Chuyên đề Hoàn thiện công tác quản lý các khoản phải thu tại Công ty Thông tin di động (VMS) Mobifone

thì hiện nay Công ty gồm có 15 phòng, ban: Phòng Tổ chức - Hành chính (TC-HC): Có nhiệm vụ xây dựng mô hình tổ chức bộ máy Công ty, công tác nhân sự và đào tạo, công tác lao động - tiền lương, hành chính và quản trị… Phòng Kế hoạch - Bán hàng (KH-BH): Có nhiệm vụ xây dựng phương hướng, nhiệm vụ, mục tiêu và các chỉ tiêu kế hoạch ngắn hạn, dài hạn, hàng năm của Công ty theo định hướng của Ngành, của Công ty… Phòng Giá cước – Tiếp thị (GC-TT): Có nhiệm vụ xây dựng giá cước và công tác quảng cáo tiếp thị, phát triển khách hàng, tạo dựng thương hiệu cho Công ty. Phòng Xuất nhập khẩu (XNK): có chức năng thực hiện các mặt công tác xuất nhập khẩu vật tư thiết bị chuyên dùng về thông tin di động theo đúng kế hoạch và các qui định, thủ tục xuất nhập khẩu. Phòng Tin học (TH): Có chức năng quản lý, khai thác mạng tin học hỗ trợ sản xuất kinh doanh của Công ty, nghiên cứu và phát triển mạng tin học và ứng dụng phù hợp với qui luật phát triển công nghệ và quá trình phát triển sản xuất kinh doanh của Công ty. Phòng Chăm sóc khách hàng (CSKH): Có chức năng quản lý thuê bao, các dịch vụ sau bán hàng trong toàn Công ty, quản lý hồ sơ KH và giải quyết khiếu nại của KH, đề xuất các dịch vụ mới… Phòng Kế toán - Thống kê - Tài chính (TK-KT-TC): Có chức năng tổ chức bộ máy kế toán trong toàn Công ty, tổ chức và thực hiện công tác hạch toán kế toán theo chế độ kế toán hiện hành, tổ chức và thực hiện công tác thống kê tài chính, phân tích các kết quả tài chính và báo cáo… Phòng Thanh toán cước phí (TTCP): Có chức năng tổ chức bộ máy thanh toán cước phí trong toàn Công ty, tổ chức và thực hiện công tác thanh toán cước phí với khách hàng,… Phòng Quản lý đầu tư - Xây dựng (QLĐTXD): Có chức năng quản lý nghiệp vụ về công tác đầu tư - xây dựng của Công ty theo đúng Nghị định về Qui chế quản lý đầu tư - xây dựng của Chính phủ và các qui định cụ thể của ngành, kiểm tra, theo dõi và giám sát công tác đầu tư xây dựng của các đơn vị trong toàn Công ty… Phòng Công nghệ phát triển mạng (CNPTM): Có chức năng nghiên cứu ứng dụng và phát triển công nghệ mới mạng TTDĐ... Phòng kỹ thuật điều hành khai thác (KTĐHKT): Có chức năng quản lý, vận hành, khai thác, bảo dưỡng mạng lưới TTDĐ và các hệ thống DVGTGT. Trung tâm tính cước và đối soát cước (TTTC): Có chức năng quản lý vận hành hệ thống tính cước của Công ty cũng như thực hiện đối soát cước với các mạng khác. Phòng Xét thầu (XT): Có chức năng quản lý và thực hiện thủ tục đối với việc thầu về đầu tư, xây dựng, phát triển chung của Công ty. Ban Quản lý dự án (BQLDA): Có chức năng quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình thông tin di động do Công ty làm chủ đầu tư hoặc được TCTBCVTVN ủy quyền làm chủ đầu tư… Các Trung tâm thông tin di động khu vực và Xí nghiệp thiết kế. Phòng Thẩm tra quyết toán (TTQT): Có chức năng thực hiện phê duyệt quyết toán đối với các dự án về mua sắm trang thiết bị, đầu tư xây dựng và phát triển hạ tầng cơ sở của Công ty. Các Trung tâm thông tin di động khu vực: Công ty Thông tin di động (VMS) bao gồm 05 Trung tâm thông tin di động trực thuộc, 01 Trung tâm gía trị gia tăng và 01 Xí nghiệp thiết kế, cụ thể: Trụ sở chính Công ty Thông tin di động (VMS) đặt tại Hà Nội, địa chỉ tại số 216 đường Trần Duy Hưng, Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội. Trung tâm Thông tin di động khu vực I có trụ sở chính tại Hà Nội, địa chỉ: Số 811A đường Giải Phóng, Quận Hoàng Mai, Thành phố Hà Nội. Chịu trách nhiệm kinh doanh và khai thác mạng thông tin di động khu vực phía Bắc và Tây Bắc (các tỉnh phía Bắc đến Hà Tĩnh). Trung tâm Thông tin di động khu vực II có trụ sở chính tại TP. Hồ Chí Minh, địa chỉ: MM18 đường Trường Sơn, Phường 14, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh. Chịu trách nhiệm kinh doanh và khai thác mạng thông tin di động khu vực miền Nam (từ tỉnh Ninh Thuận đến các tỉnh miền Ðông Nam Bộ và TP Hồ Chí Minh. Trung tâm Thông tin di động khu vực III có trụ sở chính tại Ðà Nẵng, địa chỉ: Số 263 đường Nguyễn Văn Linh, Thành phố Đà Nẵng. Chịu trách nhiệm kinh doanh và khai thác mạng thông tin di động khu vực miền Trung và Cao Nguyên (từ tỉnh Quảng Bình đến tỉnh Khánh Hoà và tỉnh Ðắc Lắc. Trung tâm Thông tin di động khu vực IV có trụ sở chính tại Cần Thơ, địa chỉ: 51F đường Nguyễn Trãi, Quận Ninh Kiều, Thành phố Cần Thơ. Chịu trách nhiệm kinh doanh và khai thác mạng thông tin di động khu vực 10 tỉnh miền Tây Nam Bộ. Trung tâm Thông tin di động khu vực V có trụ sở chính tại Hải Phòng, địa chỉ: Số 332 đường Ngô Gia Tự, Quận Hải An, Thành phố Hải Phòng. Chịu trách nhiệm kinh doanh và khai thác mạng thông tin di động khu vực tại 14 tỉnh, thành phố phía Đông Bắc. Xí nghiệp thiết kế: Là đơn vị trực thuộc và hạch toán phụ thuộc Công ty thông tin di động, có chức năng: Quản lý và tổ chức hoạt động chuyên môn về tư vấn đầu tư xây dựng, khảo sát lập dự án các công trình thông tin di động, lắp đặt thiết bị cho mạng lưới thông tin di động… Trung tâm giá trị gia tăng có trụ sở tại Hà Nội có chức năng phát triển, quản lý, khai thác và kinh doanh các dịch vụ giá trị gia tăng trên mạng thông tin di động bao gồm dịch vụ SMS, dịch vụ trên nền SMS, dịch vụ trên nền GPRS, 3G, chuyển vùng quốc gia, quốc tế. Ngoài ra dưới các Trung tâm Thông tin di động khu vực còn là các chi nhánh nằm tại các tỉnh thành. Các chi nhánh sẽ quản lý các đại lý thu phí cũng như phát triển khách hàng cho từng Trung tâm. Các Trung tâm thông tin di động khu vực là các đơn vị sản xuất kinh doanh hạch toán phụ thuộc Công ty. Các Trung tâm thông tin di động khu vực chịu trách nhiệm quản lý, điều hành, khai thác và bảo dưỡng toàn bộ mạng lưới thông tin di động và hệ thống hỗ trợ kinh doanh, đảm bảo các chỉ tiêu kỹ thuật theo nghiệp vụ qui định, chịu trách nhiệm khai thác kinh doanh trong phạm vi thị trường được giao. 2.1.3. Đặc điểm sản phẩm, dịch vụ Là doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực viễn thông nên sản phẩm của công ty có những đặc trưng khác biệt so với sản phẩm của các ngành khác và gồm có 5 sản phẩm cơ bản là: Mobigold, Mobicard, Mobi4U, Mobiplay, MobiQ (ngoài ra còn có sản phẩm MobiEZ) và các dịch vụ giá trị gia tăng phong phú như MobiMail, MobiChat, MobiScore, dịch vụ chờ cuộc gọi, dịch vụ truyền dữ liệu GPRS. * Dịch vụ thông tin di động trả sau - MobiGold MobiGold là loại hình dịch vụ thông tin di động thuê bao trả sau và là loại hình dịch vụ đầu tiên mà Công ty