Lời mở đầu
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII đã chỉ ra rằng nước ta cần phải "xây dựng một nền kinh tế mở hội nhập với các nước trong khu vực và trên thế giới, khuyến khích xuất khẩu và đồng thời thay thế hàng hoá nhập khẩu bằng các sản phẩm hữu hiệu sản xuất trong nước". Với tinh thần đó, nước ta đã cam kết thực hiện AFTA, gia nhập APEC và trong tương lai sẽ tham gia WTO khi đủ điều kiện.
Để thực hiện đúng định hướng trên cần phải quan tâm tới đầu tư trong nước hay cần chú trọng vào sự phát triển của các chủ thể kinh tế của đất nước, cụ thể là các doanh nghiệp. Là một nước đang phát triển, các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở nước ta chiếm tỷ trọng lớn trong tổng số doanh nghiệp và có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm, thu hút vốn, làm cho nền kinh tế năng động hiệu quả lớn, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước trong giai đoạn hiện nay. Song các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang gặp khó khăn như: năng lực quản lý kinh doanh kém, vốn đầu tư hạn chế, công nghệ lạc hậu, bị động trong quan hệ thị trường . Do đó, Đảng và Nhà nước cũng như toàn xã hội đang quan tâm đến những hoạt động hỗ trợ phát triển, đặc biệt là đang tạo ra khung khổ pháp lý, đổi mới hệ thống chính sách, xây dựng cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức hỗ trợ cộng đồng . đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Mặc dù vậy, hiện nay các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang ở trong môi trường pháp lý chưa hoàn thiện, làm hạn chế sự phát triển, đặc biệt là các chính sách cho những doanh nghiệp này còn thiếu và chưa đồng bộ.
Để góp phần hình thành luận cứ khoa học cho việc tạo môi trường chính sách vĩ mô thuận lợi nhằm thúc đẩy phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ, được sự giúp đỡ của cô giáo TS. Lê Thị Anh Vân và chuyên viên Bùi Văn Hiền - Vụ Công nghiệp - Bộ Kế hoạch và Đầu tư em đã nghiên cứu đề tài "Chính sách hỗ trợ phát triển các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam". Đây là một đề tài mới mẻ ở nước ta, nó rất phong phú, phức tạp và hiện đang có nhiều người nghiên cứu, em muốn nghiên cứu vấn đề này trên góc độ đánh giá sự tác động của chính sách đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nước, trên cơ sở đó hình thành luận chứng khoa học, tìm ra những giải pháp khắc phục khó khăn cho các doanh nghiệp, đồng thời giúp Nhà nước hoàn thiện hơn về chính sách này. Nội dung chính của đề tài là luận chứng về tiêu chí, đặc điểm, vai trò của các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam; phân tích thực trạng các chính sách hỗ trợ và tìm những điểm "tắc nghẽn" của hệ thống chính sách; kiến nghị một số giải pháp nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc đối với sự hoạt động của các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Do thời gian nghiên cứu có hạn, nên khó tránh khỏi những sai sót. Em rất mong nhận được ý kiến đóng góp của mọi người. Xin chân thành cảm ơn!
Mục lục
Trang
Lời mở đầu 1
Chương I:Tổng quan về chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam. 3
I. Khái niệm về doanh nghiệp vừa và nhỏ: 3
1. Tiêu chí phân loại. 3
2. Khái niệm doanh nghiệp vừa và nhỏ. 8
3. Vai trò của các doanh nghiệp vừa và nhỏ. 12
4. Đặc điểm của khu vực doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam. 14
II. Tổng quanvề chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam. 19
1. Lý luận chng về chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ. 19
2. Cơ chế và mô hình hỗ trợ ở Việt Nam. 21
3. Những lợi ích của chính sách hỗ trợ phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ. 26
Chương II: Thực trạng chính sách hỗ trợ phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam 28
I. Thực trạng hoạt động của doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam. 28
1. Quá trình phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam. 28
2. Tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp vừa và nhỏ. 32
3. Môi trường kinh doanh đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. 36
4. Những khó khăn của các doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam. 39
II. Thực trạng chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam. 41
1. Chính sách thuế. 42
2. Chính sách tín dụng. 47
3. Chính sách khuyến khích đầu tư. 53
4. Chính sách công nghệ, đào tạo. 55
5. Chính sách đất đai, phát triển cơ sở hạ tầng. 57
6. Các chính sách hỗ trợ khác đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ. 58
7. Chính sách khuyến khích thành lập các tổ chức hỗ trợ và các hiệp hội của các doanh nghiệp vừa và nhỏ. 59
Chương III: Một số giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam 63
I. Cần có các chính sách về hỗ trợ phát triển các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam 63
1. Có cơ chế mô hình hỗ trợ hợp lý 63
2. Đổi mới quan điểm hỗ trợ 64
3. Đổi mới phương thức hỗ trợ 67
4. Hình thành khung khổ pháp lý hỗ trợ cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. 68
II. Các giải pháp cụ thể mang tính cấp bách hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ. 71
1. Chương trình hỗ trợ đào tào. 71
2. Chương trình cung cấp thông tin. 72
3. Chương trình hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng. 72
4. Chương trình hỗ trợ chuyển giao công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm. 73
5. Chương trình hỗ trợ về tài chính, tín dụng cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ để có vốn sản xuất kinh doanh. 73
6. Chương trình hỗ trợ xúc tiến thương mại, tiếp thị, hợp tác quốc tế và đầu tư . 74
III. Các giải pháp hoàn thiện chính sách hỗ trợ phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ 74
1. Hoàn thiện chính sách thuế. 75
2. Hoàn thiện chính sách tín dụng: 76
3. Hoàn thiện chính sách đất đai. 79
4. Hoàn thiện chính sách công nghệ. 80
Kết luận. 83
Tài liệu tham khảo 84
86 trang |
Chia sẻ: banmai | Lượt xem: 1667 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Chính sách hỗ trợ phát triển các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
©u víi 2 vÊn ®Ò: doanh nghiÖp võa vµ nhá cÇn hç trî nh÷ng vÊn ®Ò g× vµ møc ®é cÇn thiÕt cña c¸c vÊn ®Ò ®ã nh thÕ nµo ®· cho kÕt qu¶ lµ, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá rÊt cÇn hç trî vÒ c¸c mÆt nh theo thø tù quan träng gi¶m dÇn. (Xem b¶ng)
Thø nhÊt: Cã chÝnh s¸ch hç trî ®ång bé; Thø hai: hç trî vèn; Thø ba: hç trî qua chÝnh s¸ch ®Çu t, ®Êt ®ai, thuÕ; Thø t: hç trî vÒ ®µo t¹o, tiÕp thÞ, chuyÓn giao c«ng nghÖ; Thø n¨m: sù quan t©m gióp ®ì cña chÝnh quyÒn; Thø 6: hç trî vÒ c¬ së h¹ tÇng; Thø b¶y: t vÊn cho doanh nghiÖp võa vµ nhá.
B¶ng 22: Nh÷ng vÊn ®Ò cÇn hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá xÕp theo thø tù møc ®é quan träng gi¶m dÇn
Nh÷ng vÊn ®Ò cÇn hç trî
Møc ®é quan quan träng theo thø tù gi¶m dÇn (%)
1
2
3
4
5
6
7
1. ChÝnh s¸ch ®ång bé
63,2
6,9
11,5
4,6
2,3
2,3
0
3. ChÝnh s¸ch ®Çu t, ®Êt ®ai, thuÕ
6,9
27,6
12,3
18,4
6,9
9,2
3,4
5. Gióp ®ì cña chÝnh quyÒn
3,4
9,2
13,8
5,7
19,5
17,2
21
2. Hç trî vÒ vèn
16,1
28,7
23,0
10,3
9,2
2,3
4. Hç trî ®µo t¹o, tiÕp thÞ, chuyÓn giao c«ng nghÖ
2,3
14,9
14,9
23,0
11,4
13,8
3,4
7. T vÊn cho doanh nghiÖp
3,4
1,1
69
6,9
13,8
23,0
31
6. X©y dùng c¬ së h¹ tÇng
3,4
6,9
10,3
10,3
20,6
11,4
21
Nguån: KÕt qu¶ ®iÒu tra vÒ t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch ®èi víi doanh nghiÖp võa vµ nhá ë c¸c tØnh phÝa B¾c.
Ghi chó: §èi tîng ®iÒu tra: gåm 3 nhãm ®èi tîng.
- Quan chøc ho¹ch ®Þnh vµ tæ chøc thùc hiÖn chÝnh s¸ch: 33,9%
- Chñ doanh nghiÖp võa vµ nhá vµ nh÷ng ngêi ho¹t ®éng kinh doanh: 28,7%
- C¸c ®èi tîng kh¸c: 13,65%
Tõ kÕt qu¶ trªn cã thÓ thÊy, yªu cÇu vÒ hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cßn mang tÝnh s¬ khai, lµ nh÷ng vÊn ®Ò rÊt c¨n b¶n (th¸o gì chÝnh s¸ch, hç trî vèn...) chø cha ph¶i lµ nh÷ng yªu cÇu hç trî theo chiÒu s©u (t vÊn, c«ng nghÖ, qu¶n lý...). Trªn thùc tÕ, ®Õn nay sù hç trî ®ã cña Nhµ níc vÉn cßn h¹n chÕ, cha ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu ®ã. ë c¸c ®Þa ph¬ng, sù hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá còng cßn h¹n chÕ, cha thiÕt thùc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp.
ChÝnh s¸ch hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá cña Nhµ níc trung ¬ng vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng c¸c cÊp cßn nhiÒu h¹n chÕ vµ cã thÓ nãi ®©y lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò yÕu kÐm nhÊt trong hÖ thèng hç trî chÝnh s¸ch doanh nghiÖp võa vµ nhá. Díi ®©y lµ mét sè nÐt chÝnh vÒ nh÷ng h¹n chÕ cña chÝnh s¸ch hç trî:
- ChÝnh s¸ch hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá cha râ rµng vµ cha cã biÖn ph¸p thùc hiÖn.
- Cha tËp trung hç trî c¸c vÊn ®Ò then chèt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá: vèn, thÞ trêng, ®µo t¹o...
- Ph¹m vi hç trî cßn rÊt h¹n chÕ trong khi sè lîng c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cÇn hç trî rÊt lín.
Tõ ph©n tÝch kÕt qu¶ ®iÒu tra cã thÓ kh¸i qu¸t thµnh m« h×nh "Nh÷ng trë ng¹i cña chÝnh s¸ch hç trî ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá" theo 8 yÕu tè nh díi ®©y:
- ThuÕ: 24,1%
- ChÝnh s¸ch ®Çu t: 52,9%.
