Vốn lưu động và hiệu quả sử dụng vốn lưu động tại Công ty Cổ phần Thiết bị thương mại

, ®Õn n¨m 1999 sè l­îng hµng tån kho cña C«ng ty tuy cã t¨ng lªn vÒ sè tuyÖt ®èi nh­ng tû träng trong c¬ cÊu TSL§ ®· gi¶m xuèng, chiÕm 39,9% tæng TSL§ do vèn b»ng tiÒn vµ c¸c kho¶n ph¶i thu t¨ng lªn ( chiÕm kho¶ng 59,3% tæng tµi s¶n l­u ®éng, nh­ng ®Õn n¨m 2000 l­îng hµng tån kho t¨ng ®ét biÕn, con sè tuyÖt ®èi t¨ng 1.010.715.844® ( t¨ng 72,5% ) vµ trong c¬ cÊu tæng TSL§ hµng tån kho chiÕm tû träng cao nhÊt 47,8%. Vèn b»ng tiÒn t¨ng thªm 497.659.866® ( t¨ng 57% ) . Cßn vÒ TSL§ kh¸c cña C«ng ty chiÕm tû träng kh«ng ®¸ng kÓ ( 1,3% trong n¨m 2000 ). Nh÷ng biÕn ®éng cña hµng tån kho cho thÊy c«ng t¸c qu¶n lý hµng tån kho cña C«ng ty cßn ch­a tèt. Trong c¬ cÊu vèn kinh doanh cña C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i, vèn l­u ®éng chiÕm tû träng kh¸ lín ( n¨m 2000 chiÕm 90,5% tæng vèn, t¨ng lªn so víi n¨m 1999 lµ 9,3% ), do ®ã nguån tµi trî cho TSL§ cña C«ng ty kh«ng chØ tõ nguån vèn chñ së h÷u mµ cßn tõ nguån chiÕm dông. Ta cã thÓ thÊy c¬ cÊu nguån tµi trî cho TSL§ cña C«ng ty qua b¶ng sau: B - 05 B¶ng c¬ cÊu vèn l­u ®éng theo nguån 1998 1999 2000 ChØ tiªu Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % 1. Nguån vèn CSH 2.665.230.954 94 3.107.187.667 72,3 3.823.474.687 68,8 2. Nguån chiÕm dông 170.542.546 6 1.188.003.851 27,7 1.735.785.846 31,2 Tæng VL§ 2.835.773.500 100 4.295.191.518 100 5.559.260.533 100 B¶ng sè liÖu trªn cho ta thÊy nguån tµi trî cho TSL§ cña C«ng ty chñ yÕu lµ nguån vèn chñ së h÷u chiÕm h¬n 70% trong tæng VL§ vµ ®ang cã xu h­íng t¨ng lªn, n¨m 99 t¨ng 16,6% so víi n¨m 98 tuy nhiªn vÒ tû träng trong c¬ cÊu VL§ theo nguån cã gi¶m xuèng do nguån chiÕm dông cña C«ng ty t¨ng m¹nh 1.017.461.305, nguån vèn chñ së h÷u t¨ng ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng tù tµi trî cña C«ng ty lµ rÊt lín vµ C«ng ty cã thÓ chñ ®éng h¬n trong mäi ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh mµ kh«ng cÇn dùa vµo nguån vèn vay. Nguån tµi trî cho nguån vèn chñ së h÷u bao gåm nguån vèn kinh doanh 2.498.600.000® chiÕm 65,3% tæng nguån vèn ( trong ®ã chñ yÕu lµ vèn cæ phÇn 1.827.000.000 chiÕm 73,1% nguån vèn kinh doanh) vµ c¸c quü 1.324.874.687®. Nguån chiÕm dông chØ chiÕm trung b×nh 16,9% trong c¬ cÊu vèn l­u ®éng theo nguån vµ ®ang t¨ng dÇn trong n¨m 2000 ( chiÕm 27,7%). So s¸nh víi nguån bÞ chiÕm dông ( c¸c kho¶n ph¶i thu: 1.251.320.308® ) ta thÊy trong n¨m 2000 nguån chiÕm dông cña C«ng ty lín h¬n nguån bÞ chiÕm dông chøng tá C«ng ty bÞ chiÕm dông Ýt h¬n vµ c¬ cÊu VL§ cña C«ng ty lµ hîp lý. Qua phÇn ph©n tÝch trªn chóng ta ®· n¾m ®­îc kh¸i qu¸t c¬ cÊu VL§ cña C«ng ty, nh­ng VL§ ®ã ®Çu t­ vµo c¸c kho¶n môc ( vèn b»ng tiÒn, c¸c kho¶n ph¶i thu...) cã hîp lý kh«ng th× ta ph¶i xem xÐt t×nh h×nh sö dông VL§ cña C«ng ty. b- Ph©n tÝch diÔn biÕn nguån vèn vµ sö dông vèn ViÖc ph©n tÝch diÔn biÕn nguån vèn vµ sö dông vèn cho phÐp n¾m b¾t ®­îc tæng qu¸t diÔn biÕn thay ®æi cña nguån vèn vµ sö dông vèn trong mèi quan hÖ víi vèn b»ng tiÒn cña C«ng ty trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh gi÷a hai thêi ®iÓm lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, tõ ®ã cã thÓ ®Þnh h­íng cho viÖc huy ®éng vèn vµ sö dông vèn cña thêi kú tiÕp theo. T×nh h×nh nguån vèn vµ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty ®­îc kh¸i qu¸t qua b¶ng sau: B - 06 Sö dông vèn ( ­ TS , ¯ NG ) Sè tiÒn % DiÔn biÕn nguån vèn ( ­ NG , ¯ TS) Sè tiÒn % 1/ T¨ng vèn b»ng tiÒn 497.659.866 29,72 1/Gi¶m kho¶n t¹m øng 10.227.137 0,61 2/ T¨ng tÝn dông cho kh¸ch hµng 156.298.478 9,33 2/ Gi¶m TSL§ kh¸c 20.596.915 1,23 3/ T¨ng hµng tån kho 1.010.260.844 60,34 7/ T¨ng nguån vèn chñ së h÷u 716.287.020 43,78 4/ Gi¶m ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn 6.676.171 0,34 4/ T¨ng nî ph¶i tr¶ ng­êi b¸n 252.238.367 16,59 5/ Gi¶m ph¶i tr¶, nép kh¸c 3.108.366 0,27 5/ T¨ng nî ng©n s¸ch 61.382.052 4,66 6/ T¨ng c¸c kho¶n nî kh¸c 243.946.113 15,57 3/ Gi¶m TSC§ 277.282.121 17,56 Tæng céng 1.674.003.725 100 1.674.003.725 100 Qua sè liÖu b¶ng B - 06 ta thÊy quy m« sö dông vèn cña C«ng ty trong n¨m 2000 ®· t¨ng 1.664.219.188® so víi n¨m tr­íc. Trong ®ã chñ yÕu lµ ®Çu t­ t¨ng thªm hµng tån kho lµ 1.010.260.844® chiÕm 60,34% tæng l­îng vèn sö dông. §ång thêi t¨ng thªm vèn b»ng tiÒn vµ tÝn dông cho kh¸c hµng 497.659.866® chiÕm 29,72% vµ 156.298.478 chiÕm 9,33%, cßn kho¶n ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn vµ ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c gi¶m xuèng 9.784.537 chiÕm 0,61% l­îng vèn sö dông. VÒ nguån vèn, chñ yÕu C«ng ty huy ®éng tõ nguån vèn bªn trong lîi nhuËn hµng n¨m ®Ó l¹i, c¸c quü cña C«ng ty, mét phÇn huy ®éng tõ bªn ngoµi ( nguån chiÕm dông ). Nh©n tè chÝnh t¸c ®éng tíi nguån vèn cña C«ng ty lµ møc t¨ng cña nguån vèn chñ së h÷u ( chiÕm 43,78%) vµ t¨ng kho¶n nî ph¶i tr¶ ng­êi b¸n-nî kh¸c ( chiÕm 32,16% ) , viÖc t¨ng nguån vèn chñ së h÷u cho thÊy néi lùc cña C«ng ty lµ rÊt lín, h¬n n÷a trªn b¶ng sè liÖu cßn cho biÕt ®­îc C«ng ty kh«ng cã mét kho¶n vèn vay nµo chøng tá C«ng ty cã thÓ chñ ®éng trong mäi ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. Tuy nhiªn, c¸c kho¶n nî cña C«ng ty l¹i cã xu h­íng t¨ng lªn, trong ho¹t ®éng kinh doanh cña mäi doanh nghiÖp vÊn ®Ò chiÕm dông vèn lÉn nhau lµ kh«ng tr¸nh khái. V× vËy ®ßi hái mçi doanh nghiÖp cÇn cã biÖn ph¸p c©n ®èi hai kho¶n chiÕm dông vµ bÞ chiÕm dông vèn ®Ó viÖc sö dông vèn cña doanh nghiÖp m×nh ngµy cµng cao h¬n vµ cã hiÖu qu¶ h¬n. §Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c h¬n vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i chóng ta cïng xem xÐt c¸c chØ tiªu ë phÇn sau: c- C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng Sö dông vèn l­u ®éng cã hiÖu qu¶ lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò then chèt quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp, ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng sÏ ®¸nh gi¸ ®­îc chÊt l­îng sö dông vèn l­u ®éng tõ ®ã thÊy ®­îc c¸c h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc ®Ó v¹ch ra c¸c ph­¬ng h­íng, gi¶ ph¸p ®Ó n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i ta xem xÐt mét sè chØ tiªu cô thÓ ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau: B¶ng B - 07- ChØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng N¨m ChØ tiªu 1998 1999 2000 1> Doanh thu thuÇn 9.632.455.960 10.139.472.800 11.742.748.100 2> Vèn l­u ®éng b×nh qu©n 1.662.974.460 2.683.244.798 4.261.231.881 3> Gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng 4.395.561.894 5.946.783.112 7.936.712.424 4>Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ 383.961.048 950.973.780 1.688.638.944 5> Tæng tµi s¶n l­u ®éng 1.875.933.283 