Một số biện pháp nâng cao lợi nhuận ở công ty cấp nước Ninh Bình

ô ®­îc nhanh chãng víi gi¸ c¶ hîp lý vµ thanh to¸n thuËn tiÖn. Qua ®ã tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ l­u th«ng. Qua ®ã n©ng cao lîi nhuËn ®ång thêi gi÷ ch÷ tÝn cho kh¸ch hµng vÒ s¶n phÈm hµng ho¸ ®· cung cÊp còng nh­ dÞch vô sau khi b¸n hµng. Cã thÓ nãi vÊn ®Ò tæ chøc tiªu thô hµng ho¸ vµ dÞch vô lµ kh©u quan träng trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp nã lµ kh©u kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. NÕu kh©u tiªu thô chËm hoÆc kh«ng tiªu thô ®­îc th× doanh nghiÖp bÞ ø ®äng vèn hoÆc lç vèn sÏ kh«ng tiÕp tôc s¶n xuÊt vµ më réng s¶n xuÊt ®­îc. e) Nh©n tè vÒ tæ chøc qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ vi m« cña doanh nghiÖp. Tæ chøc qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ vi m« lµ mét nh©n tè rÊt quan träng cã ¶nh h­ëng lín ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Qu¸ tr×nh qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ vi m« bao gåm c¸c nh©n tè c¬ b¶n, vÒ c¶ c¸c kh©u tuyÓn dông, ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc cã tr×nh ®é vµ tay nghÒ cao vµ s¾p xÕp hîp lý lao ®éng. §Þnh h­íng chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp, x©y dùng kÕ ho¹ch kinh doanh vµ c¸c ph­¬ng ¸n kinh doanh tæ chøc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. KiÓm tra ®¸nh gi¸ vµ ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh. C¸c kh©u cña qu¸ tr×nh qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ vi m« lµm tèt sÏ t¨ng s¶n l­îng, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ h¹ gi¸ thµnh, gi¶m chi phÝ qu¶n lý. §ã chÝnh lµ ®iÒu kiÖn n©ng cao lîi nhuËn. C¸c nh©n tè ®Ò cËp ë trªn cã nh÷ng ¶nh h­ëng kh¸c nhau víi viÖc t¨ng gi¶m lîi nhuËn. Nh­ng gi÷a chóng cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, t¸c ®éng qua l¹i víi nhau cïng thóc ®Èy nhau ph¸t triÓn. Mçi nh©n tè trªn ®©y ®Òu bao gåm c¸c mÆt kinh tÕ, x· héi, kü thuËt nhÊt ®Þnh. Chóng ta cÇn nhËn biÕt c¸c nh©n tè ®Ó ph©n tÝch mét c¸ch khoa häc c¸c t¸c ®éng cña nã ®Õn lîi nhuËn vµ t×m c¸c biÖn ph¸p tèi ­u ®Ó t¨ng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Ngoµi ra lîi nhuËn chÞu t¸c ®éng nh©n tè v« h×nh, ®ã lµ c¸c nh©n tè nh­ uy tÝn cña doanh nghiÖp, vÞ trÝ víi doanh nghiÖp n¬i ®ang ho¹t ®éng s¶n xuÊt - kinh doanh. Cã thÓ nãi trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt - kinh doanh hiÖn nay c¸c nh©n tè v« h×nh cã vÞ trÝ quan träng. §Æc biÖt khi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ph¸t triÓn ®Õn møc cao nhÊt. Ch­¬ng II T×nh h×nh vµ kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty cÊp n­íc Ninh B×nh I. Kh¸i qu¸t t×nh h×nh ho¹t ®éng cña C«ng ty 1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty. C«ng ty cÊp n­íc Ninh B×nh (tªn giao dÞch) Lµ mét ®¬n vÞ kinh tÕ quèc doanh trùc thuéc Së X©y dùng Ninh B×nh. Thùc hiÖn chÕ ®é tÝnh to¸n kinh doanh ®éc lËp, tù chñ mÆt tµi chÝnh, cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, cã tµi kho¶n t¹i ng©n hµng vµ cã con dÊu riªng theo mÉu quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. C«ng ty lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc chuyªn doanh trong lÜnh vùc s¶n xuÊt n­íc vµ cung cÊp n­íc, ®ång thêi l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp n­íc cho thÞ x· Ninh B×nh vµ Tam §iÖp. §Õn n¨m 1995 C«ng ty ®­îc c«ng nhËn lµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng c«ng Ých. C«ng ty ®­îc thµnh lËp trªn c¬ ë nhµ m¸y n­íc thÞ x· Ninh B×nh. ChÝnh thøc mang tªn C«ng ty cÊp n­íc Ninh B×nh vµo 7/93 theo quyÕt ®Þnh cña UBND tØnh Ninh B×nh. §Õn 2/99 theo quyÕt ®Þnh 78 Q§-UB ngµy 13/1/1999 cña UBND tØnh vÒ viÖc s¸t nhËp C«ng ty cÊp n­íc Tam §iÖp vÒ C«ng ty cÊp n­íc Ninh B×nh. Theo quyÕt ®Þnh lóc ®Çu thµnh lËp cña UBND tØnh Ninh B×nh ®· quy ®Þnh chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña C«ng ty cÊp n­íc Ninh B×nh nh­ sau: a) Chøc n¨ng cña C«ng ty: - C¨n cø vµo nhu cÇu cña thÞ tr­êng vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña C«ng ty vµ sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña UBND, C«ng ty x©y dùng kÕ ho¹ch ho¹t ®éng ng¾n h¹n vµ dµi h¹n tr×nh UBND tØnh vµ tæ chøc thùc hiÖn c¸c môc tiªu vµ ph­¬ng h­íng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh sao cho cã kÕt qu¶ cao nhÊt. - Thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n kÕ to¸n theo ®Þnh kú hµng n¨m nh»m sö dông hîp lý lao ®éng, tµi s¶n, vËt t­, tiÒn vèn, b¶o ®¶m s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶. - X©y dùng vµ ph¸t triÓn c¬ së vËt chÊt kü thuËt t¨ng c­êng n¨ng lùc s¶n xuÊt, më réng m¹ng l­íi kinh doanh. Nghiªn cøu tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ míi nh»m n©ng cao chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. - §µo t¹o c¸c ®éi ngò c¸n bé, c«ng nh©n viªn chøc, ®¸p øng ®­îc yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c chÝnh s¸ch chÕ ®é vÒ tiÒn l­¬ng, b¶o hiÓm x· héi, vÒ an toµn b¶o hé lao ®éng ®èi víi c«ng nh©n viªn chøc. - Qu¶n lý vµ chØ ®¹o c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc theo quy chÕ hiÖn hµnh cña nhµ n­íc vµ UBND tØnh. b) NhiÖm vô cña C«ng ty - S¶n xuÊt, cung cÊp n­íc s¹ch cho nhu cÇu s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t. S¶n xuÊt vµ dÞch vô cho mäi tÇng líp d©n c­ trªn ®Þa bµn thÞ x· Ninh B×nh vµ Tam §iÖp. - §ång thêi ®øng ra chÞu tr¸ch nhiÖm l¾p ®Æt, x©y dùng hÖ thèng ®­êng èng cho mäi tÇng líp d©n c­ vµ c¸c c¬ qua. - ThiÕt kÕ thi c«ng c¸c c«ng tr×nh, hÖ thèng cung cÊp n­íc võa vµ nhá. c) QuyÒn h¹n cña C«ng ty: - Kinh tÕ ®óng ngµnh nghÒ ®· ®¨ng ký khi thµnh lËp doanh nghiÖp. - §­îc giao dÞch, ®µm ph¸n, ký kÕt vµ thùc hiÖn c¸c hîp ®ång kinh tÕ, hîp ®ång ngo¹i th­¬ng, hîp ®ång nghiªn cøu khoa häc kü thuËt, c¸c hîp ®ång liªn doanh, liªn kÕt hîp t¸c ®Çu t­ thuéc ph¹m vi kinh doanh ®· quy ®Þnh c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸ nh©n theo chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt nhµ n­íc, c¸c quy ®Þnh cña UBND tØnh vµ Së x©y dùng. - §­îc qu¶n lý vµ sö dông c¸c tµi s¶n, vËt t­, tiÒn vèn, lao ®éng theo chÕ ®é quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc. - §­îc tham gia c¸c héi nghÞ, héi th¶o chuyªn ®Ò cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ë trong vµ ngoµi n­íc. d) C¬ cÊu tæ chøc cña C«ng ty C«ng ty ®Æt trô së chÝnh t¹i 36 ®­êng Vâ ThÞ S¸u thÞ x· Ninh B×nh vµ chi nh¸nh t¹i thÞ x· Tam §iÖp. Bé m¸y cña C«ng ty ®­îc tæ chøc theo m« h×nh sau: Ban gi¸m ®èc vµ c¸c phßng chøc n¨ng. XÝ nghiÖp cÊp n­íc thÞ x· Ninh B×nh. XÝ nghiÖp cÊp n­íc thÞ x· Tam §iÖp. XÝ nghiÖp l¾p ®Æt Ninh B×nh. Ban Gi¸m ®èc gåm 3 ng­êi: 1 Gi¸m ®èc C«ng ty. 2 Phã Gi¸m ®èc C«ng ty. 1 Phã Gi¸m ®èc kiªm Gi¸m ®èc xÝ nghiÖp n­íc Ninh B×nh vµ XÝ nghiÖp l¾p ®Æt Ninh B×nh. 1 Phã Gi¸m ®èc kiªm Gi¸m ®èc xÝ nghiÖp n­íc Tam §iÖp. 2) 4 phßng chøc n¨ng C¸c phßng nµy cã c¸c chøc n¨ng vµ nhiÖm vô sau ®©y: 2.1. Phßng kinh doanh - C©n ®èi, x©y dùng kÕ ho¹ch cung, cÇu hµng th¸ng, quý, n¨m ®Õn hµng ho¸ c«ng ty cung cÊp. - Th­êng xuyªn tiÕp xóc vµ kiÕn ng hÞ cña kh¸ch hµng qua ®ã ®Ó b¶o ®¶m ®¸p øng tèt c¸c yªu cÇu cña kh¸ch hµng Sao cho b¸n ®­îc nhiÒu s¶n phÈm nhÊt. - X©y dùng vµ ph¸t triÓn c¸c chiÕn l­îc kh¸ch hµng. 2.2. Phßng kÕ ho¹ch - kü thuËt - T×m c¸c lÜnh vùc thuéc vÒ kü thuËt phôc vô viÖc b¸n hµng theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. - Phèi hîp víi phßng kinh doanh vµ kÕ to¸n ®Ó xö lý c¸c t×nh huèng ph¸t sinh trong ph¹m vi tr¸ch nhiÖm cña m×nh. - LËp kÕ ho¹ch ®Çu t­ vµ x©y dùng c¬ b¶n, mua s¾m c¸c trang thiÕt bÞ m¸y mãc phôc vô nhu cÇu s¶n xuÊt - kinh doanh. - Phèi hîp phßng kÕ to¸n - tµi chÝnh ®Ó kiÓm tra vµ duyÖt c¸c luËn chøng kinh tÕ kü thuËt, quyÕt to¸n c¸c c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n. 2.3. Phßng tæ chøc hµnh chÝnh tæng hîp - Qu¶n lý, quy ho¹ch kh©u tæ chøc c¸n bé, ®Ò b¹t, ®iÒu ®éng, n©ng l­¬ng, n©ng bËc, phèi hîp phßng kÕ to¸n ®Ó giao kÕ ho¹ch tiÒn l­¬ng. Ph©n phèi quü khen th­ëng cho v¨n phßng C«ng ty vµ ®¬n vÞ c¬ së x©y dùng vµ giao kÕ ho¹ch vÒ lao ®éng cho c¸c ®¬n vÞ c¬ së. §øng ra tæ chøc c¸c héi ngh, tiÕp kh¸ch vµ mua s¾m c¸c trang thiÕt bÞ v¨n phßng phÈm phôc vô cho c«ng viÖc. 2.4. Phßng kÕ to¸n - tµi chÝnh - ChÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc nhµ n­íc vµ C«ng ty vÒ qu¶n lý vèn, tµi s¶n vµ mäi ho¹t ®éng kinh doanh cña ®¬n vÞ theo chÕ ®é tµi chÝnh cña Nhµ n­íc. - Tæng hîp c¸c nhu cÇu tµi chÝnh cña c¸c phßng kinh doanh cña ®¬n vÞ theo chÕ ®é hiÖn hµnh vÒ qu¶n lý tµi chÝnh cña Nhµ n­íc cã tr¸ch nhiÖm b¶o ®¶m thanh to¸n ®Çy ®ñ nhu cÇu tµi chÝnh ph¸t sinh. - Tæ chøc vµ x©y dùng kÕ ho¹ch cña toµn C«ng ty bao gåm kÕ ho¹ch s¶n l­îng vµ tµi chÝnh. - Tæng hîp c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh nhanh hµng th¸ng, quý, n¨m. - Tæng hîp quyÕt to¸n tµi chÝnh c¸c ®¬n vÞ c¬ së trong toµn c«ng ty. B¶ng sö dông lao ®éng cña C«ng ty cÊp n­íc Ninh B×nh C¸c bé phËn cña C«ng ty Sè lao ®éng % Tr×nh ®é % Sè ng­êi Ban qu¶n lý doanh nghiÖp 4 3,6 C¸c phßng chøc n¨ng 17 15,5 §¹i häc 14,5 16 XÝ nghiÖp cÊp n­íc Ninh B×nh 57 51,8 XÝ nghiÖp n­íc Tam §iÖp 18 16,36 Trung cÊp 20 22 XÝ nghiÖp l¾p ®Æt Ninh B×nh 14 12,7 C«ng nh©n Tæng sè lao ®éng cña C«ng ty 110 100 Kü thuËt 2) Néi dung kinh tÕ cña C«ng ty + C«ng ty ®­îc phÐp s¶n xuÊt - kinh doanh vµ nhËp khÈu c¸c thiÕt bÞ, vËt t­ chuyªn ngµnh n­íc thuéc ph¹m vi ho¹t ®éng cña m×nh, ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c lÜnh vùc sau: * §éc quyÒn s¶n xuÊt n­íc, cung cÊp n­íc s¹ch. * §éc quyÒn l¾p ®Æt c¸c hÖ thèng cung cÊp n­íc võa vµ nhá. * Kinh doanh c¸c vËt t­ chuyªn ngµnh n­íc. * Liªn doanh, liªn kÕt, hîp t¸c ®Çu t­ víi c¸c tæ chøc trong vµ ngoµi n­íc ®Ó tæ chøc s¶n xuÊt, x©y dùng c¸c hµng ho¸ thuéc ph¹m vi kinh doanh cña C«ng ty. III. T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n C«ng ty n¨m 1997-1999 §¬n vÞ: triÖu VND B¶ng biÓu 1 Tµi s¶n 1997 1998 1999 A. TSC§ vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n 1503,5 1927 2816 I. TiÒn 792,3 1301,17 1834,43 1. TiÒn mÆt t¹i quü 9,15 11,22 13,43 2. TiÒn göi ng©n hµng 783,12 1490 1821 II. C¸c nhãm ®Çu t­ ng¾n h¹n 0 0 0 III. C¸c kho¶n ph¶i thu 257,765 269,14 694 1. Ph¶i thu cña kh¸ch hµng 153,2 255,3 577 2. Tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n 0 0 0 3. Ph¶i thu tõ néi bé 103,9 13,85 117 4. C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c 0,72 0 0 IV. Hµng tån kho 237,36 83,15 60 1. Nguyªn liÖu, vËt liÖu 214,5 82,4 58,35 2. C«ng cô, dông cô 2,53 072 1,65 3. Chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh dë dang 20,34 0 0 V. Tµi s¶n l­u ®éng kh¸c 216 73,5 227,6 1. T¹m øng 201 60 86 2. Chi phÝ tr¶ tr­íc 15 14 141,6 B. TSC§ vµ ®Çu t­ dµi h¹n 5380 7509,5 6566 I. Tµi s¶n cè ®Þnh 4287,4 7057,1 6525 1. TSC§ h÷u h×nh 4.287,4 7057,1 6525 2. Nguyªn gi¸ 6196,6 9407,85 9473,8 3. Hao mßn luü kÕ (1909,17) (2350,7) (2948,8) D. C¸c kho¶n ®Çu t­ TC dµi h¹n 0 0 10 1. §Çu t­ chøng kho¸n 0 0 10 III. Chi phÝ XDCB dë dang 1092,4 452,367 31 6883,33 9436,4 9382 §¬n vÞ: TriÖu VND Nguån vãn 1997 1998 1999 A. Nî ph¶i tr¶ 425,1 2309,17 2567,2 I. Nî ng¾n h¹n 425,1 272,25 497,6 1. Vay ng¾n h¹n 0 0 0 2. Ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n 8,436 28,25 16,1 3. Ng­êi mua øng tiÒn tr­íc 284,6 308,5 193,35 4. ThuÕ c¸c kho¶n ph¶i nép cho ng©n s¸ch 98 (74) 21 5. Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn chøc 34 7,65 60,5 6. Ph¶i tr¶ cho ®¬n vÞ néi bé II. Nî dµi h¹n 0 2037 1934,65 1. Vay dµi h¹n 0 2037 1935,65 III. Nî dµi h¹n kh¸c 0 0 135 B. Nguån vè chñ së h÷u 6458,24 7127,26 6814,76 I. Nguån vèn vµ quü 6558,24 7127,26 6814,76 1. Quü ph¸t triÓn kinh doanh 147,35 319 111,13 2. Quü dù tr÷ 0 32,26 68,8 3. L·i ch­a ph©n phèi 350 380 235,4 4. Quü khen th­ëng, phóc lîi 128,57 50,37 42,78 5. Nguån vèn ®Çu t­ XDCB 7693 417,6 0 Nguån vèn kinh doanh 5192,85 5928 KÕt qu¶ kinh doanh cña C«ng ty 97-99 B¶ng 2 §¬n vÞ: triÖu VN§ ChØ tiªu 96 97 98 99 - Tæng doanh thu 2496,6 2910 3537,5 3545 - C¸c kho¶n gi¶m trõ 59 86,5 93 0 - ChiÕt khÊu 0 0 0 0 - Gi¶m gi¸ 0 0 0 0 - Gi¸ trÞ hµng bÞ tr¶ l¹i 0 0 0 0 - ThuÕ doanh thu 59 86,5 93 0 1. Doanh thu thuÇn 2457,6 2824 3444,5 3545 2. Gi¸ vèn hµng b¸n 2008,4 2073,5 2623,5 2801,6 3. Lîi tøc gép 429,2 750,6 821 743,6 4. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 509 415 357 403 5. Lîi tøc tõ ho¹t ®éng kinh doanh (80) 335,6 464 340,6 Thu nhËp H§TC 24 42 16 51 Chi H§TC 0 0 0 0 5. Lîi tøc H§TC 24 42 16 51 C¸c kho¶n thu nhËp bÊt th­êng 132 13 0,35 0,06 Chi phÝ bÊt th­êng 10 285 4 0,35 7. Lîi tøc bÊt th­êng 11,2 (15,5) (3,65) (0,3) 8. Tæng lîi tøc tr­íc thuÕ 60 350,25 476,5 34,3 9. ThuÕ TNDN 165 112 152,125 10. Lîi tøc sau thuÕ 43,5 238,2 324 267 T×nh h×nh doanh thu cña C«ng ty B¶ng sè liÖu doanh thu cña C«ng ty §¬n vÞ: triÖu VN§ B¶ng 3 ChØ tiªu 97 98 99 97/98 99/98 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Doanh thu ho¹t ®éng SXKD 2910 98 3537 3545 98.6 627.5 21.5 7,5 921 N­íc m¸y 1760 2090 2422 330 18.79 332 16 L¾p ®Æt 1150 1447 1123 297 26 -324 -22 Thu ho¹t ®éng TC 42 1.4 16 0.45 51 1.4 26 -62 35 686 Thu ho¹t ®éng bÊt th­êng 13 0.6 0.35 0.05 0 0 12.65 -97.3 -0.35 -100 Tæng doanh thu 2695 100 3554 100 3596 100 859 31.8 42 1.28 T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty B¶ng sè liÖu t×nh h×nh chi phÝ s¶n xuÊt - kinh doanh B¶ng 4 ChØ tiªu 1997 1998 1999 98/97 99/98 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Chi phÝ nguyªn vËt liÖu 759 28 1001 32.5 1076 33.5 202 35 66 6.5 L­¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp 295.5 11.3 325.7 10.5 412 12.8 30 10 86 264 Chi phÝ s¶n xuÊt chung 426 16.3 6215 20 689.5 21.5 