Luận văn Tổ chức công tác kế toán thành phẩm và tiêu thụ thành phẩm ở Xí nghiệp May X19

62.145 45 2.796.525 30 7/1 XuÊt CA Lai Ch©u 632 38 2.361.510 29 8/1 NhËp PX may I 154 105 6.525.225 ….. …… …… …… …… … …… … …… … …… Céng: 155 9.632.475 145 9.011.025 360 22.372.200 §Ó cã sè liÖu ®èi chiÕu, kiÓm tra víi sè liÖu kÕ to¸n tæng hîp th× kÕ to¸n chi tiÕt tæng hîp sè liÖu tõ c¸c sæ chi tiÕt vµo B¶ng kª nhËp - xuÊt - tån thµnh phÈm. BiÓu sè 9: B¶ng kª nhËp - xuÊt - tån kho thµnh phÈm Th¸ng 1/2004 Kho: §/c TiÕn Sè TT Tªn s¶n phÈm hµng ho¸ §VT Sè liÖu thèng kª Sè liÖu kÕ to¸n T§K Ph¸t sinh TCK T§K Ph¸t sinh TCK N X N X 1 QuÇn kaki C¸i 200 670 630 240 200 670 630 240 2 ¸o bay ghi dµi tay C¸i 350 155 145 360 350 155 145 360 3 ¸o len VKS C¸i 60 116 129 47 60 116 129 47 4 ¸o c¶nh s¸t hÌ C¸i 160 480 400 240 160 480 400 240 5 ¸o len qu¶n lý thÞ tr­êng C¸i 77 48 61 64 77 48 61 64 6 QuÇn Gala®in len C¸i 15 2 11 6 15 2 11 6 7 QuÇn ¸o c«ng së Bé 120 180 100 200 120 180 100 200 … ….. …. … … … … .. .. .. .. XÝ nghiÖp cßn lËp B¶ng tæng hîp chi tiÕt thµnh phÈm ®Ó tæng hîp phÇn gi¸ trÞ thµnh phÈm tõ c¸c sæ chi tiÕt thµnh phÈm nh»m ®èi chiÕu víi sè liÖu TK155 trªn sæ c¸i. BiÓu sè 10: B¶ng tæng hîp chi tiÕt thµnh phÈm Th¸ng 1/2004 Sè TT Tªn thµnh phÈm Sè tiÒn T§K NTK XTK TCK 1 QuÇn kaki 9.173.200 30.730.220 28.895.580 11.007.840 2 ¸o bay ghi dµi tay 26.809.650 11.872.845 11.106.855 27.575.640 3 ¸o len VKS 4.799.880 9.279.768 10.319.742 3.759.906 4 ¸o len qu¶n lý thÞ tr­êng 3.741.892 2.332.608 2.964.356 3.110.144 .. …. … … …. …. Céng: 2.2.1.4.3. KÕ to¸n tæng hîp thµnh phÈm: §Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp - xuÊt - tån kho thµnh phÈm, kÕ to¸n sö dông c¸c TK chñ yÕu sau: TK 155 - Thµnh phÈm TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n Khi cã c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh liªn quan ®Õn nhËp kho thµnh phÈm kÕ to¸n ghi: Nî TK 155 - Thµnh phÈm Cã TK liªn quan §èi víi thµnh phÈm do XÝ nghiÖp tù s¶n xuÊt ra: XÝ nghiÖp cã quy tr×nh s¶n xuÊt ®¬n gi¶n, khÐp kÝn, cã nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau nªn XÝ nghiÖp ¸p dông h×nh thøc gi¸ thµnh gi¶n ®¬n. Gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt ra chÝnh lµ tæng chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh ®Ó s¶n xuÊt ra sè s¶n phÈm ®ã. §Ó thuËn tiÖn cho viÖc x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n XÝ nghiÖp ®· quy ®æi tÊt c¶ s¶n phÈm s¶n xuÊt ra vÒ mét s¶n phÈm gäi lµ s¶n phÈm quy chuÈn: ¸o chiÕt gÊu theo b¶ng quy ®æi sau: BiÓu sè 11: C«ng ty 247 - XN X19 Quy ®Þnh hÖ sè quy chuÈn s¶n phÈm S¶n phÈm quy chuÈn: ¸o chiÕt gÊu STT Tªn s¶n phÈm HÖ sè quy ®æi 1 ¸o s¬ mi dµi tay 0,9 2 QuÇn ph¨ng 0,85 3 ¸o chiÕt gÊu dµi tay 1 4 ¸o s¬ mi ng¾n tay 0,8 5 ¸o chiÕt gÊu ng¾n tay 0,95 6 ¸o ®«ng 1 líp 2,1 7 Bé len 3 líp 3,95 8 Bé Comple 8 9 ¸o Blu 1,2 10 Mét bé ®«ng cã lãt 4,85 11 Bé ®«ng VKS 4,8 12 Bé ký gi¶ 2,85 13 ¸o gilª 2 Trong th¸ng 1/2004 XÝ nghiÖp ®· s¶n xuÊt ra ®­îc 26.699 s¶n phÈm quy ®æi vµ cã b¶ng tÝnh gi¸ thµnh BiÓu sè 12: B¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm Sè l­îng: TT Kho¶n môc SPLD ®Çu th¸ng CPSX trong th¸ng SPLD cuèi th¸ng Tæng gi¸ thµnh 1 NVL trùc tiÕp - 866.206.891 - 866.206.891 2 NC trùc tiÕp - 888.525.260 - 888.525.260 3 CPSX chung - 573.113.375 - 573.113.375 Céng: 2.327.845.526 2.327.845.526 Gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña 1 s¶n phÈm = 2.327.845.526 : 26.699 = 87.188® * §èi víi thµnh phÈm XÝ nghiÖp thuª ngoµi gia c«ng Khi nhËp kho XÝ nghiÖp ph¶n ¸nh trÞ gi¸ thµnh phÈm nhËp kho theo bót to¸n sau: Nî TK 155 Cã TK 331 VÝ dô: C¨n cø vµo PhiÕu nhËp kho sè 04 ngµy 5/1/2004 vÒ sè hµng ho¸ gia c«ng hoµn thµnh, kÕ to¸n ®Þnh kho¶n: Nî TK 155: 16.320.000® Cã TK 331: 16.320.000® Cuèi th¸ng sau khi tæng hîp c¸c phiÕu nhËp kho thuª ngoµi gia c«ng ph¶n ¸nh vµo NhËt ký chung. Trong th¸ng 1/2004 XÝ nghiÖp nhËp kho hµng thuª ngoµi gia c«ng trÞ gi¸ lµ 17.621.112® kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo nhËt ký chung nh­ sau: BiÓu sè 13: NhËt ký chung Ngµy GS Chøng tõ DiÔn gi¶i §· ghi SC SHTK Sè ph¸t sinh Sè Ngµy Nî Cã 6/1 5/1 NhËp kho hµng thuª ngoµi gia c«ng x 155 331 17.621.112 17.621.112 Ngµy ….. th¸ng ….. . n¨m 2004 Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng * §èi víi hµng ho¸ mua ngoµi: C¨n cø vµo PhiÕu nhËp kho hµng mua kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo sæ nhËt ký mua hµng theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 156 Cã TK 331 VÝ dô: C¨n cø vµo PhiÕu nhËp kho sè 02 ngµy 4/1 vÒ sè hµng ho¸ mua ngoµi nhËp kho kÕ to¸n ®Þnh kho¶n: Nî TK 156: 15.770.500® Cã TK 331: 15.770.500® Cuèi th¸ng c¨n cø vµo sæ nhËt ký mua hµng ®Ó ph¶n ¸nh vµo sæ c¸i TK 156 BiÓu sè 14: Sæ c¸i Tªn tµi kho¶n: Hµng ho¸ Sè hiÖu: TK 156 NGS Chøng tõ DiÔn gi¶i Trang NKC TK §¦ Sè ph¸t sinh S N Nî Cã Th¸ng 1/2004 D§K 30.404.000 NhËp kho hµng ho¸ XuÊt kho hµng ho¸ 04 05 111 632 15.770.500 17.850.000 DCK 28.324.500 Ngµy ….. th¸ng ….. . n¨m 2004 Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng Trong th¸ng 1/2004, XÝ nghiÖp s¶n xuÊt ®­îc 26.699 s¶n phÈm quy ®æi trong ®ã xuÊt giao b¸n ngay kh«ng qua kho: 18.240 s¶n phÈm, nhËp kho 8.459 s¶n phÈm cßn l¹i: Ph¶n ¸nh sè s¶n phÈm nhËp kho: Nî TK 155: 737.523.292® Cã TK 154: 737.523.292® Ph¶n ¸nh sè s¶n phÈm b¸n kh«ng qua kho: Nî TK 632: 1.590.309.120® Cã TK 154: 1.590.309.120® Trong th¸ng 1/2004 xuÊt b¸n 6.021 s¶n phÈm quy ®æi: Nî TK 632: 524.973.658® Cã TK 155: 524.973.658® C¨n cø vµo nhËt ký chung ®Ó ghi vµo Sæ c¸i c¸c TK 154, TK 155, TK632 BiÓu sè 15: Sæ c¸i Tªn tµi kho¶n: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang Sè hiÖu: TK 154 NGS CT DiÔn gi¶i Trang NKC TK §¦ Sè ph¸t sinh S N Nî Cã Th¸ng 1/2004 D§K 722.399.209 4/2 Chi phÝ thuª ngoµi SX 02 111 23.579.000 KÕt chuyÓn CPNVLTT 03 621 866.602.891 KÕt chuyÓn CPNCTT 03 622 888.525.260 KÕt chuyÓn CPSXC 03 627 573.133.375 KÕt chuyÓn thµnh phÈm 04 155 737.523.292 KÕt chuyÓn GVHB 04 632 1.590.309.120 Céng sè ph¸t sinh: 2.351.424.526 2.327.832.412 DCK 745.991.323 Ngµy ….. th¸ng ….. . n¨m 2004 Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng BiÓu sè 16: Sæ c¸i Tªn tµi kho¶n: Gi¸ vèn hµng b¸n Sè hiÖu: TK 632 NGS Chøng tõ DiÔn gi¶i Trang NKC TK §¦ Sè ph¸t sinh S N Nî Cã 10/2 TrÞ gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm hµng ho¸ tiªu thô 04 154 155 156 1.590.309.120 524.973.658 17.850.000 KÕt chuyÓn GVHB 911 2.133.132.778 Céng sè ph¸t sinh: 2.133.132.778 2.133.132.778 Ngµy ….. th¸ng ….. . n¨m 2004 Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng BiÓu sè 17: Sæ c¸i Tªn tµi kho¶n: Thµnh phÈm Sè hiÖu: 155 NGS CT DiÔn gi¶i Trang NKC TK §¦ Sè ph¸t sinh S N Nî Cã 2/2 