Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh xuất khẩu hàng nông sản của Công ty xuất nhập khẩu nông sản và thực phẩm Hà Nội

g chi phÝ -- 308.470,66 362.127,41 324.178,6 6 Lîi nhuËn ST -- 409,59 617,16 585,07 7 Vßng quay VL§ (7 =1:3 ) Vßng 2,872 3,315 2,984 8 Vßng quay tæng vèn (8 =1:4) Vßng 2,397 2,652 2,365 9 Møc doanh lîi VC§ (9 =6: 2) Tr®/tr® 0,01918 0,02254 0,0205 10 Møc doanh lîi VL§ (10 =6 :3) Tr®/tr® 0,0038 0,0056 0,0054 11 Møc doanh lîi tæng vèn (11 =6: 4) -- 0,0032 0,0045 0,0043 12 Tû suÊt lîi nhuËn theo doanh thu (12= 6:1) -- 0,001325 0,0017 0,0018 13 Tû suÊt lîi nhuËn theo tæng chi phÝ ( 13 = 6: 5) -- 0,001328 0,001704 0,001804 Nguån: B¸o c¸o tµi chÝnh cña C«ng ty n¨m 2000, 2001, 2002 2. HiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt khÈu ( hiÖu qu¶ bé phËn ) Ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu chØ lµ mét trong 4 lÜnh vùc kinh doanh bé phËn trong c¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Trong ®ã mÆt hµng n«ng s¶n thùc phÈm chiÕm vÞ trÝ lín, c¸c mÆt hµng kh¸c nhá lÎ chiÕm tû träng nhá vµ kh«ng th­êng xuyªn. §Ó cho viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh mét c¸ch dÔ dµng ta coi nh­ C«ng ty chØ kinh doanh xuÊt khÈu mÆt hµng n«ng s¶n thùc phÈm. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt khÈu cña C«ng ty ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng 8: Nh×n vµo b¶ng 8 ta thÊy r»ng: c¸c chØ tiªu doanh thu vµ lîi nhuËn xuÊt khÈu cña C«ng ty ®Òu lín h¬n 0 vµ ®Òu t¨ng theo c¸c n¨m, ®iÒu nµy chøng tá r»ng C«ng ty lµm ¨n cã hiÖu qu¶ so víi nhiÒu doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n kh«ng cã l·i ( riªng n¨m 2002 chØ sè nµy cã gi¶m lµ do kinh ng¹ch xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n qua biªn giíi gi¶m so víi n¨m tr­íc ®ã). Qua b¶ng 8 ta còng thÊy r»ng tû suÊt lîi nhuËn theo doanh thu vµ theo chi phÝ xuÊt khÈu ®Òu t¨ng tuy r»ng tæng chi phÝ thùc hiÖn xuÊt khÈu cña C«ng ty qua c¸c n¨m ®Òu t¨ng nh­ng bï l¹i th× tæng doanh thu tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu l¹i t¨ng nhanh h¬n. NhÊt lµ n¨m 2002 mÆc dï ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña C«ng ty gÆp khã kh¨n h¬n c¸c n¨m tr­íc ®ã nh­ng b»ng nh÷ng lç lùc cña m×nh, c¸n bé nh©n viªn C«ng ty ®· lµm cho chÝ phÝ xuÊt khÈu gi¶m nhanh h¬n tèc ®é gi¶m cña doanh thu tõ ®ã khiÕn cho tû suÊt lîi nhuËn theo doanh thu vµ chi phÝ xuÊt khÈu cña n¨m nµy l¹i cã hiÖu qu¶ cao nhÊt. HiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh vµ vèn l­u ®éng cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña C«ng ty ®Òu cã l·i vµ nh×n chung lµ ®Òu t¨ng qua c¸c n¨m. Riªng n¨m 2002 gi¶m do cña c«ng t¸c kiÓm tra nh÷ng ho¸ ®¬n hoµn thuÕ GTGT ®èi víi nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu n«ng s¶n qua biªn giíi Trung Quèc n¨m 2001 khiÕn cho mét sè l­îng hµng mµ C«ng ty dù kiÕn xuÊt khÈu trong n¨m 2002 gÆp khã kh¨n ph¶i b¸n víi gi¸ thÊp hoÆc ®Ó tån kho. B¶ng 8: C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt khÈu cña C«ng ty TT ChØ tiªu §¬n vÞ N¨m 1999 N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 1 Doanh thu XK USD 2.930.579 9.157.368 15.054.705 3.003.884 2 Doanh thu XK Tr® 35.166,9 119.045,8 210.768,7 45.959,4 3 Vèn kinh doanh -- 113.448 128.951 136.872 137.423 4 Vèn l­u ®éng -- 107.324 107.593 109.498 108.931 5 Vèn cè ®Þnh -- 6.124 21.358 27.374 28.501 6 Tæng chi phÝ XK -- 35.082,34 118.758,95 210.260,3 45.838,94 7 Lîi nhuËn ST -- 57,5 195,058 345,712 81,9098 8 Tû suÊt lîi nhuËn theo doanh thu ( 8 =7 : 2) Tr®/tr® 0,001635 0,0016385 0,0016402 0,0017822 9 Tû suÊt lîi nhuËn theo chÝ phÝ XK (9 =7 : 6 ) -- 0,001639 0,0016424 0,0016442 0,0017869 10 Tû suÊt lîi nhuËn theo vèn kinh doanh ( 10 = 7 : 3 ) -- 0,0005 0,0015126 0,0025258 0,000596 11 Tû suÊt lîi nhuËn theo VL§ ( 11 = 7: 4 ) -- 0,000535 0,0018129 0,0031572 0,000752 12 Tû xuÊt lîi nhuËn theo VC§ ( 12 = 7 : 5 ) -- 0,00939 0,0091328 0,0126292 0,0028739 13 Tû suÊt ngo¹i tÖ xuÊt khÈu ( 13 = 6 : 1) Tr®/USD 0,011971 0,0129687 0,0139664 0,0152599 14 Tû lÖ l·i (lç) xuÊt khÈu ( 14 = (2- 6): 6 ) Tr®/tr® 0,0024104 0,0024154 0,00241796 0,0026279 Nguån: B¸o c¸o tæng hîp cña C«ng ty n¨m 1999 - 2002 Cßn hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh tuy cã l·i nh­ng l¹i lªn xuèng thÊt th­êng, n¨m 2000 gi¶m do cuèi n¨m 1999 C«ng ty ®Çu t­ cho d©y chuyÒn s¶n xuÊt h¹t ®iÒu vµ chÕ biÕn døa nªn vèn cè ®Þnh n¨m 2000 t¨ng ®ét biÕn nh­ng do nguyªn liÖu ®¸p øng cho d©y chuyÒn chÕ biÕn kh«ng ®­îc ®¸p øng th­êng xuyªn nªn s¶n phÈm lµm ra kh«ng ®¶m b¶o ®ñ th­êng xuyªn tèt cho xuÊt khÈu. Hµng xuÊt khÈu chñ yÕu d­íi d¹ng th« hoÆc cã chÕ biÕn th× lµ hµng uû th¸c. Tû suÊt ngo¹i tÖ xuÊt khÈu lu«n nhá h¬n tû gi¸ cña ®ång USD qua c¸c n¨m. Tuy tû lÖ chªnh lÖch thÊp nh­ng ®iÒu nµy vÉn chøng tá r»ng c«ng t¸c xuÊt khÈu cña C«ng ty trong 4 n¨m qua lµ lu«n cã hiÖu qu¶. Trung b×nh trong 4 n¨m th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña m×nh cø 1 triÖu ®ång vèn bá ra C«ng ty ®· thu vÒ 0.0135415 USD võa gãp phÇn lµm t¨ng dù tr÷ ngo¹i tÖ cho C«ng ty vµ ®Êt n­íc. Theo tû lÖ l·i ( lç ) xuÊt khÈu th× ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña C«ng ty trong n¨m qua ®Òu cã l·i vµ tèc ®é t¨ng cña l·i lu«n cao h¬n tèc ®é t¨ng cña chi phÝ xuÊt khÈu cña C«ng ty bá ra khiÕn tû lÖ l·i xuÊt khÈu lu«n t¨ng theo c¸c n¨m. §Æc biÖt lµ n¨m 2002 t¨ng ®ét biÕn 209,94 ®ång/ 1triÖu ®ång bá ra so víi n¨m 2001, trong khi c¸c n¨m kh¸c so víi n¨m tr­íc chØ t¨ng kho¶ng 2,5 ®ång/1 triÖu ®ång bá ra. NhËn xÐt: Nh×n chung trong 4 n¨m qu¶ th× C«ng ty thùc hiÖn ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ t­¬ng ®èi tèt. Lîi nhuËn ®em l¹i trªn chi phÝ bá ra lu«n t¨ng tuy nhiªn møc ®é t¨ng cña c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ vÉn cßn thÊp so víi c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n tèt kh¸c. V× vËy ®Ó cã thÓ lÊy l¹i vÞ thÕ kinh doanh xuÊt khÈu cña m×nh nh­ tr­íc kia ®ßi hái C«ng ty ph¶i cã nh÷ng cè g¾ng h¬n n÷a. 3. HiÖu qu¶ kinh tÕ- x· héi Khi thùc hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu C«ng ty ®· tõng b­íc t¹o ra cho x· héi nh÷ng hiÖu qu¶ kinh tÕ- x· héi sau: Trùc tiÕp t¹o c«ng ¨n viÖc lµm vµ thu nhËp chÝnh ®¸nh cho 1.200 c¸n bé c«ng nh©n viªn trong biªn chÕ vµ 1.800 khi vµo mïa vô s¶n xuÊt. §ång thêi C«ng ty còng gi¸n tiÕp t¹o c«ng ¨n viÖc lµm vµ thu nhËp cho c¸c hé gia ®×nh nhê cung cÊp nguyªn liÖu ®Çu vµo cho 2 nhµ m¸y h¹t ®iÒu VÜnh Hßa vµ chÕ biÕn døa B¾c Giang. Do kinh doanh cã hiÖu qu¶ nªn gãp phÇn vµo viÖc t¨ng tr­ëng GDP vµ hµng n¨m C«ng ty thùc hiÖn nép vµo ng©n s¸ch Nhµ n­íc trªn 20 tû ®ång. Tõ ®ã gi¸n tiÕp gãp phÇn cïng víi Nhµ n­íc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch ®Çu t­ ph¸t triÓn cho céng ®ång. Nhê ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu cã l·i nªn ®· khuyÕn khÝch ngµnh cung cÊp ®Çu vµo ph¸t triÓn theo. NhÊt lµ viÖc ph¸t triÓn c¸c lo¹i c©y trång ®· tÝch