295.5 46 68 11 Chi phÝ b¸n hµng 365 14 403.7 13 433 13.5 38 10.5 29 7.2 Chi phÝ QLDN 415 15.8 357 11.6 403 12.5 -58 -14 46 13 C¸c chi phÝ kh¸c 124.8 4.8 149 4.8 62 2 24 19 -87 -58 Chi phÝ H§TC bÊt th­êng 10 0.38 28.5 0.9 4 1.12 18.5 185 -24.5 -860 C¸c lo¹i thuÕ 240 9 190 6.17 133.5 4.26 -50 20.8 -565 -29.7 Tæng chi phÝ 2615 100 3077 100 3204 100 462 176 127 4/1 T×nh h×nh lîi nhuËn cña C«ng ty B¶ng sè liÖu t×nh h×nh lîi nhuËn cña C«ng ty B¶ng 5 ChØ tiªu 97 98 99 98/97 99/98 Sè tiÒn Sè tiÒn Sè tiÒn Sè tiÒn % Sè tiÒn % Tæng doanh thu 2965 3554 3696 589 19.8 42 1.2 Tæng chi phÝ 2615 3077 3204 462 17.6 127 4.2 Lîi nhuËn tr­íc thuÕ 350 477 392 127 36 -85 -19 ThuÕ TNDN 112 152 125 40 35.7 -27 -24 Lîi nhuËn sau thuÕ 238 325 267 87 86.5 -58 17.8 B¶ng ph©n phèi lîi nhuËn cña C«ng ty B¶ng 6 ChØ tiªu 1997 1998 1999 98/97 99/98 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Lîi nhuËn ho¹t ®éng kinh doanh 350 477 392 127 36 -85 -19 ThuÕ TNDN 112 152 125 40 35.7 -27 -24 Lîi nhuËn ch­a ph©n phèi 238 325 267 87 36.5 -88 -17.8 Quü ph¸t triÓn kinh doanh Quü dù phßng TC 23.8 32.5 26.7 8.7 36 -5.8 -17.8 Quü khen th­ëng, phóc lîi 20% 47.6 65 53.4 26.7 17.4 11.6 -17.8 KÕt cÊu lîi nhuËn cña C«ng ty B¶ng 7 ChØ tiªu 1997 1998 1999 98/97 99/98 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Tæng lîi nhuËn 350 100 477 100 392 100 97 27.7 -55 -12 - Lîi nhuËn SXKD chÝnh 323.5 92.4 4645 97.3 341 87 141 -43.3 -223.5 -26.5 - Lîi nhuËn H§TC 42 12 16 3.3 51 13 -26 62 35 21.8 - Lîi nhuËn ho¹t ®éng bÊt th­êng (95.5) -4.4 (136) -0.6 0 0 B¶ng biÓu lîi nhuËn vµ doanh lîi B¶ng 8 ChØ tiªu 97 98 99 Doanh nghiÖp/TS0.43 0.38 0.383 Lîi nhuËn/Vèn l­u ®éng 0.23 0.25 0.34 Lîi nhuËn/Vèn cè ®Þnh 0.065 0.0635 0.06 Lîi nhuËn/Vèn tù cã 4.3 5 4 Lîi nhuËn/Doanh thu 0.12 0.134 0.11 Lîi nhuËn/Tæng sè lao ®éng 4 5.3 3.5 B¶ng tiÓu t×nh h×nh thu nhËp cña c«ng nh©n viªn §¬n vÞ: TriÖu ®ång B¶ng 9 ChØ tiªu 1997 1998 1999 Tæng quü l­¬ng 117 120 195 TiÒn th­ëng 0 0 0 Tæng thu nhËp 117 120 195 TiÒn l­¬ng b×nh qu©n 0.65 0.6 0.7 Thu nhËp b×nh qu©n 0.65 0.6 0.7 B¸o c¸o tæng hîp t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty 3 n¨m B¶ng 10 ChØ tiªu 1997 1998 1999 98/97 99/98 % % Khèi l­îng n­íc SX (m3) 2590 2895 3130 305 11.7 235 8 Tiªu thô (m3) 1180 1443 1662 263 22 219 15 Khèi l­îng l¾p ®Æt (m) 22296 21150 19670 -1146 -5 1480 7 SL theo gi¸ cè ®Þnh 5400 6050 6200 650 12 150 2.5 N­íc 3900 4350 4700 450 11.5 350 8 L¾p ®Æt 1500 1700 1500 200 13.3 -200 -12 Doanh thu 2910 3537 3545 627 21,5 8 2.2 N­íc 1760 2090 2422 330 18.75 332 16 L¾p ®Æt 1150 1447 1123 297 25.8 324 22.4 T×nh h×nh ho¹t ®éng tµi chÝnh cña C«ng ty T×nh h×nh diÔn biÕn nguån vèn vµ sö dông vèn B¶ng 11 1998 1999 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Vèn b»ng tiÒn 708.85 23.6 333.9 95 Kho¶n ph¶i thu 11.37 6.38 424 32 Hµng tån kho 154.2 5.1 23.15 1.75 TSL§ kh¸c 142.5 4.7 134 11.6 Tµi s¶n cè ®Þnh 2129.6 71 943.5 71 Nî ng¾n h¹n 152.8 5 225 17.9 Nî dµi h¹n 2037 68 102.34 7.7 Nguån vèn chñ së h÷u 669 22.2 312.5 23.7 Nî kh¸c 135 10 3002.6 100 3002.6 100 1326 100 1326 100 T×nh h×nh b¶o ®¶m nguån vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh B¶ng 12 12a ChØ tiªu 1997 1998 1999 Hµng tån kho 237.3 83 60 Kho¶n ph¶i thu 257.7 269.694 Nî ng¾n h¹n 0 272 497.5 Nhu cÇu VL§TX 495 80 256 12b ChØ tiªu 1997 1998 1999 Tµi s¶n cè ®Þnh 5380 7509.5 6525 Vèn chñ së h÷u 6458 7127 6814,7 Nî dµi h¹n 0 2037 1934.6 Bèn L§TX 1078 1654 2224 12c ChØ tiªu 1997 1998 1999 Vèn VLTX 1078 1654.7 2224 Nhu cÇu VL§TX 495 80 256 Vèn b»ng tiÒn 583 1574.3 1968 III. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty 3 n¨m 97-99 1. T×nh h×nh doanh thu cña C«ng ty: Trong 3 n¨m 97-99 C«ng ty lu«n thu ®­îc lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh ®©y cã thÓ nãi t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty rÊt kh¶ quan. Bëi v× C«ng ty lµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng c«ng Ých. Doanh thu hµng n¨m cña doanh nghiÖp ®Òu t¨ng qua c¸c n¨m, ®Æc biÖt t¨ng nhanh trong n¨m 1998. T¨ng so víi n¨m 1997 lµ 21,5% tøc lµ t¨ng 627,5 triÖu. N¨m 99/98 t¨ng 0,22% tøc t¨ng 7,5 triÖu. Nguyªn nh©n lµm cho doanh thu t¨ng chñ yÕu lµ sè l­îng n­íc tiªu thô c¸c n¨m kh«ng ngõng t¨ng lªn. N¨m 1997 lµ 1700 triÖu, n¨m 1998 lµ 2000 triÖu. N¨m 1999 lµ 2422 triÖu. Trong khi gi¸ trÞ l¾p ®Æt kh«ng cã biÕn ®éng nhiÒu chØ cã n¨m 1998 lµ d¹t 1447 triÖu t¨ng so víi n¨m 1997 lµ 297 triÖu. Cã thÓ nãi doanh thu cña C«ng ty chñ yÕu thu ®­îc tõ hai ho¹t ®éng chÝnh n­íc, l¾p ®Æt trong khi l¾p ®Æt chØ cã giíi h¹n cµng cã xu h­íng gi¶m dÇn. Trong khi ®ã n­íc tiªu thô sÏ t¨ng dÇn. Theo kÕ ho¹ch n¨m 2000 doanh thu cña C«ng ty ho¹t ®éng kinh doanh sÏ lµ 4000 triÖu. 2) Chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Chóng ta biÕt ®èi víi bÊt kú lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh nµo th× còng cÇn ph¶i cã chi phÝ kÌm theo. §èi víi C«ng ty cÊp n­íc Ninh B×nh võa lµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt võa lµ doanh nghiÖp phôc vô. Ngoµi c¸c lo¹i h×nh thuÕ ph¶i nép cho nhµ n­íc c¸c chi phÝ t¹o ra s¶n phÈm nh­ tiÒn n­íc th«, vËt liÖu phô cho c«ng t¸c sö lý n­íc, nhiªn liÖu, ®éng lùc... Chi phÝ n h©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung... chi phÝ b¸n hµng, qu¶n lý doanh nghiÖp. Trong c¸c chi phÝ nµy th× chi phÝ vËt t­ trùc tiÕp chiÕm tû träng lín trong tæng chi phÝ kho¶ng 30-35%. Trong ®ã c¸ chi phÝ cßn l¹i kh«ng biÕn ®éng nhiÒu. Theo b¶ng 2 ta thÊy tæng chi phÝ c¸c n¨m kh«ng ngõng t¨ng lªn. N¨m 1998 t¨ng so víi n¨m 1997 lµ 462 triÖu tøc t¨ng 17,6%. N¨m 1999 t¨ng so víi n¨m 1998 lµ 127 triÖu tøc lµ 4,1%. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do s¶n l­îng n­íc s¶n xuÊt t¨ng, chñ yÕu t¨ng ë chi phÝ vËt t­ trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung. Dùa vµo b¶ng 3 kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty trong3 n¨m cho ta thÊy gi¸ vèn hµng b¸n cña C«ng ty kh«ng ngõng t¨ng lªn. N¨m 1998 t¨ng so n¨m 97 lµ 586 triÖu tøc lµ 28,7%. N¨m 999 t¨ng so n¨m 1998 lµ 17,8 triÖu tøc 6,8%. §©y cã thÓ lµ dÊu hiÖu kh«ng tèt ®èi víi doanh nghiÖp. Trong n¨m 1998 do gi¸ vèn hµng b¸n ®ét ngét t¨ng cao so n¨m 97 lµ do gi¸ trÞ l¾p ®Æt t¨ng cao. Trong khi gi¸ vèn hµng b¸n t¨ng th× gi¸ tiªu thô n­íc kh«ng t¨ng trong 3 n¨m 97-99. ChÝnh ®iÒu nµy lµm cho gi¶m lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. 