Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh nhập khẩu máy móc thiết bị tại Công ty xuất nhập khẩu lắp máy thuộc Tổng công ty lắp máy Việt Nam

, TP Hå ChÝ Minh vµ n­íc ngoµi nh­ Liªn Bang nga, Hµn quèc, §µi Loan theo chøc n¨ng giíi thiÖu s¶n phÈm, më réng thÞ tr­êng, xóc tiÕn ký c¸c hîp ®ång víi c¸c ®èi t¸c trong n­íc vµ n­íc ngoµi. II/ Ph©n tÝch t×nh h×nh kinh doanh nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ t¹I c«ng ty XNK l¾p m¸y 1/ §Æc ®iÓm kinh doanh nhËp khÈu t¹i C«ng ty XNK l¾p m¸y C«ng ty XNK l¾p m¸y lµ ®¬n vÞ trùc thuéc Tæng c«ng ty l¾p m¸y ViÖt Nam, ®­îc thµnh lËp trªn c¬ së lµ phßng xuÊt nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty tr­íc ®©y vµ do Tæng c«ng ty ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp sau khi ®· ®­îc sù ®ång ý cña Bé x©y dùng, C«ng ty XNK l¾p m¸y h¹ch to¸n phô thuéc Tæng c«ng ty l¾p m¸y ViÖt Nam. Chøc n¨ng chÝnh cña C«ng ty XNK l¾p m¸y lµ kinh doanh nhËp khÈu c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho ngµnh l¾p m¸y vµ xuÊt khÈu lao ®éng ra n­íc ngoµi. Ngoµi viÖc ph¶i ®¸p øng ®Çy ®ñ c¸c nhu cÇu vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cña Tæng c«ng ty l¾p m¸y, C«ng ty XNK l¾p m¸y cßn cã nhiÖm vô ph¶i nghiªn cøu, theo dâi vÒ thÞ tr­êng còng nh­ nhu cÇu m¸y mãc thiÕt bÞ ë ViÖt nam vµ kh¶ n¨ng cung øng cña c¸c nhµ cung cÊp n­íc ngoµi tõ ®ã ®Ò ra c¸c ph­¬ng ¸n kinh doanh tr×nh lªn Tæng c«ng ty. Trong ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty XNK l¾p m¸y mäi hîp ®ång kinh tÕ vµ thao t¸c nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng ®Òu ph¶i tu©n thñ theo c¸c qui ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc vµ tËp qu¸n quèc tÕ. Bªn c¹nh ®ã, v× C«ng ty XNK l¾p m¸y h¹ch to¸n phô thuéc Tæng c«ng ty nªn khi ký kÕt c¸c hîp ®ång kinh tÕ ph¶i ®­îc sù ®ång ý cña Tæng c«ng ty. C¸c h×nh thøc cña hîp ®ång bao gåm: Hîp ®ång mua b¸n; Hîp ®ång uû th¸c; Hîp ®ång liªn doanh liªn kÕt; Hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh. C¸c hîp ®ång ngo¹i th­¬ng cã gi¸ trÞ lín tr­íc khi ký kÕt b¾t buéc ph¶i cã ph­¬ng ¸n kinh doanh. C¸c hîp ®ång sau khi ký kÕt ®­îc ®¨ng ký víi phßng giÊy phÐp Bé th­¬ng m¹i. Tr­êng hîp nh÷ng hµng ho¸ qu¶n lý b»ng h¹n ng¹ch (quota) ®¬n vÞ ph¶i xin phÐp Bé th­¬ng m¹i vµ chØ sau khi Bé cÊp h¹n ng¹ch míi tiÕn hµnh giao dÞch ký kÕt hîp ®ång ngo¹i th­¬ng. Tr¸nh tr­êng hîp hµng vÒ tr­íc råi míi xin h¹n ng¹ch hoÆc mua b¸n h¹n ng¹ch. §èi víi hîp ®ång thiÕt bÞ lÎ cã gi¸ trÞ trªn 100.000USD b¾t buéc ph¶i cã sù chÊp thuËn cña Bé chñ qu¶n vµ vô ®Çu t­ Bé th­¬ng m¹i. Mçi ®¬n vÞ mua m¸y ®Òu ph¶i cã 3 ®¬n hµng c¹nh tranh. Trong mçi ®¬n hµng ®Òu ph¶i chØ râ tÝnh n¨ng kü thuËt, gi¸ c¶ hîp lý vµ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c ®Ó so s¸nh, lùa chän. ChØ sau khi c¸c ®¬n hµng ®­îc nghiªn cøu kü vµ ®­îc Bé thu¬ng m¹i ®ång ý ®¬n vÞ míi ký hîp ®ång ngo¹i. C¸c hîp ®ång nhËp khÈu uû th¸c sau khi thùc hiÖn ®Òu cã thanh lý hîp ®ång. H×nh thøc thanh to¸n hîp ®ång ngo¹i th­¬ng th× tuú theo trÞ gi¸ hµng ho¸, ®èi t¸c n­íc ngoµi hoÆc c¸c yÕu tè kh¸c mµ ®¬n vÞ sÏ chän c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh¸c nhau nh­: më tÝn dông th­; ®iÖn chuyÓn tiÒn hay h×nh thøc më tµi kho¶n 2/ C¬ chÕ ®iÒu hµnh nhËp khÈu cña C«ng ty XNK L¾p m¸y Tæng c«ng ty lËp dù to¸n c¸c c«ng tr×nh tham gia ®Êu thÇu, c«ng tr×nh ®ang thi c«ng ë trong n­íc vµ n­íc ngoµi vµ giao cho C«ng ty XNK c©n ®èi gi¸ ®Ó nhËp khÈu phôc vô cho kÕ ho¹ch cña Tæng c«ng ty ph©n phèi theo nhu cÇu cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. Sau khi tham gia vµo tÝnh to¸n thùc tÕ vµ dù b¸o cho nhu cÇu cña Tæng c«ng ty, C«ng ty XNK l¾p m¸y sÏ thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p nghiÖp vô nh­ göi vµ phóc ®¸p th­ chµo hµng, th­ hái hµng sau khi cã sù thèng nhÊt cña Tæng c«ng ty. C«ng ty sÏ lµm c¸c b¶ng gi¸ thiÕt bÞ m¸y mãc sau khi ®· c©n ®èi møc cuung vµ cÇu, tÝnh to¸n kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña Tæng c«ng ty giao vµ tr×nh ph­¬ng ¸n vay vèn nh»m t¸i s¶n xuÊt. C«ng ty cßn tham kh¶o thªm c¸c nhµ t­ vÊn ®Ó tr¸nh nhËp khÈu nh÷ng c«ng nghÖ cò kü, l¹c hËu lµm t¨ng thªm c¸c chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt cho s¶n xuÊt, nhËp ®­îc c¸c lo¹i vËt t­ thiÕt bÞ ®Æc chñng cho c¸c C«ng ty thµnh viªn. C«ng ty th«ng qua Tæng c«ng ty dù b¸o vµ th«ng b¸o cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn vÒ nh÷ng d©y chuyÒn c«ng nghÖ míi cña n­íc ngoµi nh­ tÝnh n¨ng s¶n xuÊt, øng dông khoa häc kü thuËt t¹i ViÖt nam tiÕp cËn ®­îc víi tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ cña n­íc ngoµi tiÕp ®ã h­íng dÉn c¸c ®¬n vÞ ¸p dông trong s¶n xuÊt vµ x©y dùng t¹i ViÖt Nam, nh»m ®¸p øng ®­îc ®ßi hái cña thÞ tr­êng vµ yªu cÇu cña Tæng c«ng ty ®ang trong qu¸ tr×nh gia nhËp vµ héi nhËp víi tr×nh ®é quèc tÕ. 3/ T×nh h×nh kinh doanh nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m qua. BiÓu 1: KÕt qu¶ ho¹t ®éng nhËp khÈu cña MEIMEX (1998-1999-2000) §¬n vÞ: ngh×n USD Néi dung N¨m 1998 N¨m 19999 N¨m 2000 Thùc hiÖn K ho¹ch % so KH Thùc hiÖn K ho¹ch % so KH Thùc hiÖn K ho¹ch % so KH Tæng kim 5.293 4.842 109,3 4.873,4 4.740 102,8 7.624,356 6.733 113,4 ng¹ch nk NhËp khÈu 1.400 1.212 115,5 1.150 1.205 95,42 5.078,297 3.725 136,32 Uû th¸c NhËp khÈu 3.893 3.214 121,1 3.723,4 2.948 126,3 2.546,059 2.698 94,35 Tù doanh Qua b¶ng trªn ta thÊy, xuÊt khÈu cña C«ng ty trong c¸c n¨m (1998-2000) lµ b»ng kh«ng, h×nh thøc kinh doanh chñ yÕu cña C«ng ty lµ nhËp khÈu. Tæng kim ng¹ch nhËp khÈu n¨m 1998 ®¹t 5.293.000 USD, sang n¨m 1999 chØ ®¹t 4.873.400 USD gi¶m 8% so víi n¨m 1998 ®iÒu nµy lµ do nhËp khÈu uû th¸c ®· kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch vµ chØ ®¹t 95,42%, cßn nhËp khÈu tù doanh ®· hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch vµ ®¹t 126,3%. H¬n n÷a, n¨m 1999 do nhu cÇu vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ trong ngµnh l¾p m¸y gi¶m nªn chiÕn l­îc nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty thay ®æi v× vËy mµ nhËp khÈu tù doanh cña MEIMEX tuy ®· v­ît kÕ ho¹ch ®Æt ra nh­ng so víi n¨m 1998 th× vÉn thÊp h¬n. N¨m 2000, ngoµi viÖc ph¶i hoµn thµnh kÕ ho¹ch mµ Tæng c«ng ty giao cho, C«ng ty MEIMEX cßn ph¶i tù m×nh t×m kiÕm b¹n hµng, t×m kiÕm ®èi t¸c vµ víi sù cè g¾ng nç lùc cña tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn C«ng ty còng nh­ sù chØ ®¹o s¸t sao cña Ban gi¸m ®èc cho nªn kim ng¹ch nhËp khÈu n¨m 2000 cña C«ng ty t¨ng h¬n n¨m 1999 lµ 2.750.960 USD vµ ®¹t 113,4% so víi kÕ ho¹ch, trong ®ã nhËp uû th¸c t¨ng 3.928.300 USD vµ ®¹t 136,32% so víi kÕ ho¹ch, nh­ng nhËp khÈu tù doanh l¹i gi¶m vµ chØ ®¹t 94,35% so víi kÕ ho¹ch. Nguyªn nh©n gi¶m nhËp khÈu tù doanh lµ do gi¸ cña mét sè lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi cao h¬n so víi c¸c n¨m tr­íc, cho nªn theo sù chØ ®¹o cña Tæng c«ng ty , C«ng ty XNK l¾p m¸y