Xuất khẩu cà phê Việt Nam hiện nay - Phương hướng và giải pháp trong những năm tới

i ®©y nhu cÇu Cµ phª hoµ tan cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi ngµy cµng cao . §©y lµ mét chuyÓn biÕn ®¸ng chó ý víi c¸c n­íc xuÊt khÈu Cµ phª nãi chung vµ ViÖt Nam nãi riªng. Do ®ã Cµ phª ViÖt Nam cÇn ph¶i cã nh÷ng b­íc chuyÓn biÕn tÝch cùc nh»m ®¸p øng nhu cÇu cña thÞ tr­êng . §iÒu nµy ®¹t ra cho nh÷ng doanh ngiÖp s¶n xuÊt Cµ phª ë ViÖt Nam mét c©u hái khã vÒ thay ®æi c¬ cÊu mÆt hangf Cµ phª xuÊt khÈu , t¨ng tû träng Cµ phª hoµ tan trong nhãm mÆt hµng Cµ phª xuÊt khÈu . Tuy nhiªn hiÑn nay gi¸ Cµ phª hoµ tan cña ViÖt Nam qu¸ cao, gÊp gÇn 2 lÇn gi¸ cña Indonesia nªn kho c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng .V× vËy ®Ó n©ng cao s¶n l­îng xuÊt khÈu Cµ phª ®åi hái ph¶i n©ng cao chÊt l­îng còng nh­ gi¸ thµnh s¶n phÈm . HiÖn nay n­íc ta chØ cã mét nhµ m¸y chÕ biÕn Cµ phª hoµ tan ë Biªn Hoµ, ®­îc trang bÞ bëi thiÕt bÞ cña §an M¹ch song vÉn ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu. Bªn c¹nh ®ã vÊn ®Ò cèt lâi trong viÖc thay ®æi c¬ cÊu mÆt hµng Cµ phª xuÊt khÈu lµ cÇn t¨ng tû lÖ Cµ phª chÌ , gi¶m Cµ phª vèi v× Cµ phª chÌ cã chÊt l­îng cao h¬n, gi¸ cao còng nh­ ®­îc ­a chuéng h¬n .MÆc dï diÖn tÝch trång Cµ phª chÌ ch­a lín ,s¶n l­îng ch­a cao nh­ng Cµ phª chÌ trång ë ViÖt Nam ®­îc hiÖp héi Cµ phª ca cao ®¸nh gi¸ lµ llaäi Cµ phª ngon nhÊt thÕ giíi . Gi¸ Cµ phª chÌ th­êng cao h¬n gi¸ Cµ phª vèi kho¶ng 1000USD/tÊn. Khu vùc trung du vµ miÌn nói phÝa b¾c n­íc ta lµ n¬i cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn rÊt thÝch hîp víi sù phat triÓn cña c©y Cµ phª chÌ. §©y lµ lîi thÕ mavn cÇn tËp trung ®Çu t­ khai th¸c trong thêi gian tíi . Víi nh÷ng nç lùc thùc sù trong viÖc chuyÓn ®æi c¬cÊu mÆt hµng Cµ phª xuÊt khÈu , trong t­¬ng lai ViÖt Nam cã nhiÒu mÆt hµng Cµ phª xuÊt khÈu ,t¹o ®­îc uy tÝn cho Cµ phª ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. S¶n l­îng vµ gi¸ c¶ Cµ phª ViÖt Nam Trong nh÷ng n¨m v­a qua s¶n l­îng Cµ phª xuÊt khÈu ë ViÖt Nam t¨ng nhanh va Cµ phª ®· trë thµnh mét trong nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu chiÕn l­îc víi kim ng¹ch xuÊt khÈu t­¬ng ®èi cao . Cã thÓ nãi r»ng , tõ 1989 ®Õn nay , s¶n l­îng Cµ phª xuÊt khÈu cña ViÖt Nam t¨ng lªn rÊt nhanh . s¶n l­îng xuÊt khÈu hµng n¨m t¨ng kho¶ng 20%, tuy nhiªn mét vµi n¨m gÇn ®©y gi¸ gi¶m m¹nh , ®Æc biÖt do ¶nh h­ëng cña gi¸ Cµ phª thÕ giíi B¶ng 7: S¶n l­îng , gÝa kim ng¹ch xuÊt khÈu Cµ phª ViÖt Nam N¡M S¶n l­îng xuÊt khÈu (tÊn) Gi¸ b×nh qu©n (Usd/tÊn) Kim ng¹ch xuÊt khÈu (1000USD) 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 57.400 600 93.500 118.200 170.000 122.700 218.000 230.000 389.000 382.000 444.225 870 850 830 700 900 1.760 2.560 1.286 1.260 1.550 1.226 49938 76.160 77.605 83.664 110.430 229.800 560.000 420.000 490.000 594.000 544.619 (nguån; B¸o c¸o cña VINACAFE) YÕu tè nh¹y c¶m nhÊt t¸c ®äng ®Õn Cµ phª thÕ giíi chÝnh lµ thêi tiÕt ë mét sè n­íc s¶n xuÊt Cµ phª lín trªn thÕ giíi . Niªn vô 94-95chØ trong mét thêi gian ng¾n gi¸ Cµ phª t¨ng lªn xÊp xØ 26000 USD/tÊn. Gi¸ Cµ phª Robusta cña ViÖt Nam lu«n thÊp h¬n gi¸ Cµ phª thÕ giíi tõ 100-200USD/ tÊn. Nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn sù thua thiÑt nµy lµ do chÊt l­îng Cµ phª xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ch­a æn ®Þnh, cã bao t«t, cã bao xÊu gi÷a c¸c l« hµng cã chÊt l­îng kh«ng ®ång ®Òu. Nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn chÊt l­îng Cµ phª kÐm lµ do c«ng t¸c qu¶n lý chÊt l­îng tËp trung cßn h¹n chÕ ch­a triÖt ®Î thËm chÝ cßn bÞ bu«ng láng mét yÕu tè cùc kú quan träng trong c¶ hai kh©u s¶n xuÊt va kinh doanh. Bªn c¹nh ®ã vÉn cßn sö dông thiÕt bÞ chÕ biÕn Cµ phª rÊt cò nªn ngµnh chÕ t¹o chÊt l­îng chÕ biÕn Cµ phª kh«ng tu­¬ng xøng víi víi tèc ®ä ph¸t triÓn s¶n l­îng Cµ phª .§Õn mïa thu ho¹ch ng­êi s¶n xuÊt lo l¾ng trong kh©u tiªu thu s¶n phÈm lam ra , ngµnh chÕ biÕn th× lo l¾ng x­ëng chÕ biÕn kh«ng ®¸p øng ®ñ nhu cÇu . §©y lµ mét nguyªn nh©n chÝnh lµm gi¶m sót s¶n l­îng Cµ phª xuÊt khÈu . HiÖn nay , hiÖn t­îng di c­ å ¹t , n¹n chÆt ph¸ rõng ®Ó trång Cµ phª ë mét sè vïng trång Cµ phª lín g©y nen hiÖn t­îng mÊt c©n bµng sinh th¸i nh­ h¹n h¸n , thiÕu nguån n­íc t­íi cho Cµ phª , ®e do¹ sù sèng cßn cña c©y Cµ phª còng nh­ chÊt l­îng Cµ phª trong hiÖn t¹i còng nh­ trong 15-20 n¨m n÷a. Nh­ bÊt kú mét h·ng xuÊt khÈu n«ng s¶n nµo gi¸ Cµ phª xuÊt khÈu cña ViÖt Nam còng phô thuéc r©t nhiÒu vao sù biÕn ®éng gi¸ Cµ phª trªn thÕ giíi . MÆt kh¸c Cµ phª lµ mét mÆt hµng biÕn ®éng nhanh , m¹nh Nh÷ng th«ng tin vÒ cung , cÇu, tiªu thô , dù tr÷ hay thêi tiÕt ®Òu t¸c ®éng m¹nh ®Ðn gi¸ Cµ phª ë c¸c thÞ tr­êng giao dÞch lín nh­ Newyork, London. Ngoµi ra víi sù h¹n chÕ vÒ vèn , vÒ c¬ cÊu qu¶n lý ®iÒu hµnh , th«ng tin thÞ tr­êng ... nªn xuÊt khÈu Cµ phª ë ViÖt Nam kh«ng Ýt lÇn thua thiÖt §Ó gi¸ Cµ phª xuÊt khÈu cña ViÖt Nam cã thÓ ®­îc n©ng lªn vµ kh«ng qu¸ chªnh lÖch so víi gi¸ Cµ phª thÕ giíi chóng ta nªn tËp trung vµo nh÷ng vÊn ®Ò sau: VÒ vèn: ThiÕu vån lu«n lµ vÊn ®Ò lan gi¶i ®èi víi ngµnh Cµ phª ë ViÖt Nam , thiÕu vèn nªn nhiÒu doanh nghiÖp kinh doanh Cµ phª kh«ng thÓ duy tr× tån kho råi chê gi¸ lªn cao råi xuÊt khÈu . Tæng c«ng ty Cµ phª ViÖt Nam ®Ó xuÊt khÈu 70.000 tÊn cÇn tíi trªn 1000 tû ®ång , trong khi ®ã vèn cña c«ng ty chØ cã 10tû, cßn l¹i ph¶i vay ng©n hµng 150 tû quay vßng 9 th¸ng víi l·i suÊt 1,1 tû/th¸ng. ThiÕu thèn , l·i suÊt ng©n hµng cao ®· buéc tæng c«ng ty kh«ng thÓ t¨ng khèi l­îng thu mua lªn ®­îc nªn kh«ng cã c¬ héi gom hµng chê gi¸ lªn cao. Do vèn Ýt nen ph¶i nhanh chãng b¸n hµng ®Î quay vßng vèn nhanh dÉn ®Õn thua thiÖt trong xuÊt khÈu. §©y còng chÝnh lµ nguyªn nh©n chñ yÕu lam cho gi¸ Cµ phª xuèng thÊp trong mïa thu ho¹ch g©y thiÖt haÞ cho ng­êi trång Cµ phª . Do thiÕu vèn ma cho ®Õn nay tæng c«ng ty vÉn ch­a tham gia vµo hiÖp héi c¸c n­íc xuÊt khÈu Cµ phª (ACPC)v× ViÖt Nam rÊt khã cã ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n cña ACPC: Khi gi¸ Cµ phª xuèng thÊp ACPC sÏ h¹n chÕ xuÊt khÈu . Nõu nh­ kh«ng tham gia vµo tæ chøc trªn thi víi ph©n tÝch t×nh h×nh vÒ vèn chung ta cßn ph¶i chÞu r©t nhiÒu thua thiÖt vÒ xuÊt khÈu Cµ phª . N©ng cao chÊt l­îng Cµ phª : Vô cµ phª 2003-2004 võa qua , nhiÒu kh¸ch hµng quèc tÕ ®· cã ý kiÕn vÒ chÊt l­îng Cµ phª ViÖt Nam nh­ cì h¹t nhá, tû lÖ h¹t ®en vì nhiÒu . Co thÓ gi¶i thÝch cho t×nh tr¹ng nµy lµ do thêi tiÕt kh« h¹n ë gi÷a n¨m va m­a keo dai ®en cuèi n¨m 2003 ®· ¶nh h­ëng lín ®Õn viÖc ch¨m sãc thu ho¹ch vµ b¶o qu¶n . mÆt kh¸c hiÖn nay trõ mét sè c«ng ty , n«ng tr­êng línvµ mét Ýt hé gia d×nh ®µu t­ x©y dùng s©n ph¬i cßn phÇn lín hé n«ng d©n vÉn con ph¬i Cµ phª trªn s©n ®Êtkh¸ l¾m lµ trªn v¶i b¹t , ®ang ph¬i nÕu gÆp m­a vÉn cø ®Ó vËy , h¬i ®Êt sÏ nhÊm vao h¹t Cµ phª ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn chÊt l­îng Cµ phª sau nµy .H¬n n÷a trong khi thu h¸i bÞ lÉn qu¸ nhiÒu qu¶ xanh , cã n¬i chiÕm tíi 15-20% trong khi h¸i , ®©y chÝnh lµ nguyªn nh©n chÝnh lÇm cho h¹t Cµ phª bÞ ®en, mèc , lªn men do vËy ®Ó n©ng cao chÊt l­îng Cµ phª th× vÊn ®Ò ®Æt ra la ph¶i cai tiÕn ngay tõ khi h¸i, ph¬i vµ b¶o qu¶n c¸c nhµ v­ên Cµ phª . Bªn c¹nh ®ã, viÖc gia t¨ng s¶n l­îng Cµ phª chÌ hiÖn nay lµ mét h­íng ®i ®óng ®¾n ®Ó t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu . Cµ phª chÌ ®ang ®­îc ­a chuéng gi¸ mua l¹i cao ë c¸c thÞ tr­êng nh­ Mü, EU...gi¸ Cµ phª chÌ hiÖn nay cao gÊp hai lÇn so víi gi¸ Cµ phª vèi. ThÞ tr­êng xuÊt khÈu Cµ phª cña ViÖt Nam HiÖn nay 90% s¶n l­îng Cµ phª ViÖt Nam lµ ®Î xuÊt khÈu . v× vËy thÞ tr­êng tiªu dïng Cµ phª thÕ giíi chÝnh lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh cho sù ph¸t triÓn cña ngµnh Cµ phª ViÖt Nam. ThÞ tr­êng tiªu thô Cµ phª ViÖt Nam bao gåm rÊt nhiÒu n­íc (kho¶ng 52 n­íc ) tiªu thô kh¾p c¸c ch©u lôc .Nhê chÝnh s¸ch ®a d¹ng ho¸, ®a ph­¬ng ho¸ c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ th­¬ng m¹i nªn thÞ tr­êng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam còng ®ang ®­îc më réng ®¸ng kÓ. ViÖt Nam ®· co quan hÖ víi nhiÒu kh¸ch hµng bao g«m c¶ c¸c h·ng kinh doanh hµng ®Çu thÕ giíi nh­: Newman,EdvaFman, Vocafe. B¶ng 2000-2001 2001-2002 2002-2003 2003-2004 Tªn N­íc S¶n l­îng Tri gi¸ (Tr$) Tªn N­íc S¶n l­îng TrÞ Gi¸ (Tr$) Tªn n­íc S¶n l­îng (TÊn) TrÞ gi¸ (Tr$) Tªn N­íc S¶n L­îng (tÊn) TrÞ Gi¸ (Tr$) SINHGAPO 61360 86,45 SINHGAPO 72,156 90,41 Mü 56,265 78,49 ®óc 67.106 90,6 §øc 13.606 19.17 §øc 19.17 28,725 Sinhgapo 47.558 73,95 Mü 63.470 88,976 ý 3.484 49.08 ý 4.492 56,59 ®óc 36.505 56,76 ý 41.996 58,642 Ph¸p 9.675 13.63 Ph¸p 14.341 18,06 ý 7.884 12,25 T©y ban nha 34.043 46,93 óc 1.724 34.29 óc 22.027 27,75 ph¸p 11.766 18,29 ph¸p 31.507 41,611 Ba lan 8.339 11.74 Ba lan 2.831 35,67 NhËt 23.884 37,13 Sinhgapo 23.805 33,041 T©y ban nha .5.317 74.9 T©y ban nha 2.766 34,85 Trung quèc 1.195 18,58 BØ 21.066 27,42 NhËt 9.762 13.75 NhËt 3.962 46,51 T©yban nha 60505 10,11 NhËt 19.039 27,136 BØ 5.694 80.22 BØ 11.759 14,81 Ba lan 3.561 55,37 óc 16.809 22,099 Mü 24.106 33.96 55.699 70,18 bØ 5.556 86,39 balan 15.952 22,419 qua sè liÖu b¶ng trªn ta thÊy thÞ tr­êng Cµ phª c¸c vô qua cã nh÷ng nÐt biÕn ®éng râ rÖt, thÞ tr­êng Cµ phª xuÊt khÈu lín ë ViÖt Nam lµ Singapo, ®©y chÝnh latt trung gian tiªu thô Cµ phª ë ViÖt Nam ®Î xuÊt khÈu sang c¸c n­íc thø ba , Trong giai ®o¹n nµy cã tíi 60-65% s¶n l­îng Cµ phª xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Singapo sau ®ã ®­îc chÕ biÕn l¹i vµ ®em tiªu thô ë c¸c thÞ tr­êng kh¸c.do ®ã Cµ phª xuÊt khÈu cña n­íc ta trong thêi kú nµy th­¬ng bÞ Ðp gi¸ .HiÖn nay Mü ®· v­¬n lªn thµnh thÞ tr­êng tiªu thô Cµ phª lín nhÊt cña ViÖt Nam , sau ®Õn §øc, Ba lan, Anh...MÆc dï trong thêi kú nµy ch­a ký ®­îc hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i vµ do ®ã ch­a ®­îc MFN , nh­ng chØ sau 2 n¨m ngo¹i giao thiÐt lËp kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang mü ®· t¨ng nhanh , ®iÒu ®ã chøng tá dï ch­a cã MFN nh­ng tiÒm n¨ng xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng nµy lµ rÊt lín . T¹i ch©u A cã mét sè thÞ tr­êng hÊp dÉn víi Cµ phª ViÖt Nam nh­: NhËt B¶n, Trung Quèc, tuy nhiªn cho ®Õn nay c¶ hai thÞ tr­êng nµy ®Òu ch­a ®­îc khai th¸c mét c¸ch ®Çy ®ñ .NhËt b¶n lµ thÞ tr­êng chÕ biÕn vµ tiªu thô lín nhÊt trªn thÕ giíi ,mÆc dï Cµ phª ViÖt Nam ®· x©m nhËp vao thÞ tr­êng nµy nh­ng víi mét tû lÖ qu¸ nhá so víi nhu cÇu . Trung Quèc lµ thÞ tr­êng réng lín vÞ trÝ ®Þa lý l¹i thuËn lîi ®Î xuÊt khÈu Cµ phª ViÖt Nam sang Trung Quèc. Tuy nhiªn kim ng¹ch xuÊt khÈu Cµ phª ViÖt Nam sang Trung Quèc chØ chiÕm mét tû lÖ nhá nh­ng nã vÉn lµ mét thÞ tr­êng ®Çy hÊp dÉn .§©y chÝnh la mét c¬ héi tèt ®Ó ViÖt Nam më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu Cµ phª . thuËn lîi vµ khã kh¨n khi xuÊt khÈu Cµ phª 3.1 ThuËn lîi 90% s¶n l­îng Cµ phª ViÖt Nam lµ ®Ó xuÊt khÈu nh­ng 3 th¸ng ®Çu n¨m 2003-2004 ViÖt Nam ®· xuÊt khÈu 161314 tÊn Cµ phª nh©n, ®¹t 16,58 triÖu USD t¨ng 34,99% so víi cïng kú n¨m tr­íc. Gi¸ trÞ xuÊt khÈu ®­ hµng thø hai trong sè c¸c mÆt hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sau g¹o . c©y Cµ phª ®· trë thµnh c©y c«ng nghiÖp mòi nhän phôc vô chiÕn l­¬c xuÊt khÈu cña ViÖt Nam Nhu cÇu xuÊt khÈu Cµ phª Robusta cña ViÖt Nam sang c¸c n­íc khu vùc t©y b¨c ©u ngµy cµng t¨ng lªn do ®ßi hái ngµy cµng t¨ng cña ng­êi tiªu dïng vÒ viÖc pha trén hçn hîp Cµ phª. H¬n n÷a viÖc c¸c n­íc Liªn X« cò sÏ trë thµnh thÞ tr­êng thø cÊp trong thêi gian tíi ®ßi hái mét l­îng Cµ phª robusta lín. Cµ phª ch©u ¸ dù b¸o sÏ t¨ng lªn, trong t­¬ng lai Ch©u ¸ sÏ lµ ch©u lôc cã tiÒm n¨ng lín nhÊt .Trung quèc ®ang trªn ®µ tù do ho¸ kinh tÕ , hiÖn nay cã kho¶ng 100 triÖu ng­êi d©n cã søc mua ®Î tiªu dïng Cµ phª ®Òu ®Æn , nhËp khÈu Cµ phª cña trung quèc n¨m 1985 lµ 600 tÊn , 1995 lµ 1,2 ngh×n tÊn dù b¸o v­î lªn 300 ngh×n tÊn vµo n¨m 2005 dùa trªn c¬ së khuyÕn khÝch vµ nhê t¨ng tru­ëng kinh tÕ . §©y chÝnh lµ c¬ héi ®Î Cµ phª ViÖt Nam më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu . Cµ phª ViÖt Nam ®­îc c¸c h·ng Cµ phª thÕ giíi quan t©m do gi¸ rÎ , chÊt l­îng tèt. Mét sè nhµ kinh doanh chÕ biÕn Cµ phª nhËn xÐt r»ng Cµ phª ViÖt Nam rÊt thuËn tiªn cho viÖc chÕ biÕn Cµ phª uèng ngay . Mét vµi n¨m gÇn ®©y cã sù chuyÓn ®æi vÞ trÝ cña c¸c n­íc xuÊt khÈu Cµ phª Robusta tõ ch©u phi sang ch©u ¸ . ViÖt Nam namvíi t­ c¸ch lµ n­íc xuÊt khÈu Cµ phª robusta hµng ®Çu ch©u ¸ ( sau Indonesia) cã vÞ trÝ rÊt quan träng chiÕm lÜnh thÞ tr­êng nµy . §©y chÝnh lµ thuËn lîi lín cho xuÊt khÈu Cµ phª ViÖt Nam . 