3) Lîi nhuËn cña C«ng ty Chóng ta biÕt bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo khi b¾t tay vµo kinh doanh ®Òu mong muèn thu ®­îc lîi nhuËn. Bëi v× lîi nhuËn cã vai trß v« cïng quan träng, chøng tá r»ng C«ng ty ®· kinh doanh cã hiÖu qu¶. Qua ®ã t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng ty thùc hiÖn nghÜa vô víi nhµ n­íc vµ x· héi. §Æc biÖt ®èi víi doanh nghiÖp nhµ n­íc. §ång thêi n©ng cao ®êi sèng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, t¹o lßng tin ®èi víi ng­êi lao ®éng qua ®ã thóc ®Èy lßng h¨ng say lao ®éng cña hä, t¹o uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng. C«ng ty cÊp n­íc Ninh B×nh lµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng c«ng Ých, víi môc tiªu phôc vô lµ chÝnh, chø kh«ng coi lîi nhuËn lµ môc tiªu hµng ®Çu. Nh­ng trong 3 n¨m 97-99 C«ng ty lu«n thu ®­îc lîi nhuËn vµ lµm trßn tr¸ch nhiÖm cña m×nh. Cã thÓ nãi ®©y lµ sù cè g¾ng v­ît bËc cña toµn thÓ c¸n bé vµ c«ng nh©n cña toµn C«ng ty. Qua sè liÖu cña b¶ng 6 cho thÊy lîi nhuËn thu ®­îc qua 3 n¨m: n¨m 1997 lµ 350, n¨m 1998 lµ 477, n¨m 1999 lµ 392. §Æc biÖt lµ n¨m 1998 t¨ng so 1997 lµ 12 triÖu tøc 36%. Tuy n¨m 1999 cã gi¶m so n¨m 1998 lµ 58 triÖu tøc 18%. Nh­ng ®©y kh«ng ph¶i dÊu hiÖu xÊu vµ do nguyªn nh©n kh¸ch quan mang l¹i mµ c«ng ty kh«ng thÓ tr¸nh ®­îc. §ã lµ viÖc C«ng ty cÊp n­íc tam §iÖp s¸t nhËp vµo do C«ng ty nµy lµm ¨n kÐm hiÖu qu¶ dÉn ®Õn thu lç mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n. §ång thêi do gi¸ nguyªn vËt liÖu, ®éng lùc t¨ng lªn lµm cho gi¸ vèn hµng b¸n t¨ng lªn trong khi ®ã gi¸ ®Çu ra kh«ng t¨ng. Chóng ta thÊy do C«ng ty ho¹t ®éng kinh doanh cã l·i nªn C«ng ty lu«n lu«n nép ®Çy ®ñ c¸c kho¶n thuÕ cho nhµ n­íc. Sè nép vµo ng©n s¸ch nhµ n­íc n¨m nay cao h¬n n¨m tr­íc vµ t¨ng (20-30)% qua c¸c n¨m. ChØ tiªu 97 98 99 98/97 99/98 Sè tiÒn % Sè tiÒn % C¸c kho¶n nép ng©n s¸ch 210 255 333 45 21 78 30% Sè lîi nhuËn sau thuÕ cña C«ng ty cßn l¹i khi thùc hiÖn ®Çy ®ñ mäi nghÜa vô nhµ n­íc. C«ng ty ®· trÝch mét phÇn vµo quü ph¸t triÓn kinh doanh, quü dù phßng tµi chÝnh, quü phóc lîi, khen th­ëng. Nh­ vËy khi lîi nhuËn cµng cao th× C«ng ty cµng cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó tÝch luü vèn ®Ó t¸i s¶n xuÊt më réng. Kh«ng ngõng c¶i thiÖn vµ æn ®Þnh cuéc sèng cho c¸n bé c«ng nh©n vµ thu nhËp b×nh qu©n 660.000 ®/th¸ng 1 ng­êi, qua ®ã quyÒn lîi ng­êi lao ®éng ®­îc b¶o ®¶m. 4/ KÕt cÊu lîi nhuËn cña C«ng ty Qua b¶ng 7 cho ta thÊy lîi nhuËn cña C«ng ty chñ yÕu lµ do tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh chiÕm tíi 92,4% cña tæng lîi nhuËn trong n¨m 1997. Vµn ¨m 1998 lµ 97,4%, n¨m 1999 lµ 87%. Lîi nhuËn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh cã xu h­íng gi¶m, t¨ng gi¶m qua c¸c n¨m. N¨m 1998 t¨ng so n¨m 1997 lµ 43,5% tøc lµ 97 triÖu. N¨m 1999 gi¶m so n¨m 98 lµ 26,5% tøc 55 triÖu. Thay vµo ®ã lîi nhuËn phô t¨ng lªn trong n¨m 1999 chñ yÕu do ho¹t ®éng tµi chÝnh mang l¹i th«ng qua tiÒn l·i tõ tiÒn göi ng©n hµng. Nh­ vËy doanh nghiÖp chØ thu ho¹t ®éng kinh doanh phô lµ tiÒn göi ng©n hµng. §©y lµ ®iÒu kh«ng tèt, doanh nghiÖp cÇn lÊy kho¶n tiÒn göi ng©n hµng ®Çu t­ s¶n xuÊt kinh doanh. IV. §¸nh gi¸ c¸c yÕu tè t¸c ®éng ®Õn lîi nhuËn 1. HiÖu qu¶ sö dông vèn Chóng ta ®· nghiªn cøu ®Õn kinh doanh ho¹t ®éng kinh doanh mµ C«ng ty ®¹t ®­îc. §Ó t×m hiÓu râ h¬n vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty cÊp n­íc Ninh B×nh. Chóng ta ®i s©u ph©n tÝch c¸c chØ tiªu kinh tÕ ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. §èi víi bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo th× khi s¶n xuÊt kinh doanh còng cÇn cã vèn, nã lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt hµng ®Çu ®Ó tiÕn hµnh tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh. Tuú ®Æc ®iÓm kinh doanh vµ sè vèn ®· cã C«ng ty sÏ quyÕt ®Þnh tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh theo quy m« lín hay nhá. Kh«ng cã vèn th× kh«ng bao giê s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc. Do tÝnh chÊt quan träng cña vèn, mµ bÊt kú doanh nghiÖp nµo kh«ng chØ quan t©m lµm sao cã vèn, mµ cßn ph¶i lµm sao qu¶n lý vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶. NÕu chØ c¨n cø vµo c¸c b¶ng sè liÖu ®· nªu nh­ phÇn tr­íc vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh ch­a ®ñ ph¶n ¸nh ®­îc chÊt l­îng ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty thùc sù cã hiÖu qu¶ hay ch­a. Bëi v× khi ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp ph¶i ®Æt nã trong mèi quan hÖ víi nhiÒu yÕu tè kh¸c. Do vËy ®Ó ®¸nh gi¸ ®óng kÕt qu¶ kinh doanh cÇn dùa vµo c¸c chØ tiªu kh¸c. Nh×n b¶ng biÓu lîi nhuËn doanh lîi cho ta thÊy. * ChØ tiªu doanh thu/ tæng tµi s¶n Ta thÊy vßng quay vèn cña n¨m 1998 bÞ chËm l¹i so n¨m 1997 mÆc dï tèc ®é doanh thu n¨m 1998 cã t¨ng so n¨m 1977 lµ 21,5%. Vßng quay vèn n¨m 1999 so n¨m 1998 kh«ng thay ®æi nhiÒu trong khi ®ã tèc ®é doanh thu 1999 kh«ng t¨ng nhiÒu so n¨m 1998 chØ t¨ng cã 0,21%. Nh­ vËy hiÖu qu¶ sö dông vèn cña n¨m 1998 so n¨m 1997 ch­a cao. §iÒu nµy cã thÓ gi¶i thÝch ®¬n vÞ ®· ®Çu t­ vèn vµo tµi s¶n cè ®Þnh ®Ó phôc vô vµ më réng s¶n xuÊt kinh doanh. §©y lµ dÊu hiÖu kh¶ quan n¨m 1999 sè vèn ®Ó ®Çu t­ vµo TSC§ gi¶m nh­ng doanh thu vÉn t¨ng tuy kh«ng nhiÒu. Tèc ®é vßng quay cña vèn n¨m 1999 so n¨m 1998 lµ 0,03 lÇn. * ChØ tiªu lîi nhuËn/vèn l­u ®éng. ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh mét ®ång vèn l­u ®éng bá ra th× thu ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. Chóng ta biÕt n¨m 1997 cø 1 ®ång vèn l­u ®éng bá ra th× thu ®­îc 0,23 ®ång lîi nhuËn. N¨m 1998 cø 1 ®ång (VL§) th× thu ®­îc 0,25 ®ång lîi nhuËn t¨ng 0,002 ®ång so n¨m 1997. N¨m 1999 cø 1 ®ång VL§ bá ra thu ®­îc 0,14 ®ång gi¶m so n¨m 1998 lµ 0,11 ®ång. Nguyªn nh©n do sè vèn l­u ®éng bá ra t¨ng trong khi ®ã lîi nhuËn kh«ng t¨ng hoÆc gi¶m. §iÒu nµy cã thÓ nãi doanh nghiÖp sö dông vèn l­u ®éng kÐm hiÖu qu¶. Bëi v× doanh nghiÖp lµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ chÝnh. Sè tiÒn dïng mua yÕu tè ®Çu vµo kh«ng nhiÒu. Chñ yÕu tiÒn göi ng©n hµng vµ kho¶n ph¶i thu. * ChØ tiªu lîi nhuËn/vèn cè ®Þnh ChØ tiªu nµy cho biÕt cø mét ®ång vèn cè ®Þnh bá ra th× sÏ thu ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. Theo n¨m 1997 cø 1 ®ång vèn cè ®Þnh bá ra th× thu ®­îc 0,065 ®ång lîi nhuËn. N¨m 1998 th× thu ®­îc 0,0635 ®ång lîi nhuËn. N¨m 1999 thu ®­îc 0,06 ®ång lîi nhuËn. Cã thÓ nãi chØ tiªu nµy rÊt thÊp, bëi v× vèn cè ®Þnh lín trong khi ®ã lîi nhuËn thu ®­îc rÊt thÊp. ChØ tiªu lîi nhuËn/vèn tù cã ChØ tiªu nµy cho thÊy cø 1 ®ång vèn tù cã bá ra thu ®­îc bao nhiªu lîi nhuËn. N¨m 1997 cø 1 ®ång vèn tù cã bá ra thu ®­îc 4,3 ®ång lîi nhuËn. N¨m 1998 lµ 5 ®ång lîi nhuËn, n¨m 1999 thu ®­îc 4 ®ång lîi nhuËn. §iÒu nµy cho thÊy vèn tù cã cña C«ng ty kh«ng ®¸ng kÓ, chñ yÕu do nhµ n­íc cÊp. * ChØ tiªu lîi nhuËn/doanh thu ChØ tiªu nµy cho thÊy cø 1 ®ång doanh thu th× cã bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. N¨m 1997 cø 1 ®ång 1 thu ®­îc 0,12 ®ång lîi nhuËn N¨m 1998 cø 1 ®ång 1 thu ®­îc 0,134 ®ång lîi nhuËn N¨m 1999 cø 1 ®ång 1 thu ®­îc 0,11 ®ång lîi nhuËn Trong 2 n¨m 197-1998 doanh thu t¨ng kÐo theo lîi nhuËn còng t¨ng. §©y lµ dÊu hiÖu kh¶ quan. Tuy n¨m 1999 doanh thu còng t¨ng nh­ng lîi nhuËn gi¶m, do ®ã chØ tiªu lîi nhuËn/doanh thu gi¶m chØ cßn 0,11. Trªn ®©y lµ nh÷ng ph©n tÝch chung vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn còng nh­ kÕt qu¶ kinh doanh nãi chung cña C«ng ty cÊp n­íc Ninh B×nh. Tuy nhiªn kÕt qu¶ ph©n tÝch trªn chØ cã tÝnh chÊt kh¸i qu¸t gióp chóng ta thÊy ®­îc xu thÕ biÕn ®éng t¨ng, gi¶m lîi nhuËn cña c«ng ty ®Ó qua ®ã khai th¸c triÖt ®Ó c¸c mÆt tÝch cùc, kh¾c phôc tèi ®a c¸c mÆt tiªu cùc. Sau ®ã kh«ng ngõng t¨ng lîi nhuËn cña C«ng ty. 2) §¸nh gi¸ nh©n tè t¸c ®éng ®Õn lîi nhuËn cña C«ng ty. Chóng ta biÕt lîi nhuËn lµ chØ tiªu tæng hîp, ph¶n ¸nh kÕt qu¶ cuèi cïng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Do vËy chÞu ¶nh h­ëng nhiÒu nh©n tè. TÊt c¶ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu ¶nh h­ëng trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. ?