Bài giảng Nhập môn pháp luật đại cương - Bùi Quang Xuân

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRÀ VINH CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO TRỰC TUYẾN ISO 9001:2008 NHẬP MÔN PHÁP LUẬT ĐẠI CƯƠNG LÝ LUẬN NHÀ NƯỚC & PHÁP LUẬT TS. BÙI QUANG XUÂN I. LÝ LUẬN VỀ NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT LÀ MỘT KHOA HỌC XÃ HỘI LÝ LUẬN NHÀ NƯỚC & PHÁP LUẬT TS. BÙI QUANG XUÂN 1. LÝ LUẬN VỀ NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT LÀ MỘT KHOA HỌC XÃ HỘI TS. BÙI QUANG XUÂN LÝ LUẬN NHÀ NƯỚC & PHÁP LUẬT LÝ LUẬN VỀ NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT LÀ MỘT KHOA HỌC XÃ HỘI • Lý luận về nhà nước và pháp luật là một ngành khoa học xã hội bao gồm một hệ thống các kiến thức lý luận về nhà nước và pháp luật nói chung. • Hệ thống các kiến thức đó bao gồm các học thuyết, phạm trù, nguyên tắc, khái niệm, quan điểm khoa học... • Được sắp xếp, phân bố theo một trình tự lô gích nhất định cấu thành khoa học lý luận chung về nhà nước và pháp luật. 2.VỊ TRÍ CỦA KHOA HỌC LÝ LUẬN TRONG HỆ THỐNG CÁC KHOA HỌC XÃ HỘI TS. BÙI QUANG XUÂN 2.VỊ TRÍ CỦA KHOA HỌC LÝ LUẬN TRONG HỆ THỐNG CÁC KHOA HỌC XÃ HỘI  Các khoa học pháp lý nghiên cứu những mặt, những thuộc tính, những bộ phận cụ thể hoặc lịch sử phát triển của nhà nước và pháp luật.  Còn lý luận về nhà nước và pháp luật nghiên cứu những thuộc tính cơ bản, chung nhất của nhà nước và pháp luật, bản chất, vai trò xã hội, những quy luật đặc thù của sự xuất hiện, biến đổi, những hình thức tồn tại và phát triển cơ bản của chúng. Khoa học pháp luật đại cương Môn học pháp luật đại cương NHẬP MÔN PHÁP LUẬT ĐẠI CƯƠNG Khái niệm Đối tượng nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu KHOA HỌC PHÁP LUẬT ĐẠI CƯƠNG KHÁI NIỆM PHÁP LUẬT ĐẠI CƯƠNG Pháp luật đại cương là một khoa học – là hệ thống các kiến thức đại cương về nhà nước và pháp luật, về vai trò xã hội và số phận lịch sử của chúng, cũng như những kiến thức cơ bản về hệ thống pháp luật quốc gia và quốc tế II. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA LÝ LUẬN VỀ NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT LÝ LUẬN NHÀ NƯỚC & PHÁP LUẬT TS. BÙI QUANG XUÂN ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA LÝ LUẬN VỀ NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT 1. Các khái niệm, phạm trù về nguồn gốc, bản chất, chức năng, hình thức, vai trò, giá trị xã hội của nhà nước và pháp luật. 2. Hệ thống các tri thức chung về nhà nước và pháp luật trong lịch sử: nhà nước và pháp luật chiếm hữu nô lệ, nhà nước và pháp luật phong kiến, nhà nước và pháp luật tư sản. 3. Hệ thống các tri thức chung của kiểu nhà nước và pháp luật xã hội chủ nghĩa. Từ thực tiễn nhà nước và pháp luật của các nhà nước xã hội chủ nghĩa, đặc biệt là thực tiễn của nhà nước và pháp luật xã hội chủ nghĩa Việt Nam để hình thành những khái niệm, những phạm trù thể hiện các mặt khác nhau của nhà nước và pháp luật xã hội chủ nghĩa. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU NHÀ NƯỚC – PHÁP LUẬT NHÀ NƯỚC - PHÁP LUẬT NHÀ NƯỚC - PHÁP LUẬT Nghiên cứu đồng thời nhà nước và pháp luật trong mối quan hệ qua lại hữu cơ với nhau Nghiên cứu những nét khái quát nhất của hệ thống pháp luật Việt Nam, pháp luật quốc tế Nghiên cứu những thuộc tính cơ bản, chung nhất của nhà nước và pháp luật, bản chất vai trò xã hội , những quy luật đặc thù, cơ bản nhất của sự xuất hiện, tồn tại và phát triển của chúng TÓM LẠI, Đối tượng nghiên cứu của khoa học lý luận về nhà nước và pháp luật là những quy luật đặc thù của sự ra đời, hình thành, phát triển, những đặc tính chung và những biểu hiện quan trọng nhất của nhà nước và pháp luật. III. PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA KHOA HỌC LÝ LUẬN VỀ NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT LÝ LUẬN NHÀ NƯỚC & PHÁP LUẬT TS. BÙI QUANG XUÂN PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA KHOA HỌC LÝ LUẬN VỀ NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT  Phương pháp luận của lý luận về nhà nước và pháp luật là phương thức (lập trường xuất phát và quan điểm tiếp cận) nghiên cứu các hiện tượng nhà nước và pháp luật .  Sử dụng hệ thống các phương pháp nghiên cứu gồm: trừu tượng khoa học, phân tích và tổng hợp, quy nạp và diễn dịch, xã hội học cụ thể, phân tích quy phạm, so sánh pháp luật .V.V... PHƯƠNG PHÁP LUẬN • Quan điểm duy vật biện chứng • Quan điểm duy vật lịch sử PHƯƠNG PHÁP NC CỤ THỂ •Trừu tượng khoa học •Phân tích, tổng hợp •Quy nạp, diễn dịch, •So sánh pháp luật PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU MÔN HỌC PHÁP LUẬT ĐẠI CƯƠNG • Được giảng dạy cho các sinh viên ở giai đoạn đại cương • Thời lượng: 30 tín chỉ Môn học PLĐC • Nhập môn Pháp luật đại cượng • Khái quát về nhà nước • Nhà nước CHXHCN Việt Nam • Những vấn đề cơ bản về pháp luật • Hệ thống pháp luật Việt Nam • Lĩnh vực pháp luật sở hữu trí tuệ Nội dung môn học TÓM LẠI, Khi nghiên cứu nhà nước và pháp luật, lý luận về nhà nước và pháp luật phải dựa trên cơ sở của phương pháp luận mác - lênin và cần sử dụng tổng thể các phương pháp nghiên cứu. CÂU HỎI ÔN TẬP 1. Tại sao Khoa học lý luận chung về nhà nước và pháp luật lại là một ngành khoa học xã hội? 2. Phân tích đối tượng nghiên cứu của khoa học lý luận chung về nhà nước và pháp luật? 3. Phân tích phương pháp luận và phương pháp so sánh của khoa học lý luận chung về nhà nước và pháp luật? 4. Phân tích vị trí của khoa học lý luận chung về nhà nước và pháp luật trong hệ thống các khoa học pháp lý? 5. Phân biệt khoa học lý luận chung về nhà nước và pháp luật và môn học lý luận chung về nhà nước và pháp luật. TÓM LƯỢC CUỐI BÀI Trong bài học này, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu các nội dung sau: 1.Khái niệm 2.Đối tượng nghiên cứu 3.Phương pháp nghiên cứu CHÚC THÀNH CÔNG & HẠNH PHÚC TS. BÙI QUANG XUÂN