chi nhËp khÈu nh÷ng lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ tèi cÇn thiÕt, cßn l¹i lµ nhËp mét sè phô tïng thay thÕ, söa ch÷a m¸y mãc cò ®Ó tiÕt kiÖm tèi ®a ®­îc ngo¹i tÖ. 4./ C¬ cÊu mÆt hµng nhËp khÈu cña MEIMEX. BiÓu 2: KÕt qu¶ ho¹t ®éng nhËp khÈu ë MEIMEX theo h×nh thøc nhËp khÈu §¬n vÞ: ngh×n USD N¨m N¨m 1998 N¨m 1999 N¨m 2000 ChØ tiªu Gi¸ trÞ TT (%) Gi¸ trÞ TT (%) Gi¸ trÞ TT(%) Tæng kim Ng¹ch NK 5.293 100 4.873,4 100 7.624,356 100 NK uû th¸c 1.400 26 1.150 24 5.078,297 67 NK tù doanh 3.893 74 3.723,4 76 2.546,059 33 Qua b¶ng trªn chóng ta thÊy, n¨m 1998 nhËp khÈu tù doanh chiÕm tíi 74%, n¨m 1999 nhËp khÈu tù doanh chiÕm 76% ®iÒu nµy cho thÊy chiÕn l­îc kinh doanh chñ yÕu cña C«ng ty lµ nhËp khÈu tù doanh, nhËp khÈu uû th¸c chØ chiÕm tû träng nhá trong tæng kim ng¹ch nhËp khÈu. Thùc tr¹ng nµy dÔ hiÓu v× C«ng ty XNK l¾p m¸y chñ yÕu thùc hiÖn nghiÖp vô nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho ngµnh l¾p m¸y mµ nhu cÇu vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ cho ngµnh nµy hµng n¨m lµ t­¬ng ®èi lín vµ ®Òu ®Æn, do ®ã mµ nhËp khÈu tù doanh cña C«ng ty lu«n lu«n chiÕm tû träng lín. N¨m 2000, kim ng¹ch nhËp khÈu cña C«ng ty t¨ng ®¸ng kÓ so víi c¸c n¨m tr­íc, tæng kim ng¹ch nhËp khÈu ®¹t 7.624.356 USD trong ®ã nhËp uû th¸c 5.078.297 USD chiÕm tíi 67% trong khi ®ã nhËp tù doanh chØ ®¹t 2.546.059 USD vµ chØ chiÕm 33%. Së dÜ nhËp khÈu uû th¸c n¨m 2000 v­ît h¬n c¶ nhËp khÈu tù doanh vµ cßn v­ît xa so víi c¸c n¨m tr­íc lµ do C«ng ty ®· ý thøc ®­îc r»ng ngoµi viÖc ph¶i hoµn thµnh nghÜa vô mµ Tæng c«ng ty giao, C«ng ty XNK ph¶i tù m×nh t×m kiÕm ®èi t¸c, chñ ®éng h¬n trong kinh doanh vµ kh«ng ph¶i lÖ thuéc nhiÒu vµo Tæng c«ng ty. H¬n n÷a, nhËp khÈu uû th¸c C«ng ty kh«ng cÇn bá vèn rñi ro hÇu nh­ kh«ng cã mµ C«ng ty vÉn cã thÓ cã l·i qua viÖc thu phÝ uû th¸c cña ®¬n vÞ uû th¸c. 5./ ThÞ tr­êng nhËp khÈu cña MEIMEX . Tr­íc nh÷ng n¨m 90, m¸y mãc thiÕt bÞ chñ yÕu cña Tæng c«ng ty l¾p m¸y ®­îc nhËp khÈu tõ Liªn X« (cò) vµ mét sè n­íc §«ng ¢u d­íi nhiªï h×nh thøc kh¸c nhau, nh­ng chñ yÕu lµ do c¸c n­íc nµy viªn trî kh«ng hoµn l¹i. Sang n¨m 1991 vµ cho ®Õn nay, do cã nhiÒu biÕn ®éng lín vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ trªn thÕ giíi ®¨c biÖt lµ ë mét sè n­íc SNG vµ §«ng ¢u nªn thÞ tr­êng nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ truyÒn thèng cña C«ng ty kh«ng cßn n÷a. C«ng ty mÊt c¸c mèi quan hÖ b¹n hµng cò. MÆt kh¸c, do ®ßi hái cao cña thÞ tr­êng nhËp khÈu do ®ã C«ng ty ®· chuyÓn sang nghiªn cøu thÞ tr­êng cung cÊp m¸y mãc thiÕt bÞ ë c¸c n­íc kinh tÕ ph¸t triÓn, nh÷ng n¬i mµ cã tr×nh ®é khoa häc kü thuËt cao, c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i nh­ NhËt, Mü, Ytaly... Trªn thÕ giíi hiÖn nay, thÞ tr­êng bu«n b¸n m¸y mãc thiÕt bÞ rÊt réng lín, ®a d¹ng vµ c¹nh tranh rÊt quyÕt liÖt. ViÖc nghiªn cøu vµ t×m hiÓu thÞ tr­êng t×m hiÓu ®èi t¸c cung cÊp m¸y mãc thiÕt bÞ lµ ®ßi hái cÊp b¸ch, tr¸nh rñi ro trong kinh doanh cña C«ng ty. Khi chän n­íc ®Ó nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho nhu cÇu trong n­íc, C«ng ty MEIMEX ®· nghiªn cøu t×nh h×nh s¶n xuÊt, kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi, chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i, ®iÒu kiÖn ®Þa lý ..., nghiªn cøu vÒ uy tÝn vÒ kinh doanh cña n­íc xuÊt khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ x©y dùng. Sau ®©y lµ mét sè thÞ tr­êng mµ C«ng ty MEIMEX th­êng nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ. BiÓu 3: C¬ cÊu thÞ tr­êng nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ cña MEIMEX . §¬n vÞ: ngh×n USD N¨m 1998 N¨m 1999 N¨m 2000 N­íc nhËp khÈu K.ng¹ch NK TT (%) K.ng¹ch NK TT (%) K.ng¹ch NK TT(%) 1. CHLB Nga 1.823 34,4 1.115 22,8 1.746 22,9 2. Hµn Quèc 1.320 24,9 773 15,8 1.584 20,7 3. NhËt B¶n 567 10,7 643,4 13,2 2.056 26,9 4. Trung Quèc 415 7,8 532 10,9 904 11,8 5. §µi Loan 315 5,9 452 9,2 521 6,8 6. Ph¸p 250 4,7 334 6,8 211 2,7 7. CHLB §øc 202 3,8 320 6,5 216 2,8 8. Mü 145 2,73 278 5,7 154,35 2,0 9. Italia 143 2,7 221 4,5 128 1,6 10. ThÞ tr­êng # 113 2,1 205 4,2 104 1,36 Tæng 5.293 100 4.873,4 100 7.624,3 100 Nh×n b¶ng trªn ta thÊy thÊy r»ng n¨m 1998 b¹n hµng lín nhÊt cña MEIMEX lµ CHLB Nga, chiÕm tíi 1.823.000 USD trong tæng sè kim ng¹ch nhËp khÈu lµ 5.293.000 USD vµ chiÕm 34,4% tØ träng nhËp khÈu. §øng thø hai lµ Hµn Quèc ®¹t 1.320.000 USD chiÕm 24,9% tØ träng nhËp khÈu, sau ®ã lµ c¸c thÞ tr­êng nh­: NhËt B¶n 10,7%, Trung Quèc 7,8%, §µi Loan 5,9%, Ph¸p 4,7%, §øc 3,8%, Mü 2,73% ...Tõ b¶ng trªn ta cã thÓ thÊy r»ng m¸y mãc thiÕt bÞ cña C«ng ty nhËp vÒ ®a sè tõ c¸c n­íc ph¸t triÓn. N¨m 1999, tæng kim ng¹c nhËp khÈu cña C«ng ty gi¶m so víi n¨m 1998 vµ thÞ tr­êng nhËp khÈu cña C«ng ty còng cã sù thay ®æi, cô thÓ lµ nhËp khÈu tõ CHLB Nga gi¶m cßn 1.115.000 USD vµ chiÕm 22,8% tû träng nhËp khÈu, ®øng thø hai vÉn lµ Hµn Quèc nh­ng chØ ®¹t 773.000 USD vµ chiÕm 15,8% tû träng nhËp khÈu, thø ba lµ NhËt B¶n ®¹t 643.400 USD vµ chiÕm 13,2% ...Nh×n chung th× n¨m 1998 tæng kim ng¹ch nhËp khÈu cña C«ng ty cã gi¶m nh­ng c¬ cÊu thÞ tr­îng nhËp khÈu kh«ng cã sù thay ®æi, c¸c b¹n hµng lín nh­ CHLB Nga, Hµn Quèc, NhËt B¶n vÉn lu«n lµ b¹n hµng chÝnh cña C«ng ty vµ lu«n chiÕm mét tû träng nhËp khÈu lín. Sang n¨m 2000 th× ®· cã sù thay ®æi vÒ c¬ cÊu thÞ tr­êng nhËp khÈu cña C«ng ty , C«ng ty ®· chó träng nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i tõ c¸c kinh tÕ ph¸t triÓn do ®ã mµ thÞ tr­êng nhËp khÈu lín nhÊt cña C«ng ty n¨m 2000 lµ NhËt B¶n, chiÕm tíi 2.056.000 USD trong tæng kim ng¹ch nhËp khÈu 7.624.300 USD vµ chiÕm 26,9% tû träng nhËp khÈu; ®øng thø hai lµ thÞ tr­êng Nga ®¹t 1.746.000 USD vµ chiÕm 22,9% tû träng nhËp khÈu, tiÕp theo lµ Hµn Quèc ®¹t 1.584.000 USD vµ chiÕm 20,7% tû träng nhËp khÈu... §Æc biÖt n¨m 2000 thÞ tr­êng nhËp khÈu tõ Trung Quèc vµ §µi Loan cña C«ng ty t¨ng h¬n so víi c¸c n¨m, cô thÓ lµ thÞ tr­êng Trung Quèc ®¹t 904.000 USD chiÕm 11,8% tû träng nhËp khÈu, thÞ tr­êng §µi Loan ®¹t 521.000 USD chiÕm 6,8% tû träng nhËp khÈu. Së dÜ cã viÖc thay ®æi lín vÒ thÞ tr­êng Trung Quèc vµ thÞ tr­êng §µi Loan lµ do C«ng ty coi ®©y lµ thÞ tr­êng träng ®iÓm cña C«ng ty trong t­¬ng lai, ®Æc biÖt lµ Trung Quèc sÏ trë thµnh b¹n hµng lín cña C«ng ty trong t­¬ng lai. Qua b¶ng trªn ta thÊy, thÞ tr­êng CHLB Nga lu«n chiÕm mét tû träng lín trong nhËp khÈu cña C«ng ty trong c¸c n¨m, v× hµng ho¸ mµ C«ng ty nhËp khÈu tõ thÞ tr­êng nµy chñ yÕu lµ s¾t thÐp c¸c lo¹i vµ lµ nhËp khÈu uû th¸c, c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho ngµnh l¾p m¸y chñ yÕu ®­îc C«ng ty nhËp khÈu tõ c¸c n­íc tiªn tiÕn. 6./ ThÞ tr­êng tiªu thô cña C«ng ty MEIMEX . Theo ®Þnh h­íng cña Tæng c«ng ty l¾p m¸y ViÖt Nam th× C«ng ty MEIMEX ho¹t ®éng chñ yÕu lµ nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho ngµnh l¾p m¸y, cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cña