Nghiên cứu thiết kế quy trình công nghệ hàn khung xe Wave 110cc

110-01-13 víi KW110-01-28P §éng t¸c 1: Hµn ®Ýnh KW110-01-13 víi KW110-01-28P §éng t¸c 2: Hµn kÝn phÇn giao KW110-01-13 víi KW110-01-28P *§å g¸ +Dïng ®å g¸ chuyªn dïng *Thî hµn + Sè thî hµn : 1 ng­êi. + BËc thî : 7/7 *Thêi gian hµn t¹i nguyªn c«ng 1:10 phót *C¸c yªu cÇu kü thuËt + Hµn xong ph¶i ®Ó nguéi tõ (l-2ph) råi míi ®­îc th¸o ra . + C¸c mèi hµn ph¶i ®iÒn ®Çy c¸c gãc hµn. . + §¶m b¶o ®é ®ång t©m gi÷a c¸c lç trªn côm chi tiÕt KW110- 01-28 3.1.2-Nguyªn c«ng 2: Hµn côm l¾p ®Ìn sau vµ côm l¾p gi¶m sãc(®å g¸ 2) Tr×nh tù nguyªn c«ng B­íc 1: Thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc kiÓm tra *M¸y hµn: - KiÓm tra dßng hµn (Ih=120A) - KiÓm tra hiÖu ®iÖn thÕ hµn (Uh=20v) - KiÓm tra d©y hµn (d=0,9-1mm) - KiÓm tra ®Çu bÐp hµn (thö hµn) - §iÒu chØnh tèc ®é xuèng d©y (O,6 m/ph) *B×nh khÝ CO2. - KiÓm tra ¸p suÊt khÝ trong b×nh (p=4 kg/cm2) - KiÓm tra xem van khÝ cã bÞ hë kh«ng - KiÓm tra l­u l­îng khÝ khi hµn (Q=0,5 l/ph) *§å g¸ - KiÓm tra c¸c chèt trªn ®å g¸ (kiÓm tra ®é d¬) *KiÓm tra c¸c dông cô : - KiÓm tra c¸c dông cô nh­ bóa, k×m *KiÓm tra c¸c ph«i : - KiÓm tra xem c¸c ph«i cã ®óng víi thiÕt kÕ ch­a - KiÓm tra hµn c¸c b­íc,nguyªn c«ng tr­íc. B­íc 2: Hµn èng g¸ yªn KW110-02-18 , côm ®ì g¸ yªn tr¸i KW110-02-23 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-02-1 8 víi KW110-02-23 §éng t¸c 2 : Hµn kÝn phÇn giao KW110-02-18 víi KW110-02-23 B­íc 3: Hµn èng g¸ yªn KW110-02-18, côm ®ì g¸ yªn ph¶i KW110-02-23 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-02-18 víi KW110-02-23 §éng t¸c 2 : Hµn kÝn phÇn giao KW110-02-18 víi KW110-02-23 B­íc 4: Hµn chèt tú KW110-02-22 víi ®ì g¸ yªn tr¸i KW110-02-23 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-02-22 víi KW110-02-23 §éng t¸c 2 : Hµn kÝn phÇn giao KW110-02-22 víi KW110-02-23 B­íc 5: Hµn chèt tú KW110-02-22 víi ®ì g¸ yªn ph¶i KW110-02-23 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-02-22 víi KW110-02-23 §éng t¸c 2 : Hµn kÝn phÇn giao KW110-02-22 víi KW110-02-23 B­íc 6: Hµn tai l¾p cæ b×nh x¨ng KW110-02- 6T, ®ì g¸ yªn KW110-02-23 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-02-16T víi KW110-02-23 §éng t¸c 2 : Hµn kÝn phÇn giao KW110-02-16T víi KW110-02-23 B­íc 7: Hµn tai l¾p cæ b×nh x¨ng KW110-02-16P, ®ì g¸ yªn KW110-02-23 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-02-16P víi KW110-02-23 §éng t¸c 2 : Hµn kÝn phÇn giao KW110-02-16P víi KW110-02–23 *§å g¸ +Dïng ®å g¸ chuyªn dïng *Thî hµn + Sè thî hµn : 1 ng­êi. + BËc thî : 7/7 *Thêi gian hµn t¹i nguyªn c«ng 1: 10 phót * C¸c yªu cÇu kü thuËt + Hµn song ph¶i ®Ó nguéi(l-2ph) råi míi ®­îc th¸o ra + C¸c mèi hµn ph¶i ®iÒn ®Çy c¸c gãc hµn + §¶m b¶o ®é song song vµ vu«ng gãc cña ®ì g¸ yªn KW110-02-23 vµ èng g¸ yªn KW110-02-18 3.1.3- Nguyªn c«ng 3: Hµn côm ®Çu cæ thuèc (®å g¸ 3) Tr×nh tù nguyªn c«ng. B­íc I: Thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc kiÓm tra *M¸y hµn - KiÓm tra dßng hµn (Ih= 120A) - KiÓm tra hiÖu ®iÖn thÕ hµn (Uh=20v) - KiÓm tra d©y hµn (d= 0,9-1 mm) - KiÓm tra ®Çu bÐp hµn (thö hµn) - §iÒu chØnh tèc ®é xuèng d©y (0,6 m/ph) *B×nh khÝ CO2. - KiÓm tra ¸p suÊt khÝ trong b×nh (p=4 kg/cm2) - KiÓm tra xem van khÝ cã bÞ hë kh«ng - KiÓm tra l­u l­îng khÝ khi hµn (Q=0,5 l/ph) *§å g¸ - KiÓm tra c¸c chèt trªn ®å g¸ (kiÓm tra ®é d¬) *KiÓm tra c¸c dông cô : - KiÓm tra c¸c dông cô nh­ bóa, k×m *KiÓm tra c¸c ph«i : - KiÓm tra xem c¸c ph«i cã ®óng víi thiÕt kÕ ch­a - KiÓm tra hµn c¸c b­íc,nguyªn c«ng tr­íc. B­íc 2: Hµn èng chñ KW110-03 -07 víi èng phuèc KW110-03- 02 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-03-07 víi KW110-03-02 §éng t¸c 2:Hµn kÝn phÇn giao KW110-03-07 víi KW110-03-02 B­íc 3: Hµn tai l¾p kho¸ ®iÖn KW110-03- 01, èng phuèc KW110-03- 02 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-03-01 víi KW110-03-02 §éng t¸c 2 : Hµn kÝn phÇn giao KW110-03-01 víi KW110-03-02 B­íc 4: Hµn tai l¾p vá KW110- 03-29 víi èng phuèc KW110- 03- 02 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110- 03-29 víi KW110- 03- 02 §éng t¸c 2 : Hµn kÝn phÇn giao KW110- 03-29 víi KW110- 03- 02 B­íc 5: Hµn KW110-03-03 víi èng phuèc KW110-03-02 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110- 03- 03 víi KW110- 03- 02 §éng t¸c 2 : Hµn kÝn phÇn giao KW110-03- 03 víi KW110-03- 02 B­íc 6 : Hµn tÊm gia c­êng phÝa tr­íc KW110-03-31, KW110-03-07, KW-110-03-02 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-03- 02 víi KW110-03-31 §éng t¸c 2 : Hµn ®Ýnh KW110-03-07 víi KW110-03-3 1 §éng t¸c 3 : Hµn däc KW110-03- 07 vµ KW110-03-31 §éng t¸c 4 : Hµn däc KW110-03- 07 vµ KW110-03-31 B­íc 7: Hµn tai b¾t yÕm tr­íc KW110-03- 30 Víi KW110-03 - 02 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-03- 30 víi KW110-03-02 §éng t¸c 2 : Hµn hÕt chiÒu dµi cña KW110-03-30 B­íc 8: Hµn miÕng h¹n vÞ trªn kho¸ KW110-03- 04 Víi KW110-03 - 02 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-03- 02 víi KW110-03 - 04 §éng t¸c 2 : Hµn hÕt chiÒu dµi cña KW110-03-04 B­íc 9: Hµn èp t¨ng cøng d­íi cæ phuèc KW110-03- 05, KW110-03 - 02 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-03- 05víi KW110-03 - 02 §éng t¸c 2 : Hµn hÕt chiÒu dµi cña KW110-03-05 B­íc 10: Hµn KW110-03- 06 Víi KW110-03 - 02 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-03- 06víi KW110-03 - 02 §éng t¸c 2 : Hµn hÕt chiÒu dµi cña KW110-03-06 B­íc 11: Hµn hai tai treo m¸y phÝa trªn KW110-03- 09, KW110-03- 07víi KW-110-03-35 §éng t¸c 1: Hµn ®Ýnh KW110-03- 07 víi KW110-03-09 §éng t¸c 2: Hµn ®Ýnh KW110-03- 09 víi KW110-03-35 §éng t¸c 3: Hµn phÇn giao KW110-03-09 víi KW110-03-35 §éng t¸c 4: Hµn phÇn giao KW110-03- 09 víi KW110-03-35 B­íc 12: Hµn tai l¾p b« bin KW110-03- 08 víi KW110-03- 09 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-03-08 víi KW110-03-09 §éng t¸c 2 : Hµn phÇn giao KW110-03-08 víi KW110-03-09 B­íc 13:Hµn côm treo m¸y KW110-01-28,gÇm phÝa sau víi KW110-03-07 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-01-28 víi KW110-03-07 §éng t¸c 2 : Dïng bóa gâ KW110-01-28 vµo KW110-03-07 §éng t¸c 3 : Hµn phÇn mÆt trªn cña KW110-03-28 víi KW110-03-07 B­íc 14: Hµn hai lç treo m¸y ë gi÷a KW110-03-1OP, KW110-03-1OT víi KW110-03-07 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-03- 