1.1. Giới thiệu
Băng vít là loại máy vận chuyển liên tục, không có bộ phận kéo. Bộ phân công tác của băng vít là vít cánh xoắn chuyển động quay trong vỏ kín có tiết diện phía dưới hình bán nguyệt. Khi vít chuyển động cánh xoắn đẩy vật liệu di chuyển trong vỏ, băng vít thường được dùng vận chuyển hàng rời, hàng vật liệu cục nhỏ, vật liệu dính ướt, phôi thép trong nhà máy ximăng, xí nghiệp chế tạo vật liệu xây dựng.
Băng vít có những ưu điểm khi sử dụng:
- Vật liệu vận chuyển trong băng kín nên có thể vào tải và dỡ tải ở các tải trung gian, không gây ô nhiễm môi trường khi vận chuyển.
- Không tổn thất và rơi rải khi vận chuyển vật liệu.
- An toàn khi sử dụng và thuận lơi khi vận chuyển các loại vật liệu nóng, sắt cạnh
Tuy nhiên bên cạnh những ưu điểm trên khi sử dụng băng vít cũng tồn tại những nhược điểm như băng vít sẽ nghiền nát một phần vật liệu khi vận chuyển khi vận chuyển hàng nóng và sắt cạnh thì cánh xoắn và máng vít nhanh chóng mòn, tiêu hao năng lượng lớn.
1.2. Cấu tạo và nguyên lý làm việc:
Cấu tạo:
1. Ổ đỡ cuối trục vít
2. nắp kiểm tra
3. Cửa vào tải
4. Ổ đỡ đầu trục
5. Khớp nối răng.
6. Khớp nối vòng đàn hồi
7. Động cơ điện.A02-62-6
8. Hộp giảm tốc
9. Nối trục trung gian.
10. Nắp máng vít.
11. Cửa dỡ tải.
12. Máng vít.
13. Trục vít
14. Cánh vít
15. Hệ thống trục đỡ
Nguyên lý làm việc:
Khi băng vít vận chuyển vật liệu di chuyển trong máng hình bán nguyệt, vật liệu được dẫn động nhờ động cơ điện (1) truyền mô men xoắn qua khớp nối (2) qua hộp giảm tốc (3) và truyền mô men xoắn qua khớp nối (4) làm quay trục vít (10) đẩy vật liệu từ cửa vào tải (6) chuyển động trong máng (7) vật liệu chuyển động trong máng không bám vào cánh xoắn (8) mà chuyển động nhờ trọng lượng của nó và lực ma sát giữa vật liệu và thành máng. Đồng thời với tác dụng của lực li tâm, khi vật liệu quay theo trục vít thì lực ma sát làm ngăn cản vật liệu lọt vào bề mặt trục vít và di chuyển theo bề mặt trục vít. Ở 2 đầu trục vít bố trí 2 ổ đỡ (5 ) và (11), nếu chiều dài vận lớn thì thông thường cứ 3 mét có bố trí ổ trung gian
27 trang |
Chia sẻ: banmai | Lượt xem: 1813 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Băng vít nghiêng vận chuyển vậy liệu xây dựng vụn q = 35 t/ h, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
TÍNH TOAÙN BAÊNG VÍT
CHÖÔNG 1
GIÔÙI THIEÄU VEÀ BAÊNG VÍT
§ 1.1. Giôùi thieäu
Baêng vít laø loaïi maùy vaän chuyeån lieân tuïc, khoâng coù boä phaän keùo. Boä phaân coâng taùc cuûa baêng vít laø vít caùnh xoaén chuyeån ñoäng quay trong voû kín coù tieát dieän phía döôùi hình baùn nguyeät. Khi vít chuyeån ñoäng caùnh xoaén ñaåy vaät lieäu di chuyeån trong voû, baêng vít thöôøng ñöôïc duøng vaän chuyeån haøng rôøi, haøng vaät lieäu cuïc nhoû, vaät lieäu dính öôùt, phoâi theùp trong nhaø maùy ximaêng, xí nghieäp cheá taïo vaät lieäu xaây döïng.
Baêng vít coù nhöõng öu ñieåm khi söû duïng:
- Vaät lieäu vaän chuyeån trong baêng kín neân coù theå vaøo taûi vaø dôõ taûi ôû caùc taûi trung gian, khoâng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng khi vaän chuyeån.
- Khoâng toån thaát vaø rôi raûi khi vaän chuyeån vaät lieäu.
- An toaøn khi söû duïng vaø thuaän lôi khi vaän chuyeån caùc loaïi vaät lieäu noùng, saét caïnh
Tuy nhieân beân caïnh nhöõng öu ñieåm treân khi söû duïng baêng vít cuõng toàn taïi nhöõng nhöôïc ñieåm nhö baêng vít seõ nghieàn naùt moät phaàn vaät lieäu khi vaän chuyeån khi vaän chuyeån haøng noùng vaø saét caïnh thì caùnh xoaén vaø maùng vít nhanh choùng moøn, tieâu hao naêng löôïng lôùn.
§ 1.2. Caáu taïo vaø nguyeân lyù laøm vieäc:
Caáu taïo:
OÅ ñôõ cuoái truïc vít
naép kieåm tra
Cöûa vaøo taûi
OÅ ñôõ ñaàu truïc
Khôùp noái raêng.
