Tiểu luận Thách thức, cơ hội và một số giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp du lịch trong thời kỳ hội nhập

Tr­êng ®¹i häc Quèc gia hµ néi §¹i häc khoa häc x· héi vµ nh©n v¨n TiÓu luËn M«n: N©ng cao n¨ng lùc doanh nghiÖp du lÞch Th¸ch thøc, c¬ héi vµ mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp du lÞch trong thêi kú héi nhËp Më §ÇU Ngµy nay, víi sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña khoa häc kü thuËt vµ khèi l­îng tri thøc cña nh©n lo¹i, cïng víi c¸c cuéc c¸ch m¹ng vÒ vËn chuyÓn - viÔn th«ng - du lÞch c¸c quèc gia trªn thÕ giíi ®ang b­íc vµo giai ®o¹n ®Çu tiªn cña qu¸ tr×nh më réng c¸nh cöa trong mäi lÜnh vùc ®Ó héi nhËp víi thÕ giíi bªn ngoµi. Qu¸ tr×nh khu vùc hãa, toµn cÇu hãa, cïng víi mét sè häc thuyÕt nh­ häc thuyÕt "thÕ giíi ph¼ng" ®· chøng minh mét ch©n lý r»ng : "héi nhËp ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn". Thùc tÕ ®· chØ ra r»ng kh«ng mét quèc gia nµo cã thÓ ph¸t triÓn nÕu nh­ tù c« lËp m×nh vµ vµ tuyªn bè kh«ng cÇn thiÕt lËp mèi quan hÖ quan hÖ víi c¸c n­íc kh¸c. ThuËt ng÷ toµn cÇu hãa (globalization) hiÖn nay ®· xuÊt hiÖn trong mäi cuèn tõ ®iÓn vµ mäi ng«n ng÷, mÆc dï lµ mét tõ míi xuÊt hiÖn trong cuèi thÕ kû XX. Cïng víi nã, thuËt ng÷ khu vùc hãa còng lµ mét trong nh÷ng tõ xuÊt hiÖn nhiÒu nhÊt trong c¸c trang b¸o vµ nh÷ng t¸c phÈm nghiªn cøu gÇn ®©y. §iÒu nµy nãi lªn r»ng thÕ giíi ®ang xÝch l¹i gÇn nhau h¬n vµ c¸c mèi quan hÖ bang giao gi÷a c¸c n­íc kh«ng cßn lµ c¸c mèi quan hÖ côc bé vµ khÐp kÝn nh­ trong c¸c thêi kú v¨n minh tr­íc ®©y. §a ph­¬ng hãa cïng víi qu¸ tr×nh héi nhËp toµn cÇu lµ xu h­íng tÊt yÕu vµ më ra mét thêi kú ph¸t triÓn míi cña nh©n lo¹i. Trong qu¸ tr×nh nµy, ViÖt Nam lµ mét trong nh÷ng n­íc tham gia muén do c¸c yÕu tè vÒ mÆt lÞch sö - v¨n hãa. Tuy nhiªn, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, cïng víi sù nç lùc cña §¶ng, Nhµ n­íc vµ víi tinh thÇn v­¬n lªn m¹nh mÏ cña c¶ d©n téc; vÞ thÕ cña ®Êt n­íc ngµy cµng ®­îc kh¼ng ®Þnh, nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn bïng næ, nh÷ng thµnh tùu lín vÒ mÆt v¨n hãa - x· héi... ViÖt Nam ®ang cã b­íc ®i ®óng ®¾n trong tiÕn tr×nh nµy th«ng qua nh÷ng sù kiÖn lín nh­: tham gia tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi (WTO); thiÕt lËp quan hÖ ngo¹i giao víi h¬n 220 n­íc; trë thµnh thµnh viªn cña nhiÒu tæ chøc lín vµ cã uy tÝn (liªn hîp quèc,ASEAN, APEC...)... MÆt kh¸c, do tham gia muén cïng víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ cßn h¹n chÕ n­íc ta ph¶i ®èi mÆt víi nhiÒu khã kh¨n vµ th¸ch thøc trong qu¸ tr×nh héi nhËp. Còng nh­ c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c, ngµnh du lÞch ViÖt Nam còng ph¶i ®èi mÆt víi nhiÒu th¸ch thøc vµ cã nhiÒu thêi c¬ h¬n bao giê hÕt. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong thêi kú míi, ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp du lÞch cã sù thÝch øng nh¹y bÐn, n¨ng ®éng, s¸ng t¹o vµ ®Æc biÖt ph¶i cã ®­îc chiÕn l­îc ph¸t triÓn doanh nghiÖp phï hîp nh»m thu l¹i lîi Ých tèi ®a cho doanh nghiÖp vµ mang l¹i lîi Ých cho ®Êt n­íc. §Ëy còng lµ chñ ®Ò cña bµi luËn nµy víi tiªu ®Ò : "Th¸ch thøc, c¬ héi vµ mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp du lÞch trong thêi kú héi nhËp". Víi tri thøc cßn h¹n chÕ vµ tiÕp cËn mét vÊn ®Ò kh¸ míi mÎ, phøc t¹p; ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh ®­îc thiÕu sãt, mong nhËn ®­îc sù gãp ý, chØnh söa cña thÇy, c¸c b¹n vµ ®ång nghiÖp. I. Nh÷ng thuËn lîi trong qu¸ tr×nh héi nhËp Héi nhËp, theo nghÜa chung nhÊt lµ t¨ng c­êng sù hîp t¸c, trao ®æi, giao dÞch, phô thuéc... vÒ nhiÒu mÆt gi÷a c¸c quèc gia; lµ sù tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng, tæ chøc quèc tÕ ®Ó ®i theo mét ®Þnh h­íng, xu thÕ tÊt yÕu cña nh©n lo¹i trong dßng ch¶y lÞch sö. §èi víi doanh nghiÖp du lÞch, héi nhËp ®ång nghÜa víi sù më réng m«i tr­êng kinh doanh nh­ sù më réng vÒ m«i tr­êng vÜ m« vµ sù thay ®æi m«i tr­êng bªn trong cña doanh nghiÖp. Sù kiÖn lín gÇn ®©y nhÊt t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn qu¸ tr×nh héi nhËp cña ViÖt Nam lµ trë thµnh thµnh viªn chÝnh thøc cña tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi WTO. V× vËy, ë mét khÝa c¹nh nhÊt ®Þnh cã thÓ xem xÐt nh÷ng thuËn lîi cña doanh nghiÖp sau khi n­íc ta gia nhËp tæ chøc nµy. Doanh nghiÖp du lÞch cã nh÷ng thuËn lîi sau: 1. Ph¹m vi thÞ tr­êng réng lín h¬n: ThÞ tr­êng cña doanh nghiÖp kh«ng cßn h¹n chÕ trong n­íc vµ mét sè thÞ tr­êng quèc tÕ truyÒn thèng. víi 149 n­íc, 90% d©n sè thÕ giíi, 95% GDP, 95% th­¬ng m¹i toµn cÇu. thÞ tr­êng du lÞch hµng n¨m trªn 800 triÖu ng­êi, dù b¸o ®Õn n¨m 2020 1,6 triÖu l­ît kh¸ch du lÞch trªn toµn thÕ giíi; doanh nghiÖp du lÞch kh«ng cßn bÞ h¹n chÕ vÒ thÞ tr­êng, vÊn ®Ò ë ®©y lµ doanh nghiÖp lùa chän thÞ tr­êng nµo trë thµnh thÞ tr­êng môc tiªu phï hîp víi n¨ng lùc cña doanh nghiÖp ®Ó th©m nhËp, më réng, ph¸t triÓn vµ khai th¸c. H¬n n÷a, kh¶ n¨ng tiÕp cËn thÞ tr­êng ®­îc n©ng cao do c¸c rµo c¶n víi thÞ tr­êng n­íc ngoµi ®­îc dì bá do c¸c hiÖp ®Þnh song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng tÇm quèc gia. 2. C¸c ngµnh dÞch vô liªn quan ph¸t triÓn m¹nh: Du lÞch lµ ngµnh kinh tÕ - x· héi liªn ngµnh, do ®ã sù thay ®æi cña c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c còng t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ngµnh du lÞch. Trong néi dung nµy, do xuÊt hiÖn ngµy