Tæng c«ng ty vµ cho c¸c c«ng tr×nh mµ Tæng c«ng ty tróng thÇu, do ®ã mµ thÞ tr­êng tiªu thô cña C«ng ty th­êng ®· ®­îc x¸c ®Þnh vµ sau ®ay lµ thÞ tr­êng tiªu thô cña C«ng ty : BiÓu 4: T×nh h×nh nhËp khÈu cña C«ng ty MEIMEX ph©n theo thÞ tr­êng tiªu thô nh­ sau: §¬n vÞ: ngh×n USD ChØ tiªu N¨m 1998 N¨m 1999 N¨m 2000 TrÞ gi¸ % TrÞ gi¸ % TrÞ gi¸ % Hµ Néi 1.856 35,06 1.342 27,5 2.249 29,5 TP HCM 2.431 45,9 2.178 44,7 1.965 25,7 H¶i Phßng 378 7,1 215 4,4 850 11,15 §µ N½ng 115 2,1 - - 2.341 30,7 §ång Nai 513 9,6 1.138,4 23,35 219,35 2,87 Tæng 5.293 100 4.873,4 100 7.624,3 100 Qua b¶ng trªn ta thÊy thÞ tr­êng tiªu thô chñ yÕu cña C«ng ty lµ TP Hå ChÝ Minh nã chiÕm tû träng lín vµ lu«n æn ®Þnh, cô thÓ chiÕm 45,9% n¨m 1998, n¨m 1999 chiÕm 44,7% vµ n¨m 2000 gi¶m xuèng cßn 25,7%. Bªn c¹nh ®ã thÞ tr­êng Hµ Néi còng lµ thÞ tr­êng lín cña C«ng ty, cô thÓ n¨m 1998 chiÕm 35,06%, n¨m 1999 chiÕm 27,5% vµ n¨m 2000 t¨ng lªn 29,5%. Cã thÓ thÊy r»ng, thÞ tr­êng Hµ Néi vµ thÞ tr­êng TP HCM lµ nh÷ng thÞ tr­êng chÝnh cña C«ng ty v× c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cña Tæng c«ng ty l¾p m¸y ViÖt Nam ®ãng trªn hai ®Þa bµn nµy nhiÒu, h¬n n÷a ®©y lµ hai Thµnh phè lín cña ViÖt Nam do ®ã mµ nhu cÇu vÒ x©y dùng vÒ c¬ së h¹ tÇng còng nh­ c¸c c«ng tr×nh nhµ m¸y lµ t­¬ng ®èi nhiÒu. Ngoµi ra, C«ng ty cßn cung cÊp m¸y mãc thiÕt bÞ cho cho c¸c Thµnh phè nh­: H¶i phßng, §µ n½ng, §ång Nai. §Æc biÖt lµ Thµnh Phè §µ N½ng, n¨m 1998 chØ chiÕm 2,1% thÞ tr­êng tiªu thô cña C«ng ty vµ sang n¨m 1999 th× kh«ng cã, nh­ng ®Õn n¨m 2000 th× thÞ tr­êng tiªu thô ë §µ N½ng lµ 2.341.000 USD chiÕm 30,7% vµ lµ thÞ tr­êng tiªu thô lín nhÊt cña C«ng ty trong n¨m 2000. Së dÜ n¨m 2000 thÞ tr­êng tiªu thô ë §µ N½ng t¨ng nh­ vËy lµ do C«ng ty ph¶i cung cÊp c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho viÖc x©y dùng nhµ m¸y läc dÇu sè 1 Dung QuÊt còng nh­ mét sè c¬ së h¹ tÇng kh¸c. Cã thÓ thÊy r»ng thÞ tr­êng tiªu thô cña C«ng ty MEIMEX lµ trªn kh¾p ®Êt n­íc ViÖt Nam. C¸c kh¸ch hµng cña C«ng ty th­êng lµ nh÷ng kh¸ch hµng quen thuéc vµ l©u n¨m, ®iÒu ®ã cã thÓ thÊy r»ng C«ng ty ®· t¹o ®­îc uy tÝn ®èi víi c¸c kh¸ch hµng cña m×nh. Vµ ®Ó ®­îc tham gia ®Êu thÇu cung cÊp thiÕt bÞ cho c¸c dù ¸n cña nhµ n­íc th× ®iÒu nµy cã nghÜa lµ uy tÝn cña C«ng ty vÒ viÖc cung cÊp m¸y mãc thiÕt bÞ lµ rÊt tèt. III/ HiÖu qu¶ kinh doanh nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ ë c«ng ty XNK l¾p m¸y Cã thÓ nãi, kinh doanh nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ ë C«ng ty XNK l¾p m¸y ®· thu ®­îc kÕt qu¶ rÊt ®¸ng mõng, qua ®ã gãp phÇn ®¸ng kÓ ®­a doanh thu cña Tæng c«ng ty t¨ng cao qua c¸c n¨m. H¬n n÷a, th«ng qua viÖc nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ, c¸c C«ng ty thµnh viªn cña Tæng c«ng ty l¾p m¸y cã ®iÒu kiÖn ®Ó trang bÞ l¹i m¸y mãc thiÕt bÞ, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng l¾p m¸y, nhê ®ã ®· th¾ng thÇu c¸c c«ng tr×nh lín, mang l¹i hiÖu qu¶ vµ lîi nhuËn kinh tÕ cao cho Tæng c«ng ty. Kinh doanh nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ cña C«ng ty XNK l¾p m¸y lu«n thùc hiÖn ®óng theo ®­êng lèi cña §¶ng vµ Nhµ n­íc. §ã lµ, m¸y mãc thiÕt bÞ nhËp vÒ ®Òu tõ c¸c n­íc tiªn tiÕn, tiªu chuÈn kü thuËt cao, c¸c m¸y mãc phï hîp vµ t­¬ng thÝch víi ®iÒu kiÖn cña ViÖt Nam, gi¸ c¶ hîp lý, tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ. 1/ HÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña viÖc nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ ®èi víi doanh nghiÖp. 1.1/ ChØ tiªu hiÖu qu¶ tæng hîp H = X*F + N*C Trong ®ã: H: HiÖu qu¶ tæng hîp cña doanh nghiÖp kinh doanh XNK X: HiÖu qu¶ xuÊt khÈu N: HiÖu qu¶ nhËp khÈu F: Chi phÝ ®Çy ®ñ trong n­íc ®èi víi xuÊt khÈu (qui ra ngo¹i tÖ) C: Chi phÝ b»ng ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu hµng ho¸ V× mét doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hai chiÒu nªn cã thÓ kh«ng cã l·i ë nhËp khÈu hoÆc ng­îc l¹i, miÔn sao H>0 lµ kinh doanh cã l·i. 1.2/ HiÖu qu¶ t­¬ng ®èi cña nhËp khÈu. Nnk= (Fnk*Q*100)/C Trong ®ã: Nnk: ChØ tiªu hiÖu qu¶ t­¬ng ®èi nhËp khÈu Fnk: Chi phÝ s¶n xuÊt hµng ho¸ nhËp khÈu ( hoÆc hµng thay thÕ NK) qui ra ngo¹i tÖ Q: L­îng hµng nhËp khÈu C: Gi¸ thµnh tÝnh b»ng ngo¹i tÖ ®Ó nhËp l­îng hµng ®ã ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh % lîi nhuËn trªn vèn ngo¹i tÖ bá ra ®Ó nhËp khÈu l« hµng. V× C«ng ty XNK l¾p m¸y lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc Tæng c«ng ty l¾p m¸y ViÖt Nam, do ®ã mµ hiÖu qu¶ kinh doanh vµ c¸c chi phÝ cña C«ng ty ®Òu ph¶i h¹ch to¸n qua Tæng c«ng ty, víi nghiÖp vô kinh doanh cña m×nh C«ng ty XNK l¾p m¸y ®· ®ãng gãp ®¸ng kÓ lîi nhuËn cña m×nh vµo lîi nhuËn chung cña toµn Tæng c«ng ty vµ sau ®©y lµ kÕt qu¶ kinh doanh cña Tæng c«ng ty trong mÊy n¨m gÇn ®©y: BiÓu 5: KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh n¨m 1998-1999-2000 §¬n vÞ: triÖu ®ång Néi dung N¨m 1998 N¨m 1999 N¨m 2000 Thùc hiÖn K ho¹ch % so KH Thùc hiÖn K ho¹ch % so KH Thùc hiÖn K ho¹ch % so KH Tæng 418.639 400.000 104,6 542.810 510.000 106,4 693.917 560.000 123,9 DThu Tæng 17.650 15.000 117,6 26.667 24.500 108,8 37.136 27.400 135,5 LNhuËn Lîi nhuËn Thu ®­îc Tõ NKhÈu 1.020 1.000 102 731 1.000 73,1 1.307 1.100 118,8 Tæng nép NS 19.000 18.500 102,7 23.455 21.600 108,5 35.223 32.300 109 L­¬ng B.Qu©n 1,020 1,214 1,313 Nh×n b¶ng trªn ta thÊy, tæng doanh thu cña Tæng c«ng ty t¨ng lªn trong c¸c n¨m vµ ®Òu v­ît møc kÕ ho¹ch, cïng víi nã lµ lîi nhuËn vÉn t¨ng hµng n¨m, cô thÓ lµ n¨m 1998 tæng doanh thu lµ 418.639 triÖu ®ång lîi nhuËn ®¹t ®­îc lµ 17.650 triÖu ®ång trong ®ã lîi nhuËn thu ®­îc tõ nhËp khÈu lµ 1.020 triÖu ®ång; sang n¨m 1999 tæng doanh thu ®¹t 542.810 triÖu ®ång lîi nhuËn ®¹t 26.667 triÖu ®ång trong ®ã lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng nhËp khÈu chØ ®¹t 731 triÖu ®ång gi¶m 26,9% so víi n¨m 1998, së dÜ lîi nhuËn thu ®­îc tõ nhËp khÈu n¨m 1999 gi¶m lµ kim ng¹ch nhËp khÈu n¨m 1999 gi¶m vµ ®Æc biÖt lµ nhËp khÈu uû th¸c Ýt h¬n so víi n¨m tr­íc; n¨m 2000 tæng doanh thu t¨ng v­ît bËc so víi hai n¨m tr­íc vµ ®¹t 693.917 triÖu ®ång cïng theo ®ã lµ tæng lîi nhuËn còng t¨ng theo vµ ®¹t 37.136 triÖu ®ång trong ®ã lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ 1.307 triÖu ®ång. Cã thÓ thÊy r»ng lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng nhËp khÈu cña c«ng ty XNK l¾p m¸y ®· ®ãng gãp mét phÇn ®¸ng kÓ vµo lîi nhuËn chung cña Tæng c«ng ty. Bªn c¹nh ®ã tæng sè nép ng©n s¸ch cña Tæng c«ng ty cho Nhµ n­íc còng ®· t¨ng hµng n¨m, cô thÓ n¨m 1998 ®¹t 19.000 triÖu ®ång, sang n¨m 1999 t¨ng lªn 23.455 triÖu ®ång vµ ®Õn n¨m 2000 lµ 35.223 triÖu ®ång vµ Tæng c«ng ty lu«n hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch vÒ c¸c chØ tiªu nép ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Qua ®©y chóng ta cã thÓ thÊy r»ng ho¹t ®éng kinh doanh cña Tæng c«ng ty l¾p m¸y ViÖt Nam