Báo cáo thực tập tình hình sản xuất kinh doanh và tình hình tổ chức kế toán tại Công ty Cơ khí-Điện-Thủy lợi

lêi më ®Çu B­íc sang thÕ kû XXI xu h­íng khu vùc ho¸ vµ quèc tÕ ho¸ c¸c nÒn kinh tÕ ngµy cµng ®­îc kh¼ng ®Þnh , do ®ã hîp t¸c chÆt chÏ vµ c¹nh tranh lµ hai yÕu tè næi bËt . BÞ cuèn trong vßng xo¸y c¹nh tranh ®ã , c¸c doanh nghiÖp ®Òu cñng cè còng nh­ hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý còng nh­ s¶n xuÊt ®Ó t¹o cho m×nh mét chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ tr­êng . Môc ®Ých cña ®ît thùc tËp gióp em cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn thùc tÕ h¬n, nhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c qu¶n lý vµ kÕt hîp tiÕp cËn thùc tÕ tæ chøc kÕ to¸n t¹i C«ng ty. Trong thêi gian thùc tËp em ®· b­íc ®Çu tiÕp cËn t×m hiÓu ®­îc phÇn nµo qu¸ tr×nh còng nh­ thùc tiÔn phong phó cña c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh kÕ to¸n t¹i C«ng ty. §¬n vÞ thùc tËp: Tªn doanh nghiÖp: C«ng ty C¬ khÝ - §iÖn thuû Lîi §Þa chØ: Km 10 - Quèc lé 1A - Thanh Tr× - Hµ Néi C«ng ty C¬ khÝ §iÖn Thuû Lîi lµ nhµ m¸y chuyªn ngµnh cña Bé thuû lîi (nay lµ Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn N«ng th«n) H¹ch to¸n kÕ to¸n lµ mét c«ng cô quan träng trong hÖ thèng qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh , gi÷ vai trß tÝch cùc trong viÖc ®iÒu hµnh vµ kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng kinh doanh. Trong B¸o c¸o thù tËp nµy, em xin tr×nh bµy kÕt cÊu cña B¸o c¸o gåm c¸c phÇn sau: PhÇn I: §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. PhÇn II: §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n vµ c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty. PhÇn III: Mét sè nhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸ vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ t×nh h×nh tæ chøc kÕ to¸n t¹i C«ng ty PhÇn I ®Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh I. giíi thiÖu chung vÒ c«ng ty c¬ khÝ - ®iÖn thñy lîi 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty C¬ khÝ - §iÖn Thuû lîi. Tªn doanh nghiÖp: C«ng ty C¬ khÝ - §iÖn Thuû lîi §Þa chØ : Km 10- Quèc lé 1A - Thanh tr× - Hµ néi. C«ng ty C¬ khÝ - §iÖn Thuû lîi lµ nhµ m¸y chuyªn ngµnh cña Bé Thuû lîi (nay lµ Bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ). TiÒn th©n cña c«ng ty lµ tËp ®oµn th­¬ng binh 19- 8 thuéc Tæng ®éi c«ng tr×nh trùc thuéc Bé Thuû lîi, ®Æt trô së t¹i Kim M· tõ n¨m1958. N¨m 1964, x­ëng Kim M· ®­îc chuyÓn ®Þa ®iÓm vÒ x· Tø HiÖp, huyÖn Thanh Tr×, Hµ Néi lÊy tªn lµ Nhµ m¸y C¬ khÝ Thuû lîi. §Ó phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn theo c¬ chÕ míi ngµy 6/9/1995 Bé tr­ëng NguyÔn C¶nh Dinh ®· ký quyÕt ®Þnh sè 78- Q§/TCCB ®æi tªn nhµ m¸y C¬ khÝ Thuû lîi thµnh C«ng ty C¬ khÝ - §iÖn Thuû lîi trùc thuéc Bé Thuû lîi nay lµ Bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n. NhiÖm vô hiÖn nay cña C«ng ty C¬ khÝ - §iÖn Thuû lîi lµ: - ThiÕt kÕ, chÕ t¹o, l¾p ®Æt, söa ch÷a thiÕt bÞ c¬ khÝ vµ ®iÖn cho c¸c c«ng tr×nh thuû lîi, thuû ®iÖn, n«ng nghiÖp vµ chÕ biÕn n«ng l©m h¶i s¶n, lÆn kh¶o s¸t, thi c«ng, söa ch÷a c¸c c«ng tr×nh x©y dùng d­íi n­íc. - Xö lý vµ tr¸ng phñ chèng ¨n mßn kim lo¹i, kiÓm tra th«ng sè kü thuËt m¸y b¬m n­íc, thiÕt bÞ ®iÖn, kiÓm tra mèi hµn b»ng siªu ©m. - Kinh doanh thiÕt bÞ phô tïng m¸y n«ng nghiÖp, thuû lîi, thuû ®iÖn. - Gia c«ng, x©y l¾p nÒn mãng, khung nhµ vµ bao che c«ng tr×nh c«ng nghiÖp, gia c«ng l¾p ®Æt thiÕt bÞ c«ng nghÖ. C«ng ty C¬ khÝ - §iÖn Thuû lîi lµ mét ®¬n vÞ h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù c¹nh tranh gay g¾t cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong lÜnh vùc c¬ khÝ chÕ t¹o. Song víi sù nç lùc cña Ban l·nh ®¹o cïng toµn bé c¸n bé c«ng nh©n viªn, s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®· kh«ng ngõng ph¸t triÓn, kh«ng nh÷ng b¶o toµn ®­îc sè vèn ®­îc giao mµ cßn cã sù t¨ng tr­ëng. H¬n 40 n¨m qua hÇu nh­ n¨m nµo c«ng ty còng hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch Nhµ n­íc giao, ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn còng kh«ng ngõng ®­îc c¶i thiÖn, c«ng ty lu«n lµm ¨n cã l·i vµ lu«n lµm trßn nghÜa vô ®èi víi Nhµ n­íc. Sau ®©y lµ mét sè chØ tiªu mµ c«ng ty ®· ®¹t ®­îc trong 3 n¨m qua. Mét sè chØ tiªu chñ yÕu ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña C«ng ty C¬ khÝ - §iÖn Thuû lîi 3 n¨m qua. §¬n vÞ tÝnh: ®ång STT ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 1. Doanh thu b¸n hµng 37.158.668.565 24.285.588.105 55.947.695.453 2. Lîi nhuËn tr­íc thuÕ tõ ho¹t ®éng kinh doanh 986.368.045 949.866.250 989.994.425 3. C¸c kho¶n nép ng©n s¸ch 1.139.174.445 1.690.291.445 3.065.556.637 4. Thu nhËp b×nh qu©n 1.036.236 1.249.512 1.536.668 5. Nguån vèn kinh doanh 6.812.300.533 6.812.300.533 7.244.179.533 - Vèn l­u ®éng 2.371.943.626 2.371.943.626 2.371.943.626 - Vèn cè ®Þnh 4.440.356.907 4.440.356.907 4.872.235.907 HiÖn nay tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty lµ 380 ng­êi, trong ®ã sè c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt lµ 305 ng­êi , sè c¸n bé nh©n viªn gi¸n tiÕp lµ 60 ng­êi , nh©n viªn phôc vô lµ 15 ng­êi . Do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt lµ ngµnh c¬ khÝ, yªu cÇu c«ng viÖc nÆng nhäc nªn lùc l­îng lao ®éng chñ yÕu lµ nam giíi (chiÕm 80% trong tæng sè lao ®éng ). §a sè ng­êi lao ®éng h¨ng h¸i, nhiÖt t×nh, cã tr×nh ®é chuyªn m«n, tay nghÒ cao, cã ý thøc kû luËt tèt t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. 2. §Æc ®iÓm tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt t¹i C«ng ty C¬ khÝ - §iÖn Thuû lîi. C«ng ty C¬ khÝ - §iÖn Thuû lîi lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt cã quy m« võa, chuyªn thiÕt kÕ, chÕ t¹o, l¾p ®Æt vµ söa ch÷a c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ thuû lîi, c¸c tr¹m thuû ®iÖn nhá, tr¹m b¬m ®iÖn, s¶n xuÊt cÊu kiÖn kim lo¹i vµl¾p ®Æt trang bÞ ®iÖn d©n dông vµ c«ng nghiÖp ®iÖn d©n dông phôc vô kh«ng chØ riªng ngµnh thuû lîi mµ cßn ®¸p øng nhu cÇu cña nhiÒu ngµnh kinh tÕ quèc d©n. TÝnh chÊt s¶n xuÊt cña c«ng ty lµ s¶n xuÊt s¶n phÈm ®¬n chiÕc, chu kú s¶n xuÊt dµi, quy m« s¶n xuÊt lín. M« h×nh s¶n xuÊt cña c«ng ty bao gåm 6 xÝ nghiÖp nhá cã nhiÖm vô trùc tiÕp s¶n xuÊt theo kÕ ho¹ch ®­îc giao tõ phßng kÕ ho¹ch. Cô thÓ, khi c«ng ty nhËn ®­îc c¸c c«ng tr×nh, phßng kÕ ho¹ch sÏ lªn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ giao nhiÖm vô cô thÓ cho c¸c xÝ nghiÖp ®¶m nhiÖm tõng phÇn c«ng viÖc cô thÓ. Nh­ vËy m« h×nh s¶n xuÊt cña c«ng ty ®­îc tæ chøc theo tõng xÝ nghiÖp . §øng ®Çu xÝ nghiÖp lµ c¸c gi¸m ®èc ®iÒu hµnh chung xÝ nghiÖp m×nh vµ chÞu sù l·nh ®¹o trùc tiÕp cña Ban gi¸m ®èc c«ng ty. Mçi xÝ nghiÖp ®Òu cã chøc n¨ng, nhiÖm vô s¶n xuÊt riªng, cô thÓ lµ: - XÝ nghiÖp Gia c«ng nãng: Cã nhiÖm vô ®óc, rÌn, dËp, t¸n, uèn