10P víi KW110-03-07 §éng t¸c 2 : Hµn ®Ýnh KW110-03-10T víi KW110-03-07 §éng t¸c 3 : Hµn phÇn mÆt trªn KW110-03-10P víi KW110-03-07 §éng t¸c 4 : Hµn phÇn mÆt trªn KW110-03-10T víi KW110-03-07 B­íc 15: Hµn tai treo cßi KW110-03-15 víi KW110-03-07 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-03- 1 5 víi KW110-03-07 §éng t¸c 2 : Hµn phÇn mÆt trªn KW110-03- 1 5 víi KW110-03-07 B­íc 16: Hµn tai l¾p vá KW110-03-11 víi KW110-03-10 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-03- 11 víi KW110-03-10 §éng t¸c 2 : Hµn phÇn mÆt trªn KW110-03- 11 víi KW110-03-10 *§å g¸ +Dïng ®å g¸ chuyªn ding *Thî hµn + Sè thî hµn : 1 ng­êi. + BËc thî : 7/7 *Thêi gian hµn t¹i nguyªn c«ng 1:10 phót *C¸c yªu cÇu kü thuËt + Hµn song ph¶i ®Ó nguéi (l - 2ph) råi míi ®­îc th¸o ra + §¹t ®­îc gãc ®é quy ®Þnh gi÷a cæ phuèc víi èng chñ + C¸c mèi hµn ph¶i ngÊu víi èng chñ + §¶m b¶o ®é ®ång t©m vµ song song gi÷a c¸c lç 3.1.4- Nguyªn c«ng 4: Hµn hai cµng xe sau (®å g¸ 4) Tr×nh tù nguyªn c«ng *M¸y hµn : - KiÓm tra dßng hµn (Ih=120A) - KiÓm tra hiÖu ®iÖn thÕ hµn (Uh: 20v) - KiÓm tra d©y hµn (d=0,9-l mm) - KiÓm tra ®Çu bÐp hµn (thö hµn) - §iÒu chØnh tèc ®é xuèng d©y (0,6 m/ph) *B×nh khÝ CO2: - KiÓm tra ¸p suÊt khÝ trong b×nh (p=4 kg/cm2) - KiÓm tra xem van khÝ cã bÞ hë kh«ng - KiÓm tra l­u l­îng khÝ khi hµn (Q=0,5 l/ph) *§å g¸: - KiÓm tra c¸c chèt trªn ®å g¸ (kiÓm tra ®é d¬) *KiÓm tra c¸c dông cô : - KiÓm tra c¸c dông cô nh­ bóa, k×m . . *KiÓm tra c¸c ph«i : - KiÓm tra xem c¸c ph«i cã ®óng víi thiÕt kÕ ch­a - KiÒm tra hµn c¸c b­íc,nguyªn c«ng tr­íc B­íc 2: Hµn 2 cµng phÝa trªn KW110-04-24 víi KW110-03-07 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-04-24 víi KW110-03- 07 §éng t¸c 2 : Hµn phÇn giao KW110-04-24 víi KW110-03-07 B­íc 3: Hµn 2 cµng phÝa d­íi KW110-04 -26 víi KW110-01-28 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-04-26 víi KW110-01-28 §éng t¸c 2 : Hµn phÇn giao KW110-04-26 víi KW110-01-28 B­íc 4: Hµn KW110-04-26 víi KW110-04-24 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-04-26 víi KW110-04-24 §éng t¸c 2 : Hµn phÇn giao KW110-04-26 víi KW110-04-24 B­íc 5: Hµn gi¸ l¾p thiÕt bÞ ®iÖn KW110-04- 25 víi KW110-04-24 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-04-25 víi KW110-04-24 §éng t¸c 2 : Hµn phÇn giao KW110-04-25 víi KW110-04-24 B­íc 6: Hµn tai b¾t b×nh x¨ng d­íi KW110-04-32víi KW110-04-24 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-04-32víi KW110-04-24 §éng t¸c 2 : Hµn phÇn giao KW110-04- 32víi KW110-04- 24 B­íc 7: Hµn tai b¾t hép ®å trªn KW110-04-33 víi KW110-04-24 víi KW110-03-07 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-04-33 víi KW110-04-24 víi KW110-03-07 §éng t¸c 2 : Hµn phÇn giao KW110-04-33 , KW110-04-24,KW-110-03-07 B­íc 8: Hµn tai b¾t hép ®è sau KW110-04-34 víi KW110-04-24 víi KW110-04-26  §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-04-34 víi KW110-04-24, KW110-04-26 §éng t¸c 2 : Hµn phÇn giao KW110-04-34, KW110-04-24,KW-110-04-26 B­íc 9: Hµn tai b¾t cµi ®Ìn phanh KW110-04-12víi KW110-04-26 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-04-12víi KW110-04-26 §éng t¸c 2 : Hµn phÇn giao KW110-04- 12víi KW110-04- 26 B­íc 10: Hµn tai b¾t hép ¾c quy KW110-04-27víi KW110-04-26 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-04-27víi KW110-04-26 §éng t¸c 2 : Hµn phÇn giao KW110-04- 27víi KW110-04- 26 *§å g¸ +Dïng ®å g¸ chuyªn dïng *Thî hµn + Sè thî hµn : 1 ng­êi. + BËc thî : 7/7 *Thêi gian hµn t¹i nguyªn c«ng 1:10 phót *Yªu cÇu kü thuËt + Hµn song ph¶i ®Ó nguéi (l-2ph) råi míi ®­îc th¸o ra + §¶m b¶o ®­îc ®é réng cña hai cµng sau theo thiÕt kÕ + §¶m b¶o ®é vu«ng gãc vµ song song cña tai l¾p mÆt n¹ 3.1.5- Nguyªn c«ng 5: Hµn ®u«i sau (®å g¸ 5) Tr×nh tù nguyªn c«ng *M¸y hµn : - KiÓm tra dßng hµn (Ih- 1 20A) - KiÓm tra hiÖu ®iÖn thÕ hµn (uh=20v) - KiÓm tra d©y hµn (d= 0,9-l mm) - KiÓm tra ®Çu bÐp hµn (thö hµn) - §iÒu chØnh tèc ®é xuèng d©y (0,6 m/ph) *B×nh khÝ CO2: - KiÓm tra ¸p suÊt khÝ trong b×nh (p=4 kg/cm2) - KiÓm tra xem van khÝ cã bÞ hë kh«ng - KiÓm tra l­u l­îng khÝ khi hµn (Q=0,5 l/ph) *§å g¸ : - KiÓm tra c¸c chèt trªn ®å g¸ (kiÓm tra ®é d¬) *KiÓm tra c¸c dông cô : - KiÓm tra c¸c dông cô bóa, k×m . *KiÓm tra c¸c ph«i : - KiÓm tra xem c¸c ph«i cã ®óng víi thiÕt kÕ ch¦a - KiÓm tra hµn c¸c b­íc,nguyªn c«ng tr­íc B­íc 2: Hµn côm ®u«i sau KW110-05-20 víi KW110-04-24 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-05-20 víi KW110-04-24 §éng t¸c 2 : Hµn phÇn mÆt trªn KW110-05-20 víi KW110-04-24 B­íc3: Hµn côm l¾p gi¶m sãc KW110-02-23 víi KW110-04-24 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-02-23 víi KW110-04-24 §éng t¸c 2 : Hµn phÇn mÆt trªn KW110-02-23 víi KW110-04-24 B­íc 4: Hµn tai l¾p bÇu läc giã KW110-03-31 §éng t¸c 1: Hµn ®Ýnh KW110-03-06 víi KW110-03-3 1 §éng t¸c 2: Hµn kÝn phÇn giao KW110-03-06 víi KW110-03-3 1 B­íc 5: Hµn c¸c tai l¾p yÕm KW110-03-30 víi KW110-03-31 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-03- 30 víi KW110-03- 3 1 §éng t¸c 2 : Hµn phÇn giao KW110-03-30 víi KW110-03- 3 1 B­íc 6: Hµn gi¸ l¾p côm ®Ìn sau KW110-05-21 víi KW110-04-24 §éng t¸c 1 : Hµn ®Ýnh KW110-05-21 víi KW110-04-24 §éng t¸c 2 : Hµn phÇn giao KW110-05-21 víi KW110-04-24 *§å g¸ +Dïng ®å g¸ chuyªn dïng *Thî hµn + Sè thî hµn : 1 ng­êi. + BËc thî : 7/7 *Thêi gian hµn t¹i nguyªn c«ng 1:10 phót *Yªu cÇu kü thuËt + Hµn song ph¶i ®Ó nguéi (l - 2ph) råi míi ®­îc th¸o ra + §¶m b¶o chiÒu dµi cña c¸c tai l¾p yÕm + §¶m b¶o kü thuËt cho côm l¾p gi¶m sãc 3.1.6- Nguyªn c«ng 6: kiÓm tra (®å g¸ 6) + Sau khi hµn qua ba ®å g¸ trªn th× khung ®îc ®a qua ®å g¸ kiÓm tra sè 6 t¹i ®©y nÕu chi tiÕt nµo bÞ thiÕu hoÆc ch­a hµn song sÏ ®­îc hµnbæ sung . + §ãng l¹i ®Çu cæ phuèc + Sau khi khung ®­îc kiÓm tra song ®­îc lµm s¹ch via vµ kiÓm tra lÇn cuèi sau ®ã ®­îc ®­a sang x­ëng s¬n. 3.2- X¸c ®Þnh chÕ ®é hµn. KÕt cÊu hµn khung xe cã nh÷ng ®iÓm sau ®©y - Cã nhiÒu lo¹i liªn kÕt: hµn chång, hµn gãc gi¸p mèi. - §é dµy c¸c liªn kÕt kh¸c nhau: Tõ 4 mm (KW110-03-04) ®Õn 2 mm (KW110-03-31). - C¸c ®­êng hµn cã h×nh d¹ng kh¸c nhau: ®­êng cong hë, ®­êng cong kÝn, ®­êng th¼ng. vÝ dô nh­ c¸c ®­êng hµn ë ®Çu cæ phuèc ë hai cµng sau .v.v. ChÝnh v× lý do ®ã viÖc tÝnh to¸n chÕ ®é hµn trong mét nguyªn c«ng ta chØ tÝnh cho 1 liªn kÕt hµn tiªu biÓu