nãi chung vµ cña C«ng ty XNK l¾p m¸y nãi riªng ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn, nã ®· thÓ hiÖn qua lîi nhuËn ®¹t ®­îc hµng n¨m cña Tæng c«ng ty vµ møc l­¬ng trung b×nh cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong Tæng c«ng ty mçi n¨m mét t¨ng, n¨m 1998 møc l­¬ng trung b×nh ®¹t 1,020 triÖu ®ång, sang n¨m 1999 ®¹t 1,214 triÖu ®ång vµ ®Õn n¨m 2000 t¨ng lªn 1,313 triÖu ®ång. Cã ®­îc kÕt qu¶ nh­ trªn lµ c¶ mét qu¸ tr×nh phÊn ®Êu kh«ng biÕt cña toµn bé c¸n bé c«ng nh©n viªn trong ngµnh l¾p m¸y còng nh­ tËp thÓ l·nh ®¹o cña Tæng c«ng ty. Vµ cã thÓ trong mét t­¬ng lai kh«ng xa Tæng c«ng ty l¾p m¸y ViÖt Nam sÏ trë thµnh mét tËp ®oµn m¹nh trong ngµnh l¾p m¸y cña ViÖt Nam, vµ lóc ®ã nhiÖm vô cña C«ng ty XNK l¾p m¸y l¹i cµng nÆng nÒ h¬n. Ch­¬ng III Mét sè gi¶i ph¸p cô thÓ nh»m hoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ t¹i c«ng ty XNK l¾p m¸y I/ N©ng cao hiÖu qu¶ thu thËp vµ xö lý th«ng tin t¹I c«ng ty XNK l¾p m¸y Ngay tõ khi cã quyÕt ®Þnh chuyÓn ®æi tõ Phßng xuÊt nhËp khÈu sang C«ng ty XNK l¾p m¸y cña Tæng c«ng ty l¾p m¸y ViÖt nam, C«ng ty XNK l¾p m¸y ®· ý thøc ®­îc sù khã kh¨n vµ th¸ch thøc trong kinh doanh. C¹nh tranh gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ cµng trë nªn khèc liÖt. C¸c c«ng ty vµ tËp ®oµn lín cña n­íc ngoµi chuyªn s¶n xuÊt m¸y mãc thiÕt bÞ ®ang x©m nhËp m¹nh mÏ vµo thÞ tr­êng ViÖt Nam. §iÒu nµy ®ßi hái C«ng ty XNK l¾p m¸y ph¶i cã chiÕn l­îc kinh doanh phï hîp, chÊp nhËn c¹nh tranh ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Mét vò khÝ kh¸ quan träng ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c¹nh tranh lµ th«ng tin. Ngµy nay, c¶ trªn lý luËn vµ thùc tiÔn ®Òu ®· chøng minh r»ng th«ng tin lµ mét lo¹i hµng ho¸ ®Æc biÖt kh«ng thÓ thiÕu trong m«i tr­êng kinh doanh hiÖn nay. Kh«ng cã th«ng tin chÝnh x¸c vÒ thÞ tr­êng, ®èi thñ c¹nh tranh ... th× kh«ng thÓ kinh doanh cã hiÖu qu¶. ChÝnh v× vËy, c«ng t¸c thu thËp vµ xö lý th«ng tin, tiÕp cËn thÞ tr­êng lµ v« cïng quan träng. Víi vai trß trung gian, cÇu nèi gi÷a ng­êi mua trong n­íc vµ ng­êi b¸n ë n­íc ngoµi ®ßi hái C«ng ty XNK l¾p m¸y ph¶i cã th«ng tin ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vÒ c¶ thÞ tr­êng trong n­íc vµ n­íc ngoµi. C¸c tiªu thøc ®Ó thu thËp vµ xö lý th«ng tin ph¶i phï hîp víi môc tiªu kinh doanh cña C«ng ty. 1/ Th«ng tin tõ néi bé ngµnh. §©y lµ kªnh th«ng tin rÊt quan träng vµ h÷u hiÖu. Nhu cÇu vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ ®Òu n¶y sinh tõ c¸c C«ng ty l¾p m¸y, C«ng ty x©y dùng thuéc Bé x©y dùng, do ®ã nhu cÇu ë thÞ tr­êng nµy lµ rÊt lín. Muèn ph¸t hiÖn nhanh c¸c nhu cÇu, C«ng ty XNK l¾p m¸y cÇn ph¶i cã c¸c “vÖ tinh” ë c¸c C«ng ty nµy. C¸c vÖ tinh víi chøc n¨ng n»m vïng cña m×nh sÏ ph¸t hiÖn c¸c nhu cÇu vµ cung cÊp kÞp thêi c¸c th«ng tin cho C«ng ty. Vµ ®Æc biÖt, th«ng qua kªnh th«ng tin nµy, C«ng ty cã thÓ n¾m ®­îc c¸c th«ng tin vÒ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai. 2/ Th«ng tin tõ c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng. T¹p chÝ chuyªn ngµnh, tin tøc do Bé th­¬ng m¹i, Tæng côc thèng kª, Ng©n hµng ... cung cÊp. §©y lµ kinh th«ng tin tuy kh«ng cung cÊp chÝnh x¸c c¸c nhu cÇu nh­ng l¹i gióp cho C«ng ty cã c¸i nh×n tæng qu¸t vÒ t×nh h×nh thÞ tr­êng. Kinh phÝ x©y dùng kªnh th«ng tin nµy kh«ng tèn kÐm, nh­ng chÊt l­îng th«ng tin kh«ng cao do ®ã C«ng ty cÇn thËn träng vµ xem xÐt khi chän tµi liÖu thu thËp th«ng tin. 3/ Th«ng tin tõ c¸c “v¨n phßng ®¹i diÖn ¶o” ThËt ra kh¸i niÖm “v¨n phßng ®¹i diÖn ¶o” kh«ng cßn xa l¹ ®èi víi c¸c nhµ kinh doanh §µi Loan, Singapore. C¸c n­íc nµy hä rÊt hay dïng “v¨n phßng ®¹i diÖn ¶o” trong kinh doanh. Nguyªn nh©n chÝnh ®Ó dïng “v¨n phßng ®¹i diÖn ¶o” lµ vÊn ®Ò vÒ chi phÝ. NÕu nh­ ®Æt mét v¨n phßng ®¹i diÖn ë n­íc ngoµi th­êng rÊt tèn kÐm vµ khã kh¨n vÒ thñ tôc th× ph­¬ng thøc “v¨n phßng ®¹i diÖn ¶o” ®· kh¾c phôc ®­îc c¸c khã kh¨n trong khi vÉn ®¶m b¶o ®­îc c¸c chøc n¨ng ho¹t ®éng cña mét v¨n phßng ®¹i diÖn thËt. “V¨n phßng ®¹i diÖn ¶o” lµ v¨n phßng kh«ng cÇn lµm thñ tôc xin phÐp n­íc së t¹i, thuª v¨n phßng, c¸c thiÕt bÞ v¨n phßng, nh©n viªn ...Thùc hiÖn chøc n¨ng “v¨n phßng ®¹i diÖn ¶o” chØ cÇn mét nh©n viªn vµ c¸c ph­¬ng tiÖn liªn l¹c nh­: m¸y tÝnh nèi m¹ng internet, telephone, fax. Theo yªu cÇu cña C«ng ty mµ nh©n viªn sÏ t×m hiÓu c¸c th«ng tin cÇn thiÕt vµ tiÕn hµnh cung cÊp l¹i cho C«ng ty. ViÖc ra ®êi ph­¬ng thøc giao dÞch v¨n phßng ®¹i diÖn ¶o thùc sù ®· gi¶i quyÕt ®­îc: Tèi thiÓu ho¸ c¸c chi phÝ cho viÖc thu thËp th«ng tin tõ v¨n phßng ®¹i diÖn. Theo tÝnh to¸n, chi phÝ bá ra hµng th¸ng cho “v¨n phßng ®¹i diÖn ¶o” chØ b»ng 1/15 chi phÝ bá ra cho v¨n phßng ®¹i diÖn thËt. Kh«ng phøc t¹p cho viÖc qu¶n lý. Gi¶m tèi thiÓu c¸c thñ tôc hµnh chÝnh. Khã kh¨n duy nhÊt ®èi víi viÖc x©y dùng “v¨n phßng ®¹i diÖn ¶o” lµ ph¶i t×m ®­îc céng t¸c viªn trung thùc, cã ®Çy ®ñ tr×nh ®é ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô kinh doanh ®­îc giao. Trong thêi gian tíi, C«ng ty XNK l¾p m¸y nªn nghiªn cøu xem xÐt viÖc x©y dùng kªnh th«ng tin nµy v× thùc sù c«ng t¸c nghiªn cøu th«ng tin nhËp khÈu cña C«ng ty cßn kÐm. VÝ dô: Do thiÕu kinh phÝ nªn C«ng ty rÊt h¹n chÕ cö ng­êi sang nghiªn cøu th«ng tin ë n­íc ngoµi, do ®ã phÇn lín c¸c quan hÖ lµm ¨n víi n­íc ngoµi ®Òu do Phßng th­¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp ViÖt Nam hoÆc Bé x©y dùng giíi thiÖu. 4/ Th«ng tin tõ kh¸ch hµng. Trong ho¹t ®éng kinh doanh, ®é tho¶ m·n cña kh¸ch hµng vÒ c¸c s¶n phÈm vµ dÞch vô C«ng ty cung cÊp chÝnh lµ th­íc ®o chÝnh x¸c ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ vÒ kÕt qu¶ kinh doanh, kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña C«ng ty. Hay nãi c¸ch kh¸c, kh¸ch hµng chÝnh lµ ng­êi cã ®¸nh gi¸ kh¸ch quan, chÝnh x¸c vÒ viÖc kinh doanh cña C«ng ty. C¸c C«ng ty n­íc ngoµi, viÖc thu thËp th«ng tin tõ c¸c kh¸ch hµng lu«n ®­îc coi träng vµ ®­îc tiÕn hµnh hÕt søc th­êng xuyªn vµ chu ®¸o. ChÝnh v× vËy, c¸c C«ng ty nµy lu«n cã th«ng tin chÝnh x¸c vÒ møc ®é tho¶ m·n cña kh¸ch hµng vÒ c¸c s¶n phÈm vµ dÞch vô mµ c«ng ty nµy cung cÊp. Tõ dã c¸c chÝnh s¸ch kinh doanh ®­îc ®IÒu chØnh thÝch hîp lµm sao mang l¹i ®é tho¶ m·n cao nhÊt cho c¸c kh¸ch hµng. Sù thµnh c«ng trong kinh doanh cña c¸c C«ng ty hµng ®Çu trªn thÕ giíi nh­ :Honda, Motorola, IBM ... chÝnh lµ nhê mét phÇn lín ®Çu t­ ®óng møc vÒ thu thËp vµ xö lý th«ng tin tõ kh¸ch hµng. 5./ Nghiªn cøu thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. Trong kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, viÖc n¾m v÷ng thÞ tr­êng lµ rÊt quan träng. ChÝnh v× vËy C«ng ty cÇn tiÕn hµnh nghiªn cøu thÞ tr­êng, n¾m ch¾c nhu cÇu cña kh¸ch hµng ®Ó tõ ®ã ®¸p øng tèi ®a nhu cÇu nµy. Lµ mét C«ng ty xuÊt nhËp khÈu nªn C«ng ty XNK l¾p m¸y ph¶i nghiªn cøu c¶ thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÞ tr­êng n­íc ngoµi. -C«ng ty ph¶i cã kÕ ho¹ch l©u dµi vµ t×m ®­îc thÞ tr­êng míi cã c«ng nghÖ, tr×nh ®é s¶n xuÊt thÝch hîp víi n¨ng lùc s¶n xuÊt cña ViÖt nam. -Ph¶i t×m mua vËt t­, m¸y mãc thiÕt bÞ tËn gèc cã gi¸ rÎ vµ hµng ho¸ ph¶i cã chÊt l­îng ®¶m b¶o. -C¸n bé lµm viÖc ph¶i cã tr×nh ®é nhËn thøc, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao trong c«ng t¸c, th«ng th¹o ngo¹i ng÷ vµ phong tôc tËp qu¸n cña c¸c n­íc, phong c¸ch giao tiÕp chu ®¸o, tØ mØ, t×m hiÓu thËt kü c¸c ®èi t¸c ®Ó cÊp trªn cã c¬ së ký kÕt hîp ®ång. -Trang bÞ ph­¬ng tiÖn th«ng tin liªn l¹c ®Ó thu thËp th«ng tin kÞp thêi vÒ thÞ tr­êng, vÒ ®èi t¸c. -T×m hiÓu thÞ tr­êng trong n­íc ®Ó lËp kÕ ho¹ch tËp trung vµo nhËp khÈu ®Ó ®¸p øng ®­îc ®ßi hái cña thÞ tr­êng. -B¸m s¸t t×nh h×nh s¶n xuÊt cña c¸c ®¬n vÞ cña Tæng c«ng ty ®Ó cã ph­¬ng h­íng h­íng chÝnh s¸ch phï hîp nhËp khÈu trang thiÕt bÞ phôc vô viÖc më réng thÞ tr­êng cña Tæng c«ng ty. -C«ng ty XNK l¾p m¸y ph¶i thùc hiÖn viÖc lËp dù ¸n vay vèn tÝn dông ®Ó nhËp khÈu nh÷ng thiÕt bÞ phôc vô cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn theo chØ ®¹o cña Tæng c«ng ty. Tæng c«ng ty l¾p m¸y ViÖt Nam kh«ng nh÷ng cã uy tÝn trong n­íc mµ cßn lµ mét trong nh÷ng ®¬n vÞ cã xu h­íng ph¸t triÓn ®Çu t­ ra n­íc ngoµi b»ng vèn vµ c«ng nghÖ ViÖt nam ®Ó h­íng tíi xuÊt khÈu thiÕt bÞ vµ nh©n c«ng ra n­íc ngoµi thu ngo¹i tÖ ®Èy m¹nh s¶n xuÊt trong n­íc. Tæng c«ng ty ®· tæ chøc c¸c C«ng ty l¾p m¸y ë Nga, Bungari, Ir¾c, Angiªri. HiÖn nay ®· thµnh lËp hai C«ng ty liªn doanh: lµ C«ng ty Otis-Lilama, liªn doanh gi÷a Lilama víi h·ng Otis Elevator cña Mü ®Ó b¸n, l¾p vµ b¶o tr× c¸c s¶n phÈm cÇu thang m¸y, thang cuèn; C«ng ty Poslilama lµ liªn doanh s¶n xuÊt cÊu thÐp c«ng suÊt 15.000tÊn/n¨m ë Long thµnh §ång nai gi÷a Lilama c¸c C«ng ty Posec & Postrade- hai thµnh viªn cña tËp ®oµn thÐp lín Posco cña hµn quèc, C«ng ty liªn doanh x©y l¾p ViÖt - Nga víi Liªn bang Nga t¹i khu c«ng nghiÖp Dung quÊt. Tæng c«ng ty ®ang cã quan hÖ víi hµng tr¨m C«ng ty n­íc ngoµi tõ NhËt B¶n, Hµn Quèc, Singapre, §µi Loan, Mü, Ph¸p, Anh … ®Ó hîp t¸c kinh doanh theo c¸c h×nh thøc: liªn doanh liªn kÕt, ®Êu thÇu, nhËn thÇu c«ng tr×nh hoÆc thuª nh©n c«ng. V× vËy, nhiÖm vô cña C«ng ty XNK l¾p m¸y cµng nÆng nÒ h¬n, võa ph¶i cung øng khèi thiÕt bÞ cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng ë n­íc ngoµi, võa ph¶i cung cÊp thiÕt bÞ cho c¸c liªn doanh cña ViÖt nam víi n­íc ngoµi. Ngoµi ra, C«ng ty cßn ph¶i trï liÖu nh÷ng m¸y mãc, thiÕt bÞ thi c«ng x©y dùng tr­íc m¾t ®Ó nhËp khÈu ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty. C«ng ty XNK l¾p m¸y ®· trùc tiÕp mua s¾m, cung cÊp ®­îc nguån vËt t­ tõ n­íc ngoµi vÒ víi gi¸ thÊp nhÊt ®Ó phôc vô nhu cÇu chÕ t¹o, s¶n xuÊt vµ th­¬ng m¹i cña Tæng c«ng ty. §Õn nay, c«ng ty XNK l¾p m¸y ®· thùc hiÖn ®­îc c¸c hîp ®ång nhËp khÈu c¸c l« hµng víi hµng tr¨m ngµn tÊn thÐp vµ thiÕt bÞ quan träng nh­ tuèc-bin vµ nhiÖt ®iÖn U«ng BÝ víi trÞ gi¸ hµng triÖu USD. HiÖn nay, vÒ nhËp khÈu C«ng ty ®· ®¸p øng ®­îc ®Çy ®ñ c¸c nhu cÇu cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cña Tæng c«ng ty.uy tÝn th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng. Uy tÝn trong kinh doanh rÊt quan träng, ®Æc biÖt lµ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. C«ng ty ph¶i t¹o ®­îc mét h×nh ¶nh tèt ®èi víi c¸c kh¸ch hµng cña m×nh, cung cÊp hµng ho¸ vµ dÞch vô tèt nhÊt cho kh¸ch hµng, tho¶ m·n tèi ®a c¸c lîi Ých cña kh¸ch hµng, ch¼ng h¹n nh­ h×nh ¶nh tèt cña h·ng HONDA ®èi víi ng­êi tiªu dïng ViÖt Nam hiÖn nay lµ kh«ng ai cã thÓ phñ nhËn. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y uy tÝn cña Tæng c«ng ty l¾p m¸y trong ngµnh l¾p m¸y ë ViÖt nam ®· ®­îc n©ng lªn rÊt nhiÒu qua thi c«ng c¸c c«ng tr×nh mang tÇm cì quèc gia vµ quèc tÕ, cung cÊp c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i th«ng qua h×nh thøc ®Êu thÇu. Uy tÝn lµ mét trong nh÷ng tiªu thøc quan träng ®Ó c¸c nhµ gäi thÇu lùa chän ng­êi tróng thÇu. V× vËy, mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng cña C«ng ty XNK l¾p m¸y trong nh÷ng n¨m tíi lµ ph¶i n©ng cao h¬n n÷a uy tÝn trong kinh doanh nãi chung vµ kinh doanh m¸y mãc thiÕt bÞ nãi riªng. Mét ph­¬ng tiÖn t¹o lËp n©ng cao uy tÝn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ ®ã lµ viÖc dïng c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh­ : B¸o, §µi, TruyÒn h×nh ... C«ng ty nªn ®Çu t­ mét l­îng tiÒn ®Ó duy tr× mèi quan hÖ tèt víi c¸c c¬ quan th«ng tin ®Ó th«ng qua ®ã hä qu¶ng b¸ cho viÖc kinh doanh cña m×nh vµ n©ng cao ®­îc uy tÝn cña C«ng ty. II./ Thu hót, tËn dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ mäi nguån vèn Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, viÖc nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ còng nh­ mäi hµng ho¸ kh¸c ®Òu tÝnh theo gi¸ c¶ quèc tÕ vµ thanh to¸n b»ng ngo¹i tÖ tù do. Do vËy, c¸c hîp ®ång ®Òu ph¶i dùa trªn c¸c lîi Ých vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ ®Ó quyÕt ®Þnh cã nªn thùc hiÖn hîp ®ång hay kh«ng. Muèn cã hiÖu qu¶ kinh tÕ th× sö dông vèn ph¶i cã hiÖu qu¶ cao. §©y lµ yªu cÇu cÊp b¸ch trong ®iÒu kiÖn nhu cÇu nhËp khÈu m¸y mãc th× cao trong khi vèn cho nhËp khÈu th× eo hÑp. Nh­ vËy, ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ sö dông vèn cao th× C«ng ty ph¶i lµm tèt c«ng t¸c qu¶n lý vèn, cô thÓ lµ: ChÊp hµnh nghiªm chØnh chÕ ®é qu¶n lý tµi chÝnh, tÝn dông cña Nhµ n­íc mµ tr­íc tiªn lµ hoµn thµnh c¸c lo¹i thuÕ ph¶i nép. TÝnh to¸n c¸c kh¶ n¨ng lç, l·i, thêi gian thu håi vèn trong kinh doanh còng nh­ dù tÝnh tr­íc nh÷ng rñi ro cã thÓ xÈy ra ®Ó cã biÖn ph¸p phßng ngõa. KÕt hîp chÆt chÏ sù vËn ®éng cña vèn vµ hµng ho¸ l­u th«ng. Vèn cña C«ng ty bao gåm c¶ vèn l­u ®éng vµ vèn cè ®Þnh. C«ng ty XNK l¾p m¸y lµ mét C«ng ty chuyªn kinh doanh XNK nªn l­îng vèn l­u ®éng trong kinh doanh t­¬ng ®èi lín. ChÝnh v× vËy, nÕu C«ng ty n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng th× ch¾c ch¾n hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty sÏ t¨ng lªn. Vèn l­u ®éng lµ do sù hîp thµnh cña tµi s¶n l­u ®éng vµ vèn l­u ®éng biÓu hiÖn b»ng tiÒn. Víi lo¹i vèn nµy C«ng ty cÇn thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p sau: T¨ng tèc ®é l­u chuyÓn hµng ho¸ ®Ó kh«ng cÇn t¨ng l­îng vèn l­u ®éng mµ hiÖu qu¶ sö dông l¹i t¨ng lªn CÇn lùa chän ph­¬ng thøc thanh to¸n thuËn lîi, an toµn tr¸nh t×nh tr¹ng ø ®éng vèn hay d©y d­a c«ng nî trong thanh to¸n tiÒn hµng. TËn dông vèn cña chñ ®Çu t­ trong nhËp khÈu uû th¸c b»ng c¸ch yªu cÇu hä chuyÓn tiÒn ®óng h¹n, nh­ vËy sÏ tiÕt kiÖm vèn cña C«ng ty vµo c¸c dù ¸n nhËp khÈu tù doanh. Tuy nhiªn còng kh«ng nªn yªu cÇu chñ ®Çu t­ ®Æt cäc kho¶n tiÒn lín ®Ó thùc hiÖn hîp ®ång víi b¹n hµng quen thuéc th× C«ng ty cã thÓ sö dông vèn cña m×nh øng ra thùc hiÖn hîp ®ång, sau ®ã míi yªu cÇu b¹n hµng thanh to¸n. Nh­ vËy c«ng ty sÏ t¨ng ®­îc søc c¹nh tranh cña m×nh trªn thÞ tr­êng. §Èy m¹nh xuÊt khÈu ®Ó