c¸c chi tiÕt cÊu thµnh nªn s¶n phÈm. - XÝ nghiÖp C¬ khÝ : Cã nhiÖm vô lµ chuyªn gia c«ng, c¾t gät c¸c chi tiÕt kim lo¹i phôc vô cho c«ng tr×nh nh­ s¶n xuÊt c¸c bul«ng, ªcu,… - XÝ nghiÖp l¾p m¸y I vµ II: cã nhiÖm vô lµ chuyªn gia c«ng vµ l¾p r¸p c¸c thiÕt bÞ c¬ khÝ vµ c¸c kÕt cÊu kim lo¹i cña c«ng tr×nh theo ®å ¸n thiÕt kÕ ®­îc duyÖt theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. Qu¸ tr×nh gia c«ng vµ l¾p r¸p cña hai xÝ nghiÖp nµy th­êng t¹o nªn thùc thÓ (phÇn chÝnh) cña s¶n phÈm. - XÝ nghiÖp C¬ ®iÖn: Cã nhiÖm vô qu¶n lý m¹ng ®iÖn, gia c«ng vµ l¾p r¸p c¸c thiÕt bÞ ®iÖn, tñ b¶ng ®iÖn cao thÕ vµ h¹ thÕ, söa ch÷a m¸y mãc c«ng cô ®iÖn. - XÝ nghiÖp b¬m ®iÖn vµ c«ng tr×nh thuû: Cã nhiÖm vô chÝnh lµ thay thÕ vµ l¾p r¸p c¸c lo¹i b¬m ®iÖn , chÕ t¹o söa ch÷a c¸c thiÕt bÞ vÒ tr¹m b¬m ®iÖn. S¬ ®å bé : m¸y tæ chøc s¶n xuÊt cña C«ng ty C¬ khÝ - §iÖn Thuû lîi c«ng ty XÝ nghiÖp b¬m ®iÖn & c«ng tr×nh thuû XÝ nghiÖp c¬ ®iÖn XÝ nghiÖp l¾p m¸y II XÝ nghiÖp l¾p m¸y I XÝ nghiÖp c¬ khÝ XÝ nghiÖp gia c«ng nãng Quy tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm ®­îc thùc hiÖn chÆt chÏ, hîp lý qua c¸c kh©u vµ ®­îc bé phËn KCS kiÓm tra chÊt l­îng ®Òu ®Æn ë tõng kh©u lµ ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o cho s¶n phÈm ®¹t chÊt l­îng tèt, thùc hiÖn giao hµng ®óng thêi gian, ®¶m b¶o uy tÝn cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng. 3. §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý cña C«ng ty C¬ khÝ- §iÖn Thuû lîi §Ó ®¶m b¶o cho viÖc s¶n xuÊt ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch hiÖu qu¶, C«ng ty C¬ khÝ- §iÖn Thuû lîi tæ chøc bé m¸y qu¶n lý gän nhÑ vµ tæ chøc theo kiÓu trùc tuyÕn: ®øng ®Çu lµ Gi¸m ®èc c«ng ty, gióp viÖc cho gi¸m ®èc lµ hai phã gi¸m ®èc, mét phã gi¸m ®èc phô tr¸ch kü thuËt, mét phã gi¸m ®èc phô tr¸ch kinh doanh vµ hÖ thèng c¸c phßng ban chøc n¨ng nh­ Phßng tæ chøc hµnh chÝnh, phßng kinh tÕ - kÕ ho¹ch, phßng kü thuËt vµ phßng kÕ to¸n - thèng kª . M« h×nh tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña Cty C¬ khÝ -§iÖn Thuû lîi gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc kü thuËt Phã gi¸m ®èc kinh doanh Phßng kÕ to¸n thèng kª Phßng kü thuËt Phßng kinh tÕ kÕ ho¹ch Phßng tæ chøc-hµnh chÝnh PhÇn II §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n vµ c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty I. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty C¬ khÝ - §iÖn Thuû lîi 1. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n : Lµ mét doanh nghiÖp cã quy m« võa, tæ chøc ho¹t ®éng tËp trung trªn cïng mét ®Þa bµn ®ång thêi ®Ó ®¶m b¶o sù l·nh ®¹o tËp trung thèng nhÊt cña kÕ to¸n tr­ëng, ®¶m b¶o kiÓm tra, xö lý vµ cung cÊp th«ng tin kÕ to¸n gióp cho l·nh ®¹o c«ng ty n¾m ®­îc kÞp thêi t×nh h×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty th«ng qua th«ng tin kÕ to¸n cung cÊp, C«ng ty C¬ khÝ-§iÖn Thuû lîi ®· ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n tËp trung. Theo h×nh thøc nµy, toµn bé c«ng viÖc kÕ to¸n ®­îc thùc hiÖn t¹i phßng kÕ to¸n cña c«ng ty vµ ë c¸c xÝ nghiÖp trùc thuéc kh«ng tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n riªng mµ chØ bè trÝ c¸c nh©n viªn kÕ to¸n lµm nhiÖm vô tæ chøc ghi chÐp ban ®Çu, thu nhËn chøng tõ vµ göi vÒ phßng kÕ to¸n C«ng ty. XuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh thùc tÕ vµ yªu cÇu qu¶n lý cña c«ng ty, biªn chÕ qu©n sù cña