3.490.556.313 5.031.907.449 6> Nî ng¾n h¹n 370.542.546 1.082.307.427 1.386.143.309 7> Hµng tån kho 930.215.242 1.394.505.662 2.404.766.506 a - Sè vßng quay VL§ ( 1: 2) 5,8 3,8 2,8 B - K× lu©n chuyÓn ( 360: a ) 62 94,7 128,5 c - HÖ sè ®¶m nhiÖm ( 2: 1) 0,17 0,27 0,36 d - Søc s¶n xuÊt cña VL§ ( 3: 2 ) 2,65 2,22 1,86 e - Søc sinh lêi cña VL§ ( 4: 2 ) 0,23 0,35 0,4 f - HÖ sè thanh to¸n hiÖn thêi (5: 6) 5,1 3,2 3,6 g - HÖ sè thanh to¸n nhanh ( 5 - 7 ) / 6 2,6 1,9 2 Tõ nh÷ng sè liÖu cña b¶ng B - 07, ta cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i nh­ sau: c1/ Sè vßng quay vèn l­u ®éng vµ kú lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng Theo b¶ng sè liÖu B - 07 ta thÊy sè vßng quay vèn l­u ®éng gi¶m dÇn trong vßng 3 n¨m. Vßng quay vèn l­u ®éng cña n¨m 1999 gi¶m 2 vßng so víi n¨m 1998 vµ ®Õn n¨m 2000 gi¶m 1 vßng so víi n¨m 1999, t­¬ng øng víi kú lu©n chuyÓn dµi h¬n 32,7 ngµy/ vßng ë n¨m 99 vµ 33,8 ngµy/ vßng, ®iÒu nµy cã nghÜa lµ ®Ó ®¹t ®­îc møc doanh thu thuÇn 9.632.455.960® trong n¨m 1998 C«ng ty chØ cÇn bá ra 1 l­îng vèn l­u ®éng lµ 1.662.974.460®, ®Õn n¨m 1999, 2000 víi møc doanh thu thuÇn ®¹t ®­îc lµ 10.139.472.800 vµ 11.742.748.100® C«ng ty ph¶i cÇn ®Õn 2.683.244.798 vµ 4.261.231.881® vèn l­u ®éng, chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty bÞ gi¶m sót ®¸ng kÓ. §Ó t×m hiÓu râ nguyªn nh©n cña vÊn ®Ò nµy ta ph©n tÝch hai chØ tiªu chÝnh t¸c ®éng tíi møc gi¶m cña sè vßng quay vèn l­u ®éng vµ kú lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng cña C«ng ty lµ doanh thu thuÇn vµ vèn l­u ®éng b×nh qu©n. So s¸nh hai n¨m 1999 vµ 2000 ta thÊy: Doanh thu thuÇn cña C«ng ty tõ n¨m 1999 ®Õn n¨m 2000 t¨ng nhÑ ë møc 15,8%, trong khi ®ã vèn l­u ®éng b×nh qu©n l¹i t¨ng nhanh 58,8%. Do vËy mµ sè vßng quay vèn l­u ®éng cña n¨m 2000 gi¶m 1 vßng vµ kú lu©n chuyÓn kÐo dµi 33,8 ngµy/ vßng so víi n¨m 1999. Chóng ta ®· biÕt sè vßng quay vèn l­u ®éng cµng lín chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cµng cao vµ chØ tiªu kú lu©n chuyÓn cµng nhá th× tèc ®é lu©n chuyÓn cµng lín. Ta sÏ thÊy râ t¸c ®éng cña doanh thu thuÇn ( DTT ) vµ vèn l­u ®éng b×nh qu©n ( VL§ bq ) tíi vßng quay vèn l­u ®éng nh­ sau: v Møc ¶nh h­ëng cña DTT tíi vßng quay vèn l­u ®éng ( trong hai n¨m 99 vµ 2000 ) nh­ sau: DTT 2000 DTT 1999 11.742.748.100 10.139.472.800 DTT = - = - VL§bq 2000 VL§bq 2000 4.261.231.881 4.261.231.881 = 2,8 - 2,3 = 0,5 v Møc ¶nh h­ëng VL§bq tíi vßng quay vèn l­u ®éng : DTT 2000 DTT 2000 11.742.748.100 11.742.748.100 VL§bq = - = - VL§bq 2000 VL§bq 1999 4.261.231.881 2.683.244.798 = 2,8 - 4,3 = - 1,5 Tæng hîp c¶ hai nh©n tè ¶nh h­ëng: + 0,5 + ( -1,5 ) = - 1 Nh­ vËy doanh thu thuÇn t¨ng lªn lµm vßng quay vèn l­u ®éng t¨ng 0,5 vßng, sù t¸c ®éng cña vèn l­u ®éng b×nh qu©n t¨ng lµm vßng quay vèn l­u ®éng gi¶m 1,5 vßng. KÕt qu¶ nµy lµ do n¨m 2000 vèn l­u ®éng cña C«ng ty t¨ng cao mµ kh«ng lµm cho doanh thu thuÇn t¨ng mét c¸ch t­¬ng øng. Nguyªn nh©n cña vÊn ®Ò nµy ®­îc ph©n tÝch chi tiÕt theo c¸ch ph©n chia vèn l­u ®éng cña C«ng ty theo c¸c tiªu thøc kh¸c nhau, xem xÐt viÖc sö dông vèn l­u ®éng theo c¸c gãc c¹nh. K Tõ gãc ®é vèn l­u ®éng trong tõng giai ®o¹n lu©n chuyÓn. B - 08 ChØ tiªu N¨m 1999 N¨m 2000 Gi¸ trÞ % Gi¸ trÞ % 1/ VL§ dù tr÷ s¶n xuÊt - Vèn NVL - Vèn CC - DC 616.470.420 426.103.705 190.366.715 17,8 909.537.040 830.031.712 79.505.328 18 2/ VL§ trong s¶n xuÊt - Vèn SPDD - Chi phÝ tr¶ tr­íc 530.663.619 452.084.334 78.579.285 15,3 642.299.939 518.098.267 124.201.672 12,8 3/ VL§ trong l­u th«ng - Vèn b»ng tiÒn - Vèn trong thanh to¸n + Ph¶i thu kh¸ch hµng + T¹m øng - Thµnh phÈm 2.315.460.359 871.260.769 849.072.136 348.220.831 246.916.623 66,9 3.473.180.470 1.368.920.635 1.005.370.614 245.949.694 852.939.527 69,2 Tr­íc hÕt xÐt mét c¸ch tæng thÓ trung b×nh trong 2 n¨m gÇn ®©y tû träng vèn l­u ®éng trong mçi kh©u cña C«ng ty nh­ sau: - Vèn l­u ®éng trong kh©u dù tr÷ s¶n xuÊt chiÕm 17,9% - Vèn l­u ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chiÕm 14,5% - Vèn l­u ®éng trong l­u th«ng chiÕm 68,05% Tû träng vèn l­u ®éng trong c¸c giai ®o¹n lu©n chuyÓn vèn nh­ chóng ta ®· thÊy chªnh lÖch rÊt lín, trong kh©u l­u th«ng vèn l­u ®éng chiÕm trung b×nh 68,05% trong khi ®ã vèn l­u ®éng ë kh©u s¶n xuÊt trùc tiÕp chØ chiÕm 14,5%. Mét ®iÒu cÇn chó ý r»ng C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt c¬ khÝ víi c¸ch ph©n bæ nh­ thÕ nµy lµ ch­a hîp lý. §Ó hiÓu ®­îc vÊn ®Ò nµy mét c¸ch chi tiÕt, râ rµng chóng ta cÇn ph¶i t×m hiÓu, ph©n tÝch diÔn biÕn cña tõng kho¶n môc trong tõng giai ®o¹n lu©n chuyÓn. + Thø nhÊt lµ m¶ng vèn l­u ®éng trong kh©u dù tr÷ s¶n xuÊt Dù tr÷ lµ mét yªu cÇu tÊt yÕu cña mäi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ( ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt th× dù tr÷ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô, s¶n phÈm dë dang, thµnh phÈm...). Qua sè liÖu b¶ng B - 08 vèn l­u ®éng trong kh©u dù tr÷ s¶n xuÊt t¨ng dÇn tõ n¨m 1999 ®Õn n¨m 2000 t¨ng 393.066.620 ( 54,9% ). Song xÐt vÒ mÆt tû träng vèn l­u ®éng trong kh©u dù tr÷ s¶n xuÊt so víi hai m¶ng cßn l¹i chØ chiÕm trung b×nh 17,9% . Vèn l­u ®éng trong kh©u dù tr÷ s¶n xuÊt t¨ng lªn trong n¨m 2000 lµ do vèn nguyªn vËt liÖu tån kho t¨ng vÒ con sè tuyÖt ®èi lµ 403.928.007® ( t¨ng 94,8%) víi møc t¨ng cña kho¶n vèn nguyªn vËt liÖu tån kho ®· ®Èy l­îng vèn l­u ®éng trong kh©u dù tr÷ t¨ng theo mÆc dï vèn c«ng cô dông cô cã gi¶m xuèng nh­ng kh«ng ®¸ng kÓ 110.861.387®, theo ®iÒu tra sè liÖu nguyªn vËt liÖu t¨ng nhanh do trong n¨m 2000 C«ng ty t¨ng nhanh khèi l­îng s¶n xuÊt s¶n phÈm nªn cÇn dù tr÷ nhiÒu nguyªn vËt liÖu h¬n cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc liªn tôc kh«ng gi¸n ®o¹n g©y l·ng phÝ lao ®éng vµ kh«ng tËn dông hÕt c«ng suÊt m¸y mãc thiÕt bÞ ... do ®ã sÏ lµm gi¶m lîi nhuËn cña C«ng ty. + Thø hai lµ vèn l­u ®éng trong kh©u trùc tiÕp s¶n xuÊt: Trong hai n¨m gÇn ®©y vèn l­u ®éng trong kh©u trùc tiÕp s¶n xuÊt cã xu h­íng t¨ng dÇn con sè tuyÖt ®èi lµ 111.636.320® ( nh­ng vÒ mÆt tû träng ®· gi¶m 2,5% do vèn l­u ®éng trong hai kh©u l­u th«ng vµ dù tr÷ t¨ng lªn ) vµ chiÕm tû träng Ýt nhÊt ( chiÕm trung b×nh 14,5% ) trong tæng vèn l­u ®éng, tuy vèn l­u ®éng trong kh©u trùc tiÕp cã t¨ng nhÑ nh­ng C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt mµ vèn l­u ®éng trong kh©u trùc tiÕp s¶n xuÊt l¹i chiÕm tû träng Ýt nh­ vËy lµ ch­a hîp lý. + Cuèi cïng chóng ta ®i ®Õn m¶ng vèn l­u ®éng trong kh©u l­u th«ng: Nh­ ®· nãi ë trªn, xÐt mét c¸ch tæng thÓ vèn l­u ®éng trong kh©u l­u th«ng chiÕm tû träng rÊt lín trong tæng vèn l­u ®éng cña C«ng ty ( trung b×nh kho¶ng 68,05% ) vµ t¨ng m¹nh trong n¨m 2000 con sè tuyÖt ®èi t¨ng 1.057.720.111®, chiÕm tû träng 69,2% tæng vèn l­u ®éng. Tõ ph©n tÝch trªn ta thÊy ®­îc trong kÕt cÊu vèn l­u ®éng cã nhiÒu thay ®æi theo chiÒu h­íng gi¶m tû träng vèn l­u ®éng trong kh©u trùc tiÕp s¶n xuÊt, gia t¨ng tû träng vèn l­u ®éng trong kh©u l­u th«ng vµ kh©u dù tr÷ s¶n xuÊt. §Æc biÖt lµ kho¶n vèn b»ng tiÒn chiÕm tû träng lín nhÊt trong kh©u l­u th«ng vµ ®ang t¨ng dÇn 497.659.866® ( chiÕm 39,4% ) vµ kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng tuy t¨ng nhÑ ( 156.298.478® ) nh­ng vÉn chiÕm tû träng lín trong kh©u l­u th«ng (28,9% ). VÉn biÕt r»ng vÊn ®Ò chiÕm dông vèn trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái nh­ng ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng C«ng ty nªn cã biÖn ph¸p lµm gi¶m c¸c kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng. Ø Nãi tãm l¹i, tõ gãc ®é ph©n bæ vèn l­u ®éng theo tõng giai ®o¹n lu©n chuyÓn chóng ta ®· t×m ra ®­îc nguyªn nh©n cña vÊn ®Ò vèn l­u ®éng cña C«ng ty t¨ng nhanh, doanh thu thuÇn t¨ng kh«ng t­¬ng øng chñ yÕu lµ do vèn l­u ®éng cña C«ng ty tËp trung chñ yÕu vµo kh©u l­u th«ng ( chiÕm trung b×nh 68,05% tæng l­îng vèn l­u ®éng, chñ yÕu lµ vèn b»ng tiÒn vµ vèn trong thanh to¸n t¨ng m¹nh ) do ®ã sè vßng quay vèn l­u ®éng gi¶m xuèng 1 vßng vµ kú lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng còng kÐo dµi thªm 33,8 ngµy. VËy tõ gãc ®é kh¸c, nh­ dùa vµo h×nh th¸i biÓu hiÖn cña vèn l­u ®éng th× diÔn biÕn cña viÖc qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty ra sao ? Chóng ta cïng nghiªn cøu d­íi ®©y. K Dùa theo h×nh th¸i biÓu hiÖn cña vèn l­u ®éng Nh×n vµo b¶ng sè liÖu B - 09 ta thÊy c¬ cÊu vèn l­u ®éng ®­îc chia lµm 4 phÇn: Vèn b»ng tiÒn, c¸c kho¶n ph¶i thu, hµng tån kho vµ TSL§ kh¸c. XÐt mét c¸ch tæng thÓ tû träng trung b×nh cña mçi kho¶n trong tæng sè vèn l­u ®éng trong hai n¨m nh­ sau: - Vèn b»ng tiÒn chiÕm 26,15% - C¸c kho¶n ph¶i thu chiÕm 29,5% - Hµng tån kho chiÕm 43,9% - TSL§ kh¸c chiÕm 0,45% + Tr­íc tiªn, kho¶n vèn b»ng tiÒn lµ kho¶n chiÕm tû träng t­¬ng ®èi trong tæng TSL§. So víi n¨m 1999, l­îng vèn b»ng tiÒn cña C«ng ty t¨ng vÒ sè tuyÖt ®èi lµ 497.659.866 tøc t¨ng 57,2%. Víi l­îng vèn b»ng tiÒn lín nh­ thÕ nµy C«ng ty cã thÓ chñ ®éng trong mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ®Õn h¹n cña C«ng ty lµ rÊt lín nh­ng khi ®ã tiÒn sÏ kh«ng sinh l·i vµ ph¸t sinh kho¶n chi phÝ c¬ héi cña viÖc gi÷ tiÒn, g©y l·ng phÝ vµ ø ®äng vèn. + C¸c kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng: N¨m 1999, kho¶n ph¶i thu cña C«ng ty chiÕm tû träng lín thø hai trong tæng sè TSL§, ®Õn n¨m 2000 con sè nµy t¨ng nhÑ, con sè tuyÖt ®èi t¨ng 54.027.341® chiÕm 24,7% tæng vèn l­u ®éng ®iÒu nµy chøng tá c«ng t¸c thu håi nî cña C«ng ty thùc hiÖn ch­a tèt. C«ng t¸c qu¶n lý kho¶n ph¶i thu thùc hiÖn tèt sÏ gãp phÇn thu håi nhanh chãng ®ång vèn vµ ®­a nhanh l­îng vèn vµo qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt. Cã nh­ vËy míi t¨ng ®­îc vßng quay vèn l­u ®éng vµ tËn dông ®­îc c¬ héi kinh doanh. Tuy nhiªn trong thêi buæi kinh tÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh gay g¾t do vËy viÖc më réng quy m« kinh doanh cña C«ng ty lµ rÊt khã kh¨n. §Ó bøt ph¸, v­¬n lªn trong c«ng cuéc c¹nh tranh C«ng ty kh«ng thÓ kh«ng sö dông chÝnh s¸ch tÝn dông th­¬ng m¹i. Song yÕu tè nµy nh­ con dao hai l­ìi, nã cã thÓ gióp C«ng ty t¨ng doanh thu nh­ng ®ång thêi nî khã ®ßi còng t¨ng lªn lµm ø ®äng vèn trong kh©u thanh to¸n. Do vËy C«ng ty ph¶i c©n nh¾c kü l­ìng, ¸p dông víi nh÷ng ph­¬ng thøc ®a d¹ng vµ tuú theo t×nh h×nh cô thÓ. + Hµng tån kho: §èi víi bÊt kú mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt nµo th× kho¶n vèn nµy còng chiÕm tû träng lín h¬n c¸c kho¶n vèn kh¸c, nh­ng lín h¬n ë møc hîp lý, tøc ®ñ ®Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra th­êng xuyªn liªn tôc kh«ng nhiÒu qu¸ g©y ø ®äng vèn, kh«ng thiÕu g©y gi¸n ®o¹n qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc lµm mÊt c¬ héi kinh doanh.Trong c¬ cÊu TSL§ cña C«ng ty n¨m 1999 hµng tån kho chiÕm tû träng lín nhÊt ( 40% ), ®Õn n¨m 2000 hµng tån kho t¨ng m¹nh chiÕm 47,8% tæng TSL§ lµm chªnh lÖch vÒ mÆt tuyÖt ®èi trong hai n¨m lµ 1.010.260.844®. Trong ®ã thµnh phÈm tån kho chiÕm phÇn lín trong n¨m 2000 l­îng thµnh phÈm tån kho cña C«ng ty t¨ng lªn 606.022.904® chiÕm 35,6% l­îng hµng tån kho, ®iÒu nµy chøng tá c«ng t¸c b¸n hµng vµ tiªu thô s¶n phÈm cña C«ng ty cßn ch­a tèt, nguyªn nh©n chñ yÕu lµ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c«ng ty ph¶i ®èi mÆt víi sù c¹nh tranh gay g¾t cña rÊt nhiÒu s¶n phÈm cïng lo¹i trªn thÞ tr­êng vµ hµng ngo¹i nhËp, h¬n n÷a ho¹t ®éng marketing cña C«ng ty cßn yÕu kÐm. Mét nh©n tè n÷a t¸c ®éng tíi møc t¨ng hµng tån kho lµ nguyªn vËt liÖu tån kho trong n¨m 1999 lµ 30,6% vµ n¨m 2000 lµ 34,5% tæng sè hµng tån kho. Theo ®iÒu tra sè liÖu kho¶n môc nµy chiÕm tû träng lín vµ cã møc t¨ng tr­ëng nhanh nh­ vËy lµ do n¨m 2000 C«ng ty t¨ng khèi l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt v× vËy cÇn dù tr÷ nhiÒu nguyªn vËt liÖu h¬n vµ sè l­îng hµng tån kho còng t¨ng theo. §ång thêi ®Ó dù tr÷ nguyªn vËt liÖu cho ®Çu kú n¨m sau gióp cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm ®­îc liªn tôc, kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n. Vèn hµng tån kho liªn tôc t¨ng còng ®ång nghÜa víi viÖc vèn l­u ®éng cña C«ng ty bÞ ø ®äng tõ ®ã lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn. §Ó ®¸nh gi¸ cô thÓ t×nh h×nh dù tr÷ cña C«ng ty ta cïng xem xÐt mét sè chØ tiªu sau: B - 09 N¨m ChØ tiªu 1999 2000 1/ Nguyªn vËt liÖu tån kho 426.103.705 830.031.712 2/ C«ng cô dông cô tån kho 190.366.715 79.505.328 3/ CPSXKD dë dang 452.084.334 518.098.267 4/ Thµnh phÈm tån kho 246.916.623 952.939.527 5/ Chi phÝ tr¶ tr­íc 78.579.285 124.201.672 6/ Hµng tån kho b×nh qu©n 1.162.132.952 1.898.136.084 7/ Doanh thu thuÇn 10.139.472.800 11.742.748.100 8/ Sè vßng quay hµng tån kho ( 7 : 6 ) 8,7 6,2 9/ Kú lu©n chuyÓn ( ngµy ) 41 58 Nh×n vµo sè liÖu b¶ng trªn ta thÊy nguyªn vËt liÖu tån kho vµ thµnh phÈm tån kho chiÕm mét tû träng kh¸ lín trong tæng hµng tån kho cña C«ng ty vµ ®ang cã xu h­íng t¨ng lªn, v× vËy ®Ó c«ng t¸c qu¶n lý hµng tån kho ®¹t kÕt qu¶ cao th× C«ng ty ph¶i qu¶n lý h÷u hiÖu hai kho¶n môc nµy . Ngoµi ra sè liÖu b¶ng trªn cßn cho thÊy chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang t¨ng nhÑ 66.013.933® vµ chiÕm 21,5% trong kho¶n môc hµng tån kho. Ta cã thÓ thÊy r»ng sè vßng quay hµng tån kho cña C«ng ty gi¶m 2,5 vßng t­¬ng øng víi kú lu©n chuyÓn t¨ng lªn 17 ngµy, ®iÒu nµy chøng tá viÖc tæ chøc vµ qu¶n lý dù tr÷ cña C«ng ty cßn ch­a tèt, C«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p rót ng¾n chu kú kinh doanh gi¶m bít l­îng vèn bá vµo hµng tån kho. Ø Nãi tãm l¹i, th«ng qua viÖc xem xÐt vèn l­u ®éng tõ gãc nh×n lµ h×nh th¸i biÓu hiÖn ta