1.2. T¹i ng©n hµng phôc vô ngêi tr¶ tiÒn 23 4.4.2. Thñ tôc thanh to¸n th tÝn dông 24 4.4.2.1. §èi víi ng©n hµng phôc vô ngêi thô hëng 24 4.4.2.2. §èi víi ngêi thô hëng 25 4.4.2.3. §èi víi ng©n hµng phôc vô ngêi tr¶ tiÒn 27 4.5. Thanh to¸n b»ng sÐc 27 4.5.1. SÐc chuyÓn kho¶n 28 4.5.1.1. Trêng hîp hai bªn mua b¸n cã tµi kho¶n t¹i mét chi nh¸nh ng©n hµng hoÆc kho b¹c Nhµ níc 29 4.5.1.2. Trêng hîp bªn tr¶ tiÒn vµ bªn thô hëng më tµi kho¶n tµi kho¶n t¹i hai Ng©n hµng, KBNN cã tham gia thanh to¸n bï trõ trªn ®Þa bµn tØnh, thµnh phè 30 4.5.2. SÐc b¶o chi 31 4.5.2.1. Trêng hîp bªn tr¶ tiÒn vµ bªn thô hëng më tµi kho¶n t¹i cïng mét ng©n hµng, kho b¹c Nhµ níc 32 4.5.2.2. Trêng hîp bªn tr¶ tiÒn vµ bªn thô hëng më tµi kho¶n t¹i hai ng©n hµng, kho b¹c Nhµ níc kh¸c hÖ thèng cã tham gia thanh to¸n bï trõ giao nhËn chøng tõ trùc tiÕp trªn ®Þa bµn tØnh, thµnh phè 32 4.5.2.3. Trêng hîp bªn tr¶ tiÒn vµ bªn thô hëng më tµi kho¶n t¹i hai Ng©n hµng, Kho b¹c Nhµ níc kh¸c nhau trong cïng hÖ thèng 33 5. Më tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n 33 5.1. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan cña më tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n 34 5.2. Vai trß cña viÖc më tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n 35 5.3. Nh÷ng quy ®Þnh vÒ më tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n 35 II. Mét sè c«ng cô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt chñ yÕu trªn thÕ giíi 36 III. Ph¬ng híng ph¸t triÓn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ë níc ta 38 Ch¬ng II: Thùc tr¹ng tæ chøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh tØnh Phó Thä 40 I. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh TØnh Phó Thä 40 1.T×nh h×nh kinh tÕ ®Þa ph¬ng cã ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng 40 2. Kh¸i qu¸t t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh tØnh Phó Thä 41 2.1. C¬ cÊu tæ chøc vµ m¹ng líi cña NHCT chi nh¸nh tØnh Phó Thä 41 2.2. Ho¹t ®éng nguån vèn 43 2.3. Ho¹t ®éng tÝn dông vµ ®Çu t 44 2.4. VÒ c«ng t¸c thanh to¸n 45 2.5. VÒ kÕt qu¶ kinh doanh 46 II. Thùc tr¹ng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh tØnh Phó Thä 47 1. T×nh h×nh thanh to¸n chung 47 2. T×nh h×nh ¸p dông c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh tØnh Phó Thä 48 2.1. Thùc tr¹ng thanh to¸n sÐc 48 2.1.1. SÐc chuyÓn kho¶n 49 2.1.2. SÐc b¶o chi 50 2.2. Thùc tr¹ng thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi (lÖnh chi) 51 2.3. Thùc tr¹ng thanh to¸n b»ng uû nhiÖm thu 51 2.4. Thùc tr¹ng vÒ thanh to¸n qua tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n 52 3. Nh÷ng tån t¹i chñ yÕu cÇn ph¶i gi¶i quyÕt ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt qua ng©n hµng 53 Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i ng©n hµng c«ng th¬ng chi nh¸nh tØnh Phó Thä 56 I. Ph¬ng híng vµ môc tiªu ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt 56 1. N©ng cao uy tÝn cña ng©n hµng ®èi víi kh¸ch hµng 56 2. Më réng vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, cung øng ®Çy ®ñ c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n cho nÒn kinh tÕ, t¹o ®iÒu kiÖn thanh to¸n nhanh vµ an toµn tµi s¶n cho kh¸ch hµng vµ ng©n hµng 57 3. C¶i tiÕn c«ng nghÖ ng©n hµng, trang bÞ kü thuËt tin häc hiÖn ®¹i 57 4. Song song víi viÖc trang bÞ kü thuËt ph¶i nghiªn cøu söa ®æi c¬ chÕ nghiÖp vô 57 II. Mét sè ®Þnh híng cña ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam 58 III. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn m¹t t¹i NHCT Phó Thä 59 1. Hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc thanh to¸n hiÖn nay 59 1.1. §èi víi thÓ thøc thanh to¸n uû nhiÖm chi 59 1.2. §èi víi thÓ thøc thanh to¸n sÐc 60 1.3. Thanh to¸n bï trõ 60 2. Ph¸t triÓn dÞch vô chuyÓn tiÒn phôc vô d©n c qua ng©n hµng c«ng th¬ng 62 3. §Ó ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña thanh to¸n 63 4. T¨ng thêi lîng phôc vô kh¸ch hµng 64 IV. KiÕn nghÞ 65 KÕt luËn 66

Các file đính kèm theo tài liệu này:

Taichinh (64).doc