3.2 Khã kh¨n Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò quan träng mµ ViÖt Nam quan tam lµ chÕ biÕn Cµ phª . Cã thÓ nhËn xet rµng ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ trong viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt ,t¨ng diÖn tÝch , n¨ng suÊt Cµ phª , song cßn chËm ®æi míi trong kh©u chÕ biÕn ®¶m b¶o chÊt l­îng Cµ phª xuÊt khÈu . So víi cïng mÆt hµng cïng phÈm cÊp cña ViÖt Nam víi c¸c c¸c n­íc s¶n xuÊt cµ phª kh¸c ph¶i thõa nhËn r»ng Cµ phª cña ta cã hai choâ yÕu ®¸ng kÓ lµ ch­a ®Ñp vµ ch­a ®­îc . VÊn ®Ò trë nªn cµng nghiªm träng khi trªn thÞ tr­êng Cµ phª thÕ giíi cung v­ît cÇu . HiÖn nay nhiÒu kh¸ch hµng ®· yªu cÇu Cµ phª cã chÊt l­îng cao h¬n .C¸c n­íc tiªu thô Cµ phª Ch©u ¸ ®· ®­a ra mét sè hîp ®ång Cµ phª Ch©u ¢u c¸c kho¶n trong ®ã nh»m phôc vô lîi Ých ng­êi tiªu dïng .Nh­ vËy ,ViÖt Nam l¹i cµng ph¶i quan t©m h¬n n÷a vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm .TR­íc hÕt lµ quan t©m ch¨m sãc th©m canh v­ên Cµ phª , còng nh­ b¾t ®µu nghiªn cøu gièng Cµ phª tèt h¬n §a sè Cµ phª tù nhiªn cña ta ®Òu ®­îc c¸c nhµ cung øng ë Mü , Ch©u ©u ®¸nh gi¸ r©t cao vÒ chÊt l­îng , nhÊt lµ Cµ phª robusta ®­îc trång ë T©y Nguyªn n¬i cã ®iÒu kiÖn khÝ hËu thæ nh­ìng thÝch hîp nªn cã chÊt l­îng th¬m ngon .Nh­ng ®iÒu ®¸ng tiÕc lµ chóng ta chñ yÕu ®Ó xuÊt khÈu mµ kh«ng cã tuyÓn chän hoÆc cã ®iÒu kiÖn rµng buéc thèng nhÊt nªn phÇn lín b¸n víi gi¸ thÊp cã thÓ nhËn thÊy r»ng chØ víi 2 cÊp chÊt l­îng R1vµ R2 gi¸ xuÊt khÈu chªnh lÖch tíi 100USD/tÊn. Râ rµng ®©y lµ mét kho¶n tiÒn línnÕu chÊt l­îng Cµ phª kh«ng ®­îc c¶i thiÖn còng nh­ kh«ng ®­îc sù qu¶n lý ®ång bé thèng nhÊt vÌ mÆt chÊt l­îng . C¸c nhµ kinh doanh n­íc ngoµi cßn ph©n v©n kh«ng chØ ë chÊt l­äng Cµ phª mµ lµ thÓ th­c mua Cµ phª ë ViÖt Nam . nhiªu th­¬ng nh©n nãi r»ng ch­a co n­íc nµo tren thÕ giíi hä ph¶i ®Õn tõng nhµ chñ xem xÐt chÊt l­îng , gi¸ c¶ cam kÕt vÒ s¶n l­îng vµ thêi h¹n.... Ng­¬i s¶n xuÊt còng nh­ kinh doanh Cµ phª ViÖt Nam ch­a thËt g¾n bã víi c©y Cµ phª , ®ßng thêi nhµ qu¶n lý thÞ tr­êng ch­a thùc sù hÕt m×nh ®Ó gi÷ v÷ng gi¸ trÞ cña nã .§èi víi n«ng d©n nªu ®­îc gi¸ th× trång thªm b»ng mäi c¸ch nh­ng khi xuèng gi¸ th× l¹i ph¸ bá .Víi c¸c nhµ kinh doanh Cµ phª khi ®­îc gi¸ th× b¸n tèng ,b¸n th¸o , nÕu m©t gi¸ th× th× th¬ f¬ lo¹i lu«n khái danh môc xuÊt khÈu . §· ®Õn lóc chóng ta cÇn nh×n nhËn l¹i vÊn ®Ò mét c¸ch kh¸ch quan h¬n ,kh«ng ph¶i chØ trång ®Î ®¹t nhiÒu diÖn tÝch , cho s¶n l­îng cao mµ cÇn ph¶i ch¨m sãc nh­ thÕ nµo ®Î cã chÊt l­îng Cµ phª tèt h¬n. ViÖt Nam cÇn cã chiÕn l­îc cô thÓ , nhµ n­íc cÇn ph¶i cã gi¶i ph¸p thÝch hîp trong kinh doanh xuÊt khÈu , c¸c nhµ s¶n xuÊt cÇn ph¶i cã . Ch­¬ng II mét sè biÖn ph¸p nh»m thóc ®Èy xuÊt khÈu Cµ phª ViÖt Nam nh»m ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao nhÊt Ngµnh Cµ phª ®· thÓ hiÖn ®­îc chç ®óng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n . mÆc dÇu cã nhiÒu khã kh¨n nh­ng ngµnh Cµ phª vÉn lµ mét ngµnh s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu quan träng . víi nh÷ng tiÒm n¨ng to lín vÒ ®Êt ®ai , khÝ hËu , lao ®éng ngµnh Cµ phª n­íc ta cã nhiÒu tiÒm n¨ng ph¸t triÓn to lín . Do môc tieu bao trïm cña ngµnh Cµ phª tõ nay ®Õn n¨m 2010 ®Èy m¹nh xuÊt khÈu ®­a n­íc ta trë thµnh n­íc xuÊt khÈu Cµ phª lín nhÊt thÕ giíi . Trong môc tiªu ®Èy m¹nh xuÊt khÈu chóng ta cung c©n tim c¹ch kh¾c phôc nh÷ng thiÖt thßi vÒ gi¸ mµ tr­¬c ®ã chóng ta ®· m¾c ph¶i cã nghÜa lµ chóng ta kh«ng nh÷ng t¨ng s¶n l­îng xuÊt khÈu Cµ phª mµ cßn n©ng cao chÊt l­îng Cµ phª nh»m thu ®­îc gi¸ cao h¬n nh»m t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu Cµ phª lªn møc cao nh©t . ®Èy m¹nh xuÊt khÈu v¬i møc gi¸ hîp lý tèi ®a lµ môc tiªu cña nÒn kinh tÕ nãi chung va cña ngµnh Cµ phª nãi riªng .Song trong ®iÒu kiªn hiÖn nay t×nh h×nh xuÊt khÈu Cµ phª cã nhiÌu biÕn ®éng , gi¸ c¶ Cµ phª trªn thÞ tr­êng quèc tÕ ®ßi hái ngµnh Cµ phª ViÖt Nam ph¶i cã nh÷ng ph­¬ng h­íng vµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn thÝch hîp nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao trong nÒn kinh doanh xuÊt khÈu Cµ phª gãp phÇn xøng ®¸ng trong sù nghiÖp CNH-HDH ®Êt n­íc . m« h×nh Hµm cÇu xuÊt khÈu Cµ phª ViÖt Nam BiÕn SLXK: s¶n l­îng Cµ phª xuÊt khÈu cña ViÖt Nam SLTG: s¶n l­îng Cµ phª thÕ giíi GBQVN: gi¸ xuÊt khÈu Cµ phª b×nh qu©n cña ViÖt Nam Obs SLXK SLTG GBQVN 1995 93.50000 4660.000 830.0000 1996 118.0000 4654.000 700.0000 1997 123.0000 4313.000 900.0000 1998 170.0000 4329.000 1760.000 1999 218.0000 4554.000 2560.000 2000 230.0000 4632.000 1826.000 2001 389.0000 4728.000 1260.000 2002 382.0000 4832.000 1550.000 2003 444.0000 5382.000 1226.000 Víi 9 quan s¸t vÒ s¶n l­îng xuÊt khÈu cµ phª ViÖt Nam , ­íc l­îng m« h×nh hµm cÇu Cµ phª xuÊt khÈu b»ng ch­¬ng tr×nh EVIEWS thu ®­îc m« h×nh sau ®©y: LS // Dependent Variable is SLXKVN Sample:1995 2003 Included observations: 9 Variable Coefficient Std. error t-Statistic Prob. SLTG 0.329536 0.100804 3.269087 0.0171 GBQVN 0.071088 0.053779 1.321866 0.2344 C -1399.694 487.4435 -2.871500 0.0284 R-squared 0.657844 Mean dependent var 240.8333 Adjusted R-squared 0.543792 S.D. dependent var 132.0483 S.E. of regression 89.18961 Akaike info creterion 9.242761 Sum squared resid 47728.72 Schwarz creterion 9.308472 Log likelihood -51.36273 F-statistic 5.767929 Durbin-Watson stat 1.295697 Prob(F-statistic) 0.040056 SLXK = -1399,694 +0,329536*SLTG +0,071088*GBQTGVN Víi a =0,05; Prob =0,2344, m« h×nh ­íc l­îng trªn cho thÊy s¶n l­îng Cµ phª thÕ giíi ¶nh h­ëng ®Õn Cµ phª xuÊt khÈu cña n­íc ta .HÖ sè cña SLTG b»ng 0,329536 cho thÊy nhu c©u tiªu thô Cµ phª thÕ giíi t¨ng nh­ng do yªu cÇu tiªu thô Cµ phª thÕ giíi t¨ng nhanh . M¨c j dï s¶n l­îng t¨ng dÉn ®Õn cung Cµ phª thÕ giíi t¨ng nh­ng do yªu cÇu tiªu thô Cµ phª thÕ giíi t¨ng nhanh nªn s¶n l­îng Cµ phª xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vÉn t¨ng cô thÓ lµ nÕu s¶n l­îng Cµ phª thÕ giíi t¨ng 0.329536% thï s¶n l­îng xuÊt khÈu Cµ phª ViÖt Nam t¨ng 1% S¶n l­îng Cµ phª ViÖt Nam BiÕn SLUONG : s¶n l­îng Cµ phª ViÖt Nam  DTICH : diÖn tÝch trång Cµ phª cña ViÖt Nam Obs SLUONG DTICH 1991 20.50000 92.30000 1992 31.30000 111.9000 1993 40.80000 123.1000 1994 59.30000 119.3000 1995 67.00000 115.0000 1996 71.80000 113.3000 1997 131.3000 131.3000 1998 166.5000 143.9000 1999 218.1000 186.5000 2000 254.2000 254.2000 2001 400.0000 340.4000 2002 409.0000 362.0000 2003 522.0000 370.0000 Víi 13 quan s¸t vÒ s¶n l­îng s¶n xuÊt Cµ phª ë ViÖt Nam ta cã ­íc l­îng m« h×nh vÒ hµm s¶n l­îng s¶n xuÊt Cµ phª ë ViÖt Nam . LS // Dependent Variable is SLUONG Sample:1991 2003 Included observations: 13 Variable Coefficient Std. error t-Statistic Prob. DTICH 1.558369 0.102957 15.13611 0.0000 C -111.3383 22.07707 -5.043165 0.0004 R-squared 0.954186 Mean dependent var 183.9846 Adjusted R-squared 0.950021 S.D. dependent var 166.6041 S.E. of regression 37.24590 Akaike info creterion 7.375722 Sum squared resid 15259.83 Schwarz creterion 7.462637 Log likelihood -64.38839 F-statistic 229.1019 Durbin-Watson stat 1.209463 Prob(F-statistic) 0.000000 SLUONG =-111,3383 + 1.558369*DTICH Víi a= 0.05; Prob =0.00 cho thÊy diªn tÝch trång Cµ phª cã t¸c ®éng ®Ðn s¶n l­îng s¶n xuÊt Cµ phª ë n­íc ta . Nõu diÖn tÝch trång Cµ phª t¨ng 1,558369%th× s¶n l­îng Cµ phª t¨ng 1%®iÒu nµy cho thÊy s¶n l­îng Cµ phª kh«ng nh÷ng chØ phô thuéc vµo diÖn tÝch trång Cµ phª mµ cßn phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè. Thø nh©t : víi tý lÖ t¨ng 1,558369% vÒ diÑn tich trång Cµ phª dÉn ®Ðn t¨ng 1% vÒ s¶n l­îng , chøng tá ngµnh Cµ phª ViÖt Nam chØ míi ph¸t