Đề tài Hợp tác nghiên cứu để phát triển các giải pháp xử lý nước thải đô thị nhằm tái sử dụng cho mục đích nông nghiệp

Mục lục Mở đầu Chương I: Nghiên cứu tổng quan về các công nghệ xử lý nước thải đô thị và tái sử dụng nước thải trong nông nghiệp . 6 I.1. Khái quát về các phương pháp xử lý nước thải 6 I.1.1. Xử lý nước thải bằng phương pháp cơ học 7 I.1.2. Xử lý nước thải bằng phương pháp hoá ư lý: 7 I.1.3. Xử lý nước thải bằng phương pháp sinh ho?c .8 I.1.4. Xử lý nước thải bằng phương pháp tổng hợp .8 I.2. Cơ sở và các tiêu chí để lựa chọn công nghệ xử lý nước thải phù hợp 11 I.2.1. Thành phần của nước thải 11 I.2.2. Tính chất của nước thải: .13 I.2.3. Tiêu chí lựa chọn công nghệ và công trìnhxử lý nước thải (XLNT) 16 I.3. Tổng quan về tình hình nghiên cứu xử lý nước thải trong và ngoài nước 17 I.3.1. Ngoài nước 17 I.3.2. Trong nước 20 I.4. Tổng quan về tình hình tái sử dụng nước thải sản xuất trong nông nghiệp trên thế giới và trong nước .22 I.4.1. Tổng quan về sự cần thiết của việc tái sử dụng nước thải: .22 I.4.2. Yêu cầu về chất lượng nước thải tái sử dụng cho nông nghiệp .24 I.4.3. Tổng quan về tình hình tái sử dụng nước thải trên thế giới 25 I.4.4. Tổng quan về tình hình tái sử dụng nước thải ở Việt Nam .26 I.5. Giới thiệu về năng lực của cơ quan đối tác ư Viện nghiên cứu Kỹ thuật Môi trưòng ICIM – Bucarest : .29 I.5.1. Giới thiệu về đất nước Rumani 29 I.5.2. Giới thiệu về Viện ICIM 29 1.5.3. Một số chương trình, dự án nghiên cứu liên quan đến lĩnh vực xử lý nước thải và bảo vệ môi trường mà Viện ICIM đã thực hiện 29 I.5.4. Một số nghiên cứu điển hình về xử lý và tái sử dụng nước thải được Viện ICIM trao đổi với Viện KHTL Việt Nam trong quá trình thực hiện đề tài 30 Chương II: Hiện trạng khu vực nghiên cứu (thị trấn Lim – huyện Tiên Du ư tỉnh Bắc Ninh) . 34 II.1. Điều kiện tự nhiên thị trấn Lim ư huyện Tiên Du .34 II.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của thị trấn Lim 34 II.1.2. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội 34 II.1.3. Hạ tầng cơ sở: 37 II.1.4. Quy hoạch phát triển thị trấn Lim đến năm 2020 .39 II.2. Đặc điểm vùng xây dựng mô hình (thôn Lũng Giang) .41 II.2.1. Đặc điểm tự nhiên 41 II.2.2. Tình hình dân sinh kinh tế, xã hội .42 Nghiên cứu các giải pháp xử lý nước thải đô thị nhằm tái sử dụng cho mục đích nông nghiệp 2 II.3. Hiện trạng chất lượng môi trường thị trấn Lim .43 II.3.1. Hiện trạng môi trường nước 43 II.3.1.1. Đánh giá chất lượng nước thải đô thị .44 II.3.1.2. Đánh giá chất lượng nước trên các kênh tưới tiêu và ao hồ khu vực thị trấn Lim 49 II.3.1.3. Đánh giá chất lượng nước sinh hoạt khu vực thị trấn Lim .54 II.3.2. Hiện trạng sử dụng nước thải để tưới 57 II.3.3. Hiện trạng sử dụng phân bón và hoá chất BVTV 58 II.3.4. Hiện trạng chất thải rắn thị trấn Lim 58 II.4. Hiện trạng quản lý môi trường thị trấn lim .59 II.4.1. Hiện trạng cơ cấu tổ chức và mô hình quản lý tiêu thoát nước .59 II.4.2. Mô hình cơ cấu tổ chức và quản lý đội vệ sinh của thị trấn 60 Chương III: Quy trình công nghệ xử lý và tái sử dụng nước thải cho thôn Lũng Giang – thị trấn Lim . 62 III.1. Lựa chọn công nghệ xử lý nước thải cho thôn Lũng Giang ư thị trấn Lim ư tỉnh Bắc Ninh 62 III.1.1. Cơ sở tính toán hệ thống XLNT cho khu vực mô hình 62 III.1.2. Lựa chọn công nghệ XLNT cho khu mô hình bằng PP cơ học .62 III.1.3. Lựa chọn công nghệ XLNT cho khu mô hình bằng PP sinh học 65 III.1.4. So sánh lựa chọn công nghệ xử lý nước thải thôn Lũng Giang .70 III.1.5. Thuyết minh thiế´t kế công nghệ mô hình XLNT cho thôn Lũng Giang .77 III.2. Vận hành và bảo dưỡng mô hình thoát nước và sử lý nước thải: .82 Chương IV: Quy hoạch môi trường và xây dựng mô hình điểm xử lý môi trường thôn Lũng giang ư thị trấn Lim ư Tiên Du ư tỉnh Bắc Ninh 83 IV.1. Hiện trạng thoát nước và xử lý nước thải 83 IV1.1 Hiện trạng nguồn nước thải và hình thức tiêu thoát nước 83 IV.1.2. ảnh hưởng của hệ thống thoát nước tới vấn đề xã hội và môi trường 86 IV.2. Phương án quy hoạch tiêu thoát nước thải .86 IV.2.1. Mục tiêu 86 IV.2.2. Phương án quy hoạch .87 IV.3. Tính toán các thông số kỹ thuật 89 IV.3.1. Cơ sở tính toán hệ thống xử lý nước thải 89 IV.3.2. Tính toán các tuyến tiêu quy hoạch 89 VI.3.3. Dự toán quy hoạch 92 IV.4. Xây dựng mô hình xử lý nước thải thôn Lũng Giang 93 Chương V: Mô hình quản lý vận hành hệ thống xử lý chất thải thôn Lũng Giang ư thị trấn Lim ư tỉnh Bắc Ninh 95 V.1. Mục tiêu và nội dung nghiên cứu mô hình quản lý vận hành hệ thống xử lý chất thải .95 V.1.1. Mục tiêu nghiên cứu .95 V.1.2. Nội dung nghiên cứu 95 V.2. Phương pháp tiếp cận và cơ sở lựa chọn mô hình quản lý 95 V.2.1. Phương pháp tiếp cận trong nghiên cứu mô hình quản lý .95 V.2.2. Yêu cầu đối với mô hình quản lý 96 V.2.3. Cơ sở để lựa chọn mô hình quản lý 96 V.3. Mô hình quản lý vận hành hệ thống xử lý nước thải 97 V.3.1. Các bước xây dựng mô hình quản lý 967 V.3.2. Xây dựng mô hình tổ chức quản lý vận hành hệ thống xử lý nước thải tập trung thôn Lũng Giang .967 V.3.3. Tổ chức truyền thông và tập huấn kỹ thuật chuyển giao công nghệ 968 V.3.1. Hướng dẫn quản lý vận hành mô hình xử lý nước thải thôn Lũng Giang 968 V.4. Nhận xét chung .102 Chương VI: Chất lượng nước thải sau xử lý, đánh giá hiệu quả và diễn biến môi trường sinh thái thôn Lũng Giang . 103 VI.1. Đánh giá hiệu quả về mặt môi trường .103 VI.1.1. Đánh giá diễn biến chất lượng đất, nước .103 IV.1.2. Đánh giá hiệu quả xử lý nước thải .111 VI.2. Đánh giá diễn biến môi trường sinh thái .116 VI.3. Đánh giá những tác động của mô hình đến nếp sống, ý thức cộng đồng 117 Chương VII: Đánh giá hiệu quả kinh tế – xã hội của việc tái sử dụng nước thải đã qua xử lý trong nông nghiệp . 118 VII.1. Tình hình sử dụng giống lúa, phân bón, sâu bệnh xuất hiện và thuốc diệt sâu bệnh ở khu thí nghiệm 118 VII.2. Sinh trưởng, phát triển, năng suất lúa trên ruộng tưới bằng nước thải đã xử lý và nước thường .118 VII.3. Nhận xét 119 Kết luận ư Kiến nghị 120 1. Kết luận .120 2. Kiến nghị 121 Tài liệu tham khảo 122

pdf169 trang | Chia sẻ: banmai | Lượt xem: 1653 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Hợp tác nghiên cứu để phát triển các giải pháp xử lý nước thải đô thị nhằm tái sử dụng cho mục đích nông nghiệp, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
