Chính trị học - Chương III: Đường lối kháng chiến chống thực dân pháp và đế quốc Mỹ xâm lược (1945 -1975)

CHƯƠNG IIIĐƯỜNG LỐI KHÁNG CHIẾN CHỐNG THỰC DÂN PHÁP VÀ ĐẾ QUỐC MỸ XÂM LƯỢC (1945 -1975)I. ĐƯỜNG LỐI KHÁNG CHIẾN CHỐNG THỰC DÂN PHÁP XÂM LƯỢC (1945 – 1954)Chủ trương xây dựng và bảo vệ chính quyền cách mạng (1945 – 1946)a. Hoàn cảnh nước ta sau Cách mạng Tháng TámThuận lợiQuốc tếTrong nướcHệ thống XHCNPTCMgiảiphóngdân tộcPTdân chủvàhòabìnhChínhquyềndânchủnhândânLựclượngvũtrangnhândânNhândânlàmchủLòngtinKhó khănNạnđóiCảnh thê thảm từ nạn đói Ất Dậu 1945 Phải ăn chuột để duy trì sự sốngNhững mồ chôn tập thể - thảm cảnh của nạn đói Ất DậuKhó khănNạnđóiNạndốtCảnh uống rượu được in ngay trên bì thưUống rượu và hút thuốc phiệnKhó khănNạnđóiNạndốtGiặcngoạixâmVT 1610 vạn quân Tưởng + bè lũ tay sai1 vạn quân Anh ở phía NamPháp quay trở lại miền nam6 vạn quân Nhật chưa được giải giápKhó khănNạnđóiNạndốtKinhnghiệmquảnlýGiặcngoạixâmNgoạigiao => Vận mệnh của dân tộc ta như “ngàn cân treo sợi tóc”, Tổ quốc lâm nguy.b. Chủ trương “kháng chiến kiến quốc” của ĐảngChỉ thị “kháng chiến kiến quốc “ (25/11/1945)Nội dung chỉ thị “kháng chiến kiến quốc”VềChỉĐạoChiếnLượcVềXácĐịnhKẻthùVềPhươngHướngNhiệmVụ + Về chỉ đạo chiến lược: Giữ vững độc lập dân tộc. + Xác định kẻ thù: Kẻ thù chính là thực dân Pháp xâm lược. + Phương hướng, nhiệm vụ: Củng cố chính quyền, chống thực dân Pháp xâm lược, bài trừ nội phản, cải thiện đời sống nhân dân.* Ý nghĩa chỉ thịXác định đúng kẻ thù chínhChỉ ra những vấn đề cơ bản về chiến lược, sách lược của cách mạngĐề ra những nhiệm vụ, giải pháp về vấn đề đối nội, đối ngoạic. Kết quả, ý nghĩa và bài học kinh nghiệm* Kết quả: người dân bỏ phiếu bầu cử Quốc hội khóa I, thực hiện quyền làm chủ của mình Phiên họp đầu tiên của Quốc hội khóa I (2/3/1946)- Về chính trị:- Về chính trịHiến pháp năm 1946 – Hiến pháp đầu tiên của nước VNDCCH chính phủ VNDCCH do Hồ Chí Minh làm chủ tịch ra mắt quốc dân (3/11/1946)- Về chính trịHũ gạo tiết kiệm cứu đói- Về kinh tế, văn hóaTĂNG GIA SẢN XUẤTTăng gia sản xuất ngay! Tăng gia sản xuất nữa!