Bàn về kế toán hàng tồn kho trong doanh nghiệp
Mục lục Lời mở đầu 2 Phần I: Tổng quan về hàng tồn kho trong doanh nghiệp. 3 1.1. Hàng tồn kho, vai trò của hàng tồn kho trong doanh nghiệp. 3 1.2. Phân loại hàng tồn kho trong doanh nghiệp. 4 1.3. Yêu cầu quản lý hàng tồn kho trong doanh nghiệp. 5 Phần II: Chế độ kế toán hàng tồn kho hiện hành. 6 2.1. Yêu cầu kế toán hàng tồn kho trong doanh nghiệp. 6 2.2. Chuẩn mực kế toán Việt Nam về kế toán hàng tồn kho. 6 2.3. Chế độ kế toán hàng tồn kho hiện hành. 8 2.3.1. Phương pháp kế toán hàng tồn kho 8 2.3.2. Hạch toán hàng tồn kho trong doanh nghiệp. 10 Phần III: Một số đề xuất nhằm hoàn thiện kế toán hàng tồn kho trong doanh nghiệp. 19 3.1. Kinh nghiệm kế toán hàng tồn kho ở một số nước. 19 3.1.1. Kế toán mỹ: 19 3.1.2. Kế toán Pháp : 19 3.2. Đánh giá chế độ và chuẩn mực kế toán hàng tồn kho hiện hành. 21 3.2.1. Thiếu nhất quán về nội dung hạch toán giữa hai phương pháp. 21 3.2.2. Hệ thống tài khoản và quy trình hạch toán còn rườm rà phức tạp 22 3.2.3. Sự phù hợp với đặc điểm, yêu cầu quản lý của doanh nghiệp : 23 3.3. Một số ý kiến đề xuất : 24 3.3.1. Quy định thống nhất hệ thống tài khoản và phương pháp hạch toán hàng tồn kho : 24 3.3.2. Xây dựng các phương pháp ước tính giá trị hàng tồn kho cuối kỳ 25 Kết luận 27 Tài liệu tham khảo 28 Lời mở đầu Hàng tồn kho là bộ phận tài sản lưu động chiếm vị trí quan trọng trong toàn bộ quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp từ giai đoạn cung cấp, sản xuất đến tiêu thụ. Thông tin chính xác, kịp thời về hàng tồn kho giúp doanh nghiệp chỉ đạo kịp thời các nghiệp vụ kinh tế diễn ra hàng ngày , đánh giá được hiệu quả kinh doanh nói chung và của từng mặt hàng nói riêng, đảm bảo lượng dự trữ vật tư, hàng hoá đúng mức, không qúa nhiều gây ứ đọng vốn, cũng không quá ít làm gián đoạn quá trình sản xuất kinh doanh. Từ đó có kế hoạch về tài chính cho việc mua sắm cung cấp hàng tồn kho cũng như điều chỉnh kế hoạch về tiêu thụ. Vì thế công tác kế toán hàng tồn kho nói chung và phương pháp kế toán hàng tồn kho nói riêng có vai trò rất quan trọng trong doanh nghiệp . Trước yêu cầu phát triển của nền kinh tế và xu hướng hội nhập quốc tế , vấn đề đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác quản lý và hạch toán kế toán càng trở nên cần thiết. Với mục tiêu đó, chúng ta đã và đang nghiên cứu dần từng bước hoàn thiện hệ thống hạch toán kế toán. Đã có bốn chuẩn mực kế toán Việt Nam ra đời và nhiều văn bản, quyết định, thông tư được ban hành quy định, hướng dẫn việc hạch toán kế toán tại các doanh nghiệp . Vì những lý do trên, khi thực hiện đề án môn học lần này, em quyết định chọn đề tài "Bàn về kế toán hàng tồn kho trong doanh nghiệp" với mong muốn góp thêm ý kiến hoàn thiện công tác kế toán hàng tồn kho và hạch toán kế toán nói chung . Nội dung đề án gồm ba phần chính : Phần I : Tổng quan về hàng tồn kho trong doanh nghiệp Phần II : Chế độ kế toán hàng tồn kho hiện hành Phần III : Một số đề xuất nhằm hoàn thiện kế toán hàng tồn kho trong doanh nghiệp. Em xin được cám ơn cô giáo TS. Phạm Thị Bích Chi đã hướng dẫn, giúp đỡ em thực hiện đề tài này. Bài viết của em có thể còn nhiều thiếu sót, em rất mong nhận được sự góp ý, sửa chữa của cô
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bàn về kế toán hàng tồn kho trong doanh nghiệp, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Môc lôc
Lêi më ®Çu
Hµng tån kho lµ bé phËn tµi s¶n lu ®éng chiÕm vÞ trÝ quan träng trong toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp tõ giai ®o¹n cung cÊp, s¶n xuÊt ®Õn tiªu thô. Th«ng tin chÝnh x¸c, kÞp thêi vÒ hµng tån kho gióp doanh nghiÖp chØ ®¹o kÞp thêi c¸c nghiÖp vô kinh tÕ diÔn ra hµng ngµy , ®¸nh gi¸ ®îc hiÖu qu¶ kinh doanh nãi chung vµ cña tõng mÆt hµng nãi riªng, ®¶m b¶o lîng dù tr÷ vËt t, hµng ho¸ ®óng møc, kh«ng qóa nhiÒu g©y ø ®äng vèn, còng kh«ng qu¸ Ýt lµm gi¸n ®o¹n qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Tõ ®ã cã kÕ ho¹ch vÒ tµi chÝnh cho viÖc mua s¾m cung cÊp hµng tån kho còng nh ®iÒu chØnh kÕ ho¹ch vÒ tiªu thô. V× thÕ c«ng t¸c kÕ to¸n hµng tån kho nãi chung vµ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho nãi riªng cã vai trß rÊt quan träng trong doanh nghiÖp .
Tríc yªu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ vµ xu híng héi nhËp quèc tÕ , vÊn ®Ò ®æi míi, n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n kÕ to¸n cµng trë nªn cÇn thiÕt. Víi môc tiªu ®ã, chóng ta ®· vµ ®ang nghiªn cøu dÇn tõng bíc hoµn thiÖn hÖ thèng h¹ch to¸n kÕ to¸n. §· cã bèn chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam ra ®êi vµ nhiÒu v¨n b¶n, quyÕt ®Þnh, th«ng t ®îc ban hµnh quy ®Þnh, híng dÉn viÖc h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i c¸c doanh nghiÖp .
V× nh÷ng lý do trªn, khi thùc hiÖn ®Ò ¸n m«n häc lÇn nµy, em quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi "Bµn vÒ kÕ to¸n hµng tån kho trong doanh nghiÖp" víi mong muèn gãp thªm ý kiÕn hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n hµng tån kho vµ h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung .
Néi dung ®Ò ¸n gåm ba phÇn chÝnh :
Tæng quan vÒ hµng tån kho trong doanh nghiÖp
ChÕ ®é kÕ to¸n hµng tån kho hiÖn hµnh
Mét sè ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n hµng tån kho trong doanh nghiÖp.
Em xin ®îc c¸m ¬n c« gi¸o TS. Ph¹m ThÞ BÝch Chi ®· híng dÉn, gióp ®ì em thùc hiÖn ®Ò tµi nµy. Bµi viÕt cña em cã thÓ cßn nhiÒu thiÕu sãt, em rÊt mong nhËn ®îc sù gãp ý, söa ch÷a cña c«
PhÇn I: Tæng quan vÒ hµng tån kho trong doanh nghiÖp.
Hµng tån kho, vai trß cña hµng tån kho trong doanh nghiÖp.
Hµng tån kho lµ bé phËn tµi s¶n lu ®éng dù tr÷ cho s¶n xuÊt, dù tr÷ cho lu th«ng hoÆc ®ang trong qu¸ tr×nh chÕ t¹o ë doanh nghiÖp . §©y lµ bé phËn tµi s¶n chiÕm tØ träng lín vµ cã vÞ trÝ quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp .
ChuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam sè 02-Hµng tån kho ban hµnh ngµy 31/12/2001quy ®Þnh hµng tån kho lµ nh÷ng tµi s¶n :
§îc gi÷ ®Ó b¸n trong kú s¶n xuÊt, kú kinh doanh b×nh thêng ;
§ang trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh dë dang;
Nguyªn liÖu, vËt liÖu, c«ng cô, dông cô ®Ó sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh hoÆc cung cÊp dÞch vô .
