Đề tài Hoàn thiện hạch toán tiêu thụ và xác định kết quả tiêu thụ tại Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch thương mại

gồm: Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả kinh doanh và Thuyết minh báo cáo tài chính. Ngoài các Báo cáo tài chính được lập một cách định kỳ trên, các Báo cáo khác gồm: Báo cáo lưu chuyển lưu chuyển tiền tệ và hệ thống Báo cáo quản trị kế toán lập theo yêu cầu của Ban Giám đốc khi có yêu cầu. Tuy nhiên, Báo cáo lưu chuyển tiền tệ và Báo cáo quản trị rất ít được công ty quan tâm. Với vai trò quan trọng của hệ thống Báo cáo quản trị công ty nên xây dựng hệ thống Báo cáo quản trị riêng phù hợp với đặc điểm của đơn vị, từ đó có thể cung cấp thông tin một cách chính xác và kịp thời cho Ban Giám đốc trong việc ra quyết định quản trị doanh nghiệp. 1.3. Thực trạng công tác kế toán hàng hoá. 1.3.1. Tài khoản sử dụng. Công ty sử dụng tài khoản 156 “Hàng hoá” để hạch toán hàng hoá mua vào, bán ra. Nội dung và kế cấu tài khoản này như sau: Nội dung: Trị giá mua của hàng hoá theo hoá đơn mua hàng và chi phí thu mua Kết cấu: + Bên Nợ: Trị giá mua của hàng hoá theo hoá đơn mua hàng và chi phí thu mua + Bên Có: Trị giá thực tế của hàng xuất kho, chi phí thu mua phân bổ cho hàng tiêu thụ + Dư Nợ: Trị giá của hàng tồn kho, chi phí thu mua của hàng tồn kho Các TK cấp 2 như sau: TK 1561 “Giá mua hàng hoá” TK 1562 “Chi phí thu mua” 1.3.2. Kế toán hàng hoá. 1.3.2.1. Hạch toán chi tiết hàng hoá. Công ty hạch toán chi tiết hàng hoá theo phương pháp Thẻ song song. Quy trình hạch toán chi tiết hàng hoá như sau: Phiếu nhập kho Thẻ kho Sổ kế toán chi tiết Phiếu xuất kho Kế toán tổng hợp Bảng tổng hợp chi tiết N-X-T Quy trình hạch toán chi tiết như sau: Theo phương pháp này, các chứng từ nhập xuất kho sẽ được thủ kho theo dõi về mặt số lượng ở thẻ kho và kế toán theo dõi cả về số lượng và giá trị trên sổ chi tiết cho từng loại hàng hoá, cuối tháng sẽ được tập hợp vào Bảng tổng hợp chi tiết nhập – xuất – tồn. ở kho, thủ kho mở thẻ kho để theo dõi tình hình nhập, xuất, tồn hàng hoá về mặt số lượng cho từng loại hàng hoá (ở mỗi kho mở một thẻ riêng cho từng loại hàng hoá). Thủ kho căn cứ vào chứng từ nhập, xuất để ghi thẻ kho. ở phòng kế toán, định kỳ, căn cứ vào các chứng từ nhập, xuất kế toán tiến hành định khoản trên các chứng từ, và ghi vào sổ chi tiết hàng hoá (Sổ chi tiết hàng hoá được kế toán mở tương ứng với thẻ kho). Cuối tháng, kế toán kế toán cộng sổ, đối chiếu số lượng với thẻ kho sau đó lập Bảng tổng hợp chi tiết nhập – xuất – tồn. Bảng tổng hợp chi tiết nhập - xuất - tồn được ghi dựa trên số tổng cộng trên sổ chi tiết hàng hoá cả mặt số lượng và giá trị. Các mẫu sổ của công tác hạch toán chi tiết hàng hoá tại công ty như sau: Biểu số 1. Phiếu xuất kho hàng hoá Đơn vị: Công ty hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại Mẫu số: 02-VT Địa chỉ: Số 10 Đoàn Trần Nghiệp Theo QĐ 1141-TC/QĐ/CĐKT ngày 1 tháng 11 năm 1995 của Bộ Tài chính Phiếu xuất kho Ngày 03 tháng 12 năm 2003 Nợ: 632 Số: 624 Có: 1561 Họ tên người nhận hàng: Nguyễn Văn Nam Địa chỉ (bộ phận): Lý do xuất hàng: Xuất hàng bán cho khách Xuất tại kho: Số 10 - Đoàn Trần Nghiệp Số TT Tên, nhãn hiệu, quy cách, phẩm chất vật tư (sản phẩm , hàng hoá) Mã số Đơn vị tính Số lượng Đơn giá Thành tiền Theo chứng từ Thực xuất A B C D 1 2 3 4 1 Alky dp2 kg 1.000 1.000 20.000 20.000.000 Cộng: 1.000 1.000 20.000.000 Cộng thành tiền (bằng chữ): Hai mươi triệu đồng chẵn Xuất, ngày 03 tháng 12 năm 2003 Thủ trưởng đơn vị Kế toán trưởng Phụ trách cung tiêu Người nhận hàng Thủ kho Biểu số 2. Thẻ kho hoá chất Alky dp2 Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại Thẻ kho Tháng 12 năm 2003 Tên hàng hoá: Hoá chất Alky dp2 Đơn vị tính: kg Chứng từ Diễn giải Số lượng nhập Số lượng xuất Số lượng tồn SH NT Tồn đầu kỳ 1.500 . 512 02/12 Nhập mua hàng 2.000 3.000 .. 624 03/12 Cty gạch men Long Hầu Thái Bình 1.000 5.500 ... Tồn cuối kỳ 3.500 Cộng 10.000 8.000 3.500 Biểu số 3. Sổ chi tiết hoá chất Alky dp2 Đơn vị: Công ty hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại Sổ chi tiết hàng hoá Tháng 12 năm 2003 Tên hàng hoá: Alky dp2 Chứng từ Diễn giải TK ĐƯ Nhập Xuất Tồn SH NT SL ĐG TT SL ĐG TT SL ĐG TT Tồn đầu kỳ 1.500 17.500 26.250.000 512 02/12 Nhập mua 111 2.000 17.500 35.000.000 3.000 17.500 52.500.000 . 624 05/12 Bán hàng 632 1.000 17.500 17.500.000 5.500 17.500 96.250.000 . Cộng 10.000 17.500 175.000.000 8.000 17.500 140.000.000 3.500 17.500 61.250.000 Biểu số 4. Bảng tổng hợp nhập xuất tồn hàng hoá. Đơn vị: Công ty hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại Bảng tổng hợp nhập – xuất – tồn Tháng 12 năm 2003 STT Tên hàng Nhập trong kỳ Xuất trong kỳ Tồn cuối kỳ Số lượng Thành tiền Số lượng Thành tiền Số lượng Thành tiền 5 Alky dp2 10.000 175.000.000 8.000 140.000.000 3.500 61.250.000 Tổng cộng 6.184.450.899 5.046.638.835 2.033.767.064 1.3.2.2. Hạch toán tổng hợp hàng hoá. Kế toán căn cứ vào Phiếu nhập kho và Phiếu xuất kho để lập Bảng kê chứng từ gốc cùng loại. Sau đó tiến hành ghi vào Chứng từ ghi sổ cho nghiệp vụ nhập, xuất hàng hoá. Chứng từ ghi sổ được lập 1 tuần một lần. Sau đó, kế toán ghi vào Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ làm căn cứ để ghi Sổ cái tài khoản 1561. Mẫu của các sổ sử dụng hạch toán tổng hợp hàng hoá như sau: Cơ sở để ghi Chứng từ ghi sổ của nghiệp tăng giảm hàng hoá là các Chứng từ gốc cùng loại được tập hợp trên bảng kê chứng từ gốc cùng loại. Biểu số 4. Chứng từ ghi sổ cho nghiệp vụ giảm hàng hoá. Đơn vị: Công ty hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại chứng từ ghi sổ số: 1016 Ngày 05 tháng 12 năm 2003 Chứng từ gốc Trích yếu Số hiệu TK Số tiền Ghi chú SH NT Nợ Có 624 05/12 Xuất bán Alky dp2 632 1561 17.500.000 Cộng 725.000.000 Kèm theo 12 chứng từ gốc Người lập Kế toán trưởng Sau khi lập xong các Chứng từ ghi sổ cho các nghiệp vụ liên quan đến tăng giảm hàng hoá, kế toán ghi vào Sổ đăng ký chứng từ ghi. Số ghi trên Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ là số tổng cộng trên Chứng từ ghi sổ. Căn cứ vào số thứ tự của Chứng từ ghi sổ ghi vào Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ, kế toán đánh số cho các Chứng từ ghi sổ đã ghi lên Sổ đăng ký chứng ghi sổ. Chứng từ ghi sổ được ghi lên Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ theo quy tắc: Tài sản của công ty tăng lên ghi vào bên trái, tài sản của công ty giảm đi ghi vào bên phải. Biểu số 5. Sổ đăng ký chứng từ cho nghiệp vụ tăng, giảm hàng hoá sổ đăng kýchứng từ ghi sổ Năm 2003 CTGS Số tiền CTGS Số tiền SH NT SH NT .. .. 