cùc tham gia vµo c¶i t¹o m«i sinh, phñ xanh ®Êt trèng ®åi nói träc. Qua ®ã ®· gióp nhµ n­íc phÇn nµo trong viÖc ®Çu t­ trång rõng. 4. Nh÷ng biÖn ph¸p C«ng ty ¸p dông ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng xuÊt khÈu §Ó gi¶m bít viÖc xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n th«, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh, t¨ng doanh thu trong nh­ng n¨m qua C«ng ty ®· ®Çu t­ 3 tû ®ång cho d©y chuyÒn chÕ biÕn h¹t ®iÒu vµ 13 tû ®ång cho d©y chuyÒn chÕ biÕn døa hép. §Ó t¨ng c­êng tÝnh n¨ng ®éng cña c¸c phßng ban, ban l·nh ®¹o C«ng ty ®· thùc hiÖn c¬ chÕ kho¸n kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cã khen th­ëng ®èi víi c¸c phßng ban nghiÖp vô xuÊt nhËp khÈu. C¸c phßng nghiÖp vô nµy tuy ho¹t ®éng ®éc lËp nh­ng chÞu sù gi¸m s¸t chÆt chÏ cña ban l·nh ®¹o ®Ó cã thÓ kÕt hîp víi nhau v× môc tiªu chung cña c¶ C«ng ty. Ngoµi viÖc æn ®Þnh thÞ tr­êng xuÊt khÈu truyÒn thèng Asean, Trung Quèc, ®Ó gi¶m bít rñi ro, t¨ng doanh thu C«ng ty ®· vµ ®ang thùc hiÖn viÖc t×m kiÕm thÞ tr­êng míi nhÊt lµ c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. §Ó thùc hiÖn chiÕn l­îc ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm th× C«ng ty tiÕp tôc khai th¸c æn ®Þnh c¸c mÆt hµng mÆt hµng nh­ quÕ, ®iÒu, ý dÜ..v.v.. ®ång thêi khai th¸c trë l¹i c¸c mÆt hµng truyÒn thèng tr­íc ®©y nh­: l¹c nh©n, cµ phª, h¹t tiªu. T¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý kiÓm tra, b¸o c¸o ( nhÊt lµ vÒ tµi chÝnh ) ®èi víi c¸c ®¬n vÞ c¬ së kinh doanh s¶n xuÊt ®Ó n¾m b¾t vµ xö lý kÞp thêi c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh v× t×nh h×nh kinh doanh ngµy cµng khã kh¨n, s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n lu«n biÕn ®éng. §Ó cã thÓ æn ®Þnh c«ng t¸c thu mua nguån hµng cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu C«ng ty ®· vµ ®ang phèi hîp víi c¸c tØnh thuéc T©y Nguyªn, B¾c Giang..v.v... ®Çu t­ quy ho¹t vïng nguyªn liÖu. §Ó n©ng cao chÊt l­îng hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu C«ng ty còng tiÕn hµng ®Çu phèi hîp víi c¸c ®Þa ph­¬ng cho trång c¸c lo¹i gièng míi nh­ ë vïng B¾c Giang, C«ng ty ®· ®Çu t­ trång 1000 ha gièng døa qu¶ to Cayen. 5. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt khÈu cña C«ng ty 5.1 Thµnh tÝch ®¹t ®­îc vµ nguyªn nh©n Thµnh tÝch HiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt khÈu cña C«ng ty trong 4 n¨m qua lµ tèt, ho¹t ®éng ®Òu cã l·i vµ ®Òu t¨ng tr­ëng qua c¸c n¨m. Tuy doanh thu vµ chi phÝ xuÊt khÈu t¨ng nh­ng C«ng ty ®· thùc hiÖn tèt c¸c biÖn ph¸p ®Ó tèc ®é t¨ng cña doanh thu lín h¬n tèc ®é t¨ng cña chi phÝ khiÕn cho lîi nhuËn vµ c¸c chØ tiªu tÝnh theo lîi nhuËn lu«n t¨ng. S¶n l­îng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n còng t¨ng theo c¸c n¨m nhÊt lµ n¨m 2000 so víi n¨m 1999 tèc ®é t¨ng tr­ëng lªn h¬n 200% ®¹t kho¶ng 9.150.000 tÊn. N¨m 2000 - 2001 t×nh h×nh xuÊt khÈu cña c«ng ty lµ tèt khi mµ tèc ®é t¨ng cña s¶n l­îng xuÊt khÈu nhá h¬n tèc ®é t¨ng cña kim ng¹ch xuÊt khÈu (xem b¶ng 4). T×nh h×nh t¨ng tr­ëng kim ng¹ch xuÊt khÈu mÆt hµng n«ng s¶n cña c«ng ty lu«n ®¹t møc cao h¬n so víi t×nh h×nh t¨ng tr­ëng kim ng¹ch xuÊt khÈu n«ng s¶n cña c¶ n­íc. Nguyªn nh©n cña nh÷ng thµnh tÝch trªn Do tû gi¸ hèi ®o¸i cña VN§ tÝnh theo USD liªn tôc t¨ng trong c¸c n¨m qua lµm cho kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu cña n­íc ta nh×n chung lµ t¨ng so víi c¸c n­íc kh¸c tõ ®ã doanh thu sÏ t¨ng lªn nhanh h¬n chi phÝ lµm cho lîi nhuËn t¨ng. Do Nhµ n­íc ViÖt Nam trong thêi gian qua còng ®· cã nhiÒu chÝnh s¸ch hç trî khuyÕn khÝch xuÊt khÈu nãi chung vµ n«ng s¶n nãi riªng nh­: hoµn- miÔn- gi¶m thuÕ ®èi víi hµng xuÊt khÈu; ®Çu t­ ph¸t triÓn vïng nguyªn liÖu n«ng s¶n xuÊt khÈu..v.v.. Duy tr× ®­îc mèi quan hÖ lµm ¨n uy tÝn chÊt l­îng víi c¸c b¹n hµng truyÒn thèng cho c¸c mÆt hµng nh­ NhËt B¶n (ý dÜ ), Trung Quèc ( ®iÒu, hoa qu¶ t­¬i), Ên §é ( chÌ, quÕ, håi )..v.v... C«ng ty còng thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng xuÊt khÈu, tËp trung xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng cã gi¸ b¸n cao nh­ ®iÒu, quÕ, ý dÜ, long nh·n....§ång thêi C«ng ty còng t¨ng c­êng xuÊt khÈu hµng chÕ biÕn tuy r»ng vÉn cßn Ýt. Thùc hiÖn kinh doanh chÕ ®é kho¸n cho c¸c phßng ban nghiÖp vô khiÕn cho c¸c phßng nµy n¨ng ®éng, tÝch cùc h¬n trong viÖc t×m kiÕm nguån hµng thÞ tr­êng vµ ®µm ph¸n- kÝ kÕt- thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu. Thùc hiÖn tèt chÕ ®é qu¶n lý vµ t¨ng c­êng tiÕt kiÖm chi phÝ qua viÖc t¨ng c­êng ho¹t ®éng xuÊt khÈu trùc tiÕp gi¶m bít ho¹t ®éng xuÊt khÈu gi¸n tiÕp trung gian. 5.2 Nh÷ng mÆt cßn tån t¹i vµ nguyªn nh©n Nh÷ng tån t¹i Tû träng kim ng¹ch xuÊt khÈu so víi kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty qua c¸c n¨m tuy cã t¨ng tr­ëng nh­ng nh×n chung kim ng¹ch xuÊt khÈu ch­a chiÕm ®­îc vÞ trÝ chñ ®¹o, vÉn cßn thÊp so víi kim ng¹ch nhËp khÈu. Trung b×nh trong 5 n¨m ( 1998 - 2002 ) kim ng¹ch xuÊt khÈu chØ chiÕm 32,092% tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu, chØ cã n¨m 2001 lµ ®¹t 62,20% cßn c¸c n¨m kh¸c ®Òu thÊp h¬n 46% (trong ®ã cã tíi 3 n¨m nhá h¬n 21%, xem b¶ng 1). C¸c chØ tiªu doanh thu, lîi nhuËn tuy ®Òu lín h¬n 0 vµ t¨ng tr­ëng qua c¸c n¨m nh­ng vÉn cßn thÊp so víi c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ doanh nghiÖp xuÊt khÈu nãi riªng. Cô thÓ trung b×nh trong 3 n¨m ( 2000 - 2002 ): doanh thu xuÊt khÈu chØ chiÕm 37,68% tæng doanh thu cña C«ng ty, lîi nhuËn sau thuÕ chØ chiÕm 38,63% tõ ®ã l¹i cµng kh¼ng ®Þnh r»ng ho¹t ®éng nhËp khÈu míi chiÕm vai trß chñ ®¹o trong doanh thu cña C«ng ty. Qua 4 n¨m gÇn ®©y th× tèc ®é t¨ng tr­ëng cña doanh thu xuÊt khÈu so víi l­îng hµng ®­îc xuÊt khÈu cã n¨m cao h¬n cã n¨m l¹i thÊp h¬n, ®Æt biÖt lµ n¨m 2002 tèc ®é t¨ng tr­ëng cña doanh thu vµ l­îng hµng xuÊt khÈu ®Òu ©m nh­ng tèc ®é t¨ng cña doanh thu l¹i thÊp h¬n 1,7 lÇn so víi tèc ®é t¨ng cña s¶n l­îng xuÊt khÈu . NÕu nh­ lo¹i bá ®i sù gi¸ cña ®ång USD th× kho¶ng c¸ch chªnh lÖch nµy sÏ cµng lín. VÉn cßn ®Ó nhiÒu ho¹t ®éng kh«ng cÇn thiÕt lµm t¨ng chi phÝ kinh doanh vµ chi phÝ xuÊt khÈu nh­ ho¹t ®éng ®µm ph¸n x©y dùng v¨n phßng cho thuª Opera kÐo dµi tõ n¨m 2001 ®Õn ®Çu n¨m 2003 míi kÕt thóc, ho¹t ®éng thanh tra ho¸ ®¬n thuÕ GTGT ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng xuÊt khÈu..v.v.. KÕt qu¶ thu ®­îc trªn chi phÝ bá ra, ®Òu ph¶n ¸nh t×nh h×nh kinh doanh nãi chung vµ xuÊt khÈu nãi riªng cña C«ng ty lµ cã t¨ng tr­ëng nh­ng tèc ®é t¨ng cßn qu¸ thÊp. §Æc biÖt hiÖu qu¶ sö dông vèn ( nhÊt lµ vèn cã ®Þnh ) cña C«ng ty lµ thÊp. ThÞ tr­êng cña C«ng ty phô thuéc qu¸ nhiÒu vµo thÞ tr­êng c¸c n­íc Asean, Trung Quèc ( N¨m 2000 tû träng kim ng¹ch xuÊt khÈu sang Trung Quèc chiÕm 74%, n¨m 2001 chiÕm 80% ) nªn n¨m 2002 khi C«ng ty gÆp khã kh¨n trong viÖc xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n qua biªn giíi Trung Quèc th× kim ng¹ch xuÊt khÈu gi¶m ®¸ng