Chuyên đề Các giải pháp thúc đẩy hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài trong ngành Thủy sản Việt Nam thời gian tới

dù ¸n ®· ®i vµo ho¹t ®éng vµ cã doanh thu, sè cßn l¹i ®ang triÓn khai thùc hiÖn do míi ®­îc cÊp giÊy phÐp ®Çu t­. TÊt nhiªn chóng ta ch­a thÓ kh¼ng ®Þnh mét c¸ch ch¾c ch¾n r»ng tÊt c¶ c¸c dù ¸n nµy sÏ ®¹t ®­îc kÕt qu¶ nh­ mong muèn, nh­ng nã høa hÑn mét t­¬ng lai míi kh¶ quan h¬n ®èi víi ho¹t ®éng §TTT n­íc ngoµi vµo ngµnh Thñy s¶n ViÖt nam trong ®iÒu kiÖn chóng ta ®· cã h¬n 10 n¨m kinh nghiÖm vÒ hîp t¸c ®Çu t­ trùc tiÕp víi n­íc ngoµi. Bªn c¹nh §µi loan lµ NhËt b¶n vµ Singapore, ®©y lµ c¸c ®èi t¸c còng ®ang tham gia tÝch cùc §TTT vµo Thñy s¶n ViÖt nam. Nh×n chung c¸c dù ¸n cña NhËt b¶n cã nhiÒu kh¶ n¨ng ®¹t d­îc hiÖu qña. Trong 6 dù ¸n cßn l¹i hiÖn nay cã ®Õn 3 dù ¸n s¶n xuÊt cã doanh thu, c¸c dù ¸n cßn l¹i míi ®­îc cÊp giÊy phÐp vµ ®· gãp ®ñ vèn ph¸p ®Þnh ®ang x©y dùng c¬ b¶n. Cßn Singapore th× cã 2 dù ¸n s¶n xuÊt cã doanh thu, c¸c dù ¸n cßn l¹i míi ®­îc cÊp phÐp, ®ang x©y dùng c¬ b¶n. Nh­ vËy chóng ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng: hîp t¸c víi c¸c n­íc ph¸t triÓn nh­ NhËt b¶n, cã vèn lín vµ kü thuËt c«ng nghÖ ph¸t triÓn th× c¸c dù ¸n sÏ dÔ dµng thµnh c«ng h¬n, tõ ®ã gãp phÇn thóc ®Èy ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo ngµnh Thñy s¶n ViÖt nam. Tuy nhiªn trong h¬n 10 n¨m hîp t¸c ph¸t triÓn, theo sè liÖu ®· nªu ë môc I chóng ta ch­a thu hót ®­îc c¸c ®èi t¸c tõ ch©u ¢u vµ Hoa kú, ®Òu lµ nh÷ng ®èi t¸c cã tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn cã vèn lín vµ kinh nghiÖm vÒ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Do ®ã trong thêi gian tíi chóng ta cÇn nç lùc h¬n n÷a trong viÖc thu hót c¸c ®èi t¸c quan träng nµy. 3. Nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i Thêi gian ®Çu khi luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi míi ra ®êi, do ch­a nhÊt trÝ ph©n biÖt thËt râ dù ¸n thuéc nguån vèn ng©n s¸ch vµ dù ¸n thuéc nguån vèn n­íc ngoµi, ®Ó x¸c ®Þnh néi dung thÈm ®Þnh, ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm thÈm ®Þnh...Do chóng ta ch­a l­îng ho¸ cô thÓ c¸c chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt trong c¸c dù ¸n FDI trong Thñy s¶n, cho nªn trong mét sè tr­êng hîp ®· kÐo dµi thêi gian thÈm ®Þnh, mét sè c©u hái ®Æt ra trong thÈm ®Þnh lµm cho chñ ®Çu t­ khã tr¶ lêi, viÖc h­íng dÉn cña c¬ quan thÈm ®Þnh kh«ng cô thÓ. ThiÕu quy ho¹ch cô thÓ cña tõng lÜnh vùc vµ ®Þa ph­¬ng nªn lóng tóng, bÞ ®éng trong kªu gäi ®Çu t­, tranh chÊp ý kiÕn trong thÈm ®Þnh dù ¸n gi÷a c¸c ngµnh, gi÷a trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng lµm kÐo dµi thêi gian cÊp giÊy phÐp ®Çu t­. Sau khi cã giÊy phÐp ®Çu t­, muèn thùc hiÖn dù ¸n ph¶i qua rÊt nhiÒu thñ tôc, chiÕm thêi gian kh¸ giµi, thµnh lËp Héi ®ång qu¶n trÞ, tæ chøc bé m¸y qu¶n lý xÝ nghiÖp, xin kh¾c dÊu, ®¨ng ký chÕ ®é kÕ to¸n, t×m ng©n hµng më tµi kho¶n vµ b¶o l·nh vèn vay, xin giÊy phÐp cÊp ®Êt, ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng, xin giÊy phÐp nhËp khÈu thiÕt bÞ, m¸y mãc, xin phª duyÖt thiÕt kÕ vµ giÊy phÐp x©y dùng, ký kÕt c¸c hîp ®ång mua b¸n vËt t­, vËt liÖu , tuyÓn c«ng nh©n... Thñ tôc tr­íc khi cã giÊy phÐp ®· r­êm rµ, phiÒn hµ, sau khi cã giÊy phÐp l¹i phiÒn hµ, r­êm rµ h¬n. Thùc tÕ cho thÊy c¸c nguån vèn FDI vµo ngµnh Thñy s¶n lµ cña c¸c c«ng ty nhá, vèn Ýt, chØ ®Çu t­ vµo mét lÜnh vùc riªng biÖt: nu«i hoÆc chÕ biÕn; §a sè ®Òu mang tÝnh chÊt th¨m dß, cÇm chõng trong qu¸ tr×nh triÓn khai thùc hiÖn dù ¸n. Theo luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt nam, viÖc qu¶n lý ho¹t ®éng c¸c xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi do Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ qu¶n lý lµ chÝnh. C¸c bé chuyªn ngµnh chØ ®­îc xin ý kiÕn khi cÇn thiÕt. Do ®ã Bé thñy s¶n kh«ng thÓ n¾m ®­îc cô thÓ ho¹t ®éng cña c¸c xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi trong khi quy ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña Bé lµ nh÷ng lÜnh vùc liªn quan ®Õn ngµnh. §¸nh gi¸ vÒ m«i tr­êng ®Çu t­ trong lÜnh vùc thñy s¶n nãi chung lµ Ýt thuËn lîi bëi nh÷ng lý do sau ®©y: + C¬ së h¹ tÇng nghÒ c¸ trªn toµn quèc nh×n chung lµ yÕu kÐm do kh«ng d­îc ®Çu t­ ®óng møc. + C«ng t¸c ®iÒu tra kh¶o s¸t nguån lîi biÓn còng nh­ néi ®Þa ch­a d­îc lµm th­êng xuyªn vµ cã hÖ thèng. Quy ho¹ch ph¸t triÓn nghÒ c¸ ch­a æn ®Þnh. + Vèn vµ n¨ng lùc ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp nghÒ c¸ th­êng bÞ h¹n chÕ. Tr×nh ®é qu¶n lý, nghiÖp vô, ngo¹i ng÷ cña ®éi ngò c¸n bé, c«ng nh©n vµ kü thuËt ®a sè lµ thÊp. + Rñi ro do thiªn tai dÞch bÖnh vµ c¸c tai häa kh¸c víi ngµnh Thuû s¶n lµ rÊt lín (vô dÞch bÖnh t«m ë Minh H¶i lµ mét vÝ dô) V× nh÷ng nguyªn nh©n trªn vµi n¨m gÇn ®©y xuÊt hiÖn hai khuynh h­íng râ nÐt: + C¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi muèn ®Çu t­ 100% vèn. + PhÝa ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh ®µm ph¸n th­êng qu¸ ®¬n gi¶n, miÔn sao ®­îc ChÝnh phñ cÊp giÊy phÐp ®Ó l«i kÐo n­íc ngoµi vµo. V× vËy x©y dùng dù ¸n s¬ sµi kh«ng t×m hiÓu kü thùc lùc cña ®èi t¸c vµ kh¶ n¨ng thùc tÕ cña m×nh còng nh­ kh¶ n¨ng triÓn khai dù ¸n, dÉn ®Õn dù ¸n triÓn khai chËm hoÆc ho¹t ®éng thua lç. §ã lµ tr­êng hîp c¸c ®èi t¸c kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng tµi chÝnh nh­ ®· ®¨ng ký. VD nh­ C«ng ty Lobana (óc) ®· ký hîp ®ång víi Seaprodex vµ c¸c C«ng ty thuéc 5 tØnh miÒn Trung thµnh lËp liªn doanh nu«i t«m xuÊt khÈu víi tæng sè vèn lªn ®Õn 100 USD. Dù ¸n nµy ®· ph¶i chÊm døt khi ®¬n vÞ n­íc ngoµi nµy kh«ng t×m ra nguån vèn hç trî cña c¸c C«ng ty kh¸c. Ng­îc l¹i vÒ phÝa c¸c ®¬n vÞ ViÖt Nam còng cã kh«ng Ýt nh÷ng lç hæng khiÕn nhiÒu liªn doanh ®Çu t­ ph¶i “nöa ®­êng ®øt g¸nh” mÆt kh¸c còng lµm cho c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi ngÇn ng¹i khi hä muèn ®Çu t­. Theo Vô kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ (Bé Thuû s¶n) th× trong sè 40 dù ¸n ®æ vì cã kh¸ nhiÒu chñ dù ¸n ®· tù ®éng rót lui v× ho¹t ®éng kh«ng cã hiÖu qu¶ tr­íc khi bÞ Nhµ n­íc ta thu håi giÊy phÐp. phÇn III Nh÷ng biÖn ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi trong ngµnh Thñy s¶n thêi gian tíi I. Môc tiªu vµ ph­¬ng h­íng thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi trong ngµnh thñy s¶n thêi gian tíi. 1. Môc tiªu vµ ph­¬ng h­íng thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. NghÞ quyÕt héi nghÞ TW lÇn thø 4 (kho¸ VIII) võa qua ®· ®Ò ra chñ tr­¬ng vµ biÖn ph¸p tiÕp tôc ®Èy m¹nh c«ng cuéc ®æi míi, ph¸t huy néi lùc n©ng cao hiÖu qu¶ hîp t¸c quèc tÕ, cÇn kiÖm ®Ó c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa, phÊn ®Êu hoµn thµnh c¸c môc tiªu kinh tÕ x· héi ®Õn n¨m 2000. Chñ tr­¬ng chung lµ thùc hiÖn nhÊt qu¸n, l©u dµi chÝnh s¸ch thu hót c¸c nguån lùc bªn ngoµi, khuyÕn khÝch m¹nh mÏ viÖc thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn xuÊt khÈu vµ c«ng nghÖ cao, c«ng nghiÖp c¬ khÝ, ®iÖn tö, nh÷ng ngµnh ViÖt Nam cã thÕ m¹nh vÒ nguyªn liÖu vµ lao ®éng. ¦u tiªn c¸c nhµ ®Çu t­ cã tiÒm n¨ng lín vÒ tµi chÝnh vµ n¾m c«ng nghÖ nguån, chó ý c¸c dù ¸n lín, dù ¸n võa vµ nhá nh­ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. §Ó t¨ng c­êng thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, trong thêi gian tíi sÏ trë bæ sung c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i thiÕt thùc cã søc hÊp dÉn cao, nhÊt l¸ nh÷ng vïng ngµnh ­u tiªn, ­u ®·i ®Æc biÖt ®èi víi ®Çu t­ vµo c¸c vïng s©u, vïng xa, n©ng cao chÊt l­îng qu¶n lý c¸c dù ¸n ®· cÊp giÊy phÐp theo h­íng võa t¹o thuËn lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c nhµ ®Çu t­ võa ®¶m b¶o chÊp hµnh tèt luËt ph¸p ViÖt Nam. Trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ViÖt Nam coi ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµ mét ph­¬ng tiÖn hÕt søc quan träng ®Ó ®¹t môc tiªu chiÕn l­îc cña m×nh. ViÖt Nam ®· ®­a ra chÝnh s¸ch nhÊt qu¸n vµ l©u dµi vÒ khuyÕn khÝch ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Môc tiªu vµ ph­¬ng h­íng tæng qu¸t cña chÝnh s¸ch nµy lµ tranh thñ tèi ®a nguån vèn vµ c«ng nghÖ kü thuËt cña n­íc ngoµi ®Ó thùc hiÖn c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa nÒn kinh tÕ vµo ®Çu thÕ kû thø 21. §Ó thùc hiÖn thµnh c«ng nhiÖm vô thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam , ngoµi nh÷ng nç lùc cña chóng ta nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c nhµ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi nh­ b¶o ®¶m æn ®Þnh chÝnh trÞ, æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«, thiÕt lËp m«i tr­êng ph¸p lý lµnh m¹nh, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng... Th× ®iÒu quan träng h¬n lµ ph¶i dung hoµ ®­îc lîi Ých cña chóng ta víi lîi Ých cña c¸c ®èi t¸c bªn n­íc ngoµi. ViÖt Nam cã nhiÒu tiÒm n¨ng ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ vµ còng lµ nh÷ng lîi thÕ tuyÖt ®èi ®Ó thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Nh­ng chóng ta còng cßn nhiÒu khã kh¨n trë ng¹i, ®ßi hái ph¶i nç lùc ®Ó v­ît qua, tr­íc hÕt ph¶i kh¾c phôc ngay nh÷ng trë ng¹i do chÝnh chóng ta g©y ra vµ lo¹i bá dÇn c¸c nguy c¬ g©y mÊt æn ®Þnh. Trong bèi c¶nh quèc tÕ cã nhiÒu thuËn lîi, cïng víi lîi thÕ cña m×nh ViÖt Nam sÏ trë thµnh mét tiªu ®iÓm hÊp dÉn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, chóng ta kh«ng ®­îc phÐp bá lì c¬ héi. Ph¸t triÓn hay tôt hËu, ®iÒu nµy phô thuéc kh«ng nhá vµo kÕt qu¶ thùc hiÖn chÝnh s¸ch thu hót vµ sö dông vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. 2. Môc tiªu vµ ph­¬ng h­íng thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi trong ngµnh Thñy s¶n thêi gian tíi (1999 - 2010). 2.1. Môc tiªu : Ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh trong ph¸t triÓn kinh tÕ biÓn, trªn c¬ së khai th¸c hîp lý, bÒn v÷ng nguån tµi nguyªn to lín vÒ ®Êt, n­íc, tµi nguyªn sinh vËt vµ kh¶ n¨ng huy ®éng mäi nguån vèn ®Çu t­ trong, ngoµi n­íc. Gãp phÇn ®Èy m¹nh sù chuyÓn dÞch, ph¸t huy c«ng nghiÖp hãa hiÖn ®¹i hãa ®èi víi ngµnh Thñy s¶n ®ång thêi ®Èy m¹nh viÖc chuyÓn ®æi ph¸t triÓn c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n. Trªn c¬ së thùc hiÖn tèt c¸c ch­¬ng tr×nh kinh tÕ lín cña ChÝnh phñ víi ngµnh Thñy s¶n, môc tiªu cña ngµnh thêi kú 1999 - 2010 nh­ sau : + GDP Thñy s¶n t¨ng 8,7 - 13 lÇn (58.000 - 93.000 tû ®ång) so víi n¨m 1995. + GDP Thuû s¶n trong GDP toµn quèc chiÕm 3%-4% + Tæng s¶n l­îng Thñy s¶n t¨ng b×nh qu©n 4,8 - 5,1%, trong ®ã s¶n l­îng khai th¸c h¶i s¶n t¨ng 1,7%/n¨m vµ nu«i trång Thñy s¶n t¨ng 8,5%/n¨m. N©ng ®ãng gãp nu«i trång Thñy s¶n lªn 50% trong tæng s¶n l­îng Thñy s¶n vµo n¨m 2010. Tæng s¶n l­îng Thñy s¶n sÏ ®¹t 1,9 triÖu tÊn vµo n¨m 2000 ; 2,2 triÖu tÊn n¨m 2005 vµ 2,5 triÖu tÊn n¨m 2010. + Kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng tèc ®é trung b×nh 15 - 25%/n¨m, trong ®ã giai ®o¹n 1995 - 2000 t¨ng 20 - 27%/n¨m, n¨m 2000 - 2005 lµ 12,7 - 25%, 2005 - 2010 lµ 13,3 - 23%/n¨m. Gi¸ trÞ xuÊt khÈu t­¬ng øng lµ 1,1 tû USD (2000) ; 1,8 - 2,9 tû USD (2005) vµ 3,5 - 4 tû USD (2010). Sè lao ®éng nghÒ c¸ t¨ng trung b×nh 2,65%/n¨m, t¨ng tõ 3.030.000 lao ®éng (1995 ) lªn 3.400.000 lao ®éng (2000), 3.900.000 lao ®éng (2005) vµ 4.400.000 lao ®éng (2010). Trong ®ã lao ®éng trong lÜnh vùc nu«i trång vµ chÕ biÕn thñy s¶n t¨ng gÊp 2 lÇn. Tõ c¸c môc tiªu t¨ng tr­ëng trªn, sè vèn dù kiÕn ®Çu t­ cho thêi kú 1999 - 2010 lµ : B¶ng 15: Vèn ®Çu t­ thêi kú 1999-2010 ChØ tiªu Sè vèn (Tû ®ång) Tû lÖ (%) Tæng møc ®Çu t­ 35.490 Ng©n s¸ch 4.623,7 13% Vèn tÝn dông ®Çu t­ 11.711,7 33% Vèn huy ®éng 15.615 44% Vèn n­íc ngoµi 3.549 10% Trong ®ã: FDI 1.774,5 5% Qua môc tiªu trªn chóng ta cã thÓ thÊy vai trß cña vèn ®Çu t­ trong n­íc, mÆc dï cßn Ýt nh­ng l¹i chiÕm tíi 90% tæng vèn ®Çu t­ cho toµn ngµnh, trong khi ®ã nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi l¹i chØ chiÕm 5%. §©y kh«ng ph¶i lµ dÊu hiÖu xÊu cña t×nh tr¹ng thu hót FDI vµo ngµnh Thñy s¶n mµ ng­îc l¹i, Nhµ n­íc ta ®ang cè g¾ng ®Çu t­ n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng vÒ c¸ trong kh¶ n¨ng cã thÓ ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n trong viÖc thu hót nguån ®Çu t­ trùc tiÕp ®Ó ph¸t triÓn ngµnh. B¶ng 16 : C¬ cÊu vèn ®Çu t­ chia theo lÜnh vùc tõ n¨m 1996 - 2000 C¸c lÜnh vùc Sè vèn (triÖu USD) Tû lÖ % Nu«i trång thñy s¶n 210 36% Khai th¸c h¶i s¶n 170 30% ChÕ biÕn thñy s¶n 140 24% DÞch vô hËu cÇn 60 10% Tæng 580 100% Nh­ vËy trong giai ®o¹n 1996 - 2000 môc tiªu ®Çu t­ lín nhÊt lµ lÜnh vùc nu«i trång thñy s¶n chiÕm 36% tæng sè vèn FDI. TiÕp ®Õn lµ lÜnh vùc khai th¸c h¶i s¶n, nh­ng thùc tÕ cho ®Õn nay mÆc dï cã rÊt nhiÒu ®èi t¸c muèn tham gia vµo lÜnh vùc nµy nh­ng chóng ta ch­a cã chñ tr­¬ng vµ ph­¬ng h­íng cô thÓ ®èi víi ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cho lÜnh vùc nµy. 2.2. Ph­¬ng h­íng 2.2.1. Ph­¬ng h­íng ®Çu t­ cña ngµnh Thñy s¶n (1999 - 2010). -§Çu t­ theo quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh, phï hîp víi quy ho¹ch vïng l·nh thæ ®Ó ®¶m b¶o ph¸t triÓn s¶n xuÊt bÒn v÷ng trªn c¬ së ®¶m b¶o t¨ng tr­ëng kinh tÕ song kh«ng g©y suy tho¸i m«i tr­êng. - §Çu t­ cho c¸c ch­¬ng tr×nh ®· ®­îc ho¹ch ®Þnh nh­ ®¸nh b¾t h¶i s¶n xa bê, nu«i trång thñy s¶n, xuÊt khÈu thñy s¶n vµ ®ång bé h¬n cho c¸c ch­¬ng tr×nh nµy ®Ó mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cã kÕt hîp víi an ninh quèc phßng cao nhÊt. - X¸c ®Þnh c¬ cÊu ®Çu t­ nh»m chuyÓn dÞch ®Çu t­ theo h­íng c«ng nghiÖp hãa vµ hiÖn ®¹i hãa ngµnh Thñy s¶n. - ­u tiªn ®Çu t­ vµo c¸c lÜnh vùc t¹o ra gi¸ trÞ s¶n phÈm cao, gi¶i quyÕt viÖc lµm, æn ®Þnh ®êi sèng cho d©n vµ cã tÝch luü ®Ó më réng s¶n xuÊt. §Æc biÖt ­u tiªn s¶n xuÊt mÆt hµng cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu. - §Çu t­ cã träng ®iÓm cho c«ng nghÖ, nhÊt lµ trong lÜnh vùc nghiªn cøu øng dông phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh. - §Çu t­ ®ång bé ®Ó h×nh thµnh c¸c côm c«ng nghiÖp thuû s¶n tõ khai th¸c, nu«i trång, chÕ biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm song song víi qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ vïng n«ng th«n ven biÓn. - §Çu t­ h×nh thµnh c¸c vïng nu«i t«m c«ng nghiÖp tËp trung phï hîp víi m«i tr­êng sinh th¸i, ®¶m b¶o hµi hoµ gi÷a s¶n xuÊt vµ b¶o vÖ m«i tr­êng, t¹o ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò cho ph¸t triÓn bÒn v÷ng. 2.2.2 §Çu t­ cho c¸c ch­¬ng tr×nh kinh tÕ cña ngµnh. Trªn c¬ së ®Þnh h­íng chung ë trªn, ®Ó viÖc ®Çu t­ trùc tiÕp cã hiÖu qu¶ ngµnh dù kiÕn h×nh thµnh c¸c dù ¸n kªu gäi ®Çu t­ n­íc ngoµi theo tõng lÜnh vùc ®Çu t­ nh­ sau : + VÒ nu«i trång thuû s¶n : - §Çu t­ ph¸t triÓn nu«i trång thuû s¶n theo c¸ch h×nh thµnh c¸c vïng nu«i tËp trung chuyÓn dÇn tõ nu«i qu¶ng canh sang h×nh thøc nu«i qu¶ng canh c¶i tiÕn vµ nu«i c«ng nghiÖp. - TËp trung vµo nu«i trång thuû s¶n vïng triÒu vµ eo vông biÓn. §èi t­îng chÝnh cña c¸c dù ¸n lµ t«m, cua, t«m hïm, mét sè loµi nhuyÔn thÓ, c¸ biÓn, rong biÓn. - ¦u tiªn c¸c dù ¸n x©y dùng ®ång bé tõ kh©u s¶n xuÊt gièng ®Õn nu«i thÞt, chÕ biÕn thøc ¨n, phßng vµ trÞ bÖnh , chÕ biÕn s¶n phÈm xuÊt khÈu. - §Çu t­ ®Ó h×nh thµnh c¸c vËt nu«i tËp trung tiÕn tíi ®Çu t­ vµ h×nh thµnh c¸c tæ hîp c«ng nghiÖp trong nu«i trång thuû s¶n. - §Çu t­ vµo lÜnh vùc nu«i n­íc lî, mÆn vµ c¸c ®Æc s¶n gi¸ trÞ cao, cã thÞ tr­êng tiªu thô. - C¸c dù ¸n nu«i ph¶i g¾n liÒn víi c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ m«i tr­êng vµ phßng chèng dÞch bÖnh ®Ó ®¶m b¶o ph¸t triÓn nu«i trång bÒn v÷ng. + VÒ khai th¸c h¶i s¶n cã 2 d¹ng ­u tiªn. - C¸c dù ¸n ®¸nh b¾t h¶i s¶i ë vïng n­íc xa bê bao gåm tæ chøc ®éi tµu g¾n liÒn víi viÖc x©y dùng c¬ së hËu cÇn c¶ng, c¬ khÝ tµu thuyÒn vµ b¶o qu¶n chÕ biÕn trªn bê mét c¸ch ®ång bé. - T¹o c¬ së hËu cÇn dÞch vô bÕn c¸ cho nghÒ c¸ nh©n d©n, kÕt hîp víi viÖc x©y dùng lµng c¸. C¸c dù ¸n khai th¸c, chÕ biÕn g¾n liÒn víi viÖc ®iÒu tra kh¶o s¸t vµ b¶o vÖ nguån lîi h¶i s¶n nh»m thùc hiÖn khai th¸c h¶i s¶n l©u bÒn. + VÒ c¸c lÜnh vùc chÕ biÕn, b¶o qu¶n vµ tiªu thô. - ¦u tiªn hµng ®Çu cho c¸c dù ¸n n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, tæ chøc l¹i hÖ thèng tiªu thô s¶n phÈm ®Õn tay ng­êi tiªu dïng. T¨ng c­êng c¸c biÖn ph¸p vÖ sinh c«ng nghiÖp. - C¸c dù ¸n t¹o ra s¶n phÈm tõ nguån nguyªn liÖu dåi dµo nh­ng ch­a cã thÞ tr­êng tiªu thô. Néi dung c¸c dù ¸n ph¶i ®Ò cËp ®Õn : - §æi míi thiÕt bÞ vµ d©y chuyÒn c«ng nghÖ. - T¹o ra vïng nguyªn liÖu míi - T¨ng c­êng hÖ thèng b¶o qu¶n tõ nguyªn liÖu ®Õn thµnh phÈm Tõ tr­íc ®Õn nay do ®iÒu kiÖn khã kh¨n vÒ ®iÖn, n­íc, giao th«ng nªn c¸c trung t©m chÕ biÕn tËp trung chñ yÕu ë c¸c ®« thÞ lín. Nay ®iÒu kiÖn h¹ tÇng ®· tõng b­íc ®­îc c¶i thiÖn nªn khuyÕn khÝch c¸c dù ¸n chÕ biÕn ®Æt t¹i c¸c vïng nguyªn liÖu. + VÒ hËu cÇn dÞch vô nghÒ c¸. ¦u tiªn c¸c dù ¸n s¶n xuÊt phô tïng, phô kiÖn m¸y thñy, m¸y l¹nh, l­íi sîi bao b×, ®ãng söa tµu thuyÒn, c¶ng c¸, kho tµu, vËn chuyÓn, th«ng tin liªn l¹c... nh»m phôc vô cho s¶n xuÊt khai th¸c, nu«i trång, b¶o qu¶n chÕ biÕn trong n­íc vµ xuÊt khÈu. C¸c dù ¸n vÒ 4 lÜnh vùc trªn ®©y ®Òu ph¶i g¾n liÒn víi viÖc nghiªn cøu khoa häc kü thuËt, chuyÓn giao c«ng nghÖ, ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé, c«ng nh©n lµnh nghÒ, trao ®æi th«ng tin khoa häc kü thuËt vµ kinh tÕ thÞ tr­êng. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn thñy s¶n sÏ ®­îc thùc hiÖn th«ng qua viÖc tÝch cùc x¸c ®Þnh c¸c nguån vèn ®Çu t­ vµ viÖc thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t­ theo quy ho¹ch ph¸t triÓn nghÒ c¸ quèc gia ®· ®­îc ho¹ch ®Þnh. III. C¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi trong ngµnh Thñy s¶n thêi gian tíi. 1. TiÕp tôc hoµn thiÖn c¸c v¨n b¶n míi nh»m khuyÕn khÝch ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam, tõ khi cã luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi (1986) ®Õn nay chóng ta ®· cè g¾ng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt ®Ó thu hót thóc ®Èy h¬n n÷a ho¹t ®éng nµy b»ng viÖc söa ®æi còng nh­ ®­a ra c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch c¸c chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ®Çu t­ t¹i ViÖt Nam. V× thÕ cho ®Õn nay cã thÓ nãi m«i tr­êng ®Çu t­ cña ViÖt Nam thËt sù th«ng tho¸ng ®¶m b¶o nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt cho c¸c ®èi t¸c ®Çu t­ n­íc ngoµi thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh trªn ®Êt n­íc ViÖt Nam. * Thñ tôc ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Thñ tôc ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi viÖc thu hót ®Çu t­ vµ biÓu hiÖn ë nh÷ng khÝa c¹nh : - QuyÕt ®Þnh ®Õn tiÕn ®é dù ¸n - Lµ biÓu hiÖn cô thÓ vÒ tÝnh lµnh m¹nh cña m«i tr­êng ®Çu t­ tõ ®ã t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn th¸i ®é cña nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Dï luËt ®Çu t­ cã mÒm dÎo th«ng tho¸ng nh­ng thñ tôc ®Çu t­ r­êm rµ, phøc t¹p t¹o ra nh÷ng khe hë ®Ó c¸c c¬ quan chøc n¨ng liªn quan g©y khã kh¨n, c¶n trë vµ thiÖt h¹i ®Õn lîi Ých cña c¸c nhµ ®Çu t­ lµm hä n¶n lßng. Kinh nghiÖm quèc tÕ nh÷ng n¨m qua còng cho ta bµi häc : MÆc dï ®é th«ng tho¸ng nh­ nhau, t¹o ra tÝnh hÊp dÉn do luËt ®Çu t­ mang l¹i nh­ nhau, nh­ng ë n­íc nµo cã thñ tôc ®Çu t­ ®¬n gi¶n gän nhÑ th× ë ®ã thu hót ®Çu t­ m¹nh h¬n. §èi víi n­íc ta trong nh÷ng n¨m tr­íc ®©y, thñ tôc ®Çu t­ lµ mét vÊn ®Ò g©y trë ng¹i ®Õn viÖc thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi. Ch¼ng h¹n thêi gian chuÈn bÞ kÐo dµi (th­êng tõ 6 th¸ng ®Õn 1 n¨m) thªm vµo ®ã viÖc chuÈn bÞ dù ¸n cña bªn ViÖt Nam th­êng s¬ sµi, khi ®µm ph¸n ph¶i söa ®æi bæ sung nhiÒu lÇn. C¸c nhµ ®Çu t­ ®¸nh gi¸ sö dông ®Çu t­ cña ViÖt Nam qu¸ r­êm rµ, g©y l·ng phÝ thêi gian. Do ®ã quyÕt ®Þnh sè 233/1998/Q§ - TTg ngµy 1/12/1998 cña ChÝnh phñ vÒ viÖc ph©n cÊp, ñy quyÒn cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ®· kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy b»ng c¸c söa ®æi nh­ : - Cho phÐp c¸c ñy ban nh©n d©n tØnh xem xÐt cÊp phÐp FDI t¹i ®Þa ph­¬ng víi ®iÒu kiÖn. Dù ¸n : + Phï hîp víi quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh ®· ®­îc duyÖt + Quy m« vèn d­íi 5 triÖu USD (tõ c¸c lÜnh vùc cÊm : dÇu khÝ, s¶n xuÊt ®iÖn, x©y dùng c¶ng, s©n bay, ®­êng s¾t, quèc lé, xi m¨ng, luyÖn kim, ®­êng, mÝa, r­îu, thuèc l¸ hoÆc c¸c dù ¸n trong khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghÖ cao). + Cã tû lÖ xuÊt khÈu ®¸p øng quy ®Þnh cña Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­. + PhÝa n­íc ngoµi tù ®¶m b¶o nhu cÊu ngo¹i tÖ + ThiÕt bÞ, c«ng nghÖ ®¸p øng c¸c c«ng nghÖ hiÖn hµnh. + §¶m b¶o vÊn ®Ò m«i tr­êng, an toµn lao ®éng vµ phßng chèng ch¸y næ. - Uû ban nh©n d©n tØnh duyÖt kÕ ho¹ch xuÊt nhËp khÈu cña c¸c C«ng ty cã vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi (kh«ng ph¶i qua Bé Th­¬ng M¹i nh­ tr­íc). * C¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch ®Çu t­. §©y thùc sù lµ ®ßn bÈy kinh tÕ v× nã quyÕt ®Þnh trùc tiÕp tíi møc lîi nhuËn. ChÝnh s¸ch thuÕ cëi më víi tû suÊt thÊp, gi¸ thuª ®Êt cïng víi tiÒn l­¬ng thÊp... sÏ lµm cho chi phÝ thÊp ®i vµ nh­ vËy trong ®iÒu kiÖn b×nh th­êng th× ®­¬ng nhiªn