1016 05/12 725.000.000 1005 05/12 950.000.000 .. .. - Cộng tháng - Luỹ kế từ đầu quý 10.500.870.800 40.670.941.690 - Cộng tháng - Luỹ kế từ đầu quý 9.850.670.900 35.545.315.451 Căn cứ để ghi Sổ cái là số tổng cộng trên Chứng từ ghi sổ đã được ghi vào Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ. Biểu số 6. Sổ cái tài khoản 1561 “giá mua hàng hoá” Sổ cái Năm 2003 Tên tài khoản: Giá mua hàng hoá Số hiệu: 1561 Ngày CTGS Diễn giải SH TK ĐƯ Số tiền SH NT Nợ Có Số dư đầu kỳ 1.650.000.000 .. 05/12 1016 05/12 Xuất bán hàng hoá 632 725.000.000 .. - Cộng PS tháng - Số dư cuối tháng - Luỹ kế từ đầu quý 6.184.450.899 1.738.954.913 30.560.123.600 5.046.683.835 1.3.2.3. Hạch toán chi phí thu mua. Kế toán căn cứ vào Phiếu nhập kho và các chứng từ có liên quan. Sau đó tiến hành ghi vào Chứng từ ghi sổ cho nghiệp vụ chi phí thu mua. Chứng từ ghi sổ được lập 1 tuần một lần. Sau đó, kế toán ghi vào Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ làm căn cứ để ghi Sổ cái tài khoản 1562. Biểu số 7. Chứng từ ghi sổ cho nghiệp vụ tăng chi phí thu mua chứng từ ghi sổ Ngày 05 tháng 12 năm 2003 Số: 1007 Chứng từ gốc Trích yếu Số hiệu TK Số tiền Ghi chú SH NT Nợ Có .. PC 02/12 Chi phí thu mua 1562 111 1.400.000 Cộng 15.000.000 Kèm theo 08 chứng từ gốc Người lập Kế toán trưởng Biểu số 8. Sổ đăng ký chứng từ ghi cho nghiệp vụ tăng chi phí thu mua sổ đăng kýchứng từ ghi sổ Năm 2003 CTGS Số tiền CTGS Số tiền SH NT SH NT 1007 05/12 15.000.000 - Cộng tháng - Luỹ kế từ đầu quý 10.500.870.800 40.670.941.690 - Cộng tháng - Luỹ kế từ đầu quý 9.850.670.900 35.545.315.451 Ngày 31 tháng12 năm 2003 Người ghi sổ Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị Biểu số 9. Sổ cái tài khoản 1562 “chi phí thu mua hàng hoá” Sổ cái Năm 2003 Tên tài khoản: Giá mua hàng hoá Số hiệu: 1562 Ngày CTGS Diễn giải SH TK ĐƯ Số tiền SH NT Nợ Có Số dư đầu kỳ 8.600.000 Chi phí thu mua 111 15.000.000 . Cộng phát sinh tháng 52.500.000 45.670.000 Số dư cuối tháng 15.430.000 Cộng luỹ kế từ đầu quý 185.000.000 1.4. Hạch toán tiêu thụ hàng hoá tại Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại. 1.4.1. Tài khoản sử dụng. Công ty sử dụng tài khoản 511, 531, 532, 632 để hạch toán tiêu thụ hàng hoá. Công dụng và kết cấu của các tài khoản này như sau: TK 511: Doanh thu bán hàng hoá và cung cấp dịch vụ Công dụng: Phản ánh doanh thu bán hàng thực tế trong kỳ Kết cấu: + Bên Nợ: Kết chuyển các khoản giảm trừ doanh thu và kết chuyển doanh thu thuần vào tài khoản xác định kết quả + Bên Có: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kỳ Tài khoản này cuối kỳ không có số dư TK 531: Hàng bán bị trả lại Công dụng: Phản ánh trị giá của số hàng bán bị trả lại Kết cấu: + Bên Nợ: Trị giá của hàng bán bị trả lại, đã trả lại tiền cho khách hàng huặc tính trừ vào nợ phải thu của khách hàng + Bên Có: Kết chuyển trị giá của hàng bán bị trả lại vào bên nợ TK 511 TK 532: Giảm giá hàng bán Công dụng: Phản ánh các khoản giảm giá, bớt giá hồi khấu của việc bán hàng trong kỳ hạch toán Kết cấu: + Bên Nợ: Các khoản giảm giá hàng bán đã chấp thuận cho người mua + Bên Có: Kết chuyển số giảm giá hàng bán sang tài khoản doanh thu Tài khoản này cuối kỳ không có số dư TK 632: Giá vốn hàng bán Công dụng: Phản ánh trị giá vốn của hàng hoá xuất bán trong kỳ Kết cấu: + Bên Nợ: Trị giá vốn của hàng hoá đã cung cấp theo từng hoá đơn + Bên Có: Kết chuyển giá vốn của hàng hoá vào bên Nợ tài khoản 911 Tài khoản này cuối kỳ không có số dư TK 333: Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước Công dụng: Phản ánh quan hệ giữa doanh nghiệp với Nhà nước về các khoản thuế, phí, lệ phí và các khoản khác phải nộp, phản ánh nghĩa vị và tình hình thực hiện nghĩa vụ thanh toán của doanh nghiệp với Nhà nước trong kỳ kế toán Kết cấu: + Bên Nợ: Số thuế, phí, lệ phí và các khoản đã nộp Nhà nước + Bên Có: Thuế, phí, lệ phí và các khoản phải nộp Nhà nước + Dư Có: Thuế, phí, lệ phí và các khoản còn phải nộp Nhà nước + Dư Nợ: Số thuế được miễn, giảm huặc số nộp thừa còn được hoàn lại Các tài khoản cấp 2 như sau: TK 3332: Thuế tiêu thụ đặc biệt TK 3333: Thuế xuất, nhập khẩu TK 3334: Thuế thu nhập doanh nghiệp TK 3336: Thuế tài nguyên TK 3337: Thuế nhà đất TK 3338: Các loại thuế khác TK 3339: Phí, lệ phí và các khoản phải nộp khác 1.4.2.Hạch toán doanh thu tiêu thụ: 1.4.2.1. Hạch toán chi tiết doanh thu tiêu thụ: Kế toán căn cứ vào Hoá đơn GTGT để lập Sổ chi tiết doanh thu. Mẫu Hoá đơn GTGT và Sổ chi tiết doanh thu như sau Biểu số 10. Hoá đơngiá trị gia tăng Hoá đơn Mẫu số: 01 GTKT-3LL Giá trị gia tăng CH/2003B 0029921 Ngày 03 tháng 12 năm 2003 Đơn vị bán hàng: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại Địa chỉ: Số 10 Đoàn Trần Nghiệp Mã số thuế: 460010011550251 Số TK: 710A - 0008 Điện thoại: Họ tên người mua hàng: Trần Thành Thêm Tên đơn vị: Công ty gạch men Long Hầu Địa chỉ: Số tài khoản: Hình thức thanh toán: Tiền mặt STT Tên hàng hoá, dịch vụ Đ.v tính Số lượng Đơn giá Thành tiền A B C 1 2 3 1 Alky dp2 kg 1.000 20.000 20.000.000 Cộng tiền hàng: 20.000.000 Thuế suất GTGT 10% Tiền thuế GTGT: 2.000.000 Tổng cộng tiền thanh toán: 22.000.000 Số tiền viết bằng chữ: Hai mươi hai triệu đồng chẵn. Người mua hàng Người bán hàng Thủ trưởng đơn vị Biểu số 11. Sổ chi tiết doanh thu Alky dp2 Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại Sổ chi tiết doanh thu Tên hàng hoá: Alky dp2. Quý IV năm 2003. NT Chứng từ Diễn giải TK ĐƯ Doanh thu Các khoản giảm trừ SH NT SL ĐG TT Thuế 531 532 03/12 0029921 03/12 Bán hàng 111 1.000 22.000 22.000.000 2.000.000 - - - . Cộng phát sinh 8.000 22.000 176.000.000 16.000.000 Doanh thu thuần 160.000.000 GVHB 140.000.000 Lãi gộp 20.000.000 1.4.2.2. Hạch toán tổng hợp doanh thu tiêu thụ: Khi có nghiệp vụ bán hàng xảy ra, căn cứ vào hợp đồng đã ký hay đơn đặt hàng đã được giám đốc huặc trưởng phòng kinh doanh phê duyệt, kế toán lập hoá đơn GTGT. Hoá đơn GTGT vừa là hoá đơn bán hàng vừa là căn cứ để