Bài giảng Cơ bản siêu âm hạch máu

CÔ BAÛN SIEÂU AÂM MAÏCH MAÙU BEÄNH VIEÄN CHÔÏ RAÃY KHOA SIEÂU AÂM-TDCN BS.Buøi Phuù Quang ÑOÄNG MAÏCH SIEÂU AÂM MAÏCH MAÙU hinhanhykhoa.com HÌNH AÛNH SIEÂU AÂM CAÁU TRUÙC THAØNH ÑOÄNG MAÏCH 1. LOØNG MAÏCH 2. LÔÙP NOÄI MAÏC 3. LÔÙP TRUNG MAÏC 4. LÔÙP AÙO NGOAØI 1 2  3  4  DOPPLER MAØU POWER DOPPLER ANGIO-DOPPER ? DOPPLER XUNG (PW)  CAÙC CHÆ SOÁ THÖÔØNG DUØNG: 1. CHÆ SOÁ XUNG PULSILITY INDEX 2. CHÆ SOÁ TRÔÛ KHAÙNG RESISTANCE INDEX DOPPLER XUNG (PW) PHOÅ 3 PHA KHAÙNG LUÏC CAO: PHOÅ ÑOÄNG MAÏCH NGOAÏI VI (TAY, CHAÂN, ÑM CAÛNH NGOAØI) -PHOÅ ÑÔN PHA, KHAÙNG LÖÏC THAÁP: ÑM CAÛNH TRONG, ÑM ÑOÁT SOÁNG, ÑM THAÄN PHOÅ KHAÙNG LÖÏC TRUNG BÌNH: PHOÅ ÑOÄNG MAÏCH CAÛNH CHUNG MOÄT SOÁ TOÅN THÖÔNG CÔ BAÛN SIEÂU AÂM ÑOÄNG MAÏCH MAÛNG XÔ VÖÕA ÑM  : MAÛNG XÔ MÔÕ - MAÛNG COÙ ÑAËC TÍNH SINH ECHO KEÙM (KEÙM HÔN HAY BAÈNG CÔ ÖÙC ÑOØN CHUÕM) - CAÁU TRUÙC ÑOÀNG NHAÁT MAÛNG XÔ VÖÕA ÑM  : MAÛNG XÔ - MAÛNG COÙ ÑAËC TÍNH SINH ECHO TRUNG BÌNH (KEÙM HÔN LÔÙP AÙO NGOAØI VAØ NHIEÀU HÔN CÔ ÖÙC ÑOØN CHUÕM) - CAÁU TRUÙC KHOÂNG ÑOÀNG NHAÁT hinhanhykhoa.com MAÛNG XÔ VÖÕA ÑM MAÛNG XÔ VÖÕA VOÂI HOAÙ MAÛNG COÙ ÑAËC TÍNH SINH ECHO MAÏNH, COÙ BOÙNG LÖNG MAÛNG XÔ VÖÕA ÑM MAÛNG XÔ VÖÕA XUAÁT HUYEÁT hinhanhykhoa.com MAÛNG XÔ VÖÕA ÑM LOEÙT / MAÛNG XÔ VÖÕA (Beà maët : > 2mm, Ñoä saâu : > 2 mm) MAÛNG XÔ VÖÕA ÑM MAÛNG XÔ VÖÕA DI ÑOÄNG hinhanhykhoa.com IMT (IntimaMediaThickness) ÑOÄ DAØY NOÄI-TRUNG MAÏC - THAY ÑOÅI THEO LÖÙA TUOÅI: CAØNG LÔÙN TUOÅI -> IMT TAÊNG - ÔÛ NÔI CHIA ÑOÂI ÑM CAÛNH: DAØY HÔN CAÙC VÒ TRÍ KHAÙC - BÌNH THÖÔØNG: IMT < 1 MM CHAÅN ÑOÙAN HEÏP MAÏCH MAÙU  CAÙC ÑAËC ÑIEÅM CHÍNH / PHOÅ DOPPLER: S1.V1 = S2.V2 -TRUÔÙC HEÏP: TAÊNG TRÔÛ KHAÙNG -TAÏI CHOÃ HEÏP: TAÊNG VAÄN TOÁC -SAU HEÏP: GIAÛM TRÔÛ KHAÙNG hinhanhykhoa.com SI% = (d1-ds)/d1 SI% = (d2-ds)/d1 CHAÅN ÑOÙAN HEÏP MAÏCH MAÙU PHAÂN LOAÏI MÖÙC ÑOÄ HEÏP CHAÅN ÑOAÙN HEÏP MAÏCH MAÙU - < 30%: XEM NHÖ KHOÂNG HEÏP - 30- 50 %: HEÏP ÍT - 51- 75 %: HEÏP TRUNG BÌNH - 76 – 90 %: HEÏP NAËNG - > 90%: TAÉC KHOÂNG HOAØN TOAØN hinhanhykhoa.com HUYEÁT KHOÁI TAÉC ÑOÄNG MAÏCH CAÛNH TRONG HUYEÁT KHOÁI hinhanhykhoa.com PHÌNH – BOÙC TAÙCH ÑM -ÑÖÔØNG THAÄT: COÙ DOØNG MAÙU CHAÛY -ÑÖÔØNG GIAÛ: KHOÂNG COÙ DOØNG MAÙU CHAÛY GIAÛ PHÌNH ÑOÄNG MAÏCH GIAÛ PHÌNH ÑOÄNG MAÏCH PHOÅ 2 CHIEÀU TAÏI CÖÛA TUÙI PHÌNH GIAÛ ÑM CAÛNH – ÑAÕ ÑAËT STENT ÑM CAÛNH – ÑAÕ ÑAËT STENT ÑM TAKAYASU ÑM TAKAYASU MOÄT SOÁ TOÅN THÖÔNG CÔ BAÛN SIEÂU AÂM TÓNH MAÏCH A. Bình thường Huyết khối tĩnh mạch bán phần Huyết khối tĩnh mạch hoàn toàn SIEÂU AÂM TÓNH MAÏCH HUYẾT KHỐI TĨNH MẠCH hinhanhykhoa.com SIEÂU AÂM TÓNH MAÏCH HUYẾT KHỐI TĨNH MẠCH SIEÂU AÂM TÓNH MAÏCH HUYẾT KHỐI TĨNH MẠCH SIEÂU AÂM TÓNH MAÏCH