kÓ. Nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i trªn ChÊt l­îng hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña ViÖt Nam nãi chung vµ C«ng ty nãi riªng vÉn ch­a cao so víi c¸c n­íc kh¸c nªn buéc ph¶i b¸n víi gi¸ thÊp h¬n ®Ó c¹nh tranh. Hµng xuÊt khÈu chñ yÕu lµ th« vµ s¬ chÕ. Do sù ph©n t¸n réng lín cña c¸c mÆt hµng C«ng ty thùc hiÖn xuÊt khÈu theo chiÒu dµi cña ®Êt n­íc céng víi nh÷ng tiªu cùc trong qu¶n lý cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng vµ nhËn thøc cña ng­êi n«ng d©n vÒ kÝ kÕt hîp ch­a cao nªn dÉn tíi t×nh tr¹ng tranh giµnh thu mua gi÷a c¸c C«ng ty thùc hiÖn xuÊt khÈu víi nhau hoÆc víi t­ th­¬ng tõ ®ã lµm cho nguån hµng khã ®­îc khai th¸c mét c¸ch æn ®Þnh phôc vô cho xuÊt khÈu. ViÖc ®Çu t­ vµo vïng nguyªn liÖu cho 2 nhµ m¸y chÕ biÕn VÜnh Hoµ vµ B¾c Giang vÉn ch­a ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ nªn 2 nhµ m¸y nµy vÉn ch­a ho¹t ®éng hÕt c«ng suÊt, thËm chÝ cã n¨m C«ng ty ph¶i bï lç cho 2 nhµ m¸y nµy VÉn cßn t×nh tr¹ng bÞ ®éng trong xuÊt khÈu, t×nh tr¹ng xuÊt khÈu “nãng” (cã hîp ®ång víi b¾t ®Çu t×m nguån hµng thu gom), xuÊt khÈu uû th¸c vÉn chiÕm tû träng lín. C«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng cña C«ng ty ch­a ®­îc chó träng ®óng møc, nã ®­îc giao trùc tiÕp cho c¸c phßng nghiÖp vô tõ ®ã dÔ dÉn tíi nghiªn cøu thÞ tr­êng trïng gi÷a c¸c phßng nµy víi nhau. Bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty lµ t­¬ng ®èi lín vµ hµng n¨m th× vÉn t¨ng sè l­îng nh©n viªn qu¶n lý. Sù qu¶n lý vµ quan t©m chØ ®¹o cña ban l·nh ®¹o tíi ho¹t ®éng cña c¸c phßng ban còng nh­ c¸c chi nh¸nh ch­a cao nªn trong n¨m 2001 mét sè phßng ban, c¸n bé trong c«ng ty vÉn vi ph¹m ph¸p luËt trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu. B¹n hµng cña C«ng ty chñ yÕu lµ c¸c n­íc thuéc khu vùc ch©u ¸ vµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn cßn c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn C«ng ty vÉn ch­a thùc sù t¹o ®­îc uy tÝn. Nªn sè l­îng hîp ®ång ®Æt hµng ®Æt c¸c n­íc nµy kh«ng ®­îc th­êng xuyªn vµ lín. Tr×nh ®é c¸n bé nh©n viªn cña C«ng ty nãi chung vµ trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu nãi riªng vÉn cßn h¹n chÕ nhÊt lµ trong kh©u kÝ kÕt hîp ®ång c¸n bé kh«ng tù tin vµo tr×nh ®é chuyªn m«n cña m×nh ®Ó quyÕt ®Þnh ngay viÖc nªn ký hay kh«ng mµ th­êng ph¶i th«ng qua cÊp trªn nªn nhiÒu hîp ®ång bÞ mÊt. Ch­¬ng III Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu cña c«ng ty agrexport hµ néi XuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ gãp phÇn trong viÖc thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, thu ngo¹i tÖ cho ®Êt n­íc. N©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt khÈu lµ môc tiªu cña nÒn kinh tÕ nãi chung vµ cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu nãi riªng. Song trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, t×nh h×nh xuÊt khÈu cã nhiÒu biÕn ®éng, ®Æc biÖt lµ sù biÕn ®éng cña gi¸ c¸c mÆt hµng n«ng s¶n lªn xuèng thÊt th­êng trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. §iÒu nµy ®ßi hái Nhµ n­íc cïng víi c¸c doanh nghiÖp phèi hîp víi nhau ®Ó ®­a ra ph­¬ng h­íng vµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn thÝch hîp nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao trong kinh doanh xuÊt khÈu nãi chung vµ xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n nãi riªng. I. Ph­¬ng h­íng - nhiÖm vô nh»m ph¸t triÓn kinh doanh cña c«ng ty trong thêi gian tíi 1. Ph­¬ng h­íng nhiÖm vô chung cña toµn C«ng ty C«ng ty ®¨ng ký víi Tæng c«ng ty nhiÖm vô kinh doanh n¨m 2003 lµ Tæng kim ng¹ch XNK: 25 triÖu USD trong ®ã nhËp khÈu ®¹t 14 triÖu USD, xuÊt khÈu ®¹t 11 triÖu USD. Kinh doanh néi ®Þa doanh thu ®¹t 95 tû ®ång. V¨n phßng C«ng ty: Bè trÝ, s¾p xÕp l¹i tæ chøc C«ng ty, c¸c ®¬n vÞ, phßng ban ®Ó ho¹t ®éng tèt h¬n phï hîp h¬n. Thùc hiÖn chÕ ®é kho¸n trong kinh doanh, trong c¸c ho¹t ®éng kh¸c, cã th­ëng, ph¹t râ rµng. §¶m b¶o ®êi sèng tèi thiÓu cho CBCNV theo møc thu nhËp cña tõng ®Þa ph­¬ng, ®¬n vÞ mµ c¸c ®¬n vÞ ®¨ng ký. §èi víi chi nh¸nh TPHCM: T¨ng c­êng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n tõ ®Çu vô nh­ l¹c, ®Ëu ®ç, s¾n theo nguyªn t¾c ®¶m b¶o c©n b»ng thu chi. §èi víi nhµ m¸y B¾c Giang: Khai th¸c n¨ng lùc vµ c«ng suÊt cña nhµ m¸y ®Ó thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt chÕ biÕn 5,600 tÊn døa cã hiÖu qu¶ tèi ®a vµ c¸c s¶n phÈm kh¸c nh­ v¶i, d­a chuét..v.v... Tæ chøc vµ triÓn khai c¸c kinh doanh phô nh­ xuÊt nhËp khÈu, chÕ biÕn kinh doanh hµng néi ®Þa vµ gia c«ng cho ®¬n vÞ kh¸c. Trùc tiÕp tæ chøc qu¶n lý vïng nguyªn liÖu cho nhµ m¸y gåm c¶ d©y chuyÒn 2 ( n­íc døa c« ®Æc) theo QuyÕt ®Þnh 80CP. æn ®Þnh tæ chøc cña nhµ m¸y tõ s¶n xuÊt ®Õn hµnh chÝnh, kü thuËt..v.v... Chi nh¸nh H¶i Phßng: Tæ chøc khai th¸c tèt kho hµng cã s½n, t×m ®èi t¸c ®Ó sím t¨ng hiÖu qu¶ cña kho hµng.Tæ chøc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu vµ c¸c d¹ng kh¸c. Liªn doanh OPERA: Lµm viÖc víi ®èi t¸c gi¶i quyÕt døt ®iÓm viÖc liªn doanh trong quý 1/2003. XÝ nghiÖp §iÒu VÜnh Hoµ: §Çu t­ mét sè trang thiÕt bÞ ®Ó cã thÓ ®­a c«ng suÊt lªn 2.000 tÊn/ n¨m vµ gi÷ ®­îc møc l·i b»ng vµ h¬n n¨m 2002. §Æc biÖt chó ý kh©u nguyªn liÖu vµ chÕ biÕn. 2. Ph­¬ng h­íng nhiÖm vô kinh doanh xuÊt khÈu n¨m 2003: Sang n¨m 2003 C«ng ty dù ®Þnh sÏ t¨ng nhanh kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cô thÓ: tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu lµ 25 triÖu USD trong ®ã xuÊt khÈu 11 triÖu USD lîi nhuËn tÞnh 3 tû ®ång. C«ng ty còng kh¼ng ®Þnh r»ng thÞ tr­êng chÝnh cña m×nh vÉn lµ c¸c n­íc Asean, Trung Quèc ®ång thêi tõng b­íc t×m kiÕm thÞ tr­êng míi ®Ó tr¸nh viÖc ph¶i phô thuéc qu¸ lín vµo hai thÞ tr­êng nµy. TiÕp tôc khai th¸c vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n, ®å hép, ®å kh« ®i Trung Quèc ( v× theo ®¸nh gi¸ hµng n«ng, l©m, h¶i s¶n, rau qu¶, cao su..v.v... ch­a ®¸p øng ®ñ yªu cÇu cña b¹n). Khai th¸c phôc håi trë l¹i mÆt hµng xuÊt khÈu nh­ l¹c, cµ phª, h¹t tiªu..v.v... §ång thêi c«ng ty còng cè g¾ng tÝch cùc t×m kiÕm mÆt hµng míi phôc vô cho xuÊt khÈu. C«ng ty cïng tØnh B¾c Giang chñ ®éng phèi hîp ®Çu t­ t¹o vïng nguyªn liÖu døa lo¹i Cayen ®Ó sím ®­a d©y chuyÒn 2 chÕ biÕn n­íc døa c« ®Æc vµo s¶n xuÊt, ®ång thêi lo t×m thÞ tr­êng ®Çu ra cho lo¹i hµng nµy ( Lo¹i hµng mµ thÕ giíi ®ang cÇn tõ ®ã cã thÓ thu ®­îc mét kho¶n lîi nhuËn lín.). Nh»m n©ng cao tû träng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n chÕ biÕn. Më réng quan hÖ hîp t¸c víi c¸c ng©n hµng b¶o ®¶m vay ®ñ vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. Gi¶i quyÕt døt ®iÓm vÊn ®Ò VAT tõ nh÷ng n¨m tr­íc vµ mét sè tån t¹i l©u trong kinh doanh cÇn ph¶i gi¶i quyÕt ngay. B¶ng 9: KÕ ho¹ch thùc hiÖn kim ng¹ch xuÊt khÈu cña C«ng ty n¨m 2003 §¬n vÞ USD TT MÆt hµng KÕ ho¹ch 2003 Tû lÖ% so s¸nh n¨m 2002 L­îng (TÊn) TiÒn (USD) Tæng trÞ KNXNK 25.000.000 T¨ng 16,3% I. XuÊt khÈu 11.000.000 T¨ng 17,88% 