lóc lîi nhuËn sÏ cao, cã lîi cho c¸c nhµ ®Çu t­. V× vËy, Nhµ n­íc ®· sö dông biÖn ph¸p nµy nh­ mét c«ng cô lîi h¹i trong c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng ®Çu t­. Tuy nhiªn c¸ch sö dông c«ng cô nµy kh«ng gièng nhau ë c¸c n­íc xong th«ng th­êng ë giai ®o¹n ®Çu thu hót ®Çu t­ vµ nh÷ng n¨m ®Çu khi nhµ ®Çu t­ bá vèn kinh doanh, n­íc chñ nhµ cã sù ­u ®·i, thËm chÝ miÔn thuÕ ®Ó hä bï ®¾p nh÷ng thiÕu hôt do rñi ro. Sau ®ã gi¶m dÇn ­u ®·i vµ tõng b­íc n©ng møc thu lªn. §èi víi n­íc ta trong nh÷ng n¨m qua tuy ®· cã nhiÒu c¶i tiÕn vÒ chÝnh s¸ch thuÕ, gi¸ thuª ®Êt nh­ng ch­a thùc sù phï hîp. Do ®ã tõ n¨m 1998 ®· ban hµnh mét lo¹t c¸c v¨n b¶n nh»m khuyÕn khÝch ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, trong NghÞ ®Þnh 10/1998 - CP ngµy 23/1/1998, th«ng t­ sè 63/1998/TT - BTC ngµy 13/5/1998 cña Bé Tµi chÝnh (h­íng dÉn thùc hiÖn mét sè quy ®Þnh vÒ thuÕ theo NghÞ ®Þnh 10) quyÕt ®Þnh sè 179/1998/QT - BTC ngµy 24/2/1998 cña Bé Tµi chÝnh (quy ®Þnh vÒ tiÒn thuª ®Êt, n­íc, biÓn cho FDI) vµ quy ®Þnh míi nhÊt cña Thñ t­íng ChÝnh phñ sè 53/1999/QT - TTg ngµy 26/3/1999 vÒ mét sè biÖn ph¸p ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. C¸c néi dung cô thÓ : Nh»m khuyÕn khÝch vµ t¹o thuËn lîi h¬n n÷a cho ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, ®¶m b¶o chÝnh s¸ch ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi æn ®Þnh, l©u dµi trªn nguyªn t¾c cã lîi cho nhµ ®Çu t­ còng nh­ ®iÒu chØnh sù cã lîi cho c¸c doanh nghiÖp ®· cã giÊy phÐp, bá c¸c ®iÒu lÖ nÕu cã h¹i ®Õn lîi Ých cña c¸c nhµ ®Çu t­. - §iÒu chØnh gi¸ mét sè hµng ho¸ vµ dÞch vô + Tõ ngµy 1/7/1999 gi¸ b¸n ®iÖn cho s¶n xuÊt (giê b×nh th­êng, cÊp ®iÖn ¸p tõ 6KV - 20KV) cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ 7,5 cent/KWh. + Gi¸ c­íc viÔn th«ng tõ 1/7/1999 : Gi¸ l¾p ®Æt ®iÖn tho¹i ®èi víi doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ ng­êi n­íc ngoµi ¸p dông nh­ møc quy ®Þnh ®èi víi doanh nghiÖp trong n­íc vµ ng­êi ViÖt Nam. Tõ ngµy 1/7/1999 gi¶m b×nh qu©n 10% c­íc phÝ c­íc viÔn th«ng quèc tÕ hiÖn hµnh tõ ViÖt Nam ®i c¸c n­íc, møc phô thu c­íc phÝ viÔn th«ng tõ kh¸ch s¹n kh«ng qu¸ 15% so víi c­íc t¹i b­u ®iÖn. + Gi¸ n­íc s¹ch : Tõ 1/7/1999 ñy ban nh©n d©n c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ­¬ng thùc hiÖn biÓu gi¸ n­íc s¹ch theo môc ®Ých sö dông kh«ng ph©n biÖt doanh nghiÖp trong n­íc, doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, ng­êi ViÖt Nam vµ ng­êi n­íc ngoµi. - Mua, b¸n hµng hãa víi doanh nghiÖp chÕ xuÊt. Trõ nh÷ng hµng ho¸ cÊm xuÊt khÈu, c¸c doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n trong n­íc ®­îc b¸n hµng hãa do doanh nghiÖp chÕ xuÊt, ®­îc miÔn thuÕ xuÊt khÈu. - TuyÓn dông vµ ®µo t¹o lao ®éng : Doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi tuyÓn dông lao ®éng ViÖt Nam th«ng qua c¸c tæ chøc cung øng lao ®éng ViÖt Nam. Sau thêi h¹n tèi ®a 30 ngµy kÓ tõ ngµy nhËn ®­îc yªu cÇu cung øng lao ®éng cña doanh nghiÖp vµ tæ chøc cung øng lao ®éng cña ViÖt Nam kh«ng ®¸p øng ®­îc, th× doanh nghiÖp ®­îc trùc tiÕp tuyÓn dông lao ®éng ViÖt Nam. Bé lao ®éng - th­¬ng binh vµ x· héi s¾p xÕp, cñng cè c¸c tæ chøc cung øng lao ®éng nh»m ®µo t¹o n©ng cao chÊt l­îng lao ®éng cung øng cho c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. - Mét sè biÖn ph¸p bæ sung vÒ khuyÕn khÝch ®Çu t­. + C¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®¸p øng ®­îc mét trong c¸c ®iÒu kiÖn sau ®©y ®­îc h­ëng ­u ®·i nh­ ®èi víi c¸c dù ¸n thuéc danh môc dù ¸n ®Æc biÖt khuyÕn khÝch ®Çu t­ : a) XuÊt khÈu tõ 80% s¶n phÈm trë lªn. b) XuÊt khÈu tõ 50% s¶n phÈm trë lªn vµ sö dông nhiÒu lao ®éng, nguyªn liÖu, vËt t­ trong n­íc (cã gi¸ trÞ tõ 30% chi phÝ s¶n xuÊt trë lªn) c) §Çu t­ t¹i ®Þa bµn cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi khã kh¨n ®¸p øng mét trong c¸c ®iÒu kiÖn : - XuÊt khÈu tõ 50% s¶n phÈm trë lªn trong lÜnh vùc nu«i, trång, chÕ biÕn n«ng l©m thñy s¶n. - XuÊt khÈu tõ 50% s¶n phÈm vµ sö dông trªn 500 lao ®éng - XuÊt khÈu tõ 30% s¶n phÈm vµ sö dông nhiÒu nguyªn liÖu, vËt t­ trong n­íc (cã gi¸ trÞ tõ 30% chi phÝ trë lªn). d) S¶n xuÊt linh kiÖn, phô tïng c¬ khÝ, ®iÖn, ®iÖn tö cã gi¸ trÞ gia t¨ng cao, sö dông nhiÒu nguyªn liÖu vËt t­ trong n­íc. e) ChÕ biÕn kho¸ng s¶n t¹i ViÖt Nam + C¸c dù ¸n s¶n xuÊt linh kiÖn, phô tïng c¬ khÝ, ®iÖn tö, ®iÖn ®­îc miÔn thuÕ nhËp khÈu ®èi víi nguyªn liÖu s¶n xuÊt trong 3 n¨m kÓ tõ khi b¾t ®Çu s¶n xuÊt. + Nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo ®Þa bµn vïng nói, vïng s©u, vïng xa ®­îc h­ëng møc thuÕ chuyÓn lîi nhuËn ra n­íc ngoµi lµ 5%. + Doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi gÆp khã kh¨n trong viÖc triÓn khai dù ¸n ph¶i t¹m ngõng x©y dùng hoÆc t¹m ngõng ho¹t ®éng ®­îc gi¶m hoÆc miÔn tiÒn thuª ®Êt t­¬ng øng víi thêi gian t¹m ngõng. Nh÷ng néi dung söa ®æi bæ sung võa cã ý nghÜa quan träng ®èi víi viÖc c¶i thiÖn m«i tr­êng ph¸p lý, khuyÕn khÝch ®Çu t­ võa t¹o c¬ së ®Ó h­íng ®Çu t­ trùc tiÕp vµo nh÷ng môc tiªu ­u tiªn phï hîp víi kÕ ho¹ch vµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n­íc, ®¶m b¶o cho viÖc hîp t¸c ®Çu t­ vèn n­íc ngoµi ®­îc tiÕn hµnh trªn nguyªn t¾c b×nh ®¼ng cïng cã lîi. 2. C¸c gi¶i ph¸p cô thÓ. ViÖt Nam ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn víi môc tiªu t¨ng tr­ëng kinh tÕ 7 - 8% mçi n¨m ®ang cã nhu cÇu lín vÒ nguån vèn trong ®ã cã nguån vèn FDI. Trong thùc tiÔn nh÷ng n¨m qua cho thÊy thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo lÜnh vùc thñy s¶n cßn thÊp, ch­a t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng cña ViÖt Nam vÒ ®Êt ®ai, mÆt n­íc, c¸c nguån l­îng h¶i s¶n phong phó vµ nguån lao ®éng dåi dµo trong lÜnh vùc nµy. Do ®ã vÊn ®Ò ®Æt ra lµ cÇn cã gi¶i ph¸p ®Ó thu hót vµ thóc ®Èy ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo ngµnh Thñy s¶n. Ngoµi nh÷ng biÖn ph¸p tõ hÖ thèng v¨n b¶n vÒ c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi nãi chung ë trªn th× ®èi víi lÜnh vùc thñy s¶n cÇn ph¶i cã gi¶i ph¸p riªng phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña ngµnh. Cô thÓ : 2.1 X©y dùng quy ho¹ch tæng thÓ vÒ thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cho ngµnh Thñy s¶n Tr­íc hÕt cÇn tiÕp tôc hoµn chØnh quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ ngµnh Thñy s¶n ®Õn n¨m 2010 vµ quy ho¹ch chi tiÕt cho nh÷ng lÜnh vùc, khu vùc quan träng. Ngoµi ra cÇn ph¶i x©y dùng mét quy ho¹ch vÒ ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cho ngµnh Thñy s¶n. §©y lµ mét ®ßi hái cÊp b¸ch, cã liªn quan ®Õn viÖc ®iÒu chØnh c¬ cÊu ®Çu t­ nãi chung vµ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi nãi riªng. Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ phèi hîp víi Bé Thñy s¶n còng nh­ c¸c ®Þa ph­¬ng x©y dùng vµ c«ng bè c¸c danh môc dù ¸n kªu gäi ®Çu t­ trªn b×nh diÖn c¶ n­íc. §iÒu nµy cho phÐp chóng ta chñ ®éng ®­îc trong viÖc gäi vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµ h­íng nã vµo môc tiªu cña chóng ta. Do tr­íc ®©y, chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi trong c¸c niªn ®é ®Ó lµm c¬ së cho viÖc chñ ®éng x©y dùng c¸c dù ¸n kªu gäi ®Çu t­ vµ tµi trî tõ n­íc ngoµi ch­a ®­îc ho¹ch ®Þnh râ rµng, nªn phÇn lín c¸c dù ¸n ®­îc triÓn khai th­êng do c¸c nhµ ®Çu t­ ®Ò xuÊt. T×nh tr¹ng nµy tuy ®· tõng b­íc ®­îc chÊn chØnh nh­ng ngµnh Thñy s¶n vÉn cÇn ph¶i x©y dùng quy ho¹ch tæng thÓ cho ho¹t ®éng nµy th× míi cã thÓ thùc sù chñ ®éng trong viÖc chuÈn bÞ mÆt b»ng, cung øng c¸c dÞch vô h¹ tÇng kü thuËt, huy ®éng vèn ®èi øng vµ xö lý c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ x· héi liªn quan ®Õn tæ chøc triÓn khai dù ¸n. 2.2. §Èy m¹nh x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng c¬ së vËt chÊt kü thuËt nghÒ c¸ Trong ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ th× kÕt cÊu h¹ tÇng c¬ së thuËn lîi lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt v× kü thuËt cao chØ ph¸t huy ®­îc trong mét c¬ së h¹ tÇng thÝch hîp. Do vËy t­ b¶n n­íc ngoµi chØ ch¶y ®Õn m«i tr­êng ®Çu t­ thuËn lîi, mµ sù thuËn lîi tr­íc hÕt lµ n¬i cã c¬ së h¹ tÇng vËt chÊt hoµn chØnh hiÖn ®¹i. Trong qu¸ tr×nh c¹nh tranh vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, c¸c n­íc trªn thÕ giíi lu«n cè g¾ng võa t¹o ra m«i tr­êng ph¸p lý thuËn lîi võa nç lùc x©y dùng mét c¬ së h¹ tÇng hiÖn ®¹i ë møc cã thÓ ®Ó thu hót ®­îc nhiÒu nguån vèn FDI nhÊt cho ph¸t triÓn kinh tÕ quèc gia. Tuy nhiªn so víi yªu cÇu cña giai ®o¹n ph¸t triÓn hiÖn nay, h¹ tÇng vËt chÊt cña ta cßn nhiÒu yÕu kÐm ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc Thñy s¶n. §©y mÆc dï lµ ngµnh kinh tÕ ®­îc Nhµ n­íc ®¸nh gi¸ lµ ngµnh mòi nhän nh­ng c¸c nguån vèn vµo c¬ së h¹ tÇng vÉn cßn rÊt nhá bÐ so víi nguån vèn thùc tÕ cÇn thiÕt cho ngµnh (tõ tr­íc ®Õn nay phÇn kinh phÝ ®Çu t­ cña ChÝnh phñ cho ngµnh Thñy s¶n chñ yÕu ®­îc dïng vµo viÖc x©y dùng c¸c c¬ së h¹ tÇng c¬ b¶n - nghÒ c¸ vµ bÕn c¸. §Ó cã thÓ ®¸p øng ®­îc c¸c c¬ së vËt chÊt vµ h¹ tÇng nh­ mong muèn th× cÇn ph¶i cã kho¶ng 400 USD cho ®Õn n¨m 2000). §©y còng chÝnh lµ mét trong c¸c lý do khiÕn cho c¸c dù ¸n khai th¸c trªn biÓn kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ nh­ mong muèn, v× c¬ së hËu cÇn trªn bê kh«ng ®¸p øng ®­îc nªn viÖc bao tiªu s¶n phÈm do phÝa n­íc ngoµi ®em vÒ b¸n hoÆc b¸n trªn biÓn råi nép tû lÖ l·i cho phÝa ViÖt Nam. MÆt kh¸c c¸c nguån vèn ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng nghÒ c¸ míi chØ tËp trung vµo ®ãng tµu lín, c«ng suÊt lín nh­ng ch­a kÞp thêi vµ ®ång bé víi viÖc x©y dùng c¬ së dÞch vô cho tµu, tõ dÞch vô tµu c¶ng, bèc dì ®Õn kh©u tiÕp nguyªn nhiªn liÖu. HiÖn nay, nhiÒu tµu kh«ng cã c¶ng c¸ chuyªn dïng ®Ó ®Ëu, bèc dì, vËn chuyÓn hµng, cã tµu ph¶i mÊt 4 - 5 ngµy míi bèc dì xong hµng. Mét vÝ dô thÓ hiÖn ®Çu t­ ch­a ®ång bé ë kh©u nghiªn cøu quy ho¹ch bÕn b·i vµ dÞch vô lµ trong x©y dùng bÕn c¶ng c¸ l¹i ch­a chó ý ®Çy ®ñ ®Õn sù thuËn lîi vÒ ®Þa lý vµ tËp qu¸n mua b¸n cña d©n, cã mét sè c¶ng c¸ (C¸t Lë, Bµ RÞa Vòng Tµu) x©y xong nh­ng tµu vÉn Ýt vµo v× cã c¶ng nh­ng ch­a cã chî c¸. Do ®ã cÇn ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p kinh tÕ phï hîp, nhanh chãng kiÕn t¹o ®­îc mét c¬ së h¹ tÇng vËt chÊt thÝch hîp vèn ®Ó thu hót, kü thuËt n­íc ngoµi. §©y lµ c«ng viÖc kh«ng ph¶i dÔ dµng thùc hiÖn ngay ®­îc trong ®iÒu kiÖn tiÒm lùc kinh tÕ ViÖt Nam cßn nhá bÐ, nhÊt lµ nguån vèn ng©n s¸ch Nhµ n­íc cßn h¹n chÕ. ë ®©y cã hai gi¶i ph¸p kh¶ thi cã thÓ mang l¹i hiÖu qña : -Thø nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn kh«ng cã nhiÒu vèn ®Ó ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng nghÒ c¸, th× tr­íc m¾t chóng ta ph¶i nghiªn cøu kü së tr­êng vµ ph­¬ng thøc kinh doanh ®Ó kÕt hîp ®ång bé víi quy ho¹ch tæng thÓ, x¸c ®Þnh nh÷ng n¬i cã vÞ trÝ ®Þa lý, kinh tÕ x· héi thuËn lîi ®Ó ®Çu t­ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi thu hót nhiÒu dù ¸n nhÊt. -Thø hai lµ cè g¾ng gi¶i quyÕt tèt c¸c mèi quan hÖ vÒ kinh tÕ chÝnh trÞ víi c¸c quèc gia, c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ ®Ó cã ®­îc c¸c kho¶n hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA), ®Çu t­ vµo c¸c ch­¬ng tr×nh x©y dùng h¹ tÇng vËt chÊt. Ngoµi ra, ph¶i cã kÕ ho¹ch dµi h¹n, trung h¹n, ng¾n h¹n ®Ó huy ®éng c¸c tiÒm n¨ng cña toµn d©n ®­a vµo gi¶i quyÕt nh÷ng c«ng tr×nh träng ®iÓm. 2.3.Sím ban hµnh luËt Thñy s¶n ViÖt Nam M«i tr­êng ph¸p lý lµ mét bé phËn quan träng kh«ng thÓ thiÕu cña m«i tr­êng ®Çu t­. Mét hÖ thèng luËt ph¸p ®Çy ®ñ, ®ång bé, vËn hµnh h÷u hiÖu lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh t¹o nªn m«i tr­êng kinh doanh toµn diÖn, ®Þnh h­íng vµ hç trî cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. TÝnh hÊp dÉn cña mét quèc gia vÒ lÜnh vùc ®Çu t­ tr­íc hÕt ph¶i ®­îc thÓ hiÖn ë luËt. §èi víi mäi quèc gia, luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ mét b»ng chøng cô thÓ cña sù më cöa vµ lµ ®iÒu mµ tÊt c¶ c¸c nhµ ®Çu t­ ®Òu quan t©m. Cïng víi luËt lµ c¸c v¨n b¶n cô thÓ d­íi luËt trong hÖ thèng luËt ph¸p lµ kh«ng kÐm phÇn quan träng. C¸c nhµ ®Çu t­ khi thùc hiÖn ®Çu t­ vµo mét n­íc ®Òu ph¶i ®ông ch¹m tíi rÊt nhiÒu vÊn ®Ò vÒ luËt ph¸p vµ c¸c v¨n b¶n d­íi luËt (nh­ viÖc gãp vèn, thuª ®Êt, tuyÓn dông lao ®éng, xuÊt nhËp khÈu, tiªu thô hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng vµ quan hÖ lao ®éng, quan hÖ víi c¸c b¹n hµng...). Do ®ã, nÕu kh«ng cã c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn cô thÓ th× hä kh«ng hiÓu ®­îc ý ®å cña n­íc chñ nhµ vµ sÏ kh«ng thÓ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cao. ThÕ nh­ng cho ®Õn nay vÉn ch­a cã luËt vÒ c¸c ho¹t ®éng nghÒ c¸ t¹i ViÖt Nam, cho nªn trong mét sè tr­êng hîp c¸c nhµ ®Çu t­ cã thÓ ch­a ®­îc trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c kiÕn thøc liªn quan dÉn ®Õn viÖc ¸p dông kh«ng ®óng hoÆc kh«ng ®Çy ®ñ, trong ®ã ®èi víi ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp cÇn quy ®Þnh râ h¬n vÒ : nh÷ng yªu cÇu vÒ mÆt quy chÕ ®èi víi c¸c giÊy phÐp ®Çu t­, nh÷ng yªu cÇu vÒ mÆt quy chÕ ®èi víi viÖc cÊp giÊy phÐp xuÊt nhËp khÈu, quy ®Þnh vÒ biÓu gi¸ thuÕ râ rµng vÒ ®Êt ®ai vµ tµi nguyªn, vµ ph¶i râ rµng gi÷a hÖ thèng hµnh chÝnh vµ luËt ph¸p. Bªn c¹nh ®ã cÇn cã mét quy ®Þnh vÒ viÖc thu hót vèn ®Çu t­ thèng nhÊt theo ngµnh vµ l·nh thæ ®Ó h­íng dÉn ®Çu t­ tr¸nh tr­êng hîp nhiÒu dù ¸n tiÕp tôc ®­îc cÊp giÊy phÐp trong nh÷ng lÜnh vùc ®· b·o hßa (trong khi nhiÒu lÜnh vùc ch­a cã chñ tr­¬ng thu hót vèn) dÉn ®Õn nhiÒu dù ¸n ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶. Sau khi ®­a ra ®­îc LuËt Thñy s¶n, th× viÖc phæ biÕn luËt nµy ë c¸c ®Þa ph­¬ng, c¸c c¬ quan ®oµn thÓ liªn quan lµ rÊt quan träng. Tõ ®ã gióp cho mäi ng­êi hiÓu h¬n vµ tu©n thñ luËt ph¸p còng nh­ chÊm døt sù vËn dông vµ thi hµnh ph¸p luËt tïy tiÖn ®ang næi lªn nh­ mét yªu cÇu cÊp b¸ch. 2.4 C¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh, h×nh thµnh c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®ång bé nh»m ph¸t huy tiÒm n¨ng, hç trî vµ khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. C¶i