Bài giảng Luật hình sự Việt Nam - Chương 23: Các tội phạm về môi trường

CHƯƠNG XXIII CÁC TỘI PHẠM VỀ MÔI TRƯỜNG Cung cấp công cụ để nhận diện các tội phạm về môi tr ư ờng ÁP DỤNG ĐỂ GIẢI QUYẾT CÁC TÌNH HUỐNG CỤ THỂ Mục tiêu 1. Môi trường ở nước ta hiện nay. 2. Khái niệm về các tội phạm về môi trường. 3. Các tội phạm cụ thể NỘI DUNG MT ở nước ta hiện nay: Nạn phá rừng; Nguồn nước bị nhiễm bẩn; Đất đai bị xói mòn; Không khí bị ô nhiễm... các tội phạm về mt: Những HV nguy hiểm cho XH VP những QĐ của NN về BV MT Gây thiệt hại cho MT CÁC TỘI PHẠM VỀ MT GỒM 4 NHÓM: Các HV gây dịch bệnh cho người và động vật (186 - 187) 2 Các HV gây ô nhiễm MT (181 - 185) 1 Các HV huỷ hoai tài nguyên, MT (188 - 189) 3 Các HV xâm phạm chế độ BV đặc biệt với một số ĐTMT (190 - 191) 4 HV phạm tội XP chế độ BVMT của N N . HV khách quan thể hiện rất đa dạng: Thải vào không khí khói bụi, chất độc... Thải vào nguồn nước các chất độc hại Phá hoại rừng Săn bắn động vật quý, hiếm...  Đã bị xử phạt HC và gây HQ nghiêm trọng là dấu hiệu có ý nghĩa định tội  Lỗi cố ý  Hầu hết các tội phạm về MT có CT thường TỘI GÂY Ô NHIỄM MÔI TR Ư ỜNG (ĐIỀU 182) Hành vi phạm tội xâm phạm chế độ bảo vệ môi tr ư ờng của Nhà n ư ớc TỘI GÂY Ô NHIỄM MÔI TR Ư ỜNG (ĐIỀU 182) HÀNH VI Phát tán V Ư ỢT QUÁ QUY CHUẨN QG VỀ CHẤT THẢI Ở MỨC ĐỘ NGH/TRỌNG Bức xạ, Phóng xạ Thải vào Không khí, Nguồn n ư ớc Đất CÁC CHẤT GÂY Ô NHIỄM MÔI TR Ư ỜNG TỘI GÂY Ô NHIỄM MÔI TR Ư ỜNG (ĐIỀU 182) HẬU QUẢ Làm môi tr ư ờng bị ô nhiễm nghiêm trọng; Gây hậu quả nghiêm trọng khác Dễ nổ Dễ cháy Ăn mòn Oxy hoá Gây nhiễm trùng Có độc tính Có độc tính sinh thái Tội vi phạm quy định về quản lý chất thải nguy hại (Điều 182a) Chất thải nguy hại là chất thải có ít nhất 1 trong số các tính chất sau: Tội vi phạm quy định về quản lý chất thải nguy hại (Điều 182a) HV phạm tội Vi phạm quy định về quản lý chất thải nguy hại HẬU QUẢ Gây ô nhiễm MT ngh/trọng hoặc Gây hậu quả nghiêm trọng khác Không thuộc tr ư ờng hợp quy định tại Đ182 Tội vi phạm quy định về phòng ngừa sự cố môi trường (Điều 182b) VI PHẠM QUY ĐỊNH VỀ: ỨNG PHÓ SỰ CỐ MÔI TR Ư ỜNG Phòng ngừa sự cố môi tr ư ờng HẬU QUẢ Gây hậu quả nghiêm trọng khác Gây ô nhiễm MT ngh/trọng hoặc Vi phạm các quy định tại ch ươ ng IX Luật BVMT số 52/2005/QH11 TỘI GÂY Ô NHIỄM NGUỒN NƯỚC (ĐIỀU 183 BLHS99) Đã bị huỷ bỏ bởi Luật số 37/2009/QH12 ngày 19/06/2009 TỘI GÂY Ô NHIỄM ĐẤT (ĐIỀU 184 BLHS99) Đã bị huỷ bỏ bởi Luật số 37/2009/QH12 ngày 19/06/2009 Tội đưa chất thải vào lãnh thổ Việt Nam (Điều 185) (Đ ư ợc sửa đổi theo Luật số 37/2009/QH12) Thủ đoạn khác Lợi dụng việc nhập khẩu Công nghệ, Máy móc, Thiết bị, Phế liệu Hóa chất, Chế phẩm SH Đ Ư A VÀO LÃNH THỔ VIỆT NAM Chất thải nguy hại Chất thải khác Tội đưa chất thải vào lãnh thổ Việt Nam (Điều 185) (Đ ư ợc sửa đổi theo Luật số 37/2009/QH12) Trách nhiệm hình sự đặt ra khi: Đ ư a vào Việt Nam chất thải nguy hại hoặc chất thải khác với