Phương hướng và giải pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện hoạt động nhập khẩu hàng hoá tại tổng công ty xuất nhập khẩu xây dựng Việt Nam vinaconex

­ng bï l¹i, Tæng c«ng ty ®· nhËp D©y chuyÒn s¶n xuÊt dÇm dù øng lùc trÞ gi¸ 4.000.000 USD vµ D©y chuyÒn s¶n xuÊt giÊy dÇu trÞ gi¸ 1.360.000 USD v× vËy tæng kim ng¹ch nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ chØ gi¶m 9% so víi n¨m 1999. Bªn c¹nh ®ã, Tæng c«ng ty cßn nhËp mét sè thiÕt bÞ ngµnh n­íc tõ thÞ tr­êng PhÇn Lan trÞ gi¸ 1.640.000 USD do ChÝnh phñ PhÇn Lan hç trî mét phÇn nh»m phôc vô cho c¸c c«ng tr×nh cÊp n­íc §µ L¹t, Hµ TÜnh, Cao B»ng. NÕu n¨m 1999 Tæng c«ng ty chØ nhËp mét D©y chuyÒn s¶n xuÊt tÊm lîp th× n¨m 2000 ®· nhËp hai d©y chuyÒn s¶n xuÊt nµy víi trÞ gi¸ 1.756.000 USD. N¨m 2001, kim ng¹ch nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ gi¶m ®ét ngét xuèng cßn 5.291.901 USD lµ do trong sè c¸c chñng lo¹i mÆt hµng cã gi¸ trÞ lín, Tæng c«ng ty chØ cßn duy tr× ®­îc chñng lo¹i thiÕt bÞ ngµnh n­íc nhËp tõ PhÇn Lan víi trÞ gi¸ 1.458.034 USD phôc vô cho c«ng tr×nh cÊp n­íc Hµ Néi giai ®o¹n I. C¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt ®Òu kh«ng gãp mÆt trong kim ng¹ch nhËp khÈu , chØ cßn c¸c thiÕt bÞ x©y dùng th«ng th­êng nh­ M¸y b¬m, M¸y ®µo, CÇn trôc,... nh­ng gi¸ trÞ nhá vµ ®Òu gi¶m so víi c¸c n¨m tr­íc. §iÒu quan träng lµ Tæng c«ng ty cè g¾ng h¹n chÕ tèi ®a nhËp thiÕt bÞ cò ®· qua sö dông. N¨m 1999, thiÕt bÞ cò ®· qua sö dông chiÕm 5% tæng gi¸ trÞ kim ng¹ch nhËp khÈu th× n¨m 2001 con sè ®ã lµ 0%. Tøc lµ 100% m¸y mãc thiÕt bÞ Tæng c«ng ty nhËp ®Òu lµ m¸y míi nh»m ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n xuÊt, thi c«ng. BiÓu sè 6: chñng lo¹i mÆt hµng m¸y mãc thiÕt bÞ §¬n vÞ: USD N¨m 1999 2000 2001 TT ChØ tiªu Chñng Läai MH Kim Ng¹ch (USD) Tû träng (%) Kim ng¹ch (USD) Tû träng (%) Kim ng¹ch (USD) Tû träng (%) 1 CÇn trôc ®éng c¬ 637.000 4,16 784.748 5,64 294000 5,55 2 M¸y ®µo 1.089.280 7,12 880.920 6,33 715.000 13,51 3 Bóa ®ãng cäc 197.500 1,29 84.300 0,61 30.000 0,57 4 M¸y sµng läc c¸t 82.000 0,54 5 Xe b¬m bª t«ng 198.000 1,29 127.400 0,92 70.715 1,34 6 T bÞ ®iÖn phô kiÖn 109.825 0,72 477.000 3,43 199.366 3,77 7 M¸y phun bi 80.375 0,53 8 Thang m¸y 347.500 2,27 231.520 1,66 173.640 3,28 9 Tram nghiÒn sµng ®¸ 700.300 4,58 10 D©y chuyÒn s¶n xuÊt tÊm lîp 878.000 5,74 1.756.000 12,63 11 Xe ben tù ®æ 119.500 0,78 573.000 4,12 450.000 8,50 12 D©y chuyÒn s¶n xuÊt g¹ch CERAMIC 6.800.000 44,46 13 ThiÕt bÞ thi c«ng (Chinfon +Taisei) 2.384.000 15,59 14 M¸y b¬m 1.18 9.000 7,77 1.436.439 10,33 1.000.000 18,90 15 Phô tïng c¸c lo¹i 483.395 3,16 340.238 2,45 133.666 2,53 16 M¸y nÐn khÝ 91.110 0,66 34.500 0,65 17 ThiÕt bÞ ®o l­êng 75.000 0,54 450.000 8,50 18 ThiÕt bÞ ngµnh n­íc 1.640.000 11,79 1.458.034 27,55 19 M¸y khoan nhåi bª t«ng 49.600 0.36 33.000 0,62 20 D©y chuyÒn sx dÇm dù øng lùc 4.000.000 28,76 21 D©y chuyÕn sx giÊy dÇu 1.360.000 9,78 22 ThiÕt bÞ bÓ b¬i 249.480 4,71 Tæng 15.295.675 100 13.907.275 100 5.291.901 100 Nguån: TrÝch b¸o c¸o tæng kÕt hµng xuÊt nhËp khÈu hµng n¨m 1999 - 2001 1.2.2 Chñng lo¹i mÆt hµng nguyªn vËt liÖu x©y dùng nhËp khÈu . N¨m 1999 lµ n¨m thø hai Tæng c«ng ty ho¹t ®éng theo m« h×nh Tæng c«ng ty 90. Trong nh÷ng n¨m ®Çu do míi b¾t ®Çu kinh doanh c¸c mÆt hµng thuéc lÜnh vùc x©y dùng, Tæng c«ng ty cßn nhiÒu bá ngá, kh¶ n¨ng tiÕp cËn thÞ tr­êng ch­a cao, ch­a t×m ®­îc c¸c b¹n hµng lín nø¬c ngoµi còng nh­ kh¸ch hµng trong n­íc. Song víi ph­¬ng ch©m " §a d¹ng ho¸ kinh doanh, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm" nªn nh÷ng n¨m sau nµy Tæng c«ng ty ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan trong s¶n xuÊt kinh doanh . Trong giai ®o¹n hiÖn nay, ngµnh x©y dùng ngµy cµng cã nhiÒu h¹ng môc c«ng tr×nh ®­îc ký kÕt ®ßi hái ®¸p øng nhiÒu nguyªn vËt liÖu. Bëi vËy ba n¨m qua, kim ng¹ch nhËp khÈu mÆt hµng nguyªn vËt liÖu x©y dùng cña Tæng c«ng ty lu«n lu«n t¨ng vµ cã gi¸ trÞ kim ng¹ch lín. N¨m 1999, kim ng¹ch nhËp khÈu mÆt hµng nguyªn vËt liÖu x©y dùng lµ 10.770.554 USD, n¨m 2000 lµ 19.326.284 USD t¨ng 79% so víi n¨m 1999. §©y lµ tèc ®é t¨ng tr­ëng kim ng¹ch nhËp khÈu nguyªn vËt liÖu cao nhÊt tõ tr­íc ®Õn nay. N¨m 2001, kim ng¹ch nhËp khÈu lµ 25.620.364 USD t¨ng 33% so víi n¨m 2000. Qua biÓu 7 ta thÊy, ba chñng lo¹i mÆt hµng th­êng xuyªn nhËp vµ cã gi¸ trÞ lín lµ GiÊy vá bao xi m¨ng, Clinke vµ ThÐp x©y dùng ®­îc nhËp tõ thÞ tr­êng Indonexia, Th¸i Lan vµ Hµn Quèc. N¨m 1999, 2000 cã hµng èng OECFvíi gi¸ trÞ lín, ®Æc biÖt n¨m 2000 lµ 10.786.016 USD. OECF lµ quü hç trî ph¸t triÓn cña NhËt B¶n, ChÝnh phñ nhËt B¶n cho vay vèn ®Ó nhËp hµng tõ thÞ tr­êng NhËt B¶n víi l·i suÊt ­u ®·i. S¶n xuÊt c«ng nghiÖp ë ViÖt nam trong n¨m 2001 tiÕp tôc t¨ng tr­ëng víi nhÞp ®é cao h¬n n¨m 2000. Tèc ®é t¨ng chung toµn ngµnh lµ trªn 10%, cã 23/32 s¶n phÈm chñ yÕu ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng d­¬ng tõ 0,9% ®Õn 45,3% ( cao nhÊt lµ sø vÖ sinh 45,3% ). ChÊt l­îng c¸c s¶n hÈm ngµy cµng cao, gi¶m chi phÝ ®Çu vµo lµm t¨ng søc c¹nh tranh, chiÕm lÜnh thÞ tr­êng trong n­íc. Râ nhÊt lµ c¸c lo¹i g¹ch èp l¸t, sø vÖ sinh, m¸y biÕn thÕ. Bëi vËy hai n¨m trë l¹i ®©y, c¸c s¶n phÈm g¹ch èp l¸t, sø vÖ sinh nhËp ngo¹i kh«ng cßn trô v÷ng n÷a vµ ®· bÞ hµng néi giµnh mÊt thÞ phÇn. Tr­íc t×nh h×nh ®ã, n¨m 2000 vµ n¨m 2001 Tæng c«ng ty kh«ng nhËp chñng lo¹i nµy n÷a mÆc dï tõ 1999 trë vÒ tr­íc, kim ng¹ch nhËp khÈu cña g¹ch èp l¸t, sø vÖ sinh cã ®ãng gãp kh«ng nhá vµo tæng kim ng¹ch nhËp khÈu mÆt hµng nguyªn vËt liÖu cña Tæng c«ng ty . V¾ng bãng hai chñng lo¹i trªn, n¨m 2001 Tæng c«ng ty cã thªm c¸c chñng lo¹i mÆt hµng míi nh­ neo c¸p, kÝnh x©y dùng vµ vËt t­ n­íc m«i tr­êng. §Æc biÖt vËt t­ n­íc m«i tr­êng cã gi¸ trÞ kim ng¹ch rÊt cao phôc vô cho c¸c dù ¸n cÊp tho¸t n­íc lín ®ang ®­îc triÓn khai ë kh¾p c¸c tØnh, thµnh. ViÖc më réng thÞ tr­êng vµ ®a d¹ng ho¸ chñng lo¹i mÆt hµng nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty trong c¸c n¨m qua kh«ng chØ ®¹t hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng nhËp khÈu mµ cßn mang l¹i uy tÝn, søc m¹nh cho Tæng c«ng ty ®èi víi b¹n hµng trong vµ ngoµi n­íc. BiÓu sè 7: Chñng lo¹i mÆt hµng nguyªn vËt liÖu x©y dùng §¬n vÞ : USD N¨m 1999 2000 2001 Stt Kim ng¹ch TØ träng (%) Kim ng¹ch TØ träng (%) Kim ng¹ch TØ träng (%) 1 G¹ch èp l¸t 369.944 3,43 2 Sø vÖ sinh 591.631 5,49 3 Ho¸ chÊt ngµnh s¬n 52.350 0,49 54.600 0,28 107.482 0,42 4 Th¹ch cao 101.000 0,94 103.600 0,54 115.200 0,45 5 GiÊy vá bao xi m¨ng 2.904.000 26,96 2.089.023 10,81 1.323.634 5,17 6 Clinke 2.351.650 21,83 3.814.440 19,74 2.133.000 8,33 7 èng ®ång 33.500 0,31 49.000 0,25 97.020 0,38 8 Nhµ khung thÐp 140.000 1,30 131.768 0,68 390.600 1,52 9 ThÐp x©y dùng 1.167.584 10,84 1.710.794 8,85 2.095.112 8,18 10 Neo c¸p 36.000 0,14 11 KÝnh x©y dùng 106.542 0,42 12 VËt t­ n­íc, m«i tr­êng 18.139.723 70,80 13 Hµng èng OECF 2.601.253 24,15 10.786.016 55,81 14 C¸c lo¹i NVL kh¸c 457.642 4,25 587.043 3,04 1.076.051 4,19 Tæng KNNK 10.770.554 100 19.326.284 100 25.620.364 100 Nguån: trÝch b¸o c¸o tæng kÕt hµng XNK hµng n¨m (1999-2001) 1.3. §Æc ®iÓm vÒ ph­¬ng thøc nhËp khÈu . Tæng c«ng ty xuÊt nhËp khÈu x©y dùng ViÖt Nam - VINACONEX lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc còng nh­ bao doanh nghiÖp kh¸c lu«n coi träng ho¹t ®éng s¶n xuÊt king doanh. Tæng c«ng ty lu«n lÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ lµm th­íc ®o hµng ®Çu trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ®Æc biÖt lµ kinh doanh nhËp khÈu hµng ho¸ nhê ®ã mµ trong nh÷ng n¨m qua Tæng c«ng ty lu«n ®­îc Bé Th­¬ng m¹i ®¸nh gi¸ lµ ®¬n vÞ m¹nh trong ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu . Bªn c¹nh ®ã Tæng c«ng ty lu«n chó träng gi÷ uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng, b¹n hµng. HiÖn nay, trong ho¹t ®éng nhËp khÈu ,ngoµi nhËp khÈu tù doanh Tæng c«ng ty cßn sö dông ph­¬ng thøc nhËp khÈu uû th¸c. Do Tæng c«ng ty lµ mét doanh nghiÖp m¹nh cã chøc n¨ng nhËp khÈu trùc tiÕp vµ cã uy tÝn trªn thÞ tr­êng nªn th­êng ®­îc c¸c ®¬n vÞ kh¸c uû th¸c cho Tæng c«ng ty nhËp khÈu hé. TØ träng kim ng¹ch nhËp khÈu theo ph­¬ng thøc tù doanh vµ uû th¸c trong mÊy n¨m võa qua thÓ hiÖn ë biÓu 8. BiÓu sè 8: Kim ng¹ch nhËp khÈu theo ph­¬ng thøc nhËp khÈu §¬n vÞ: USD N¨m 1999 2000 2001 Kim ng¹ch TØ träng (%) Kim ng¹ch TØ träng (%) Kim ng¹ch TØ träng (%) NK tù doanh 25.007.345 80 20.770.804 60 21.116.812 65 NK uû th¸c 6.251.837 20 13.847.204 40 11.370.592 35 Tæng KNNK 31.259.182 100 34.618.008 100 32.487.404 100 Nguån: TrÝch b¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn nhiÖm vô kÕ ho¹ch hµng n¨m ( 1999-2001) NhËp khÈu tù doanh ®¹t hiÖu qu¶ cao v× lîi nhuËn cao h¬n phÝ uû th¸c. Doanh nghiÖp n¾m quyÒn chñ ®éng vÒ nguån hµng, b¹n hµng tuy nhiªn rñi ro cao h¬n. ho¹t ®éng kinh doanh nµo nguy c¬ rñi ro cao míi ®em l¹i lîi nhuËn lín. Bëi vËy, nhËp khÈu tù doanh lµ ph­¬ng thøc nhËp khÈu chñ yÕu cña Tæng c«ng ty . §Ó ph¸t huy tiÒm n¨ng vµ thÕ m¹nh cña m×nh, VINACONEX thùc hiÖn nhËp khÈu uû th¸c cho c¸c ®¬n vÞ kh¸c víi phÝ uû th¸c lµ 1% ®Õn 1,5% tæng gi¸ trÞ hîp ®ång. Chi phÝ giao dÞch liªn l¹c, vËn chuyÓn bèc dì do bªn uû th¶c tr¶. Trong ph­¬ng thøc uû th¸c, chñ yÕu lµ uû th¸c hoµn toµn, uû th¸c bé phËn chØ chiÕm kho¶ng 1/3 tæng gi¸ trÞ kim ng¹ch theo ph­¬ng thøc uû th¸c. 1.4. KÕt qu¶ kinh doanh nhËp khÈu hµng ho¸ cña Tæng c«ng ty . MÆc dï nh÷ng n¨m võa qua, Tæng c«ng ty cã khã kh¨n vÒ vèn, tØ gi¸ hèi ®o¸i biÕn ®éng nh­ng cã thÓ nãi thanh to¸n kinh doanh nhËp khÈu hµng ho¸ cña Tæng c«ng ty ®· thu ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng mõng. BiÓu sè 9: KÕt qu¶ kinh doanh nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty n¨m 1999-2001. §¬n vÞ : TØ ®ång N¨m ChØ tiªu 1999 2000 2001 I. Doanh thu 441,8 468,6 458,9 II. Chi phÝ 434,5 460,4 451,2 III. L·i 7,3 8,2 7,7 L·i / Doanh thu 0,0165 0,0174 0,0167 L·i / Chi phÝ 0,0168 0,0178 0,0170 Nguån: Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n. N¨m 2001 lµ n¨m nÒn kinh tÕ n­íc ta cã nhiÒu thay ®æi. C¬ chÕ qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu vµ thñ tôc hµnh chÝnh cã níi réng h¬n. NhiÒu doanh nghiÖp ®­îc phÐp tham gia xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp. Bëi vËy ®· lµm cho kim ng¹ch nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty gi¶m. Theo ®ã c¹nh tranh x¶y ra quyÕt liÖt, chÝnh s¸ch kh¸ch hµng thùc sù lµ mét nh©n tè kh«ng thÓ thiÕu ®­îc nh­ng ®©y còng kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò dÔ dµng gi¶i quyÕt. Do vËy, n¨m 2001 doanh thu hµng nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty gi¶m 2,06% so víi n¨m 2000 dÉn ®Õn l·i gi¶m 6,09%. Tuy nhiªn kh«ng thÓ phñ nhËn r»ng ho¹t ®éng nhËp khÈu ®· cã ®ãng gãp lín vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh toµn Tæng c«ng ty. L·i tõ ho¹t ®éng nhËp khÈu n¨m 1999 lµ 7,3 tØ ®ång, n¨m 2000 lµ 8,2 tØ ®ång, n¨m 2001 lµ 7,7 tØ ®ång. 2. Tæ chøc thùc hiÖn nghiÖp vô nhËp khÈu ë Tæng c«ng ty VINACONEX . 2.1 Nghiªn cøu thÞ tr­êng. Nghiªn cøu thÞ tr­êng lµ mét ho¹t ®éng rÊt quan träng, khëi ®Çu cho c¸c ho¹t ®éng kh¸c tiÕp theo. Tr­íc ®©y, mäi häat ®éng theo chØ tiªu trªn giao, lÊy hµng ë ®©u vµ giao hµng cho ai ®Òu ®· ®­îc chØ ®Þnh s½n nªn doanh nghiÖp kh«ng cÇn ph¶i nghiªn cøu thÞ tr­êng. Nh­ng hiÖn nay viÖc kinh doanh cã thùc hiÖn ®­îc hay kh«ng phÇn lín phô thuéc vµo viÖc cã t×m ®­îc ®Çu vµo vµ ®Çu ra hay kh«ng. VËy mµ cho ®Õn nay, Tæng c«ng ty ch­a cã phßng ban chuyªn chøc n¨ng vÒ marketing: nghiªn cøu thÞ tr­êng, nghiªn cøu s¶n phÈm, xóc tiÕn b¸n hµng,... V× thÕ, viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng do chÝnh c¸c c¸n bé cña Phßng kinh doanh thùc hiÖn. Hä tù t×m kiÕm nhu cÇu trong n­íc th«ng qua c¸c ®èi t­îng sau: - Tham gia ®Êu thÇu cung cÊp m¸y mãc thiÕt bÞ , nguyªn vËt liÖu cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng hoÆc cung cÊp gi¸ cho Phßng §Êu thÇu ®Ó hä ®Êu thÇu x©y l¾p. NÕu tróng thÇu x©y l¾p, Phßng Kinh doanh sÏ cung cÊp m¸y mãc thiÕt bÞ cho c«ng tr×nh x©y l¾p ®ã. - NÕu kh«ng tróng thÇu x©y l¾p, t×m kiÕm xem ®¬n vÞ nµo tróng thÇu ®Ó cung cÊp m¸y mãc thiÕt bÞ ,nguyªn vËt liÖu x©y dùng cho hä. - T×m kiÕm nhu cÇu ë c¸c kh¸ch hµng th­êng xuyªn quen thuéc tr­íc ®ã. - T×m hiÓu kÕ ho¹ch ®Çu t­ cña mét sè Tæng c«ng ty lín. Song song víi viÖc t×m kiÕm nhu cÇu trong n­íc, Tæng c«ng ty ph¶i t×m kiÕm nhµ cung cÊp n­íc ngoµi th«ng qua c¸c ®èi t­îng sau: - C¸c v¨n phßng ®¹i diÖn cña VINACONEX ë n­íc ngoµi. - C¸c tham t¸n Th­¬ng m¹i cña ViÖt Nam ®Æt t¹i n­íc ngoµi. - C¸c v¨n phßng ®¹i diÖn cña n­íc ngoµi ®Æt t¹i ViÖt Nam. - §¹i sø qu¸n - Th­¬ng vô c¸c n­íc ®Æt t¹i ViÖt Nam. 2.2 LËp ph­¬ng ¸n kinh doanh . §Ó thùc hiÖn ®­îc mét th­¬ng vô, c¸c c¸n bé cña Phßng kinh doanh ph¶i lËp mét ph­¬ng ¸n kinh doanh cô thÓ, trong ®ã bao gåm: - X¸c ®Þnh tªn hµng ho¸ nhËp khÈu . - X¸c ®Þnh sè l­îng nhËp khÈu . - §¬n gi¸ nhËp khÈu . - Tæng thu ( sè tiÒn kh¸ch hµng trong n­íc cã thÓ chi tr¶). - X¸c ®Þnh tæng chi, gåm: + Gi¸ CIF + ThuÕ nhËp khÈu + ThuÕ VAT + PhÝ Ng©n hµng + PhÝ giao nhËn, vËn chuyÓn néi ®Þa - TÝnh chªnh lÖch gi÷a Tæng thu vµ Tæng chi. Sau khi tÝnh ®­îc chªnh lÖch b»ng ngo¹i tÖ sÏ tÝnh tØ suÊt ngo¹i tÖ hµng nhËp khÈu ®Ó x¸c ®Þnh xem cã nhËp l« hµng nµy kh«ng. 2.3. Giao dÞch vµ ký kÕt hîp ®ång. VINACONEX lµ mét Tæng c«ng ty m¹nh, cã uy tÝn l©u n¨m, cã nhiÒu kh¸ch hµng vµ b¹n hµng quen thuéc do vËy viÖc giao dÞch vµ ký kÕt hîp ®ång rÊt ®¬n gi¶n. §Ó ký kÕt mét hîp ®ång nhËp khÈu víi c¸c b¹n hµng quen thuéc chØ cÇn giao dÞch qua ®iÖn tho¹i vµ fax. Th­êng hîp ®ång ®­îc lËp thµnh 4 b¶n ( 2 b¶n tiÕng ViÖt vµ 2 b¶n tiÕng Anh) vµ mét bªn ký vµo råi göi cho bªn kia ký. Sau ®ã göi tr¶ l¹i bªn