Bài thuyết trình Khử khuẩn, tiệt khuẩn

Bài thuyết trìnhKHỬ KHUẨN, TIỆT KHUẨN  là quá trình loại bỏ hầu hết hoặc tất cả vi sinh vật gây bệnh trên dụng cụ (DC) nhưng không diệt bào tử vi khuẩn.1.KHÁI NIỆM là quá trình sử dụng biện pháp cơ học để làm sạch những tác nhân nhiễm khuẩn và chất hữu cơ bám trên những dụng cụ, mà không nhất thiết phải tiêu diệt được hết các tác nhân nhiễm khuẩn; Quá trình làm sạch là một bước bắt buộc phải thực hiện trước khi thực hiện quá trình khử khuẩn (KK), tiệt khuẩn (TK) tiếp theo. Làm sạch ban đầu tốt sẽ giúp cho hiệu quả của việc KK hoặc TK được tối ưu.-Làm sạch (Cleaning): : là quá trình sử dụng tính chất cơ học và hóa học, giúp loại bỏ các chất hữu cơ và giảm số lượng các vi khuẩn gây bệnh có trên các dụng cụ để bảo đảm an toàn khi sử dụng, vận chuyển và thải bỏ.-Khử nhiễm (Decontamination)- Khử khuẩn (Disinfection):Có 3 mức độ khử khuẩn (KK): khử khuẩn mức độ thấp, trung bình và cao.+Khử khuẩn mức độ cao (High level disinfection): là quá trình tiêu diệt toàn bộ vi sinh vật và một số bào tử vi khuẩn.+Khử khuẩn mức độ trung bình (Intermediate-level disinfection): là quá trình khử được M.tuberculosis, vi khuẩn sinh dưỡng, virus và nấm, nhưng không tiêu diệt được bào tử vi khuẩn.+Khử khuẩn mức độ thấp (Low-level disinfection): tiêu diệt được các vi khuẩn thông thường như một vài virut và nấm, nhưng không tiêu diệt được bào tử vi khuẩn.-Tiệt khuẩn (Sterilization): là quá trình tiêu diệt hoặc loại bỏ tất cả các dạng của vi sinh vật sống bao gồm cả bào tử vi khuẩn. YÊÚ TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN KHỬ KHUẨN TiỆT KHUẨNSố lượng và vị trí tác nhân gây bệnhCác chất sinh học do vi khuẩn tạo ra (Biofilm)Khả năng bất hoạt các vi khuẩnNồng độ và hiệu quả của hóa chất khử khuẩnNhững yếu tố vật lý, hóa học của hóa chất khử khuẩnNhững chất hữu cơ và vô cơThời gian tiếp xúc với hóa chất2.Những yếu tố ảnh hưởngPhương pháp Mức độ diệt khuẩn Áp dụng cho loại dụng cụ Tiệt khuẩn (sterilization) Tiêu diệt tất cả các vi sinh vật bao gồm cả bào tử vi khuẩn Những dụng cụ chăm sóc người bệnh thiết yếu chịu nhiệt (d/c phẫu thuật) và dụng cụ bán thiết yếu. Những dụng cụ thiết yếu không chịu nhiệt và bán thiết yếu. Những dụng cụ không chịu nhiệt và bán thiết yếu có thể ngâm được.Khử khuẩn mức độ caoTiêu diệt tất cả các vi sinh vật ngoại trừ một số bào tử vi khuẩn.Những dụng cụ chăm sóc người bệnh bán thiết yếu không chịu nhiệt (dụng cụ điều trị hô hấp, dụng cụ nội soi đường tiêu hóa và nội soi phế quản).Khử khuẩn mức độ trung bình Tiêu diệt các vi khuẩn thông thường, hầu hết các vi rút và nấm, nhưng không tiêu diệt được Mycobacteria và bảo tử vi khuẩnMột số dụng cụ chăm sóc người bệnh bán thiết yếu và không thiết yếu (băng đo huyết áp) hoặc bề mặt (tủ đầu giường), có dính máu.Khử khuẩn mức độ thấpTiêu diệt các vi khuẩn thông thường và một vài vi rút và nấm, nhưng không tiêu diệt được Mycobacteria và bảo tử vi khuẩn.Những dụng cụ chăm sóc người bệnh không thiết yếu (băng đo huyết áp) hoặc bề mặt (tù đầu giường), không có dính máu.4. NGUYÊN TẮC KHỬ KHUẨN, TIỆT KHUẨN4.1 Ngyên tắc khử khuẩn và tiệt