- §iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn: 56,3%.
- Hç trî thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm.: 64,4%.
- Hç trî vÒ ph¸t triÓn c«ng nghÖ: 66,7%.
- Hç trî vÒ ®µo t¹o: 46,0%.
- T vÊn lËp nghiÖp vµ t vÊn kinh doanh: 39,1%.
(Xem thªm b¶ng, ®îc xö lý tõ kÕt qu¶ ®iÒu tra vÒ sù t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë c¸c tØnh phÝa B¾c).
B¶ng 23: Nh÷ng yÕu tè thuËn lîi vµ khã kh¨n ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá (%)
C¸c yÕu tè
ThuËn lîi
B×nh thêng
Khã kh¨n
1. ThuÕ
21,8
50,6
24,1
2. ChÝnh s¸ch ®Çu t
18,4
28,7
52,9
3. ChÝnh s¸ch ®Êt ®ai
14,9
63,2
20,7
4. §iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn
17,2
18,4
56,3
5. ThÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm
14,9
26,4
64,3
6. Hç trî vÒ ph¸t triÓn c«ng nghÖ
18,4
14,9
66,7
7. Hç trî vÒ ®µo t¹o
18,4
32,2
46,0
8. T vÊn lËp nghiÖp vµ t vÊn kinh doanh
11,5
37,9
39,1
Xem l¹i sè liÖu nµy, ta thÊy kh«ng cã yÕu tè nµo cña chÝnh s¸ch ®îc ®¸nh gi¸ lµ thuËn lîi. Ph¶i ch¨ng c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®ang ®øng tríc mét m«i trêng chÝnh s¸ch kh«ng mÊy thuËn lîi. ChØ cã chÝnh s¸ch thuÕ vµ chÝnh s¸ch ®Êt ®ai ®îc ®¸nh gi¸ cao h¬n c¶. Tuy nhiªn, còng cÇn xem xÐt thªm nh÷ng khã kh¨n nhÊt vÒ chÝnh s¸ch ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Tõ ®ã ta cã thÓ ph¸c häa m« h×nh nh÷ng ®iÓm "t¾c nghÏn" trong lé tr×nh ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam nh sau: (Dùa vµo sè liÖu ë b¶ng trªn).
H×nh1: Nh÷ng ®Æc t¾c nghÏn trong lé tr×nh ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam
79,3%
75,9%
60,9%
54,9%
48,1%
43,7%
35,6%
33,3%
ChÝnh s¸ch ®Êt ®ai
ChÝnh s¸ch thuÕ
T vÊn
§µo t¹o
ChÝnh s¸ch ®Çu t
ChÝnh s¸ch huy ®éng vèn
Hç trî Marketing
Hç trî c«ng nghÖ
Nh vËy, ®Ó th¸o gì cho doanh nghiÖp võa vµ nhá ph¸t triÓn chóng ta cÇn tËp trung vµo nh÷ng ®iÓm nót nh: Hç trî c«ng nghÖ, hç trî Marketing, chÝnh s¸ch huy ®éng vèn...
Ch¬ng III
Mét sè gi¶i ph¸p hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam
I. CÇn cã c¸c chÝnh s¸ch vÒ hç trî ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam
1. Cã c¬ chÕ m« h×nh hç trî hîp lý
ë ViÖt Nam c¬ chÕ vµ m« h×nh hç trî ®îc ®æi míi, cïng víi viÖc ®æi míi nÒn kinh tÕ, chuyÓn sang nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng. So víi tríc ®©y, nhiÒu vÊn ®Ò vÒ c¬ chÕ hç trî ®· thay ®æi c¨n b¶n. Tuy nhiªn, do ®æi míi sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng, nªn c¬ chÕ vµ m« h×nh hç trî mét mÆt, chÞu ¶nh hëng cña t duy theo c¬ chÕ cò mÆt kh¸c cha thËt phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng.
§iÓm kh¸c biÖt lín nhÊt trong c¬ chÕ vµ m« h×nh hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ cã sù ph©n biÖt gi÷a 2 nhãm doanh nghiÖp: hç trî doanh nghiÖp nhµ níc kh¸c víi hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh.
Tõ §¹i héi VI cña §¶ng ( 1986 ) ®Õn nay, víi viÖc xo¸ bá c¬ chÕ cò, h×nh thµnh nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, ®· thóc ®Èy c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ph¸t triÓn m¹nh, nhÊt lµ khu vùc doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh. Do ®ã, ®èi tîng qu¶n lý nhµ níc ®· thay ®æi c¨n b¶n. V× vËy, viÖc hç trî c¸c doanh nghiÖp kh«ng chØ cho c¸c doanh nghiÖp nhµ níc mµ cßn cho c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. H¬n n÷a, trong chÝnh s¸ch kinh tÕ ®· chó ý tíi hiÖu qu¶ kinh tÕ, kh«ng qu¸ chó träng vµo quy m« doanh nghiÖp lín nh tríc ®©y vµ viÖc ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ chiÕn lîc l©u dµi trong sù ®an xen víi doanh nghiÖp lín. NhiÒu v¨n kiÖn cña §¹i héi §¶ng ®· ®Ò cËp tíi vÊn ®Ò nµy nh : V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VI, VII, VIII vµ c¸c NghÞ quyÕt cña c¸c Héi nghÞ TW §¶ng. Nhµ níc vµ x· héi ñng hé vµ khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ vµ hîp ph¸p.
§iÒu quan träng nhÊt cña quan ®iÓm hç trî thêi kú ®Çu cña c«ng cuéc ®æi míi lµ "cëi trãi" cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®Ó ®îc phÐp kinh doanh. HiÖn nay, quan ®iÓm hç trî c¸c doanh nghiÖp chñ yÕu lµ lµm cho c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn ngµy cµng tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i vµ kinh doanh cã hiÖu qu¶, Héi nghÞ Ban chÊp hµnh TW lÇn thø 7kho¸ VIII chñ tr¬ng : " ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp quy m« võa vµ nhá víi c«ng nghÖ tiªn tiÕn, vèn ®Çu t Ýt, sinh lêi cao, thêi gian thu håi vèn nhanh".
ë ViÖt Nam, hiÖn míi chØ cã chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ chung cho toµn bé nÒn kinh tÕ, cha cã chiÕn lîc x¸c ®Þnh u tiªn cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Trong chiÕn lîc chung viÖc x¸c ®Þnh u tiªn ( ngµnh, nghÒ, s¶n phÈm, ®Þa bµn... ) cha thùc sù dùa trªn c¬ së lÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ lîi thÕ so s¸nh cña tõng vïng lµm c¨n cø. ViÖc thùc thi chiÕn lîc vµ quy ho¹ch cßn chÞu ¶nh hëng cña t tëng bao cÊp. §iÒu ®ã, ®îc thÓ hiÖn râ nÐt qua chiÕn lîc ®Çu t mµ tríc hÕt lµ c¬ cÊu ®Çu t. C¬ cÊu ®Çu t tuy ®· cã ®æi míi, nhng vÉn chó träng vµo c«ng nghiÖp nÆng hoÆc vÉn dån vèn vµo nh÷ng ngµnh, c«ng tr×nh, dù ¸n cha ®îc ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng kinh tÕ - x· héi mét c¸ch chÆt chÏ. Nhµ níc vÉn cßn bao cÊp nhiÒu lÜnh vùc trong ®Çu t vèn mµ lÏ ra ph¶i ®Ó cho nh©n d©n tù lµm.
Cha kÕt hîp ®óng ®¾n gi÷a chiÕn lîc ( ®Þnh híng lín ) víi kÕ ho¹ch (bíc ®i vµ gi¶i ph¸p cho tõng thêi kú) vµ chÝnh s¸ch (c¸c biÖn ph¸p cô thÓ thùc hiÖn c¸c ®Þnh híng ®ã ). HiÖn ®ang cã xu híng coi nhÑ kÕ ho¹ch, quy ho¹ch, dù b¸o... khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng.
2. §æi míi quan ®iÓm hç trî
2.1. Quan ®iÓm hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá cÇn ®Æt trªn c¬ së quan ®iÓm, môc tiªu chung cña toµn bé nÒn kinh tÕ ®Êt níc
§Ó cã thÓ ®æi míi quan ®iÓm hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá tríc hÕt cÇn ph¶i nhËn thøc ®óng vai trß quan träng cña c¸c doanh nghiÖp nµy trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ë ViÖt Nam hiÖn nay. §ång thêi, cÇn qu¸n triÖt s©u s¾c quan ®iÓm cña §¶ng vÒ ph¸t triÓn chiÕn lîc kÕt hîp quy m« lín trong sù ®an xen víi quy m« võa vµ nhá. NghÞ quyÕt §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII §¶ng céng s¶n ViÖt Nam ®· kh¼ng ®Þnh : " Trong ph¸t triÓn míi, u tiªn quy m« võa vµ nhá, c«ng nghÖ tiªn tiÕn, t¹o nhiÒu viÖc lµm, thu håi vèn nhanh; ®ång thêi x©y dùng mét sè c«ng tr×nh quy m« lín, thùc sù cÇn thiÕt vµ cã hiÖu qu¶"( V¨n kiÖn §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII -Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ néi, 1997, tr 85.
).
§©y lµ mét quan ®iÓm chiÕn lîc võa cã ý nghÜa ®Þnh híng cho doanh nghiÖp võa vµ nhá ph¸t triÓn ®óng ®¾n, võa ®Þnh híng ho¹t ®éng hç trî cho c¸c doanh nghiÖp nµy tõ c¸c phÝa c¸c ngµnh c¸c cÊp. Nh vËy, hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá kh«ng ph¶i lµ sù u ¸i, ban ¬n mµ lµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c tæ chøc §¶ng, chÝnh quyÒn vµ toµn x· héi, trong ®ã cã c¸c doanh nghiÖp lín.
2.2. Quan ®iÓm hç trî trªn c¬ së lÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi lµm thíc ®o
VÊn ®Ò nµy tëng nh hiÓn nhiªn, nhng trªn thùc tÕ ë ViÖt Nam vÉn cha ®îc thùc hiÖn ®óng møc.
Hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá theo quan ®iÓm kinh tÕ - x· héi thÓ hiÖn : mét mÆt, hç trî nh»m ®¹t ®îc môc ®Ých lµm cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá doanh nghiÖp hiÖu qu¶ h¬n, mÆt kh¸c, cÇn tÝnh ®Õn c¶ hiÖu qu¶ cña viÖc hç trî. Trong ®iÒu kiÖn nguån lùc cã h¹n, nhu cÇu hç trî th× v« h¹n nªn cÇn ph¶i x©y dùng thø tù u tiªn. Díi ®©y lµ mét sè nÐt chÝnh:
- Hç trî tríc hÕt ®èi víi doanh nghiÖp ngµnh trong lÜnh vùc cã hiÖu qu¶ kinh tÕ: suÊt sinh lîi cao c¶ trong ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n.
- Hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá nh»m ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi cao, bao gåm c¶ hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ c¶ ý nghÜa x· héi trong tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn, gãp phÇn thùc hiÖn c¸c môc ®Ých x· héi nh gi¶i quyÕt viÖc lµm, c«ng b»ng x· héi, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo...
- Hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá lµm ¨n hiÖu qu¶ ®ång thêi g¾n víi viÖc b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i. Qua kÕt qu¶ ®iÒu tra cho thÊy c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®· gãp phÇn to lín vµo viÖc lµm « nhiÔm ®ã ( do c«ng nghÖ cña c¸c doanh nghiÖp nµy qu¸ l¹c hËu, c¸c c¬ quan chøc n¨ng cha cã c¸c gi¶i ph¸p h÷u hiÖu ®Ó kiÓm so¸t nh»m h¹n chÕ viÖc g©y « nhiÔm). Nhµ níc ®· chi rÊt nhiÒu c«ng søc, tiÒn cña ®Ó kh¾c phôc nhng kÕt qu¶ ®îc kh«ng ®¸ng kÓ.
- Hç trî theo ph¬ng thøc hiÖu qu¶ nhÊt : xu híng hç trî ë nhiÒu níc lµ gi¶m nh÷ng t¸c ®éng trùc tiÕp, t¨ng nh÷ng gi¶i ph¸p gi¸n tiÕp, t¸c ®éng Ýt nhng hiÖu qu¶ cao vµ hiÖu øng réng. HiÖn nay, c¸c níc cã rÊt nhiÒu c¸ch
thøc hç trî cã hiÖu qu¶: ch¼ng h¹n thay v× cÊp vèn l·i suÊt u ®·i hoÆc b¾t buéc ng©n hµng cho c¸c doanh nghiÖp vay th× chØ cÇn trî cÊp l·i ( Nhµ níc bï chªnh lÖch l·i suÊt gi÷a thÞ trêng vµ l·i suÊt cho vay u ®·i ®èi víi doanh nghiÖp võa vµ nhá ).
- KÕt hîp hç trî cña Nhµ níc víi hç trî cña céng ®ång, th«ng qua c¸c hiÖp héi nghÒ nghiÖp, sù hç trî cña doanh nghiÖp lín, c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ trong níc vµ níc ngoµi.
2.3. Hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá cÇn thiÕt thùc vµ g¾n víi thùc tÕ
§iÒu nµy cã ý nghÜa lµ hç trî nh÷ng m¾t kh©u mµ doanh nghiÖp rÊt cÇn vµ tù doanh nghiÖp kh«ng thÓ gi¶i quyÕt ®îc. §ång thêi, viÖc hç trî cÇn g¾n víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng ®Þa ph¬ng, trong tõng thêi kú nhÊt ®Þnh. Ngoµi ra cÇn t×m nh÷ng ph¬ng thøc phï hîp ®Ó c¸c nguån lùc hç trî ®Õn ®óng ®èi tîng, tr¸nh thÊt tho¸t vµ tiªu cùc cã thÓ xÈy ra.
2.4. Hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá nh»m ph¸t huy tiÒm n¨ng, lîi thÕ cña tõng vïng, tõng ngµnh nghÒ
Trong chÝnh s¸ch hç trî cÇn cã nh÷ng vÊn ®Ò chung nhng ®ång thêi cÇn cã nh÷ng ®iÓm riªng biÖt ®Ó ph¸t huy lîi thÕ cña tõng vïng, tõng ngµnh nghÒ. Ch¼ng h¹n, cÇn chó träng ®Æc ®iÓm ph¸t triÓn vµ nh÷ng khã kh¨n, víng m¾c cña c¸c doanh nghiÖp ë n«ng th«n vµ miÒn nói kh¸c víi ë ®« thÞ. ViÖc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng kh¸c víi ph¸t triÓn c¸c nghÒ míi, ph¸t triÓn c¸c ngµnh cÇn nhiÒu lao ®éng kh¸c víi c¸c ngµnh cÇn nhiÒu vèn... HiÖn nay, nhiÒu tiÒm n¨ng trong d©n nh : vèn, lao ®éng tay nghÒ tinh x¶o, trÝ tuÖ, kinh nghiÖm kinh doanh.. còng nh c¸c tiÒm n¨ng tù nhiªn nh kh¶ n¨ng ph¸t triÓn du lÞch, dÞch vô... cha ®îc khai th¸c tèt. ViÖc khuyÕn khÝch doanh nghiÖp võa vµ nhá kh«ng nªn dµn ®Òu mµ c¨n cø vµo lîi thÕ cña tõng n¬i, tõng ngµnh nghÒ ®Ó cã c¸c gi¶i ph¸p hç trî ®óng lóc, ®óng c¸ch.
2.5. Hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá lµm cho c¸c doanh nghiÖp nµy ph¸t triÓn theo híng c«ng nghiÖp ho¸ kinh doanh ngµy cµng v¨n minh hiÖn ®¹i
§Ó thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ cÇn ®Æc biÖt chó träng hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá trong c¸c kh©u quan träng nh c«ng nghÖ, ®µo t¹o, cung cÊp th«ng tin thÞ trêng vµ dù b¸o xu híng ph¸t triÓn trong níc vµ quèc tÕ... §ång thêi, cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó khuyÕn khÝch ®Çu t c«ng nghÖ s¹ch, c«ng nghÖ míi, t×m kiÕm c¸c gi¶i ph¸p c¶i tiÕn kü thuËt hîp lý ho¸ s¶n xuÊt...
§Ó thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá kinh doanh ngµy cµng v¨n minh, cÇn khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp nµy kinh doanh ®óng luËt, lµm ¨n c«ng khai... Cïng víi viÖc hç trî, cÇn thiÕt ph¶i cã biÖn ph¸p tèt ®Ó kiÓm so¸t viÖc sö dông c¸c c«ng nghÖ, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ l¹c hËu, g©y « nhiÔm m«i trêng.
3. §æi míi ph¬ng thøc hç trî
ViÖc lùa chän ph¬ng thøc hç trî cã ý nghÜa quan träng, quyÕt ®Þnh tÝnh thùc thi vµ hiÖu qu¶ c¸c h×nh thøc hç trî. Ph¬ng thøc hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá trªn thùc tÕ ë ViÖt Nam hiÖn nay thêng ®i theo hai híng : §èi víi c¸c doanh nghiÖp nhµ níc quy m« võa vµ nhá trong thêi kú ®Çu th× thiªn vÒ hç trî trùc tiÕp (cÊp vèn, mÆt b»ng, ®µo t¹o c«ng nh©n vµ chñ doanh nghiÖp) víi nhiÒu chÝnh s¸ch u ®·i h¬n; ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh; ph¬ng thøc hç trî chñ yÕu lµ gi¸n tiÕp díi d¹ng gi¶m thuÕ, cho vay víi l·i suÊt u ®·i. Tuy nhiªn møc ®é hç trî cßn Ýt so víi nhu cÇu cña c¸c doanh nghiÖp.
Cã nhiÒu ph¬ng thøc hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá: hç trî trùc tiÕp, hç trî gi¸n tiÕp, kÕt hîp c¶ trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp, hç trî dÉn ®êng, hç trî qua trung gian...
Hç trî trùc tiÕp bao gåm:
- §¬n gi¶n ho¸ thñ tôc cÊp giÊy phÐp, rót giÊy phÐp, kiÓm tra.
- CÊp vèn.
- X©y dùng c¬ së h¹ tÇng.
- §µo t¹o chñ doanh nghiÖp, ngêi lao ®éng.
- Cung cÊp th«ng tin.
- Cung cÊp u ®·i vÒ mÆt hµng s¶n xuÊt - kinh doanh.
Hç trî gi¸n tiÕp: Chñ yÕu lµ t¸c ®éng th«ng qua m«i trêng kinh doanh nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ph¸t triÓn. C¸c gi¶i ph¸p chñ yÕu lµ:
- H×nh thµnh m«i trêng kinh doanh æn ®Þnh, an toµn vµ b¶o hé quyÒn lîi hîp ph¸p cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá (bao gåm m«i trêng thÓ chÕ, m«i trêng luËt ph¸p, m«i trêng thÞ trêng, m«i trêng c¬ së h¹ tÇng...)
- ¦u ®·i vÒ thuÕ (gi¶m thuÕ, miÔn thuÕ).
- B¶o hé s¶n xuÊt trong níc hîp lý, chèng nhËp lËu hµng ngo¹i.
- T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá hîp t¸c vµ liªn doanh víi níc ngoµi.
Hç trî dÉn ®êng: Nhµ níc cã vai trß ®i tiªn phong trong nh÷ng lÜnh vùc hç trî c¸c c«ng ty t vÊn, c¸c viªn nghiªn cøu ...
ë ViÖt Nam hiÖn nay, ®Ó hç trî cã kÕt qu¶ tèt cÇn chó träng mét sè ph¬ng thøc sau:
KÕt hîp hç trî trùc tiÕp víi gi¸n tiÕp. Trong ®ã, cÇn ®Æc biÖt chó träng c¸c gi¶i ph¸p: §¬n gi¶n ho¸ thñ tôc hµnh chÝnh; hç trî th«ng qua chiÕn lîc, chÝnh s¸ch, ®ång thêi víi hç trî trùc tiÕp th«ng qua cung cÊp c¬ së h¹ tÇng, hç trî l·i suÊt, miÔn, gi¶m thuÕ; hç trî ®µo t¹o chñ doanh nghiÖp; cung cÊp th«ng tin vÒ c«ng nghÖ, thÞ trêng trong vµ ngoµi níc. KhuyÕn khÝch c¸c h×nh thøc hç trî mang tÝnh céng ®ång, liªn kÕt s¶n xuÊt gi÷a doanh nghiÖp lín vµ doanh nghiÖp võa vµ nhá bëi c¬ cÊu s¶n xuÊt nhiÒu tÇng.