1 L¹c nh©n 1.700 900.000 2 H¹t ®iÒu 100 3.330.000 3 Cao su 1.500 780.000 4 ý dÜ 1.400 800.000 5 Cµ phª 800.000 6 Hµng NLS QuÕ, håi, chÌ... 1.000.000 7 §å hép: d­a, dõa 2.000.000 8 H¹t tiªu 300 400.000 9 Hµng kh¸c 1.000.000 Nguån: B¸o c¸o c«ng t¸c n¨m 2002 cña C«ng ty. B¶ng 10: ThÞ tr­êng xuÊt khÈu cña C«ng ty n¨m 2003 STT ThÞ tr­êng KÕ ho¹ch n¨m 2003 Tû lÖ so s¸nh n¨m 2002 (%) L­îng (tÊn) Gi¸ trÞ (USD) 1 Trung Quèc 830.560,92 4.560.306,4 T¨ng 320% 2 NhËt B¶n 83.460 962.680,5 T¨ng 50% 3 Hång C«ng 63.878 845.486,4 T¨ng 10% 4 §µi Loan 18.120 243.320 5 Ên §é 38.676 512.078 6 Asean 4.512.612 7 T©y ¢u 2.135.600 Nguån: B¸o c¸o c«ng t¸c n¨m 2003 cña C«ng ty Toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña C«ng ty quyÕt t©m ®¹t cho ®­îc kÕ ho¹ch ®· ®Ò ra. Qua hai b¶ng 9, 10 kÕ ho¹ch xuÊt khÈu cña C«ng ty ta thÊy r»ng, C«ng ty ®· ®Æt ra môc tiªu lµ ngoµi viÖc tiÕp tôc khai th¸c c¸c mÆt hµng chñ lùc cña n¨m 2002 ra, C«ng ty cßn quyÕt t©m t×m kiÕm khai th¸c thÞ tr­êng ®· mÊt tr­íc ®©y cña mét sè mÆt hµng nh­: L¹c nh©n, Cµ phª, H¹t tiªu vµ t×m kiÕm thÞ tr­êng míi cho mÆt hµng ®å hép ( døa, v¶i, dõa ..v.v...). VÒ thÞ tr­êng th× ngoµi viÖc tiÕp tôc khai th¸c c¸c thÞ tr­êng chÝnh Asean, Trung Quèc, C«ng ty cßn cè g¾ng c¶i thiÖn chÊt l­îng hµng ho¸ ®Ó th©m nhËp vµo thÞ tr­êng cña c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn nh­ NhËt B¶n, T©y ¢u vµ mét sè thÞ tr­êng nh­ Hång K«ng, Ên §é, §µi Loan mµ C«ng ty ®· ®Ó gi¶m thÞ phÇn n¨m 2002 so víi n¨m 2000-2001. II. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty agrexport Hµ Néi Trong nh÷ng n¨m qua, ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña C«ng ty ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ t­¬ng ®èi tèt, kh«ng chØ ®em l¹i lîi nhuËn mµ cßn ®em l¹i uy tÝn cho C«ng ty. Tuy nhiªn trong thêi gian qua vÉn cßn nhiÒu yÕu tè kh¸ch quan vµ chñ quan g©y khã kh¨n ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña C«ng ty. Nã lµm gi¶m hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt khÈu cña C«ng ty. Trªn c¬ s¬ thùc tÕ ®ã, sau mét thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty vµ víi kiÕn thøc tÝch luü ®­îc t«i m¹nh d¹n ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p sau mong r»ng cã thÓ ®ãng gãp phÇn nµo vµo viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh kinh doanh xuÊt khÈu cña c¶ n­íc nãi chung vµ cña C«ng ty nãi riªng. 1. Gi¶i ph¸p vÒ phÝa C«ng ty Hoµn thiÖn c«ng t¸c t¹o nguån Cã lµm tèt c«ng t¸c nµy th× C«ng ty míi biÕt ®­îc trong tay m×nh ®ang cã lo¹i hµng g×, sè l­îng, chÊt l­îng, mÉu m· chñng lo¹i ra sao..v.v... tõ ®ã sÏ chñ ®éng h¬n trong c«ng t¸c t×m kiÕm, ®µm ph¸n vµ thùc hiÖn hîp ®ång víi c¸c ®èi t¸c kinh doanh. §ång thêi qua ®ã còng gi¶m bít ®i chi phÝ, thêi gian thu mua hµng. Hoµn thiÖn c«ng t¸c t¹o nguån ®ßi hái c«ng ty cÇn nghiªn cøu kÜ thÞ tr­êng tiªu dïng cÇn mÆt hµng nh­ thÕ nµo sau ®ã míi tiÕn hµng quy ho¹t vïng nguyªn liÖu sao cho hîp lý. Trong nh÷ng n¨m qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña C«ng ty vÉn cßn bÞ ®éng, thùc hiÖn xuÊt khÈu “ nãng” chiÕm mét vÞ trÝ kh¸ lín. C¸c h×nh thøc thu mua nguån hµng phôc vô s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu cña C«ng ty tuy vÉn ®­îc c¸c chi nh¸nh ®Æt t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh, B¾c Bang, VÜnh Hoµ vµ C«ng ty t¹i Hµ Néi thùc hiÖn nh­ng nh×n chung lµ vÉn cßn xa so víi c¸c vïng nguyªn liÖu, quan hÖ l¹i kh«ng th­êng xuyªn nªn khã ký kÕt ®­îc hîp ®ång. Do ®ã ®Ó cã thÓ ký kÕt ®­îc hîp ®ång mét c¸ch ch¾c ch¾n h¬n, hoµn thiÖn c«ng t¸c t¹o nguån th× C«ng ty cã thÓ ®Æt thªm c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn cña m×nh ë c¸c vïng nguyªn liÖu (cã thÓ do ng­êi d©n ë ®ã lµm ) tõ ®ã võa t¹o ®­îc mèi quan hÖ th©n mËt víi n¬i cung cÊp nguån hµng, ®ång thêi ®Ó t¹o uy tÝn víi ng­êi d©n, C«ng ty còng cÇn thùc hiÖn nghiªm c¸c hîp ®ång bao tiªu s¶n phÈm ®· ký kÕt dï gi¸ vµo thêi ®iÓm mua cã cao h¬n so víi gi¸ trong hîp ®ång hoÆc C«ng ty còng nªn thµnh lËp mét quü nh»m phèi hîp víi chÝnh phñ h¹n chÕ bít t×nh tr¹ng thua lç trong trång c©y n«ng nghiÖp cña n«ng d©n do gi¸ b¸n h¹ mét c¸ch ®ét ngét. §ång thêi C«ng ty còng phèi hîp víi c¸c ®Þa ph­¬ng ®Çu t­ vïng nguyªn liÖu nh­ cung cÊp gièng, cho vay vèn ( ®Æt cäc tr­íc 1 phÇn hîp ®ång ®· ký kÕt ) giao cho ®Þa ph­¬ng qu¶n lý, phèi hîp víi c¸n bé n«ng nghiÖp h­íng dÉn quy tr×nh trång trät ch¨n nu«i..v..v ...nh­ ®· lµm ë B¾c Giang vµ c¸c tØnh T©y Nguyªn. N©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña mÆt hµng n«ng s¶n Lµ viÖc mµ C«ng ty lµm c¸ch nµo ®ã khiÕn cho kh¸ch hµng thÝch tiªu dïng hµng cña m×nh h¬n hµng cña ®èi thñ c¹nh tranh tõ ®ã gióp cho C«ng ty dÔ dµng b¸n ®­îc hµng h¬n nh»m t¨ng lîi nhuËn vµ n©ng cao ®­îc uy tÝn cña m×nh lªn. N©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh chÝnh lµ n©ng cao nh÷ng lîi thÕ hµng cña C«ng ty so víi hµng cña ®èi thñ c¹nh tranh. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy C«ng ty cÇn: Do hiÖn nay C«ng ty thùc hiÖn xuÊt khÈu chñ yÕu lµ hµng n«ng s¶n ch­a qua chÕ biÕn vµ s¬ chÕ. V× vËy C«ng ty cÇn tiÕn hµnh ®Çu t­ cho kh©u chÕ biÕn hµng n«ng s¶n v× hµng n«ng s¶n qua chÕ biÕn sÏ cã ®­îc nhiÒu lîi thÕ c¹nh tranh h¬n do C«ng ty cã thÓ tËn dông ®­îc nguån nguyªn liÖu vµ gi¸ nh©n c«ng rÎ h¬n so víi c¸c n­íc kh¸c; do c¸c n­íc xuÊt khÈu n«ng s¶n trªn thÕ giíi hiÖn nay chñ yÕu lµ d­íi d¹ng th« vµ s¬ chÕ trong khi thÞ tr­êng ®ang cÇn nhiÒu hµng n«ng s¶n qua chÕ biÕn..v.v... §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy th× tr­íc m¾t C«ng ty cÇn khai th¸c hÕt c«ng suÊt ho¹t ®éng cña 2 nhµ m¸y chÕ biÕn VÜnh Hoµ vµ B¾c Giang. HiÖn nay, hai nhµ m¸y nµy cßn thiÕu nguyªn liÖu ®Çu vµo, v× vËy C«ng ty cÇn thµnh lËp quü phèi hîp víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng ®Çu t­, cung cÊp cho n«ng d©n ë c¸c vïng l©n cËn gièng c©y phï hîp víi d©y chuyÒn cña nhµ m¸y. C«ng ty cã thÓ khuyÕn khÝch hé gia ®×nh më réng diÖn tÝch c©y trång cïng cÊp nguyªn liÖu cho nhµ m¸y, cô thÓ: nÕu hé gia ®×nh nµo ( theo lùa chän cña nhµ m¸y ) thùc hiÖn trång, kÝ hîp ®ång cung cÊp nguyªn liÖu theo yªu cÇu cña nhµ m¸y th× sÏ ®­îc nhµ m¸y ký hîp ®ång thuª lao ®éng víi con em hä ( 1ng­êi/ sè l­îng nguyªn liÖu nhµ m¸y yªu cÇu). Tõ ®ã khuyÕn khÝch hé gia ®×nh nµy tÝch cùc t¨ng diÖn tÝch c©y trång, cung cÊp ®Çu vµo æn ®Þnh h¬n. §Çu t­ cho c«ng t¸c b¶o qu¶n vËn chuyÓn tõ ®ã míi gi÷ ®­îc chÊt l­îng hµng ho¸ ®­îc l©u. Cô thÓ: C«ng ty cÇn ®Çu t­ ®ãng, nhËp khÈu c¸c ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn chuyªn dïng ph­¬ng tiÖn kho l¹nh, n©ng cÊp thiÕt bÞ vËn chuyÓn ®Ó ®¶m b¶o hµng kh«ng bÞ h­ hao, mÊt m¸t, ®æ vì vµ suy gi¶m chÊt l­îng trªn ®­êng vËn chuyÓn; kh«i phôc hÖ thèng vËn t¶i ®«ng l¹nh b»ng ®­êng biÓn trªn mét sè luång quan träng. V× hiÖn nay c¸c thiÕt bÞ nµy trong C«ng ty hÇu nh­ ®Òu cã tõ tr­íc nh÷ng n¨m 80 ®· qu¸ cò kÜ, l¹c hËu, kÐm hiÖu qu¶, t¨ng chi phÝ. ¸p dông