đưa ra khi thành lập. Mức cước mà các thuê bao di động trả sau phải chịu ngoài cước thông tin thì khách hàng phải chịu thêm cước tiếp mạng và cước thuê bao tháng. Cước thuê bao tháng gồm phí vận hành, bảo dưỡng mạng lưới, phí sử dụng tần số, đường truyền và các hoạt động duy trì cho máy thuê bao liên lạc trong cả tháng. Khi sử dụng khách hàng được tính cước rẻ hơn so với dịch vụ khác. Dịch vụ hoạt động theo nguyên tắc cước phí cộng dồn tức là khách hàng không phải trả phí ngay mà cuối mỗi tháng hệ thống tính cước của Công ty sẽ tính và thông báo số tiền khách hàng cần phải nộp trong tháng đó. MobiGold là loại hình dịch vụ tốt nhất của Công ty bởi khách hàng không bị giới hạn về thời gian sử dụng, mức cước tính cho loại hình này lại rẻ, phạm vi phủ sóng rộng do được cung cấp dịch vụ Roaming trong nước với Vinaphone và Roaming quốc tế (khả năng liên lạc quốc tế 2 chiều) với 56 quốc gia trên thế giới. * Các dịch vụ thông tin di động trả trước: Dịch vụ thông tin di động trả trước sử dụng phần mềm Intelligent Network (IN) và tính cước trực tuyến online. Có nghĩa là mỗi lần khách hàng gọi thì phần mềm sẽ tự động kiểm tra nếu thấy còn tiền trong tài khoản và còn thời gian gọi thì khách hàng sẽ thực hiện được dịch vụ. Và khi gọi chương trình sẽ tính cước trực tiếp và tự động trừ tiền vào tài khoản. Sự ra đời của các dịch vụ thông tin di động trả trước khắc phục được nhược điểm của dịch vụ MobiGold như khách hàng không phải trả cước thuê bao tháng, thủ tục hoà mạng đơn giản vì khách hàng chỉ cần mua bộ trọn gói ban đầu bao gồm thẻ SIM và thẻ cào là có thể sử dụng dịch vụ thông tin di động. Hơn nữa việc tính cước trực tiếp và nạp tiền bằng thẻ cào, khách hàng luôn kiểm soát được số tiền có trong tài khoản cũng như cước phí thông tin mà họ sử dụng. Các dịch vụ thông tin di động trả trước gồm có: - MobiCard: được Công ty đưa vào khai thác từ năm 1999. Lợi ích lớn nhất cho khách hàng khi sử dụng dịch vụ là không cước hoà mạng và không cước thuê bao tháng, không hoá đơn thanh toán cước tháng và kiểm soát được số tiền sử dụng. Ngoài ra, khách hàng của MobiCard còn được cung cấp rất nhiều dịch vụ phụ như hiển thị số thuê bao gọi đến, dịch vụ nhắn tin nhắn, dịch vụ chăm sóc khách hàng 24/24h. So với trước kia thì hiện nay Công ty VMS đã cung cấp nhiều loại thẻ MobiCard với nhiều mệnh giá đa dạng nhằm phù hợp với các mức thu nhập và tiêu dùng khác nhau của người dân. - Mobi4U: là loại hình dịch vụ thứ ba ra đời vào năm 2002. Loại hình dịch vụ này mang đặc điểm kết hợp của hai loại hình dịch vụ trên đó là khách hàng sử dụng Mobi4U phải trả cước thuê bao nhưng là thuê bao theo ngày bằng cách đầu mỗi ngày phần mềm tính cước của hệ thống sẽ tự động trừ vào tài khoản của khách hàng 1.530 đồng/ngày. Đồng thời khách hàng phải nạp tiền qua thẻ cào giống như MobiCard, tuy nhiên do bị trừ cước thuê bao hàng ngày rồi nên mức cước dịch vụ thông tin của Mobi4U rẻ hơn so với loại hình dịch vụ MobiCard. Điểm khác biệt là dịch vụ Mobi4U không giới hạn thời gian sử dụng nếu số tiền trong tài khoản đủ để thực hiện cuộc gọi và nhận các cuộc gọi đến. - MobiPlay: được đưa vào khai thác vào năm 2003 với mục đích chinh phục phân đoạn thị trường có thu nhập thấp. Khách hàng chỉ được phép nhắn tin, nhận cuộc gọi đến, sử dụng các dịch vụ giá trị gia tăng trên nền SMS mà không được phép gọi đi. - MobiQ: là loại hình dịch vụ thông tin di động trả tiền trước không tính cước thuê bao và cước hoà mạng. MobiQ được thiết kế nhằm phục vụ nhóm khách hàng mục tiêu có đặc điểm: có nhu cầu nhắn tin nhiều và duy trì liên lạc trong thời gian dài. - MobiEZ: nhằm tăng thêm tính đa dạng hoá các hoạt động cung cấp dịch vụ năm 2005, Công ty đã đưa hình thức bán hàng không dùng thẻ vật lý là MobiEZ vào hoạt động. Đây là hình thức bán hàng tiên tiến, thuận tiện đối với khách hàng và chưa từng có ở Việt Nam. Khách hàng dùng MobiEZ không cần dùng thẻ nạp tiền và có thể chuyển tiền sang cho các thuê bao khác trong mạng. Các dịch vụ giá trị gia tăng của Công ty VMS bao gồm: - Dịch vụ giá trị gia tăng có nội dung: là loại hình mà Công ty phải đưa ra nội dung và truyền tải xuống thuê bao có nhu cầu như MobiFun, MobiScore, xem điểm thi đại học, GPRS, WAP... - Dịch vụ giá trị gia tăng không có nội dung: là loại hình mà bản thân công nghệ GSM tự động đưa ra các nội dung thuê bao hoặc cũng có thể là nội dung được truyền tải là do chính thuê bao tự đưa ra như: MobiChat, MobiMail, truyền dữ liệu Fax, dự đoán kết quả và một số loại dịch vụ như hiển thị số gọi đến, dịch vụ hộp thư thoại... Sau khi có được giấy phép 3G trong cuộc thi tuyển của Bộ Thông tin và Truyền thông Công ty VMS đã đầu tư, phát triển mạng 3G và đưa ra nhiều dịch vụ giá trị gia tăng đáp ứng nhiều hơn nhu cầu của khách hàng. Các dịch vụ giá trị gia tăng của mạng thế hệ 3G mà VMS cung cấp bao gồm: dịch vụ điện thoại có hình, dịch vụ truyền hình theo nhu cầu, nghe nhạc trực tuyến, Webcam trực tuyến, kết nối internet tốc độ cao, các dịch vụ ứng dụng văn phòng và dịch vụ định vị trực tuyến.v.v... 2.1.4. Kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty trong ba năm gần đây Từ khi thành lập và phát triển cho đến nay, Công ty VMS ngày càng khẳng định được vị thế và vai trò của mình trên thị trường thông tin di động Việt Nam. Điều này được thể hiện qua kết quả hoạt động kinh doanh của công ty qua các năm: * Doanh thu Doanh thu là một chỉ tiêu tổng hợp phản ánh quy mô hoạt động kinh doanh của công ty. Người ta thường dùng chỉ tiêu này để thấy được sự tăng trưởng và tốc độ phát triển của doanh nghiệp. Doanh thu thực hiện hàng năm của VMS luôn đạt tốc độ tăng trưởng cao và đạt, thậm chí vượt kế hoạch đề ra của công ty. Có được điều này do công ty VMS có chiến lược đúng đắn trong phát triển thuê bao, phát triển mạnh các kênh phân phối, nâng cao hình ảnh giá trị thương hiệu của công ty và không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng. Hình 2.1 Doanh thu VMS thực hiện qua các năm từ 2007-2009 (Đơn vị: Tỷ đồng) (Nguồn: Phòng kế toán thống kê tài chính công ty VMS) * Lợi nhuận: Chỉ tiêu lợi nhuận sẽ cho chúng ta thấy được thực chất hiệu quả hoạt động kinh doanh của công ty. Mặc dù, lợi nhuận năm 2008 có tốc độ tăng chậm do tình hình kinh doanh trên thị trường thông tin di động cạnh tranh ngày càng găy gắt làm lợi nhuận của Công ty có sự giảm nhẹ từ năm 2006 nhưng khi xét về các chỉ tiêu về khả năng sinh lời như: ROE (hệ số lợi nhuận sau thuế trên vốn chủ sở hữu), ROA (hệ số lợi nhuận sau thuế trên tổng tài sản), hệ số lợi