Ngoµi ra, cÇn chó ý tíi c¸ch thøc hç trî b»ng quy ho¹ch ph¸t triÓn, t¹o lËp c¬ së h¹ tÇng, x©y dùng c¸c c¬ së kinh tÕ lµm tiªn phong trong mét sè lÜnh vùc ®ßi hái nhiÒu vèn nh c«ng nghÖ cao; hç trî th«ng qua tæ chøc trung gian nh ng©n hµng, c¸c trung t©m hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá còng nh c¸c biÖn ph¸p cô thÓ, thiÕt thùc khuyÕn khÝch h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c c«ng ty... dÞch vô t vÊn, hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá (thay v× Nhµ níc ph¶i ®øng ra thµnh lËp c¸c c¬ së hç trî th× chØ cÇn hç trî mét phÇn cho c¸c trung t©m nµy ho¹t ®éng).
4. H×nh thµnh khung khæ ph¸p lý hç trî cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá.
Hç trî lµ mét trong nh÷ng chøc n¨ng c¬ b¶n cña Nhµ níc ®èi víi nÒn kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Trong viÖc hç trî c¸c doanh nghiÖp nµy th× cÇn thiÕt ph¶i cã mét khung khæ ph¸p lý râ rµng vµ chuÈn x¸c. V× nã lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Çu tiªn lµm c¬ së ph¸p lý cho viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch vµ tæ chøc thùc hiÖn chÝnh s¸ch hç trî. Khung khæ ph¸p lý bao gåm nh÷ng quy ®Þnh cã liªn quan tíi doanh nghiÖp võa vµ nhá vµ nh÷ng quy ®Þnh riªng cho c¸c doanh nghiÖp nµy. Trªn tinh thÇn ®ã, cÇn tËp trung thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p sau:
Ban hµnh, bæ sung vµ söa ®æi c¸c chÝnh s¸ch, quy ®Þnh hiÖn hµnh liªn quan ®Õn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. §©y lµ gi¶i ph¸p nh»m ®Ó lo¹i bá sù m©u thuÉn trong hÖ thèng c¸c v¨n b¶n, quy ph¹m ph¸p luËt, g©y khã kh¨n, c¶n trë cho c¸c doanh nghiÖp. HÖ thèng chÝnh s¸ch nµy ®Þnh kú cÇn ®îc xem xÐt, nghiªn cøu vµ söa ®æi, bæ sung nh÷ng ®iÓm kh«ng cßn phï hîp víi hoµn c¶nh kinh tÕ hiÖn t¹i vµ kh«ng thÝch hîp víi m«t trêng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. §ång thêi, cÇn thay ®æi quy tr×nh x©y dùng vµ ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt. HiÖn nay, c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt khi ban hµnh nªn kÌm theo v¨n b¶n híng dÉn. V×, ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng mÊt b×nh ®¼ng do kh«ng thèng nhÊt vÒ thêi gian vµ kh«ng gian.
Trªn c¬ së nh÷ng ®Þnh híng cña §¶ng, trong thêi gian Nhµ níc tiÕn hµnh t¹o lËp khung khæ ph¸p luËt cÇn thiÕt cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ho¹t ®éng. Më ®Çu lµ mét sè NghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ nh»m khuyÕn khÝch khu vùc ngoµi quèc doanh (Chñ yÕu lµ quy m« nhá) nh c¸c NghÞ ®Þnh 27, 28, 29/H§BT vÒ kinh tÕ t nh©n, c¸ thÓ, hîp t¸c x· vµ kinh tÕ gia ®×nh; NghÞ ®Þnh 66/HDBT vÒ hé kinh doanh díi vèn ph¸p ®Þnh... Nhµ níc ®· ban hµnh c¸c luËt liªn quan ®Õn doanh nghiÖp võa vµ nhá nh LuËt Doanh nghiÖp t nh©n, LuËt C«ng ty, LuËt Hîp t¸c x·, LuËt KhuyÕn khÝch ®Çu t trong níc vµ níc ngoµi, LuËt doanh nghiÖp nhµ níc vµ gÇn ®©y LuËt doanh nghiÖp ®· cã hiÖu lùc tõ ngµy 1/1/2000. Tuy cßn thiÕu nhiÒu luËt, ®Æc biÖt lµ luËt b¶o vÖ lîi Ých vµ khuyÕn khÝch ph¸t triÓn xuÊt khÈu cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, nhng bíc ®Çu ®· t¹o ra c¬ së ph¸p lý cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ho¹t ®éng.
Sím ban hµnh c¸c luËt riªng ®èi víi doanh nghiÖp võa vµ nhá:
+ X¸c ®Þnh râ ®èi tîng ®iÒu chØnh (doanh nghiÖp cÇn hç trî) tiªu chÝ ph©n lo¹i doanh nghiÖp võa vµ nhá còng nh khung khæ c¸c trÞ sè cña c¸c tiªu chÝ, ®Þa vÞ ph¸p lý cña doanh nghiÖp võa vµ nhá trong mèi quan hÖ víi c¬ quan qu¶n lý nhµ níc.
+ Cã c¸c gi¶i ph¸p khung hç trî cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá.
+ C¸c gi¶i ph¸p khung ®Ó b¶o hé quyÒn lîi Ých hîp ph¸p cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá.
+ X¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan Nhµ níc, c¸c tæ chøc vµ toµn x· héi trong viÖc hç trî c¸c doanh nghiÖp nµy.
C¸c luËt riªng cho doanh nghiÖp võa vµ nhá cã thÓ lµ: LuËt C¬ b¶n vÒ doanh nghiÖp võa vµ nhá, LuËt HiÖp héi doanh nghiÖp võa vµ nhá, LuËt B¶o l·nh tÝn dông cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá...
HiÖn nay, viÖc qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã kh¸c nhau tuú vµo lo¹i h×nh doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp nhµ níc cã quy m« võa vµ nhá do c¸c Bé, c¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph¬ng hoÆc do mét sè c¬ quan (doanh nghiÖp toµn thÓ) qu¶n lý. Trong khi ®ã, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh cha cã c¬ quan qu¶n lý nhµ níc ®Ých thùc mµ míi chØ thùc hiÖn cÊp giÊy phÐp kinh doanh, ®¨ng ký kinh doanh vµ thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng rÊt h¹n chÕ nh thu thuÕ, kiÓm tra « nhiÔm m«i trêng... Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá l¹i cã qu¸ nhiÒu ®Çu mèi "qu¶n": c¸c c¬ quan chÝnh quyÒn, c¸c tæ chøc x· héi, thËm chÝ c¶ c¸ tæ chøc ®oµn thÓ ... g©y ¶nh hëng kh«ng nhá tíi ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. Do ®ã ®· ®Õn lóc cÇn thµnh lËp c¬ quan chuyªn tr¸ch qu¶n lý nhµ níc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh, c¬ quan nµy lµ ®Çu nèi gi÷a Nhµ níc vµ doanh nghiÖp, cã chøc n¨ng chñ yÕu lµ :
- Gióp Nhµ níc ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc vµ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá.
- N¾m b¾t t×nh h×nh nguyÖn väng cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, dù b¸o xu híng ph¸t triÓn.
- Cung cÊp th«ng tin cÇn thiÕt vÒ chÝnh s¸ch, thÞ trêng, c«ng nghÖ, lao ®éng... cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá.
- Thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá vÒ c¸c mÆt nh chuyÓn giao c«ng nghÖ, ®µo t¹o chñ doanh nghiÖp, hç trî vèn...
- Xóc tiÕn hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong viÖc t×m kiÕm c¸c ®èi t¸c trong níc vµ ngoµi níc, gióp c¸c doanh nghiÖp ký kÕt c¸c hîp ®ång kinh tÕ.
- Thùc hiÖn viÖc kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm.
- Qu¶n lý m«i trêng.
- §µo t¹o chñ doanh nghiÖp.
- KiÓm tra viÖc chÊp hµnh ph¸p luËt cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá.
- Hîp t¸c quèc tÕ vÒ doanh nghiÖp võa vµ nhá.
Nhµ níc ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc vµ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh trong chiÕn lîc hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ sím ban hµnh c¸c v¨n b¶n thÓ hiÖn râ quan ®iÓm cña Nhµ níc trong viÖc khuyÕn khÝch hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá (vÒ tµi chÝnh, tÝn dông, thuÕ, ®Êt ®ai, ®µo t¹o, chuyÓn giao c«ng nghÖ, th«ng tin...)
II. C¸c gi¶i ph¸p cô thÓ mang tÝnh cÊp b¸ch hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá.
Cïng víi chÝnh s¸ch cña Nhµ níc, ChÝnh phñ cÇn tiÕn hµnh ®ång bé c¸c ch¬ng tr×nh hç trî cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Ch¼ng h¹n nh:
1. Ch¬ng tr×nh hç trî ®µo tµo.
CÇn thiÕt ph¶i ®µo t¹o vµ båi dìng nghiÖp vô cho ®éi ngò c¸n bé v× hä cã vai trß rÊt quan träng trong ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Hä lµ nh÷ng ngêi trùc tiÕp sö dông c¸c nguån lùc ®Ó t¹o ra cña c¶i vµ vËt chÊt, trùc tiÕp qu¶n lý ngêi lao ®éng. ë ViÖt Nam, ®éi ngò c¸c nhµ kinh doanh hiÖn nay cßn nhiÒu vÊn ®Ò bÊt cËp. ViÖc ®µo t¹o nh»m cñng cè cung cÊp kiÕn thøc vÒ luËt ph¸p, kinh tÕ, c«ng nghÖ, qu¶n lý... C¸c h×nh thøc ®µo t¹o chñ yÕu lµ:
- Më c¸c líp ®µo t¹o ng¾n h¹n, dµi h¹n cho c¸c chuyªn gia ViÖt Nam vµ níc ngoµi gi¶ng d¹y.
- KhuyÕn khÝch vµ hç trî ho¹t ®éng ®µo t¹o nghÒ c«ng nh©n kü thuËt cho c¸c doanh nghiÖp ®Ó s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu víi chÊt lîng tèt.
- Híng dÉn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ph¬ng thøc, kinh nghiÖm t×m hiÓu, th©m nhËp thÞ trêng ngoµi níc.
- Sö dông quü ®µo t¹o l¹i, båi dìng nghiÖp vô kinh doanh cho c¸c chñ doanh nghiÖp.
- KhuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá tù ®µo t¹o, Nhµ níc cã thÓ trÝch mét phÇn thuÕ trong nghÜa vô thuÕ cña doanh nghiÖp gi÷ l¹i lµm quü ®µo t¹o, gi¶m phÇn chi phÝ ®µo t¹o trong tæng thu nhËp chÞu thuÕ cho c¸c doanh nghiÖp.