Khôùp noái voøng ñaøn hoài
Ñoäng cô ñieän.A02-62-6
Hoäp giaûm toác
Noái truïc trung gian.
Naép maùng vít.
Cöûa dôõ taûi.
Maùng vít.
Truïc vít
Caùnh vít
Heä thoáng truïc ñôõ
Nguyeân lyù laøm vieäc:
Khi baêng vít vaän chuyeån vaät lieäu di chuyeån trong maùng hình baùn nguyeät, vaät lieäu ñöôïc daãn ñoäng nhôø ñoäng cô ñieän (1) truyeàn moâ men xoaén qua khôùp noái (2) qua hoäp giaûm toác (3) vaø truyeàn moâ men xoaén qua khôùp noái (4) laøm quay truïc vít (10) ñaåy vaät lieäu töø cöûa vaøo taûi (6) chuyeån ñoäng trong maùng (7) vaät lieäu chuyeån ñoäng trong maùng khoâng baùm vaøo caùnh xoaén (8) maø chuyeån ñoäng nhôø troïng löôïng cuûa noù vaø löïc ma saùt giöõa vaät lieäu vaø thaønh maùng. Ñoàng thôøi vôùi taùc duïng cuûa löïc li taâm, khi vaät lieäu quay theo truïc vít thì löïc ma saùt laøm ngaên caûn vaät lieäu loït vaøo beà maët truïc vít vaø di chuyeån theo beà maët truïc vít. ÔÛ 2 ñaàu truïc vít boá trí 2 oå ñôõ (5 ) vaø (11), neáu chieàu daøi vaän lôùn thì thoâng thöôøng cöù 3 meùt coù boá trí oå trung gian (9).
CHÖÔNG 2
TÍNH TOAÙN BAÊNG VÍT
§ 2.1. Thoâng soá cô baûn cuûa Baêng Vít caàn thieát keá.
Baêng vít nghieâng vaän chuyeån vaät lieäu xaây döïng vuïn.
Naêng suaát : 35 T/ h.
Chieàu daøi vaän chuyeån : 27 m
Goác nghieâng
§ 2.2. Ñöôøng kính caàn thieát cuûa vít taûi
Aùp duïng coâng thöùc (9.3), trang 152, taøi lieäu TTMNC
(2.1)
Trong ñoù :
Q : Naêng suaát tính toaùn : Q = 35 T/ h.
E : Tyû soá giöõa böôùc vít vaø ñöôøng kính vít E =0.8
Vì baêng vít thieát keá vaän chuyeån vaät lieäu xaây döïng vuïnâ neân choïn E ñoái vôùi vaät lieäu chiu maøi moøn.
n :Toác ñoä quay baêng vít .
Sô boä choïn n theo baûng (9.2), trang 150, taøi lieäu tính toaùn maùy naâng chuyeån.[ TTMNC ]
n = 30 voøng/ ph.
Sau ñoù kieåm tra theo coâng thöùc (9.2), trang 152, taøi lieäu [TTMNC] phuø hôïp vôùi veà vaän chuyeån haøng rôøi nhoû
: Khoái löôïng rieâng cuûa vaät lieäu xaây döïng vuïn
Tra baûng 4.1 , trang 88, taøi lieäu [TTMNC] choïn
- : Heä soá giaûm naêng suaát do ñoä nghieâng cuûa baêng vôùi phöông ngang
Vì baêng vít naèm nghieâng tra baûng 9.5, trang 151, taøi lieäu [TTMNC] choïn .
Vaäy (2.2)
Theo tieâu chuaån veà ñöôøng kính vaø böôùc vít cuûa ,tra baûng (9.1), trang 150, taøi lieäu [TTMNC] choïn:
- Ñöôøng kính vít : D = 600 mm.
- Böôùc vít : S = 500 mm.
Kích thöôùc cuûa maùng: theo baûng (9.1) trang 150, taøi lieäu [TTMNC] choïn
Chieàu roäng maùng : 650 mm.
Chieàu saâu maùng : 700 mm.
Chieàu daøi taám :
§ 2.3. Kieåm tra toác ñoä quay cuûa vít taûi
Toác ñoä quay lôùn nhaát cho pheùp cuûa vít taûi :
Theo coâng thöùc (9.2), trang 152, taøi lieäu [TTMNC].ta coù :
( voøng/ phuùt). (2.3)
Trong ñoù :
A: heä soá phuï thuoäc vaät lieäu .
Trabaûng (9.3) , trang 151, taøi lieäu [TTMNC] vôùi vaät lieäu xaây xöïng vuïn : A = 30
D : ñöôøng kính truïc vít : D = 600 mm.
(voøng/ phuùt )
Thoaû maõn ñieàu kieän laøm vieäc :
Naêng suaát thöïc cuûa baêng
Qt=47.D2.Sntkß
Qt=47.0.62.0,5.0,12.5.30.0,8 =35,5
chaáp nhaän ñöôïc
§ 2.4 . Naêng suaát treân truïc vít ñeå baêng laøm vieäc
Theo coâng thöùc ( 9.4), trang 152, taøi lieäu [TTMNC]
(KW)
Trong ñoù :
Q : Naêng suaát vaän chuyeån : Q = 35 T/ h.