- Về kinh tế, văn hóa- Về kinh tế, văn hóaPhát hành giấy bạc “Cụ Hồ”Phát hành giấy bạc “Cụ Hồ”* Ý nghĩaBảo vệ nền độc lập của đất nước, giữ vững chính quyền cách mạngXây dựng những nền móng đầu tiên, cơ bản cho một chế độ mới – chế độ VNDCCHChuẩn bị được những điều kiện cần thiết cho cuộc kháng chiến toàn quốc sau đó* Nguyên nhân thắng lợiĐánhGiáĐúngTìnhHìnhĐềRa ChủTrươngĐúngĐắnXâyDựngVàPhátHuyKhốiĐạiĐoànKếtToàndânLợiDụngMâuThuẫnTrongHàngNgũKẻthù2. Đường lối kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược và xây dựng chế độ dân chủ nhân dân (1946 - 1954)a. Hoàn cảnh lịch sửPháp gây chiến ở Hà Nội17 - 12 - 1946Pháp tấn công Hải Phòng 20 - 11 - 1946Đảng PhátĐộngToànQuốcKhángChiếnHội nghị Ban Thường vụ Trung ương Đảng (19/12/1946)* Thuận lợi:Ta chiến đấu để bảo vệ độc lập tự do – chính nghĩaTa đã có sự chuẩn bị cần thiết về mọi mặt cho kháng chiến lâu dàiPháp đang gặp nhiều khó khăn cả về chính trị, kinh tế, quân sự* Khó khăn:Tương quan lực lượng ta yếu hơn địchTa bị bao vây bốn phía, chưa được nước nào công nhận, giúp đỡPháp có vũ khí tối tân, đã chiếm đóng được ở Lào và Campuchia, có quân đội đứng chân trong các thành phố lớn ở miền Bắcb. Nội dung đường lối kháng chiếnNộiDungĐườngLốiMục đíchTính chấtPhương châmTriển vọngToàn dânToàn diệnTrường kỳTự lực cánh sinhChính trịQuân sựKinh tếVăn hóaNgoại giaoĐại hội II của Đảng11-19/2/1951 Vinh Quang - Chiêm Hóa - Tuyên QuangChủ tịch Hồ Chí Minh đọc Báo cáo chính trị tại Đại hội II ► Thành lập Đảng riêng ở VN. Lấy tên là Đảng lao động VN► Đảng tuyên bố ra công khai► Thông qua chính cương của Đảng lao động VNTrường Chinh – Tổng Bí thư của ĐảngChính cương của Đảng Lao động Việt NamĐại hội II của ĐảngNội dungChính cươngĐộngLựcCMNhiệmVụCMTriểnVọngCMTính chấtXã hộiLãnhĐạo, MụctiêuConĐườngLênCNXHQuanHệQuốcTếChínhSáchCủaĐảngĐặcĐiểmCMĐối tượngCM3. Kết quả, ý nghĩa lịch sử, nguyên nhân thắng lợi và bài học kinh nghiệmKết quả và ý nghĩa lịch sử* Kết quả:- Về chính trị:Đảng ra hoạt động công khai => được kiện toàn, tăng cường lãnh đạo kháng chiếnBộ máy chính quyền được củng cốMặt trận Liên Việt được thành lậpKhối đại đoàn kết toàn dân phát triểnChính sách ruộng đất được triển khai, từng bước được thực hiện hiệu quả- Về quân sự:Lực lượng chủ lực phát triển- Về quân sự:CD Việt Bắc 1947CD Biên Giới 1950CD Điện Biên Phủ 7/5/1954- Về ngoại giao: Ngày 20/7/1954 Hiệp nghị Giơnevơ về chấm dứt chiến tranh được ký kết* Ý nghĩa lịch sử:Đối với Việt NamĐối với thế giớiĐánh thắng đế quốc lớnGiải phóngMiền BắcCNTD cũSụp đổCổ vũ phongTrào CMTG* Nguyên nhân thắng lợi:ĐCS VỮNG MẠNHCHÍNH QUYỀN NHÂN DÂNLỰC LƯỢNG VŨ TRANGĐOÀN KẾT TOÀN DÂNĐOÀN KẾT QUỐC TẾII. ĐƯỜNG LỐI KHÁNG CHIẾN CHỐNG MỸ CỨU NƯỚC, THỐNG NHẤT TỔ QUỐC (1954-1975)Đường lối trong giai đoạn 1954-1964a. Bối cảnh lịch sử của cách mạng Việt Nam sau tháng 7-1954ThuậnLợiHệ thống XHCN lớn mạnhPhong trào giải phóng dân tộcphát triểnPhong trào hòa bình, dân chủlên caoMiền Bắc hoàn toàn giải phóngThống nhất ý chí từ Bắc -> NamKhókhănThế và lực của MỹCNXH ><Trung QuốcĐất nước chia 2 miềnMột Đảng lãnh đạo 2 cuộc cách mạng ở 2 miền với 2 chế độ chính trị khác nhauMIỀN BẮC TIẾN LÊN CNXHMIỀN NAM TIẾP CUỘC CÁCH MẠNG DTDCND CHỐNG ĐẾ QUỐC MỸ XÂM LƯỢCĐẠI HỘI ĐẢNG TOÀN QUỐC LẦN THỨ III 09/1960b. Nội dung đường lốiNội dung đường lốiCon đườngthống nhấtđất nướcTriểnvọngCMVtrò, Nvụmỗi miềnNhiệm vụchungMục tiêuchiếnlượcNhiệm vụchiến lượcMQH củaCM 2miền2. Đường lối trong giai đoạn 1965 - 1975Hoàn cảnh lịch sử-Mỹ đưa quân chư hầu vào miền Nam- Đưa quân phá hoại miền bắc* Thuận lợiCách mạng thế giới đang ở thế tiến côngMiền Bắc: hoàn thành vượt mức kế hoạch 5 năm lần I; tích cực chi viện cho miền NamMiền Nam: giành thắng lợi lớn trong chiến lược “chiến tranh đặc biệt” của Mỹ* Khó khăn:Mâu thuẫn Xô – TrungTương quan lực lượng bất lợi cho tab. Nội dung đường lốiNỘI DUNGĐƯỜNGLỐIKHẨU HIỆU VÀ MỤC TIÊU CHIẾN LƯỢCPHƯƠNG CHÂMCHỈ ĐẠO CHIẾN LƯỢCTƯ TƯỞNG CHỈ ĐẠO ĐỐI VỚI MIỀN NAMTƯ TƯỞNG CHỈ ĐẠOĐỐI VỚI MIỀN BẮCNHIỆM VỤ VÀ MQHGIỮA CUỘC CHIẾN ĐẤU Ở 2 MIỀN3. Kết quả, ý nghĩa lịch sử, nguyên nhân thắng lợi* Kết quả- Ở miền Bắc- Chế độ XHCN bước đầu được hình thành- Đánh thắng cuộc chiến tranh phá hoại của MỹHoàn thành vai trò là căn cứ địa cách mạng của cả nước và là hậu phương lớn của miền NamĐoàn xe chi viện cho miền NamThanh niên miền Bắc lên tàu vào Namở miền NamCT ĐƠN PHƯƠNG1954 -1960CT ĐẶC BIỆT1961 -1965CT CỤC BỘ1965 -1968VN HÓA CT1969 -1975ĐẠI THẮNG MÙA XUÂN 1975* Ý nghĩa lịch sử:Kết thúc chiến tranhThống nhất, toàn vẹn lãnh thổHOÀN THÀNH CÁCH MẠNG DTDCNDTIẾN LÊNCNXH+Tăng thêm thế và lực cho cách mạng Việt Nam+ Để lại niềm tự hào và những bài học kinh nghiệm sâu sắc+ Nâng cao uy tín của Đảng và dân tộc Việt Nam trên trường quốc tế* NGUYÊN NHÂN THẮNG LỢI SỰ LÃNH ĐẠO ĐÚNG ĐẮN CỦA ĐẢNG- TINH THẦN CHIẾN ĐẤU- HẬU PHƯƠNG MIỀN BẮC- TÌNH ĐOÀN KẾT, HỮU NGHỊ