Một số giải pháp nhằm thúc đẩy xuất khẩu hàng nông sản tại Công ty xuất nhập khẩu Tổng hợp I

x¸c ®Þnh ph¶i lµm tèt c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng. ViÖc nghiªn cøu tèt thÞ tr­êng, t×m thÞ tr­êng träng ®iÓm, thÞ tr­êng tiÒm n¨ng sÎ gióp C«ng ty cã nh÷ng kÕ ho¹ch xuÊt khÈu hiÖu qu¶, n©ng cao ®­îc kim ng¹ch xuÊt khÈu. C«ng ty nªn ®­a c¸c chØ tiªu t×m kiÕm th«ng tin, tµi liÖu, ph©n tÝch vµ xö lý ®Ó c«ng viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng ®¹t kÕt qu¶ tèt ®Ñp. 5.Tæ chøc nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña C«ng ty XNK Tæng hîpI 5.1. Nghiªn cøu lùa chän thÞ tr­êng xuÊt khÈu n«ng s¶n. Nghiªn cøu lùa chän thÞ tr­êng xuÊt khÈu lµ kh©u ®Çu tiªn cña qu¸ tr×nh xuÊt khÈu hµng ho¸, lµ kh©u quan träng trong viÖc ®­a ra quyÕt ®Þnh: XuÊt khÈu mÆt hµng n«ng s¶n nµo ®em l¹i hiÖu qu¶ nhÊt. ViÖc t×m kiÕm th«ng tin, th¨n dß thÞ tr­êng lµ kh©u khã kh¨n v× C«ng ty ch­a cã nhiÒu kinh nghiÖm trong viÖc t×m kiÕm xö lý th«ng tin. Tr­íc ®©y, C«ng ty xuÊt khÈu sang c¸c n­íc Liªn X« vµ §«ng ¢u lµ chñ yÕu. Tõ n¨m 1991 t×nh h×nh qu«c tÕ cã nhiÒu thay ®æi, thÞ tr­êng Liªn X« vµ §«ng ¢u ngµy cµng thu hÑp, thÞ tr­êng T©y ¢u, Ch©u Phi, Ch©u ¸ ngµy cµng më réng nh­ng c¬ chÕ ho¹t ®éng còng rÊt kh¸c c¸c thÞ tr­êng Liªn X« vµ §«ng ¢u cò. §Ó gi¶i quyªt ®­îc nh÷ng khã kh¨n nµy, C«ng ty ph¶i ®­a ra kÕ ho¹ch chi tiÕt vµ phï hîp ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n. C«ng ty cÇn ph¶i nghiªn cøu thÞ tr­êng quèc tÕ mét c¸ch nghiªm tóc , C«ng ty th­êng t×m kiÕm th«ng tin tõ c¸c trung t©m th­¬ng m¹i, c¸c Tham t¸n cña ViÖt nam ë n­íc ngoµi, t¹p chÝ th­¬ng m¹i trong vµ ngoµi n­íc, internet… Mét thùc tÕ lµ tõ n¨m 1991 ®Õn nay, C«ng ty ®· më réng quan hÖ víi nh÷ng thÞ tr­êng lín, giµu tiÒm n¨ng vµ cã ®Þa lý rÊt gÇn víi ViÖt Nam nh­ NhËt B¶n, Hµn Quèc, Malaysia, Singopore, Philippin, Th¸i Lan, Trung Quèc, §µi Loan. Hµng n¨m hµng xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng nµy chiÕm tõ 65-80% tû träng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña C«ng ty. Trong t­¬ng lai, C«ng ty vÈn tiÕp tôc duy tr× quan hÖ lµm ¨n víi c¸c thÞ tr­ên nµy vµ khèi l­îng hµng xuÊt khÈu sang khu vùc nµy trong t­¬ng lai sÎ cßn t¨ng m¹nh. Bªn c¹nh viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng quèc tÕ, C«ng ty còng cÇn ph¶i næ lùc nghiªn cøu thÞ tr­êng trong n­íc ®Ó t¹o nguån hµng xuÊt khÈu b¶o ®¶m c¶ vÒ sè l­îng, chÊt l­îng vµ thêi gian… 5.2. Tæ chøc t¹o nguån vµ mua hµng xuÊt khÈu. NghiÖp vô thu mua t¹o nguån hµng bao gåm c¸c kh©u nghiªn cøu, lùa chon nguån hµng, ph­¬ng thøc mua, ký kÕt hîp ®ång mua b¸n, h×nh thµnh c¸c nguån hµng xuÊt khÈu. NhiÖm vô chñ yÕu lµ t×m kiÕm nguån hµng, lùa chän khu vùc ®Æt hµng, ®Þa ®iÓm giao hµng, ph­¬ng thøc mua b¸n, nh»m cã ®­îc hµng cã chÊt l­îng, ®óng thêi gian vµ thuËn tiÖn cho vÊn ®Ò tµi chÝnh, huy ®éng vèn. HiÖn nay C«ng ty th­êng dïng c¸c h×nh thøc: mua b¸n ®øt ®o¹n, xuÊt khÈu uû th¸c, liªn doanh liªn kÕt s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. Tuú tõng tr­êng hîp cô thÓ ®Ó lùa chän cho thÝch hîp trªn c¬ së c¨n cø vµo yªu cÇu cña bªn nhËp khÈu, vÒ hiÖn tr¹ng C«ng ty… ë kh©u nµy, viÖc ký kÕt hîp ®ång cña C«ng ty ®­îc c©n nh¾c cÈn thËn, cã sù tho¶ thuËn b»ng v¨n b¶n gi÷a hai bªn vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm, tiªu chuÈn kü thuËt, bao b×, ký m¶ hiÖu, gi¸ c¶, thêi gian ®Þa ®iÓm giao hµng vµ møc ®é th­ëng ph¹t. ViÖc ký kÕt hîp ®ång mua hµng ph¶i dùa trªn ph¸p lªnh hîp ®ång kinh tÕ ngµy 21/9/1989 mµ thùc hiÖn ®èi víi hµng n«ng s¶n trªn nguyªn t¾c hai bªn cïng cã lîi. Ký kÕt hîp ®ång xong , h×nh thµnh ®¬n nguyªn hµng n«ng s¶n, nh»m ph©n ®Þnh rá rµng c¸c mÈu m¶, tiÖn cho viªc kiÓm tra gi¸m s¸t viÖc th­c hiÖn hîp ®ång, ®ång thêi gióp cho ng­¬i nhËp khÈu ph©n chia hµng ®­îc thuËn tiÖn. Ph­¬ng ph¸p nµy hiÖn ®­îc sö dông lµ b¶ng kª khai chi tiÕt (packing list) trong ®ã hµng ®­îc bao gãi theo yªu cÇu, ®­îc ®¸nh sè thø tù sau ®ã ghi chi tiÕt lªn b¶ng kª gåm: Sè l­îng hµng , träng l­îng tÞnh cña kiÖn hµng. 5.3. §µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång. Sau khi nghiªn cøu vÒ thÞ tr­êng, mÆt hµng xuÊt khÈu t×m hiÓu ®èi t¸c th× c«ng viÖc tiÕp theo trong ho¹t ®éng nghiÖp vô cña C«ng ty lµ thùc hiÖn ®µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång C¸c ph­¬ng ph¸p ®µm ph¸n thùc hiÖn ë C«ng ty lµ ®µm ph¸n qua ®iÖn tho¹i, th­ tÝn vµ ®µm ph¸n b»ng c¸ch gÆp gì trùc tiÕp. C«ng ty th­êng ®µm ph¸n qua ®iÖn tho¹i vµ th­ tÝn v× hÇu hÕt kh¸ch hµng cña C«ng ty lµ nh÷ng kh¸ch quen, lµm ¨m l©u n¨m. Cßn ®èi víi ph­¬ng ph¸p ®µm ph¸n trùc tiÕp C«ng ty th­êng sö dông víi nh÷ng ®èi t¸c míi, ®Æc biÖt lµ c¸c ®èi t¸c kinh doanh nh÷ng mÆt hµng mµ C«ng ty míi tham gia xuÊt khÈu. Sau khi ®Ó tho¶ thuËn c¸c ®iÒu kiÖn cã liªn quan th× c¸c phßng nghiÖp vô ph¶i lËp ph­¬ng ¸n vµ kÕ ho¹ch xuÊt khÈu tr×nh gi¸m ®èc phª duyÖt. NÕu ph­¬ng ¸n kinh doanh cã kh¶ thi, cã kh¶ n¨ng ®em l¹i lîi nhuËn vµ phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n­íc th× gi¸m ®èc C«ng ty tiÕn hµnh phª duyÖt. Khi ký kÕt hîp ®ång, C«ng ty th­êng c¨n cø vµo c¸c ®Þnh h­íng kÕ ho¹ch cña Nhµ n­íc, c¸c chÝnh s¸ch chÕ ®é, c¸c chuÈn mùc kinh tÕ x· héi hiÖn hµnh, kh¶ n¨ng ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, chøc n¨ng ho¹t ®éng kinh tÕ cña mæi bªn khi tham gia ký kÕt hîp ®ång. 5.4. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu cña C«ng ty th­êng tiÕn hµnh nh­ sau: -Xin giÊy phÐp xuÊt khÈu hµng ho¸: GiÊy phÐp xuÊt khÈu hµng ho¸ cña C«ng ty do Bé Th­¬ng m¹i cÊp. §èi víi hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu kh«ng cÇn h¹n ng¹ch th× C«ng ty cã thÓ nhanh chãng ®¨ng ký h¶i quan, kª khai h¶i quan ®Ó kiÓm tra hµng ho¸ vµ nép thuÕ h¶i quan. Sau ®ã c¬ quan h¶i quan cÊp cho C«ng ty giÊy phÐp xuÊt khÈu hµng ho¸ -KiÓm tra th­ tÝn dông (L/C) nÕu hîp ®ång quy ®inh ph­¬ng thøc thanh to¸n b»ng L/C. - ChuÈn bÞ hµng xuÊt khÈu: Nguån hµng xuÊt khÈu cña C«ng ty phÇn lín ®­îc thu gom tõ c¸c b¹n hµng truyÒn thèng, ®ã lµ c¸c c¬ së s¶n xuÊt, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt chÕ biÕn, doanh nghiÖp mua thu gom. - Thuª tµu l­u c­íc vµ mua b¶o hiÓm: th«ng th­êng C«ng ty kh«ng ph¶i thùc hiÖn c«ng viÖc nµy v× ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng cña C«ng ty víi b¹n hµng n­íc ngoµi th­êng lµ ®iÒu kiÖn FOB. C«ng ty chØ cÇn tæ chøc vËn chuyÓn hµng t¬i c¶ng xuÊt khÈu vµ thuª cÈu hµng ho¸ lªn boong tµu. - KiÓm tra hµng ho¸: nÕu hµng lÎ tÎ th× viÖc kiÓm tra ®­îc thùc hiÖn t¹i c¬ quan h¶i quan lµm thñ tôc giÊy tê xuÊt khÈu. NÕu hµng chë theo container th× viÖc kÓm tra hµng ®­îc thùc hiÖn t¹i kho cña C«ng ty do c¬ quan cã thÈm quúªn gi¸m ®Þnh. §©y lµ kh©u kiÓn tra toµn diÖn xem cã phï hîp víi c¸c ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång hay kh«ng. Hµng ho¸ cña C«ng ty th­êng ®­îc Vinacontrol vµ tæ chøc gi¸m ®Þnh quèc tÕ SGB gi¸m ®Þnh. Môc tiªu chñ yÕu cña c«ng viÖc nµy lµ ph¸t hiÖn sai