Ln : Chieài daøi vaän chuyeån theo phöông ngang cuûa baêng Ln= 27m
: Heä soá caûn chuyeån ñoäng cua3 haøng trong baêng vít
Tra baûng 9.3 , trang 151, taøi lieäu [TTMNC ] = 4,0
H : Chieàu cao vaän chuyeån
H = Ln tag=27tag100
K : Heä soá tính ñeán ñaëc tính chuyeån ñoäng cuûa vít.
k = 0,2
: Taûi troïng treân moät ñôn vò chieàu daøi do khoái löôïng phaàn quay cuûa baêng
Vôùi ñöôøng kính baêng vít: D = 600 mm :
Toác ñoä vaän chuyeån doïc truïc vít cuûa haøng:
Theo coâng thöùc (9.5), trang 153, taøi lieäu [TTMNC]
(2.5)
Vôùi Böôùc vít : s = 0,5 m
Toác ñoä quay cuûa vít: n =30 v/ph.
§ 2.5. Tính toaùn choïn ñoäng cô ñieän:
Coâng suaát ñoäng cô ñeå truyeàn ñoäng baêng
Theo coâng thöùc (6.15), trang 119, taøi lieäu [1]
(2.6)
Trong ñoù:
No : Coâng suaát treân truïc vít ñeå baêng vít laøm vieäc No= 10,7 kw.
K : Heä soá döï coâng suaát: k = choïn K=1,15
: Hieäu suaát cuûa boä truyeàn hoäp giaûm toáchai caáp oå laên
Theo baûng 5.1, trang 104, taøi lieäu [TTMNC] vôùi giaû thuyeát
Döïa vaøo coâng suaát ñoäng cô, tra baûng (III .19.2), trang 199, taøi lieäu[TTMNC] choïn ñoäng cô ñieän khoâng ñoàng boä 3 pha A02-62-6 coù caùc thoâng soá kyõ thuaät nhö sau:
Coâng suaát ñònh möùc treân truïc: Nñc= 13 KW
Toác ñoä quay cuûa truïc: n = 965 v/ ph.
Hieäu suaát : 88%.
Khoái löôïng ñoäng cô ñieän : 155 kg.
Thoâng soá kích thöôùc cuûa ñoäng cô ñieän:
Kieåu ñoäng cô
b
2C
2C2
d
h
t1
A02-62-6
12
318
228
48
200
51,5
L
B1
B4
B5
H
L8
l
608
393
313
213
461
133
110
§ 2.7. Choïn hoäp giaûm toác:
Döïa vaøo tæ soá truyeàn giöõa truïc ñoäng cô vaø truïc vít ta choïn hoäp giaûm toác.
Theo coâng thöùc (6.17), trang 120 , taøi lieäu [TTMNC] :
(2.7)
Trong ñoù :
Toác ñoä quay cuûa truïc ñoäng cô: n ñc = 965 voøng/ phuùt.
Toác ñoä quay cuûa truïc vít: n = 30 voøng/ phuùt.
Caên cöù vaøo tæ soá truyeàn vaø coâng suaát ñoäng cô
-Töø baûng III -22-3 trang 216 taøi lieäu(TTMNC) ta choïn hoäp giaûm toác 2-300 coù:
Tyû soátruyeàn ip=32,42
Coâng suaát treân truïc quoay nhanh:P=14,6 KW
Thoâng soá kích thöôùc :
Kieåu HGT
a
as
at
g
B1
B2
B3
A1
2-300
250
125
175
35
300
202
342
350
Loã laép bu
loâng treân neàn
L
H
H0
H1
L
L1
255
362
90
95
620
475
d (mm)
Soá löôïng
L5
L6
L7
L8
L10
L11
26
4
287
280
300
165
215
90
§ 2.8.Tính toaùn truïc vít :
2.8.1. Caùc taûi troïng taùc duïng leân truïc vít:
2.8.1.1. Moâmen xoaén treân truïc vít:
Theo coâng thöùc (9.8), trang 154, taøi lieäu [TTMNC]:
Moâ men xoaén treân truïc vít:
( KG.m) (2.8)
Trong ñoù :
No : Coâng suaát treân truïc vít ñeå baêng laøm vieäc N0 = 13 kw.
n : Toác ñoä quay cuûa truïc vít: n = 30 voøng/ phuùt.
(kG.m).
Löïc doïc truïc vít :
Theo coâng thöùc (9.9), trang 154, taøi lieäu [1]:
Löïc doïc truïc vít:
(KG) (2.9)
Trong ñoù :
Moâmen xoaén treân truïc vít: Mo= 423kG.m.
K : Heä soá tính ñeán baùn kính chòu taùc duïng cuûa löïc k = 0,7
D : Ñöôøng kính vít D = 0,60 m.
a : Goùc naâng ren vít :
Vôùi s : Böôùc vít s = 0,5 m.