thÊy vèn l­u ®éng cña C«ng ty t¨ng lµ do hµng tån kho t¨ng ( 72,4% ) vµ vèn b»ng tiÒn t¨ng ( 57,2% ). MÆt kh¸c chóng ta cßn t×m ®­îc mét phÇn nguyªn nh©n cña viÖc doanh thu thuÇn t¨ng kh«ng t­¬ng øng lµ do C«ng ty ph¶i trang tr¶i cho kho¶n chi phÝ sö dông vèn t­¬ng ®èi lín ( t¨ng thªm kho¶n tÝn dông cho kh¸ch hµng vµ hµng tån kho, thªm vµo ®ã C«ng ty cßn tr¶ bít c¸c kho¶n ph¶i tr¶ , ph¶i nép kh¸c vµ ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn ), nh­ vËy doanh thu thuÇn t¨ng 15,8% trong n¨m 2000 kh«ng t­¬ng øng víi møc t¨ng cña vèn l­u ®éng b×nh qu©n 58,8%, ®iÒu nµy hiÓn nhiªn dÉn tíi viÖc vßng quay vèn l­u ®éng gi¶m, kú lu©n chuyÓn kÐo dµi. c2 - HÖ sè ®¶m nhiÖm vµ søc s¶n xuÊt cña vèn l­u ®éng @ Nh­ ®· tr×nh bµy ë phÇn tr­íc hÖ sè ®¶m nhiÖm cña vèn l­u ®éng nãi lªn r»ng ®Ó cã mét ®ång vèn lu©n chuyÓn th× cÇn bao nhiªu ®ång vèn l­u ®éng. HÖ sè nµy cµng nhá th× hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cµng cao vµ ng­îc l¹i. So víi n¨m 1998 hÖ sè ®¶m nhiÖm vèn l­u ®éng n¨m 1999 t¨ng 0,1® nh­ vËy cã nghÜa lµ ®Ó cã mét ®ång vèn lu©n chuyÓn trong n¨m 1999 C«ng ty ph¶i bá ra nhiÒu ®ång vèn l­u ®éng h¬n n¨m 1998 vµ n¨m 2000 hÖ sè nµy t¨ng 0,09® t¨ng (33,3% ). Còng dÔ hiÓu v× nh­ phÇn trªn ®· ph©n tÝch vèn l­u ®éng b×nh qu©n cña C«ng ty trong n¨m 2000 t¨ng 58,8% so víi n¨m 99 trong khi ®ã doanh thu thuÇn chØ t¨ng 15,8%. Do vËy hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cã chiÒu h­íng gi¶m sót. @ Søc s¶n xuÊt cña vèn l­u ®éng ph¶n ¸nh mét ®ång vèn l­u ®éng ®em l¹i bao nhiªu ®ång gi¸ trÞ s¶n l­îng. Song kh¸c víi hÖ sè ®¶m nhiÖm, hÖ sè nµy cµng cao th× chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cµng lín. Theo sè liÖu b¶ng B - 07 ta thÊy hÖ sè søc s¶n xuÊt vèn l­u ®éng cña C«ng ty gi¶m dÇn n¨m 1998 hÖ sè søc s¶n xuÊt ®¹t 2,65 nh­ng ®Õn n¨m 1999 gi¶m xuèng cßn 2,22 vµ n¨m 2000 gi¶m xuèng cßn 1,86® tøc lµ mét ®ång vèn l­u ®éng n¨m 98 ®em l¹i nhiÒu ®ång gi¸ trÞ s¶n l­îng h¬n n¨m 1999 ( nhiÒu h¬n 0,43® ) vµ n¨m 2000 h¬n n¨m 99 lµ 0,36® do vèn l­u ®éng b×nh qu©n t¨ng nhanh ( 58,8% ) cßn gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng t¨ng chËm h¬n ( 33,46% ). Qua ®ã ta thÊy vèn l­u ®éng sö dông b×nh qu©n cã mèi quan hÖ tû lÖ nghÞch víi søc s¶n xuÊt vèn l­u ®éng, C«ng ty cÇn ph¶i t×m mäi c¸ch ®Ó gi¶m vèn l­u ®éng b×nh qu©n hay nãi c¸ch kh¸c lµ tiÕt kiÖm tèi ®a vèn l­u ®éng cÇn sö dông mµ vÉn thu ®­îc kÕt qu¶ mong muèn. c3 - Søc sinh lêi cña vèn l­u ®éng – HÖ sè thanh to¸n hiÖn thêi – HÖ sè thanh to¸n nhanh. @ Tr­íc hÕt ta xem xÐt ®Õn hÖ sè søc sinh lêi cña vèn l­u ®éng cña C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i. Nh×n vµo b¶ng B - 07 ta thÊy hÖ sè nµy t¨ng dÇn, trong n¨m 1999, nã thÓ hiÖn r»ng so víi n¨m 1998 th× mét ®ång vèn l­u ®éng n¨m 1999 cña C«ng ty lµm ra nhiÒu ®ång lîi nhuËn h¬n ( h¬n 0,12® ) vµ hÖ sè søc sinh lêi n¨m 2000 t¨ng so víi n¨m 1999 lµ 0,05. Con sè kh¶ quan nµy cho ta thÊy ®­îc viÖc sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty lµ hîp lý vµ mang l¹i hiÖu qu¶. §Ó n¾m b¾t ®­îc møc t¨ng cô thÓ cña søc sinh lêi vèn l­u ®éng ta ®i s©u vµo ph©n tÝch yÕu tè liªn quan cã t¸c ®éng tÝch cùc tíi chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng nµy cña C«ng ty lµ tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ. Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ cña C«ng ty t¨ng dÇn tõ n¨m 1998 ®Õn n¨m 1999 lµ 567.012.732® , ®Õn n¨m 2000 tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ cña C«ng ty t¨ng con sè tuyÖt ®èi lµ 737.665.164 ( t¨ng 77,6% ), ®Ó cã ®­îc kÕt qu¶ nµy lµ do lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty n¨m 2000 t¨ng 561.713.639® ( 66,8% ) vµ lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh còng t¨ng 208.451.525®, tuy chØ cã yÕu tè lîi nhuËn bÊt th­êng cña C«ng ty gi¶m nhÑ 2.500.000® do n¨m 2000 C«ng ty kh«ng cã kho¶n thu nhËp tõ ho¹t ®éng bÊt th­êng nh­ng møc gi¶m nµy kh«ng cã ¶nh h­ëng nhiÒu tíi møc t¨ng cña lîi nhuËn tr­íc thuÕ cña C«ng ty. Qua b¶ng b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ta cã thÓ thÊy râ ®­îc c¸c nh©n tè cô thÓ t¸c ®éng tíi møc t¨ng cña lîi nhuËn tr­íc thuÕ. B - 10 B¶ng b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh N¨m ChØ tiªu 1999 2000 1/ Tæng doanh thu 10.139.472.800 11.742.748.100 2/ Doanh thu thuÇn 10.139.472.800 11.742.748.100 3/ Gi¸ vèn hµng b¸n 7.633.679.195 8.570.312.276 4/ Lîi nhuËn gép (2 - 3) 2.505.793.605 3.172.435.824 5/ Chi phÝ b¸n hµng 799.934.275 868.286.295 6/ Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 864.811.705 901.387.865 7/ Lîi nhuËn tõ H§KD(4-5-6) - Thu nhËp tõ H§TC - Chi phÝ H§TC 841.047.625 105.041.217 27.615.062 1.402.761.264 343.884.319 58.006.639 8/ Lîi nhuËn thuÇn tõ H§TC - Thu nhËp bÊt th­êng 77.426.155 2.500.000 285.877.680 - 9/ Lîi nhuËn bÊt th­êng 2.500.000 - 10/ Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ (7 + 8 + 9) 920.973.780 1.688.638.944 11/ ThuÕ lîi nhuËn ( ´ 12,5% ) 115.210.722 211.079.868 12/ Lîi nhuËn sau thuÕ ( 10 - 11 ) 805.852.057 1.477.559.076 Nh×n vµo b¶ng b¸o c¸o trªn ta thÊy râ nguyªn nh©n s©u xa cña møc t¨ng lîi nhuËn tr­íc thuÕ lµ do doanh thu thuÇn n¨m 2000 t¨ng so víi n¨m 1999 vÒ sè tuyÖt ®èi lµ 1.603.275.300® ( 15,8% ) vµ gi¸ vèn hµng b¸n t¨ng 906.633.081® tõ ®ã t¸c ®éng tíi 2 yÕu tè lîi nhuËn gép còng t¨ng t­¬ng øng 696.642.219®. §iÒu nµy cã nghÜa lµ víi c¸c nh©n tè kh¸c kh«ng ®æi th× biÕn ®éng vÒ doanh thu cña C«ng ty thùc tÕ n¨m 2000 so víi n¨m 1999 sÏ lµm cho lîi nhuËn tr­íc thuÕ t¨ng thªm 1.603.275.300®. Doanh thu cña C«ng ty t¨ng lµ do C«ng ty ®· t¨ng c­êng s¶n xuÊt mét sè ngµnh c¬ khÝ phô mµ lîi nhuËn cña chóng còng kh¸ cao, tËp trung chó träng s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng chÝnh ®em l¹i lîi nhuËn cao cho C«ng ty, tõ ®ã n©ng cao hÖ sè sinh lêi vèn l­u ®éng cña C«ng ty. @ HÖ sè thanh to¸n hiÖn thêi: HÖ sè nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi tµi s¶n thµnh tiÒn ®Ó trang tr¶i c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n cña C«ng ty. HÖ sè thanh to¸n hiÖn thêi ®­îc thÓ hiÖn trªn b¶ng B - 07 cho ta thÊy trong n¨m 1998 hÖ sè thanh to¸n hiÖn thêi lµ 5,1 chøng tá C«ng ty cã kh¶ n¨ng rÊt lín trong viÖc s½n sµng thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n, nh­ng ®Õn n¨m 1999 hÖ sè nµy cña C«ng ty ®· gi¶m xuèng 3,2 ( gi¶m 36% ). Nh©n tè chÝnh t¸c ®éng tíi hÖ sè thanh to¸n hiÖn thêi lµ tæng TSL§ trong ®ã vÉn lµ hµng tån kho vµ vèn b»ng tiÒn dù tr÷ lín, kho¶n nguyªn vËt liÖu tån kho cÇn ph¶i ®­îc x¸c ®Þnh l­îng dù tr÷ cÇn thiÕt ®Ó kh«ng g©y ø ®äng vèn trong l­îng hµng tån kho. Mét nh©n tè kh¸c còng t¸c ®éng ®Õn hÖ sè nµy lµ nî ng¾n h¹n, so víi n¨m 98 hÖ sè nî ng¾n h¹n t¨ng 711.758.881®, chiÕm 25% trong tæng nguån vèn cña