sãt vµ khuyÕt tËt vÒ hµng ho¸ xuÊt khÈu ®Ô nhanh chãng kh¾c phôc sai sãt nÕu cã, kÞp thêi giao hµng ®óng thêi gian. KÕt thóc kiÓm tra bao giê còng ph¶i lËp mét chóng tõ b»ng tiÕn ViÖt vµ mét b¶n b»ng tÕng n­íc ngoµi theo yªu cÇu cña nhµ nhËp khÈu. - Tæ chøc khai b¸o lµm thñ tôc h¶i quan: Hµng ho¸ xuÊt khÈu cña C«ng ty theo ®­êng biÓn th­êng ®­îc thùc hiÖn t¹i c¶ng H¶i Phßng nªn C«ng ty cã thÓ lµm thñ tôc h¶i quan t¹i c¬ quan h¶i quan H¶i Phßng hoÆc cã thÓ chuyÓn vÒ c¬ quan h¶i quan Hµ Néi. - Giao hµng lªn tµu vµ lÊy vËn ®¬n: Th«ng th­êng C«ng ty uû th¸c toµn phÇn cho h¶ng vËn t¶i, viÖc chuyÓn giao giÊy tê cµng nhanh th× bèc hµng lªn tµu cµng sím, mua b¶o hiÓm hµng ho¸ vµ lµm thñ thôc thanh to¹n kÞp thêi. Sau khi hµng ho¸ v­ît qua lan can tµu, C«ng ty lµm thñ tôc giao nhËn víi ng­êi chuyªn chë vµ lÊy vËn ®¬n ®­êng biÓn. - NghiÖp vô thanh to¸n: lùa chon ph­¬ng thøc thanh to¸n hîp lý, tuú tõng hîp ®ång xuÊt khÈu mµ C«ng ty cã ph­¬ng thøc thanh to¸n phï hîp. C«ng ty th­êng sö dông ph­¬ng thøc thanh to¸n tÝn dông chøng tõ ®Ó ®¶m b¶o an toµn cho viÖc thanh to¸n. - Qua nghiªn cøu t×nh h×nh hoat ®éng kinh doanh xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña C«ng ty cho thÊy, trong suèt qu¸ tr×nh lµm c«ng t¸c xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña C«ng ty ®Òu thùc hiÖn nghiªm tóc, ®óng quy tr×nh thñ tôc xuÊt nhËp khÈu, tu©n thñ ®óng quy ®inh cña Nhµ n­íc, trªn c¬ së hai bªn cïng cã lîi vµ ®¶m b¶o uy tÝn l©u dµi. III. §¸nh gi¸ vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu n«ng s¶n cña C«ng ty xuÊt nhËp khÈu tæng hîp I 1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc Trong nh÷ng n¨m qua, C«ng ty xuÊt nhËp khÈu Tæng h¬p I ®· cã nhiÒu cè g¾ng trong lÜnh vùc xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n vµ ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng ghi nhËn . -Kim ng¹ch xuÊt khÈu n«ng s¶n lu«n t¨ng qua tõng n¨m. Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu n«ng s¶n n¨m 2002 cña C«ng ty t¨ng 3.5% so víi n¨m 2001 vµ t¨ng 7.3% so víi n¨m 2000 cho thÊy næ lùc cña C«ng ty vÒ thÞ tr­êng , nguån hµng ®· cã kÕt qu¶. - VÒ c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng: §©y lµ vÊn ®Ò lu«n ®­îc C«ng ty quan t©m. ThÞ tr­êng ASEAN tiÕp tôc ®­îc cñng cè vµ ph¸t triÓn, chiÕm tû träng xuÊt khÈu kh¸ æn ®Þnh vµo kho¶ng 50-57% so víi tæng gi¸ trÞ n«ng s¶n xuÊt khÈu . Thi tr­êng Trung Quèc ®­îc x¸c ®Þmh lµ thÞ tr­êng giµu tiÒm n¨ng. Bªn c¹nh ®ã C«ng ty còng ®· b­íc ®Çu x©m nhËp vµo thÞ tr­êng Mü vµ ®¶ ®¹t ®­îc thµnh c«ng nhÊt ®Þnh. Ngoµi ra, C«ng ty ngµy cµng b¸m s¸t h¬n nhu cÇu thÞ tr­êng. Tõ n¾m v÷ng ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng C«ng ty ®· chñ ®éng h¬n trong viÖc khai th¸c, t×m kiÕm nguån hµng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu ngµy cµng cao vÒ chÊt l­îng c¸c mÆt hµng n«ng s¶n. - Qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång : C«ng ty thùc hiÖn víi tiÕn ®é nhanh chãng, ®¶m b¶o nh÷ng ®iÒu giao kÕt trong hîp ®ång, gãp phÇn còng cè uy tÝn cña C«ng ty trªn tr­êng quèc tÕ . - Trong ho¹t ®éng còng nh­ trong qu¶n lý néi bé , C«ng ty lu«n tu©n thñ vµ lÊy chÝnh s¸ch ph¸p luËt lµm c¬ së ®iÒu chØnh mäi hµng vi, lÊy æn ®Þnh lµm môc tiªu chÝnh. ChÝnh v× thÕ mµ trong xuÊt khÈu n«ng s¶n, C«ng ty lu«n tu©n thñ nh÷ng quy ®Þnh cña nhµ n­íc, chÊp hµnh nghiªm chØnh c¸c thñ tôc vÒ xuÊt nhËp khÈu vµ lu«n lu«n hoµn thµnh nghÜa vô ®èi víi nhµ n­íc . - ViÖc t¨ng khèi l­îng vµ gi¸ trÞ xuÊt khÈu n«ng s¶n ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo kim ng¹ch xuÊt khÈu chung cña toµn C«ng ty trong nh÷ng n¨m qua. Trong n¨m 2002, gia tri xuÊt khÈu n«ng s¶n ®¹t 7.003.000 USD chiÕm trªn 1/3 tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu chung cña toµn C«ng ty . MÆt kh¸c xuÊt khÈu n«ng s¶n cña C«ng ty gãp phÇn chung vao thùc hiÖn thµnh c«ng chiÕn l­îc xuÊt khÈu n«ng s¶n mµ §¶ng vµ Nhµ n­íc ®Ò ra. Nh÷ng mÆt cßn tån t¹i cña C«ng ty Tr­íc hÕt vÒ c¬ cÊu tæ chøc cña C«ng ty ch­a cã sù ph©n c«ng chuyªn m«n ho¸ s©u s¾c, nhÊt lµ ®èi víi c¸c phßng nghiÖp vô 1, 5, 6, 7 ®Òu lµ c¸c phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu tæng hîp. §iÒu ®ã dÈn tíi cïng mét mÆt hµng , mét thÞ tr­êng mµ c¸c phßng ®Òu tham gia thùc hiÖn, kh«ng cã sù chØ ®¹o thèng nhÊt, do ®ã hiÖu qu¶ ch­a cao. Vµ còng chÝnh v× vËy , mµ ®«i khi ho¹t ®éng kinh daonh cña C«ng ty cßn mang tÝnh chÊt phi vô, dÈn tíi nguån lùc tµi chÝnh bÞ ph©n t¸n nhá, mµ kinh doanh quy m« lín . Thªm vµo ®ã ho¹t ®éng Maketing cña C«ng ty cßn yÕu do ch­a cã bé phËn chuyªn s©u vÒ vÊn ®Ò nµy. Ch­a cã sù ®Çu t­ ®óng møc cho viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng, thu thËp th«ng tin dÈn tíi rñi ro trong kinh doanh xuÊt nhËp khÈu kh¸ cao. C«ng ty ch­a cã sù m¹nh d¹n trong viÖc thËm nhËp c¸c thÞ tr­êng míi, cßn rôt rÌ khi ký kÕt c¸c hîp ®ång cã gi¸ trÞ lín. MÆc dï C«ng ty ®· cã nh÷ng thµnh tÝch lín ®· ®­îc nhµ n­íc ghi nhËn vÒ nh÷ng ®ãng gãp cña C«ng ty ®èi víi x· héi. Tuy vËy ®øng tr­íc nh÷ng th¸ch thøc cña thêi kú héi nhËp, t×nh h×nh kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc, m«i tr­êng kinh doanh cã nhiÒu ®ét biÕn, ®Ó cã thÓ thÝch øng víi t×nh h×nh ®ßi hái C«ng ty cÇn cã ph¶n øng linh ho¹t h¬n trong ho¹t ®«ng kinh doanh, trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ x©y dùng c¬ chÕ néi bé phï hîp h¬n. C«ng ty còng cÇn t×m ra ph­¬ng thøc kinh doanh míi, vµ tiÕp tôc ®Çu t­ cho s¶n xuÊt nh»m t¹o ra mét hoÆc mét nhãm hµng æn ®Þnh, cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu cao vµ phôc vô nhu cÇu tiªu dïng trong n­íc. Cã nh­ vËy ,C«ng ty míi tiÕp tôc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn . VÒ c«ng t¸c c¸n bé , C«ng ty ®ang thiÕu ®éi ngñ c¸n bé trÎ cã tri trøc hiÖn ®¹i vÒ kü thuËt nghiÖp vô , ngo¹i ng÷ vµ tin häc vµ cñng rÊt cÇn c¸n bé qu¶n lý cã chuyªn m«n cao vÒ c¸c lÜnh vùc míi më mang ®Ó c¸c lÜnh vùc nµy thùc sù ho¹t ®éng cã hiªu qu¶ cã ®ãng gãp tÝch cùc vµo ho¹t ®éng chung cña C«ng ty . Bé m¸y tæ chøc qu¶n lý cña C«ng ty còng cÇn tinh gi¶m gän nhÑ vµ ho¹t ®éng hiÖu qu¶ h¬n. Ch­¬ng III Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu n«ng s¶n t¹i C«ng ty xuÊt nhËp khÈu tæng hîp I I . §Þnh h­íng xuÊt khÈu n«ng s¶n cña C«ng ty trong thêi gian tíi H­íng chiÕn l­îc cña ViÖt Nam nh»m ph¸t triÓn ngµnh n«ng s¶n Víi tiÒm n¨ng to lín vÒ ®Êt ®ai, khi hËu thuËn lîi, nguån nh©n lùc dåi dµo, triÓn väng s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam trong thêi gian tíi lµ rÊt to lín. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ lµm sao khai th¸c tiÒm n¨ng ®ã mét c¸ch tèt nhÊt võa gi¶i quyÕt nhu cÇu l­¬ng thùc trong n­íc võa t¨ng khèi l­îng xuÊt khÈu n«ng s¶n tao thªm tÝch luü cho nÒn kinh tÕ quèc d©n. §¶ng vµ Nhµ n­íc ta coi n«ng nghiÖp lµ mÆt trËn hµng ®Çu, dµnh ­u ®¶i ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc cho lÜnh vùc s¶n xuÊt , chÕ biÕn n«ng s¶n, nhÊt lµ n«ng s¶n xuÊt khÈu. T¹i ®¹i héi §¶ng toµn quèc kho¸ IX, mét lÇn n÷a §¶ng ta l¹i nhÊn m¹nh tÇm quan träng cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu n«ng s¶n. - Nhµ n­íc cã chñ tr­¬ng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cã hµm l­îng chÕ biÕn cao hay nãi c¸ch kh¸c chuyÓn dÇn tõ xuÊt khÈu hµng ho¸ d¹ng nguyªn liÖu th« sang hµng ho¸ chÕ biÕn víi hµm l­îng lao ®éng kü thuËt cao, cã gi¸ trÞ lín, ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ. Do vËy doanh nghiÖp xuÊt khÈu n«ng s¶n ph¶i tranh thñ mäi nguån vèn, ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n, trang thiÕt bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹i, d©y chuyÒn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ,®Ó t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm t«t, cã gi¸ trÞ cao ®Ó c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. - §èi víi thÞ tr­êng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n, chñ tr­¬ng lÊy thÞ tr­êng EU, ASEAN, Trung quèc, Ên §é, Mü, Braxin, NhËt B¶n, Mªhic« lµm thÞ tr­êng xuÊt khÈu chÝnh .TiÕn hµnh hîp t¸c liªn doanh víi c¸c C«ng ty n­íc ngoµi, cïng s¶n xuÊt , chÕ biÕn hµng n«ng s¶n, ®Ó hµng ho¸ cã chÊt l­îng cao, mÈu m· phong phó ®¸p ­ng ®­îc nhu cÇu cña thÞ tr­êng. Tõ ®ã c¸c C«ng ty häc hái thªm ®­îc kinh nghiÖm kinh doanh, tiÕp thu ®­îc c«ng nghÖ tiªn tiÕn . Nhµ n­íc cïng C«ng ty tham gia t×m kiÕm thÞ tr­êng n»m n©ng cao kim ngh¹ch xuÊt khÈu , ®ång thêi nhµ n­íc còng khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc c¸ nh©n tham gia vµo s¶n xuÊt, chÕ biÕn hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu. C¸c doanh nghiÖp nµy ph¸t triÓn sÎ thu hót ®­îc nhiÒu lao ®éng, gãp phÇn gi¶i quyÕt n¹n thÊt nghiÖp. Tõ nh÷ng ®Þnh h­íng trªn, môc tiªu cña Nhµ n­íc ®Æt ra lµ: T¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu n«ng s¶n lªn kho¶ng 5 tû USD vµo n¨m 2000 vµ phÊn ®Êu ®¹t kho¶ng 10 tû USD vµo n¨m 2010. B×nh qu©n kim ng¹ch xuÊt khÈu n«ng s¶n cho mét nh©n khÈu n«ng nghiÖp t¨ng lªn tõ 41 USD (1996) lªn 62 USD vµo n¨m 2000 vµ phÊn ®Êu ®¹t 101 USD vµo n¨m 2010. 2. §Þnh h­íng xuÊt khÈu n«ng s¶n cña C«ng ty trong thêi gian tíi. KÕt qu¶ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®· ®¹t ®­îc trong nh÷ng n¨m qua cña C«ng ty XNK Tæng hîp I ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc môc tiªu chiÕn l­îc cña C«ng ty ®· vµ ®ang thùc hiÖn lµ ®óng ®¾n. Ban l·nh ®¹o C«ng ty nhËn ®Þnh, ph­¬ng thøc kinh doanh cña C«ng ty lµ ®Èy m¹nh xuÊt nhËp khÈu, tËp trung vèn ®Ó më mang s¶n xuÊt, thu gom hµng ho¸ phôc vô kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng n¨m b»ng nhiÒu c¸ch nh­ tù lµm, liªn doanh, liªn kÕt. NÕu nh­ nh÷ng n¨m qua kÕt qu¶ kinh doanh xuÊt khÈu cña C«ng ty ®¹t ®­îc rÊt kh¶ quan th× ®Õn n¨m nay C«ng ty cÇn v­¬n lªn h¬n n÷a b»ng tÊt c¶ c¸c kh¶ n¨ng néi lùc cña m×nh, b»ng nh÷ng chuyÓn ®éng c¬ b¶n vÒ néi dung ho¹t ®éng kinh doanh, tæ chøc c¸n bé, më réng thÞ tr­êng kinh doanh xuÊt khÈu, huy ®éng vèn nhµn rçi trong c¸n bé, c«ng nh©n viªn cña C«ng ty. Vµ mét ®iÒu ®Æc biÖt quan träng lµ C«ng ty ph¶i tËp trung ph¸t triÓn vµo lÜnh vùc xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n v× nã lµ mÆt hµng xuÊt khÈu cã thÓ mang l¹i lîi nhuËn kh«ng nhá cho C«ng ty. C«ng ty XNK Tæng hîp I ®· ®Ò ra ph­¬ng h­íng ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu n«ng s¶n nh­ sau: 2.1. ThÞ tr­êng C«ng t¸c thÞ tr­êng cña C«ng ty tõ tr­íc ®Õn nay vÉn lµ t×m kiÕm vµ më réng thÞ tr­êng ®Ó t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu, thÞ tr­êng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n còng ®­îc C«ng ty rÊt chó ý. C«ng ty ®· ®Ò ra c¸c môc tiªu ®Ó x¸c ®Þnh cã thÞ tr­êng nµo lµ thÞ tr­êng träng ®iÓm ®Ó tËp trung khai th¸c nh»m ®­a l¹i cho C«ng ty nhiÒu lîi nhuËn. C«ng ty xuÊt nhËp khÈu Tæng hîp I lµ mét C«ng ty ho¹t ®éng h¹ch to¸n ®éc lËp b»ng nguån vèn tù cã vµ tù trang tr¶i nªn cã thÓ linh ho¹t thóc ®Èy tû lÖ xuÊt khÈu trong c¸n c©n xuÊt nhËp khÈu cña m×nh. Tranh thñ sù gióp ®ì cña c¸c c¬ quan chñ qu¶n, Uû ban KÕ ho¹ch Nhµ n­íc ®· cã chØ tiªu xuÊt khÈu sang nhiÒu thÞ tr­êng kh¸c nhau nh­ EU, Mü. Ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng cña C«ng ty ®ßi hái ph¶i n¾m b¾t ®­îc nh÷ng th«ng tin thiÕt yÕu nh­: xu h­íng thÞ tr­êng, nhu cÇu vµ t×nh h×nh cung cÊp hµng n«ng s¶n trªn thÕ giíi, kh¶ n¨ng tiªu thô... Th«ng qua c¸c chuyÕn viÕng th¨m cÊp ChÝnh phñ, cÊp Bé, Ngµnh liªn quan qua c¸c trung t©m th«ng tin, c¸c v¨n phßng th­¬ng m¹i ë n­íc ngoµi vµ qua c¸c tµi liÖu ®Ó t×m ra thÞ tr­êng träng ®iÓm, t×m ra nh÷ng mÆt hµng ®ang cã nhu cÇu cao, t×m hiÓu quy ®Þnh vÒ h¹n ng¹ch, thuÕ ®Ó cã nh÷ng quyÕt ®Þnh kÞp thêi ®­a l¹i lîi nhuËn cao nhÊt cho C«ng ty. §èi víi tõng thÞ tr­êng kh¸c nhau ®ßi hái yªu cÇu vÒ s¶n phÈm lµ kh¸c nhau. Ch¼ng h¹n ®èi víi thÞ tr­êng EU, NhËt B¶n, Singapore th× chÊt l­îng hµng xuÊt khÈu ph¶i cao, bao b× ®ãng gãi ph¶i ®Ñp vµ thuËn tiÖn cho viÖc sö dông. §èi víi thÞ tr­êng Trung Quèc th× vÊn ®Ò quan t©m lµ gi¸ c¶. §Ó hiÓu râ c¸c thÞ tr­êng C«ng ty cÇn thu thËp nhiÒu th«ng tin, tµi liÖu tõ c¸c thÞ tr­êng ®ã, ®­a ra hÖ thèng c¸c chØ tiªu phï hîp. 2.2. Hç trî Marketing trong kinh doanh hµng n«ng s¶n C¸c hç trî Marketing ngµy cµng ph¸t triÓn vµ thùc hiÖn hoµn thiÖn h¬n ®Æc biÖt lµ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nh­ hiÖn nay khi mµ cã rÊt nhiÒu c¸c ®¬n vÞ cïng tham gia ho¹t ®éng xuÊt khÈu. ChÝnh s¸ch giao tiÕp vµ khuyÕch tr­¬ng lµ mét c«ng cô quan träng ®Ó C«ng ty ¸p dông vµ thùc hiÖn chiÕn l­îc Marketing cña m×nh nh»m ng¨n ngõa rñi ro, t¨ng hèi l­îng b¸n, gi¶m chi phÝ kinh doanh. Dù kiÕn trong thêi gian tíi, nh»m lµm cho mÆt hµng n«ng s¶n s¶n C«ng ty cã c¬ héi th©m nhËp s©u, réng vµo thÞ tr­êng thÕ giíi, Ban l·nh ®¹o C«ng ty ®Ò ra chñ tr­¬ng t¨ng c­êng tham gia giíi thiÖu s¶n phÈm t¹i c¸c cöa hµng, quÇy hµng, tham gia c¸c hiÖp héi kinh doanh, héi chî triÓn l·m. Qua nh÷ng lÇn C«ng ty tham gia vµo héi chî triÓn l·m quèc tÕ, C«ng ty ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng ®¸ng kÓ, c¸c mÆt hµng cña C«ng ty ®· ®­îc chó ý kh«ng chØ kh¸ch trong n­íc mµ kÓ c¶ kh¸ch n­íc ngoµi. §iÒu nµy ®· më ra cho C«ng ty mét h­íng míi ®Ó b¸n hµng cña m×nh d­íi h×nh thøc xuÊt khÈu t¹i chç, thu ngo¹i tÖ t¹i c¸c trung t©m dÞch vô cña C«ng ty. Ho¹t ®éng giao tiÕp cña C«ng ty bao gåm mèi quan hÖ ngang, ®ã lµ c¸c ®¬n vÞ liªn quan ®Õn dÞch vô mua, b¸n (ng©n hµng, v¸c hµng vËn t¶i, c¸c b¹n hµng) vµ mèi quan hÖ däc lµ víi c¸c c¬ quan cÊp trªn, víi c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc, c¸c cöa hµng ®¹i lý cña C«ng ty. C«ng ty ®ang dù kiÕn tham gia xuÊt khÈu d­íi d¹ng liªn doanh chÕ biÕn n«ng s¶n gia c«ng vµ liªn doanh víi mét sè C«ng ty cña NhËt B¶n, §µi Loan. Trong ®ã, phÝ C«ng ty gãp mét phÇn nguyªn liÖu, søc lao ®éng cßn phÝa n­íc ngoµi th× cung cÊp d©y truyÒn m¸y mãc, d©y truyÒn c«ng nghÖ, s¶n phÈm ®­îc xuÊt sang NhËt B¶n, §µi Loan hay Singapore. §©y lµ h×nh thøc cã triÓn väng, t¹o thuËn