mµ nã lµ mèi hµn chÞu lùc chÝnh cña liªn kÕt, c¸c mèi hµn kh¸c trong nguyªn c«ng Êy ph¶i tu©n theo chÕ ®é hµn nµy. NÕu nh­ víi mçi liªn kÕt sö dông ®óng chÕ ®é tÝnh to¸n th× thêi gian thao t¸c vµ chØnh m¸y cña c«ng nh©n sÏ lín nh­ vËy kh«ng cã lîi Ých bëi v× trong cïng mét nguyªn c«ng sù chªnh lÖch kh«ng lµ bao. D©y hµn: Qua ®iÒu kiÖn thùc tÕ vµ t×m hiÓu thÞ tr­êng que hµn ViÖt Nam ta chän lo¹i que hµn cña h·ng HYUNDAI v× chÊt l­îng cña nã theo c«ng nghÖ ESAB Thuþ §iÓn nh­ng gi¸ thµnh th× h¹ h¬n, nguån cung cÊp ë ViÖt Nam lóc nµo còng dåi dµo. Lo¹i d©y hµn cã ®­êng kÝnh d : 1 mm ký hiÖu S43011 - Nh÷ng ®Æc tÝnh cña d©y hµn nµy: s lµ lo¹i d©y hµn hµn ®­îc tÊt c¶ mäi  thÕ. I lµ lo¹i d©y hµn dïng cho thÐp C thÊp hoÆc trung b×nh. 4301 lµ ký hiÖu cña que hµn. B¶ng 3.1-Thµnh phÇn ho¸ häc cña d©y hµn vµ c¬ tÝnh cña mèi hµn. M¸c que hµn Tiªu chuÈn Thµnh phÇn ho¸ häc (%) C¬ tÝnh mèi hµn (N/mm2) øng dông S4301I JIS AWS C Si Mn P S Giíi h¹n ch¶y Giíi h¹n bÒn §é d·n dµi §é dai va ch¹m Hµn thÐp C thÊp cho mäi t­ thÕ 0.08 0.9 0.48 0.015 0.011 400 450 32 110 C¸c sè liÖu cña b¶ng 4 lÊy tõ lo¹i vËt liÖu hµn HYUNDAI Theo b¶ng 3 .1 cho biÕt th× thµnh phÇn ho¸ häc vµ c¬ tÝnh cña mèi hµn khi hµn thÐp cacbon thÊp vµ trung b×nh ®Òu cã c¸c gi¸ trÞ nh­ trong b¶ng.Theo b¶ng trªn khi tÝnh to¸n bÒn mèi hµn ta ®· cã c¸c tÝnh chÊt nh­ b¶ng ®· cho cßn chÕ ®é hµn chung ta tra theo b¶ng cña h·ng DAIHEN NhËt B¶n víi c¸c sè liÖu cho tr­íc lµ ®­êng kÝnh d©y hµn vµ chiÒu dµy cña chi tiÕt tra cã ®­îc c¸c th«ng sè cho c¸c nguyªn c«ng nh­ sau. 3.2.1- ChÕ ®é hµn cho nguyªn c«ng 1. Trong nguyªn c«ng nµy cã nhiÒu ®­êng hµn, nh­ng ®­êng hµn quan träng nhÊt lµ ®­êng hµn ®Ó liªn kÕt gi÷a tÊm èp treo ®éng c¬ (KW110-01-28T- trôc b¾t cµng sau KW110-01-36 víi KW110-01-36) -VËt liÖu KW110-01-28: C45 -VËt liÖu KW110-01-36: C45 -Lo¹i liªn kÕt lµ liªn kÕt ch÷ -Mèi hµn lµ mèi hµn gãc -Ký hiÖu kiÓu mèi hµn 2F 21.8 3 KW110 -01-28 KW110 -01-36 H×nh 3.3 B¶ng 3.2- ChÕ ®é hµn cho nguyªn c«ng 1 T­ thÕ hµn ChiÒu dÇy t©m 1(mm) §­êng kÝnh d©y hµn Dßng ®iÖn hµn (A) §iÖn ¸p hµn (V) Tèc ®é hµn (m/phót) L­îng tiªu hao khÝ (LÝt/phót) KhÝ hµn M¸y hµn 2F 3 1 120 20 0,5¸0,6 15¸20 CO2 MIGWL 3.2.2-ChÕ ®é hµn cho nguyªn c«ng 2 Trong nguyªn c«ng nµy liªn kÕt chÞu lùc chÝnh lµ liªn kÕt gi÷a chèt tú KW110-02-22 vµ ®ì g¸ yªn KW110-02-23 v× ®©y lµ liªn kÕt chÞu lùc trùc tiÕp tõ gi¶m sãc lªn khung. KiÓu liªn kÕt - VËt liÖu KW110-02-22 C45 - VËt liÖu KW110cc-02-23 C45 - Lo¹i liªn kÕt lµ liªn kÕt chø T - Mèi hµn lµ lo¹i mèi hµn gãc - Ký hiÖu kiÓu mèi hµn 2 KW110-02-22 KW110-01-28 f 20 f 10 2 H×nh 3.4 B¶ng 3.3 ChÕ ®é hµn cho nguyªn c«ng 2 T­ thÕ hµn ChiÒu dÇy t©m 1(mm) §­êng kÝnh d©y hµn Dßng ®iÖn hµn (A) §iÖn ¸p hµn (V) Tèc ®é hµn (m/phót) L­îng tiªu hao khÝ (LÝt/phót) KhÝ hµn M¸y hµn 2F 2 1 120 20 0,5¸0,6 15¸20 CO2 MIGWL D280 3.2.3- ChÕ ®é hµn cho nguyªn c«ng 3: §©y lµ mét nguyªn c«ng quan träng v× nã lµ mét nguyªn c«ng bao gåm sù chÝnh x¸c cña khung xe (®é trïng vÕt), ®é bÒn cña khung (chÞu lùc chÝnh tõ b¸nh tr­íc) vµ cã liªn kÕt hµn chÞu lùc phøc t¹p (lùc c¾t mo men uèn). - Liªn kÕt quan träng nhÊt lµ liªn kÕt gi÷a KW110-03-31 (èp t¨ng cøng cæ phuèc) vµ KW110-03- 02 (cæ phuèc). KiÓu liªn kÕt VËt liÖu: KW110-03-31 C45 VËt liÖu: KW110-03- 02 C45 Lo¹i liªn kÕt lµ liªn kÕt ch÷ T Mèi hµn lµ lo¹i mèi hµn gãc Ký hiÖu kiÓu mèi hµn 2F H×nh 3.5 B¶ng 3.4- ChÕ ®é hµn cho nguyªn c«ng 3 T­ thÕ hµn ChiÒu dÇy t©m 1(mm) §­êng kÝnh d©y hµn Dßng ®iÖn hµn (A) §iÖn ¸p hµn (V) Tèc ®é hµn (m/phót) L­îng tiªu hao khÝ (LÝt/phót) KhÝ hµn M¸y hµn 2F 2 1 120 20 0,5¸0,6 15¸20 CO2 MIGWL D280EF 3.2.4-ChÕ ®é hµn cho nguyªn c«ng 4 Trong nguyªn c«ng nµy cã hai liªn kÕt hµn tham gia chÞu lùc chÝnh Liªn kÕt hµn gi÷a KW110-04-24 vµ KW110-04-26. §©y lµ lo¹i mèi hµn gãc Ký hiÖu mèi hµn 2F K lµ chiÒu cao mèi hµn tra b¶ng lÊy K= 4 VËt liÖu KW110-04 - 24 : ThÐp C35 VËt liÖu KW110-04 - 26 : ThÐp C35 H×nh 3.6 B¶ng 3.5: ChÕ ®é hµn cho nguyªn c«ng 4 T­ thÕ hµn ChiÒu dÇy t©m 1(mm) §­êng kÝnh d©y hµn Dßng ®iÖn hµn (A) §iÖn ¸p hµn (V) Tèc ®é hµn (m/phót) L­îng tiªu hao khÝ (LÝt/phót) KhÝ hµn M¸y hµn 2F 2 1 120 20 0,5¸0,6 15¸20 CO2 MIGWL D280 3.2.5- ChÕ ®é hµn cho nguyªn c«ng 5 Nguyªn c«ng 5 lµ nguyªn c«ng hµn cuèi cïng, trong nguyªn c«ng nµy liªn kÕt quan träng nhÊt lµ liªn kÕt gi÷a KW110-02-23 vµ KW110-04-24, v× ®©y lµ liªn kÕt chÞu lùc t¸c dông cña träng l­îng b¶n th©n xe vµ träng l­îng ng­êi ngåi Lo¹i mèi hµn : mèi hµn gãc Ký hiÖu mèi hµn 2F Liªn kÕt hµn chång H×nh 3.7 B¶ng 3.6- ChÕ ®é hµn cho nguyªn c«ng 5 T­ thÕ hµn ChiÒu dÇy t©m 1(mm) §­êng kÝnh d©y hµn Dßng ®iÖn hµn (A) §iÖn ¸p hµn (V) Tèc ®é hµn (m/phót) L­îng tiªu hao khÝ (LÝt/phót) KhÝ hµn M¸y hµn 2F 2 1 120 20 0,5¸0,6 15¸20 CO2 MIGWL D280 3.3- ThiÕt kÕ s¬ ®å cho ph©n x­ëng hµn Yªu cÇu vÒ bè trÝ mÆt b»ng nµh x­ëng hµn khung xe m¸y - Nhµ x­ëng ®Ó s¶n xuÊt khung xe ph¶i ®­îc bè trÝ gän gµng,ng¨n n¾p. DiÖn tÝch ph©n x­ëng hµn ph¶i ®¶m b¶o ®ñ chç cho n¬i ®Ó ®å g¸ hµn, ®Ó ph«i hµn, ®Ó khung thµnh phÈm, nh­ thÕ nhµ x­ëng ph¶i cã kÝch th­íc tèi thiÓu 10 x 50 = 150 m2. - Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c bµn ®å g¸ ( n¬i thao t¸c cña c«ng nh©n) lµ 2m. - M¸y mãc thiÕt bÞ bè trÝ theo s¬ ®å H×nh 3.9 ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng ,hiÖu qu¶ theo tr×nh tù nguyªn c«ng. - C¸c thiÕt bÞ an toµn nh­ quÇn ¸o b¶o hé, mÆt n¹ hµn, g¨ng tay, giÇy ®Çy ®ñ ,cã c¸c b¶ng chØ dÉn nguy hiÓm an toµn ®iÖn, ho¶ ho¹n. - §¶m b¶o c¸c yÕu tè nh­ th«ng khÝ b»ng qu¹t giã vµ ¸nh s¸ng b»ng cöa sæ kÝnh vµ c¸c bãng ®iÖn ®¶m b¶o ®ñ c«ng suÊt ®Ó tho¶ m·n c¸c yÕu tè m«i tr­êng ®¶m b¶o søc khoÎ cho c«ng nh©n. - §éi ngò kü s­ c«ng nh©n ph¶i ®­îc ®µo t¹o vÒ c«ng t¸c an toµn vµ c«ng nghÖ hµn MAG. - C¸c thiÕt bÞ chøa ¸p lùc nh­ b×nh CO2 b×nh O2 kh«ng ®­îc ®Ó cïng trong ph©n x­ëng mµ ph¶i cã mét nhµ chøa x©y b»ng t­êng bª t«ng hoÆc l­íi B40 phßng chèng ho¶ ho¹n,næ. -Tr×nh ®é c«ng nh©n ph¶i cãtay nghÒ thî hµn bËc 4 trë lªn. - N¬i ®Ó ph«i liÖu ngay c¹nh bµn hµn cã ®ñ c¸c « ng¨n kÐo ®Ó chøa tõng lo¹i ph«i liÖu tr¸nh khái nhÇm lÉn lµm t¨ng thêi gian thao t¸c. Qua nh÷ng nhËn xÐt trªn ta ®i ®Õn x©y dùng s¬ ®å ph©n x­ëng nh­ sau: H×nh 3.8 CH¦¥NG 4- MéT Sè yªu cÇu, §ÆC §IÓM CñA §å G¸ hµn khung xe M¸y wave110 cc 4.1- Môc ®Ých yªu cÇu cña ®å g¸ hµn 4.1.1-. Môc ®Ých ®å g¸ hµn. - Lµm gi¶m biÕn d¹ng côc bé do nung nãng vµ co ngãt cña kim lo¹i nãng ch¶y vµ kÕt tinh. - §¶m b¶o thuËn lîi cho qu¸ tr×nh g¸ ®Æt theo nh÷ng c÷ ®Þnh tr­íc. - §¶m b¶o kÝch th­íc nh­ b¶n vÏ. - Lµm cho ®éng t¸c cña c«ng nh©n trë nªn ®¬n gi¶n. - Tr¸nh sai sãt vÞ trÝ cña chi tiÕt. Qua nh÷ng ®iÒu trªn ta thÊy víi hµn khung xe m¸y ®å g¸ kh«ng thÓ thiÕu ®­îc nã lµm cho chÊt l­îng khung xe ®¶m b¶o vÒ mÆt h×nh d¹ng kÝch th­íc,t¨ng n¨ng suÊt, gi¶m thao t¸c phô, ®éng t¸c cña c«ng nh©n ®­îc ®¬n gi¶ ho¸,chØ cÇn cho ph«i hµn vµo nh÷ng vÞ trÝ ®· ®­îc ®Þnh tr­íc råi tiÕn hµnh kÑp chÆt lµ cã thÓ hµn ®­îc, ®å g¸ ®¶m b¶o nh÷ng yªu cÇu cña khung xe sÏ cho ra nh÷ng s¶n phÈm chÝnh x¸c, chÊt l­îng cao, c«ng nh©n lµm viÖc cã n¨ng suÊt cao t¨ng n¨ng suÊt. 4.1.2-. Yªu cÇu ®å g¸ hµn XuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm kÕt cÊu hµn cña khung xe wave110 ®· tr×nh bµy ë phÇn kÕt cÊu, ®å g¸ cña d©y chuyÒn ph¶i ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu sau ®©y: -§¶m b¶o ®é cøng v÷ng ®Ó chèng l¹i biÕn d¹ng. -ThuËn tiÖn cho viÖc g¸ ®Æt nhanh chãng. -ThuËn tiÖn cho thao t¸c cña c«ng nh©n,kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn ®éng t¸c t¹i mäi vÞ trÝ. - Sau mét thêi gian g¸ hµn ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra ®Þnh k×, v× kÝch th­íc, ®é mßn còng nh­ h×nh d¸ng cña ®å g¸ bÞ biÕn d¹ng. 4.2- §Æc ®iÓm ®å g¸ cho tõng nguyªn c«ng Hµn khung xe ®­îc tiÕn hµnh trªn 5 ®å g¸,v× thÕ ta chia thµnh 5 nguyªn c«ng sau ®ã chuyÓn qua ®å g¸ kiÓm tra. 4.2.1-§å g¸ cho cho nguyªn c«ng 1( hµn côm l¾p m¸y sau) T¹i bµn g¸ sè 1 hµn côm g¸ m¸y bao gåm 3 chi tiÕt chÝnh: -TÊm èp m¸ ph¶i, tr¸i(KW110-01-28TP), èng ®ì gi¸ l¾p ®Ó ch©n sau sau(KW110-01-36). -Nh÷ng kÝch th­íc ph¶i ®¶m b¶o. + Nh÷ng kho¶ng c¸ch gi÷a hai tÊm èp. + Kho¶ng c¸ch gi÷a ®Çu ngoµi èng ®ì vµ mÆt ngoµi tÊm èng. - MÆt ®Þnh vÞ lµ mÆt ph¼ng phÝa d­íi cña tÊm èng g¸ m¸y 4 bËc tù do. - KÑp chÆt dïng c¬ cÊu kÑp chÆt b»ng chèt ®Èy ®éng t¸c thao t¸c nhanh vµ dÔ dµng. 4.2.2-§å g¸ cho nguyªn c«ng sè 2 (Hµn côm l¾p ®Ìn sau vµ côm l¾p gi¶m sãc) §©y lµ bµn g¸ quan trong v× t¹i ®©y hµn chèt tú KW110-02-22TP do vËy khi hµn cÇn l­u ý nhÊt lµ ®èi víi mèi hµn t¹i chèt tú. 4.2.3- §å g¸ cho cho nguyªn c«ng sè 3 (Hµn côm cæ phuèc khung chÝnh) §©y lµ bµn g¸ quan träng nhÊt v× nã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn nhiÒu yÕu tè kü thuËt cña khung xe nh­ ®é trïng vÕt, ®é c©n xe. V× thÕ nguyªn c«ng nµy ®ßi hái ®é chÝnh x¸c cao cña ®å g¸, chèt ®Þnh vÞ chuÈn vµ lùc kÑp lín. Nh÷ng kÝch th­íc ph¶i l­u ý ®¶m b¶o: + Trôc chÝnh cæ phuèc vµ trôc chÝnh khung chÝnh ph¶i n»m trong mét mÆt ph¼ng. + Gãc nghiªng cña trôc chÝnh cæ phuèc vµ trôc chÝnh khung theo b¶n vÏ thiÕt kÕ. + Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c lç ®å g¸ ®éng c¬. + VÞ trÝ cña c¸c chi tiÕt trªn khung chÝnh. - §Þnh vÞ èng cæ phuèc, ®Þnh vÞ trªn mÆt ph¼ng 1 chèt ng¾n khèng chÕ 5 bËc tù do. Khung chÝnh ®Þnh vÞ trªn khèi dµi V vµ 1 chèt. Côm g¸ m¸y ®Þnh vÞ b»ng hai chèt trô dµi khèng chÕ 5 bËc tù do - KÑp chÆt b»ng ren vÝt víi ®Çu cæ phuèc. - C¸c chèt ®Æt t¹i vÞ trÝ ®óng víi lç cña g¸ m¸y. 4.2.4-§å g¸ cho nguyªn c«ng sè 4 (hµn côm khung sau) T¹i bµn g¸ nµy ph¶i thao t¸c hµn hai khung sau víi côm g¸ m¸y - Nh÷ng kÝch th­íc ph¶i ®¶m b¶o. + Gãc hîp gi÷a khung sau trªn vµ trôc cæ phuèc lµ 480 + Kho¶ng c¸ch gi÷a 2 khung sau trªn. + VÞ trÝ t­¬ng ®èi: VÞ trÝ hµn gi÷a khung sau trªn, d­íi víi côm g¸ m¸y. §Þnh vÞ : Côm g¸ m¸y ®Þnh vÞ b»ng 6 bËc tù ®o trªn cæ phuèc vµ chÕt cña èng ®ì. - Khung sau ®Þnh vÞ trªn mÆt ph¼ng vµ chèt chÆn ®Çu d­íi khung chÝnh 5 bËc tù do. KÑp chÆt: b»ng chèt xoay èp hai khung sau vµo thµnh ngang cña ®å g¸. KÑp côm g¸ m¸y Renvit vµ chèt èng ®ì chèt ®Èy. 4.2.5 - §å g¸ cho nguyªn c«ng sè 5 (Hµn côm l¾p ®Ìn vµ côm b¾t gi¶m sãc lªn khung sau) Hµn côm ®å g¸ yªn vµ côm ®Ó ®Ìn sau. T¹i bµn m¸y nµy c¸c côm ®· ®­îc hµn s½n kh«ng ®ßi hái cao vÒ lùc kÑp Nh÷ng kÝch th­íc ph¶i ®¶m b¶o: . + Kho¶ng c¸ch gi÷a chèt l¾p gi¶m sãc vµ lç g¸ m¸y. + VÞ trÝ cña côm l¾p ®Ìn ®èi víi khung ®u«i sau. Ch­¬ng 5 - KHUYÕT TËT CñA KHUNG XE SAU khi HµN 5.l - C¸c khuyÕt tËt vµ nguyªn nh©n g©y ra Ch­¬ng nµy t×m hiÓu c¸c khuyÕt tËt hay gÆp nhÊt trong qu¸ tr×nh hµn khung xe,®Ó kh¾c phôc, ®ì thao t¸c, chuÈn bÞ sao cho ®¹t hiÖu qu¶ nhÊt tr¸nh nh÷ng khuyÕt tËt. a) HiÖn t­îng ch¶y loang bÒ mÆt mèi hµn. HiÖn t­îng nµy hay gÆp nhÊt v× nã liªn quan ®Õn chÕ ®é hµn XuÊt hiÖn hiÖn t­îng kim lo¹i ch¸y, hµn loang ra bÒ mÆt kim lo¹i c¬ b¶n. * Nguyªn nh©n: - Dßng hµn qu¸ lín. - ChiÕu dµi hå quang lín. - VÞ trÝ ®Æt que hµn kh«ng ®óng. - Gãc nghiªng cña vËt hµn qu¸ lín khi hµn ®øng. * T¸c h¹i: Kim lo¹i mèi hµn kh«ng ®Òu h×nh d¹ng mèi hµn xÊu, kh¶ n¨ng chÞu lùc kÐm. * Kh¾c phôc: - Tu©n thñ chÕ ®é hµn. - ChØnh l¹i c¸c t­ thÕ. b) VÕt lâm mÐp hµn: * Nguyªn nh©n: §Èy lµ nh÷ng chç lâm s©u trªn kim lo¹i c¬ b¶n theo c¹nh mÐp hµn khi dßng ®iÖn qu¸ lín. * T¸c h¹i: Lµm gi¶m tiÕt diÖn chÞu lùc, vÕt lâm lµ n¬i tËp trung øng suÊt lµ n¬i xuÊt hiÖn nguyªn nh©n ph¸ huû. * Kh¾c phôc: Còng nh­ nguyªn nh©n ch¶y loang ph¶i chØnh ®óng chÕ ®é C) Ch¸y thñng: Lµ hiÖn t­îng mµ khi hµn xuÊt hiÖn c¸c lç thñng xuyªn mèi hµn. * Nguyªn nh©n: Do tËp trung nhiÖt qu¸ lín cña nguån nhiÖt, do tèc ®é hµn qu¸ chËm vµ chiÒu dµy vËt hµn nhá, c­êng ®é dßng ®iÖn qu¸ cao. * T¸c h¹i : Lµm cho mèi hµn xÊu, kh¶ n¨ng chÞu lùc kÐm lµ nguyªn nh©n ph¸ huû. * Kh¾c phôc: TÝnh to¸n chÕ ®é hµn hîp lý ®èi víi tõng mèi hµn Khi thÊy xuÊt hiÖn dßng hµn ph¶i tÝnh ®óng chÕ ®é hµn. d) ThiÕu hôt cuèi ®­êng hµn HiÖn t­îng cã vÕt lâm ë ®Çu, cuèi ®­êng hµn. * Nguyªn nh©n: Do ng¾t hå quang ®ét ngét , hoÆc ngän löa hå quang bÞ thæi lÖch hoÆc ¸p lùc khÝ qu¸ lín. * T¸c h¹i: Sù thiÕu hôt kim lo¹i lµm cho tiÕt diÖn hµn bÞ gi¶m vµ cã thÓ xuÊt hiÖn vÕt nøt dÉn tíi bÞ ph¸ huû. * Kh¾c phôc: Kh«ng lµm cho hå quang t¾t ®ét ngét e) Rç khÝ. HiÖn t­îng xuÊt hiÖn nh÷ng bät khÝ (ë trªn bÒ mÆt mèi hµn kim lo¹i ®ã lµ c¸c bät khÝ n»m gän trong mèi hµn. *Nguyªn nh©n: Cã nhiÒu nguyªn nh©n nh­ l­îng cacbon(C) trong kim lo¹i qu¸ cao, khi chuÈn bÞ mÐp hµn cã lÉn c¸c t¹p chÊt, dÇu, mì, s¬n hoÆc do c¸c d©y hµn cã lÉn c¸c t¹p chÊt nµy, que hµn Èm ch­a ®­îc sÊy kh« hoÆc trong khÝ cã lÉn c¸c t¹p chÊt. Ngoµi ra cßn do ®iÒu chØnh ngän löa hµn kh«ng thÝch hîp hµn qu¸ nhanh