số l ư ợng lớn, hoặc Gây hậu quả nghiêm trọng TỘI LÀM LÂY LAN DỊCH BỆNH NGUY HIỂM CHO NGƯỜI (ĐIỀU 186 BLHS99)  Đưa ra khỏi vùng dịch động, thực vật, các sản phẩm động, thực vật nhiễm bệnh có khả năng gây dịch bệnh cho ng ư ời (1) Đưa vào trái phép động, thực vật, các sản phẩm động, thực vật nhiễm bệnh có khả năng gây dịch bệnh cho ng ư ời (2) C ho phép đưa vào động, thực vật, các sản phẩm động, thực vật nhiễm bệnh có khả năng gây dịch bệnh cho ng ư ời (3) TỘI LÀM LÂY LAN DỊCH BỆNH NGUY HIỂM CHO NGƯỜI (ĐIỀU 186 BLHS99) T PHT: khi thực hiện một trong các HV đó làm lây lan dịch bệnh cho người CHỦ THỂ TH Ư ỜNG Hành vi (1) và (2) Hành vi (3) CHỦ THỂ ĐẶC BIỆT TỘI LÀM LÂY LAN DỊCH BỆNH CHO ĐỘNG, THỰC VẬT (ĐIỀU 187 BLHS99) ĐIỂM KHÁC NHAU : ĐỐI T Ư ỢNG BỊ LÂY LAN DỊCH LÀ ĐỘNG, THỰC VẬT GÂY HQ NGHIÊM TRỌNG, HOẶC; ĐÃ BỊ XỬ PHẠT HC VỀ HV NÀY MÀ CÒN VI PHẠM HVKQ GIỐNG NH Ư TP QUY ĐỊNH TẠI ĐIỀU 186 BLHS Khai thác hoặc huỷ hoại bằng những PP , CC bị cấm Khai thác tại khu vực , thời gian bị cấm Khai thác những loài thuỷ sản quý hiếm bị cấm Phá hoại nơi cư ngụ của các loài thuỷ sản quý hiếm V P các QĐ khác về BV nguồn lợi thuỷ sản TỘI HUỶ HOẠI NGUỒN LỢI THỦY SẢN HÀNH VI Chỉ coi là phạm tội khi ng ư ời có một trong các hành vi trên: (1) Đã gây hậu quả nghiêm trọng hoặc (2) Đã bị xử lý hành chính hoặc đã bị kết án về hành vi này chưa được xoá án tích mà còn vi phạm TỘI HUỶ HOẠI RỪNG (ĐIỀU 189 BLHS99) R. TỰ NHIÊN R. NHÂN TẠO R. phòng hộ R. đặc dụng R. sản xuất ĐT HV HUỶ HOẠI R. Đốt phá R. HV khác huỷ hoại R. Gây HQ nghiêm trọng; Đã bị xử phạt HC về hành vi này mà còn VP Tội vi phạm các quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ (Điều 190) (Đ ư ợc sửa đổi theo Luật số 37/2009/QH12) ĐỐI T Ư ỢNG ĐỘNG VẬT THUỘC DANH MỤC LOÀI NGUY CẤP, QUÝ, HIẾM Đ Ư ỢC Ư U TIỜN BẢO VỆ Tội vi phạm các quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ (Điều 190) (Đ ư ợc sửa đổi theo Luật số 37/2009/QH12) HÀNH VI Săn bắt, Giết, Vận chuyển, Nuôi, Nhốt, Buôn bán Trái phép ĐỘNG VẬT THUỘC DANH MỤC LOÀI NGUY CẤP, QUÝ, HIẾM Đ Ư ỢC Ư U TIỜN BẢO VỆ Vận chuyển, Buôn bán Trái phép Bộ phận cơ thể hoặc sản phẩm Tội vi phạm các quy định về quản lý khu bảo tồn thiên nhiên ( Điều 191 ) (Đ ư ợc sửa đổi theo Luật số 37/2009/QH12) HẬU QUẢ Nghiêm trọng ĐỐI T Ư ỢNG Khu bảo tồn thiên nhiên HÀNH VI Vi phạm các quy định về QL Tội nhập khẩu, phát tán các loài ngoại lai xâm hại (Điều 191a) (Đ ư ợc bổ sung theo Luật số 37/2009/QH12) ĐỐI T Ư ỢNG CÁC LOÀI NGOẠI LAI XÂM HẠI Truyền bệnh và kí sinh trùng. CÁC LOÀI KHÔNG CÓ NGUỒN GỐC BẢN ĐỊA Phá huỷ hoặc làm thoái hoá môi trường sống; Ăn thịt các loài khác; Cạnh tranh với các loài bản địa về thức ăn, nơi sống.v.v.; Tội nhập khẩu, phát tán các loài ngoại lai xâm hại (Điều 191a) (Đ ư ợc bổ sung theo Luật số 37/2009/QH12) HÀNH VI PHÁT TÁN NHẬP KHẨU CÁC LOÀI NGOẠI LAI XÂM HẠI GÂY HẬU QUẢ NGHIÊM TRỌNG Cám ơn các em Đã chú ý lắng nghe