nh÷ng c«ng tr×nh xö lý n−íc th¶i b»ng hå sinh häc ®· ®−îc nghiªn cøu vµ ®−a vµo øng dông tõ thÕ kû 19. Sau nh÷ng n¨m 1950, nh÷ng nghiªn cøu vÒ hå sinh häc ®· ®−îc c«ng bè réng r·i nh− c¸c c«ng tr×nh cña Gotastal (1954), Hermann vµ Gloyna (1958), Wenstrom (1955), Town (1957). Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 5 ƒ ë Hµn Quèc vµ Trung Quèc ng−êi ta ®· ¸p dông cã kÕt qu¶ kh¶ quan m« h×nh "§¶o trång thùc vËt n−íc ®a n¨ng". I.2. Trong n−íc ƒ Theo PGS. TS.TrÇn HiÒu NhuÖ (1998), nªn dïng c¸c c«ng tr×nh lµm s¹ch sau cho viÖc lùa chän c«ng nghÖ xö lý n−íc th¶i sinh ho¹t. ƒ Vò ThÞ Thanh H−¬ng (2001) nghiªn cøu xö lý n−íc th¶i sinh ho¹t vïng §ång b»ng B¾c Bé. ƒ ViÖn Khoa häc Thuû Lîi (2002) nghiªn cøu xö lý n−íc th¶i sinh ho¹t cho côm d©n c− x· VÜnh Quúnh. ƒ ViÖn C«ng nghÖ Sinh häc - Trung t©m KHTN&CNQG ®· nghiªn cøu xö lý chÊt th¶i lµng nghÒ chÕ biÕn bón - b¸nh Phó §«, ngo¹i thµnh Hµ Néi b»ng kªnh oxy ho¸ håi l−u, bÓ läc sinh häc, hå sinh vËt ®¹t tiªu chuÈn n−íc th¶i x¶ vµo nguån. ƒ Vâ Kim Long (1978) ®· nghiªn cøu dïng hå sinh häc ®Ó xö lý n−íc th¶i cña x−ëng chÕ biÕn thÞt. ƒ GS.TS. TrÇn HiÒu NhuÖ vµ c¸c céng sù (DEWAST, 2002-2004) nghiªn cøu xö lý n−íc th¶i sinh ho¹t theo m« h×nh ph©n t¸n. I.3. Tæng quan vÒ t×nh h×nh t¸i sö dông n−íc th¶i s¶n xuÊt trong n«ng nghiÖp trªn thÕ giíi vµ trong n−íc I.3.1. Tæng quan vÒ t×nh h×nh t¸i sö dông n−íc th¶i trªn thÕ giíi ƒ Tõ ®Çu thÕ kû 19, ë Anh vµ Céng hoµ Liªn bang §øc ®· x©y dùng nh÷ng c¸nh ®ång chuyªn t−íi n−íc th¶i, tr−íc ®ã cã xö lý c¬ häc. ƒ Evilevit (1995), n¨ng suÊt cña c©y trång sÏ t¨ng ®¸ng kÓ nÕu cã ph©n lo¹i ph©n bãn v« c¬ bæ sung cho l−îng cËn th¶i khi bãn ruéng. ƒ T¹i Ba Lan, c¸c nghiªn cøu vÒ viÖc sö dông n−íc th¶i cho môc ®Ých n«ng nghiÖp ®· ®−îc thùc hiÖn t¹i c¸c c¬ së (xÝ nghiÖp) s¶n xuÊt tinh bét. ƒ Theo Wimvander Hoek, IWMI (2001), t¸i sö dông n−íc th¶i trong n«ng nghiÖp cã thÓ mang l¹i rÊt nhiÒu lîi Ých. ƒ Smith (1994) cho r»ng viÖc sö dông bïn th¶i lµm ph©n bãn trong n«ng nghiÖp ®· ®em l¹i lîi Ých vÒ kinh tÕ vµ m«i tr−êng. ƒ Chang vµ CTV (1987) ®· nghiªn cøu vµ cho thÊy: Bãn bïn th¶i chøa c¸c kim lo¹i nÆng cã thÓ ®−îc tÝch luü trong s¶n phÈm trång trät vµ lµ nguyªn nh©n g©y h¹i cho ng−êi tiªu dïng. ƒ Van Den Berg (1993) cho r»ng: Khi sö dông bïn th¶i lµm ph©n bãn cÇn ph¶i nghiªn cøu kü v× nã cã thÓ lµm t¨ng mét sè bÖnh lý cña c©y trång vµ lµm « nhiÔm ho¸ häc. Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 6 I.3.2. Tæng quan vÒ t×nh h×nh t¸i sö dông n−íc th¶i ë ViÖt Nam ƒ Dai Peters (CIP - Hµ néi) vµ §ç §øc Ng·i (ViÖn Sinh th¸i Tµi nguyªn Sinh vËt) ®· lµm thÝ nghiÖm dïng n−íc th¶i cña lµng nghÒ chÕ biÕn tinh bét dong, s¾n x· D−¬ng LiÔu vµ x· Minh Khai ®Ó t−íi lóa. ƒ H.T.L Trµ (2001) ®· nghiªn cøu ¶nh h−ëng cña viÖc sö dông bïn th¶i ®Õn chÊt l−îng m«i tr−êng ®Êt vµ n¨ng suÊt cña c©y trång. ƒ ViÖn khoa häc kü thuËt N«ng nghiÖp ViÖt Nam (1994), ®¸nh gi¸ t¸c ®éng cña ®« thÞ ho¸ ®Õn sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ven ®«. ƒ Vò ThÞ Thanh H−¬ng (2001) cho r»ng: §èi víi mçi lo¹i c©y trång kh¸c nhau cÇn chän tû lÖ sö dông n−íc th¶i thÝch hîp ®Ó cho n¨ng suÊt tèi −u. C¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu trong vµ ngoµi n−íc ®Òu cho thÊy: Sö dông n−íc th¶i ®Ó t−íi cho c©y trång vµ nu«i thuû s¶n cã thÓ mang l¹i nguån lîi rÊt lín nh−: TËn dông ®−îc nguån n−íc, nguån dinh d−ìng trong n−íc th¶i, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, t¨ng n¨ng suÊt c©y trång vµ t¸c dông c¶i t¹o ®Êt. Tuy nhiªn, nÕu sö dông n−íc th¶i kh«ng qua xö lý th× t¸c h¹i lµ rÊt lín vµ ¶nh h−ëng l©u dµi, c¸c gi¶i ph¸p kh¾c phôc lµ rÊt khã kh¨n. T¸c h¹i cña viÖc sö dông n−íc th¶i kh«ng qua xö lý sÏ thÓ hiÖn trong nhiÒu lÜnh vùc nh−: - Lµm « nhiÔm m«i tr−êng, « nhiÔm ®Êt, n−íc vµ kh«ng khÝ. - ¶nh h−ëng ®Õn n¨ng suÊt vµ chÊt l−îng s¶n phÈm. - ¶nh h−ëng ®Õn søc khoÎ céng ®ång. I.4. Giíi thiÖu vÒ n¨ng lùc cña c¬ quan ®èi t¸c - ViÖn nghiªn cøu Kü thuËt M«i tr−ßng ICIM – Bucarest : I.4.1. Giíi thiÖu vÒ ViÖn ICIM ƒ ViÖn nghiªn cøu kü thuËt m«i tr−êng - ICIM Bucharest- Rumani ®−îc thµnh lËp n¨m 1952, c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng chÝnh bao gåm: KÕt cÊu c«ng tr×nh thuû lîi, kü thuËt m«i tr−êng, kü thuËt vÖ sinh (xö lý n−íc th¶i, chÊt th¶i r¾n...), gi¸m s¸t m«i tr−êng, kinh tÕ vµ luËt m«i tr−êng, qui ho¹ch l·nh thæ, sinh th¸i ®« thÞ, x©y dùng c¸c khu mÉu, ®µo t¹o, kiÓm ®Þnh c¸c phßng thÝ nghiÖm cña c¸c c¬ quan b¶o vÖ m«i tr−êng. ƒ Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ViÖn ®· tiÕn hµnh rÊt nhiÒu nghiªn cøu liªn quan ®Õn lÜnh vùc qui ho¹ch vµ xö lý m«i tr−êng kÕt hîp víi c¸c c¬ quan ®èi t¸c trong n−íc vµ quèc tÕ nh−: (i) Qu¶n lý hÖ thèng Quèc gia c¸c th«ng tin vÒ ph¸t th¶i chÊt « nhiÔm vµo kh«ng khÝ. (ii) Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p cÊp n−íc vµ xö lý n−íc th¶i cho kho¶ng 20 thÞ trÊn. (iii) Nghiªn cøu kiÓm to¸n t¸c ®éng m«i tr−êng c¸c ho¹t ®éng cña nhµ m¸y, s©n bay. (iv) Gi¶i ph¸p cho kÕt cÊu c«ng tr×nh thuû lîi vµ c¸c b·i ch«n lÊp r¸c. Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 7 I.4.2. Mét sè ch−¬ng tr×nh, dù ¸n nghiªn cøu liªn quan ®Õn lÜnh vùc xö lý n−íc th¶i vµ b¶o vÖ m«i tr−êng mµ ViÖn ICIM ®· thùc hiÖn. ƒ Ch−¬ng tr×nh gi¸m s¸t vµ qu¶n lý tæng hîp m«i tr−êng l−u vùc s«ng §anube ƒ Ch−¬ng tr×nh hîp t¸c víi EC qu¶n lý quèc gia vÒ m¹ng l−íi th«ng tin ph¸t th¶i « nhiÔm trong kh«ng khÝ. ƒ Ch−¬ng tr×nh ®¸nh gi¸ vµ qu¶n lý chÊt th¶i thµnh phè t¹i 2 thµnh phè cña Rumani - WHO. ƒ Dù ¸n ®¸nh gi¸ t¸c ®éng « nhiÔm vïng biªn giíi gi÷a 2 n−íc Bulgari vµ Rumani. ƒ Ch−¬ng tr×nh hîp t¸c víi JICA nghiªn cøu vÒ qu¶n lý r¸c th¶i cho thµnh phè Bucarest. ƒ Ph¸t triÓn m« h×nh c¶nh b¸o l−u vùc s«ng Danube ƒ Ch−¬ng tr×nh quèc gia hîp t¸c víi Hoa Kú vÒ thay ®æi khÝ hËu. ƒ Ch−¬ng tr×nh nghiªn cøu vÒ chÊt l−îng kh«ng khÝ, ph¸t th¶i « nhiÔm trong kh«ng khÝ, m¹ng l−íi gi¸m s¸t chÊt l−îng n−íc ë c¸c n−íc §«ng vµ Trung ¢u. ƒ Ch−¬ng tr×nh Quèc gia tæng hîp vÒ m«i tr−êng vµ søc kháe cña WHO ƒ Ch−¬ng tr×nh hîp t¸c song ph−¬ng víi Bé M«i tr−êng V−¬ng quèc §an M¹ch vÒ ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng m«i tr−êng quèc gia cña Rumani. ƒ Ch−¬ng tr×nh hîp t¸c víi T©y Ban Nha vÒ qu¶n lý m«i tr−êng. ƒ Ch−¬ng tr×nh hîp t¸c song ph−¬ng víi Bé M«i tr−êng §an M¹ch vÒ n©ng cÊp hÖ thèng cÊp n−íc cho thµnh phè Caraiova. ƒ Nghiªn cøu sö dông vïng ®Êt −ít/ b·i läc ngÇm, thùc vËt n−íc vµ hå sinh häc ®Ó xö lý chÊt h÷u c¬ trong n−íc. ƒ Nghiªn cøu øng dông c«ng nghÖ s¹ch vµ qu¶n lý chÊt th¶i c«ng nghiÖp ®Ó gi¶m thiÓu vµ xö lý chÊt th¶i t¹i nhµ m¸y s¶n xuÊt giÊy Letea t¹i Bacau. ... Mét sè th«ng tin trªn cho thÊy r»ng: ViÖn nghiªn cøu kü thuËt m«i tr−êng - ICIM Bucharest- Rumani cã thÕ m¹nh vÒ c«ng tr×nh nghiªn cøu trong lÜnh vùc m«i tr−êng, ®Æc biÖt c¸c vÊn ®Ò vÒ qui ho¹ch ®« thÞ, nghiªn cøu xö lý n−íc th¶i cho c¸c ®« thÞ nhá, thÞ x·, thÞ trÊn... Do vËy, ViÖn Khoa häc Thuû lîi ®· chän ®èi t¸c trªn ®Ó hîp t¸c, trao ®æi kinh nghiÖm trong qóa tr×nh thùc hiÖn dù ¸n: “Hîp t¸c nghiªn cøu ®Ó ph¸t triÓn c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp” Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 8 Ch−¬ng II: HiÖn tr¹ng khu vùc nghiªn cøu (thÞ trÊn lim - b¾c ninh) II.1. §Æc ®iÓm vïng x©y dùng m« h×nh (th«n Lòng Giang) II.1.1. §Æc ®iÓm tù nhiªn a. VÞ trÝ ®Þa lý: Th«n Lòng Giang thuéc thÞ trÊn Lim, huyÖn Tiªn Du, c¸ch trung t©m huyÖn 1 km vµ c¸ch thÞ x· B¾c Ninh 6 km. Th«n cã ranh giíi tiÕp gi¸p: PhÝa B¾c gi¸p x· Vâ C−êng, phÝa Nam gi¸p x· Néi DuÖ, phÝa §«ng gi¸p x· Liªn B·o, phÝa T©y gi¸p x· Phó L©m. HiÖn nay trªn ®Þa bµn th«n cã hai tuyÕn ®−êng giao th«ng chÝnh ch¹y qua, ®ã lµ tuyÕn ®−êng quèc lé 1A cò vµ tuyÕn ®−êng s¾t Hµ Néi - L¹ng S¬n. §©y lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ®Þa ph−¬ng ph¸t triÓn ngµnh tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. - DiÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp: 134,0 ha - §Êt ë: 35,0 ha - §Êt kh¸c: 11,0 ha b. §Þa h×nh: T−¬ng ®èi b»ng ph¼ng, cã cao ®é mÆt ®Êt thay ®æi tõ +3,90m ®Õn +5,80m, vïng ®Êt canh t¸c cã ®Þa h×nh thÊp h¬n so víi cao ®é chung toµn th«n vµ n»m ë phÝa b¾c cña th«n gi¸p ranh víi x· Phó L©m. Khu d©n c− cã ®Þa h×nh dèc tõ gi÷a th«n ®æ sang hai bªn, rÊt thuËn lîi cho viÖc tiªu tho¸t n−íc. c. KhÝ hËu, s«ng ngßi: N»m trong vïng khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa, nhiÖt ®é trung b×nh trong n¨m lµ 230C, ®é Èm b×nh qu©n hµng n¨m tõ 70 ÷ 80%, l−îng m−a b×nh qu©n tõ 1400 ÷ 1500mm. L−îng m−a tËp chung chñ yÕu tõ c¸c th¸ng 5 ÷ th¸ng 9. d. Thuû v¨n: Trªn ®Þa bµn th«n cã dßng s«ng Tiªu T−¬ng ch¶y qua, nh−ng hiÖn nay dßng s«ng nµy ®· bÞ båi lÊp nghiªm träng, do qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ nhanh. Ng−êi d©n sèng hai bªn bê s«ng ®· lÊn chiÕm lµm thu hÑp mÆt c¾t, c¸c lo¹i r¸c th¶i, phÕ th¶i do c¸c ho¹t ®éng sèng cña con ng−êi ®æ xuèng còng lµ nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn t×nh tr¹ng hiÖn nay. KÕt qu¶ kh¶o s¸t cho thÊy mÆt c¾t dßng s«ng thay ®æi rÊt nhiÒu, hiÖn nay Bs«ng = 3÷8m, Hs«ng = 1,2÷1,5m, ®Æc biÖt l−îng bïn d−íi ®¸y s«ng rÊt dµy Hbïn = 1,2÷1,5m. Tõ nh÷ng nguyªn nh©n trªn ®· lµm cho kh¶ n¨ng tiªu tho¸t cña dßng s«ng bÞ ¶nh h−ëng nghiªm träng. Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 9 II.1.2. T×nh h×nh d©n sinh kinh tÕ, x· héi a. D©n sè vµ lao ®éng: - ThÞ trÊn Lim bao gåm 3 th«n: Lòng Giang, Lòng S¬n vµ th«n DuÖ §«ng. Th«n Lòng Giang cã 1157 hé víi 5275 nh©n khÈu. Tæng sè lao ®éng chÝnh lµ 2110 ng−êi, chiÕm 40,0% tæng sè d©n. Tû lÖ b×nh qu©n ®Êt n«ng nghiÖp lµ: 0,0254 ha trªn ®Çu ng−êi. b. T×nh h×nh kinh tÕ: Nguån thu nhËp chÝnh cña nh©n d©n th«n Lòng Giang chñ yÕu vÉn lµ n«ng nghiÖp. Ngoµi ra cã thu nhËp tõ thñ c«ng nghiÖp, kinh doanh dÞch vô vµ ch¨n nu«i. B×nh qu©n thu nhËp ®Çu ng−êi toµn th«n lµ 360kg thãc/ng−êi/n¨m. II.2. HiÖn tr¹ng m«i tr−êng thÞ trÊn lim II.2.1. HiÖn tr¹ng m«i tr−êng n−íc a. §¸nh gi¸ chÊt l−îng n−íc th¶i ®« thÞ Dù ¸n ®· chän 6 ®iÓm lÊy mÉu n−íc th¶i ®« thÞ trong khu vùc thÞ trÊn Lim ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l−îng n−íc th¶i. KÕt qu¶ ph©n tÝch cho thÊy c¸c mÉu n−íc th¶i ®Òu cã c¸c chØ tiªu BOD5, SS, P tæng sè, N tæng sè, NH4+ vµ Coliform v−ît qu¸ tiªu chuÈn n−íc th¶i cho phÐp rÊt nhiÒu lÇn (TCVN 5945 - 1995 cét B). §iÒu nµy chøng tá nuíc th¶i sinh ho¹t ®« thÞ bÞ « nhiÔm h÷u c¬ cao. B¶ng: Mét sè th«ng sè chÊt l−îng n−íc th¶i ThÞ trÊn Lim (lÊy ngµy 5/11/2005) TT ChØ tiªu §¬n vÞ N−íc r·nh 1 – L.Giang N−íc r·nh 2 – L.Giang N−íc s«ng Tiªu T−¬ng N−íc ao C¸c Cô – L. Giang N−íc th¶i xãm §«ng §¹o N−íc th¶i th«n DuÖ §«ng 1 pH - 7,14 6,72 7,38 7,01 6,86 6,82 2 TSMT mg/l 951,64 703,28 1176,2 1516,4 1492,5 854,5 3 BOD5 mg/l 358,60 886,66 108,36 68,32 1258,05 537.60 4 COD mg/l 652 1736,60 180,6 120,26 2544,1 896,52 5 ChÊt r¾n ll mg/l 570,2 1036,0 120,3 124,2 3182 386,02 6 Tæng Nit¬ mg/l 119,98 165,7 140,1 111,52 206,64 95,82 7 Amoniac mg/l 35,98 53,2 70 53,20 92,4 36,68 8 H2S mg/l 0,08 0,06 0,08 0,007 0,11 0,07 9 Cu mg/l 0,005 0,005 0,004 0,002 0,003 0,007 10 Cd mg/l 0,004 0,009 0,012 0,005 0,019 0,005 11 Zn mg/l 0,008 0,025 0,048 0,032 0,034 0,012 12 Coliform 16.000.000 16.000.000 720 000 11 000 60.000.000 16.000.000 13 E. Coli MPN/ 100ml 9.000 750.000 3.600 850 18.000 72.000 14 Cl.per- fringens KhuÈn l¹c/10ml 8.000 40.000 4.000 7.000 40.000 6.000 Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 10 b. §¸nh gi¸ chÊt l−îng n−íc trªn c¸c kªnh t−íi tiªu vµ ao hå khu vùc thÞ trÊn Lim KÕt qu¶ ph©n tÝch c¸c mÉu n−íc th¶i cho thÊy nhiÒu chØ tiªu ph©n tÝch hµm l−îng c¸c chÊt dinh d−ìng, NH4+, NO3-, ®é dÉn ®iÖn EC, cÆn l¬ löng... ®Òu cao h¬n gi¸ trÞ cho phÐp, tuy nhiªn hµm l−îng BOD5 vµ COD cña c¸c mÉu nh×n chung ®¹t TCVN 5942-1995 cét B. Trong mÉu n−íc kªnh vµ ao hå thÊy cã thµnh phÇn mét sè kim lo¹i nÆng nh−ng ch−a v−ît qua giíi h¹n cho phÐp. B¶ng: ChÊt l−îng n−íc trªn kªnh t−íi, tiªu néi ®ång (lÊy ngµy 5/11/2005) ChØ tiªu Tªn mÉu pH DO (mg/l) COD (mg/l) Fe (mg/l) NH4+ (mg/l) NO3- (mg/l) R¾n L¬ löng (mg/l) Kªnh t−íi Th«n DuÖ §«ng 7,55 1,2 52,0 2,20 58,10 1,68 235,0 Kªnh tiªu th«n Lòng S¬n 7,07 5,12 30,4 4,18 4,20 1,77 936,5 Kªnh t−íi N1 Th«n Lòng S¬n 7,12 7,24 9,6 0,44 2,80 5,58 91,6 N−íc t¹i tr¹m b¬m th«n Lòng S¬n 7,25 8,32 16,1 0,82 0,84 4,96 238,6 B¶ng: Mét sè th«ng sè chÊt l−îng n−íc ao hå (lÊy ngµy 5/11/2005) ChØ tiªu Tªn mÉu pH DO (mg/l) COD (mg/l) Fe (mg/l) NH4+ (mg/l) NO3- (mg/l) SS (mg/l) Ao B−ím th«n DuÖ §«ng 7,47 9,28 36,8 0,74 0,76 1,52 131,0 Ao xãm B¾c Hîp th«n DuÖ §«ng 7,37 6,88 28,8 0,42 1,064 3,05 110,5 Ao §×nh xãm Phóc HËu th«n Lòng S¬n 7,02 7,20 20,1 0,52 6,44 4,72 116,3 Ao c¸ B¸c Hå 7,26 5,58 21,5 0,82 14,0 108,3 58,2 Ao sè 1 gi¸p ®−êng tµu - th«n Lòng Giang 7,05 6,25 25,6 1,38 15,12 100,5 161,5 Ao sè 2 gi¸p ®−êng tµu - th«n Lòng Giang 7,04 6,86 32,8 1,26 49,28 136,7 117,9 Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 11 c. §¸nh gi¸ chÊt l−îng n−íc sinh ho¹t khu vùc thÞ trÊn Lim Qua ph©n tÝch mÉu n−íc giÕng khoan ch−a xö lý t¹i Lòng Giang cho thÊy: §a sè c¸c chØ tiªu ph©n tÝch tõ c¸c mÉu n−íc ®· ®¹t tiªu chuÈn cho phÐp. HÇu hÕt mÉu n−íc cã chØ tiªu Fets v−ît qu¸ giíi h¹n cho phÐp theo tiªu chuÈn n−íc ngÇm (TCVN 5944-1995) kh¸ cao. N−íc giÕng khoan trong thÞ trÊn th−êng ®−îc b¬m lªn cho qua bÓ läc c¸t. C¸c mÉu sau läc lÊy ®i ph©n tÝch cho kÕt qu¶ khi so víi tiªu chuÈn n−íc sinh ho¹t cña Bé Y tÕ ban hµnh (TC Bé Y tÕ - 2002) nh×n chung ch−a ®−îc ®¶m b¶o vÒ chÊt l−îng. B¶ng: Mét sè th«ng sè chÊt l−îng n−íc ngÇm (ch−a xö lý) (lÊy ngµy 5/11/2005) B¶ng: Mét sè th«ng sè chÊt l−îng n−íc sinh ho¹t (n−íc ngÇm ®∙ qua xö lý) TT ChØ tiªu §¬n vÞ MÉu sè 1 MÉu sè 2 MÉu sè 3 MÉu sè 4 1 pH - 7,18 7,15 7,2 7,1 2 EC Ms/cm 290 259 650 1136 3 Fe ts mg/l <0,01 <0,01 <0,01 <0,01 4 NO2- mg/l <0,01 <0,01 <0,01 <0,01 5 NO3- mg/l 0,95 0,70 1,25 2,45 6 Coliform MPN/ 100ml 340 310 0 0 7 E. Coli MPN/ 100ml 0 0 0 0 8 Cl.per- fringens KhuÈn l¹c/10ml 0 0 0 0 NhËn xÐt chung : N−íc th¶i ®« thÞ lµ nguån chñ yÕu g©y « nhiÔm c¸c nguån n−íc trong khu vùc ThÞ TrÊn Lim. C¸c mÉu n−íc th¶i lÊy ë khu vùc n−íc th¶i sinh ho¹t, ch¨n nu«i vµ c¸c ho¹t ®éng dÞch vô cña khu vùc thÞ trÊn Lim ®Òu cã c¸c chØ tiªu BOD5, SS, NH+4 vµ pH Fe (mg/l) NH4+ (mg/l) Coliform (MPN/100ml) E. Coli (MPN/100ml) 7,0 21,2 3,64 48000 110 Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 12 Coliform v−ît qu¸ tiªu chuÈn n−íc th¶i cho phÐp rÊt nhiÒu lÇn (TCVN 5945 - 1995 