lËp mét b¶n tiÕng ViÖt vµ mét b¶n tiÕng Anh. §èi víi c¸c b¹n hµng míi quan hÖ th× ph¶i tiÕn hµnh c¸c b­íc hái gi¸, b¸o gi¸,...vµ rÊt thËn träng trong viÖc ®µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång. 2.4. Thùc hiÖn hîp ®ång. Sau khi ký kÕt hîp ®ång, VINACONEX ph¶i xin giÊy phÐp trong nh÷ng tr­êng hîp sau: - §¬n gi¸ cña mÆt hµng nhËp khÈu lín h¬n 100.000 USD. - HoÆc tæng trÞ gi¸ hîp ®ång lín h¬n 500.000 USD. - HoÆc kh«ng thuéc hai tr­êng hîp trªn nh­ng l¹i lµ c¸c mÆt hµng thuèc danh môc ph¶i xin giÊy phÐp Bé Th­¬ng m¹i nh­: S¾t thÐp x©y dùng, KÝnh x©y dùng, G¹ch Ceramic,... Bé hå s¬ xin giÊy phÐp gåm: - Dù ¸n. - QuyÕt ®Þnh phª duyÖt dù ¸n - Phª duyÖt hîp ®ång cña Bé x©y dùng. - Hîp ®ång. - C«ng v¨n xin giÊy phÐp. Trong c¸c tr­êng hîp kh«ng ph¶i xin giÊy phÐp, VINACONEX nhËp hµng vÒ vµ ®­îc qu¶n lý theo ngµnh hµng b»ng thuÕ. Th«ng th­êng, thanh to¸n cho hîp ®ång nhËp khÈu , Tæng c«ng ty VINACONEX sö dông h×nh thøc tÝn dông chøng tõ. Do vËy , ®Ó nhËp ®­îc hµng, VINACONEX ph¶i më L/C ë c¸c Ng©n hµng lín mµ m×nh cã tµi kho¶n nh­ Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam, Ng©n hµng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn ViÖt Nam,... Tæng c«ng ty th­êng nhËp hµng ho¸ theo gi¸ CIF - c¶ng H¶i Phßng nªn kh«ng ph¶i mua b¶o hiÓm vµ thuª tµu . Khi hµng vÒ ®Õn c¶ng, tuú theo ph­¬ng thøc nhËp khÈu ®Ó xö lý: - NÕu lµ hµng nhËp khÈu tù doanh th× sau khi hoµn thµnh thñ tôc H¶i quan sÏ vËn chuyÓn vÒ c¸c kho cña VINACONEX . - NÕu lµ hµng nhËp khÈu uû th¸c th× sau khi hoµn thµnh thñ tôc H¶i quan sÏ vËn chuyÓn vÒ kho cña ng­êi uû th¸c. Khi x¶y ra tranh chÊp hîp ®ång nhËp khÈu , VINACONEX th­êng gi¶ quyÕt æn tho¶, thiÖn chÝ b»ng c¸ch th­¬ng l­îng, hiÕm khi ph¶i ®Ó ®­a ra Trung t©m träng tµi Kinh tÕ Quèc tÕ v× nh­ vËy sÏ rÊt l·ng phÝ th× giê vµ tiÒn b¹c. 3. §¸nh gi¸ ho¹t ®éng nhËp khÈu trong thêi gian võa qua ë Tæng c«ng ty VINACONEX . Kim ng¹ch cña ho¹t ®éng nhËp khÈu chiÕm tØ träng lín trong tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty . Trong nh÷ng n¨m võa qua ho¹t ®éng nhËp khÈu ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ t­¬ng ®èi tèt, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu vËt t­, thiÕt bÞ cho ngµnh x©y dùng trong n­íc. Tuy nhiªn bªn c¹nh ®ã vÉn cßn nh÷ng tån t¹i ®ßi hái ph¶i xem xÐt , ®¸nh gi¸ mét c¸ch kh¸ch quan ®Ó tõ ®ã ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p hîp lý nh»m hoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu. 3.1.¦u ®iÓm. NhiÒu n¨m nay b»ng uy tÝn ®· t¹o ra víi b¹n hµng, b»mg nç lùc cè g¾ng cña b¶n th©n, Tæng c«ng ty ®· duy tr× tèt vµ ph¸t huy vai trß cña m×nh trong viÖc cung cÊp vËt t­, thiÕt bÞ cho ngµnh x©y dùng. Ph¹m vi mÆt hµng kinh doanh nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty réng nªn chñ ®éng trong viÖc thay ®æi c¬ cÊu mÆt hµng thÝch øng nhanh víi xu h­íng biÕn ®éng cña thÞ tr­êng trong n­íc, nhê ®ã mµ ho¹t ®éng nhËp khÈu lu«n ®¹t kÕt qu¶ cao vµ v­ît møc kÕ ho¹ch. Do chuyªn s©u vÒ kinh doanh nhËp khÈu c¸c mÆt hµng phôc vô cho x©y dùng, do ®ã cã thÓ n¾m b¾t ®­îc ®Æc tÝnh kü thuËt, chñng lo¹i còng nh­ gi¸ c¶ cña tõng lo¹i mÆt hµng mµ m×nh kinh doanh so víi c¸c doanh nghiÖp kh«ng chuyªn vÒ lo¹i hµng ®ã. V× vËy khi nhËp khÈu, Tæng c«ng ty giµnh ®­îc ­u thÕ h¬n so víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c. Tæng c«ng ty lu«n duy tr× víi c¸c b¹n hµng ë mét sè thÞ tr­êng truyÒn thèng, cã kim ng¹ch nhËp khÈu cao. Trong khi ®ã hµng n¨m vÉn tiÕp tôc më réng sang c¸c thÞ tr­êng míi. §iÒu ®ã lµm cho tæng kim ng¹ch nhËp khÈu ®­îc duy tr× t­¬ng ®èi æn ®Þnh, kh«ng cã nh÷ng ®ét biÕn qu¸ nghiªm träng. Bªn c¹nh ®ã, 100% c¸n bé thuéc Phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty ®Òu cã tr×nh ®é §¹i häc, nghiÖp vô chuyªn m«n v÷ng vµng, n¨ng ®éng trong c«ng viÖc ®· gãp phÇn chñ ®¹o trong viÖc hoµn thµnh vù¬t møc kÕ ho¹ch hµng n¨m. C¸c v¨n phßng ®¹i diÖn cña Tæng c«ng ty ë n­íc ngoµi ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó thu thËp th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, t×m kiÕm b¹n hµng, gi¶m bít c¸c rñi ro, kh©u trung gian vµ chi phÝ ®i l¹i nh»m ®­a ho¹t ®éng nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty ®¹t kÕt qu¶ cao h¬n. Tuy nhiªn bªn c¹nh ®ã, ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ còng gÆp kh«ng Ýt nh÷ng v­íng m¾c tån t¹i lµm ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn kim ng¹ch nhËp khÈu hµng n¨m cña Tæng c«ng ty . 3.2. Nh÷ng tån t¹i vµ nguyªn nh©n chñ yÕu. 3.2.1. Nh÷ng tån t¹i hiÖn cã trong ho¹t ®éng nhËp khÈu ë Tæng c«ng ty VINACONEX . Trong nh÷ng n¨m võa qua, bªn c¹nh sù nç lùc vµ nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc cña Tæng c«ng ty vµ c¸n bé Phßng kinh doanh nãi riªng, chóng ta vÉn kh«ng thÓ phñ nhËn nh÷ng v­íng m¾c, ch­a ®¹t ®­îc cña Tæng c«ng ty . Kim ng¹ch nhËp khÈu cßn thÊp, lªn xuèng, kh«ng t¨ng tr­ëng æn ®Þnh qua c¸c n¨m. Do vËy lîi nhuËn thu ®­îc còng kh«ng ®Òu. Ch­a tËn dông hÕt c¸c mèi quan hÖ víi b¹n hµng n­íc ngoµi. Kh©u Marketing ë Tæng c«ng ty cßn nhiÒu h¹n chÕ. Ch­a cã mét phßng chøc n¨ng víi c¸n bé chuyªn m«n Marketing giµu kinh nghiÖm. HiÖn nay c¸c chuyªn viªn kinh doanh ®¶m ®­¬ng lu«n c¶ viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ t×m kiÕm b¹n hµng do vËy kÕt qu¶ cßn h¹n chÕ, ch­a n¾m ®­îc c¸c ®èi t¸c lín còng nh­ ch­a më réng tiÕp cËn ®­îc nhiÒu thÞ tr­êng míi mµ chñ yÕu vÉn lµ c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng. Bªn c¹nh ®ã, ®a sè c¸c b¹n hµng ë thÞ tr­êng n­íc ngoµi chØ lµ c«ng ty th­¬ng m¹i, kh«ng ph¶i lµ h·ng trùc tiÕp s¶n xuÊt nªn gi¸ nhËp khÈu chÊp nhËn mét gi¸ cao h¬n so víi mét sè c«ng ty kh¸c nhËp hµng tõ c¸c h·ng trùc tiÕp s¶n xuÊt. §Ó gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng tån t¹i trªn, cÇn t×m ra nguyªn nh©n cña nã. 3.2.2. Nguyªn nh©n a. Nguyªn nh©n chñ quan. Kim ng¹ch nhËp khÈu trong ba n¨m võa qua cßn thÊp vµ ch­a ®Òu lµ do Tæng c«ng ty cã khã kh¨n vÒ vèn l­u ®éng. ThiÕu th«ng tin ®¸p øng kÞp thêi vÒ thÞ tr­êng, ho¹t ®éng më réng thÞ tr­êng cßn chËm, ch­a tÝh cùc nghiªn cøu c¸c thÞ tr­êng tiÒm n¨ng cã nÒn c«ng nghiÖp nÆng ph¸t triÓn nh­ Mü, Ph¸p, ... MÆt kh¸c, h×nh thøc nhËp khÈu ch­a ®a d¹ng, chñ yÕu nhËp tù doanh vµ uû th¸c. C¸c h×nh thøc nhËp khÈu kh¸c ch­a ®­îc ph¸t huy do vËy ®· lamd h¹n chÕ kÕt qu¶ ho¹t ®éng nhËp khÈu . §ång tiÒn thanh to¸n chñ yÕu sö dông b»ng ®ång ®« la Mü (USD) v× vËy khi ®ång ®« la cã sù biÕn ®éng lín sÏ lµm ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty . ViÖc thùc hiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu ®«i khi cßn chÔ n¶i do c¸n bé ch­a ®­îc khuyÕn khÝch vÒ lîi Ých vËt chÊt vµ tinh thÇn. b. Nguyªn nh©n kh¸ch quan. Tr­íc t×nh h×nh chung cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nh÷ng n¨m võa qua, tèc ®é t¨ng GDP gi¶m dÇn: N¨m 1999 2000 2001 