Töø bieåu thöùc 4.8 trang 88taøi lieäu TTMNC
b : Goùc ma saùt giöõa haøng vaän chuyeån vôùi vít
Töø baûng 4.1 trang 87 laáy heä soá ma saùt cuûa vaät lieäu xaây döïng vuïn(traïng thaùi tónh)
Theo coâng thöc 4.7 trang 88
Vôùi fñ : Heä soá ma saùt ôû traïng thaùi ñoäng fñ= 0,8 fo.
fo : Heä soá ma saùt ôû traïng thaùi tónh fo = 0,84
2.8.1.3. Taûi troïng ngang
Taûi troïng ngang taùc duïng leân ñoaïn vít ñaët giöõa 2 goái truïc :
Theo coâng thöùc (9.10), trang 154, taøi lieäu [TTMNC]:
(KG) (2.10)
Trong ñoù :
L : Chieàu daøi baêng vít L = 27 m.
Khoaûng caùch giöõa caùc goái ñôõ l =3 m
Mo : Moâmen xoaén treân truïc vít Mo= 423 KG.m.
K : Heä soá tính ñeán baùn kính chòu taùc duïng cuûa löïc k = 0,7
D : Ñöôøng kính vít D = 0,6 m.
Taûi troïng doïc phaân boá ñeàu treân truïc vít :
Taûi troïng ngang phaân boá ñeàu treân truïc vít :
Moâmen xoaén phaân boá ñeàu treân truïc vít :
2.8.2. Sô ñoà caùc taûi troïng taùc duïng leân truïc vít:
Truïc vít ñöôïc xem nhö laø moät daàm lieân tuïc coù caùc oå treo trung gian ñöôïc xem nhö caùc goái ñôõ . Daàm ñöôïc chia thaønh 9 ñoaïn.
Vaäy truïc vít ñöôïc ñöa veà thaønh 1 daàm sieâu tónh baäc 8 ,duøng sap 2000ñeå tìm bieåu ñoà noäi löïc trong
2.8.2.1. Sô ñoà taûi troïng phaân boá leân truïc vít do Mo gaây ra:
= 423 KG.m m0= 16 KG
M0
3m
27 m
Moâmen xoaén Mx :
M = 423 KG.m
Mx
Sô ñoà taûi troïng doïc phaân boá leân truïc vít do Pd gaây ra:
pd 128,12
3 m
27 m
= 65KG/ m
Löïc doïc Nz:
Nz
Nz= 1760 KG
Sô ñoà taûi troïng ngang phaân boá leân truïc vít do Pn gaây ra :
Pn= 224 KG/m
Löõc Qy:
Moâ men uoán Mu:
73 73
54 59 57 57 57
Mu
2.8.3 . Tính toaùn vaø choïn ñöôøng kính truïc vít theo ñieàu kieän beàn:
- Choïn vaät lieäu cheá taïo truïc vít : Theùp C45 coù sb= 600 N/mm2
Choïn tyû soá giöõa ñöôøng kính trong vaø ñöôøng kính ngoaøi laø : .
Ñeå tính toaùn choïn ñöôøng kính truïc vít tröôùc tieân ta phaûi xaùc ñònh noäi löïc lôùn nhaát xuaát hieän ôû 1 vò trí treân truïc vít, sau ñoù ta kieåm tra cho toaøn truïc vít.
Töø bieåu ñoà noäi löïc xaùc ñònh ôû muïc [2.8.2] ôû treân ta coù noäi löïc lôùn nhaát xuaát hieän ôû goái thöù 2 caùch ñaàu truïc vít 3 meùt coù giaù trò.
Mx= 2117 Nm
Mu= 715Nm.
Nz= 15,278N
Do aûnh höôûng cuûa Nz ñeán söùc beàn truïc laø nhoû so vôùi aûnh höôûng cuûa Mx vaø Mz. Vì vaäy taïm thôøi ta boû qua aûnh höôûng cuûa Nz maø chæ tính aûnh höôûng cuûa Mx vaø Mz. Sau ñoù tính ñeán aûnh höôûng cuûa Nz.
Theo lyù thuyeát beàn thöù tö (lyù thuyeát beàn theá naêng bieán ñoåi hình dang lôùn nhaát) :
(2.12)
Trong ñoù :
- [s] : ÖÙng suaát cho pheùp cuûa vaät lieäu: [s ]= 63 N/mm2 (baûng 7.2 TKCTM)
- : Moâmen töông ñöông lôùn nhaát
Theo coâng thöùc (7.3), trang117, taøi lieäu [TKCTM].
(2.13)
Trong coâng thöùc treân :
:Moâmen xoaén taïi vò trí coù noäi löïc lôùn nhaát = 2117 Nm
: Moâmen uoán taïi vò trí coù noäi löïc lôùn nhaát = 715 Nm
- Wu: Moâmen caûn uoán taïi vò trí coù noäi löïc lôùn nhaát.
Trong coâng thöùc treân:
D : Ñöôøng kính ngoaøi truïc vít
Tæ soá giöõa ñöôøng kính trong vaø ngoaøi truïc vít : h = 0,8
D
.
¨ Choïn ñöôøng kính ngoaøi truïc vít: D = 85 mm.
¨ Ñöôøng kính trong truïc vít: d= 0,8.D = 68m.
2.8.4. Kieåm tra truïc vít coù xeùt ñeán söï aûnh höôûng cuûa Nz :
Theo lyù thuyeát beàn 3 coâng thöùc 8-25 trang 236 taøi lieäu BTSBVL(
(2.14)
Trong ñoù :
- [s] : ÖÙng suaát cho pheùp cuûa vaät lieäu: [s ]= 50 N/mm2
- Mu: Moâmen uoán taïi vò trí coù noäi löïc lôùn nhaát Mu= 715 Nm.