cµng nhiÒu c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi, c¸c c«ng ty trong n­íc vµ theo quy luËt kinh tÕ, cµng nhiÒu ®¬n vÞ kinh doanh mét s¶n phÈm t¹i mét thÞ tr­êng th× tÝnh c¹nh tranh cµng lín vµ s¶n phÈm ®­îc s¶n xuÊt ra cÇn ®¹t tiªu chuÈn vÒ chÊt l­îng, ®¸p øng ®­îc tèi ®a nhu cÇu cña kh¸ch hµng th× míi cã kh¶ n¨ng tån t¹i, ph¸t triÓn. Quy luËt nµy cµng ngµy cµng t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng vµ víi gi¸ thµnh ngµy cµng thÊp h¬n cho thÞ tr­êng nãi chung. Trong mèi quan hÖ víi c¸c doanh nghiÖp nµy, doanh nghiÖp du lÞch ®ãng vai trß ng­êi tiªu dïng vµ ®­îc h­ëng lîi tõ quy luËt trªn. Cô thÓ ë ®©y doanh nghiÖp du lÞch ®­îc h­ëng lîi tõ c¸c s¶n phÈm liªn quan trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp ®Õn ngµnh du lÞch do c¸c doanh nghiÖp kh¸c cung cÊp nh­ thùc phÈm, ®å uèng, n¨ng l­îng, viÔn th«ng giao th«ng vËn t¶i, thanh to¸n tÝn dông... Chi phÝ cho ®Çu vµo sÏ thÊp h¬n vµ chÊt l­îng s¶n phÈm khi ®· ®­îc "®ãng gãi" (package) sÏ ®¸p øng tèt h¬n cho nhu cÇu cña kh¸ch du lÞch. Ngoµi ra cã thÓ kÓ ra mét sè lîi thÕ nh­: c¬ së h¹ tÇng ph¸t triÓn m¹nh do nhµ n­íc ®Çu t­ vµ do l­îng vèn ODA, FDI t¨ng cao; chÝnh s¸ch qu¶ng b¸ tÇm quèc gia do Nhµ n­íc tiÕn hµnh; l­îng kh¸ch du lÞch c¶ n­íc (quèc tÕ, néi ®Þa) cã tû lÖ t¨ng tr­ëng lín trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y vµ dù b¸o tû lÖ ®ã cßn cao h¬n n÷a trong nh÷ng n¨m s¾p tíi. 3. ChÝnh s¸ch dµnh cho du lÞch th«ng tho¸ng vµ ngµy cµng phï hîp: ChÝnh s¸ch dµnh cho du lÞch lµ yÕu tè cã tÇm quan träng hµng ®Çu ®èi víi c¸c doanh nghiÖp du lÞch bëi ®©y lµ ph¹m vi n»m ngoµi kh¶ n¨ng t¸c ®éng cña doanh nghiÖp. ChÝnh s¸ch vÒ du lÞch nÕu ®óng ®¾n cã thÓ kÝch thÝch sù ph¸t triÓn cña ngµnh, ng­îc l¹i nÕu kh«ng phï hîp hoÆc bÊt cÊp th× sÏ kiÒm chÕ sù ph¸t triÓn tù nhiªn cña häat ®éng du lÞch. Héi nhËp lµ qu¸ tr×nh ®ßi hái c¸c quèc gia nãi chung, n­íc ta nãi riªng ph¶i lu«n lu«n tù ®iÒu chØnh nh»m t¹o ra h­íng ph¸t triÓn phï hîp ®èi víi ®iÒu kiÖn cña n­íc m×nh, ®ång thêi còng ph¶i t¹o ra ®­îc nh÷ng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn phï hîp víi th«ng lÖ vµ tiªu chÝ quèc tÕ. TÊt nhiªn, qu¸ tr×nh còng t¹o dùng ®­îc m«i tr­êng vÜ m« thuËn lîi cho ph¸t triÓn du lÞch. Nhµ n­íc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn du lÞch th«ng qua ban hµnh vµ LuËt Du lÞch phï hîp víi nhu cÇu thùc tiÔn, cã mét sè chÝnh s¸ch ®Æc biÖt nh­ miÔn visa cho mét sè thÞ tr­êng lín vµ thÞ tr­êng tiÒm n¨ng, gi¶m thuÕ ®Êt cho c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc du lÞch, hç trî c¸c doanh nghiÖp vay vèn ­u ®·i... 4. ChÊt l­îng nh©n lùc ®­îc n©ng cao phï hîp víi tiªu chuÈn quèc tÕ: Lùc l­îng lao ®éng n­íc