cét B). N−íc th¶i ®ang ¶nh h−ëng m¹nh mÏ, lµm gi¶m chÊt l−îng nguån n−íc mÆt trong khu vùc, n¬i bÞ ¶nh h−ëng râ rÖt nhÊt cña « nhiÔm do n−íc th¶i lµ khu vùc xung quanh c¸c gia ®×nh chuyªn giÕt mæ lîn, tr©u bß, quanh c¸c r·nh n−íc th¶i vµ c¸c ao chøa n−íc th¶i. Nguyªn nh©n lµ do t×nh tr¹ng tiªu tho¸t n−íc th¶i ë khu vùc nµy kÐm, bïn r¸c ø ®äng trong hÖ thèng cèng, r·nh n−íc th¶i lµm t¨ng t×nh tr¹ng « nhiÔm n−íc. HiÖn nay, m«i tr−êng kh«ng khÝ ë quanh khu vùc nguån n−íc th¶i nµy còng ®ang bÞ ¶nh h−ëng ®¸ng kÓ do n−íc th¶i bèc lªn. §èi víi nguån n−íc ngÇm còng ®· cã dÊu hiÖu bÞ ¶nh h−ëng t¹i mét sè n¬i trong c¸c Th«n Lòng Giang, Lòng S¬n, DuÖ §«ng nh−ng ë møc ch−a nghiªm träng. C¸c ao hå trong th«n xãm bÞ « nhiÔm do n−íc th¶i ®« thÞ trong khu vùc ch−a ®−îc xö lý ch¶y vµo. II.3.2. HiÖn tr¹ng sö dông n−íc th¶i ®Ó t−íi HiÖn nay toµn bé hÖ thèng t−íi cña thÞ trÊn lµ do C«ng ty Thuû lîi B¾c §uèng ®¶m nhËn t−íi vµo hÖ thèng kªnh chÝnh, sau ®ã n−íc sÏ ®−îc b¬m hoÆc tù ch¶y vµo ®ång ruéng. Nh©n d©n ë ®©y ch−a cã tËp qu¸n dïng n−íc th¶i ®Ó t−íi trùc tiÕp, tuy nhiªn n−íc th¶i tõ hÖ thèng tho¸t n−íc cña c¸c th«n sÏ trµn vµo kªnh t−íi khi cã m−a, hoÆc n−íc th¶i ®−îc x¶ xuèng ao, sau ®ã ng−êi d©n l¹i b¬m n−íc tõ ao lªn ®Ó t−íi, do ®ã n−íc th¶i kh«ng ®−îc sö dông trùc tiÕp nh−ng ®· ®−îc pha lo·ng víi n−íc kªnh, ao hå ®Ó t−íi. Nh− ®· ph©n tÝch trong phÇn ®¸nh gi¸ chÊt l−îng n−íc, ®©y lµ nguån g©y « nhiÔm rÊt lín, v× vËy rÊt cÇn thiÕt ph¶i xö lý n−íc th¶i tr−íc khi sö dông lµm n−íc t−íi ®Ó b¶o ®¶m chÊt l−îng c©y trång vµ søc khoÎ cña con ng−êi. Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 13 Ch−¬ng III: quy tr×nh c«ng nghÖ xö lý vµ t¸i sö dông n−íc th¶i cho th«n Lòng Giang - thÞ trÊn Lim – tØnh B¾c Ninh III.1. Lùa chän c«ng nghÖ xö lý n−íc th¶i cho th«n Lòng Giang - thÞ trÊn Lim - tØnh B¾c Ninh III.1.1. C¬ së tÝnh to¸n hÖ thèng XLNT cho khu vực m« h×nh. Lùa chän s¬ ®å m¹ng l−íi tho¸t n−íc, ph−¬ng ph¸p xö lý n−íc th¶i, vÞ trÝ x©y dùng tr¹m b¬m vµ c«ng tr×nh xö lý ch¼ng nh÷ng ph¶i thuËn lîi cho viÖc x©y dùng tr−íc m¾t mµ cßn ph¶i chó ý ®Õn quy ho¹ch chung cña khu vực. Khi cã hÖ thèng tho¸t n−íc cña ®« thÞ th× c«ng tr×nh vÉn ®−îc tiÕp tôc sö dông hoÆc chØ c¶i t¹o ë møc ®é Ýt nhÊt. Do ®ã, trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ c«ng tr×nh xö lý n−íc th¶i cho khu m« h×nh, nhãm chuyªn gia thùc hiÖn ®· rÊt chó ý ®Õn viÖc lång ghÐp thiÕt kÕ cña m×nh trong b¶n quy ho¹ch ph¸t triÓn thÞ trÊn Lim ®Õn n¨m 2020 ®· ®−îc phª duyÖt. Tæng sè hé d©n theo tÝnh to¸n ®Ó thiÕt kÕ c«ng tr×nh XLNT thÝ ®iÓm cho khu vùc nghiªn cøu m« h×nh tho¸t n−íc vµ xö lý n−íc th¶i là khoảng 190 hộ với hơn 800 nh©n khẩu. L−îng n−íc sinh ho¹t b×nh qu©n lµ 90-100 l/ng−êi/ng® nªn tæng l−îng n−íc th¶i sinh ho¹t tÝnh to¸n kho¶ng 80 m3/ng®. Dùa trªn hiÖn tr¹ng tho¸t n−íc th«n Lòng Giang vµ kh¶ n¨ng tài chÝnh cña Dù ¸n trong n¨m 2005-2006, l−îng n−íc th¶i tõ tiÓu khu n»m gi÷a ®−êng trôc chÝnh cña th«n vµ s«ng Tiªu T−¬ng sÏ ®−îc dÉn vµo c«ng tr×nh xö lý n−íc th¶i sinh ho¹t thÝ ®iÓm quy m« c«ng suÊt khoảng 30 m3/ng®. III.1.2. Lùa chän c«ng nghÖ XLNT cho khu m« h×nh b»ng ph−¬ng ph¸p c¬ häc. §Ó xö lý n−íc th¶i cho khu m« h×nh b»ng ph−¬ng ph¸p c¬ häc cã thÓ ¸p dông: BÓ tù ho¹i - khi l−îng n−íc th¶i d−íi 50m3/ngµy; NÕu l−u l−îng lín h¬n cã thÓ ph©n tiÓu l−u vùc ®Ó ¸p dông c¸c m« ®un bÓ tù ho¹i thiÕt kÕ ®Þnh h×nh; BÓ l¾ng hai vá cã n¾p ®Ëy hoÆc kh«ng cã n¾p - khi l−u l−îng n−íc th¶i trªn 50m3/ngµy. BÓ l¾ng c¸t - ¸p dông trong tr−êng hîp xö lý b»ng bÓ l¾ng hai vá kiÓu kh«ng cã n¾p, sè l−îng n−íc th¶i trªn 1000m3/ngµy vµ ®iÒu kiÖn qu¶n lý ®−îc ®¶m b¶o. III.1.3. Lùa chän c«ng nghÖ XLNT cho khu m« h×nh b»ng ph−¬ng ph¸p sinh häc. §èi víi th«n Lòng Giang, ®Þa h×nh tho¸t n−íc ph©n t¸n thµnh nhiÒu l−u vùc nhá theo th«n, xãm vµ cã nhiÒu ao, hå, ®µm vµ m−¬ng s«ng nªn dïng m« h×nh tho¸t n−íc - xö lý n−íc th¶i ph©n t¸n kÕt hîp xö lý tËp trung theo th«n víi c«ng suÊt nhá lµ phï hîp. Bªn c¹nh ®ã t×nh h×nh kinh tÕ x· héi ®Þa ph−¬ng ch−a cho phÐp x©y dùng hÖ thèng tho¸t n−íc tËp trung lín. ViÖc x©y dùng hÖ thèng tho¸t n−íc vµ xö lý n−íc th¶i cÇn ph©n ®o¹n nªn viÖc ¸p dông m« h×nh ph©n t¸n còng phï hîp vÒ mÆt kinh tÕ - ®Çu t−. Chi tiÕt s¬ ®å d©y truyÒn c«ng nghÖ vµ ph−¬ng ¸n tr×nh bµy sau: Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 14 T−íi ruéng N−íc th¶i sinh ho¹t, ch¨n nu«i c¸c gia ®×nh BÓ Biogas R·nh tho¸t n−íc Tr¹m b¬m n−íc th¶i BÓ l¾ng 2 vá BÓ läc sinh häc nhá giät Hå sinh häc tïy tiÖn Hå sinh häc xö lý bË ̣c II, th¶ bÌo Ph−¬ng ¸n 1 Nước thải sinh hoạt, chăn nuôi Hố ga, song chắn rác BÓ tù ho¹i víi c¸c v¸ch ng¨n máng vµ ng¨n läc kþ khÝ (bể cải tiến) R·nh tho¸t n−íc s©n nhµ/ngâ/côm d©n c− Ao/hå sinh häc tïy tiÖn bËc 1 Ao/hå sinh häc bËc 2, cã th¶ bÌo Ra hå XLNT tËp trung cña khu vùc - t−íi ruéng H×nh 3.4: M« h×nh XLNT quy m« hé gia ®inh hay nhãm hé gia ®inh (ngâ xãm) cu ̉a th«n Lu ̃ng Giang T¸ch cÆn, r¸c - ñ trong Biogas hay xö lý cïng r¸c th¶i H×nh 3.4: D©y chuyÒn c«ng nghÖ xö lý n−íc th¶I – ph−¬ng ¸n 1 – Xö lý tËp chung Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 15 H×nh 3.5b. D©y chuyÒn c«ng nghÖ xö lý n−íc th¶i - ph−¬ng ¸n 2 - Xö lý t¹i chç kÕt hîp xö lý tËp trung. * Xö lý n−íc th¶i ch¨n nu«i: C«ng nghÖ xö lý chÊt th¶i ch¨n nu«i b»ng hÇm Biogas cã n¾p cè ®Þnh thÓ hiÖn trªn h×nh sau: H×nh 3.6.a. M« h×nh sö dông hÇm Biogas n¾p cè ®Þnh. KhÝ Gas HÇm Biogas N−íc th¶i ch¨n nu«i Ph©n gia sóc, ph©n ng−êi N−íc ra khái HÇm Biogas X¶ vµo cèng tho¸t chung dÉ̃n ®Õn khu XLNT ñ yÕm khÝ kh«ng hoµn toµn Bét than bïn Ph©n h÷u c¬ sinh häc T−íi ruéng N−íc th¶i sinh ho¹t + ch¨n nu«i tõ c¸c hé gia ®×nh BÓ tù ho¹i cã v¸ch ng¨n máng vµ ng¨n läc kþ khÝ (bể tự hoại cải tiến) R·nh tho¸t n−íc Hå sinh häc xö lý triÖt ®Ó, th¶ bÌo, tưới ruộng Ph−¬ng ¸n 2 (Xö lý t¹i chç kÕt hîp xö lý tËp trung) Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 16 Ta cã thÓ dï̀ng tói chøa Biogas b»ng chÊt dÎo thay phÇn vßm chøa khÝ b»ng bª t«ng. - Kü thuËt ñ khÝ b»ng tói chÊt dÎo H×nh 3.6.b. M« h×nh sö dông tói ñ khÝ Biogas b»ng chÊt dÎo. Trªn c¬ së c¸c s¬ ®å c«ng nghÖ chung ®−îc ®Ò xuÊt, ®Ò môc nµy ®· cô thÓ ho¸ c¸c ph−¬ng ¸n, tiÕn hµnh so c¸c ph−¬ng ¸n vÒ c¸c mÆt kinh tÕ, kü thuËt, x· héi, m«i tr−êng vµ kiÕn nghÞ ¸p dông ph−¬ng ¸n phï hîp víi th«n Lòng Giang ®Ó lùa chän ¸p dông cô thÓ. B¶ng 3.4: KÕt qu¶ xö lý n−íc th¶i TT Th«ng sè Tr−íc xö lý Sau xö lý 1 pH 6,5 - 8,5 6,5 - 8,5 2 ChÊt l¬ löng (mg/l) 150 - 200 50-100 3 BOD5 (mg/l) 200-270 50 4 N- NH4+ (mg/l) 50-60 30 - 40 5 Tæng P (mg/l) 4-6 4-6 6 Coliforms(MPN/100ml) >5.106 5.104 III.1.5. ThuyÕt minh thiÕt kÕ c«ng nghÖ m« h×nh XLNT cho th«n Lòng Giang a. C¸c th«ng sè tÝnh to¸n. C¨n cø vµo kÕt qu¶ ph©n tÝch mÉu n−íc th¶i cña th«n Lòng Giang, chØ tiªu chñ yÕu vÒ thµnh phÇn tÝnh chÊt n−íc th¶i hiÖn t¹i lµ: + BOD5 = 270 mg/l. + SS = 250 mg/l. Theo TCVN 5945 - 1995: Tiªu chuÈn th¶i n−íc ra nguån lo¹i B: KhÝ Gas N−íc