Bài giảng Kinh tế vĩ mô - Bài 1: Tổng quan về kinh tế học - Nguyễn Việt Hùng

Giảng viên: PGS.TS Nguyễn Việt Hùng 2/13/2019 1 Học phần: KINH TẾ VĨ MÔ Giảng viên: PGS. TS NGUYỄN VIỆT HÙNG Email: hungnv@neu.edu.vn Trợ giảng: (1) ThS. Nguyễn Thị Vi (2) ThS. Nguyễn Ngọc Đính GIỚI THIỆU HỌC PHẦN 2 Mục tiêu: Cung cấp những kiến thức cơ bản về kinh tế vĩ mô để sinh viên có thể hiểu được các nguyên lý trong hoạt động của nền kinh tế dưới góc độ tổng thể. Ø Hiểu được các biến kinh tế vĩ mô quan trọng như GDP, thất nghiệp, lạm phát, cung tiền, tỷ giá hối đoái, cán cân thanh toán và cách đo lường và thu thập dữ liệu về các biến số này; Ø Giải thích được các hiện tượng kinh tế vĩ mô cơ bản; Hiểu và phân tích được vai trò của CS tài khóa, tiền tệ và tỷ giá hối đoái; Ø Hiểu được những tranh luận chính sách kinh tế vĩ mô đương đại. TÀI LIỆU 1. Giáo trình Kinh tế học (tập 2) NXB Đại học Kinh tế Quốc dân (2012) 2. Principles of Economics, N. Gregory Mankiw, HARVARD UNIVERSITY, 8th Edition. 3. Bài tập Nguyên lý Kinh tế học Vĩ mô, Nguyễn Văn Công (Chủ biên), NXB Lao động, 2012. 4. Slides bài giảng của PGS. TS. Nguyễn Việt Hùng Giảng viên: PGS.TS Nguyễn Việt Hùng 2/13/2019 2 Nội dung Bài 1: Tổng quan về Kinh tế học Bài 2: Đo lường Sản lượng và Mức giá Bài 3: Sản xuất và Tăng trưởng Bài 4: Đầu tư, Tiết kiệm và Hệ thống Tài chính Bài 5: Thất nghiệp Bài 6: Tiền tệ và Chính sách Tiền tệ Bài 7: Tiền tệ và Lạm phát Bài 8: Kinh tế vĩ mô của Nền kinh tế mở Bài 9: Tổng cầu và Tổng cung Bài 10: Sự đánh đổi giữa lạm phát và thất nghiệp Bài 11: Một số tranh luận về chính sách kinh tế vĩ mô Đánh giá học phần • Chuyên cần (10%) • Kiểm tra (40%): 4 bài tại lớp tutor. • Thi hết học phần (50%): – Thi trắc nghiệm – 40 câu hỏi – Thời gian làm bài 60 phút v Điều kiện dự thi hết môn: Điểm chuyên cần ≥ 5 v Điều kiện hoàn thành môn học: Điểm TB ≥ 4,5, đồng thời Điểm thi ≥ 4,5 Bài 1: Tổng quan về Kinh tế học Giảng viên: PGS.TS Nguyễn Việt Hùng Giảng viên: PGS.TS Nguyễn Việt Hùng 2/13/2019 3 Nội dung chính của chương 1. Định nghĩa Kinh tế học 2. Mười nguyên lý Kinh tế học 3. Phân nhánh Kinh tế học 4. Nội dung nghiên cứu của Kinh tế học vĩ mô 5. Phương pháp nghiên cứu của Kinh tế học Tại sao phải nghiên cứu kinh tế học? Sự khan hiếm về nguồn lực: - Tư bản: hiện vật (K) và con người (H) - Lao động (L) - Tài nguyên thiên nhiên (Nr) - Khoa học công nghệ (Tech) Khái niệm về Kinh tế học u Paul A. Samuelson: Kinh tế học nghiên cứu cách thức xã hội sử dụng các nguồn lực khan hiếm để sản xuất ra các hàng hóa và phân phối chúng cho các thành viên khác nhau trong xã hội. u David Begg: Kinh tế học là việc nghiên cứu xem xét xã hội quyết định các vấn đề: Sản xuất cái gì? Sản xuất như thế nào? Sản xuất cho ai? u G. ManKiw: Kinh