khuẩn dụng cụ: Dụng cụ khi sử dụng cho mỗi bệnh phải được xử lý thích hợp. - Dụng cụ sau khi xử lý phải được bảo quản bảo đảm an toàn cho đến khi sử dụng.Nhân viên y tế phải được huấn luyện và trang thiết bị đầy đủ các phương tiện phòng hộ. Dụng cụ y tế trong các cơ sở KBCB phải được quản lý và xử lý tập trung.4.2 Nguyên tắc chọn lựa hóa chất khử và tiệt khuẩn dụng cụ: Tương ứng với các yêu cầu về KK,TK dụng cụ việc lựa chọn hóa chất KK,TK phải phù hợp với mục đích và dựa trên các nguyên tắc cơ bản sau:Dựa vào tiêu chuẩn chọn lựa hóa chất đạt hiệu quả, không tốn kém và không gây tổn hại dụng cụ ( bảng 1)Tính năng an toàn cho người sử dụng và môi trường ( bảng 1)Bảng 1. Tiêu chuẩn chọn lựa hóa chất khử khuẩn:1. Phải có phổ kháng khuẩn rộng2. Tác dụng nhanh3. Không bị tác dụng của các yếu tố môi trường4. Không độc 5. Không tác hại tới các dụng cụ kim loại cũng như bằng cao su, nhựa6. Hiệu quả kéo dài trên các bề mặt được xử lý7. Dễ dàng sử dụng8. Không hoặc có mùi dễ chịu9. Kinh tế10. Có khả năng pha loãng11. Có nồng độ ổn định kể cả khi pha loãng để sử dụng12. Có khả năng làm sạch tốtDựa vào khả năng tiêu diệt vi khuẩn của hóa chất ( bảng 2,3)Bảng 2 Phân loại mức độ và hóa chất khử khuẩnDựa vào mức độ gây hại của dụng cụ để điều chỉnh hóa chất phù hợp với dụng cụ cần được xử lý, tránh làm hỏng dụng cụ và gây hại cho người sử dụng ( bảng 4) 5.CÁC PHƯƠNG PHÁP TIỆT KHUẨNPhương phápHấp ướtĐược thực hiện bởi các lò hấp và sử dụng hơi nước bão hòa dưới áp lực. Chu trình cho hấp ướt thường là 121oC tối thiểu là 15 phút, với những gói kích cỡ lớn và vật liệu khác nhau thời gian sẽ thay đổi, ở 132-135 oC trong vòng 3-4 phút với những dụng cụ dạng lỗ và DC dạng ốngHấp khôSử dụng một nồi hấp khô có quạt hoặc hệ thống dẫn để đảm bảo sự phân phối đều khắp của hơi nóng.Thời gian thường 160oC (320oF) trong 2 giờ hoặc 170oC (340oF) trong 1 giờ và 150 oC (300oF) trong 150 phútTiệt khuẩn nhiệt độ thấp với hydrogen peroxide plasmaTiệt khuẩn các thiết bị y khoa bằng cách khuếch tán hydrogen peroxide vào buồng và sau đó “ kích hoạt” các phân tử hydrogen peroxide thành dạng plasma.Thời gian tiệt khuẩn từ 28 đến 75 phút tùy loại dụng cụ và thế hệ máy Tiệt khuẩn bằng ethylen oixideNhiệt độ thấp ở 37oC trong 5 giờ, 55oC trong 3 giờ tiếp xúc Ưu điểmHấp ướtPhương pháp tin cậy, không độc, không tốn kém, an toàn cho môi trường và nhân viên y tế Hấp khôĐộ ăn mòn thấp, rẻ tiền, không độc hại môi trường, không cần không khí.Tiệt khuẩn nhiệt độ thấp với hydrogen peroxide plasmaNhiệt độ thấpThích hợp với dụng cụ nhạy cảm với nhiệtKhông cần không khíAn toàn cho môi trường và nhân viênKhông có chất cặn độc hạiVận hành lắp đặt và giám sát đơn giản Tiệt khuẩn bằng ethylen oixideXuyên qua vật liệu đóng gói và nhiều loại nhựaThích hợp với hầu hết vật liệu y tếGiám sát và vận hành đơn giảnHấp ướtHấp khôTiệt khuẩn nhiệt độ thấp với hydrogen peroxide plasmaTiệt khuẩn bằng ethylen oixideNhược điểmHiệu quả tiệt khuẩn bị suy giảm do khí đọng, dụng cụ ướt nhiều và chất lượng thấp của hơi nước Làm hư hại các bộ phận nhạy cảm với nóng và ấmCần thời gian tiệt khuẩn dàiCác