2. Ch¬ng tr×nh cung cÊp th«ng tin.
C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®ang rÊt thiÕu th«ng tin vÒ thÞ trêng, c«ng nghÖ, luËt ph¸p, kinh tÕ, kh¸ch hµng, ®èi t¸c kinh doanh... do ®ã Nhµ níc cÇn thiÕt ph¶i hç trî, thiÕt lËp hÖ thèng th«ng tin cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá.
C¸c gi¶i ph¸p th«ng tin hç trî cã thÓ lµ:
+ Thµnh lËp c¸c ng©n hµng d÷ liÖu vÒ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá vÒ thÞ trêng, c«ng nghÖ... ®Ó cung cÊp hoÆc b¸n cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá víi gi¸ hîp lý.
+ Phæ biÕn kinh nghiÖm s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸ xuÊt khÈu b»ng nhiÒu h×nh thøc.
+ T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, tham gia c¸c chî triÓn l·m ë trong vµ ngoµi níc, ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ víi c¸c ®èi t¸c trong vµ ngoµi níc.
+ Tæ chøc c¸c c©u l¹c bé, c¸c hiÖp héi ngµnh nghÒ ®Ó c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã thÓ trao ®æi häc tËp kinh nghiÖm cña nhau trong s¶n xuÊt kinh doanh.
+ KhuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®Çu t x©y dùng c¬ së d÷ liÖu vµ sö dông ph¬ng tiÖn qu¶n lý th«ng tin hiÖn ®¹i nh: m¹ng th«ng tin... ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi c¸c c¬ së d÷ liÖu hiÖn ®¹i trong vµ ngoµi níc.
3. Ch¬ng tr×nh hç trî x©y dùng c¬ së h¹ tÇng.
X©y dùng c¬ së h¹ tÇng lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n, lµ tiÒn ®Ò rÊt quan träng thóc ®Èy ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. ë nhiÒu vïng trong níc, c¬ së h¹ tÇng nh giao th«ng, ®iÖn níc kÐm ph¸t triÓn, ®ã lµ trë ng¹i lín ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. §Çu t vµo c¬ së h¹ tÇng rÊt tèn kÐm, chËm thu håi vèn vµ sinh l·i nªn c¸c doanh nghiÖp kh«ng muèn ®Çu t h¬n n÷a c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá kh«ng ®ñ søc ®Çu t vµo c¬ së h¹ tÇng, do ®ã rÊt cÇn sù hç trî ®Çu t cña Nhµ níc. §©y lµ mét trong nh÷ng lÜnh vùc hç trî chñ yÕu cña Nhµ níc. Tuy nhiªn, do ng©n s¸ch nhµ níc Trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng cßn h¹n chÕ, nªn cÇn:
+ §Çu t theo träng ®iÓm, tËp trung vµo nh÷ng c«ng tr×nh mang hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi cao.
+ Hç trî viÖc cñng cè, n©ng cao chÊt lîng c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng vµ x©y dùng c¸c khu c«ng nghiÖp võa vµ nhá ®Ó gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá më réng s¶n xuÊt.
+ KÕt hîp víi Nhµ níc, ®Þa ph¬ng vµ nh©n d©n cïng lµm. ë mét sè ®Þa ph¬ng ®· cã mét sè m« h×nh cã hiÖu qu¶. KÕt hîp gi÷a vèn cña Nhµ níc, mét phÇn vèn vµ qu¶n lý cña ®Þa ph¬ng víi mét phÇn vèn vµ lao ®éng cña nh©n d©n, cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá.
4. Ch¬ng tr×nh hç trî chuyÓn giao c«ng nghÖ, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm.
C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ nh÷ng n¬i thu hót ®«ng ®¶o lao ®éng, Ýt vèn cÇn ®îc ph¸t triÓn m¹nh theo híng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ khi cã sù hç trî cña Nhµ níc ®Ó t¹o ra thÞ trêng réng lín, cã thiÕt bÞ c«ng nghÖ tiªn tiÕn thÝch hîp ®Ó s¶n xuÊt hµng ho¸ chÊt lîng cao (cã ®ñ søc c¹nh tranh víi hµng ngoaÞ nhËp).
Trong qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸, hµng ho¸ ®îc s¶n xuÊt trªn c¬ së c«ng nghÖ cao ®ãng vai trß rÊt quan träng trong sù c¹nh tranh quèc tÕ khèc liÖt, v× vËy Nhµ níc cÇn hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®Èy m¹nh nghiªn cøu khoa häc, c«ng nghÖ vµ c¸c ho¹t ®éng ph¸t triÓn kü thuËt kh¸c. Hç trî viÖc x©y dùng hÖ thèng tæ chøc s¶n xuÊt cho c¸c doanh nghiÖp nµy theo tiªu chuÈn ISO 9000 vµ ISO 14000 vµ c¸c m« h×nh qu¶n lý chÊt lîng kh¸c.
5. Ch¬ng tr×nh hç trî vÒ tµi chÝnh, tÝn dông cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®Ó cã vèn s¶n xuÊt kinh doanh.
Mét trong nh÷ng khã kh¨n cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ thiÕu vèn. ë Hµn Quèc, ChÝnh phñ ®· quy ®Þnh c¸c tæ chøc tµi chÝnh dµnh mét tû lÖ nhÊt ®Þnh trong toµn bé kho¶n cho vay víi l·i suÊt u ®·i cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá.
§Ó thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh, Nhµ níc nªn sím thµnh lËp quü b¶o l·nh tÝn dông, quü hç trî kinh doanh cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. C¸c quü nµy ®îc sö dông cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá vay u ®·i ®Ó cã vèn ®Çu t c«ng nghÖ, tù ®éng ho¸ trang thiÕt bÞ, ph¸t triÓn c«ng nghÖ cao ®Ó n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm vµ h¹ gi¸ thµnh xuÊt khÈu ®Ó cã ®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ trêng quèc tÕ. Nhµ níc vµ c¸c ®Þa ph¬ng cÇn quy ®Þnh møc thëng cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu vµ thay thÕ nhËp khÈu.
6. Ch¬ng tr×nh hç trî xóc tiÕn th¬ng m¹i, tiÕp thÞ, hîp t¸c quèc tÕ vµ ®Çu t .
ViÖc nghiªn cøu, n¾m b¾t c¸c th«ng tin vÒ thÞ trêng sÏ gióp c¸c bé qu¶n lý, c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh, c¸c doanh nghiÖp v¹ch ra nh÷ng chiÕn lîc trong viÖc gi÷ v÷ng thÞ trêng hiÖn cã vµ më réng thÞ trêng kinh doanh sang lÜnh vùc kh¸c. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, ngoµi ph¬ng ph¸p tiÕp thÞ truyÒn thèng (®i kh¶o s¸t ngiªn cøu thÞ trêng...) ®· ®Ò xuÊt ph¬ng ph¸p tiÕp thÞ hiÖn ®¹i qua Intenet, Nhµ níc cÇn quan t©m hç trî lËp ch¬ng tr×nh hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý b»ng m¸y tÝnh cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá.
Sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ vµ cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®· khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá c¸c níc më réng sù hîp t¸c ®Çu t vµ c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ViÖt Nam. §©y lµ mét c¬ héi ®ång thêi còng lµ th¸ch thøc ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam trong giai ®o¹n tíi.
III. C¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn chÝnh s¸ch hç trî ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá
Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ vÊn ®Ò rÊt cÊp b¸ch hiÖn nay:
- V× víi sè lîng doanh nghiÖp võa vµ nhá kh¸ lín nh hiÖn nay, c¸c gi¶i ph¸p hç trî trùc tiÕp rÊt khã bao qu¸t hÕt mµ chØ cã th«ng qua chÝnh s¸ch hç trî míi cã thÓ t¸c ®éng ®îc trªn diÖn réng. Thùc tÕ c«ng cuéc ®æi míi ë ViÖt Nam cho thÊy, viÖc th¸o gì trong chÝnh s¸ch cã t¸c ®éng rÊt nhanh chãng tíi toµn bé nÒn kinh tÕ nhê ®ã, chØ trong thêi gian ng¾n ®· lµm cho ViÖt Nam tõ mét níc thêng xuyªn ph¶i nhËp khÈu g¹o thµnh mét níc xuÊt khÈu g¹o ®øng thø 3 trªn thÕ giíi.
- MÆc dï chÝnh s¸ch cã vai trß lín nh vËy, nhng trong chÝnh s¸ch cña Nhµ níc hiÖn nay cßn nhiÒu trë ng¹i cho ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá (nh ph©n tÝch ë trªn), ®Æc biÖt lµ trong chÝnh s¸ch hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá.
Díi ®©y lµ mét sè ®Ò xuÊt vÒ ®æi míi chÝnh s¸ch hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam.
1. Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch thuÕ.
CÇn ®æi míi chÝnh s¸ch thuÕ theo hai néi dung.
* HÖ thèng thuÕ chung ®æi míi theo c¸c híng:
- §¬n gi¶n ho¸ hÖ thèng thuÕ suÊt, h¹ møc thuÕ suÊt.
- Tr¸nh ®¸nh thuÕ chång chÐo.
- C¶i c¸ch c¬ chÕ ®Þnh - thu- kiÓm tra thuÕ theo híng cã sù ®éc lËp gi÷a c¸c bé phËn nµy, cã thÓ kiÓm tra lÉn nhau.
- Thùc hiÖn c¬ chÕ tù khai b¸o møc thuÕ, Nhµ níc kiÓm ®Þnh vµ doanh nghiÖp tù nép thuÕ...
- §¶m b¶o c«ng b»ng, b×nh ®¼ng gi÷a c¸c doanh nghiÖp thuéc vµ thµnh phÇn kinh tÕ, ®ång thêi u tiªn c¸c doanh nghiÖp trong níc h¬n. HiÖn nay ®ang cã t×nh tr¹ng tr¸i ngîc: C¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi cã nhiÒu u thÕ h¬n th× l¹i nép thuÕ lîi tøc thÊp h¬n c¸c doanh nghiÖp trong níc.
* ChÝnh s¸ch thuÕ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá: cÇn ®æi míi theo híng më réng ®èi tîng ®îc u ®·i, t¨ng møc ®é u ®·i...
- Më réng ®èi tîng ®îc u ®·i: ®Õn nay, trong c¸c chÝnh s¸ch thuÕ cña Nhµ níc lo¹i ®èi tîng ®îc u ®·i vÒ thuÕ kh«ng nhiÒu, chØ cã c¸c doanh nghiÖp míi thµnh lËp sau n¨m 1993 (mµ phÇn lín ®· qua h¹n 2 n¨m ®îc u ®·i theo luËt ®Þnh), doanh nghiÖp ë vïng nói h¶i ®¶o, mét dè doanh nghiÖp trong ngµnh nghÒ chÕ biÕn n«ng s¶n. Nh vËy, trong chÝnh s¸ch u ®·i thuÕ cha quan t©m tíi sù ph¸t triÓn yÕu ít cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®Ó hç trî c¸c doanh nghiÖp nµy ®øng v÷ng vµ kinh doanh cã hiÖu qu¶.