hÖ thèng tiªu chuÈn chÊt l­îng ISO 9000 vµ c¸c tiªu chuÈn kÜ thuËt cña c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn cã vËy míi mong hµng ho¸ qua ®­îc cöa khÈu kiÓm tra c¸c n­íc nµy vµ ®­îc ng­êi tiªu dïng chÊp nhËn, muèn vËy C«ng ty cÇn cã chÝnh s¸ch ®Çu t­ cho c¸c kh©u: nghiªn cøu thÞ tr­êng, thu mua nguån hµng, s¶n xuÊt, ®ãng gãi, qu¸ tr×nh cung øng thiÕt kÕ, triÓn khai s¶n phÈm, dÞch vô sau b¸n hµng .v.v... cho tèt. §iÒu cÇn nhÊt lµ C«ng ty ph¶i phèi hîp víi c¸c c¸n bé khoa häc ®Þa ph­¬ng c¸c vïng nguyªn liÖu tæ chøc c¸c ch­¬ng tr×nh h­íng dÉn quy tr×nh trång trät, ch¨n nu«i cho bµ con n«ng d©n theo ®óng kÜ thuËt tiªu chuÈn chÊt l­îng mµ c¸c thÞ tr­êng yªu cÇu. C«ng ty còng cÇn ph¶i thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ c¸c mÆt hµng n«ng s¶n võa tr¸nh ®­îc rñi ro võa t¨ng kh¶ n¨ng lùa chän lo¹i cho kh¸ch hµng tõ ®ã t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Bëi v× hiÖn nay C«ng ty chØ thùc hiÖn xuÊt khÈu chñ yÕu c¸c mÆt hµng n«ng s¶n cã nguån gèc tõ c©y trång cßn thÞ tr­êng n«ng s¶n lµ s¶n phÈm tõ ch¨n nu«i th× c«ng ty thùc hiÖn rÊt Ýt ( cã thÓ nãi lµ kh«ng cã ). §Ó kh¾c phôc ®iÒu nµy, tr­íc m¾t C«ng ty cã thÓ nhËn xuÊt khÈu uû th¸c cho mét sè ®¬n vÞ chÕ biÕn hµng n«ng s¶n lµ s¶n phÈm tõ ch¨n nu«i vµ sau khi ®· t×m kiÕm ®­îc thÞ tr­êng ®Çu ra ch¾c ch¾n cho nguån hµng nµy th× c«ng ty cã thÓ tù m×nh thùc hiÖn xuÊt khÈu tõ kh©u ®Çu tíi cuèi. C«ng ty còng ph¶i ®Çu t­ x©y dùng nh÷ng vïng s¶n xuÊt hµng n«ng s¶n s¹ch tõng b­íc ®¸p øng nh÷ng tiªu chuÈn ngµy cµng kh¾t khe cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi, ®ång thêi C«ng ty còng ph¶i ®Çu t­ mua thªm nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ nh»m kiÓm tra ®é an toµn cña c¸c lo¹i mÆt hµng khi tiÕn hµng thu mua. T¨ng c­êng kh¶ n¨ng huy ®éng vèn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn Vèn lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh rÊt lín tíi thµnh c«ng trong ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c c«ng ty ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay. Nã gióp cho C«ng ty cã sù chñ ®éng vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh lóc cÇn thiÕt tõ ®ã cã thÓ tËn dông tèt nh÷ng c¬ héi kinh doanh. MÆt kh¸c n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn sÏ gióp cho C«ng ty h¹n chÕ kh¶ n¨ng bá vèn vµo nh÷ng chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt mµ vÉn cã thÓ thu ®­îc kÕt qu¶ nh­ ý. HiÖn nay, vèn vay cña C«ng ty chiÕm tíi 82% vèn kinh doanh, v× vËy mµ hµng n¨m C«ng ty ph¶i giµnh mét kho¶n tiÒn kh¸ lín cho c«ng viÖc tr¶ l·i. C«ng ty cã thÓ tiÕn hµnh nghiªn cøu dù ¸n liªn doanh, liªn kÕt víi b¹n hµng n­íc ngoµi trong nh÷ng kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh nh»m thu hót nguån vèn tõ bªn ngoµi C«ng ty. Cã thÓ chuyÓn thµnh C«ng ty cæ phÇn víi sù ®ãng gãp mua cæ phÇn cña c«ng nh©n viªn trong C«ng ty tõ ®ã võa gióp cho C«ng ty t¨ng kh¶ n¨ng huy ®éng vèn, võa lµm cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty ho¹t ®éng tÝch cùc h¬n trªn ®ång vèn m×nh bá ra. Tõ ®ã gi¶m ®­îc chi phÝ kinh doanh do gi¶m vèn vay. T¨ng c­êng c¸c mèi quan hÖ víi c¸c ng©n hµng ®Ó khi cÇn ta cã thÓ huy ®éng vèn vay mét c¸ch nhanh nhÊt ®ång thêi còng t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng t¸c thanh to¸n. C«ng ty cã thÓ më tµi kho¶n vµ thùc hiÖn thanh to¸n ë nhiÒu ng©n hµng kh¸c nhau, tõ ®ã t¹o ®­îc nhiÒu mèi quan hÖ h¬n víi c¸c ng©n hµng, ®ång thêi tr¸nh rñi ro cho kho¶n tiÒn khi ®­îc thùc hiÖn t¹i mét ng©n hµng nhÊt ®Þnh. Hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ chøc Thùc hiÖn tèt ®iÒu nµy sÏ khiÕn cho bé m¸y cña doanh nghiÖp ho¹t ®éng mét c¸c thèng nhÊt, tr¬n tru kh«ng trïng lÆp, ®Æt ng­êi vµ viÖc vµo ®óng n¬i ®óng chç sao cho cã thÓ ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng søc m¹nh cña c¶ tËp thÓ vµ cña tõng c¸ nh©n tõ ®ã lµm cho C«ng ty cã thÓ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cao trong c¸c ho¹t ®éng kh¸c nãi chung vµ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu nãi riªng. HiÖn nay th× m¸y cña C«ng ty kh¸ c«ng kÒnh, sè l­îng lao ®éng gi¸n tiÕp cßn lín (chiÕm 40% sè lao ®éng). §ång thêi c¸c phßng nghiÖp vô kinh doanh xuÊt khÈu cßn cã nh÷ng ho¹t ®éng trïng trång chÐo lªn nhau trong kh©u t×m kiÕm, tiÕp thÞ thÞ tr­êng xuÊt khÈu. §Ó h¹n chÕ ®­îc ®iÒu nµy C«ng ty cÇn: C«ng ty cã thÓ thùc hiÖn tinh gi¶m sè lao ®éng trong bé m¸y qu¶n lý hoÆc cã thÓ chuyÓn ®æi mét sè nh©n viªn sang thµnh lËp phßng Marketing v× hiÖn nay c«ng t¸c liªn quan ®Õn thÞ tr­êng cña C«ng ty hÇu nh­ ®Òu do c¸c phßng nghiÖp vô cña C«ng ty ®¶m nhËn. Do vËy viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng còng nh­ c¸ch thøc tiÕp cËn thÞ tr­êng cßn nhiÒu h¹n chÕ. §Ó cã sù thèng nhÊt h¬n trong viÖc nghiªn cøu vµ ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch vÒ thÞ tr­êng, C«ng ty cÇn cho ra ®êi mét phßng Marketing víi chøc n¨ng chuyªn biÖt sau ®ã phèi hîp víi phßng nghiÖp vô ®Ó thùc hiÖn xuÊt khÈu. §ång thêi C«ng ty vÉn tiÕp tôc thùc hiÖn c¬ chÕ kho¸n kinh doanh cã khen th­ëng ®èi víi c¸c phßng nghiÖp vô ( trªn c¬ së hä tù t×m kiÕm kÝ kÕt ®­îc hîp ®ång xuÊt khÈu ). Nh­ng C«ng ty cÇn ph¶i cã sù quan t©m kiÓm tra chÆt chÏ h¬n n÷a tr¸nh ®Ó t×nh tr¹ng vi ph¹m ph¸p luËt cña mét sè c¸n bé lµm ¶nh h­ëng tíi t×nh h×nh kinh doanh chung cña c¶ C«ng ty. N©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cho c¸n bé c«ng nh©n viªn: C«ng ty khuyÕn khÝch c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn tù n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cña m×nh, hµng n¨m C«ng ty cã thÓ trÝch mét kho¶n tiÒn tõ lîi nhuËn ra ®Ó dµnh cho ®Çu t­ ®µo t¹o cho c¸n bé nh©n viªn trÎ, cã n¨ng lùc, nÕu cã tuyÓn chän nh©n viªn míi th× ph¶i cã thi cö nghiªm ngÆt. T¨ng c­êng c«ng t¸c t×m kiÕm thÞ tr­êng xóc tiÕn b¸n hµng h¬n n÷a Mét mÆt nh»m t×m hiÓu xem thÞ tr­êng c¸c n­íc cÇn mÆt hµng nh­ thÕ nµo ®Ó C«ng ty cã chiÕn l­îc quy ho¹ch vïng nguyªn liÖu cho hîp lý ( thùc hiÖn theo ph­¬ng ch©m b¸n c¸i kh¸ch hµng cÇn chø kh«ng b¸n c¸i mµ doanh nghiÖp cã th× míi thu ®­îc lîi nhuËn tèi ®a) tõ ®ã gióp cho C«ng ty thùc hiÖn ®a d¹ng hãa vµ ®a ph­¬ng ho¸ thÞ tr­êng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n theo h­íng tËp trung cho phÐp t¨ng khèi l­îng n«ng s¶n xuÊt khÈu. MÆt kh¸c thùc hiÖn tèt c«ng t¸c xóc tiÕn b¸n hµng võa gióp C«ng ty ®­a hµng tíi nhiÒu ng­êi tiªu dïng h¬n võa cã thÓ n¾m b¾t ®­îc nhu cÇu, th«ng tin ph¶n håi cña kh¸c hµng khi trùc tiÕp thùc hiÖn bu«n b¸n nh÷ng ng­êi nµy. HiÖn nay, C«ng ty qu¸ phô thuéc vµo thÞ tr­êng c¸c n­íc trong khu vùc ®Òu lµ c¸c n­íc hÇu nh­ cã cïng mÆt hµng n«ng s¶n, trong ®ã kim ng¹ch xuÊt khÈu sang c¸c n­íc Asean 21,3%, Trung Quèc 38,3%. §Ó cã thÓ t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu C«ng ty cÇn ph¶i t×m kiÕm thÞ tr­êng ( ngoµi thÞ tr­êng truyÒn thèng ), C«ng ty ph¶i tÝch cùc ph¸t triÓn thÞ tr­êng sang c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, n¬i mµ hµng n«ng s¶n cña ta cã lîi thÕ. C«ng ty nªn t¹o lËp mét mèi quan hÖ th©n thiÕt víi thÞ tr­êng c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn th«ng qua ®èi t¸c l©u n¨m. C«ng ty cÇn ph¶i thµnh lËp 1 quü dïng cho ho¹t ®éng xóc tiÕn b¸n hµng, qu¶ng b¸ th­¬ng hiÖu cña m×nh ( hiÖn nay C«ng ty kh«ng cã quü nµy). HÇu nh­ trong nh÷ng n¨m qua C«ng ty kh«ng tiÕn hµnh qu¶ng b¸ th­¬ng hiÖu cña m×nh mµ chØ kÝ hîp ®éng dùa vµo nh÷ng b¹n hµng tõ tr­íc hoÆc do c¸n bé tù t×m, kh¸ch hµng t×m ®Õn tõ ho¹t ®éng qu¶ng b¸ cßn Ýt. V× lµ C«ng ty kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lªn c«ng t¸c qu¶ng c¸o cña C«ng ty nªn chñ yÕu thùc hiÖn qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ë n­íc ngoµi vµ mét sè b¸o chÝnh ë ViÖt nam, nhÊt lµ C«ng ty cÇn ph¶i më trë l¹i ngay trang WEB cña m×nh ( ®©y lµ ph­¬ng tiÖn th«ng tin quan träng trong thêi ®¹i ngµy nay). Quü nµy nªn giao cho phßng Marketing cña C«ng ty qu¶n lý, cã thÓhµng n¨m dùa vµo b¸o c¸o cña tõng phßng nghiÖp vô xuÊt nhËp khÈu mµ chi cho hä. 2. KiÕn nghÞ ®èi víi Nhµ n­íc §èi víi ViÖt Nam trong t­¬ng lai, xuÊt khÈu n«ng s¶n lµ ho¹t ®éng quan träng nh»m t¹o nguån vèn cho ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc, nã xøng ®¸ng ®­îc ®Æt lªn vÞ trÝ ­u tiªn trong chÝnh s¸ch vµ chiÕn l­îc kinh tÕ cña Nhµ n­íc ta. Nh»m ®­a quy m« ho¹t ®éng xuÊt khÈu lªn ngang tÇm víi tiÒm n¨ng cña ®Êt n­íc. §iÒu ®ã cÇn cã sù lç lùc lín tõ phÝa Nhµ n­íc vµ c¸c doanh nghiÖp tham gia ho¹t ®éng xuÊt khÈu n«ng s¶n. §Ó cho c¸c doanh nghiÖp cã thÓ ®¹t hiÖu qu¶ cao trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n, sau ®©y t«i m¹nh d¹n ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ ®èi víi Nhµ n­íc trong viÖc qu¶n lý ho¹t ®éng nµy. §a d¹ng ho¸, æn ®Þnh c«ng t¸c t¹o nguån hµng cho c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp xuÊt khÈu Nh»m t¹o ®­îc ®ñ sè l­îng, nhiÒu lo¹i mÆt hµng n«ng s¶n cho xuÊt khÈu gi¶m bít t×nh tr¹ng tranh mua b¸n hµng. §Ó thùc hiÖn gi¶i ph¸p nµy, chÝnh phñ cÇn ph¶i cã quy ho¹ch tæng thÓ, l©u dµi vÒ ph¸t triÓn c¸c vïng n«ng nghiÖp hµng ho¸ phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn víi tõng vïng kh¸c, ®Æc biÖt lµ phï hîp víi triÓn väng bu«n b¸n cña s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ víi nghiªn cøu vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ t×m tßi c¸c lo¹i gièng míi cho n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng cao. §iÒu nµy ®ßi hái nhµ n­íc ph¶i thµnh lËp ra mét c¬ quan tËp hîp ®«ng ®ñ c¸c nhµ khoa häc chuyªn nghiªn cøu t×m tßi, b¶o tån nh÷ng lo¹i gièng míi vµ quý; thµnh lËp mét quü dµnh cho ®Çu t­ t¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt kü thuËt, c¸c phßng thÝ nghiÖm hiÖn ®¹i, ®¸p øng c¸c nghiªn cøu øng dông c¸c thµnh tùu khoa häc vµ c«ng nghÖ tham gia vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp n­íc ta. Lùa chän ®Ó thùc hiÖn tèt mét sè nghiªn cøu c¬ b¶n ph¸t triÓn n«ng nghiÖp trong t­¬ng lai; KhuyÕn khÝch vµ tµi trî tho¶ ®¸ng viÖc nhËp néi vµ nh©n c¸c gièng míi cã nhiÒu ®Æc tÝnh tèt ( n¨ng suÊt cao, chÊt l­îng s¶n phÈm cao, tÝnh chèng chÞu cao..v.v...) vµo s¶n xuÊt. §Ó æn ®Þnh c«ng t¸c t¹o nguån hµng th× nhµ n­íc nªn ban hµnh mét c¬ chÕ qu¶n lý c¸c vËt t­ cung cÊp ®Çu vµo cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cô thÓ: ®èi víi c¸c lo¹i vËt t­ ®Çu vµo ®­îc s¶n xuÊt trong n­íc ®¸p øng ®ñ nhu cÇu th× Nhµ n­íc nªn cho c¬ quan chñ qu¶n h­íng dÉn gi¸ b¸n bu«n tèi ®a t¹i n¬i s¶n xuÊt theo nguyªn t¾c kh«ng ®­îc cao h¬n gi¸ nhËp cïng lo¹i t¹i c¶ng, tõng b­íc n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c lo¹i hµng vËt t­ nµy, h¹n chÕ ®éc quyÒn n©ng gi¸ b¸n cao, ®¶m b¶o æn ®Þnh gi¸ b¸n vµ lîi Ých cña ng­êi d©n. §èi víi c¸c lo¹i vËt t­ nhËp khÈu chñ yÕu ( ph©n urª, thuèc trõ s©u..v.v..) th× Nhµ n­íc cÇn b¶o ®¶m nghiªm tóc kÕ ho¹ch nhËp khÈu c¶ vÒ sè l­îng, gi¸ c¶, thêi gian, kh«ng gian th«ng qua viÖc giao cho c¸c c¬ quan chñ qu¶n qu¶n lý c«ng t¸c nhËp khÈu. Nhµ n­íc còng lªn lËp quü b×nh æn gi¸ dùa trªn c¬ së xem xÐt b¸o c¸o hµng n¨m cña c¬ quan chøc n¨ng ®Ó cã thÓ can thiÖp kÞp thêi khi cÇn thiÕt. §èi víi miÒn nói, vïng s©u, vïng xa tiÕp tôc thùc hiÖn chÝnh s¸ch cÊp kh«ng gièng c©y trång ®Ó gióp bµ con ®Þnh canh ®Þnh c­ hoÆc thay thÕ c©y thuèc phiÖn, gièng c©y l©m nghiÖp phôc vô cho môc tiªu phñ xanh ®Êt trèng ®åi nói träc hay rõng bÞ chÆt ph¸ nhiÒu. ChÝnh s¸ch thÞ tr­êng, tiÕp thÞ Nh»m cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng ®Çu vµo, ®Çu ra cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu. Nhµ n­íc t¨ng c­êng c¸c biÖn ph¸p chØ ®¹o c¸c doanh nghiÖp quèc doanh thùc sù trë thµnh lùc l­îng lßng cèt trong thu mua, chÕ biÕn, vËn chuyÓn vµ kinh doanh n«ng s¶n, ®iÒu hoµ vµ b×nh æn gi¸ c¶ thÞ tr­êng trong n­íc, tr­íc m¾t ®èi víi c¸c thµnh phè, c¸c khu c«ng nghiÖp, vïng cao, vïng s©u, vïng xa. TiÕn hµnh thµnh lËp c¸c trung t©m xóc tiÕn th­¬ng m¹i ë c¸c vïng, tr­íc m¾t tiÕn hµnh ë hai vïng lµ §ång b»ng S«ng Cöu Long vµ §ång B»ng S«ng Hång ®Ó cung cÊp c¸c th«ng tin vµ tæ chøc nghiªn cøu thÞ tr­êng, nghiªn cøu c¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô th­¬ng m¹i vÒ n«ng s¶n phÈm nh»m ®¸p øng nhu cÇu mua b¸n cho n«ng d©n vµ c¸c c¬ së kinh doanh n«ng s¶n. Th­êng xuyªn tæ chøc c¸c héi trî th­¬ng m¹i ë trong vµ ngoµi n­íc cho mÆt hµng n«ng s¶n. Nhµ n­íc còng lªn nghiªn cøu thµnh lËp mét trang WEB chuyªn cung cÊp th«ng tin (nhu cÇu, gi¸ c¶, hµng ho¸..v.v...) vµ thùc hiÖn c¸c giao dÞch mua b¸n qua m¹ng vÒ mÆt hµng n«ng s¶n, tr­íc tiªn lªn thö nghiÖm mét sè mÆt hµng nh­ ®iÒu, cµ phª, chÌ, tiªu..v.v... Nhµ n­íc còng cÇn quy ®Þnh nh÷ng doanh nghiÖp nµo cã nguån hµng míi ®­îc giao b¸n trªn m¹ng Nhµ n­íc còng cÇn nghiªn cøu ®Ó cã chÝnh s¸ch hîp t¸c liªn kÕt víi c¸c n­íc trong khu vùc cã c¬ cÊu xuÊt khÈu mÆt hµng n«ng s¶n t­¬ng tù nh­ ta ®Ó h¹n chÕ t×nh tr¹ng c¹nh tranh b¸n vµ søc Ðp tõ phÝa ng­êi mua dÉn tíi thua thiÖt vÒ gi¸ c¶. Nhµ n­íc cã thÓ thµnh lËp c¸c trung t©m th«ng tin th­êng trùc cã nhiÖm vô t­ vÊn vµ t¨ng c­êng n¨ng lùc cho c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng tiªu thô hµng n«ng s¶n, thùc phÈm trªn ®Þa bµn c¸c tØnh, huyÖn trong c¶ n­íc vµ trªn thÕ giíi. Hµng ngµy, tÊt c¶ c¸c chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch, dù b¸o vµ c¸c th«ng tin vÒ gi¸ c¶ c¸c mÆt hµng n«ng s¶n, thùc phÈm trong n­íc vµ quèc tÕ ®Òu ®­îc cËp nhËt. Nh÷ng th«ng tin nµy sÏ ®­îc göi ®Õn mét sè ®Þa ph­¬ng vµ c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu qua hÖ thèng m¹ng ®Ó gióp hä n¾m b¾t kÞp thêi ®iÔn biÕn cña thÞ tr­êng. ChÝnh s¸ch tiªu thô s¶n phÈm Gióp cho ng­êi n«ng d©n còng nh­ doanh nghiÖp cã thÓ b¸n vµ thu mua hµng víi gi¸ hîp lý ®¶m b¶o h¹n chÕ tèi ®a nh÷ng thua lç. Tuú theo tõng møc ®é quan träng cña tõng lo¹i s¶n phÈm, Nhµ n­íc uû quyÒn cho c¸c c¬ quan qu¶n lý hoÆc UBND c¸c tØnh h­íng dÉn gi¸ mua theo nguyªn