bộ phận nhạy cảm với nhiệt có thể hư hạiKhông thể tiệt khuẩn Cellulose, đồ vải và chất lỏngPhòng tiệt khuẩn nhỏCần thời gian thông khí do đó cần thời gian tiệt khuẩn dài.Phòng tiệt khuẩn nhỏEthylene oxyde là chất độc sinh ung thư và dễ cháy6. Quy Trình Khử Khuẩn Tiệt Khuẩn1.Làm sạch dụng cụNgay sau khi sử dụng tại các khoa phòng Với nước và chất tẩy rửa có hoặc không có chứa ezyme.chọn dung dịch rửa theo khuyến cáo của nhà sản xuất.Có thể thực hiện bằng tay hoặc bằng máy rửa cơ học. Sau khi làm sạch cần được kiểm tra các bề mặt, khe khớp và loại bỏ hoặc sửa chữa các DC bị gẫy, bị hỏng,han rỉ trƣớc khi đem KK, TK.6. Quy Trình Khử Khuẩn Tiệt Khuẩn2.Khử khuẩnKhử khuẩn mức độ caoÁp dụng trong trường hợp DC bán thiết yếu khi không thể áp dụng TK Làm sạch với enzyme và lau khô trước khi ngâm hóa chất KK - Các dung dịch enzyme (hoặc chất tẩy rửa) sau mỗi lần sử dụng phải được đổ bỏ6. Quy Trình Khử Khuẩn Tiệt Khuẩn2.Khử khuẩn Khử khuẩn mức độ trung bình và thấp Áp dụng cho những DC tiếp xúc với da nguyên vẹn Chọn lựa hóa chất KK mức độ trung bình và thấp thíchhợp với DC theo khuyến cáo của nhà sản xuất Lau khô trước khi ngâm hóa chất KK Đảm bảo đúng nồng độ hóa chất, thời gian và cách ngâm DCTráng DC bằng nước sạch sau khi ngâm KK Làm khô DC và bảo quản trong điều kiện sạch. 6. Quy Trình Khử Khuẩn Tiệt Khuẩn3. Tiệt khuẩn Sử dụng phương pháp TK bằng máy hấp cho những DC chịu được nhiệt và độ ẩm (nồi hấp, autoclave). Sử dụng phương pháp TK nhiệt độ thấp cho những DC không chịu được nhiệt và độ ẩm (hydrogen peroxide gas plasma, ETO) Tiệt khuẩn bằng phương pháp ngâm peracetic acide, glutaraldehyde Tiệt khuẩn bằng phương pháp hấp khô6. Quy Trình Khử Khuẩn Tiệt Khuẩn4.Tiệt khuẩn nhanh - Không được TK nhanh DC dùng cho cấy ghép. - Không được dùng TK nhanh chỉ vì sự tiện lợi và chí phí thấp trong các cơ sở KBCB. - Trong trường hợp không có điều kiện sử dụng các phƣơng pháp TK khác, có thể sử dụng TK nhanh, nhưng phải bảo đảm giám sát chắc chắn Lưu ý Không được sử dụng những thùng, khay đóng gói không bảo đảm TK DC bằng phương pháp này. - Chỉ nên TK nhanh khi cần thiết, trong TK những DC không thể đóng gói, TK bằng phương pháp khác và lưu chứa DC trước khi sử dụng. 6. Quy Trình Khử Khuẩn Tiệt Khuẩn5. Đóng gói dụng cụ6. Dán nhãn 7. Theo dõi và giám sát kiểm tra chất lượng dụng cụ tiệt khuẩn 8. Xếp dụng cụ vào buồng hấp 9. Lưu giữ và bảo quản 10. Kiểm soát chất lượng Quy Trình Khử Khuẩn Tiệt KhuẩnNgay sau khi sử dụng tại các khoa phòng dụng cụ cần được làm gì ?LÀM SẠCH Đây là một loại khử khuẩn?Khử khuẩn mức độ caoCần làm gì trước khi ngâm dụng cụ vào hóa chất khử khuẩn ?Lau khôThời hạn sử dụng dụng cụ sau khi khử khuẩn?24h2 phương pháp tiệt khuẩn thường sử dụng ở bệnh viện?Hấp khôNhiệt ướt7.CHÚ Ý7.1.