nhuận sau thuế trên doanh thu thuần của công ty VMS vẫn luôn đạt ở mức cao. Điều đó cho thấy mặc dù tình hình thị trường có biến động, cạnh tranh nhiều hơn với sự tham gia của 7 nhà cung cấp dịch vụ nhưng công ty VMS vẫn luôn chứng tỏ được hiệu quả trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Hình 2.2 Lợi nhuận thực hiện qua các năm 2007 - 2009 (Đơn vị: Tỷ đồng) (Nguồn: Phòng kế toán thống kê tài chính công ty VMS) * Nộp ngân sách nhà nước: Hàng năm công ty VMS đã nộp vào ngân sách nhà nước một khoản tiền khổng lồ góp phần đáng kể vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Hình 2.3 Nộp ngân sách nhà nước của công ty VMS Đơn vị: Tỷ đồng (Nguồn: Phòng kế toán thống kê tài chính công ty VMS) Hàng năm công ty VMS đều hoàn thành chỉ tiêu nộp ngân sách nhà nước, không những thế công ty còn nộp ngân sách vượt mức chỉ tiêu mà Tập đoàn giao. Vì vậy nhà nước cần có chính sách khuyến khích công ty VMS phát triển hoạt động kinh doanh qua đó góp phần phát triển đất nước. 2.2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CÁC KHOẢN PHẢI THU TẠI CÔNG TY THÔNG TIN DI ĐỘNG (VMS) MOBIFONE 2.2.1 Tình hình quản lý các khoản phải thu của Công ty VMS Việc xem xét các khoản phải thu ngày 31/12/2009 sẽ cho ta một cái nhìn tổng quan về hiệu quả công tác quản lý các khoản phải thu. Đây là khoản mục quan trọng, nó chiếm tỷ lệ khá cao trong tổng tài sản và nó ảnh hưởng trực tiếp tới doanh thu của Công ty VMS. Cơ cấu các khoản phải thu của Công ty được thể hiện qua bảng sau: Bảng 2.4: Cơ cấu các khoản phải thu Nhìn vào bảng số liệu trên ta thấy: khoản phải thu tăng lên khá rõ nét trong năm 2009. Vào cuối năm 2009, giá trị các khoản phải thu là 5649694831688 đồng tăng so với đầu năm là 3,695,488,372,160 đồng. sự tăng lên chủ yếu nằm ở khoản phải thu khách hàng và trả trước người bán. Trong cơ cấu các khoản phải thu, chiếm tỷ lệ lớn nhất là khoản mục trả trước cho người bán, trong những năm vừa qua, công ty đầu tư xây dựng cơ bản (xây dựng cơ bản, thiết bị mạng lưới, thiết bị tin học) khá nhiều nên Công ty phải đặt cọc 1 lượng lớn trước cho các nhà cung cấp, ngoài ra, các dịch vụ mà Công ty phải thuê ngoài cũng phải đặt trước khá nhiều. Vì vậy, nếu nhìn vào khoản mục trả trước cho người bán ta thấy giá trị của chúng rất lớn. C¸c kho¶n ph¶i thu chñ yÕu thứ hai lµ tiÒn nî c­íc cña kh¸ch hµng ch­a thu ®­îc ( cña c¸c thuª bao tr¶ sau). MÆc dï tû lÖ nµy cuèi n¨m cã gi¶m so víi ®Çu n¨m (chỉ chiếm khoảng 23,4% tổng các khoản phải thu so với đầu năm là 32%) nh­ng nã cho thÊy sè tiÒn kh¸ch hµng chiÕm dông vèn cña c«ng ty vÉn cßn rÊt lín ®ßi hái c«ng ty trong c¸c n¨m tiÕp theo ®Ò xuÊt nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó “ t¨ng thu c­íc, gi¶m nî ®äng”. Các khoản phải thu nội bộ của Công ty luôn chiếm khoảng 8% đến 12% trong tổng giá trị các khoản phải thu. Chủ yếu trong khoản mục này là các khoản phải thu về vốn đầu tư. Đến cuối năm 2009, các khoản phải thu nội bộ hầu hết đều được thu về và không có tình trạng nợ đọng. Khoản trích lập dự phòng tài chính của Công ty rất nhỏ, chứng tỏ Công ty có chính sách thu nợ rất tốt, các khoản nợ đọng không đáng kể. 2.2.1.1 Thực trạng quản lý các khoản phải thu khách hàng Các khoản phải thu khách hàng chủ yếu là các khoản phải thu từ nợ cước cuả khách hàng (các khách hàng dùng thuê bao trả sau) vì vây, việc quản lý việc thu cước là rất quan trọng do dịch vụ thông tin di động trả sau của Công ty là một trong những dịch vụ chính của Công ty. Bảng 2.5: Cơ cấu các khoản phải thu khách hàng Nhìn vào bảng trên ta thấy, trong khoản mục này chủ yếu là do các khoản phải thu từ bán hàng, mà chủ yếu là các khoản thu cước của các thuê bao di động trả sau. Đến cuối năm 2009, số nợ của các khách hàng này là khá lớn, nếu đầu năm chỉ là 794,943,863,918 đồng thì cuối năm đã tăng lên là 1,311,215,693,225đồng, một phần do số lượng khách hàng dùng dịch vụ trả sau nhiều hơn so với trước nên số tiền nợ cước cũng tăng lên, nhưng đa phần vẫn là nợ của các khách hàng cũ. Đòi hỏi công ty cần có chính sách quản lý khách hàng tốt hơn, để tránh tình trạng nợ đọng của khách hàng. 2.2.1.2 Tình hình quản lý các khoản trả trước người bán Các khoản trả trước người bán chiếm tỷ lệ lớn nhất trong tổng giá trị các khoản phải thu. Nó chiếm trên 50% tổng giá trị các khoản phải thu. Trong năm 2009, các khoản trả trước tăng lên do công ty đầu tư nhiều vào việc đầu tư xây dựng cơ bản, do đầu tư xây dựng cơ bản có giá trị lớn nên khi thực hiện công ty phải đặt cọc trước cho nhà thầu. Ngoài ra, việc cung cấp hàng hoá dịch vụ cho công ty cũng đòi hỏi công ty phải ứng tiền trước cho bên cung cấp. khoản ứng trước này không lớn chứng tỏ Công ty có uy tín với các nhà cung cấp. 2.2.1.3 Tình hình quản lý các khoản phải thu nội bộ Bảng 2.6: Cơ cấu các khoản phải thu nội bộ Nhìn vào biểu đồ ta thấy, các khoản phải thu về sản xuất kinh doanh chính luôn chiếm tỷ lệ lớn. Cuối năm 2009 các khoản phải thu này tăng lên, nhưng lượng tăng lên là không đáng kể. và vẫn trong tầm kiểm soát của Công ty. 2.2.1.4 Dự phòng các khoản phải thu khó đòi Khoản trích lập dự phòng của Công ty trong năm 2009 luôn là 106,212,102,676 đồng.Các khoản nợ đọng khó đòi của Công ty không nhiều. Tình hình thu nợ của Công ty rất tốt. Các khách hàng là thuê bao trả sau thường là các khách hàng nợ cước nhiều nhất nhưng trong năm vừa qua do chính sách “Tăng thu cước, giảm nợ đọng” của Công ty nên tình trạng nợ cước đã giảm hẳn. 2.2.2 Hiệu quả quản lý các khoản phải thu 2.2.2.1 thực trạng công tác quản lý các khoản phải thu Để hiểu rõ hơn về công tác quản lý các khoản phải thu, chúng ta xem xét tốc độ thu hồi nợ của công ty VMS qua một số chỉ tiêu sau: Bảng 2.7 Công tác quản lý các khoản phải thu trong 2 năm 2008 – 2009 Vòng quay các khoản phải thu năm 2009 là 3,971 vòng giảm so với năm 2008 là 4,949 vòng. Vòng quay các khoản phải thu giảm chứng tỏ hiệu quả của công ty trong việc thu các khoản nợ từ khách hàng là không cao. §iÒu nµy lµ do trong n¨m qua, mặc dù chính sách thu nợ của công ty khá tốt nhưng vẫn gặp nhiều vấn đề do các khách hàng trì hoãn việc trả nợ cước, và do công ty đầu tư vào xây dựng cơ bản nên các khoản đặt trước cho nhà cung cấp là khá lớn Với mục tiêu “tăng thu cước, giảm nợ đọng” để giảm số ngày của kỳ thu tiền bình nên trong năm 2009 công ty VMS đã phát triển mạnh mạng lưới thanh toán cước với phương trâm luôn luôn sẵn sàng mọi lúc, mọi nơi và đa dạng về hình thức thanh toán như: tại nhà, tại cửa hàng, điểm giao dịch, qua ngân hàng… Tuy nhiên, trong năm vừa qua, do ảnh hưởng của việc có nhiều nhà mạng cung cấp dịch vụ mới, các chương trình khuyến mãi dành cho các thuê bao trả trước hấp dẫn, nhiều khách hàng đã chuyển sang dùng trả trước mà không thanh toán cước cho Công ty, thêm nữa do chính sách của nhà nước về vấn đề đăng ký thuê bao nên cũng gây ra những tình trạng tương tự do các chủ thuê bao ngừng sử dùng. Vấn đề này đã gây những tổn thất không nhỏ cho Công ty. Tóm lại, qua những phân tích trên cho thấy công tác quản lý các khoản phải thu trong năm 2009 của công ty VMS là khá tốt. Trong những năm tới thị trường thông tin di động nước ta được dự đoán là sẽ có sự cạnh tranh mạnh mẽ giữa các nhà cung cấp dịch vụ vì vậy công ty VMS cần cải thiện hơn nữa công tác quản lý các khoản phải thu nhằm tạo lợi thế cạnh tranh trên thương trường. 