C«ng ty, trong khi ®ã tæng TSL§ l¹i t¨ng lªn so víi n¨m 1998 lµ 86,1% vµ chiÕm tû träng rÊt lín trong tæng sè tµi s¶n 81,3%. Sù chªnh lÖch cña hai nh©n tè nµy ®· lµm gi¶m hÖ sè thanh to¸n hiÖn thêi cña C«ng ty trong n¨m 1999. Cßn ®Õn n¨m 2000 hÖ sè thanh to¸n hiÖn thêi ®· t¨ng thªm 0,4 ®iÒu nµy chøng tá kh¶ n¨ng thanh to¸n cña C«ng ty ®· ®­îc cñng cè thªm. @ HÖ sè thanh to¸n nhanh: §©y lµ chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÆt chÏ h¬n kh¶ n¨ng thanh to¸n cña C«ng ty. Trªn b¶ng sè liÖu B - 07 ta cã thÓ thÊy r»ng ®Õn n¨m 99 hÖ sè thanh to¸n nhanh cña C«ng ty ®· gi¶m xuèng 0,7 ( gi¶m 26,9% ), do hµng tån kho cña C«ng ty t¨ng vÒ sè tuyÖt ®èi lµ 464.290.420® ( t¨ng 49,9% ) vµ nî ng¾n h¹n cña C«ng ty còng t¨ng m¹nh 711.764.881®, ®Õn n¨m 2000 hÖ sè nµy ®· t¨ng lªn 0,1 so víi n¨m 99. Qua viÖc ph©n tÝch c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng trªn ®©y ta nhËn thÊy t×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty, ®Æc biÖt lµ t×nh h×nh sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty cßn nhiÒu h¹n chÕ, ®ßi hái C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i ph¶i t×m ra gi¶i ph¸p phï hîp ®Ó n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng, ®Æc biÖt C«ng ty cÇn chó ý tíi viÖc dù tr÷ vèn b»ng tiÒn, gi¶i phãng hµng tån kho vµ gi¶m l­îng vèn l­u ®éng b×nh qu©n. IIi - Mét sè vÊn ®Ò tån t¹i trong viÖc sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i lµ ®¬n vÞ míi chuyÓn ®æi tõ mét doanh nghiÖp cña Nhµ n­íc trë thµnh mét doanh nghiÖp cæ phÇn. Do vËy C«ng ty ®· ph¶i cè g¾ng nhiÒu trong c«ng t¸c qu¶n lý, ®iÒu hµnh cã hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh ®Ó thÝch øng vµ phï hîp víi m« h×nh qu¶n lý míi. C«ng ty ®· chñ ®éng trong viÖc t×m thªm nguån hµng, b¹n hµng thùc hiÖn tèt chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ trªn c¬ së ®¶m b¶o hoµn thµnh ®Çy ®ñ c¸c chØ tiªu kinh tÕ tµi chÝnh theo kÕ ho¹ch kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh, n©ng cao tr¸ch nhiÖm ®èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn, tõ ®ã n©ng cao ®êi sèng cña hä vµ thùc hiÖn tèt nghÜa vô ®èi víi Nhµ n­íc. Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng thµnh tÝch ®¹t ®­îc C«ng ty vÉn cßn béc lé mét sè tån t¹i trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh mµ cô thÓ lµ trong c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh, qu¶n lý vèn l­u ®éng cña C«ng ty. Nh÷ng tån t¹i ®· ®­îc nªu chi tiÕt trong trong ch­¬ng hai cña b¶n luËn v¨n nµy, chóng ta cã thÓ tãm t¾t l¹i nh÷ng tån t¹i ®ã nh­ sau: - Thø nhÊt, vèn b»ng tiÒn cña C«ng ty qu¸ lín ( chiÕm 27,3% tæng TSL§ ). Khi dù tr÷ mét l­îng tiÒn lín C«ng ty sÏ chñ ®éng trong mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh­ng khi ®ã tiÒn sÏ kh«ng sinh l·i vµ ph¸t sinh kho¶n chi phÝ c¬ héi cña viÖc gi÷ tiÒn, g©y l·ng phÝ vµ ø ®äng vèn. - Thø hai, hµng tån kho cña C«ng ty qu¸ nhiÒu nhÊt lµ thµnh phÈm tån kho (chiÕm 35,6% hµng tån kho) vµ nguyªn vËt liÖu tån kho (chiÕm 34,5% l­îng hµng tån kho ). V× vËy C«ng ty cÇn ph¶i x¸c ®Þnh l­îng hµng tån kho cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh cho hîp lý kh«ng qu¸ nhiÒu g©y ø ®äng vèn, kh«ng thiÕu g©y gi¸n ®o¹n qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc lµm mÊt c¬ héi kinh doanh. - Thø ba, kho¶n nî ph¶i thu cña C«ng ty trong n¨m 2000 tuy cã gi¶m nh­ng vÉn chiÕm tû träng lín trong c¬ cÊu TSL§ (chiÕm 24,7%) c«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p lµm gi¶m kho¶n môc nµy h¬n n÷a. - Thø t­, bè trÝ c¬ cÊu vèn cña C«ng ty cßn ch­a hîp lý. Trong khi TSL§ chiÕm 90,5% tæng sè tµi s¶n, th× TSC§ chØ chiÕm 9,5% trong n¨m 2000, hai kho¶n môc nµy chªnh lÖch qu¸ lín lµ do c¬ së vËt chÊt, thiÕt bÞ nhµ x­ëng cña C«ng ty cßn l¹c hËu ch­a ®­îc quan t©m chó träng vµ ®Çu t­ míi. - Thø n¨m, kÕt cÊu vèn l­u ®éng cña C«ng ty cßn ch­a hîp lý. Nh­ ®· tr×nh bÇy ë phÇn hai vèn l­u ®éng trong kh©u l­u th«ng chiÕm tû träng lín 68,05%, trong khi ®ã vèn l­u ®éng trong kh©u s¶n xuÊt trùc tiÕp chØ chiÕm 14,5% thÊp h¬n c¶ tû träng vèn l­u ®éng trong kh©u dù tr÷ s¶n xuÊt. C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt, víi c¸ch ph©n bæ vèn l­u ®éng nh­ vËy lµ ch­a hîp lý. Trªn ®©y lµ mét sè tån t¹i chñ yÕu cña C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i, yªu cÇu ®Æt ra hiÖn nay lµ C«ng ty cÇn nhanh chãng ®­a ra biÖn ph¸p h÷u hiÖu nh»m kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i trªn vµ n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ sö dông vèn nãi chung vµ vèn l­u ®éng nãi riªng, n©ng cao ®êi sèng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn cña C«ng ty, t¨ng tÝch luü më réng s¶n xuÊt kinh doanh.  Ch­¬ng III Mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i I - Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña C«ng ty trong thêi gian tíi Sau hai n¨m cæ phÇn hãa C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng phÊn khëi. Doanh thu vµ lîi nhuËn lu«n t¨ng, ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn. Tuy nhiªn kh«ng dõng l¹i ë ®ã mµ C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i vÉn kh«ng ngõng v­¬n lªn ph¸t huy néi lùc vµ tËn dông mäi tiÒm n¨ng ®Ó ®Èy m¹nh s¶n xuÊt gãp phÇn trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc. Trªn c¬ së nh÷ng thµnh qu¶ ®· ®¹t ®­îc trong nh÷ng n¨m qua C«ng ty ®· x©y dùng kÕ ho¹ch dù kiÕn n¨m 2001 víi tæng doanh thu lµ 14 tû, lîi nhuËn lµ 2,5 tû vµ thu nhËp b×nh qu©n lµ 1,5 triÖu/ ng­êi/ th¸ng. §ång thêi C«ng ty cßn dù kiÕn ®Çu t­ thªm 2,5 tû ®Ó mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ nh»m n©ng cao n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. C«ng ty tiÕp tôc hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý, t¨ng c­êng ®Çu t­ ph¸t triÓn chiÒu s©u ®Ó n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng trong n­íc vµ tõng b­íc më réng thÞ tr­êng ra n­íc ngoµi. Tõng b­íc ®Èy m¹nh kinh doanh theo ph­¬ng thøc mua b¸n trùc tiÕp ®Ó t¨ng doanh thu vµ lîi nhuËn. Theo ph­¬ng thøc nµy, C«ng ty cã thÓ chñ ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh, v× thÕ ®©y ®­îc coi lµ môc tiªu chiÕn l­îc cña C«ng ty trong thêi gian tíi. Thªm vµo ®ã, C«ng ty sÏ tÝch cùc h¬n trong viÖc t×m kiÕm nguån cung cÊp nguyªn vËt liÖu phï hîp, gi¸ rÎ ®Æc biÖt lµ t¨ng c­êng sö dông nguån nguyªn liÖu trong n­íc ®Ó h¹ thÊp gi¸ thµnh s¶n phÈm mµ vÉn ®¶m b¶o ®­îc chÊt l­îng s¶n phÈm. II - Mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i . Qua nghiªn cøu t×nh h×nh sö dông vèn l­u ®éng nãi riªng vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty nãi chung cã thÓ thÊy bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ to lín mµ C«ng ty ®· ®¹t ®­îc vÉn cßn tån t¹i mét sè h¹n chÕ nhÊt ®Þnh