phßng kÕ to¸n - thèng kª hiÖn nay gåm 5 ng­êi d­íi sù l·nh ®¹o trùc tiÕp cña kÕ to¸n tr­ëng. NhiÖm vô cô thÓ cña tõng nh©n viªn kÕ to¸n nh­ sau: - KÕ to¸n tr­ëng : Lµ ng­êi chØ ®¹o, gi¸m s¸t toµn bé m¹ng l­íi kÕ to¸n cña c«ng ty. KÕ to¸n tr­ëng cã nhiÖm vô gi¸m s¸t viÖc chÊp hµnh c¸c chÕ ®é b¶o vÖ tµi s¶n, vËt t­, tiÒn vèn... KÕ to¸n tr­ëng ®iÒu hµnh vµ kiÓm tra viÖc chÊp hµnh chÝnh s¸ch kÕ to¸n- tµi chÝnh ®ång thêi ph¶i b¸o c¸o mét c¸ch kÞp thêi, chÝnh x¸c, ®óng ®¾n ®èi víi gi¸m ®èc t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng tµi chÝnh trong doanh nghiÖp ®Ó t×m ra nh÷ng mÆt m¹nh cÇn ph¸t huy vµ nh÷ng tån t¹i cÇn kh¾c phôc vµ ®­a ra nh÷ng kiÕn nghÞ víi gi¸m ®èc nh»m t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. - KÕ to¸n vËt t­ kiªm tiªu thô : Cã nhiÖm vô h¹ch to¸n, theo dâi t×nh h×nh biÕn ®éng cña vËt liÖu, c«ng cô dông cô c¶ vÒ sè l­îng vµ gi¸ trÞ. §ång thêi, kÕ to¸n cßn c¨n cø vµo ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng, ho¸ ®¬n b¸n hµng, c¸c chøng tõ thanh to¸n, chøng tõ chÊp nhËn thanh to¸n vµ c¸c chøng tõ liªn quan kh¸c ®Ó h¹ch to¸n doanh thu tiªu thô s¶n phÈm. - KÕ to¸n tiÒn l­¬ng : Cã nhiÖm vô h¹ch to¸n vµ kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn quü l­¬ng, ph©n tÝch viÖc sö dông lao ®éng vµ ®Þnh møc lao ®éng, lËp b¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng, thanh to¸n b¶o hiÓm x· héi, thanh to¸n tiÒn th­ëng, lËp b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng. - KÕ to¸n thanh to¸n : C¨n cø vµo c¸c chøng tõ hîp lÖ nh­ ho¸ ®¬n b¸n hµng, c¸c chøng tõ nhËp - xuÊt kho ®Ó lËp c¸c phiÕu thu, phiÕu chi, viÕt sÐc, uû nhiÖm chi, lËp b¶ng kª chøng tõ thu, chi tiÒn mÆt, lËp b¶ng kª chøng tõ ng©n hµng, lµm c¸c thñ tôc vay vµ tr¶ nî ng©n hµng, vµo sæ kÕ to¸n tµi kho¶n tiÒn göi, tiÒn vay, theo dâi t×nh h×nh tån quü tiÒn mÆt, ®«n ®èc t×nh h×nh thanh, quyÕt to¸n c¸c c«ng tr×nh, theo dâi chi tiÕt c¸c tµi kho¶n c«ng nî. - Thñ quü : Cã nhiÖm vô göi tiÒn mÆt vµ rót tiÒn göi ng©n hµng vÒ quü. C¨n cø vµo c¸c phiÕu thu, phiÕu chi hîp lÖ ®Ó thu vµ ph¸t tiÒn mÆt. - KÕ to¸n tæng hîp : C¨n cø vµo c¸c chøng tõ ghi sæ kÌm theo c¸c b¶ng kª, c¸c chøng tõ gèc ®Ó vµo Sæ c¸i, hµng quý tiÕn hµnh tËp h¬p chi phÝ, tÝnh gi¸ thµnh, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh, lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh kh¸c. Gi¸m s¸t vµ h¹ch to¸n t×nh h×nh biÕn ®éng tµi s¶n cè ®Þnh c¶ vÒ sè l­îng vµ gi¸ trÞ, hµng n¨m tiÕn hµnh kiÓm kª tµi s¶n, tÝnh vµ trÝch khÊu hao tµi s¶n, ph©n tÝch ph¶n ¸nh kÕt qu¶ cña c«ng ty hµng quý vµ c¶ n¨m. KÕ to¸n tæng hîp lµ ng­êi gióp viÖc chÝnh cho kÕ to¸n tr­ëng. - Bé phËn kÕ to¸n ë c¸c xÝ nghiÖp : Cã nhiÖm vô thu thËp, kiÓm tra vµ b¸o c¸o vÒ phßng kÕ to¸n thèng kª cña c«ng ty theo ®óng ®Þnh kú.  S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n t¹i C«ng ty C¬ khÝ-§iÖn Thuû lîi. KÕ to¸n tr­ëng KÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ BHXH KÕ to¸n vËt t­ vµ tiªu thô KÕ to¸n thanh to¸n Thñ quü KÕ to¸n tæng hîp C¸c nh©n viªn kÕ to¸n ë c¸c xÝ nghiÖp C«ng ty cã trang bÞ m¸y vi tÝnh nh»m gi¶m bít khèi l­îng c«ng viÖc cho c¸c nh©n viªn kÕ to¸n, tuy nhiªn, c«ng viÖc kÕ to¸n kh«ng hoµn toµn ®­îc thùc hiÖn b»ng m¸y mµ ®ã chØ lµ mét phÇn trî gióp. Tõ c¸c chøng tõ ghi sæ kÕ to¸n tiÕn hµnh nhËp vµo m¸y vµ sö dông c¸c c«ng thøc trong Excel (C«ng ty ch­a sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n) ®Ó