hạch toán doanh thu. Đối với người mua, nó là chứng từ đi đường và để ghi sổ kế toán. Hoá đơn GTGT được lập thanh 3 liên (đặt giấy than viết một lần) Liên 1: Lưu lại quyển gốc Liên 2: Giao cho khách hàng Liên 3: Giao cho thủ kho để ghi thẻ kho sau đó chuyển cho kế toán ghi sổ và làm thủ tục thanh toán. Trên mỗi hoá đơn bán hàng có ghi đầy đủ họ tên khách hàng, địa chỉ, hình thức thanh toán, khối lượng, đơn giá của từng loại hàng bán ra, tổng tiền hàng, thuế GTGT và tổng số tiền phải thanh toán. Kế toán căn cứ vào Hoá đơn GTGT để lập Bảng kê chứng từ gốc cùng loại. Sau đó tiến hành ghi vào Chứng từ ghi sổ cho nghiệp vụ bán hàng ghi tăng doanh thu. Từ Chứng từ ghi sổ kế toán ghi vào Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ số tổng cộng trên Chứng từ ghi sổ, sau đó ghi vào Sổ cái. Mẫu của các sổ sử dụng hạch toán tổng hợp doanh thu như sau: Biểu số 12. Chứng từ ghi sổ cho nghiệp vụ tăng doanh thu Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại chứng từ ghi sổ Số 1010 Ngày 05 tháng 12 năm 2003 Chứng từ gốc Trích yếu Số hiệu TK Số tiền Ghi chú SH NT Nợ Có 0029921 03/12 Bán Alky dp2 111 511 20.000.000 . Cộng 860.000.000 Kèm theo 12 chứng từ gốc Người lập Kế toán trưởng Biểu số 13. Sổ đăng ký chứng từ cho nghiệp vụ tăng doanh thu Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại sổ đăng ký chứng từ ghi sổ Năm 2003 CTGS Số tiền CTGS Số tiền SH NT SH NT 1010 05/12 860.000.000 - Cộng tháng - Luỹ kế từ đầu quý 10.500.870.800 40.670.941.690 - Cộng tháng - Luỹ kế từ đầu quý 9.850.670.900 35.545.315.451 Ngày 31 tháng 12 năm 2003 Người ghi sổ Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị Biểu số 14. Sổ cái tài khoản 511 “doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ” Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại Sổ cái Năm: 2003 Tên tài khoản: Doanh thu bán hàng hoá và cung cấp dịch vụ Số hiệu: 511 Ngày CTGS Diễn giải SH TK ĐƯ Số tiền SH NT Nợ Có Số dư đầu kỳ 05/12 1010 05/12 Bán hàng 111 860.000.000 Cộng phát sinh tháng 6.005.638.748 6.005.638.748 Số dư cuối tháng Cộng luỹ kế từ đầu quý 22.560.589.100 22.560.589.100 1.4.3. Hạch toán giá vốn hàng bán: 1.4.3.1. Hạch toán chi tiết giá vốn hàng bán: Kế toán căn cứ vào Hoá đơn GTGT cho nghiệp vụ bán hàng và Sổ chi tiết hàng hoá để hạch toán giá vốn hàng bán. Kế toán căn cứ vào các chứng từ trên để lập Sổ chi tiết giá vốn hàng bán. Sổ này mở để theo dõi chi tiết giá vốn của từng loại hàng hoá tiêu thụ. Mẫu sổ chi tiết giá vốn hàng bán như sau: Biểu số 15. Sổ chi tiết giá vốn Alky dp2 Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại Sổ chi tiết giá vốn hàng bán Tên hàng hoá: Alky dp2 Quý IV năm 2003 NT Chứng từ Diễn giải TK ĐƯ Giá vốn hàng bán SH NT SL ĐG TT . 03/12 0029921 03/12 Bán hàng 1561 1.000 17.500 17.500.000 . Cộng 8.000 - 140.000.000 1.4.3.2. Hạch toán tổng hợp giá vốn hàng bán: Kế toán căn cứ vào Hoá đơn GTGT cho nghiệp vụ bán hàng và Sổ chi tiết hàng hoá để hạch toán giá vốn hàng bán. Các mẫu sổ sử dụng để hạch toán tổng hợp giá vốn hàng bán như sau: Biểu số 16. Chứng từ ghi sổ cho nghiệp vụ tăng giá vốn Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại chứng từ ghi sổ Ngày 05 tháng 12 năm 2003 Số: 1011 Chứng từ gốc Trích yếu Số hiệu TK Số tiền Ghi chú SH NT Nợ Có . 0029921 03/12 Giá vốn Alky dp2 632 1561 17.500.000 Cộng 725.000.000 Kèm theo 12 chứng từ gốc Người lập Kế toán trưởng Biểu số 17. Sổ đăng ký chứng từ cho nghiệp vụ tăng giá vốn Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại sổ đăng ký chứng từ ghi sổ Năm 2003 CTGS Số tiền CTGS Số tiền SH NT SH NT 1011 05/12 725.000.000 - Cộng tháng - Luỹ kế từ đầu quý 10.500.870.800 40.670.941.690 - Cộng tháng - Luỹ kế từ đầu quý 9.850.670.900 35.545.315.451 Ngày 31 tháng 12 năm 2003 Người ghi sổ Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị  Biểu số 18. Sổ cái tài khoản 632 “giá vốn hàng bán” Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại Sổ cái Năm 2003 Tên tài khoản: Giá vốn hàng bán Số hiệu: 632 Ngày CTGS Diễn giải SH TK ĐƯ Số tiền SH NT Nợ Có Số dư đầu kỳ 05/12 1011 05/12 Giá vốn 1561 725.000.000 Cộng phát sinh tháng 5.046.683.835 5.046.683.835 Số dư cuối tháng Cộng luỹ kế từ đầu quý 19.702.534.570 19.702.534.570 1.4.4. Hạch toán các khoản giảm trừ doanh thu: Các sổ sách sử dụng để hạch toán tổng hợp các khoản giảm trừ doanh thu như sau: Biểu số 19. Chứng từ ghi sổ cho nghiệp vụ giảm giá hàng bán Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại chứng từ ghi sổ Số: 1012 Ngày 05 tháng 12 năm 2003 Chứng từ gốc Trích yếu Số hiệu TK Số tiền Ghi chú SH NT Nợ Có 02/12 Giảm giá hàng bán 511 532 3.000.000 Cộng 3.000.000 Kèm theo 01 chứng từ gốc Người lập Kế toán trưởng Biểu số 20. Chứng từ ghi sổ cho nghiệp vụ hàng bán bị trả lại Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại chứng từ ghi sổ Số: 1013 Ngày 05 tháng 12 năm 2003 Chứng từ gốc Trích yếu Số hiệu TK Số tiền Ghi chú SH NT Nợ Có PN 04/12 Hàng bán bị trả lại 511 531 12.000.000 Cộng 12.000.000 Kèm theo 01 chứng từ gốc Người lập Kế toán trưởng Biểu số 21. Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ cho các khoản giảm trừ doanh thu Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại sổ đăng ký chứng từ ghi sổ Năm 2003 CTGS Số tiền CTGS Số tiền SH NT SH NT 1012 05/12 3.000.000 1013 05/12 12.000.000 - Cộng tháng - Luỹ kế từ đầu quý 10.500.870.800 40.670.941.690 - Cộng tháng - Luỹ kế từ đầu quý 9.850.670.900 35.545.315.451 Ngày 31 tháng 12 năm 2003 Người ghi sổ Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị  Biểu số 22. Sổ cái tài khoản 532 “giảm giá hàng bán” Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại Sổ cái Năm: 2003 Tên tài khoản: Giảm giá hàng bán Số hiệu: 532 Ngày CTGS Diễn giải SH TK ĐƯ Số tiền SH NT Nợ Có Số dư đầu kỳ 05/12 1012 05/12 Giảm giá hàng bán 338 3.000.000 . Cộng phát sinh tháng 8.200.360 8.200.360 Số dư cuối tháng Cộng luỹ kế từ đầu quý 12.512.360 12.512.360 Biểu số 23. Sổ cái tài khoản 531 “hàng bán bị trả lại” Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại Sổ cái Năm: 2003 Tên tài khoản: Hàng bán bị trả lại Số hiệu: 531 Ngày CTGS Diễn giải Số hiệu TK ĐƯ Số tiền SH NT Nợ Có Số dư đầu tháng 12 05/12 1013 05/12 Trả lại hàng hoá 338 12.000.000 . Cộng phát sinh tháng 