ë ®©y chóng ta chØ ®¸nh gi¸ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp ®Õn lîi nhuËn cña C«ng ty. a) C¸c nh©n tè vÒ phÝa doanh nghiÖp. B¶ng b¸o c¸o t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty B¶ng 14 ChØ tiªu 1997 1998 1999 Khèi l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt n­íc (m3) 2590 2895 3130 L¾p ®Æt (m) 20872 22296 21150 Gi¸ trÞ tÝnh theo gi¸ cè ®Þnh (triÖu ®ång) 54000 6050 6200 N­íc (.....) 3900 4343 4695 L¾p ®Æt (.....) 1500 1707 1505 Khèi l­îng s¶n phÈm thùc tÕ tiªu thô n­íc (m3) 1180 1443 1662 L¾p ®Æt (m) 10872 22296 21150 Gi¸ trÞ thùc tÕ tiªu thô 2910 3537 3545 N­íc (triÖu ®ång) 1760 2090 2422 L¾p ®Æt (triÖu ®ång) 1150 1447 1123 Chi phÝ qu¶n lý 415 357 403 Chi phÝ b¸n hµng 365 4037 433 ChØ tiªu 1997 1998 1999 C¸c kho¶n nép cho NSNN ThuÕ TNDN 112 152 125 ThuÕ c¸c lo¹i 240 190 133,5 T×nh h×nh thÊt tho¸t n­íc §¬n vÞ: 1000 m3 ChØ tiªu 1997 1998 1999 Khèi l­îng n­íc s¶n xuÊt hµng n¨m 2590 2895 3130 Khèi l­îng n­íc tiªu thô 1180 1434 1662 Tû lÖ thÊt tho¸t (%) 54,5 50 48 Tû lÖ d©n c­ dïng n­íc (%) 64 68 72 b) VÒ phÝa nhµ n­íc §©y lµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng c«ng Ých víi môc tiªu chÝnh phôc vô cã tÝnh x· héi thÓ hiÖn sù ­u viÖt cña chÕ ®é ta. C«ng ty chÞu sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña UBND tØnh. C«ng ty kh«ng ®­îc tù ®Þnh gi¸ n­íc tiªu thô. Gi¸ n­íc tiªu thô do UBND tØnh c¨n cø t×nh h×nh thùc tÕ cña tØnh ®Ó ®Þnh gi¸ n­íc. NÕu thu lç sÏ ®­îc UBND tØnh bï lç. - Do chÕ ®é chÝnh s¸ch qu¶n lý ch­a ®ång bé, lµm cho tÝnh tù chñ cña ban l·nh ®¹o C«ng ty cßn h¹n chÕ dÉn ®Õn kh«ng tËn dông tèi ®a tiÒm lùc s½n cã cña C«ng ty ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. NhËn xÐt chung: Tõ n¨m 1997 trë vÒ ®©y C«ng ty ®· thu ®­îc l·i tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. §©y cã thÓ lµ sù cè g¾ng cña toµn thÓ c¸n bé, c«ng nh©n viªn C«ng ty. §ã chÝnh lµ sù thay ®æi trong ph­¬ng ph¸p s¶n xuÊt - kinh doanh, còng nh­ kh©u qu¶n lý, tæ chøc mang l¹i. Nã ®­îc thÓ hiÖn lµ lîi nhuËn n¨m 1998 t¨ng so n¨m 1997 lµ 97 triÖu tøc t¨ng 27,7%. Tuy n¨m 1999 cã gi¶m xuèng so n¨m 1998 55 triÖu tøc gi¶m 17% so n¨m 1998. §©y kh«ng ph¶i do doanh thu tõ s¶n xuÊt kinh doanh gi¶m, mµ do C«ng ty g¸nh thªm C«ng ty cÊp n­íc Tam §iÖp do s¸t nhËp vµo C«ng ty 2/99. §©y lµ c¸c yÕu tè mang tÝnh kh¸ch quan. Trong c¸c nhãm nh©n tè lµm t¨ng gi¶m t¸c ®éng chñ yÕu tíi lîi nhuËn lµ khèi l­îng hµng ho¸ tiªu thô vµ gi¸ c¶. Khèi l­îng hµng ho¸ tiªu thô chñ yÕu phô thuéc sè l­îng tiªu thô n­íc vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng cña C«ng ty. - Ngoµi ra phô thuéc tû lÖ thÊt tho¸t nÕu tû lÖ thÊt tho¸t lín sÏ lµm gi¶m lîi nhuËn do lµm tæng chi phÝ s¶n xuÊt t¨ng lªn. - Do t×nh h×nh vµi n¨m gÇn ®©y gi¸ ®Çu vµo c¸c nguån vËt liÖu vµ ®éng lùc t¨ng lµm gi¸ thµnh s¶n xuÊt t¨ng. Trong khi ®ã gi¸ tiªu thô n­íc kh«ng t¨ng. Nh­ vËy gi¸ ®Çu vµo kh«ng ®­îc khèng chÕ vµ gi¸ ®Çu ra bÞ khèng chÕ. §©y chÝnh lµ sù bÊt hîp lý. Nã c¶n trë viÖc t¨ng lîi nhuËn cña C«ng ty. Nh×n b¶ng t×nh h×nh thÊt tho¸t n­íc cho thÊy tû lÖ thÊt tho¸t n­íc rÊt lín v­ît xa so quy ®Þnh cña nhµ n­íc. Quy ®Þnh nhµ n­íc ®èi víi hÖ thèng cÊp n­íc cò lµ 40%. Ngoµi ra tû lÖ d©n c­ ®­îc cung cÊp n­íc s¹ch ch­a cao chØ ®¹t 72% n¨m 1999. Trªn ®©y lµ mét sè ®iÓm ®¸nh gi¸ ph©n tÝch t×nh h×nh lîi nhuËn cña C«ng ty cÊp n­íc Ninh B×nh. §©y lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña C«ng ty trong thêi gian qua tõ ®ã cã kiÕn nghÞ ®Ò xuÊt nh»m gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty sÏ ®­îc tr×nh bµy phÇn sau. ch­¬ng III. §¸nh gi¸ chung vÒ lîi nhuËn vµ gi¶i ph¸p n©ng cao lîi nhuËn cña c«ng ty cÊp n­íc Ninh b×nh. I/ §¸nh gi¸ chung Qua ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty trong 3 n¨m qua. Cã thÓ nãi ®©y mét nç lùc lín cña c¶ tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty. MÆc dï lîi nhuËn cña c«ng ty ch­a ph¶i lµ lín nh­ng ®©y lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc ho¹t ®éng c«ng Ých víi môc ®Ých phôc vô lµ chÝnh th× kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong 3 n¨m võa qua thËt lµ ®¸ng biÓu d­¬ng. ChÝnh v× thÕ ta ®i ®¸nh gi¸ c¸c yÕu tè t¸c ®éng tÝch cùc vµ tiªu cùc ®Õn lîi nhuËn cña c«ng ty. 1. C¸c yÕu tè t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn lîi nhuËn cña c«ng ty. a. Doanh thu tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh Doanh thu tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty chñ yÕu tõ khèi l­îng n­íc tiªu thô vµ kh«Ý l­îng l¾p ®Æt. Trong ®ã gi¸ trÞ thu ®­îc tõ n­íc m¸y chiÕm kho¶ng 60 - 70% tæng doanh thu ®©y lµ nguån doanh thu chñ yÕu cña c«ng ty. Khèi l­îng n­íc tiªu thô vµ khèi l­îng l¾p ®Æt l¹i cã tû lÖ thuËn, nÕu khèi l­îng l¾p ®Æt t¨ng cã nghÜa lµ khèi l­îng n­íc tiªu thô t¨ng. Trong doanh thu vÒ tiªu thô n­íc chiÕm tû träng 100 nh­ng lîi nhu©n thu ®­îc tõ tiªu thô n­íc chiÕm tû träng thÊp v× khèi l­îng n­íc s¶n xuÊt ra bÞ thÊt tho¸t qu¸ lín tõ 50% - 55% trong tæng khèi l­îng n­íc s¶n xuÊt. ChÝnh v× vËy mét vÊn ®Ò ®Æt ra lµ khèi l­îng l¾p ®Æt cã giíi h¹n ngµy mét gi¶m theo tû lÖ d©n c­ tiªu dïng n­íc s¹ch tõ nay ®Õn n¨m 2002 khi 100% d©n c­ ®­îc dïng n­íc s¹ch th× khèi l­îng l¾p ®Æt sÏ gi¶m gÇn nh­ khèi l­îng l¾p ®Æt kh«ng ®ãng lµ bao nhiªu. b. Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh Víi c«ng t¸c h¹ch to¸n chi tiÕt cô thÓ nªn ®· gióp cho viÖc theo dâi t×nh h×nh thùc hiÖn chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh tiÕn hµnh dÔ dµng. Trªn quan ®iÓm tiÕt kiÖm triÖt ®Ó, c«ng ty ®· giao c¸c ®Þnh phÝ møc phÝ nh­ kÕ ho¹ch chi phÝ s¶n xuÊt vµ tµi chÝnh hµng n¨m ®Ó c¸c ®¬n vÞ phÊn ®Êu gi¶m møc chi phÝ thÊp nhÊt. §©y lµ mét h×nh thøc ®Ó khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ n©ng cao ý thøc tiÕt kiÖm chi phÝ. c. C¸c yÕu tè kh¸c Thùc hiÖn nghÞ quyÕt ®¹i héi ®¶ng bé c«ng ty kh«ng ngõng phÊn ®Êu t¨ng tû lÖ d©n c­ thÞ x· ®­îc dïng n­íc s¹ch. B¶ng sè liÖu d©n c­ ®­îc dïng n­íc s¹ch qua c¸c n¨m N¨m 1996 1997 1998 1999 2000 2002 Tû lÖ d©n c­ dïng n­íc s¹ch (%) 61 64 68 72 80 100 Qua viÖc hoµn thµnh dù ¸n OECF víi tæng chiÒu dµi 4916m gi¸ trÞ 2,8 tû ®ång VN ®ang tiÕn hµnh thùc hiÖn dù ¸n ADB n©ng cÊp c¶i t¹o m¹ng l­íi cÊp n­íc t¹i thÞ x· Ninh B×nh vµ hÖ thèng c«ng nghÖ lµ 1000 m3 ngµy ®ªm. - Tû lÖ thÊt tho¸t n­íc m¸y gi¶m ®¸ng kÓ tõ 72% n¨m 96 xuèng cßn 54% n¨m 97, n¨m 98 lµ 51%, n¨m 1999 lµ 48%. - Do lµm ¨n cã l·i chÝnh v× vËy nép ng©n s¸ch n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc tû lÖ t¨ng hµng n¨m tõ 20% - 30%. HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ngµy mét t¨ng, ®Æc biÖt tõ n¨m 1997 ®· xo¸ ®­îc lç trong s¶n xuÊt. §êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn kh«ng ngõng ®­îc c¶i thiÖn. Thu nhËp b×nh qu©n kho¶ng 600.000 - 700.000 ®ång/ng­êi/th¸ng. QuyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng ®­îc b¶o ®¶m. - Thµnh lËp ®­îc 2 xÝ nghiÖp thµnh viªn ®· ®i vµo ho¹t ®éng b­íc ®Çu ®· cã chuyÓn biÕn tÝch cùc vµ ®¹t hiÖu qu¶ s¶n xuÊt n­íc ®­îc ph¸t triÓn m¹ng ®­êng èng cÊp n­íc cña 2 thÞ x· ®· ®­îc quy ho¹ch vµ quy ho¹ch l¹i phï hîp víi yªu cÇu thùc tÕ vµ n¨ng lùc phôc vô. - C«ng ty kh«ng ngõng thùc hiÖn chñ tr­¬ng tiÕt kiÖm chèng thÊt tho¸t l·ng phÝ trong ®Çu t­ x©y dùng vµ tiªu thô s¶n phÈm, ®Ó chèng thÊt tho¸t trong qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm sau khi tiÕp nhËn c«ng ty cÊp n­íc Tam §iÖp. C«ng ty dïng vèn khÊu hao ®Ó l¾p ®Æt toµn bé ®ång hå ®o n­íc c¸c hé d©n c­ vµ c¸c c¬ quan, qua ®ã x¸c ®Þnh l­îng N­íc tiªu thô, cã biÖn ph¸p chèng thÊt tho¸t. - Ban l·nh ®¹o c«ng ty ph©n ®Þnh râ chøc n¨ng cô thÓ cña tõng ®ång chÝ vµ còng nh­ c¸c phßng ban vµ xÝ nghiÖp vÒ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt. - Mäi ý kiÕn cña CBCNV còng nh­ kh¸ch hµng ®Òu ®­îc tiÕp thu vµ xem xÐt cô thÓ kÞp thêi. 2. C¸c yÕu tè t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn lîi nhuËn cña c«ng ty. Chóng ta biÕt ngoµi c¸c thµnh tùu mµ c«ng ty ®· ®¹t ®­îc trong mÊy n¨m qua. C«ng ty cßn cã nh÷ng tån t¹i cÇn kh¾c phôc ®ã lµ: SuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm vµlo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. S¶n phÈm cña c«ng ty lµ lo¹i hµng ho¸ ®Æc biÖt lµ n­íc. Do vËy trong qóa tr×nh cung cÊp kh«ng thÓ tr¸nh ®­îc thÊt tho¸t. Theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc ®Ó c¸c ®æi thèng cÊp n­íc cßn míi tû lÖ thÊt tho¸t 40% ®æi hÖ thèng cÊp n­íc cò. Trong ®ã tû lÖ thÊt tho¸t cña c«ng ty v­ît qu¸ so quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. B¶n t×nh h×nh thÊt tho¸t n­íc c«ng ty. ********** Tû lÖ thÊt tho¸t cao chÝnh lµ nguyªn nh©n chñ yÕu lµm gi¶m lîi nhuËn cña c«ng ty. - Nguyªn nh©n chñ yªu lµ do: +Do hÖ thèng ®­êng èng ®­îc x©y dùng tõ n¨m 70 c¸c ®­êng èng cÊp 1 vµ cÊp 2 n»m s©u d­íi ®Êt do vËy rÊt khã kiÓm so¸t rß rØ. C¸c ®­êng èng cÊp 3 n¨m sau nhá do vËy khã kh¨n viÖc kiÓm tra vµ söa ch÷a. + ViÖc söa ch÷a vµ kiÓm tra nh÷ng thÊt tho¸t rß rØ ngoµi ch­a kÞp thêi. - ViÖcthùc hiÖn m« h×nh 3 xÝ nghiÖp ®· ®­îc triÓn khai nh­ng ch­a ®ång bé, ch­a ph¸t huy hiÖu qu¶ trong s¶n xuÊt kinh doanh. - Trong qu¶n lý ®iÒu hµnh cßn cã nh÷ng vÊn ®Ò bÊt cËp trong chØ ®¹o ®iÒu hµnh, cÊp cËp trong c¬ chÕ vµ ph©n cÊp qu¶n lý. - C«ng t¸c ph¸t triÓn m¹ng l­íi ®Ó t¨ng hé tiªu thô ®· ®­îc triÓn khai ch­a mang l¹i hiÖu qu¶ cao. - ViÖc kÕt hîp gi÷a c¸c bé phËn vµ c¸ nh©n ch­a chÆt chÏ dÉn ®Õn Ø l¹i. - ViÖc quy ®Þnh gi¸ ®Çu ra s¶n phÈm hµng ho¸ ch­a hîp lý. NhËn xÐt chung: Qua ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty cÊp n­íc Ninh B×nh. Cã thÓ kÕt luËn lµ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty cã chuyÓn biÕn râ rÖt trong 3 n¨m võa qua. Tõ ho¹t ®éng kinh doanh kh«ng cã l·i ®Õn n¨m 1997 ®· xo¸ hoµn toµn lç do vËy ®· tr¸nh ®­îc viÖc Nhµ n­íc ph¶i bï lç. Thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô giao nép víi Nhµ n­íc nép vµo ng©n s¸ch Nhµ n­íc n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc vµ t¨ng 20% - 30%. Qua ®ã ®êi sèng cña CBCNV cña c«ng ty kh«ng ®­îc c¶i thiÖn. L­¬ng b×nh qu©n 1 ng­êi mçi th¸ng 600.000®/ng­êi lµm cho toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn phÊn khëi vµ tin t­ëng sù l·nh ®¹o cña ban gi¸m ®èc, còng nh­ sù l·nh ®¹o cña §¶ng. §ång thêi qua ®ã thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô mµ UBND tØnh giao cho: ®· b¶o ®¶m cho ng­êi d©n thÞ x· ®­îc tiªu dïng n­íc s¹ch. C«ng ty kh«ng ngõng më réng s¶n xuÊt dïng vèn cña nhµ n­íc cÊp, ®ång thêi kÕt hîp vèn c«ng ty ®· më réng m¹ng l­íi cung cÊp n­íc trªn ®Þa bµn thÞ x· ®Õn n¨m ®· cã 80% hé gia ®×nh trªn ®Þa bµn ®­îc dïng n­íc s¹ch. N¨m 1999 c«ng ty ®· tiÕp nhËn xÝ nghiÖp n­íc Tam ®iÖp theo quyÕt ®Þnh cña UBND tØnh, c«ng ty ®· s¾p xÕp l¹i ban l·nh ®¹o vµ c«ng nh©n phï hîp víi yªu cÇu cña c«ng viÖc ®· ®i vµo æn ®Þnh vµ cã hiÖu qu¶. Cã thÓ nãi ®ã lµ sù lç lùc cña toµn bé tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n cña c«ng ty s¸t sao cña ban nh©n d©n tØnh. Tuy nhiªn ngoµi kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc c«ng ty cÇn tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh sao cho khai th¸c tèi ®a tiÒm n¨ng vèn cã cña c«ng ty sao cho cã hiÖu qu¶ h¬n, th× lîi nhuËn c«ng ty sÏ thu cao h¬n n÷a. II. §Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ ë n­íc ta vµ c«ng ty cÊp n­íc Ninh B×nh. Ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa lµ mét m« h×nh kinh tÕ ®­îc ®¶m ®ang kh¼ng ®Þnh. NÒn kinh tÕ thÞ tr­êng tr­íc hÕt vµ chñ lµ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng theo quan hÖ cung cÇu trªn thÞ tr­êng, theo gi¸ c¶ thÞ tr­êng, chÊp nhËn c¹nh tranh. §Ó cã mét nÒn kinh tÕ theo ®Þnh h­íng XHCN ph¶i t¹o cho ®­îc tÝnh n¨ng ®éng cña nÒn kinh tÕ. Mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng ®Ó t¹o ra sù n¨ng ®éng chÝnh lµ c¹nh tranh, c¹nh tranh lµ quy luËt cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Thñ tiªu c¹nh tranh lµ bãp chÕt kinh tÕ thÞ tr­êng, nh­ng ph¸p luËt ch­a b¶o vÖ ®­îc c¹nh tranh ®èi víi nÒn kinh tÕ n­íc ta. Trong thùc tÕ cã hiÖn t­îng ®éc quyÒn kh¸ phæ biÕn trong nÒn kinh tÕ quèc doanh nh­: ®iÖn , n­íc , x¨ng dÇu, B­u chÝnh viÔn th«ng. Gi¸ c¶ cã lóc t¨ng gi¶m v× vËy cÇn ph¶i h¹n chÕ tèi ®a ®éc quyÒn vµ ban hµnh c¸c luËt vÒ chèng ®éc quyÒn ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi ng­êi tiªu dïng. Trong qóa tr×nh ®æi míi ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu cña ®Þnh h­íng XHCN c¸c chñ ch­êng chÝnh s¸ch ph¶i h­íng vÒ ph¸t triÓn vµ t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ nh»m phôc vô lîi Ých va h¹nh phóc cña nh©n d©n lao ®éng, chø kh«ng ph¶i v× mét sè tÇng lín nhá. NÒn kinh tÕ thÞ tr­êng n­íc ta muèn ph¸t triÓn, nhÊt thiÕt ph¶i cã Nhµ n­íc v÷ng m¹nh vµ qu¶n lý b»ng ph¸p luËt. Chóng ta ®ang qu¶n lý mét nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, hµng ho¸ vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc, theo ®Þnh h­íng XHCN, ®ång thêi ph¶i ph¸t triÓn thÞ tr­êng ®ång bé ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho quan hÖ cung cÇu vµ c¹nh tranh hîp ph¸p. Xãa bá ®éc quyÒn ë c¸c lÜnh vùc vµ c¸c ngµnh. Tõ nh÷ng ®Þnh h­íng XHCN trong viÖc ®æi míi chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ nãi trªn sÏ ®i ®Õn viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc. 1. ChÝnh s¸ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng CNH - H§H, ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ng­êi lao ®éng, cho c¸c doanh nghiÖp ngµnh ®Þa ph­¬ng ph¸t huy ®Çy ®ñ quyÒn chñ ®éng s¸ng t¹o cña m×nh trong viÖc khai th¸c vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc hiÖn cã ®Ó tho¶ m·n ®Çy ®ñ nhu cÇu cña thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ. §Ó ph¸t huy quyÒn lµm chñ cña mäi ng­êi, nhµ n­íc cÇn x¸c ®Þnh ®óng tæng cung cÇu cña nÒn kinh tÕ. Theo h­íng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®ã ng­êi lao ®éng, c¸c nhµ doanh nghiÖp cã quyÒn tù do quyÕt ®Þnh tèi ­u s¶n xuÊt - kinh doanh c¸i g×, s¶n xuÊt kinh doanh nh­ thÕ nµo, ®èi t­îng phôc vô lµ ai. §Ó tho¶ m·n tèi ®a nhu cÇu thÞ tr­êng víi hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt. ChÝnh s¸ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng CNH nÒn kinh tÕ cßn ph¶i thóc ®Èy vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ng­êi lao ®éng vµ c¸c nhµ doanh nghiÖp ®­a nhanh tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i thÝch hîp vµo c¸c ngµnh, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Trªn c¬ së ®ã t¹o ra tèc ®é t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. 2. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ph¶i khai th¸c tèi ®a søc mua cña thÞ tr­êng trong n­íc. Muèn nÒn kinh tÕ n­íc ta ph¸t triÓn c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u, tøc b¶o ®¶m mäi ng­êi cã ®ñ viÖc lµm, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng chÊt l­îng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao trong ®iÒu kiÖn thiÕu vèn vµ kü thuËt c«ng nghÖ th× kh«ng cßn con ®­êng nµo kh¸c lµ më réng quan hÖ hîp t¸c ®a ph­¬ng, ®a d¹ng vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ trong n­íc vµ ngoµi n­íc. Trªn c¬ së hai bªn cïng cã lîi, qua ®ã ViÖt Nam sÏ tranh thñ ®­îc vèn, kü thuËt hiÖn ®¹i, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ®éi ngò lao ®éng. Muèn ph¸t triÓn thÞ tr­êng trong n­íc th× ph¶i t¹o ®­îc søc mua phong phó cña d©n c­, muèn vËy ph¶i t¨ng thu nhËp cña nh©n d©n. Trong giai ®o¹n ®Çu ph¸t triÓn kinh tÕ h­íng tíi xuÊt khÈu lµ môc tiªu kinh tÕ cña c¶ n­íc, ®ång thêi cã thÓ nhËp khÈu mét sè mÆt hµng ch­a s¶n xuÊt ®­îc, hoÆc s¶n xuÊt gi¸ thµnh cßn cao. 3. §Þnh h­íng ph¸t triÓn chung cña c«ng ty trong thêi gian tíi Tr­íc t×nh h×nh ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, cïng ®Þnh h­íng cña ngµnh cÊp n­íc vµ c«ng ty cÊp n­íc Ninh B×nh ®Ò ra ®­êng lèi chiÕn l­îc cña m×nh. - Më réng thÞ tr­êng, ®ång thêi tho¶ m·n nhu cÇu ngµy cµng t¨ng vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng phôc vô. - Më réng quy m« ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. §Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu ®ã c«ng ty ®· më réng theo quy ho¹ch míi ®Õn n¨m 2010 d©n sè t¨ng lªn 4000 ng­êi diÖn tÝnh theo quy ho¹ch lµ 1047 ha víi quy m« ph¸t triÓn cña thÞ x· quy ho¹ch ph¸t triÓn m¹ng l­íi theo tõng vïng ®Õn nay viÖc lËp kÕ ho¹ch vµ c¶i t¹o m¹ng èng cÊp n­íc trªn ®i¹ bµn thÞ x· Ninh B×nh t­¬ng ®èi hoµn chØnh. Theo kÕ ho¹ch ®Õn n¨m 2002 toµn bé d©n c­ trªn ®Þa bµn thÞ x· vµ sè n¬i gi¸p danh thÞ x· ®­îc cung cÊp n­íc s¹ch 100%. - N©ng cao uy tÝn chÊt l­îng kinh doanh cña c«ng ty. - §µo t¹o ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, c«ng nh©n giái chuyªn m«n, tay nghÒ. III. Nh÷ng gi¶i ph¸p lµm t¨ng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng víi sù c¹nh tranh khèc liÖt th× muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn kh«ng mét doanh nghiÖp nµo tù b»ng lßng víi chÝnh m×nh. Cè g¾ng nghiªn cøu ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p kü thuËt tiªn tiÕn ®Ó h¹ gi¸ thµnh, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm nh»m môc ®Ých kh«ng ngõng n©ng cao lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. 1. N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. - CÇn tæ chøc nghiªn cøu kü thÞ tr­êng tr­íc khi ®­a ra quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt s¶n phÈm. T¹o mèi quan hÖ kinh doanh l©u dµi. - Tæ chøc ®µo t¹o vµ n©ng cao tr×nh ®é c¸n bé, c«ng nh©n cña toµn c«ng ty cho ngang tÇm víi nhiÖm vô. Qua ®ã t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt. - N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm trong giai ®o¹n s¶n xuÊt. + Lu«n lu«n b¶o ®¶m vËt t­ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tÝnh to¸n hîp lý sè l­îng vËt t­ cÇn nhËp mçi lÇn vµ thêi gian gi÷a c¸c lÇn nhËp nh»m b¶o ®¶m cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt diÔn ra liªn tôc. §ång thêi l­îng vËt t­ dù tr÷ còng kh«ng ®­îc qu¸ lín dÉn tíi bÞ ø ®äng vèn, qua ®ã gi¶m vßng quay cña vèn l­u ®éng, s¶n xuÊt kinh doanh kÐm hiÖu qu¶. + CÇn x¸c ®Þnh s¶n l­îng s¶n xuÊt ra sao cho phï hîp nhu cÇu cña thÞ tr­êng tr¸nh t×nh tr¹ng s¶n xuÊt qu¸ nhiÒu. + Qu¶n lý vµ tæ chøc kh©u tiªu thô hµng ho¸ tr¸nh t×nh tr¹ng thÊt tho¸t, cung cÊp kÞp thêi vµ ®ång bé c¸c s¶n phÈm ®· s¶n xuÊt ra, duy tr× sè l­îng vµ chÊt l­îng vËt t­, hµng ho¸, b¶o ®¶m sö dông vèn l­u ®éng mét c¸ch cã hiÖu qu¶, gi¶m chi phÝ trong s¶n xuÊt kinh doanh. + Ph¶i sö dông c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ tiªn tiÕn vµ hiÖn ®¹i cña c¸c n­íc ph¸t triÓn, qua ®ã thay thÕ c¸c m¸y mãc lçi thêi cò kh«ng hiÖu qu¶ trong s¶n xuÊt kinh doanh. Muèn vËy c«ng ty cÇn ph¶i cã vèn: Nguån vèn nµy cã thÓ lÊy tõ c¸c nguån cña nhµ n­íc cung cÊp. §èi víi doanh nghiÖp nhµ n­íc. HoÆc ®i vay ngoµi th«ng qua ng©n hµng, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, cæ phÇn, hoÆc vai tõ n­íc ngoµi. Th«ng qua liªn doanh - liªn kÕt c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi n­íc. + Tæ chøc s¾p xÕp vµ bè trÝ lao ®éng hîp lý, sao cho khai th¸c tèi ®a n¨ng lùc cña ng­êi lao ®éng. Tr¸ch nhiÖm ph¶i t­¬ng øng quyÒn lîi mµ ng­êi lao ®éng ®­îc h­ëng. §iÒu quan träng mµ c¸c c¸n bé l·nh ®¹o doanh nghiÖp quan t©m, ®ã lµ trao quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ph¶i dùa tiªu chuÈn ®ã lµ tµi n¨ng vµ ®¹o ®øc, chø kh«ng ph¶i lµ mèi quan hÖ th©n quen vµ tuæi t¸c cña ng­êi ®ã. + Tæ chøc kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm mét c¸ch chÆt chÏ ngay tõ kh©u ®Çu tiªn ®Õn kh©u cuèi cïng. + Ph¶i lÊy lîi Ých vËt chÊt lµm ®éng c¬ vËt chÊt cña mäi ho¹t ®éng, cÇn gi¸o dôc ®éng viªn ng­êi lao ®éng lµm chñ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ph¸t