t¾c theo s¸t thÞ tr­êng thÕ giíi. Møc gi¸ mua h­íng dÉn nãi trªn chÝnh lµ gi¸ mua tèi thiÓu vµ møc gi¸ nµy cÇn ph¶i ®­îc c«ng bè sím, réng r·i ®Ó cho c¶ ng­êi s¶n xuÊt vµ ng­êi kinh doanh ®­îc biÕt tr­íc ®Ó hä lùa chän ®­îc cho m×nh ph­¬ng ¸n tèi ­u trong ®Çu t­, s¶n xuÊt còng nh­ tho¶ thuËn ký kÕt hîp ®ång tiªu thô s¶n phÈm. Møc gi¸ tèi thiÓu ë ®©y ®­îc xem lµ møc gi¸ mang tÝnh ®Þnh h­íng (nã b¶o hé ng­êi s¶n xuÊt, h¹n chÕ t×nh tr¹ng Ðp gi¸), trong thùc tÕ viÖc mua b¸n vÉn ®­îc thùc hiÖn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng. §ång thêi ®Ó t¹o niÒm tin cho bµ con n«ng d©n khiÕn cho hä chó t©m vµo s¶n xuÊt lo¹i c©y trång theo chiÕn l­îc quy ho¹ch ph¸t triÓn th× Nhµ n­íc nªn cã mét khung xö ph¹t ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®· kÝ kÕt hîp ®ång bao tiªu s¶n phÈm nh­ng thêi gian sau v× mét lý do nµo ®ã cã lîi cho m×nh mµ huû bá viÖc thùc hiÖn hîp ®ång. N©ng cao chÊt l­îng hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu Nh÷ng n¨m võa qua th× mÆt hµng n«ng s¶n cña ViÖt Nam ®­îc xuÊt khÈu sang c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn rÊt Ýt, ®iÒu nµy lµ do hµng n«ng s¶n cã chÊt l­îng thÊp kh«ng ®¹t tiªu chuÈn ®Ó cã thÓ vµo ®­îc thÞ tr­êng c¸c n­íc nµy hoÆc lµ kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng c¹nh tranh ®èi víi c¸c mÆt hµng n«ng s¶n cña n­íc kh¸c. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy nhµ n­íc cÇn: §Çu t­ cho n«ng d©n tõng b­íc tiÕn tíi s¶n xuÊt nh÷ng mÆt hµng n«ng s¶n s¹ch theo tõ vïng, tõng mÆt hµng. Nh÷ng mÆt hµng nµy sÏ ®­îc Nhµ n­íc ®¶m b¶o ®Çu ra cho khi ®Õn mïa vô thu ho¹ch. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy Nhµ n­íc cÇn ph¶i thµnh lËp nh÷ng trung t©m cã nhiÖm vô t­ vÊn -h­íng dÉn s¶n xuÊt cho bµ con n«ng d©n nh­ng mÆt hµng n«ng s¶n ë tõng ®Þa ph­¬ng vµ tr­íc khi mÆt hµng nµy ®­îc b¸n ph¶i cã giÊy chøng nhËn lµ n«ng s¶n s¹ch cña trung t©m nµy th× míi ®­îc nhµ n­íc ­u tiªn hç trî nh­ chÝnh s¸ch ®· ®­îc ban hµnh. §Çu t­, cho c¸c doanh nghiÖp vay vèn ®Ó mua s¾m c¸c thiÕt bÞ kiÓm tra møc ®é an toµn cña s¶n phÈm trong khi thu mua nguån hµng. KhuyÕn khÝch nh÷ng doanh nghiÖp nµo ®Çu t­ vµo d©y chuyªn chÕ biÕn hµng n«ng s¶n th× sÏ ®­îc nhµ n­íc quan t©m xem xÐt nh­: cÊp vèn, gia h¹n thêi gian tr¶ l·i, gi¶m l·i suÊt vay cho ®Çu t­ vµo d©y chuyÒn, sÏ ®­îc Nhµ n­íc hç trî mét phÇn nÕu xuÊt khÈu bÞ thua lç, ­u tiªn cho thùc hiÖn nh÷ng hîp ®ång mµ nhµ n­íc ®· kÝ kÕt (tõ ®Çu vµo cho tíi ®Çu ra....)..v.v... §Ó thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch nµy, Nhµ n­íc kh«ng nªn ph©n biÖt gi÷a doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ doanh nghiÖp t­ nh©n, miÔn lµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. ¸p dông nghiªm ngÆt chÕ ®é ®¨ng kiÓm vµ kiÓm tra chÊt l­îng b¾t buéc ®èi víi hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu XuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña chóng ta cã chÊt l­îng lµ t­¬ng ®èi thÊp v× vËy ®Ó thùc hiÖn biÖn ph¸p n©ng cao chÊt l­îng hµng n«ng s¶n Nhµ n­íc cÇn x©y dùng hÖ thèng c¸c tiªu chuÈn hµng hãa dÞch vô xuÊt khÈu phï hîp víi ®ßi hái cña thÞ tr­êng vÒ c¸c lo¹i c©y n«ng s¶n, mäi n«ng s¶n hµng hãa tr­íc khi xuÊt khÈu ph¶i ®­îc kiÓm tra chÊt l­îng chÆt chÏ theo nh÷ng chØ tiªu quy ®Þnh. Nhµ n­íc ph¶i t¨ng c­êng kiÓm tra tõ hµng xuÊt nhËp khÈu gèc: côc qu¶n lý thÞ tr­êng vµ bé sÏ phèi hîp víi tæng côc h¶i quan qu¶n lý chÆt chÏ viÖc nhËp khÈu, ng¨n chÆn viÖc thÈm lËu vµo n­íc ta c¸c lo¹i kh¸ng sinh, thuèc b¶o vÖ thùc vËt. §­a c¸c mÆt hµng nµy vµo diÖn kinh doanh cã ®iÒu kiÖn hoÆc chØ giao cho mét sè doanh nghiÖp tin cËy nhËp khÈu. §Èy m¹nh viÖc ¸p dông hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng hµng n«ng s¶n theo tiªu chuÈn cña HACCP (Hazard Analysis Critical Contronl Point- ph©n tÝch nguy c¬ vµ kiÓm so¸t c¸c kh©u träng yÕu) vµ ISO lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p hµng ®Çu nh»m ®¶m b¶o n©ng cao chÊt l­îng hµng ho¸ n«ng s¶n xuÊt khÈu. Thùc hiÖn cÊp chøng chØ tiªu chuÈn chÊt l­îng cho tõng mÆt hµng cña C«ng ty, nÕu C«ng ty nµo cã chøng chØ sÏ ®­îc h­ëng nh÷ng ®iÒu kiÖn ­u tiªn trong xuÊt khÈu. Cßn nÕu vi ph¹m nh÷ng tiªu chuÈn trong chøng chØ ®· ®­îc cÊp th× sÏ bÞ sö ph¹t nghiªm, cô thÓ: b¾t C«ng ty hoµn nép l¹i kho¶n tiÒn ®· ®­îc ­u tiªn tõ khi cã chøng chØ ®Õn khi ph¸t hiÖn vi ph¹m ®ång thêi ph¹t thªm mét kho¶n tiÒn tuú theo møc ®é vi ph¹m. NÕu sau C«ng ty vi ph¹m ba lÇn kh«ng nh÷ng bÞ xö ph¹t nÆng h¬n mÊy lÇn tr­íc mµ sÏ bÞ tÞch thu chøng chØ . ChÝnh s¸ch ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng Nhµ n­íc cÇn ®Çu t­ c¬ së h¹n tÇng ( ®iÖn, n­íc, thuû lîi, m¹ng l­íi giao th«ng..v.v...) tõ ®ã gióp cho n«ng d©n h¹n chÕ ®­îc nh÷ng thiªn tai, t¹o thuËn lîi trong viÖc s¶n xuÊt, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, thuËn tiÖn cho giao th«ng ®i l¹i tõ ®ã c¸c doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn tíi tËn ch©n nguån hµng ®Ó cã thÓ thu mua hµng xuÊt khÈu võa tr¸nh viÖc n«ng d©n ø ®äng d­ thõa hµng khi ®Õn mïa thu ho¹ch tõ ®ã bÞ t­ th­¬ng Ðp gi¸, l¹i võa gióp cho doanh nghiÖp gi¶m gi¸ thµnh xuÊt khÈu do ®ã ®¶m b¶o kÝch thÝch s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Cïng víi viÖc trÝch tõ ng©n s¸ch ra dïng cho ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng th× ®Ó cã thªm vèn ®Çu t­ cho ho¹t ®éng nµy th× chÝnh phñ nªn cã nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch kªu gäi ®Çu t­ tõ c¸c doanh nghiÖp trong n­íc, doanh nghiÖp n­íc ngoµi hay kªu gäi vèn ODA cña c¸c chÝnh phñ vµ tæ chøc quèc tÕ. Muèn vËy, chÝnh phñ cÇn cã quy ho¹ch cô thÓ ph¸t triÓn tõng vïng ®ång thêi cã thùc hiÖn nghiªm ho¹t ®éng kiÓm tra c«ng t¸c gi¶i ng©n. §Çu t­ cÇn ®­îc tiÕn hµnh ®ång bé, nh»m ®¸p øng yªu cÇu cña th©m canh, n©ng cao tr×nh ®é kü thuËt- canh t¸c cña c¸n bé n«ng d©n ®Ó nhanh chãng ®¹t ®­îc ®ång ®Òu vÒ n¨ng xuÊt c©y trång, vËt nu«i cã chÊt l­îng cao. ChÝnh s¸ch tµi chÝnh Nhµ n­íc ®¶m b¶o ®¸p øng ®ñ vµ kÞp thêi nhu cÇu vèn kinh doanh cho c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n cã nhu cÇu dïng vèn vµo viÖc thu mua, chÕ biÕn, vËn chuyÓn vµ kinh doanh n«ng s¶n, ®Æc biÖt lµ vèn mua t¹m trõ ®Ó n«ng d©n ®ì bÞ thiÖt thßi vÒ gi¸ lóc thu ho¹ch vµ ®Ó chñ ®éng b¸n khi cã lîi vÒ gi¸ xuÊt khÈu. Muèn vËy nhµ n­íc cÇn th«ng qua ng©n hµng thùc hiÖn c¬ chÕ b¶o l·nh tiÒn vay chøng tõ th­¬ng m¹i, tiÒn mua vµ b¸n hµng tr¶ chËm b¶o l·nh nép thuÕ, ®¶m b¶o hîp ®ång ®èi víi c¸c ®¬n vÞ tæ chøc, c¸ nh©n tham gia ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch “ cã thêi gian ©n h¹n” kh«ng tr¶ l·i tÝn dông ®Çu t­ trong thêi gian c«ng tr×nh x©y dùng ch­a xong, ch­a ®i vµo ho¹t ®éng ®Çy ®ñ. §Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ x©y dùng nhµ m¸y chÕ biÕn n«ng s¶n. Cã chÝnh s¸ch ­u tiªn cung øng ngo¹i tÖ ®èi víi c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. §iÒu chØnh l·i xuÊt tiÒn vay, thêi gian phï hîp cho tõng