196.652.371 196.652.371 Số dư cuối tháng Cộng luỹ kế từ đầu quý 341.691.530 341.691.530 1.5. Thực trạng công tác kế toán xác định kết quả tiêu thụ. 1.5.1. Kế toán chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp. Công ty sử dụng tài khoản 641 và 642 để hạch toán chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp. Công dụng và kết cấu của các tài khoản này như sau: TK 641: Chi phí bán hàng Công dụng: Phản ánh chi phí thực tế phát sinh trong quá trình tiêu thụ thành phẩm, hàng hoá, lao vụ, dịch vụ bao gồm chi phí bảo quản, đóng gói, vận chuyển, giới thiệu bảo hành Kết cấu: + Bên Nợ: Chi phí bán hàng thực tế phát sinh trong kỳ + Bên Có: Các khoản ghi giảm chi phí bán hàng, kết chuyển chi phí bán hàng vào bên Nợ TK 911 Các tài khoản cấp 2 như sau: TK 6411: Chi phí nhân viên TK 6413: Chi phí dụng cụ, đồ dùng TK 6414: Chi phí khấu hao TSCĐ TK 6417: Chi phí dịch vụ mua ngoài TK 6418: Chi phí bằng tiền khác TK 642: Chi phí quản lý doanh nghiệp Công dụng: Phản ánh các chi phí quản lý chung của doanh nghiệp gồm các chi phí quản lý kinh doanh, chi phí quản lý hành chính, chi phí chung khác liên quan hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp Kết cấu: + Bên Nợ: Các chi phí quản lý doanh nghiệp thực tế phát sinh trong kỳ + Bên Có: Các khoản ghi giảm chi phí quản lý doanh nghiệp, kết chuyển chi phí quản lý doanh nghiệp vào TK 911 Các tài khoản cấp 2 như sau: TK 6421: Chi phí nhân viên quản lý TK 6423: Chi phí đồ dùng văn phòng TK 6424: Chi phí khấu hao TSCĐ TK 6427: Chi phí dịch vụ mua ngoài TK 6428: Chi phí bằng tiền khác 1.5.1.1. Hạch toán chi phí bán hàng: Kế toán căn cứ vào chứng từ gốc liên quan đến chi phí bán hàng để lập Bảng kê chứng từ gốc cùng loại. Sau đó tiến hành ghi vào Chứng từ ghi sổ cho nghiệp vụ tăng, giảm chi phí bán hàng. Chứng từ ghi sổ được lập 1 tuần một lần. Sau đó, kế toán ghi vào Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ làm căn cứ để ghi Sổ cái tài khoản 641. Mẫu của các sổ sử dụng hạch toán tổng hợp chi phí bán hàng như sau: Biểu số 24. Chứng từ ghi sổ cho nghiệp vụ tăng chi phí bán hàng Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại chứng từ ghi sổ Số: 1014 Ngày 05 tháng 12 năm 2003 Chứng từ gốc Trích yếu Số hiệu TK Số tiền Ghi chú SH NT Nợ Có 560 05/12 Chi phí bán hàng 641 111 1.200.000 Cộng 105.000.000 Kèm theo 12 chứng từ gốc Người lập Kế toán trưởng  Biểu số 25. Chứng từ ghi sổ cho nghiệp vụ giảm chi phí bán hàng Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại chứng từ ghi sổ Số: 1015 Ngày 05 tháng 12 năm 2003 Chứng từ gốc Trích yếu Số hiệu TK Số tiền Ghi chú SH NT Nợ Có 613 05/12 Giảm chi phí bán hàng 111 641 150.000 Cộng 2.000.000 Kèm theo 06 chứng từ gốc Người lập Kế toán trưởng Biểu số 26. Sổ đăng ký chứng từ cho nghiệp tăng, giảm chi phí bán hàng Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại sổ đăng kýchứng từ ghi sổ Năm 2003 CTGS Số tiền CTGS Số tiền SH NT SH NT 1014 05/12 1.200.000 1015 05/12 150.000 - Cộng tháng - Luỹ kế từ đầu quý 10.500.870.800 40.670.941.690 - Cộng tháng - Luỹ kế từ đầu quý 9.850.670.900 35.545.315.451 Ngày 31 tháng 12 năm 2003 Người ghi sổ Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị Biểu số 27. Sổ cái tài khoản 641 “chi phí bán hàng” Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại Sổ cái Năm: 2003 Tên tài khoản: Chi phí bán hàng Số hiệu: 641 Ngày CTGS Diễn giải Số hiệu TK ĐƯ Số tiền SH NT Nợ Có Số dư đầu kỳ 05/12 1006 05/12 111 105.000.000 Cộng phát sinh tháng 506.895.766 506.895.766 Số dư cuối tháng Cộng luỹ kế từ đầu quý 1.520.687.300 1.520.687.300 1.5.1.2. Hạch toán chi phí quản lý doanh nghiệp: Kế toán căn cứ vào chứng từ gốc liên quan đến chi phí quản lý doanh nghiệp để lập Bảng kê chứng từ gốc cùng loại. Sau đó tiến hành ghi vào Chứng từ ghi sổ cho nghiệp vụ tăng, giảm chi phí quản lý doanh nghiệp. Chứng từ ghi sổ được lập 1 tuần một lần. Sau đó, kế toán ghi vào Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ làm căn cứ để ghi Sổ cái tài khoản 642. Mẫu của các sổ sử dụng hạch toán tổng hợp chi phí quản lý doanh nghiệp như sau: Biểu số 28. Chứng từ ghi sổ cho nghiệp vụ tăng chi phí quản lý doanh nghiệp Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại chứng từ ghi sổ Số: 1016 Ngày 05 tháng 12 năm 2003 Chứng từ gốc Trích yếu Số hiệu TK Số tiền Ghi chú SH NT Nợ Có 571 05/12 Chi phí quản lý 642 111 250.000 Cộng 1.250.000 Kèm theo 12 chứng từ gốc Người lập Kế toán trưởng Biểu số 29. Sổ đăng ký chứng từ cho nghiệp vụ tăng chi phí quản lý Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại sổ đăng kýchứng từ ghi sổ Năm 2003 CTGS Số tiền CTGS Số tiền SH NT SH NT 1016 05/12 1.250.000 - Cộng tháng - Luỹ kế từ đầu quý 10.500.870.800 40.670.941.690 - Cộng tháng - Luỹ kế từ đầu quý 9.850.670.900 35.545.315.451 Ngày 31 tháng 12 năm 2003 Người ghi sổ Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị Biểu số 30. Sổ cái tài khoản 642 “chi phí quản lý doanh nghiệp” Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại Sổ cái Năm: 2003 Tên tài khoản: Chi phí quản lý doanh nghiệp Số hiệu: 642 Ngày CTGS Diễn giải Số hiệu TK đối ứng Số tiền SH NT Nợ Có 05/12 05/12 Số dư đầu kỳ 111 1.250.000 .. Cộng phát sinh tháng 50.207.166 50.207.166 Số dư cuối tháng Cộng luỹ kế từ đầu quý 150.621.500 150.621.500 1.5.2. Hạch toán xác định kết quả tiêu thụ: Công ty sử dụng tài khoản 911 “Xác định kết quả kinh doanh” để xác định kết quả tiêu thụ. Công dụng và kết cấu của tài khoản này như sau: Công dụng: Dùng để xác định kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh và các hoạt động khác của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán Kết cấu: + Bên Nợ: Trị giá vốn của sản phẩm, hàng hoá, chi phí hoạt động tài chính, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp và số lãi trước thuế về hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ + Bên Có: Doanh thu thuần về sô sản phẩm hàng hoá, lao vụ, dịch vụ, thu nhập hoạt động tài chính, các khoản thu khác, lỗ về hoạt động kinh doanh trong kỳ Tài khoản này cuối kỳ không có số dư Cuối kỳ, kế toán tiến hành lập các CTGS cho nghiệp vụ kết chuyển doanh thu, giá vốn, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp. Sau đó ghi vào Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ và vào các Sổ cái các tài khoản có liên quan. Mẫu sổ sử dụng để hạch toán tổng hợp xác định kết quả tiêu thụ như sau: Biểu số 31. Chứng từ ghi sổ cho nghiệp vụ kết chuyển doanh thu thuần Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại chứng từ ghi sổ Số: 1230 Ngày 31 tháng 12 năm 2003 Chứng từ gốc Trích yếu Số hiệu TK Số tiền Ghi chú SH NT Nợ Có 31/12 Kết chuyển doanh thu thuần 511 911 22.206.385.210 Cộng 22.206.385.210 Kèm theo chứng từ gốc Người lập Kế toán trưởng Biểu số 32. Chứng từ ghi sổ cho nghiệp vụ kết chuyển chi phí bán hàng Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại chứng từ ghi sổ Số: 1231 Ngày 31 tháng 12 năm 2003 Chứng từ gốc Trích yếu Số hiệu TK Số tiền Ghi chú SH NT Nợ Có 31/12 Kết chuyển chi phí bán hàng 641 911 1.520.687.310 1.520.687.310 Cộng Kèm theo chứng từ gốc Người lập Kế toán trưởng Biểu số 33. Chứng từ ghi sổ cho nghiệp vụ kết chuyển chi phí quản lý Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại chứng từ ghi sổ Số: 1232 Ngày 31 tháng 12 năm 2003 Chứng từ gốc Trích yếu Số hiệu TK Số tiền Ghi chú SH NT Nợ Có 31/12 Kết chuyển chi phí quản lý DN 642 911 150.621.500 Cộng 150.621.500 Kèm theo chứng từ gốc Người lập Kế toán trưởng Biểu số 34. Sổ đăng ký chứng từ cho nghiệp vụ xác định kết quả Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại sổ đăng kýchứng từ ghi sổ Năm 2003 CTGS Số tiền CTGS Số tiền SH NT SH NT 1230 31/12 22.206.385.210 1231 31/12 1.520.687.310 1232 31/12 150.621.500 - Cộng tháng - Luỹ kế từ đầu quý 10.500.870.800 40.670.941.690 - Cộng tháng - Luỹ kế từ đầu quý 9.850.670.900 35.545.315.415 Ngày 31tháng 12 năm Người ghi sổ Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị Biểu số 35. Sổ cái tài khoản 911 “xác định kết quả” Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại Sổ cái Năm: 2003 Tên tài khoản: Xác định kết quả kinh doanh Số hiệu: 911 Ngày CTGS Diễn giải SH TK ĐƯ Số tiền SH NT Nợ Có Số dư đầu kỳ 31/12 1230 31/12 K/c doanh thu thuần 511 22.206.385.210 31/12 1231 31/12 K/c Lợi nhuận trước thuế 421 807.917.540 Cộng phát sinh tháng Số dư cuối tháng Cộng luỹ kế từ đầu quý 22.206.385.210 22.206.385.210 Cuối mỗi quý, công ty tiến hành lập các Báo cáo tài chính. Dưới đây là Mẫu Báo cáo kết quả kinh doanh quý IV năm 2003. Biểu số 36. Báo cáo kết quả kinh doanh quý VI năm 2003 Đơn vị: Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại Báo cáo kết quả kinh doanh Quý IV năm 2003 Phần I – Lãi, lỗ Đơn vị tính: đồng Chỉ tiêu Mã số Quý này Luỹ kế từ đầu năm - Tổng doanh thu 01 22.560.589.100 89.562.331.500 Trong đó: Doanh thu hàng xuất khẩu 02 0 0 - Các khoản giảm trừ 03 354.203.890 1.236.521.500 + Chiết khấu thương mại 04 0 0 + Giảm giá hàng bán 05 12.512.360 56.239.200 + Hàng bán bị trả lại 06 341.691.530 1.180.282.300 + Thuế TTĐB, thuế XK phải nộp 07 0 0 1. Doanh thu thuần 10 22.206.385.210 88.325.100.000 2. Giá vốn hàng bán 11 19.702.534.570 80.386.341.046 3. Lợi nhuận gộp 20 2.503.850.640 7.939.468.954 4. Chi phí bán hàng 21 1.520.687.310 6.234.817.930 5. Chi phí quản lý doanh nghiệp 22 150.621.500 632.610.300 6. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh 30 832.541.840 1.072.040.724 7. Thu nhập hoạt động tài chính 31 0 0 8. Chi phí hoạt động tài chính 32 24.624.340 98.497.200 9. Lợi nhuận thuần từ hoạt động tài chính 40 (24.624.340) (98.497.200) 10. Các khoản thu nhập khác 41 0 0 11. Chi phí khác 42 0 0 12. Lợi nhuận khác 50 0 0 13. Lợi nhuận trước thuế 60 807.917.540 973.543.524 14. Thuế TNDN phải nộp 70 258.533.612 311.533.927,68 15.Lợi nhuận sau thuế 80 549.383.428 662.009.596,28 chương 2 phương hướng và giải pháp hoàn thiện hạch toán tiêu thụ và kết quả tiêu thụ hàng hoá tại công ty hỗ trợ sản xuất và du lịch thương mại. 2.1. Đánh giá thực trạng hạch toán tiêu thụ và kết quả tiêu thụ hàng hoá tại công ty hỗ trợ sản xuất và du lịch thương mại. 2.1.1. Những ưu điểm. Kể từ khi ra đời, cho đến nay công ty đã hoạt động được 10 năm bộ máy tổ chức của Công ty sau nhiều lần điều chỉnh và thay đổi để phù hợp với yêu cầu mới thì cho đến nay nó hoạt động khá hiệu quả luôn hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ của mình. Công ty phân chia rõ chức năng, nhiệm vụ cho các Phó Giám đốc (Phó Giám đốc kinh doanh thương mại, Phó Giám đốc kinh doanh du lịch, Phó Giám đốc kinh doanh xuất- nhập khẩu, đại diện chi nhánh Bắc-Trung-Nam) như vậy cách thức tổ chức là rất hợp lý. Mỗi Phó Giám đốc với chuyên môn của mình sẽ làm tốt công việc được giao, không bị ảnh hưởng bởi các công việc khác cũng như một người phải làm quá nhiều việc tránh được hiện tượng ôm đồm công việc dẫn đến không hoàn thành tốt nhiệm vụ. Mô hình kết hợp trực tuyến- chức năng được xem là một mô hình hoàn hảo hiện nay vì nó vừa đảm bảo được quyền chỉ huy của hệ thống trực tuyến vừa phát huy được năng lực sáng tạo và khả năng chuyên môn của các bộ phận chức năng. Bộ máy kế toán của công ty gồm 4 người tại trụ sở chính ngoài ra tại các chi nhánh và các đại lý cũng đều có bộ phận kế toán, tuy số lượng có thể coi là không nhiều song hoạt động rất hiệu quả. Là một Công ty trẻ vì thế đội ngũ kế toán rất năng động, nhiệt tình, thực sự đã trở thành cánh tay đắc lực cho Ban Giám đốc trong các quyết định kịp thời và chính xác. Hệ thống kế toán của Công ty rất gọn nhẹ mà vẫn đảm bảo hoàn thành tốt các công việc vốn rất nhiều của Phòng kế toán. Có được điều này là do sự phản ánh ghi chép một cách đầy đủ, chính xác các nghiệp vụ phát sinh trong doanh nghiệp, từ đó có khả năng cung cấp thông tin một cách chính xác và kịp thời cho Ban Giám đốc ra quyết định quản trị doanh nghiệp. Các chứng từ sử dụng trong quá trình hạch toán ban đầu được lập ra đều phù hợp với yêu cầu kinh tế và pháp lý của nghiệp vụ kinh tế phát sinh. Chứng từ được sử dụng theo đúng mẫu của Bộ tài chính ban hành và đều có chữ ký của các bên liên quan. Chứng từ được phân loại hệ thống hoá theo từng nghiệp vụ kinh tế, thời gian phát sinh và được đóng thành tập, thuận tiện cho việc kiểm tra đối chiếu khi cần thiết. Hệ thống tài khoản của Công ty được sử dụng khá đầy đủ, việc ghi chép và phản ánh các nghiệp vụ được thực hiện chính xác quy củ. Bộ sổ kế toán hạch toán về cơ bản đáp ứng được yêu cầu của công tác hạch toán tổng hợp và hạch toán chi