xö lý c¸c sè liÖu ®· nhËp vµo m¸y nh»m lªn c¸c sæ chi tiÕt, sæ c¸i vµ c¸c sæ tæng hîp liªn quan… Nh­ vËy, c¸c chøng tõ ph¸t sinh ®­îc thùc hiÖn song song theo hai h­íng lµ ghi sæ vµ nhËp vµo m¸y. PhÇn lín c¸c sæ chi tiÕt vµ sæ tæng hîp ®­îc lËp trªn m¸y nh­ng vÉn song song theo dâi b»ng tay. KÕt qu¶ trªn m¸y vµ sæ ®­îc ®èi chiÕu víi nhau. C¸c b¸o c¸o ®­îc in ra tõ m¸y nªn c«ng viÖc h¹ch to¸n cã ®­îc gi¶m bít. 2. HÖ thèng tµi kho¶n sö dông. C«ng ty C¬ khÝ - §iÖn Thuû lîi ®· ®¨ng ký sö dông hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n thèng nhÊt cña Bé tµi chÝnh ban hµnh theo quyÕt ®Þnh 1141 Q§/ TC/C§KT ngµy 1/11/1995 vµ vµo n¨m 1999 cã bæ sung thªm mét sè tµi kho¶n míi nh»m phôc vô c«ng t¸c h¹ch to¸n thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. §ång thêi, c«ng ty ®· më chi tiÕt mét sè tµi kho¶n nh»m qu¶n lý cô thÓ, c¸c lo¹i vèn, tµi s¶n vµ nh»m môc ®Ých phôc vô yªu cÇu qu¶n trÞ néi bé cña c«ng ty. 3. H×nh thøc tæ chøc kÕ to¸n cña c«ng ty. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh, quy m« cña khèi l­îng c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®ång thêi c¨n cø vµo yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý, tr×nh ®é kÕ to¸n, hiÖn nay C«ng ty C¬ khÝ - §iÖn Thuû lîi ®ang ¸p dông h×nh thøc sæ kÕ to¸n Chøng tõ ghi sæ vµ hÖ thèng sæ s¸ch tæng hîp, chi tiÕt t­¬ng øng ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 1141 Q§/ TC/C§KT ngµy 1/11/1995 cña Bé tµi chÝnh t­¬ng ®èi phï hîp víi t×nh h×nh h¹ch to¸n kÕ to¸n chung cña c«ng ty. 3.1. C¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt. ë C«ng ty C¬ khÝ - §iÖn Thuû lîi, bé phËn kÕ to¸n sö dông c¸c lo¹i sæ, thÎ chi tiÕt sau: - Sæ tµi s¶n cè ®Þnh - Sæ chi tiÕt vËt t­, s¶n phÈm ; thÎ kho - Sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh; thÎ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm - Sæ chi tiÕt chi phÝ tr¶ tr­íc, chi phÝ ph¶i tr¶ - Sæ chi tiÕt tiÒn göi, tiÒn vay - Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi b¸n, ng­êi mua, ng©n s¸ch … - Sæ chi tiÕt b¸n hµng - C¸c b¶ng ph©n bæ: B¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ BHXH, b¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu vµ CCDC, b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. 3.2. C¸c sæ kÕ to¸n tæng hîp : gåm Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ, c¸c sæ c¸i nh­ sæ c¸i TK 111, 112, 331,…. 3.3. Quy tr×nh ghi sæ. Cuèi th¸ng, c¨n cø vµo chøng tõ gèc hoÆc b¶ng tæng hîp chøng tõ gèc kÕ to¸n lËp chøng tõ ghi sæ. C¨n cø vµo chøng tõ ghi sæ ®Ó ghi vµo sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ, sau ®ã CTGS ®­îc dïng ®Ó nhËp vµo m¸y vµ xö lý d÷ liÖu ®Çu vµo b»ng c¸ch sö dông c¸c c«ng thøc vµ hµm trong Excel. §Ó lªn ®­îc c¸c Sæ c¸i vµ b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh, kÕ to¸n ph¶i sö dông rÊt nhiÒu lÖnh trong Excel. C«ng t¸c kÕ to¸n m¸y thùc hiÖn qua c¸c lÖnh Excel rÊt tèn thêi gian. Tr­êng hîp kÕ to¸n cã sai sãt trong sö dông lÖnh th× viÖc t×m kiÕm ra sai sãt lµ rÊt khã vµ mÊt nhiÒu thêi gian. C¸c chøng tõ gèc sau khi lµm c¨n cø lËp chøng tõ ghi sæ ®­îc dïng ®Ó ghi vµo c¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt. Cuèi th¸ng, kÕ to¸n ph¶i kho¸ sæ, ®èi chiÕu sè liÖu gi÷a sæ ®¨ng ký CTGS víi b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh, ®èi chiÕu sè liÖu ghi trªn Sæ c¸i vµ b¶ng tæng hîp chi tiÕt (®­îc lËp tõ c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt ). Cuèi n¨m, c¨n cø vµo sè liÖu trªn b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh, Sæ c¸i vµ c¸c tµi kho¶n chi tiÕt cã liªn quan, kÕ to¸n tæng hîp tiÕn hµnh lËp c¸c b¸o c¸o n¨m cña c«ng ty. 4. HÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh . - Theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc: HÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh gåm: 1. B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n 2. B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh 3. B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ 4. ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh - Theo quy ®Þnh cña c«ng ty: Theo quy ®Þnh h¹ch to¸n tµi chÝnh cña c«ng ty, ngoµi nh÷ng b¸o c¸o tµi chÝnh trªn c«ng ty cßn lËp thªm mét sè b¸o c¸o kh¸c nh­: B¸o c¸o c«ng nî, b¸o c¸o chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh, b¸o c¸o nhËp, xuÊt vµ tån kho cña hµng tån kho… nh»m môc ®Ých phôc vô cho c«ng viÖc kÕ to¸n vµ cung cÊp th«ng tin cho viÖc qu¶n trÞ trong doanh nghiÖp. 5. HÖ thèng sæ kÕ to¸n §Ó phôc vô cho viÖc nghiªn cøu thùc tr¹ng kÕ to¸n t¹i C«ng ty C¬ khÝ ®iÖn thuû lîi, h×nh thøc tæ chøc kÕ to¸n mµ doanh nghiÖp ®ang ¸p dông - h×nh thøc chøng tõ ghi sæ. Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc chøng tõ ghi sæ Chøng tõ gèc Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu kiÓm tra B¶ng tæng hîp chi tiÕt B¸o c¸o tµi chÝnh B¶n c©n ®èi sè ph¸t sinh Sæ c¸i Chøng tõ ghi sæ Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ Sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt B¶ng tæng hîp chøng tõ gèc Sæ quü PhÇn III Mét sè nhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸ vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ t×nh h×nh tæ chøc kÕ to¸n t¹i C«ng ty Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty C¬ khÝ - §iÖn Thñy lîi, em nhËn thÊy cïng víi sù chuyÓn ®æi cña nÒn kinh tÕ th× ho¹t ®éng cña C«ng ty còng ®· cã sù biÕn ®æi ®Ó thÝch øng. Tõ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc ho¹t ®éng theo c¬ chÕ qu¶n lý tËp trung quan liªu bao cÊp, khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng C«ng ty ®· gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. Tuy nhiªn, cïng víi sù n¨ng ®éng cña bé m¸y qu¶n lý vµ sù nç lùc cè g¾ng cña tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty, ®Õn nay, C«ng ty ®· dÇn kh¾c phôc ®­îc nh÷ng khã kh¨n, tõng b­íc ®i vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶. C¸c phßng ban chøc n¨ng cña C«ng ty ®­îc tæ chøc s¾p xÕp l¹i mét c¸ch hîp lý, phï hîp víi quy m« ho¹t ®éng cña C«ng ty vµ nh»m môc ®Ých phôc vô tèt cho c«ng t¸c s¶n xuÊt kinh doanh. Song song víi qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi Êy, bé m¸y kÕ to¸n víi chøc n¨ng thùc hiÖn c«ng t¸c tµi chÝnh - kÕ to¸n cho C«ng ty còng ®· kh«ng ngõng biÕn ®æi c¶ vÒ c¬ cÊu lÉn ph­¬ng ph¸p lµm viÖc. Cã thÓ nhËn thÊy ®iÒu ®ã th«ng qua nh÷ng ­u ®iÓm næi bËt trong c«ng t¸c kÕ to¸n hiÖn nay cña C«ng ty. T¹i C«ng ty C¬ khÝ - §iÖn Thñy lîi, kÕ to¸n thùc sù ®­îc coi lµ mét c«ng cô quan träng trong hÖ thèng qu¶n lý. Bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty ®­îc bè trÝ t­¬ng ®èi hoµn chØnh, gän nhÑ, n¾m v÷ng c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é kÕ to¸n còng nh­ nhiÖm vô cô thÓ cña m×nh. - H×nh thøc kÕ to¸n C«ng ty sö dông hiÖn nay