Nâng cao nghiệp vụ đàm phán, ký kết và thực hiện hợp đồng xuất nhập khẩu

01 lµ 441,856 tû ®ång. Tæng kim ngh¹ch XNK hµng ho¸ cña C«ng ty trong mét sè n¨m ®­îc thÓ hiÖn qua (B¶ng 2- phÇn phô lôc) cho thÊy: §èi víi ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty trong khi tæng kim ng¹ch hµng n¨m tr­íc ®©y lu«n ë møc lín h¬n 120 triÖu USD th× trong bèn n¨m gÇn ®©y chØ ®¹t trªn d­íi 100 triÖu USD. §©y vÉn cã thÓ coi lµ mét thµnh tÝch ®¸ng kÓ cña doanh nghiÖp bëi doanh nghiÖp kh«ng cßn ®­îc ®éc quyÒn xuÊt nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ toµn bé nh­ tr­íc n÷a. Sù gi¶m sót trong kim ngh¹ch xuÊt nhËp khÈu còng nh­ mét sè chØ tiªu kinh doanh cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cã thÓ ®­îc lý gi¶i bëi mét sè lý do kh¸ch quan: viÖc Nhµ n­íc söa ®æi c¬ chÕ chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu t¹o ra sù thiÕu ®ång bé khiÕn mét sè kh©u nh­ thñ tôc H¶i quan, nép thuÕ, vËn t¶i... phøc t¹p vµ phiÒn hµ g©y tèn kÐm vµ suy sôp cña rÊt nhiÒu nÒn kinh tÕ trong ®ã cã rÊt nhiÒu n­íc lµ b¹n hµng vµ lµ thÞ tr­êng cña C«ng ty. Cuéc khñng ho¶ng nµy g©y nªn rÊt nhiÒu sù tiªu cùc ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu nãi chung vµ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña Technoimport nãi riªng. Tû gi¸ USD cã biÕn ®éng, biªn ®é giao ®éng lín (10%) ®· t¹o nªn c¬n sèt ngo¹i tÖ dÉn ®Õn cã nhiÒu dù ¸n tr­íc ®©y ®­îc ng©n hµng b¶o l·nh nh­ng sau ®ã bÞ tõ chèi, do ®ã mÆc dÇu Technoimport ®· ký kÕt ®­îc hîp ®ång ®Ó xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ uû th¸c cho hµng chôc c«ng tr×nh trÞ gi¸ lín còng bÞ mÊt kh«ng. II. Thùc tr¹ng ®µm ph¸n ký kÕt vµ tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång xu©t nhËp khÈu cña c«ng ty Technoimport 1. §èi víi c«ng t¸c ®µm ph¸n: Tr­íc hÕt C«ng ty x¸c ®Þnh thêi gian vµ ®Þa ®iÓm ®µm ph¸n. Tuú tõng lo¹i hîp ®ång mµ C«ng ty x¸c ®Þnh viÖc ®µm ph¸n t¹i ViÖt nam hay ë n­íc ngoµi, th«ng th­êng th× C«ng ty tho¶ thuËn ®µm ph¸n t¹i ViÖt nam. TiÕp theo ®ã lµ c«ng t¸c tiÕp ®ãn, bè trÝ n¬i ¨n nghØ cho bªn ®èi t¸c vµ quan träng nhÊt lµ c«ng t¸c chuÈn bÞ nh©n sù cho ®oµn ®µm ph¸n. Th­êng th× ®oµn ®µm ph¸n cña C«ng ty bao gåm: Tr­ëng ®oµn, c¸n bé phiªn dÞch vµ c¸c thµnh viªn kh¸c. ViÖc lùa chän c¸c thµnh viªn cho ®oµn ®µm ph¸n, tr­íc hÕt C«ng ty c¨n cø vµo tr×nh ®é ngo¹i th­¬ng cña hä ®ång thêi còng c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸ vµ thÞ tr­êng giao dÞch. NÕu mÆt hµng cã liªn quan ®Õn m¸y mãc thiÕt bÞ kü thuËt th× nhÊt thiÕt trong ®oµn ®µm ph¸n ph¶i cã Ýt nhÊt mét c¸n bé kü thuËt, sau ®ã mçi thµnh viªn sÏ ®­îc giao nh÷ng nhiÖm vô nhÊt ®Þnh nh­ ®iÒu tra vÒ thÞ tr­êng, v¨n ho¸, t«n gi¸o cña phÝa bªn kia. C¸c th«ng tin nµy C«ng ty th­êng thu thËp chñ yÕu tõ b¸o chÝ, tõ phßng Th­¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp ViÖt nam, hoÆc tõ c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn cña C«ng ty ë n­íc ngoµi nÕu C«ng ty cã v¨n phßng ®¹i diÖn t¹i n­íc cña bªn ®èi t¸c tham gia ®µm ph¸n. B­íc tiÕp theo C«ng ty tiÕn hµnh dù trï kinh phÝ cho viÖc ®µm ph¸n. §Ó dù trï nguån kinh phÝ nµy, C«ng ty th­êng dùa trªn c¸c chØ tiªu nh­: TÝnh chÊt cña cuéc ®µm ph¸n, sè l­îng c¸c c«ng viÖc ph¶i ®µm ph¸n, khèi l­îng c¸c th­¬ng vô, ®èi t­îng kh¸ch hµng. B­íc cuèi cïng C«ng ty tiÕn hµnh ®Æt ra c¸c môc tiªu cho cuéc ®µm ph¸n nh­: Thu håi lîi nhuËn tèt nhÊt cã thÓ ®­îc, t¹o lËp c¸c mèi quan hÖ lµm ¨n míi. C«ng ty th­êng tiÕn hµnh c¸c b­íc giao dÞch chñ yÕu sau: * Trong tr­êng hîp C«ng ty lµ nhµ xuÊt khÈu: Víi t­ c¸ch lµ nhµ xuÊt khÈu, khi giao dÞch víi c¸c ®èi t¸c C«ng ty th­êng tiÕn hµnh c¸c b­íc c«ng viÖc sau: Chµo hµng: Trong b­íc nµy C«ng ty tiÕn hµnh so¹n th¶o mét b¶n chµo hµng (b»ng tiÕng Anh) vµ göi ®Õn cho bªn ®èi t¸c, b¶n chµo hµng cña C«ng ty th­êng gåm nh÷ng néi dung sau: Tªn ®Þa chØ giao dÞch cña C«ng ty, tªn hµng, quy c¸ch phÈm chÊt, sè l­îng, ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng, ®iÒu kiÖn thanh to¸n, bao b× vµ kü m· hiÖu, thÓ thøc giao hµng. Theo kinh nghiÖm cña C«ng ty th×: Thø nhÊt: Khi chµo hµng th× b¶n chµo hµng cÇn ®­îc lµm b»ng giÊy tèt, tr×nh bµy lÞch sù in mét mÆt vµ bªn c¹nh mÆt hµng chµo b¸n th× cã thÓ göi kÌm theo catalogue cña c¸c mÆt hµng kh¸c mµ C«ng ty kinh doanh. V× thÕ, nÕu C«ng ty kh«ng nhËn ®­îc ®¬n ®Æt hµng tõ viÖc göi kÌm catalogue cña mÆt hµng ®ã th× rÊt cã thÓ viÖc ®ã sÏ ®­îc thùc hiÖn trong mét th­¬ng vô kh¸c khi lÇn sau hä cÇn ®Õn s¶n phÈm cña C«ng ty th× hä sÏ tiÕn hµnh ®Æt hµng. Thø hai: C«ng ty cÇn tiÕn hµnh lùa chän thêi ®iÓm chµo hµng cho phï hîp. Th«ng th­êng lµ khi C«ng ty dù ®o¸n thÊy nguån hµng vµ gi¸ c¶ ®ang lªn. Thø ba: Theo C«ng ty chóng ta kh«ng nªn chµo hµng víi mét kh¸ch hµng duy nhÊt (nh­ ®èi víi s¶n phÈm cao su vµ ®èi víi c¸c s¶n phÈm n«ng s¶n kh¸c C«ng ty th­êng göi ®¬n chµo hµng ®Õn kh¸ch hµng NhËt B¶n, Hµn Quèc, §µi Loan, Singapore). Lµm nh­ vËy C«ng ty sÏ lùa chän ®­îc ®¬n ®Æt hµng tèt nhÊt v× lu«n cã sù chªnh lÖch vÒ gi¸ gi÷a c¸c n­íc nhÊt lµ ®èi víi c¸c s¶n phÈm n«ng s¶n. Thø t­: Theo C«ng ty, còng kh«ng nªn göi qu¸ nhiÒu th­ chµo hµng tøc göi trµn lan kh«ng cã chän läc, võa tèn kÐm chi phÝ võa kh«ng cã hiÖu qu¶ mµ ph¶i biÕt ®­îc mçi mÆt hµng cã mét kh¸ch hµng riªng. C«ng ty th­êng göi ®¬n chµo b¸n than cho b¹n hµng NhËt B¶n, Hµn Quèc, bia chai cho Mü, Cana®a, Ph¸p, ®å m©y tre ®an cho §øc, lµm nh­ vËy mét mÆt C«ng ty ®· thÓ hiÖn ®­îc sù hiÓu biÕt cña m×nh vÒ thÞ hiÕu cña ®èi t¸c, mÆt kh¸c t¹o thuËn lîi cho C«ng ty trong c«ng t¸c tæ chøc nguån hµng, vËn chuyÓn hµng ho¸ vµ b¶o qu¶n hµng ho¸. Trong tr­êng hîp C«ng ty vµ bªn ®èi t¸c ®· cã quan hÖ giao dÞch tõ tr­íc th× b¶n chµo hµng chØ cã néi dung cÇn thiÕt nh­: Tªn hµng, sè l­îng, phÈm chÊt, gi¸, thêi h¹n giao hµng. Cßn nh÷ng ®iÒu kho¶n kh¸c sÏ ®­îc ¸p dông nh­ nh÷ng hîp ®ång ®· ®­îc ký kÕt tr­íc ®ã hoÆc theo nh÷ng quy ­íc chung gi÷a C«ng ty víi phÝa ®èi t¸c. Hoµn gi¸: Trong b­íc nµy C«ng ty vµ phÝa ®èi t¸c tiÕn hµnh tho¶ thuËn c¸c ®iÒu kho¶n liªn quan ®Õn hîp ®ång. C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cña C«ng ty lµ cao su, hµng n«ng s¶n, thñ c«ng mü nghÖ vµ c¸c mÆt hµng nµy phÇn lín chØ qua s¬ chÕ, bëi vËy hä th­êng mua víi gi¸ rÊt thÊp. Do ®ã, theo kinh nghiÖm cña C«ng ty th× viÖc hoµn gi¸ ph¶i ®­îc tiÕn hµnh tõ tõ, nh­îng bé dÇn dÇn vµ ph¶i cã giíi h¹n trong h¹ gi¸. Chóng ta cã thÓ nh­îng bé trong ®iÒu kho¶n nµy nh­ng l¹i chñ ®éng gi÷ gi¸ ë ®iÒu kho¶n kh¸c lµm nh­ vËy võa gi÷ ®­îc ch©n kh¸ch võa cã thÓ ®¹t ®­îc nh÷ng tho¶ thuËn kh¸c cã lîi cho C«ng ty. ChÊp nhËn: §Ó ®¹t ®­îc ®Õn b­íc nµy C«ng ty vµ phÝa ®èi t¸c ®· cã sù ®ång ý hoµn toµn c¸c ®iÒu kiÖn liªn quan ®Õn ®¬n chµo hµng. Trong vÝ dô cô thÓ trªn, ®ã lµ sù ®ång ý vÒ tªn hµng, phÈm chÊt, sè l­îng, gi¸ c¶ vµ ph­¬ng thøc thanh to¸n. X¸c nhËn: Sau khi thèng nhÊt tho¶ thuËn víi nhau vÒ c¸c ®iÒu kho¶n giao dÞch, C«ng ty th­êng