D§K 154.768.667 NhËp kho TPSX NhËp kho TP gia c«ng B¸n hµng trong th¸ng Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i 03 03 04 04 154 331 632 531 737.523.292 17.621.112 20.404.810 524.973.658 Céng sè ph¸t sinh: 775.549.214 524.973.658 DCK 405.344.223 Ngµy ….. th¸ng ….. . n¨m 2004 Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng 2.2.2. KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 2.2.2.1. §Æc ®iÓm tiªu thô vµ ph­¬ng thøc thanh to¸n XuÊt ph¸t tõ ph¹m vi ho¹t ®éng, quy m« s¶n xuÊt vµ ®Æc ®iÓm thµnh phÈm qu¸ tr×nh tiªu thô ë XÝ nghiÖp cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau: - H×nh thøc b¸n hµng chñ yÕu cña XÝ nghiÖp lµ thu tiÒn ngay. - Thµnh phÈm cña XÝ nghiÖp ®­îc tiªu thô chñ yÕu ë thÞ tr­êng miÒn B¾c theo c¸c hîp ®ång ký kÕt. ViÖc b¸n hµng ph¸t sinh ngay t¹i XÝ nghiÖp. - Khi xuÊt giao thµnh phÈm cho kh¸ch, kÕ to¸n viÕt ho¸ ®¬n b¸n hµng ®ång thêi tæ chøc giao hµng ngay t¹i kho cña XÝ nghiÖp vµ nhËn tiÒn ngay nh­ng còng cã thÓ sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh kh¸ch hµng míi thanh to¸n. - Trong mét sè Ýt tr­êng hîp, XÝ nghiÖp tæ chøc giao hµng tËn n¬i cho kh¸ch c¨n cø vµo hîp ®ång. - Kh¸ch hµng cña XÝ nghiÖp lµ nh÷ng kh¸ch hµng quen, cã quan hÖ l©u dµi víi XÝ nghiÖp: ViÖn kiÓm s¸t, qu¶n lý thÞ tr­êng, kiÓm l©m, c«ng an …. NÕu gi¸ trÞ hîp ®ång lín th× kh¸ch hµng sÏ øng tr­íc tiÒn hµng. - Ngoµi ra, XÝ nghiÖp cßn tæ chøc vËn chuyÓn thµnh phÈm vµ tiªu thô ë phÝa Nam th«ng qua chi nh¸nh vµ b¸n lÎ cho kh¸ch hµng th«ng qua cöa hµng t¹i XÝ nghiÖp. - §Ó khuyÕn khÝch kh¸ch mua hµng, XÝ nghiÖp cã chÕ ®é trÝch th­ëng cho kh¸ch, møc trÝch c¨n cø vµo gi¸ trÞ hîp ®ång vµ phÇn chi phÝ nµy ®­îc lÊy tõ quü qu¶n lý cña XÝ nghiÖp. - S¶n phÈm cña XÝ nghiÖp ®­îc kiÓm tra chÊt l­îng kü l­ìng tr­íc khi giao cho kh¸ch hµng nªn tr­êng hîp hµng bÞ tr¶ l¹i rÊt Ýt khi x¶y ra, chØ ph¸t sinh do sai sè, viÕt sè ®o kh«ng chÝnh x¸c …. - C¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n chñ yÕu lµ tiÒn mÆt, ng©n phiÕu, sÐc… - KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®­îc x¸c ®Þnh hµng th¸ng. Tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn, c«ng t¸c qu¶n lý qu¸ tr×nh tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ph¶i ®¸p øng yªu cÇu sau: - Qu¸ tr×nh tiªu thô ®­îc qu¶n lý chÆt chÏ tõ khi ký kÕt hîp ®ång tiªu thô, giao hµng cho kh¸ch hµng, thanh to¸n tiÒn hµng vµ x¸c ®Þnh c¸c kho¶n ph¶i nép cho Nhµ n­íc sau ®ã x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. - Th­êng xuyªn kiÓm tra hîp ®ång tiªu thô còng nh­ viÖc thùc hiÖn c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch cã liªn quan ®Õn tiªu thô thµnh phÈm. - §Ó thóc ®Èy tiªu thô thµnh phÈm, XÝ nghiÖp cßn ®Ò ra nh÷ng chÝnh s¸ch hç trî tiªu thô nh­: n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, h¹ gi¸ thµnh … ViÖc t×m kiÕm kh¸ch hµng ®­îc XÝ nghiÖp quan t©m ®Æc biÖt. 2.2.2.2. KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng, thuÕ vµ c¸c kho¶n lµm gi¶m doanh thu. 2.2.2.2.1 KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng Theo chÕ ®é quy ®Þnh kÕ to¸n XÝ nghiÖp X19 sö dông phiÕu xuÊt kho, ho¸ ®¬n GTGT lµm chøng tõ gèc, lµm c¨n cø ®Ó h¹ch to¸n doanh thu. C¸ch lËp phiÕu xuÊt kho, ho¸ ®¬n GTGT ®· ®­îc tr×nh bµy ë phÇn tr­íc. §Ó ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng, theo dâi t×nh h×nh thanh to¸n cña kh¸ch hµng, kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 511, 131. - Tr­êng hîp kh¸ch hµng thanh to¸n ngay sau khi nhËn ®­îc hµng th× ho¸ ®¬n ®­îc chuyÓn ®Õn phßng kÕ to¸n, thñ quü tiÕn hµnh thu tiÒn cña kh¸ch, ký tªn vµ ®ãng dÊu "®· thu tiÒn" vµo tê ho¸ ®¬n. §©y lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n ghi vµo sæ nhËt ký thu tiÒn. - Tr­êng hîp kh¸ch hµng mua chÞu th× c¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT, kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo sæ nhËt ký b¸n hµng vµ sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi mua. §Ó ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh tiªu thô thµnh phÈm, kÕ to¸n XÝ nghiÖp X19 sö dông c¸c sæ kÕ to¸n: NhËt ký b¸n hµng, nhËt ký thu tiÒn, nhËt ký chung, sæ c¸i tµi kho¶n. Tr×nh tù vµ ph­¬ng ph¸p ghi chÐp nh­ sau: C¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n GTGT trong th¸ng, kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo sæ nhËt ký b¸n hµng vµ nhËt ký thu tiÒn. * Sæ nhËt ký b¸n hµng: §­îc më theo tõng th¸ng ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng tr¶ tiÒn chËm. Hµng ngµy, khi cã nghiÖp vô b¸n hµng ph¸t sinh, kÕ to¸n c¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT ghi vµo nhËt ký b¸n hµng lÇn l­ît theo c¸c chØ tiªu. Cét chøng tõ, sè ngµy, chøng tõ ph¶i khíp víi sè, ngµy cña ho¸ ®¬n GTGT. Cét diÔn gi¶i ghi tªn kh¸ch hµng c¨n cø vµo dßng ghi tªn, ®Þa chØ ng­êi mua trªn ho¸ ®¬n GTGT. PhÇn ghi nî TK 131: C¨n cø vµo dßng tæng céng thanh to¸n trªn ho¸ ®¬n GTGT. Mçi kh¸ch hµng hay nãi c¸ch kh¸c mçi ho¸ ®¬n b¸n hµng ®­îc ph¶n ¸nh trªn 1 dßng cña sæ nhËt ký b¸n hµng. PhÇn ghi cã TK 511: Lµ doanh thu ch­a cã thuÕ, ®­îc ghi c¨n cø vµo dßng céng tiÒn hµng trªn ho¸ ®¬n GTGT. PhÇn ghi cã TK 3331: Lµ sè thuÕ GTGT mµ kh¸ch hµng ph¶i tr¶ khi mua hµng, ®­îc ghi c¨n cø vµo dßng thuÕ GTGT trªn ho¸ ®¬n GTGT. VÝ dô: Theo ho¸ ®¬n ngµy 6/1 vµ ngµy 6/1 kÕ to¸n ghi vµo Sæ nhËt ký b¸n hµng BiÓu sè 18: Sæ nhËt ký b¸n hµng Th¸ng 1/2004 NGS CT DiÔn gi¶i Ghi nî TK 131 Ghi cã TK S N TK 511 TK 3331 6/1 0011846 6/1 §/c B×nh - CA Th¸i B×nh nhËn hµng 137.966.880 125.424.440 12.542.440 9/1 0011885 9/1 §/c S¬n -VKS Yªn B¸i nhËn hµng 47.133.460 42.848.600 4.284.860 … ….. …. …… ….. …… …….. Céng: 2.485.671.992 Ngµy …. .. th¸ng ………. n¨m ….. Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng Cuèi th¸ng c¨n cø vµo Sæ nhËt ký b¸n hµng, kÕ to¸n lËp B¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra ®Ó lµm c¨n cø x¸c ®Þnh sè thuÕ GTGT ph¶i nép. Cô thÓ: Dßng céng cña cét ghi cã TK 511 vµ TK 3331 lµ c¨n cø ®Ó ghi vµo dßng tæng céng trªn B¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra. BiÓu sè 19: B¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra Th¸ng 1/2004 CT Tªn kh¸ch hµng Doanh sè b¸n (ch­a cã thuÕ) ThuÕ GTGT Ghi chó S N 0011846 6/1 §/c B×nh - CA Th¸i B×nh 125.424.440 12.542.440 0011885 9/1 §/c S¬n -VKS Yªn B¸i 42.848.600 4.284.860 ….. …. …… ….. Tæng céng: 2.485.671.992 248.5.67199 Ngµy …. .. th¸ng ………. n¨m ….. KÕ to¸n tr­ëng Ng­êi lËp biÓu * Sæ nhËt ký thu tiÒn: §­îc më theo tõng th¸ng, dïng ®Ó ghi chÐp c¸c nghiÖp vô thu tiÒn cña XÝ nghiÖp trong ®ã cã nghiÖp vô kh¸ch hµng tr¶ tiÒn ngay sau khi nhËn hµng hoÆc trong tr­êng hîp kh¸ch tr¶ chËm. C¨n cø ®Ó ghi nhËt ký thu tiÒn lµ c¸c phiÕu thu vµ ®­îc