- Mx: Moâmen xoaén taïi vò trí coù noäi löïc lôùn nhaát Mx=2117 Nm
- Nz: Löïc doïc truïc taïi vò trí coù noäi löïc lôùn nhaát Nz = 15278
- Wu: Moâmen caûn uoán taïi vò trí coù noäi löïc lôùn nhaát
- Wx: Moâmen caûn xoaén taïi vò trí coù noäi löïc lôùn nhaát
Wx= 0,2D3(1-h4 ) = 2Wu= 72516 m3
- F : Tieát dieän truïc vít
F=
Tuy nhiieân coù theå chaáp nhaän ñöôïc
Vaäy kích thöôùc truïc vít ñöôïc choïn thoaû maõn veà ñieàu kieän beàn.
2.8.5. Kieåm tra truïc vít theo heä soá an toaøn cho pheùp :
Theo coâng thöùc (7.5), trang 120, taøi lieäu [9].
Heä soá an toaøn ñöôïc tính theo coâng thöùc sau:
(2.15)
Trong ñoù :
Heä soá an toaøn cho pheùp : [n] = ( 1,5 ¸ 2,5 ) trang 124 saùch TKCTM
Khi tính toaùn neáu n nhoû hôn heä soá an toaøn cho pheùp [n] thì phaûi taêng ñöôøng kính cuûa truïc hoaëc choïn laïi vaät lieäu cuûa truïc coù söùc beàn cao hôn so vôùi vaät lieäu ñaõ choïn. Neáu ngöôïc laïi n quaù lôùn so vôùi [n] thì giaûm bôùt ñöôøng kính truïc hoaëc choïn laïi vaät lieäu coù söùc beàn thaáp hôn ñeå ñaûm baûo yeâu caàu keát caáu nhoû goïn vaø tính kinh teá.
Heä soá an toaøn chæ xeùt rieâng öùng suaát phaùp : ns
(2.16)
Heä soá an toaøn chæ xeùt rieâng öùng suaát tieáp : nt
(2.17)
Trong caùc coâng thöùc treân :
· s-1: Giôùi haïn moûi uoán s-1» ( 0,4 ¸ 0,5 ) sb
Choïn s-1= 0,45sb= 0,45.600 = 270 N/mm2
· t-1: Giôùi haïn moûi xoaén t-1» ( 0,2 ¸ 0,3 ) sb
Choïn t-1= 0,25sb= 0,25.600 = 150 N/mm2
· sm,: Trò soá trung bình cuûa öùng suaát phaùp .
· tm : Trò soá trung bình cuûa öùng suaát tieáp.
· sa, : Bieân ñoä cuûa öùng suaát phaùp sinh ra trong tieát dieän cuûa truïc .
· ta : Bieân ñoä cuûa öùng suaát tieáp sinh ra trong tieát dieän cuûa truïc .
· W : Moâmen caûn uoán cuûa tieát dieän truïc.
· Wo :Moâmen caûn xoaén cuûa tieát dieän truïc.
· ks : Heä soá taäp trung öùng suaát thöïc teá khi uoán.
· kt : Heä soá taäp trung öùng suaát thöïc teá khi xoaén .
Tra baûng (7.6), trang 125, taøi lieäu [TKCT
choïn ks = 2,5
kt = 1,52.
· es, et : Heä soá kích thöôùc .
Tra baûng (7.4), trang 123, taøi lieäu (TKCTM):
s = 0,72
et = 0,
Vaäy kích thöôùc truïc vít ñöôïc choïn thoaû maõn ñieàu kieän veà heä soá an toaøn.
§ 2.9. Tính toaùn choïn khôùp noái :
Khôùp noái ñeå noái coá ñònh caùc truïc, chæ khi naøo döøng maùy thaùo noái caùc truïc thì caùc truïc môùi rôøi nhau.
Choïn khôùp noái caên cöù vaøo moâmen maø khôùp phaûi truyeàn vaø ñöôøng kính truïc maø khôùp caàn phaûi noái.
Theo coâng thöùc (9.1), trang 221, taøi lieäu (TKCTM)
Mx= kMñm. (2.18)
Trong ñoù :
K:laøheä soá taûi troïng ñoäng tra baûng 9.1 trang 222
Choïn K=1,5
Mñm: Moâmen ñònh möùc cuûa khôùp
2.9.1. Choïn khôùp noái giöõa ñoäng cô vaø hoäp giaûm toác.
Moâmen xoaén danh nghóa(moâ men truyeàn qua noái truïc) :
Trong coâng thöùc treân :
N : Coâng suaát ñoäng cô N = 13 kw.
Soá voøng cuûa truïc ñoäng cô n = 965 voøng/phuùt.
Moâmen tính :
Þ Mx= k.Mx= 1,5.129.103( Nmm)
Caên cöù vaøo moâmen truyeàn vaø ñöôøng kính truïc cuûa ñoäng cô vaøø hoäp giaûm toác ôû treân ta choïn khôùp noái truïc giöõa ñoäng cô vaø hoäp giaûm toác laø khôùp noái truïc voøng ñaøn hoài laø loaïi khôùp di ñoäng coù theå laép vaø laøm vieäc khi 2 truïc khoâng ñoàng truïc tuyeät ñoái, ngoaøi ra loaïi khôùp naøy giaûm ñöôïc chaán ñoäng vaø va ñaäp khi môû maùy.