Tèc ®é t¨ng GDP 8,15% 5,8% 5% ThÞ tr­êng trÇm l¾ng, søc mua x· héi t¨ng chËm l¹i, nhiÒu s¶n phÈm khã tiªu thô nªn hÇu nh­ doanh nghiÖp nµo lµm ¨n còng ch÷ng l¹i. Duy chØ cã n¨m 2000 Tæng c«ng ty cã kim ng¹ch nhËp khÈu cao nhÊt trong ba n¨m lµ do nhËp hµng tõ nguån vèn OECF. N¨m 2001 kim ng¹ch nhËp khÈu l¹i gi¶m( vµ t¨ng kh«ng ®¸ng kÓ so víi n¨m 1999). Nguyªn nh©n còng n»m trong t×nh h×nh chung. Tæng kim ng¹ch nhËp khÈu n¨m 2001 cña n­íc ta lµ 11,2 tØ USD trong ®ã khu vùc kinh tÕ trong n­íc lµ 7,5 tØ USD ( thÊp h¬n n¨m 2000) vµ khu vùc cã vèn FDI kho¶ng 3,5 tØ USD tang 25,9% so víi 2000. Mµ VINACONEX lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc.MÆt kh¸c c¬ chÕ xuÊt nhËp khÈu th­êng xuyªn thay ®æi, nhiÒu doanh nghiÖp ®­îc phÐp nhËp khÈu trùc tiÕp nªn c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t. HiÖn nay riªng Bé x©y dùng ®· cã nhiÒu doanh nghiÖp cã chøc n¨ng nhËp khÈu nh÷ng mÆt hµng t­¬ng tù nh­ VINACONEX . MÆt hµng nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty th­êng cã gi¸ trÞ lín, cã nhiÒu mÆt hµng thuéc danh môc ph¶i xin giÊy phÐp cña Bé Th­¬ng m¹i v× vËy hÇu nh­ lÇn nhËp nµo còng ph¶i xin giÊy phÐp trong khi ®ã thñ tôc xin giÊy phÐp vÉn cßn r­êm rµ. §Ó cã ®­îc giÊy phÐp nµy, ®ßi hëi ph¶i cã sù x¸c nhËn cña Bé Khoa häc c«ng nghÖ vµ m«i tr­êng cho luËn chøng kinh tÕ kü thuËt cña m¸y mãc thiÕt bÞ cÇn nhËp. §iÒu nµy cµng trë lªn phøc t¹p h¬n ®èi víi nh÷ng d©y chuyÒn s¶n xuÊt v× nã liªn quan ®Õn sù « nhiÔm m«i tr­êng, ®Æc ®iÓm kü thuËt cña c«ng nghÖ. HiÖn nay møc thuÕ suÊt tèi ®a cho hµng nhËp ®· gi¶m xuèng. Tuy nhiªn thuÕ xuÊt nhËp khÈu vÉn cßn nhiÒu nh­îc ®iÓm nh­: cßn sö dông qu¸ nhiÒu møc thuÕ, thuÕ suÊt th­êng xuyªn thay ®æi g©y khã kh¨n cho viÖc ¸p thuÕ,... tõ ®ã ®· ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu . Quan ®iÓm cña Nhµ n­íc lµ khuyÕn khÝch cho mäi ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®Ó ph¸t huy vai trß cña hµng ho¸ ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng Quèc tÕ, ®ång thêi chØ nhËp nh÷ng mÆt hµng cã tÝnh chÊt thiÕt yÕu ®èi víi nÒn kinh tÕ trong n­íc. Vµ khi ®· khuyÕn khÝch xuÊt khÈu cã nghÜa lµ mét mÆt nµo ®ã ®· h¹n chÕ nhËp khÈu ( trõ nhËp khÈu ®Ó phôc vô s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu ). ch­¬ng III ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m hoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ t¹i Tæng c«ng ty VINACONEX Trong nh÷ng n¨m võa qua, hs kinh doanh nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ t­¬ng ®èi tèt, kh«ng chØ ®em l¹i lîi nhuËn mµ cßn ®em l¹i uy tÝn cho Tæng c«ng ty . Tuy nhiªn vÉn cßn nhiÒu yÕu tè g©y khã kh¨n ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty nh­ sù ®a d¹ng cña c«ng viÖc chuyªn m«n ho¸ trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ cña ®Êt n­íc, sù thay ®æi nhanh chãng cña thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ, sù x©m nhËp cña c¸c c«ng ty n­íc ngoaig vµo ViÖt Nam ngµy cµng nhiÒu ®Æc biÖt sau khi Mü b·i bá lÖnh cÊm vËn kinh tÕ ®èi víi n­íc ta, ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña ASIAN, AFTA,...§iÒu ®ã ®· lµm thay ®æi côc diÖn gi÷a n­íc ta víi c¸c n­íc, ®Æc biÖt lµ c¸c n­íc trong khèi ASIAN. Bªn c¹nh ®ã, chÝnh s¸ch luËt ph¸p, thÞ tr­êng cña n­íc ta ch­a æn ®Þnh nªn còng g©y khã kh¨n, ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp trong b­íc nãi chung vµ cña Tæng c«ng ty VINACONEX nãi riªng. Nh÷ng tån t¹i cña Tæng c«ng ty trong thêi gian võa qua còng cßn lµ nh÷ng vÊn ®Ò cÇn xem xÐt vµ gi¶i quyÕt. §Ó cã thÓ ®øng v÷ng ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸, Tæng c«ng ty cÇn cã ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p cô thÓ trªn c¬ së nh÷ng ®Þnh h­íng chung cña Nhµ n­íc ë tÇm vÜ m«. I. Ph­¬ng h­íng nhËp khÈu hµng ho¸ trong thêi gian tíi. 1. ChÝnh s¸ch nhËp khÈu cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m tíi. C¨n cø vµo môc tiªu chiÕn l­îc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, c¨n cø vµo yªu cÇu nhËp khÈu ph¶i võa ®¶m b¶o phï hîp víi l­äi Ých cña x· héi võa t¹o ra l­äi nhuËn cho c¸c doanh nghiÖp, chung vµ riªng ph¶i hµi hoµ víi nhau, chÝnh s¸ch nhËp khÈu cña n­íc ta trong nh÷ng n¨m tíi lµ: - TËp trung nhËp khÈu kü thuËt- c«ng nghÖ vËt t­ phôc vô cho s¶n xuÊt hµng tiªu dïng vµ hµng xuÊt khÈu ( x¨ng dÇu, ph©n bãn, s¾t thÐp, b«ng, dông cô phô tïng, thiÕt bÞ toµn bé, d©y chuyÒn s¶n xuÊt, m¸y mãc tiªn tiÕn hiÖn ®¹i, ®æi míi c«ng nghÖ phôc vô s¶n xuÊt n«ng ng­ nghiÖp, c«ng nghiÖp). - NhËp khÈu hµng tiªu dïng thiÕt yÕu mµ trong n­íc ch­a s¶n xuÊt ®­îc hoÆc s¶n xuÊt ch­a ®ñ ®¸p øng nhu cÇu. - Kh«ng ®­îc nhËp khÈu hµng tiªu dïng xa xØ, vËt t­ hµng ho¸ trong n­íc ®· s¶n xuÊt ®­îc. §ång thêi ho¹t ®éng nhËp khÈu ph¶i ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu cô thÓ sau: - TiÕt kiÖm vµ hiÖu qu¶ cao trong viÖc sö dông vèn nhËp khÈu . Trong ®iÒu kiÖn nhu cÇu nhËp khÈu ®Ó c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ngµy cµng lín. Vèn ®Ó nhËp khÈu l¹i eo hÑp th× tiÕt kiÖm vµ hiÖu qu¶ lµ vÊn ®Ò rÊt c¬ b¶n cña quèc gia, còng nh­ cña mçi doanh nghiÖp, ®ßi hái c¸c c¬ quan qu¶n lý vµ mçi doanh nghiÖp ph¶i: + X¸c ®Þnh mÆt hµng nhËp khÈu phï hîp víi kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, khoa häc kü thuËt cña ®Êt n­íc vµ nhu cÇu tiªu dïng cña nh©n d©n. + Giµnh ngo¹i tÖ cho nhËp khÈu vËt t­ ®Ó phôc vô s¶n xuÊt trong ]íc xÕt thÊy cã lîi h¬n nhËp khÈu . + Nghiªn cøu thÞ tr­êng ®Ó nhËp khÈu ®­îc hµng ho¸ thÝch hîp víi gi¸ c¶ cã lîi phôc vô cho s¶n xuÊt vµ n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. - NhËp khÈu thiÕt bÞ kü thuËt tiªn tiÕn hiÖn ®¹i. ViÖc nhËp khÈu thiÕt bÞ m¸y mãc vµ nhËn chuyÓn giao c«ng nghÖ, kÓ c¶ thiÕt bÞ theo con ®­êng ®Çu t­ hay viÖn trî ®Òu ph¶i n¾m v÷ng ph­¬ng ch©m ®ãn ®Çu, ®i th¼ng vµo tiÕp thu c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. NhÊt thiÕt kh«ng v× môc tiªu tiÕt kiÖm mµ nhËp c¸c thiÕt bÞ cò, ch­a dïng ®­îc bao l©u, ch­a ®ñ sinh l­äi ®· ph¶i thay thÕ. §õng biÕn n­íc m×nh thµnh " b·i r¸c " cña c¸c n­íc tiªn tiÕn. - B¶o vÖ vµ thóc ®Èy s¶n xuÊt trong n­íc, t¨ng nhanh xuÊt khÈu. Trong ®iÒu kiÖn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp cßn non kÐm cña ViÖt Nam, gi¸ hµng nhËp khÈu th­êng rÎ h¬n, phÈm chÊt tèt h¬n s¶n xuÊt trong n­íc. Nh­ng nÕu chØ nhËp mµ kh«ng chó ý tíi s¶n xuÊt sÏ lµm cho c«ng nghiÖp trong n­íc kh«ng ph¸t triÓn ®­îc. V× vËy cÇn tÝnh to¸n vµ tranh thñ c¸c lîi thÕ cña n­íc ta trong tõng thêi kú ®Ó b¶o hé vµ më mang s¶n xuÊt trong n­íc võa ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng néi ®Þa võa t¹o ra ®­îc nguån hµng xuÊt khÈu më réng thÞ tr­êng ngoµi n­íc. Trªn c¬ së chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc, Tæng c«ng ty xuÊt nhËp khÈu x©y dùng ViÖt Nam - VINACONEX ®· ®Ò ra ph­¬ng h­íng nhiÖm vô kÕ ho¹ch vÒ mäi