triÓn theo chiÒu réng , ch­a phat triÓn theo chiÒu s©u ,®iªu nµy ®ßi hái ngµnh Cµ phª cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p tÝch cùc vÒ th©m canh nh­: t¹o gièng míi n¨ng suÊt cao , phßng chèng s©u bÖnh còng nh­ cac yªu c©u vÒ kü thuËt trång trät Cµ phª . - Th­ hai: C©y Cµ phª lµ lo¹i c©y l©u n¨m , thêi gian ®Î c©y tõ khi trång ®Ðn khi thu ho¹ch ®­îc lµ trªn 3 n¨m, v¶ l¹i diÖn tÝch trång trätcp ë n­íc ta chñ yÕu t¨ng nhanh trong thêi gian gµn ®©y nªn diªn tÝch Cµ phª ch­a thu ho¹ch chiÕm mét tû lÖ kh¸ lín do ®ã tû lÖ t¨ng diÖn tÝch cao h¬n tû lÖ t¨ng s¶n l­îng Cµ phª lµ hîp lý. Ph­¬ng h­íng xuÊt khÈu Cµ phª ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m tíi Sau mét thêi gian ®æi míi, nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®ang dÇn chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Trong lÜnh vùc kinh tÕ ®èi ngo¹i ®· cã nh÷ng thay ®æi ®¸ng kÓ. ®Æc biÖt la lÜnh vùc kinh tÕ ®èi ngo¹i ®· cã nh÷ng thay ®æi ®¸ng kÓ. ®Æc biÖt la viÖc Mü thiÕt lËp quan hÖ binh th­êng víi ViÖt Nam vµ ViÖt Nam gia nhËp ASIAN. ®ã lµ c¬ héi ®ång thêi lµ th¸ch thøc míi ®èi víi nÒn kinh tÕ n­íc ta. Trong lÜnh vùc xuÊt khÈu nãi chung vµ xuÊt khÈu Cµ phª noi riªng cÇn ph¶i d¸nh gi¸ ®óng môc tiªu, ph­¬ng h­íng ®Ó ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Nhhògn tiÒu ®Ò cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ dù b¸o ®­îc thÞ tr­êng tiªu thô trong n­íc vµ thÕ giíi. Víi thÞ tr­êng ViÖt Nam, nhu cÇu sù dông Cµ phª ch­a lín do ®ã s¶n l­îng Cµ phª chñ yÕu dïng dÓ xuÊt khÈu. Do vËy, ViÖt Nam ph¶i chó träng nhiÒu ®Ðn chÊt l­îng Cµ phª, ®æi míi l¹i d©y chuyÒn thiÕt bÞ mang l¹i hiÖu qu¶ cao còng nh­ gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ n©ng cao thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. Môc tiªu: Ngµnh Cµ phª dÉn kh¶ng ®Þnh ®­îc chç ®øng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. mÆc dï cã nhiÒu khã kh¨n dang dÆt ra víi ngµnh, nh­ng ngµnh Cµ phª vÉn lµ mét ngµnh s¶n suÊt vµ xuÊt khÈu quan träng. Môc tiªu bao trïm cña ngµnh tõ nay ®Õn n¨m 2010 vÉn lµ ®¶y m¹nh tham canh t¨ng n¨ng suÊt Cµ phª, t¨ng khèi l­îng Cµ phª xuÊt khÈu. PhÊn ®Êu ®Î cã mét ngµnh Cµ phª cã n¨ng xuÊt cao, s¶n l­îng lín vµ æn ®Þnh cïng víi c¬ cÊu mÆt hµng Cµ phª chÌ vµ Cµ phª vèi hîp lÝ la 1/3 va 2/3. môc tiªu cñ thÓ lµ: Môc tiªu ®Þnh tÝnh: TiÕp tôc th©m canh trªn diÖn tÝch Cµ phª hiÖn co nh»m n©ng cao n¨ng suÊt Cµ phª ®Çu t­ thªm c¸c c¬ së s¶n xuÊt chÕ biÕn víi c«ng nghÖ míi. Dçu t­ nh­ng trang thiÕt bÞ chÕ biÕn c«ng suÊt nhá cho nh÷ng hé gia ®×nh vµ c¸c hîp t¸c x· lµm dÞch vô ®Ó t¹o Cµ phª cã chÊt l­îng cao phï hîp víi nhu cÇu thÞ truêng, ®¶m b¶o c«ng suÊt chÕ biÕn ®Õn n¨m 2000 ®¹t 200.000 tÊn/ n¨m. chñ yÕu dùa trªn c¸c ®Þa bµn : T©y Nguyªn, Thµnh phè Hå ChÝ Minh, Nha Trang... t¹o thªm viÖc lµm vµ t¨ng thu nhËp cho ng­êi trång Cµ phª, gi¶i quyÕt mét phÇn cong ¨n viÖc lµm trogn n«ng nghiÖp, ®Æc biÖt lµ ë c¸c cïng trung du. MiÒn nói vµ cao nguyªn. giãp phÇn thay ®æi c¬ cÊu c©y trång hîp lÝ, t¹o ra hiÖu qu¶ cao trong s¶n suÊt n«ng nghiÖp. Môc tiªu ®Þnh l­îng ®Õn n¨m 2010 tæng diÖn tÝch Cµ phª ®¹t 250000 ha víi s¶n l­îng 350000 tÊn Cµ phª nh©n vµ xuÊt khÈu 300000 tÊn. C¸c môc tiªu cña chógn ta la cã thÓ ®¹t ®­îc v× trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y s¶n l­îng Cµ phª s¶n suÊt vµ xuÊt khÈu liªn tôc t¨ng vµ æn ®Þnh. §Ó thùc hiÖn ®­îc môc tiªu trªn, cÇn ph¶i cã h­íng vµ biÖn ph¸p cñ thÓ ®Ó thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu Cµ phª mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt. Ph­¬ng h­íng ViÖc ph¸t triÓn Cµ phª ®ßi hái ph¶i cã kÕ ho¹ch, nghiªn cøu cñ thÓ vÒ ®Êt dai, ®iÒu kiÖn sinh th¸i, nguån n­íc, gièng, kÜ thuËt cho tham canh. Ngµnh Cµ phª cÇn kÕt hîp hîp víi c¸c ®Þa ph­¬ng x©y dùng quy ho¹ch ph¸t triÓn tr¸nh t×nh tr¹ng trång Cµ phª tuú tiÖn tù ph¸t. VÒ thÞ tr­êng xuÊt khÈu Cµ phª, hiÖn nay ®ang cã c¬ héi nh­ng còng kh«ng Ýt khã kh¨n vµ th¸ch thøc, v× vËy cÇn ph¶i nghiªn cóu kÜ ®Î ®øng v÷ng ë c¸c thÞ tr­êng ®Æc biÖt lµ c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng. cÇn dÆc Þ quan t©m dÕn thÞ tr­êng NhËt b¶n. Trung Quèc vµ Mü lµ nh÷ng thÞ tr­êng lín, ®Î tõng buíc th©m nhËp vµ cã chç ®øng xøng ®¸ng. Muèn vËy pahØ th­êng xuyªn nghiªn cøu. Dù ®o¸n thÞ tr­êng gi¸ c¶ thÞ yÕu ch©t l­îng vµ tÝnh ®a d¹ng c¶u s¶n phÈm. CÇn thùc hiÖn chñ tr­¬ng giao kho¸n v­¬ng c©y cho c¸c hé thµnh viªn ho¨ch chuyÓn nh­îng cho c¸c hé cã vèn s¶n xuÊ, cã kinh nghiÖm. Cã lao dég nh­ v©y sÏ hiÖu qu¶ h¬n. ®èi víi c¸c c¸c hé khã kh¨n vÒ vèn cã theer nh­îng tr¶ dÇn, nh­ng c©nf cã h­ãgn dÉn cñ thÓ viÖc hç trî ®Î hä quy ho¹ch, kÜ thu¹t gièng. VËt t­ thÞ tr­êng mua, chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu. HiÖn nay, ngµnh Cµ phª ViÖt Nam gÆp kh«ng Ýt th¸ch thøc do gi¸ c¶ Cµ phª xuèng thÊp song Cµ phª ViÖt Nam vÉn lµ ngµnh s¶n xuÊt cã l·i vµ cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn , vµ ®Æc biÖt lµ nh÷ng vïgn trung du, miÒn nói Ýt cã gièng c©y nµo mang l¹i hiÓu qu¶ cao h¬n c©y Cµ phª. ®ång thêi Cµ phª lµ lo¹i c©y cß t¸n che phñ chèng xãi mßn ®¸t ®ai còng nh­ b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i. VÉn ®Ò ph¸t triÓn c©y Cµ phª : cÇn cã chÝnh s¸ch thu hót nguån vèn trong d©n, cña c¸c tæ chøc kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc ®Ó ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt Cµ phª . chuyÓn nh­îng mét sè gièng Cµ phª quèc doanh cho t­ nh©n ®Ó cã thwm ngu«ng vèn cho kinh doanh vµ cã thÓ dungf nguån vèn ngµy vcho d©n vay vµ ph¸t trتn theo quy ho¹ch VÒ chÕ biÕn: cÇn pahØ ®¶m b¶o c¬ cÊu hîp lÝ trogn kh©u chÕ biÕn h¹t vµ bét ngµnh Cµ phª pahØ coi träng viÖc chÕ biÕn dª n©ng cao ch¸t luîng Cµ phª xuÊt khÈu nh­ng kh«ng ®­îc ®éc quyÒn mµ cÇn thu hót c¸c hä gia ®×nh t­ nh©n tham gia vao lÜnh vùc nµy. VÒ xuÊt khÈu Cµ phª : cÇn tæ chøc xuÊt khÈu Cµ phª theo huowngs tËp trung ®Çu mèi (hiÖn cã 42 ®Çu mèi lµ qu¸ nhiÒu) do ®ã nªn x¾p xÕp l¹ih nh­ng khong cöa quyÒn, ®éc quyÒn, ®Î nguêi s¶n xuÊt Cµ phª ph¶i tin cËy vµ hoµn toµn vµo ®Çu t­ mèi nµy. yªn t©m s¶n xuÊt. ViÖc tËp trung ®Çu mèi xuÊt khÈu Cµ phª cÇn ®­îc thùc hiÖn b»ng biÖn ph¸p kinh tÕ chø kh«ng ph¶i b»ng biÖn ph¸p hµnh chÝnh thuÇn tuý. VÉn ®Ò phô thu xuÊt khÈu Cµ phª : khi thÞ tr­êng t¨ng lµ cÇn thiÕt nh­ng kh«ng cÇn ®­îc nghiªn cøu kÜ, hoµnh chØnh, thoe h­íng b¶o hiÓm cho ng­oi trång Cµ phª khi gi¸ Cµ phª xuÊt khÈu xuèng thÊp. Ph­¬ng h­íng cñ thÓ: Mét lµ : më réng diÖn tÝch Cµ phª ®Õn mét quy m« cã thÓ. Trong thêi gian gÇn ®©y diÖn tÝch Cµ phª ®­îc më réng h»ng n¨m, gãp phÇn t¨ng l­îng Cµ phª xuÊt khÈu. §ã lµ mÆt tÝch cùc. Tuy nhiªn khi më réng diªn tÝch trång Cµ phª gi¶ quyÕt mét sè vÊn ®Ò quan t©m. Tr­íc