Vaät lieäu laøm noái truïc thöôøng laø theùp reøn 35.
Caùc thoâng soá kích thöôùc cuûa khôùp noái truïc voøng ñaøn hoài:
Moâmen xoaén
d
D
d0
L
c
dc
700
48
190
36
112
2 ¸ 6
18
lc
Ñöôøng kính ngoaøi
Chieàu daøi toaøn boä
Lv
nmax
( vg/ph )
Soá choát Z
42
35
36
3000
8
d
c
l
2.9.2. Choïn khôùp noái giöõa hoäp giaûm toác vaø truïc vít .
k1: Heä soá tính ñeán möùc ñoä quan troïng cuûa keát caáu k1=1,2.
k2: Heä soá tính ñeán ñoä laøm vieäc cuûa khôùp noái k1=1,3.
Moâmen ñònh möùc :
Trong coâng thöùc treân :
N : Coâng suaát ñoäng cô: N = 30 kw.
Soá voøng cuûa truïc ñoäng cô: n = 980 v/ph.
Tæ soá truyeàn cuûa hoäp giaûm toác: ¡ = 31,5
Moâmen truyeàn qua khôùp :
Þ Mx= k1.k2.Mñm= 1,2.1,3.940,18 = 1466,68 KG.m
Theo baûng 9-4 trang 225 TKCTM
Caên cöù vaøo moâmen truyeàn vaø ñöôøng kính truïc cuûa hoäp giaûm toác ôû treân ta choïn khôùp noái truïc giöõa hoäp giaûm toác vaø oå ñôõ ñaàu truïc vít laø khôùp noái truïc raêng M' coù moâmen xoaén Mx= 19000 N.m
Khôùp noái truïc raêng laø loaïi khôùp duøng ñeå noái caùc truïc bò nghieâng hoaëc bò leäch ñoái vôùi nhau moät khoaûng nhoû do cheá taïo, laép gheùp thieáu chính xaùc hoaëc do truïc bò bieán daïng ñaøn hoài. Noái truïc raêng ñöôïc söû duïng khaù roäng raûi ,nhaát laø trong ngaønh cheá taïo maùy. Vì so vôùi khôùp noái truïc voøng ñaøn hoài thì khôùp raêng coù khaû naêng truyeàn moâmen xoaén lôùn hôn so vôùi khôùp voøng ñaøn hoài coù cuøng kích thöôùc
Khôùp noái truïc raêng caáu taïo goàm coù 2 oáng ngoaøi coù raêng ôû phía trong vaø 2 oáng trong coù raêng ôû phía ngoaøi loàng vaøo nhau. Moãi oáng trong laép chaët vôùi moäi truïc vaø 2 oáng ngoaøi thì gheùp chaët vôùi nhau baèng buloâng, raêng cuûa noái truïc coù daïng thaân khai.Vaät lieäu cheá taïo oáng trong vaø oáng ngoaøi laø theùp 40 trôû leân hoaëc theùp ñuùc c45 trôû leân, raêng thì thì ñöôïc nhieät luyeän coù ñoä raén khoâng döôùi 40 HRC.
Caùc thoâng soá kích thöôùc cuûa khôùp noái raêng M' theo GOCT 5006 - 55:
Moâmen xoaén
( N.m)
d
D
b
D1
L
B
8000
90
290
25
200
235
50
Soá hieäu
Soá raêng Z
Khoái löôïng ( kg)
nmax
( vg/ph )
Moâ ñun- m
5
56
57
2800
3
d
b
1 D
B
L
§ 2.10. Kieåm tra khôùp noái.
2.10.1. Kieåm tra khôùp voøng ñaøn hoái ( khôùp noái giöõa ñoäng cô- hoäp giaûm toác).
Sau khi choïn kích thöôùc noái truïc theo trò soá moâmen xoaén vaø ñöôøng kính truïc caàn kieåm nghieäm theo öùng suaát daäp sinh ra giöõa choát vaø voøng cao su , öùng suaát uoán trong choát.
2.10.1.1. Kieåm tra theo öùng suaát daäp sinh ra giöõa choát vaø voøng ñaøn hoài.
Theo coâng thöùc (9.22) , trang 234, taøi lieäu [TKCTM]
Ñieàu kieän beàn veà öùng suaát daäp
(2.18)
Trong ñoù :
Soá choát : Z= 8.
Ñöôøng kính voøng troøn qua taâm caùc choùt D0
D0 » D- d0 – (10 ¸ 20 ) mm.
Ñöôøng kính laép choát boïc voøng ñaøn hoài : d0 = 36 mm.
Ñöôøng kính bao ngoaøi cuûa khôùp : D = 190 mm
D0 » D- d0 – (10 ¸ 20 ) mm
190 – 36 – 20 = 134 mm
Ñöôøng kính choát : dc =18 mm.
Chieàu daøi toaøn boä voøng ñaøn hoài: lv= 36 mm.