cÇn ®­îc tiÕp tôc nghiªn cøu vµ gi¶i quyÕt. §Ó c«ng t¸c sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n, em xin m¹nh d¹n ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p sau: 1/ Gi¶i ph¸p qu¶n lý vèn b»ng tiÒn Nh­ ®· ph©n tÝch ë phÇn thùc tr¹ng, vèn b»ng tiÒn cña C«ng ty kh¸ lín, trong n¨m 1999 l­îng vèn b»ng tiÒn chiÕm 25% tæng TSL§, ®Õn n¨m 2000 kho¶n vèn nµy t¨ng nhÑ vµ chiÕm 27,3% TSL§. ViÖc gi÷ l¹i vèn b»ng tiÒn qu¸ nhiÒu cã thÓ gióp C«ng ty chñ ®éng h¬n trong viÖc thanh to¸n nh­ng khi ®ã tiÒn sÏ kh«ng sinh l·i g©y l·ng phÝ vèn vµ ph¸t sinh kho¶n chi phÝ c¬ héi cña viÖc gi÷ tiÒn, khi ®ã doanh nghiÖp nªn sö dông sè tiÒn d­ thõa ®ã thùc hiÖn ®Çu t­ cã tÝnh chÊt t¹m thêi hay ng¾n h¹n ®Ó cã thÓ thu ®­îc lîi nhuËn cao h¬n thay v× göi sè tiÒn ®ã vµo ng©n hµng víi l·i suÊt thÊp. V× vËy vÊn ®Ò ®Æt ra cho C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i lµ ®Ó l¹i l­îng vèn b»ng tiÒn thÕ nµo lµ hîp lý? §Ó x¸c ®Þnh mét c¸ch chÝnh x¸c l­îng tiÒn nµy C«ng ty cÇn lªn kÕ ho¹ch vÒ nhu cÇu thanh to¸n vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n, kÕ ho¹ch vÒ thu chi ng©n quü cña C«ng ty trong tõng quý. Theo tÝnh to¸n tõ n¨m 1998 trë l¹i ®©y vèn b»ng tiÒn cña C«ng ty lu«n chiÕm h¬n 20 % tæng vèn l­u ®éng víi l­îng tiÒn mÆt nhiÒu nh­ vËy lµ l·ng phÝ vèn, v× vËy C«ng ty nªn cã biÖn ph¸p gi¶m l­îng vèn b»ng tiÒn xuèng d­íi møc 20% trong tæng vèn l­u ®éng lµ hîp lý ®Ó cã thÓ n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ sö dông ®ång vèn. Tuy nhiªn nã kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i lµ mét l­îng cè ®Þnh mµ ph¶i ®­îc ®iÒu chØnh linh ho¹t tïy theo t×nh h×nh thùc tÕ cña C«ng ty trong tõng thêi kú nhÊt ®Þnh. 2/ Gi¶i ph¸p cho vÊn ®Ò hµng tån kho Trong n¨m 2000 l­îng hµng tån kho cña C«ng ty t¨ng 1.010.260.844® ( chiÕm tû träng 47,8% tæng TSL§ ), chñ yÕu lµ do thµnh phÈm tån kho t¨ng, chiÕm 35,6% vµ kho¶n nguyªn vËt liÖu tån kho t¨ng, chiÕm 34,5% l­îng hµng tån kho. §èi víi s¶n phÈm c¬ khÝ cña C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i nguyªn vËt liÖu chiÕm tû träng lín trong hµng tån kho nh­ vËy th× viÖc sö dông tiÕt kiÖm vµ cã kÕ ho¹ch dù tr÷ linh ho¹t hîp lý sÏ cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn viÖc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty. §Ó ®¶m b¶o cho nguyªn vËt liÖu cña C«ng ty ®­îc sö dông tiÕt kiÖm hîp lý tr­íc hÕt C«ng ty cÇn x©y dùng ®­îc møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu vµ gi¶m ®­îc ®Þnh møc nµy mµ kh«ng lµm thay ®æi chÊt l­îng s¶n phÈm. §ång thêi tuú theo kÕ ho¹ch ®Ó dù tr÷ nguyªn vËt liÖu sao cho võa ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh võa kh«ng g©y ø ®äng vèn do dù tr÷ qu¸ nhiÒu. §Ó x¸c ®Þnh ®­îc møc dù tr÷ nguyªn vËt liÖu chÝnh ta ¸p dông c«ng thøc sau: Dn = Nd ´ Fn - Dn: Dù tr÷ nguyªn vËt liÖu chÝnh cÇn thiÕt trong kú - Nd: Sè ngµy dù tr÷ vÒ nguyªn vËt liÖu cÇn thiÕt - Fn: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu b×nh qu©n mçi ngµy trong kú. L­u ý: + Dn: Sè ngµy cÇn thiÕt ®Ó duy tr× mét l­îng dù tr÷ vËt t­ ®Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh kinh doanh diÔn ra b×nh th­êng vµ liªn tôc. Cã thÓ lÊy lµ sè ngµy c¸ch nhau gi÷a hai lÇn nhËp kho nguyªn vËt liÖu. Sè ngµy b¶o hiÓm lµ sè ngµy cÇn thiÕt ®Ó duy tr× mét l­îng tån kho an toµn ®Ò phßng nh÷ng tr­êng hîp bÊt th­êng trong viÖc mua s¾m, vËn chuyÓn nguyªn vËt liÖu, hµng hãa ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh kinh doanh kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n. + Chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh b×nh qu©n mçi ngµy ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch lÊy tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh cña C«ng ty trong kú chia cho sè ngµy ë trong kú ( 1 n¨m tÝnh ch½n 360 ngµy ). VÝ dô: C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i, theo kÕ ho¹ch chi phi s¶n xuÊt, tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trong n¨m 438 triÖu ®ång. Theo hîp ®ång kÝ kÕt víi ng­êi cung cÊp th× trung b×nh 18 ngµy l¹i nhËp kho nguyªn vËt liÖu chÝnh mét lÇn. Sè ngµy dù tr÷ b¶o hiÓm C«ng ty dù tÝnh lµ 9 ngµy. Tõ ®ã, cã thÓ x¸c ®Þnh sè dù r÷ vÒ nguyªn vËt liÖu chÝnh trong n¨m 2002 cña C«ng ty lµ: 4.438 (18 + 9 ) ´ = 332,8 triÖu ®ång 360 Trªn c¬ së sè liÖu nguyªn vËt liÖu cÇn sö dông C«ng ty nªn tiÕn hµnh triÓn khai t×m kiÕm nguån cung cÊp æn ®Þnh, gi¸ rÎ vµ khi gÆp nguån nguyªn liÖu thÝch hîp th× ph¶i mua ngay kh«ng nªn bá lì. Muèn vËy C«ng ty cÇn thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p sau: §èi víi nguyªn liÖu nhËp ngo¹i C«ng ty cÇn cã kÕ ho¹ch thu mua, dù tr÷ hîp lý vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, chñng lo¹i... cÇn liªn hÖ víi nhiÒu nguån cung cÊp, t¨ng c­êng nghiªn cøu, t×m kiÕm tiÕp cËn thÞ tr­êng ®Çu vµo th«ng qua c¸c kh¸ch hµng cña C«ng ty hay qua m¹ng Internet ®Ó t×m kiÕn nguån cung cÊp thuËn lîi h¬n, th­êng xuyªn h¬n víi gi¸ c¶ ph¶i ch¨ng h¬n. TÝch cùc t×m kiÕm nguån nguyªn liÖu trong n­íc ®Ó gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn, thuÕ nhËp khÈu ... qua ®ã gi¶m ®­îc gi¸ vèn hµng b¸n vµ t¨ng lîi nhuËn cho C«ng ty, gi¶m l­îng dù tr÷ nguyªn vËt liÖu nh»m tr¸nh ø ®äng vèn vµ tiÕt kiÖm chi phÝ b¶o qu¶n. §èi víi thµnh phÈm tån kho C«ng ty nªn thùc hiÖn mét sè gi¶i ph¸p sau: - H­íng thø nhÊt, C«ng ty cÇn n©ng cao chÊt l­îng vµ mÉu m· s¶n phÈm t¹o Ên t­îng vµ uy tÝn tèt trªn thÞ tr­êng. MÆc dï hiÖn nay c¸c C«ng ty cè g¾ng t¹o ra cho m×nh ­u thÕ c¹nh tranh kh¸c chø kh«ng ph¶i lµ chÊt l­îng s¶n phÈm, vÝ dô nh­ gi¸ c¶, ph­¬ng thøc phôc vô... Song chÊt l­îng s¶n phÈm vÉn lµ cèt yÕu cho sù tån t¹i l©u dµi, bÒn v÷ng. ChÊt l­îng s¶n phÈm cña C«ng ty tèt sÏ lµ sîi d©y v« h×nh v÷ng ch¾c nèi kÕt kh¸ch hµng víi s¶n phÈm cña C«ng ty. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy C«ng ty cÇn ®Çu t­ m¸y mãc thiÕt bÞ, c¶i tiÕn c«ng nghÖ s¶n xuÊt, ®ång thêi C«ng ty cÇn tiÕp tôc t×m kiÕm nguån nguyªn phô liÖu chÊt l­îng cao vµ æn ®Þnh. Ngoµi ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt bé phËn KCS cÇn kiÓm tra chÆt chÏ h¬n tÊt c¶ c¸c c«ng ®o¹n s¶n xuÊt, ®ãng gãi, b¶o qu¶n tr­íc khi giao hµng cho kh¸ch. - H­íng thø hai, C«ng ty cÇn chó träng tíi viÖc nghiªn cøu vµ më réng thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ. Th«ng qua c¸c ®¹i lý trong n­íc ®Ó t×m hiÓu nhu cÇu, thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng vµ biÕt ®­îc nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm s¶n phÈm cña m×nh vµ cña ®èi thñ c¹nh tranh ®Ó tõ ®ã cã kÕ ho¹ch hµnh ®éng phï hîp. H¬n n÷a C«ng ty cÇn tÝch cùc tham gia c¸c héi trî triÓn l·m th­¬ng m¹i trong n­íc vµ quèc tÕ ®Ó giíi thiÖu c¸c s¶n phÈm cña m×nh víi b¹n hµng n­íc ngoµi, ®Ó më réng quan hÖ lµm ¨n. - H­íng thø ba, phÊn ®Êu gi¶m chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm: §Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nµy C«ng ty cÇn ®Çu t­ vµo viÖc mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó rót ng¾n thêi gian s¶n xuÊt vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, s¾p xÕp lao ®éng hîp lý tr¸nh t×nh tr¹ng d­ thõa nh©n lùc hoÆc thiÕu g©y khã kh¨n trong c«ng t¸c ph©n c«ng lao ®éng, bè trÝ c¸c kh©u s¶n xuÊt hîp lý h¹n chÕ sù l·ng phÝ nguyªn nhiªn vËt liÖu. - H­íng thø t­, sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c biÖn ph¸p hç trî tiªu thô s¶n phÈm: Mét trong nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu mµ c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay vÉn sö dông lµ qu¶ng c¸o. Th«ng qua qu¶ng c¸o tuyªn truyÒn kh¸ch hµng cã thÓ n¾m ®­îc vµ hiÓu râ h¬n vÒ s¶n phÈm vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. §èi víi C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i biÖn ph¸p qu¶ng c¸o th«ng qua Catalogue lµ biÖn ph¸p phï hîp nhÊt. Catalogue nªn in vµ tr×nh bÇy ®Ñp giíi thiÖu nh÷ng nÐt kh¸i qu¸t nhÊt vÒ C«ng ty vµ giíi thiÖu chi tiÕt cã h×nh minh häa c¸c lo¹i s¶n phÈm kÌm theo chó thÝch nh÷ng ®iÓm hÊp dÉn kh¸ch hµng t¹o sù quan t©m vµ tin t­ëng tíi s¶n phÈm cña C«ng ty.Ngoµi ra C«ng ty nªn kÕt hîp víi c¸c ph­¬ng ph¸p xóc tiÕn kh¸c ®em l¹i hiÖu qu¶ cao cho c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm gãp phÇn lµm gi¶m l­îng hµng tån kho vµ n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty. 3/ Gi¶i ph¸p qu¶n lý kho¶n ph¶i thu Trong ho¹t ®éng kinh doanh th­êng xuyªn n¶y sinh viÖc doanh nghiÖp xuÊt giao thµnh phÈm hµng hãa cho kh¸ch hµng vµ sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh míi thu ®­îc tiÒn. Tõ ®ã n¶y sinh kho¶n ph¶i thu tõ kh¸ch hµng. ViÖc t¨ng nî ph¶i thu do t¨ng t¨ng thªm l­îng hµng hãa b¸n chÞu sÏ kÐo theo viÖc t¨ng thªm mét sè kho¶n chi phÝ nh­: chi phÝ thu håi nî, chi phÝ qu¶n lý nî ... T¨ng nî ph¶i thu còng ®ång nghÜa víi viÖc t¨ng rñi ro ®èi víi doanh nghiÖp. Do vËy ®Ó ®¶m b¶o sù æn ®Þnh, lµnh m¹nh vµ tù chñ vÒ mÆt tµi chÝnh, tr¸nh bÞ tån ®äng vèn vµ bÞ chiÕm dông vèn, ®Èy nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn cña vèn l­u ®éng, tõ ®ã gãp phÇn sö dông vèn tiÕt kiÖm, cã hiÖu qu¶, C«ng ty cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu, xiÕt chÆt kû luËt thanh to¸n nh»m h¹n chÕ tíi møc tèi ®a t×nh tr¹ng nî qu¸ h¹n. §iÒu lµm ®­îc ®iÒu ®ã nªn ch¨ng C«ng ty cÇn cã c¸c biÖn ph¸p sau: - C«ng ty cÇn t×m mäi c¸ch thu håi nî cµng sím cµng tèt, ®iÒu ®éng nh©n viªn trùc tiÕp ®i thu håi nî, t¨ng chi phÝ cho viÖc ®i thu håi nî, qu¶n lý c¸c kho¶n thu ®­îc vµ tÝnh to¸n chi tiÕt c¸c kho¶n kh¸ch hµng ®ang nî. - Tr­íc khi cung cÊp tÝn dông th­¬ng m¹i cho kh¸ch hµng C«ng ty cÇn c©n nh¾c kü cµng. So s¸nh gi÷a lîi Ých vµ chi phÝ tõ kho¶n tÝn dông ®ã tr­íc khi ®i ®Õn quyÕt ®Þnh cuèi cïng. Khi quyÕt ®Þnh cung cÊp tÝn dông th­¬ng m¹i th× trong hîp ®ång cÇn quy ®Þnh râ thêi h¹n, h×nh thøc thanh to¸n vµ møc ph¹t thanh to¸n chËm so víi quy ®Þnh trong hîp ®ång. - Sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c biÖn ph¸p thu håi nhanh nh­ triÕt khÊu b¸n hµng, gi¶m gi¸ cho nh÷ng kh¸ch hµng mua víi sè l­îng lín nh»m thóc ®Èy kh¸ch hµng thanh to¸n nhanh, h¹n chÕ c¸c kho¶n nî d©y d­a khã ®ßi. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, tû lÖ chiÕt khÊu C«ng ty ®­a ra ph¶i phï hîp, hÊp dÉn kh¸ch hµng thanh to¸n ngay võa bï ®¾p ®­îc chi phÝ vèn vµ rñi ro mµ C«ng ty cã thÓ gÆp khi sö dông chÝnh s¸ch tÝn dông th­¬ng m¹i. - §Þnh kú c«ng ty nªn tæng kÕt, ®¸nh gi¸ c«ng t¸c tiªu thô, liÖt kª nh÷ng kh¸ch hµng quen thuéc, kh¸ch hµng mua th­êng xuyªn víi khèi l­îng lín, kh¸ch hµng thanh to¸n sßng pháng. Tæ chøc héi nghÞ kh¸ch hµng nh»m thu thËp nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña kh¸ch hµng, t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng t¸c b¸n hµng, thu håi tiÒn hµng ngµy mét tèt h¬n. Ø Tãm l¹i, chÝnh s¸ch tÝn dông cña C«ng ty ph¶i võa láng l¹i võa rÊt chÆt chÏ ¸p dông linh ho¹t cho tõng kh¸ch hµng. TÝnh láng thÓ hiÖn qua viÖc ¸p dông tû lÖ chiÕt khÊu, gi¶m gi¸ tho¶ ®¸ng ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng thanh to¸n ngay hay mua víi sè l­îng lín. TÝnh chÆt chÏ thÓ hiÖn qua viÖc quy ®Þnh ph¹t hîp ®ång rÊt nÆng ®èi víi kh¸ch hµng vi ph¹m thêi h¹n thanh to¸n. B»ng chÝnh s¸ch tÝn dông ®ã c«ng ty kh«ng nh÷ng nhanh chãng thu håi tiÒn hµng mµ cßn t¨ng ®­îc khèi l­îng s¶n phÈm tiªu thô, më réng thÞ tr­êng tiªu thô vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cho C«ng ty. 4/ Bè trÝ l¹i c¬ cÊu vèn cña C«ng ty. Tû träng TSL§ trong tæng tµi s¶n cña C«ng ty chiÕm phÇn lín 90,5% cßn TSC§ chiÕm tû träng qu¸ Ýt 9,5%, hai kho¶n môc nµy chªnh lÖch qu¸ lín lµ do c¬ së vËt chÊt, thiÕt bÞ nhµ x­ëng cña C«ng ty cßn l¹c hËu ch­a ®­îc quan t©m chó träng vµ ®Çu t­ míi. Trong t×nh h×nh c¹nh tranh gay g¾t nh­ hiÖn nay, viÖc ®Çu t­ mua s¾m, ®æi míi TSC§ ®óng h­íng, ®óng môc ®Ých cã ý nghÜa v« cïng quan träng trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh, ®ång thêi gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm, h¹ thÊp chi phÝ nguyªn vËt liÖu tõ ®ã gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña C«ng ty. 5/ Gi¶i ph¸p ®iÒu chØnh l¹i c¬ cÊu vèn l­u ®éng. Môc tiªu ®Æt ra lµ, gi¶m tû träng vèn l­u ®éng trong kh©u l­u th«ng, t¨ng tû träng vèn l­u ®éng trong kh©u s¶n xuÊt trùc tiÕp. Nh­ ®· tr×nh bÇy ë phÇn hai, vèn l­u ®éng trong kh©u l­u th«ng cña C«ng ty hiÖn nay chiÕm tû träng ®¸ng kÓ (71,1%) trong khi ®ã vèn l­u ®éng trong kh©u trùc tiÕp s¶n xuÊt chØ chiÕm 6,8% thÊp h¬n c¶ tû träng vèn l­u ®éng trong khÊu dù tr÷ s¶n xuÊt. C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt, c¬ cÊu vèn l­u ®éng nh­ vËy lµ ch­a hîp lý. NÕu nh­ nh÷ng gi¶i ph¸p nªu ë môc 1,2,3 mµ thùc hiÖn cã hiÖu qu¶, chóng ta ®· gi¶m bít l­îng hµng tån kho, thu håi ®­îc c«ng nî, gi¶m bít l­îng vèn b»ng tiÒn th× ®ã lµ ch×a khãa ®Ó C«ng ty ®iÒu chØnh l¹i c¬ cÊu vèn l­u ®éng theo h­íng gi¶m tû träng vèn l­u ®éng trong khÊu l­u th«ng, t¨ng tû träng vèn l­u ®éng trong kh©u trùc tiÕp s¶n xuÊt ( bëi vèn l­u ®éng trong kh©u l­u th«ng bao hµm c¸c kho¶n chÝnh lµ nî ph¶i thu vµ vèn b»ng tiÒn ) NÕu nh­ chóng ta x¸c ®Þnh ®­îc mét kÕt cÊu vèn nãi chung vµ vèn l­u ®éng nãi riªng th× hiÓn nhiªn hiÖu qu¶ sö dông vèn sÏ cao. Song c¸c gi¶i ph¸p gi¶m bít l­îng hµng tån kho vµ thu håi c«ng nî ®· nªu trªn chØ mang tÝnh chÊt t¹m thêi. Cßn vÒ l©u dµi C«ng ty cÇn ph¶i x¸c ®Þnh mét c¬ cÊu vèn l­u ®éng hîp lý dùa trªn tÝnh to¸n khoa häc kÕt hîp víi diÔn biÕn thùc tÕ cña vèn l­u ®éng cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m võa qua. Sau ®©y t«i xin ®Ò xuÊt mét ph­¬ng ph¸p ( ph­¬ng