hÕt. Kh«ng ph¶i cø t¨ng diÖn tÝch thi sÏ cho nhiÒu Cµ phª xuÊt khÈu mµ quªn mÊt ch¨m sãc nh­ thÕ nµo dÓ cã chÊt l­îng Cµ phª tèt, Sù mÊ c©n ®èi gi÷a diÖt tÝch Cµ phª vµ nguån n­íc t­íi dÉn tíi t×nh tr¹ng mét sè n¬i vµo mïa kh« kh«ng ®ñ n­íc t­íi. Cµ phª sinh tr­ëng kÐm thËm chÝ ph¶i huû bá. Mét sè vÉn ®Ì kh¸c lµ ë mét sè n¬i ®Êt trång Cµ phª ng­êi ta ®· chÆt ph¸ rõng kÓ c¶ nh÷ng khu rõng võa míi trång ®ang trong thêi k× thu ho¹ch. Nh­ vËy më réng diÖn tÝch Cµ phª cÇn tÝnh ®Õn nh÷ng mÆt tr¸i cña nã. Ngµnh Cµ phª cÇn ph¶i h­íng dÉn ng­êi trång Cµ phª thùc hiÖn ®óng quy ho¹ch vµ c¬ së khoa häc, kinh tÕ x· héi, t«n träng vµ b¶o vÖ tµi nguyªn m«i tr­êng. Hai la: Më réng diÖn tÝch Cµ phª chÌ, n©ng cao chÊt luîng Cµ phª xuÊt khÈu b»ng c¸ch t¨ng tØ lÖ ph¸t triÓn Cµ phª chÌ. HiÖn nay trªn thÕ giíi diÖn tich trång Cµ phª chÌ chiÕm kho¶ng 70% tæng diÖn tÝch Cµ phª vµ s¶n l­îng Cµ phª xuÊt khÈu chiÕm kho¶ng 40% tæng s¶n luîng Cµ phª xuÊt khÈu . Cµ phª chÌ cã nh÷ng ®Æc ®iÓm lµ phï hîp víi khÝ hËu miÒn b¾c nøoc ta do ®ã cÇn më réng diÖn tÝch Cµ phª chÌ ë c¸c tØnh miÒn nói vµ trugn du phÝa b¾c n­íc ta. PhÊn ®¸u ®Õn n¨m 2010 diÖn tÝch Cµ phª chÌ c¶ n­í c ®¹t 58000ha.( chiÕm 25% diÖn tÝch Cµ phª c¶ n­íc). Gi¸ Cµ phª chÌ lu«n cao gÊp 2-2,5 lÇn Cµ phª vèi. T¨ng diÖn tÝch vµ s¶n l­äng xuÊt khÈu Cµ phª chÌ se t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt Cµ phª ViÖt Nam . Ba lµ: §a d¹ng ho¸ vµ më réng thÞ tr­êng tiªu thô Cµ phª. §a d¹ng ho¸ vµ ®a ph­¬ng ho¸ thÞ truêng xuÊt khÈu Cµ phª theo h­íng tËp trung cho phÐp t¨ng khèi luîng Cµ phª xuÊt khÈu . trªn thùc tÕ cho thÊy thÞ tr­êng tiªu thô Cµ phª thÕ giíi lµ nh©n tè quan träng quyªt ®Þnh cho sù ph¸t triÓn m¨t hµng Cµ phª. V× vËy më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu Cµ phª lµ chiÕn l­îc cña ngµnh Cµ phª ViÖt Nam, cho phÐp cñng cè vµ gi÷ v÷ng khach hµng truyÒn thèng vµ më réng sang thÞ tr­êng míi cã nhiÒu triÓn väng. HiÖn nay Cµ phª ViÖt Nam ®ang xuÊt khÈu sang 51 quèc gia trªn thÕ giíi . ë mét sè n­íc Cµ phª ViÖt Nam chiÕm tØ lÖ phÇn lín vµ quaqn träng, ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng Mü( theo thèng kª cña bé n«ng nghiÖp Mü th× Cµ phª ViÖt Nam chiÕm tØ lÖ phµn lín trªn thÞ tr­êng Cµ phª Mü vµ ®ang cã chiÒu h­íng t¨ng lªn.) song mét sè thÞ tr­êng ®iÓn h×nh lµ thÞ tr­êng Trung Quèc cã søc tiªu thô tiÒm n¨ng lín mµ l¹i cã nhiÒu thu©n lîi ®ãi víi ViÖt Nam, cÇn ®­îc khai th¸c bªn c¹nh ®ã chóng ta cÇn ®¶y m¹nh tiªu thô trong n­íc lµ mät vÉn ®Ò cÇn ®­îc chó ý nhiÒu víi Cµ phª ViÖt Nam . Bèn lµ: t¨ng c­êng søc c¹nh tranh cña mÆt hµng Cµ phª trªn thÞ tr­êng. Cµ phª lµ mÆt hµng quan trägn trong th­¬ng m¹i quèc tÕ, doanh sè bu«n b¸n xÕp th­ hai trªn thÕ giíi, chØ sau dÇu má. Ë N­íc ta Cµ phª ®ang chiÕm mét vÞ trÝ rÊt quan träng trong ngµnh n«ng nghiÖp , ®ang lµ mét trong m­êi mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lôc vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu cña nã ®øgn thó hai sau g¹o. do vËy trogn ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng quèc tÕ mµ Cµ phª ViÖt Nam chñ yÕu lµ ®Î ck (90%). Nªn viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng canh tranh cña m¨t hµng nay trªn thÞ tr­êng Cµ phª thÕ giíi lµ ph­¬ng h­ãng chiÕn lùoc quan träng ®èi víi ngµnh Cµ phª ViÖt Nam N¨m la: Cñng cè vµ hoang thiÖn ®µu mèi xuÊt khÈu Cµ phª trong n¨m tíi: S¶n l­îng Cµ phª ë n­íc ta chñ yÕu do kinh tÕ t­ nh©n, hé gia ®×nh thùc hiÖn.(80%). Song ®Õn mïa thu ho¹ch ng­ßi s¶n xuÊt l¹i lo l¾ng lµ sÏ b¸n Cµ phª cho ai. B¸n cho ai th× cã lîi h¬n vµ b¶o ®¶m ®­îc mäi quyÒn lîi v× co qu¸ nhiÒu mèi thu nua xuÊt khÈu. Tõ thùc tÕ ®ã nhµ n­íc cÇn cÊp giÊy phÐp cho mét sè doanh nghiÖp thu mua cã uy tÝn, cã vèn dÓ yªn lßng ng­ßi s¶n xuÊt. Qu¶n lÝ tËp trung ®Çu mèi thu mua vµ xuÊt khÈu magn l¹i sù æn ®Þnh trong s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu, tõ ®ã thóc ®¶y viÖc kinh doanh xuÊt khÈu Cµ phª ViÖt Nam. S¸u la: tæ chøc trang tr¹i vµ khuyÕn n«ng phôc vô s¶n xuÊt Cµ phª, hiÖn nay c¶ n­íc ta cã trªn 370000 ha Cµ phª, s¶n luîng hµng n¨m ®¹t trªn 350000 tÊn. C¸c n«ng tr­êng quèc doanh qu¶n kho¶ng 30000 ha cßn chñ yÕu lµ kinh tÕ t­ nh©n. hé gia ®×nh nghÜa lµ cã gÇn 30000 gia ®×nh n«ng d©n tham gia vao ch­¬ng tr×nh Cµ phª cña c¶ n­íc. Ngµnh Cµ phª n­íc ta cã liªn quan ®Õn cuéc sèng cña gÇn 1000000 nh©n khÈu ë n«ng th«n mµ chñ yÕu lµ tËp trung ë Vïng t©y nguyªn, ®«ng nam bé vµ mét sè tØnh trung du vµ miÒn nói phÝa b¾c. §iÒu nµy nãi lªn vai tro nång cèt chñ ®¹o cña ngµnh Cµ phª ®· thóc ®Èy phign trµo Cµ phª lµ kinh tÕ hé gia ®×nh cña mét sè l­îng lín céng ®ång n«ng d©n, ®Ó gióp cho n«ng d©n nghÌo, tæng c«ng ty Cµ phª ViÖt Nam vµ hiÖp héi Cµ phª ViÖt Nam cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch vµ ho¹t ®éng thiÕt thùc. T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ nhiÒu mÆt. Tr­íc hÕt ë nhiÒu ®Þa ph­¬ng cÇn cã chÝnh s¸ch ®Çu t­ cho vay vèn vµ hç trî l·i suÊt cho n«ng d©n b¨ng ng©n s¸ch nhµ n­íc ®Ó n«ng d©n cã vèn ban dÇu tæ chóc c¸c ban chØ ®¹o ch­ong ch×nh Cµ phª c«ng ty Cµ phª ®Þa ph­¬ng...®Ó h­íng dÉn, cung cÊp Cµ phª tèt, cung cÊp ph©n bãn. Sau nµy thu håi vèn s¶n phÈn Cµ phª. C¸c trng t©m ë c¸c tØnh cïng víi sù gióp ®ì cña tæng c«ng ty Cµ phª ViÖt Nam vµ hiÖp héi Cµ phª cao ë ViÖt Nam th­êng xuyªn tæ chøc tËp huÊn kÜ thuËt tõ c©y ­¬ng, chuÈn bÞ ®Êt ®Õn trång míi, ch¨m sãc thu ho¹ch chÕ biÕn Cµ phª cho n«ng d©n. Mét sè gi¶i ph¸p ®ay m¹nh xuÊt khÈu Cµ phª ViÖt Nam 1. VÒ phÝa Nhµ n­íc. 1.1. C¶i tiÕn chÝnh s¸ch ®Çu t­ cho vay: nguån vèn dÇu t­ lµ rÊt quan träng trong s¶n suÊt vµ kinh doanh xuÊt khÈu Cµ phª. ViÖc ®Çu t­ vèn võa magn tÝnh cÊp b¸ch võa magn tÝnh l©u dµi, ®ßi hái ph¶i ã luîng vèn lín vµ cã sù tham gia cña nhiÒu nguån vèn. ViÖc ®©u t­ vèn lµ cÇn thiÕt ®Ó x©y dùng c¬ së h¹ tÇng thiÕt yÕu cho viÑc x©y d­ng mét cïng Cµ phª r«ng lín. C¸c h¹ng môc quan träng cÇn lµm lµ: X©y dùng hÖ thèng phôc vô cho nhu cÇu t­íi tiªu , hÖ thèng giao th«ng, c¸c c¬ së chÕ biÕn c«ng nghÖ cao, vµ x©y dùng hÖ thèng kho tµng b¶o qu¶n vµ dù tr­ nguyªn liÖu thµnh phÈm,c ¸c c¬ së söa ch÷a thiÕt bÞ may mãc cã liªn quan, dÞch vô mua b¸n vËt t­ – san­ phÈm Cµ phª. Vèn dÇu t­ cã thÓ mét phÇn do nhµ n­íc cÊp tõ ng©n s¸ch, phÇn kh¸c cã thÓ lµ do nhµ n­íc cho vay hoÆc theo ph­¬ng thøc nhµ n­íc vµ nh©n d©n cung flµm nh»m môc ®Ých huy ®éng nguån vèn rçi trong nh©n d©n. CÇn ¸p dông chÝnh s¸ch cho vay trung vµ dµi h¹n víi l·i suÊt ­u ®·i ®Ó t­ nh©n cã ®iÒu kiÖn më r«ngj diÖn tÝch Cµ phª còng nh­ ®Ó ®Çu t­ vµo tragn thiÕt bÞ chÕ biÕn Cµ phª, cßn ®èi víi Cµ phª th©m canh cÇn ¸ dôgn chÝnh s¸ch cho vay ng¾n h¹n. 1.2. ChÝnh s¸ch thhuÕ n«ng nghiÖp Nhµ nø¬c nªn thu thuÕ theo h¹ng ®©t vµ theo sù