Trong nh÷ng bé phËn cña tµi s¶n lu ®éng, hµng tån kho lu«n ®îc ®¸nh gi¸ ®Æc biÖt quan träng do c¸c yÕu tè sau:
Hµng tån kho thêng chiÕm tØ träng lín trong tæng sè tµi s¶n lu ®éng cña doanh nghiÖp vµ rÊt dÔ bÞ x¶y ra c¸c sai sãt hoÆc gian lËn lín trong ho¹t ®éng qu¶n lý.
Mçi doanh nghiÖp sÏ lùa chän c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c nhau ®Ó ®Þnh gi¸ hµng tån kho còng nh c¸c m« h×nh dù tr÷ phï hîp víi doanh nghiÖp m×nh.
Gi¸ trÞ hµng tån kho ¶nh hëng trùc tiÕp tíi gi¸ vèn hµng b¸n vµ do vËy ¸o ¶nh hëng träng yÕu tíi lîi nhuËn thuÇn trong n¨m.
C«ng viÖc x¸c ®Þnh chÊt lîng, t×nh tr¹ng vµ gi¸ trÞ hµng tån kho lu«n lµ c«ng viÖc phøc t¹p vµ khã kh¨n h¬n hÇu hÕt c¸c tµi s¶n kh¸c. Hµng tån kho lµ lo¹i tµi s¶n lu ®éng kÕt chuyÓn hÕt gi¸ trÞ vµo mét chu kú s¶n xuÊt kinh doanh nªn qu¶n lý hµng tån kho cµng trë nªn phøc t¹p vµ quan träng.
Hµng tån kho lµ bé phËn kh«ng thÓ thiÕu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, nã lµ ®iÒu kiÖn cã tÝnh chÊt tiÒn ®Ò cho sù liªn tôc cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh.
Ph©n lo¹i hµng tån kho trong doanh nghiÖp.
Còng theo chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam sè 02 th× hµng tån kho ®îc ph©n lo¹i nh sau:
(6*)Ngoµi c¸ch ph©n lo¹i hµng tån kho theo c¸c bé phËn cÊu thµnh nh trªn ngêi ta cßn cã thÓ ph©n lo¹i hµng tån kho theo thêi gian mµ hµng tån kho tån t¹i. Tån kho trong c¸c doanh nghiÖp cã thÓ duy tr× liªn tôc vµ còng cã thÓ chØ tån t¹i trong kho¶ng thêi gian ng¾n kh«ng lÆp l¹i. Trªn c¬ së ®ã hµng tån kho cã thÓ chia lµm hai lo¹i:
- Tån kho mét kú: bao gåm c¸c mÆt hµng chØ ®îc dù tr÷ mét lÇn mµ kh«ng cã ý ®Þnh t¸i dù tr÷ sau khi nã ®îc tiªu dïng.
- Tån kho nhiÒu k×: gåm c¸c mÆt hµng ®îc duy tr× tån kho ®ñ dµi, c¸c ®¬n vÞ tån kho ®· tiªu dïng sÏ ®îc bæ sung. Gi¸ trÞ vµ thêi h¹n bæ sung tån kho sÏ ®îc ®iÒu chØnh phï hîp víi møc tån kho ®¸p øng nhu cÇu. Tån kho nhiÒu k× thêng phæ biÕn h¬n tån kho mét kú.
Tãm l¹i tån kho lµ bÊt kú nguån nhµn rçi nµo ®îc gi÷ ®Ó sö dông trong t¬ng lai. BÊt kú lóc nµo mµ ë ®Çu vµo hay ®Çu ra cña mét doanh nghiÖp cã c¸c nguån kh«ng sö dông ngay khi nã s½n sµng, tån kho sÏ xuÊt hiÖn.
Tuú tõng lo¹i doanh nghiÖp, c¸c lo¹i hµng tån kho sÏ kh¸c nhau vµ néi dung ho¹ch ®Þnh, kiÓm so¸t hµng tån kho còng kh¸c nhau.
§èi víi c¸c laäi h×nh doanh nghiÖp lµm c«ng t¸c dÞch vô, s¶n phÈm cña hä lµ v« h×nh nh dÞch vô cña c¸c c«ng ty t vÊn, c¸c c«ng ty gi¶i trÝ..th× hµng tån kho chñ yÕu lµ c¸c c«ng cô, dông cô, phô tïng vµ c¸c ph¬ng tiÖn vËt chÊt kü thuËt dïng vµo ho¹t ®éng kinh doanh. §èi víi lÜnh vùc nµy, nguyªn vËt liÖu vµ s¶n phÈm tån kho cã tÝnh chÊt tiÒm tµng vµ cã thÓ n»m trong kiÕn thøc tÝch tô, tÝch luü trong n¨ng lùc vµ kiÕn thøc cña nh©n viªn lµm nh÷ng c«ng viÖc ®ã.
§èi víi lÜnh vùc th¬ng m¹i, doanh nghiÖp mua hµng ®Ó b¸n kiÕm lêi. Hµng tån kho chñ yÕu cña hä lµ hµng mua vÒ vµ hµng chuÈn bÞ ®Õn tayngêi tiªu dïng. Trong lÜnh vùc nµy, doanh nghiÖp hÇu nh kh«ng cã dù tr÷ lµ b¸n thµnh phÈm trªn d©y chuyÒn nh trßn lÜnh vùc s¶n xuÊt.
§èi víi lÜnh vùc s¶n xuÊt chÕ t¹o, s¶n phÈm cña hä ph¶i tr¶i qua mét qu¸ tr×nh chÕ biÕn l©u dµi ®Ó chÕ biÕn ®Çu vµo lµ nguyªn liÖu thµnh s¶n phÈm lµm ra cuèi cïng. V× thÕ hµng tån kho bao gåm hÇu hÕt c¸c lo¹i tõ nguyªn vËt liÖu, ®Õn b¸n thµnh phÈm trªn d©y chuyÒn vµ b¸n thµnh phÈm cuèi cïng tríc khi ®Õn tay ngêi tiªu dïng.
Yªu cÇu qu¶n lý hµng tån kho trong doanh nghiÖp.
Ba vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý tµi chÝnh trong doanh nghiÖp bao gåm: dù to¸n vèn ®Çu t dµi h¹n, c¬ cÊu vèn vµ qu¶n lý tµi s¶n lu ®éng. Trong ®ã qu¶n lý tµi s¶n lu ®éng liªn quan ®Õn ho¹t ®éng tµi chÝnh hµng ngµy còng nh c¸c quyÕt ®Þnh tµi chÝnh ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp. V× vËy c«ng t¸c qu¶n lý tµi s¶n lu ®éng ®ãng vai trß kh¸ quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý tµi s¶n nãi chung.
Qu¶n lý vµ sö dông hîp lý c¸c lo¹i tµi s¶n lu ®éng cã ¶nh hëng rÊt quan träng ®Õn viÖc hoµn thµnh nh÷ng nhiÖm vô vµ môc tiªu chung ®Æt ra cho doanh nghiÖp. ViÖc qu¶n lý tµi s¶n lu ®éng thiÕu hiÖu qu¶ còng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n khiÕn cho c¸c c«ng ty gÆp nhiÒu khã kh¨n trong ho¹t ®éng, thËm chÝ dÉn ®Õn ph¸ s¶n.
Qu¶n lý hµng tån kho – mét bé phËn cña tµi s¶n lu ®éng cã ý nghÜa kinh tÕ quan träng do hµng tån kho lµ mét trong nh÷ng tµi s¶n cã gi¸ trÞ lín trong doanh nghiÖp. B¶n th©n vÊn ®Ò qu¶n lý hµng tån kho cã hai mÆt tr¸i ngîc nhau lµ: cung øng, dù tr÷ ®ång bé kÞp thêi ®¶m b¶o s¶n xuÊt liªn tôc, tr¸nh ®øt qu·ng trªn d©y truyÒn s¶n xuÊt, ®¶m b¶o ®¸p øng nhanh chãng nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng trong bÊt cø t×nh huèng nµo; ngoµi ra ®¶m b¶o cung øng, sö dông tiÕt kiÖm, dù tr÷ ®Çy ®ñ nguyªn vËt liÖu cßn ¶nh hëng tÝch cùc ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, ¶nh hëng ®Õn viÖc gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng lîi nhuËn, t¨ng tÝch luü cho doanh nghiÖp. Ngîc l¹i hµng tån kho t¨ng lªn, doanh nghiÖp l¹i ph¶i tèn thªm nh÷ng chi phÝ kh¸c cã liªn quan ®Õn dù tr÷ chung. V× vËy b¶n th©n doanh nghiÖp ph¶i t×m c¸ch x¸c ®Þnh møc ®é c©n b»ng gi÷a møc ®é ®Çu t cho hµng tån kho vµ lîi Ých do tháa m·n nhu cÇu cña s¶n xuÊt vµ nhu cÇu ngêi tiªu dïng víi chi phÝ tèi thiÓu nhÊt, ph¶i thêng xuyªn vµ ®Þnh kú ph©n tÝch t×nh h×nh cung øng, sö dông, dù tr÷ hµng tån kho ®Æc biÖt lµ trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
PhÇn II: ChÕ ®é kÕ to¸n hµng tån kho hiÖn hµnh.