tiết. Hiện nay, với xu hướng vi tính hoá hoạt động hạch toán kế toán Công ty đã sử dụng phần mềm kế toán để hạch toán kế toán. Những lợi ích của việc ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác kế toán được rút ra như sau: Giảm được lao động đơn điệu của nhân viên kế toán vì khi sử dụng phần mềm kế toán máy, kế toán có thể lập các sổ sách một cách tự động và lập các báo cáo theo yêu cầu chính xác và kịp thời. Cung cấp thông tin kế toán một cách nhanh chóng, chính xác vì mọi số liệu đều được xử lý trực tiếp theo chứng từ gốc nên không có sự sai lệch. Thuận tiện cho việc kiểm tra phát hiện sai sót. 2.1.2. Những tồn tại cần khắc phục. Công ty không sử dụng một số tài khoản cần thiết phải có với một đơn vị kinh doanh thương mại như tài khoản 113 “Tiền đang chuyển”. Tài khoản 139 “Tài khoản dự phòng phải thu khó đòi”. Tài khoản 159 “ Dự phòng giảm giá hàng tồn kho” Điều này sẽ gây khó khăn cho công ty khi có tình huống bất thường xảy ra. Công ty chưa áp dụng những biện pháp thúc đẩy tiêu thụ như chiết khấu cho những khoản thanh toán trước thời hạn, vì thế nên hiệu quả kinh doanh chưa cao. Hiện nay, toàn bộ chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp phát sinh trong kỳ đều được kế toán kết chuyển sang tài khoản 911 để xác định kết quả tiêu thụ. Với trường hợp những chi phí này nhỏ, thì làm như vậy không ảnh hưởng nhiều đến kết quả kinh doanh của công ty, nhưng trong tương lai, khi mà công ty ngày một phát triển thì theo nguyên tắc phù hợp, ta nên phân bổ chi phí này cho hàng tiêu thụ trong kỳ và hàng còn lại trong kho. Như vây, sẽ đảm bảo nguyên tắc phù hợp giữa chi phí và doanh thu, làm cho kết quả kinh doanh trong kỳ chính xác hơn. 2.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện hạch toán tiêu thụ và kết quả tiêu thụ hàng hoá tại công ty hỗ trợ sản xuất và du lịch thương mại. Trong thời gian thực tập tại Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại, với những ưu khuyết điểm nói trên, em thấy công tác kế toán của công ty đã tương đối hoàn thiện. Tuy nhiên, trước đòi hỏi ngày càng cao của công tác quản lý, việc không ngừng hoàn thiện công tác kế toán tiêu thụ và xác định kết quả tiêu thụ là điều cần thiết. 2.2.1. Đối với kế toán khoản chi phí dự phòng giảm giá hàng hoá: Kế toán sử dụng tài khoản 159 “Dự phòng giảm giá hàng tồn kho” để hạch toán. Công dụng và kết cấu của tài khoản này như sau: Công dụng: Tài khoản này sử dụng để tập hợp và hoàn nhập dự phòng giảm giá hàng tồn kho. Kết cấu: + Bên Nợ: Hoàn nhập dự phòng giảm giá hàng tồn kho. + Bên Có: Trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho. + Dư Có: Dự phòng giảm giá hàng tồn kho cuối kỳ. Dự phòng giảm giá hàng tồn kho được lập cho các loại hàng hoá mà giá bán trên thị trường thấp hơn giá trị thực tế đang ghi sổ kế toán. Những loại hàng hoá này thuộc sở hữu của doanh nghiệp, có chứng từ chứng minh hàng hoá tồn kho. Mức dự phòng cần được lập cho từng loại hàng hoá tồn kho được căn cứ vào số lượng từng loại hàng tồn kho thực tế và mức giá giảm của từng loại hàng tồn kho tại thời điểm cuối niên độ kế toán. Nhưng công ty không được lấy phần tăng giá của mặt hàng này để bù đắp cho phần giảm giá của mặt hàng khác. Mức giảm giá của hàng tồn kho i = Giá gốc ghi sổ kế toán của hàng tồn kho i - Giá thực tế trên thị trường của hàng tồn kho i Mức dự phòng giảm giá cần lập cho hàng tồn kho i = Số lượng hàng tồn kho i giảm giá tại thời điểm lập báo cáo tài chính năm x Mức giảm giá của hàng tồn kho i Trong đó: Bảng tính dự phòng giảm giá hàng tồn kho STT Mặt hàng Số lượng Đơn giá hàng tồn Giá thị trường Số dự phòng năm cũ còn lại Số dự phòng cần lập cho niên độ mới Số phải trích lập Số được hoàn lại 1 2 3 4 5 6 7 8=7-6 9=6-7 Tổng cộng Ngày tháng năm Người lập biểu Kế toán trưởng Giám đốc Cách hạch toán tài khoản này như sau: Cuối niên độ kế toán, phản ánh số dự phòng đã xác định cho các mặt hàng cần lập dự phòng: Nợ TK 632: Ghi tăng giá vốn hàng bán Có TK 159: Trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho Khi thực tế xảy ra giảm giá hàng tồn kho, kế toán ghi: Nợ TK 159: Số dự phòng đã lập Nợ TK 632: Số chưa lập dự phòng Có TK 1561: Số giảm giá hàng tồn kho Trong niên độ kế toán tiếp theo, nếu hàng tồn kho không bị giảm giá, ngoài bút toán phản ánh giá trị hàng tồn kho đã bán, kế toán còn phải hoàn nhập số dự phòng giảm giá đã lập của các loại hàng tồn kho này bằng bút toán: Nợ TK 159: Dự phòng giảm giá hàng tồn kho Có TK 632: Giá vốn hàng bán Cuối niên độ kế toán tiếp theo, so sánh số dự phòng năm cũ còn lại với số dự phòng cần lập cho niên độ kế toán mới, kế toán tiến hành hoàn nhập số chênh lệch lớn hơn vào giá vốn hàng bán; ngược lại, nếu số dự phòng còn lại nhỏ hơn số dự phòng cần trích lập cho niên độ kế toán mới, kế toán tiến hành trích lập bổ sung vào giá vốn hàng bán. 2.2.2. Hoàn thiện hạch toán Dự phòng phải thu khó đòi. Hiện nay công ty không sử dụng tài khoản 139 “Dự phòng phải thu khó đòi”, điều này là không phù hợp với một doanh nghiệp thương mại nói chung và công ty mà hình thức bán hàng chủ yếu là thu tiền chậm như Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch thương mại. Điều này dễ gây ra cho Công ty một số rủi ro trong việc thu tiền hàng kéo theo quay vòng vốn chậm, ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của công ty. Thực tế, tháng 9 năm 2003, công ty cho một khách chịu một khoản nợ là 3.200.000đ, nhưng cho tới này mặc dù công ty cũng đã đòi nhưng hõ vẫn chưa thanh toán, công ty chưa xử lý khoản này mà vẫn để treo trên tài khoản 131. Việc này làm ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của Công ty, đồng thời cũng không đúng nguyên tắc. Việc áp dụng dự phòng phải thu khó đòi sẽ giúp Công ty tạo nguồn bù đắp khi có rủi ro xảy ra do những khách hàng có nghi vấn, thậm chí với những khách hàng uy tín cũng khó có thể chắc chắn rằng trong tương lai họ không trở thành khách hàng nghi ngờ. Theo em, Công ty nên bổ sung vào hệ thống tài khoản của mình tài khoản 139 “Dự phòng phải thu khó đòi” và bổ sung thêm tài khoản 6426 “Chi phí dự phòng” vào tài khoản 642 “ Chi phí quản lý doanh nghiệp.” Theo quy định của Bộ Tài chính, để dự phòng những tổn thất về khoản phải thu khó đòi có thể xảy ra, bảo đảm phù hợp giữa doanh