Heä soá taûi troïng ñoäng : K = 1,5 ¸ 2.choïn K=1,5
Moâmen xoaén danh nghóa truyeàn qua khôùp: Mx= 129 N.m
ÖÙng suaát daäp cho pheùp cuûa voøng cao su, coù theå laáy [s]d = (2 ¸ 3) N/mm2
.
Vaäy khôùp noái thoaû maõn ñieàu kieän veà söùc beàn daäp cuûa voøng ñaøn hoài.
2.10.1.2. Kieåm tra theo öùng suaát uoán trong choát.
Ñieàu kieän veà söùc beàn uoán cuûa choát. Theo coâng thöùc (9.23), trang 234, taøi lieäu [ TKCTM].
(2.19)
Trong ñoù :
Soá choát : Z= 8.
Ñöôøng kính voøng trong cuûa choát : D0= 134 mm
Ñöôøng kính choát : dc =18 mm.
Chieàu daøi choát: lc=42 mm.
Heä soá taûi troïng ñoäng : K = 1,5
Moâmen xoaén danh nghóa truyeàn qua khôùp: Mx= 129 N.m
ÖÙng suaát uoán cho pheùp cuûa choát, coù theå laáy [s]u = (60 ¸ 80) N/ mm2.
Vaäy khôùp noái thoaû maõn ñieàu kieän veà söùc beàn uoán cuûa choát.
2.10.2. Kieåm tra khôùp noái truïc raêng ( khôùp noái giöõa hoäp giaûm toác- oå ñôõ).
Ñoái vôùi noái truïc raêng sau khi choïn kích thöôùc noái truïc theo trò soá moâmen xoaén vaø ñöôøng kính truïc caàn kieåm nghieäm theo ñieàu kieän sau:
Mt= K.Mx £ M baûng. (2.20)
Trong ñoù :
Heä soá taûi troïng ñoäng : K = 1,5 ¸ 2.
Moâmen xoaén danh nghóa truyeàn qua khôùp: Mx= 4182 N.m.
Trò soá moâmen lôùn nhaát maø khôùp coù theå truyeàn qua : M baûng.=8000 N.m
Þ Mt= 1,5.4182 = 6273 £ M baûng.
Vaäy khôùp noái giöõa hoäp giaûm toác vaø oå ñôõ ñaàu truïc vít laø thoaû maõn ñieàu kieän
§ 2.11. Tính toaùn choïn oå ñôõ :
Tuyø theo ñieàu kieän laøm vieäc cuï theå ñeå ta choïn oå sau cho phuø hôïp vôùi caùc yeáu toá nhö : trò soá, phöông chieàu vaø ñaët tính thay ñoåi cuûa taûi troïng taùc duïng leân oå laø taûi troïng tónh, taûi troïng va ñaäp hay taûi troïng thay ñoåi , vaän toác vaø thôøi gian phuïc vuï cuûa oå ,caùc chæ tieâu veà kinh teá .
Ñeå choïn oå ta tieán haønh theo trình töï sau :
Tuyø ñieàu kieän söû duïng choïn loaïi oå .
Xaùc ñònh heä soá khaû naêng laøm vieäc ñeå choïn kích thöôùc oå.
2.11.1.Tính toaùn choïn oå ñôõ ñaàu truïc vít ( khôùp noái – truïc vít ):
Choïn oå ñuõa coân moät daõy ôû ñaàu truïc vít vaø khôùp noái vì loaïi oå naøy chòu ñoàng thôøi ñöôïc caùc löïc höôùng taâm vaø doïc truïc taùc duïng veà cuøng 1 phía .oå naøy coù theå thaùo ñöôïc ( thaùo rôøi voøng ngoaøi ). Thöôøng laép 2 oå ñaët ñoái nhau, nhôø vaäy maø coù theå coá ñònh truïc theo 2 chieàu .Nhöng oå ñuõa coân moät daõy khoâng cho pheùp voøng quay oå bò leäch, vì vaäy truïc phaûi ñuû cöùng vaø laép phaûi caån thaän.
OÅ ñuõa coân moät daõy ñöôïc duøng roäng raûi trong ngaønh cheá taïo maùy (sau oå bi ñôõ)
Giaù thaønh khoâng ñaét hôn nhieàu so vôùi oå bi ñôõ, nhöng coù ñoä cöùng vöõng lôùn. Duøng oå naøy coù theå giaûm ñoä voõng vaø ñoä nghieâng cuûa truïc, vaø raát thuaän tieän khi thaùo laép .
Heä soá khaû naêng laøm vieäc cuûa oå , theo coâng thöùc (8.1) , trang 158, taøi lieäu [9].
C = Q (n.h )0,3 < Cbaûng. (2.21)
Trong ñoù:
Soá voøng quay thöïc teá cuûa truïc vít n = voøng/phuùt.
Thôøi gian phuïc vuï cuûa oå : h = 8000 h.
Taûi troïng töông ñöông ( daN ) : Q = R . KV. Kn.Kt (2.22)
Trong coâng thöùc naøy :
m : Heä soá chuyeån taûi troïng doïc truïc veà taûi troïng höôùng taâm.
Tra baûng (8.2), trang 161, taøi lieäu [9] : m = 1,5.
Kt : Heä soá taûi troïng ñoäng.
Tra baûng (8.3), trang 162, taøi lieäu [9] : Kt = 1.