lo¹i c©y trång, vËt nu«i theo chÕ ®é vay: ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n ®¶m b¶o ®óng chu kú s¶n xuÊt cho tõng tõng c©y, tõng con s¸t víi thùc tÕ mïa vô. §iÒu chØnh kÞp thêi tû gi¸ hèi ®o¸i gi÷a ®ång ViÖt Nam víi ngo¹i tÖ phï hîp víi tõng thêi kú ®Ó khuyÕn khÝch xuÊt khÈu, ®ång thêi ®¶m b¶o thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ Nhµ n­íc. Nhµ n­íc thùc hiÖn tµi trî kh«ng hoµn l¹i ®èi víi mét sè c©y trång vËt nu«i thay thÕ c©y thuèc phiÖn. §Ò nghÞ ®iÒu chØnh thêi gian thu thuÕ vµ nép thuÕ sö dông ®Êt n«ng nghiÖp hîp lý, kh«ng ®Ó n«ng d©n chÞu thiÖt thßi vÒ gi¸ do ph¶i b¸n n«ng s¶n ngay sau vô thu ho¹ch ®Ó nép thuÕ. TiÕp tôc thùc hiÖn chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch xuÊt khÈu b»ng c¸ch miÔn gi¶m thuÕ cho c¸c mÆt hµng n«ng s¶n theo tõng thêi kú, cã thÓ lùa chän mÆt hµng ­u tiªn, tiÕn tíi thùc hiÖn khu vùc th­¬ng m¹i tù do. ChÝnh s¸ch b¶o hiÓm Nh»m phÇn nµo h¹n chÕ bít nh÷ng thua lç do gi¸ b¸n hµng lªn xuèng ®ét ngét kh«ng thÓ kiÓm so¸t ®­îc. Nghiªn cøu tõng b­íc h×nh thµnh quü b¶o hiÓm cña tõng ngµnh s¶n xuÊt, tr­íc m¾t thµnh lËp quü b¶o hiÓm cña tõng ngµnh s¶n xuÊt, tr­íc m¾t thµnh lËp quü b¶o hiÓm c¸c n«ng s¶n chñ yÕu nh­: lóa g¹o, cµ phª, cao su, tiªu, ®iÒu..v.v... Quü nµy dïng ®Ó can thiÖp thÞ tr­êng khi gi¸ thÞ tr­êng ®ét biÕn thÊp d­íi gi¸ b¸n ®Þnh h­íng. Quü ®­îc trÝch tõ phÇn thuÕ xuÊt khÈu vµ c¸c kho¶n thu kh¸c ®èi víi tõng lo¹i n«ng s¶n. ChÝnh s¸ch ®µo t¹o c¸n bé Nhµ n­íc thµnh lËp quü ®µo t¹o c¸n bé kinh doanh cho c¸c ®¬n vÞ tham gia kinh doanh xuÊt khÈu. Quü ®­îc huy ®éng tõ c¸c nguån: Hµng n¨m, Nhµ n­íc trÝch mét phÇn ng©n s¸ch ®Ó hç trî; Thu tõ ®ãng gãp cña c¸c ®¬n vÞ tham gia xuÊt khÈu; Thu tõ häc viªn tham dù c¸c líp häc ®ãng gãp. Tæ chøc vµ quy m« ®µo t¹o trªn c¬ së dùa vµo yªu cÇu ph¸t triÓn vµ dùa vµo nguån thu hµng n¨m cña quü. H×nh thøc ®µo t¹o: më líp ®µo t¹o trong n­íc, göi ®i du häc n­íc ngoµi, ®µo t¹o ng¾n h¹n lµ chñ yÕu, mét phÇn dµnh häc bæng cho ®µo t¹o chÝnh quy ph¸t triÓn nh©n tµi. KÕt luËn Nh×n l¹i qu¸ tr×nh ®æi míi cña ®Êt n­íc ta cho thÊy §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· sím nhËn ra tÇm quan träng cña s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu mÆt hµng n«ng s¶n. Th«ng qua xuÊt khÈu c¸c quèc gia cã ®­îc nguån ngo¹i tÖ nh»m trang tr¶i c¸c nhu cÇu nhËp khÈu gãp phÇn duy tr× vµ më réng t¸i s¶n xuÊt trong n­íc, tranh thñ tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ thÕ giíi, ®¸p øng nhu cÇu kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi ®Êt n­íc trong qu¸ tr×nh hoµ nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi. C«ng ty AGREXPORT Hµ Néi lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc tham gia vµo lÜnh vùc XNK ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu Nhµ n­íc ta cã chñ tr­¬ng thóc ®Èy xuÊt khÈu tranh thñ nhËp nh»m phôc vô cho qu¸ tr×nh ®Êu tranh gi¶i phãng miÒn Nam thèng nhÊt ®Êt n­íc vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë miÒn B¾c. Cho tíi nay th× C«ng ty ®· t¹o lËp ®­îc mét vÞ trÝ cña m×nh t­¬ng ®èi v÷ng vµng trªn thÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ ngoµi n­íc ( §Æc biÖt lµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n ). Trªn c¬ së ®Þnh h­íng cña §¶ng vµ Nhµ n­íc trong nh÷ng n¨m qua C«ng ty lu«n coi n«ng s¶n lµ mÆt hµng xuÊt khÈu chiÕn l­îc vµ trong thêi gian tíi C«ng ty sÏ cè g¾ng ®Ó n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt khÈu mÆt hµng n«ng s¶n cña m×nh. NhËn thøc ®­îc ®iÒu nµy, céng víi sù quan t©m, lßng mong muèn ®­îc ®ãng gãp ý kiÕn vµo sù nghiÖp chung cña C«ng ty, cña §Êt n­íc, sau qu¸ tr×nh häc tËp nghiªn cøu t¹i tr­êng §¹i Häc Kinh TÕ Quèc D©n vµ thùc tËp t¹i C«ng ty AGREXPORT Hµ Néi t«i chän ®Ò tµi: n©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt khÈu mÆt hµng n«ng s¶n t¹i C«ng ty AGREXPORT Hµ Néi trong thêi gian tíi. §Ò tµi gåm cã 3 ch­¬ng, ch­¬ng I tæng hîp nh÷ng lý luËn vÒ xuÊt khÈu vµ hiÖu qu¶ kinh doanh tõ ®ã lµm tiÒn ®Ò, c¬ së cho ch­¬ng II ®­a ra nh÷ng ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt khÈu cña C«ng ty AGREXPORT Hµ Néi trong thêi gian qua vµ qua ®ã ch­¬ng III ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m kh¾c phôc nh­îc ®iÓm tån t¹i gióp cho C«ng ty n©ng cao ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt khÈu trong thêi gian tíi. Nh÷ng gi¶i ph¸p nµy chØ mang tÝnh chÊt ®Þnh h­íng tham kh¶o, do cßn thiÕu kinh nghiÖm thùc tiÔn, bëi vËy rÊt mong sÏ nhËn ®­îc sù gãp ý, bæ sung tõ phÝa thÇy c« gi¸o vµ c¸n bé trong C«ng ty. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Bïi Gia Anh, “ B¶o HiÓm hµng ho¸ ë VN ”, T¹p chÝ Kinh tÕ ph¸t triÓn, Sè 46 n¨m 2001. 2. B¸o c¸o XNK tæng hîp n¨m 1998- 2002 cña C«ng ty AGREXPORT Hµ Néi. 3. B¸o c¸o tæng kÕt c«ng t¸c n¨m 2002 cña C«ng ty AGREXPORT Hµ Néi. 4. Ph¹m ThÞ Hång §iÖp, “¶nh h­ëng cña AFTA ®Õn XNK NS vµ quy m« tÝch luü vèn ë VN”, T¹p chÝ gi¸o dôc lý luËn, Sè 7 - n¨m 2000. 5. NguyÔn ThÞ H­êng ( chñ biªn), Gi¸o tr×nh kinh doanh quèc tÕ tËp 1, Nhµ xuÊt b¶n thèng kª - Hµ Néi 2001. 6. NguyÔn ThÞ H­êng, “ Mét sè gi¶i ph¸p t¹o b­íc ®ét ph¸ trong xuÊt khÈu n«ng s¶n ë ViÖt Nam ”, T¹p chÝ Kinh tÕ vµ Dù b¸o, Sè 4 - n¨m 2000. 7. TrÞnh ¸i Hoa, “ Mét sè vÊn ®Ò ®Æt ra ®èi víi xuÊt khÈu n«ng s¶n VN trong xu thÕ héi nhËp quèc tÕ vµ tù do ho¸ th­¬ng m¹i”, T¹p chÝ th­¬ng m¹i, Sè 12 n¨m 2000. 8. NguyÔn ThÞ H­êng, “ N©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña n­íc ta trong ®iÒu kiÖn héi nhËp quèc tÕ”, T¹p chÝ lý luËn chÝnh trÞ, Sè 11 - n¨m 2001 9. NguyÔn ThÞ H­êng, “ Lµm g× ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng NS ViÖt Nam xuÊt khÈu”, t¹p chÝ kinh tÕ vµ dù b¸o, Sè 01- n¨m 2001. 10. Jan Ramberg, H­íng dÉn sö dông Incoterms 2000 cña ICC - Nhµ xuÊt b¶n VCCI & FTU - Hµ Néi 2000. 11. Th¨ng Long, “ Nh÷ng yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn kh¨ n¨ng xuÊt khÈu cña VN ”, T¹p chÝ TNTTVN, Sè 6 – n¨m 2000. 12. NguyÔn ThÕ Nh·, “ Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Èy m¹nh ph¸t triÓn s¶n xuÊt rau qu¶ ë VN ”, T¹p chÝ Kinh tÕ vµ Dù B¸o, Sè 7- n¨m 2002. 13. Vò H÷u Töu, Kü thuËt nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng, Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc - Hµ Néi - 1998. 14. TrÇn ChÝ Thµnh, “ Mét sè vÊn ®Ò vÒ ph¸t triÓn thÞ tr­êng xuÊt nhËp khÈu ë VN ”, T¹p chÝ Kinh tÕ ph¸t triÓn, Sè 34 - n¨m 2000 15. §iªu ChÝ Tíi, “ Ai qu¶n lý hiÖp héi ngµnh hµng xuÊt khÈu, nhËp khÈu? ”, T¹p chÝ th­¬ng m¹i, Sè 15 - n¨m 2003. 16. NguyÔn Cao V¨n, Gi¸o tr×nh marketing quèc tÕ, Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc - Hµ Néi 1999. 17. Hång V©n, “ Côc XTTM víi viÖc hç trî c¸c doanh nghiÖp ®Èy m¹nh xuÊt khÈu ”, T¹p chÝ th­¬ng m¹i, Sè 33 - n¨m 2002. 18. Ph¹m ThÕ Vü, “N©ng cao hµm l­îng “chÊt x¸m” trong n«ng s¶n xuÊt khÈu”, T¹p chÝ th­¬ng m¹i, Sè 19 - n¨m 2002. 19. XuÊt nhËp khÈu n¨m 2000, thµnh tùu vµ triÓn väng -