biÕn déng cña gi¸ c¶ Cµ phª trªn thÞ tr­êng nh»m môc ®Ých ®Î x©y dùng gi¸ b¶o hiÓm cho s¶n xuÊt Cµ phª khi gi¸ c¶ Cµ phª gi¶m m¹nk. Thêi gian qua do thêi tiÕt biÕn ®éng lµm ¶nh huëng ®Õn s¶n xuÊt Cµ phª. Bªn c¹nh ®ã l¹i kh«ng cã gi¸ b¶o hiÓm s¶n suÊt nªn hµng c¹n ha ®· bÞ chÆt ph¸ ®Ó trång c©y kh¸c g©y nªn thiÖt h¹i lín ®Õn lîi Ých cña ng­êi trång Cµ phª vµ còng nh­ ngµnh kinh doanh xuÊt khÈu Cµ phª. CÇn kÐo dµi thêi gian miÔn gi¶m thóª víi ®Êt trång, ®åi träc míi ®­îc ®­a vµo s¶n suÊt Cµ phª ®Î khuyÕn kÝch ng­êi s¶n suÊt më réng diÖn tÝch canh t¸c, gia t¨ng s¶n l­äng n©ng cao chÊt l­îng Cµ phª xuÊt khÈu. Cñ thÓ lµ chØ thu thuÕ trogn kho¶ng thêi gian sau 3- 5 n¨m kÓ tõ khi ­¬m c©y ®­a vµo khai th¸c. 1.3 ChÝnh s¸ch tiªu thô s¶n phÈm: HiÖn nay tinh h×nh tiªu thô s¶n phÈm Cµ phª phøc t¹p, cã qu¸ nhiÒu dÇu mèi thu mua vµ xuÊt khÈu nªn xuÊt hiÖn nhiÒu tiªu cù tr«ng l­u th«ng Cµ phª. ViÖc qu¶n lÝ s¶n phÈm, gi¸ c¶ chÊt l­îng Cµ phª ch­a ®¶m b¶o, §Ó ph¸t huy vµ hiÖu qu¶ vµ t¹o uy tÝn víi kh¸ch hµng cÇn ph¶i cã gi¶i ph¸p sau: CÇn cã hÖ thèng c«ng ty chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu Cµ phª. Sè luîng c«ng ty kh«ng nªn qu¸ nhiÒu, ®Î tr¸nh hiÖn t­îng tranh mua tranh b¸n, vµ còng kh«ng nªn qu¸ Ýt ®Ó tr¸nh hiÖn t­äng ®éc quyÒn, Ðp gi¸ mua nguyªn vËt liÖu Cµ phª cña n«ng d©n. CÇn cã chÝnh s¸ch b¶o ®¶m tiªu thô hÕt s¶n phÈm Cµ phª do nh©n d©n s¶n xuÊt ra trogn bÊt k× t×nh huèng nµo, còng nh­ c¸c lo¹i Cµ phª (nh©n hoÆc kh«). Nh­ vËy se khuyÕn kÝch nguêi d©n yªn t©m h¬n trong viÖc s¶n suÊt. ViÖc thu mua Cµ phª ph¶i diÔn ra th­¬ng xuyªn. khi ng­êi s¶n xuÊt cã nhu cÇu tiªu thô s¶n phÈm sau thu ho¹ch. ®Ó ®­îc ®iÒu ®ã c¸c tæ chøc cã chóc n¨ng thu mua s¶n phÈm ph¶i chuÈn bÞ lùc l­îng thu mua, tr¸nh t×nh tr¹ng ng­ßi b¸n kh«gn gÆp ®­îc ng­êi mua. CÇn th­ch hiÖn kiÓm tra chÊt l­îng Cµ phª xuÊt khÈu mét c¸ch cã hÖ thègn, ®ång thêi cã t¸c ®éng tÝch cùc dÕn c¸c nh©n tè ¶nh huëng dÕn chÊt l­îng cña Cµ phª. X©y dùng chÝnh s¸ch gi¸ c¶ hîp lÝ, ®¶m b¶o æn ®Þnh s¶n xuÊt Cµ phª, gi¸ thu mua nguyªn vËt liÖu ®ùoc tÝnh tõ gi¸ FOB xuÊt khÈu. Do vËy, Nhµ n­íc cÇn thèng nhÊt mét møc gi¸ chung tuú thuéc vµo sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng. X©y dùng gi¸ b¶o hiÓm dùa vµo nguån lîi thuÕ thu trong nh÷ng n¨m gi¸ thÞ tr­êng lªn cao. ®Ó x©y dùng gi¸ thu mua nguyen vËt liÖu t­ ng­êi s¶n suÊt trong nh­ng n¨m gi¸ c¶ Cµ phª xuèng thÊp, nªn lÊy gi¸ trung b×nh trªn thÕ giíi trong nhiÒu n¨m ®Ó quy vÒ thu mua trong n­íc. 4.1. ¸p dông biÖn ph¸p kho¸n: chÝnh s¸ch kho¸n ®Êt ®ai, v­ên c©y ë c¸c n«ng tr­êng quèc doanh hiªn nay ®· mang l¹i kÕt qu¶ h¬n h¼n c¬ chÕ cò. N¨ng suÊt c©y trång nh×n chung t¨ng tõ 15-20%, cã n¬i t¨ng gÊp ®«i. §Êt trång ®åi nói träc ®­îc phñ xanh b»ng c©y rõng, c©y c«ng nghiÖp vµ c©y ¨n qu¶. ®êi sèng cña nh©n d©n ®· ®ùoc c¶i thiÖn d¸ng kÓ. HÖ thèng c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt phóc lîi x· héi v¨n ho¸ céng ®ång ngµy cµng mét t¨ng. tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ng viÖc thùc hiÖn nh÷ng chÝnh s¸ch giao kho¸n ®Êt ë n«ng l©m tr­êng quèc doanh cßn nhiÒu h¹n chÕ cÇn ®­îc ®iÒu chØnh, Nh÷ng mÆt h¹n chÕ nay cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p sau: ë mét sè n«ng tr­êng cßn tån t¹i tnhf tr¹ng kho¸n nöa vêi , th©m chi víi mét sè c©y lauu n¨m vÉn sö dông ®Þnh møc kho¸n c«ng ®o¹n kh«ng g¾n chÆt víi s¶n ph©mr cuèi cïng møc kho¸n th× lu«n thay ®æi theo h­íng n©ng cao s¶n l­îng kho¸n g©y ra t©m lý kh«ng an toµn víi ng­êi nhËn kho¸n . Nh­ v¹y cÇn ph¶i t×m ra ph­¬ng thøc kho¸n g¾n víi ng­êi nhËn kho¸n ®èi víi lo¹i c©y l©u n¨m (Cµ phª ) thªm vµo ®ã nªn thùc hiÑn d©n chñ khi xem xÐt ¸p dông ®Þnh møc kho¸n cho c«ng nh©n , trong ®ã vai trß cña c«ng nh©n , cña héi nghÞ c«ng nh©n viªn ph¶i coi träng cã ý kiÕn kh¸ch quan . ChÝnh s¸ch nhµ n­íc cÇn söa ®æi theo h­íng : mèi quan hÖ ®Êt ®ai gi÷a c¸c hé gia ®×nh , c¸ nhan nh¹n kho¸n lµ quan hÖ trùc tiÕp gi÷a nhµ n­íc víi ng­êi sö dông ®Êt .Nhµ n­íc nen cÊp giÊy sö dông ®Êt cho hä , ®ång thêi quy ®Þnh chÕ ®ä vµ nghÜa vô cña ng­êi nhËn kho¸n. CÇn n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n , nghiÖp vô cña chñ trang tr¹i .Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch båi d­ìng vµ ®µo t¹o kiÕn thøc kü thuËt kinh tÕ vµ qu¶n lý ë møc ®ä cÇn thiÕt cho lùc l­îng chñ trang tr¹i mµ t­¬ng lai lµ lùc l­îng chñ yÕu cña n«ng nghiÖp n­íc ta . KhuyÕn khÝch viÖc tËp trung ®©t ®ai , h×nh thµnh c¸c trang t¹i cã quy m« hîp lý . §èi víi vïng ®©t ®ai tèt nhiÒu ng­êi muèn nhËn ®Ó s¶n xuÊt n«ng , l©m nghiÖp th× tuú theo quü ®Êt vµ sè ng­êi muèn nhËn ®Ó cã xö lý cô thÓ . §èi víi ®©t hoang ho¸ , ®Êt trang trai trång ®åi nói träc , b·i båi ven s«ng , ven biÓn cã nh÷ng khã kh¨n , Ýt ng­êi muèn nhËn lµm th× cã thÓ giao ®Êt kh«ng thu thuÕ sö dông ®Êt víi diÖn tich cao h¬n møc h¹n ®iÒn . §èi víi vïng ®Êt t­¬ng ®ãi thuËn lîi trong khai th¸c sö dông nªn tæ chøc ®Êu thÇu .§èi víi ®¸t khai hoang nhµ n­íc nªn miÏn thóe phô thu Ýt nh©t lµ 10 n¨m . ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ trong trang tr¹i , c¸c chñ trang tr¹i chñ yÕu dùa vµo vèn tù cã lµ chÝnh .Do vËy khã thµnh lËp ®­îc trang tr¹i ®èi víi nh÷ng ng­êi cßn khã kh¨n vÒ vèn .Nhµ n­íc cÇn thùc hiÖn c¸c c¬ chÕ cho c¸c chñ trang tr¹i vay theo dù ¸n ®µu t­ , thêi h¹n cho vay ph¶i phï hîp víi chu kú kinh doanh cña tõng laäi s¶n phÈm . Nhµ n­íc cÇn t¨ng­êi thªm nguån vèn ®Çu t­ cho vay trung h¹n vµ dµi h¹n ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña kinh tÕ trang tr¹i . ë c¸c vïng s©u , vïng xa ®èi víi c¸c hé n«ng­êi d©n ngÌo , hé ®ång bµo d©n téc cã ý chÝ vµ kh¶ n¨ng­êi s¶n xuÊt víi quy m« lín , Nhµ n­íc cÇn khuyÕn khÝch hä b»ng c¸ch ­u tiªn giao ®Êt ë c¸c ®Þa bµn thuËn lîi vµ cho hä vay víi thêi gian vµ l·i suÊt phï hîp . T¨ng quü cho vay cña ng©n hµng ®Ó kinh tÕ trang tr¹i vay vèn tõ c¸c tæ chøc kh«ng ph©n biÖt kinh tÕ ngoµi quèc doanh hay quèc doanh . VÒ chÝnh s¸ch tÝn dông ­u ®·i , ®èi víi kinh tÕ trang tr¹i nªn t¨ng v«nd cho vay cao h¬n hé n«ng d©n th­êng , chñ yÕu lµ vèn trung h¹n vµ dµi h¹n , ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc vµ ¸p dông l·i suÊt hîp lý . 1.5 CÇn cã chÝnh s¸ch thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi . Më réng quan hÖ quèc tÕ tranh thñ vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Î ph¸t triÓn s¶n xuÊt Cµ phª theo quy m« liªn doanh .Coi träng kh©u chÕ biÐn ,v× c¬ b¶n kh©u chÕ biÕn lµ ®èi t­îng thu hót vèn ®Çu t­ . MÆt kh¸c cã hîp t¸c liªn doanh víi n­íc ngoµi trong lÜnh vùc nµy míi hy väng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm ®¸p øng nhu cÇu xuÊt khÈu . §Ó thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi , mét ®iÒu quan träng lµ ph¶i chó ý x©y dùngc¬ s¬ h¹ tÇng , c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt cÇn thiÕt hoµn thiÖn ®æi míi c¸c chÝnh s¸ch nh¨m t¹o m«i tr­êng kinh tÕ , x· héi , ph¸p lý thuan lîi cho viÖc ®Çu t­ n­íc ngoµi trong lÜnh vùc s¶n xuÊt Cµ phª . VÒ phÝa ngµnh . 