2.1. Yªu cÇu kÕ to¸n hµng tån kho trong doanh nghiÖp.
Th«ng tin kÞp thêi vµ chÝnh x¸c vÓ hµng tån kho lµ mét yªu cÇu quan träng ®èi víi qu¶n lý. V× thÕ ®Æt ra yªu cÇu hoµn thiÖn hÖ thèng ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n, n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c kÕ to¸n hµng tån kho. Tõ ®ã, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý trong c¸c doanh nghiÖp. Nhµ níc nªn sím nghiªn cøu ®a ra c¸c gi¶i ph¸p ®ång bé nh»m hoµn thiÖn hÖ thèng h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n hµng tån kho nãi riªng .
Hoµn thiÖn ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho ph¶i ®îc tiÕn hµnh trªn nguyªn t¾c :
Mét lµ , ®¶m b¶o sù thèng nhÊt gi÷a c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ, tµi chÝnh cña nhµ níc víi hÖ thèng kÕ to¸n.
Hai lµ, ®¶m b¶o sù phï hîp víi ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh vµ yªu cÇu qu¶n lý cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam trong c¬ chÕ thÞ trêng .
Ba lµ, phï hîp víi c¸c chuÈn mùc, th«ng lÖ quèc tÕ ®îc thõa nhËn.
Néi dung c¬ b¶n cña viÖc hoµn thiÖn ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho bao gåm :
C¶i tiÕn hÖ thèng tµi kho¶n vµ quy tr×nh h¹ch to¸n hµng tån kho khoa häc, hîp lý h¬n, cã tÝnh thèng nhÊt cao, b¶o ®¶m viÖc thu thËp th«ng tin nhanh nh¹y, tiÕt kiÖm chi phÝ .
Cã biÖn ph¸p n©ng cao ®é chÝnh x¸c cña c¸c ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho , nhÊt lµ ®èi víi ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú .
Cã nh vËy th× viÖc hoµn thiÖn kÕ to¸n hµng tån kho míi thùc sù ®em l¹i lîi Ých vµ cã ý nghÜa thiÕt thùc .
2.2. ChuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam vÒ kÕ to¸n hµng tån kho.
Hµng tån kho nhËp, xuÊt, tån kho ®îc ghi sæ theo gi¸ thùc tÕ (gi¸ gèc)
Gi¸ thùc tÕ cña hµng nhËp kho bao gåm : chi phÝ mua , chi phÝ chÕ biÕn vµ c¸c chi phÝ liªn quan trùc tiÕp kh¸c ph¸t sinh ®Ó cã ®îc hµng tån kho ë ®Þa ®iÓm vµ tr¹ng th¸i hiÖn t¹i .
- Chi phÝ mua: Chi phÝ mua cña hµng tån kho bao gåm gi¸ mua, c¸c lo¹i thuÕ kh«ng ®îc hoµn l¹i, chi phÝ vËn chuyÓn, bèc xÕp, b¶o qu¶n trßn qu¸ tr×nh mua hµng vµ c¸c chi phÝ kh¸c cã liªn quan cã liªn quan trùc tiÕp tíi viªc mua hµng tån kho. C¸c kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i vµ gi¶m gi¸ hµng mua do hµng mua kh«ng ®óng quy c¸ch, phÈm chÊt ®îc trõ khái chi phÝ mua.
- Chi phÝ chÕ biÕn: bao gåm nh÷ng chi phÝ cã liªn hÖ trùc tiÕp ®Õn s¶n xuÊt phÈm nh chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn ®æi ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ nguyªn liÖu, vËt liÖu thµnh thµnh phÈm.
- Chi phÝ liªn quan trùc tiÕp kh¸c: bao gåm c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c ngoµi chi phÝ chÕ biÕn vµ chi phÝ mua hµng tån kho nh chi phÝ thiÕt kÕ s¶n phÈm cho mét ®¬n ®Æt hµng cô thÓ.
Chi phÝ kh«ng tÝnh vµo gi¸ gèc hµng tån kho nh: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu, chi phÝ nh©n c«ng vµ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh kh¸c ph¸t sinh trªn møc b×nh thêng; chi phÝ b¶o qu¶n trõ c¸c kho¶n chi phÝ b¶o qu¶n hµng tån kho cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tiÕp theo vµ chi phÝ b¶o qu¶n thuéc chi phÝ mua; chi phÝ b¸n hµng; chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp; chi phÝ cung cÊp dÞch vô.
Gi¸ thùc tÕ hµng xuÊt kho , tån kho ®îc x¸c ®Þnh theo mét trong c¸c ph¬ng ph¸p sau :
(9*)- Ph¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ thùc tÕ ®Ých danh: Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông víi doanh nghiÖp cã sè Ýt mÆt hµng hoÆc mÆt hµng æn ®Þnh vµ nhËn diÖn ®îc. - Ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn: Theo ph¬ng ph¸p nµy gi¸ trÞ cña tõng lo¹i hµng tån kho ®îc tÝnh theo gi¸ trung b×nh cña tõng lo¹i hµng tån kho t¬ng tù ®Çu k× vµ gi¸ trÞ tõng lo¹i hµng tån kho ®îc mua hoÆc s¶n xuÊt trong kú. Gi¸ trÞ trung b×nh cã thÓ ®îc tÝnh theo kú hoÆc mçi khi nhËp l« hµng vÒ, phô thuéc vµo t×nh h×nh cña doanh nghiÖp.
- Ph¬ng ph¸p nhËp tríc xuÊt tríc (FIFO): ®îc ¸p dông dùa trªn gi¶ ®Þnh hµng tån kho ®îc mua tríc hoÆc s¶n xuÊt tríc th× ®îc xuÊt tríc vµ hµng tån kho cßn l¹i cuèi kú lµ hµng tån kho cuèi kú lµ hµng tån kho ®îc mua hoÆc s¶n xuÊt gÇn thêi ®iÓm cuèi kú. Theo ph¬ng ph¸p nµy gi¸ trÞ hµng xuÊt kho ®îc tÝnh theo gi¸ cña l« hµng nhËp kho ë thêi ®iÓm cuèi kú hoÆc gÇn ®Çu kú, gi¸ trÞ cña hµng tån kho ®îc tÝnh theo gi¸ cña hang nhËp kho ë thêi ®iÓm cuèi kú hoÆc gÇn cuèi kú cßn tån kho.
- Ph¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tríc(LIFO): ®îc ¸p dông dùa trªn gi¶ ®Þnh hµng tån kho ®îc mua sau hoÆc s¶n xuÊt sau th× ®îc s¶n xuÊt tríc vµ hµng tån kho cßn l¹i cuèi kú lµ hµng tån kho ®îc mua hoÆc s¶n xuÊt tríc ®ã. Theo ph¬ng ph¸p nµy gi¸ trÞ hµng xuÊt kho ®îc tÝnh theo gi¸ l« hµng nhËp sau hoÆc gÇn sau cïng, gi¸ trÞ cña hµng tån kho ®îc tÝnh theo gi¸ cña hµng nhËp kho ®Çu kú hoÆc gÇn ®Çu kú cßn tån kho.
2.3. ChÕ ®é kÕ to¸n hµng tån kho hiÖn hµnh.
2.3.1. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho
Hµng tån kho rÊt phong phó vµ ®a d¹ng , tïy theo ®Æc ®iÓm cña mçi lo¹i mµ cã c¸c ph¬ng ph¸p qu¶n lý hµng tån kho kh¸c nhau . Cã lo¹i hµng tån kho ®îc theo dâi, kª khai theo mçi lÇn nhËp, xuÊt . Cã lo¹i ®îc theo dâi b»ng c¸ch kiÓm kª mét c¸ch ®Þnh kú.Trªn c¬ së hai ph¬ng ph¸p qu¶n lý hµng tån kho ®· h×nh thµnh hai ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tæng hîp hµng tån kho lµ ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn vµ ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. ViÖc h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p nµo lµ tïy thuéc vµo ®Æc ®iÓm kinh doanh cña doanh nghiÖp, yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý, tr×nh ®é cña c¸n bé kÕ to¸n còng nh quy ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. ChÕ ®é kÕ to¸n ViÖt Nam quy ®Þnh mçi doanh nghiÖp ®îc ¸p dông mét trong hai ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n trªn.