lËp b¶n x¸c nhËn b¸n hµng göi ®Õn cho bªn mua ®Ó hä x¸c nhËn l¹i nh÷ng ®iÒu ®· thèng nhÊt. B¶n x¸c nhËn nµy th­êng ®­îc C«ng ty lËp thµnh hai b¶n vµ mçi bªn gi÷ mét b¶n. §Æc biÖt c¸c C«ng ty ë NhËt B¶n, Ph¸p rÊt coi träng kh©u nµy. Bëi vËy viÖc x¸c nhËn cÇn lµm khÈn tr­¬ng song ph¶i chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ, tr¸nh bá sãt c¸c ®iÒu kho¶n cña b¶n chµo hµng. * Trong tr­êng hîp C«ng ty lµ nhµ nhËp khÈu: Khi C«ng ty lµ nhµ nhËp khÈu C«ng ty th­êng tiÕn hµnh giao dÞch nh­ sau: Hái gi¸: Theo C«ng ty viÖc hái gi¸ kh«ng rµng buéc tr¸ch nhiÖm cña ng­êi hái gi¸. Do ®ã nªn hái nhiÒu n¬i nh»m nhËn ®­îc nhiÒu b¶n chµo hµng c¹nh tranh nhau ®Ó so s¸nh lùa chän b¶n chµo hµng thÝch hîp nhÊt. Tuy nhiªn, còng kh«ng nªn hái nhiÒu n¬i qu¸ sÏ g©y nªn thÞ tr­êng ¶o tøc lµ nhu cÇu vÒ mÆt hµng ®ã qu¸ c¨ng th¼ng dÉn ®Õn gi¸ sÏ cao vµ kh«ng cã lîi cho m×nh. Th«ng th­êng néi dung b¶n hái gi¸ cã thÓ gåm: tªn hµng, quy c¸ch phÈm chÊt, sè l­îng, gi¸ c¶, ®iÒu kiÖn thanh to¸n, giao hµng... §Æt hµng: Sau khi x¸c ®Þnh thÞ tr­êng mua, C«ng ty tiÕn hµnh lËp mét ®¬n ®Æt hµng göi cho nhµ cung cÊp ®ã víi néi dung nh­ sau: tªn vµ ®Þa chØ giao dÞch cña C«ng ty, sè hiÖu tµi kho¶n vµ ng©n hµng giao dÞch, sè vµ ngµy th¸ng lËp ®¬n ®Æt hµng, tªn hµng, quy c¸ch phÈm chÊt, sè l­îng, chÊt l­îng, ®¬n gi¸, thêi h¹n vµ ®Þa ®iÓm giao hµng. Trong b­íc nµy theo kinh nghiÖm cña C«ng ty ng­êi mua hµng lµ ng­êi cã quyÒn quyÕt ®Þnh. Bëi vËy, tr­íc khi ®Æt hµng, C«ng ty th­êng kh¶o s¸t kü gi¸ c¶ c¸c mÆt hµng mµ m×nh sÏ nhËp khÈu. Song khi ®­a ra møc gi¸ th× C«ng ty th­êng ®­a ra møc gi¸ thÊp h¬n gi¸ thÞ tr­êng vµ còng nh­ chµo hµng, C«ng ty kh«ng ®Æt hµng ë mét nhµ cung cÊp mµ lµ nhiÒu n¬i. Tuy nhiªn, viÖc x¸c ®Þnh quy m«, khèi l­îng ®Æt hµng tr­íc hÕt ph¶i c¨n cø vµo nhu cÇu trong n­íc. §èi víi c¸c mÆt hµng mang tÝnh kü thuËt (s¾t, thÐp, thiÕt bÞ toµn bé, thiÕt bÞ lÎ, phô tïng, nguyªn vËt liÖu) th× trong ®¬n ®Æt hµng C«ng ty th­êng ®Ò cËp mét c¸ch chi tiÕt h¬n vÒ c¸c tiªu chuÈn kü thuËt, nguån gèc xuÊt xø cña hµng ho¸, ®iÒu kiÖn b¶o hµnh. MÆt kh¸c, do c¬ cÊu mÆt hµng nhËp khÈu cña C«ng ty rÊt ®a d¹ng nh­: s¾t, thÐp, nh«m, que hµn vµ thÞ tr­êng nhËp khÈu cña C«ng ty còng rÊt réng: Hµn Quèc, Singapore, NhËt B¶n... do dã theo kinh nghiÖm cña C«ng ty th× mçi mÆt hµng còng nªn cã nhµ cung cÊp riªng cña nã. Ch¼ng h¹n khi nhËp khÈu que hµn C«ng ty th­êng göi ®¬n ®Æt hµng ®Õn Singapore cßn khi nhËp khÈu m¸y chÕ biÕn gç C«ng ty th­êng göi ®¬n ®Æt hµng ®Õn Hµ Lan, Hµn Quèc. C¸c b­íc giao dÞch tiÕp theo t­¬ng tù nh­ tr­êng hîp C«ng ty lµ nhµ xuÊt khÈu chØ cã b­íc "x¸c nhËn" C«ng ty sÏ lËp v¨n kiÖn víi tªn"GiÊy x¸c nhËn mua hµng". 2. §èi víi c«ng t¸c ký kÕt hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu Sau khi kÕt thóc giai ®o¹n ®µm ph¸n, C«ng ty thùc hiÖn b­íc tiÕp theo lµ ký kÕt hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu. Hîp ®ång mua b¸n quèc tÕ cã thÓ ®­îc ký kÕt d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau: b»ng mét v¨n b¶n, b»ng nhiÒu v¨n b¶n, b»ng Fax, ë C«ng ty Technoimport chñ yÕu sö dông h×nh thøc hîp ®ång gåm mét v¨n b¶n. Theo C«ng ty th× ph¶i cã sù tho¶ thuËn thèng nhÊt víi nhau tÊt c¶ mäi ®iÒu kho¶n tr­íc khi tiÕn hµnh ký kÕt v× khi ®· ký kÕt råi th× viÖc thay ®æi mét ®iÒu kho¶n nµo ®ã sÏ rÊt khã kh¨n vµ bÊt lîi. Do vËy, tr­íc khi ký kÕt th× ph¶i xem xÐt l¹i kü l­ìng, cÈn thËn ®èi chiÕu víi nh÷ng tho¶ thuËn ®· ®¹t ®­îc trong ®µm ph¸n, tr¸nh viÖc ®èi ph­¬ng cã thÓ thªm vµo hîp ®ång mét c¸ch khÐo lÐo nh÷ng ®iÓm ch­a tháa thuËn vµ bá qua kh«ng ghi vµo nh÷ng ®iÒu ®· thèng nhÊt. Nh÷ng ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång ph¶i xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸ ®Þnh mua b¸n, tõ nh÷ng ®iÒu kiÖn, hoµn c¶nh tù nhiªn x· héi... cña n­íc ng­êi b¸n, ng­êi mua, tõ ®Æc ®iÓm vµ quan hÖ gi÷a hai bªn. Trong hîp ®ång kh«ng ®­îc cã nh÷ng ®iÒu kho¶n tr¸i víi luËt lÖ hiÖn hµnh ë n­íc ng­êi b¸n hoÆc ë n­íc ng­êi mua. Ng­êi ký kÕt hîp ®ång ph¶i lµ ng­êi cã ®óng thÈm quyÒn ký kÕt. Ng«n ng÷ dïng ®Ó x©y dùng hîp ®ång nªn lµ thø ng«n ng÷ mµ c¶ hai bªn cïng th«ng th¹o. Th«ng th­êng mét hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng gåm nh÷ng phÇn sau: Sè hîp ®ång, ngµy vµ n¬i ký kÕt, tªn vµ ®Þa chØ cña c¸c bªn ký kÕt cïng víi c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång nh­ tªn hµng, quy c¸ch phÈm chÊt, sè l­îng, bao b× kü m· hiÖu, gi¸ c¶, thêi h¹n vµ ®Þa ®iÓm giao hµng, ®iÒu kiÖn giao nhËn, ®iÒu kiÖn thanh to¸n, ®iÒu kiÖn khiÕu n¹i, träng tµi, ®iÒu kiÖn bÊt kh¶ kh¸ng... ch÷ ký cña hai bªn. Víi nh÷ng hîp ®ång phøc t¹p nhiÒu mÆt hµng th× cã thªm c¸c phô kiÖn lµ bé phËn kh«ng t¸ch rêi cña hîp ®ång. §èi víi viÖc thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu: 3.1.§èi víi hîp ®ång xuÊt khÈu: KiÓm tra L/C: §©y lµ b­íc quan träng ®èi víi c«ng t¸c hîp ®ång xuÊt khÈu v× nã quyÕt ®Þnh tíi viÖc hîp ®ång cã ®­îc thùc hiÖn vµ ®em l¹i kÕt qu¶ hay kh«ng. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu t¹i C«ng ty Technoimport ®­îc ban gi¸m ®èc ®­a ra vµ ¸p dông ®èi víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn trong tõng ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Sau khi ký kÕt hîp ®ång th× C«ng ty tiÕn hµnh kiÓm tra viÖc më L/C cña bªn nhËp khÈu, ®èi chiÕu, so s¸nh víi néi dung cña hîp ®ång ®· ký kÕt. NÕu cã sai th× C«ng ty yªu cÇu ng­êi nhËp khÈu söa, tu chØnh b»ng v¨n b¶n. ViÖc kiÓm tra th­êng ®­îc th«ng qua mét sè ng©n hµng nh­: Vietcombank, EXimbank, Vietincombank. ChuÈn bÞ hµng ho¸ xuÊt khÈu: Khi C«ng ty lµ nhµ xuÊt khÈu th× C«ng ty ph¶i tiÕn hµnh c¸c b­íc sau: - Ký hîp ®ång xuÊt khÈu uû th¸c víi doanh nghiÖp ViÖt nam, chñ yÕu lµ c¸c mÆt hµng nh­ than, cao su, bao PP vµ mét sè s¶n phÈm c«ng nghiÖp kh¸c. - Cö c¸n bé cña C«ng ty tiÕn hµnh ký kÕt vµ thu mua c¸c lo¹i vËt t­ hµng ho¸ cña hîp ®ång ë trong n­íc cña c¸c c¸ thÓ còng nh­ c¸c doanh nghiÖp nh»m tËp trung ®ñ l­îng hµng ho¸. - TiÕn hµnh ®ãng gãi bao b×, kÎ ký m· hiÖu vµ ®­a hµng ra c¶ng quy ®Þnh. Lµm thñ tôc H¶i quan: Do trong qu¸ tr×nh ký kÕt thùc hiÖn c¸c hîp ®ång uû th¸c vµ hîp ®ång trong n­íc ®· cã sù gi¸m s¸t chÆt chÏ cña c¸n bé Technoimport, ngoµi ra Technoimport th­êng b¸n theo gi¸ FOB do ®ã kh«ng ph¶i thùc hiÖn nghiÖp vô thuª tµu vµ mua b¶o hiÓm nªn b­íc tiÕp theo lµ lµm thñ tôc h¶i quan. Hµng xuÊt khÈu cña C«ng ty th­êng ®­îc tiÕn hµnh theo c¸c cöa khÈu chÝnh lµ: ®­êng bé cã H÷u nghÞ quan, ®­êng biÓn cã c¶ng H¶i phßng, c¶ng TP HCM. Qu¸ tr×nh lµm thñ tôc tôc nh­ sau: - Technoimport tiÕn hµnh kª khai chi tiÕt hµng ho¸ xuÊt khÈu lªn tê khai cña H¶i quan. - §èi víi nh÷ng hµng ho¸ khèi l­îng kh«ng qu¸ lín th× Technoimport tiÕn hµnh vËn chuyÓn hµng ho¸ xuÊt khÈu tíi kho H¶i quan cöa khÈu ®Ó H¶i quan tiÕn hµnh kiÓm l­îng vµ lµm thñ tôc H¶i quan. Tuy nhiªn ®èi víi mét sè hîp ®ång cã gi¸ trÞ khèi l­îng lµ t­¬ng ®èi th× Technoimport