2.1 biÖn ph¸p kü thuËt . Chän vµ lai t¹o gièng Cµ phª chÊt l­îng tèt , cïng víi viÑc ¸p dông thµnh tùu khoa häc kü thuËt nh»m t¹o ra nh÷ng gièng Cµ phª cho n¨ng suÊt cao .Còng nh­ c¸c lo¹i c©y l©u n¨m kh¸c , viÖc chän gièng ®ßi há mét thêi gian dµi , nhiÒu khi hµng chôc n¨m . Nõu kh«ng cã ph­¬ng h­íng ®óng ®¾n ngay tõ ®Çu sÏ dÉn ®Õn tèn kÐm kh«ng Ýt c«ng søc vµ ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu Cµ phª , viÑc ®µu t­ vµo chän gièng Cµ phª më réng mét triÓn väng lín trong viÖc trång Cµ phª n©ng cao n¨ng suÊt , chÊt l­îng Cµ phª . Nh÷ng c«ng tr×nh chän vµ lai t¹o gièng cña mét sè n­íc trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cho thÊy nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc ®æi míi gièng Cµ phª . Chän vµ lai gièng tèt lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p quan träng ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt , tõ ®ã tõng b­íc ®¶y m¹nh kinh doanh ,xuÊt khÈu Cµ phª . Cã thÓ nãi c«ng viÖc nµy cã vÞ trÝ quan träng hµng ®Çu trong viÖc n©ng cao n¨ng suÊt , chÊt l­îng s¶n phÈm Cµ phª xuÊt khÈu .Do ®ã cÇn ph¶i t¨ng c­êng ®Çu t­ , ngiªn c­u tuyÓn chän , x©y dùng quy tr×nh canh t¸c thÝch hîp cho tõng vïng mét mÆt s¶n xuÊt , cung cÊp gièng tèt vµ dÞnh vô kü thuËt cho c¸c ®Þa ph­¬ng trong khu vùc . §Èy m¹nh th©m canh diÖn tÝch Cµ phª hiÖn cã : trong thËp kû 80 vµ nh÷ng n¨m ®µu thËp kû 90 viÖc më réng diÖn tÝch trång Cµ phª diÔn ra å ¹t , thÕ nh­ng trong ®iÒu kiÖn khã kh¨n vÒ vèn do ®ã tr×nh ®é th©m canh cßn thÊp . So víi kh¶ n¨ng thùc tÕ th× møc n¨ng suÊt ë n­íc ta ch­a cao vµ kh«ng ®ßng ®Òu .H¬n n­a viÖc më réng diÖn tÝch Cµ phª cã hiÖu qu¶ rÊt kÐm .ChÝnh v× vËy chóng ta ph¶i ®¸nh gi¸ l¹i chÊt l­îng c¸c v­ên Cµ phª thanh lý nh÷ng diÖn tÝch kÐn hiÖi qu¶ , tËp trung ®Çu t­ trªn sè nh÷ng diÖn tÝch hiÖu qu¶ ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng s¶n phÈm . vÒ ®Çu t­ th©m canh cÇn tËp trung vµo nh÷ng vÊn ®Ò sau : TËp trung nç lùc vµo viÖc ®¸p ­ng nhu cÇu vÒ vèn cho th©m canh bëi v× Cµ phª kinh doanh yªu c©u vÒ chi phÝ hµng n¨m rÊt lín . Gi¶i quyÕt tèt nhu cÇu vÒ ph©n bãn cho c«ng tr×nh kü thuËt trång vµ ch¨m sãc Cµ phª trong thêi kú kinh doanh . Cø 2 n¨m ph¶i bãn ph©n h­u c¬ 1 lÇn víi khèi l­îng 12-15 tÊn/ha , hµng n¨m mçi ha Cµ phª cÇn tíi 200kg ®¹m nguyªn chÊt 100kg kali, 200kg l©n .HiÖn nay yªu cÇu vÒ ph©n bãn cho Cµ phª cßn thiÕu r©t nhiÒu , chÝnh v× vËy ph¶i kÕt hîp víi ch¨n nu«i t¨ng c­ßng s¶n xuÊt vµ nhËp khÈu ph©n v« c¬ , chó ý trång c©y ph©n xanh , më réng dÞch vô ph©n bãn cho th©m canh Cµ phª . TËp trung gi¶i quyªt vÊn ®Ò vÒ n­íc t­íi cho c©y Cµ phª . T­íi n­íc cho c©y Cµ phª lµ vÊn ®Ò rÊt khã kh¨n ®èi víi hai vïng Cµ phª lín lµ t©y nguyªn vµ ®ong nam bé .Thus tiÔn cho thÊy ®Çu t­ vµo kh©u nµy rÊt lín song vÉn ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu .Ng­êiån n­íc m¹nh hiÖn nay ®ang rÊt thiªu do c¸c ®¹p rÊt kh« h¹n vµo mïa kh« . nguån n­íc ngÇm ®ang c¹n dÇn do qu¸ nhiÒu giÕng khoan khai th¸c .MÆt kh¸c thiÕt bÞ m¸y t­íi , `èng dÉn n­íc còng nh­ n¨ng l­îng cho m¸y cßn khã kh¨n , ®iÒu ®ã cßn ¶nh h­ëng lín ®Õn n¨ng suÊt Cµ phª . Do ®ã cÇn thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p : +trång rõng lµ biÖn ph¸p quan träng cã t¸c dông l©u dµi . cung cÊp ®µy ®ñ thiªt bÞ cho viªc t­íi n­íc , ®Çu t­ thÝch ®¸ng cho c«ng t¸c thuû lîi . §¸p øng kÞp thêi yeu cÇu phßng trõ s©u bÖnh cho c©y Cµ phª . thùc tÕ cho thÊy r»ng sù ph¸ ho¹i cña s©u bÑnh ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn n¨ng suÊt ,chÊt l­îng c©y trång .Khi quy m« s¶n xuÊt ®­îc më réng th× vÊn ®Ì s©u bÑnh cá d¹i cã ý ngh·i to lín gãp phÇn quyÕt ®Þnh ®Õn n¨ng suÊt ,chÊt l­îng s¶n phÈm v× vËy cÇn chó ý ph¸t hiÖn kip thêi vµ ®Ò ra biÖn ph¸p phßng trõ s©u bÖnh cho c©y Cµ phª .. t¨ng diÖn tÝch Cµ phª HiÖn nay s¶n xuÊt Cµ phª chñ yÕu cña n­íc ta chñ yÕu lµ Cµ phª vèi (95%) Cµ phª chÌ chiÕm 5% .Trªn thÞ tr­êng Cµ phª thÕ giíi Cµ phª chÌ th­êng ®­îc ­a dïng h¬n , gi¸ b¸n lu«n cao h¬n nhiÒu so víi Cµ phª vèi . Nh­ vËy chóng ta ®ang gÆp bÊt lîi vÒ c¬ cÊu Cµ phª .HiÖn nay co rÊt nhiÒu vïng thÝch hîp trång Cµ phª chÌ ë n­íc ta , më réng diÖn tÝch trång Cµ phª chÌ sÏ cho phÌp chóng ta gi¶i quyÕt ®­îc bÊt lîi vÒ c¬ cÊu Cµ phª. Nã kh«ng nh÷ng lµm t¨ng s¶n l­îng xuÊt khÈu mµ cßn lµm t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu Cµ phª do gi¸ trÞ cao cña Cµ phª chÌ mang l¹i .H¬n n÷a ®Çu t­ c¬ b¶n cho 1ha Cµ phª vèi thÊy thêi gian thu håi vèn chËm h¬n , tû suÊt lîi nhuËn thÊp h¬n so víi Cµ phª chÌ ,cô thÓ: Cµ phª chÌ trång ë trung du va miÒn nói phÝa b¾c gi¸ lao ®éng rÎ Cµ phª chÌ trång trong ®iÒu kiªn kh«ng t­íi n­íc hoÆc t­íi n­íc b« xung thÊp. Cµ phª chÌ cã thêi gian kiÕn thiÕt c¬ b¶n ng¾n. MÆt kh¸c viªc t¨ng diÖn tÝch Cµ phª dÉn ®Ðn t¨ng s¶n l­îng s¶n phÈm sÏ xã lîi trong viÖc xuÊt khÈu nh­ chñ ®äng h¬n tr¸nh bÞ Ðp gi¸ . N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm Cµ phª VÊn ®Ò c¶i tiÕn vµ n©ng cao chÊt l­îng Cµ phª lµ ch­¬ng tr×nh tæng hîp tõ s¶n xuÊt , chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n ®Ðn tiªu thô s¶n phÈm . HiÖn nay Cµ phª ®ang ®ä sung søc vµ ®­îc ch¨m sãc kh¸ tèt nªn cho n¨ng suÊt cao h¹t m¶y ,Ýt s©u bÖnh , nÕu chÕ biÕn , b¶o qu¶n tèt th× n­íc uèng cã vÞ ®©m, thÓ chÊt phong phó . §ã lµ b¶n chÊt vèn cã cña Cµ phª ViÖt Nam . Trong qu¸ t×nh s¶n xuÊt giai ®o¹n thu ho¹ch va céng nghÖ chÕ biÐn sau thu ho¹ch cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh cuèi cïng dÉn ®Ðn chÊt l­îng Cµ phª + VÒ thu ho¹ch ph¶i thu ho¹ch ®óng tÇm chÝn cña Cµ phª , nh÷ng qu¶ xanh vµ chÝn kh« ®ªu ¶nh h­ëng ®Ðn mµu s¾c h¹t vµ chÊt l­îng n­íc uèng. + VÒ c«ng nghÖ sau thu ho¹ch cÇn ¸p dung liªn hoan f quy tr×nh c«ng nghÑ chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n . ®Ó ¸p dung liªn hoµn c«ng nghÖ chÕ biÕn s¶n phÈm chóng ta ph¶i x©y dùng ®ång bé c¬ së vËt chÊt kü thuËt chÕ biÕn . §a d¹ng ho¸ , c¶i tiÕn mÉu m· bao b× Cµ phª xuÊt khÈu hiÞen nay mÆt hµng Cµ phª cßn ®¬n ®iÖu chñ yÕu Cµ phª xuÊt khÈu lµ Cµ phª nh©n sèng . do vËy trong thêi gian tíi cÇn x©y dùng cc¸ nhµ m¸y chÕ biªn Cµ phª ®Õn s¶n phÈm cuèi cung lµ Cµ phª rang , Cµ phª hoµ tan ®­îc trén lÉn gi÷a Cµ phª chÌ vµ Cµ phª v«i víi mét tû lÖ nhÊt ®Þnh phï hîp víi yªu cÇu cña ng­êi tiªu dïng , ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng xuÊt khÈu Cµ phª cÇn c¶i tiÕn mÉu m· bao b× Cµ phª cho phï h¬p v¬i yªu cÇu thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng , ®­a l¹i mét h×nh ¶nh ,sù ñng hé th­¬ng m¹i ho¸ Cµ phª ViÖt Nam ®iÌu nay rÊt quan träng bëi vÞ thÞ tr­¬ng cac n­íc yªu c©u rÊt nghiªm ngÆt vÒ kÝch kì , mÉu m· , bao b× s¶n phÈm . Do ®ã ®ay la gi¶i phap kh«ng thÓ thiÕu trong viÖc th©m nhËp vµo thÞ tr­êng thÕ giíi . VÒ tæ chøc , qu¶n lý +T¨ng c­êng c«ng t¸c tiÕp thÞ qu¶ng c¸o , chµo hµng vµ b¸n s¶n phÈm Chóng ta cÇn ®iÒu tra h¬n n­a viÖc tiÕp cËn thÞ tr­êng Cµ phª thÕ giíi , cñng cè th­êng xuyªn liªn l¹c th«ng tin trªn toµn ngµnh ®Ó n¾m b¨t vµ xö lý th«ng tin vÒ mäi s¶n phÈm tiªu thô , thÞ tr­êng , gi¸ c¶ Cµ phª thÕ giíi mét ch¸c nhanh chãng tranh thñ thêi c¬ thuËn lîi ®Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn , qu¶ng c¸o, tham gia vµo c¸c héi chî Cµ phª thÕ giíi , c¸c triÓn l·m thµnh tùu khoa häc kü thuËt ..,. xóc tiÕn c«ng t¸c th¨m do , t×m kiÕm ,khai th¸c thÞ tr­êng , chóng ta phÊn ®Êu cã thªm kh¸ch hµng lín vµ nh÷ng hîp ®ßng mua b¸ncp víi khèi l­îng lín ,æn ®Þnh .. vÒ l©u dµi cÇn quan t©m ®Õn thÞ tr­êng T©y ¢U, Nh¹t B¶n, ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng Mü +N©ng cao tr×nh ®é kinh doanh xuÊt khÈu cho ®äi ngò c¸n bé kinh doanh Mét sè ®Ì xuÊt kiÕn nghÞ Nhµ n­íc cÇn coi Cµ phª lµ c©y trång mòi nhän , cã nhiÒu tiÒm n¨ng khai th¸c vµ cÇn x¸c ®Þnh râ ®ay lµ mét mÆt hµng chñ lùc ph¸t triÓn n«ng nghiÑep , c©y c«ng nghiÖp , n«ng s¶n xuÊt khÈu ®Ó co chÝnh s¸ch ®Çu t­ , ph¸t triÓn hîp lý cho phÐp c¸c doanh nghiÖp Cµ phª lín kinh doanh cã hiÖu qu¶ ®­îc quyÒn tÝch luü tËp trung ta× chÝnh ®Ó cã nguån vèn l­u ®éng ®ñ m¹nh , chñ ®äng thu , mua s¶n phÈm cña ng­ßi s¶n xuÊt vµ lµm tèt ho¹t ®éng xuÊt khÈu . -sù ®a d¹ng vÒ sinh th¸i nªn ph¸t triÓn s¶n xuÊt Cµ phª còng nh­ ®a d¹ng vÒ s¶n phÈm -Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch b¶o hé cho ng­êi s¶n xuÊt Cµ phª ®Ó cã ®iÒu kiÖn duy tr× ph¸t triÓn vµ th©m canh n¨ng suÊt c©y trång . cô thÓ Nhµ n­íc nªn hç trî , ®Çu t­ cho c©y Cµ phª nh­ c©y lóa.. ­u tiªn më r«ng diÖn tÝch trång Cµ phª cho vïng s©u , vïng xa , vïng heo l¸nh. Ngµnh Cµ phª ViÖt Nam cÇn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm Cµ phª xuÊt khÈu nh©t lµ chÕ biÕn d¹ng s¶n phÈm chÊt l­îng ®¸p øng yªu cÇu ngµy cµng cao cña thÞ tr­êng . Can cã chiÕn dÞnh cô thÓ ®Î ®a dang ho¸ , ®a ph­¬ng ho¸ quan hÖ thÞ tr­êng ,cã c«ng t¸c qu¶ng c¸o , tuyªn truyÒn trªn thÞ tr­êng thÕ giíi CÇn ®¹o t¹o c¸n bé qu¶n lý doanh nghiÖp Cµ phª nhÊt lµ c¸n bé c«ng tac xuÊt khÈu cã ®ñ ®iÒu kiªn ,n¨ng lùc X©y dùng vµ cñng cè th«ng tin trong toµn ngµnh Cµ phª ®Ó n¾m b¾t xö lý th«ng tin nhanh chãng , chÝnh x¸c ... KÕt luËn Sau h¬n mét thËp kû x©y dùng vµ ph¸t triÓn ngµnh Cµ phª ViÖt Nam ®· cã nh÷ng b­íc tiÕn v÷ng ch¾c vµ mét trong nh÷ ngµnh xuÊt khÈu n«ng s¶n quan träng , ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu lín .§èi víi n­íc ta n«ng nghiÖp lµ mÆt trËn hµng ®Çu , cã lùc l­îng dåi dµo , nh©n d©n ta chÞu khã , s¸ng t¹o ,®iÒu kiÖn sinh th¸i kh¸ phï hîp víi ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn c©y Cµ phª , chóng ta l¹i co diÖn tÝch ®Êt ®ai réng lín l¹i phï hîp víi ®iÒu kiÖn sinh tr­ëng cña c©y Cµ phª S¶n phÈm Cµ phª hiÖn nay lµ lo¹i n­íc uèng cao cÊp ,tiªu dïng réng r·i trªn thÕ giíi , nhu cÇu tiªu dïng ngµy cµng t¨ng lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu cã gi¸ trÞ ,x©y dùng , ph¸t triÓn ngµnh Cµ phª lµ mét trong nh÷ng mòi nhän nh¨m tao ra mÆt hµng chñ lùc trong xuÊt khÈu n«ng s¶n lµ h­íng ®i ®óng ®¾n vµ cã tiÒm n¨ng to lín c©nf ®­îc khai th¸c. §èi víi ngµnh xuÊt khÈu Cµ phª lµ mÆt hµng dÔ xuÊt khÈu vµ cho l­äng ngo¹i tÖ kh¸. ®¸p øng nhu cÇu vÒ ngo¹i tÖ cña ®¸t n­íc . Nh­ng ®Î ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt ,c¸c ®¬n vÞ xuÊt nhËp khÈu cÇn ph¶i n¾m b¾t ®­îc nh÷ng diÔn biÕn phóc t¹p cña thÞ tr­êng thÕ giíi, dù b¸o mét c¸ch chÝnh x¸c ®Ó cã ph­ong h­íng biÖn ph¸p xö lý ®óng ®¾n . Nhµ n­íc c©n cã chÝnh s¸ch b¶o hé cho ng­êi s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu Cµ phª sao cho Cµ phª thùc sù lµ trô cét trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp cña c¸c vïng trung du, t©y nguyªn, miÒn nói. CÇn qu¶n lý thèng nhÊt c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu ®ång th¬i ngµnh Cµ phª cÇn cã nh÷ng ph­¬ng ph¸p h÷u hiÖu, tÝch cùc trong s¶n xuÊt, ph¸t triÓn Cµ phª, qu¶n lý xuÊt khÈu Cµ phª . Tµi LiÖu Tham Kh¶o 1. Tæng quan ph¸t triÓn vÒ cµ phª ViÖt Nam 2. Dù ¸n ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010 3. T¹p chÝ th­¬ng m¹i nhiÒu sè 4. Sè liÖu c¬ b¶n kinh tÕ th­¬ng m¹i ViÖt Nam 5. Côc diÖn kinh tÕ thÕ giíi 2004 vµ dù b¸o th­¬ng m¹i thÕ giíi 2005 6. B¸o th­¬ng nghiÖp thÞ tr­êng c¸c sè 7. Tµi liÖu thèng kª cña vô n«ng nghiÖp - tæng côc thèng kª 8. Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam Môc lôc Ch­¬ng I: Thùc tr¹ng vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu cµ phª ViÖt Nam I. Vai trß, vÞ trÝ cña c©y cµ phª trong nÒn kinh tÕ ViÖt Nam 1. Vµi nÐt vÒ c©y cµ phª 2. C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn sinh tr­ëng cña c©y cµ phª 3. Vai trß cña c©y cµ phª trong hÖ thèng mÆt hµng xuÊt khÈu n«ng s¶n chñ lùc cña ViÖt Nam II. T×nh h×nh s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu cµ phª 1. T×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu dïng cµ phª trªn thÕ giíi 2. T×nh h×nh xuÊt khÈu cµ phª trªn thÕ giíi III. Ph©n tÝch thùc tr¹ng s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu cµ phª ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua 1. T×nh h×nh s¶n xuÊt cµ phª 1.1. DiÖn tÝch, n¨ng suÊt, s¶n l­îng cµ phª 1.2. C«ng nghÖ chÕ biÕn 2. T×nh h×nh xuÊt khÈu cµ phª ViÖt Nam trong thêi gian qua 2.1. ChÊt l­îng cµ phª xuÊt khÈu 2.2.C¬ cÊu cµ phª xuÊt khÈu 2.3. S¶n l­îng vµ gi¸ c¶ cµ phª ViÖt Nam 3. ThuËn lîi vµ khã kh¨n khi xuÊt khÈu cµ phª 3.1. ThuËn lîi 3.2. Khã kh¨n Ch­¬ng II: Mét sè biÖn ph¸p ®Èy m¹nh xuÊt khÈu cµ phª ViÖt Nam I. M« h×nh 1. Hµm l­îng cÇu xuÊt khÈu cµ phª ViÖt Nam 2. S¶n l­îng cµ phª ViÖt Nam II. Ph­¬ng h­íng xuÊt khÈu cµ phª ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m tíi 1. Môc tiªu 1.1 Môc tiªu ®Þnh tÝnh 1.2. Môc tiªu ®Þnh l­îng 2. Ph­¬ng h­íng III. Mét sè gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh xuÊt khÈu cµ phª ViÖt Nam 1. VÒ phÝa Nhµ n­íc 1.1. C¶i tiÕn chÝnh s¸ch ®Çu t­ cho vay 1.2. ChÝnh s¸ch thuÕ n«ng nghiÖp 1.3. ChÝnh s¸ch tiªu thô s¶n phÈm 1.4. ¸p dông biÖn ph¸p kho¸n 1.5. CÇn cã chÝnh s¸ch thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi 2. VÒ phÝa ngµnh 2.1. BiÖn ph¸p kü thuËt 2.2. N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm cµ phª 2.3. §a d¹ng ho¸, c¶i tiÕn mÉu m·, bao b× cµ phª xuÊt khÈu 2.4. VÒ tæ chøc qu¶n lý IV. Mét sè ®Ò xuÊt kiÕn nghÞ KÕt luËn