Do ®ã, trong chÝnh s¸ch u ®·i thuÕ cÇn më réng ®èi tîng h¬n n÷a, v× cã nh vËy míi nu«i dìng ®îc nguån thu ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp tÝch lòy, ph¸t triÓn s¶n xuÊt, më réng quy m«.
- T¨ng møc ®é u ®·i cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá: thêi gian qua, møc u ®·i ®· t¨ng lªn nhng vÉn cßn rÊt dÌ dÆt, chØ miÔn gi¶m thuÕ cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá 1 - 2 n¨m, trong khi møc u ®·i thuÕ ë nhiÒu níc lµ tõ 4 - 5 n¨m. H¬n n÷a møc gi¶m thuÕ cßn thÊp, sè ®èi tîng ®îc miÔn thuÕ cßn Ýt. Do ®ã, ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã tÝch luü ban ®Çu cho ph¸t triÓn s¶n xuÊt, ®øng v÷ng ®îc th× cÇn ph¶i t¨ng møc u ®·i thuÕ tõ 3 - 5 n¨m. MiÔn thuÕ cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®Çu t vµo c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, c«ng nghÖ s¹ch. MiÔn thuÕ cho c¸c kh©u chi phÝ ®µo t¹o c«ng nh©n vµ chñ doanh nghiÖp, còng nh ®Çu t vµo s¶n xuÊt s¶n phÈm míi.
- Cã h×nh thøc vµ møc ®é u ®·i thuÕ cho c¸c doanh nghiÖp thu hót nhiÒu lao ®éng, huy ®éng nhiÒu vèn. HiÖn nay ®ang cã t×nh tr¹ng, doanh nghiÖp cµng huy ®éng nhiÒu lao ®éng (chi phÝ biªn t¨ng lªn) th× møc thuÕ cµng cao. Nh vËy, sÏ kh«ng khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp më réng quy m«. Mµ c¸c níc kh¸c th× ®Òu cã xu híng më réng quy m« doanh nghiÖp, v× quy m« qu¸ nhá sÏ kh«ng hiÖu qu¶.
2. Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch tÝn dông.
Bao gåm c¸c gi¶i ph¸p cho viÖc t¹o lËp, huy ®éng vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶ cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. C¸c gi¶i ph¸p th¸o gì vÒ vèn cã vai trß rÊt lín ®èi víi c¸c doanh nghiÖp doanh nghiÖp võa vµ nhá. Do ®ã, cÇn thiÕt ph¶i cã hai nhãm gi¶i ph¸p t¸c ®éng tíi t×nh h×nh vèn cña doanh nghiÖp võa vµ nhá: chÝnh s¸ch tÝn dông nãi chung (t¸c ®éng tíi nÒn kinh tÕ, trong ®ã cã doanh nghiÖp võa vµ nhá) vµ c¸c chÝnh s¸ch tÝn dông riªng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá.
* ChÝnh s¸ch tÝn dông chung chÝnh s¸ch nµy cã t¸c ®éng m¹nh tíi c¶i thiÖn t×nh hµnh vèn cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho, c¸c doanh nghiÖp huy ®éng vèn an toµn thuËn lîi vµ cã hiÖu qu¶, cÇn thiÕt ph¶i cã ®æi míi theo híng:
- Nhµ níc chØ nªn ®iÒu tiÕt l·i suÊt b»ng ph¬ng ph¸p thÞ trêng më vµ dù tr÷ b¾t buéc, ®iÒu chØnh l·i suÊt trÇn mét c¸ch linh ho¹t cÇn s¸t víi c©n b»ng cung cÇu vèn trªn thÞ trêng. ViÖc khèng chÕ møc l·i suÊt trÇn cøng nh¾c nh hiÖn nay sÏ lµm ho¹t ®éng cho vay cña ng©n hµng bÞ h¹n chÕ ®¸ng kÓ.
- Më réng c¹nh tranh trong kinh doanh ng©n hµng: gi¶i ph¸p nµy nh»m thiÕt lËp thÞ trêng thùc sù, æn ®Þnh l·i suÊt, gi¶m bít phiÒn hµ cho kh¸ch hµng trong viÖc vay vèn.
- Gi¶m bít thñ tôc vay vèn, më réng m¹ng líi cho vay vµ c¸c h×nh thøc huy ®éng, khuyÕn khÝch c¹nh tranh hîp ph¸p.
- Ph¸t hiÖn quü tÝn dông nh©n d©n.
- Ph¸t triÓn c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh cung cÊp vèn trung vµ dµi h¹n nh thÞ trêng chøng kho¸n, thÞ trêng vèn trung – dµi h¹n.
* ChÝnh s¸ch vµ c¸c gi¶i ph¸p vÒ vèn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá:
Nh trªn ®· ph©n tÝch, do yÕu thÕ nªn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá rÊt khã tiÕp cËn ®îc víi c¸c nguån vèn. V× vËy, ngoµi chÝnh s¸ch vèn chung cho c¸c doanh nghiÖp, cÇn thiÕt ph¶i cã nh÷ng u ®·i vèn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®Ó hç trî cho c¸c doanh nghiÖp nµy ph¸t triÓn b×nh thêng. §Ó hç trî vèn cã hiÖu qu¶ cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, cÇn thiÕt ph¶i ®æi míi chÝnh s¸ch tÝn dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nµy theo híng: u ®·i l·i suÊt vµ khuyÕn khÝch thµnh lËp c¸c trung t©m hç trî vèn cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá.
- ¦u ®·i l·i suÊt: nh ®· ph©n tÝch, l·i suÊt tiÒn vay lµ kh¸ cao ®èi víi c¸c doanh nghiÖp vµ cµng cao h¬n n÷a ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Tuy nhiªn, do sè lîng c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá kh¸ lín trong nÒn kinh tÕ, mµ nguån tµi chÝnh ®Ó hç trî th× cã h¹n, nªn kh«ng thÓ u ®·i ®îc tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp nµy. V× vËy, cÇn chän ®óng ®èi tîng th× víi nguån lùc Ýt míi cã thÓ hç trî hiÖu qu¶. ChØ nªn u ®·i l·i suÊt cho c¸c doanh nghiÖp cã triÓn väng kinh doanh hiÖu qu¶, c¸c doanh nghiÖp g¾n víi c¸c nhiÖm vô, chiÕn lîc vµ hç trî cho c¸c ho¹t ®éng nh ®Çu t vµo c«ng nghÖ míi, s¶n xuÊt thö, nghiªn cøu øng dông khoa häc, c«ng nghÖ míi, ®µo t¹o nghÒ...Tuy nhiªn, ®Ó hç trî ®îc nhiÒu doanh nghiÖp trong ®iÒu kiÖn nguån lùc (nguån tµi chÝnh cã h¹n) cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Æc biÖt. Mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p ®ã lµ trî cÊp l·i suÊt cho ®èi tîng ®îc hç trî, tøc lµ bï chªnh lÖch gi÷a l·i suÊt thÞ trêng vµ l·i suÊt u ®·i cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá vay.
- Thµnh lËp c¸c quü hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá. C¸c nguån ®ã cã thÓ lµ: tõ ng©n s¸ch nhµ níc trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng, tõ c¸c doanh nghiÖp lín, thÞ trêng tõ c¸c tæ chøc trong vµ ngoµi níc. Quü nµy cã thÓ do Nhµ níc qu¶n lý vµ còng cã thÓ thuª mét trung t©m chuyªn tr¸ch qu¶n lý. ViÖc sö dông quü nµy do Nhµ níc qu¶n lý víi sù nhÊt trÝ cña ngêi tµi trî th«ng qua trung gian lµ ngêi chuyªn tr¸ch vÒ vèn (thêng lµ ng©n hµng). Quü nµy hç trî cho c¸c ho¹t ®éng nh ®µo t¹o chñ doanh nghiÖp, ®µo t¹o nghÒ, chuyÓn giao c«ng nghÖ, hç trî c¸c trung t©m t vÊn cho doanh nghiÖp võa vµ nhá, c¸c ho¹t ®éng vÒ cung cÊp th«ng tin kinh tÕ, khoa häc c«ng nghÖ... cÇn thiÕt cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá.
- Thµnh lËp trung t©m b¶o l·nh: ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, mét trong nh÷ng khã kh¨n nhÊt lµ kh«ng cã tµi s¶n thÕ chÊp ®Ó vay vèn ng©n hµng. Do ®ã rÊt cÇn tæ chøc trung gian lµ cÇu nèi gi÷a doanh nghiÖp vµ ng©n hµng ®Ó t¹o cho c¸c doanh nghiÖp vay vèn. Mét trong c¸c h×nh thøc ®ã lµ quü b·o l·nh tÝn dông. Thùc chÊt cña quü b·o l·nh tÝn dông lµ gióp cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã nhu cÇu vay vèn ë ng©n hµng vµ cã dù ¸n kh¶ thi nhng kh«ng ®ñ tµi s¶n ®Ó thÕ chÊp th× quü nµy ®øng ra b·o l·nh cho c¸c doanh nghiÖp nµy ®îc vay. Quü b·o l·nh tÝn dông võa t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp vay vèn, võa lµ h×nh thøc rµng buéc chÆt chÏ gi÷a ngêi vay ( doanh nghiÖp) ngêi cho vay ( ng©n hµng), c¸c tæ chøc trung gian (c¸c c«ng ty b·o l·nh) vµ Nhµ níc, nhê ®ã mµ gi¶m bít møc ®é ròi ro khi vay vèn. §Ò ¸n quü b·o l·nh tÝn dông nµy ®· ®îc Héi ®ång trung ¬ng liªn minh c¸c HTX ViÖt Nam x©y dùng vµ tr×nh Thñ tíng ChÝnh phñ ngµy 25 - 12 - 1998 .
Còng do nhiÒu ®iÒu kiÖn nªn quü nµy ho¹t ®éng cha réng. Tuy vËy , ®©y lµ m« h×nh cÇn ®îc ngiªn cøu ®Ó nh©n réng ra c¶ níc, ®Æc biÖt lµ c¸c tØnh phÝa nam míi cã nÒn kinh tÕ thÞ trêng ph¸t triÓn, nhu cÇu vèn lín.