2.2.2.2 Công tác thu nợ của Công ty Trong việc quản lý các khoản phải thu, là khoản mục chiếm tỷ trọng lớn trong tổng giá trị vốn lưu động, công ty đã áp dụng nhiều biện pháp trong công tác thanh toán cước phí nhằm “ tăng thu cước, giảm nợ đọng” tránh tình trạng dẫn đến nợ khó đòi. Vì vậy các khoản thu từ khách hàng được công ty thu có hiệu quả góp phần làm tăng doanh thu cho công ty giúp công ty hoàn thành tốt các chỉ tiêu của Tổng công ty giao. Nhằm giảm tổn thất cho công ty trong những trường hợp khi các khoản phải thu trở thành nợ khó đòi công ty đã bổ sung thêm vào qũy dự phòng các khoản phải thu khó đòi giúp công ty chống đỡ được những khó khăn trong hoạt động thu cước. Công tác bán hàng trong năm 2009 được đẩy mạnh: các kênh bán hàng được mở rộng; cải tiến chính sách hỗ trợ, hoa hồng áp dụng cho các kênh phân phối phù hợp hơn, hiệu quả các cửa hàng theo tiêu chuẩn MobiFone được nâng cao, các cửa hàng thu cước được mở rộng đã làm số thuê bao cả trả trước và trả sau tăng trưởng nhanh, hoạt động thu cước đạt hiệu quả cao… Nhờ vậy, Tỷ lệ thu hồi các khoản nợ là khá cao, tỷ lệ nợ khó đòi chỉ chiếm khoảng 5% trong tổng số các khoản phải thu khách hàng. Tuy nhiên, quá trình thu cước phí vẫn phát sinh nợ khó đòi điều này phần nào làm giảm doanh thu của công ty từ đó gián tiếp làm công ty phải trớch lập qũy dự phòng các khoản phải thu khó đòi. Mặc dù các khoản phải thu của Công ty trong năm vừa qua đã đóng góp không nhỏ vào doanh thu của Công ty nhưng do nhiều nguyên nhân khách quan nên công ty vẫn gặp không ít khó khăn trong quá trình thu cước và tránh nợ đọng. CHƯƠNG BA: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ CÁC KHOẢN PHẢI THU TẠI CÔNG TY THÔNG TIN DI ĐỘNG (VMS) MOBIFONE 3.1 Dự báo về xu hướng thị trường thông tin di động Việt Nam và định hướng phát triển của công ty thông tin di động trong thời gian tới. 3.1.1 Dự báo về thị trường thông tin di động nước ta Thị trường kinh doanh dịch vụ thông tin di động của nước ta ra đời từ năm 1994 và công ty thông tin di động VMS – MobiFone là nhà cung cấp dịch vụ đầu tiên. Trải qua hơn 15 năm phát triển thị trường thông tin di động nước ta đã có những bước tiến đáng kể và hiện có khoảng hơn 50 triệu thuê bao. Số thuê bao còn rất khiêm tốn so với 86 triệu dân qua đó nó cho thấy thị trường thông tin di động nước ta còn rất tiềm năng. Từ lúc mới hình thành với hai nhà cung cấp dịch vụ đến nay thị trường thông tin di động đã có thêm một số nhà cung cấp mới gia nhập thị trường làm cho môi trường kinh doanh thay đổi từ độc quyền sang cạnh tranh. Hiện tại, thị trường kinh doanh dịch vụ thông tin di động nước ta đang có những nhà cung cấp sau: * Công ty thông tin di động (VMS – Mobifone) Công ty thông tin di động VMS là đơn vị hạch toán độc lập trực thuộc Tổng công ty bưu chính viễn thông; công ty đã kí hợp đồng hợp tác kinh doanh với bên nước ngoài là công ty Comvik International Việt Nam AB và công ty Industriforvaltnings AB Kinnevik, Thụy Điển ( gọi chung là CIV). Công ty đã xây dựng tên thương hiệu của mình là MobiFone. Sản phẩm chính của công ty VMS là dịch vụ khai thác mạng viễn thông di động toàn cầu GSM 900, hiện công ty đã phủ sóng 64/64 tỉnh, thành phố trên cả nước. Với chất lượng dịch vụ tốt mạng di động MobiFone đang được khách hàng trong và ngoài nước đánh giá cao nhất Việt nam. Số thuê bao của công ty hiện có khoảng hơn 22.4 triệu thuê bao * Công ty dịch vụ viễn thông (Vinahone – GPC) Năm 1996, Tổng công ty Bưu chính Viễn thông Việt nam cho ra đời Công ty Dịch vụ viễn thông (mạng vinaphone) – là công ty thứ hai của Tổng công ty Bưu chính viễn thông Việt nam cùng kinh doanh dịch vụ thông tin di động. Công ty dịch vụ viễn thông là đơn vị hạch toán phụ thuộc trực thuộc Tổng công ty Bưu chính viễn thông; công ty có tên thương hiệu là Vinaphone hợp tác với các bưu điện tỉnh, thành phố cung cấp dịch điện thoại di động (công ty chịu trách nhiệm về mảng phát triển mạng lưới, kỹ thuật đường truyền, các bưu điện tỉnh thành phố chịu trách nhiệm về công tác phát triển thuê bao và thanh toán cước phí). Mạng Vinaphone cũng sử dụng mạng viễn thông di động toàn cầu GSM 900 và là mạng đầu tiên phủ sóng 64/64 tỉnh, thành phố. Hiện nay, Vinaphone đang là mạng có số thuê bao lớn nhất Việt nam với số thuê bao là hơn 23,1 triệu. * Bưu điện Hà Nội, Bưu điện Thành phố Hồ Chí Minh: Bưu điện Hà Nội và Bưu điện Thành phố Hồ Chí Minh là hai đơn vị hạch toán phụ thuộc trực thuộc Tổng công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam. Ngoài chức năng cung cấp dịch vụ điện thoại cố định trong địa bàn thành phố, từ năm 2002 hai bưu điện này còn cung cấp thêm dịch vụ điện thoại di động nội tỉnh (Cityphone). Để thuận tiện cho việc điều hành mạng di động nội tỉnh này Tổng công ty Bưu chính viễn thông đã thành lập một ban quản lý riêng. Trong giai đoạn đầu thử nghiệm tại Thành phố Hà Nội và Hồ Chí Minh sau đó sẽ triển khai tiếp ở các tỉnh và thành phố khác. Và mạng Citiphone thuộc tỉnh, thành phố nào thì chịu sự quản lý của Bưu điện tỉnh, thành phố đó. Về đặc điểm dịch vụ: mạng Cityphone là mạng điện thoại di động, mạng này có ưu điểm là giá cước cuộc gọi và cước thuê bao tháng thấp. Tuy nhiên mạng Cityphone hiện nay chưa hấp dẫn khách hàng vì chất lượng đàm thoại kém và vùng phủ sóng chỉ giới hạn trong thành phố. Số thuê bao Cityphone hiện có khoảng 120.000 thuê bao. Hiện nay, mạng Cityphone đang triển khai mở rộng vùng phủ sóng ra các huyện ngoại thành Hà nội và thành phố Hồ Chí Minh và đang thử nghiệm dịch vụ tại các tỉnh là Biên Hòa, Vũng tàu. Đi đôi với mở rộng vùng phủ sóng Cityphone cũng đang tăng cường chất lượng cuộc gọi bằng việc lắp đặt thêm các trạm thu phát sóng mới cho các khu