ghi hµng ngµy khi cã nghiÖp vô liªn quan ph¸t sinh theo tõng cét (BiÓu sè 20). * Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi mua: Do ®Æc ®iÓm cña XÝ nghiÖp lµ qu©n phôc phôc vô cho c¸c ®¬n vÞ, mÆt kh¸c s¶n phÈm cña XÝ nghiÖp cã thÓ cïng mét lóc ®¸p øng cho nhu cÇu cho mét ®èi t­îng kh¸ch hµng ë c¸c tØnh: VÝ dô: Mét lo¹i hµng cã thÓ lµ ¸o hÌ c¶nh s¸t th× cã thÓ cung cÊp cho c«ng an H¶i D­¬ng, c«ng an H­ng Yªn … §Ó thuËn tiÖn trong viÖc theo dâi quan hÖ thanh to¸n víi kh¸ch hµng XÝ nghiÖp më Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi mua (Sæ chi tiÕt TK 131). Sæ nµy ®­îc më cho c¶ n¨m, chi tiÕt cho tõng lo¹i kh¸ch hµng mçi th¸ng ®­îc theo dâi trªn mét hoÆc mét sè trang sæ. C¸ch lËp sæ cô thÓ nh­ sau: C¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n, chøng tõ: Ho¸ ®¬n GTGT, phiÕu thu tiÒn …. kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo Sæ chi tiÕt, c¸c ho¸ ®¬n sau khi ®­îc ph©n lo¹i theo tõng kh¸ch hµng ®­îc ghi vµo sæ chi tiÕt theo nguyªn t¾c mçi mét ho¸ ®¬n ®­îc ghi dßng theo tõng cét. - Cét chøng tõ sè, ngµy: C¨n cø vµo sè, ngµy cña ho¸ ®¬n chøng tõ ®Ó ghi vµo Sæ chi tiÕt. - Cét diÔn gi¶i: §­îc ghi cô thÓ c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh ®èi víi tõng kh¸ch hµng. - Cét TK ®èi øng: Ghi sè hiÖu c¸c TK liªn quan - Cét sè ph¸t sinh: NÕu khi kh¸ch hµng thanh to¸n vÒ sè hµng ho¸ ®· mua chÞu th× ghi vµo bªn Nî, cßn bªn Cã ph¶n ¸nh sè tiÒn ph¶i thu cña kh¸ch hµng. NÕu khi thanh to¸n kh¸ch hµng chØ tr¶ mét phÇn tiÒn hµng cßn chÞu l¹i th× sè cßn ph¶i thu ph¶n ¸nh vµo bªn Nî. NÕu kh¸ch hµng tr¶ tr­íc tiÒn hµng hoÆc thanh to¸n sè tiÒn lín h¬n sè ph¶i tr¶ (trong tr­êng hîp nµy kh¸ch hµng sÏ ®­îc trõ vµo phÇn tiÒn hµng sÏ lÊy lÇn sau) th× ph¶n ¸nh vµo bªn Cã. VÝ dô: C¨n cø vµo Ho¸ ®¬n GTGT sè 0011846 ngµy 6/1 vµ PhiÕu thu sè 15 ngµy 17/1/2004 kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi mua víi ®èi t­îng kh¸ch hµng c«ng an nh­ sau: BiÓu sè 21: Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi mua §èi t­îng: C«ng an N GS CT DiÔn gi¶i TK§¦ Sè ph¸t sinh Sè d­ Ngµy TTo¸n S N Nî Cã Nî Cã 6/1 0011846 6/1 §/c B×nh - CA Th¸i B×nh nhËn hµng 511 3331 125.424.440 12.542.444 15/2 8/1 0021158 7/1 §/c Hµ - CA H­ng Yªn tr¶ tiÒn 15.400.000 18/3 … … … … … … … … … … Céng: 125.448.900 24.359.500 Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng * Sæ nhËt ký chung: XÝ nghiÖp sö dông Sæ nhËt ký ®Æc biÖt vµ Sæ chi tiÕt ®Ó ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh hµng ngµy liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh tiªu thô thµnh phÈm, nªn ®Õn cuèi th¸ng chØ cÇn c¨n cø vµo dßng tæng céng trªn Sæ nhËt ký b¸n hµng ph¶n ¸nh vµo Sæ c¸i TK 511 vµ c¨n cø vµo Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi mua ph¶n ¸nh vµo Sæ c¸i TK 131. Tuy nhiªn, kÕ to¸n XÝ nghiÖp vÉn sö dông Sæ nhËt ký chung ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu, gi¸ vèn….theo quan hÖ tµi kho¶n ®èi øng vµo cuèi th¸ng. VÝ dô: Trong th¸ng 1/2004, sau khi tæng hîp sè liÖu trªn c¸c ho¸ ®¬n b¸n hµng, cô thÓ lµ dßng Tæng céng tiÒn thanh to¸n trªn c¸c Ho¸ ®¬n GTGT, kÕ to¸n ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng trong th¸ng vµo Sæ nhËt ký chung theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 131: 1.223.594.242® Cã TK 511: 1.112.358.402® Cã TK 3331: 111.235.840® V× XÝ nghiÖp tiªu thô thµnh phÈm do XÝ nghiÖp tù s¶n xuÊt ra lµ chñ yÕu, trÞ gi¸ hµng ho¸ mua vÒ b¸n kh«ng nhiÒu nªn kh«ng më c¸c tµi kho¶n cÊp 2: Doanh thu b¸n thµnh phÈm vµ doanh thu b¸n hµng ho¸ mµ ph¶n ¸nh gép c¶ hai lo¹i doanh thu nµy. Cuèi th¸ng sau khi tËp hîp chi phÝ ph¸t sinh trong th¸ng cïng víi trÞ gi¸ hµng ho¸ mua vÒ ®Ó b¸n, kÕ to¸n x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n vµ ph¶n ¸nh vµo NhËt ký chung theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 632: 2.133.132.778® Cã TK 154: 1.590.309.120® Cã TK 155: 524.973.658® Cã TK 156: 17.850.000® BiÓu sè 22: NhËt ký chung Th¸ng 1/2004 NGS CT DiÔn gi¶i §· ghi SC SHTK Sè ph¸t sinh S N Nî Cã 5/2 4/2 B¸n hµng trong th¸ng x 111 131 511 3331 1.510.634.949 1.223.594.242 2.485.671.992 248.567.199 10/2 Gi¸ vèn hµng b¸n theo th¸ng X 632 154 155 156 2.133.132.778 1.590.309.120 524.973.658 17.850.000 Ngµy …. .. th¸ng ………. n¨m ….. Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng * Sæ c¸i: Sæ c¸i ®­îc dïng ®Ó ghi chÐp c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh trong c¶ niªn ®é kÕ to¸n, mçi tµi kho¶n ®­îc më trªn mét trang liªn tiÕp vµ ®­îc theo dâi trong tõng th¸ng. §Ó ph¶n ¸nh c«ng t¸c kÕ to¸n doanh thu b¸n hµng kÕ to¸n XÝ nghiÖp më Sæ c¸i TK 511, TK 131. C¨n cø ®Ó ghi Sæ c¸i lµ Sæ nhËt ký chung vµ Sæ nhËt ký ®Æc biÖt. - Sæ c¸i TK 511 - doanh thu. C¸ch ghi Sæ c¸i TK 511: Cét: ngµy; chøng tõ: ghi ngµy ghi sæ vµ sè ngµy cña chøng tõ ®­îc dïng ®Ó lµm c¨n cø ghi sæ. Cét diÔn gi¶i: Ghi néi dung nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh (phï hîp víi néi dung ghi trªn Sæ nhËt ký chung vµ Sæ nhËt ký b¸n hµng) Cét trang nhËt ký chung: Ghi sè trang nhËt ký chung ®· ghi nghiÖp vô nµy. Cét sè hiÖu tµi kho¶n: Ghi sè hiÖu cña c¸c tµi kho¶n ®èi øng liªn quan ®Õn nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®èi víi TK 511. Cét sè ph¸t sinh: Ghi sè tiÒn ph¸t sinh nî hoÆc cã cña thiÕt kÕ 511. - Sæ c¸i TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng C¸ch ghi sæ t­¬ng tù nh­ Sæ c¸i TK 511 §Ó dÔ theo dâi c¸c Sæ c¸i 511, TK 131 sÏ tr×nh bµy ë phÇn sau do cã liªn quan c¸c kho¶n lµm gi¶m doanh thu. 2.2.2.2.2. KÕ to¸n tiªu thô vµ c¸c kho¶n lµm gi¶m doanh thu. · KÕ to¸n thuÕ tiªu thô: Còng nh­ bÊt kú mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh nµo kh¸c, ®ång thêi víi viÖc tiªu thô th× XÝ nghiÖp còng ph¶i nép thuÕ tiªu thô, thuÕ tiªu thô mµ doanh nghiÖp ph¶i nép lµ thuÕ GTGT. BiÓu sè 23: Tê khai thuÕ GTGT Th¸ng 1/2004 Tªn c¬ së: C«ng ty 247 - XN X19 M· sè: §Þa chØ:……………………….. §¬n vÞ tiÒn: ®ång VN STT ChØ tiªu kª khai Doanh sè (Ch­a tÝnh thuÕ) ThuÕ GTGT 1 Hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra 2 Hµng ho¸ dÞch vô chÞu thuÕ GTGT a Hµng ho¸ xuÊt khÈu thuÕ suÊt 0% b Hµng ho¸ dÞch vô thuÕ suÊt 5% c Hµng ho¸ dÞch vô thuÕ suÊt 10% 2.485.671.992 248.567.199 d Hµng ho¸ dÞch vô thuÕ suÊt 20% 3 Hµng ho¸ dÞch vô mua vµo 4 ThuÕ GTGT cña hµng ho¸ dÞch vô mua vµo 5 ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ 6 ThuÕ GTGT ph¶i nép (+) hoÆc ®­îc tho¸i (-) trong kú 7 ThuÕ GTGT kú tr­íc chuyÓn qua a Nép thiÕu b Nép thõa hoÆc ch­a ®­îc khÊu trõ 20.661.737 8 ThuÕ GTGT ®· nép trong th¸ng 9 ThuÕ GTGT ®· ®­îc hoµn tr¶ trong th¸ng 10 ThuÕ GTGT ph¶i nép th¸ng nµy PhÇn dµnh cho c¬ quan thuÕ Gi¸m ®èc Sè thuÕ GTGT XÝ nghiÖp ph¶i nép ®­îc tÝnh theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ víi møc thuÕ suÊt lµ 10%. ThuÕ GTGT ph¶i nép = Gi¸ ®Çu ra x thuÕ suÊt - Gi¸ ®Çu vµo x thuÕ suÊt Trªn c¬ së B¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra ®­îc lËp vµo cuèi th¸ng vµ c¨n cø vµo sè thuÕ GTGT ph¶i nép trªn Tê khai thuÕ GTGT theo mÉu sè 01/GTGT. Cô thÓ: s¶n phÈm cña XÝ nghiÖp s¶n xuÊt ra chÞu thuÕ suÊt 10% nªn kÕ to¸n ghi vµo dßng Hµng ho¸ dÞch vô thuÕ suÊt 10% trªn Tê khai thuÕ GTGT. Ghi vµo cét doanh sè vµ cét thuÕ GTGT sè liÖu ë dßng tæng céng cña hai cét ®ã trªn B¶ng kª. C¨n cø vµo Ho¸ ®¬n GTGT cña hµng ho¸ mua vµo vµ x¸c ®Þnh sè thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ trong th¸ng vµ ghi vµo dßng ThuÕ GTGT cña hµng ho¸ dÞch vô mua vµo Dßng ThuÕ GTGT ph¶i nép hoÆc ®­îc tho¸i thu ®­îc tÝnh nh­ sau: ThuÕ GTGT ph¶i nép hoÆc ®­îc tho¸i thu = ThuÕ GTGT hµng ho¸ dÞch vô chÞu thuÕ - ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Khi nép thuÕ kÕ to¸n ph¶n ¸nh ®Þnh kho¶n: Nî T K 3331: Cã TK 111, 112 · KÕ to¸n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: Thµnh phÈm cña XÝ nghiÖp ®· ®­îc bé phËn KCS kiÓm tra nghiªm ngÆt vÒ chÊt l­îng tr­íc khi giao cho kh¸ch nªn viÖc x¶y ra hiÖn t­îng hµng ho¸ kÐm phÈm chÊt lµ gÇn nh­ kh«ng cã. Tuy nhiªn, quy tr×nh s¶n xuÊt cña XÝ nghiÖp tr¶i qua nhiÒu kh©u, tõ khi ®i ®o cho kh¸ch hµng, viÕt phiÕu ®o vµ phiÕu ®o nµy ®­îc lu©n chuyÓn theo tr×nh tù cña quy tr×nh s¶n xuÊt do ®ã cã thÓ dÉn ®Õn hiÖn t­îng sai lÇm hoÆc lµm thÊt l¹c v× vËy thµnh phÈm cuèi cïng cã thÓ kh«ng chÝnh x¸c so víi sè ban ®Çu. Trong tr­êng hîp nµy XÝ nghiÖp chÊp nhËn nhËn l¹i hµng vµ th­êng söa ch÷a sau ®ã giao l¹i cho kh¸ch hµng. Khi nhËn ®­îc hµng do kh¸ch tr¶ l¹i thñ kho viÕt phiÕu nhËp kho nh­ sau: BiÓu sè 24: §¬n vÞ: C«ng ty 247 - XN X19 PhiÕu nhËp kho Ngµy 15/1/2004 MÉu 01 Hä tªn ng­êi giao hµng: §/c MËn - VKS Lai Ch©u Theo H§ sè:………………. NhËp t¹i kho: Sè TT Tªn s¶n phÈm M· sè §VT Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Chøng tõ Thùc nhËp 1 Bé ®«ng VKS Bé 04 04 415.080 1.660.320 - ë kho: Thñ kho sÏ tiÕn hµnh kiÓm tra l¹i hµng ho¸ nhËn l¹i theo chØ tiªu sè l­îng vµ quy c¸ch, ®ång thêi nh©n viªn theo dâi t×nh h×nh NhËp - XuÊt - Tån kho thµnh phÈm ë phßng kÕ ho¹ch kinh doanh sÏ ph¶n ¸nh vµo Sæ kho vµ Sæ chi tiÕt thµnh phÈm sè l­îng hµng ho¸ nhËn l¹i. - ë phßng kÕ to¸n: C¨n cø vµo cét thµnh tiÒn trªn phiÕu nhËp kho kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi mua phÇn gi¶m sè ph¶i thu cña kh¸ch hµng. Tr×nh tù kÕ to¸n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ®èi víi nh÷ng hµng nhËp l¹i kho theo PhiÕu nhËp kho ngµy 15/1 nh­ sau: + Ph¶n ¸nh doanh thu sè hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: Nî TK 531: 3.042.400® Cã TK 131: 3.042.400® + Ph¶n ¸nh sè tiÒn tr¶ l¹i cho ng­êi mua vÒ thuÕ GTGT cña sè hµng tr¶ l¹i. Trong tr­êng hîp nµy v× kh¸ch hµng ch­a thanh to¸n tiÒn hµng nªn kÕ to¸n XÝ nghiÖp ®· ghi gi¶m sè ph¶i thu: Nî TK 3331: 304.240® Cã TK 131: 304.240® + Ph¶n ¸nh gi¸ vèn cña sè hµng nhËp tr¶ l¹i kho: Nî TK 154: 2.456.490® Cã TK 632: 2.456.490® Cuèi th¸ng tæng hîp sè liÖu cét thµnh tiÒn trªn c¸c PhiÕu nhËp kho hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo NhËt ký chung theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 531: 20.404.810® Cã TK 131: 20.404.810® KÕt chuyÓn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ghi gi¶m doanh thu: Nî TK 511: 20.404.810® Cã TK 531:20.404.810® C¨n cø vµo NhËt ký chung ghi vµo Sæ c¸i c¸c tµi kho¶n liªn quan: BiÓu sè 25: Sæ c¸i Tªn tµi kho¶n: Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Sè hiÖu: TK 531 NGS CT DiÔn gi¶i Trang NKC TK§¦ Sè ph¸t sinh S N Nî Cã 4/2 2/2 Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i 04 131 20.404.810 KÕt chuyÓn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i 05 511 20.404.810 Céng sè ph¸t sinh: 20.404.810 20.404.810 Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Gi¸m ®èc BiÓu sè 26: Sæ c¸i Tªn tµi kho¶n: ThuÕ GTGT ph¶i nép Sè hiÖu: TK 3331 NGS CT DiÔn gi¶i Trang NKC TK§¦ Sè ph¸t sinh S N Nî Cã D§K 151.748.540 4/2 03 4/2 ThuÕ GTGT ph¶i thu cña kh¸ch hµng 131 248.567.199 4/2 03 4/2 ThuÕ GTGT cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i 131 2.040.481 4/2 03 4/2 ThuÕ GTGT®­îc khÊu trõ 133 20.661.737 Céng sè ph¸t sinh: 22.702.218 248.567.199 DCK 377.613.521 Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Gi¸m ®èc · KÕ to¸n gi¶m gi¸ hµng b¸n Trong qu¸ tr×nh tiªu thô cã thÓ ph¸t sinh c¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng ho¸. Do s¶n phÈm cña XÝ nghiÖp lu«n ®¹t tiªu chuÈn chÊt l­îng nh­ng ®«i khi v× nh÷ng lý do nhá s¶n phÈm XÝ nghiÖp s¶n xuÊt ra cã thÓ kh«ng ®óng yªu cÇu cña kh¸ch hµng, trong tr­êng hîp nµy XÝ nghiÖp chÊp nhËn gi¶m gi¸. §èi víi mét sè hîp ®ång XÝ nghiÖp cã thÓ kh«ng ®¶m b¶o thêi gian giao hµng do nh÷ng nguyªn nh©n vÒ lao ®éng, m¸y mãc, nguyªn vËt liÖu …. ®Ó gi÷ ch÷ tÝn vµ quan hÖ l©u dµi XÝ nghiÖp còng chÊp nhËn gi¶m gi¸. ViÖc gi¶m gi¸ cña XÝ nghiÖp vµ ng­êi mua tho¶ thuËn sau khi ho¸ ®¬n b¸n hµng ®· viÕt, sè gi¶m nµy kh«ng ®­îc ghi trõ trªn ho¸ ®¬n. KÕ to¸n khi thanh to¸n kho¶n gi¶m gi¸ cho kh¸ch hµng, ghi vµo Sæ quü vµ NhËt ký chung theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 532: 15.500.000® Cã TK 111: 15.500.000® Cuèi th¸ng kÕt chuyÓn sang TK 511: Nî TK 511: 15.500.000® Cã TK 532: 15.500.000® BiÓu sè 27: NhËt ký chung Th¸ng 1/2004 NGS CT DiÔn gi¶i §GSC SH TK Sè ph¸t sinh S N Nî Cã 4/2 2/2 Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i x 531 131 20.404.810 20.404.810 4/2 2/2 Chi tiÒn mÆt vÒ kho¶n gi¶m gi¸ cho kh¸ch x 532 111 15.500.000 15.500.000 9/2 KÕt chuyÓn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i x 511 531 20.404.810 20.404.810 9/2 KÕt chuyÓn gi¶m gi¸ hµng b¸n x 511 532 15.500.000 15.500.000 9/2 KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn x 511 911 2.449.767.182 2.449.767.182 Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Gi¸m ®èc C¨n cø NhËt ký chung ®Ó ghi Sæ c¸i: BiÓu sè 28: Sæ c¸i Tªn tµi kho¶n: Gi¶m gi¸ hµng b¸n Sè hiÖu: TK 532 NGS CT DiÔn gi¶i Trang NKC TK§¦ Sè ph¸t sinh S N Nî Cã Tr¶ TM kho¶n gi¶m gi¸ 111 15.500.000 KÕt chuyÓn gi¶m gi¸ hµng b¸n 511 15.500.000 Céng sè ph¸t sinh: 15.500.000 15.500.000 Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Gi¸m ®èc BiÓu sè 29: Sæ c¸i Tªn tµi kho¶n: Doanh thu b¸n hµng Sè hiÖu: TK 511 NGS CT DiÔn gi¶i Trang NKC TK §¦ Sè ph¸t sinh S N Nî Cã Doanh thu b¸n hµng 531 2.485.671.992 KÕt chuyÓn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i 531 20.404.810 KÕt chuyÓn gi¶m gi¸ hµng b¸n 532 15.500.000 KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn 911 2.449.767.182 Céng SPS: 2.485.671.992 