Bài giảng Kinh tế vĩ mô 1 - Chương 1: Khái quát chung về kinh tế vĩ mô - Nguyễn Thị Hồng

KINH TẾ VĨ MÔ I ThS. Nguyễn Thị Hồng Khoa Kinh tế Quốc tế Đại học Ngoại Thương 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 2 TÀI LIỆU 1. Nguyên lý Kinh tế học Vĩ mô, NXB Lao động – Xã hội, năm 2009 2. Bài tập kinh tế vĩ mô 1, NXB Lao động – Xã hội, năm 2009 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 3 NỘI DUNG CHƯƠNG TRÌNH Chương 1: Khái quát chung về kinh tế vĩ mô Chương 2: Đo lường các biến số kinh tế vĩ mô Chương 3: Tăng trưởng kinh tế Chương 4: Tổng cầu và chính sách tài khóa Chương 5: Tiết kiệm, đầu tư và hệ thống tài chính Chương 6: Tiền tệ và chính sách tiền tệ Chương 7: Tổng cầu và tổng cung Chương 8: Thất nghiệp và lạm phát Chương 9: Kinh tế vĩ mô của nền kinh tế mở 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 4 I. Kinh tế học là gì? 1. Khái niệm Kinh tế học là môn khoa học nghiên cứu cách thức mà xã hội sử dụng nguồn tài nguyên khan hiếm để sản xuất ra những hàng hóa cần thiết và phân phối cho các thành viên trong xã hội. CHƯƠNG I: KHÁI QUÁT CHUNG VỀ KINH TẾ VĨ MÔ 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 5 Hay: Kinh tế học là môn khoa học nghiên cứu cách thức mà xã hội lựa chọn để giải quyết 3 vấn đề cơ bản là: Sản xuất cho ai? Sản xuất cái gì? Và sản xuất như thế nào? 1. Khái niệm 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 6 2. Phân loại  Theo phạm vi nghiên cứu  Kinh tế học vi mô (Microeconomics): nghiên cứu cách thức ra quyết định của hộ gia đình và hãng kinh doanh cũng như sự tương tác của họ trên các thị trường cụ thể.  Kinh tế học vĩ mô (Macroeconomics): nghiên cứu sự vận động và các mối quan hệ kinh tế chủ yếu của một quốc gia trên bình diện toàn bộ nền KT. 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 7 2. Phân loại Cụ thể, kinh tế học vĩ mô nghiên cứu sự lựa chọn của mỗi quốc gia trước những vấn đề cơ bản như: 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 8 2. Phân loại  Theo cách tiếp cận  Kinh tế học thực chứng (Positive Economics): là việc mô tả và phân tích các sự kiện, các mối quan hệ trong nền kinh tế. Kinh tế học thực chứng trả lời câu hỏi 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 9 2. Phân loại  Kinh tế học chuẩn tắc (Normative Economics): đó là việc đưa ra các phương án, các cách thức để giải quyết các vấn đề trong nền kinh tế. KT học chuẩn tắc trả lời câu hỏi 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 10 II. Hệ thống kinh tế vĩ mô Hệ thống KTVM bao gồm 3 yếu tố: 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 11 1. Đầu vào Bao gồm các yếu tố tác động đến hiệu quả hoạt động của nền KT. Đầu vào được chia thành:  Yếu tố ngoại sinh: Yếu tố nằm ngoài sự kiểm soát của CP  Yếu tố nội sinh: Yếu tố nằm trong sự kiểm soát của CP 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 12 2. Hộp đen kinh tế vĩ mô Hộp đen bao gồm hai yếu tố là:  Tổng cầu (AD – Aggregate Demand)  Tổng cung (AS – Aggregate Supply). Sự tác động qua lại giữa AD và AS chính là sự vận động của nền KT và tạo ra các biến số gọi là đầu ra. 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 13 3. Đầu ra Đầu ra gồm những biến số chỉ kết quả hoạt động của nền KT trong một thời kỳ nhất định (thường là 1 năm). 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 14 III. Phương pháp nghiên cứu 1. Phương pháp khoa học Đó là PP yêu cầu khi nghiên cứu phải quan sát các sự kiện, các hiện tượng và phát triển lý thuyết rồi thu thập dữ liệu để kiểm định lý thuyết đó 2. Phương pháp trừu tượng hoá Đó là PP yêu cầu khi nghiên cứu phải có những giả định nhằm tập trung vào nghiên cứu mối quan hệ chủ yếu và bỏ qua các mối quan hệ thứ yếu. 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 15 III. Phương pháp nghiên cứu 3. Phương pháp cân bằng tổng quát L.Walras (1834 - 1910) Đó là PP yêu cầu khi nghiên cứu để điều tiết nền KT vĩ mô phải hướng tới sự cân bằng đồng thời ở tất cả các thị trường:  Thị trường sản phẩm  Thị trường tư bản  Thị trường lao động 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 16 3. Phương pháp cân bằng tổng quát L.Walras Mối quan hệ giữa 3 thị trường 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 17 III. Phương pháp nghiên cứu 4. Phương pháp toán học Đó là phương pháp yêu cầu khi nghiên cứu phải lượng hóa được các biến số và phân tích mối quan hệ giữa các biến số đó thông qua các hàm số toán học, các đồ thị toán học. 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 18 IV. Mục tiêu và công cụ điều tiết 1. Mục tiêu a. Mục tiêu chung Ổn định, tăng trưởng và công bằng. b. Mục tiêu cụ thể  Mục tiêu sản lượng 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 19 IV. Mục tiêu và công cụ điều tiết  Mục tiêu việc làm  Mục tiêu giá cả  Mục tiêu kinh tế đối ngoại  Mục tiêu phân phối công bằng 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 20 IV. Mục tiêu và công cụ điều tiết 2. Công cụ điều tiết nền kinh tế a. Chính sách tài khóa Chính sách tài khóa có hai công cụ chủ yếu là chi tiêu chính phủ và thuế. b. Chính sách tiền tệ Chính sách tiền tệ có hai công cụ chủ yếu là lượng cung tiền và lãi suất. 01/12/2010 Nguyen Thi Hong 21 IV. Mục tiêu và công cụ điều tiết c. Chính sách thu nhập Bao gồm các biện pháp mà chính phủ sử dụng nhằm tác động trực tiếp đến thu nhập, giá cả. d. Chính sách kinh tế đối ngoại Bao gồm các biện pháp giữ cho thị trường ngoại hối cân bằng, các quy định về hàng rào thuế quan và cả những biện pháp hành chính và tiền tệ khác.