th­êng mêi c¸n bé H¶i quan tíi kiÓm l­îng vµ thùc hiÖn chÕ ®é niªm phong kÑp ch×. Giao hµng: Hµng sÏ ®­îc giao theo ®Þa ®iÓm cña Hîp ®ång xuÊt khÈu, th«ng th­êng Technoimport th­êng giao t¹i CÇu c¶ng (®èi víi hµng ho¸ vËn chuyÓn b»ng ®­êng biÓn) vµ cöa biªn giíi (®èi víi hµng ho¸ vËn chuyÓn b»ng ®­êng bé). Sau khi giao hµng, c¸n bé Technoimport sÏ lÊy biªn lai thuyÒn phã vµ ®æi lÊy vËn ®¬n s¹ch, sau ®ã vËn ®¬n nµy ®­îc chuyÓn gÊp vÒ bé phËn kÕ to¸n ®Ó lËp bé chøng tõ thanh to¸n. Thanh to¸n: Víi hîp ®ång xuÊt khÈu th× C«ng ty th­êng tho¶ thuËn víi ®èi t¸c sö dông ph­¬ng thøc thanh to¸n b»ng L/C hoÆc TTR, viÖc thanh to¸n th­êng ®­îc thùc hiÖn th«ng qua Vietcombank, Exim bank, Incombank. C«ng ty sau khi hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng tiÕn hµnh lËp bé chøng tõ thanh to¸n hîp lÖ víi L/C vµ hîp ®ång xuÊt khÈu sau ®ã göi tíi c¸c Ng©n hµng cña m×nh ®Ó uû th¸c viÖc thanh to¸n. ViÖc thanh to¸n ®­îc coi lµ hoµn chØnh khi Technoimport nhËn ®­îc th«ng b¸o cña c¸c Ng©n hµng lµ ®· tr¶ tiÒn cho Technoimport. 3.2. §èi víi hîp ®ång nhËp khÈu: Nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn, ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ ho¹t ®éng chñ yÕu cña Technoimport kÓ c¶ vÒ mÆt quy m« vµ gi¸ trÞ cña c¸c hîp ®ång. Do ®ã, viÖc thùc hiÖn hîp ®ång nhËp khÈu lµ rÊt quan träng. Më L/C: Sau khi ký kÕt hîp ®ång nhËp khÈu, viÖc ®Çu tiªn Technoimport lµm ®ã lµ më L/C t¹i Ng©n hµng cho ng­êi h­ëng thô n­íc ngoµi (nÕu ph­¬ng thøc thanh to¸n lµ L/C). Th«ng th­êng ®èi víi b¹n hµng míi hoÆc gi¸ trÞ hîp ®ång lín, Technoimport th­êng ¸p dông ph­¬ng thøc thanh to¸n b»ng L/C kh«ng huû ngang, cßn ®èi víi nh÷ng b¹n hµng quen thuéc, ®¸ng tin cËy, gi¸ trÞ hîp ®ång nhá th× C«ng ty ¸p dông ph­¬ng thøc thanh to¸n TTR. Theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc, viÖc thanh to¸n cho n­íc ngoµi b¾t buéc ph¶i thùc hiÖn qua Ng©n hµng cña ViÖt Nam, v× thÕ Technoimport th­êng më L/C t¹i Vietcombank, exim bank, Ng©n hµng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn. Hå s¬ xin më L/C bao gåm: B¶n sao hoÆc b¶n chÝnh cña hîp ®ång nhËp khÈu. §¬n xin më L/C. §Ó ®Ò phßng viÖc giao hµng thiÕu, bÞ h­ háng, ®æ vì hoÆc kh«ng ®óng quy ®Þnh, Technoimpt th­êng chØ më L/C cã gi¸ trÞ kho¶ng 80% trÞ hîp ®ång, phÇn cßn l¹i sÏ ®­îc thanh to¸n nèt cho ng­êi b¸n n­íc ngoµi b»ng TTR khi hµng ®­îc nhËn ®ñ vµ ®óng quy ®Þnh. Sau khi më, L/C sÏ ®­îc chuyÓn ®Õn ng­êi xuÊt khÈu th«ng qua Ng©n hµng th«ng b¸o ë n­íc xuÊt khÈu, Ng©n hµng sÏ thanh to¸n cho ng­êi xuÊt khÈu ®Ó ®æi lÊy bé chøng tõ. Lµm thñ tôc H¶i quan: Còng nh­ xuÊt khÈu, Technoimport th­êng nhËp khÈu theo gi¸ CIF hoÆc CFR nªn bá qua ®­îc nghiÖp vô thuª tµu vµ mua b¶o hiÓm. Hµng nhËp khÈu cña C«ng ty th­êng ®­îc nhËp qua H÷u nghÞ quan, c¶ng H¶i Phßng, c¶ng TP Hå ChÝ Minh, C¶ng §µ N½ng. - Khi nhËn ®­îc th«ng b¸o, C«ng ty nhanh chãng cÇm vËn ®¬n gèc (Original B/L) ®Õn ®¹i lý tµu ®Ó ®æi lÊy lÖnh giao hµng (Delivery order - D/O ). - CÇm bé chøng tõ nép cho c¬ quan H¶i quan ®Ó lµm thñ tôc H¶i quan. Bé chøng tõ gåm: Tê khai H¶i quan, Hîp ®ång ngo¹i th­¬ng, giÊy chøng nhËn hµng. LÖnh giao hµng, Ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i, PhiÕu ®ãng gãi, GiÊy chøng nhËn xuÊt xø (C/O), chøng tõ b¶o hiÓm, vËn ®¬n gèc (Original B/L), giÊy phÐp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty, L/C, quota (nÕu cã). Khi nhËn bé hå s¬ nµy, H¶i quan sÏ ®ãng dÊu, ký x¸c nhËn vµo tê khai. NÕu qua 5 ngµy nhËn ®­îc th«ng b¸o hµng vÒ, Technoimport míi ®Õn nhËn hµng th× Technoimport sÏ ph¶i nép tiÒn l­u kho, l­u b·i vµ c¸c chi phÝ kh¸c cho c¶ng. H¶i quan sÏ cö c¸n bé kiÓm ho¸ ®em bé chøng tõ cïng víi ng­êi cña Technoimport khi nhËn hµng t¹i kho, më hµng kiÓm tra ®èi chiÕu víi bé chøng tõ. Trong tr­êng hîp kh«ng phï hîp víi bé chøng tõ, H¶i quan sÏ kh«ng cho phÐp nhËn hµng cho tíi khi mäi thø ®Òu hîp lÖ. Khi ®ã Technoimport ph¶i lËp l¹i tê khai h¶i quan (nÕu tê khai kh«ng khíp) hoÆc ph¶i khiÕu n¹i víi ng­êi b¸n. Thñ tôc H¶i quan sÏ hoµn thµnh khi tê khai ®­îc ký vµ ®ãng dÊu x¸c ®Þnh "®· phóc tËp". KÓ tõ thêi ®iÓm nµy hµng ®­îc phÐp l­u hµnh trong n­íc. NhËn hµng vµ giao hµng cho ng­êi uû th¸c (nÕu lµ nhËp khÈu uû th¸c): C«ng ty th­êng nhËn hµng t¹i c¶ng H¶i Phßng, c¶ng TP.Hå ChÝ Minh, c¶ng §µ N½ng hoÆc cöa khÈu H÷u NghÞ. NÕu lµ hîp ®ång uû th¸c nhËp khÈu, hµng sÏ ®­îc giao t¹i ®Þa ®iÓm do bªn uû th¸c yªu cÇu. Quy ®Þnh trong hîp ®ång uû th¸c th«ng th­êng Technoimport giao hµng t¹i c¶ng sau khi ®· hoµn tÊt thñ tôc H¶i quan hoÆc còng cã thÓ C«ng ty sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm vËn chuyÓn l« hµng ®ã t¹i ®Þa ®iÓm quy ®Þnh uû th¸c ®Ó kiÓm tra hµng, ký vµo biªn b¶n x¸c nhËn víi nh©n viªn cña Technoimport khi hoµn tÊt viÖc kiÓm tra. Thanh to¸n: - Thanh to¸n cho ng­êi b¸n ë n­íc ngoµi ViÖc thanh to¸n ®­îc tiÕn hµnh thµnh nhiÒu ®ît võa ®Ó ®¶m b¶o an toµn cho C«ng ty võa ®Ó tr¸nh nh÷ng khã kh¨n vÒ vèn. Ký kÕt hîp ®ång nhËp khÈu thanh to¸n 10-15% trÞ gi¸ hîp ®ång nh­ mét kho¶n tiÒn ®Æt cäc ®Ó cam kÕt mua hµng. Khi nhËn bé chøng tõ th× thanh to¸n 75 - 80% gi¸ trÞ hîp ®ång. Sau khi nhËn ®ñ hµng, sÏ thanh to¸n nèt phÇn cßn l¹i b»ng TTR. NÕu giao hµng thiÕu, ®æ vì hay kh«ng ®óng quy ®Þnh C«ng ty sÏ tho¶ thuËn víi ng­êi b¸n ®Ó thay thÕ, bæ sung, söa ch÷a hay trõ ®i mét sè tiÒn t­¬ng øng. Riªng víi viÖc nhËp khÈu thiªt bÞ toµn bé hay d©y truyÒn c«ng nghÖ 10% cßn l¹i sÏ ®­îc thanh to¸n thµnh hai ®ît: 5% khi ký kÕt biªn b¶n nghiÖm thu víi chñ ®Çu t­ trong n­íc, 5% khi hÕt h¹n b¶o hµnh mµ kh«ng cã bÊt kú mét sù cè nµo x¶y ra. - Thanh to¸n víi ng­êi uû th¸c (nÕu lµ nhËp khÈu uû th¸c): Th«ng th­êng ®­îc ¸p dông theo hai ph­¬ng thøc: + Thanh to¸n qua tµi kho¶n cña Technoimport t¹i ng©n hµng. Ng­êi uû th¸c ph¶i thanh to¸n b»ng sÐc hoÆc chuyÓn kho¶n b»ng VND ®­îc quy ra ngo¹i tÖ theo tû gi¸ cña ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng t¹i thêi diÓm tiÒn ®­îc chuyÓn vµo tµi kho¶n cña C«ng ty. + Thanh to¸n trùc tiÕp cña ng­êi n­íc ngoµi (trong tr­êng hîp ng­êi uû th¸c vµ Technoimport cïng tham gia ký kÕt hîp ®ång ngo¹i th­¬ng). Trong c¬ chÕ qu¶n lý kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, chñ thÓ hîp ®ång cña c¸c hîp ®ång lµ hai chÝnh phñ cña hai n­íc, c¸c ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu thùc chÊt chØ thùc hiÖn kÕ ho¹ch nhµ n­íc giao vÒ sè l­îng, quy c¸ch chÊt l­îng. V× vËy, viÖc ký kÕt hîp ®ång hÇu nh­ ®· theo mét khu«n mÉu s½n vµ t­¬ng ®èi ®¬n gi¶n. Sau nh÷ng thay ®æi c¬ b¶n cña nÒn kinh tÕ, cho ®Õn nay C«ng ty ®· tù m×nh giao dÞch víi kh¸ch hµng ®Ó ký kªt hîp ®ång, kh«ng cßn thô ®éng, tr«ng chê vµo nhµ n­íc nh­ tr­íc kia n÷a. B»ng uy tÝn vµ mäi sù cè g¾ng nç lùc cña mäi thµnh viªn trong C«ng ty, c¸c kh¸ch hµng ®· ®Õn víi C«ng ty t¨ng dÇn vµ sè l­îng hîp ®ång ký kÕt qua c¸c n¨m ngµy cµng t¨ng. Qua b¶ng ba (phÇn phô lôc) ta thÊy thÞ tr­êng xuÊt khÈu