2.485.671.992 Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Gi¸m ®èc BiÓu sè 30: Sæ c¸i Tªn tµi kho¶n: Ph¶i thu cña kh¸ch hµng Sè hiÖu: TK 131 NGS CT DiÔn gi¶i Trang NKC TK §¦ Sè ph¸t sinh S N Nî Cã D§K 2.054.678.709 2/2 01 2/2 2.485.671.992 Thu TGNH cña kh¸ch 03 112 528.604.814 4/2 02 4/2 TGNH tr¶ kh¸ch 03 112 50.000.000 4/2 02 4/2 Kh¸ch hµng nép TM 03 111 511.794.500 5/2 02 5/2 Kh¸ch hµng nhËn l¹i TM 03 111 40.597.500 6/2 02 6/2 Kh¸ch hµng tr¶ l¹i hµng 04 531 20.404.840 7/202 02 7/2 B¸n hµng trong th¸ng 04 511 1.223.594.242 Bót to¸n ®iÒu chØnh thu tiÒn mÆt 111 Bót to¸n ®iÒu chØnh chi tiÒn mÆt 111 Céng SPS: 1.314.191.742 1.060.804.124 DCK 1.801.291.091 Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Gi¸m ®èc · ChiÕt khÊu b¸n hµng XÝ nghiÖp kh«ng cã chiÕt khÊu b¸n hµng, nh­ng ®Ó khuyÕn khÝch kh¸ch hµng mua hµng víi khèi l­îng lín th× XÝ nghiÖp cã chÕ ®é trÝch th­ëng hîp ®ång kinh tÕ. Kho¶n th­ëng nµy ®­îc tÝnh vµo chi phÝ b¸n hµng. Cô thÓ: - Hîp ®ång kinh tÕ cã gi¸ trÞ d­íi 100 triÖu th­ëng kh«ng qu¸ 5% gi¸ trÞ hîp ®ång - Hîp ®ång kinh tÕ cã gi¸ trÞ d­íi 200 triÖu ®ång th­ëng kh«ng qu¸ 4% gi¸ trÞ hîp ®ång kinh tÕ. - Hîp ®ång kinh tÕ cã gi¶tÞ tõ 300 - 700 triÖu th­ëng kh«ng qu¸ 2% gi¸ trÞ hîp ®ång - Hîp ®ång kinh tÕ cã gi¸ trÞ trªn 700 triÖu ®ång th­ëng kh«ng qu¸ 1% gi¸ trÞ hîp ®ång. 2.2.2.3. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng: T¹i XÝ nghiÖp May X19, chi phÝ b¸n hµng lµ toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh tõ khi hoµn thµnh thµnh phÈm ®Õn khi giao cho kh¸ch hµng. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm tiªu thô thµnh phÈm, chi phÝ b¸n hµng cña XÝ nghiÖp bao gåm c¸c kho¶n sau: - Chi phÝ bèc xÕp thµnh phÈm - Chi phÝ vËn chuyÓn thµnh phÈm - Chi phÝ göi hµng cho kh¸ch (nÕu kh«ng giao trùc tiÕp) - Chi phÝ giao nhËn hµng - Chi phÝ th­ëng hîp ®ång kinh tÕ - Chi phÝ NVL, CCDC phôc vô tiªu thô Chi phÝ b¸n hµng ë XÝ nghiÖp ®­îc ph¶n ¸nh vµ theo dâi trªn TK 641 - Chi phÝ b¸n hµng. Khi ph¸t sinh c¸c kho¶n chi phÝ kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo Sæ chi tiÕt TK 641 nh­ sau: BiÓu sè 31: Sæ chi tiÕt TK 641 CT DiÔn gi¶i TK §¦ Sè ph¸t sinh Sè d­ S N Nî Cã Nî Cã 01 5/1 Tr¶ tiÒn thuª bèc dì giao cho kh¸ch 111 3.100.000 02 6/1 Tr¶ tiÒn th­ëng hîp ®ång cho c«ng an HD 8.500.000 .. .. .. .. .. .. .. .. 04 2/2 Ph©n bæ NVL xuÊt dïng 152 815.000 07 2/2 Ph©n bæ CCDC 153 5.910.000 KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng 911 49.185.700 Céng: 49.185.700 49.185.700 Chi phÝ b¸n hµng cuèi th¸ng ®­îc kÕt chuyÓn sang TK 911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. §Ó thuËn tiÖn cho viÖc nghiªn cøu, sau ®©y lµ néi dung vµ c¸ch h¹ch to¸n cô thÓ víi tõng lo¹i chi phÝ ph¸t sinh trong th¸ng 1/2004. - Chi phÝ vËn chuyÓn bèc dì hµng ho¸: Nî TK 641: 15.815.000® Cã TK 111: 15.815.000® - Chi phÝ trÝch th­ëng hîp ®ång kinh tÕ: Nî TK 641: 16.103.700 Cã TK 11: 2.103.700® Cã TK 112: 4.500.000® Cã TK 161: 9.500.000® - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng ®ãng gãi s¶n phÈm: tói nilon, d©y buéc, b¨ng dÝnh, thïng caton: Nî TK 641: 815.000® Cã TK 152: 815.000® - Chi phÝ c«ng cô dông cô b¸n hµng: Nî TK 641: 5.910.000® Cã TK 153: 5.910.000® - Chi phÝ göi hµng ®i cho kh¸ch còng ®­îc tÝnh vµo chi phÝ b¸n hµng: Nî TK 641: 10.542.000® Cã TK 111: 10.542.000® Cã mét sè kho¶n chi phÝ ph¸t sinh phôc vô cho c«ng t¸c b¸n hµng nh­ng XÝ nghiÖp kh«ng h¹ch to¸n vµo chi phÝ b¸n hµng nh­: + Chi phÝ tiÒn l­¬ng, BHXH vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ kh¸c cho nh©n viªn b¸n hµng ë cöa hµng. C¸c kho¶n chi phÝ nµy khi ph¸t sinh ®­îc XÝ nghiÖp h¹ch to¸n vµo chi phÝ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho nh©n viªn b¸n hµng ë cöa hµng th¸ng 1/2004. KÕ to¸n ®Þnh kho¶n. Nî TK 627: 3.845.000® Cã TK 334: 3.231.092® Cã TK 338: 613.908® + Chi phÝ khÊu hao TSC§: TSC§ dïng phôc vô kh©u tiªu thô cña XÝ nghiÖp gåm: nhµ kho, cöa hµng. Chi phÝ khÊu hao ®­îc h¹ch to¸n toµn bé vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cïng víi chi phÝ khÊu hao tµi s¶n kh¸c. Nî TK 642: 28.842.959® Cã TK 214: 28.842.959® KÕt chuyÓn sang TK 911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 911: 49.185.700® Cã TK 641: 49.185.700® Cuèi th¸ng ph¶n ¸nh vµo Sæ c¸i TK 641 nh­ sau: BiÓu sè 32: Sæ c¸i Tªn tµi kho¶n: Chi phÝ b¸n hµng Sè hiÖu: TK 641 NGS CT DiÔn gi¶i Trang NKC TK §¦ Sè ph¸t sinh S N Nî Cã 5/2 03 2/2 CPBH b»ng TM 04 111 42.460.700 04 2/2 Ph©n bæ NVL cho b¸n hµng 04 152 815.000 05 2/3 Ph©n bæ CCDC cho b¸n hµng 04 153 5.910.000 10/3 KÕt chuyÓn CPBH 05 911 49.185.700 Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Gi¸m ®èc 2.2.2.4. KÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ë XÝ nghiÖp May X19 chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp bao gåm c¸c kho¶n chi phÝ nh­ sau: - TiÒn l­¬ng, b¶o hiÓm ph¶i tr¶ cho nh©n viªn v¨n phßng vµ nh©n viªn ë cöa hµng. - Chi phÝ NVL, CCDC, ®å dïng v¨n phßng - Chi phÝ khÊu hao TSC§ - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: tiÒn ®iÖn, tiÒn n­íc - Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: Chi phÝ tiÕp kh¸ch, chi phÝ ®i ®o hµng cho kh¸ch C¸c kho¶n chi phÝ trªn ®­îc ph¶n ¸nh vµo Sæ chi tiÕt TK 642 nh­ sau: BiÓu sè 33: Sæ chi tiÕt TK 642 CT DiÔn gi¶i TK §¦ Sè ph¸t sinh Sè d­ S N Nî Cã Nî Cã 01 4/1 §/c Thuû - PKH nhËn tiÒn mÆt nép tiÒn n­íc 111 800.000 11 5/1 Dïng TM chi tiÕp kh¸ch 111 300.000 … … …. …. …. …. …. …. 02 2/2 Ph©n bæ NVL xuÊt dïng 152 2.482.600 03 4/2 Ph©n bæ KHTSC§ 214 35.455.194 09 5/2 TrÝch lËp quü qu¶n lý c«ng ty 336 5.341.447 12 5/2 TiÒn ®iÖn mua ngoµi cho s¶n xuÊt kinh doanh 331 1.544.900 13 10/2 TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ CNV 334 54.095.334 14 10/2 C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng 338 10.278.113 KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 911 140.704.840 Céng: 140.704.840 140.704.840 Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Gi¸m ®èc Trong th¸ng 1/2004, XÝ nghiÖp ph¸t sinh c¸c kho¶n chi phÝ vµ ®­îc kÕ to¸n ph¶n ¸nh nh­ sau: - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp b»ng tiÒn: Nî TK 642: 30.966.552® Cã TK 111: 30.966.552® - Nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng cho qu¶n lý: Nî TK 642: 2.482.600® Cã TK 152: 2.482.600® - TrÝch khÊu hao TSC§ cho qu¶n lý: Nî TK 642: 35.455.194® Cã TK 214: 35.455.194® Ghi ®¬n: Cã TK 009: 35.455.194® - TrÝch lËp quü qu¶n lý doanh nghiÖp: Nî TK 642: 5.341.447® Cã TK 336: 5.341.447® - TiÒn ®iÖn mua ngoµi dïng cho qu¶n lý: Nî TK 642: 1.544.900® Cã TK 331: 1.544.900® - TiÒn l­¬ng tr¶ cho nh©n viªn qu¶n lý: Nî TK 642: 54.095.334® Cã TK 334: 54.095.334® - C¸c kho¶n b¶o hiÓm theo