ra Ph©n h÷u c¬ sinh häc N−íc th¶i ch¨n nu«i Ph©n gia sóc, ph©n ng−êi BÕp Gas Tói ñ b»ng chÊt dÎo Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 17 + BOD5 = 50 mg/l. + SS = 100 mg/l. - X¸c ®Þnh møc ®é xö lý n−íc th¶i cÇn thiÕt Do nguån x¶ n−íc th¶i thuéc nguån lo¹i B, nªn tr−íc khi x¶, n−íc th¶i ph¶i ®¸p øng theo tiªu chuÈn cho phÐp, t−¬ng ®−¬ng víi møc ®é cÇn xö lý n−íc th¶i theo TCVN 5945 - 1995 vµ tiªu chuÈn ngµnh - Tiªu chuÈn thiÕt kÕ 20TCN51-84: Tho¸t n−íc m¹ng l−íi bªn ngoµi vµ c«ng tr×nh . + BOD5 = 50 mg/l. + SS = 100 mg/l. Møc ®é cÇn xö lý: [ ] %4,81%100* 270 50270%100*50 5 5 5 =−=−= NT BOD NT BOD L LBODE %60%100* 250 100250%100*100 =−=−= NT SS NT SS C CEss C¨n cø vµo c¸c yªu cÇu trªn, m« h×nh c«ng nghÖ xö lý n−íc th¶i cho côm d©n c− th«n Lòng Giang lµ xö lý s¬ bé t¸ch c¸c chÊt cÆn l¾ng trong n−íc th¶i b»ng c¸c bÓ tù ho¹i cã v¸ch ng¨n máng dßng h−íng lªn theo kÕt qu¶ hîp t¸c trao ®æi c«ng nghÖ víi c¸c chuyªn gia t¹i ViÖn Nghiªn cøu M«i tr−êng ICIM – Rumani vµ kÕt hîp víi kÕt qu¶ nghiªn cøu cña GS.TS. TrÇn HiÕu NhuÖ vµ ®ång nghiÖp ë Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu C«ng nghiÖp (CEETIA), kÕt hîp xö lý trong hå sinh häc víi ®¶o trång thùc vËt næi hoÆc th¶ bÌo lµ phï hîp nhÊt (xem h×nh sau). H×nh 3.7: S¬ ®å xö lý n−íc th¶i sinh ho¹t ë hé gia ®×nh - cụm hẹ́ gia đi ̀nh 1 2 Ghi chó: 1. N−íc th¶i vµo 2. L−íi ch¾n r¸c 3. Hè ga 4. BÓ tù ho¹i cã v¸ch ng¨n máng dßng h−íng lªn va ̀ ngăn lọc kỵ khi ́ (bÓ kiÓu c¶i tiÕn) b. TÝnh to¸n c«ng tr×nh xö lý n−íc th¶i theo phương án chọn - PA2 (hi ̀nh 3.5 b) Xö lý ph©n t¸n vµ xö lý t¹i chç (hé vµ nhãm hé gia ®×nh) b»ng bÓ tù ho¹i víi ng¨n läc kþ khÝ dßng h−íng lªn vµ xö lý cuèi cïng b»ng hå sinh häc kÕt hîp th¶ bÌo thùc vËt næi ®a n¨ng. - Ti ́nh toa ́n bÓ tù ho¹i víi v¸ch ng¨n máng vµ ng¨n läc kþ khÝ: 3 4 §Õn hå̀ sinh ho ̣c hoặc tr¹m xö lÝ tËp trung cña th«n hoÆc thÞ trÊn (tương lai) Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 18 B1. Lo¹i bÓ xö lý 3 m3/ng®: áp dụng cho quy mô 1-2 hô ̣ gia đi ̀nh (không chăn nuôi) Chän bÓ tù ho¹i cã kÝch th−íc th«ng thuû nh− sau: Ng¨n l¾ng : LxBxH = 1,8x1x1,5 m Khèi v¸ch ng¨n máng: chän 3 ng¨n, kÝch th−íc mçi ng¨n: LxBxH = 0,65x1x1,5 m Ng¨n läc : LxBxH = 1x1x1,5 m B2. Lo¹i bÓ xö lý công suâ ́t 5 m3/ng®: Chän bÓ tù ho¹i cã kÝch th−íc th«ng thuû nh− sau: Ng¨n l¾ng : LxBxH = 1,8x1,5x1,8 m Khèi v¸ch ng¨n máng: chän 4 ng¨n, kÝch th−íc mçi ng¨n: LxBxH = 0,8x1,5x1,8 m Ng¨n läc : chän 2 ng¨n: LxBxH = 1x1,5x1,8 m B3. Lo¹i bÓ tù hoa ̣i c¶i tiÕn ®Ó xö lý tËp trung cho cụm 40 hé d©n ë th«n Lòng Giang: Chän bÓ tù ho¹i cã kÝch th−íc th«ng thuû nh− sau: Ng¨n l¾ng : LxBxH = 2,5x2x2,4 m Khèi v¸ch ng¨n máng: chän 4 ng¨n, kÝch th−íc mçi ng¨n: LxBxH = 0,8x2x2,5 m Ng¨n läc: chän 2 ng¨n: LxBxH = 1x2x2,5 m N−íc th¶i sau khi qua bÓ tù ho¹i c¶i tiÕn ®−îc dÉn ch¶y qua hå sinh häc lµ ®o¹n s«ng Tiªu T−¬ng ®−îc c¶i t¹o. DiÖn tÝch phÇn mÆt n−íc ®o¹n s«ng Tiªu T−¬ng ®· ®−îc c¶i t¹o dµnh cho xö lý n−íc th¶i. Trong ph¹m vi 300 m2 mÆt n−íc nµy sÏ th¶ bÌo kÕt hîp c©y thñy sinh b¶n ®Þa t¹o thµnh 1 bÌ thñy sinh vËt næi ®a n¨ng cã t¸c dông t¨ng c−êng kh¶ n¨ng xö lý n−íc th¶i cña hå sinh häc. Qua t¸c ®éng cña hÖ vi sinh vËt vµ thùc vËt næi trong hå sinh häc n−íc th¶i sÏ ®−îc lµm s¹ch tiÕp ®Õn møc cho phÐp, ®¹t tiªu chuÈn x¶ n−íc th¶i vµo nguån lo¹i B. ChiÒu s©u hå: Hn−íc=1,5m Sau khi qua hå sinh häc, hµm l−îng chÊt l¬ löng (SS) vµ BOD5 cßn l¹i: 36 mg/l Theo TCVN 5945 - 1995: Tiªu chuÈn th¶i n−íc ra nguån lo¹i B: BOD5 = 50 mg/l, SS = 100 mg/l th× chÊt l−îng n−íc th¶i sau bÓ tù ho¹i c¶i tiÕn vµ hå sinh häc theo tÝnh to¸n cã thÓ ®¸p øng tiªu chuÈn t¸i sö dông lµm n−íc t−íi. Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 19 Ch−¬ng IV: Quy ho¹ch m«i tr−êng vµ x©y dùng m« h×nh ®iÓm xö lý m«i tr−êng th«n Lòng giang - thÞ trÊn Lim - Tiªn Du - b¾c NInh IV.1. ph−¬ng ¸n quy ho¹ch tiªu tho¸t n−íc th¶i TuyÕn tiªu sè 1: Tiªu ra s«ng Tiªu T−¬ng ®o¹n tõ Héi tr−êng th«n vÒ phÝa ao B¸c Hå. - DiÖn tÝch tiªu n−íc: 6,14 ha - ChiÒu dµi toµn tuyÕn lµ: 799 m TuyÕn tiªu sè 2: Tiªu ra s«ng Tiªu T−¬ng ®o¹n tõ Héi tr−êng th«n vÒ phÝa cèng ®−êng 270. - DiÖn tÝch tiªu n−íc: 5,33 ha - ChiÒu dµi toµn tuyÕn lµ: 641 m Trong ®ã: S«ng Tiªu T−¬ng dµi: 241 m TuyÕn tiªu sè 3: Tiªu n−íc xuèng d·y ao ch¹y däc ®−êng tµu. - DiÖn tÝch tiªu n−íc: 4,31 ha - ChiÒu dµi toµn tuyÕn lµ: 728 m IV.2. TÝnh to¸n c¸c th«ng sè kü thuËt IV.2.1. C¬ së tÝnh to¸n hÖ thèng xö lý n−íc th¶i §Ó hÖ thèng xö lý n−íc th¶i ho¹t ®éng æn ®Þnh trong thêi gian dµi, c¸c th«ng sè ®−a vµo tÝnh to¸n ®−îc dù tÝnh ®Õn n¨m 2020 (b¶ng 4.1). Trªn c¬ së c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu, mét sè chØ tiªu ®−îc sö dông tÝnh to¸n, thiÕt kÕ hÖ thèng n−íc th¶i cho côm d©n c− nh− sau: Tiªu chuÈn tho¸t n−íc cho ng−êi ë n«ng th«n lµ: 120 (l/ng/ng®). Tiªu chuÈn tho¸t n−íc cho gia sóc lµ: 15 (l/ng/ng®) HÖ sè ph©n huû chÊt h÷u c¬ trong hå sinh vËt k = 0.1 ng®-1. Nång ®é BOD5 trong n−íc th¶i hiÖn t¹i lµ 240 (mg/l), dù b¸o ®Õn n¨m 2020 sÏ lµ 270 (mg/l). D©n sè ®−îc tÝnh ®Õn n¨m 2020: 6479 (ng−êi). C¸c tµi liÖu vÒ tù nhiªn, ®Þa chÊt, khÝ t−îng thuû v¨n, ®iÒu kiÖn x©y dùng c«ng tr×nh, nguån tiÕp nhËn n−íc th¶i: Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 20 B¶ng 4.1: C¸c th«ng sè tÝnh to¸n tho¸t n−íc STT Tªn tuyÕn D©n sè n¨m 2020 (ng−êi) Sè gia sóc (con) DiÖn tÝch tiªu (ha) §Þnh møc tho¸t n−íc (l/ng/ng®) 1 TuyÕn sè 1 2248 899 6,14 120 2 TuyÕn sè 2 1600 768 5,33 120 3 TuyÕn sè 3 1425 700 4,31 120 IV.2.2. TÝnh to¸n c¸c tuyÕn tiªu quy ho¹ch TuyÕn tiªu sè 1: L−u l−îng tho¸t n−íc: 0,684 (m3/s) MÆt c¾t vµ kÕt cÊu: + §o¹n s«ng Tiªu T−¬ng tõ Héi tr−êng th«n vÒ ®Õn ao B¸c Hå. §©y lµ dßng s«ng Tiªu T−¬ng cò tõ xa x−a ch¶y qua th«n, nªn theo mong muèn cña nh©n d©n ®Þa ph−¬ng, muèn ®−îc n¹o vÐt vµ x©y t−êng kÌ b¶o vÖ ®o¹n s«ng nµy. MÆt c¾t ®−îc lùa chän nh− sau: B = 6m, H = 1,35 m, hai bªn bê x©y t−êng kÌ. + §o¹n tõ nèi tiÕp sau cèng ngÇm tõ C14 ÷ C28: MÆt c¾t r·nh ch÷ nhËt BxH=80x150 cm. KÕt cÊu r·nh ®¸y b»ng BT M150 dµy 10cm, hai thµnh x©y g¹ch v÷a XM M75 dµy 22cm, tr¸t v÷a XM M75 dµy 1,5cm, tÊm n¾p b»ng BTCT M200 kÝch th−íc BxLxh=124x50x10cm. 2. TuyÕn tiªu sè 2: Tiªu ra s«ng Tiªu T−¬ng ®o¹n tõ Héi tr−êng th«n vÒ phÝa cèng ®−êng 270 L−u l−îng tho¸t n−íc lµ 1893,5m3/h MÆt c¾t vµ kÕt cÊu: + §©y còng lµ ®o¹n s«ng Tiªu T−¬ng cò nªn mÆt c¾t ®−îc chän nh− sau: B = 3,7, H = 1,35 m, hai bªn bê x©y t−êng kÌ b»ng ®¸ x©y v÷a XM M100, tr¸t v÷a XM M75 dµy 2cm, ®¸y t−êng ®ãng cäc tre dµi 2,5m gia cè, mËt ®é 25cäc/m2. Cø 5m ta bè trÝ 1 khíp nèi bao t¶i nhùa ®−êng, däc hai bªn t−êng cã ®ôc lç tho¸t n−íc d=2cm. + Bê bªn ph¶i cã bè trÝ ®−êng giao th«ng ®Ó thuËn tiÖn cho c«ng t¸c n¹o vÐt víi B®−êng = 2m, kÕt cÊu mÆt ®−êng b»ng BT M150 dµy 15cm. 3. TuyÕn tiªu sè 3: Tiªu n−íc xuèng d·y ao ch¹y däc ®−êng tµu L−u l−îng tho¸t n−íc lµ:1532,47m3/h MÆt c¾t vµ kÕt cÊu: + §©y lµ toµn bé d·y ao cò ch¹y däc theo ®−êng tµu, hiÖn ®ang bÞ x©m lÊn vµ « nhiÔm m«i tr−êng nghiªm träng. HiÖn t¹i mÆt c¾t ngang réng tõ 15-20m, b¶o ®¶m ®ñ ®Ó tiªu to¸n n−íc cña toµn tuyÕn, tuy nhiªn cÇn cã gi¶i ph¸p b¶o vÖ vµ chèng x©m lÊn l©u dµi. Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 21 VI.3.3. Dù to¸n quy ho¹ch Khèi l−îng x©y dùng chñ yÕu §VT Khèi l−îng I. Khèi l−îng chñ yÕu: 1. §Êt ®µo, ®¾p c¸c lo¹i 2. Bª t«ng c¸c lo¹i 3. G¹ch ®¸ x©y c¸c lo¹i 4. Cèt thÐp c¸c lo¹i II. Tæng kinh phÝ: Trong ®ã: - ChÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng vµ d©n ®ãng gãp: - Kinh phÝ ®Ò tµi hç trî (thiÕt kÕ x©y dùng m« h×nh) m3 m3 m3 kg ® ® ® 4917.17 383.58 1231.74 36.289 2.732.785.000 2.259.464.440 473.320.605 IV.3. X©y dùng m« h×nh xö lý n−íc th¶i th«n Lòng Giang §Ò tµi ®· hç trî toµn bé kinh phÝ gióp ®Þa ph−¬ng hoµn thµnh c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh sau: + X©y bÓ xö lý n−íc th¶i: §· x©y dùng bÓ tù ho¹i xö lý n−íc th¶i cã v¸ch ng¨n máng dßng h−íng lªn, 6 ng¨n, c«ng suÊt 30 m3/ngµy ®ªm xö lý n−íc th¶i sinh ho¹t vµ ch¨n nu«i cho kho¶ng 40 hé gia ®×nh khu vùc xãm T©y, th«n Lòng Giang. + X©y dùng hÖ thèng r·nh dÉn n−íc th¶i vµo bÓ xö lý: 2 hÖ thçng r·nh, mçi r·nh cã chiÒu dµi 60 m ®· ®−îc x©y dùng ®Ó dÉn n−íc th¶i vµo bÓ xö lý, tr¸nh hiÖn t−îng n−íc th¶i ch¶y trµn lan t¹i khu vùc x©y dùng m« h×nh mµ kh«ng ®−îc ®−a qua bÓ xö lý. §ång thêi c¸c hè ga l¾ng cÆn, l−íi ch¾n r¸c còng ®−îc x©y dùng vµ l¾p ®Æt tr−íc khi bÓ xö lý ®Ó tr¸nh lµm t¾c bÓ. + X©y kÌ hai bªn m−¬ng lµ dßng s«ng Tiªu T−¬ng cò: §Ò tµi ®· hç trî toµn bé kinh phÝ x©y 2 bªn kÌ ®o¹n m−¬ng tho¸t n−íc chÝnh cña th«n lµ dßng s«ng Tiªu T−¬ng cò, mçi bªn dµi 60 m, cao 1,5 m. + C¶i t¹o hå sinh häc: Toµn bé ®o¹n m−¬ng dµi 60 m, s©u 1,5 m lµ dßng s«ng Tiªu T−¬ng cò ®· bÞ ¸ch t¾c tõ l©u ngµy ®· ®−îc n¹o vÐt, c¶i t¹o thµnh ®o¹n ao cã th¶ thùc vËt næi cã t¸c dông nh− mét hå sinh häc xö lý n−íc th¶i bËc hai sau khi n−íc th¶i ra khái bÓ xö lý. + L¾p ®Æt hÖ thèng cöa van cèng ®iÒu tiÕt BxH = 1x2 m t¹i cuèi kªnh tiªu dÉn n−íc vµo ruéng lóa ®Ó ®iÒu tiÕt l−îng n−íc th¶i khi ®−a vµo t−íi ruéng. + Ngoµi ra, mét sè thiÕt bÞ phôc vô cho c«ng tr×nh xö lý n−íc th¶i nh− m¸y nÐn khÝ cña Italy lo¹i B2500/24CM, N=1,5 KW, U=230 V, P=8,7 bar, Q=246 l/ph; m¸y b¬m n−íc th¶i cña Italy VFM-1,5 KW, Q=6-54 m3/h, H=19-3,2 m, U=230 V ®· ®−îc l¾p ®Æt vµ bµn giao cho ®Þa ph−¬ng qu¶n lý. Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 22 Ch−¬ng V: M« h×nh qu¶n lý vËn hµnh hÖ thèng xö lý chÊt th¶i th«n lòng giang - thÞ trÊn lim - tØnh b¾c ninh V.1 C¸c b−íc tæ chøc x©y dùng m« h×nh qu¶n lý Thùc hiÖn c«ng t¸c truyÒn th«ng trªn hÖ thèng th«ng tin cña ®Þa ph−¬ng ®Ó ng−êi d©n n¾m ®−îc néi dung mµ dù ¸n ®· thùc hiÖn ®−îc vµ chñ tr−¬ng tæ chøc x©y dùng m« h×nh qu¶n lý. Tæ chøc häp d©n ®Ó lÊy ý kiÕn vµ cö ng−êi tham gia tæ qu¶n lý vËn hµnh Tæ chøc tËp huÊn quy tr×nh qu¶n lý vËn hµnh hÖ thèng xö lý n−íc th¶i cho tæ qu¶n lý (cã sù tham gia cña l·nh ®¹o UBND x·). §iÒu tra ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña m« h×nh, lÊy ý kiÕn gãp ý cña ng−êi d©n §iÒu chØnh vµ hoµn thiÖn m« h×nh. V.2 KÕt qu¶ ®¹t ®−îc V.2.1. X©y dùng ®−îc m« h×nh tæ chøc qu¶n lý vËn hµnh hÖ thèng xö lý phï hîp cho c¸c m« h×nh tr×nh diÔn c«ng nghÖ xö lý V.2.2. Tæ chøc truyÒn th«ng vµ tËp huÊn kü thuËt chuyÓn giao c«ng nghÖ V.3. NhËn xÐt chung M« h×nh qu¶n lý xö lý chÊt th¶i ph¶i ®−îc lùa chän dùa trªn nguyªn t¾c phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ – x· héi vµ tr×nh ®é d©n trÝ. M« h×nh qu¶n lý xö lý chÊt th¶i sinh ho¹t nh»m t¸i sö dông trong n«ng nghiÖp phï hîp nhÊt lµ: §èi víi n−íc th¶i - Xö lý tËp trung cho th«n kÕt hîp víi xö lý t¹i chç ë hé gia ®×nh. §èi víi chÊt th¶i ch¨n nu«i - Xö lý t¹i chç ë tõng hé gia ®×nh. §èi víi r¸c th¶i sinh ho¹t - xö lý theo côm d©n c− M« h×nh tæ chøc qu¶n lý xö lý chÊt th¶i lµ mét kh©u quan träng kh«ng thÓ t¸ch rêi khi x©y dùng c¸c hÖ thèng xö lý chÊt th¶i vµ ph¶i cã lé tr×nh x©y dùng m« h×nh nµy ngay tõ giai ®o¹n kh¶o s¸t vµ lùa chän c«ng nghÖ ban ®Çu. C«ng t¸c th«ng tin – truyÒn th«ng – gi¸o dôc céng ®ång d−íi nhiÒu h×nh thøc lµ gi¶i ph¸p hç trî quan träng vµ kh«ng thÓ t¸ch rêi khi x©y dùng m« h×nh tæ chøc qu¶n lý xö lý chÊt th¶i. CÇn cã chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ tµi chÝnh phï hîp ®Ó x©y dùng c¸c hÖ thèng xö lý chÊt th¶i d−íi d¹ng m« h×nh tr×nh diÔn c«ng nghÖ ®Ó c¸c ®Þa ph−¬ng tù nh©n réng vµ duy tr× c«ng t¸c vËn hµnh qu¶n lý c¸c hÖ thèng c«ng tr×nh xö lý ®· ®ù¬c x©y dùng. CÇn cã chÕ tµi xö ph¹t nh÷ng ®Þa ph−¬ng kh«ng qu¶n lý xö lý chÊt th¶i. Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 23 Ch−¬ng VI: ChÊt l−îng n−íc th¶i sau sö lý, §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ vµ diÔn biÕn m«i tr−êng sinh th¸i th«n lòng giang Sau khi x©y dùng hÖ thèng xö lý n−íc th¶i, dù ¸n ®· tiến hµnh quan tr¾c ®o ®¹c chÊt l−îng n−íc. N−íc th¶i s«ng Tiªu T−¬ng tr−íc bÓ xö lý cã hµm l−îng COD dao ®éng trong kho¶ng tõ 490-601 mgO2/l, cao gÊp 5, 6 lÇn tiªu chuÈn cho phÐp. Hµm l−îng BOD5, SS còng rÊt cao. N−íc th¶i sau khi qua bÓ xö lý hµm l−îng COD, BOD5, SS , Nts, Coliform . . . gi¶m ®¸ng kÓ. N−íc tiÕp tôc ®−îc dÉn qua m−¬ng xö lý, råi ch¶y theo hÖ thèng kªnh bª t«ng ®æ ra c¸nh ®ång. T¹i cuèi kªnh bª t«ng chÊt l−îng n−íc ®¹t tiªu chuÈn n−íc dïng cho n«ng nghiÖp (TCVN 5945-1995 cét B). H×nh 6.1: DiÔn biến COD n−íc th¶i qua hÖ thèng xö lý 0 100 200 300 400 500 600 700 16/6/2006 10/7/2006 15/8/2006 9/10/2006 24/11/2006 C O D (m gO /l) N−íc th¶i tr−íc bÓ xö ly N−íc th¶i sau bÓ xö ly N−íc th¶i cuèi m−¬ng xö ly N−íc th¶i cuèi kªnh dÉn. H×nh 6.2: DiÔn biÕn BOD5 n−íc th¶i qua hÖ thèng xö lý 0 50 100 150 200 250 16/6/2006 10/7/2006 15/8/2006 9/10/2006 24/11/2006 B O D (m gO /l) N−íc th¶i tr−íc bÓ xö ly N−íc th¶i sau bÓ xö ly N−íc th¶i cuèi m−¬ng xö ly N−íc th¶i cuèi kªnh dÉn. Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 24 H×nh 6.3: DiÔn biÕn SS n−íc th¶i qua hÖ thèng xö lý 0 50 100 150 200 250 300 350 400 16/6/2006 10/7/2006 15/8/2006 9/10/2006 24/11/2006 SS (m g/ l) N−íc th¶i tr−íc bÓ xö ly N−íc th¶i sau bÓ xö ly N−íc th¶i cuèi m−¬ng xö ly N−íc th¶i cuèi kªnh dÉn. B¶ng 6.4: Hµm l−îng coliform tổng số n−íc th¶i qua hÖ thèng xö lý TT VÞ trÝ lÊy mÉu Coliform tổng số (MPN/100ml) 16/6/06 10/7/06 15/8/06 9/10/06 24/11/06 1 N−íc th¶i tr−íc bÓ xö lý 490.000 1.600.000 790.000 1.600.000 1.600.000 2 N−íc th¶i sau bÓ xö lý 49.000 11.000 13.000 11.000 9.300 3 N−íc th¶i cuèi m−¬ng xö lý 37.000 9.200 13.000 11.000 9.100 4 N−íc th¶i cuèi kªnh dÉn. 17.000 9.200 9.300 7.900 6.300 TCVN 5945-1995 cét B 10.000 Th«ng sè coliform tæng sè trong n−íc th¶i sau xö lý ë ®ît lÊy mÉu ®Çu tiªn (T6/2006) kh«ng ®¹t tiªu chuÈn TCVN 5945-1995. Sau khi bæ sung thªm chÕ phÈm vi sinh trong bÓ yÕm khÝ vµ ngoµi hå sinh häc theo ®Þnh kú 3 th¸ng mét lÇn, hµm l−îng Coliform ®· gi¶m ®¸ng kÓ vµ ®¹t tiªu chuÈn cho phÐp. Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 25 H×nh 6.4: DiÔn biÕn amoni (NH4+) n−íc th¶i qua hÖ thèng xö lý 0 5 10 15 20 25 30 35 16/6/2006 10/7/2006 15/8/2006 9/10/2006 24/11/2006 A m on i ( m gN /l) N−íc th¶i tr−íc bÓ xö ly N−íc th¶i sau bÓ xö ly N−íc th¶i cuèi m−¬ng xö ly N−íc th¶i cuèi kªnh dÉn. NhËn xe ́t: N−íc th¶i ®« thÞ th«n Lòng Giang cã hµm l−îng c¸c chÊt gây « nhiÔm rÊt cao, c¸c chØ tiªu chÝnh nh− BOD5, COD, SS, NH4+, Coliform… cña hÇu hÕt c¸c mÉu ®−îc ph©n tÝch ®Òu v−ît xa tiªu chuÈn cho phÐp dïng lµm n−íc t−íi cho n«ng nghiÖp. Sau khi x©y dùng hÖ thèng xö lý, n−íc th¶i ®−îc dÉn qua bÓ xö lý, qua m−¬ng xö lý, råi ch¶y theo hÖ thèng kªnh bª t«ng ®æ ra c¸nh ®ång. T¹i cuèi kªnh bª t«ng chÊt l−îng n−íc ®¹t tiªu chuÈn n−íc dïng cho n«ng nghiÖp (TCVN 5945-1995 cét B). §Ó hÖ thèng xö lý n−íc th¶i vËn hµnh tèt, ®Þa ph−¬ng ph¶i thùc hiÖn ®óng quy tr×nh kü thuËt ®· ®−îc h−íng dÉn, kh«ng g©y ¸ch t¾c, ngËp côc bé. §¶m b¶o l−u th«ng th−êng xuyªn dßng th¶i qua bÓ xö lý. M«i tr−êng ®Êt trong khu vùc dù ¸n ®· bÞ « nhiÔm kim lo¹i nÆng nghiªm träng. Hµm l−îng Cu, Zn, Cd trong tÊt c¶ c¸c mÉu ®−îc phân tích ®Òu rÊt cao, v−ît tiªu chuÈn cho phÐp. §Ó cã thÓ ®¸nh gi¸ ®−îc diÔn biÕn chÊt ®éc h¹i trong ®Êt n«ng nghiÖp vïng dù ¸n vÒ kh«ng gian vµ thêi gian, nªn cã nh÷ng nghiªn cøu tiÕp theo vÒ chÊt l−îng ®Êt. Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 26 Ch−¬ng VII: ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ, x· héi cña viÖc t¸i sö dông n−íc th¶i ®· qua xö lý trong n«ng nghiÖp ThÝ nghiÖm ®−îc tiÕn hµnh trªn 2 « ruéng vô mïa n¨m 2006: mét « ®−îc t−íi b»ng n−íc th−êng vµ mét « ®−îc thö nghiÖm t−íi b»ng n−íc th¶i ®· qua xö lý. Hai « ruéng thÝ nghiÖm ®Òu cïng trång gièng lóa Khang d©n - Gièng lóa míi cã n¨ng suÊt cao ®−îc nh©n d©n ®Þa ph−¬ng −a chuéng vµ ®· ®−îc trång trªn c¶ ruéng ®¹i trµ. VII.1. T×nh h×nh sö dông gièng lóa, ph©n bãn, s©u bÖnh xuÊt hiÖn vµ thuèc diÖt s©u bÖnh ë khu thÝ nghiÖm: L−îng ph©n bãn ®−îc dïng rÊt Ýt: (3 - 4) kg ®¹m/sµo vµ (0 - 3) kgK2O/sµo vµ kh«ng dïng ph©n chuång. KÕt qu¶ cho thÊy t×nh h×nh s©u bÖnh xuÊt hiÖn còng nh− sö dông thuèc BVTV ®Ó diÖt trõ s©u bÖnh trªn khu thÝ nghiÖm còng gièng nh− ë khu ruéng cÊy ®¹i trµ. VII.2. Sinh tr−ëng, ph¸t triÓn, n¨ng suÊt lóa trªn ruéng t−íi b»ng n−íc th¶i ®∙ xö lý Theo dâi qu¸ tr×nh sinh tr−ëng, ph¸t triÓn, n¨ng suÊt lóa ë ruéng t−íi b»ng n−íc th¶i ®· xö lý vµ n−íc th−êng thÊy cã kh¸c nhau. Ch¼ng h¹n nh− tr−íc khi thu ho¹ch, chiÒu cao c©y lóa, sè b«ng trong 1 khãm... ë ruéng t−íi b»ng n−íc th¶i ®· xö lý vµ n−íc th−êng nh− sau: B¶ng 7.1: Sinh tr−ëng, n¨ng suÊt lóa ë ruéng chØ ®¹o t−íi b»ng n−íc th¶i ®∙ xö lý vµ n−íc th−êng ë th«n Lòng Giang trong vô mïa n¨m 2006 C¸c chØ tiªu Ruéng ®èi chøng (T−íi b»ng Nth) T−íi b»ng NT®xl Sè nh¸nh m¹ khi cÊy 3-5 3-5 ChiÒu cao c©y lóa khi thu ho¹ch 0,95-0,98 0,97-1,0 Sè c©y lóa trong 1 khãm khi thu ho¹ch 8-10 10-12 Sè b«ng trong 1 khãm khi thu ho¹ch 8-9 10 Sè dÐ trong 1 b«ng khi thu ho¹ch 10 10-11 T−¬i 8,8 9,7 N¨ng suÊt b×nh qu©n (T/ha) Kh« 7,1 7,8 Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 27 KÕt luËn - kiÕn nghÞ 1. KÕt luËn Cho ®Õn nay, nh×n chung ë c¸c ®« thÞ nhá ViÖt Nam, vÊn ®Ò xö lý n−íc th¶i vÉn ch−a ®−îc quan t©m mét c¸ch ®óng møc. C¸c nghiªn cøu vµ c«ng tr×nh xö lý n−íc th¶i chñ yÕu tËp trung ë c¸c nhµ m¸y, khu c«ng nghiÖp vµ ®èi víi n«ng th«n lµ nh÷ng lµng nghÒ ph¸t triÓn g©y « nhiÔm lín. Trªn thùc tÕ, n−íc th¶i ®« thÞ còng lµ mét nguån g©y « nhiÔm ®¸ng kÓ vµ ¶nh h−ëng lín ®Õn m«i tr−êng vµ cuéc sèng, søc khoÎ cña ng−êi d©n bëi nã bao gåm n−íc th¶i tõ tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng sinh ho¹t, chÕ biÕn, ch¨n nu«i vµ c¶ n−íc th¶i c«ng nghiÖp. Còng nh− nhiÒu ®« thÞ lo¹i nhá kh¸c, m«i tr−êng cña thÞ trÊn Lim nãi chung vµ th«n Lòng Giang nãi riªng ®ang bÞ ®e däa bëi n−íc th¶i sinh ho¹t, chÕ biÕn vµ ch¨n nu«i kh«ng qua xö lÝ. HiÖn tr¹ng « nhiÔm m«i tr−êng thÞ trÊn, ®Æc biÖt lµ « nhiÔm do n−íc th¶i ¶nh h−ëng ®Õn m«i tr−êng ®Êt, n−íc ®· thÓ hiÖn rÊt râ qua kÕt qu¶ ®iÒu tra kh¶o s¸t cña ®Ò tµi còng nh− theo ph¶n ¸nh vÒ ®iÒu kiÖn sèng vµ søc kháe cña ng−êi d©n trong thÞ trÊn. §iÒu nµy ®· vµ ®ang g©y ra nhiÒu thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt vµ søc khoÎ cña nh©n d©n tr−íc m¾t còng nh− l©u dµi. §Ó cã thÓ ph¸t triÓn mét c¸ch bÒn v÷ng vÒ c¶ t¨ng tr−ëng kinh tÕ vµ ®¶m b¶o vÒ mÆt m«i tr−êng, vÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr−êng t¹i khu vùc thÞ trÊn Lim nãi riªng còng nh− c¸c ®« thÞ kh¸c ë ViÖt Nam cÇn ®−îc gi¶i quyÕt mét c¸ch kÞp thêi ®Ó b¶o ®¶m ®êi sèng s¶n xuÊt, sinh ho¹t vµ søc khoÎ cña ng−êi d©n. Song song víi ®ã, vÊn ®Ò t¸i sö dông n−íc th¶i trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp còng cÇn ®−îc quan t©m v× ®©y chÝnh lµ mét nguån tµi nguyªn nh»m tiÕt kiÖm n−íc t−íi còng nh− c¸c chÊt dinh d−ìng trong n−íc th¶i thay cho ph©n bãn sö dông trong n«ng nghiÖp. KÕt qu¶ hîp t¸c nghiªn cøu gi÷a c¸c nhµ khoa häc ViÖn Khoa häc Thuû Lîi - ViÖt Nam vµ ViÖn Nghiªn cøu Kü thuËt M«i tr−êng - ICIM Bucarest - Rumani qua ®Ò tµi: “Hîp t¸c nghiªn cøu ®Ó ph¸t triÓn c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp” ®· ®−a ra vµ øng dông ®−îc mét sè c«ng nghÖ phï hîp ®Ó xö lý « nhiÔm do n−íc th¶i cña thÞ trÊn vµ t¸i sö dông ®Ó t−íi lóa. M« h×nh xö lý ®· khÐp kÝn tõ kh©u quy ho¹ch m«i tr−êng tæng thÓ cho th«n Lòng Giang vµ øng dông c«ng nghÖ xö lý t¹i chç bao gåm: x©y dùng hÖ thèng bÓ yÕm khÝ tù ho¹i dßng h−íng ng−îc 6 ng¨n c«ng suÊt 30 m3/ngµy; C¶i t¹o n¹o vÐt, kÌ bê ®o¹n s«ng Tiªu T−¬ng cò tr−íc ®©y thµnh hå sinh häc xö lý n−íc th¶i cã bæ sung thªm thùc vËt thuû sinh; X©y dùng hÖ thèng kªnh dÉn n−íc th¶i vµo khu xö lý, l¾p ®Æt hÖ thèng l−íi ch¾n r¸c... ®Ó lµm m« h×nh ®iÓm xö lý n−íc th¶i cho th«n Lòng Giang. KÕt qu¶ m« h×nh xö lý cho thÊy kÕt qu¶ tèt vµ kh¶ quan, vËn hµnh qu¶n lý ®¬n gi¶n, chi phÝ x©y dùng kh«ng lín, cã thÓ ¸p dông réng r·i trong ®iÒu kiÖn ®Þa ph−¬ng. N−íc th¶i sau khi xö lý ®¹t tiªu chuÈn 5945 - lo¹i B ®−îc thÝ nghiÖm t¸i sö dông ®Ó t−íi ruéng còng Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 28 cho n¨ng suÊt lóa tèt h¬n t−íi b»ng n−íc th−êng, ®ång thêi tiÕt kiÖm ®−îc l−îng n−íc t−íi vµ ph©n bãn dïng trong n«ng nghiÖp. 2. KiÕn nghÞ C¬ quan nghiªn cøu khoa häc phÝa ViÖt Nam vµ Rumani ®· lùa chän, ®Ò xuÊt c«ng nghÖ xö lý n−íc th¶i cho th«n Lòng Giang cã tÝnh kh¶ thi cao vµ ®¸p øng c¸c yªu cÇu sau ®©y: c«ng nghÖ phï hîp ®Ó xö lý n−íc th¶i cho ®Þa ph−¬ng víi tiªu chÝ hiÖu qu¶, rÎ tiÒn, dÔ vËn hµnh, kh«ng tèn ho¸ chÊt vµ n¨ng l−îng, phï hîp víi ®iÒu kiÖn ®Þa ph−¬ng. PhÇn c«ng nghÖ vµ quy ho¹ch m«i tr−êng do ®Ò tµi ®−a ra nÕu ®−îc thùc hiÖn mét c¸ch ®Çy ®ñ sÏ gióp c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn m«i tr−êng th«n Lòng Giang mét c¸ch triÖt ®Ó. V× vËy chÝnh quyÒn th«n vµ thÞ trÊn cÇn tranh thñ mäi nguån kinh phÝ ®Ó cã thÓ x©y dùng c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh nh− ®· nªu trong phÇn quy ho¹ch m«i tr−êng ®Ó b¶o ®¶m ph¸t triÓn mét c¸ch bÒn v÷ng c¶ vÒ mÆt kinh tÕ vµ m«i tr−êng. VÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr−êng chØ cã thÓ gi¶i quyÕt ®−îc trªn c¬ së cã sù hç trî cña nhµ n−íc vµ nç lùc cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn vµ nh©n d©n ®Þa ph−¬ng. ThiÕu mét trong hai yÕu tè nµy kh«ng thÓ gi¶i quyÕt ®−îc vÊn ®Ò m«i tr−êng cã hiÖu qu¶. C¸c hé gia ®×nh cÇn cã hÖ thèng tiªu tho¸t n−íc b»ng g¹ch x©y, cÇn xö lý s¬ bé n−íc th¶i ch¨n nu«i trong gia ®×nh (qua hÖ thèng biogas vµ hè ga) tr−íc khi x¶ ra r·nh tiªu chung. CÇn x©y dùng hÖ thèng xö lý n−íc th¶i cho tõng côm d©n c− tr−íc khi x¶ vµo hÖ thèng tho¸t n−íc chung vµ ra kªnh t−íi ®Ó b¶o ®¶m vÖ sinh m«i tr−êng vµ b¶o ®¶m chÊt l−îng n−íc t−íi. CÇn tiÕp tôc nh©n réng m« h×nh xö lý n−íc th¶i, ®Æc biÖt lµ t¸i sö dông n−íc th¶i trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®Ó võa b¶o ®¶m môc tiªu gi÷ g×n vÖ sinh m«i tr−êng, võa tËn dông ®−îc nguån tµi nguyªn n−íc th¶i nh»m b¶o ®¶m cho hÖ thèng xö lý vµ t¸i sö dông n−íc th¶i cã thÓ duy tr× vµ ph¸t triÓn mét c¸ch bÒn v÷ng. VÒ phÝa ®Þa ph−¬ng thÞ trÊn, th«n cÇn t¨ng c−êng gi¸m s¸t c¸c ®éi tù qu¶n, khuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn trong x· héi tham gia c¸c ho¹t ®éng b¶o vÖ m«i tr−êng ë ®Þa ph−¬ng. CÇn duy tr× c«ng t¸c qu¶n lý m«i tr−êng, tuyªn truyÒn gi¸o dôc ng−êi d©n cã ý thøc b¶o vÖ m«i tr−êng ®Ó m«i tr−êng trong thÞ trÊn ngµy cµng tèt ®Ñp. Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 29 Tµi liÖu tham kh¶o 1- Bé Khoa häc c«ng nghÖ vµ m«i tr−êng (1995), C¸c tiªu chuÈn nhµ n−íc ViÖt Nam vÒ chÊt l−îng n−íc, Hµ Néi. 2- Bé N«ng NghiÖp – Bé thñy lîi (1978), Quy tr×nh t−íi tiªu n−íc cho lóa vµ mét sè c©y trång c¹n QT-NN.TL-9-78, Hµ Néi. 3- Bé N«ng NghiÖp & PTNT – “ChiÕn l−îc ph¸t triÓn vµ qu¶n lý tµi nguyªn n−ãc giai ®o¹n 2010 – 2020”, th¸ng 2002. 4- Bé X©y dùng, Bé N«ng NghiÖp & PTNT – “ChiÕn l−îc quèc gia cÊp n−íc vµ vÖ sinh n«ng th«n ®Õn n¨m 2020”, th¸ng 2/1999. 5- Bïi HiÕu, L−¬ng V¨n Hµo (1994), KÜ thuËt t−íi cho mét sè c©y l−¬ng thùc vµ hoa mµu, Nhµ xuÊt b¶n N«ng nghiÖp. 6- Chi côc vïng kinh tÕ míi, n−íc sinh ho¹t & VSMT n«ng th«n tØnh B¾c Ninh – “Quy ho¹ch n−íc s¹ch vµ vÖ sinh m«i tr−êng n«ng th«n tØnh B¾c Ninh ®Õn 2010”, B¾c Ninh 2004. 7- Côc m«i tr−êng (2003), Nghiªn cøu c¬ së khoa häc lùa chän c«ng nghÖ ®iÓn h×nh nh»m øng dông c«ng nghÖ sinh häc sö lý chÊt th¶i b¶o vÖ m«i tr−êng, B¸o c¸o nhiÖm vô nghiªn cøu khoa häc vÒ m«i tr−êng, Bé tµi nguyªn vµ MT. 8- §¹i häc kiÕn tróc Hµ Néi – “§iÒu tra nghiªn cøu thùc tr¹ng m«i tr−êng ë cña khu d©n c− n«ng th«n vïng §BSH, ®Ò suÊt c¸c gi¶i ph¸p quy ho¹ch kiÕn tróc nh»m ph¸t triÓn bÒn v÷ng”, Hµ Néi 2001. 9- §¹i häc má ®Þa chÊt – “B¶o vÖ n−íc d−íi ®Êt vïng ®ång b»ng B¾c Bé”, 1995. 10- §Ò tµi: “Nghiªn cøu c«ng nghÖ thÝch hîp nh»m xö lý chÊt th¶i sinh ra tõ c¸c c¬ së s¶n xuÊt quy m« võa vµ nhá” - Bé KHCN vµ MT - Ch−¬ng tr×nh sö dông hîp lý tµi nguyªn vµ b¶o vÖ m«i tr−êng (KHCN-07) - TPHCM th¸ng 11/2000. 11- Lª ThÞ Kim Cóc, ViÖn khoa häc thñy lîi (1999), B¸o c¸o ®Ò tµi c«ng nghÖ sö lý n−íc th¶i. 12- Ng« KÕ S−¬ng, NguyÔn L©n Dòng (1997), S¶n xuÊt khÝ ®èt b»ng kü thuËt lªn men kÞ khÝ, Nxb N«ng nghiÖp, TP Hå ChÝ Minh. 13- Së KHCNMT B¾c Ninh, B¸o c¸o hiÖn tr¹ng m«i tr−êng tØnh B¾c Ninh. 14- TrÇn §øc H¹ - “Xö lý n−íc th¶i quy m« nhá vµ võa”, NXB KHKT, Hµ néi 2002. 15- TrÇn HiÕu NhuÖ & NguyÔn Quèc C«ng – “KiÕn nghÞ ¸p dông c¸c s¬ ®å tho¸t n−íc vµ vÖ sinh cho c¸c ®« thÞ ViÖt Nam” Tµi liÖu héi th¶o vµ triÓn l·m quèc tÕ “Tho¸t n−íc ®« thÞ ViÖt Nam”, Hµ Néi, trang 304 – 317 (2001). 16- TrÇn HiÕu NhuÖ, NguyÔn Quèc C«ng & TrÇn HiÒn Hoa – “M« h×nh vÖ sinh, xö lý n−íc th¶i t¹i chç hoÆc ph©n t¸n vµ ph¹m vi ¸p dông”, B¸o c¸o héi th¶o DEWATS, Hµ néi 2001. 17- Trung t©m Kü thuËt M«i tr−êng §« thÞ vµ Khu c«ng nghiÖp – CEETIA. Héi th¶o b·i läc trång c©y xö lý n−íc th¶i. 3/2006. 18- ViÖn khoa hoc kü thuËt N«ng nghiÖp ViÖt Nam (1994), T¸c ®éng cña ®« thÞ hãa tíi sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vïng ven ®«, Hµ Néi. 19- Vò ThÞ Thanh H−¬ng (1996), §¸nh gi¸ thùc tr¹ng « nhiÔm m«i tr−êng n−íc vµ øng dông biÖn ph¸p hå sinh vËt ®Ó sö lý n−íc th¶i sinh ho¹t ë n«ng th«n ViÖt Nam, LuËn ¸n Th¹c sÜ Kü thuËt, Hµ Néi. Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p xö lý n−íc th¶i ®« thÞ nh»m t¸i sö dông cho môc ®Ých n«ng nghiÖp 30 20- Asian Institute of Technology. Constructed wetlands for wastewater treatment and Resource Recovery. Environmental Systems Reviews, No 41- 1996. 21- Constructed wetland design - Office of Research and Development 22- DEWATS. Decentralised WasteWater Treatmant in Developing countries. Ludwig Sasse, (1998). 23- Dohne E, Brenndorier M, Bacder W. Biogas in theorie and Practice. 24- Dr. G Oates and Dr, Klanaring Srioth, NU of singapore. Impact of technology change on starch processors. 25- Eikelboom, D.H. (2000), process control of activated sludge plants by microscopic investigation, IWA Publishing – London. 26- George Tchobanoglous, Franklin l.Burton - Wastewater engineering McGraw- Hill, Inc. 27- Hammer, D. A. (1990). Constructed wetlands for wastewater treatment. Chelsea, MI. Lewis Publishers, Inc. 28- James P.S. Sukias, Chris C. Tanner . HiÖn tr¹ng xö lý n−íc th¶i ë Newzealand- ViÖn nghiªn cøu n−íc vµ kh«ng khÝ Newzealand. 29- Julia F. Morton, Miarmi www.hoet.produe.edu/newcrop/morton/pineapple.html 30- Ludwig Sasse (1998), Decentralied wastewater treatment in developing countries. 31- Ministere de l’environnement et du de vie (1979), Lagunage naturel et lagunege ae’re’ procede’s d’e’puration des petites collctivite’s, Juin. 32- Palph A. Luken, APO, San francisco, Califorlia 96528 – Choosing an appropriate water treatment. 33- R.Guillierme. Directeur Ge’ne’ral de I’Institut Francais de Recherches Fruitle’res Outre – Mer 34- Shen Yaoliang et al Study on Performance of ABR Process Treating High Strength Starch Wastewater - T¹p chÝ n−íc vµ n−íc th¶i - Trung Quèc 35- Sun-Kee Han and Hang-Sik Shin. Journal of the Air & Waste Management Association, Volume 54 February 2004. 36- U.S. Environmental Protection Agency - Cincinnati, Ohio. 37- USEPA 1992). Process Design Manual: Wastewater Treatment/Disposal for Small Communities. Cincinnati, Ohio. (Report no. EPA-625/R-92/005). 38- W. Wesley Eckenfelder, Jr . Xö lý n−íc th¶i c«ng nghiÖp. Mc Graw Hill, third edition 39- Website : King Mongkut’s University of Technology Thonburi , Pracha- uthitRoad, Thungkru - Bangkok 10140, Thailand 40- www.Cabi-publising.org/pdf/books/0851995039chl 41- www.uga.edu/fruit/pineapple.htm. Pineapple-Ananas comosus Merr 42- Yong Jin Choi, 2001. Generation and Reuse of wastewater from Starch Industry. Thesis, 2001, Asian Institute of Technology

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • pdf6725.pdf
Tài liệu liên quan