c¸ch hµnh chÝnh, qu¶n lý Nhµ n­íc trong lÜnh vùc hîp t¸c ®Çu t­ lµ biÖn ph¸p chñ yÕu ®Ó c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­. MÆc dï ®· cã nh÷ng ®æi míi h­íng dÉn thùc thi theo c¸c v¨n b¶n nh»m khuyÕn khÝch ®Çu t­, nh­ng c¸c thñ tôc hµnh chÝnh ®Ó triÓn khai mét dù ¸n ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cßn r­êm rµ, cßn qua nhiÒu kh©u, lµm tèn thêi gian c«ng søc cña c¸c nhµ ®Çu t­ vµ gi¶m søc hÊp dÉn cña m«i tr­êng ®Çu t­. Khi nh­îc ®iÓm nµy ®· ®­îc ph¸t hiÖn th× viÖc kh¾c phôc chËm vµ Ýt hiÖu qu¶. Bªn c¹nh ®ã, c¸c chÝnh s¸ch ph¸t huy tiÒm n¨ng cña c¸c thµnh phÇn kü thuËt, ph¸t huy n¨ng lùc cña ®éi ngò chuyªn gia giµu kinh nghiÖm ë c¸c cÊp ngµnh ch­a ®­îc cô thÓ ho¸. Nh÷ng vÊn ®Ò nµy nÕu kh«ng ®­îc quan t©m gi¶i quyÕt tèt còng sÏ g©y c¶n trë kh«ng Ýt ®Õn m«i tr­êng ®Çu t­, lµm t¨ng thªm nh÷ng rñi ro, mÆt h¹n chÕ trong qu¸ tr×nh hîp t¸c ®Çu t­, kinh doanh víi n­íc ngoµi. VÊn ®Ò thùc sù quan träng kh«ng cßn n»m trong chÝnh s¸ch mµ lµ viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®ã. Mét sè c«ng t¸c tr­íc m¾t lµ : + §¬n gi¶n hãa quy tr×nh, thñ tôc xÐt duyÖt, thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ nh­ ®Þnh h­íng tiÕn ®Õn quy tr×nh mét cöa vµ thêi h¹n xÐt duyÖt rót ng¾n tèi ®a. + Rµ so¸t l¹i quy ®Þnh r­êm rµ vµ bÊt hîp lý, kh«ng cô thÓ dÔ t¹o thµnh c¸c tiªu cùc trong c¸c ngµnh ®Æc biÖt vÒ x©y dùng, xuÊt nhËp khÈu vµ qu¶n lý xÝ nghiÖp, cÊp visa c­ tró, b¶o vÖ m«i tr­êng. + X©y dùng vµ ban hµnh mét hÖ thèng chÝnh s¸ch ®ång bé, æn ®Þnh nh»m t¹o m«i tr­êng ph¸p lý thuËn lîi trªn ®Þa bµn nh­ chÝnh s¸ch ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng, cÊp phÐp x©y dùng, cÊp phÐp xuÊt nhËp khÈu, vÒ ­u tiªn giao ®Êt, cho thuª ®Êt ®èi víi c¸c dù ¸n cã thu hót vèn n­íc ngoµi, chÝnh s¸ch gi¶m gi¸ ®Êt víi c¸c dù ¸n cã quy m« lín, diÖn réng. Sù qu¶n lý c¸c dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi cÇn ph¶i chÆt chÏ theo h­íng t¹o thuËn lîi cho c¸c nhµ ®Çu t­ song kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn an ninh quèc gia vµ sù ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ. Mäi ng­êi trong x· héi sèng vµ lµm viÖc theo ph¸p luËt. Qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi vµ bæ sung söa ch÷a c¸c v¨n b¶n luËt vÉn cÇn tiÕp tôc kiÖn toµn khung ph¸p lý cho ho¹t ®éng kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ luËt trong lÜnh vùc ®Çu t­ n­íc ngoµi cÇn ®­îc ­u tiªn hoµn thiÖn tr­íc v× c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi quen vµ ®ßi hái ph¶i biÕt râ toµn bé luËt chi phèi. VÒ c¸c ®èi t¸c ViÖt Nam tham gia vµo liªn doanh nªn ch¨ng cÇn ph¶i ®a d¹ng hãa c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong viÖc tham gia vµo ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp ®Ó tõ ®ã tranh thñ vèn, c«ng nghÖ, kü thuËt hiÖn ®¹i ph¸t triÓn më mang nghÒ c¸ nh©n d©n. Cho ®Õn nay c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia vµo ho¹t ®éng nµy chñ yÕu lµ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc, mÆc dï bªn ®èi t¸c n­íc ngoµi l¹i cã c¸c dù ¸n chØ do chñ ®Çu t­ mang tÝnh chÊt t­ nh©n thùc hiÖn ®Çu t­. Do ®ã cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch, hç trî vµ chØ ®¹o cô thÓ ®èi víi mäi thµnh phÇn kinh tÕ trong ho¹t ®éng thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi nµy. 2.5 T¹o lËp ®èi t¸c ®Çu t­ trong n­íc vµ lùa chän ®èi t¸c ®Çu t­ n­íc ngoµi. Nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi khi ®Çu t­ vµo mét n­íc nµo ®ã tr­íc hÕt lµ nh»m môc ®Ých lîi nhuËn song hä th­êng gÆp khã kh¨n vÒ nhiÒu mÆt nh­ ch­a quen phong tôc tËp qu¸n, luËt ph¸p, ch­a khai th«ng mèi quan hÖ víi chÝnh quyÒn c¸c cÊp, ch­a am hiÓu thÞ tr­êng... Nh÷ng khã kh¨n ®ã cïng víi nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra khi bá vèn kinh doanh ë n­íc ngoµi dÔ lµm c¸c nhµ ®Çu t­ rôt rÌ. Do ®ã trong hîp t¸c kinh doanh c¸c nhµ ®Çu t­ ®Òu muèn gi¶m bít l­îng vèn bá ra, ®ång thêi gÆp nh÷ng khã kh¨n vÒ x©y dùng c¬ b¶n, do vËy th«ng th­êng c¸c nhµ ®Çu t­ muèn t×m kiÕm ®èi t¸c lµ c«ng d©n n­íc chñ nhµ ®Ó h¹n chÕ nh÷ng khã kh¨n vµ chia sÎ rñi ro nÕu cã. ThÕ nh­ng ®èi víi ngµnh Thñy s¶n th× xu h­íng thµnh lËp xÝ nghiÖp 100% vèn l¹i ngµy cµng t¨ng lªn vµ ch¾c ch¾n lµ ph¶i cã nguyªn nh©n cña nã. Râ rµng lµ nÕu t¹o ra c¸c ®èi t¸c cã n¨ng lùc kinh doanh, biÕt lµm ¨n víi n­íc ngoµi th× ®ã lµ sù hÊp dÉn ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­. Thùc tiÔn nh÷ng n¨m võa qua ë n­íc ta cho thÊy trong c¸c xÝ nghiÖp liªn doanh nÕu bªn ®èi t¸c ViÖt Nam cã n¨ng lùc, cã vèn ®ãng gãp th× th­êng thu hót thªm ®­îc vèn n­íc ngoµi më réng dù ¸n ®Çu t­. Nh­ng ®èi t¸c kh«ng biÕt lµm ¨n th× th­êng ph¶i thu hÑp quy m«, thËm chÝ ph¶i rót giÊy phÐp tr­íc thêi h¹n. Ngµnh Thñy s¶n trong thêi gian võa qua, cã thÓ nãi xu h­íng doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi t¨ng lªn vµ träng vèn ®Çu t­ cña lo¹i h×nh nµy còng lín h¬n so víi h×nh thøc liªn doanh. §iÒu nµy còng dÔ hiÓu bëi v× thùc tÕ liªn doanh víi ta lµ kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶ cao, ch­a kÓ ®Õn sè dù ¸n gi¶i thÓ cßn nhiÒu h¬n c¶ dù ¸n cßn giÊy phÐp ho¹t ®éng (31 dù ¸n bÞ gi¶i thÓ, 23 dù ¸n cßn giÊy phÐp ho¹t ®éng). Do kh¶ n¨ng vÒ vèn cña c¸c doanh nghiÖp kh«ng cã (chñ yÕu gãp vèn b»ng tiÒn thuª mÆt ®Êt, mÆt n­íc, nhµ x­ëng), tr×nh ®é s¶n xuÊt, tr×nh ®é qu¶n lý vµ ngo¹i ng÷ cña c¸n bé, c«ng nh©n ViÖt Nam nh×n chung yÕu. Do ®ã viÖc ®iÒu hµnh trong ho¹t ®éng cña liªn doanh cßn nhiÒu bÊt cËp. §Ó t¹o ®­îc thÕ ®øng cho m×nh trong ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp, b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù biÕt v­¬n lªn, ®ång thêi Nhµ n­íc cÇn t¨ng c­êng gióp ®ì t¹o mäi ®iÒu kiÖn, t¹o c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp. Cã thÓ thiÕt lËp c¸c tËp ®oµn (Liªn hiÖp c¸c doanh nghiÖp) cïng gãp vèn t¹o dùng ®èi t¸c trong n­íc ®ñ tÇm cì, kinh nghiÖm ®Ó liªn doanh víi c¸c nhµ ®Çu t­ lín n­íc ngoµi. Tuy nhiªn song song víi vÊn ®Ò nµy lµ c«ng t¸c quy ho¹ch tæng thÓ vÒ vïng l·nh thæ, x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng, m«i tr­êng ph¸p lý... §ång thêi ph¶i lùa chän c¸c ®èi t¸c trong n­íc cã ®ñ kh¶ n¨ng, ®ñ ®iÒu kiÖn tham gia lµm ¨n víi n­íc ngoµi, nhÊt lµ ®èi víi c¸c dù ¸n quan träng. Cïng víi viÖc t¹o dùng ®èi t¸c ®Çu t­ trong n­íc, cÇn ph¶i lùa chän ®èi t¸c ®Çu t­ n­íc ngoµi. Kinh nghiÖm cña c¸c n­íc ASEAN vµ thùc tiÔn võa qua trong ngµnh Thñy s¶n cho thÊy viÖc lùa chän cã tÇm quan träng ®Æc biÖt v× nÕu kh«ng lùa chän kü, sÏ gÆp ph¶i nh÷ng ®èi t¸c n­íc ngoµi kh«ng cã vèn, kh«ng ®ñ vèn vµ bá dë dù ¸n. Trong lÜnh vùc Thñy s¶n, thêi gian ®Çu khi cã luËt ®Çu t­, c¸c dù ¸n cña chóng ta ®­îc x©y dùng víi quy m« rÊt l¹c quan. C¸c dù ¸n nµy mang tÝnh chÊt liªn hoµn, khÐp kÝn gi÷a c¸c kh©u tõ khai th¸c ®Õn nu«i trång chÕ biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng th× l¹i kh«ng thùc hiÖn ®­îc hÕt c¶ ch­¬ng tr×nh nµy do nhiÒu lý do kh¸c nhau. Trong mét sè tr­êng hîp c¸c dù ¸n hÕt vèn gi÷a chõng ph¶i bá dë do c¸c chñ ®Çu t­ ViÖt Nam Ýt chó ý ®Õn kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh còng nh­ t×m hiÓu vÒ thùc lùc vµ môc ®Ých ®Çu t­ cña ®èi t¸c n­íc ngoµi. Do ®ã vÊn ®Ò ®Æt ra lµ chóng ta ph¶i biÕt t×m kiÕm lùa chän nh÷ng ®èi t¸c cã kh¶ n¨ng mang l¹i hiÖu qu¶ chø kh«ng ph¶i bÊt cø lo¹i ®èi t¸c nµo còng hoan nghªnh nh­ mÊy n¨m ®Çu thùc hiÖn ®Çu t­. Lùa chän ®èi t¸c ®Çu t­ n­íc ngoµi cÇn chó ý tíi c¸c tiªu chuÈn sau : + ThiÖn chÝ lµm ¨n l©u dµi ë ViÖt Nam ; kiªn quyÕt ph¸t hiÖn vµ lo¹i trõ c¸c ®èi t¸c cã t­ t­ëng lµm ¨n m¸nh khoÐ, lõa ®¶o. Cã nh÷ng ®èi t¸c ®Õn ViÖt Nam kh«ng ph¶i lµ b¹n mµ sö dông c¸c tiÓu x¶o trong giao tiÕp, tranh thñ t×nh c¶m trong giao tiÕp, t×nh c¶m cña b¹n hµng b»ng nh÷ng lêi hoa mü, b»ng quµ kû niÖm hoÆc nh÷ng chuyÕn ®i th¨m quan n­íc ngoµi ®Ó ®¹t ®­îc nh÷ng ý ®å cña hä. + Cã n¨ng lùc cÇn thiÕt vÒ tµi chÝnh ®ñ ®Ó thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t­. + Cã kh¶ n¨ng, kinh nghiÖm trong lÜnh vùc s¶n xuÊt - kinh doanh cô thÓ. S½n sµng chuyÓn giao c«ng nghÖ cÇn thiÕt. + CÇn sím ph¸t hiÖn vµ cã biÖn ph¸p xö lý h÷u hiÖu víi mét sè ®èi t¸c vµo ViÖt Nam víi môc tiªu phi kinh tÕ. §Ó lùa chän cã kÕt qu¶, c¸c c¬ quan h÷u quan cÇn nghiªn cøu, ph©n tÝch th«ng tin réng r·i, chÝnh x¸c vÒ c¸c nhµ ®Çu t­ dù ®Þnh ®Çu t­ vµo lÜnh vùc Thñy s¶n ViÖt Nam, t×m hiÓu tõ c¸c mèi quan hÖ réng r·i víi c¸c C«ng ty t­ vÊn ®Çu t­ n­íc ngoµi, ®ång thêi th«ng b¸o vµ gãp ý víi c¸c ®èi t¸c ViÖt Nam cã dù ®Þnh hîp t¸c kinh doanh. MÆt kh¸c b¶n th©n c¸c ®èi t¸c trong n­íc ph¶i b»ng nhiÒu con ®­êng t×m hiÓu vµ cÇn chó ý ®Õn nh÷ng b­íc thö nghiÖm trong quan hÖ. Trong ®iÒu kiÖn cô thÓ cña n­íc ta cÇn ph¶i kÕt hîp hai kh¶ n¨ng : Tr­íc m¾t cã thÓ quan hÖ réng r·i víi c¸c C«ng ty lín, võa vµ nhá, víi c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn d­íi c¸c h×nh thøc thÝch hîp, song vÒ l©u dµi ph¶i ®Æt träng t©m vµo c¸c n­íc ph¸t triÓn lµ nh÷ng ®èi t¸c cã vèn lín, kü thuËt tiªn tiÕn, kinh nghiÖm qu¶n lý vµ kh¶ n¨ng vÒ hîp t¸c kinh doanh ®Ó mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt. 2.6 N©ng cao tr×nh ®é cña ®éi ngò c¸n bé. §éi ngò c¸n bé tõ trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng tham gia ®Õn ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµ mét bé phËn quan träng gãp phÇn thóc ®Èy ho¹t ®éng nµy trong lÜnh vùc thñy s¶n cña ViÖt Nam. Trong thêi gian qua ®Ó t¹o m«i tr­êng thuËn lîi vµ ®¬n gi¶n hãa thñ tôc ®Çu t­, chóng ta ®· thùc hiÖn ph©n cÊp giÊy phÐp (quyÕt ®Þnh 233/1998/Q§ - TTg ngµy 1/12/1998) cho phÐp c¸c ñy ban nh©n d©n tØnh xem xÐt cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ t¹i ®Þa ph­¬ng víi ®iÒu kiÖn cô thÓ. §©y lµ mét biÖn ph¸p cã thÓ mang l¹i sù hÊp dÉn vÒ m«i tr­êng ®Çu t­ thÕ nh­ng còng v­íng ph¶i mét sè khã kh¨n h¹n chÕ, ®ã lµ c¸c c¸n bé ®Þa ph­¬ng cã thÓ ch­a thùc sù ®¹t ®Õn tr×nh ®é ®Ó thÈm ®Þnh, xem xÐt vµ cÊp c¸c dù ¸n mét c¸ch hîp lý vµ hiÖu qu¶. Bªn c¹nh ®ã dÔ t¹o ra nh÷ng khe hë ®Ó c¸c quan chøc ®Þa ph­¬ng s¸ch nhiÔu g©y phiÒn hµ kh«ng nh÷ng lµm cho c¸c thñ tôc thªm r­êm rµ phøc t¹p mµ cßn x©m ph¹m ®Õn lîi Ých cña c¸c nhµ ®Çu t­ lµm chËm tiÕn ®é thùc hiÖn dù ¸n, g©y cho hä sù n¶n lßng. Do ®ã cÇn khÈn tr­¬ng ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé ®Ó ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu cÊp b¸ch cña qu¸ tr×nh thu hót FDI kh«ng chØ ë c¸c Bé ngµnh Trung ­¬ng mµ ë c¸c ®Þa ph­¬ng vµ c¸c doanh nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã gi÷a c¸c cÊp còng ph¶i cã mèi liªn hÖ chÆt chÏ h¬n n÷a ®Ó phèi hîp hµnh ®éng. §ã lµ c¸c c¬ quan cÊp Trung ­¬ng ph¶i truyÒn ®¹t kÞp thêi nh÷ng th«ng tin míi nhÊt vÒ c¸c vÊn ®Ò liªn quan (c¸c ®èi t¸c, c¸c lÜnh vùc ­u tiªn ®Çu t­ ...). Còng nh­ ®­a ra nh÷ng ph­¬ng h­íng chØ ®¹o thùc hiÖn xuèng c¸c cÊp ®Þa ph­¬ng. Ng­îc l¹i, c¸c cÊp ®Þa ph­¬ng còng ph¶i th­êng xuyªn th«ng b¸o thùc tr¹ng ho¹t ®éng vµ kiÕn nghÞ lªn cÊp Trung ­¬ng. N goµi viÖc n©ng cao tr×nh ®é vµ n¨ng lùc cho c¸n bé, còng cÇn ph¶i x©y dùng ®­îc mét ®éi ngò lµm c«ng t¸c ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc, ph­¬ng h­íng ®Çu t­ trùc tiÕp cho ngµnh Thñy s¶n ®­îc trang bÞ ®Çy ®ñ vµ ph­¬ng tiÖn hiÖn ®¹i ®Ó gi¶i c¸c bµi to¸n ®iÒu khiÓn vÜ m«, ®¸nh gi¸ vµ thiÕt kÕ c¸c b­íc ®i cô thÓ cho ho¹t ®éng nµy. §µo t¹o ®éi ngò c¸n bé cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao trong lÜnh vùc liªn doanh ®Çu t­ víi n­íc ngoµi, ®Æc biÖt lµ kiÕn thøc kinh doanh th­¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, cã phong c¸ch giao tiÕp vµ tr×nh ®é ngo¹i ng÷ ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ tiÕp nhËn ®Çu t­ hîp t¸c víi n­íc ngoµi. 2.7. C¸c gi¶i ph¸p liªn quan ®Õn xÝ nghiÖp liªn doanh. Thùc tiÔn cho thÊy thêi gian qua ho¹t ®éng cña c¸c xÝ nghiÖp liªn doanh trong lÜnh vùc Thñy s¶n lµ Ýt hiÖu qu¶ vµ ®a sè c¸c dù ¸n ®æ vì ph¶i rót giÊy phÐp tr­íc thêi h¹n. Ngoµi nguyªn nh©n do ®iÒu kiÖn tù nhiªn th× c¸c vÊn ®Ò vÒ thiÕu vèn, khoa häc c«ng nghÖ l¹c hËu, tr×nh ®é c¸n bé yÕu kÐm l¹i lµ nh÷ng nguyªn nh©n quan träng h¬n c¶, mµ mét trong nh÷ng hËu qu¶ ®ã lµ c¸c liªn doanh khai th¸c h¶i s¶n ®Òu bÞ rót giÊy phÐp tr­íc thêi h¹n. Do ®ã trong thêi gian tíi cÇn cã c¸c gi¶i ph¸p ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy : + T¨ng kh¶ n¨ng tiÕp nhËn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Kh¶ n¨ng tiÕp nhËn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cña nÒn kinh tÕ nãi chung vµ cña tõng doanh nghiÖp trong lÜnh vùc thñy s¶n nãi riªng lµ mét nh©n tè quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ ®Çu t­. §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo ngµnh Thñy s¶n thêi gian qua cho thÊy c¸c doanh nghiÖp cña chóng ta phÇn lín phô thuéc vµo ®èi t¸c n­íc ngoµi trong c¸c liªn doanh lµ do chóng ta Ýt cã kh¶ n¨ng tiÕp nhËn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. §Ó tiÕp nhËn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ FDI, ®ßi hái ph¶i cã mét tû lÖ hîp lý vèn ®èi øng cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. Tû lÖ nµy kh¸c nhau tuú theo lÜnh vùc, møc ®é kü thuËt mµ vèn n­íc ngoµi rãt vµo vµ trong tõng giai ®o¹n cô thÓ. Nã ®ßi hái ph¶i ®­îc ®¸p øng ®Çy ®ñ nÕu kh«ng muèn gi¶m hiÖu qu¶ ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. VÒ n¨ng lùc tiÕp nhËn ®Çu t­ n­íc ngoµi cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nãi chung vµ lÜnh vùc thñy s¶n nãi riªng trong thêi gian qua cßn nhiÒu h¹n chÕ, sù yÕu kÐm vÒ mäi mÆt cña bªn ®èi t¸c ViÖt Nam tr­íc c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi hïng m¹nh lµ mét bÊt lîi lín cña chóng ta. Nh÷ng kho¶n mÊt m¸t, thua thiÖt kh«ng thÓ coi lµ “häc phÝ" ®­îc n÷a mµ nã lµ nh÷ng c¸i gi¸ ph¶i tr¶ cho sù non yÕu cña chóng ta. Trong c¸c doanh nghiÖp liªn doanh ngµnh Thñy s¶n phÇn gãp vèn thÊp, trung b×nh chØ kho¶ng 30%. PhÇn gãp lín Ýt kh«ng chØ cã nghÜa lµ phÇn lîi nhuËn ®­îc chia thÊp, mµ quan träng h¬n vÒ l©u dµi lµ quyÒn chi phèi ho¹t ®éng kinh tÕ cña c¬ së kinh doanh thuéc vÒ chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi. §Ó h¹n chÕ sù chi phèi cña c¸c C«ng ty n­íc ngoµi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña hîp t¸c ®Çu t­, c¸c bªn ®èi t¸c ViÖt Nam cÇn t¨ng tû lÖ gãp vèn trong c¸c liªn doanh víi n­íc ngoµi, vÒ l©u dµi cã thÓ mua l¹i cæ phÇn cña bªn n­íc ngoµi. §Ó t¨ng c­êng tiÒm lùc kinh tÕ cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn t¹i còng nh­ trong t­¬ng lai, ngoµi sù nç lùc cña b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp, nã cÇn thiÕt ph¶i cã sù gióp ®ì cña Nhµ n­íc. B»ng c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m«, Nhµ n­íc cÇn t¹o ®iÒu kiÖn vµ khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp më réng s¶n xuÊt kinh doanh, t¨ng søc m¹nh kinh tÕ. §©y lµ c«ng viÖc mang tÝnh chiÕn l­îc, nã phôc vô cho lîi Ých l©u dµi cña chóng ta trong hîp t¸c ®Çu t­ víi n­íc ngoµi, còng nh­ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ngµnh Thñy s¶n. Tr×nh ®é cña c¸c c¸n bé qu¶n lý doanh nghiÖp còng lµ bé phËn quan träng gãp phÇn t¨ng kh¶ n¨ng tiÕp nhËn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. ThÕ nh­ng thùc tÕ ho¹t ®éng cña c¸c liªn doanh cho thÊy phÝa ta béc lé nhiÒu sù yÕu kÐm trong qu¶n lý, trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña liªn doanh, ®ã lµ kh¶ n¨ng vÒ ngo¹i ng÷, tr×nh ®é kü thuËt, søc khoÎ... Bé m¸y l·nh ®¹o tham gia liªn doanh cña phÝa ViÖt Nam mang tÝnh c¬ cÊu nhiÒu h¬n. ChÝnh nh÷ng lý do ®ã ®· dÉn ®Õn nhiÒu liªn doanh thua lç, bá dë. Do ®ã ngay tõ b©y giê chóng ta ph¶i quan t©m ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé thùc sù cã n¨ng lùc qu¶n lý víi ®Çy ®ñ kh¶ n¨ng vÒ ngo¹i giao, ngo¹i ng÷ võa phï hîp víi ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng còng nh­ ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp liªn doanh. - VÊn ®Ò lao ®éng vµ quyÒn cña ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. §èi víi c¸c nhµ ®Çu t­, lao ®éng rÎ kh«ng cßn lµ sù hÊp dÉn nhÊt ®èi víi hä mµ mét ®éi ngò cã tay nghÒ cao, cÇn cï, chÞu khã cã ý thøc tæ chøc kû luËt, trung thùc míi lµ yÕu tè hÊp dÉn ®èi víi hä. Do ®ã cÇn ph¶i gi¸o dôc ý thøc c«ng nh©n, cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o l¹i, tr­íc m¾t lµ ®éi ngò lao ®éng trùc tiÕp lµm viÖc trong c¸c xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Ó cã tr×nh ®é cña mÆt b»ng quèc tÕ vµ khu vùc nh»m n©ng cao tr×nh ®é c¹nh tranh tr­íc m¾t vµ l©u dµi. Ph¶i cã quy ®Þnh chÆt chÏ trong luËt vÒ ®iÒu kiÖn lao ®éng, b¶o hiÓm x· héi y tÕ... C¸c nghÜa vô vµ quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng ph¶i ®­îc x¸c ®Þnh râ rµng trªn quan ®iÓm b¶o vÖ lîi Ých chÝnh ®¸ng cña ng­êi lao ®éng, ng¨n chÆn nh÷ng hiÖn t­îng vi ph¹m lîi Ých chÝnh ®¸ng cña ng­êi lao ®éng (vËt chÊt, tinh thÇn, quyÒn con ng­êi...). §ång thêi ph¶i ®¶m b¶o lîi Ých tho¶ ®¸ng cña hä trong viÖc tuyÓn dông, tr¶ l­¬ng, xö lý vi ph¹m kû luËt, an toµn lao ®éng theo luËt ®Þnh. CÇn tr¸nh c¶ hai khuynh h­íng hoÆc v× n©ng cao tÝnh hÊp dÉn ®èi víi nhµ ®Çu t­ mµ kh«ng quan t©m ®Çy ®ñ ®Õn quyÒn vµ lîi Ých cña ng­êi lao ®éng hoÆc chØ quan t©m ®Õn ng­êi lao ®éng mµ kh«ng tÝnh to¸n ®Çy ®ñ ®Õn lîi Ých nhµ ®Çu t­. Trong ®iÒu kiÖn lao ®éng d­ thõa, thiÕu viÖc lµm nh­ n­íc ta hiÖn nay, th× tr­íc m¾t cÇn quan t©m tíi chç lµm viÖc, ­u tiªn ®óng møc nh÷ng dù ¸n thu hót ng­êi lao ®éng, t¹m thêi chÊp nhËn møc l­¬ng tèi thiÓu thÊp h¬n mét sè n­íc. Song cïng víi qu¸ tr×nh lao ®éng tr×nh ®é tay nghÒ ®­îc t¨ng lªn, n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng... th× cÇn ph¶i quan t©m h¬n ®Õn møc l­¬ng cña ng­êi lao ®éng trong c¸c xÝ nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi. Ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cã thùc hiÖn ®­îc kh«ng vµ cã thùc sù mang l¹i hiÖu qu¶ hay kh«ng, ®iÒu ®ã cßn tïy thuéc vµo c¶ hai phÝa bªn ®Çu t­ vµ bªn nhËn ®Çu t­. Tuy nhiªn vÒ phÝa chóng ta ®Ó thùc sù thóc ®Èy ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cña ngµnh Thñy s¶n trong t­¬ng lai th× ngoµi viÖc t¹o m«i tr­êng ®Çu t­ hÊp dÉn nãi chung ngµnh cÇn ph¶i tiÕn hµnh ®ång bé c¸c gi¶i ph¸p kh¸c nhau nh­ng thùc chÊt l¹i rÊt g¾n bã hç trî bæ sung cho nhau. KÕt luËn N­íc ta cã tiÒm n¨ng to lín vÒ Thñy s¶n, trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi §¶ng vµ Nhµ n­íc ta coi ngµnh Thñy s¶n lµ mét trong nh÷ng ngµnh kinh tÕ mòi nhän, lµ thÕ m¹nh cña n­íc ta nh»m t¨ng nhanh s¶n phÈm cho tiªu dïng cña 80 triÖu d©n vµ xuÊt khÈu gióp cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, t¹o viÖc lµm æn ®Þnh l©u dµi cho céng ®éng ng­ d©n, gãp phÇn gi÷ v÷ng quèc phßng vµ an ninh trªn vïng biÓn cña Tæ quèc. Trong nh÷ng n¨m qua ngµnh Thñy s¶n ®· ®¹t ®­îc tèc ®é ph¸t triÓn kh¸ cao, æn ®Þnh møc t¨ng tr­ëng b×nh qu©n hµng n¨m vÒ tæng s¶n l­îng Thñy s¶n trªn 4%/n¨m, gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu b×nh qu©n 15 %- 20%/n¨m, møc t¨ng tr­ëng GPD lµ 4% - 5%. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i ®éc lËp tù chñ, réng më, ®a d¹ng ho¸ vµ ®a ph­¬ng hãa, ViÖt Nam ®ang tÝch cùc héi nhËp khu vùc vµ héi nhËp quèc tÕ. Trong lÜnh vùc hîp t¸c quèc tÕ cïng víi viÖc më réng quan hÖ hîp t¸c víi n­íc ngoµi ngµnh Thñy s¶n còng ®ang tÝch cùc chuÈn bÞ vµ tiÕn hµnh thu hót FDI nhiÒu h¬n vµ hiÖu qu¶ h¬n. MÆc dï ®ã lµ mét nh©n tè quan träng gãp phÇn chuyÓn ®æi c¬ cÊu trong ngµnh, gãp phÇn t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt, chuyÓn giao mét sè c«ng nghÖ míi vµ t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, nh­ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong lÜnh vùc nµy thêi gian qua lµ ch­a ®¸ng kÓ do ho¹t ®éng thu hót FDI míi b¾t ®Çu c¸ch ®©y kh«ng l©u ë ViÖt Nam nãi chung vµ ngµnh Thñy s¶n nãi riªng. Cßn nhiÒu vÊn ®Ò tån t¹i cÇn xem xÐt vµ gi¶i quyÕt ®Ó ngµnh Thñy s¶n cã thÓ thu hót nhiÒu h¬n FDI trong thêi gian tíi, gãp phÇn vµo viÖc thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc, ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, phÊn ®Êu n¨m 2020 ®­a ViÖt Nam trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu “d©n giµu, n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh". Tµi liÖu tham kh¶o 1.GS.PTS. T« Xu©n D©n - Gi¸o tr×nh Kinh tÕ Quèc tÕ NXB GD Hµ Néi 1995 GS.PTS T« Xi©n D©n, PTS NguyÔn ThÞ H­êng, PTS NguyÔn Th­êng L¹ng-Gi¸o tr×nh §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµ doanh nghiÖp liªn doanh NXB GD Hµ Néi -1998 3.PTS. Vò Tr­êng S¬n -§Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi víi t¨ng tr­ëng kinh tÕ ë ViÖt Nam NXB Thèng kª Hµ Néi- 1997 4.PTS. Vò ChÝ Léc -Gi¸o tr×nh §Çu t­ n­íc ngoµi NXB Gi¸o dôc -1997 5. B¸o c¸o vÒ t×nh h×nh ®Çu t­ giai ®o¹n 1986-1998 vµ ph­¬ng h­íng nhiÖm vô ®Çu t­ thêi kú 1999-2010 cña ngµnh Thñy s¶n -Bé Thñy s¶n 6.B¸o c¸o vÒ to¹ ®µm víi c¸c doanh nghiÖp §µi Loan vÒ lÜnh vùc Thñy s¶n 7. Quy ho¹ch tæng thÓ ngµnh Thñy s¶n -Bé Thñy s¶n 8.T¹p chÝ Thñy s¶n -Bé Thñy s¶n 9. Thêi b¸o kinh tÕ 10. C¸c nghÞ ®Þnh §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi 11. B¸o §Çu t­ n­íc ngoµi