l­¬ng: Nî TK 642: 10.278.113® Cã TK 338: 10.278.113® - Ph©n bæ c«ng cô dông cô cho qu¶n lý doanh nghiÖp: Nî TK 642: 540.700® Cã TK 153: 540.700® Cuèi th¸ng kÕt chuyÓn sang TK 911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh: Nî TK 911: 140.704.840® Cã TK 642: 140.704.840® BiÓu sè 34: Sæ c¸i Tªn tµi kho¶n: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Sè hiÖu: TK 642 NGS CT DiÔn gi¶i Trang NKC TK §¦ Sè ph¸t sinh S N Nî Cã 5/2 03 2/2 Chi phÝ QLDN b»ng tiÒn mÆt 03 111 30.966.552 04 2/2 XuÊt dïng NVL cho QLDN 04 152 2.482.600 04 2/2 Ph©n bæ CCDC cho QLDN 04 153 540.700 06 4/2 TrÝch KHTSC§ cho QLDN 214 35.455.194 10 5/2 TrÝch lËp quü QLDN 03 336 5.341.447 6/3 11 6/3 §iÖn mua ngoµi QLDN 03 331 1.544.900 12 6/3 TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho nh©n viªn QLDN 04 334 54.095.334 10/3 13 10/3 C¸c kho¶n BH theo l­¬ng 04 338 10.278.113 KÕt chuyÓn CPQLDN 911 140.704.840 Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Gi¸m ®èc 2.2.2.5. X¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng Cuèi th¸ng sau khi h¹ch to¸n doanh thu, chi phÝ b¸n hµng. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµ c¸c kho¶n liªn quan ®Õn tiªu thô kÕ to¸n tiÕn hµnh x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng. §Ó ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, kÕ to¸n sö dông TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. ViÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ c¬ së ®Ó XÝ nghiÖp cã quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. X¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh thÓ hiÖn trªn NhËt ký chung, NhËt ký chung ®­îc ghi chÐp c¨n cø vµo Sæ chi tiÕt ph¶i thu cña kh¸ch hµng, Sæ chi tiÕt TK 641, Sæ chi tiÕt TK 642…. BiÓu sè 35: NhËt ký chung Th¸ng 1/2004 NGS CT DiÔn gi¶i §G SC SH TK Sè ph¸t sinh S N Nî Cã 10/2 KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn x 511 911 2.449.767.182 2.449.767.182 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n x 911 632 2.133.132.778 2.133.132.778 KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng x 911 641 49.185.700 49.185.700 KÕt chuyÓn chi phÝ QLDN x 911 642 140.704.840 140.704.840 KÕt chuyÓn chi phÝ H§TC x 911 635 3.450.850 3.450.850 KÕt chuyÓn thu nhËp H§TC x 515 911 35.095.570 35.095.570 KÕt chuyÓn l·i kinh doanh x 911 421 158.715.584 158.715.584 Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Gi¸m ®èc BiÓu sè 36: Sæ c¸i Tªn tµi kho¶n: X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh Sè hiÖu: TK 911 NGS CT DiÔn gi¶i Trang NKC TK §¦ Sè ph¸t sinh S N Nî Cã 10/2 K/c doanh thu thuÇn 05 511 2.449.767.182 K/c GVHB 05 632 2.133.132.778 K/c CPBH 05 641 49.158.700 K/c CTQLDN 05 642 140.704.840 K/c thu nhËp H§TC 05 515 35.095.570 K/c chi phÝ H§TC 05 635 3.450.850 K/c l·i kinh doanh 05 421 158.415.584 Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Gi¸m ®èc Ch­¬ng III Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë XÝ nghiÖp X19 Trong nh÷ng n¨m võa qua võa tæ chøc s¶n xuÊt võa x©y dùng vµ ph¸t triÓn XÝ nghiÖp X19 ®· liªn tôc phÊn ®Êu, v­ît qua mäi khã kh¨n thö th¸ch kh¾c nghiÖt cña c¬ chÕ thÞ tr­êng, XÝ nghiÖp ®· tõng b­íc kh¼ng ®Þnh m×nh ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn víi tèc ®é t¨ng tr­ëng kh¸ nhanh vµ cã nh÷ng b­íc ®i v÷ng ch¾c. §èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, tiªu thô lµ mét kh©u cã ý nghÜa quan träng, quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp, nhËn thøc ®­îc ®iÒu ®ã, XÝ nghiÖp may X19 ®· lu«n t×m kiÕm kh¸ch hµng vµ më réng thÞ tr­êng tiªu thô ®ång thêi trong vÊn ®Ò qu¶n trÞ doanh nghiÖp bé phËn kÕ to¸n rÊt coi träng c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm. Bé m¸y kÕ to¸n cña XÝ nghiÖp tæ chøc phï hîp víi c«ng viÖc vµ phï hîp víi tr×nh ®é chuyªn m«n cña mçi ng­êi. C«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ®· ®­îc thùc hiÖn t­¬ng ®èi chÆt chÏ, ®· ghi chÐp kh¸ ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiªu thô ®ång thêi ph¶n ¸nh thu nhËp còng nh­ t×nh h×nh thanh to¸n víi kh¸ch hµng; ®ång thêi cung cÊp ®Çy ®ñ chÝnh x¸c, kÞp thêi phôc vô tèt cho c«ng t¸c qu¶n lý, ph©n tÝch vµ lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña Ban l·nh ®¹o XÝ nghiÖp. Qua thêi gian thùc tËp t¹i XÝ nghiÖp, t«i nhËn thÊy bé m¸y kÕ to¸n vÒ c¬ b¶n ®· ®¸p øng ®­îc yªu cÇu h¹ch to¸n. Tuy nhiªn, cïng víi nh÷ng thµnh qu¶ ®¹t ®­îc th× thùc tÕ vÉn cßn nh÷ng h¹n chÕ, nÕu XÝ nghiÖp nghiªn cøu ®Ó hoµn thiÖn thªm th× c«ng t¸c kÕ to¸n sÏ cung cÊp th«ng tin tèt h¬n cho c«ng t¸c qu¶n lý nãi chung cña XÝ nghiÖp. 3.1. NhËn xÐt chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm nãi riªng ë XÝ nghiÖp may X19. 3.1.1. NhËn xÐt chung vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n ë XÝ nghiÖp. C«ng t¸c kÕ to¸n ë XÝ nghiÖp nh×n chung ®· ®¸p øng ®­îc yªu cÇu, vÒ c¬ b¶n ®· ®i vµo nÒ nÕp, ®¶m b¶o tu©n thñ theo ®óng chÕ ®é kÕ to¸n cña Nhµ n­íc vµ Bé Tµi chÝnh ban hµnh phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña XÝ nghiÖp hiÖn nay. §ång thêi ®¸p øng ®­îc tµi s¶n, vËt t­ tiÒn vèn cña XÝ nghiÖp, x¸c ®Þnh ®óng ®­îc doanh thu b¸n hµng, tõ ®ã x¸c ®Þnh chÝnh x¸c kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô víi Ng©n s¸ch nhµ n­íc. Víi ®éi ngò kÕ to¸n ®Çy n¨ng lùc, nhiÖt t×nh cã tr¸ch nhiÖm ®· ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh h¹ch to¸n ®­îc chÝnh x¸c vµ hîp lý. Tuy nhiªn c«ng t¸c kÕ to¸n cña XÝ nghiÖp vÉn cßn tån t¹i mét sè h¹n chÕ cÇn ®­îc xem xÐt, kh¾c phôc. HiÖn nay, XÝ nghiÖp vÉn cßn kÕ to¸n thñ c«ng. §Ó ®¸p øng ®­îc sù thay ®æi cña nÒn kinh tÕ, c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ngµy cµng nhiÒu vµ phøc t¹p theo t«i XÝ nghiÖp nªn c¬ giíi ho¸ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n, trang bÞ kiÕn thøc thªm vÒ tiÕng Anh vµ vi tÝnh cho nh©n viªn kÕ to¸n. Tõ ®ã gãp phÇn ®Èy nhanh tiÕn ®é quyÕt to¸n cuèi th¸ng ®Ó cung cÊp kÞp thêi th«ng tin kÕ to¸n h¬n. 3.1.2. NhËn xÐt vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i XÝ nghiÖp X19 * ¦u ®iÓm: VÒ kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm vµ t×nh h×nh theo dâi thanh to¸n: HÖ thèng sæ s¸ch ®­îc ¸p dông t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ khoa häc, t¹o ®iÒu kiÖn ghi chÐp ®Çy ®ñ c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiªu thô ®¶m b¶o x¸c ®Þnh chÝnh x¸c doanh thu b¸n hµng trong th¸ng vµ phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña thµnh phÈm còng nh­ ®Æc ®iÓm tiªu thô vµ kh¸ch hµng cña XÝ nghiÖp. Tõ ®ã, lµm c¨n cø x¸c ®Þnh ®óng kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña XÝ nghiÖp, ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ n­íc vµ t×nh h×nh thanh to¸n víi