2.3.1.1. Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn:
Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn (perpetual inventory method) lµ ph¬ng ph¸p theo dâi mét c¸ch thêng xuyªn t×nh h×nh hiÖn cã, biÕn ®éng t¨ng gi¶m hµng tån kho trªn c¸c tµi kho¶n ph¶n ¸nh tõng lo¹i hµng tån kho. §iÒu nµy cã nghÜa lµ tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô mua, b¸n, nhËp, xuÊt hµng tån kho ®Òu ®îc ghi chÐp trùc tiÕp lªn c¸c tµi kho¶n hµng tån kho ngay khi nghiÖp vô nµy ph¸t sinh.
Khi khi ph¸t sinh c¸c nghiÖp vô lµm t¨ng gi¸ trÞ hµng tån kho kÕ to¸n ghi Nî c¸c tµi kho¶n hµng tån kho, ®èi øng Cã c¸c tµi kho¶n liªn quan t¬ng øng.
Khi xuÊt kho ®Ó sö dông hay tiªu thô kÕ to¸n ghi Cã c¸c tµi kho¶n hµng tån kho, ®èi øng Nî c¸c tµi kho¶n liªn quan.
Sè d trªn Nî c¸c tµi kho¶n hµng tån kho ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hµng tån kho tån ®Çu kú hoÆc tån cuèi kú.
¦u ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ cã ®é chÝnh x¸c cao, theo dâi, ph¶n ¸nh mét c¸ch liªn tôc thêng xuyªn c¸c th«ng tin vÒ hµng tån kho mét c¸ch kÞp thêi cËp nhËt . Nã cho phÐp t¹i bÊt kú thêi ®iÓm nµo kÕ to¸n còng cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc lîng nhËp, xuÊt, tån kho tõng lo¹i hµng tån kho . Ph¬ng ph¸p nµy thÝch hîp víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ doanh nghiÖp kinh doanh c¸c mÆt hµng cã gi¸ trÞ lín.
Tuy nhiªn víi c¸c doanh nghiÖp cã nhiÒu chñng lo¹i vËt t, hµng ho¸ cã gi¸ trÞ thÊp, thêng xuyªn xuÊt dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh hay c¸c môc ®Ých kh¸c th× viÖc ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy sÏ tèn rÊt nhiÒu c«ng søc.
2.3.1.2. Ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú.
Ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú (periodic inventory method) lµ ph¬ng ph¸p kh«ng theo dâi mét c¸ch thêng xuyªn, liªn tôc vÒ t×nh h×nh biÕn ®éng cña c¸c lo¹i vËt t, hµng ho¸, s¶n phÈm trªn c¸c tµi kho¶n ph¶n ¸nh tõng lo¹i hµng tån kho mµ chØ ph¶n ¸nh gi¸ trÞ tån kho ®Çu kú vµ cuèi kú cña chóng trªn c¬ së kiÓm kª cuèi kú.
Theo ph¬ng ph¸p nµy , hµng tån kho biÕn ®éng t¨ng , gi¶m trong kú ®îc theo dâi trªn mét tµi kho¶n riªng lµ tµi kho¶n 611 -"Mua hµng" . C¸c tµi kho¶n hµng tån kho chØ theo dâi gi¸ trÞ hµng tån kho tån ®Çu kú vµ cuèi kú . §Çu kú, kÕ to¸n kÕt chuyÓn gi¸ trÞ hµng tån kho tõ c¸c tµi kho¶n hµng tån kho vÒ TK 611 (chi tiÕt cho tõng lo¹i hµng tån kho). Trong kú , gi¸ trÞ hµng mua ®îc tËp hîp bªn Nî TK 611. Cuèi kú, c¨n cø vµo kÕt qu¶ kiÓm kª cuèi kú, kÕ to¸n kÕt chuyÓn gi¸ trÞ hµng tån kho cuèi kú vÒ c¸c tµi kho¶n hµng tån kho, ®ång thêi x¸c ®Þnh tæng gi¸ trÞ hµng tån kho xuÊt trong kú theo c«ng thøc :
Gi¸ trÞ hµng tån kho xuÊt kho trong kú
=
Gi¸ trÞ hµng tån kho tån ®Çu kú
+
Tæng gi¸ trÞ hµng tån kho t¨ng thªm trong kú
-
Gi¸ trÞ hµng tån kho tån cuèi kú
Ph¬ng ph¸p nµy cã u ®iÓm lµ gi¶m ®îc khèi lîng c«ng viÖc ghi chÐp tuy nhiªn ®é chÝnh x¸c kh«ng cao. §é chÝnh x¸c cña ph¬ng ph¸p phô thuéc rÊt lín vµo ®iÒu kiÖn kho b·i, b¶o qu¶n... §©y lµ ph¬ng ph¸p thÝch hîp cho c¸c doanh nghiÖp cã nhiÒu chñng lo¹i vËt t, hµng ho¸ cã gi¸ trÞ thÊp, thêng xuyªn xuÊt dïng, xuÊt b¸n .
2.3.2. H¹ch to¸n hµng tån kho trong doanh nghiÖp.
2.3.2.1. Tµi kho¶n sö dông:
§Ó h¹ch to¸n hµng tån kho kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n :
- Tµi kho¶n 151 _ Hµng mua ®ang ®i ®êng
- Tµi kho¶n 152 _ Nguyªn, vËt liÖu
- Tµi kho¶n 153 _ C«ng cô, dông cô
- Tµi kho¶n 154 _ Chi phÝ s¶n xuÊt,kinh doanh dë dang
- Tµi kho¶n 155 _ Thµnh phÈm
- Tµi kho¶n 156 _ Hµng ho¸
1561 _ Gi¸ mua hµng ho¸
1562 _ Chi phÝ thu mua hµng ho¸
- Tµi kho¶n 157 _ Hµng göi b¸n
- Tµi kho¶n 632 _ Gi¸ vèn hµng b¸n
- Tµi kho¶n 611 _ Mua hµng (dïng cho ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú)
6111 _ Mua nguyªn, vËt liÖu
6112 _ Mua hµng ho¸
- Tµi kho¶n 631 _ Gi¸ thµnh s¶n xuÊt ( dïng cho ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú)
Víi doanh nghiÖp h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn c¸c tµi kho¶n hµng tån kho ( TK 151 ®Õn TK 157 ) dïng ®Ó theo dâi vµ ph¶n ¸nh t×nh h×nh hiÖn cã, t×nh h×nh biÕn ®éng t¨ng, gi¶m c¸c lo¹i hµng tån kho theo gi¸ thùc tÕ .
H¹ch to¸n hµng tån kho trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
T¹i c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, hµng tån kho bao gåm : nguyªn liÖu,vËt liÖu, c«ng cô, dông cô, s¶n phÈm dë dang, thµnh phÈm . Dßng lu chuyÓn chi phÝ t¹i doanh nghiÖp s¶n xuÊt cã thÓ biÓu hiÖn qua s¬ ®å sau :
Nguyªn, vËt liÖu
Lao ®éng
Chi phÝ s¶n xuÊt chung
S¶n phÈm dë dang
Thµnh phÈm
Gi¸ vèn hµng b¸n
C¸ch thøc h¹ch to¸n tõng lo¹i hµng tån kho nµy nh sau :
H¹ch to¸n vËt liÖu, dông cô:
Theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn:
Trong kú , khi ph¸t sinh c¸c nghiÖp vô lµm t¨ng gi¸ trÞ vËt liÖu ,dông cô tån kho nh mua ngoµi, nhËp vËt liÖu, dông cô tù chÕ hay thuª ngoµi gia c«ng, nhËn vèn gãp liªn doanh, ®¸nh gi¸ t¨ng, kiÓm kª thõa … kÕ to¸n ghi Nî tµi kho¶n 152, 153 theo gi¸ thùc tÕ, ®èi øng Cã c¸c tµi kho¶n liªn quan. C¸c nghiÖp vô ph¸t sinh lµm gi¶m gi¸ trÞ vËt liÖu ,dông cô kÕ to¸n ghi Cã tµi kho¶n 152, 153 vµ ®èi øng Nî c¸c tµi kho¶n liªn quan .