chÝnh cña C«ng ty lµ c¸c n­íc NhËt B¶n, Hµn Quèc, §µi Loan, Singapore, Trung Quèc... Sè hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu ký kÕt t¨ng dÇn qua c¸c n¨m, ch¼ng h¹n n¨m 1999 sè hîp ®ång ký kÕt ®­îc trong thÞ tr­êng NhËt B¶n (vÒ mÆt hµng than) lµ 34 hîp ®ång, n¨m 2000 lµ 45 hîp ®ång vµ ®Õn n¨m 2001 sè hîp ®ång ®­îc ký kÕt lµ 64 hîp ®ång: §èi víi hµng c«ng nghiÖp, ë thÞ tr­êng Liªn bang Nga n¨m 1999, C«ng ty ®· ký ®­îc 12 hîp ®ång, con sè nµy trong n¨m 2001 lµ 32 hîp ®ång. Cßn ë b¶ng bèn (phÇn phô lôc) ta thÊy thÞ tr­êng nhËp khÈu chÝnh cña C«ng ty lµ c¸c n­íc nh­: Ph¸p, Mü, NhËt B¶n, Hµn Quèc, Singapore, Trung Quèc, sè hîp ®ång ký kÕt víi c¸c n­íc nµy còng t¨ng dÇn qua c¸c n¨m, cho thÊy nhu cÇu vÒ c¸c mÆt hµng nhËp khÈu ngµy cµng t¨ng thÓ hiÖn râ sù t¨ng tr­ëng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ n­íc ta vµ ®êi sèng cña nh©n d©n ngµy cµng ®­îc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn. Tuy nhiªn, kh«ng ph¶i bÊt cø hîp ®ång nµo mµ C«ng ty tham gia ký kÕt ®Òu thùc hiÖn ®­îc. Theo sè liÖu cña C«ng ty th× cã kho¶ng 3% trong tæng sè hîp ®ång ®· ký kh«ng thùc hiÖn ®­îc. §iÒu nµy cã thÓ ®­îc lý gi¶i bëi mét sè lý do kh¸ch quan: ViÖc Nhµ n­íc söa ®æi mét sè c¬ chÕ chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu t¹o sù thiÕu ®ång bé khiÕn mét sè kh©u nh­ thñ tôc h¶i quan, nép thuÕ phøc t¹p vµ phiÒn hµ h¬n g©y tèn kÐm vµ thiÖt h¹i cho doanh nghiÖp nh­ng mét lý do quan träng kh¸c lµ cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ ë khu vùc Ch©u ¸ võa qua ®· g©y nªn sù yÕu kÐm vµ suy sôp cña rÊt nhiÒu nÒn kinh tÕ trong ®ã cã rÊt nhiÒu n­íc lµ b¹n hµng vµ lµ thÞ tr­êng cña Technoimport. Cuéc khñng ho¶ng nµy g©y nªn rÊt nhiÒu t¸c ®éng tiªu cùc ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu nãi chung vµ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña Tecnoimport nãi riªng. Tû gi¸ USD cã biÕn ®éng, biªn ®é giao ®éng lín (10%) ®· t¹o nªn c¬n sèt ngo¹i tÖ dÉn ®Õn cã nhiÒu dù ¸n tr­íc ®©y ®­îc ng©n hµng b¶o l·nh nh­ng sau ®ã bÞ tõ chèi do ®ã mÆc dï Technoimport ®· ký kÕt ®­îc hîp ®ång ®Ó xuÊt nhËp khÈu hµng uû th¸c cho hµng chôc c«ng tr×nh trÞ gi¸ 50 triÖu USD còng ®· bÞ mÊt kh«ng. Kh«ng nh­ mét sè C«ng ty kh¸c chØ tËp trung vµo c¸c thÞ tr­êng quen thuéc, thÞ tr­êng truyÒn thèng mét c¸ch b¶o thñ. C«ng ty Technoimport ®· vµ ®ang v­¬n tíi c¸c thÞ tr­êng míi ë Ch©u ¢u, Ch©u Mü. §©y lµ nh÷ng thÞ tr­êng cã tiÒm n¨ng rÊt lín, song rÊt khã tÝnh mÆc dï vËy mét sè hîp ®ång ký kÕt cña C«ng ty sang c¸c thÞ tr­êng nµy ngµy mét t¨ng, vÝ dô nh­ Mü, Ph¸p, Thuþ §iÓn, Hµ Lan. III. NhËn xÐt ®¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c ®µm ph¸n, ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty Technoimport 1. Nh÷ng thuËn lîi ®èi víi viÖc ký kÕt thùc hiÖn hîp ®ång cña C«ng ty KÓ tõ khi ViÖt Nam trë thµnh thµnh viªn chÝnh thøc cña khèi ASEAN vµ ®Õn n¨m 2006, ViÖt Nam sÏ ¸p dông hiÖp ®Þnh chung vÒ ­u ®·i thuÕ quan (CEPT) cña khèi víi biÓu thuÕ xuÊt nhËp khÈu tõ 0-5% vµ hµng rµo phi thuÕ quan bÞ c¾t bá. Do vËy, trong giai ®o¹n tõ nay ®Õn n¨m 2006 nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ vÒ nhËp khÈu c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ, d©y chuyÒn c«ng nghÖ tiªn tiÕn cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt ra nh÷ng mÆt hµng cã søc c¹nh tranh lµ rÊt lín. Ho¹t ®éng th­¬ng m¹i gi÷a ViÖt Nam vµ c¸c n­íc ASEAN sÏ ngµy cµng thuËn lîi vµ dÔ dµng h¬n. Do ®ã tr­íc m¾t c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam kinh doanh xuÊt nhËp khÈu sÏ cã lîi rÊt nhiÒu. Qua 40 n¨m ho¹t ®éng, Technoimport ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc uy tÝn cña m×nh víi kh¸ch hµng trong vµ ngoµi n­íc. Lµ mét C«ng ty hµng ®Çu vÒ nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé, cã thêi gian ho¹t ®éng l©u dµi do ®ã tÝch luü ®­îc rÊt nhiÒu kinh nghiÖm trong kü thuËt nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng. N¾m v÷ng t©m lý cña mäi kh¸ch n­íc ngoµi mµ C«ng ty cã c¸ch giao tiÕp vµ øng xö phï hîp. §èi víi mçi lo¹i thiÕt bÞ toµn bé C«ng ty biÕt mua ë thÞ tr­êng nµo lµ cã lîi nhÊt, C«ng ty cã ®ñ kinh nghiÖm trong viÖc giao dÞch vµ ®µm ph¸n nh»m ®­a ra c¸c ®iÒu kiÖn cã lîi nhÊt. C«ng ty cã ®éi ngò c¸n bé chuyªn m«n ®«ng ®¶o, cã ®ñ tr×nh ®é ®Ó thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc phøc t¹p trong ho¹t ®éng th­¬ng m¹i quèc tÕ: Giao dÞch, ®µm ph¸n, thanh to¸n quèc tÕ. Mét phßng xuÊt nhËp khÈu c¸c tr­ëng, phã phßng ®Òu cã thÓ giao dÞch trùc tiÕp víi kh¸ch hµng n­íc ngoµi b»ng mét trong hai thø tiÕng th«ng th¹o lµ tiÕng Anh vµ tiÕng Ph¸p. §iÒu nµy t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho C«ng ty trong viÖc chñ ®éng lµm ¨n víi kh¸ch hµng n­íc ngoµi, tiÕt kiÖm thêi gian vµ chi phÝ trong giao dÞch vµ ®µm ph¸n. C«ng ty cã mét hÖ thèng c¸c chi nh¸nh, VP§D ë trong vµ ngoµi n­íc. HÖ thèng chi nh¸nh vµ v¨n phßng nµy t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc chuyªn m«n ho¸ trong ho¹t ®éng cña C«ng ty. C¸c VP§D cña C«ng ty ë n­íc ngoµi gióp cho viÖc thu thËp th«ng tin cña kh¸ch hµng, gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn hîp ®ång còng nh­ ®¶m b¶o quyÒn lîi cña C«ng ty khi x¶y ra tranh chÊp. ChÝnh s¸ch më cöa cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, chñ tr­¬ng ®a d¹ng ho¸, ®a ph­¬ng ho¸ c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i còng nh­ c¸c chÝnh s¸ch vµ hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p lý nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh trong lÜnh vùc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu nh­ ®¬n gi¶n lµm thñ tôc H¶i quan. Sù ñng hé vµ ­u ®·i cña Bé Th­¬ng m¹i ®èi víi Technoimport trong viÖc t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng cña C«ng ty. Sù l·nh ®¹o s¸ng suèt kÞp thêi cña ban l·nh ®¹o C«ng ty còng nh­ nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc trong nh÷ng n¨m võa qua, ®©y lµ nguån søc m¹nh to lín cho C«ng ty. 2. Khã kh¨n ®èi víi c«ng ty: Xu thÕ quèc tÕ ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi, bªn c¹nh nh÷ng lîi Ých, thuËn lîi nã còng buéc C«ng ty ph¶i nh¶y vµo mét cuéc c¹nh tranh khèc liÖt, kh«ng chØ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trong n­íc mµ c¶ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi. Do ®ã, trong nh÷ng n¨m tíi doanh nghiÖp sÏ ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng khã kh¨n vÒ thÞ tr­êng: - §èi víi thÞ tr­êng trong n­íc: Doanh nghiÖp sÏ ph¶i ®èi mÆt víi rÊt nhiÒu c¸c doanh nghiÖp trong viÖc xuÊt nhËp khÈu c¸c mÆt hµng chñ lùc cña C«ng ty, kh«ng lo¹i trõ c¶ lÜnh vùc kinh doanh nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé. MÆt kh¸c, do chñng lo¹i hµng ho¸ kinh doanh cña C«ng ty rÊt ®a d¹ng do ®ã viÖc kiÓm so¸t toµn bé ho¹t ®éng còng nh­ nh÷ng sù biÕn ®æi trong møc gi¸ nhu cÇu thÞ tr­êng lµ rÊt khã