kh¸ch hµng kÕ to¸n tiªu thô cßn chó träng tíi viÖc qu¶n lý vµ l­u gi÷ chøng tõ gèc, lµ c¬ së ph¸p lý cho viÖc ghi chÐp sæ s¸ch kÕ to¸n. Quan hÖ thanh to¸n cña XÝ nghiÖp rÊt ®a d¹ng v× kh¸ch hµng cña XÝ nghiÖp th­êng lµ c¸c ®¬n vÞ ë t×nh xa do ®ã cã thÓ thanh to¸n ngay khi giao hµng, thanh to¸n qua ®­êng b­u ®iÖn hoÆc sau mét thêi gian hay thanh to¸n vµo lÇn sau lÊy hµng …. do ®ã vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i theo dâi ®­îc t×nh h×nh tiªu thô vµ thanh to¸n víi tõng kh¸ch hµng. XÝ nghiÖp ®· sö dông Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi mua ®Ó theo dâi chÆt chÏ t×nh h×nh thanh to¸n víi tõng kh¸ch hµng. * Nh­îc ®iÓm: VÒ kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm: Khi xuÊt kho tiªu thô thµnh phÈm, cuèi th¸ng míi x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n vµ gi¸ vèn ®ã do XÝ nghiÖp Ên ®Þnh, nh­ vËy kh«ng hîp lý, kh«ng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c kÕt qu¶ kinh doanh. KÕ to¸n kh«ng x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng tù s¶n xuÊt vµ gi¸ vèn cña hµng ho¸ mua ngoµi riªng. ViÖc tËp hîp chi phÝ b¸n hµng ch­a chÝnh x¸c, mét sè kho¶n chi phÝ ph¸t sinh phôc vô kh©u tiªu thô nh­ng l¹i ®­îc h¹ch to¸n sang kho¶n chi phÝ kh¸c: chi phÝ khÊu hao nhµ kho, cöa hµng, l­¬ng vµ c¸c kho¶n tr¶ cho nh©n viªn b¸n hµng ë cöa hµng sang chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung. Bªn c¹nh ®ã, chi phÝ b¸n hµng cÇn ®­îc tËp hîp riªng vµ ph©n bæ cho tõng ®¬n ®Æt hµng t¹o ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ®èi víi tõng ®¬n ®Æt hµng, phôc vô tèt c«ng t¸c qu¶n lý vµ lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt s¶n phÈm. ViÖc h¹ch to¸n th­ëng hîp ®ång kinh tÕ víi nh÷ng hîp ®ång cã gi¸ trÞ lín tÝnh vµo chi phÝ b¸n hµng lµ kh«ng hîp lý v× thùc chÊt ®©y lµ kho¶n chiÕt khÊu hao b¸n hµng. 3.2. Mét sè ý kiÕn gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë XÝ nghiÖp may X19. Víi t­ c¸ch lµ mét sinh viªn tr×nh ®é nhËn thøc vµ hiÓu biÕt vÒ thùc tÕ cã h¹n, trong thêi gian thùc tËp ng¾n ngñi t¹i XÝ nghiÖp qua t×m hiÓu vÒ kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh t«i xin m¹nh d¹n ®­a ra mét sè ý kiÕn, gi¶i ph¸p nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ë XÝ nghiÖp. 3.2.1. ý kiÕn 1: HiÖn nay, XÝ nghiÖp ®ang sö dông kÕ to¸n thñ c«ng. §Ó ®Èy nhanh tiÕn ®é quyÕt to¸n cuèi th¸ng theo t«i XÝ nghiÖp nªn ¸p dông kÕ to¸n m¸y vµ n©ng cao tr×nh ®é vÒ tiÕng Anh vµ vi tÝnh cho nh©n viªn kÕ to¸n h¬n n÷a. Ngoµi ra, viÖc ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm víi c¸c kÕ to¸n viªn rÊt râ rµng, cô thÓ vµ hîp lý song ®Ó n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cña c¸c c¸n bé kÕ to¸n th× cã thÓ sau mçi n¨m c¸c kÕ to¸n viªn nªn trao ®æi phÇn hµnh cho nhau, qua ®ã mçi ng­êi sÏ cã mét tÇm nh×n kh¸i qu¸t h¬n vÒ kÕ to¸n, hiÓu s©u s¾c tõng phÇn hµnh c«ng viÖc trong tr­êng hîp cÇn thiÕt. §ång thêi, t¹o ®iÒu kiÖn cho sù phèi hîp nhÞp nhµng trong c«ng viÖc, tr¸nh sù trïng lÆp gi÷a c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n. 3.2.2. ý kiÕn 2: VÒ ph­¬ng thøc tiªu thô: Qua t×m hiÓu vµ nghiªn cøu vÒ t×nh h×nh tiªu thô cña XÝ nghiÖp t«i nhËn thÊy thÞ tr­êng cña XÝ nghiÖp lµ t­¬ng ®èi lín, tõ B¾c vµo Nam. Khi kh¸ch hµng cã nhu cÇu ®Æt hµng, XÝ nghiÖp ph¶i cö ng­êi ®Õn tËn n¬i ®Ó lÊy sè ®o vµ ký hîp ®ång do ®ã rÊt mÊt thêi gian vµ tèn kÐm chi phÝ. Theo t«i XÝ nghiÖp nªn më réng m¹ng l­íi ®¹i lý ®Ó viÖc giao dÞch víi kh¸ch hµng thuËn lîi. Cô thÓ viÖc më ®¹i lý cã t¸c dông: - Nghiªn cøu, thu thËp nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt gióp Ban l·nh ®¹o XÝ nghiÖp lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh. - KÝch thÝch tiªu thô vµ tuyªn truyÒn nh÷ng th«ng tin vÒ s¶n phÈm cña doanh nghiÖp - Duy tr× mèi liªn hÖ víi nh÷ng kh¸ch hµng truyÒn thèng vµ thiÕt lËp thªm víi nh÷ng kh¸ch hµng tiÒm Èn trªn thÞ tr­êng. - TiÕn hµnh th­¬ng l­îng tho¶ thuËn ®iÒu kho¶n hîp ®ång. Nhê cã c¸c ®¹i lý mµ kh¸ch hµng cã nhu cÇu kh«ng ph¶i mÊt nhiÒu thêi gian vµ chi phÝ mµ còng cã thÓ mua s¶n phÈm cña XÝ nghiÖp. §ång thêi, kh¸ch hµng sÏ c¶m thÊy thuËn tiÖn, tin t­ëng h¬n v× hä cho r»ng mua s¶n phÈm t¹i cöa hµng ®¹i lý cña XÝ nghiÖp lµ ®¶m b¶o vÒ chÊt l­îng, gi¸ c¶. Ngoµi ra víi uy tÝn s½n cã cña m×nh trªn thÞ tr­êng, XÝ nghiÖp cã thÓ göi hµng cña m×nh cho c¸c c«ng ty th­¬ng m¹i, cöa hµng b¸ch ho¸ ®Ó b¸n trùc tiÕp cho c¸c c¸ nh©n cã nhu cÇu. Trong tr­êng hîp më ®¹i lý, hÖ thèng kÕ to¸n cña XÝ nghiÖp cã nh÷ng thay ®æi sau: KÕ to¸n ph¶i sö dông TK 157 - hµng göi b¸n - Khi xuÊt kho thµnh phÈm göi ®¹i lý, kÕ to¸n ph¶n ¸nh trÞ gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt göi theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 157 Cã TK 155 - HoÆc giao th¼ng cho ®¹i lý ngay khi võa s¶n xuÊt xong: Nî TK 157 Cã TK 154 - Khi x¸c ®Þnh tiªu thô Nî TK 632 Cã TK 511 Nî TK 111, 112 Cã TK 157 - Khi tr¶ tiÒn hoa hång: Nî TK 641 Cã TK 111, 112 3.2.3. ý kiÕn 3: VÒ kÕ to¸n tiªu thô: XÝ nghiÖp nªn më Sæ chi tiÕt ®Ó theo dâi t×nh h×nh tiªu thô tõng lo¹i hµng ho¸ vµ thµnh phÈm cô thÓ: HiÖn nay, khi ph¶n ¸nh gi¸ vèn hµng b¸n, xÝ nghiÖp tÝnh chung cho c¶ thµnh phÈm vµ hµng ho¸ nh­ vËy lµ ch­a hîp lý do ®ã viÖc më Sæ chi tiÕt tiªu thô kh¾c phôc ®­îc nh­îc ®iÓm trªn. BiÓu sè 38: Sæ chi tiÕt tiªu thô Th¸ng 1/2004 CT DiÔn gi¶i Sè l­îng Doanh thu Gi¸ vèn ThuÕ S N Thµnh phÈm 12 12/1 QuÇn kaki 630 32.220.000 28.895.580 322.220 15 13/1 ¸o len VKS 129 11.589.400 10.319.742 115.894 … … … … … … … Céng TP: 2.458.718.492 2.115.282.698 245.871.849 Hµng ho¸ 20 15/1 ¸o m­a 40 2.100.000 2.000.000 216.000 21 16/1 GiÇy da 60 8.763.500 7.860.000 876.350 … … … … … … … Céng HH: 26.954.000 17.850.000 2.695.400 Sæ chi tiÕt tiªu thô ®­îc lËp c¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n chøng tõ (ho¸ ®¬n GTGT). Cét doanh thu ®­îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo gi¸ b¸n ch­a cã thuÕ cña tõng lo¹i thµnh phÈm, hµng ho¸. 