lµ t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ theo quy ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n nhµ n­íc ban hµnh. ViÖc lùa chän h×nh thøc "Chøng tõ ghi sæ " trong tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n lµ phï hîp víi quy m« ho¹t ®éng, ®Æc thï s¶n xuÊt cña C«ng ty. Bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm trªn, c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty C¬ khÝ - §iÖn Thñy lîi cßn tån t¹i mét sè v­íng m¾c mµ theo em nÕu kh¾c phôc ®­îc sÏ gióp ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña C«ng ty ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n. §ã lµ : VÒ hÖ thèng sæ: Nh×n chung, hÖ thèng sæ hiÖn C«ng ty ®ang sö dông ®· ®¸p øng ®­îc vÒ c¬ b¶n nh÷ng yªu cÇu cña c«ng t¸c kÕ to¸n. Tuy nhiªn, ë C«ng ty kh«ng cã b¶ng ph©n bæ vËt t­ mµ chØ cã b¶ng kª tæng hîp vËt t­ xuÊt dïng. B¶ng kª tæng hîp vËt t­ xuÊt dïng cña C«ng ty cã néi dung gÇn gièng víi b¶ng ph©n bæ vËt liÖu nh­ng nã kh«ng thÓ hiÖn ®­îc néi dung kinh tÕ cña b¶ng ph©n bæ vËt liÖu. V× ë b¶ng kª tæng hîp nh÷ng sè liÖu ®ã chØ ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh tËp hîp chi phÝ vÒ vËt t­ ph¸t sinh trong kú ë C«ng ty mµ kh«ng ph¶n ¸nh ®­îc qu¸ tr×nh ph©n bæ vËt t­ cho c¸c ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ cã liªn quan trong tr­êng hîp vËt t­ ®ã xuÊt sö dông cho nhiÒu ®èi t­îng vµ kh«ng thÓ tËp hîp trùc tiÕp cho tõng ®èi t­îng. VÒ c«ng t¸c ghi chÐp ban ®Çu: T¹i C«ng ty, h×nh thøc sæ kÕ to¸n ®­îc ¸p dông hiÖn nay lµ h×nh thøc Chøng tõ ghi sæ. Nh­ng kÕ to¸n chØ lËp chøng tõ ghi sæ vµo cuèi th¸ng nªn c«ng viÖc bÞ dån vµo cuèi th¸ng vµ cuèi quý. 1. Mét sè ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty C¬ khÝ - §iÖn Thñy lîi 1.1. VÒ c«ng t¸c ghi chÐp ban ®Çu HiÖn nay C«ng ty ®ang sö dông h×nh thøc sæ kÕ to¸n Chøng tõ ghi sæ nh­ng ®Õn cuèi th¸ng kÕ to¸n míi lËp chøng tõ ghi sæ vµ nhËp c¸c chøng tõ ghi sæ vµo m¸y nªn toµn bé c«ng viÖc bÞ dån vµo cuèi th¸ng. Tuy nhiªn, tån t¹i nµy lµ do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña C«ng ty chi phèi. Theo em, ®Ó h¹n chÕ tån t¹i nµy, C«ng ty nªn trang bÞ m¸y vi tÝnh cho nh©n viªn kÕ to¸n t¹i xÝ nghiÖp. ViÖc trang bÞ nµy lµ cã tÝnh kh¶ thi v× hÇu hÕt c¸c nh©n viªn kÕ to¸n cña C«ng ty ®Òu ®· biÕt sö dông m¸y vi tÝnh. MÆt kh¸c, xu h­íng trong nh÷ng n¨m tíi cña C«ng ty lµ sÏ ®Ó c¸c xÝ nghiÖp thùc hiÖn h¹ch to¸n ®éc lËp vµ chØ trÝch nép lîi nhuËn vÒ C«ng ty theo mét tû lÖ nhÊt ®Þnh. H¬n thÕ n÷a, c«ng viÖc kÕ to¸n ®­îc thùc hiÖn trªn hÖ thèng m¸y vi tÝnh ë c¸c xÝ nghiÖp cã nèi m¹ng víi m¸y chñ sÏ cho phÐp bé phËn kÕ to¸n t¹i phßng kÕ to¸n thu thËp, xö lý, cung cÊp th«ng tin cho ban l·nh ®¹o C«ng ty mét c¸ch nhanh chãng gióp l·nh ®¹o ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh tÕ kÞp thêi. 1.2. VÒ hÖ thèng tµi kho¶n sö dông Trong qu¸ tr×nh tËp hîp chi phÝ, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, chi phÝ s¶n xuÊt cña C«ng ty ®­îc tËp hîp sang bªn Nî TK 154. Sau ®ã tõ TK 154 toµn bé chi phÝ ®ã ®­îc kÕt chuyÓn ngay sang TK 911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶. §©y lµ b­íc lµm t¾t cña C«ng ty nh»m lµm gi¶m bít khèi l­îng c«ng viÖc kÕ to¸n nh­ng b­íc lµm t¾t nµy lµ kh«ng hîp lý. V× khi C«ng ty kÕt chuyÓn tõ TK 154 sang ngay TK 911 sÏ khã kh¨n cho kÕ to¸n chi phÝ - gi¸ thµnh trong viÖc kiÓm so¸t gi¸ vèn hµng b¸n. Theo em, ®Ó thuËn lîi cho kÕ to¸n trong viÖc tËp hîp chi phÝ - tÝnh gi¸ thµnh vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ th× C«ng ty nªn sö dông TK 632- Gi¸ vèn hµng b¸n. Khi sö dông tµi kho¶n nµy, toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt tËp hîp ®­îc trªn TK 154, sau khi ®· lo¹i trõ c¸c kho¶n gi¶m chi phÝ, sè cßn l¹i sÏ ®­îc kÕt chuyÓn sang TK 632 ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm, c«ng tr×nh hoµn thµnh. Sau ®ã, kÕ to¸n míi kÕt chuyÓn gi¸ vèn thùc tÕ sang TK 911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶. Lµ mét doanh nghiÖp chuyªn s¶n xuÊt, chÕ t¹o, l¾p ®Æt, c¸c s¶n phÈm sau khi s¶n xuÊt t¹i C«ng ty ®­îc vËn chuyÓn ®Õn ch©n c«ng tr×nh ®Ó l¾p ®Æt. V× vËy, ph¸t sinh kho¶n chi phÝ m¸y thi c«ng nh­ chi phÝ vÒ m¸y cÈu, xe vËn chuyÓn hµng….§Ó thuËn lîi cho c«ng t¸c kÕ to¸n vµ ®Ó ®¸nh gi¸ ®óng kh¶ n¨ng sö dông m¸y mãc, thiÕt bÞ thi c«ng C«ng ty nªn sö dông TK 623 - Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng theo quyÕt ®Þnh sè 1864/1998/ Q§/ TC ngµy 16/12/1998 cña Bé tµi chÝnh. TK 623 ®­îc më chi tiÕt ®Ó qu¶n lý chi phÝ theo yÕu tè gåm: - TK 6231: Chi phÝ nh©n c«ng - TK 6232: Chi phÝ vËt liÖu - TK 6233: Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt - TK 6234: Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng - TK 6237: Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi - TK 6238: Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn MÆt kh¸c, ®Ó qu¶n lý c¸c chi phÝ nµy, kÕ to¸n cã thÓ sö dông mÉu sæ chi tiÕt sau: BiÓu sè 1: Sæ chi tiÕt chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng TK 623 - Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng Tªn m¸y: …………. C«ng suÊt: ………….. N­íc s¶n xuÊt : ……….. Th¸ng ….. n¨m….. Chøng tõ DiÔn gi¶i TK §¦ Kho¶n môc chi phÝ Céng S N 6231 6232 6233 6234 6237 6238 ………... ….. ……. …….. ……. ……. …… ……. …… Céng PS Ngµy ….. th¸ng…. n¨m…. Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng KÕt luËn Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, ®Êt n­íc ta ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn s©u s¾c vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ vµ thu ®­îc nh÷ng thµnh tùu to lín trong mäi lÜnh vùc kinh tÕ - x· héi . §Êt n­íc kh«ng ngõng ®æi míi , nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ngµy cµng ph¸t triÓn, cïng víi xu thÕ hoµ nhËp quèc tÕ vµ khu vùc ®· ®Æt ra yªu cÇu vµ còng lµ ®éng lùc ®ßi hái mçi ngµnh nghÒ, mçi lÜnh vùc, mét doanh nghiÖp trong c¶ n­íc kh«ng ngõng nç lùc phÊn ®Êu v­¬n lªn ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. C«ng ty C¬ khÝ §iÖn thuû lîi lµ mét ngµnh s¶n xuÊt ®ãng vai trß kh«ng thÓ thiÕu trong nÒn kinh tÕ. §Ó cho mçi ®¬n vÞ trong ngµnh ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, mang l¹i nhiÒu lîi nhuËn th× vai trß cña hÖ thèng kÕ to¸n trong mçi ®¬n vÞ ngµy cµng ®­îc kh¼ng ®Þnh vµ ®ãng mét vai trß kh«ng thÓ thiÕu. Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty, víi nh÷ng g× ®­îc tiÕp cËn em ®· phÇn nµo hiÓu râ h¬n vÊn ®Ò gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn cña khoa häc kÕ to¸n. Hy väng r»ng trong thêi gian thùc tËp, em sÏ cè g¾ng nç lùc h¬n n÷a ®i s©u t×m hiÓu vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n cña C«ng ty nh»m trau råi nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ë tr­êng ®Ó khi ra tr­êng sÏ trë thµnh mét ng­êi c¸n bé Tµi chÝnh - kÕ to¸n m©u mùc trong t­¬ng lai.