lîi cho C«ng ty trong viÖc t×m kiÕm thÞ tr­êng gi¶m c¹nh tranh víi Trung Quèc, c¸c n­íc ASEAN còng tham gia kinh doanh mÆt hµng nµy. §Ó t¨ng n¨ng lùc c¹nh tranh h¬n n÷a, C«ng ty chñ tr­¬ng cñng cè s¶n phÈm cña m×nh vÒ chÊt l­îng, nh·n hiÖu, bao gãi. Trong thêi gian tr­íc hµng xuÊt khÈu cña C«ng ty chñ yÕu sang thÞ tr­êng Liªn X« vµ §«ng ¢u nªn nh·n hiÖu, bao gãi ch­a ®­îc quan t©m ®¸ng kÓ do ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu d­íi h×nh thøc chØ tiªu, Nhµ n­íc chÞu tr¸ch nhiÖm. HiÖn nay, viÖc kinh doanh hµng n«ng s¶n cña C«ng ty ®­îc tù do h¬n, C«ng ty cÇn ph¶i thùc sù quan t©m ®Õn mÉu m·. bao b× ®ãng gãi ®Ó thu hót ®­îc kh¸ch hµng khã tÝnh vµ giµu cã ë c¸c n­íc Ch©u ¢u vµ Ch©u ¸. Bªn c¹nh nh÷ng nç lùc vÒ giao tiÕp khuyÕch tr­¬ng, xóc tiÕn b¸n hµng, C«ng ty XNK Tæng hîp I cßn phÊn ®Êu hoµn thiÖn kh©u cung øng, thu mua hîp t¸c ®Çu t­ t¹o vèn vµ kü thuËt c«ng nghÖ. 2.3. Hoµn thiÖn kh©u thu mua Chóng ta biÕt r»ng viÖc nghiªn cøu, lùa chän nguån hµng tèt gãp phÇn ®¸p øng kÞp thêi vµ chÝnh x¸c nhu cÇu thÞ tr­êng, thùc hiÖn ®óng thêi h¹n hîp ®ång víi chÊt l­îng tèt sÏ ®em l¹i cho C«ng ty nhiÒu lîi nhuËn vµ gi÷ uy tÝn víi kh¸ch hµng. Kinh doanh hµng n«ng s¶n cña C«ng ty XNK Tæng hîp I , ®¹t ®­îc kÕt qu¶ tèt kh¶ quan khi C«ng ty cã nh÷ng biÖn ph¸p ®ång bé tõ c©n ®èi thu, mua, thùc hiÖn hîp ®ång, thanh to¸n ®Õn giao hµng cho kh¸ch. Trong ®ã kh©u thu mua lµ rÊt quan träng bëi nã lµ kh©u ®Çu tiªn vµ còng lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu. §ång thêi còng chøng tá r»ng C«ng ty cã thùc hiÖn tèt ë c¸c kh©u sau nµy hay kh«ng. Trong kh©u thu mua hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu, vÊn ®Ò lùa chän nguån hµng ®èi víi C«ng ty lµ cùc kú quan träng. CÇn ph¶i lùa chän nguån hµng tèt, phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh doanh cña C«ng ty vµ ®Æc ®iÓm t×nh h×nh thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. Thêi gian tíi, C«ng ty vÉn chñ tr­¬ng khai th¸c tõ 3 nguån hµng: - Nguån hµng chÕ biÕn ë c¸c doanh nghiÖp chÕ biÕn. - Nguån hµng liªn doanh liªn kÕt. - Nguån hµng tõ c¸c ®Þa ph­¬ng s¶n xuÊt. Nguån hµng do c¸c Nhµ m¸y, xÝ nghiÖp do Bé qu¶n lý hoÆc ®Þa ph­¬ng phô tr¸ch vÒ c¬ b¶n cã ®é tin cËy cao, do ý thøc tæ chøc qu¶n lý nh­ng gi¸ c¶ cÇn ph¶i c©n nh¾c tõng thêi kú. §ång thêi C«ng ty còng cÇn ph¶i cã cam kÕt râ rµng vÒ chÊt l­îng, mÉu m· kÕt hîp víi c¸c dÞch vô cã liªn quan tíi viÖc cung øng mÆt hµng nµy. §èi víi c¸c nguån hµng mua ë c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n, c«ng ty cÇn c©n nh¾c sè l­îng, chÊt l­îng, gi¸ c¶, ®iÒu kiÖn thanh to¸n vµ thêi gian giao hµng. §ång thêi C«ng ty còng cÇn ph¶i nghiªn cøu kü sù uy tÝn, møc ®é æn ®Þnh, kh¶ n¨ng tµi chÝnhh cña C«ng ty ®Ó cã ph­¬ng thøc mua hîp lý. §iÒu cÇn chó ý nhÊt thu mua tõ nguån hµng nµy lµ chÊt l­îng hµng. Nguån hµng liªn doanh liªn kÕt, cã thÓ C«ng ty liªn kÕt víi c¸c doanh nghiÖp ®Þa ph­¬ng, c¸c c«ng ty t­ nh©n, c¸c liªn doanh vµ c«ng ty quèc doanh cïng tham gia tõ kh©u s¶n xuÊt nªn ®é tin cËy tõ nguån hµng nµy ®­îc b¶o ®¶m h¬n c¶. C«ng ty tËp trung vµo nghiªn cøu chñng lo¹i, mÉu m· ®Ó ®­a vµo liªn doanh cã hiÖu qu¶, tr¸nh nh÷ng chi phÝ bÊt hîp lý, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. §©y lµ h×nh thøc hiÖn nay ®­îc C«ng ty chó ý vµ ®ang ph¸t triÓn. §èi víi c¸c ®¬n vÞ cã hµng muèn cho C«ng ty nhËn uû th¸c xuÊt khÈu cho hä, c«ng ty sÏ t¹o mäi ®iÒu kiÖn vµ thuËn tiÖn ®Ó c¸c ®¬n vÞ nhê uû th¸c xuÊt khÈu. Sau khi ký hîp ®ång xuÊt khÈu, C«ng ty tiÕp nhËn hµng ë c¸c c¬ së, C«ng ty chÕ biÕn. §Ó lµm tèt, C«ng ty cÇn bè trÝ kho b·i, ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn, bèc dì hîp lý còng nh­ thùc hiÖn kiÓm tra kü l­ìng c¸c tiªu chuÈn kü thuËt vµ c¸c ®iÒu kiÖn tho¶ thuËn gi÷a c¸c bªn. VÒ b¶o qu¶n hµng trong khi chê ®îi ng­êi nhËp khÈu më L/C, C«ng ty cÇn sö dông nh÷ng biÖn ph¸p kü thuËt míi, tiÕn tiÕn, b¶o ®¶m cho hµng n«ng s¶n kh«ng gi¶m chÊt l­îng. 2.4. Thùc hiÖn qu¸ tr×nh h¹ch to¸n nghiÖp vô §èi víi hµng n«ng s¶n, C«ng ty lËp sæ s¸ch theo dâi cô thÓ v× ®©y lµ mÆt hµng cã kim ng¹ch xuÊt khÈu t­¬ng ®èi lín, ®ång ®Òu gi÷a c¸c n¨m, tuy nhiªn trong thêi gian tíi C«ng ty cÇn chó ý tíi mét sè ®iÓm sau: - §èi víi c¸c c¬ së cung øng hµng n«ng s¶n cho C«ng ty, th«ng qua qóa tr×nh h¹ch to¸n nghiÖp vô cô thÓ ®Ó C«ng ty xem xÐt lµ cã nªn ký tiÕp hîp ®ång vÒ cung øng hµng n÷a kh«ng, hay gi¶m khèi l­îng hoÆc ngõng h¼n viÖc thu mua ë nguån hµng nµy khi c¸c ®¬n vÞ kh«ng ®¸p øng ®­îc ®Çy ®ñ c¸c tiªu chuÈn mµ C«ng ty ®Æt ra trong tho¶ thuËn g÷a hai bªn. Ch¼ng h¹n nh­ thùc hiÖn kh«ng ®óng nh­ kÕt giao hµng chËm, kh«ng ®óng chñng lo¹i, tiªu chuÈn, chÊt l­îng, khèi l­îng ®Ó cho ng­êi nhËp khÈu ph¶i tr¶ l¹i hµng hay khiÕu n¹i. Th«ng qua h¹ch to¸n nghiÖp vô trong quan hÖ cña C«ng ty víi b¹n hµng n­íc ngoµi ®Ó cã sù linh ho¹t khi xuÊt khÈu hµng ho¸. ë giai ®o¹n tæng kÕt qu¸ tr×nh xuÊt khÈu, C«ng ty cÇn thùc hiÖn nghiªm tóc h¬n n÷a viÖc kiÓm ®iÓm thùc hiÖn hîp ®ång cña b¹n hµng n­íc ngoµi. C«ng ty l©u nay ch­a chó ý nhiÒu ®Õn c«ng t¸c nµy, nh­ng ®©y lµ vÊn ®Ò quan träng bëi khi c¸c ®¸nh gi¸ vÒ b¹n hµng, vÒ thÞ tr­êng míi cã thÓ rót ra nhËn ®Þnh chiÕn l­îc cã nªn tiÕp tôc ®Ó hµng ho¸ vµo ®ã hay kh«ng? Khèi l­îng, mÉu m·, chÊt l­îng cã cÇn thay ®æi nh­ thÕ nµo cho phï hîp víi nhu cÇu thÞ tr­êng míi. Thanh lý hîp ®ång cÇn ®­îc tiÕn hµnh ngµy sau khi ký hîp ®ång, tr¸nh hiÖn t­îng thÊt l¹c hå s¬, giÊy tê. C«ng t¸c l­u tr÷, dù tr÷ cña C«ng ty cÇn thùc hiÖn tèt h¬n ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña ho¹t ®éng kinh doanh. §èi víi mét ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cµng lín th× qu¸ tr×nh h¹ch to¸n nghiÖp vô cµng ph¶i hoµn thiÖn vµ cã tÝnh khoa häc. C«ng ty XNK Tæng hîp I lµ mét ®¬n vÞ kinh doanh cã quy m« t­¬ng ®èi lín so víi c¸c doanh nghiÖp trong n­íc, nh×n chung C«ng ty lµm tèt c«ng t¸c nµy, ®Ó ho¹t ®éng kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ cao th× cÇn ph¶i hoµn thiÖn kh©u nµy h¬n n÷a, tiÕn hµnh h¹ch to¸n kinh doanh tõng phßng nghiÖp vô th«ng qua sù kiÓm tra gi¸m s¸t cña c¸c phßng qu¶n lý. 2.5. Hoµn thiÖn kh©u thanh to¸n. ViÖc thu tiÒn cµng thuËn lîi, cµng nhanh cµng tèt cho doanh nghiÖp, nã gióp cho C«ng ty t¨ng nhanh tèc ®é quay vßng vèn, t¨ng lîi nhuËn cho C«ng ty. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu n«ng s¶n t¹i C«ng ty xuÊt nhËp khÈu tæng hîp I 1. Tæ chøc nghiªn cøu thÞ tr­êng x¸c ®Þnh m¹ng l­íi th«ng tin Theo KEMCHIONMAE - mét chuyªn gia kinh tÕ xuÊt s¾c cña NhËt b¶n th× “ BÝ quyÕt ®¶m b¶o søc m¹nh kinh doanh cña mét C«ng ty tr­íc hÕt lµ th«ng tin”. Th«ng tin chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ vÒ thÞ tr­êng, vÒ ®èi thñ c¹nh tranh trong lÜnh vùc ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ®ã chÝnh lµ tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn, cho kh¶ n¨ng chi phèi thÞ tr­êng vµ thµnh c«ng. ThËt vËy, ®èi víi mét C«ng ty kinh doanh trªn thÞ tr­êng, ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng thÕ giíi, n¬i cã nhiÒu c¬ héi lµm ¨n vµ ®ång thêi cã nhiÒu rñi ro th× th«ng tin ®ãng mét vai trß quan träng, lµ ch×a kho¸, lµ c¬ së cho viÖc ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc, chiÕn thuËt kinh doanh, lµ nguån gèc cña th¾ng lîi vµ do ®ã lµ quyÒn lùc quyÕt ®Þnh sù tån t¹i cña C«ng ty trªn th­¬ng tr­êng. Th«ng tin cÇn cã vÒ mét thÞ tr­êng hµng hãa trªn thÕ giíi rÊt ®a d¹ng vµ phøc t¹p. Muèn cã ®­îc th«ng tin, nhµ kinh doanh ph¶i coi viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng lµ mét c«ng viÖc hµng ®Çu vµ tÊt yÕu trong ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. ViÖc nghiªn cøu ®ã ph¶i ®­îc tiÕn hµnh nh»m thu thËp th«ng tin vÒ tÊt c¶ c¸c kh©u trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt cña mét ngµnh hµng ho¸ (s¶n xuÊt - ph©n phèi - tiªu dïng). T×m thÞ tr­êng lµ khã kh¨n nh­ng sÏ trë nªn dÔ dµng nÕu C«ng ty cã ®­îc nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c vÒ t×nh h×nh thÞ th­êng hµng ho¸ thÕ giíi. §èi víi C«ng ty XNK Tæng hîp I, thêi gian qua viÖc thu l­îm vµ xö lý th«ng tin cßn chËm, ch­a ®Çy ®ñ, bá lì nhiÒu c¬ héi lµm ¨n. ChÝnh v× vËy, C«ng ty cÇn ph¶i t¨ng c­êng h¬n n÷a c«ng t¸c thÞ tr­êng nh­: Thu thËp th«ng tin, qu¶ng c¸o, tuyªn truyÒn thÕ m¹nh cña m×nh th«ng qua b¸o chÝ, phim ¶nh... c¶i tiÕn h×nh thøc qu¶ng c¸o marketing s¶n phÈm cña m×nh ®Ó phï hîp víi ng­êi tiªu dïng tõng n­íc. §ång thêi, C«ng ty cÇn tham gia c¸c héi th¶o, héi chî triÓn l·m tæ chøc trong vµ ngoµi n­íc, ®©y lµ mét c¬ héi rÊt tèt cho C«ng ty trao ®æi th«ng tin, n¾m b¾t nhu cÇu, chµo hµng, t×m ®èi t¸c kinh doanh, ký kÕt c¸c hîp ®ång kinh tÕ, mÆt kh¸c còng lµ mét m«i tr­êng tèt ®Ó C«ng ty häc hái vµ n©ng cao nghiÖp vô kinh doanh vµ nghÖ thuËt th­¬ng m¹i. N­íc ta cã mét lùc l­îng ViÖt KiÒu rÊt lín. §©y lµ thÞ tr­êng tiªu thô lín, ®ång thêi gióp C«ng ty khuyÕch tr­¬ng s¶n phÈm cña m×nh. C«ng ty cÇn ph¶i tËn dông nguån lùc nµy. Trong thêi gian tíi, ngoµi viÖc thùc hiÖn dÞch vô kiÒu hèi nªn cã nh÷ng biÖn ph¸p h¬n n÷a ®Èy m¹nh khai th¸c nguån tiÒm n¨ng nµy cïng víi ViÖt KiÒu më c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn nh»m thu hót, tËp hîp th«ng tin vÒ thÞ tr­êng trong n­íc së t¹i vµ giíi thiÖu hµng n«ng s¶n cña C«ng ty. Thêi gian gÇn ®©y n­íc ta ®ãn rÊt nhiÒu tæ chøc kinh tÕ n­íc ngoµi, c¸c th­¬ng nh©n ®Õn th¨m vµ t×m kiÕm c¬ héi lµm ¨n ë ViÖt Nam , C«ng ty cÇn tranh thñ thu thËp th«ng tin, tiÕp xóc víi doanh nh©n ®Ó chän cho m×nh h­íng kinh doanh thÝch hîp. Thùc tiÔn cho thÊy c¸c n¨m qua, qua c¸c cuéc viÕng th¨m C«ng ty ®· ký kÕt ®­îc hîp ®ång mua b¸n, nghiªn cøu nhu cÇu kh¸ch hµng n­íc ngoµi ®Ó cã kÕ ho¹ch kinh doanh thÝch hîp. ChÝnh v× vËy c«ng ty nªn tæ chøc phßng marketing víi chøc n¨ng: - §iÒu tra th¨m dß nhu cÇu cña thÞ tr­êng n­íc ngoµi. - ChØ ra c¸c nhu cÇu trªn thÞ tr­êng, c¸c ®o¹n thÞ tr­êng mét c¸ch chÝnh x¸c kh¶ thi. - Ho¹ch ®Þnh c¸c biÖn ph¸p chÝnh s¸ch nh­: chÝnh s¸ch s¶n phÈm, chÝnh s¸ch thÞ tr­êng, chÝnh s¸ch gi¸ c¶...®Ó th©m nhËp vµ khai th¸c thÞ tr­êng thµnh c«ng. - Thu håi th«ng tin ph¶n håi tõ c¸c ®èi t¸c... Tæ chøc phßng marketing cña c«ng ty XNK tæng hîp I cã thÓ tæ chøc nh­ sau: S¬ ®å : C¬ cÊu tæ chøc phßng marketing Phßng marketing Bé phËn marketing XK Nguån thu mua trong n­íc ThÞ tr­êng n­íc ngoµi Bé phËn marketingNK ThÞ tr­êng n­íc ngoµi Nhu cÇu trong n­íc Víi c¬ cÊu tæ chøc phßng marketingnh­ trªn. ë ®©y xin ®­a ra mét kÕ ho¹ch chiÕn l­îc ho¹t ®éng cña bé phËn marketing xuÊt khÈu cña c«ng ty theo s¬ ®å sau: ThÞ tr­êng XK Lùa chän kÕ ho¹ch xuÊt khÈu §¸nh gi¸ c¬ héi thÞ tr­êng --------------- 1- §¸nh gi¸ hÞ tr­êng tiÒm n¨ng 2-¦íc tÝnh l­îng b¸n tiÒm n¨ng 3-Ph©n ®o¹n thÞ tr­êng X¸c ®Þnh chiÕn l­îc XK ----------------- 1- Dô kiÕn khèi l­îng b¸n ra 2- NguÇn lùc cña c«ng ty 3- §èi thñ c¹nh tranh ChiÕn l­îc Marketing xuÊt khÈu Th«ng tin ph¶n håi X©y dùng c¸c kÕ ho¹ch chiÕn l­îc marketing ------------------- 1- §Ò môc tiªu XK 2- KÕ ho¹ch ho¸ Marketing Mix: S¶n phÈm, gi¸ c¶,ph©n phèi, khuÕch tr­¬ng Ngoµi ra C«ng ty XNK Tæng hîp I cÇn ®Æt c¸c ®¹i diÖn, cö c¸n bé cã chuyªn m«n sang c¸c thÞ tr­êng míi ®Ó thu thËp th«ng tin nh»m më réng thÞ tr­êng, t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu. Tãm l¹i, c«ng t¸c t×m kiÕm th«ng tin tiÕp cËn thÞ tr­êng lµ cùc kú quan träng vµ kh«ng thÓ bá qua. NÒn kinh tÕ vÜ m« víi sù tham gia cña nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ kh«ng cho phÐp doanh nghiÖp ViÖt Nam tham gia vµo thÞ tr­êng thÕ giíi mµ kh«ng trang bÞ ®Çy ®ñ th«ng tin vµ nghÖ thuËt, kü thuËt th­¬ng m¹i, ch¾c ch¾n sÏ bÞ bãp nghÑt vµ bÞ rñi ro lµ ®iÒu khã cã thÓ kh«ng x¶y ra. 2 Tæ chøc tèt m¹ng l­íi thu mua n«ng s¶n Kh¸c víi nh÷ng s¶n phÈm c«ng nghiÖp, ViÖt Nam s¶n xuÊt n«ng s¶n diÔn ra trªn diÖn tÝch réng, c«ng t¸c thu mua l¹i diÔn ra trong kho¶ng thêi gian ng¾n víi khèi l­îng lín. V× vËy, ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã m¹ng l­íi thu mua n«ng s¶n réng kh¾p. MÆc dï hiÖn nay nguån cung cÊp n«ng s¶n lµ t­¬ng ®èi dåi dµo, nh­ng ®Ó tr¸nh nh÷ng biÕn ®éng vÒ nguån hµng do diÖn tÝch gieo trång bÞ thu hÑp, cã nhiÒu doanh nghiÖp ®­îc phÐp kinh doanh n«ng s¶n, h¹n ng¹ch xuÊt khÈu n«ng s¶n gia t¨ng... C«ng ty cÇn kÕt hîp chÆt chÏ víi ng­êi s¶n xuÊt. Trong tr­êng hîp dù b¸o kh¶ n¨ng xuÊt khÈu n«ng s¶n sÏ cã nhiÒu thuËn lîi, gi¸ n«ng s¶n trªn thÞ tr­êng quèc tÕ sÏ t¨ng th× ngoµi viÖc kÕt hîp thu mua n«ng s¶n tr­íc cho ng­êi s¶n xuÊt, c¸c doanh nghiÖp nªn cè g¾ng cÊp vèn cho ng­êi lao ®éng më réng diÖn tÝch gieo trång, ®Çu t­ s©u ®Ó n©ng cao s¶n xuÊt, chÊt l­îng s¶n phÈm. Trong kh©u thu mua, C«ng ty cÇn ph¶i thùc hiÖn gi¸m ®Þnh chÊt l­îng s¶n phÈm nghiªm tóc. V× ®©y lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt l­îng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp. KÕ thóc kh©u thu mua, C«ng ty ph¶i ®Æc biÖt chó träng ®Õn b¶o qu¶n hµng ho¸, cÊn ph¶i chó ý n«ng s¶n lµ mÆt hµng dÔ bÞ mèc, mät. NhiÒu C«ng ty mÆc dï s¶n phÈm ®Çu vµo s¶n phÈm cÊp tèt nh­ng do b¶o qu¶n yÕu nªn chÊt l­îng s¶n phÈm bÞ xuèng cÊp nghiªm träng, kh«ng ®ñ tiªu chuÈn ®Ó xuÊt khÈu. C¸c ho¹t ®éng chÕ biÕn, ®ãng gãi s¶n phÈm... còng ph¶i ®­îc tiÕn hµnh hÈn tr­¬ng ®Ó chuÈn bÞ s½n sµng cho xuÊt khÈu. 3.Huy ®éng c¸c nguån vèn ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh hµng n«ng s¶n Vèn lu«n lu«n lµ vÊn ®Ò cùc kú khã kh¨n ®èi víi c¸c C«ng ty chÕ biÕn, xuÊt khÈu n«ng s¶n hiÖn nay. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, C«ng ty ph¶i chñ ®éng t¹o vèn kinh doanh tõ nguån vèn trong n­íc vµ n­íc ngoµi. ViÖc huy ®éng nguån vèn trong n­íc cã thÓ thùc hiÖn qua mét sè nguån thu sau: - Huy ®éng tõ c¸c ng©n hµng th«ng qua h×nh thøc vay. MÆc dï cã nhiÒu khã kh¨n ®Ó tiÕp cËn nguån vèn nµy nh­ng C«ng ty vÉn ph¶i coi ®©y lµ nguån vèn quan träng nhÊt ®Ó khai th¸c. HiÖn nay, ng©n hµng ®· gi¶m l·i suÊt cho vay nªn rÊt thuËn lîi cho c¸c C«ng ty vay vèn trùc tiÕp tõ c¸c ng©n hµng ®Ó thu mua n«ng s¶n, chÕ biÕn, xuÊt khÈu. - Huy ®éng vèn tõ c¸n bé, nh©n viªn C«ng ty. HiÖn nay l­îng vèn nhµn rçi trong lùc l­îng lao ®éng nµy cßn kh¸ lín. TËn dông nguån vèn nµy mÆc dï C«ng ty cã thÓ tr¶ l·i suÊt cao h¬n mét chót nh­ng l¹i thu ®­îc lîi vÒ nhiÒu mÆt. + Thêi h¹n thanh to¸n nî cho c¸n bé nh©n viªn kh«ng bÞ kh¾t khe nh­ ë c¸c ng©n hµng, C«ng ty cã thÓ chñ ®éng h¬n trong viÖc sö dông vèn, kh«ng ph¶i chÞu søc Ðp m¹nh mÏ tõ phÝa ng©n hµng khi ®Õn thêi h¹n thanh to¸n. + Khi c¸n bé nh©n viªn bá vèn ra cho C«ng ty vay th× tù hä sÏ n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña m×nh ®èi víi ho¹t ®éng cña C«ng ty. - C«ng ty ph¶i tù huy ®éng vèn tõ chÝnh lîi nhuËn tÝch luü ®­îc. §©y lµ nguån c¬ b¶n l©u dµi ®Ó më réng ph¹m vi kinh doanh cña C«ng ty. Ngoµi viÖc huy ®éng vèn tõ c¸c nguån hµng trong n­íc th× vay vèn n­íc ngoµi cu·ng lµ gi¶i ph¸p quan träng vµ cã hiÖu qu¶ mµ C«ng ty cÇn l­u ý. Nguån vèn n­íc ngoµi cã ­u ®iÓm lµ rÊt lín nh­ng huy ®éng l¹i khã v× c¸c chñ nî n­íc ngoµi th­êng ®ßi hái c¸c C«ng ty ph¶i cã nh÷ng b¶o ®¶m ®¸ng tin cËy nh­ tµi s¶n thÕ chÊp, t×nh h×nh s¶n xuÊt, xuÊt khÈu cña C«ng ty. ViÖc huy ®éng nguån vèn n­íc ngoµi th«ng qua h×nh thøc sau: - Vay tõ c¸c nhµ nhËp khÈu lµ kh¸ch hµng cña C«ng ty, ®Æc biÖt lµ kh¸ch hµng cã khèi l­îng mua lín, c¸c b¹n hµng quen thuéc cã mèi quan hÖ l©u dµi. Tuy nhiªn ®Ó vay vèn tõ c¸c kh¸ch hµng nµy, ®iÒu quan träng lµ C«ng ty ph¶i th­êng xuyªn b¶o ®¶m ®­îc c¸c hîp ®ång ®· ký kÕt vÒ khèi l­îng vµ chÊt l­îng hµng ho¸ theo ®óng yªu cÇu. - TËn dông nguån vèn cña b¹n hµng th«ng qua thanh to¸n tr¶ chËm khi nhËp hµng hoÆc xin øng vèn tr­íc khi xuÊt hµng. §©y lµ h×nh thøc huy ®éng vèn n­íc ngoµi cã tÝnh kh¶ thi cao mµ kh«ng ph¶i mÊt kho¶n tiÒn l·i vèn vay. Song ®ßi hái C«ng ty ph¶i cã uy tÝn cao, nguån hµng æn ®Þnh vµ kÐm chÊt l­îng cao. T¨ng c­êng c«ng t¸c ®Çu t­, liªn doanh liªn kÕt víi c¸c ®èi t¸c. Trong t×nh tr¹ng võa thiÕu m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ th× ®©y lµ gi¶i ph¸p h÷u hiÖu, gióp C«ng ty më réng chÕ biÕn xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n. ViÖc hîp t¸c kinh doanh kh«ng chØ chó ý ®Õn ®èi t¸c trong n­íc hay n­íc ngoµi, C«ng ty ®Òu ph¶i tØnh t¸o lùa chän ®èi t¸c ®¸ng tin cËy ®Ó võa gi¶i quyÕt ®­îc khã kh¨n võa b¶o vÖ ®­îc lîi Ých cña doanh nghiÖp. 4. Cã chÝnh s¸ch s¶n phÈm thÝch hîp Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c«ng ty chØ cã thÓ t¹o vµ gi÷ uy tÝn cña m×nh b»ng chÝnh s¶n phÈm vµ dÞch vô b¸n hµng cña m×nh. Bëi thÕ cã chÝnh s¸ch s¶n phÈm ®óng ®¾n sÏ gióp ®­îc C«ng ty cã thÓ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Thêi gian qua, chÊt l­îng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña ViÖt Nam cßn ch­a cao, ngoµi nguyªn nh©n tõ phÝa c¸c nhµ s¶n xuÊt cßn mét nguyªn nh©n n÷a lµ do c¸c nhµ chÕ biÕn, c¸c nhµ xuÊt khÈu ch­a thùc sù chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n tèt. Trong xu h­íng tiªu dïng hµng n«ng s¶n trªn thÕ giíi hiÖn nay lµ chuyÓn tõ hµng rÎ, phÈm cÊp thÊp sang hµng cã chÊt l­îng cao th× ®©y lµ mét h¹n chÕ lín cÇn kh¾c phôc. VÒ phÝa C«ng ty cÇn thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc sau: - CÇn ph¶i coi chÊt l­îng s¶n phÈm lµ môc tiªu hµng ®Çu cña chiÕn l­îc vÒ s¶n phÈm. ThËt vËy, theo GS -TS. Vâ Tßng Xu©n ph¸t biÓu vÒ xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña ViÖt Nam : “ChÊt l­îng vµ gi¸ c¶ ®ã lµ hai vÊn ®Ò sèng cßn”. §Ó cã ®­îc s¶n phÈm chÊt l­îng cao ®¸p øng xuÊt khÈu, C«ng ty kh«ng chØ n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c gi¸m ®Þnh mµ cßn ph¶i tiÕn xa h¬n n÷a cung cÊp nh÷ng gièng c©y n«ng s¶n cao cÊp phï hîp víi nhu cÇu thÞ tr­êng thÕ giíi cho ng­êi s¶n xuÊt, hç trî cho hä vÒ c¸c dÞch vô kÐm theo nh»m ®¶m b¶o nguån hµng thu mua cã chÊt l­îng. - §Èy m¹nh ®Çu t­ vµo kh©u chÕ biÕn n«ng s¶n, kho¶ng chªnh lÖch gi÷a gi¸ hµng n«ng s¶n s¬ chÕ vµ hµng n«ng s¶n ®· qua chÕ biÕn tinh ngµy cµng gia t¨ng. V× thÕ sÏ lµ thiÖt thßi cho C«ng ty nÕu cø xuÊt khÈu chñ yÕu lµ hµng n«ng s¶n s¬ chÕ nh­ hiÖn nay. 5. N©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cho CBCNV N©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n lµ mét trong nh÷ng nguån lùc c¬ b¶n cña quèc gia. NhËt B¶n nh÷ng n¨m 50 nghÌo nµn vÒ mäi mÆt, thiÕu vèn, kü thuËt, c«ng nghÖ..... nh­ng ®· ®i lªn b»ng chÝnh trÝ tuÖ con ng­êi NhËt B¶n. Víi ViÖt Nam vµ cô thÓ lµ ®èi víi C«ng ty, mét trong nh÷ng nhiÖm vô hµng ®Çu lµ ph¶i x©y dùng ®­îc mét ®éi ngò c¸n bé cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao, cã kinh nghiÖm trong ký kÕt hîp ®ång mua b¸n. Kinh doanh trong m«i tr­êng quèc tÕ ®Çy biÕn ®éng, th«ng tin thay ®æi tõng giê, ®ßi hái c¸n bé kinh doanh ph¶i n¨ng ®éng, s¸ng t¹o, th­êng xuyªn ®­îc båi d­ìng vÒ tr×nh ®é ®Ó cã thÓ dù b¸o ®­îc nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ tr­êng, n¾m b¾t nhanh nh÷ng th«ng tin vÒ t×nh h×nh thÕ giíi vµ ®­a ra nh÷ng øng xö linh ho¹t tr­íc nh÷ng biÕn ®éng ®ã. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy C«ng ty cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p sau: - Th­êng xuyªn göi c¸n bé, c¸c nhµ doanh nghiÖp trÎ cã n¨ng lùc ®i häc tËp nghiªn cøu ë c¸c líp ®µo t¹o c¸n bé kinh doanh trong vµ ngoµi n­íc. - §µo t¹o chuyªn m«n cho ®éi ngò c¸n bé míi vµo nghÒ, gióp hä n©ng cao ®­îc tr×nh ®é nghiÖp vô xuÊt khÈu. §Þnh kú göi c¸n bé ®i ®µo t¹o l¹i. - §µo t¹o ®éi ngò kü thuËt viªn ®Ó cã ®ñ n¨ng lùc kiÓm tra, gi¸m ®Þnh hµng ho¸, ®¶m b¶o chÊt l­îng hµng ho¸ theo ®óng yªu cÇu, tiªu chuÈn quèc tÕ. N©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cña ®éi ngò c¸n bé, nh©n viªn ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i bá chi phÝ song hiÖu qu¶ mµ nã mang l¹i lµ rÊt lín, quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh b¹i trong kinh doanh cña C«ng ty. III. Mét sè kiÕn nghÞ víi nhµ n­íc nh»m thóc ®Èy xuÊt khÈu n«ng s¶n §èi víi ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m tíi, xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n lµ ho¹t ®«ng cùc kú quan träng nã kh«ng nh÷ng lµ nguån thu ®Ó ph¸t triÓn ®Êt n­íc mµ nã cßn cã mét ý nghÜa quan träng nöa lµ gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho hµng triÖu lao ®éng chñ yÕu lµ n«ng d©n. Do vËy nã xøng ®¸ng ®­îc ®Æt lªn vÞ trÝ hµng ®Çu trong chÝnh s¸ch vµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ cña n­íc ta. §Ó thùc hiÖn ®­îc chiÕn l­îc xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n lªn ngang tÇm víi tiÒm n¨ng cña ®Êt n­íc, ®iÒu ®ã cÇn sù næ lùc rÊt nhiÒu vÒ phÝa Nhµ n­íc còng nh­ c¸c doanh nghiÖp tham gia xuÊt khÈu n«ng s¶n. Sau ®©y em xin m¹nh d¹n ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ vÒ phÝa Nhµ n­íc nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu n«ng s¶n cña ViÖt Nam nãi chung vµ cña C«ng ty XNK Tæng hîp I nãi riªng. 