khÝ hµn b¶o vÖ lµ co2 * T¸c h¹i: §©y lµ nguyªn nh©n ph¸ huû mµ chóng ta kh«ng quan s¸t ®­îc chóng khi ®­a vµo sö dông nhÊt lµ víi khung xe m¸y sÏ g©y nguy hiÓm trong qu¸ tr×nh vËn hµnh . * Kh¾c phôc: Lµm s¹ch triÖt ®Ó mèi hµn, sÊy que hµn tr­íc khi hµn , khÝ b¶o vÖ ph¶i s¹ch kh«ng lÉn t¹p chÊt ®éc h¹i . f) LÉn xØ Lµ hiÖn t­îng xØ n»m lÉn trong c¸c mèi hµn mµ m¾t th­êng kh«ng quan s¸t ®­îc xØ cã thÓ lµ nhiÒu lo¹i t¹p chÊt. * Nguyªn nh©n: Do mèi hµn kh«ng ®­îc lµm s¹ch tr­íc khi hµn. * T¸c h¹i: XØ lÉn vµo trong mèi hµn lµm gi¶m tiÕt diÖn chÞu lùc, gi¶m ®é bÒn,lµ n¬i tËp trung nhiÒu øng suÊt,t¹i ®ã dÉn ®Õn mèi hµn dÔ bÞ ph¸ huû t¹i ®©y,n¬i g©y ra øng suÊt nµy . * Kh¾c phôc: Lµm s¹ch mèi hµn tr­íc khi hµn. g) Hµn kh«ng ngÊu: HiÖn t­îng xuÊt hiÖn t¹i chç kim lo¹i mèi hµn vµ kim lo¹i c¬ b¶n kh«ng dÝnh liÒn nhau . * Nguyªn nh©n: Cã nhiÒu nguyªn nh©n dÉn tíi hiÖn t­îng nµy, trong ®ã quan träng nhÊt lµ gãc v¸t mÐp nhá phÇn lín ch©n mèi hµn lín, khe hµn qu¸ hÑp, dßng hµn nhá,tèc ®é hµn lín, lÖch vÞ trÝ que hµn khái trôc que hµn Vµ nguyªn nh©n do kh«ng lµm s¹ch kim lo¹i c¬ b¶n nªn dÉn tíi sù kÕt tinh gi÷a c¸c líp hµn . * T¸c h¹i : G©y nªn sù kh«ng ®ång nhÊt gi÷a c¸c vËt liÖu hµn kh«ng chÞu lùc tèt g©y nªn ph¸ huû mèi hµn. * Kh¾c phôc: Thùc hiÖn ®óng c¸c b­íc chuÈn bÞ mèi hµn. ChÕ ®é hµn ®óng. Trªn ®©y lµ c¸c khuyÕt tËt do nguyªn nh©n cña c«ng viÖc thao t¸c chuÈn bÞ dÉn ®Õn, ngoµi ra cßn mét sè lo¹i khuyÕt tËt hµn hay gÆp kh¸c lµ hiÖn t­îng nøt nh­ nøt nãng,nøt nguéi. * Nøt nãng: Lµ hiÖn t­îng khi kim lo¹i bÞ nãng sÏ xuÊt hiÖn vÕt nøt tÕ vi do trong thµnh phÇn cã chøa c¸c t¹p chÊt , do ®ã l­îng P v­ît qu¸ 0,050. * Nøt nguéi: Lµ hiÖn t­îng nøt kim lo¹i tõ tr¹ng th¸i nµy sang nguéi. Nguyªn nh©n nµy do t¹p chÊt g©y nªn ®ã lµ S thµnh nµy qu¸ lín g©y nªn nøt nguéi ph¶i kiÓm tra vËt liÖu ®óng quy c¸ch ®Ó cho thµnh phÇn nµy kh«ng v­ît qu¸ 0,50%. 5.2- KhuyÕt tËt, biÕn d¹ng sau hµn Nh÷ng khuyÕt tËt,biÕn d¹ng th­êng gÆp. -Lµm sai lÖch kÝch th­íc kh«ng l¾p r¸p ®­îc -Lµm cho s¶n phÈm kÐm chÊt l­îng, khi sö dông g©y nguy hiÓm cho ng­êi tiªu dïng 5.2.1- Sai lÖch kÝch th­íc. Sai lÖch vÒ kÝch th­íc do nh÷ng nguyªn nh©n sau: -Do thao t¸c cña thî hµn tr­íc khi hµn kh«ng kiÓm tra ®é g¸ -Do kim lo¹i ch­a kÕt tinh hÕt ®· th¸o ®å g¸ -Do nh÷ng nguyªn nh©n kh¸c nh­ va ®Ëp, vËn chuyÓn . . .TÊt c¶ nh÷ng nguyªn nh©n trªn dÉn tíi khung xe sai lÖch vÒ h×nh d¸ng, kÝch th­íc, sù sai lÖch riªng lÎ th× dÔ kh¾c phôc nh­ng nh÷ng sai lÖch hÖ thèng dÉn ®Õn s¶n phÈm kh«ng chøa ®ùng tèn c«ng thao t¸c, tèn vËt liÖu . 5.2.2- C¸c lo¹i khuyÕt tËt kh¸c KhuyÕt tËt do chi tiÕt kh«ng ®óng nh­ trong b¶n vÏ thiÕt kÕ ,c«ng nh©n hµn kh«ng chó ý. * Kh¾c phôc nguyªn nh©n b»ng c¸ch trong mét nguyªn c«ng nhiÒu chi tiÕt c¸c chi tiÕt ph¶i ®­îc ®ùng vµo ng¨n kÐo cã ®¸nh sè,c«ng nh©n ph¶i tiÕn hµnh ®Õm ®ñ c¸c chi tiÕt trong ng¨n kÐo khi ®· lÊy s¶n phÈm. KhuyÕt tËt do chi tiÕt kh«ng ®óng quy c¸ch nh­ b¶n vÏ thiÕt kÕ  thiÕu èc l¾p c¸c lç th«ng, kh«ng cã hoÆc c¸c lç cã nh­ng kh«ng ®óng quy ®Þnh, c¸c nguyªn nh©n nµy do bé phËn t¹o ph«i t¹o nªn kh«ng ®óng nh­ trong thiÕt kÕ. Ch­¬ng 6- X¢Y DùNG PH¦¥NG PH¸P KIÓM TRA Theo tiªu chuÈn cña h·ng IOYOD Anh Quèc th× quy tr×nh ®­îc tiÕn hµnh theo c¸c b­íc sau ®©y: - KiÓm tra vËt liÖu hµn. - §µo t¹o s¸t h¹ch thî hµn. - §µo t¹o s¸t h¹ch quy tr×nh hµn. - Thanh tra tr­íc vµ sau khi hµn. ¸p dông vµo quy tr×nh hµn khung xe Wave 110cc trong hoµn c¶nh ®iÒu kiÖn ViÖt Nam ta ®i qua c¸c b­íc sau ®©y. KiÓm tra chi tiÕt hµn vµ vËt liÖu hµn. - §µo t¹o vµ kiÓm tra tay nghÒ thî hµn. - KiÓm tra quy tr×nh c«ng nghÖ hµn, thao t¸c cña ng­êi thî. - KiÓm tra tr­íc trong vµ sau khi hµn. 6.1- Ph«i hµn vµ vËt liÖu hµn KiÓm tra toµn bé vËt liÖu chÕ t¹o khung xe xem cã ®óng nh­ b¶n vÏ thiÕt kÕ nÕu nh­ vËt liÖu kh¸c ph¶i cã c¬ tÝnh t­¬ng ®­¬ng víi vËt liÖu vÒ ®é cøng, ®é bÒn, ®é gi·n , ®é va ®Ëp. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ mèi hµn ®óng phï hîp víi ph­¬ng ph¸p ®ang dïng lµ ph­¬ng ph¸p hµn MAG VËt liÖu hµn (que hµn) ®óng nh­ chñng lo¹i ®· chän hoÆc lo¹i vËt liÖu cã thµnh phÇn ®· chän. 6.2- §µo t¹o kiÓm tra tay nghÒ thî hµn Tr­íc khi gia nhËp c«ng ty,ng­êi thî ph¶i cã tay nghÒ bËc 3/4 trë lªn, tham gia mét kho¸ ®µo t¹o vÒ hµn MIG, MAG, c¸c ®iÒu kiÖn an toµn lao ®éng trong ph©n x­ëng sau ®ã tiÕn hµnh kiÓm tra tay nghÒ c«ng nh©n b»ng kiÓm tra s¶n phÈm hµn cña hä . - Thî hµn ph¶i thùc hiÖn mét hoÆc nhiÒu mèi hµn kiÓm tra tõ danh s¸ch yªu cÇu theo ®ã chóng lµ ®¹i diÖn duy nhÊt cho c«ng viÖc cña ng­êi ®ã. - C¸c mèi hµn gi¸p 4 tÊm máng : - TÊm chØ hµn 1 phÝa - TÊm hµn c¶ hai phÝa - TÊm ®­îc hµn lãt tõ phÝa sau - èng ®­îc hµn lãt vµ kh«ng ®­îc hµn lãt tõ phÝa sau - C¸c mèi hµn gãc trªn tÊm dÇy, tÊm máng - C¸c mèi hµn gãc trªn èng cã nèi nh¸nh - Sau khi hoµn thµnh viÖc kiÓm tra, kiÓm tra b»ng m¾t th­êng sau ®ã lÊy mÉu tõ c¸c ®o¹n th« ë c¸c vÞ trÝ kÕt thóc, b¾t ®Çu hoÆc ë chç ph©n nh¸nh hoÆc s¬n ®Ó kiÓm tra uèn hay ph¸ huû. KiÓm tra lµm hai lÇn nÕu trong hai lÇn kiÓm tra nµy kh«ng tho¶ m·n th× thî hµn coi nh­ kh«ng ®¹t yªu cÇu. - §­îc häc qua mét kho¸ ®µo t¹o vÒ c«ng nghÖ, thiÕt bÞ cña hµn MIG,MAG. - §­îc ®µo t¹o qua vÒ cÊu t¹o cña toµn bé khung, s¬ ®å chÞu lùc, c¸c mèi hµn quan träng cÇn ®­îc kü s­ chó träng chØ ra cho c«ng nh©n.Ph¶i ®­îc häc qua vÒ an toµn lao ®éng, thiÕt bÞ trang bÞ cho b¶o hé lao ®éng. 6.3- KiÓm tra quy tr×nh c«ng nghÖ hµn thao t¸c hµn cña ng­êi thî Quy tr×nh c«ng nghÖ hµn ®· ®­îc lËp ë ch­¬ng 3 ®­îc quy ®Þnh b»ngv¨n b¶n ®· ®­îc kiÓm tra vµ chøng minh b»ng thùc nghiÖm t¹i c«ng ty c¬ khÝ chÝnh x¸c sè 1 lµ hoµn toµn ®óng vµ phï hîp víi c¸c thao t¸c cña c«ng nh©n. - Thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c thao t¸c tõ A - Z trªn 1 nguyªn c«ng nh­ trong phiÕu c«ng nghÖ ®· chØ ra - §óng thø tù l¾p r¸p kh«ng tù ý thay ®æi thø tù sÏ ¶nh h­ëng ®Õn nh÷ng nguyªn c«ng tiÕp sau nã. Thao t¸c c«ng nh©n ®óng theo yªu cÇu cña c¸c lo¹i mèi hµn. 6.4- KiÓm tra kÝch th­íc trong vµ sau khi hµn 6.4.1-KiÓm tra c«ng viÖc chuÈn bÞ mèi hµn KiÓm tra ®é s¹ch: KiÓm tra vïng hµn cña vËt liÖu cã s¹ch kh«ng kÓ c¶ phô cËn kh«ng cho phÐp trªn bÒ mÆt vËt hµn cã rØ, dÇu, mì, s¬n nh÷ng chç cÇn lÇm s¹ch ph¶i ®­îc mµi hoÆc dïng c¸c biÖn ph¸p gia c«ng kh¸c BÒ mÆt vËt hµn vµ c¹nh hµn ph¶i ®­îc kiÓm tra xem cã bÞ t¸ch líp, rép hay