kh¨n. Trªn thÞ tr­êng cßn xuÊt hiÖn rÊt nhiÒu hµng ho¸ nhËp lËu, hµng kh«ng nép thuÕ nhËp khÈu. - §èi víi thÞ tr­êng n­íc ngoµi: ViÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®a ph­¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸, cïng víi viÖc Mü xo¸ bá cÊm vËn kinh tÕ ®èi víi ViÖt nam ®· t¹o ®iÒu kiÖn còng nh­ giµng buéc c¸c doanh nghiÒp nh­ Technoimport ph¶i cã nh÷ng thay ®æi sao cho phï hîp víi hoµn c¶nh ®æi míi, c¬ chÕ míi ®Ó tiÕp tôc tån t¹i vµ ph¸t triÓn. B¹n hµng n­íc ngoµi cña C«ng ty cã rÊt nhiÒu kinh nghiÖm kh¶ n¨ng kinh doanh vµ am hiÓu vÒ c¸c tËp qu¸n th­¬ng m¹i quèc tÕ. Do ®ã, viÖc kinh doanh cña C«ng ty ®ßi hái ph¶i cã sù nghiªn cøu vµ thu thËp th«ng tin mét c¸ch chÝnh x¸c vµ kÞp thêi tr­íc mäi hîp ®ång. Bªn c¹nh ®ã, ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty còng gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n tõ phÝa Nhµ n­íc vÒ ph­¬ng h­íng vµ chÝnh s¸ch nh­ chÝnh s¸ch thuÕ cña Nhµ n­íc, viÖc t¨ng thuÕ nhËp khÈu lµm t¨ng gi¸ vèn do ®ã lµm gi¶m tÝnh c¹nh tranh vµ lîi nhuËn cña C«ng ty dÉn ®Õn hµng ho¸ cña C«ng ty ø ®äng rÊt nhiÒu. Ngoµi ra, c¬ chÕ xuÊt nhËp khÈu cña Nhµ n­íc vÉn cßn mét sè vÊn ®Ò nan gi¶i lµm nhiÒu ®¬n vÞ kÞnh doanh quan t©m lµ yªu cÇu gi¶i thÝch kÞp thêi c¸c thñ tôc hµnh chÝnh trong kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, c¸n bé H¶i quan cßn thiÕu n¨ng lùc chuyªn m«n. H¬n thÕ n÷a, chÝnh s¸ch thuÕ cña Nhµ n­íc cßn th­êng xuyªn thay ®æi g©y rÊt nhiÒu khã kh¨n ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. 3. §¸nh gi¸ c«ng t¸c giao dÞch vµ thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu t¹i Technoimport 3.1.Nh÷ng mÆt ®· lµm ®­îc: Trong ho¹t ®éng mua b¸n ngo¹i th­¬ng, c«ng t¸c giao dÞch vµ hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu lµ ho¹t ®éng ®ãng vai trß rÊt quan träng, nã quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña mét doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, nã ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña C«ng ty. NhËn thøc ®­îc râ ®­îc vai trß cña nã, ban l·nh ®¹o C«ng ty cïng c¸c c¸n bé nh©n viªn cña Technoimport kh«ng ngõng nç lùc n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c giao dÞch ®iÒu ®ã ®­îc thÓ hiÖn qua (B¶ng 3- KÕt qu¶ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty Technoimport trong 4 n¨m 1998-2001). Trong nh÷ng n¨m võa qua tr­íc nh÷ng ®iÒu kiÖn khã kh¨n chung, kim ngh¹ch xuÊt nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp ®Òu gi¶m sót tuy nhiªn tæng kim ngh¹ch xuÊt nhËp khÈu cña Technoimport vÉn ®¹t ®­îc møc t­¬ng ®èi cao vµ ®Òu hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch: n¨m 1999 lµ 94,3 triÖu USD ®¹t 105,5%, n¨m 2000 lµ 71 triÖu USD ®¹t 109,23% vµ n¨m 2001 lµ 98,89 triÖu USD ®¹t 109,88%. C«ng ty Technoimport vÉn chiÕm vÞ thÕ lµ doanh nghiÖp lín cña Bé Th­¬ng m¹i, cã uy tÝn trong lÜnh vùc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu nhÊt lµ thiÕt bÞ toµn bé vµ m¸y mãc thiÕt bÞ, phô tïng, thÞ tr­êng cña C«ng ty ngµy cµng ®­îc më réng vµ v­¬n réng ra kh¾p thÕ giíi trong ®ã cã mét sè thÞ tr­êng chÝnh vµ th­êng xuyªn nh­: Trung Quèc, §µi Loan, Hµn Quèc, NhËt B¶n, Ph¸p, Italia, Thuþ §iÓn... Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng thµnh tÝch ®¹t ®­îc trong ho¹t ®éng xu©t nhËp khÈu nãi chung vµ c«ng t¸c giao dÞch hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu nãi riªng th× Technoimport còng ch­a nhËn ra nh÷ng tån t¹i vµ nguyªn nh©n cña m×nh. 3.2.Nh÷ng tån t¹i vµ nguyªn nh©n: * Mét sè vÊn ®Ò vÒ c¬ cÊu tæ chøc vµ c¬ chÕ ho¹t ®éng: ChuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, Technoimport ®· c¬ cÊu l¹i tæ chøc theo c¬ chÕ tù h¹ch to¸n kinh doanh trong ®ã c¸c ®¬n vÞ ph¶i tù nghiªn cøu thÞ tr­êng, t×m kiÕm b¹n hµng, ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång, lµm thñ tôc H¶i quan vµ thanh to¸n tiÒn hµng sao cho cã l·i. C¬ chÕ nµy ®· tá ra cã hiÖu qu¶ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nh­ng tõ thùc tiÔn nghiªn cøu ho¹t ®éng cña C«ng ty cã thÓ thÊy mét sè ®iÓm cßn h¹n chÕ nh­: - Ho¹t ®éng ®éc lËp khiÕn c¸c ®¬n vÞ ph¶i tù nghiªn cøu thÞ tr­êng, thu thËp th«ng tin tõ nhiÒu nguån vµ tõ c¸c VP§D ë n­íc ngoµi ®ång thêi nã còng lµm n¶y sinh ý thøc së h÷u riªng vÒ th«ng tin cña c¸c ®¬n vÞ. V× thÕ, mçi mét ®¬n vÞ khi cÇn nh÷ng th«ng tin ®ã l¹i ph¶i thu thËp l¹i tõ ®Çu g©y nªn sù l·ng phÝ vµ mÊt thêi gian. - Trung t©m t­ vÊn ®Çu t­ th­¬ng m¹i lµ bé phËn chñ yÕu cã nhiÖm vô cung cÊp th«ng tin cho c¸c phßng nghiÖp vô, ngoµi ra cßn thùc hiÖn t­ vÊn cho kh¸ch hµng song hiÖn nay trung t©m nµy vÉn thùc hiÖn kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. DÉn ®Õn h¹n chÕ ®ã lµ kh«ng t¹o ®iÒu kiÖn chuyªn m«n ho¸ cho c¸n bé nh©n viªn cña trung t©m. * Mét sè vÊn ®Ò vÒ c«ng t¸c chuÈn bÞ giao dÞch: C«ng t¸c t×m kiÕm b¹n hµng cña C«ng ty cßn rÊt ®¬n gi¶n, chñ yÕu chØ dùa vµo c¸c mèi quan hÖ quen biÕt hoÆc do kh¸ch hµng tù t×m ®Õn víi C«ng ty. MÆt kh¸c, ho¹t ®éng nµy ®· ®­îc c¸n bé c«ng nh©n viªn chñ ®éng nh­ng mang tÝnh tù ph¸t, thiÕu tÝnh ®ång bé vµ cßn mang nhiÒu mµu s¾c cña c¬ chÕ cò. Do ®Æc ®iÓm kinh doanh cña C«ng ty lµ mÆt hµng kinh doanh rÊt ®a d¹ng, kh«ng cè ®Þnh do ®ã c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng chØ ®­îc thùc hiÖn trªn nh÷ng nhu cÇu cña kh¸ch hµng do vËy mÆc dï cã nç lùc tuy nhiªn kÕt qu¶ xuÊt khÈu cña C«ng ty vÉn ë møc thÊp, ch­a x©m nhËp vµo ®­îc nh÷ng thÞ tr­êng míi, tiÒm n¨ng. Nh÷ng th«ng tin ë nh÷ng thÞ tr­êng kh«ng cã VP§D vÉn ch­a thu thËp ®­îc. * Mét sè vÊn ®Ò vÒ c«ng t¸c hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu: HÇu hÕt c¸c hîp ®ång ®­îc ký kÕt víi gi¸ cè ®Þnh, kÓ c¶ hîp ®ång nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé, m¸y mãc, thiÕt bÞ lÎ. Së dÜ nh­ vËy mét phÇn do chÝnh s¸ch qu¶n lý cña Nhµ n­íc ®èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t­ vµ viÖc phª chuÈn luËn chøng kinh tÕ kü thuËt ®èi víi c«ng tr×nh thiÕt bÞ toµn bé. V× thÕ nÕu kh«ng ký kÕt theo gi¸ cè ®Þnh th× bÊt kú sù biÕn ®éng bÊt lîi vÒ gi¸ nµo còng ®ßi hái c¸c chñ ®Çu t­ ph¶i söa ®æi luËn chøng kinh tÕ vµ xin xÐt duyÖt l¹i mµ thêi gian ®ã l¹i kh¸ dµi dÉn ®Õn mÊt thêi c¬. Technoimport còng nh­ nhiÒu doanh nghiÖp ViÖt nam kh¸c, còng th­êng xuÊt khÈu theo gi¸ FOB, nhËp khÈu theo gi¸ CIF, do ®ã ®Ó mÊt quyÒn thuª tµu vµ mua b¶o hiÓm. V× vËy, nhiÒu khi kh«ng chñ ®éng ®­îc trong kinh doanh, kh«ng thu ®­îc kho¶n hoa hång th­êng ®­îc h­ëng trong qu¸ tr×nh thuª tµu vµ cßn cã thÓ gÆp rñi ro n»m ngoµi ph¹m vi b¶o hiÓm trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn hµng ho¸. Ch­¬ng III Mét sè ®Ò xuÊt nh»m n©ng cao nghiÖp vô ®µm ph¸n, ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång cña c«ng ty Technoimport I.Môc tiªu vµ ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh doanh cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m tíi 