HUYẾT KHỐI TĨNH MẠCH SIEÂU AÂM TÓNH MAÏCH HUYẾT KHỐI DI ĐỘNG TRONG TĨNH MẠCH SIEÂU AÂM TÓNH MAÏCH HUYẾT KHỐI CŨ (MẠN TÍNH) VÔI HÓA SIEÂU AÂM TÓNH MAÏCH DOPPLER MÀU VÀ PHỔ TĨNH MẠCH SIEÂU AÂM TÓNH MAÏCH PHỔ DOPPLER TĨNH MẠCH SIEÂU AÂM TÓNH MAÏCH PHỔ SUY VAN TĨNH MẠCH THÔNG NỐI ĐỘNG MẠCH-TĨNH MẠCH Thông nối động- tĩnh mạch (ateriovenous fistula) là tình trạng động mạch và tĩnh mạch được nối trực tiếp với Nhau thông qua một đường rò. Kết quả máu từ động mạch đổ thẳng vào tĩnh mạch với áp lực cao mà không qua hệ mao mạch. Trong thông nối động- tĩnh mạch : •Thiếu lượng máu tới phần xa được cung cấp bởi động mạch •Tăng lượng máu về tim, tăng tiền tải và lâu dài sẽ gây suy tim, nhất là các đường rò lớn. •Động mạch hóa tĩnh mạch :Tĩnh mạch dãn, thành dày lên do phì đại các sợi cơ và tăng sinh các sợi chun của lớp áo trong và lớp áo giữa. Lớp nội mạc cũng dày lên do tăng sinh các sợi tạo keo; dòng chảy thay đổi theo nhịp tim chứ không theo hô hấp. •Tĩnh mạch hóa động mạch : thành động mạch mỏng hơn và cong queo do các sợi tạo keo phát triển nhưng các sợi chun và sợi cơ lại giảm đi. THÔNG NÔ ́I ĐÔ ̣NG MẠCH-TI ̃NH MẠCH Thông nối động - tĩnh mạch ở hệ thống mạch máu ngoại vi: THÔNG NỐI ĐỘNG MA ̣CH-TĨNH MA ̣CH DUPLEX THÔNG NÔ ́I ĐÔ ̣NG MẠCH-TI ̃NH MẠCH DUPLEX THÔNG NỐI ĐỘNG MA ̣CH-TĨNH MA ̣CH THÔNG NỐI ĐM-TM ĐÙI THÔNG NỐI ĐỘNG MA ̣CH-TĨNH MA ̣CH THÔNG NỐI ĐỘNG MA ̣CH-TĨNH MA ̣CH SIÊU ÂM THÔNG NỐI ĐM-TM Ở BN CHẠY THẬN THÂN TẠO MOÄT SOÁ MAËT CAÉT CÔ BAÛN SIEÂU AÂM MAÏCH MAÙU ÑOÄNG MAÏCH CAÛNH ÑOÄNG MAÏCH ÑOÁT SOÁNG ÑOÄNG MAÏCH ÑOÁT SOÁNG (VERTEBRAL ARTERY) TÖ THEÁ KHAÛO SAÙT MAËT CAÉT ÑM Caûnh – Ñoát soáng ÑOÄNG MAÏCH CAÛNH – CAÉT DOÏC B -CCA: ÑM CAÛNH CHUNG -ECA: ÑM CAÛNH NGOAØI -ICA: ÑM CAÛNH TRONG -B: HAØNH CAÛNH ÑM Caûnh – Ñoát soáng ÑOÄNG MAÏCH CAÛNH CHUNG CAÉT NGANG B CCA JV ÑM Caûnh – Ñoát soáng ÑOÄNG MAÏCH CAÛNH – CAÉT NGANG ICA ECA PHAÂN BIEÄT ÑM CAÛNH TRONG-NGOAØI ÑM CAÛNH TRONG ÑM CAÛNH NGOAØI VÒ TRÍ (ñoaïn gaàn nôi chia ñoâi) NGOAØI TRONG DAÏNG PHOÅ ÑÔN PHA (khaùng löïc thaáp) ÑA PHA (khaùng löïc cao) PHAÂN NHAÙNH KHOÂNG COÙ KÍCH THÖÔÙC TO NHOÛ LIEÂN QUAN TM CAÛNH KEÁ CAÄN XA HÔN ÑM Caûnh – Ñoát soáng ÑOÄNG MAÏCH ÑOÁT SOÁNG Maïch maùu chi döôùi KHẢO SÁT TƯ THẾ NẰM Maïch maùu chi döôùi KHẢO SÁT TƯ THẾ ĐỨNG Frank Netter. Interactive Atlas of Clinical Anatomy. 1998 Động mạch đùi nông Động mạch đùi sâu Động mạch khoeo Đầu dò đặt phía sau Đầu dò đặt phía trước Động mạch khoeo Động mạch chày trước (gần) Động mạch chày trước (xa) Động mạch chày sau (gần) Động mạch chày sau (xa) Động mạch mu chân Động mạch mác Động mạch mác Maïch maùu chi döôùi Lúc nghỉ: Sóng ba pha Gắng sức: Tăng biên độ sóng tâm trương