mÆt trong ®ã cã ho¹t ®éng nhËp khÈu víi ph­¬ng ch©m mang l¹i l¬Þ nhuËn cho doanh nghiÖp vµ thùc hiÖn triÖt ®Ó chÝnh s¸ch Nhµ n­íc ®Ò ra. 2. Ph­¬ng h­íng nhiÖm vô kÕ ho¹ch n¨m 2002 cña Tæng c«ng ty VINACONEX. N¨m 2002 lµ n¨m cuèi cïng cña kÕ ho¹ch 5 n¨m 1998- 2002. Trªn c¬ së nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc n¨m 2001, víi tinh thÇn h¨ng h¸i thi ®ua, ®Èy m¹nh s¶n xuÊt kinh doanh, x©y dùng Tæng c«ng ty ngµy cµng lín m¹nh, Tæng c«ng ty x©y dùng kÕ ho¹ch víi nh÷ng chØ tiªu chñ yÕu trong n¨m 2002 nh­ sau: BiÓu sè 10: Mét sè chØ tiªu kÕ ho¹ch cña Tæng c«ng ty n¨m 2002 §¬n vÞ : TØ ®ång 1.Tæng gi¸ trÞ s¶n l­îng Trong ®ã: - Gi¸ trÞ s¶n l­îng x©y l¾p - Gi¸ trÞ s¶n xuÊt CNVLXD - Gi¸ trÞ kinh doanh XNK Riªng gi¸ trÞ XK lao ®éng - GT s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c 2.062 b»ng 106% so víi n¨m 2001 1.170 b»ng 106% so víi n¨m 2001 70 b»ng 103% so víi n¨m 2001 717 b»ng 104% so víi n¨m 2001 428 b»ng 106% so víi n¨m 2001 105 b»ng 118% so víi n¨m 2001 2. Tæng doanh thu 840 b»ng 113% so víi n¨m 2001 3. Nép ng©n s¸ch 70 b»ng 100% so víi n¨m 2001 Nguån: TrÝch b¸o c¸o kÕ ho¹ch n¨m 2002 Kiªn ®Þnh ph­¬ng ch©m " ®a doanh vµ ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm " trong c¸c lÜnh vùc kinh doanh . Cô thÓ tõng mÆt c«ng t¸c vµ s¶n xuÊt kinh doanh theo c¸c ®Þnh h­íng chñ yÕu sau: 2.1. VÒ x©y l¾p N¨m 2002 Tæng c«ng ty ®Èy m¹nh hoi­n n÷a viÖc tham gia c¸c c«ng tr×nh thùc lÜnh vùc kÕt cÊu h¹ tÇng nh­ giao th«ng, cÊp tho¹t n­íc, xö lý méi tr­êng. Cïng víi viÖc ®Çu thÇu c¸c c«ng tr×nh trong n­íc, cÇn ®Èy m¹nh tiÕp thÞ, më réng quan hÖ, t¨ng c­êng n¨ng lùc mäi mÆt tham gia ®Êu thÇu c¸c c«ng tr×nh n­íc ngoµi, tr­íc m¾t lµ t¹i Lµo, Campuchia vµ mét sè n­íc kh¸c trong khèi ASEAN. 2.2. VÒ xuÊt khÈu lao ®éng. N¨m 2002, nhiÖm vô chung lµ ph¶i tiÕp tôc ®Èy m¹nh tiÕp thÞ, t¨ng c­êng h¬n n÷a viÖc t×m kiÕm, më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu lao ®éng. Mét thÞ tr­êng träng t©m cña c«ng t¸c xuÊt khÈu lao ®éng n¨m 2002 lµ §µi Loan. §©y lµ thÞ tr­êng míi, lín vµ giÇu tiÒm n¨ng. N¨m 2002 phÊn ®Êu ®­a kho¶ng 1500 ra n­íc ngoµi lµm viÖc trong ®ã dù kiÕn ®­a 700 ®Õn 800 lao ®éng sang §µi Loan. Gi¸ trÞ thu nhËp xuÊt khÈu lao ®éng dù kiÕn gÇn 18 triÖu USD ( Kho¶ng 248 tû VND ). 2.3. C¸c mÆt s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c. - Trong s¶n xuÊt vËt liªu x©y dùng- s¶n xuÊt c«ng nghiÖp: ¦u tiªn s¶n xuÊt bª t«ng t­¬i th­¬ng phÈm ®¸p øng theo yªu cÇu tiÕn ®é vµ chÊt l­îng cña c¸c c«ng tr×nh lín vµ träng ®iÓm do Tæng c«ng ty thi c«ng; Tõng b­íc ph¸t triÓn mÆt hµng mµ Tæng c«ng ty cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt nh­ dÇm bª t«ng dù øng lùc khÈu ®é lín, giµn gi¸o - cèp pha thÐp chÊt l­îng cao cho c¸c c«ng tr­êng,tr­íc hÕt ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty h­íng tíi cung cÊp cho thÞ tr­êng. - VÒ liªn doanh liªn kÕt : TiÕp tôc gi÷ v÷ng vµ ®Èy m¹nh ho¹t ®éng cña liªn doanh VINATA; ®Èy m¹nh ho¹t ®éng cña liªn doanh VIKOWA ®¶m b¶o triÓn khai thùc hiÖn tèt dù ¸n cÊp n­íc Hµ Néi 1A. - VÒ t­ vÊn kh¶o s¸t - thiÕt kÕ- ®Çu t­ x©y dùng. TiÕp tôc ®Çu t­ t¨ng c­êng lùc l­îng vÒ con ng­êi vµ trang thiÕt bÞ, t¹o ®iÒu kiªn t¨ng nhanh s¶n l­îng vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. 2.4. VÒ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Víi nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong mÊy n¨m võa qua, Phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®­îc ®¸nh gi¸ lµ lµm ¨n cã hiÖu qu¶. Tuy kim ng¹ch nhËp khÈu ch­a thùc sù cao nh­ng trong bèi c¶nh khã kh¨n chung cña toµn bé nÒn kinh tÕ, ®¹t ®­îc kÕt qu¶ nh­ vËy lµ rÊt ®¸ng mõng. Tæng c«ng ty chñ tr­¬ng më réng lÜnh vùc kinbh doanh xuÊt nhËp khÈu v× vËy tõ 01/04/2002, phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®­îc t¸ch ra thµnh Trung t©m kinh doanh VINACONEX, tªn giao dÞch lµ VINATRA. ë vÞ trÝ míi víi sè c¸n bé ®«ng h¬n tr­íc trung t©m kinh doanh sÏ cã nhiÒu thuËn lîi song bªn c¹nh ®ã nghÜa vô, tr¸ch nhiÖm vµ lßng quyÕt t©m x©y dùng Trung t©m ngµy cµng ph¸t triÓn theo ®ã còng ph¶i t¨ng lªn. N¨m 2002, ngoµi viÖc tiÕp tôc nhËp khÈu b¶o ®¶m tiÕn ®é, sè l­îng vµ chÊt l­îng vËt t­ thiÕt bÞ cho hai dù ¸n cÊp n­íc lín cña Hµ Néi vµ Dung QuÊt giai ®o¹n 1, thiÕt bÞ vËt t­ ngµnh n­íc theo nguån vèn OECF, c¸c dù ¸n cÊp n­íc ADB I, ADB II ®· tróng thÇu, d©y chuyÒn xö lý r¸c th¶i, d©y chuyÒn g¹ch Ceramic,... cßn cÇn tiÕp tôc ®Èy m¹nh ®Êu thÇu t×m kiÕn c¸c hîp ®ång kinh tÕ nhËp khÈu thiÕt bÞ, vËt t­, vËt liÖu x©y dùng cho ngµnh x©y dùng, c¸c ngµnh kinh tÕ x· héi kh¸c vµ c¸c ®Þa ph­¬ng trong c¶ n­íc. Trong n¨m phÊn ®Êu t¨ng tû träng kim ng¹ch nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé cho c¸c dù ¸n nhÊt lµ c¸c dù ¸n vÒ s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng, cÊp tho¸t n­íc vµ xö lý m«i tr­êng, kÕt hîp nhËp khÈu víi x©y l¾p. VÒ xuÊt khÈu, ph¸t huy kÕt qu¶ b­íc ®Çu ®· xuÊt ®­îc mét khèi l­îng vËt liªu x©y dùng cho thi c«ng mét sè c«ng tr×nh t¹i Lµo n¨m 2001. N¨m 2002 cè g¾ng t¨ng c­êng tiÕp thÞ ®Ó cã thÓ t¨ng ®­îc gi¸ trÞ xuÊt khÈu, tr­íc hÕt lµ vËt t­ , vËt liÖu x©y dùng cho thÞ tr­êng Lµo , Campuchia vµ c¸c n­íc trong khu vùc. Tõng b­íc phÊn ®Êu th¨m dß vµ më réng c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu kh¸c, chuÈn bÞ cho nh÷ng b­íc ph¸t triÓn trong c¸c n¨m tíi. Riªng n¨m 2002, phÊn ®Êu thùc hiÖn kÕ ho¹ch dù kiÕn trªn 33 triÖu USD, cô thÓ nh­ sau: BiÓu 11: KÕ ho¹ch xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ n¨m 2002 §¬n vÞ: USD STT ChØ tiªu KÕ ho¹ch n¨m 2002 Kim ng¹ch (USD) T.tr­ëng so víi 2001 1 NK m¸y mãc thiÕt bÞ 6.500.000 22,8 % 2 NK nguyªn vËt liÖu 25.050.000 - 2,2 % 3 NK hµng ®iÖn d©n dông 1.000.000 11,2 % 4 nhËp khÈu c¸c lo¹i kh¸c 685.000 1,3 % Tæng kim ng¹ch NK 33.235.000 2,3 % 5 XuÊt khÈu 295.000 11,2 % Tæng kim ng¹ch XNK 33.530.000 2,4 % Nguån : Trung t©m kinh doanh §Ò thùc hiÖn ®­îc c¸c chØ tiªu ®Ò ra trong ho¹t ®éng nhËp khÈu, cÇn tËp trung vµo c¸c ph­¬ng h­íng sau : - T¹o nguån hµng th«ng qua kªnh nhËp khÈu trùc tiÕp Hµng nhËp khÈu gãp phÇn hoµn thiÖn c¬ cÊu quy m« hµng ho¸ trong ®iÒu kiªn s¶n xuÊt trong n­íc ch­a v­¬n nªn ®¸p øng ®­îc nhu cÇu tiªu dïng h¬n n÷a ®©y lµ nguån hµng ®em l¹i nhiÒu lîi nhuËn trong kinh doanh. Thêi gian tíi Tæng c«ng ty cÇn tËp trung lîi thÕ do kh¸ch quan mang l¹i ®Ó më réng quan hÖ b¹n hµng, æn ®Þnh nguån nhËp khÈu, ®¶m b¶o uy tÝn trong quan hÖ. - Chó träng ®Õn c¸c mÆt hµng cã kh¶ n¨ng liªn doanh liªn kÕt víi c¸c hµng s¶n xuÊt trùc tiÕp ë thÞ tr­êng n­íc ngoµi, h­íng nhËp khÈu vµo c¸c mÆt hµng phôc vô s¶n xuÊt. Trong quan hÖ víi c¸c b¹n hµng tiÕn tíi giao dÞch trùc tiÕp víi c¸c nhµ cung cÊp lín vµ cã uy tÝ, n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ nhËp khÈu lµm sao cho sù g¾n bã gi÷a c¸c h·ng s¶n xuÊt vµ Tæng c«ng ty trë nªn mËt thiÕt h¬n ®Ó ®iÒu kliªn trao ®æi mua b¸n ®­îc thuËn lîi. II. Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m hoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ t¹i Tæng c«ng ty VINACONEX. Kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lµ ho¹t ®éng phæ biÕn cña mäi nÒn kinh tÕ. §èi víi ViÖt Nam , ho¹t ®éng nµy chØ thùc sù khëi s¾c tõ khi chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ N­íc . C¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®· ®em l¹i nh÷ng lîi Ých to lín cho nÒn kinh tÕ. Hä lµ nh÷ng ng­êi trung gian, lµ cÇu nèi gi÷a ng­êi mua trong n­íc vµ ng­êi b¸n n­íc ngoµi . §Ó lµm tèt nhiÖm vô nµy cÇn cã sù hoµn thiªn vµ phèi hîp gi÷a c¸c chÝnh s¸ch kh¸c nhau. 1.§èi víi Tæng c«ng ty. 1.1.Hoµn thiÖn nghiÖp vô xuÊt nhËp khÈu. §èi víi mét doanh nghiÖp tham gia kinh doanh xuÊt nhËp khÈu th× ®éi ngò c¸c bé ph¶i cã ®ñ tr×nh ®é kinh doanh ký kÕt thùc hiÖn hîp ®ång ngo¹i th­¬ng, ®ã kh«ng nh÷ng lµ ®iÒu kiÖn ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng mµ cßn lµ yªu cÇu tèi thiÓu ®Ó doanh nghiÖp ®­îc cÊp giÊy phÐp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. §èi víi Tæng c«ng ty VINACONEX ®iÒu kiÖn trªn lµ b×nh th­êng bëi v× 100 % c¸n bé cu¶ Trung t©m kinh doanh ®Òu cã tr×nh ®é §¹i häc. Tuy nhiªn, ®iÒu quan träng chÝnh lµ viÖc vËn dông nh÷ng kiÕn thøc nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng vµo thùc tÕ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. ViÖc lµm thñ tôc nhËp khÈu lµ mét viÖc th­êng xuyªn lÆp ®i lÆp l¹i, chÝnh v× vËy nªn ph©n c«ng cho mét bé phËn chuyªn vÒ viÖc lo thñ tôc giÊy tê nh­ thÕ hä cã ®iÒu kiÖn lµ quen víi c«ng viÖc, víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng vµ sÏ ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n. Bé phËn lo nthñ tôc giÊy tê cÇn th­êng xuyªn trau dåi nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng, kÞp thêi n¾m b¾t nh÷ng v¨n b¶n chÝnh s¸ch míi cña ChÝnh phñ cã lilªn quan ®Õn hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu. §Ó lµm ®­îc viÖc nµy chØ cÇn cã mét sù thay ®æi nhá trong vÊn ®Ò ®iÒu hµnh nh©n sù, ph©n bæ l¹i chøc n¨ng nhiÖm vô cña c¸c nhãm chuyªn viªn trong Trung t©m. G§ Trung t©m Phã.G§ Trung t©m Phã.G§ Trung t©m Nhãm chuyªn viªn bé phËn nghiÖp vô I: Nguyªn vËt liÖu + Hµng tiªu dïng Tµi vô Thñ tôc XNK Hµnh chÝnh B¸o c¸o Tæng hîp vµ kÕ to¸n Nhãm chuyªn viªn bé phËn nghiÖp vô II: M¸y mãc thiÕt bÞ 1.2. T¨ng c­êng ph­¬ng thøc nhËp khÈu. Ph­¬ng thøc nhËp khÈu ë Tæng c«ng ty ch­a ®a d¹ng, chñ yÕu lµ nhËp tù doanh vµ uû th¸c. §Ó t¨ng kim ng¹ch nhËp khÈu Tæng c«ng ty nªn kÕt hîp nhiÒu ph­¬ng thøc kh¸c nhau ®Æc biÖt lµ ph­¬ng thøc nhËp khÈu liªn doanh nh»m tËn dông vèn gãp cña c¸c bªn liªn doanh ®Ó kh«ng bá lì c¬ héi nhÊt lµ c¸c hîp ®ång lín trong ®iÒu kiÖn Tæng c«ng ty ®ang thiÕu vèn l­u ®éng. HoÆc sö dông ph­¬ng thøc nhËp khÈu ®æi hµng ®Ó võa xuÊt ®­îc hµng trong n­íc ra n­íc ngoµi võa nhËp ®­îc hµng m×nh cÇn ®Ó thu l·i kÐp. Kim ng¹ch c¶ xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu ®Òu t¨ng lªn. ViÖc ®Èy m¹nh c¸c ph­¬ng thøc nhËp khÈu sÏ t¹o cho Tæng c«ng ty khai th¸c tèt nguån hµng ®ång thêi t¹o ra sù liªn kÕt gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi n­íc víi Tæng c«ng ty ngµy cµng ®­îc cñng cè vµ ph¸t triÓn v÷ng m¹nh. 1.3. Thµnh lËp phßng chøc n¨ng Marketing cña Tæng c«ng ty. Sù vËn ®éng cña c¬ chÕ thÞ tr­êng ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp tham gia ph¶i cã sù nhanh nhay trong mäi ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. Tæng c«ng ty VINACONEX thiÕu h¼n mét bé phËn chøc n¨ng chuyªn phô tr¸ch vÒ Marketing. Nh÷ng vÊn ®Ò vÒ thÞ tr­êng ®Òu do phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®¶m nhiÖm. §iÒu nµy tá ra kh«ng phï hîp v× c¸c chuyªn viªn võa ph¶i thùc hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh võa ph¶i nghiªn cøu thÞ tr­êng. Tr­íc nh÷ng diÔn biªn thÞ truêng ngµy cµng phøc t¹p nh­ hiÖn nay ®ßi hái Tæng c«ng ty ph¶i cã mét bé phËn chuyªn tr¸ch vÒ thÞ tr­êng ®Ó tæ chøc vµ qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng Marketing. Chøc n¨ng chÝnh cña phßng Marketing sÏ lµ tæng hîp vµ xö lý c¸c nguån th«ng tin liªn quan ®Õn thÞ tr­êng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty.§Ó ho¹t ®éng cña phßng Marketing ®¹t hiÖu qu¶ cao cÇn cã sù phèi hîp thu thËp th«ng tin tõ c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn trong n­íc vµ n­íc ngoµi. Sau khi thµnh lËp phßng Marketing cÇn ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ thu thËp vµ xö lý th«ng tin: - Th«ng tin néi bé. Nhu cÇu vÒ m¸y mãc nguyªn vËt liªu x©y dùng phÇn lín n¶y sinh tõ c¸c c«ng ty trùc thuéc Bé x©y dùng. MÆt kh¸c chñ tr­¬ng kÕ ho¹ch hµng n¨m cña Bé x©y dùng lµ nh÷ng th«ng tin hÕt søc quan träng gióp cho ®Þnh h­íng kinh doanh cña Tæng c«ng ty. V× vËy, cÇn cã bé phËn chuyªn tr¸ch thu thËp th«ng tin néi bé ngµnh. Thªm vµo ®ã c¸c th«ng tin tõ chÝnh Tæng c«ng ty nh­ c¸c b¸o c¸o vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c chi nh¸nh sÏ lµ c¸c th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó ®iÒu chØnh c¸c chÝnh s¸ch Marketing. - Th«ng tin tõ kh¸ch hµnh. C¸c th«ng tin thu thËp tõ nh÷ng nhËn xÐt hay yªu cÇu cña kh¸ch hµng lµ nh÷ng th«ng tin chi tiÕt, kh¸ch quan cã ®é tin cËy cao. Th­êng xuyªn liªn l¹c víi c¸c kh¸ch hµng môc tiªu còng nh­ c¸c kh¸ch hµng truyÒn thèng ®Ó cã ®­îc sù chó ý tõ phÝa hä vµ ®Æc biÖt ®Ó thu thËp c¸c ý kiÕn ph¶n håi cña kh¸ch hµng vÒ gi¸ c¶, chÊt l­îng vµ c¸c dÞch vô kh¸c. - C¸c nguån th«ng tin kh¸c. C¸c th«ng tin ®­îc c«ng bè trªn c¸c ph­¬ng tiÖn ph¸t thanh, truyÒn h×nh, tõ c¸c t¹p chÝ vµ Tæng côc Thèng kª lµ nh÷ng th«ng tin thø cÊp gióp cho Tæng c«ng ty cã thÓ ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh thÞ tr­êng. 1.4.§µo t¹o båi d­ìng c¸n bé. Trong c¬ chÕ chuyÓn ®oái, c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc th­êng xuyªn cã nh÷ng thay ®æi trong chÝnh s¸ch, luËt ph¸p, nghÞ ®Þnh, nghÞ quyÕt ra ®êi ®Ó qu¶n lý vµ h­íng dÉn c¸c ho¹t ®éng ë doanh nghiÖp. C¸c th«ng t­ h­íng dÉn nhiÒu khi còng th­êng xuyªn thay ®æi cho phï hîp víi t×nh h×nh kinh tÕ. T×nh tr¹ng nµy kh«ng nh÷ng lµm cho Tæng c«ng ty VINACONEX mµ cßn lµm cho c¸c doanh nghiÖp kh¸c khã kh¨n v× kh«ng theo kÞp sù thay ®æi ®ã. V× vËy ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh, c¸c c¸n bé cña Tæng c«ng ty ph¶i tù nghiªn cøu trong qu¸ tr×nh c«ng t¸c ®Ó am hiÓu vµ ph©n tÝch ®óng ®¾n c¸c vÊn ®Ò vÒ luËt ph¸p trong kinh doanh. Tæng c«ng ty nªn cho c¸c c¸n bé cña Trung t©m kinh doanh tham gia c¸c líp häc ng¾n h¹n vÒ c¸c vÊn ®Ò míi nh­ : Th­¬ng m¹i ®iÖn tö, hoµ m¹ng Internet, thÞ tr­êng chøng kho¸n,... vµ c¸c vÊn ®Ò vÒ luËt ph¸p trong n­íc còng nh­ quèc tÕ do c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc, c¸c toá chøc kinh tÕ lín hay c¸c tr­êng §¹i häc gi¶ng d¹y. ViÖc tæ chøc cho c¸n bé ®i häc cã thÓ tèn kÐm chi phÝ nh­ng sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ l©u dµi, kh«ng chØ t¨ng kh¶ n¨ng hiÓu biÕt vÒ kinh tÕ x· héi nãi chung vµ hiÓu biÕt vÒ nghiÖp vô nãi riªng mµ cßn t¹o ra t©m lý tèt trong c«ng t¸c cña c¸n bé. Ngoµi ra, muèn n¨ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh nhËp khÈu vµ hoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu, tiÕn tíi Tæng c«ng ty sÏ ph¶i nhËp hµng theo gi¸ FOB ®Ó giµnh ®­îc quyÒn thuª tµu vµ mua b¶o hiÓm. ChÝnh v× vËy, c¸n bé cña Trung t©m kinh doanh cÇn ®­îc ®µo t¹o ®Ó hiÓu biÕt thªm vÒ tµu, vÒ b¶o hiÓm vµ nghiÖp vô thuª tµu, nghiÖp vô mua b¶o hiÓm. 1.5.T¹o ®éng c¬ lµm viÖc cho c¸n bé . Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng nµy, kh¸ch hµng lµ "th­îng ®Õ" v× vËy khi cã yªu cÇu cña hä, c¸c c¸n bé ë trung t©m kinh doanh ph¶i lµm viÖc hÕt m×nh. HÇu nh­ kh«ng ngµy nµo hä lµm viÖc 8h/ngµy mµ th­êng lµ 9-10h/ngµy nh­ng tÊt c¶ ®Òu rÊt h¨ng say c«ng viÖc v× môc tiªu x©y dùng Tæng c«ng ty lín m¹nh. Tuy njiªn mét biÖn ph¸p qu¶n lý nh©n sù tèt ph¶i lµ biÖn ph¸p kÕt hîp ®­îc gi÷a lîi Ých chung vµ lîi Ých riªng, khuyÕn khÝch ®­îc c¶ lîi Ých vÒ vËt chÊt lÉn tinh thÇn. Do ®ã ®Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ cao h¬n n÷a trong c«ng viÖc, Tæng c«ng ty cÇn ph¶i cã chÝn s¸ch th­ëng ph¹t râ rµng, cÇn cho c¸n bé thÊy r»ng ngoµi l­¬ng ra, c¸c thµnh viªn sÏ cã thªm thu nhËp nÕu doanh thu cña Tæng c«ng ty cao vµ cã lîi nhuËn sau khi ®· h¹ch to¸n ®Çy ®ñ vµ lµm nghÜa vô víi Nhµ n­íc. NÕu mét c¸n bé thùc hiÖn ®­îc mét hîp ®ång lín cã hiÖu qu¶ th× còng nªn trÝch mét phÇn lîi nhuËn ®Ó th­ëng cho ng­êi ®ã. Sau nh÷ng ngµy lµm viÖc c¨ng th¼ng, vÊt v¶, mçi n¨m nªn tæ chøc 1-2 lÇn cho c¸n bé ®i nghØ m¸t, ®i ch¬i tËp thÓ ®Ó nghØ ng¬i vµ t¸i t¹o søc lao ®éng, h¬n n÷a t¹o ra m«i tr­êng víi sù quan hÖ mËt thiÕt gÇn gòi gi÷a c¸c thµnh viªn vµ gi÷a cÊp trªn víi cÊp d­íi. 2. KiÕn nghÞ víi Nhµ n­íc. §Ó cã thÓ thùc hiÖn c«ng t¸c nhËp khÈu cã hiÖu qu¶, ngoµi sù nç lùc cña Tæng c«ng ty ,Nhµ n­íc còng cÇn ph¶i cã c¬ chÕ vµ mét sè biÖn ph¸p thÝch hîp hç trî cÇn thiÕt. Dùa trªn quan ®iÓm chung hiÖn nay lµ kinh doanh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý vµ ®iÒu tiÕt vÜ m« cña Nhµ n­íc, ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho Tæng c«ng ty ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh trong ho¹t ®éng nhËp khÈu, Nhµ n­íc nªn ®­a ra mét sè biÖn ph¸p c¬ b¶n sau: 2.1. §Çu t­ ®Ó ph¸t triÓn ngµnh vËn t¶i (®Æc biÖt lµ vËn t¶i biÓn) HiÖn nay c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam chñ yÕu nhËp khÈu b»ng gi¸ CIF, nh­êng quyÒn thuª tµu vµ mua b¶o hiÓm cho bªn b¸n. ViÖc mua b¶o hiÓm cho hµng nhËp khÈu kh«ng cßn khã kh¨n v× b©y giê ngoµi c¸c c«ng ty b¶o hiÓm trong n­íc ®· cã c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cña n­íc ngoµi ho¹t ®éng ë ViÖt Nam . Doanh nghiÖp sÏ tiÕn dÇn ®Õn nhËp khÈu theo gi¸ CFR, råi ®Õn FOB ®Ó ®­îc quyÒn thuª tµu vµ mua b¶o hiÓm. vÊn ®Ò ë chç Nhµ n­íc cÇn ®Çu t­ cho ®éi tµu ph¸t triÓn, s¶n xuÊt ra c¸c con tµu cã t¶i träng lín ®ñ søc ®i ®­êng dµi vµ vËn chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu b»ng ®­êng biÓn. Lµm ®­îc nh­ vËy, kh«ng chØ cã Tæng c«ng ty VINACONEX mµ c¸c doanh nghiÖp kh¸c còng sedx thu ®­îc hiÖuqu¶ kinh doanh cao h¬n rÊt nhiÒu ®ång thêi mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cho ®Êt n­íc. 2.2.§µo t¹o c¸n bé kü thuËt chuyªn gia c«ng nghÖ. ViÖc nhËp khÈu vËt t­, thiÕt bÞ x©y dùng cña Tæng c«ng ty lµ mÆt hµng quan träng, phôc vô ®¾c lùc cho c«ng cuéc ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc. Do vËy nªn cã chÝnh s¸ch ­u tiªn h¬n n÷a trong viÖc nhËp khÈu mÆt hµng nµy. V× mÆt hµng nµy th­êng sö dông vèn lín, hay x¶y ra rñi ro vÒ kü thuËt. Bªn c¹nh ®ã viÖc nhËp khÈu m¸y mãc vµ ®¸nh gi¸ chÊt l­îng còng nh­ sù phï hîp c«ng nghÖ ®èi víi n­íc taq cÇn phaqØ cã ®éi ngò chuyªn gia giái. Nhµ n­íc nªn cã chÝnh s¸ch ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn gia, t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho hä ®Ó th«ng qua ®ã t¹o nªn ®éi ngò chuyªn gia cã tr×nh ®é khoa häc kü thuËt cao. §ã lµ ®éi ngò c¸n bé ®¾c lùc gióp ta ®¸nh gi¸ ®­îc t×nh tr¹ng m¸y mãc thiÕt bÞ, tõ ®ã t¨ng c­êng hiÖu qu¶ nhËp khÈu phôc vô cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. 2.3. T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lËp v¨n phßng ®¹i diÖn ë n­íc ngoµi. Nhµ n­íc nªn cã chÝnh s¸ch ­u ®·i t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lËp v¨n phßng ®¹i diÖn ë n­íc ngoµi, chñ ®éng trong viÖc t×m kiÕm ®èi t¸c vµ b¹n hµng. Thùc tÕ nhiÒu n¨m cho thÊy, nh÷ng hiÓu biÕt kÐm cái vµ thiÕu th«ng tin vÒ thÞ tr­êng n­íc ngoµi ®· g©y trë ng¹i lín ®Õn viÖc kinh doanh nhËp khÈu, g©y ra thùc tr¹ng mua ®¾t, qua nhiÒu trung gian. Cho ®Õn nay Tæng c«ng ty VINACONEX cã 6 v¨n phong ®¹i diÖn ë n­íc ngoµi ( Libia, Hµn Quèc, Nga, Lµo, §µi Loan, ¶ rËp) nh­ng vÉn lµ ch­a ®ñ trong khi Tæng c«ng ty cã quan hÖ b¹n hµng víi g©ng 20 n­íc kh¸c nhau vµ trong t­¬ng lai cßn nhiªï h¬n thÕ. 2.4. Hç trî vÒ th«ng tin. Nhµ n­íc nªn c«ng bè nh÷ng ®Þnh h­íng trong ng¾n h¹n còng nh­ dµi h¹n vÒ mét sè lÜnh vùc nh­ ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng, c¸c ®Þnh h­íng trong ho¹t ®éng nhËp khÈu nh»m phôc vô cho ho¹t ®éng ®Çu t­,... Nh­ thÕ c¸c doanh nghiÖp sÏ chñ ®éng h¬n trong viÖc thay ®æi c¸c chiÕn l­îc kinh doanh cho phï hîp víi c¸c chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc. 2.5.Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu. Cho ®Õn nay mÆc dï ®· cè g¾ng nhiÒu ®Ó dÇn dÇn hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu nh­ng vÉn cßn nhiÒu tån t¹i do nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan. C¸c ®iÒu chØnh vÒ c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu nãi chung vµ qu¶n lý nhËp khÈu nãi riªng tá ra thiÕu chiÕn l­îc l©u dµi, hÇu hÕt c¸c mÆt qu¶n lý ®Òu cã h¹n chÕ. - VÒ thñ tôc hµnh chÝnh: Thñ tôc hµnh chÝnh ®«i khi cßn rÊt r­êm rµ, cø ph¶i chËy hÕt c¬ quan nµy ®Õn c¬ quan kh¸c. §Æc biÖt lµ thñ tôc kiÓm tra hå s¬ cña h¶i quan ®· lµm mÊt ®i tÝnh chñ ®éng trong kinh doanh nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty, th­êng bÞ sai ph¹m víi kh¸ch hµng vÒ thêi gian giao nhËn hµng lµm ¶nh h­ëng ®Õn uy tÝn cña Tæng c«ng ty ®èi víi kh¸ch hµng, h¬n n÷a mÊt ®i c¬ héi kinh doanh nhÊt lµ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. CÇn ph¶i gi¶n tiÖn thñ tôc hµnh chÝnh ®Ó rót ng¾n thêi gian thùc hiÖn hîp ®ång tõ ®ã t¨ng nhanh vßng quay cña vèn, t¨ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng nhËp khÈu. - VÒ thuÕ nhËp khÈu: §iÒu chØnh l¹i thuÕ nhËp khÈu nh­ gi¶m dÇn thuÕ suÊt vµ gi¶m bít møc thuÕ. NhÊt lµ ®èi víi c¸c thiÕt bÞ thi c«ng c«ng tr×nh, hoµn thiÖn biÓu thuÕ cô thÓ, chÝnh x¸c cho tõng lo¹i mÆt hµng nhËp khÈu ®Ó Tæng c«ng ty cã