lµ ®ãng v¶y. VËt liÖu hµn ph¶i ®èi chiÕu, nhËn d¹ng vËt liÖu hµn so víi yªu cÇu kü thuËt vµ c¸c ®iÒu kiÖn b¶o qu¶n phï hîp víi c¸c khuyÕn c¸o cña nhµ s¶n xuÊt vËt liÖu hµn. PhÇn lín vËt liÖu ¶nh h­ëng xÊu bëi ®é Èm, mäi d©y hµn ph¶i s¹ch kh«ng nhiÔm dÇu mì vµ Èm,ph¶i dïng th­íc ®Ó kiÓm tra ngÉu nhiªn ®­êng kÝnh cña d©y hµn. - KiÓm tra khe hë chÊm mèi hµn. - Víi viÖc hµn thÐp cacbon thÊp vµ trung b×nh kh«ng cÇn ph¶i nung nãng s¬ bé 6.4.2- KiÓm tra trong khi hµn . Dïng m¾t th­êng ®Ó kiÓm tra c¸c chi tiÕt khi ®ang hµn, kiÓm tra c¸c t­ thÕ hµn ®óng víi lo¹i mèi hµn. + Hµn ®øng + Hµn trÇn . Trong qu¸ tr×nh hµn ph¶i kiÓm tra c¸c th«ng sè sau: Tèc ®é xuèng d©y, c­êng ®é dßng ®iÖn, hiÖu ®iÖn thÕ, ¸p lùc cña khÝ. 6.4.3- KiÓm tra sau khi hµn Lµm s¹ch vµ söa l¹i tÊt c¶ c¸c lo¹i xØ ph¶i lo¹i bá b»ng tay, dông cô lµ bóa gâ hoÆc b»ng c¸c ph­¬ng tiÖn c¬ häc nh­ ®¸ mµi nÕu kh«ng cã thÓ ph¸t sinh khuyÕt tËt, ngoµi ra viÖc lo¹i bá xØ cã thÓ t×m ra vÕt nøt mèi hµn trªn bÒ mÆt . KiÓm tra ®é ngÊu b»ng viÖc quan s¸t bÒ ngoµi cña mèi hµn theo kinh nghiÖm, ®é ngÊu n»m trong ph¹m vi cho phÐp, nh­ng chóng cã thÓ ®­îc kiÓm tra b»ng m¾t th­êng bëi c«ng nh©n trong khi hµn. KiÓm tra h×nh d¸ng bÒ mÆt vµ chiÒu cao kim lo¹i cña mèi hµn phï hîp kinh nghiÖm, bÒ mÆt mèi hµn ph¶i ®Òu ®Æn kh«ng ®øt qu·ng nhÊp nh«, ®¹t yªu cÇu vµ h×nh d¸ng tho¶ m·n yªu cÇu, h×nh d¸ng phô thuéc vµo vËt liÖu hµn ®· dïng vµ kü thuËt hµn,  thÕ hµn. KÝch th­íc mèi hµn: Mèi hµn gi¸p mèi kim lo¹i ph¶i ®­îc hµn ®Çy khe hë, mèi hµn gãc ph¶i kiÓm tra l¹i c¹nh mèi hµn, chiÒu dµi thùc cña mèi hµn. - Ch¸y c¹nh : Ph¶i kiÓm tra kü chç chuyÓn tiÕp cña mèi hµn ®Ó nhËn c¸c vïng cã vÕt c¾t h×nh thµnh do viÖc kh«ng ®iÒn ®Çy ®ñ kim lo¹i vµo n¬i mµ c¹nh cña mèi hµn bÞ hå quang nung ch¶y Chóng ta quan t©m ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm khi xuÊt x­ëng ®ã lµ: - §é chÝnh x¸c vÒ kÝch th­íc - ChÊt l­îng mèi hµn 6.5- KiÓm tra khung khi xuÊt x­ëng TÊt c¶ c¸c khung khi xuÊt x­ëng ®Òu ph¶i th«ng qua mét ®å g¸ kiÓm tra ®Ó kiÓm tra ®é chÝnh x¸c gia c«ng tr­íc khi khung ®­îc ®¸nh s¹ch vµ chuyÓn sang x­ëng s¬n. 6.6- C¸c ph­¬ng ph¸p kiÓm tra hµn Sau khi mèi hµn ®· ®­îc hµn còng nh­ s¶n phÈm ®­îc hoµn tÊt ta cÇn kiÓm tra l¹i mèi hµn ®Ó ®¶m tÝnh c«ng nghÖ vµ tÝnh kinh tÕ. Sau khi hµn xong mèi hµn cã thÓ bÞ nøt, rç, hay ®é b¸m dÝnh ch­a ®¶m b¶o yªu cÇu, chÝnh v× vËy ta cÇn kiÓm tra l¹i mèi hµn ®Ó ®¶m b¶o yªu cÇu kü thuËt. Ta cã rÊt nhiÒu biÖn ph¸p kiÓm tra mèi hµn: 6.6.1- Ph­¬ng ph¸p kiÓm tra mèi hµn b»ng m¾t Quan s¸t b»ng m¾t lµ ph­¬ng ph¸p kiÓm tra chÊt l­îng mèi hµn ®¬n gi¶n, b»ng m¾t la cã thÓ quan s¸t c¸c khuyÕt tËt bªn ngoµi cña mèi hµn mµ m¾t cã thÓ nh×n thÊy ®­îc, ta tiÕn hµnh kiÓm tra c¸c khuyÕt tËt bÒ mÆt cña mèi hµn. Ph¸t hiÖn trùc tiÕp b»ng m¾t th­êng hoÆc cã thªm kÝnh lóp víi ®é phãng 10 lÇn. 6.6.2- Ph­¬ng ph¸p chiÕu x¹ xuyªn qua mèi hµn. Dùa trªn kh¶ n¨ng cña c¸c tia R¬n ghen hoÆc (Gam) xuyªn qua ®­îc chiÒu dµy kim lo¹i ta chiÕu chóng qua vËt hµn lªn tÊm phim ®Æt ë phÝa sau mèi hµn ë nh÷ng chç cã rç khÝ, lÉn xØ hoÆc hµn kh«ng ngÊu th× trªn phim sÏ hiÖn thµnh c¸c vÕt sÉm. Tia X vµ y cã kh¶ n¨ng xuyªn thÊu rÊt m¹nh, chÝnh v× vËy khi kiÓm tra khuyÕt tËt mèi hµn b»ng tia X vµ Y th× kh¶ n¨ng kiÓm tra c¸c khuyÕt tËt lµ rÊt lín 6.6.3- KiÓm tra b»ng ph­¬ng ph¸p siªu ©m. Dùa trªn kh¶ n¨ng cña chïm tia siªu ©m ph¶n x¹ l¹i theo h­íng kh¸c khi ®i vµo kim lo¹i mèi hµn cã thÓ ph¸t hiÖn c¸c khuyÕt tËt cña khung xe. 6.6.4- Ph­¬ng ph¸p ph¸t quang vµ chØ thÞ mµu Ph­¬ng ph¸p nµy cho phÐp kiÓm tra nh­ sau: T¹i vïng cã khuyÕt tËt, ta b«i dung dÞch ph¸t quang hoÆc chÊt chØ thÞ mµu. Sau ®ã bÒ mÆt sÏ cho biÕt khuyÕt tËt xuÊt hiÖn ë ®©u. 6.6.5- Ph­¬ng ph¸p thÈm thÊu b»ng dÇu háa Dïng ph­¬ng ph¸p nµy ®Ó x¸c ®Þnh ®é rç, nøt, rß rØ cña kim lo¹i mèi hµn cã bÒ dµy nhá h¬n 10 mm. B»ng c¸ch quÐt dÇu háa lªn mét phÝa mèi hµn, mèi cßn l¹i quÐt v«i lªn vïng ®­êng hµn vµ ®Ó kh«. DÇu ho¶ sÏ thÈm thÊu qua vïng khuyÕt tËt tíi 0,1 mm. 6.6.6- Ph­¬ng ph¸p thö b»ng thuû lùc tÜnh vµ cã ¸p suÊt. Ph­¬ng ph¸p nµy dïng ®Ó thö ®é bÒn vµ ®é kÝn cña c¸c b×nh, bÓ chøa, c¸c dông cô chøa khÝ vµ c¸c lo¹i b×nh kh¸c. 6.6.7- Thö mÉu c«ng nghÖ Ph­¬ng ph¸p nµy dïng ®Ó x¸c ®Þnh sù liªn kÕt cña kim lo¹i ®Æc tr­ng b»ng sù ph¸ háng cña liªn kÕt. (ë lo¹i c¬ b¶n hay ë kim lo¹i mèi hµn). Sù ph¸ háng tån t¹i ë chç kh«ng hµn. ngÊu hay lµ ë khuyÕt tËt kh¸c ë bªn trong 6.6.8- Thö kim c­¬ng. Dïng ph­¬ng ph¸p nµy ®Ó kiÓm tra tæ chøc th«,d¹i vµ ®Ó x¸c ®Þnh chiÒu s©u ngÊu mèi hµn, chiÒu réng vïng ¶nh h­ëng nhiÖt, c¸c khuyÕt tËt bªn trong. 6.6.9-Thö c¬ tÝnh §©y lµ ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ®é bÒn cña mèi hµn,c¸c mÉu ®­îc hµn b»ng cïng chÕ ®é víi vËt thËt hoÆc ®­îc c¾t t¹o mÉu tõ c¸c s¶n phÈm. -Thö kÐo vµ uèn (cho c¸c èng cã ®­êng kÝnh d < 100mm ) lµ b¾t buéc. Thö ®é dai va ®Ëp chØ ®èi víi c¸c s¶n phÈm nhÊt ®Þnh (nh­ c¸c vËt chÞu va ®Ëp). - Thö c¬ tÝnh cßn dïng ®Ó thö tay nghÒ cña thî hµn vµ x¸c ®Þnh c¬ tÝnh cña vËt liÖu hµn còng nh­ chÕ ®é c«ng nghÖ hµn ®· lùa chän. - Qua c¸c ph­¬ng ph¸p kiÓm tra trªn ta thÊy ph­¬ng ph¸p thö' b»ng c¬ tÝnh lµ thÝch hîp nhÊt v×: + C¸c mèi hµn ë ®©y lµ c¸c mèi hµn nhá, do vËy víi c¸c ph­¬ng ph¸p kh¸c viÖc kiÓm tra gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, nh­ng ®èi víi ph­¬ng ph¸p thö c¬ tÝnh th× ®©y lµ ph­¬ng ph¸p thö ph¸ huû mÉu do vËy cã thÓ kiÓm tra ®­îc toµn bé mèi hµn + Ph­¬ng ph¸p nµy thÝch hîp  cho viÖc s¶n xuÊt hµng khèi v× chóng ta cã thÓ tiÕn hµnh lÊy x¸c suÊt vµi s¶n phÈm trong mét l« hµng råi ®em ®i kiÓm tra tõ ®ã cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc chÊt l­îng cña l« hµng ®ã. + ViÖc kiÓm tra b»ng ph­¬ng ph¸p nµy tiÕn hµnh ®¬n gi¶n h¬n nhiÒu so víi c¸c ph­¬ng ph¸p kh¸c vµ chi phÝ cho c¸c thiÕt bÞ kiÓm tra nµy còng rÎ . . . 