ta trÎ, häc hái nhanh vµ ®­îc tiÕp xóc víi nh÷ng c«ng nghÖ míi, ®ång thêi cã c¬ héi trao ®æi kinh nghiÖm víi c¸c n­íc ph¸t triÓn th«ng qua con ®­êng du häc, c«ng nghÖ th«ng tin vµ xuÊt khÈu lao ®éng. Ng­êi lao ®éng ngµy nay, còng nh­ doanh nghiÖp lu«n lu«n cã sù thÝch nghi ®Ó ®¸p øng ®­îc ®ßi hái cña thêi ®¹i. §Æt trong t­¬ng quan so s¸nh víi thÕ hÖ tr­íc, thÕ hÖ lao ®éng hiÖn ®¹i ®­îc ®µo t¹o bµi b¶n h¬n, ®Æc biÖt trong lÜnh vùc du lÞch cã sù ®ßi hái cao vÒ tr×nh ®é ngo¹i ng÷, c«ng nghÖ th«ng tin vµ khèi l­îng kiÕn thøc kinh tÕ x· héi réng lín. Con ng­êi lµ nguån lùc quan träng, lµ nh©n tè lµm nªn sù thµnh b¹i cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp cã tuyÓn dông ng­êi lao ®éng nµy, kh«ng tuyÓn dông ng­êi lao ®éng kh¸c nh­ng nh×n chung doanh nghiÖp kh«ng thÓ t¸c ®éng s©u s¾c ®Õn c¸c yÕu tè liªn quan ®Õn nguån cung øng lao ®éng nh­ quy tr×nh ®µo t¹o t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc, tr­êng nghÒ, hay c¸c yÕu tè c¸ nh©n nh­ c¸ tÝnh, quan niÖm, tÝnh thÝch øng. Ngµy nay, quy tr×nh ®µo t¹o vµ chÊt l­îng ®µo t¹o, chÊt l­îng lao ®éng ®Òu ®­îc quy ®Þnh theo tiªu nh÷ng tiªu chuÈn nhÊt ®Þnh mang tÝnh quèc tÕ do sù ®an xen gi÷a c¸c c«ng ty ®a quèc gia, gianh giíi l·nh thæ kh«ng cßn qu¸ rµnh m¹ch vµ nhiÒu rµo c¶n nh­ tr­íc kia. V× vËy lao ®éng n­íc ta cã ®iÒu kiÖn ®Ó n©ng cao tr×nh ®é, tay nghÒ. §©y lµ thuËn lîi lín cho c¸c doanh nghiÖp trong b­íc 1 cña ho¹t ®éng kinh doanh – ®Çu vµo. H¬n n÷a chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra cho ng­êi lao ®éng trong n­íc l¹i thÊp h¬n so víi c¸c n­íc ®· ph¸t triÓn, lµ ®èi t­îng c¹nh tranh chñ yÕu cña c¸c doanh nghiÖp n­íc ta trong tiÕn tr×nh hËu WTO. 5. Trao ®æi vµ häc hái kinh nghiÖm Trao ®æi, häc hái kinh nghiÖm kinh doanh cña c¸c c«ng ty, tËp ®oµn du lÞch lín, cã uy tÝn vµ lÞch sö ph¸t triÓn l©u dµi trªn thÕ giíi th«ng qua sù cä s¸t, hîp t¸c ph¸t triÓn, c¹nh tranh gi÷a doanh nghiÖp trong n­íc vµ c¸c doanh nghiÖp lín cña n­íc ngoµi. Trong thêi kú qu¸ ®é, ®Æc biÖt lµ giai ®o¹n kinh tÕ kÕ ho¹ch hãa tËp trung, doanh nghiÖp n­íc ta cßn chÞu nhiÒu c¸ch lµm ¨n thô ®éng, tr«ng chê vµo nguån vèn cña nhµ n­íc. ViÖc tiÕp xóc víi phong c¸ch lµm ¨n tõ c¸c n­íc cã thÓ mang l¹i lîi Ých lín cho doanh nghiÖp trong n­íc; ®ã lµ mang l¹i c¬ héi ®Ó häc hái kinh nghiÖm, n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý, më réng ®èi t¸c kinh doanh, kü n¨ng më réng thÞ tr­êng vµ ph¹m vi ¶nh h­ëng cña doanh nghiÖp. 6. M¹ng l­íi ®èi t¸c kinh doanh ®­îc më réng trªn toµn thÕ giíi: ThÞ tr­êng réng lín h¬n dÉn ®Õn ®èi t¸c kinh doanh cÇn ®­îc ®a d¹ng hãa. Ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp kh«ng cßn h¹n chÕ ë thÞ tr­êng trong n­íc vµ mét sè thÞ tr­êng n­íc ngoµi nh­ tr­íc kia. B¶n chÊt c¸c mèi quan hÖ trong kinh doanh cã b­íc ngoÆt lín, c¸c ®èi t¸c kh«ng cßn phô thuéc qu¸ nhiÒu vµo c¸c quan hÖ ngoµi luång dÉn ®Õn sù bÊt b×nh ®¼ng gi÷a doanh nghiÖp lín vµ doanh nghiÖp nhá, ®èi t¸c cã thÓ lµ ®èi t¸c l©u dµi hoÆc t¹m thêi vµ dùa trªn quan hÖ cïng cã lîi. §èi t¸c kinh doanh cµng ®a d¹ng, kh¶ n¨ng th©m nhËp thÞ tr­êng kh¸c vµ më réng thÞ phÇn cña doanh nghiÖp cµng lín céng víi kh¶ n¨ng chia sÎ rñi do gi÷a c¸c doanh nghiÖp, doanh nghiÖp du lÞch ViÖt Nam cã c¬ héi vµ tiÒm n¨ng lín ®Ó kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña m×nh trong lÜnh vùc kinh doanh du lÞch trªn thÕ giíi. II. Nh÷ng khã kh¨n trong qu¸ tr×nh héi nhËp. 1. Kh¶ n¨ng huy ®éng vèn ®Çu t­ thÊp: N­íc ta lµ mét n­íc ®ang ph¸t triÓn vµ võa míi tho¸t ra khái 10 n­íc nghÌo nhÊt thÕ giíi. Nguån ng©n s¸ch cho ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung vµ cho du lÞch cßn thÊp, ho¹t ®éng ng©n hµng, tÝn dông míi trong b­íc ®Çu ph¸t triÓn; cïng víi n¨ng lùc tµi chÝnh h¹n chÕ cña c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh doanh du lÞch ch¾c ch¾n cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n.Më cöa ®ång nghÜa víi sù di chuyÓn nguån tµi chÝnh vµ sù cã mÆt ngµy cµng nhiÒu cña c¸c c«ng ty n­íc ngoµi. V× vËy, nÕu nh­ doanh nghiÖp du lÞch trong n­íc cã kh¶ n¨ng huy ®éng vµ sö dông nguån vèn thÊp, ch¾c ch¾n sÏ gÆp nhiÒu trë ng¹i trong ho¹t ®éng ®Çu t­, c¹nh tranh ®Ó tån t¹i, ch­a nãi ®Õn ph¸t triÓn ®Ó th©m nhËp ng­îc c¸c thÞ tr­êng n­íc ngoµi ®ã. 2. ThÞ tr­êng c¹nh tranh khèc liÖt: Lµ mét thÞ tr­êng míi mÎ ®èi víi thÕ giíi, trong thêi gian tíi ViÖt Nam sÏ lµ mét thÞ tr­êng ®Çy s«i ®éng vµ nh­ mét sè tê b¸o míi ®©y ®· ®Ò cËp: “c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi kh«ng muèn bÞ chËm ch©n t¹i ViÖt Nam”. H¬n n÷a, lµ mét ®iÓm ®Õn an toµn nhÊt thÕ giíi, cã thñ ®« Hµ néi lµ thµnh phè xanh ®· ®­îc xÕp h¹ng n­íc ta ch¾c ch¾n lµ ®iÓm ®Çu t­ hÊp dÉn cho c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi cã tiÒm lùc. Doanh nghiÖp du lÞch ViÖt Nam ch¾c ch¾n ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng tËp ®oµn, c«ng ty du lÞch lín trªn toµn thÕ giíi, ®ã lµ nh÷ng c«ng ty cã lÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn l©u dµi, nguån vèn dåi dµo, kinh nghiÖm khai th¸c thÞ tr­êng dµy dÆn vµ cã tiÒm n¨ng chÞu ®ùng rñi do rÊt cao. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã dÉn ®Õn mét thÞ tr­êng du lÞch thËt sù s«i ®éng nh­ng ®Ó tån t¹i c¸c doanh nghiÖp gÆp phaØ søc Ðp rÊt lín ®Ó tån t¹i, duy tr× vµ më réng thÞ phÇn, cã thÓ kÓ ra mét sè yÕu tè sau: - Søc Ðp gi÷a t¨ng c­êng chÊt l­îng s¶n phÈm vµ gi¶m chi phÝ lín, th©m nhËp thÞ tr­êng khã kh¨n: ®©y lµ kh¶ n¨ng tèi ­u hãa s¶n xuÊt, tæ chøc tiªu thô vµ qu¶ng b¸. §Ó tèi ­u ®­îc ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. VÊn ®Ò ®Çu tiªn lµ gi¶m tèi thiÓu chi phÝ s¶n xuÊt vµ t¨ng tèi ®a chÊt l­îng s¶n phÈm tõ ®ã thu l¹i ®­îc lîi nhuËn cao nhÊt trong kh¶ n¨ng cã thÓ. NÕu nh­ qu¶n lý tµi chÝnh, nh©n lùc kh«ng tèt, c¸c chiÕn l­îc kinh doanh thÊt b¹i doanh nghiÖp sÏ kh«ng thÓ lµm ®ùîc ®iÒu nµy. - Kh¶ n¨ng rñi ro lín khi chiÕn l­îc kinh doanh thÊt b¹i: khi kÕ ho¹ch kinh doanh thÊt b¹i, doanh nghiÖp du lÞch th­êng ®Ó ®èi thñ c¹nh tranh chiÕm mÊt thÞ phÇn vµ viÖc lÊy l¹i thÞ phÇn ®ã lµ rÊt khã kh¨n. 3. Kinh nghiÖm qu¶n lý vµ kinh doanh ch­a theo kÞp víi tr×nh ®é cña c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi: Nh­ ®· ®Ò cËp trªn, lµ mét n­íc chËm ph¸t triÓn, cïng víi nh÷ng tån t¹i do thêi kú bao cÊp ®Ó l¹i, t­ duy linh ho¹t vµ khoa häc trong ho¹t ®éng doanh nghiÖp du lÞch ViÖt Nam nãi chung cßn rÊt yÕu. ChiÕn l­îc kinh doanh dµi h¹n vµ cã tÇm nh×n réng ch­a ®­îc ph¸t huy hiÖu qu¶. Theo thèng kª, hÇu nh­ c¸c doanh nghiÖp du lÞch trong n­íc hiÖn nay hÇu nh­ kh«ng cã chiÕn l­îc kinh doanh cô thÓ mµ chØ ch¹y theo lîi Ých tr­íc m¾t, “giã chiÒu nµo xoay chiÒu Êy”, ho¹t ®éng qu¶ng b¸ ®­îc tæ chøc kh«ng hiÖu qu¶, qu¶n lý nh©n lùc chñ yÕu dùa vµo kinh nghiÖm ®· dÉn ®Õn viÖc kh«ng tËn dông ®­îc tiÒm n¨ng ph¸t triÓn cña c«ng ty vµ hoang phÝ nh©n tµi trong ngµnh. Kinh nghiÖm qu¶n lý t¹o nªn chÊt l­îng cña s¶n phÈm mµ chÊt l­îng s¶n phÈm t¹o nªn uy tÝn vµ lîi Ých cho ®¬n vÞ kinh doanh du lÞch. Trong t×nh h×nh hiÖn nay ®ßi hái doanh nghiÖm ph¶i tèi ­u hãa ®­îc s¶n xuÊt vµ gi¶m tèi ®a c¸c chi phÝ tõ ®Çu vµo, nh©n c«ng, qu¶ng b¸, tæ chøc tiªu thô vµ thùc hiÖn s¶n phÈm du lÞch. III. Mét sè gi¶i ph¸p cho doanh nghiÖp nh»m n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh: Tõ nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n kÓ trªn, d­íi ®©y lµ mét sè gi¶i ph¸p ®­îc rót ra tõ ®iÓm yÕu vµ ®iÓm m¹nh cña doanh nghiÖp dùa trªn c¬ së ph©n tÝch SWAT. 1. ChiÕn l­îc ph¶n øng nhanh: ChiÕn l­îc ph¶n øng nhanh nh»m môc ®Ých tèi ­u hãa mäi n¨ng lùc cña doanh nghiÖp. ChiÕn l­îc nµy mang néi dung thay ®æi t­ duy nh¹y bÐn, ®Æc biÖt trong c«ng t¸c marketting cÇn thùc sù m¹nh ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ n¾m b¾t ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng vµ thay ®æi s¶n phÈm du lÞch rÊt nhanh chãng nh»m ®¸p øng tèi ®a nhu cÇu cña thÞ tr­êng; c¸c kÕ ho¹ch kinh doanh ng¾n h¹n ®­îc thiªt lËp liªn tôc, mét c¸ch s¸t sao so víi nh÷ng thay ®æi cña thÞ tr­êng du lÞch vµ nhu cÇu cña kh¸ch hµng. TÊt nhiªn, ®Ó thùc hiÖn ®­îc chiÕn l­îc nµy doanh nghiÖp cÇn cã mét chiÕn l­îc kinh