thÓ x©y dùng kÕ ho¹ch kinh doanh cña m×nh mét c¸ch chñ ®éng, kh«ng bÞ ®éng bëi thuÕ nhËp khÈu lu«n biÕn ®æi. H¬n n÷a c¸c mÆt hµng m¸y mãc thiÕt bÞ mµ Tæng c«ng ty ®ang nhËp lµ c¸c mÆt hµng trong n­íc ch­a s¶n xuÊt ®­îc do vËy cÇn cã chÝnh s¸ch ­u ®·i nh»m t¹o thuËn lîi cho ho¹t ®éng nhËp khÈu nµy, gãp phÇn ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt, x©y l¾p trong n­íc trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. KÕt luËn N­íc ta ®· vµ ®ang chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ n­íc vµ chóng ta còng rÊt quan t©m ®Õn ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ ®ã. Tæng c«ng ty xuÊt nhËp khÈu x©y dùng ViÖt Nam - VINACONEX lµ mét trong sè kh«ng nhiÒu doanh nghiÖp ®· sím tá ra thÝch øng víi ho¹t ®éng cña c¬ chÕ thÞ tr­êng. KÕt qu¶ mµ Tæng c«ng ty ®¹t ®­îc tuy ch­a ®Òu song ®¸ng ®Ó c¸c doanh nghiÖp kh¸c häc tËp vµ rót ra kinh nghiÖm. NhËp khÈu hµng ho¸ lµ mét trong sè c¸c ho¹t ®éng chÝnh cña Tæng c«ng ty. Tæng c«ng ty biÕt h­íng vµo kinh doanh c¸c mÆt hµng nhËp khÈu mµ m×nh cã ­u thÕ ®ã lµ c¸c mÆt hµng phôc vô cho x©y dùng.TiÒm n¨ng ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng nµy lµ rÊt lín do n­íc ta míi ë giai ®o¹n ®Çu cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ nªn nhu cÇu x©y dùng ngµy cµng cao. Trong khi ®ã nÒn c«ng nghiÖp n­íc ta ch­a ®ñ søc ®¸p øng nhu cÇu trong n­íc v× vËy chóng ta ph¶i nhËp khÈu ®Ó bæ xung. §©y chÝnh lµ c¬ héi lín cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh nhËp khÈu mÆt hµng x©y dùng. Tuy nhiªn, nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®· t¹o ra c¹nh tranh thùc sù gi÷a c¸c doanh nghiÖp nhÊt lµ trong lÜnh vùc nµy. Bëi vËy, ®Ó ®¹t kÕt qu¶ cao trong ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ cÇn cñng cè, hoµn thiÖn ho¹t ®éng ®ã vµ Tæng c«ng ty xuÊt nhËp khÈu x©y dùng ViÖt nam - VINACONEX ®ang phÊn ®Êu lµ ®¬n vÞ hµng ®Çu trong lÜnh vùc nµy. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh Kü thuËt nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng. Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc 2. Gi¸o tr×nh Thanh to¸n quèc tÕ trong ngo¹i th­¬ng. Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc 3. Gi¸o tr×nh VËn t¶i vµ B¶o hiÓm hµng ho¸ trong kinh doanh TMQT. Tr­êng §HKTQD 4. Gi¸o tr×nh TMQT. Tr­êng §HKTQD 5. Giíi thiÖu n¨ng lùc Tæng c«ng ty VINACONEX . 6. C¸c b¸o c¸o hµng xuÊt nhËp khÈu hµng n¨m 1999 - 2001. 7. B¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn nhiÖm vô kÕ ho¹ch hµng n¨m 1999 - 2001. 8. T¹p chÝ Kinh tÕ ph¸t triÓn sè th¸ng 1-2 / 2002. 9. T¹p chÝ Th­¬ng m¹i 10. C¸c th«ng t­, nghÞ ®Þnh. Môc lôc Lêi nãi ®Çu Ch­¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ th­¬ng m¹i quèc tÕ nãi chung vµ ho¹t ®éng nhËp khÈu nãi riªng. I. Th­¬ng m¹i quèc tÕ - Mét sù cÇn thiÕt kh¸ch quan. 1. Kh¸i niÖm vÒ Th­¬ng m¹i Quèc tÕ. 2. Th­¬ng m¹i Quèc tÕ - Mét sù cÇn thiÕt kh¸ch quan. II.Ho¹t ®éng nhËp khÈu ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n. III. Néi dung cña ho¹t ®éng nhËp khÈu. 1.Nghiªn cøu thÞ tr­êng. 1.1 Nghiªn cøu thÞ tr­êng trong n­íc. 1.2. Nghiªn cøu thÞ tr­êng n­íc ngoµi. 1.3. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu thÞ tr­êng. 2. LËp ph­¬ng ¸n kinh doanh. 3. Giao dÞch vµ ký kÕt hîp ®ång. 3.1. Giao dÞch , ®µm ph¸n tr­íc khi ký kÕt. 3.2 Ký kÕt hîp ®ång. 4. Thùc hiÖn hîp ®ång. 4.1. Xin giÊy phÐp (nÕu cÇn). 4.2. Më L/C. 4.3. §«n ®èc phÝa b¸n giao hµng. 4.4.Thuª tµu vËn chuyÓn. 4.5. Mua b¶o hiÓm. 4.6. Lµm thñ tôc h¶i quan. 4.7. Giao nhËn hµng ho¸ nhËp khÈu. 4.8. Lµm thñ tôc thanh to¸n. 4.9. Xö lý tranh chÊp ( NÕu cã). 5. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng nhËp khÈu. IV. C¸c nh©n tè c¬ b¶n ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu. 1.Nhãm nh©n tè bªn trong. 1.1. Nh©n tè vÒ vèn vËt chÊt hay søc m¹nh tµi chÝnh. 1.2. Nh©n tè con ng­êi. 1.3. Lîi thÕ bªn trong doanh nghiÖp. 2. Nhãm nh©n tè bªn ngoµi. 2.1. ChÝnh s¸ch cña chÝnh phñ. 2.2. ThuÕ nhËp khÈu. 2.3. H¹n ng¹ch nhËp khÈu. 2.4. Tû gi¸ hèi ®o¸i. 2.5 Nh©n tè c¹nh tranh. 2.6. Nh©n tè v¨n ho¸ thÞ hiÕu cña mçi quèc gia. V. Mét sè vÊn ®Ò vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh nhËp khÈu. 1. B¶n chÊt cña hiÖu qu¶ kinh tÕ. 2. Ph©n lo¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ. 2.1. HiÖu qu¶ tuyÖt ®èi vµ hiÖu qu¶ t­¬ng ®èi. 2.2. hiÖu qu¶ bé phËn vµ hiÖu qu¶ tæng hîp. Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ t¹i Tæng c«ng ty VINACONEX. I. Vµi nÐt vÒ Tæng c«ng ty VINACONEX vµ t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong nh÷ng n¨m võa qua. 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty . 2. M« h×nh bé m¸y qu¶n lý vµ ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty . 2.1. chøc n¨ng nhiÖm vô cña Tæng c«ng ty VINACONEX. 2.2. S¬ ®å tæ chøc Tæng c«ng ty . 3. T×nh h×nh chung cña Tæng c«ng ty VINACONEX. 3.1. §Æc ®iÓm vÒ lao ®éng cña Tæng c«ng ty . 3.2. §Æc ®iÓm vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty . II. Ph©n tÝch thùc tr¹ng ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ t¹i Tæng c«ng ty VINACONEX trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. 1. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ t¹i Tæng c«ng ty VINACONEX. 1.1. §Æc ®iÓm vÒ thÞ tr­êng nhËp khÈu. 1.2. §Æc ®iÓm vÒ mÆt hµng nhËp khÈu. 1.3. §Æc ®iÓm vÒ ph­¬ng thøc nhËp khÈu. 1.4. KÕt qu¶ kinh doanh nhËp khÈu hµng ho¸ cña Tæng c«ng ty nh­ngc n¨m võa qua. 2. Tæ chøc thùc hiÖn nghiÖp vô nhËp khÈu ë Tæng c«ng ty VINACONEX. 2.1. Nghiªn cøu thÞ tr­êng. 2.2. lËp ph­¬ng ¸n kinh doanh. 2.3. Giao dÞch vµ ký kÕt hîp ®ång. 2.4. Thùc hiÖn hîp ®ång. 3. §¸nh gi¸ ho¹t ®éng nhËp khÈu trong thêi gian võa qua. 3.1. ¦u ®iÓm. 3.2. Nh÷ng tån t¹i vµ nguyªn nh©n chñ yÕu. Ch­¬ng III: Ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m hoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ t¹i Tæng c«ng ty VINACONEX. I. Ph­¬ng h­íng nhËp khÈu hµng ho¸ trong thêi gian tíi. 1. ChÝnh s¸ch nhËp khÈu cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m tíi. 2. Ph­¬ng h­íng nhiÖm vô kÕ ho¹ch n¨m 2002 cña Tæng c«ng ty VINACONEX. II. Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m hoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ cña Tæng c«ng ty VINACONEX. 1. §èi víi Tæng c«ng ty . 1.1.Hoµn thiÖn nghiÖp vô nhËp khÈu. 1.2. T¨ng c­êng ph­¬ng thøc nhËp khÈu. 1.3. Thµnh lËp phßng chøc n¨ng Marketing. 1.4. §µo t¹o båi d­ìng c¸n bé. 1.5. T¹o ®éng c¬ lµm viÖc cho c¸n bé. 2. KiÕn nghÞ víi nhµ n­íc. 2.1. §Çu t­ ®Ó ph¸t triÓn ngµnh vËn t¶i( ®Æc biÖt lµ vËn t¶i biÓn). 2.2. §µo t¹o c¸n bé kü thuËt, chuyªn gia c«ng nghÖ. 2.3. T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp lËp v¨n phßng ®¹i diÖn ë n­íc ngoµi. 2.4. Hç trî vÒ th«ng tin. 2.5. Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý nhËp khÈu. KÕt luËn. Trang