Đối với dụng cụ tái sử dụng:Xây dựng một chính sách toàn ngành, quy định phù hợp về việc tái sử dụng DC 7.2.Bảo đảm an toàn cho người thực hiện và môi trường KKTK:Cung cấp phương tiện phòng hộ, khám sức khỏe định kỳ, chích ngừa, huấn luyện kiến thức thường xuyên cho NVYTPhòng ngâm KK dụng cụ bằng hóa chất cần trang bị thiết bị đầy đủ.Phương pháp TK EtO, FO : Đào tạo kỹ thuật, trang bị thiết bị kiểm soát, biện pháp phòng chống cháy nổ7.CHÚ Ý7.3. Theo dõi và giám sát kiểm tra chất lượng dụng cụ hấp TK :Kiểm tra các thông số của lò hấpTất cả các gói DC phải được dán băng chỉ thị kiểm tra nhiệt độCần thu hồi và tiệt khuẩn lại các DC không đạt chất lượng.Ghi chép, lưu trữ lại tại đơn vị TK các thông tinĐào tạo chuyên ngành cho những người có trách nhiệm kiểm soát chất lượng KKTKQuý mời các cơ quan có chức năng thẩm định kiểm soát chất lượng ló hấp, máy móc Khử khuẩn là gì ?A. là quá trình loại bỏ hầu hết hoặc tất cả vi sinh vật gây bệnh trên dụng cụ (DC) nhưng không diệt bào tử vi khuẩn.B. là quá trình tiêu diệt hoặc loại bỏ tất cả các dạng của vi sinh vật sống bao gồm cả bào tử vi khuẩn.C. là quá trình sử dụng tính chất cơ học và hóa học, giúp loại bỏ các chất hữu cơ và giảm số lượng các vi khuẩn gây bệnh có trên các DC để bảo đảm an toàn khi sử dụng, vận chuyển và thải bỏD. là quá trình tiêu diệt toàn bộ vi sinh vật và một số bào tử vi khuẩnE. là quá trình khử được trực khuẩn lao, vi khuẩn sinh dưỡng, virus và nấm, nhưng không tiêu diệt được bào tử vi khuẩn. Lượng giá 2. Tiệt khuẩn là gì?A. là quá trình loại bỏ hầu hết hoặc tất cả vi sinh vật gây bệnh trên dụng cụ (DC) nhưng không diệt bào tử vi khuẩn.B. là quá trình tiêu diệt hoặc loại bỏ tất cả các dạng của vi sinh vật sống bao gồm cả bào tử vi khuẩn.C. là quá trình sử dụng tính chất cơ học và hóa học, giúp loại bỏ các chất hữu cơ và giảm số lượng các vi khuẩn gây bệnh có trên các DC để bảo đảm an toàn khi sử dụng, vận chuyển và thải bỏD. là quá trình tiêu diệt toàn bộ vi sinh vật và một số bào tử vi khuẩn E. là quá trình khử được trực khuẩn lao, vi khuẩn sinh dưỡng, virus và nấm, nhưng không tiêu diệt được bào tử vi khuẩn. Lượng giá 3. Khử khuẩn ở mức độ thấp bao gồm những sinh vật nào ?A. MycobacteriaB. Bào tử vi khuẩnC. Virus và nấm D. Hepatitis A virusE. Giardia lambiaLượng giá 4. Khử khuẩn mức độ cao áp dụng cho loại dụng cụ nào sau đây ngoại trừ? A. Băng đo huyết áp B. Dụng cụ điều trị hô hấp C. Ống nội soi mềm D. Nội soi phế quản E. Bộ phận hô hấp trong gây mê5.Có bao nhiêu tiêu chuẩn chọn lựa hóa chất khử khuẩn? A. 5 B. 7 C. 10 D. 8 E. 126. Dung dịch alcohol 60-70% có tác dụng diệt khuẩn ngoại trừ: A.Tốt với vi khuẩn lao B. Tốt với vi khuẩn khác C. Tốt với bào tử D.Tốt với siêu vi E E.Trung bình với siêu vi NELượng giá 7. Dung dịch nào có tính ăn mòn, phá hủy kim loại cao: A. Chlorine 0,5-1,0% (10-60 phút)B. Glutaraldehyde 2% (5 phút-3 giờ)C.Acid Peracetic 0,2-0,35% (5-10 phút)D.Phenoclic 1-2%E.Hợp chất Ammonia bậc 4 0,1-0,5%8. Phương pháp tiệt khuẩn ngoại trừ: A. Hấp ướt B. Hấp khôC. Tiệt khuẩn nhiệt độ thấp với hydrogen peroxide công nghệ plasmaD. Rửa bằng xà bôngE. Tiệt khuẩn bằng Ethylene oxideLượng giá Lượng giá 9. Sau khi KHỬ KHUẨN mức độ cao dụng cụ phải được bảo quản tốt và nên sử dụng trong thời gian bao nhiêu giờ?A. 12hB. 24hC. 36hD. 48hE. 72h10. Dụng cụ đóng gói bằng giấy chuyên dụng hạn sử dụng không quá:A. 3 tháng B. 4 thángC. 5 tháng D. 6 thángE. 7 thángCẢM ƠN CÔ VÀ CÁC BẠN ĐÃ CHÚ Ý LẮNG NGHE!