Kn : Heä soá nhieät ñoä.
Tra baûng (8.4), trang 163, taøi lieäu [9] : Kn=1.
KV : Heä soá xeùt ñeán voøng naøo cuûa oå laø voøng quay.
Tra baûng (8.5), trang 162, taøi lieäu [9 ] : KV=1.
- R : Taûi troïng höôùng taâm ( toång phaûn löïc goái ñôõ ), daN.
Taûi troïng taùc duïng leân truïc ôû ñaàu vít goàm phaûn löïc taïi ñaàu nhòp thöù nhaát cuûa vít, vaø do moâmen xoaén maø ñoäng cô truyeàn cho truïc
Töø bieåu ñoà noäi löïc ta coù R =114 kG.
Vaäy Q = R.KV. Kn.Kt 114.1.1.1=114 KG.=11400daN
Þ C = 11400 (30.8000)0,3=468779 daN
Döïa vaøo heä soá khaû naêng laøm vieäc cuûa oå choïn oå ñuõa coân ñôõ chaën.
Theo GOCT 333- 59 ta choïn oå ñôõ coân coù kí hieäu 7617 coù Cbaûng= 540000
Caùc thoâng soá kích thöôùc cuûa oå:
Kí hieäu oå
D1
D
B
C
T
rmax
7617
166
180
60
50.5
64
5.2
d1
d
a1
b0
Heää soá C
nmax
( vg/ph )
Khoái löôïng
99
85
12
12
540000
2000
6.9
T
a1 C a
r
d1 d
B
b
D1 D
2.11.2. Tính toaùn vaø choïn oå ñôõ trung gian vaø oå ñôõ cuoái truïc vít .
Choïn oå bi loøng caàu hai daõy cho oå ñôõ trung gian vaø oå ñôõ cuoái truïc vít .
Do ñaët tính cuûa oå naøy laø chòu taûi höôùùng taâm, nhöng coù theå ñoàng thôøi chòu taûi troïng höôùng taâm vaø taûi troïng chieàu truïc veà hai phía vaø oå naøy ñöôïc söõ duïng nhieàu cho truïc coù nhieàu goái ñôõ.
Trong quaù trình xaùc ñònh bieåu ñoà noäi löïc ñeå xaùc ñònh kích thöôùc truïc vít. Ta nhaän thaáy raèng noäi löïc ôû nhòp ñaàu vaø nhòp cuoái cuûa truïc laø lôùn nhaát, do ñoù ta xaùc ñònh heä
- Heä soá khaû naêng laøm vieäc cuûa oå , theo coâng thöùc 8.1 [2].
C = Q (n.h )0,3 < Cbaûng.
Trong ñoù:
Soá voøng quay thöïc teá cuûa truïc vít n = voøng/phuùt
Thôøi gian phuïc vuï cuûa oå h = 8000 h.
Taûi troïng töông ñöông ( daN ) :
Q = ( KV.R +m.A ). Kn.Kt (2.23)
Trong coâng thöùc naøy :
m : Heä soá chuyeån taûi troïng doïc truïc veà taûi troïng höôùng taâm.
Tra baûng (8.2), trang 161, taøi lieäu [9] : m = 1,5.
Kt : Heä soá taûi troïng ñoäng.
Tra baûng (8.3), trang 162, taøi lieäu [9] : Kt = 1.
- Kn : Heä soá nhieät ñoä.
Tra baûng (8.4), trang 163, taøi lieäu [9] : Kn=1.
- KV : Heä soá xeùt ñeán voøng naøo cuûa oå laø voøng quay.
Tra baûng (8.5), trang 162, taøi lieäu [9 ] : KV=1.
- A : Taûi troïng doïc truïc, daN.
A : Cuõng chính laø löïc doïc Nz, taïi ñaàu nhòp thöù nhaát
Töø bieåu ñoà noäi löïc do Pd gaây ra: A = 1760 kG
- R : Taûi troïng höôùng taâm ( toång phaûn löïc goái ñôõ ), daN.
Taûi troïng taùc duïng leân truïc ôû cuoái vít goàm phaûn löïc taïi ñaàu nhòp thöù nhaát cuûa vít, moâmen xoaén maø ñoäng cô truyeàn cho truïc vaø löïc doïc ( Nz ).
Töø bieåu ñoà noäi löc do Pn ,Pd gaây ra: R = 114 kG.
Vaäy Q = ( KV.R +m.A ). Kn.Kt
= ( 114.1+ 1,5.16 ). 1.1 = 138 KG.=1380 daN
Þ C =1380(30.8000)0,3= 154728
Döïa vaøo heä soá khaû naêng laøm vieäc cuûa ôû ta choïn oå bi ñôõ loàng caàu 2 daõy.
Theo GOCT 5720- 51 ta choïn oå bi ñôõ loàng caàu 2 daõy coù kí hieäu 1617 coù Cbaûng=164000
Caùc thoâng soá kích thöôùc cuûa oå bi ñôõ loøng caàu 2 daõy:
Kí hieäu oå
d
D
B
b0
d1
rmax
1617
85
180
60
14
75
5.2
D1max
d2min
D2
L
nmax
( vg/ph )
Ñöôøng kính bi
Soá löôïng1 daõy
166
99
128
84
2500
26.99
13
d2 D1 D
r