tế học là môn khoa học nghiên cứu cách thức xã hội quản lý như thế nào các nguồn lực khan hiếm. Giảng viên: PGS.TS Nguyễn Việt Hùng 2/13/2019 4 10 nguyên lý của kinh tế học 1. Con người luôn đối mặt với sự đánh đổi 2. Chi phí của một thứ là cái mà bạn đã phải từ bỏ để có được nó 3. Con người duy lý suy nghĩ tại điểm cận biên 4. Con người luôn phản ứng với các kích thích ? ?? ? ?? CON NGƯỜI RA QUYẾT ĐỊNH NHƯ THẾ NÀO? 5. Thương mại có thể làm cho mọi người đều đượclợi 6. Thị trường thường là một phương thức tốt để tổchứccác hoạtđộngkinhtế 7. Đôi khi chính phủ có thể cải thiện được kết cục thị trường CON NGƯỜI TƯƠNG TÁC VỚI NHAU NHƯ THẾ NÀO? 10 nguyên lý của kinh tế học NỀN KINH TẾ TRÊN GIÁC ĐỘ TỔNG THỂ VẬN HÀNH NHƯ THẾ NÀO? 8. Mức sống của một nước phụ thuộc vào năng lực sản xuất hànghóadịchvụ củanướcđó 9. Giá cả tăng khi chínhphủ in quá nhiềutiền 10. Trong ngắn hạn xã hội đối mặt với sựđánh đổi giữa lạm phát và thất nghiệp 10 nguyên lý của kinh tế học Giảng viên: PGS.TS Nguyễn Việt Hùng 2/13/2019 5 Phân ngành của kinh tế học u Kinh tế học vi mô: nghiên cứu cách thức ra quyết định của hộ gia đình, của doanh nghiệp, cũng như sự tương tác giữa họ trên một thị trường cụ thể. u Kinh tế học vĩ mô: nghiên cứu hoạt động của tổng thể nền kinh tế. Các vấn đề nghiên cứu của KT vi mô u Mục tiêu của các thành viên kinh tế. u Giới hạn của các thành viên. u Phương pháp đạt được mục tiêu của các thành viên kinh tế u Các quy luật kinh tế và lý thuyết chọn lựa Các vấn đề nghiên cứu của KT vĩ mô u Tại sao thu nhập trung bình lại cao ở một số nước và thấp ở một số nước khác? u Tại sao giá cả lại tăng nhanh trong một số thời kì trong khi lại tương đối ổn định trong những thời kì khác? u Tại sao sản lượng và việc làm lại tăng trong một số năm và giảm trong những năm khác? Giảng viên: PGS.TS Nguyễn Việt Hùng 2/13/2019 6 Các vấn đề nghiên cứu của KT vĩ mô u Nghiên cứu sự vận động của nền kinh tế theo thời gian: • Sản lượng/thu nhập • Mức giá • Việc làm/ thất nghiệp • Lãi suất • Cán cân thương mại, cán cân thanh toán • Tỷ giá hối đoái u Các chính sách của chính phủ: Các vấn đề nghiên cứu của KT vĩ mô u Nghiên cứu sự vận động của nền kinh tế theo thời gian u Các chính sách của chính phủ: • Chính sách tài khóa • Chính sách tiền tệ • Chính sách thu nhập • Chính sách thương mại • Chính sách tỷ giá hối đoái Phương pháp nghiên cứu KTH Quan sát và đo lường Xây dựng mô hình Kiểm định mô hình u Kinh tế học thực chứng và kinh tế học chuẩn tắc o Kinh tế học thực chứng trả lời cho câu hỏi “ là cái gì”, nghiên cứu thế giới thực tế và tìm cách lý giải một cách khoahọc các hiện tượng quan sát được. o Kinh tế học chuẩn tắc trả lời cho câu hỏi “nên như thế nào”, có yếu tố đánh giá chủ quan của các nhà kinh tế.