- Sím h×nh thµnh thÞ trêng thuª mua: TÝn dông thuª mua lµ mét h×nh thøc cña ®Çu t c¬ b¶n, lµ biÖn ph¸p thay thÕ vèn ng©n hµng. TÝn dông thuª mua cã ®Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng tÝn dông nhng v× tµi s¶n sö dông thuéc quyÒn sö dông cña c«ng ty thuª mua nªn thùc tÕ c¸c doanh nghiÖp thuª nguån sö dông ®ã ®· mang tÝnh thÕ chÊp trong vay mîn, ®iÓm thuËn lîi nµy gióp cho c¸c nhµ doanh nghiÖp Ýt vèn hoÆc kh«ng cã tµi s¶n thÕ chÊp dÔ dµng cã ®îc tµi s¶n ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh. TÝn dông thuª mua cßn cã ®Æc ®iÓm lµ: C«ng ty thuª mua sÏ hç trî ®µo t¹o vµ híng dÉn kü thuËt cho ngêi thuª ®Ó ®¹t ®îc hiÖu qu¶ khi sö dông tµi s¶n cho thuª. VËy h×nh thøc nµy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh trong ®iÒu kiÖn thiÐu vèn. Nh÷ng thuËn lîi ®ã lµ :
+ Doanh nghiÖp cã tµi s¶n ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh mµ kh«ng cÇn vay vèn trung h¹n vµ dµi h¹n ë ng©n hµng.
+ Doanh nghiÖp n¾m b¾t ®îc c¬ héi kinh doanh.
+ Thñ tôc ®¬n gi¶n, c¸c hîp ®ång cho thuª râ rµng, cã thÓ gi¶m ®îc chi phÝ trong giao dÞch.
Tuy nhiªn, tÝn dông thuª mua còng cã nh÷ng h¹n chÕ ®èi víi ngêi ®i thuª.
+ Gi¸ c¶ trong nghiÖp vô thuª mua sÏ cao h¬n gi¸ c¶ vay vèn trung vµ dµi h¹n.
+ Hîp ®ång cho thuª b¾t buéc doanh nghiÖp nÕu kh«ng sö dông tµi s¶n cho thuª th× còng ph¶i thanh to¸n tiÒn thuª vµ tiÒn l·i víi ngêi cho thuª ®Õn khi hÕt h¹n hîp ®ång.
3. Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch ®Êt ®ai.
§Êt ®ai lµ mét yÕu tè ®Çu vµo c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, cã vai trß ®Æc biÖt quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. HiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®Æc biÖt lµ khu vùc ngoµi quèc doanh phæ biÕn lµ võa vµ nhá, ph©n t¸n diÖn tÝch mÆt b»ng chËt vµ hÑp, ph¶i tËn dông nhµ ë ®Ó s¶n xuÊt. C¸c c¬ së nµy gÆp nhiÒu khã kh¨n trong viÖc më réng mÆt b»ng s¶n xuÊt nguyªn nh©n mét phÇn do c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam thiÕu vèn, gi¸ ®Êt cao, phÇn kh¸c do nhiÒu víng m¾c trong nh÷ng quy ®Þnh hiÖn hµnh nh sau: quyÒn së h÷u vµ sö dông kh«ng râ rµng, døt kho¸t... ®Ó gãp phÇn th¸o gì nh÷ng khã kh¨n vÒ ®Êt ®ai t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ph¸t triÓn, cÇn thiÕt ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p th¸o gì nh:
- Nghiªn cøu söa ®æi nh÷ng quy ®Þnh hiÖn hµnh cha phï hîp, ®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò thêi h¹n giao ®Êt viÖc chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt.
Më réng quyÒn cho chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng trong viÖc cÊp ®Êt sö dông vµo môc ®Ých s¶n xuÊt vµ cho vay ®Êt.
- Cho thuª, ®Êu thÇu nh÷ng c¬ së s¶n xuÊt bÞ gi¶i thÓ.
- T¨ng thêi h¹n sö dông vµ miÔm gi¶m thuÕ ®èi víi nh÷ng phÇn vèn bá vµo viÖc më mang ®Êt ®ai, tËn dông ®Êt thõa, ao hå, ®Çm lÇy,... ®Ó ®a vµo s¶n xuÊt.
- §¬n gi¶n ho¸ thñ tôc thuª ®Êt vµ chuyÓn nhîng quyÒn sö dông ®Êt hîp ph¸p, khuyÕn khÝch sö dông ®Êt cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n.
- TiÕn hµnh cho phÐp c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá khu vùc ngoµi quèc doanh ®îc hëng nh÷ng quyÒn lîi vÒ sö dông ®Êt nh víi c¸c doanh nghiÖp nhµ níc: ®îc Nhµ níc giao quyÒn sö dông ®Êt, ®îc thuª ®Êt theo gi¸ nh doanh nghiÖp nhµ níc ph¶i tr¶, ®îc hëng ®Çy ®ñ 5 quyÒn lîi víi ngêi cã quyÒn sö dông ®Êt nh LuËt §Êt ®ai (1993) ®· quy ®Þnh.
- H×nh thµnh c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung ®Ó thu hót c¸c nhµ ®Çu t trong vµ ngoµi níc. KhuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp liªn kÕt x©y dùng h¹ tÇng ®Ó cho thuª mÆt b»ng nhµ xëng ®ã lµ c¸ch thøc x©y dùng “khu c«ng nghiÖp néi ®Þa” mµ Thµnh phè Hµ Néi ®ang lµm.
4. Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch c«ng nghÖ.
CÇn kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a ®æi míi c«ng nghÖ vµ thÞ trêng quan ®iÓm chung lµ ®æi míi c«ng nghÖ ®Ó phôc vô thÞ trêng vµ ®a vµo thÞ trêng ®Ó ®æi míi c«ng nghÖ, kh«ng cã thÞ trêng th× kh«ng thÓ ®æi míi c«ng nghÖ. ThÞ trêng ph¶i lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó ®æi míi c«ng nghÖ . Thùc tÕ ë mét sè níc ®· cho thÊy sù thÊt b¹i cña viÖc ®æi míi c«ng nghÖ kh«ng dùa vµo nÒn t¶ng thÞ trêng.
Nhµ níc cÇn cã chÝnh s¸ch râ rµng nh:
* Cho phÐp khÊu hao nhanh, thËm chÝ khuyÕn khÝch khÊu hao nhanh.
* T¨ng thêi h¹n ®îc xÐt miÔn gi¶m thuÕ cho c¸c dù ¸n ®æi míi c«ng nghÖ.
* Më réng c¸c h×nh thøc kinh doanh tµi chÝnh nh thuª mua, vay mua nh»m gi¶i quyÕt viÖc thiÕu vèn tÝn dông trung h¹n dµi h¹n cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®æi míi c«ng nghÖ.
Mét sè kiÕn nghÞ:
* Trong giai ®o¹n tríc m¾t.
- ChÝnh phñ cÇn sím ban hµnh c¸c v¨n b¶n quy ®Þnh thèng nhÊt tiªu chÝ x¸c ®Þnh doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam lµm cho c¬ së ®Þnh híng cho c¸c ho¹t ®éng hç trî còng nh c¸c ho¹t ®éng kh¸c liªn quan ®Õn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá v× hiÖn nay sè v¨n b¶n ph¸p quy liªn quan tíi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cßn h¹n chÕ hiÖn v¨n b¶n míi nhÊt ra ngµy 20/6/1998 lµ th«ng b¸o sè 618- KTN Thñ tíng ChÝnh phñ ®· t¹m thêi quy ®Þnh thèng nhÊt tiªu chÝ sö dông doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay lµ nh÷ng doanh nghiÖp cã vèn ®iÒu lÖ díi 5 tû ®ång vµ cã s« lao ®éng trung b×nh hµng n¨m díi 200 ngêi. Tuy nhiªn, cÇn tiÕp tôc nghiªn cøu kh¶ thi chi tiÕt h¬n tiªu chÝ, ch¼ng h¹n t¸ch tiªu chÝ ¸p dông riªng cho lÜnh vùc th¬ng m¹i, lÜnh vùc x©y dùng vµ c«ng nghiÖp... nh phÇn trªn ®· tr×nh bµy. Ngoµi ra còng cÇn ph¶i giao chøc n¨ng nhiÖm vô cô thÓ ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cho c¸c c¬ quan thuéc ChÝnh phñ, c¸c ®Þa ph¬ng.
- Sau khi c¸c c¬ quan chÝnh phñ, ®Þa ph¬ng ®îc giao nhiÖm vô cÇn sím tæ chøc nghiªn cøu ®Ó tiÕn hµnh bíc ®Çu mét dù th¶o ph¸p lý vÒ doanh nghiÖp võa vµ nhá. Trong ®ã cã quy ®Þnh râ vai trß, vÞ trÝ cña doanh nghiÖp võa vµ nhá, hÖ thèng tæ chøc vµ chøc n¨ng cña c¸c c¬ quan qu¶n lý vµ doanh nghiÖp võa vµ nhá, khung chÝnh s¸ch cña Nhµ níc ®èi víi doanh nghiÖp võa vµ nhá.
- Nhµ níc cÇn sím x©y dùng c¸c tæ chøc hç trî, c¸c quü hç trî c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ra c¸c ®Þa ph¬ng nh»m gi¶i quyÕt kÞp thêi nh÷ng khã kh¨n cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë c¸c ®Þa ph¬ng ®ã. §©y lµ biÖn ph¸p trùc tiÕp h÷u hiÖu cã träng ®iÓm, kh¾c phôc ®îc nh÷ng nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p gi¸n tiÕp th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch hç trî.
- CÇn qu¸n triÖt quan ®iÓm: Kh«ng bao cÊp vÒ tµi chÝnh mµ thÓ hiÖn sù quan t©m cña Nhµ níc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá qua biÖn ph¸p tµi trî díi h×nh thøc tÝn dông nhµ níc cã hoµn tr¶ c¶ vèn lÉn l·i, nhng víi l·i suÊt thÊp (Nhµ níc hç trî sù chªnh lÖch gi÷a l·i suÊt u ®·i vµ l·i suÊt thÞ trêng nh»m gi¶m chi phÝ, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh) .
* VÒ ®Þnh híng l©u dµi.