t¨ng l­îng vèn l­u ®éng phôc vô nhËp khÈu. Ngoµi ra cßn ph¶i qu¶n lý tèt l­îng hµng dù tr÷, thanh lý kÞp thêi hµng ø ®äng, hµng tån kho ®Ó gi¶i phãng vèn. Nguån vèn l­u ®éng cña C«ng ty hiÖn nay gåm: vèn tù cã, vèn ®i vay, vèn liªn doanh liªn kÕt. Nh­ng ®Ó nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ cã hiÖu qu¶ trong khi vèn tù cã th× Ýt th× C«ng ty nªn tËn dông triÖt ®Ó vèn vay tõ c¸c Ng©n hµng, c¸c tæ chøc tµi chÝnh víi l·i suÊt ­u ®·i. Vèn cè ®Þnh lµ vèn ®Çu t­ vµo tµi s¶n cè ®Þnh cña C«ng ty. Vèn cè ®Þnh cña C«ng ty XNK l¾p m¸y kh«ng nhiÒu, chØ chiÕm kho¶ng 20% tæng sè vèn kinh doanh. Mµ ®Æc ®iÓm cña vèn cè ®Þnh lµ tham gia nhiÒu lÇn vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ nã ®­îc chuyÓn dÇn tõng phÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm. ChÝnh v× vËy C«ng ty cÇn: T¨ng møc l­u chuyÓn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu v× nh­ thÕ sÏ khai th¸c ®­îc hÕt c«ng suÊt tµi s¶n cè ®Þnh vµ gi¶m ch phÝ tµi s¶n cè ®Þnh trªn mét ®¬n vÞ hµng ho¸ kinh doanh. T¨ng tû träng tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc sö dông trong kinh doanh, gi¶m tû träng tµi s¶n cè ®Þnh chê thanh lý. Ph¶i th­êng xuyªn ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn Nghiªn cøu c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn sö dông vèn ®Ó kÞp thêi ®Ò ra c¸c ph­¬ng ¸n ®èi phã thÝch hîp. Thùc hiÖn chÕ ®é tr¸ch nhiÖm vËt chÊt ®èi víi qu¸ tr×nh sö dông vèn. Khi bá vèn ra kinh doanh ph¶i x©y dùng ®­îc c¸c ph­¬ng ¸n kinh doanh ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ sö dông vèn cao. C«ng ty XNK l¾p m¸y lµ C«ng ty chuyªn kinh doanh nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ, ®©y lµ mÆt hµng cã gi¸ trÞ lín trong khi ®ã vèn cña C«ng ty chØ cã h¹n. Do vËy, vèn lµ vÊn ®Ò nan gi¶i ®èi víi C«ng ty vµ rÊt cÇn sù gióp ®ì cña Nhµ n­íc trong viÖc cung cÊp vèn kinh doanh. Cô thÓ lµ nhµ n­íc cã thÓ cho phÐp C«ng ty gi÷ l¹i thuÕ ®Ó tiÕp tôc kinh doanh. Tõ ®ã C«ng ty cã tr¸ch nhiÖm b¶o toµn, sö dông hîp lý vµ cã hiÖu qu¶ vèn kinh doanh. Ngoµi ra Copong ty cßn yªu cÇu c¸c chñ ®Çu t­ trong n­íc thanh to¸n ®Çy ®ñ, nhanh chãng phÝ uû th¸c còng nh­ mäi chi phÝ ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng ø ®éng vèn vµ t¨ng nhanh vßng quay vèn l­u ®éng. HiÖn nay, theo ph©n cÊp qu¶n lý ng©n s¸ch ë khu vùc quèc doanh, nÕu v­ît chØ tiªu thu nép ng©n s¸ch th× ®¬n vÞ ®­îc gi÷ l¹i mét phÇn ®Ó bæ sung vµo vèn. Nh÷ng n¨m qua C«ng ty lu«n hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch nép ng©n s¸ch ®èi víi Nhµ n­íc nªn C«ng ty cÇn ®Ò nghÞ Bé xem xÐt ®Ó ®­îc h­ëng chÕ ®é nµy nh»m ®Çu t­ chiÒu s©u, më réng s¶n xuÊt kinh doanh. III./ Hoµn thiÖn h¬n n÷a nghiÖp vô nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ. HiÖn nay c¸c nghiÖp vô nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ mµ C«ng ty ®ang ¸p dông lµ t­¬ng ®èi phï hîp vµ cã hiÖu qu¶. Nh­ng kh«ng cã nghÜa lµ c¸c nghiÖp vô ®ã kh«ng bao giê thay ®æi, cho nªn trong thêi gian tíi C«ng ty cÇn thu thËp c¸c th«ng tin vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ, luËt ph¸p ... cña n­íc ta lÉn c¸c n­íc kh¸c trªn thÕ giíi ®Ó kÞp thêi thay ®æi c¸c nghiÖp vô cho phï hîp. 1/ Lùa chän ®óng ®¾n ®èi t¸c kinh doanh. C«ng ty cÇn ph¶i t×m hiÓu kü ®èi t¸c n­íc ngoµi vÒ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña hä, c¬ cÊu tæ chøc, phong tôc tËp qu¸n, n¨ng lùc vÒ tµi chÝnh, uy tÝn cña hä trªn thÞ tr­êng ... §©y lµ ®iÒu hÕt søc quan träng v× trong kinh tÕ thÞ tr­êng vµ nhÊt lµ trong thêi ®¹i ngµy nay moÞ doanh nghiÖp ®Òu tham gia kinh doanh trong ®ã cã c¶ nh÷ng C«ng ty kinh doanh thËt sù vµ cã c¶ C«ng ty ”ma” hay nh÷ng C«ng ty cã kh¶ n¨ng ph¸ s¶n. Nh­ vËy, nÕu chóng ta t×m hiÓu kü ®èi t¸c n­íc ngoµi sÏ gióp cho C«ng ty tr¸nh ®­îc nhiÒu rñi ro trong nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ. Víi nh÷ng mÆt hµng ®· lùa chän, dùa vµo c¸c ®¬n chµo hµng hoÆc ®¬n hái hµng cña c¸c b¹n hµng n­íc ngoµi, cña kh¸ch hµng trong n­íc, C«ng ty cÇn thiÕt kÕ mét kÕt cÊu gi¸ hîp lý bï ®¾p ®­îc chi phÝ vµ ®em l¹i ®­îc lîi nhuËn cho C«ng ty. §èi víi m¸y mãc thiÕt bÞ vÒ l¾p m¸y lµ lo¹i hµng cã ®é chuyªn m«n ho¸ cao vµ phøc t¹p do vËy rÊt khã x¸c ®Þnh gi¸ ngoµi viÖc tham kh¶o c¸c chñ hµng cña c¸c h·ng, c¸c C«ng ty n­íc ngoµi. Do vËy C«ng ty cã thÓ ¸p dông mét trong nh÷ng c¸ch nh­: tham kh¶o gi¸ cña nh÷ng h·ng gi÷ vÞ trÝ chñ yÕu trong s¶n xuÊt vµ cung cÊp lo¹i thiÕt bÞ mµ C«ng ty cÇn mua; sö dông gi¸ ®Êu thÇu ... ®Ó tõ ®ã C«ng ty cã thÓ chän ®­îc gi¸ ë møc ®é hîp lý nhÊt. 2./ Sö dông linh ho¹t nghÖ thuËt ®µm ph¸n. C«ng ty cÇn n¾m v÷ng nghÖ thuËt ®µm ph¸n, biÕt vËn dông ba yÕu tè cña nghÖ thuËt ®µm ph¸n lµ bèi c¶nh, thêi gian vµ quyÒn lùc cña ®µm ph¸n sao cho cã lîi nhÊt. Bèi c¶nh cña ®µm ph¸n lµ mét m«i tr­êng vµ ®IÒu kiÖn c¸c chñ thÓ tiÕn hµnh ®µm ph¸n nh­: ®Þa ®iÓm diÔn ra, thêi c¬, tiÒm lùc, con ng­êi. Nguyªn t¾c mµ C«ng ty cÇn qu¸n triÖt lµ ph¶i che dÊu bèi c¶nh cña m×nh vµ t×m bèi c¶nh cña ®èi t¸c. VÒ thêi gian ®µm ph¸n, ®ã lµ qu¸ tr×nh cã khëi ®iÓm vµ cã kÕt ®iÓm. KÕt ®iÓm lµ nh÷ng ®iÓm chÕt vÒ thêi gian ®µm ph¸n, vÒ chÊt l­îng hay vÒ gi¸ c¶ thiÕt bÞ. §µm ph¸n sÏ kÕt thóc khi mét trong hai bªn hay c¶ hai bªn ®i ®Õn ®iÓm chÕt. Víi nguyªn t¾c lµ C«ng ty cÇn che dÊu c¸c ®iÓm chÕt cña m×nh nh­ chÊt l­îng thiÕt bÞ mµ chñ ®Çu t­ yªu cÇu, vèn giµnh cho nhËp khÈu ... vµ khai th¸c ®iÓm chÕt cña ®èi ph­¬ng nh­ chÊt l­îng, mÉu m· hay møc ®é hiÖn ®¹i cña c¸c thiÕt bÞ. QuyÒn lùc cña ®µm ph¸n lµ søc m¹nh vµ sù am hiÓu cña chñ thÓ tham gia ®µm ph¸n. Muèn n¾m ®­îc quyÒn lùc nµy th× C«ng ty ph¶i am hiÓu kü vÒ chuyªn m«n kü thuËt, vÒ luËt ph¸p ... 3./ Qui ®Þnh chÆt chÏ c¸c ®iÒu kho¶n hîp ®ång. Khi ký kÕt hîp ®ång C«ng ty chó ý tíi ®iÒu kho¶n gi¸ c¶, ph­¬ng thøc thanh to¸n, sè l­îng, chÊt l­îng, c¬ së giao hµng, b¶o hiÓm ... mét c¸ch chÆt chÏ ®Ó tr¸nh thua thiÖt vÒ sau. +TÝnh to¸n gi¸: Gi¸ c¶ lµ mét trong nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn søc c¹nh tranh còng nh­ hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty. Møc gi¸ ®­a ra ph¶i ®ñ thu håi vèn vµ cã l·i song l¹i ph¶i ®ñ søc c¹nh tranh ®Ó thÞ tr­êng chÊp nhËn. §Ó ®­a ra ®­îc mét møc gi¸ còng nh­ mét chÝnh s¸ch gi¸ hîp lý, C«ng ty cÇn ph¶i h¹ch to¸n vµ tÝnh chÝnh x¸c mäi chi phÝ bá ra ®ång thêi ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc s¶n phÈm hµng ho¸ ®ang ë giai ®o¹n nµo cña chu kú sèng, møc ®é mong muèn cã ®­îc hµng ho¸ cña ng­êi tiªu dïng cao ®Õn ®©u vµ gi¸ c¶ cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh ra sao. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, C«ng ty XNK l¾p m¸y nªn x©y dùng chÝnh s¸ch gi¸ h­íng vµo chiÕm lÜnh thÞ tr­êng, h­íng vµo thÞ tr­êng träng ®iÓm, duy tr× ®­îc mèi quan hÖ víi nh÷ng b¹n hµng truyÒn thèng. +Thanh to¸n ngo¹i th­¬ng. HiÖn nay ph­¬ng thøc thanh to¸n chñ yÕu cña C«ng ty lµ më th­ tÝn dông (L/C) vµ ®iÖn chyÓn tiÒn. §Ó ®¶m b¶o an toµn, C«ng ty cÇn ¸p dông ph­¬ng thøc nµy víi c¸c ®èi t¸c lÇn ®Çu quan hÖ mua b¸n. Trong L/C qui ®Þnh c¸c ®iÒu kho¶n cô thÓ, chÆt chÏ, c¸c ®iÒu kho¶n trong L/C ph¶i phï hîp víi hîp ®ång nhËp khÈu. L/C cã thÓ lµ L/C tr¶ ngay hoÆc L/C tr¶ chËm. Víi uy tÝn cña C«ng ty trªn thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc, bªn c¹nh h×nh thøc thanh to¸n b»ng L/C C«ng ty cÇn ph¶i linh ho¹t ¸p dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh¸c nhau ®Ó thÝch øng ®­îc víi c¸c yªu cÇu cña ®èi t¸c. §Æc biÖt lµ h×nh thøc thanh to¸n tr¶ chËm cÇn ®­îc C«ng ty ¸p dông, víi h×nh thøc nµy lµ C«ng ty kh«ng cÇn bá vèn mµ vÉn cã thÓ mua ®­îc hµng vµ cã thÓ tiÕt kiÖm ®­îc phÇn l·i suÊt ph¶i vay ng©n hµng vµ t¨ng thªm lîi nhuËn cho C«ng ty. 4./ §¶m b¶o qu¸ tr×nh giao nhËn, vËn chuyÓn nhanh chãng ®Çy ®ñ kÞp thêi. Víi kÕ ho¹ch giao nhËn, vËn chuyÓn cña C«ng ty ph¶i ®­îc thiÕt lËp trªn c¬ së nh÷ng ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng tõ ®ã cã c¸c ph­¬ng ph¸p b¸n vµ ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn phï hîp. C«ng ty nªn vËn dông ph­¬ng ph¸p b¸n th¼ng ®Ó cã thÓ gi¶m ®­îc chi phÝ vËn chuyÓn, xÕp dì, b¶o qu¶n, gi¶m bít c¸c kh©u trung gian kh«ng cÇn thiÕt, nhÊt lµ ®èi víi c¸c mÆt hµng m¸y mãc thiÕt bÞ lµ mÆt hµng cång kÒnh, phøc t¹p ®ßi hái ph¶i cã qui tr×nh vËn chuyÓn hÕt søc khã kh¨n. Víi c¸c ®iÒu kho¶n vÒ giao nhËn, thanh to¸n th× C«ng ty ph¶i qui ®Þnh chÆt chÏ vµ râ rµng, ®ång thêi còng ph¶i lËp c¸c ®iÒu kho¶n ph¹t nÕu kh«ng thùc hiÖn ®óng c¸c ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång. §Ó tiÕp nhËn hµng hãa mét c¸ch ®¬n gi¶n th× C«ng ty cÇn lµm tèt c«ng t¸c H¶i quan, v× trªn thùc tÕ c¸c thñ tôc h¶i quan lµ rÊt phøc t¹p, hiÖn nay thñ tôc h¶i quan ®· ®­îc ®¬n gi¶n ho¸ rÊt nhiÒu so víi c¸c n¨m tr­íc, nh­ng so víi c¸c n­íc th× thñ tôc H¶i quan cña ViÖt Nam vÉn r­êm rµ h¬n c¸c n­íc trong khu vùc. §Ó tr¸nh phiÒn hµ, khi lµm thñ tôc H¶i quan c¸n bé cña C«ng ty ph¶i chuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c giÊy tê cÇn thiÕt nh­ b¶n hîp ®ång ngo¹i, hîp ®ång uû th¸c (nÕu cã), quyÕt ®Þnh cña Bé Th­¬ng m¹i phª duyÖt nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng v¨n phª duyÖt cña ng­êi cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh ®Çu t­, tê khai H¶i quan, b¶ng kª chi tiÕt hµng nhËp khÈu (packinglist), ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i (invoice), giÊy chøng nhËn hµng xuÊt xø (certificate), lÖnh giao hµng... ®Æc biÖt trong tê khai H¶i quan cÇn nªu râ m· hµng nhËp khÈu, m· sè thuÕ, m· sè giÊy ®¨ng ký H¶i quan. Do vËy, ®Ó t¹o sù thuËn lîi vµ nhanh gän trong vÊn ®Ò lµm thñ tôc H¶i quan tiÕp nhËn hµng ho¸ thi C«ng ty cÇn x©y dùng mèi quan hÖ tèt, uy tÝn víi H¶i quan. IV./ ChÝnh s¸ch qu¶n lý Thµnh lËp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, Tæng c«ng ty l¾p m¸y ViÖt Nam thùc hiÖn chÝnh s¸ch giao viÖc cho tõng bé phËn chuyªn m«n. C«ng ty XNK l¾p m¸y cã nhiÖm vô tæ chøc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu nªn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Tæng c«ng ty vÒ tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng ®ã trªn c¶ tÝnh kinh tÕ vµ hîp ph¸p. Trong mÊy n¨m qua, mÆc dÇu ®· cã nhiÒu cè g¾ng nh­ng Tæng c«ng ty vµ C«ng ty XNK l¾p m¸y vÉn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong viÖc tæ chøc vµ sö dông c¸n bé. Do ®ã mµ ch­a ph¸t huy hÕt ®­îc n¨ng lùc c«ng t¸c cña tõng c¸ nh©n, ch­a t¹o ®­îc ®éng c¬ lµm viÖc cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, ®iÒu nµy lµm cho c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña Tæng c«ng ty l¾p m¸y nãi chung vµ C«ng ty XNK l¾p m¸y nãi riªng ch­a ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao. Do ¶nh h­ëng cña nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp tr­íc kia, nªn tÝnh n¨ng ®éng tù chñ trong kinh doanh cña c¸n bé cßn h¹n chÕ. C¸c c¸n bé cña C«ng ty XNK l¾p m¸y vÉn ch­a thÝch øng víi phong c¸ch kinh doanh míi vµ cßn phô thuécvµo Tæng c«ng ty. H¬n n÷a, víi c¬ chÕ qu¶n lý Nhµ n­íc hiÖn nay, quü l­¬ng th­ëng bÞ giíi h¹n do ®ã kh«ng khuyÕn khÝch ®­îc tÝnh hiÖu qu¶ trong c«ng t¸c cña mçi c¸ nh©n. §· ®Õn lóc Tæng c«ng ty l¾p m¸y ViÖt Nam vµ C«ng ty XNK l¾p m¸y cÇn ph¶i ®­a ra mét c¬ chÕ qu¶n lý míi nh»m khai th¸c vµ sö dông hÕt n¨ng lùc cña tõng c¸ nh©n, phôc vô cho môc ®Ých kinh doanh cung cña Tæng c«ng ty. Muèn lµm ®­îc nh­ vËy, Tæng c«ng ty l¾p m¸y ViÖt Nam vµ C«ng ty XNK l¾p m¸y ph¶i cã biÖn ph¸p khai th¸c vµ sö dông con ng­êi nh­ sau: 1./T¹o ®éng c¬: §©y lµ c«ng viÖc hÕt søc quan träng, ®Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, yªu cÇu l·nh ®¹o Tæng c«ng ty vµ C«ng ty XNK l¾p m¸y ph¶i cã nghÖ thuËt qu¶n trÞ nh©n lùc. C¸c nhµ l·nh ®¹o ph¶i n¾m vµ hiÓu râ ®­îc môc ®Ých, nguyªn nh©n lµm viÖc cña tõng c¸ nh©n, víi mçi c¸ nh©n th× ®éng c¬ lµm viÖc vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc lµ kh¸c nhau. L·nh ®¹o ph¶i hiÓu ®­îc tÝnh cña nh©n viªn, biÕt ®­îc së tr­êng së ®o¶n cña hä ®Ó tõ ®ã cã thÓ giao viÖc thÝch hîp. 2./T¹o m«i tr­êng lµm viÖc tèt. Sau khi n¾m b¾t vµ t×m hiÓu râ ®éng c¬ cña tõng c¸ nh©n th× C«ng ty cÇn cã c¸c biÖn ph¸p vµ chÝnh s¸ch thÝch hîp nh­: -§iÒu kiÖn lµm viÖc: c¸c trang thiÕt bÞ v¨n phßng nh­ m¸y tÝnh, m¸y fax, ®iÖn tho¹i, e-mail ... ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña tõng c¸ nh©n. -M«i tr­êng lµm viÖc: kh«ng khÝ lµm viÖc cëi më, th¼ng th¾n, nh÷ng ý t­ëng míi hay c¸c c«ng viÖc khã kh¨n cã thÓ ®­a ra tr­íc tËp thÓ ®Ó bµn b¹c gi¶i quyÕt nh­ng quyÕt ®Þnh cuèi cïng vÉn lµ l·nh ®¹o. 3./Thu nhËp. Thu nhËp lµ mét yÕu tè rÊt quan träng ®Ó t¹o nªn ®éng c¬ lµm viÖc cña tõng c¸ nh©n. Møc l­¬ng cao, th­ëng ®óng ng­êi ®óng viÖc th× sÏ thu hót ®­îc nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc lµm viÖc, thóc ®Èy hä lµm viÖc tèt h¬n. HiÖn nay, møc l­¬ng ë c¸c c¬ quan Nhµ n­íc lµ t­¬ng ®èi thÊp so víi mÆt b»ng x· héi, thu nhËp cña c¸n bé c«ng nh©n viªn nhµ n­íc nÕu cø mong chê vµo l­¬ng th× kh«ng ®ñ ®¸p øng nhu cÇu sinh ho¹t hµng ngµy cña hä, do ®ã mµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc vµ n¨ng suÊt lµm viÖc trong c¸c c¬ quan Nhµ n­íc th­êng thÊp h¬n c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n. V× vËy, ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, C«ng ty cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch khen th­ëng, khuyÕn khÝch hîp lý ®Ó t¹o ®éng c¬ lµm viÖc cho c¸n bé. 4./ChÝnh s¸ch ®µo t¹o c¸n bé. Trong thêi ®¹i ngµy nay, khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn tõng ngµy tõng giê, viÖc cËp nhËt c¸c kiÕn thøc kinh tÕ, x· héi ®èi víi c¸c c¸n bé kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lµ ®iÒu v« cïng cÇn thiÕt. ChÝnh v× vËy C«ng ty cÇn cã chÝnh s¸ch cö c¸n bé ®i ®µo t¹o n©ng cao, ®µo t¹o l¹i, tæ chøc c¸c líp ®µo t¹o t¹i chç. ViÖc tham gia c¸c kho¸ ®µo t¹o sÏ góp cho c¸n bé cña C«ng ty n©ng cao ®­îc tr×nh ®é kü n¨ng nghiÖp vô cña m×nh tõ ®ã mang l¹i hiÖu qu¶ cao cho c«ng ty nãi riªng vµ cho Tæng c«ng ty nãi chung. V./ KiÕn nghÞ ®èi víi nhµ n­íc nh»m khuyÕn khÝch vµ t¹o ®IÒu kiÖn cho nhËp khÈu §Ó thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nhËp khÈu, ngoµi nh÷ng cè g¾ng cña C«ng ty, Nhµ n­íc còng cÇn ph¶i cã c¬ chÕ vµ biÖn ph¸p thÝch hîp khuyÕn khÝch, t¹o ®iÒu kiÖn cho nhËp khÈu. 1/ Qu¶n lý ngo¹i tÖ. Nhµ n­íc cÇn cã sù qu¶n lý ngo¹i tÖ ®Ó ®¶m b¶o cã ®­îc c¸c ®Çu vµo b»ng nhËp khÈu nh­ nguyªn liÖu, m¸y mãc thiÕt bÞ, phô tïng mµ trong n­íc kh«ng t¹o ra ®­îc. Nhµ n­íc cÇn xem xÐt l¹i vµ ®iÒu chØnh nguyªn t¾c, c¬ chÕ ph©n bæ ngo¹i tÖ ë c¸c doanh nghiÖp còng nh­ viÖc chuyÓn giao ngo¹i tÖ gi÷a c¸c doanh nghiÖp. MÆc dï cã sù thiÕu hôt ngo¹i tÖ nh­ng l¹i cã qu¸ nhiÒu t×nh tr¹ng l­u th«ng ngo¹i tÖ néi bé, tÝch tr÷ ngo¹i tÖ ë qui m« lín, sè l­¬ng ngo¹i tÖ l­u hµnh ë thÞ tr­êng “chî ®en” Nhµ n­íc kh«ng thÓ kiÓm so¸t næi. Nhµ n­íc cÇn cã biÖn ph¸p ®Ó ng¨n chÆn t×nh tr¹ng nµy.Nhµ n­íc ph¶i chuyÓn ­u tiªn ph©n bæ ngo¹i tÖ cho c¸c dù ¸n lín tèn kh¸ nhiÒu ngo¹i tÖ vµ thêi gian x©y dùng c¬ b¶n l©u sang viÖc cæ vò, khuyÕn khÝch c¸c mèi liªn kÕt trong néi bé c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ c¶i tiÕn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp theo tiªu chuÈn kinh tÕ. 2/ ChÝnh s¸ch vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i. ChÝnh s¸ch vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i cña Nhµ n­íc cã quan hÖ trùc tiÕp ®Õn viÖc t¨ng hay gi¶m xuÊt nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp. C«ng ty khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu nÕu b¸n ngo¹i tÖ cho Ng©n hµng ngo¹i th­¬ng th× sÏ bÞ thiÖt, do tû gi¸ mua cña Ng©n hµng th­êng thÊp h¬n gi¸ thÞ tr­êng, cßn nÕu C«ng ty muèn mua l¹i th× ph¶i mua ë møc gi¸ cao h¬n gi¸ thÞ tr­êng. Do ®ã nhiÒu doanh nghiÖp ®· b¸n ngo¹i tÖ cho c¸c doanh nghiÖp kh¸c hoÆc t×m nh÷ng mÆt hµng nhËp khÈu cã chªnh lÖch gi¸ cao ®Ó nhËp khÈu. §Ókh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn, Nhµ n­íc cÇn cã sù qu¶n lý ngo¹i tÖ phï hîp, víi mét tû gi¸ ngo¹i hèi t­¬ng ®èi s¸t víi thÞ tr­êng, kho¶ng chªnh lÖch gi÷a gi¸ mua vµ gi¸ b¸n lµ tèi thiÓu. §ång thêi Nhµ n­íc cÇn giµnh mét sè ngo¹i tÖ cho Ng©n hµng ngo¹i th­¬ng vay ®Ó lµm vèn kinh doanh vµ ®iÒu chØnh tû gi¸ thÞ tr­êng æn ®Þnh, kh«ng ®ét biÕn. Ng©n hµng nhµ n­íc, Bé Tµi chÝnh, Bé Th­¬ng m¹i cÇn kÕt hîp qu¶n lý b»ng c¸ch buéc c¸c ®¬n vÞ ph¶i thanh to¸n qua Ng©n hµng, tr¸nh t×nh tr¹ng gi÷ ngo¹i tÖ mua b¸n víi nhau. 3/ ChÝnh s¸ch hç trî kh¸c. -Nhµ n­íc cÇn ph¶i ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh, cÇn ph¶i thùc hiÖn chÝnh s¸ch mét cöa mét dÊu, bæ sung nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc chuyªn m«n cho c«ng viÖc xuÊt nhËp khÈu. C¸c c¬ quan chøc n¨ng cÇn phèi kÕt hîp chÆt chÏ trong viÖc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, nh»m ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc nhËp khÈu. C¬ quan H¶i quan nªn cã nh÷ng ng­êi am hiÓu vÒ chuyªn m«n nh­ y, d­îc, c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ chuyªn dïng ... ®Ó bít ®i thñ tôc, g©y mÊt thêi gian kh«ng cÇn thiÕt. -Nhµ n­íc cÇn kiªn tr× thùc hiÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ h­íng ngo¹i, g¾n nÒn kinh tÕ quèc gia víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi. §Ó cã thÓ hoµ nhËp víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ häc hái tiÕp thu ®­îc khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. -Nhµ n­íc ph¶i t¹o ra m«i tr­êng c¹nh tranh lµnh m¹nh gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, kh«ng ph©n biÖt lµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc hay doanh nghiÖp t­ nh©n. C¸c qui ®inh, nghÞ ®Þnh, th«ng t­ ... ban hµnh ph¶i th«ng nhÊt tõ trªn xuèng d­íi. -Nhµ n­íc cÇn ®æi míi chÝnh s¸ch nhËp khÈu nh»m khuyÕn khÝch nhËp khÈu c¸c thiÕt bÞ hiÖn ®¹i phôc vô c«ng nghiÖp ho¸, x©y dùng nÒn kinh tÕ hµng ho¸ h­íng m¹nh vÒ xuÊt khÈu. §ång thêi Nhµ n­íc cÇn cã h­íng chØ ®¹o c¸c Ng©n hµng cã thÓ ®øng ra b¶o l·nh ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã thÓ vay ®­îc kho¶n tiÒn lín tõ c¸c tæ chøc tÝn dông quèc tÕ víi l·i suÊt ­u ®·i hay lµ tõ c¸c h·ng s¶n xuÊt ë n­íc ngoµi d­íi d¹ng L/C tr¶ chËm. KÕt luËn Ngay tõ §¹i héi §¶ng lÇn thø VI, §¶ng ta ®· chñ tr­¬ng më réng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi ngo¹i nh»m ®¹t ®­îc môc tiªu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, ®­a ®Êt n­íc v÷ng b­íc tiÕn lªn XHCN víi môc tiªu d©n giµu, n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh. Ngµy nµy, xu thÕ khu vùc ho¸, toµn cÇu ho¸ ®ang ngµy cµng lan réng. §Ó héi nhËp ®­îc víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi th× ViÖt Nam cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ thÝch hîp, ®Æc biÖt lµ vÒ chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i quèc tÕ, mµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lµ mét néi dung chñ yÕu, cèt lâi cña th­¬ng m¹i quèc tÕ. ViÖt Nam lµ mét n­íc ®ang ph¸t triÓn nªn yªu cÇu nhËp khÈu c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc hiÖn nay lµ hÕt søc cÇn thiÕt. C«ng ty XNK l¾p m¸y (MEIMEX) thuéc Tæng c«ng ty l¾p m¸y ViÖt Nam (LILAMA) lµ mét trong nh÷ng C«ng ty thùc hiÖn viÖc nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho ngµnh l¾p m¸y vµ mét sè ngµnh kh¸c. MÆc dï míi ®­îc Tæng c«ng ty ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp trªn c¬ së Phßng kinh doanh XNK tr­íc ®©y, nh­ng C«ng ty XNK l¾p m¸y ®· ho¹t ®éng rÊt cã hiÖu qu¶ vµ kh¼ng ®Þnh ®­îc vÞ thÕ cña m×nh trªn th­¬ng tr­êng. ViÖc ®­a ra mét gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ trªn ®©y chØ lµ ®ãng gãp nhá cña c¸ nh©n em ®Ó MEIMEX tiÕp tôc ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu lín h¬n trong t­¬ng lai. Trong mét thêi gian ng¾n thùc tËp t¹i MEIMEX, h¬n n÷a tr×nh ®é nhËn thøc cã h¹n nªn bµi viÕt kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù h­íng dÉn chØ b¶o cña c¸c thÇy c« gi¸o còng nh­ Ban gi¸m ®èc vµ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña MEIMEX. TµI liÖu tham kh¶o 1/ Gi¸o tr×nh th­¬ng m¹i quèc tÕ Chñ biªn: PGS. TS NguyÔn Duy Bét 2/ Gi¸o tr×nh kinh tÕ th­¬ng m¹i Chñ biªn: PGS. TS §Æng §×nh §µo PGS. TS Hoµng §øc Th©n 3/ Gi¸o tr×nh kü thuËt nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng Chñ biªn: PGS. TS §inh Xu©n Tr×nh Tr­êng ®¹i häc ngo¹i th­¬ng 4/ Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ kinh doanh th­¬ng m¹i quèc tÕ Chñ biªn: PGS. TS TrÇn ChÝ Thµnh 5/ Nh÷ng th«ng tin c¬ b¶n vÒ kinh doanh th­¬ng m¹i Trung t©m th«ng tin th­¬ng m¹i Hµ néi 6/ Marketing- Lý luËn vµ nghÖ thuËt øng xö trong kinh doanh Tr­êng §¹i häc KTQD 1994 7/ B¸o th­¬ng m¹i; Thêi b¸o kinh tÕ 8/ C¸c b¶n b¸o c¸o tæng kÕt hµng n¨m cña MEIMEX