doanh dµi h¹n, thÞ tr­êng môc tiªu cô thÓ ®Ó nh÷ng thÝch øng nhanh ®ã kh«ng lµm ¶nh h­ëng ®Õn môc tiªu tæng qu¸t cña doanh nghiÖp. ChiÕn l­îc thÝch øng nhanh ®­îc thùc hiÖn víi môc ®Ých chiÕm nh÷ng thÞ tr­êng môc tiªu kh¸c nhau cña doanh nghiÖp mµ c¸c doanh nghiÖp du lÞch t­¬ng ®­¬ng kh¸c còng ®ang nç lùc khai th¸c. §iÓm m¹nh cña chiÕn l­îc thÝch øng nhanh lµ cã kh¶ n¨ng n¾m b¾t th«ng tin nhanh chãng, linh ho¹t trªn th­¬ng tr­êng, s¶n phÈm cã thÓ rÊt ®a d¹ng trong mét thêi gian ng¾n. Tuy nhiªn, ®Ó tæ chøc thùc hiÖn chiÕn l­îc nµy ®ßi hái doanh nghiªp ph¶i bá ra chi phÝ Marketting, nghiªn cøu thÞ tr­êng lµ rÊt lín vµ nguån nh©n lùc cã kh¶ n¨ng ph©n tÝch nh¹y bÐn. ChiÕn l­îc ph¶n øng nhanh lµ mét trong nh÷ng chiÕn l­îc hiÖu qu¶ khi doanh nghiÖp b¾t ®Çu th©m nhËp vµo thÞ tr­êng míi, thÞ tr­êng kh¸ch du lÞch n­íc ngoµi (kh«ng truyÒn thèng) vµ giµnh l¹i thÞ phÇn ®· bÞ mÊt tõ c¸ch doanh nghiÖp du lÞch lín kh¸c. 2. ChiÕn l­îc ®a d¹ng hãa s¶n phÈm: §a d¹ng hãa s¶n phÈm lµ chiÕn l­îc më réng thÞ phÇn th«ng qua x¸c ®Þnh nhiÒu thÞ tr­êng môc tiªu kh¸c nhau. VÝ dô, mét doanh nghiÖp ®ang kinh doanh chñ yÕu trong lÜnh vùc kh¸ch s¹n, më réng kinh doanh sang lÜnh vùc l÷ hµnh vµ vËn chuyÓn lµ mét trong nh÷ng néi dung cña chiÕn l­îc ®a d¹ng hãa s¶n phÊm. §a d¹ng hãa s¶n phÈm lµ t¨ng c­êng kh¶ n¨ng lùa chän cho kh¸ch hµng. V× vËy, nã còng ®­îc tiÕn hµnh khi doanh nghiÖp ®ang trong giai ®o¹n ph¸t triÓn, khi thÞ tr­êng cña doanh nghiÖp ®· kh¸ æn ®Þnh, lîi nhuËn ®ñ ®Ó doanh nghiÖp t¸i ®Çu t­ më réng vµ doanh nghiÖp ®· cã vÞ thÕ trong ho¹t ®éng du lÞch doanh nghiÖp nªn lùa chän chiÕn l­îc kinh doanh nµy. ChiÕn l­îc ®a d¹ng hãa s¶n phÈm cã ­u ®iÓm lµ cã thÞ tr­êng réng lín bao gåm c¶ thÞ tr­êng truyÒn thèng vµ thÞ tr­êng míi. Thùc hiÖn chiÕn l­îc nµy doanh nghiÖp kh«ng nh÷ng gi÷ l¹i ®­îc thÞ tr­êng vèn cã cña m×nh mµ cßn cã kh¶ n¨ng th©m nhËp vµo thÞ tr­êng cña ®èi thñ c¹nh tranh. Tuy nhiªn, khi thùc hiÖn chiÕn l­îc ®a d¹ng hãa s¶n phÈm th­êng gÆp ph¶i sù dµn tr¶i thÞ tr­êng qu¸ réng, chi phÝ lín, chÊt l­îng s¶n phÈm ®«i khi rÊt khã qu¶n lý hiÖu qu¶. 3. ChiÕn l­îc chia sÎ rñi ro: T¨ng c­êng hîp t¸c song ph­¬ng, ®a ph­¬ng th«ng qua nh÷ng biªn b¶n, hîp ®ång hîp t¸c vµ dùa vµo uy tÝn cña l·nh ®¹o doanh nghiÖp. X©y dùng nh÷ng ®èi t¸c tin cËy ®Ó chia sÎ nh÷ng tæn thÊt khi rñi ro x¶y ra ®ång thêi duy tr× ®­îc nguån cung cÊp s¶n phÈm vµ c¸c dÞch vô mét c¸ch æn ®Þnh trong mäi thêi ®iÓm trong n¨m kÓ c¶ thêi ®iÓm mïa vô chÝnh. ChiÕn l­îc chia sÎ rñi ro rÊt hiÖu qu¶ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nhá, míi th©m nhËp vµo thÞ tr­êng. Víi nguån vèn Ýt, thÞ tr­êng ch­a æn vµ ®èi mÆt víi nhiÒu rñi ro kinh doanh do kinh nghiÖm tæ chøc cßn