§Ó phôc vô cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, Nhµ níc ta cÇn:
- Coi träng vai trß vÞ trÝ cña doanh nghiÖp võa vµ nhá ®Æc biÖt lµ khu vùc ngoµi quèc doanh. Cã nghÜa lµ ph¶i kh«ng cã sù ph©n biÖt c¸c doanh nghiÖp nhµ níc, c¸c doanh nghiÖp phi nhµ níc, quy m« lín, nhá hay kinh tÕ gia ®×nh. VËy, trong viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch chiÕn lîc ph¶i xem c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong quan hÖ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp lín hoÆc ngîc l¹i, chóng kh«ng lo¹i trõ nhau mµ bæ sung hç trî cho nhau cïng ph¸t triÓn, vµ lµm cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn hîp lý, hiÖu qu¶.
- Sím ban hµnh luËt doanh nghiÖp võa vµ nhá lµm c¬ së ph¸p lý b¶o vÖ lîi Ých cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®ång thêi ChÝnh phñ ®Þnh híng cho c¸c ngµnh, c¸c cÊp phï hîp víi chøc n¨ng cña m×nh ®Ó quy ®Þnh râ nh÷ng chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p cô thÓ hç trî cho c¸c ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Tuy nhiªn, cÇn nhËn thÊy râ r»ng, ®Ó ban hµnh mét bé luËt hç trî ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ViÖt Nam nh nhiÒu níc ®· lµm, ch¾c ch¾n lµ kh«ng thÓ tiÕn hµnh xong trong vµi n¨m tríc m¾t.
- Chó ý tíi søc m¹nh tæng hîp cña Nhµ níc, ®Þa ph¬ng, c¸c tæ chøc, c¸c trêng ®¹i häc, c¸c doanh nghiÖp trong viÖc hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Hay sù hç trî ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá sÏ cã hiÖu qu¶ khi cã sù næ lùc tõ 3 phÝa : Nhµ níc, céng ®ång vµ b¶n th©n doanh nghiÖp.
-Thµnh lËp tæ chøc cña Nhµ níc ®Ó qu¶n lý tËp trung c¸c vÊn ®Ò vÒ doanh nghiÖp võa vµ nhá ch¼ng h¹n nh: “Uû ban nhµ níc vÒ doanh nghiÖp võa vµ nhá” trùc thuéc ChÝnh Phñ tham mu ChÝnh Phñ vÒ c¸c vÊn ®Ò ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá.
- H×nh thµnh c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá nh»m t¨ng cêng sù hç trî theo chiÒu s©u dÔ dµng h¬n cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá nh: Th«ng tin, c«ng nghÖ, ®µo t¹o nh©n lùc, n©ng cao n¨ng suÊt.
- Cã c¸c biÖn ph¸p trî gióp m¹nh mÏ h¬n trong kh©u ®µo t¹o, d¹y nghÒ cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, chó ý ®Õn c¸c ®èi tîng nh c«ng nh©n kü thuËt, thî lµnh nghÒ bËc cao, c¸c lo¹i c¸n bé qu¶n lý. Tríc m¾t quan t©m tíi viÖc gi÷ ®îc c¸c lµng nghÒ vµ tiÕp tôc ph¸t huy khai th¸c c¸c ngµnh nghÒ truyÒn thèng cña tõng ®Þa ph¬ng.
- CÇn quan t©m ®Õn ho¹t ®éng t vÊn, tríc hÕt lµ c¸c t vÊn cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá vÒ ®æi míi c«ng nghÖ bao gåm: chuyÓn giao, nhËp c«ng nghÖ vµ c¶i tiÕn c«ng nghÖ ®îc chuyÓn giao. TiÕp ®Õn lµ t vÊn vÒ thÞ trêng cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá kÓ c¶ “®Çu vµo” (mua s¾m vËt t, trang thiÕt bÞ kü thuËt, tæ chøc d©y chuyÒn s¶n xuÊt...) vµ “®Çu ra “ ®¶m b¶o chÊt lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra, thiÕt lËp quan hÖ víi kh¸ch hµng... nh»m æn ®Þnh thÞ trêng tiªu thô tr¸nh rñi ro.
- T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ViÖt Nam trë thµnh ®èi t¸c cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi díi c¸c h×nh thøc ®îc quy ®Þnh trong LuËt §Çu t níc ngoµi, tõ ®ã c¸c doanh nghiÖp nµy cã thÓ më réng h¬n thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm cña m×nh.
KÕt luËn.
Trong qu¸ tr×nh thùc tËp, nghiªn cøu ë Vô C«ng nghiÖp – Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t , em nhËn thÊy r»ng mét thùc tÕ cho c¸n bé qu¶n lý kinh tÕ qu¶ lµ rÊt phong phó vµ phøc t¹p vµ cã rÊt nhiÒu viÖc ph¶i lµm. HiÖn t¹i, ë Vô C«ng nghiÖp ®ang cã mét nhãm nghiªn cøu vÒ dù ¸n chÝnh s¸ch ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá. §îc sù gîi ý gióp ®ì cña chuyªn viªn Bïi V¨n HiÒn vµ c« gi¸o T.S Lª ThÞ Anh V©n cïng víi nh÷ng nç lùc nghiªn cøu cña b¶n th©n em ®· hoµn thµnh ®Ò tµi trªn vÒ c¬ b¶n, nh»m gãp ý kiÕn cña m×nh vµo luËn chøng khoa häc chung vÒ chÝnh s¸ch hç trî vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá.
MÆc dï trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu em ®· gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n nh : Do trong mét thêi gian dµi kh«ng cã tiªu chÝ thèng nhÊt vµ chÝnh thøc ¸p dông ®Ó x¸c ®Þnh doanh nghiÖp võa vµ nhá, nªn hÖ thèng sè liÖu thèng kª rÊt ph©n t¸n vµ khã sö dông ®Ó ph©n tÝch ®¸nh gi¸ mét c¸ch chÝnh x¸c, kh¶ quan vÒ vai trß vÞ trÝ cña khu vùc doanh nghiÖp võa vµ nhá. PhÇn lín c¸c chØ tiªu thèng kª kh«ng ®îc ph©n nhãm theo quy m« doanh nghiÖp mµ chØ nhãm theo thµnh phÇn kinh tÕ hoÆc lo¹i h×nh doanh nghiÖp. §©y lµ nh÷ng khã kh¨n kh¸ch quan trong viÖc nghiªn cøu khu vùc doanh nghiÖp võa vµ nhá. Thø hai lµ: Do tr×nh ®é vµ thêi gian nghiªn cøu cã h¹n nªn còng cã rÊt nhiÒu h¹n chÕ. Tuy nhiªn, em ®· kh¾c phôc khã kh¨n trªn b»ng c¸ch sö dông c¸c sè liÖu, t liÖu gi¸n tiÕp liªn quan ®Õn doanh nghiÖp võa vµ nhá, ®ång thêi ®a ra mét sè íc tÝnh møc ®é ®ãng gãp cña khu vùc doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam ®èi víi nÒn kinh tÕ. Ngoµi ra, còng cã sö dông sè liÖu thèng kª cña khu vùc ngoµi quèc doanh hay trong ngµnh c«ng nghiÖp ®Ó minh ho¹ cho thùc tr¹ng c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. §iÒu nµy trong thùc tÕ lµ cã thÓ chÊp nhËn ®îc v× phÇn lín c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh cã quy m« võa vµ nhá còng nh thùc tr¹ng cña c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh c«ng nghiÖp còng lµ thùc tr¹ng chung cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ViÖt Nam. Sè liÖu ®a ra ph©n tÝch ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng doanh nghiÖp võa vµ nhá chØ mang tÝnh t¬ng ®èi nh»m x¸c ®Þnh ®Æc ®iÓm, xu thÕ ph¸t triÓn vµ nh×n nhËn ®óng møc vÞ trÝ vai trß cña khu vùc nµy trong ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë ViÖt Nam.
Trong khu«n khæ cho phÐp cña chuyªn ®Ò em ®· cè g¾ng tr×nh bµy s¬ lîc vÒ thùc tr¹ng cña chÝnh s¸ch hiÖn nay vµ ®i kÌm víi c¸c gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ cô thÓ. TÊt nhiªn, sÏ kh«ng tr¸nh khái s¬ suÊt trong lý luËn vµ s¾p xÕp bè côc, em rÊt mong ®îc sù th«ng c¶m vµ ý kiÕn nhËn xÐt cña thÇy c« còng nh tËp thÓ c¬ quan n¬i em thùc tËp. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
Hµ néi, ngµy 10 th¸ng 6 n¨m 2001
SV. Tèng V¨n ThÓ
Tµi liÖu tham kh¶o
§ç §øc ThÞnh: Ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë mét sè níc trªn thÕ giíi. NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi 1999.
PGS. PTS. NguyÔn Cóc: ChÝnh s¸ch hç trî ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá. NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi 1997.
NguyÔn H¶i H÷u: §æi míi c¬ chÕ qu¶n lý doanh nghiÖp võa vµ nhá. NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi 1995.
PGS. PTS. NguyÔn §×nh Phan: Tham luËn: Ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam.
§ç V¨n H¶i - Phã Vô C«ng nghiÖp - Bé KH & §T: Tham luËn: Mét sè ý kiÕn vÒ ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam.
Vô C«ng nghiÖp - Bé KH & §T: B¸o ®Þnh híng chiÕn lîng vµ khuyÕn nghÞ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá tõ nay ®Õn 2010.
Khoa Khoa häc qu¶n lý - §¹i häc KTQD: Gi¸o tr×nh ChÝnh s¸ch kinh tÕ - x· héi. NXB Khoa häc vµ Kü thuËt. Hµ Néi 2000
V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII §¶ng céng s¶n ViÖt Nam. NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi 1996.
Khoa Khoa häc qu¶n lý - §¹i häc KTQD: Gi¸o tr×nh Qu¶n lý kinh tÕ. NXB Khoa häc vµ Kü thuËt. Hµ Néi 1999.
LuËt Doanh nghiÖp: NXB ChÝnh trÞ quèc gia. Hµ Néi, 1999.
LuËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam. NXB NXB ChÝnh trÞ quèc gia. Hµ Néi, 1992.
T¹p chÝ Kinh tÕ vµ dù b¸o, Kinh tÕ ph¸t triÓn, Nghiªn cøu kinh tÕ, ViÖt Nam §«ng Nam ¸ - Ngµy nay, Th«ng tin kinh tÕ kinh tÕ - kÕ ho¹ch.
C¸c b¸o: Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam, Th«ng tin kinh tÕ - x· héi, TuÇn b¸o quèc tÕ, ®Çu t.
Vô C«ng nghiÖp - Bé KH & §T: Dù th¶o: Hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m«, c¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh ®Ó thóc ®Èy ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp ë ViÖt Nam.
S.Rouald: Qu¶n lý doanh nghiÖp võa vµ nhá. NXB Thèng kª. Hµ Néi, 1994.
Môc lôc
Trang
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- QT114.docx