vực có sóng yếu. Vì vậy trong thời gian tới Cityphone sẽ tác động lớn tới môi trường cạnh tranh giữa các nhà cung cấp dịch vụ thông tin di động. * Sài Gòn Postel (SPT) Sài Gòn Postel chính thức cung cấp mạng điện thoại di động CDMA vào tháng 7/2003 và có tên thương hiệu là S – Fone. So với các nhà cung cấp Mobifone và Vinaphone lúc mới thành lập thì S – Fone đã khá thành công khi thâm nhập thị trường, đến nay mạng S – Fone đã có hơn 200.000 thuê bao. S – Fone có ưu điểm là được Bộ bưu chính viễn thông cho phép áp dụng tính cước theo Block 10 giây. Tuy nhiên vùng phủ sóng của S – Fone còn hạn chế (mới chỉ phủ sóng 20 tỉnh thành phố) nên phần nào còn chưa hấp dẫn khách hàng hòa mạng. Trong thời gian tới S – Fone đang có kế hoạch tăng thêm đầu tư để mở rộng vùng phủ sóng toàn quốc. Vì vậy, sức cạnh tranh của S – Fone trong thời gian tới sẽ cải thiện đáng kể. * Công ty cổ phần viễn thông quân đội Việt Nam (Viettel) Tháng 10/2004, Viettel chính thức cung cấp dịch vụ điện thoại di động mạng GSM. Ngay khi mới ra đời mạng Viettel đã phủ sóng toàn quốc nên sau một tháng cung cấp dịch vụ Viettel đã gây bất ngờ cho các đối thủ cạnh tranh khi tuyên bố đạt 100.000 thuê bao. Đến nay sau hơn 3 tháng cung cấp dịch vụ công ty viễn thông quân đội đã chính thức có hơn 200.000 thuê bao. Với lợi thế trong việc sử dụng cơ sở hạ tầng kĩ thuật của quân đội nên giảm chi phí thuê kênh và có điều kiện để cung cấp dịch vụ với mức cước thấp tính block 6 giây nên Viettel đã tạo được một vị thế qu©n b×nh quan trọng với 2 mạng điện thoại đã ra đời trước đã từ 8-9 năm là Vinaphone và MobiFone. Ngoài ra hiện nay, trên thị trường thông tin di động nước ta còn có một số nhà cung cấp khác như thương hiệu Beeline, EVN – telecom, TTC Telecom. Năm 2009, Công ty cổ phần Viễn thông Hà Nội đã chính thức hoàn thành việc chuyển đồi và chính thức đưa ra mạng di động tiếp theo là Vietnammobile. Các nhà mạng này tuy mới thành lập nhưng do chính sách ưu đãi lớn nên cũng thu hút được khá nhiều khách hàng. Tuy nhiên, do chất lượng mạng yếu nên người tiêu dùng không thích sử dụng các mạng này và thường chuyển về sử dụng các mạng cũ và có thương hiệu từ trước tới nay. Cũng trong năm qua, Bộ thông tin và truyền thông đã chính thức cho 4 nhà mạng là Mobifone, Vinafone, Viettel va liên danh EVN – Telecom và Hanoi Telecom được cấp giấy phép 3G. 3G cung cấp cho người tiêu dùng nhiều tính năng ưu việt, tuy nhiên đòi hỏi các công ty cần có chính sách hợp lý để tổ chức khai thác, kinh doanh có hiệu quả. Hiện nay số người sử dụng dịch vụ điện thoại di động vượt qúa 80% số dân. Nó cho thấy thị trường thông tin di động nước ta cú tiềm năng rất lớn trong tương lai. Với sự có mặt của cỏc nhà cung cấp dịch vụ thông tin di động trong thời gian tới sẽ làm cho cuộc cạnh tranh giữa các nhà cung cấp ngày càng mạnh mẽ. Như vậy khách hàng sẽ có thêm nhiều lưa chọn và được hưởng lợi từ sự cạnh tranh giữa các nhà cung cấp. Việt Nam đang trong tiến trình hội nhập , tham gia ASEAN, AFTA, và WTO… Vì vậy trong tương lai sẽ có nhiều nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào thị trường thông tin di động Việt nam. Các đối thủ này sẽ có rất nhiều lợi thế: tiềm lực kinh tế mạnh, thiết bị công nghệ hiện đại, kinh nghiệm trong quản lý và đội ngũ nhân viên chất lượng cao…Do đó mức độ cạnh tranh trong thị trường thông tin di động sẽ ngày càng trở nên quyết liệt hơn nữa. 3.1.2 Định hướng phát triển của công ty trong thời gian tới Trong thời gian tới cạnh tranh trên thị trường thông tin di động hứa hẹn sẽ ngày càng sôi động và găy gắt hơn do có thêm sự xuất hiện của ba nhà cung cấp dịch vụ là Gtel, VP Telecom và Hanoi Telecom và sự phát triển mạnh mẽ của các nhà cung cấp dich vụ khác như Viettel hay Vinafone. Do đó đặt ra cho công ty thông tin di động VMS nhiều thời cơ và thách thức khi muốn tiếp tục giữ vững vị thế người đứng đầu trên thị trường thông tin di động Việt Nam. Sau 10 năm hoạt động cùng với đối tác CIV công ty VMS có cơ hội thuận lợi trong việc tiếp thu được nhiều kinh nghiệm trong tổ chức, quản lý và kinh doanh. Đặc biệt là vấn đề nghiên cứu thị trường và áp dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật. Hợp đồng hợp tác kinh doanh với CIV một mặt đã giúp công ty VMS giải quyết vấn đề về vốn và công nghệ nhưng mặt khác nó làm công ty thiếu linh hoạt trong quá trình hoạt động kinh doanh cũng như điều chỉnh chiến lược do những điều kiện ràng buộc trong hợp đồng. Vì vậy sau khi hết hạn hợp đồng công ty đó chủ động hơn trong việc đầu tư vốn vào lĩnh vực công nghệ và tranh thiết bị, chủ động trong việc tìm kiếm đối tác mới và nhà cung cấp mới.Trong khoảng 5 năm trở lại đây, nhờ chính sách phát triển hợp lý nên Công ty đã tranh thủ được các ưu thế mà nhờ hợp đồng với CIV mang lại và khẳng định được vị trí số một của mình và từng bước vươn ra các thị trường các nước lân cận như Lào hay Campuchia. C«ng nghÖ viÔn th«ng ngµy cµng ph¸t triÓn, và công nghệ cũng thay đổi hàng ngày, hàng giờ do vËy nÕu kh«ng quan t©m thÝch ®¸ng ®Õn vÊn ®Ò hiÖn ®¹i hãa vµ ®­a c¸c c«ng nghÖ míi vµo khai th¸c, gi¶m kho¶ng c¸ch vÒ tr×nh ®é nh©n lùc, kh«ng ngõng n©ng cao vÒ tr×nh ®é qu¶n lý th× viÖc héi nhËp víi khu vùc vµ thÕ giíi sÏ ®em ®Õn nh÷ng nguy c¬ làm giảm khả năng cạnh tranh của công ty trên thị trường thông tin di động. §iÒu ®ã ®ßi hái c«ng ty th«ng tin di ®éng ®Ó cã thÓ duy tr× tèc ®é ph¸t triÓn cao vµ bÒn v÷ng bªn c¹nh tiÒm lùc kinh tÕ, sù ®Çu t­ thÝch ®¸ng cßn cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn mang tÝnh l©u dµi. §Þnh h­íng cña c«ng ty th«ng tin di ®éng VMS ®­îc x©y dùng c¨n cø trªn ®Þnh h­íng chung cña ngµnh B­u chÝnh viÔn th«ng và của Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam. ChiÕn l­îc hµng ®Çu cña c«ng ty VMS lµ x©y dùng vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh, cËp nhËt kÞp thêi c«ng nghÖ, khoa häc tiªn tiÕn. C«ng ty VMS sÏ tiÕp tôc hîp t¸c víi c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi, ®Èy m¹nh ho¹t ®éng chuyÓn giao kü n¨ng qu¶n lý, tæ chøc vµ phèi hîp chÆt chÏ víi ®èi t¸c n­íc ngoµi ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i cña c«ng ty. Trong m«i tr­êng c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t c«ng ty VMS cÇn ph¶i ®Ò xuÊt nhiÒu chÝnh s¸ch gi¸ c­íc míi linh ho¹t theo h­íng cã ph©n biÖt tõng ®èi t­îng kh¸ch hµng, ®ång thêi ®­a ra nhiÒu lùa chän vµ ®¸p øng c¸c ph©n ®o¹n thÞ tr­êng míi, hiện nay, Mobifone là một trong bốn công ty được cấp giấy phép kinh doanh 3G và là công ty đầu tiên triển khai