thu và chi phí trong kỳ, cuối niên độ, kế toán phải dự tính số nợ có khả năng đòi để lập dự phòng. Các khoản nợ phải thu khó đòi phải có tên, địa chỉ, nội dung tổng khoản nợ, số tiền phải thu của từng con nợ, trong đó ghi rõ số nợ phải thu khó đòi. Đồng thời công ty phải so chứng từ gốc huặc xác nhận của con nợ về số tiền chưa trả(hợp đồng kinh tế, khế ước vay nợ, bản thanh lý hợp đồng, cam kết nợ, đối chiếu công nợ). Nợ khó đòi là khoản nợ quá hạn 2 năm, kể từ ngày đến hạn thanh toán, doanh nghiệp đã đòi nhiều lần nhưng vẫn không thu được. Trường hợp đặc biệt, tuy chưa quá 2 năm nhưng con nợ đang trong thời gian xem xét giải thể, phá sản huặc có dấu hiệu khác như bỏ trốn huặc bị giam giữ, xét hỏicũng được coi là nợ khó đòi. Mức dự phòng các khoản nợ phải thu khó đòi tối đa bằng 20% tổng số dư nợ phải thu của doanh nghiệp tại thời điểm cuối năm. Mức dự phòng phải thu khó đòi cần trích lập có thể được xác định theo phương pháp kinh nghiệm hay dựa vào thời gian quá hạn thực tế khoản nợ phải thu ở từng con nợ cụ thể. Theo phương pháp kinh nghiệm, số dự phòng phải thu khó đòi được xác định dựa vào tổng doanh thu bán chịu và tỷ lệ phải thu khó đòi ước tính theo kinh nghiệm thực tế. Số dự phòng cần phải lập cho năm tới = Tổng số doanh thu bán chịu x Tỷ lệ phải thu khó đòi ước tính Theo thời gian quá hạn thực tế khoản nợ phải thu ở từng con nợ, số dự phòng phải thu khó đòi ước tính đối với khách hàng đáng ngờ được xác định dựa vào tổng số nợ phải thu khó đòi ở từng con nợ và khả năng thanh toán của từng con nợ. Số dự phòng cần phải lập cho niên độ của khách hàng đáng ngờ = Số nợ phải thu của khách hàng đáng ngờ x Tỷ lệ ước tính không thu được ở khách hàng đáng ngờ Việc trích lập dự phòng được thực hiện vào cuối niên độ kế toán. Công ty sẽ phải phản ánh việc trích lập dự phòng phải thu khó đòi vào hai tài khoản: TK 139 và TK 6426. Tài khoản 139 có kết cấu như sau: Bên Nợ: Hoàn nhập số dự phòng phải thu khó đòi không dùng đến Bên Có: Trích lập dự phòng Cuối niên độ kế toán, xác định được mức trích lập dự phòng phải thu khó đòi, kế toán ghi: Nợ TK 642(6426): Chi phí dự phòng Có TK 139: Trích lập dự phòng Sang niên độ kế toán mới, khi thu hồi hay xoá sổ các khoản phải thu khó đòi đã lập dự phòng, ngoài bút toán phản ánh số tiền đã thu hay xoá sổ, kế toán còn phải hoàn nhập số dự phòng phải thu khó đòi đã lập của các khoản này bằng bút toán. Nợ TK 139: Hoàn nhập dự phòng phải thu khó đòi Có TK 642(6426): Ghi giảm chi phí dự phòng 2.2.3. Hoàn thiện hạch toán chiết khấu thanh toán cho khách hàng. Như đã phân tích ở trên, công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại chưa áp dụng việc chiết khấu cho những khách hàng thanh toán sớm, vì thế chưa thúc đẩy việc thu hồi vốn nhanh, dẫn tới hiệu quả kinh doanh chưa cao. Theo em, công ty nên áp dụng việc chiết khấu cho những khách hàng thanh toán sớm, khuyến khích họ thanh toán nhằm thu hồi vốn nhanh để quay vòng, tránh tình trạng bị chiếm dụng vốn. Theo quy định của Bộ Tài chính, chiết khấu thanh toán là khoản tiền thưởng cho khách hàng tính trên tổng số tiền mà họ đã thanh toán trước thời hạn quy định. Thực chất, số tiền chiết khấu là chi phí cho việc công ty sớm thu hồi được vốn bị chiếm dụng do khách hàng thanh toán chậm để đưa trở lại hoạt động kinh doanh, tránh việc vay vốn ngân hàng dài hạn. Nó chính là khoản chi phí hoạt động tài chính và được hạch toán trên tài khoản 635. Trình tự hạch toán như sau: Khi chấp nhận chiết khấu cho khách hàng, kế toán phản ánh: Nợ TK 635: Tổng số chiết khấu cho khách hàng Có TK 111, 112: Trả tiền cho khách hàng Có TK 131: Trừ vào khoản phải thu người mua Có TK 3388: Số tiền chiết khấu phải trả cho người mua. Cuối kỳ kết chuyển sang tài khoản xác định kết quả kinh doanh: Nợ TK 911: Xác định kết quả kinh doanh Có TK 635: Chi phí hoạt động tài chính Như vậy, tài khoản 635- Chi phí hoạt động tài chính này sẽ gồm thêm khoản chiết khấu thanh toán cho khách hàng. Tuỳ thuộc vào nhiều yếu tố, công ty có thể căn cứ vào thời gian thanh toán, tổng số tiền thanh toán và hình thức thanh toán mà đưa ra một tỷ lệ chiết khấu phù hợp. Tỷ lệ này không nên thấp quá để thúc đẩy khách hàng tích cực thanh toán nhưng cũng không được quá cao nhằm đảm bảo mục tiêu lợi nhuận. 2.2.4. Hoàn thiện hạch toán các khoảnchiết khấu thương mại. Qua thời gian ngắn tìm hiểu thực tế hoạt động tại Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại, bằng những kiến thức thu thập được trong thời gian ở trường, em có ý kiến nhỏ sau về hạch toán các khoản giảm giá hàng bán theo chế độ hiện nay: Các khoản chiết khấu thương mại là số tiền thưởng cho khách hàng trong hai trường hợp: Thứ nhất nếu trong một khoảng thời gian nhất định họ mua một khối lượng lớn hàng hoá, bên bán sẽ trích thưởng cho họ một khoản hồi khấu. Trường hợp thứ hai là khi mua với khối lượng lớn trong một đợt mua hàng, người mua sẽ nhận được một khoản giảm trừ trên giá bán thông thường gọi là bớt giá. Như vậy, chiết khấu thương mại chính là một khoản giảm trừ doanh thu và cần được hạch toán trên một tài khoản riêng biệt. Theo quy định hiện nay, khoản chiết khấu thương mại được hạch toán trên tài khoản 521- Chiết khấu thương mại. Việc giảm giá hàng bán cho khách hàng chủ yếu do các nguyên nhân như: hàng kém chất lượng, không đúng quy cách, giao hàng không đúng thời gian, địa điểm trong hợp đồng. Tài khoản 521- Chiết khấu thương mại : Có thể chi tiết thành 3 tiểu khoản - Tài khoản 5211- Chiết khấu hàng hoá - Tài khoản 5212- Chiết khấu thành phẩm - Tài khoản 5213- Chiết khấu dịch vụ Có thể khái quát việc hạch toán các khoản giảm trừ doanh thu như sau: - Phản ánh số chiết khấu thương mại thực tế phát sinh trong kỳ, kế toán ghi: Nợ TK 521- Chiết khấu thương mại Nợ TK 3331- Thuế GTGT được khấu trừ Có TK 111, 112.. Có TK 131- Phải thu khách hàng Cuối kỳ, kết chuyển số tiền chiết khấu thương mại đã chấp thuận cho người mua sang tài khoản doanh thu, kế toán ghi: Nợ TK 511- Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ Có TK 521- Chiết khấu thương mại 2.2.5. Hoàn thiện việc phân bổ chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp. - Chi phí bán hàng(Chi phí QLDN) đầu kỳ Chi phí bán hàng(Chi phí QLDN) phân bổ cho hàng bán ra = + Chi phí bán hàng(Chi