yÕu kÐm. §Æc ®iÓm cña chiÕn l­îc nµy chi phÝ bá ra thÊp, ®Çu vµo æn ®Þnh vµ tr¸nh ®­îc nh÷ng tæn thÊt kh«ng ®¸ng cã. Ng­îc l¹i ®«i lóc chiÕn l­îc chia se rñi mang l¹i nhiÒu phiÒn phøc cho doanh nghiÖp khi ®iÓm du lÞch r¬i vµo chu kú cuèi cña vßng ®êi s¶n phÈm du lÞch. 4. ChiÕn l­îc ph©n biÖt hãa s¶n phÈm: Ph©n biÖt hãa s¶n phÈm cña doanh nghiÖp so víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c th«ng qua viÖc t¹o mét Ên t­îng v­ît tréi, cã thÓ lµ vÒ mÆt chÊt l­îng, dÞch vô, chÊt l­îng c¸c ®iÓm ®Õn hoÆc cã mét sù kh¸c biÖt mµ chØ cã doanh nghiÖp míi cã. ChiÕn l­îc ph©n biÖt hãa s¶n phÈm th­êng t¹o nªn Ên t­îng rÊt tèt ®èi víi kh¸ch du lÞch khi mµ c¸c s¶n phÈm du lÞch ngµy nay rÊt dÔ bÞ sao chÐp vµ cã néi dung gièng nhau. C¸ biÖt hãa s¶n phÈm lµ yÕu tè ®¸nh m¹nh vµo t©m lý kh¸ch du lÞch nh»m chiÕm thÞ phÇn cña c¸c doanh nghiÖp du lÞch kh¸c vµ t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm mòi nhän nh»m duy tr× vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. ChiÕn l­îc c¸ biÖt hãa s¶n phÈm ®ßi hái t­ duy s¸ng t¹o, t×m tßi vµ ph¸t hiÖn c¸c s¶n phÈm du lÞch míi mµ c¸c doanh nghiÖp kh¸c ch­a hoÆc kh«ng thÓ khai th¸c. Nã cã ­u ®iÓm lµ gióp doanh nghiÖp më réng thÞ tr­êng nhanh chãng, kh¼ng ®Þnh ®­îc uy tÝn cña c«ng ty. Tuy nhiªn, do tÝnh dÔ sao chÐp cña s¶n phÈm du lÞch nªn doanh nghiÖp cÇn lu«n lu«n tiÕn hµnh c¸ biÖt hãa s¶n phÈm cña m×nh nh»m tr¸nh t©m lý nhµm ch¸n cña kh¸ch du lÞch. 5. ChiÕn l­îc hçn hîp: KÕt hîp c¸c chiÕn l­îc kÓ trªn, ®ång thêi cã thÓ tiÕn hµnh c¸c chiÕn l­îc marketting hçn hîp, marketting x· héi, ®a d¹ng hãa thÞ tr­êng… nh»m h¹n chÕ nh÷ng nh­îc ®iÓm vµ ph¸t huy nh÷ng ­u ®iÓm kh¸c nhau. KÕt luËn ChiÕn l­îc n©ng cao n¨ng lùc häat ®éng cña c¸c doanh nghiªp lµ vÊn ®Ò sèng cßn trong thêi kú héi nhËp hiÖn nay. NÕu nh­ c¸c doanh nghiÖp du lÞch vÉn gi÷ nguyªn c¸ch lµm truyÒn thèng hoÆc tù m·n víi nh÷ng thµnh qu¶ ®· ®¹t ®­îc th× sÏ kh«ng thÓ tån t¹i, ph¸t triÓn vµ ®­a ngµnh du lÞch cña ®Êt n­íc ®i lªn trë thµnh ngµnh “kinh tÕ mòi nhän” cña ®Êt n­íc. VËn ®éng lu«n lµ mét qu¸ tr×nh tÊt yÕu mµ tÊt c¶ c¸c hiÖn t­îng tù nhiªn hay x· héi ®Òu ph¶i tu©n theo. Trong bµi tiÓu luËn nµy, cã thÓ chØ ®­a ra ®­îc mét sè chiÕn l­îc ph¸t triÓn c¬ b¶n nh­ng chñ yÕu ®Ò cËp ®Õn sù thÝch nghi, thay ®æi vµ tù hoµn thiÖn cña mçi doanh nghiÖp tïy thuéc vµo t×nh h×nh thùc tÕ cña thÞ tr­êng vµ hoµn c¶nh cô thÓ cña mçi doanh nghiÖp. Héi nhËp, ®ã lµ héi nhËp vÒ t­ duy kinh doanh, t­ duy qu¶n lý, t­ duy lao ®éng vµ sö dông nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp, hiÖn ®¹i, khoa häc nh»m ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu cña doanh nghiÖp vµ cña toµn x· héi (®Êt n­íc) ®· ®Ò ra. MôC LôC