ph¸p gi¸n tiÕp ) x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn l­u ®éng cña C«ng ty ®Ó tõ ®ã cã thÓ ph©n phèi vèn l­u ®éng cho c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt mét c¸ch hîp lý thËt sù. C«ng thøc tÝnh nh­ sau: M1 Vnc = Vl®o ´ ´ ( 1 + t ) Mo Vnc : Nhu cÇu vèn l­u ®éng n¨m kÕ ho¹ch Vl®o : Sè d­ b×nh qu©n vèn l­u ®éng n¨m b¸o c¸o M1, Mo: Doanh thu thuÇn n¨m kÕ ho¹ch, n¨m b¸o c¸o t : Tû lÖ gi¶m hoÆc t¨ng sè ngµy lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng n¨m kÕ ho¹ch so víi n¨m b¸o c¸o Theo sè liÖu thùc tÕ n¨m 2000 ( doanh thu thuÇn ®¹t 11.742 triÖu vµ vèn l­u ®éng b×nh qu©n lµ 4.261 triÖu ) vµ dù kiÕn kÕ ho¹ch n¨m 2001 ( víi møc doanh thu thuÇn ®¹t 13.500 triÖu vµ tû lÖ rót ng¾n sè ngµy lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng n¨m 2001 so víi n¨m 2000 lµ 55% ) cña C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i ta cã thÓ x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn l­u ®éng cÇn thiÕt cho C«ng ty lµ: 13.500 Vnc = 4.261 ´ ´ ( 1 - 0,55 ) = 2.205 11.742 Víi l­îng vèn l­u ®éng b×nh qu©n lµ: ( 2.205 + 5.031 ) / 2 = 3.618 triÖu vµ doanh thu thuÇn lµ 13.500 triÖu trong n¨m 2001 th× sè vßng quay vµ kú lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng cña C«ng ty sÏ lµ: 13.500 Sè vßng quay VL§ = = 3,7 3.618 360 Kú lu©n chuyÓn VL§ = = 97,2 3,7 HÖ sè ®¶m nhiÖm = 3.618 / 13.500 = 0,27 Nh­ vËy so víi n¨m 2000, n¨m 2001 ®· n©ng ®­îc sè vßng quay vèn l­u ®éng lªn 0,9 vßng t­¬ng øng víi kú lu©n chuyÓn rót ng¾n ®­îc 31,3 ngµy vµ lµm gi¶m hÖ sè ®¶m nhiÖm cña ®ång vèn l­u ®éng tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ®ång vèn l­u ®éng cña C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i so víi n¨m 2000. §Ó ph©n bæ vèn l­u ®éng cho tõng kh©u kinh doanh theo ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n gi¸n tiÕp trªn C«ng ty cã thÓ c¨n cø vµo tû träng vèn l­u ®éng ®­îc ph©n bæ hîp lý trªn c¸c kh©u kinh doanh theo thèng kª kinh nghiÖm cña c¸c n¨m tr­íc. C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt v× vËy ®Ó n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng, C«ng ty cÇn n©ng tû träng vèn l­u ®éng trong kh©u s¶n xuÊt trùc tiÕp ( kho¶ng 25% ) vµ kh©u dù tr÷ ( kho¶ng 30% ), gi¶m tû träng vèn l­u ®éng trong kh©u l­u th«ng ( kho¶ng 45% ). VËy ta cã thÓ x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn l­u ®éng cho tõng kh©u kinh doanh lµ: - Kh©u dù tr÷ s¶n xuÊt : 2.205 ´ 30% = 661,5 triÖu - Kh©u s¶n xuÊt : 2.205 ´ 25% = 551,25 triÖu - Kh©u l­u th«ng : 2.205 ´ 45% = 992,25 triÖu 2.205 triÖu ®ång  KÕt luËn Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, ®Ó cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn, t×m ®­îc mét chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ tr­êng, bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo còng ®Òu ph¶i quan t©m ®Õn vÊn ®Ò t¹o lËp vµ sö dông ®ång vèn cña m×nh sao cho cã hiÖu qu¶ nhÊt. §©y cã thÓ coi lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa v« cïng quan träng, quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mçi doanh nghiÖp. Còng nh­ tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i ®· lu«n quan t©m, chó träng ®Õn vÊn ®Ò n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ®ång vèn bá ra cña m×nh. Trong nh÷ng n¨m võa qua, C«ng ty ®· cã nç lùc cè g¾ng v­¬n lªn trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, song bªn c¹nh ®ã vÉn cßn mét sè tån t¹i cÇn kh¾c phôc. Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i, ®­îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o TrÇn C«ng BÈy vµ c¸n bé phßng KÕ to¸n - Tµi vô cña C«ng ty t«i ®· m¹nh d¹n ®i s©u nghiªn cøu ®Ò tµi “ Vèn l­u ®éng vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i ”. §©y lµ mét ®Ò tµi t­¬ng ®èi réng, h¬n n÷a do h¹n chÕ vÒ thêi gian t×m hiÓu, nghiªn cøu còng nh­ hiÓu biÕt chuyªn m«n nªn luËn v¨n nµy còng kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt. T«i rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c c¸n bé phßng KÕ to¸n - Tµi vô cña C«ng ty vµ c¸c b¹n sinh viªn ®Ó t«i cã thÓ hoµn thiÖn h¬n n÷a bµi luËn v¨n cña m×nh. Mét lÇn n÷a, t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o TrÇn C«ng BÈy, c¸n bé phßng KÕ to¸n - Tµi vô cña C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i ®· tËn t×nh chØ b¶o t«i trong suèt thêi gian thùc tËp còng nh­ hoµn thµnh luËn v¨n tèt nghiÖp. Hµ néi, th¸ng 08 n¨m 2001 Sinh viªn thùc hiÖn Lª ThÞ thanh thóy Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh Tµi chÝnh doanh nghiÖp - Tr­êng §¹i häc Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ néi, 9-1999. 2. Gi¸o tr×nh Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp tr­êng §¹i häc Tµi chÝnh – KÕ to¸n Nhµ xuÊt b¶n Tµi chÝnh - N¨m 1999 3. T¹o lËp m«i tr­êng tµi chÝnh b×nh ®¼ng gi÷a c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp / ViÖn nghiªn cøu tµi chÝnh 4. B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh vµ b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i 5. T¹p chÝ th«ng tin tµi chÝnh doanh nghiÖp 6. LuËn v¨n chuyªn ngµnh tµi chÝnh kÕ to¸n cña khãa tr­íc. Môc lôc Lêi nãi ®Çu CH¦¥NG I : vèn l­u ®éng vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng I - Vèn l­u ®éng vµ vai trß cña vèn l­u ®éng I.1/ Kh¸i niÖm vèn l­u ®éng I.2/ Thµnh phÇn vèn l­u ®éng I.3/ Vai trß cña vèn l­u ®éng II - HiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp II.1/ Qu¶n lý vµ bÈo toµn vèn l­u ®éng II.2/ Nh÷ng vÊn ®Ò vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng a> Kh¸i niÖm vµ ý nghÜa n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng b> C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng c> C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng ch­¬ng II : thùc tr¹ng vµ c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i I - Mét sè nÐt kh¸i qu¸t vÒ C«ng ty I.1/ Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn I.2/ Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô I.3/ Bé m¸y tæ chøc cña C«ng ty I.4/ Bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty II - HiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty CPTBTM Mét sè chØ tiªu tµi chÝnh cña C«ng ty trong hai n¨m 1999,2000 II.1/ Nguån h×nh thµnh vèn l­u ®éng cña C«ng ty a> Nguån vèn l­u ®éng th­êng xuyªn b> Nguån vèn l­u ®éng t¹m thêi II.2/ Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng a> Kh¸i qu¸t c¬ cÊuTSL§ b> Ph©n tÝch diÔn biÕn nguån vèn vµ sö dông vèn cña C«ng ty c> Søc sinh lêi cña vèn l­u ®éng, hÖ sè thanh to¸n hiÖn thêi vµ hÖ sè thanh to¸n nhanh III - Mét sè vÊn ®Ò tån t¹i trong viÖc sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i. Ch­¬ng III : Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ th­¬ng m¹i