phí QLDN) phát sinh trong kỳ Chi phí bán hàng(Chi phí QLDN) tính cho còn lại cuối kỳ = Chi phí bán hàng(Chi phí QLDN) tính cho hàng còn lại cuối kỳ Chi phí bán hàng(Chi phí QLDN) đầu kỳ + Chi phí bán hàng(Chi phí QLDN) phát sinh trong kỳ Trị giá hàng xuất trong kỳ Trị giá hàng tồn cuối kỳ + x Trị giá hàng tồn cuối kỳ Hiện nay, công ty vẫn tiến hành kết chuyển toàn bộ chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp phát sinh trong kỳ vào tài khoản 911, việc hạch toán này tuy đơn giản nhưng làm cho kết quả kinh doanh trong kỳ chưa chính xác nên như đã phân tích, công ty cần phân bổ các chi phí này cho số lượng hàng tiêu thụ trong kỳ và số hàng tồn kho nhằm đảm bảo nguyên tắc phù hợp(Doanh thu nào, chi phí ấy). Việc phân bổ chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp của công ty, theo em nên tiến hành theo công thức sau: Đơn vị: báo cáo kết quả kinh doanh phần I- lãi, lỗ Chỉ tiêu Mã số - Tổng doanh thu 01 Trong đó: Doanh thu hàng xuất khẩu 02 - Các khoản giảm trừ 03 + Chiết khấu thương mại 06 + Hàng bán bị trả lại 04 + Giảm giá hàng bán 05 + Thuế TTĐB, thuế xuất khẩu phải nộp 07 1. Doanh thu thuần(01-03) 10 2. Giá vốn hàng bán 11 3. Lợi nhuận gộp(10-11) 20 4. Chi phí bán hàng 21 5. Chi phí quản lý doanh nghiệp 22 6. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh(20-21-22) 30 7. Thu nhập hoạt động tài chính 31 8. Chi phí hoạt động tài chính 32 9. Lợi nhuận thuần từ hoạt động tài chính(31-32) 40 10. Thu nhập khác 41 11. Chi phí khác 42 12. Lợi nhuận thuần từ hoạt động khác(41-42) 50 13. Tổng lợi nhuận trước thuế(30+40+50) 60 14. Thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp 70 15. Lợi nhuận sau thuế(60-70) 80 Bên cạnh đó, em thấy giữa chế độ kế toán hiện hành và chuẩn mực kế toán Việt Nam cũng có mâu thuẫn nhau trong nội dung"Doanh thu". Cụ thể như sau: Theo chế độ kế toán hiện hành, doanh thu thuần được tính bằng tổng doanh thu trừ đi các khoản hàng bán bị trả lại, giảm giá hàng bán(gồm cả chiết khấu thương mại). Còn khoản chiết khấu thanh toán sẽ được hạch toán vào tài khoản 635 và được coi là chi phí hoạt động tài chính. Nhưng tại đoạn 6, mục "Xác định doanh thu" ghi tại chuẩn mực số 14: Doanh thu và thu nhập khác(Hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam)- Ban hành và công bố theo quyết định số 149/2001/QĐ- BTC ngày 31 tháng 12 năm 2001 của Bộ trưởng Bộ Tài Chính, thì doanh thu lại được xác định bằng giá trị hợp lý của các khoản đã thu được huặc sẽ thu được sau khí trừ các khoản chiết khấu thương mại, chiết khấu thanh toán, giảm giá hàng bán và giá trị hàng bán bị trả lại. Như vậy, chuẩn mực kế toán Việt Nam lại coi chiết khấu thanh toán là một khoản giảm trừ doanh thu. Việc không nhất quán trong quy định về doanh thu như vậy sẽ gây khó khăn cho các doanh nghiệp, vì vậy theo em Bộ Tài chính nên đưa ra một quyết định thống nhất giữa chuẩn mực và chế độ kế toán hiện hành về doanh thu để các doanh nghiệp áp dụng một cách chính xác. Trên đây là những nhận xét đóng góp về việc hạch toán tiêu thụ và kết quả tiêu thụ tại Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại. Như phần I của chuyên đề đã trình bày, công tác kế toán và công tác quản lỷ trong doanh nghiệp có mối quan hệ biện chứng khăng khít với nhau. Do đó, theo em doanh nghiệp cần tăng cường hoàn thiện công tác quản lý của mình nhằm giúp cho quá trình hoàn thiện hạch toán nói chung cũng như hạch toán tiêu thụ và kết quả tiêu thụ nói riêng có hiệu quả hơn. Về đầu ra, hiện nay công ty chỉ có hai hình thức bán buôn và bán lẻ. Như vậy theo em, để thúc đẩy tiêu thụ hàng hoá, công ty nên mở thêm đại lý vì đó chính là một cách đa dạng hoá phương thức tiêu thụ nhằm tăng doanh thu và mở rộng phạm vi hoạt động của mình. Sau khi mở đại lý, Công ty sẽ tiến hành hạch toán quá trình tiêu thụ qua đại lý như phần I của chuyên đề đã trình bày. Mặt khác, về phía đầu vào, Công ty nên tìm kiếm các nguồn hàng trong nước có chất lượng đương mà giá thành lại hạ hơn hàng nhập khẩu, góp phần tăng cường sức cạnh tranh, năng cao lợi nhuận và thúc đẩy tiêu thụ nội địa. Về tổ chức bộ máy kế toán, Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại có ưu điểm là bộ máy kế toán năng động, gọn nhẹ, tuy nhiên mặt trái của điều này là một người kiêm nhiều công việc, nên khi cuối kỳ, công việc kế toán chồng chất, một người khó có thể hoàn thành hết phần việc của mình trong phòng. Như vậy việc vi phạm nguyên tắc bất kiêm nhiệm là khó tránh khỏi, bởi phần hành kế toán rất nhiều, nhân viên lại ít. Theo em, phòng kế toán nên bổ sung thêm thành viên, giảm bớt gánh nặng công việc cho các nhân viên kế toán hiện nay nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng công tác kế toán tại Công ty. kết luận Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại là một công ty tràn đầy sức trẻ, vì thế rất năng động trong chiến lược kinh doanh nói chung và việc tiêu thụ hàng hoá nói riêng. Qua thời gian thực tập thực tế tại công ty, được sự giúp đỡ nhiệt tình của các bác, anh chị phòng kế toán cũng như toàn bộ công ty, em đã hoàn thành được tình hình thực tế về hoạt động tiêu thụ của công ty. Có thể nói rằng việc hạch toán tiêu thụ và xác định kết quả hàng hoá nói riêng và công tác kế toán nói chung tại công ty là tương đối khoa học và hoàn thiện. Đây là điều mà ít công ty trẻ nào thực hiện được. Tuy vậy, cũng không tránh khỏi những khiếm khuyết, thiếu sót. Bằng những kiến thức đã học trong nhà trường cộng với những hiểu biết thực tế về công ty, em đã hoàn thành chuyên đề này với đề tài:"Hoàn thiện hạch toán tiêu thụ và xác định kết quả tiêu thụ tại Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại ". Chuyên đề của em ngoài phần lý luận chung có đi sâu tìm hiểu công tác hạch toán tiêu thụ và xác định kết quả tiêu thụ hàng hoá tại Công ty Hỗ trợ sản xuất và Du lịch Thương mại với số liệu thực tế tháng 12 năm 2003. Bằng tinh thần học hỏi và xây dựng nghiêm túc, em có đưa ra một số ý kiến đóng góp nhằm hoàn thiện hơn nữa việc hạch toán tiêu thụ và xác định kết quả tiêu thụ tại Công ty. Em xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới các thầy cô giáo trong khoa kế toán, đặc biệt là TH.S Nguễn Hữu ánh đã giúp em hoàn thành chuyên đề này. Hà nội, ngày 18 tháng 5 năm 2004