1.Môc tiªu cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m tíi: Lµ mét C«ng ty kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, h¹ch to¸n kinh doanh ®éc lËp nh­ bao ®¬n vÞ kh¸c. V× vËy, hiÖu qu¶ cao trong ho¹t ®éng kinh doanh lu«n lµ môc tiªu sè mét cña C«ng ty. Cô thÓ lµ C«ng ty lu«n phÊn ®Êu n©ng cao møc doanh thu, tiÕt kiÖm hîp lý c¸c chi phÝ trong kinh doanh, ®Èy nhanh tèc ®é vßng quoay cña vèn, sö dông vèn cã hiÖu qu¶, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn kinh doanh. Bªn c¹nh ®ã C«ng ty còng kh«ng ngõng më réng quy m« xuÊt nhËp khÈu c¶ vÒ khèi l­îng vµ c¬ cÊu, më réng c¸c mÆt hµng vµ th©m nhËp s©u vµo thÞ tr­êng thÕ giíi, ph¸t triÓn vµ cñng cè thÞ tr­êng truyÒn thèng, xóc tiÕn x©m nhËp vµo thÞ tr­êng míi. MÆt kh¸c, Technoimport lµ mét C«ng ty ®­îc phÐp nhËp khÈu c¸c c«ng tr×nh thiÕt bÞ, kü thuËt cho mäi ngµnh cña ®Êt n­íc do ®ã C«ng ty ph¶i hoµn thµnh tèt nhiÖm vô nhËp khÈu c¸c thiÕt bÞ toµn bé, c¸c c«ng nghÖ kü thuËt hiÖn ®¹i, ®Æc biÖt lµ nh÷ng m¸y mãc s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh nhËp khÈu C«ng ty ph¶i xem xÐt, lùa chän nh÷ng thiÕt bÞ tËn dông ®­îc lîi thÕ vÒ tµi nguyªn vµ nh©n lùc ®ång thêi kh«ng ¶nh h­ëng tíi m«i tr­êng tù nhiªn, kh«ng qu¸ l¹c hËu. Môc tiªu chiÕn l­îc dµi h¹n cña C«ng ty lµ më réng quy m« kinh doanh, ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh kinh doanh, thiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ kh¨ng khÝt víi c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc, n©ng cao vÞ thÕ, vai trß cña C«ng ty trªn thÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Cô thÓ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn cña C«ng ty trong n¨m 2002 nh­ sau: Tæng kim ngh¹ch xuÊt nhËp khÈu: 95 triÖu USD. Trong ®ã + Kim ngh¹ch nhËp khÈu: 85 triÖu USD. + Kim ngh¹ch xuÊt khÈu: 10 triÖu USD. Doanh thu: 400 tû VND. Lîi nhuËn: 3000 triÖu VND Tæng nép ng©n s¸ch: 250 tû VND Thu nhËp ®Çu ng­êi: 1,3 triÖu ®ång/ ng­êi. C«ng ty lu«n cè g¾ng phÊn ®Êu: - N©ng cao hiÖu qu¶ nguån hµng xu©t khÈu, më réng c¸c mÆt hµng cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. - N©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c nghiÖp vô xuÊt nhËp khÈu, ®Æc biÖt lµ nghiÖp vô ®µm ph¸n, ký kÕt vµ tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång. 2.Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh doanh cña c«ng ty trong thêi gian tíi: §Ó ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu trªn, trong thêi gian qua C«ng ty ®· ®Ò ra mét sè ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn nh­ sau: TiÕn hµnh kinh doanh b»ng c¸c h×nh thøc thÝch hîp, ®a d¹ng ho¸ c¸c ngµnh hµng kinh doanh, c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu ph¶i hç trî lÉn nhau, ph¶i tËn dông vµ khai th¸c c¸c nguån lùc trong n­íc, x©y dùng c¸c chiÕn l­îc kinh doanh cã hiÖu qu¶. Më réng thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc mét c¸ch th­êng xuyªn vµ liªn tôc. T¨ng nhanh kim ngh¹ch xuÊt nhËp khÈu, nhËp khÈu ph¶i b¶o ®¶m b¸m s¸t nhu cÇu phôc vô s¶n xuÊt trong n­íc. ThiÕt lËp c¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu hîp lý, c¨n cø vµo chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ trong n­íc ®Ó ®­a ra danh s¸ch nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu, nhËp khÈu cã tiÒm n¨ng, ®ång thêi x©y dùng tû lÖ gi÷a xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu hîp lý. TrÎ ho¸ ®éi ngò nh©n viªn b»ng c¸ch tuyÓn dông vµ ®µo t¹o mét ®éi ngò nh©n lùc tinh th«ng vÒ nghiÖp vô xuÊt nhËp khÈu, giái vÒ ngo¹i ng÷. G¾n quyÒn lîi ng­êi lao ®éng víi quyÒn vµ lîi Ých cña C«ng ty ®Ó tõ ®ã ph¸t huy tÝnh n¨ng ®éng vµ s¸ng t¹o cña mçi c¸ nh©n. II.Mét sè ®Ò xuÊt nh»m n©ng cao nghiÖp vô ®µm ph¸n, ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång cña c«ng ty Technoimport 1.§èi víi c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc: 1.1.§èi víi c¬ quan ban hµnh luËt ph¸p: HiÖn nay luËt Th­¬ng m¹i ViÖt nam ®· ®­îc Quèc héi kho¸ IX, kú häp thø XI th«ng qua ngµy 10/05/1998 vµ cã hiÖu lùc tõ ngµy 01/01/1999. §©y lµ c¬ së ph¸p lý ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng X· héi chñ nghÜa. Song song víi viÖc ban hµnh luËt Th­¬ng m¹i, Nhµ n­íc cÇn ph¶i rµ so¸t l¹i hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ th­¬ng m¹i vµ ®i ®Õn lo¹i bá c¸c v¨n b¶n d­íi luËt kh«ng cÇn thiÕt tr­íc ®©y (do tõng bé phËn, ban nghµnh ban hµnh) ®Ó tr¸nh sù chång chÐo m©u thuÉn nhau g©y r¾c rèi cho c¸c nhµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. GÇn ®©y Bé Th­¬ng m¹i ®· chó träng ®Èy m¹nh vµ x©y dùng, ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p quy thuéc thÈm quyÒn cña m×nh vµ tiÕn hµnh hÖ thèng ho¸ v¨n b¶n vÒ th­¬ng m¹i. Trong n¨m 1998 Bé Th­¬ng m¹i ®· so¹n th¶o vµ ban hµnh mét sè v¨n b¶n ph¸p quy nh­: Th«ng t­ sè 01/TM- XNK ngµy 24/10/1998 vµ th«ng t­ sè 02/TM- XNK ngµy 21/02/1998 h­íng dÉn thi hµnh quyÕt ®Þnh sè 28/TTg ngµy 13/01/1998 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ vÒ chÝnh s¸ch mÆt hµng vµ ®iÒu hµnh xuÊt nhËp khÈu n¨m 1998. §©y lµ mét sù cè g¾ng lín ®¸ng khÝch lÖ. HiÖn nay ho¹t ®éng th«ng tin vÒ ph¸p luËt thÞ tr­êng cña c¸c n­íc ë ViÖt nam cßn qu¸ rêi r¹c, phÇn t¸n vµ ch­a phong phó lµm cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam ch­a n¾m b¾t ®­îc nh÷ng thay ®æi cu¶ luËt ph¸p còng nh­ c¸c chÝnh s¸ch, c¬ chÕ vÒ hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng ë c¸c n­íc còng nh­ c¸c mÆt hµng vµ thÞ tr­êng xuÊt nhËp khÈu. Nhµ n­íc cÇn ph¶i lËp ra c¸c trung t©m thu thËp, ph©n tÝch vµ phæ biÕn th«ng tin trªn ®Ó gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu ViÖt nam cã ®ñ th«ng tin tèt h¬n trong viÖc ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng. 1.2.§èi víi c¬ quan H¶i quan: VÒ gi¸m ®Þnh hµng ho¸ cßn cã nhiÒu bÊt hîp lý. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn ë viÖc Tæng côc H¶i quan cã quyÕt ®Þnh sè 1810 ngµy 02/08/1996 quy ®Þnh c¸c chñ hµng ph¶i cã x¸c nhËn cña c¸c c¬ quan gi¸m ®Þnh hµng ho¸ ®Ó tÝnh thuÕ. Theo c¸n bé H¶i quan t¹i c¶ng TP. HCM vµ c¶ng H¶i Phßng cho biÕt "nh÷ng hîp ®ång ®­îc phª chuÈn lµ thiÕt bÞ toµn bé tr­íc khi nhËn hµng ph¶i ®­îc c¬ quan cã thÈm quyÒn gi¸m ®Þnh ®Ó tÝnh thuÕ". §©y lµ v¨n b¶n néi bé trong ngµnh H¶i quan, kh«ng göi cho c¸c doanh nghiÖp ®Ó thùc hiÖn mµ trong v¨n b¶n nµy kh«ng ghi râ c¬ quan nµo cã thÈm quyÒn gi¸m ®Þnh, phÝ gi¸m ®Þnh lµ bao nhiªu. Do ®ã, trong thùc tÕ c¸c doanh nghiÖp ®· gÆp rÊt nhiÒu phiÒn phøc vµ khã kh¨n trong kh©u nµy. C¸c quy chÕ cña Nhµ n­íc vÉn ch­a phï hîp víi thùc tÕ, nh­ quy ®Þnh thêi gian hµng ®­îc phÐp l­u kho sÏ kh«ng bÞ ph¹t gi¶m tõ 7 ngµy xuèng cßn 5 ngµy. XÐt trªn lý thuyÕt th× vÉn ®¶m b¶o hîp lý, nh­ng do c¬ quan H¶i quan cßn g©y nhiÒu khã kh¨n nªn thùc tÕ hµng nhiÒu khi ph¶i l­u kho qu¸ 5 ngµy do ®ã C«ng ty bÞ ph¹t dÉn ®Õn g©y thiÖt h¹i rÊt nhiÒu cho ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. H¬n n÷a theo quy ®Þnh cña Tæng côc H¶i quan thêi gian ®Ó gi¶i quyÕt thñ tôc lµ trong vßng 24 giê, nh­ng thùc tÕ lµ thêi gian ®Ó nhËn ®­îc tÊt c¶ giÊy tê cña H¶i quan lµ tõ 3- 4 ngµy, cã tr­êng hîp do sù thiÕu tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé H¶i quan th× thêi gian nµy cßn kÐo dµi h¬n. Thªm vµo ®ã thêi gian ®Ó nhËn ®­îc giÊy phÐp cña Bé Th­¬ng m¹i lµ 3 ngµy nh­ vËy thêi gian ®Ó hoµn thµnh c¸c thñ tôc lµ 6- 7 ngµy. Quy tr×nh tiÕn hµnh thñ tôc H¶i quan cÇn ®­îc söa ®æi v× tuy chñ hµng chÞu tr¸ch nhiÖm tù khai nh­ng H¶i quan kh«ng ®ång ý tiÕp nhËn th× vÉn kh«ng nép ®­îc tê khai, nÕu ®­îc nép th× sau khi nép xong tê khai, qua qu¸ tr×nh c¬ quan H¶i quan kiÓm ho¸ thùc tÕ, kiÓm tra tÝnh to¸n l¹i thuÕ, phô thu vµ x¸c nhËn lµ ®· hoµn thµnh thñ tôc H¶i quan th× chñ hµng míi ®­îc ®em hµng ra khái ®Þa ®iÓm lµm thñ tôc H¶i quan nh­ng vÉn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm trong vßng 5 n¨m. Nh­ vËy H¶i quan kh«ng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm g× vÒ ho¹t ®éng cña m×nh. Do ®ã, H¶i quan cÇn ph¶i söa ®æi quy tr×nh nµy nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong viÖc lµm thñ tôc H¶i quan cña doanh nghiÖp. MÆt kh¸c, ®èi víi c¸c v¨n b¶n ph¸p quy cña c¸c c¬ quan Nhµ n­íc liªn quan ®Õn ngµnh H¶i quan ph¶i cã hiÖu lùc ngay sau khi ban hµnh chø kh«ng ph¶i ®îi v¨n b¶n h­íng dÉn cña cÊp trªn. 1.3.§èi víi c¬ quan thuÕ: ChÝnh s¸ch thuÕ xuÊt nhËp khÈu cña Nhµ n­íc cÇn nhÊt qu¸n ®èi víi mäi tæ chøc kinh doanh kh«ng cã nh÷ng ­u tiªn riªng biÖt t¹o ra søc c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh trªn thÞ tr­êng. Nhµ n­íc cÇn ph¶i xem xÐt l¹i thuÕ suÊt gi¸ trÞ gia t¨ng (VAT) ®èi víi c¸c mÆt hµng xuÊt nhËp khÈu ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng thuÕ chång lªn thuÕ nh­ hiÖn nay. V× nh×n vµo c«ng thøc tÝnh thuÕ VAT ®èi víi hµng nhËp khÈu cã thÓ thÊy ngay thuÕ VAT ®· ®¸nh chång lªn thuÕ nhËp khÈu: ThuÕ GTGT = (Gi¸ nhËp khÈu + ThuÕ nhËp khÈu) x ThuÕ suÊt thuÕ GTGT Nhµ n­íc cÇn nghiªn cøu vÒ söa ®æi biÓu thuÕ xuÊt nhËp khÈu nhÊt lµ ®èi víi c¬ cÊu cÊu biÓu thuÕ cña n­íc ta võa qu¸ ®¬n gi¶n, võa qu¸ phøc t¹p. §¬n gi¶n v× danh môc thuÕ chØ cã mét cét víi tû lÖ ¸p dông cho mét nhãm hµng kh«ng ®ñ chi tiÕt ®Ó x¸c ®Þnh g©y kh«ng Ýt khã kh¨n cho viÖc ®Þnh møc thuÕ suÊt cho hµng ho¸ kh«ng ghi trong b¶ng m· thuÕ quan. Phøc t¹p v× biÓu thuÕ cã tíi 28 møc thuÕ tõ 0%- 100% gi¸ CIF. V× vËy, Nhµ n­íc nªn c¶i c¸ch c¬ cÊu thuÕ hiÖn nay theo h­íng møc thuÕ xuÊt Ýt h¬n n»m trong sè l­îng nhãm hµng cô thÓ. 1.4.VÒ h¹n ngh¹ch xuÊt nhËp khÈu: C«ng ty xuÊt nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé vµ kü thuËt chuyªn kinh doanh mÆt hµng m¸y mãc, thiÕt bÞ lµ nh÷ng mÆt hµng thuéc Nhµ n­íc qu¶n lý nªn Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch ph©n bæ hîp lý. HiÖn nay viÖc giµnh h¹n ng¹ch nhËp khÈu ®· ph©n bæ cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt th«ng qua c¸c bé, ngµnh nªn g©y kh«ng Ýt phiÒn hµ cho c¬ së, kh«ng phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng. Nhµ n­íc cÇn hoµn thiÖn ph­¬ng thøc ph©n bæ h¹n ng¹ch theo nguyªn t¾c "mét cöa" cã nghÜa lµ chØ ph©n bæ cho c¸c ®¬n vÞ ®· cã quyÒn xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp theo c¸c nhãm hµng xuÊt nhËp khÈu ®em l¹i hiÖu qu¶ cao, ®ãng gãp nhiÒu cho Nhµ n­íc. Nhµ n­íc cã thÓ ph©n bæ h¹n ng¹ch theo h×nh thøc gäi thÇu vµ ®Êu gi¸ víi sù tham gia cña c¸c ®¬n vÞ kinh doanh trong tõng ngµnh hµng cô thÓ. 1.5.VÒ chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i tÖ: Nhµ n­íc nªn xem xÐt ph©n bæ vèn ngo¹i tÖ nhiÒu h¬n cho C«ng ty v× mÆt hµng thiÕt bÞ ®Æc biÖt lµ thiÕt bÞ toµn bé cã gi¸ trÞ rÊt lín. H¬n n÷a, Nhµ n­íc nªn níi láng quan hÖ trao ®æi ngo¹i tÖ gi÷a c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu ®Ó gióp hä tËn dông ®­îc nguån ngo¹i tÖ nhµn rçi cña nhau. Nhµ n­íc nªn xem xÐt ¸p dông ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp nh­ Technoimport ®­îc mua b¸n ngo¹i tÖ víi Ng©n hµng víi tû gi¸ Ýt chªnh lÖch h¬n v×: Khi kh¸ch hµng thanh to¸n b»ng ngo¹i tÖ cho C«ng ty th× C«ng ty kh«ng ®­îc chuyÓn ngo¹i tÖ vµo tµi kho¶n ë Ng©n hµng cña m×nh mµ C«ng ty ph¶i b¸n ngo¹i tÖ cho Ng©n hµng theo tû gi¸ mua vµo, cßn khi cÇn th× C«ng ty ph¶i mua ngo¹i tÖ víi tû gi¸ b¸n ra mµ møc chªnh lÖch gi÷a tû gi¸ mua vµo vµ tû gi¸ b¸n ra th× kh«ng nhá cho nªn C«ng ty bÞ thiÖt. 2.§èi víi c«ng ty: 2.1.§èi víi nghiÖp vô ®µm ph¸n: Kinh doanh th­¬ng m¹i quèc tÕ lµ mét ho¹t ®éng phøc t¹p cã ®é rñi ro cao, gi¸ trÞ kinh doanh lín. Kh©u ®µm ph¸n, ký kÕt hîp ®ång lµ kh©u ®Æc biÖt quan träng nã cã t¸c ®éng ®Õn toµn bé c¸c kh©u sau cña qu¸ tr×nh kinh doanh. NÕu cã s¬ suÊt trong kh©u nµy th× sÏ cã thiÖt h¹i rÊt lín, nh­ng thùc hiÖn tèt ë kh©u nµy th× còng cã thÓ ®­a l¹i lîi Ých rÊt lín cho C«ng ty. Do ®ã, c¸c c¸n bé ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång ®ßi hái ph¶i cã kh¶ n¨ng tr×nh ®é, nhiÖt t×nh vµ ph¶i cã ãc s¸ng t¹o ®Ó ®¹i diÖn cho C«ng ty tham gia vµo qu¸ tr×nh ®µm ph¸n, ký kÕt hîp ®ång. §iÒu nµy ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty. Trong t­¬ng lai, C«ng ty cßn ph¶i më réng mèi quan hÖ víi nhiÒu ®èi t¸c míi nªn vÊn ®Ò nµy cµng ph¶i chó ý h¬n n÷a. C«ng ty cã thÓ ¸p dông rÊt nhiÒu ph­¬ng ph¸p ®µm ph¸n víi ®èi t¸c, phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh doanh. Cã thÓ ®µm ph¸n trùc tiÕp, gi¸n tiÕp hoÆc ®µm ph¸n th«ng qua chän thÇu hoÆc chµo hµng c¹nh tranh. Song cho dï thùc hiÖn theo ph­¬ng thøc nµo còng cÇn ph¶i chó ý ®Õn c¸c vÊn ®Ò sau: - Ph¶i quan t©m ®Õn quèc tÞch vµ phÈm chÊt cña ®èi ph­¬ng. - Ph¶i n¾m ch¾c môc tiªu cÇn ®¹t ®­îc cña cuéc ®µm ph¸n. - Ph¶i hÕt søc tØnh t¸o, nªn viÕt ra h¬n lµ nªn nãi. - Ph¶i kiªn tr×, gi÷ bÝ mËt kh«ng ®Ó ®èi ph­¬ng lîi dông. - C¶ ®oµn ph¶i nhÊt trÝ cao tu©n theo lÖnh cña ng­êi phô tr¸ch ®µm ph¸n, kh«ng c·i nhau, tranh luËn tr­íc ng­êi n­íc ngoµi. - ChØ ®µm ph¸n víi ng­êi thùc sù lµ kh¸ch hµng: ®ñ t­ c¸ch ph¸p nh©n, ®ñ quyÒn h¹n, kh«ng lõa ®¶o. - T«n träng phong tôc tËp qu¸n cña kh¸ch, kh«ng ®ông ®Õn lßng tù ¸i d©n téc, ®ông ®Õn t«n gi¸o, biÕt vËn dông luËt cña c¸c n­íc. - Ph¶i biÕt n¾m thêi c¬, ®¶o thÕ tõ yÕu thµnh m¹nh, tõ khã thµnh dÔ, biÕt nh­îng bé cã nguyªn t¾c, nh­îng bé lÉn nhau ®Ó ®¹t ®­îc quan hÖ ban ®Çu. - §µm ph¸n thèng nhÊt víi nhau ph¶i cã v¨n b¶n ®Ó chuÈn bÞ ký kÕt. Sau tõng buæi ®µm ph¸n, cã v¨n b¶n x¸c nhËn ý kiÕn c¸c bªn ®· nhÊt trÝ. 2.2.