huy s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt. + Chó ý l¾ng nghe ý kiÕn cña c«ng nh©n viªn vµ kh¸ch hµng, nh»m n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ chÊt l­îng phôc vô. 2. H¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm Gi¸ thµnh lµ nh©n tè quan träng ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn lîi nhiÖm. Qu¶n lý gi¸ thµnh tèt lµ c¬ së h¹ thÊp gi¸ thµnh s¶n phÈm ®ã lµ c¬ së t¨ng lîi nhuËn. C¸c biÖn ph¸p ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm - C¸c biÖn ph¸p tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu. * Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, viÖc t×m kiÕm nguån cung cÊp vËt t­ cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt phô thuéc vµo kh¶ n¨ng cña mçi doanh nghiÖp. Do vËy doanh nghiÖp lu«n ý thøc ®­îc tiÕt kiÖm vËt t­ sÏ ®em l¹i lîi Ých nh­ thÕ nµo. * §Ó lîi nhuËn t¨ng ngµy mét cao, doanh nghiÖp sÏ ph¶i cã cè g¾ng ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p tiÕp kiÖm vËt t­ mét c¸ch tèi ®a nh­ vÉn b¶o ®¶m chÊt l­îng s¶n phÈm xÐt vÒ l©u dµi, ®Ó tiÕt kiÖm nguyªn liÖu, doanh nghiÖp cÇn cã nh÷ng ph­¬ng ¸n thay ®æi quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, ®Çu t­ thªm m¸y mãc hiÖn ®¹i ®Ó mang l¹i n¨ng xuÊt lao ®éng cao, chÊt l­îng s¶n phÈm cao. §©y lµ yÕu quan träng ®Ó t¨ng doanh thu, t¨ng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. - Gi¶m chi phÝ sö dông m¸y: Chi phÝ sö dông m¸y mãc bao gåm chi phÝ khÊu hao c¬ b¶n, khÊu hao söa ch÷a lín, chi phÝ söa ch÷a th­êng xuyªn, phi phÝ tiÒn trong c«ng nh©n. V× gi¶m chi phÝ nµy còng lµm cho lîi nhuËn cña c«ng ty t¨ng lªn. Do vËy doanh nghiÖp cÇn ph¶i chó ý. + Rót ng¾n thêi gian khÊu hao c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó ®Çu t­ m¸y mãc míi, tr¸nh hao mßn v« h×nh. + §Çu t­ ®æi míi thiÕt bÞ vµ ®ång bé ho¸ c¸c thiÕt bÞ phï hîp víi ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i - thay thÕ nh÷ng m¸y mãc cò l¹c hËu ®· hÕt khÊu hao. Lùa chän viÖc mua s¾m c¸c thiÕn bÞ, phô tïng thay thÕ b¶o ®¶m chÊt l­îng söa ch÷a vµ h¹n chi phÝ söa ch÷a. + Më réng mèi quan hÖ hîp t¸c, liªn kÕt víi c¸c doanh nghiÖp b¹n, tiÕt kiÖm vèn ®Çu t­ trang bÞ bæ sung: + Khi mua s¾m c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc cÇn tæ chøc ®Êu thÇu, thuª c¸c chuyªn gia t­ vÊn cã kinh nghiÖm ®Ó tr¸nh mua c¸c thiÕt bÞ l¹c hËu... + Gi¶m chi phÝ tiÒn l­¬ng vµ chi phÝ qu¶n lý chung. ViÖc tiÕt kiÖm chi phÝ tiÒn l­¬ng ph¶i thùc hiÖn theo ph­¬ng ¸n t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng. Muèn t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng th× cã c¸c ®iÒu kiÖn sau: + §µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n lao ®éng ®Æc biÖt lao ®éng trÎ vµ míi tuyÓn dông. + Hoµn thiÖn chÕ ®é tr¶ l­¬ng, kÝch thÝch vËt chÊt ®æi ng­êi lao ®éng b»ng khen th­ëng vµ n¨ng lùc. + S¾p xÕp l¹i lao ®éng sao cho hîp lý, phï h¬p víi kh¶ n¨ng vµ tr×nh ®é chuyªn m«n tõng c«ng viÖc khai th¸c hÕt kh¶ n¨ng cña ng­êi lao ®éng ®ång thêi b¶o ®¶m an toµn cho ng­êi lao ®éng. - Chi phÝ s¶n xuÊt chung. Chi phÝ qu¶n lý chung tuy kh«ng chiÕm tû lÖ lín trong chi phÝ s¶n xuÊt cña mçi doanh nghiÖp viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ nµy thÓ hiÖn n¨ng lùc qu¶n lý, tr×nh ®é cña c¸n bé. Muèn vËy cÇn chó ý + Båi d­ìng n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cho c¸n bé qu¶n lý, ®Æc biÖt c¸n bé qu¶n lý tµi chÝnh, c¸n bé phßng kinh doanh. + Cã c¬ cÊu tæ chøc hîp lý vµ khoa häc sao cho gi¸m ®èc chØ ®¹o s¶n xuÊt kinh doanh kÞp thêi, gi¶i quyÕt nhanh vÊn ®Ò ph¸t sinh - Gi¶m bít nh÷ng bé m¸y qu¶n lý c«ng tr×nh, kÐm hiÖu qu¶. 3. T¨ng doanh thu cña c«ng ty. C«ng ty cÊp n­íc Ninh B×nh ®­îc ®­a nguån cung cÊp n­íc s¹ch vµ l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp n­íc võa vµ nhá cho 2 thÞ x· Ninh B×nh vµ Tam §iÖp. Cã thÓ nãi kh¸ch hµng cña c«ng ty lµ rÊt lín. §ång thêi s¶n phÈm cña c«ng ty lµ hµng ho¸ thiÕt yÕu kh«ng thÓ thiÕu trong ®êi sèng cña nh©n d©n. ChÝnh v× vËy c«ng ty ph¶i thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p më réng s¶n xuÊt ®Ó t¨ng doanh thu. + Nhanh chãng thiÕt kÕ dù to¸n mét sè vïng ch­a ®­îc cung cÊp n­íc b»ng dïng vèn quü khÊu hao vµ vèn tù cã cña c«ng ty, kÕt hîp sù ®ãng gãp cña d©n ®Ó x©y dùng. + Thóc ®Èy nhanh c¸c dù ¸n ADB n©ng cÊp c¶i t¹o m¹ng l­íi cÊp n­íc t¹i thÞ x· Ninh B×nh vµ n©ng c«ng xuÊt nhµ m¸y lªn 20000 m3 ngµy ®ªm. + §ång thêi tiÕn hµnh c¸c dù ¸n cßn dë dang tr­íc ®©y nh­ dù ¸n OACSP vµ DANIDA. 4. Gi¶m tûlÖ thÊt tho¸t n­íc. Chóng ta thÊy thùc tr¹ng ®­êng èng cÊp n­íc cña c«ng ty cÊp n­íc Ninh B×nh, ®­îc x©y dùng vµo nh÷ng n¨m 70 tuyÕn ®­êng èng cÊp 1,2 phÇn lín n»m s©u d­íi ®Êt 1,5m khi ph¶i chöa ch÷a rÊt khã kh¨n. §Æc biÖt tuyÕn ®­êng èng cÊp 3 n»m sau nhµ d©n, tû lÖ thÊt tho¸t chñ yÕu lµ tuyÕn ®­êng èng nµy. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy c«ng ty cÇn ph¶i chuyÓn ®­êng èng nµy tõ ®­êng sau nhµ vÒ phÝa tr­íc nhµ ®Ó dÔ qu¶n lý tèt h¬n. Muèn vËy cÇn cã vèn vµ sù ñng hé cña d©n c­. 5. N©ng cao hiÖu qña sö dông vèn. Qua ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn cña c«ng ty cho ta thÊy nhu cÇu vèn l­u ®éng th­êng xuyªn vµ vèn l­u ®éng th­êng xuyªn kh«ng hîp lý, vèn b»ng tiÒn lu«n d­ ra tõ 1 tû - 2 tû ®ång. Trong khi ®ã nhu cÇu vèn ®Çu t­ më réng s¶n xuÊt kinh doanh rÊt cÇn. ChÝnh v× vËy c«ng ty cÇn cã gi¶i ph¸p xö dông nguån vèn d­ thõa sao cho cã hiÖu qu¶. §ång thêi tr¸nh t×nh tr¹ng chiÕm dôngvèn ®Æc biÖt lµ c¸c hé d©n c­. C«ng ty cã g¾ng sao cho vèn b»ng tiÒn chØ n»m trong kho¶ng 500 triÖu - 600 triÖu. §Ó ®¶m b¶o khi nhu cÇu ph¸t sinh ®ét xuÊt nh­ háng hãc m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó cã thÓ cã tiÒn söa ch÷a ngay. KÕt luËn Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vÊn ®Ò lîi nhuËn vµ biÖn ph¸p tèi ­u ho¸ lîi nhuËn cã ý nghÜa cùc kú quan träng ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ c«ng ty cÊp n­íc Ninh B×nh nãi riªng. Trªn c¬ së nghiªn cøu lý luËn vµ thùc tiÔn. Chuyªn ®Ò ®· hoµn thµnh c¸c nghiÖp vô chñ yÕu sau ®©y: 1. §· luËn gi¶i ®­îc mét c¸ch cã hÖ thèng kh¸i niÖm lîi nhuËn vai trß vµ c¸ch x¸c ®Þnh ®­îc lîi nhuËn ®èi víi c«ng ty trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng (KTT). 2. §· lµm râ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn vµ c¸c biÖn ph¸p tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cña mçi doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. 3. Chuyªn ®Ò ®· xem xÐt vµ ®¸nh gi¸ thùc trong lîi nhuËn cña c«ng ty. Trªn c¸c mÆt thµnh tùu, tån t¹i vµ t×m ra c¸c gi¶i ph¸p nh»m t¨ng lîi nhuËn cña c«ng ty trong thêi gian tíi. 4. Tõ lý luËn vµ thùc tiÔn ®· ®­îc ph©n tÝch mét c¸ch cã hÖ thèng cïng ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung vµ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty cÊp n­íc Ninh B×nh.