6.7- Ph­¬ng ph¸p kiÓm tra ®é bÒn cña khung xe b»ng ph­¬ng ph¸p thö rung Víi s¶n l­îng cña ph©n x­ëng lµ 40-50 khung xe cho 1 ca s¶n xuÊt nÕu s¶n xuÊt 2 ca 1 ngµy th× s¶n l­îng lµ 80-100 chiÕc, chÝnh v× thÕ ph¶i cã mét ph­¬ng ph¸p kiÓm tra tho¶ m·n vÒ c¶ ®iªu kiÖn an toµn lÉn thêi gian kiÓm tra sao cho thêi gian kiÓm tra kh«ng qu¸ lín. Tr­íc hÕt lµ kh¶o s¸t ®iÒu kiÖn lµm viÖc thùc tÕ cña khung xe gi¶ sö trong t×nh tr¹ng ®­êng xÊu khi ho¹t ®éng,xuÊt hiÖn hiÖn t­îng "xãc" nghÜa lµ khung xe chÞu t¶i träng va ®Ëp theo chu kú,ta ph¶i t¹o ®­îc ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña ph­¬ng ph¸p thö sao cho khi thö gièng nh­ xe ®ang ho¹t ®éng .Víi viÖc thö rung ta kiÓm tra theo ph­¬ng ph¸p x¸c suÊt,chän trong mét l« khung lÊy ra 5% sè khung sau ®ã cho tõng khung vµo c¬ cÊu kiÓm thö rung - Lùc t¸c dông lªn khung ®Æt l¹i vÞ trÝ nh­ h×nh vÏ (h×nh 2.2) HÖ sè an toµn k® lÊy b»ng 2,5 Tªn chi tiÕt Sè thù tù Sè l­îng CÇn cam tr­íc 1 1 Trô ®Õ tr­íc 2 1 B¸nh cam tr­íc 3 2 Trô ®Õ sau 4 2 Trôc cam tr­íc 5 1 B¸nh cam tr­íc 6 2 N¾p chèt tú 7 2 Trôc cam sau 8 1 NÊp h·m 9 2 Nguyªn lý ho¹t ®éng . Khi thö khung xe ®­îc l¾p vµo c¬ cÊu thö rung .Trô cña c¸c b¸nh cam ®­îc nèi víi ®éng c¬ ®iÖn vµ th«ng qua hÖ thèng b¸nh r¨ng hép sè ®Ó ®iÒu chØnh tèc ®é quay cña trôc cam. C¬ cÊu cam lµ c¬ cÊu cÇn ®Èy ®¸y b»ng, khi cam quay sÏ lµm cho trôc cam chuyÓn ®éng lªn xuèng nh­ diÒu kiÖn xe ®i vµo "æ gµ", tÝnh to¸n thö tèc ®é quay cña b¸nh cam ®Ó t¹o ra chÊn ®éng chu kú ®Ó xem khung xe chÞu t¶i träng va ®Ëp tíi møc ®é nh­ thÕ nµo. V= 19m/s V : VËn tèc cña xe = vËn tèc cña mét ®iÓm trªn b¸nh xe w : VËn tèc gãc cña b¸nh xe R : B¸n kÝnh vßng quay cña b¸nh xe ; R= 230mm = 0,23m Sè vßng quay mét gi©y lµ n=== 139 (vßng/s) chu vi cña b¸nh xe lµ S = Gi¶ sö khi vËn hµnh th× 300 m xe gÆp mét ch­íng ng¹i vËt nghÜa lµ sau 100 vßng quay th× xe míi gÆp ph¶i ch­íng ng¹i vËt. sau thêi gian thö 2 tiÕng cam quay víi vËn tèc gãc lµ 13 vßng/s sè vßng quay ®­îc cña b¸nh xe lµ. 13. 23600 =93600 (vßng),nghÜa lµ 93600 lÇn gÆp xãc ë trªn ®å g¸ thö rung t­¬ng ®­¬ng víi sè mÐt mµ xe ®· ®i ®­îc 93600 .300 =2.800.OOO (m) =2.800 (km) sau ®ã lÊy ra cho vµo ®å g¸ kiÓm tra nÕu thÊy khung xe vÉn chÝnh x¸c th× l« khung ®ã hoµn toµn ®ñ ®¶m b¶o l­u hµnh nÕu v­ît qu¸ 30% sai lÖch kÝch th­íc th× kh«ng ®­îc xuÊt x­ëng l« khung ®ã ph¶i tiÕn hµnh t×m hiÓu nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn biÕn d¹ng t¹i n¬i nµo xuÊt hiÖn biÕn d¹ng ph¶i thay ®æi vËt liÖu cã c¬ tÝnh tèt h¬n. Cßn phÇn kiÓm tra khuyÕt tËt mèi hµn nh­ nøt , rç khÝ , lÉn xØ v.v. Do cÊu t¹o cña khung xe gåm nhiÒu chi tiÕt vµ ®­êng hµn ng¾n chiÒu cao mèi hµn thÊp chØ tõ 2- 3mm qu¸ nhá kh«ng dïng ®­îc c¸c ph­¬ng ph¸p kiÓm tra kh¸c nh­  lµ siªu ©m, chôp X quang, thÈm thÊu. VËy cho nªn viÖc kiÓm tra khuyÕt tËt chØ ®­îc tiÕn hµnh b»ng m¾t th­êng hoÆc qua kinh nghiÖm, ®Ó tr¸nh khuyÕt tËt lo¹i nµy ph¶i thùc hiÖn nghiªm chØnh c¸c quy ®Þnh, c¸c chÕ ®é hµn hoÆc gi¸m s¸t chÆt chÏ quy tr×nh hµn, tay nghÒ thî hµn ph¶i ®­îc kiÓm tra liªn tôc. Ch­¬ng 7: AN TOµN LAO §éNG Vµ BIÖN PH¸P B¶O §¶M AN TOµN 7.1-An toµn lao ®éng. 7.1.1- An toµn lao ®éng trong c«ng nghiÖp An toµn lao ®éng khi s¶n xuÊt ®­îc ®Æt lªn hµng ®Çu cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng. Trong s¶n xuÊt, an toµn tÝnh m¹ng cho ng­êi lao ®éng lµ mèi quan t©m ®­îc tÝnh ®Õn ®Çu tiªn cña c¸c nhµ s¶n xuÊt ngay c¶ khi thiÕt kÕ nhµ x­ëng, ®Æt m¸y mãc thiÕt bÞ còng ph¶i tÝnh to¸n sao cho phï hîp vµ tèt nhÊt ®Ó trong qu¸ tr×nh lµm viÖc kh«ng thÓ x¶y ra c¸c tr­êng hîp g©y nguy h¹i ®Õn ng­êi lao ®éng. NhiÖm vô c¬ b¶n cña ban gi¸m ®èc nhµ m¸y vµ c«ng ®oµn trong lÜnh vùc b¶o hé lao ®éng gåm c¸c ®iÓm sau: - §¶m b¶o an toµn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. - §¶m b¶o ®iÒu kiÖn khÝ hËu b×nh th­êng vµ trong s¹ch ë n¬i lµm viÖc cña c«ng nh©n. - Ph¸t triÓn c¬ khÝ ho¸ vµ tù ®éng ho¸ ë nh÷ng n¬i lµm viÖc nÆng nhäc, ®éc h¹i vµ nguy hiÓm. - Th­êng xuyªn gi¸o dôc c¸c c«ng nh©n vµ c¸n bé kÜ thuËt cã mét ý thøc b¶o hé lao ®éng cao. - Tiªu chuÈn vµ quy chÕ kÜ thuËt an toµn phßng cøu ho¶ vµ vÖ sinh c«ng nghiÖp. - Tiªu chuÈn vÒ vÖ sinh khi thiÕt kÕ xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp. - Tiªu chuÈn cøu ho¶ khi x©y dùng xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp vµ nhµ ë. - Nguyªn t¾c thiÕt lËp nh÷ng thiÕt bÞ ®iÖn. - Ngoµi nh÷ng tiªu chuÈn Êy ra, ë mçi xÝ nghiÖp cÇn nªu ra nh÷ng biÖn ph¸p kh¸c cô thÓ thÝch øng víi t×nh h×nh kÜ thuËt cña m×nh. - Ng­êi lao ®éng trong khi s¶n xuÊt ph¶i thùc hiÖn ®óng yªu cÇu mµ nhµ s¶n xuÊt ®Ò ra. - Ng­êi lao ®éng tr­íc khi lµm viÖc ph¶i trang bÞ cho m×nh nh÷ng yªu cÇu cÇn thiÕt nh­ b¶o hé lao ®éng, mò... - Ng­êi lao ®éng ph¶i tu©n thñ nghiªm ngÆt c¸c qui ®Þnh ®Ò ra cña nhµ s¶n xuÊt nÕu kh«ng tu©n thñ ®óng, tai n¹n x¶y ra th× ng­êi c«ng nh©n chÞu hoµn toµn tr¸ch nhiÖm. - Sau khi lµm viÖc xong ng­êi c«ng nh©n ph¶i quÐt dän s¹ch sÏ nhµ x­ëng, m¸y mãc..., ph¶i kiÓm tra l¹i m¸y mãc khi ®· hoµn tÊt c«ng viÖc. 7.1.2- An toµn lao ®éng trong khi hµn. Trong qu¸ tr×nh hµn ®iÖn yªu cÇu ®èi víi ng­êi thî hµn: - MÆc quÇn ¸o b¶o hé lao ®éng, ®eo g¨ng tay, ®i giµy, ph¶i cã mÆt n¹, cã kÝnh läc mµu t­¬ng øng. - C«ng viÖc hµn ph¶i tiÕn hµnh c¸ch xa c¸c vËt liÖu bèc ch¸y hoÆc næ mét kho¶ng lµ ( 10m c¸ch c¸c thïng nhiªn liÖu, chai chøa khÝ, b×nh ®iÒu chÕ axetylen..). Tr­íc khi b¾t ®Çu c«ng viÖc ta ph¶i kiÓm tra tÝnh ®óng ®¾n cña k×m hµn, ®é tin cËy cña c¸c thµnh phÇn c¸ch ®iÖn ë tay cÇm kim hµn, sù thÝch hîp cña c¸c mÆt n¹ cã kÝnh b¶o vÖ vµ t×nh tr¹ng c¸ch ®iÖn, sù tiÕp xóc chç nèi c¸c d©y dÉn vµ sù nèi ®Êt cña th©n m¸y hµn. - §ãng m¹ch ®iÖn, ng¾t m¸y hµn..vµ söa ch÷a chóng ph¶i do thî ®iÖn tiÕn hµnh - Trong tr­êng hîp xuÊt hiÖn sai sãt trªn m¸y hµn, d©y dÉn hµn, k×m hµn, hoÆc mÆt n¹ hµn,ta cÇn ph¶i dõng ngay c«ng viÖc hµn. - Kh«ng ®­îc thùc hiÖn hµn ë ngoµi trêi khi cã m­a vµ gi«ng b·o. - Thî hµn ®iÖn kh«ng ®­îc lµm c¸c c«ng viÖc sau: + §Ó k×m hµn cã ®iÖn mµ kh«ng cã gi¸m s¸t. +Cho c«ng nh©n kh«ng cã liªn quan tíi c«ng viÖc hµn vµo khu vùc tiÕn hµnh c«ng viÖc hµn (kho¶ng 5 m trë xuèng). + §­a c¸c c¸ nh©n gióp viÖc vµo mµ kh«ng ®­îc trang bÞ kÝnh cã läc ¸nh s¸ng (cho c«ng viÖc hµn trong x­ëng vµ ngoµi trêi). - Khi tiÕn hµnh hµn trªn cao, thî hµn ph¶i cã chøng nhËn y tÕ vÒ kh¶ n¨ng hÝch hîp víi c«ng viÖc trªn cao. - Tr­íc khi tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc hµn trªn cao, ng­êi thî hµn ph¶i ®­îc thî c¶ h­íng dÉn dïng d©y b¶o hiÓm vµ c¸c biÖn ph¸p kh¸c, kh«ng ®­îc hµn khi ®ang ®øng trªn thang dùng. - Hµn khi söa ch÷a c¸c thïng chøa vµ c¸c bÓ chøa kh¸c dïng chøa c¸c chÊt tõ dÇu ho¶, chØ ®­îc phÐp sau khi ®· röa kü chóng b»ng c¸c biÖn ph¸p nh­ n­íc nãng vµ h¬i n­íc hoÆc thæi khÝ tr¬. Khi hµn v¸ c¸c thïng nh­ vËy,tÊt c¶ c¸c lç ph¶i ®­îc ®Ó hë. - C«ng viÖc hµn bªn trong c¸c bÓ chøa vµ thïng chøa ph¶i ®­îc b¶o ®¶m cã th«ng giã ®ñ tin cËy cho chç lµm viÖc. - Thî hµn ph¶i dïng d©y an loµn cho mét ng­êi gióp viÖc gi÷ mét ®Çu vµ ®øng ë bªn ngoµi. - NÕu kh«ng ®¶m b¶o sù th«ng giã cÇn thiÕt, khi ng­êi l·nh ®¹o cho phÐp cã thÓ tiÕn hµnh hµn víi c¸c ph­¬ng tiÖn b¶o vÖ c¸ nh©n thÝch øng. - Khi tiÕn hµnh hµn ®iÖn tiÕp xóc ng­êi thî hµn cÇn chó ý ph¶i ®eo g¨ng tay vµ ph¶i lµm s¹ch chi tiÕt cÇn hµn. 7.1.3-§é an toµn c¸c thiÕt bÞ vµ ®å g¸. Khi s¶n xuÊt l¾p ®Æt m¸y còng nh­ ®å g¸ hµn ta cÇn ph¶i kiÓm tra l¹i tr­íc khi hµn. §¶m b¶o trong qu¸ tr×nh hµn kh«ng x¶y ra sù cè. §å g¸ hµn cÇn ph¶i ®¶m b¶o cho chi tiÕt ®­îc hµn còng nh­ ®¶m b¶o cho ng­êi lao ®éng trong qu¸ tr×nh hµn. - Kh«ng ®­îc dïng c¸c m¸y hµn kh«ng cã vá bäc, yªu cÇu nhÊt thiÕt cña m¸y ph¸t hµn cÇn ph¶i ®¶m b¶o ®é c¸ch ®iÖn tèt nhÊt. 7.2- C¸c tai n¹n cã thÓ xÈy ra trong khi hµn. 7.2.1- §iÖn giËt Lµ tai n¹n lao ®éng nguy hiÓm khi ng­êi tiÕp xóc trùc tiÕp víi c¸c bé phËn cã ®iÖn, nã lµ yÕu tè nguy hiÓm v× cã thÓ lµm chÕt ng­êi hoÆc báng nÆng, trong ph©n x­ëng hµn dïng dßng ®iÖn xoay chiÒu 220V nhiÒu thiÕt bÞ dïng ®iÖn do ®ã ph¶i chó ý c¸c biÖn ph¸p an toµn sau ®©y: + KiÓm tra toµn bé d©y hµn trong ph©n x­ëng xem cã hë kh«ng. + Kh«ng sê vµo d©y ®iÖn, kh«ng dÓ d©y ®iÖn quÊn xung quanh ng­êi. + Kh«ng nèi d©y, nèi c«ng t¾c khi ®ang cã ®iÖn. + Kh«ng ch¹m vµo c¸c ®iÖn cùc. + MÆc quÇn ¸o b¶o hé, ®eo g¨ng tay, giµy b¶o hé khi lµm viÖc. + C¸ch li d©y hµn ®îi thî ®Õn söa ch÷a. + T¾t cÇu giao ®iÖn khi kh«ng sö dông. 7.2.2- Báng do hå quang Hå quang ®iÖn cã nhiÖt ®é t­¬ng ®èi lín (50000C - 20.0000C ) do ®ã nã ph¸t ra 1 bøc x¹ cùc m¹nh cã thÓ g©y ra báng gi¸c m¹c m¾t, báng da, tr­êng hîp hay gÆp nhÊt lµ ®au m¾t hµn. + Ph¶i b¶o vÖ m¾t vµ mÆt b»ng mÆt n¹ khi hµn. + QuÇn ¸o b¶o hé ph¶i lµm b»ng nh÷ng vËt liÖu khã ch¸y, ph¶i ®i giÇy b¶o hé khi lµm viÖc. + Khi bÞ ®au m¾t hµn kh«ng ®­îc tra  bÊt kú lo¹i thuèc nµo mµ chØ ®­îc ch­êm b»ng n­íc l¹nh . + Sö dông thiÕt bÞ b¶o vÖ ë nh÷ng n¬i cã ®é ån lín. 7.2.3- ChÊn th­¬ng do ch¸y næ khi hµn Khi hµn víi sù xuÊt hiÖn cña c¸c tia löa ®iÖn, sù b¾n toÐ kim lo¹i nhÊt lµ hµn hå quang khÝ b¶o vÖ lµ CO2 cã thÓ lµm b¾n toÐ kim lo¹i ra xung quanh lµm ch¸y næ hoÆc g©y báng cho c«ng nh©n. + B¶o vÖ b¶n th©n tr­íc c¸c tia löa ®iÖn. + Kh«ng hµn ë nh÷ng n¬i dÔ g©y ch¸y,næ + Nh÷ng vËt dÔ ch¸y ph¶i di chuyÓn c¸ch xa n¬i hµn Ýt nhÊt 10 m. + Ph©n x­ëng ph¶i cã ®ñ thiÕt bÞ ch÷a ch¸y, khi cã xuÊt hiÖn ch¸y c«ng viÖc ®Çu tiªn lµ ph¶i ng¾t ngay cÇu dao ®iÖn. 7.3-Nh÷ng vËt quay cã thÓ g©y chÊn th­¬ng T¹i ph©n x­ëng hµn cã rÊt nhiÒu thiÕt bÞ quay nh­  qu¹t, c¸c thiÕt bÞ cÊp d©y cho m¸y hµn b¸n tù ®éng. - Khi vËt quay cã thÓ quÊn vµo c¸c vËt dÔ quÊn nh­ tãc, quÇn ¸o, sîi. - Khi cuèn cã thÓ g©y chÊn th­¬ng, tr­êng hîp nÆng cã thÓ g©y nguy hiÓm cho tÝnh m¹ng lµm suy gi¶m søc lao ®éng. - BiÖn ph¸p b¶o vÖ c¸c vËt quay ph¶i cã lång b¶o vÖ ®ñ cho nh÷ng kÝch th­íc nhá kh«ng thÓ r¬i bay vµo ®­îc. - Kh«ng ®Ó gÇn nh÷ng vËt nµy nh÷ng vËt dÔ cuèn nh­ sîi, tãc, quÇn ¸o - §Æt qu¹t th«ng giã t¹i vÞ trÝ thuËn lîi Ýt ng­êi qua l¹i, gÇn n¬i ®Ó trao ®æi kh«ng khÝ. 7.4-. An toµn næ b×nh khÝ. - Khi hµn sö dông c¸c lo¹i b×nh khÝ  CO2, o2 Chóng ®­îc sö dông trong b×nh kim lo¹i kÝn ¸p suÊt cã 150 - 180 atm. B×nh khÝ cã thÓ g©y ra næ ®Én ®Õn tai n¹n. - BiÖn ph¸p an toµn: X©y dùng nhµ x­ëng chøa c¸c b×nh khÝ b»ng t­êng bª t«ng hoÆc líi B40 c¸ch n¬i lµm viÖc Ýt nhÊt 15 m. - KiÓm tra ®Þnh kú c¸c b×nh khÝ ®Ó t×m ra khuyÕt tËt víi chu kú 3 th¸ng 1 lÇn. - Nhµ chøa b×nh khÝ ph¶i c¸ch xa n¬i d©n c­. 7.5- ¤ nhiÔm do khãi hµn. Trong qu¸ tr×nh hµn khi nhiÖt ®é lªn cao céng víi thµnh phÇn ho¸ häc trong kim lo¹i bèc h¬i cã thÓ xuÊt hiÖn nhiÒu lo¹i khÝ ®éc ¶nh h­ëng ®Õn søc khoÎ cña c«ng nh©n dÉn ®Õn c«ng nh©n cã thÓ m¾c c¸c bÖnh vÒ phæi. Kh«ng tiÕp xóc trùc tiÕp víi vïng khÝ hµn bay lªn. Cã hÖ thèng th«ng giã ®Ó thay ®æi kh«ng khÝ trong x­ëng hµn. 7.6- C¸c nguyªn nh©n kh¸c. C¸c nguyªn nh©n kh¸c nµy chñ yÕu lµ thao t¸c cña c«ng nh©n vµ nh÷ng ¶nh h­ëng liªn quan ®Õn c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc, ®iÒu kiÖn m«i tr­êng vµ t×nh tr¹ng søc khoÎ c«ng nh©n. TT Tªn chi tiÕt SL M· sè VËt liÖu 1 Tai b¾t kho¸ ®iÖn 01 KW110-03-01 CT3 2 èng cæ phuèc 01 KW110-03-02 09kii 3 Tai b¾t mÆt n¹ 02 KW110-03-03 CT3 4 C÷ l¸i 01 KW110-03-04 CT5 5 èp t¨ng cøng cæ phuèc 02 KW110-03-05 ThÐp 45 6 Tai b¾t bÇu läc giã 02 KW110-03-06 CT3 7 èng khung tr­íc 01 KW110-03-07 09kii 8 Tai b¨t m« bin 01 KW110-03-08 CT3 9 Tai treo m¸y 02 KW110-03-09 CT3 10 Côm èp treo m¸y tr­íc T,P 02 KW110-03-10 CT3 11 Tai b¾t yÕm sau T,P 02 KW110-03-11 CT5 12 Tai l¾p cµi ®Ìn phanh 02 KW110-04-12 CT3 13 Tai b¾t b« 02 KW110-01-13 CT5 14 Tai b¾t bé IC 01 KW110-04-14 CT3 15 Tai b¾t cßi 02 KW110-03-15 CT3 16 Tai b¾t cæ b×nh x¨ng T,P 02 KW110-02-16 CT3 17 §ai èc ®Æc biÖt 01 KW110-05-17 CT3 18 èng g¸ yªn 02 KW110-02-18 CT3 19 ViÒn lç kho¸ sau T,P 02 KW110-05-19 ThÐp 45 20 Côm dµn ®u«i 02 KW110-05-20 CT3 21 Tai b¾t ch¾n bïn sau 01 KW110-05-21 CT3 22 Chèt tú T,P 02 KW110-02-22 ThÐp 45 23 §ì g¸ yªn 01 KW110-02-23 ThÐp 45 24 èng khung sau trªn T,P 02 KW110-04-24 09kii 25 Tai b¾t bé ®iÖn 01 KW110-04-25 CT3 26 èng khung sau d­íi T,P 02 KW110-04-26 ThÐp 45 27 Tai b¾t hép ®å tr­íc 02 KW110-04-27 CT3 B¶ng kª chi tiÕt khung xe wave 110cc 28 Côm l¾p m¸y 01 KW110-01-28 CT3 29 Tai l¾p vá 01 KW110-03-29 CT3 30 Tai b¾t yÕm tr­íc 01 KW110-03-30 CT3 31 èp t¨ng cøng phuèc 01 KW110-03-31 ThÐp 45 32 Tai b¾t b×nh x¨ng d­íi 01 KW110-04-32 CT3 33 Tai b¾t hép ®å trªn 01 KW110-04-33 CT3 34 Tai b¾t hép ®å sau 01 KW110-04-34 CT3 35 B¹c treo m¸y 01 KW110-03-35 CT3 36 Trôc b¾t cµng sau 02 KW110-01-36 CT3 37 Trôc tai b« 01 KW110-01-37 ThÐp 45 38 B¹c lãt 01 KW110-01-38 CT3 39 T¨ng cøng trôc cµng sau 02 KW110-01-39 CT3 40 Ke t¨ng cøng trôc èng tr­íc 01 KW110-01-40 CT3 41 B¾t tay chèt 02 KW110-02-41 CT3 tµi liÖu tham kh¶o 1-CÈm nang hµn : (Hoµng Tïng-Nhµ xuÊt b¶n KH vµ KT,1999) 2-KÕt cÊu hµn :(NguyÔn Thóc Hµ- Nhµ xuÊt b¶n KH vµ KT,1998) 3-H­íng dÉn thiÕt kÕ c«ng nghÖ hµn nãng ch¶y :(NguyÔn nh­ tù) 4-Tµi liÖu thiÕt kÕ cña c«ng ty HonDa NhËt b¶n 5-TËp b¶n vÏ t¸ch chi tiÕt vµ b¶n vÏ tæng thÓ cña C«ng ty HonDa NhËt b¶n 6-Tµi liÖu tra tÝnh to¸n mèi hµn XC350 cña h·ng DAIHEN NhËt b¶n