§èi víi viÖc ký kÕt hîp ®ång: Ký kÕt hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng C«ng ty cÇn ph¶i tu©n thñ nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt, c¸c nghÞ ®Þnh, quy ®Þnh cña c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn vÒ mÆt ph¸p lý còng nh­ nghiÖp vô. Kh«ng bao giê ®­îc coi hîp ®ång chØ mang tÝnh h×nh thøc trong quan hÖ gi÷a c¸c bªn. V× trong tr­êng hîp ph¸t sinh tranh chÊp th× träng tµi, toµ ¸n ®Òu c¨n cø vµo hîp ®ång ®Ó gi¶i quyÕt. Hîp ®ång lµ b»ng chøng quy ®Þnh quyÒn, nghÜa vô vµ tr¸ch nhiÖm ph¸p lý cña c¸c bªn trong viÖc thùc hiÖn hîp ®ång vµ cã gi¸ trÞ ph¸p lý. Quy ®Þnh hîp lý vµ khíp c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng víi c¸c ho¹t ®éng liªn quan nh­ Hîp ®ång uû th¸c nhËp khÈu, hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ trong n­íc (trong tr­êng hîp nhËp khÈu ®Ó b¸n cho kh¸ch hµng theo ®¬n ®Æt hµng). Cô thÓ c¸c hîp ®ång ph¶i khíp víi nhau vÒ tªn vµ quy c¸ch hµng ho¸, thêi gian thanh to¸n, giao hµng, b¶o hµnh. Khi so¹n th¶o hîp ®ång cÇn ph¶i c©n nh¾c kü vµ cã ph­¬ng ¸n dù kiÕn ®Ò phßng nh÷ng t×nh huèng bÊt lîi cã thÓ x¶y ra trong tr­êng hîp thùc hiÖn hîp ®ång. H¹n chÕ tèi ®a trong hîp ®ång dïng nh÷ng tõ ng÷, lêi v¨n cã tÝnh chÊt mËp mê, khã gi¶i thÝch ®Ó ®èi ph­¬ng cã thÓ lîi dông tho¸i th¸c nghÜa vô cña m×nh trong hîp ®ång. Do ®ã nªn ®Þnh nghÜa nh÷ng tõ ng÷ mét c¸ch cô thÓ. Kh«ng nªn cam kÕt nh÷ng g× mµ m×nh kh«ng biÕt hoÆc kh«ng ®ñ thÈm quyÒn ®Ó gi¶i quyÕt. CÇn cã b¶n hîp ®ång mÉu phï hîp víi C«ng ty hoÆc c¸c ®iÒu kiÖn chung mua b¸n hµng ho¸ gióp C«ng ty ký kÕt hîp ®ång kh«ng bá sãt ®iÒu kho¶n nµy hay ®iÒu kho¶n kh¸c. V× tiÕn hµnh phßng ngõa b»ng c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång sÏ b¶o vÖ C«ng ty khi cã bÊt ®ång x¶y ra. Tõng b­íc ¸p dông mua hµng theo nh÷ng ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng nh­ FOB, FCR vµo hîp ®ång ®Ó giµnh quyÒn mua b¶o hiÓm vµ thuª tµu vËn chuyÓn cña C«ng ty ViÖt nam, tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ cho ®Êt n­íc. 2.3.§èi víi viÖc thùc hiÖn hîp ®ång: Thùc hiÖn hîp ®ång lµ thùc hiÖn nh÷ng cam kÕt ®· quy ®Þnh trong hîp ®ång. §©y còng chÝnh lµ kh©u quan träng vµ phøc t¹p ®ßi hái h¶i cã nghiÖp vô v÷ng vµng, luËt ph¸p tinh th«ng. Do ®ã, ®Ó tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång tèt h¬n, theo em C«ng ty cÇn l­u ý mét sè vÊn ®Ò sau: - TiÕn hµnh nhanh chãng vµ ®Çy ®ñ c¸c thñ tôc mµ nhµ n­íc quy ®Þnh nh­: xin giÊy phÐp, lµm thñ tôc H¶i quan, kiÓm ho¸, kiÓm dÞch. - Ph¶i chuÈn bÞ hµng ho¸ s½n sµng ®Ó giao cho phÝa bªn kia, muèn vËy C«ng ty ph¶i cã mèi quan hÖ trao ®æi th«ng tin th­êng xuyªn víi kh¸ch hµng ®Ó kÞp thêi thay ®æi h­íng thu mua, chÕ biÕn theo c¸c ®iÒu kho¶n bæ sung cña kh¸ch hµng. - Trong qu¸ tr×nh giao nhËn hµng ho¸ C«ng ty ph¶i chuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c giÊy tê cÇn thiÕt. Khi giao nhËn hµng, C«ng ty ph¶i cö c¸n bé nh©n viªn kÕt hîp víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng gi¸m s¸t vÒ sè l­îng, chÊt l­îng hµng ho¸, lµm c¸c thñ tôc cÇn thiÕt nÕu thÊy hµng ho¸ háng hãc, thiÕu hôt kh«ng theo ®óng quy ®Þnh cña hîp ®ång th× ph¶i th«ng b¸o ngay cho bªn ®èi t¸c biÕt. NÕu hµng ho¸ vÒ mµ kh¸ch hµng mua ngay víi khèi l­îng lín th× cã thÓ mêi kh¸ch hµng giao nhËn ngay t¹i ga, c¶ng mµ kh«ng cÇn nhËp kho cña C«ng ty. CÇn cã ph­¬ng ph¸p s¾p xÕp khoa häc, tr¸nh t×nh tr¹ng bõa b·i g©y h­ háng hµng ho¸ tr­íc khi giao cho kh¸ch hµng. Lµm nh­ vËy, mét mÆt C«ng ty ®· n©ng cao chÊt l­îng hµng ho¸ cña m×nh, mÆt kh¸c C«ng ty gi÷ ®­îc ch÷ tÝn ®èi víi kh¸ch hµng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång. - Lu«n thùc hiÖn ®óng nghÜa vô cña m×nh trong hîp ®ång ®· ký kÕt ®Æc biÖt vÒ kho¶n thanh to¸n v× ®©y th­êng lµ nghÜa vô quan träng nhÊt cña ng­êi mua ®èi víi ng­êi b¸n. Khi thùc hiÖn thanh to¸n, cÇn kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c phßng ban liªn quan trong C«ng ty gi¶i quyÕt nhanh c¸c kh©u lo nguån vèn thanh to¸n mua ngo¹i tÖ, ®Ò nghÞ më L/C hoÆc lËp lÖnh chuyÓn tiÒn. - Tr­êng hîp x¶y ra khiÕu n¹i, tranh chÊp nghÜa vô liªn quan ®Õn hîp ®ång cña c¸c bªn. Tèt nhÊt C«ng ty nªn th­¬ng l­îng trùc tiÕp víi ®èi t¸c kh«ng nh÷ng t×m ®­îc ph­¬ng h­íng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian vµ tiÒn cña mµ cßn duy tr× ®­îc uy tÝn còng nh­ mèi quan hÖ lµm ¨n l©u dµi víi ®èi t¸c. 2.4.§èi víi nguån nh©n lùc: Kinh doanh lµ ho¹t ®éng cña con ng­êi, hiÖu qu¶ kinh doanh tuú thuéc vµo n¨ng lùc cña ®éi ngò chuyªn viªn xuÊt nhËp khÈu. Do vËy, nÕu ta chØ ®­a ra nh÷ng ph­¬ng ¸n kinh doanh, biÖn ph¸p thùc hiÖn môc tiªu mµ kh«ng chuÈn bÞ ®éi ngò c¸n bé tèt th× ch¾c ch¾n ho¹t ®éng kinh doanh sÏ chØ mang l¹i hiÖu qu¶ xÊu mµ th«i. C«ng ty Technoimport cÇn quan t©m tíi c«ng t¸c ®µo t¹o, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc th«ng qua c¸c biÖn ph¸p cô thÓ sau: - §µo t¹o c¸n bé dµi h¹n, tr×nh ®é cao ®Ó cã ®éi ngò c¸n bé nßng cèt m¹nh cã thÓ c¹nh tranh víi c¸c C«ng ty kh¸c. - §µo t¹o ng¾n h¹n: Tæ chøc nh÷ng líp häc n©ng cao nghiÖp vô kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, ngo¹i ng÷. - Thu hót nh©n tµi: Th«ng qua c¸c biÖn ph¸p qu¶ng c¸o tuyªn truyÒn vÒ truyÒn thèng hiÖu qu¶ kinh doanh, vÒ triÓn väng cña m×nh, vÒ chuyªn m«n kü thuËt vµ chuyªn m«n ho¹t ®éng, vÒ chÕ ®é tiÒn l­¬ng, t«n träng ng­êi tµi, sÏ thu hót ®­îc nh©n tµi cã kiÕn thøc, tr×nh ®é cao, nghiÖp vô kinh doanh v÷ng vÒ lµm viÖc cho C«ng ty. ChÝnh líp ng­êi nµy sÏ lµ ®éng c¬ n¨ng ®éng ®Ó líp ng­êi cò v­¬n lªn hoÆc sÏ lµm cho hä nhËn thøc ®­îc r»ng kh«ng ®æi míi th× sÏ kh«ng thÓ cã chç ®øng trong C«ng ty ®­îc. - Ph¸t hiÖn nh©n tµi trong néi bé C«ng ty. §©y chÝnh lµ tiÒm n¨ng quan träng bëi khi ph©n biÖt, ph¸t hiÖn vµ biÕt träng dông nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc, bè trÝ cho hä vµo ®óng vÞ trÝ xøng ®¸ng th× ta sÏ tËn dông khai th¸c ®­îc lîi thÕ cña hä còng lµ ®iÒu kiÖn ®Ó t¨ng lîi thÕ cña C«ng ty chÝnh nhê nh÷ng con ng­êi ®ã. - Ra søc båi d­ìng nh©n tµi bëi hä ®­îc h×nh thµnh, tr­ëng thµnh chñ yÕu qua viÖc båi d­ìng, th«ng qua viÖc båi d­ìng sÏ t¹o c¬ së v÷ng ch¾c vÒ kiÕn thøc cho ®éi ngò kinh doanh vµ qua ®ã tiÕp tôc sµng läc, ph¸t hiÖn nh÷ng n¨ng khiÕu cña tõng ng­êi. Tuy nhiªn ®Ó cã mét ®éi ngò c¸n bé t­¬ng ®èi hoµn h¶o, phï hîp víi ho¹t ®éng kinh doanh cña chÝnh m×nh, C«ng ty kh«ng chØ biÕt ®ßi hái mµ còng cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p khuyÕn khÝch sù ph¸t huy s¸ng t¹o tõ nh÷ng nh©n viªn cña chÝnh m×nh. 2.5.§èi víi viÖc cñng cè vµ më réng thÞ tr­êng: C«ng ty cÇn lu«n chó ý thùc hiÖn tèt nghÜa vô hîp ®ång nh­ thanh to¸n vµ giao hµng ®óng thêi h¹n, ®óng chÊt l­îng, gi÷ uy tÝn ®èi víi tÊt c¶ kh¸ch hµng. VÒ h×nh thøc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, thêi gian qua C«ng ty chñ yÕu kinh doanh nhËp khÈu. V× vËy, ®Ó phong phó thªm nhiÒu lo¹i h×nh kinh doanh cña m×nh, C«ng ty nªn xem xÐt t×m kiÕm nguån hµng ®Ó xuÊt khÈu còng nh­ thùc hiÖn c¸c h×nh thøc kinh doanh kh¸c nh­ t¹m nhËp t¸i xuÊt (lµ viÖc mua hµng cña mét n­íc nh­ng chØ t¹m thêi th«ng quan nhËp khÈu, sau mét thêi gian thùc hiÖn t¸i xuÊt khÈu b¸n cho mét n­íc kh¸c mµ kh«ng qua chÕ biÕn) hoÆc chuyÓn khÈu (lµ viÖc mua hµng cña n­íc nµy vµ chuyÓn th¼ng cho n­íc kia mµ hµng ho¸ ®ã kh«ng qua l·nh thæ ViÖt nam).