1. Nhµ n­íc cÇn quy ho¹ch vïng s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn n«ng s¶n. §Ó n©ng cao h¬n n÷a chÊt l­îng hµng n«ng s¶n ViÖt Nam, th× quy ho¹ch c¸c vïng s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn n«ng s¶n lµ rÊt cÇn thiÕt. Quy ho¹ch vïng s¶n xuÊt cho phÐp ta ¸p dông khoa häc kü thuËt ®èi víi c©y trång mét c¸ch hîp lý vµ ®ång bé. H¬n n÷a nhê quy ho¹ch, ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng cho c¸c c¬ së s¶n xuÊt n«ng s¶n nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao ®¸p øng ®­îc nhu c©ï cña thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. C¨n cø vµo quy ho¹ch Nhµ n­íc cã thÓ kÕ ho¹ch ho¸ ®­îc c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu n«ng s¶n. Nhµ n­íc còng cÇn x©y dùng c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn ë trong hay gÇn vïng s¶n xuÊt n«ng s¶n. C¸c nhµ m¸y chÕ biÕn nµy cã nhiÖm vô ký kÕt hîp ®ång thu mua n«ng s¶n cho bµ con n«ng d©n víi c¸c cam kÕt vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, thêi gian nh»m ®Þnh h­íng s¶n xuÊt cho ng­êi n«ng d©n. Víi viÖc quy ho¹ch vïng s¶n xuÊt chÕ biÕn hµng n«ng s¶n , c¸c ho¹t s¶n xuÊt , thu mua, vËn chuyÓn, b¶o qu¶n chÕ biÕn …®­îc diÓn ra mét c¸ch tËp trung, ®ång bé tõ ®ã lµm gi¶m chi phÝ, gi¶m gi¸ thµnh hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu lµm t¨ng lîi nhuËn , t¨ng søc c¹nh tranh cña hµng n«ng s¶n ViÖt nam trªn tr­êng quèc tÕ . 2.T¹o nguån vèn ban ®Çu cho n«ng d©n. §©y lµ viÖc lµm hÕt søc cÇn thiÕt v× ®Ó më réng ®­îc diÖn tÝch ®Êt gieo trång, thay ®æi c¬ cÊu gièng c©y trång, ¸p dông nh÷ng tiÕn bé khoa häc qu¶n lý vµo s¶n xuÊt... ®ßi hái cÇn cã nh÷ng chi phÝ kh«ng ph¶i lµ nhá, mµ nhiÒu khi ng­êi n«ng d©n kh«ng tù trang tr¶i næi. Thêi gian qua, c¸c ch­¬ng tr×nh trî gióp vèn cho ng­êi d©n ®· ®­îc thùc hiÖn song kÕt qu¶ thu ®­îc cßn h¹n chÕ. Nguyªn nh©n cña sù h¹n chÕ nµy lµ do viÖc cho ng­êi n«ng d©n vay vèn víi l·i suÊt ­u ®·i diÔn ra dµn tr¶i, thiÕu tËp trung. §iÒu ®ã dÉn tíi mçi hé n«ng d©n chØ cã thÓ vay mét vµi tr¨m ng×n ®ång, kh«ng ®ñ cho ®Çu t­ s¶n xuÊt. C¸c héi n«ng d©n n¨ng ®éng muèn lµm ¨n lín ®· chÊp nhËn ®i vay lín l·i suÊt tÝn dông th«ng th­êng th× l¹i gÆp khã kh¨n trong vÊn ®Ò t¶i s¶n thÕ chÊp. Trong khi ®ã ng©n hµng l¹i cã hiÖn t­îng ø ®äng tiÒn mÆt. 3.Trî gióp c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu n«ng s¶n. 3.1Hç trî c¸c doanh nghiÖp trong viÖc t×m kiÕm thÞ tr­êng. Hçu hÕt c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu n«ng s¶n ë ViÖt nam ®Òu g¨p khã kh¨n trong viÖc t×m kiÕm thÞ tr­êng. Nguyªn nh©n chñ yÕu cña t×nh tr¹ng nµy lµ kh«ng ®ñ kinh phÝ cho hoat ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng mét c¸ch tho¶ ®¸ng h¬n n÷a thÞ tr­êng n«ng s¶n thÕ giíi biÕn ®éng thÊt th­êng vµ mang tÝnh thêi vô nªn ®ßi hái vÒ th«ng tin thÞ tr­êng ph¶i rÊt nhanh vµ chÝnh x¸c, trong khi viÖc tiÕp nhËn c¸c th«ng tin nµy ¬ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam vÉn cßn rÊt chËm. Do vËy , trong thêi gian tíi Nhµ n­íc còng nh­ c¸c bé cã liªn quan, c¸c tham t¸n th­¬ng m¹i ë n­íc ngoµi ph¶i ®Æc biÖt chó ý ®Õn c«ng t¸c nghiªn cøu, kh¶o s¸t thÞ tr­êng ®Ó kÞp thêi n¾m ch¾c nhu cÇu hµng n«ng s¶n trªn thÞ tr­êng thÕ giíi nh»m th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, th«ng tin vÒ gia c¶ kÞp thêi cho c¸c doanh nghiÖp ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng bÞ Ðp gi¸, ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp cã c¬ h«i th¨m dß t×m kiÕm thÞ tr­êng. Ph©n ®o¹n thÞ tr­êng theo khu vùc cho mét sè ®Çu mèi xuÊt khÈu lín. BiÖn ph¸p nµy nh»m t¹o ®iÒu chuyªn s©u vÒ thÞ tr­êng cho c¸c doanh nghiÖp, ®ång thêi tr¸nh sù c¹nh tranh lÈn nhau cña chÝnh c¸c doanh nghiÖp trong n­íc lµm thiÖt h¹i ®Õn lîi Ých quèc gia. Nhµ n­íc còng nªn thµnh lËp c¸c trung t©m xóc tiÕn th­¬ng m¹Ø ë c¸c vïng ®Ó cung cÊp c¸c th«ng tin th­¬ng m¹i ë c¸c vïng ®Ó cung cÊp c¸c th«ng tin kinh tÕ phôc vô nghiªn cøu thÞ tr­êng cho c¸c c«ng ty. 3.2.Hæ trî vèn cho c¸c doanh nghiÖp MÆt hµng n«ng s¶n lµ mÆt hµng mµ viÖc s¶n xuÊt, thu mua mang tÝnh thêi vô víi chu kú s¶n xuÊt t­¬ng ®èi dµi, trong khi ®ã ho¹t ®éng xuÊt khÈu l¹i diÓn ra suèt n¨m vµ ®­îc gi¸ cao ë kú gi¸p vô. V× vËy ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã l­¬ng vèn ®ñ lín, ®ñ søc thu mua trong vô thu ho¹ch vµ dù tr÷ cho xuÊt khÈu c¶ n¨m. Trong khi ®ã t¹i c¸c ng©n hµng cßn diÓn ra t×nh trang ø ®äng vèn nh­ng c¸c C«ng ty XNK nãi chung khã ®¸p øng ®­îc nh÷ng ®ßi hái kh¨t khe vÒ tµi s¶n thÕ chÊp, thñ tôc vay vèn… nªn rÊt khã tiÕp c©n víi nguån vèn nµy. Thêi gian tíi Nhµ n­íc cÇn ®­a ra nh÷ng biªn ph¸p ®Ó khuyÕn khÝch c¸c ng©n hµng cho c¸c C«ng ty vay vèn ®Ó thu mua n«ng s¶n. Nhµ n­íc nªn bá quy ®Þnh h¹n chÕ møc tÝn dông ®èi víi ng©n hµng th­¬ng m¹i nh»n khuyÕn khÝch xuÊt khÈu. Tr­êng hîp gi¸ n«ng s¶n trªn thÞ tr­êng thÕ giíi cã xu h­íng thÊp hay gi¸ thu mua n«ng s¶n trong n­íc t»ng g©y thua læ cho c¸c c¬ së chÕ biÕn, kinh doanh n«ng s¶n xuÊt khÈu n«ng s¶n th× nhµ n­íc nªn xem xÐt b»ng quü b×nh æn gi¸ c¶ nh»m trî gióp gi¶m ®i mét phÇn l¶i suÊt tÝn dông. VÒ phÝa ng©n hµng, Nhµ n­íc còng cÇn xem xÐt l¹i c¸c quy ®Þnh vÒ tµi s¶n thÕ chÊp ®Ó nã gi÷ vai trß lµ ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m an toµn vèn cho vay chø kh«ng ph¶i lµm vËt c¨n cø giöa ng©n hµng vµ C«ng ty. 4. Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu theo h­íng ®¬n gi¶m, th«ng tho¸ng vµ phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng Nh÷ng quy ®Þnh vÒ XNK vµ c¸c hµng rµo th­¬ng m¹i lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ¶nh h­ëng lín ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c ho¹t ®éng xuÊt khÈu n«ng s¶n nãi riªng vµ xuÊt khÈu hµng ho¸ dÞch vô nãi chung ë n­íc ta, hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch vµ quy ®Þnh xuÊt khÈu ®­îc ®æi míi vµ hoµn thiÖn, cô thÓ lµ: - Hoµn thiÖn hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p lý ®ång bé: HÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p lý, quy ®Þnh ph¶i ®¶m b¶o ®­îc tÝnh ®ång bé, nhÊt qu¸n trong viÖc khuyÕn khÝch tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu ®Ó t¹o nguån hµng æn ®Þnh, l©u dµi cho c¸c C«ng ty chuyªn doanh xuÊt nhËp khÈu, tr¸nh t×nh tr¹ng “trèng ®¸nh xu«i, kem thæi ng­îc” khuyÕn khÝch xuÊt khÈu mét mÆt hµng nµo ®ã nh­ng l¹i kh«ng khuyÕn khÝch s¶n xuÊt mÆt hµng ®ã. ViÖc khuyÕn khÝch xuÊt khÈu trùc tiÕp vµ khuyÕn khÝch ®Çu t­ s¶n xuÊt xuÊt khÈu ë n­íc ta hiÖn nay chØ míi nh×n ®Õn c¸c C«ng ty cã s¶n xuÊt trùc tiÕp hµng xuÊt khÈu vµ C«ng ty kinh doanh XNK. Trong thùc tÕ cßn v« sè c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµm nhiÖm vô cung øng nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo hoÆc b¸n thµnh phÈm kh«ng ®­îc h­ëng cac ­u ®·. V× thÕ Nhµ n­íc cÇn xem xÐt vµ cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nµy. - Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt khÈu: Trªn thùc tÕ, c«ng t¸c qu¶n lý xuÊt khÈu cña Nhµ n­íc cßn mét sè bÊt cËp víi diÔn biÕn cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu, nhiÒu