3.2.4. ý kiÕn 4: VÒ chiÕt khÊu b¸n hµng ChiÕt khÊu b¸n hµng ®­îc coi nh­ mét kho¶n chi phÝ vµ lµm gi¶m lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Thùc tÕ cho thÊy XÝ nghiÖp h¹ch to¸n kho¶n chi phÝ nµy vµo chi phÝ b¸n hµng lµ kh«ng hîp lý. Theo hÖ thèng kÕ to¸n hiÖn hµnh, TK 521 - ChiÕt khÊu b¸n hµng ph¶n ¸nh kho¶n chi phÝ nµy nªn theo t«i XÝ nghiÖp sö dông TK 521 vµ h¹ch to¸n nh­ sau: TK 112, 131 TK 112, 131 TK 112, 131 TiÒn th­ëng hîp ®ång KT cho kh¸ch hµng KÕt chuyÓn cuèi th¸ng VD: Trong th¸ng 1/2004, XÝ nghiÖp tr¶ tiÒn th­ëng H§KT cho C«ng an H¶i D­¬ng sè tiÒn lµ 4.500.000® kÕ to¸n ®Þnh kho¶n sau: Nî TK 521: 4.500.000® Cã TK 111: 4.500.000® Cuèi th¸ng, cïng víi sè tiÒn th­ëng cho c¸c H§KT kh¸c kÕt chuyÓn sang TK 511: Nî TK 511: 15.890.000® Cã TK 521: 15.890.000® Cïng víi viÖc sö dông TK 521 kÕ to¸n më Sæ c¸i TK 521 vµ ph¶n ¸nh sè chiÕt khÊu cho kÕ to¸n vµo cuèi th¸ng. BiÓu sè 39: Sæ c¸i Tªn tµi kho¶n: ChiÕt khÊu b¸n hµng NGS CT DiÔn gi¶i Trang NKC TK §¦ Sè ph¸t sinh S N Nî Cã ChiÕt khÊu b¸n hµng 111 16.103.700 KÕt chuyÓn cuèi th¸ng 521 16.103.700 Céng sè ph¸t sinh: 16.103.700 3.2.5. ý kiÕn 5: VÒ tËp hîp chi phÝ b¸n hµng Chi phÝ tiÒn l­¬ng, BHXH vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ kh¸c cho c«ng nh©n viªn b¸n hµng ë cöa hµng, XÝ nghiÖp h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm nh­ vËy lµ ch­a hîp lý. Theo t«i, XÝ nghiÖp nªn ®­a kho¶n chi phÝ nµy vµo chi phÝ b¸n hµng, ®Þnh kho¶n sau: Nî TK 641 Cã TK 334 Chi phÝ khÊu hao TSC§: gåm nhµ kho vµ cöa hµng XÝ nghiÖp. Chi phÝ nµy cÇn ®­îc tËp hîp vµo chi phÝ b¸n hµng ®Þnh kho¶n sau: Nî TK 641 Cã TK 214 C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ khÊu hao TSC§ phÇn tÝnh cho chi phÝ b¸n hµng. ViÖc tËp hîp chi phÝ nµy vµo chi phÝ b¸n hµng nh»m ®¶m b¶o phï hîp víi viÖc ph©n lo¹i chi phÝ theo môc ®Ých, c«ng dông tøc lµ chi phÝ ph¸t sinh trong lÜnh vùc ho¹t ®éng nµo theo môc ®Ých g× th× thÝch hîp cho lÜnh vùc ho¹t ®éng ®ã. Kho¶n chi phÝ khÊu hao TSC§ phôc vô cho viÖc qu¶n lý vµ tiªu thô s¶n phÈm kh«ng phôc vô cho môc ®Ých qu¶n lý chung toµn doanh nghiÖp th× nªn tËp hîp vµo chi phÝ b¸n hµng, ®ång thêi ®Ó ®¶m b¶o nguyªn t¾c phï hîp cña kÕ to¸n tøc lµ tÊt c¶ c¸c chi phÝ ®­îc x¸c ®Þnh ®Ó tÝnh lç l·i ph¶i phï hîp doanh thu. 3.2.6. ý kiÕn 6: VÒ ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt V× s¶n phÈm cña XÝ nghiÖp lµ s¶n phÈm ®¬n chiÕc, chñng lo¹i ®a d¹ng vµ phÇn lín cã gi¸ trÞ thÊp nªn viÖc ph©n bæ chi phÝ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt ®èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm lµ khã cã thÓ thùc hiÖn ®­îc. Do ®ã, kÕ to¸n cã thÓ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt ®èi víi tõng ®¬n ®Æt hµng th«ng qua viÖc tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cho tõng ®¬n ®Æt hµng. C¨n cø vµo hîp ®ång kinh tÕ víi c«ng an Phó Thä vµ Sæ nhËt ký b¸n hµng, Sæ chi tiÕt tiªu thô x¸c ®Þnh ®­îc: - Doanh thu: 71.350.620 - Gi¸ vèn: 65.328.680 Cuèi th¸ng c¨n cø vµo sè liÖu trªn Sæ c¸i c¸c tµi kho¶n x¸c ®Þnh: - Tæng chi phÝ b¸n hµng th¸ng 1/2004: 49.185.700® - Tæng chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp th¸ng 1/2004: 140.704.840® - Tæng doanh thu th¸ng 1/2004: 2.485.671.992® Ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng cho H§KT víi c«ng an Phó Thä nh­ sau: 49.185.700 . 71.350.620 = 1.411.864® 2.485.671.992 Ph©n bæ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cho H§KT nµy: 140.704.840 . 71.350.620 = 4.038.898® 2.485.671.992 Nh­ vËy ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña hîp ®ång nµy lµ: KÕt qu¶ s¶n xuÊt = 71.350.620 - 65.328.680 - 1.411.864 - 4.038.898 = 571.178® Sau khi x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt cho tõng H§KT XÝ nghiÖp sÏ cã quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c, hîp lý vÒ c¸ch thøc ký kÕt vµ ph­¬ng h­íng s¶n xuÊt víi tõng hîp ®ång, tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng lîi nhuËn cho XÝ nghiÖp. KÕt luËn NÒn kinh tÕ n­íc ta lµ nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Víi sù ra t¨ng nhanh chãng, nhiÒu c«ng ty ®· c«ng b¸o thµnh lËp. Trong ®iÒu kiÖn ®ã th× viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm cã ý nghÜa rÊt quan träng, nã quyÕt ®Þnh ®Õn sù sèng cßn cña doanh nghiÖp. ChÝnh ®iÒu ®ã ®ßi hái bé m¸y qu¶n lý ph¶i cã ®ñ kiÕn thøc tæng hîp vµ chiÕn l­îc kinh doanh l©u dµi. Trong bé m¸y qu¶n lý th× bé phËn kÕ to¸n gi÷ mét vai trß hÕt søc quan träng, ph¶n ¸nh vµ cung cÊp nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt cho viÖc ®­a ra quyÕt ®Þnh. V× vËy tæ chøc kÕ to¸n khoa häc, hîp lý toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n ®Æc biÖt lµ kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm. Trong thêi gian thùc tËp t¹i XÝ nghiÖp May X19 cïng víi sù h­íng dÉn cña thÇy TrÇn V¨n Hîi em xin chän ®Ò tµi sau lµ luËn v¨n tèt nghiÖp cña m×nh. "Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh t¹i XÝ nghiÖp May X19" ®©y lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ vËn dông kiÕn thøc ®· häc t¹i tr­êng vµo thùc tÕ trong c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i XÝ nghiÖp. Em hy väng víi nh÷ng kiÕn nghÞ nµy sÏ ®­îc XÝ nghiÖp xem xÐt trong c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i XÝ nghiÖp. Do tr×nh ®é cïng thêi gian thùc tËp ng¾n ngñi nªn bµi viÕt cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt. Em mong ®­îc sù gióp ®ì vµ ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o trong bé m«n kÕ to¸n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy TrÇn V¨n Hîi vµ c¸c nh©n viªn kÕ to¸n cña XÝ nghiÖp ®· h­íng dÉn em hoµn thµnh bµi viÕt cña m×nh Hµ Néi, ngµy 22 th¸ng 4 n¨m 2004 Sinh viªn TrÇn ThÞ Minh Chi Lêi cam ®oan T«i xin cam ®oan ®©y lµ c«ng tr×nh nghiªn cøu cña t«i. C¸c sè liÖu, kÕt qu¶ nªu trong luËn v¨n lµ trung thùc xuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh thùc tÕ cña ®¬n vÞ thùc tËp T¸c gi¶ luËn v¨n TrÇn ThÞ Minh Chi Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh "KÕ to¸n Tµi chÝnh" cña Häc viÖn Tµi chÝnh 2. KÕ to¸n doanh nghiÖp - Theo luËt kÕ to¸n míi tËp thÓ t¸c gi¶ Häc viÖn Tµi chÝnh 3. C¸c ChuÈn mùc - Th«ng t­ míi ban hµnh 4. Lý thuyÕt vµ thùc hµnh kÕ to¸n tµi chÝnh - NguyÔn V¨n C«ng 5. HÖ thèng s¬ ®å TKKT (Theo chuÈn mùc KT míi ban hµnh) 6. H­íng dÉn thùc hµnh KTTC DN - NguyÔn V¨n NhiÖm - NguyÔn Thanh H¶i 7. KÕ to¸n - Tµi chÝnh - Qu¶n trÞ - Gi¸ thµnh t¸c gi¶ TrÇn Hoµi Nam 8. C¸c luËn v¨n vµ chuyªn ®Ò kho¸ tr­íc 9. C¸c tµi liÖu tham kh¶o cña XÝ nghiÖp NhËn xÐt cña ®¬n vÞ thùc tËp Hä tªn ng­êi nhËn xÐt: Chøc vô: NhËn xÐt cña sinh viªn thùc tËp: TrÇn ThÞ Minh Chi Líp K38 - 2103 Nh­ sau: Ng­êi nhËn xÐt KÕ to¸n tr­ëng NhËn xÐt cña ng­êi h­íng dÉn khoa häc Hä vµ tªn ng­êi h­íng dÉn khoa häc: Ths. TrÇn V¨n Hîi NhËn xÐt luËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: TrÇn ThÞ Minh Chi Líp: 21.03 Kho¸: 38 §Ò tµi: "Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh t¹i XÝ nghiÖp May X19" §iÓm: - B»ng sè:…………… Ngµy ……. th¸ng ….. n¨m 2004 - B»ng ch÷:………….. Ng­êi nhËn xÐt (Ký vµ ghi râ hä tªn) NhËn xÐt cña ng­êi chÊm Hä vµ tªn ng­êi h­íng dÉn khoa häc: NhËn xÐt luËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: TrÇn ThÞ Minh Chi Líp: 21.03 Kho¸: 38 §Ò tµi: "Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh t¹i XÝ nghiÖp May X19" §iÓm: - B»ng sè:…………… Ngµy ……. th¸ng ….. n¨m 2004 - B»ng ch÷:………….. Ng­êi nhËn xÐt (Ký vµ ghi râ hä tªn)