Trêng hîp mua hµng, nhËp kho kÕ to¸n c¨n cø vµo ho¸ ®¬n mua hµng, chøng tõ ph¶n ¸nh chi phÝ thu mua vµ c¸c chøng tõ kh¸c ®Ó ghi t¨ng gi¸ trÞ hµng tån kho :
Nî TK 152,153: TrÞ gi¸ mua vµ chi phÝ thu mua
Nî TK 133(1331) : ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ ( nÕu cã )
Cã TK liªn quan (111,112, 331…) : Tæng gi¸ thanh to¸n
Trêng hîp ®îc hëng gi¶m gi¸ hµng mua hay hµng mua tr¶ l¹i kÕ to¸n ghi gi¶m gi¸ thùc tÕ vËt liÖu dông cô tån kho:
Nî TK 111,112,331,1388…: Gi¸ thanh to¸n
Cã TK 152,153 : Sè gi¶m gi¸, hµng mua tr¶ l¹i
Cã TK 133(1331): ThuÕ GTGT ®Çu vµo t¬ng øng( nÕu cã)
Khi xuÊt vËt liÖu, dông cô cho s¶n xuÊt kinh doanh, kÕ to¸n ghi :
Nî TK 621, 627, 641, 642, 142…
Cã TK 152, 153
C¸c trêng hîp t¨ng, gi¶m hµng tån kho kh¸c ®îc ph¶n ¸nh theo s¬ ®å h¹ch to¸n sau :
S¬ ®å h¹ch to¸n tæng qu¸t vËt liÖu, dông cô theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn
TK 331, 111, 112…
TK 152, 153
TK 111,112,331…
Gi¶m gi¸ ®îc hëng, hµng mua tr¶ l¹i
T¨ng do mua ngoµi
ThuÕ GTGT ®îc
khÊu trõ (nÕu cã)
TK 151
TK 621,627,641,
642,142…
Hµng ®i ®êng k× tríc
XuÊt cho s¶n xuÊt kinh doanh
TK441
TK 154
TK 642,3381
TK128,222
TK 1381, 642…
TK 412
NhËn cÊp ph¸t,tÆng thëng, vèn gãp liªn doanh
Thuª ngoµi gia c«ng, chÕ biÕn
Ph¸t hiÖn thõa khi kiÓm kª
Ph¸t hiÖn thiÕu khi kiÓm kª
NhËn l¹i vèn gãp liªn doanh
§¸nh gi¸ gi¶m
§¸nh gi¸ t¨ng
TK 1331
D§K: xxx
Theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú :
Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n vËt liÖu dông cô theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú ®îc tiÕn hµnh theo tr×nh tù sau :
§Çu kú , kÕ to¸n kÕt chuyÓn gi¸ trÞ hµng tån tõ c¸c tµi kho¶n 151, 152, 153 sang tµi kho¶n 6111(chi tiÕt cho tõng lo¹i hµng tån kho ):
Nî TK 611(6111)
Cã TK 151, 152, 153
Trong kú kÕ to¸n c¨n cø c¸c ho¸ ®¬n, chøng tõ mua hµng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ thùc tÕ vËt liÖu dông cô mua vµo :
Nî TK 611(6111) : TrÞ gi¸ hµng mua vµ chi phÝ thu mua.
Nî TK 133(1331): ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ (nÕu cã)
Cã TK 111, 112, 331…: Tæng gi¸ thanh to¸n
NÕu ph¸t sinh c¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng mua hay hµng mua tr¶ l¹i do hµng mua kh«ng ®óng quy c¸ch, phÈm chÊt , kÕ to¸n ghi:
Nî TK 111, 112, 331…
Cã TK 133(1331) : ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ t¬ng øng
Cã TK 611(6111) :Gi¸ thùc tÕ hµng mua
Cuèi kú, c¨n cø vµo kÕt qu¶ kiÓm kª vËt liÖu dông cô tån kho, kÕ to¸n kÕt chuyÓn gi¸ trÞ vËt liÖu dông cô tån cuèi kú vÒ c¸c tµi kho¶n 151, 152, 153
Nî TK 151, 152, 153
Cã TK 611(6111)
Gi¸ trÞ vËt liÖu dông cô xuÊt dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh ®îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch lÊy tæng ph¸t sinh bªn Nî tµi kho¶n 6111 trõ ®i sè ph¸t sinh Cã tµi kho¶n 6111 råi ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng sö dông (theo môc ®Ých sö dông hay tû lÖ ®Þnh møc)
Nî TK 621, 627, 641, 642, 142…
Cã TK 611(6111)
Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt :
Theo ph¸p kª khai thêng xuyªn :
Cuèi kú, kÕ to¸n kÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung theo tõng ®èi tîng:
Nî TK 154.
Cã TK 621, 622, 627
NÕu ph¸t sinh c¸c kho¶n gi¶m trõ chi phi nh phÕ liÖu thu håi, vËt t cha sö dông hÕt nhËp kho…kÕ to¸n ghi gi¶m chi phÝ :
Nî TK 152,138…
Cã TK 154
Khi s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho hoÆc göi b¸n hay tiªu thô trùc tiÕp , kÕ to¸n ph¶n ¸nh gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh :
Nî TK 155, 157, 632
Cã TK 154
Theo ph¬ng ph¸p kiªm kª ®Þnh kú:
Theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª dÞnh kú viÖc tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh phÈm ®îc thùc hiªn trªn tµi kho¶n 631 "Gi¸ thµnh s¶n xuÊt ".
§Çu kú, kÕ to¸n kÕt chuyÓn gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang tõ tµi kho¶n 154 vÒ tµi kho¶n 631 :
Nî TK 631
Cã TK 154
Cuèi kú, c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ®îc kÕt chuyÓn vÒ tµi kho¶n 631 :
Nî TK 631
Cã TK 621,622,627
C¨n cø kÕt qu¶ kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang , kÕt chuyÓn vÒ tµi kho¶n 154 :
Nî TK 154
Cã TK 631
C¨n cø vµo b¶ng tÝnh gi¸ thµnh, ph¶n ¸nh tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm lao vô hoµn thµnh trong kú :
Nî TK 632
Cã TK 631
H¹ch to¸n thµnh phÈm:
Theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn :
Khi ph¸t sinh c¸c nghiÖp vô nhËp kho thµnh phÈm tõ bé phËn s¶n xuÊt hoÆc thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn kÕ to¸n gi theo gi¸ thµnh thùc tÕ :
Nî TK 155
Cã TK 154
Khi xuÊt kho thµnh phÈm ®Ó tiªu thô hay göi b¸n, kÕ to¸n ghi :
Nî TK 632: Tiªu thô trùc tiÕp
Nî TK 157 : Göi b¸n
Cã TK 155
§ång thêi ghi bót to¸n ph¶n ¸nh doanh thu ®èi víi hµng tiªu thô :
Nî TK 111,112,131…:Tæng gi¸ thanh to¸n .
Cã TK 511 : Doanh thu thuÇn.
Cã TK 333(3331): ThuÕ GTGT ®Çu ra (nÕu cã).
C¸c trêng hîp t¨ng, gi¶m kh¸c h¹ch to¸n t¬ng tù nh ®èi víi vËt liÖu, dông cô.
Theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú:
§Çu kú, kÕ to¸n kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng cha tiªu thô vÒ tµi kho¶n 632:
Nî TK 632
Cã TK 155,157
Trong kú , c¨n cø c¸c chøng tõ ph¶n ¸nh nhËp , xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm, dÞch vô , kª to¸n ghi :
- Ph¶n ¸nh gi¸ vèn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i :
Nî TK 631
Cã TK 632
- Ph¶n ¸nh tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm,dÞch vô ®· hoµ thµnh nhËp kho trong kú, göi b¸n hay tiªu thô trùc tiÕp:
Nî TK632
Cã TK 631
Cuèi kú , c¨n cø kÕt qu¶ kiÓm kª hµng tån kho cha tiªu thô, kÕ to¸n tiÕn hµnh kÕt chuyÓn gi¸ trÞ s¶n phÈm , dÞch vô cha tiªu thô cuèi kú
Nî TK 155, 157
Cã TK 632
§ång thêi x¸c ®Þnh vµ kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n ®· x¸c ®Þnh lµ tiªu thô trong kú theo c«ng thøc :
Gi¸ vèn hµng tiªu thô trong kú
=
Gi¸ vèn hµng cha tiªu thô ®Çu kú
+
Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm, dÞch vô s¶n xuÊt trong kú
-
Gi¸ vèn hµng cha tiªu thô cuèi kú
Nî TK 911
Cã TK 632
2.3.2.3. H¹ch to¸n hµng tån kho trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i.
Doanh nghiÖp kinh doanh th¬ng m¹i víi hai ho¹t ®éng chñ yÕu lµ ho¹t ®éng mua hµng ho¸ vµ ho¹t ®éng b¸n hµng ho¸ cho ngêi tiªu dïng hay c¸c ®¬n vÞ trung gian .
Theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn:
§èi víi c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i h¹ch to¸n hµng tån kho theo theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn, trÞ gi¸ hµng mua vµ chi phÝ thu mua ®îc h¹ch to¸n riªng . Do ®ã tµi kho¶n 156 " Hµng ho¸ " dîc chi tiÕt thµnh
1561 "Gi¸ mua hµng ho¸ ".
1562 "Chi phÝ thu mua hµng ho¸ ".
Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n tiÕn hµnh nh sau :
Khi mua hµng ho¸ nhËp kho kÕ to¸n c¨n cø ho¸ ®¬n mua hµng vµ c¸c chøng tõ liªn quan ghi :
Nî TK 156(1561) : trÞ gi¸ mua
Nî TK 153(1532) : tri gi¸ bao b× tÝnh riªng (nÕu cã)
Nî TK 133(1331) : ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ( nÕu cã).
Cã Tl liªn quan (111,112,331…) : tæng gi¸ thanh to¸n
C¸c kho¶n chi phÝ thu mua thùc tÕ ph¸t sinh , ghi:
Nî TK 156(1562) tËp hîp chi phÝ thu mua.
Nî TK 133(1331) : ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ ( nÕu cã)
Cã TK liªn quan (111,112,331…)
C¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng mua hay hµng mua tr¶ l¹i h¹ch to¸n t¬ng tù nh ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt .
Khi tiªu thô kÕ to¸n ph¶n ¸nh gi¸ vèn hµng tiªu thô :
Nî TK 632
Cã TK 156(1561)
§ång thêi ph¶n ¸nh doanh thu cña hµng tiªu thô :
Nî TK 111,112,131…: Tæng gi¸ thanh to¸n
Cã TK 511 : Doanh thu b¸n hµng
Cã TK 333(3331) : ThuÕ GTGT ®Çu ra(nÕu cã)
Theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú :
§Çu kú , kÕt chuyÓn trÞ gi¸ hµng cha tiªu thô
Nî TK 611(6112)
Cã TK 156 , 157, 151.
Trong kú kinh doanh , ph¶n ¸nh trÞ gi¸ hµng t¨ng thªm :
Nî TK 611(6112): Gi¸ thc tÕ hµng mua ( trÞ gi¸ mua vµ chi phÝ thu mua).
Nî TK 133(1331) : ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ( nÕu cã).
Cã TK111,112,331…
Cuèi kú, c¨n cø kÕt qu¶ kiÓm kª , x¸c ®Þnh hµng ®· tiªu thô hay cha tiªu thô cuèi kú :
- KÕt chuyÓn trÞ gi¸ hµng cha tiªu thô :
Nî TK 151,156,157.
Cã TK 611(6112).
- KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng tiªu thô trong kú :
Nî TK 632.
Cã TK 611(6112).
C¸c bót to¸n ph¶n ¸nh doanh thu t¬ng tù nh ®èi víi doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn.
PhÇn III: Mét sè ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n hµng tån kho trong doanh nghiÖp.
3.1. Kinh nghiÖm kÕ to¸n hµng tån kho ë mét sè níc.
3.1.1. KÕ to¸n mü:
Trong kÕ to¸n Mü, qu¸ tr×nh h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn vµ ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú vÒ c¬ b¶n gièng nh kÕ to¸n ViÖt Nam .
Ngoµi ra nh»m ®¬n gi¶n bít c«ng viÖc ghi chÐp ®ång thêi vÉn n¾m ®îc c¸c th«ng tin vÒ hµng tån kho mét c¸ch kÞp thêi cËp nhËt, c¸c c«ng ty thêng sö dông ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn söa ®æi(modified perpetual inventory system).
Theo ph¬ng ph¸p nµy, kÕ to¸n trong doanh nghiÖp tiÕn hµnh ghi chÐp sè lîng hµng tån kho t¨ng gi¶m trong kú chØ theo sè lîng trªn sæ chi tiÕt cho tõng lo¹i hµng tån kho. Ph¬ng ph¸p nµy cho phÐp doanh nghiÖp cã thÓ gi¶m c«ng søc ghi chÐp vµ vÉn cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc møc ®é tån kho vµo bÊt kú thêi ®iÓm nµo cña qu¸ tr×nh kinh doanh, tr¸nh ®îc sù thiÕu, hôt mÊt m¸t hay tån ®äng qu¸ nhiÒu vÒ hµng tån kho .
3.1.2. KÕ to¸n Ph¸p :
Theo chÕ ®é kÕ to¸n cña Ph¸p th× c¸c doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú ®Ó h¹ch to¸n hµng tån kho .
Theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú sè tiÒn khi mua mua vËt t, hµng ho¸ kÕ to¸n ghi ngay vµo chi phÝ trong kú (TK 601 "Mua nguyªn, vËt liÖu", TK 602 "Mua c¸c lo¹i dù tr÷ s¶n xuÊt kh¸c", TK 607 "Mua hµng ho¸ " ) . Do ®ã, cuèi kú cÇn kiÓm kª nguyªn vËt liÖu tån kho ®Ó x¸c ®Þnh sè chªnh lÖch gi÷a tån ®Çu kú vµ tån cuèi kú . Trªn c¬ së ®ã diÒu chØnh sè tiÒn mua vËt t, hµng ho¸ trong kú vÒ trÞ gi¸ vËt t hµng ho¸ xuÊt dïng .
TrÞ gi¸ hµng xuÊt trong n¨m
=
TrÞ gi¸ vËt t, hµng ho¸ mua vµo
+
TrÞ gi¸ hµng tån ®Çu n¨m
--
TrÞ gi¸ hµng tån cuèi n¨m
Chi phÝ thùc tÕ §· ghi vµo chi phÝ Chªnh lÖch tån kho
S¬ ®å h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú
TK liªn quan (531,512,401…)
TK "Mua hµng" (601,602,607)
TK "KÕt qu¶ niªn ®é(12)
KÕt chuyÓn chi phÝ
Mua hµng
TK "Hµng tån kho" (31,32,37 )
TK "Chªnh lÖch tån kho"(603)
KÕt chuyÓn gi¸ trÞ tån kho ®Çu n¨m
§iÒu chØnh t¨ng chi phÝ
§iÒu chØnh gi¶m chi phÝ
KÕt chuyÓn gi¸ trÞ tån kho cuèi n¨m
D§K:***
VÒ nguyªn t¾c, ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn chØ sö dông trong kÕ to¸n ph©n tÝch . Tuy nhiªn nÕu c¸c doanh nghiÖp muèn theo dâi mét c¸ch thêng xuyªn liªn tôc t×nh h×nh nhËp, xuÊt tån kho trªn sæ kÕ to¸n th× hÖ thèng kÕ to¸n Ph¸p còng cho phÐp c¸c doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn ®Ó h¹ch to¸n hµng tån kho .
Theo ph¬ng ph¸p nµy, c¸c bót to¸n ph¶n ¸nh viÖc mua hµng, kÕt chuyÓn tån kho (®Çu kú vµ cuèi kú), kÕt chuyÓn thu nhËp, ®iÒu chØnh chªnh lÖch vÉn ®îc thùc hiÖn nh ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. Nhng khi mçi lÇn nhËp, xuÊt hµng kÕ to¸n ghi nh sau :
Khi nhËp hµng vµo kho, ghi
Nî TK "Hµng tån kho"
Cã TK "Chªnh lÖch tån kho"
Khi xu©t kho ®Ó sö dông hay b¸n, ghi
Nî TK "Chªnh lÖch tån kho"
Cã TK " Hµng tån kho"
TK "Chªnh lÖch tån kho"(603)
TK "Hµng tån kho"(31,32,37 )
D§K:***
XuÊt
NhËp
S¬ ®å h¹ch to¸n :
3.2. §¸nh gi¸ chÕ ®é vµ chuÈn mùc kÕ to¸n hµng tån kho hiÖn hµnh.
HÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n ViÖt Nam hiÖn nay cã quy ®Þnh néi dung, ph¬ng ph¸p ghi chÐp trªn c¸c tµi kho¶n liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh h¹ch to¸n hµng tån kho. Quy ®Þnh vÒ h¹ch to¸n hµng tån kho theo c¸c ph¬ng ph¸p nh hiÖn nay c¬ b¶n ®· ®¸p øng ë møc ®é nhÊt ®Þnh yªu cÇu c«ng t¸c h¹ch to¸n, qu¶n lý hµng tån kho t¹i c¸c doanh nghiÖp. T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ghi chÐp, ph¶n ¸nh cña kÕ to¸n còng nh c«ng t¸c kiÓm tra. HÖ thèng ph¬ng ph¸p nµy còng thÓ hiÖn sù v©n dông cã tÝnh chän läc c¸c m« h×nh, chuÈn mùc, nguyªn t¾c vµ th«ng lÖ kÕ to¸n quèc tÕ vµo ViÖt Nam .
Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng u ®iÓm nãi trªn, quy ®Þnh ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho hiÖn nay vÉn tån t¹i nh÷ng ®iÓm cha hîp lý, dÉn ®Õn viÖc ¸p dông trong thùc tÕ gÆp mét sè khã kh¨n lóng tóng. Cô thÓ lµ :
3.2.1. ThiÕu nhÊt qu¸n vÒ néi dung h¹ch to¸n gi÷a hai ph¬ng ph¸p.
§èi víi c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i, cÇn h¹ch to¸n riªng khèi lîng hµng ho¸ mua vµo vµ chi phÝ thu mua ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh ®îc chØ tiªu khèi lîng hµng ho¸ lu©n chuyÓn vµ chi phÝ lu th«ng cña hµng lu©n chuyÓn ( bao gåm chi phÝ thu mua, b¶o qu¶n vµ tiªu thô ). Tuy nghiªn, viÖc h¹ch to¸n riªng chi phÝ thu mua vµ tÝnh ph©n bæ chi phÝ mua hµng cho hµng ho¸ ®· tiªu thô vµ hµng ho¸ cßn l¹i cuèi kú míi chØ quy ®Þnh cho c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i ¸p dông ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn . Theo ph¬ng ph¸p nµy, tµi kho¶n 156 "Hµng ho¸ " ®îc chi tiÕt thµnh tiÓu kho¶n :
- 1561 " Gi¸ mua hµng ho¸ "
- 1562 " Chi phÝ thu mua hµng ho¸ ".
Cßn ®èi víi doanh nghiÖp th¬ng m¹i kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú, gi¸ trÞ hµng mua vµ chi phÝ thu mua cïng ®îc ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n 611(6112) " Mua hµng ho¸ " .
Nh vËy, lµ ®· cã sù kh«ng thèng nhÊt vÒ quy ®Þnh kÕ to¸n chi phÝ thu mua hµng ho¸ vµ ph¶n ¸nh trÞ gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸ mua vµo trªn c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n tæng hîp.
3.2.2. HÖ thèng tµi kho¶n vµ quy tr×nh h¹ch to¸n cßn rêm rµ phøc t¹p
Mét trong nhng yªu cÇu cña viÖc x©y dùng hÖ thèng tµi kho¶n lµ ®¸p øng nhu cÇu th«ng tin cho qu¶n lý, tiÖn lîi cho viÖc h¹ch to¸n hµng ngµy còng nh quyÕt to¸n ®Þnh kú, sao cho sè lîng tµi kho¶n Ýt nhÊt cã thÓ cung cÊp nhiÒu th«ng tin thiÕt thùc vµ bæ Ých cho qu¶n lý kinh doanh . Tuy nhiªn, viÖc quy ®Þnh hÖ thèng tµi kho¶n, ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n ph©n biÖt gi÷a hai ph¬ng kÕ to¸n hµng tån kho nh hiÖn nay lµm cho hÖ thèng tµi kho¶n thªm cång kÒnh, phøc t¹p .
§èi víi ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú, c¸c tµi kho¶n hµng tån kho chØ sö dông ®Ó ph¶n ¸nh sè tån ®Çu kú vµ cuèi kú ph¶i ch¨ng lµ mét sù l·ng phÝ . H¬n n÷a, quy ®Þnh nh vËy lµm mÊt ®i tÝnh ®Æc trng c¬ b¶n trong néi dung cña mét tµi kho¶n kÕ to¸n, ®ã lµ viÖc ph¶n ¸nh tÝnh vËn ®éng trªn hai mÆt ®èi lËp cña bÊt kú mét ®èi tîng kÕ to¸n nµo trªn tµi kho¶n . VÊn ®Ò ®Æt ra lµ liÖu cã nhÊt thiÕt ph¶i më thªm tµi kho¶n 611 "Mua hµng",vµ tµi kho¶n 631 "Gi¸ thµnh s¶n xuÊt" ®Ó theo dâi biÕn ®éng t¨ng, gi¶m hµng tån kho hay kh«ng .
Râ rµng, víi quy ®Þnh hiÖn nay quy tr×nh h¹ch ®èi víi ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú cßn rêm ra, phøc t¹p lµm t¨ng khèi lîng c«ng viÖc ghi chÐp cña kÕ to¸n mét c¸ch kh«ng cÇn thiÕt, ch¼ng h¹n nh viÖc kÕt chuyÓn sè d ®Çu kú, cuèi kú cña hµng tån kho .
Víi hÖ thèng tµi kho¶n vµ quy tr×nh h¹ch to¸n phøc t¹p vµ thiÕu nhÊt qu¸n, tríc hÕt, g©y khã kh¨n cho c¬ quan nhµ níc trong viÖc híng dÉn thùc hiÖn, còng nh khã kh¨n trong c«ng t¸c gi¶ng d¹y vµ häc tËp kÕ to¸n t¹i c¸c trêng häc. Thø n÷a lµ g©y khã kh¨n, lóng tóng vµ thiÕu thèng nhÊt trong viÖc vËn dông vµo thùc tÕ t¹i c¸c doanh nghiÖp. Thùc tÕ ®· x¶y ra trêng hîp kh«ng thèng nhÊt gi÷a kÕ to¸n cña doanh nghiÖp víi c¸n bé thuÕ trong viÖc gi¶i tr×nh víi c¬ quan thuÕ vÒ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn hµng tån kho, ®Æc biÖt lµ víi c¸c doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú .
3.2.3. Sù phï hîp víi ®Æc ®iÓm, yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp :
HÖ thèng kÕ to¸n ViÖt Nam hiÖn nay quy ®Þnh doanh nghiÖp chØ ®îc ¸p dông mét trong hai ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho lµ kª khai thêng xuyªn vµ kiÓm kª ®Þnh kú . Quy ®Þnh nµy lµ cha thùc sù phï hîp, g¾n víi ®Æc ®iÓm t×nh h×nh kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, xuÊt hiÖn nhiÒu doanh nghiÖp cã ngµnh nghÒ kinh doanh ®a d¹ng, quy m« lín, do ®ã hµng tån kho trong doanh nghiÖp còng rÊt ®a d¹ng vµ phong phó . Mçi lo¹i hµng tån kho l¹i cã yªu cÇu qu¶n lý kh¸c nhau, cã nh÷ng lo¹i hµng tån kho cÇn ®îc theo dâi mét c¸ch thêng xuyªn, cËp nhËt t×nh h×nh biÕn ®éng, bªn c¹nh ®ã cã nh÷ng lo¹i chØ cÇn qu¶n lý, theo dâi trªn c¬ së kiÓm kª ®Þnh kú.
Nh vËy, doanh nghiÖp sÏ chän ph¬ng ph¸p nµo ®Ó h¹ch to¸n hµng tån kho ? NÕu doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn sÏ cã ®îc th«ng tin kÞp thêi ,chÝnh x¸c vÒ hµng tån kho nhng lµ tèn nhiÒu c«ng søc kh«ng cÇn thiÕt ®èi víi nh÷ng lo¹i hµng chØ cÇn theo dâi, kiÓm kª mét c¸ch ®Þnh kú. NÕu doanh nghiÖp chän ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú th× sÏ gi¶m bít khèi lîng c«ng viÖc ghi chÐp, nhng víi mét sè lo¹i hµng tån kho cÇn theo dâi thêng xuyªn th× doanh nghiÖp l¹i ph¶i ph¶n ¸nh trªn nh÷ng sæ s¸ch riªng ngoµi tµi kho¶n . Trong trêng hîp nµy, ph¶i ch¨ng hÖ thèng tµi kho¶n ®· cha ®¸p øng nhu cÇu th«ng tin phôc vô cho qu¶n lý .
VÊn ®Ò ®Æt ra lµ liÖu cã nªn coi ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn vµ ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú lµ c¸c ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho hay chØ lµ c¸c ph¬ng ph¸p ®Ó qu¶n lý hµng tån kho cña doanh nghiÖp .
3.3. Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt :
Trªn c¬ së nghiªn cøu, vµ ph©n tÝch chÕ ®é kÕ to¸n ViÖt Nam vÒ h¹ch to¸n hµng tån kho theo hai ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn vµ kiÓm kª ®Þnh kú, ®ång thêi cã sù tham kh¶o, so s¸nh víi m« h×nh h¹ch to¸n cña mét sè níc trªn thÕ giíi, em cã mét sè kiÕn nghÞ vÒ gi¶i ph¸p hoµn thiÖn ®ãi víi ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho nh sau :
3.3.1. Quy ®Þnh thèng nhÊt hÖ thèng tµi kho¶n vµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho :
Theo em, kh«ng nªn ®ång nhÊt c¸c ph¬ng ph¸p qu¶n lý hµng tån kho víi ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho. Mét doanh nghiÖp cã thÓ qu¶n lý hµng tån kho theo c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c nhau tïy theo ®Æc ®iÓm cña tõng lo¹i. Tuy nhiªn, khi mµ chÕ ®é kÕ to¸n quy ®Þnh hai ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho riªng biÖt lµ ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn vµ ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú th× doanh nghiÖp chØ cã thÓ ¸p dông ®îc mét trong hai ph¬ng ph¸p.
Do ®ã, mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p lµ nªn quy ®Þnh thèng nhÊt ph¬ng ph¸p ghi chÐp vµ néi dung ph¶n ¸nh trªn c¸c tµi kho¶n hµng tån kho kh«ng cã sù ph©n biÖt trêng hîp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn hay ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú .
§èi víi hµng tån kho qu¶n lý theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn th× ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n nh chÕ ®é hiÖn nay lµ hîp lý . §èi víi hµng tån kho qu¶n lý theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú nªn söa ®æi ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n nh sau :
Bá bít hai tµi kho¶n :
Tµi kho¶n 611_" Mua hµng "
Tµi kho¶n 631_" Gi¸ thµnh s¶n xuÊt "
Quy ®Þnh l¹i néi dung ph¶n ¸nh trªn c¸c tµi kho¶n hµng tån kho ( TK 151, 152, 253, 154, 155, 156, 157 ) . C¸c tµi kho¶n hµng tån kho kh«ng chØ sö dông ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ thùc tÕ hµng tån ®Çu kú, cuèi kú mµ theo dâi c¶ t×nh h×nh thu mua, t¨ng, gi¶m hµng tån kho trong kú .
Quy tr×nh h¹ch to¸n hµng tån kho chung cho c¶ hai ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn vµ kiÓm kª ®Þnh kú ®îc kh¸i qu¸t theo s¬ ®å sau :
TK liªn quan (111,112…)
C¸c TK hµng tån kho (152,153,155,156…)
C¸c TK chi phÝ, gi¸ vèn hµng b¸n
Gi¸ thùc tÕ hµng tån kho t¨ng thªm trong kú
D§K: xxx
Gi¸ thùc tÕ hµng xuÊt trong kú
Theo quy tr×nh h¹ch to¸n nµy, viÖc h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn vµ ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú chØ kh¸c nhau ë chç: theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn trÞ gi¸ hµng xuÊt ®îc ph¶n ¸nh ngay khi ph¸t sinh nghiÖp vô, cßn theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú th× trÞ gi¸ hµng xuÊt ®îc x¸c ®Þnh vµ ph¶n ¸nh mét lÇn vµo cuèi kú
3.3.2. X©y dùng c¸c ph¬ng ph¸p íc tÝnh gi¸ trÞ hµng tån kho cuèi kú
Mét trong nh÷ng h¹n chÕ cña qu¶n lý hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú kh«ng x¸c ®Þnh ®îc gi¸ trÞ hµng tån kho khi cha tiÕn hµnh kiÓm kª. DÉn ®Õn khã kh¨n trong c«ng t¸c qu¶n lý nh: kh«ng ®¶m b¶o ®Þnh møc dù tr÷ (dù tr÷ qu¸ nhiÒu g©y ø ®äng vèn, hoÆc dù tr÷ kh«ng ®ñ lµm gi¸n ®o¹n qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ); kh«ng ®¸nh gi¸ ®îc hiÖu qu¶ kinh doanh nãi chung vµ cña tõng mÆt hµng; khã x¸c ®Þnh ®îc t×nh h×nh thiÕu hôt, mÊt m¸t, h háng hµng tån kho ... V× vËy, cÇn thiÕt x©y dùng c¸c ph¬ng ph¸p íc tÝnh gi¸ trÞ hµng tån kho. Dùa trªn kÕt qu¶ íc tÝnh vÒ hµng tån kho ®Ó cã nh÷ng ®¸nh gi¸, quyÕt ®Þnh kÞp thêi trong qu¶n lý. Cã thÓ tham kh¶o mét sè ph¬ng ph¸p íc tÝnh gi¸ trÞ hµng tån kho cña kÕ to¸n quèc tÕ .
Ph¬ng ph¸p íc tÝnh theo gi¸ b¸n lÎ : Theo ph¬ng ph¸p nµy, kÕ to¸n theo dâi mèi quan hÖ gi÷ gi¸ mua vµ gi¸ b¸n lÎ hµng ho¸ . Cô thÓ, kÕ to¸n ph¶i theo dâi c¸c th«ng tin sau :
- Hµng tån kho ®Çu kú theo gi¸ thùc tÕ vµ gi¸ b¸n lÎ .
- Hµng mua vµo trong kú theo gi¸ mua thùc tÕ vµ gi¸ b¸n lÎ.
Tõ ®ã tÝnh ®îc :
TØ lÖ chi phÝ =
Tæng gi¸ thùc tÕ hµng tån ®Çu kú vµ nhËp trong kú
Tæng gi¸ b¸n lÎ cña hµng tån ®Çu kú vµ nhËp trong kú
Tån kho cuèi kú theo gi¸ thùc tÕ
=
Tån kho cuèi kú theo gi¸ b¸n lÎ
x
TØ lÖ chi phÝ
Theo ph¬ng ph¸p nµy, dùa trªn tæng doanh thu b¸n hµng ph¸t sinh trong kú, kÕ to¸n cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc gi¸ trÞ hµng tån kho vµo bÊt kú thêi ®iÓm nµo cña qu¸ tr×nh kinh doanh mµ kh«ng ph¶i chê kÕt qu¶ kiÓm kª . Ph¬ng ph¸p nµy còng lµ mét ph¬ng tiÖn gióp cho qu¶n lý x¸c ®Þnh ®îc hµng tån kho thõa thiÕu, mÊt m¸t, h háng b»ng c¸ch so s¸nh gi÷a kÕt qu¶ íc tÝnh víi kÕt qu¶ kiÓm kª thùc tÕ .
Ngoµi ra, cßn c¸c ph¬ng ph¸p íc tÝnh gi¸ trÞ hµng tån kho kh¸c nh: ph¬ng ph¸p íc tÝnh theo l·i gép …
Sö dông c¸c ph¬ng ph¸p íc tÝnh gi¸ trÞ hµng tån kho sÏ gióp cho viÖc ®¶m b¶o th«ng tin vÒ hµng tån kho mét c¸ch chÝnh x¸c h¬n .
KÕt luËn
***
Trªn ®©y, em ®· tr×nh bµy mét sè vÊn ®Ò nghiªn cøu vÒ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tæng hîp tån kho. Hoµn thiÖn h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung vµ hoµn thiÖn ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho nãi riªng lµ mét trong nh÷ng néi dung quan träng vµ cÇn thiÕt nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý cña doanh nghiÖp.
Hoµn thiÖn ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho kh«ng chØ gãp phÇn ®¶m b¶o th«ng tin nhanh nh¹y, kÞp thêi, ®¶m b¶o ®é tin cËy vÒ hµng tån kho mµ cßn gãp phÇn tiÕt kiÖm chi phÝ h¹ch to¸n. MÆt kh¸c, viÖc hoµn thiÖn ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho còng gãp phÇn thóc ®Èy qu¸ tr×nh hoµn thiÖn hÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp .
VÒ phÝa nhµ níc cÇn nghiªn cøu hoµn thiÖn ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho còng nh hoµn thiÖn h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung. VÒ phÝa doanh nghiÖp, cÇn t¨ng cêng hiÖu qu¶ c«ng t¸c gi¸m s¸t, qu¶n lý hµng tån kho cïng víi c¸c gi¶i ph¸p ®ång bé kh¸c nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Cã nh vËy chóng ta míi theo kÞp xu thÕ héi nhËp vµ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ hiÖn nay .
Sinh viªn thùc hiÖn
NguyÔn ThÞ LÖ
Tµi liÖu tham kh¶o
***
Gi¸o tr×nh Lý thuyÕt h¹ch to¸n kÕ to¸n .
( Khoa KÕ to¸n -§H Kinh tÕ quèc d©n)
Gi¸o tr×nh KÕ to¸n tµi chÝnh .
( Khoa KÕ to¸n -§H Kinh tÕ quèc d©n)
Gi¸o tr×nh KÕ to¸n quèc tÕ .
( Khoa KÕ to¸n -§H Kinh tÕ quèc d©n)
ChuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam sè 02 - " Hµng tån kho " .
Th«ng t sè 89/2002/TT-BTC .
VÒ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho .
( PTS. NguyÔn §×nh §ç - T¹p chÝ KÕ to¸n sè 20 /1999.)
KÕ to¸n chi phÝ kinh doanh hµng ho¸ trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i.
(TS. NguyÔn ViÕt TiÕn - T¹p chÝ kÕ to¸n)
T¹p chÝ Ph¸t triÓn kinh tÕ .
Các file đính kèm theo tài liệu này:
A6237.DOC