khi cßn kh«ng Ýt thiÕu sãt vµ nh­îc ®iÓm cÇn kh¾c phôc vµ gi¶i quyÕt. VÒ l©u dµi, c¸c quy ®Þnh vÒ xuÊt nhËp khÈu hiÖn hµnh ph¶i ®­îc bæ sung, söa ®æi, t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu ph¸t triÓn thuËn lîi. HiÖn nay, ë ViÖt Nam , thñ tôc xuÊt khÈu vÉn cßn r­êm rµ, phøc t¹p, g©y l·ng phÝ thêi gian, c«ng søc cho doanh nghiÖp xuÊt khÈu nhiÒu khi tá ra quan liªu, cöa quyÒn g©y khã dÔ cho c¸c doanh nghiÖp. §èi víi c¸c mÆt hµng cã h¹n ng¹ch, Nhµ n­íc nªn ¸p dông ®Êu thÇu ®Ó tr¸nh hiÖn t­îng tiªu cùc, ®em l¹i sù c«ng b»ng cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu. Tr­íc m¾t, khi ch­a ®­a ®­îc h×nh thøc nµy vµo ¸p dông, c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc mµ trùc tiÕp lµ Bé th­¬ng m¹i ph¶i lùa chän ra c¸c C«ng ty ®¸ng tin cËy ®Ó giao h¹n ng¹ch. C¸c C«ng ty ph¶i cã ®ñ ®iÒu kiÖn vÒ vèn, m¹ng l­íi thu mua, kho tµng ®Ó mua hÕt hµng ho¸ ®Æc biÖt lµ n«ng s¶n cho ng­êi s¶n xuÊt. MÆt kh¸c, Bé th­¬ng m¹i còng cÇn ph¶i gi¸m s¸t chÆt chÏ, phèi hîp ho¹t ®éng gi÷a c¸c doanh nghiÖp nh»m tr¸nh t×nh tr¹ng tranh giµnh kh¸ch hµng b»ng c¸ch h¹ gi¸ mét c¸ch bÊt hîp lý, g©y thiÖt h¹i cho C«ng ty còng nh­ Nhµ n­íc. - ThiÕt lËp chÕ ®é tû gi¸ hèi ®o¸i thuËn lîi cho ng­êi xuÊt khÈu:§©y lµ chÝnh s¸ch cã tÝnh chÊt hç trî, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng xuÊt khÈu nãi chung. ChÝnh s¸ch nµy cÇn ®­îc phèi hîp mét c¸ch nhÞp nhµng víi c¸c chÝnh s¸ch kh¸c, tuú theo tõng thêi kú, t¹o tû gi¸ hèi ®o¸i cã lîi vµ kh«ng chªnh lÖch qua lín so víi gi¸ thùc tÕ trªn thÞ tr­êng. Môc ®Ých ph¸ gi¸ ®ång b¶n tÖ lµ ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh quèc tÕ cña ®Êt n­íc vµ c¶i thiÖn c¸n c©n ®èi ngo¹i . VÒ mÆt lý thuyÕt, viÖc ph¸ gi¸ tiÒn tÖ lµm gi¶m nhËp khÈu vµ x¸c lËp mét tû gi¸ thuËn lîi h¬n cho t¨ng c­êng xuÊt khÈu, khã kh¨n chñ yÕu ë ®©y lµ ph¶i x¸c ®Þnh mét tû gi¸ võa ®ñ, nh­ng còng võa ng¾n ®Ó thu ®­îc mét hiÖu øng cã lîi cho ngo¹i th­¬ng vµ b¶o toµn ®­îc ®éi ngò b¹n hµng. Thµnh c«ng cña biÖn ph¸p nµy ®ßi hái mét lo¹t c¸c chÝnh s¸ch ®i kÌm nh»m t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó chuyÓn nh÷ng nh©n tè t¨ng tr­ëng bªn trong vµ bªn ngoµi vµ gi÷ cho nÒn kinh tÕ kh«ng " suy sôp" trong ®iÒu kiÖn l¹m ph¸t. Tõ quan ®iÓm nµy, viÖc chän thêi ®iÓm ®Ó ph¸ gi¸ tiÒn tÖ lµ hÕt søc quan träng. 5. Më réng c¸c quan hÖ th­¬ng m¹i quèc tÕ - Cïng viÖc më réng c¸c quan hÖ song ph­¬ng, tham gia ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i, Nhµ n­íc ta cÇn ph¶i tham gia vµo c¸c mèi quan hÖ ®a chiÒu cña khu vùc vµ trªn thÕ giíi theo ph­¬ng thøc ®a d¹ng ho¸, ®a ph­¬ng ho¸ c¸c quan hÖ th­¬ng m¹i. Tr­íc m¾t ViÖt Nam cßn ph¶i tÝch cùc phÊn ®Êu ®Ó trë thµnh thµnh viªn cña tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi (WTO). Mét sè kiÕn nghÞ kh¸c -Theo dâi s¸t viÖc thi hµnh thuÕ VAT vµ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®Ó kÞp thêi cã c¸c biÖn ph¸p xö lý nh÷ng ph¸t sinh v­íng m¾c nh»m ph¸t huy ®Çy ®ñ tÝnh tÝch cùc cña chÕ ®é thuÕ nµy ®èi víi doanh nghiÖp xuÊt khÈu - §Èy nhanh viÖc h×nh thµnh quü hç trî xuÊt khÈu ®Ó cÊp tÝn dông ­u ®·i vµ b¶o l·nh tÝn dông cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu - §Èy m¹nh ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i vµ cung cÊp th«ng tin vÒ thÞ tr­êng n«ng s¶n trªn thÕ giíi cho c¸c C«ng ty ho¹t ®éng trªn lÜnh vù nµy. Cã thÓ nãi thÞ tr­êng n«ng s¶n thÕ giíi lµ mét thÞ tr­êng biÕn ®éng kh¸ phøc t¹p. Nh­ng ë ViÖt Nam th«ng tin nµy cßn thiÕu vµ chËm, ®é chÝnh x¸c l¹i ch­a cao. Cho nªn thêi gian tíi Nhµ n­íc còng nh­ c¸c Bé cã liªn quan ®¾c biÖt chó ý ®Õn c«ng t¸c nghiªn cøu, kh¶o s¸t thÞ tr­êng thÕ giíi. §ång thêi còng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã c¬ héi th¨m dß t×m kiÕm thÞ tr­êng. Cã sù ®Çu t­ thÝch ®¸ng vµo n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng nhÊt lµ khu vùc c¬ së h¹ tÇng ë khu vùc n«ng th«n vµ vïng miÒn nói. kÕt luËn XuÊt khÈu lµ lÜnh vùc quan träng cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. Th«ng qua ®ã c¸c quèc gia cã ®­îc nguån ngo¹i tÖ ®Ó trang tr¶i cho c¸c nhu cÇu nhËp khÈu cña nÒn kinh tÕ, gãp phÇn c©n ®èi, duy tr× vµ më réng t¸i s¶n xuÊt trong n­íc, tranh thñ nh÷ng tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ thÕ giíi, ®¸p øng nhu cÇu kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi ®Êt n­íc, hoµ nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Víi tÇm quan träng nh­ vËy, xuÊt khÈu ®­îc ®Æt vµo vÞ trÝ trung t©m, lµm ®ßn bÈy chñ lùc cho ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. §Èy m¹nh xuÊt khÈu trë thµnh nhiÖm vô chiÕn l­îc quèc gia trong suèt thêi kú C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. §©y lµ nhiÖm vô quan träng ®ßi hái sù cè g¾ng cña §¶ng, Nhµ n­íc, tÊt c¶ c¸c Bé, ngµnh vµ ®Æc biÖt lµ sù thùc hiÖn cña tÊt c¶ c¸c C«ng ty tham gia vµo ho¹t ®éng xuÊt khÈu. C«ng ty XNK Tæng hîp I lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc tham gia vµo lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu ngay tõ nh÷ng ngµy®Çu chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ cña cña n­íc ta. HiÖn nay, C«ng ty ®· t¹o ®­îc mét vÞ trÝ t­¬ng ®èi v÷ng vµng trªn thÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ thÕ giíi. Trªn c¬ së ®Þnh h­íng cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, C«ng ty coi n«ng s¶n lµ m¨t hµng xuÊt khÈu chiÕn l­îc trong nh­ng n¨m tíi vµ tÝch cùc t×m mäi gi¶i ph¸p ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu mÆt hµng nµy. Trªn ®©y, ®Ò tµi ®· tr×nh bµy v¹i trß, néi dung vµ thùc tiÓn vÒ ho¹t ®éng kinh doanh n«ng s¶n xuÊt khÈu cña C«ng ty XNK Tæng hîp I. Trªn c¬ së ®ã t¸c gi¶ ®Ò tµi m¹nh d¹n ®Ò ra mét sè gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ nh¨m thóc ®Èy xuÊt khÈu n«ng s¶n cña C«ng ty. Tuy nhiªn do thiÕu kinh nghiÖm thøc tiÓn nªn nh÷ng gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ nµy chØ mang tÝnh ®Þnh h­íng khoa häc, bëi vËy t«i rÊt mong nhËn ®­îc ý kiÕn gãp ý tõ phÝa thÇy c« còng nh­ c¸c c« chó trong C«ng t y . Tµi liÖu tham kh¶o V¨n kiÖn ®¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø IX. NXB ChÝnh trÞ quèc gia, 2001 PGS. TS NguyÔn Duy Bét, Gi¸o tr×nh TMQT, NXB Thèng Kª, 1997. PGS. TS NguyÔn Duy Bét, Gi¸o tr×nh Marketing TMQT, Hµ Néi 1997. PGS.TS §Æng §×nh §µo, Gi¸o tr×nh kinh tÕ th­¬ng m¹i, NXB Gi¸o dôc, 1997. Vò H÷u T÷u, Kü thuÊt nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng, NXB Gi¸o Dôc, 2002. Kinh tÕ quèc tÕ, Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc, 2001. B¸o c¸o 20 n¨m h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty XNK Tæng hîp (18/12/1981 – 18/12/2001) B¸o c¸o tæng kÕt kÕt qu¶ kinh doanh cña C«ng ty XNK Tæng hîp I tõ n¨m 1998-2002. Thêi b¸o kinh tÕ , Chuyªn san thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam 2002. T¹p chÝ th«ng tin th­¬mh m¹i c¸c sè tõ th¸ng 1/2002 – 12/2002. 10. Mét sè tµi liÖu kh¸c.