mạng công nghệ 3G, là công nghệ mới nên thị trường còn khá bỡ ngỡ với công nghệ này vì vậy, cùng với các dịch vụ cũ,các dịch vụ mới trên nền công nghệ 3G cần được quan tâm phát triển và tưng bước biến công nghệ xa lạ này thành phổ biến cho các thuê bao của mạng. Ph­¬ng h­íng ®Çu t­ m¹ng l­íi lµ ®ång thêi më réng m¹nh mÏ vïng phñ sãng ra c¸c vïng cã yªu cÇu cao cña kh¸ch hµng vµ n©ng cao chÊt l­îng m¹ng l­íi ë c¸c thµnh phè lín ( c¸c tßa nhµ lín trong thµnh phè ), kÕt hîp víi c¸c biÖn ph¸p vÒ qu¶ng c¸o vµ tuyªn truyÒn ®Ó t¹o ra h×nh ¶nh c¶i thiÖn râ nÐt vÒ m¹ng l­íi MobiFone trong kh¸ch hµng. Hiện nay, Mobifone mới chỉ phổ biến ở các tỉnh, thành phố lớn mà chưa đi sâu về các vùng xa xôi của tổ quốc vì vậy định hướng cho các năm tới cần đẩy mạnh khai thác tại các khu vực nông thôn, khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa. Và phải nâng cao chất lượng dịch vụ nhằm tránh tình trạng mất sóng, sóng yếu tại một số điểm. Quan t©m ®Èy nhanh c¸c dù ¸n ®Çu t­ vÒ qu¶n lý vµ ch¨m sãc kh¸ch hµng ®Ó sau khi m¹ng l­íi ®­îc c¶i thiÖn sÏ thùc hiÖn ®­îc lîi thÕ c¹nh tranh cña MobiFone trong kh©u ch¨m sãc kh¸ch hµng vµ Marketing.Trong c«ng t¸c Marketing vµ b¸n hµng cÇn chuyªn nghiÖp hãa h¬n b»ng viÖc sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p hiÖn ®¹i nh­ng vÉn ®¶m b¶o phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña thÞ tr­êng th«ng tin di ®éng cña ViÖt nam. TiÕp tôc nghiªn cøu vµ ®Ò xuÊt c¸c dÞch vô gi¸ trÞ gia t¨ng míi, ®Æc biÖt lµ c¸c dÞch vô trªn nÒn SMS. Phèi hîp víi c¸c ®èi t¸c trong vµ ngoµi n­íc ®Ó cung cÊp c¸c dÞch vô gi¸ trÞ gia t¨ng cho thuª bao tr¶ sau vµ tr¶ tr­íc ®¶m b¶o sù kh¸c biÖt víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. §Ó n©ng cao h×nh ¶nh cña MobiFone trªn thÞ tr­êng vµ ®¶m b¶o tèt c«ng t¸c phôc vô kh¸ch hµng cña c¸c trung t©m giao dÞch, c«ng ty sÏ hoµn thµnh viÖc thiÕt kÕ, c¶i t¹o cöa hµng theo mÉu chuÈn thèng nhÊt. Víi ph­¬ng ch©m “c«ng nghÖ ®ãn ®Çu, c¸ch ®i s¸ng t¹o” c«ng ty VMS ®· ®Ò ra môc tiªu: “ Kh«ng ngõng c¶i tiÕn chÊt l­îng dÞch vô th«ng tin di ®éng do c«ng ty cung cÊp bao gåm chÊt l­îng m¹ng l­íi, dÞch vô b¸n hµng vµ sau b¸n hµng, nh»m ®¸p øng tèt h¬n yªu cÇu cña kh¸ch hµng vµ ®¶m b¶o cung cÊp c¸c dÞch vô theo ®óng cam kÕt.” §Ó thùc hiÖn môc tiªu nµy c«ng ty VMS sÏ ph¶i: - X©y dùng, ¸p dông vµ duy tr× hÖ thèng chÊt l­îng theo ISO9001 - 2000 - ¸p dông c¸c c«ng nghÖ míi, më réng ph¹m vi phôc vô - T×m hiÓu, ®iÒu tra ý kiÕn cña kh¸ch hµng vÒ chÊt l­îng dÞch vô cña c«ng ty tõ ®ã gi¶i ®¸p c¸c th¾c m¾c nh»m n©ng cao h¬n n­a chÊt l­¬ng dÞch vô cña c«ng ty. 3.2 MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÍ CÁC KHOẢN PHẢI THU TẠI CÔNG TY THÔNG TIN DI ĐỘNG (VMS) 3.2.1 Đầu tư mạng lưới, nâng cao chất lượng dịch vụ, mở rộng vùng phủ sóng Møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng th«ng tin di ®éng n­íc ta ®­îc dù b¸o trong thêi gian tíi lµ sÏ ngµy cµng m¹nh mÏ h¬n. §iÒu nµy ®Æt ra cho c«ng ty th«ng tin di ®éng nhiÒu th¸ch thøc trong viÖc chiÕm lÜnh thÞ tr­êng vµ cñng cè vÞ thÕ dÉn ®Çu trªn thÞ tr­êng th«ng tin di ®éng ViÖt nam. V× vËy, c«ng ty VMS cÇn kh«ng ngõng n©ng cao søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng th«ng tin di ®éng. ChÊt l­îng s¶n phÈm ®­îc n©ng cao sÏ t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng tr­ëng thuª bao tõ ®ã t¨ng doanh thu tõ b¸n hµng vµ dÞch vô vµ do ®ã lîi nhuËn còng sÏ ®­îc t¨ng lªn. Nh­ vËy, hiÖu qu¶ quản lý khoản phải thu cña c«ng ty VMS sÏ ®­îc n©ng cao. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy c«ng ty cÇn ®Çu t­ m¹ng l­íi, n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô, më réng ph¹m vi phñ sãng. Ho¹t ®éng ®Çu t­ m¹ng l­íi ®­îc ®Èy m¹nh sÏ ®em ®Õn cho kh¸ch hµng mét dÞch vô cã chÊt l­îng hoµn h¶o. Nh­ng chÊt l­îng dÞch vô sÏ kh«ng thÓ tèt nÕu c«ng ty kh«ng më réng vïng phñ sãng. V× vËy, c«ng ty cÇn ph¶i tiÕn hµnh më réng vïng phñ sãng b»ng c¸ch l¾p ®Æt thªm c¸c thiÕt bÞ kü thuËt, t¨ng mËt ®é tr¹m BTS ®Ó tr¸nh nh÷ng sù cè trong khi ®µm tho¹i, t¹o c¬ héi sö dông dÞch vô cña c«ng ty ë nh÷ng vïng phñ sãng míi. C«ng ty nªn tháa thuËn víi côc tÇn sè ®Ó tiÕn hµnh khö nhiÔu ë nhiÒu khu vùc cung cÊp dÞch vô ®Ó ®em ®Õn cho kh¸ch hµng cuéc gäi cã chÊt l­îng cao. Ngoµi ra, sù bè trÝ c¸c tr¹m BTS còng cÇn tÝnh to¸n sao cho hîp lý ®Ó mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao v× ë nh÷ng vïng träng ®iÓm cã mËt ®é c¸c tr¹m thu ph¸t cao vÉn cã t×nh tr¹ng nghÏn m¹ch trong khi ë vïng n«ng th«ng, vïng s©u vïng xa cã Ýt tr¹m nh­ng tû lÖ nghÏn m¹ch kh«ng ®¸ng kÓ. DÞch vô th«ng tin di ®éng lµ dÞch vô cao cÊp mang tÝnh c«ng nghÖ kü thuËt cao v× vËy chÊt l­îng dÞch vô cã mét vai trß rÊt quan träng trong viÖc thu hót kh¸ch hµng. Do ®ã viÖc n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô lµ nh©n tè rÊt quan träng ¶nh h­ëng ®Õn doanh thu cña c«ng ty. N©ng cao chÊt l­îng dÞch vô cÇn thÓ hiÖn ë nh÷ng kh©u: - ChÊt l­îng dÞch vô thÓ hiÖn ë ngay t¹i n¬i nh©n viªn tiÕp xóc víi kh¸ch hµng. Do ®ã c«ng ty cÇn cã c¸c khãa ®µo t¹o ®Ó n©ng cao tr×nh ®é cña nh©n viªn b¸n hµng. Nh©n viªn b¸n hµng kh«ng chØ cÇn cã tr×nh ®é chuyªn m«n, tr×nh ®é ngo¹i ng÷ mµ cÇn ph¶i cã th¸i ®é cëi më, ch©n t×nh, tËn tôy víi kh¸ch hµng vµ s·n sµng gi¶i ®¸p c¸c c©u hái th¾c m¾c cña kh¸ch hµng. - ChÊt l­îng dÞch vô thÓ hiÖn qua chÊt l­îng phôc vô lµ c¸c s¶n phÈm dÞch vô mµ c«ng ty cung cÊp cho kh¸ch hµng cã ®a d¹ng, cã ®¸p øng ®­îc nhu cÇu kh¸ch hµng hay kh«ng vµ th¸i ®é phôc vô, ®iÒu kiÖn vÒ c¬ së vËt chÊt kü thuËt cã t¹o thuËn lîi cho kh¸ch hµng trong qu¸ tr×nh cung cÊp dÞch vô hay kh«ng. Giữ được lượng khách hàng ổn định và từng bước nâng cao số lượng thuê bao sẽ giúp cho Công ty quản lý tốt các khoản phải thu từ cước thuê bao của khách hàng, tránh tình trạng nợ đọng thường diễn ra khi các khách hàng thường không trả cước để chuyển sang mạng khác. Có tình trạng như vậy thường do chất lượng cung cấp dịch vụ của Công ty là không tốt nên các khách hàng không còn thích sử dụng các dich vụ của Công ty nữa. Hiện nay, cạnh tranh gay gắt giữa các nhà mạng là không thể tránh khỏi, do đó đòi hỏi Công ty VMS cần có chính sách phát triển mạng để thu hút khách hàng vì tiềm năng phát triển các dịch vụ thông tin di động ở nước ta còn khá lớn. 3.2.2 Quản lý các khoản phải thu khách hàng Trong n¨m 2009, vÒ cuèi n¨m c¸c kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng cã tăng nhẹ so víi ®Çu n¨m, xÐt vÒ sè t­¬ng ®èi th× chØ tiªu nµy vÉn chiÕm mét tû träng kh¸ lín trong tæng vèn l­u ®éng. V× vËy c«ng ty cÇn ph¶i lµm tèt c«ng t¸c thu håi nî, tr¸nh t×nh tr¹ng bÞ chiÕm dông vèn ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh liªn tôc cña ho¹t ®éng kinh doanh, lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña c«ng ty. Do ®ã ®Ó cã thÓ “t¨ng thu c­íc, gi¶m nî ®äng”, h¹n chÕ viÖc ph¸t sinh nh÷ng chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt th× c«ng ty cã thÓ sö dông mét sè biÖn ph¸p sau: - Do c«ng ty cã m¹ng l­íi kinh doanh réng kh¾p c¶ n­íc nªn qu¸ tr×nh thu tiÒn kÐo dµi. V× vËy trong c¸c hîp ®ång kÝ kÕt c«ng ty nªn cã mét sè ®iÒu kho¶n rµng buéc chÆt chÏ nh­ quy ®Þnh râ: thêi h¹n tr¶ tiÒn, ph­¬ng thøc thanh to¸n… mét c¸ch cô thÓ. NÕu bªn nµo vi ph¹m hîp ®ång th× bªn ®ã ph¶i chÞu hoµn toµn tr¸ch nhiÖm båi th­êng vµ thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c cam kÕt trong hîp ®ång. Nh­ng c¸c ®iÒu kho¶n quy ®Þnh trong hîp ®ång th× ph¶i phï hîp víi chÝnh s¸ch vµ chÕ ®é hiÖn hµnh. - C«ng t¸c ph¸t triÓn thuª bao tr¶ sau cÇn g¾n liÒn víi viÖc thÈm ®Þnh thuª bao. TÊt c¶ mäi kh¸ch hµng khi ®¨ng ký sö dông dÞch vô th«ng tin di ®éng cña VMS cÇn ph¶i ®­îc thÈm ®Þnh lµm c¬ së cho viÖc ph©n lo¹i thuª bao phôc vô cho môc ®Ých qu¶n lý bao gåm: thÈm ®Þnh ®Þa chØ hé khÈu, ®Þa chØ n¬i th­êng tró, ®Þa chØ göi th«ng b¸o c­íc ®Ó ng¨n chÆn kÞp thêi c¸c kh¸ch hµng sö dông giÊy tê gi¶ m¹o nhËp m¹ng, thÈm ®Þnh vÒ møc thu nhËp, nghÒ nghiÖp…®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ møc ®é rñi ro khi kh¸ch hµng nî c­íc. - ViÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch chiÕt khÊu, gi¶m gi¸ hµng b¸n ®èi víi nh÷ng hîp ®ång cã gi¸ trÞ lín, kh¸ch hµng th­êng xuyªn vµ kh¸ch hµng thanh to¸n tiÒn sím sÏ thóc ®Èy kh¸ch hµng thanh to¸n nhanh h¬n, gi¶m bít ®­îc nî d©y d­a, tr¸nh bÞ chiÕm dông vèn l©u. Do ®ã c«ng ty cÇn ph¶i x¸c ®Þnh mét tû lÖ chiÕt khÊu hîp lý ®Ó c«ng t¸c thu c­íc ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. - C«ng ty nªn ph©n lo¹i tõng ®èi t­îng nî, sau ®ã tæ chøc ra mét bé phËn chuyªn tr¸ch lµm nhiÖm vô thu håi nî vµ sÏ theo dâi chÆt chÏ tõng kho¶n nî. §èi víi c¸c kho¶n nî cò th× cÇn thu håi vµ tiÕn hµnh døt ®iÓm. 3.2.3 Quản lý các khoản trả trước cho người bán Các khoản trả trước cho người bán trong năm 2009 vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng giá trị các khoản phải thu. Mặc dù do công ty thực hiện các hợp đồng về đầu tư xây dựng cơ bản nên việc phải ứng tiền trước là không thể tránh khỏi và nó chiếm phần lớn giá trị của khoản mục này. Nhưng khi ứng trước cho người bán để mua hàng hoá và sử dụng dịch vụ, Công ty cũng phải ứng trước khá nhiều, do đó cần xem lại vấn đề quản lý các khoản trả trước, tính toán hợp lý cho phù hợp với từng loại hợp đồng của Công ty để đạt được hiệu quả cao nhất. Công ty cần hoạt động có uy tín hơn để các nhà cung cấp tin tưởng vào khả năng thanh toán của mình để giảm chi phí khi phải ứng trước vì đây là khoản mà công ty bị chiếm dụng vốn, gây lãng phí rất lớn cho Công ty. 3.2.4 Quản lý các khoản phải thu nội bộ Các khoản phải thu nội bộ chủ yếu là các khoản phải thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh chính và phải thu về vốn đầu tư. Đòi hỏi phải có chính sách quản lý các khoản mục này một cách hợp lý. Mặc dù nó chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng giá trị các khoản phải thu nhưng cũng cần phải quản lý chúng để tránh những thất thoát không đáng kể làm giảm doanh thu của công ty. 3.2.5 Trích lập dự phòng Việc trích lập dự phòng là cần thiết cho hoạt động của Công ty nhằm tránh khỏi những tổn thất không đáng có trong quá trình sản xuất kinh doanh. Việc tính toán tỷ lệ trích lập dự phòng thế nào cho hợp lý cần được Công ty quan tâm, Việc phân loại nợ, mỗi loại nên có một tỷ lệ trích lập dự phòng riêng là cần thiết và có phòng quản lý vấn đề quản lý các khoản nợ và trích lập dự phòng cũng cần được chú ý. 3.2.6 Một số giải pháp khác Thùc hiÖn tæ chøc tæng kÕt ®¸nh gi¸ vµ rót kinh nghiÖm: hµng n¨m phßng kÕ ho¹ch b¸n hµng vµ marketing, phßng thanh to¸n c­íc phÝ cÇn phèi hîp víi phßng kÕ to¸n thèng kÕ tµi chÝnh cña c«ng ty tæ chøc tæng kÕt c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh cña c«ng ty vµ tõng ®¬n vÞ thµnh viªn qua ®ã tiÕp thu ý kiÕn, nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ viÖc thùc hiÖn cña c¸c ®¬n vÞ phßng ban ®Ó rót kinh nghiÖm chung. C«ng ty cÇn t¨ng c­êng båi d­ìng, tËp huÊn n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n tham gia thùc hiÖn c«ng t¸c qu¶n trÞ tµi chÝnh cña c«ng ty. N©ng cao møc ®é chuyªn nghiÖp trong c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh ng¾n h¹n trong toµn c«ng ty. Gi¶i ph¸p cña viÖc nµy lµ göi c¸c c¸n bé qu¶n lý ®i häc c¸c khãa ®µo t¹o vÒ qu¶n lý tµi chÝnh t¹i c¸c c¬ së ®µo t¹o trong n­íc ( c¸c tr­êng ®µo t¹o, c¸c hiÖp héi hç trî doanh nghiÖp nh­ phßng th­¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp ViÖt Nam, …) hoÆc häc ë n­íc ngoµi ( ®èi víi c¸c nh©n viªn cã ®ñ tr×nh ®é ngo¹i ng÷ vµ cam kÕt lµm viÖc l©u dµi t¹i c«ng ty). §ång thêi, tuyÓn chän c¸c nh©n viªn ph©n tÝch tµi chÝnh cã ®ñ tr×nh ®é, kinh nghiÖm nhÊt ®Þnh vµo lµm viÖc. C¸c nh©n viªn nµy sÏ cã tr¸ch nhiÖm trong viÖc tæng hîp ph©n tÝch c¸c sè liÖu cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng qu¶n lý tµi chÝnh, b¸o c¸o víi gi¸m ®èc tµi chÝnh. §èi víi hÖ thèng kÕ to¸n SUN hiÖn c«ng ty ®· khai th¸c tèt phÇn mÒm SUN kÕ to¸n, c«ng ty cÇn thùc hiÖn khai th¸c tiÕp phÇn mÒm SUN qu¶n trÞ ®Ó thuËn lîi trong c«ng t¸c theo dâi thùc hiÖn kÕ ho¹ch tµi chÝnh, ch¼ng h¹n phÇn mÒm SUN qu¶n trÞ cho phÐp ®èi víi tõng kho¶n môc chi phÝ ®Òu cho phÐp khai b¸o møc kÕ ho¹ch cña kho¶n chi, khi thùc chi ®Õn ®©u sÏ th«ng b¸o phÇn tr¨m ®· thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch ®Ó cã biÖn ph¸p ®iÒu phèi kÞp thêi. 3.3 KIẾN NGHỊ §Ó hoàn thiện công tác quản lý khoản phải thu t¹i c«ng ty th«ng tin di ®éng VMS, vÒ phÝa c«ng ty cÇn nhanh chãng thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p ®Ò xuÊt ë trªn. Nh­ng ®Ó nh÷ng gi¶i ph¸p trªn ®i vµo thùc tiÔn vµ ph¸t huy ®­îc tÝnh hiÖu qu¶ cña nã th× nhÊt thiÕt cÇn ph¶i cã sù quan t©m cña Nhµ n­íc, ngµnh chñ qu¶n và của Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam trong viÖc t¹o lËp m«i tr­êng ®Ó thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p. V× vËy em xin ®­a ra mét sè kiªn nghÞ sau: 3.3.1 Kiến nghị với Nhà Nước và các cơ quan chức năng: C¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­, t¨ng c­êng hîp t¸c quèc tÕ vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ngµnh viÔn th«ng cã nhiÒu c¬ héi trao ®æi, hîp t¸c víi c¸c ®èi t¸c viÔn th«ng trªn thÕ giíi. §Ò nghÞ Bé tµi chÝnh xem xÐt vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña ngµnh viÔn th«ng nãi chung vµ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô th«ng tin di ®éng nãi riªng ®Ó cã c¬ chÕ ®Æc thï vÒ tµi chÝnh nh»m th¸o gì bít khã kh¨n vÒ tµi chÝnh cho c«ng ty. Ch¼ng h¹n ®èi víi quy ®Þnh vÒ xö lý nî khã ®ßi. DÞch vô ®iÖn tho¹i víi h×nh thøc cung cÊp dÞch vô truyÒn thèng lµ kh¸ch hµng sö dông dÞch vô tr­íc sau ®ã míi tr¶ tiÒn sau ®· lµ mét ®iÓm kh«ng thuËn lîi cho viÖc thu c­íc nî cña kh¸ch hµng. Cã chÝnh s¸ch ®iÒu tiÕt vÜ m« vÒ tµi chÝnh vµ c«ng nghÖ nh­: chÝnh s¸ch gi¸ c­íc, trî cÊp cña chÝnh phñ… ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ngµnh viÔn th«ng nhanh chãng ph¸t triÓn ra toµn quèc vµ phæ cËp dÞch vô vµ n©ng cao ®êi sèng tinh thÇn cña nh©n d©n. Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­ ®Æc biÖt cho ho¹t ®éng nghiªn cøu øng dông vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin vµ c«ng nghÖ tin häc ®Ó n©ng cao tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ trong n­íc, thóc ®Èy c¸c lÜnh vùc nµy ph¸t triÓn ®Ó thùc sù trë thµnh c¸c ngµnh kinh tÕ mòi nhän. Tạo điều kiện thuận lợi để các công ty kinh doanh trong lĩnh vực bưu chính viễn thông có thể dễ dàng thu hút vốn đầu tư nước ngoài nhằm phát triển mạng lưới, chất lượng dịch vụ, học tập các kỹ năng trong quản lý .... 3.3.2 Kiến nghị với Tổng Công ty Bưu Chính Viễn Thông Tổng công ty cần hỗ trợ các doanh nghiệp cùng kinh doanh trong ngành một cách vô tư, khách quan để tạo một môi trường kinh doanh, cạnh tranh lành mạnh giữa các doanh nghiệp. Hiện nay công ty dịch vụ viễn thông Vinaphone nhận được nhiều ưu đãi trong đầu tư hơn công ty VMS. Tổng công ty cần giao quyền chủ động trong hoạt động sản xuất kinh doanh hơn nữa cho các doanh nghiệp và không can thiệp sâu vào các hoạt động kinh doanh. Và tiến tới xóa bỏ hoàn toàn cơ chế xin – cho trong công tác quản lý hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Có các chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp trong ngành tham gia hội nhập quốc tế để các doanh nghiệp trong nước có thể tận dụng tối đa các cơ hội sản xuất kinh doanh do môi trường quốc tế đem lại. Xóa bỏ việc quy định giá cước phí điện thoại di động để các doanh nghiẹp có thể chủ động trong việc xây dựng chiến lược giá đồng thời như thế sẽ mang lại nhiều lợi ích cho người tiêu dùng. Có kế hoạch và chính sách hỗ trợ cho công tác nghiên cứu phát triển của các công ty thông tin di động nhằm đáp ứng những đòi hỏi phát triển của công nghệ viễn thông. Tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong ngành tăng cường quan hệ với các cơ sở nghiên cứu trong và ngoài nước để tiếp thu, phát triển công nghệ mới. Trong tiến trình cổ phần hóa của công ty thông tin di động VMS, Tổng công ty bưu chính viễn thông cần ban hành đồng bộ các văn bản hướng dẫn và chỉ đạo cụ thể kịp thời để tạo điều kiện quá trình cổ phần hóa được diễn ra thuận lợi và vẫn đảm bảo các mục tiêu định hướng của Nhà nước và của ngành. Sau khi được cổ phần hóa, công ty VMS sẽ có thêm một kênh huy động vốn có hiệu quả giúp công ty tăng thêm tiềm lực về vốn từ đó giúp công ty phát triển ổn định và tăng cường năng lực cạnh tranh trên thị trường viễn thông trong và ngoài nước khi hội nhập. KẾT LUẬN Khoản phải thu là khoản mục chiếm tỷ trọng lớn trong tổng tài sản và nó ảnh hưởng trực tiếp tới doanh thu của Công ty. Việc quản lý khoản phải thu thế nào cho hiệu quả là một vấn đề quan trọng, là một trong những mối quan tâm hàng đầu của các doanh nghiệp hiện nay. Hiện nay, trên thị trường thông tin di động Việt Nam có rất nhiều nhà cung cấp. Cạnh tranh gay gắt giữa các công ty là không thể tránh khỏi. Đây là xu thế tất yếu trong tiến trình hội nhập và phát triển. Vinafone và Viettel đang là 2 nhà cung cấp lớn, cạnh tranh gay gắt với Mobifone trên thị trường hiện này. Do ®ã ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng vµ duy tr× ®­îc vÞ trÝ dÉn ®Çu trªn thÞ tr­êng th«ng tin di ®éng mµ sù c¹nh tranh ®ang ngµy cµng diÔn ra quyÕt liÖt th× viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn nãi chung vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng nãi riªng cã ý nghÜa v« cïng quan träng. Víi luËn v¨n nµy, em mong muèn ®­a ra mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn hoàn thiện công tác quản lý khoản phải thu cña c«ng ty VMS. Tõ ®ã, ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý vèn l­u ®éng cña c«ng ty. Em hy väng r»ng nh÷ng gi¶i ph¸p nµy sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ hiÖu qu¶ quản lý khoản phải thu nãi riªng cña c«ng ty VMS. Do thêi gian cã h¹n vµ tr×nh ®é cßn h¹n chÕ nªn luËn v¨n ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn, phª b×nh cña thÇy c« gi¸o ®Ó luËn v¨n ®­îc hoµn thiÖn vµ cã gi¸ trÞ thùc tiÔn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn nhiÖt t×nh cña côgi¸o TS Trần Thị Thanh Tú cïng c¸c anh chị phßng kÕ to¸n – thèng kª - tµi chÝnh cña c«ng ty th«ng tin di ®éng VMS ®· tËn t×nh gióp ®ì vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho em trong thêi gian thùc tËp vµ hoµn thµnh chuyên đề nµy. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp – NXB Thèng kª 1997 Chñ biªn PGS.TS Vò Duy Hµo, TS. §µm v¨n HuÖ, Th.s NguyÔn Quang Ninh 2. Gi¸o tr×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp – T¸c gi¶ PGS.TS L­u ThÞ H­¬ng – Nhµ xuÊt b¶n thèng kª - 2003 3. Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp – T¸c gi¶ NguyÔn H¶i S¶n – Nhµ xuÊt b¶n thèng kª - 1996 4. Gi¸o tr×nh ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh – T¸c gi¶ PGS.TS. Ph¹m ThÞ G¸i – Nhµ xuÊt b¶n Thèng Kª - 2004. 5. Ph©n tÝch kinh tÕ doanh nghiÖp – T¸c gi¶ TS. NguyÔn N¨ng Phóc – Nhµ xuÊt b¶n tµi chÝnh - 2003 6. HÖ thèng c¸c v¨n b¶n quy ®Þnh cô thÓ vÒ qu¶n lý tµi chÝnh – kÕ to¸n trong c«ng ty th«ng tin di ®éng 7. Richard A. Brealey, Stewart C.Myers, Alan J.Marrcus, Fundamental of Coporate Finance, International Edition, Mc. Graw – Hill, 2002 8. L. Lenon, R. Geoge, The Role of Cash Management in Coporate Finance Management, Irwin, International Edition, 2001 9. Tê tin tøc Mobifone do C«ng ty ph¸t hµnh hµng th¸ng n¨m 2008,2009 10. T¹p chÝ tµi chÝnh doanh nghiÖp – Bé Tµi ChÝnh n¨m 2008, 2009 11. B¸o c¸o tµi chÝnh cña C«ng ty th«ng tin di ®éng c¸c n¨m 2007 – 2009 12. Quy định về quy trình và thủ tục thanh toán nội bộ (áp dụng tại Công ty thông tin di động)