Chuyên đề Công tác quản lý đầu tư xây dựng trụ sở làm việc của Bảo hiểm xã hội Việt Nam

u cầu trước mắt và lâu dài về diện tích sử dụng, phù hợp với cảnh quan môi trường xung quanh. Tổ chức tư vấn lập một số phương án thiết kế để chủ đầu tư lựa chọn phương án thiết kế tối ưu làm căn cứ cho việc lập thiết kế cơ sở. Đối với những công trình cải tạo, sửa chữa, nâng cấp xây dựng mới trụ sở cơ quan có tổng mức đầu tư nhỏ hơn 3 tỷ đồng (chủ yếu là các công trình xây dựng mới trụ sở BHXH cấp huyện và cải tạo mở rộng trụ sở BHXH cấp tỉnh), chủ đầu tư lập hoặc thuê đơn vị tư vấn lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật xây dựng công trình. Nội dung chủ yếu của Báo cáo kinh tế - kỹ thuật xây dựng công trình trụ sở BHXH bao gồm: sự cần thiết phải đầu tư, mục tiêu xây dựng công trình, địa điểm xây dựng, quy mô, công suất, cấp công trình, thời hạn xây dựng, phương án phòng chống cháy nổ, bản vẽ thiết kế thi công và dự toán công trình. Khi lập thiết kế bản vẽ thiết kế thi công trong Báo cáo kinh tế - kỹ thuật xây dựng công trình có thể sử dụng thiết kế mẫu, thiết kế điển hình (đối với trụ sở BHXH cấp huyện) đã được BHXH Việt Nam phê duyệt. Trong trường hợp do điều kiện đặc biệt không thể áp dụng mẫu, nhà thầu tư vấn thiết kế lập một số phương án thiết kế để Chủ đầu tư lựa chọn phương án tối ưu làm căn cứ cho việc triển khai thiết kế bản vẽ thi công. Đối với các công trình có tổng mức đầu tư từ 500 triệu trở lên thì thiết kế bản vẽ kỹ thuật thi công trong báo cáo kinh tế - kỹ thuật xây dựng công trình phải được Sở Xây dựng tại địa phương thẩm định trước khi tổ chức thi công. Trong trường hợp thiết kế bản vẽ thi công không do Sở Xây dựng thẩm định thì Chủ đầu tư phải xin giấy phép xây dựng theo quy định tại Điều 18 của Nghị định 16/2005/NĐ-CP. Đối với các công trình còn lại, việc thẩm định thiết kế bản vẽ thi công trong báo cáo kinh tế - kỹ thuật xây dựng công trình do BHXH Việt Nam tổ chức thẩm định và quyết định đầu tư. Như vậy chất lượng các báo cáo kinh tế- kỹ thuật xây dựng công trình, chất lượng lập dự án đầu tư xây dựng trụ sở BHXH các cấp là rất quan trọng với nhiều nội dung rất chi tiết và cụ thể. So với các yêu cầu và nội dung quy định trước đây về Báo cáo nghiên cứu khả thi và Báo cáo đầu tư đã có nhiều thay đổi theo hướng nâng cao chất lượng nhằm đảm bảo thành công của các dự án đầu tư. - Quy chuẩn hoá các trang thiết bị phục vụ công tác. Cần xác định danh mục các trang thiết bị thiết yếu phục vụ công tác cho trụ sở BHXH cấp tỉnh, cấp huyện và quy chuẩn hoá các trang thiết bị đó. Các trang thiết bị phải đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật, đáp ứng yêu cầu sử dụng và phải thực sự phục vụ cho công tác, tuyệt đối tránh mua sắm trang bị lãng phí mang tính phô trương hình thức. Theo chúng tôi tuỳ theo quy mô công trình, cấp công trình trụ sở BHXH và điều kiện đặc thù của ác đơn vị sử dụng mà xem xét để mua sắm các trang thiết bị cần thiết bao gồm: + Trang thiết bị phòng chống cháy nổ, chữa cháy: Đây là các thiết bị rất quan trọng đối với tất cả các trụ sở và bắt buộc phải trang bị đồng bộ trong quá trình xây dựng, cải tạo mở rộng các trụ sở. Các trang thiết bị này cần quy chuẩn hoá và thể hiện đầy đủ trong hồ sơ thiết kế để cơ quan cảnh sát phòng cháy chữa cháy thoả thuận thông qua. Đối với trụ sở BHXH cấp huyện sẽ trang bị các loại bình bọt chữa cháy, tiêu lệnh, biển báo, các họng nước cứu hoả và các dụng cụ chữa cháy khác. Đối với trụ sở BHXH cấp tỉnh, ngoài các trang thiết bị kể trên còn phải trang bị các thiết bị báo khói, báo cháy tự động và trang bị thêm bơm nước chữa cháy chạy bằng xăng. Các trang thiết bị phòng cháy, chữa cháy như trên cần phải chuẩn hoá về chất lượng, chủng loại và cả số lượng đầu tư cho mỗi loại công trình. Tránh tình trạng đầu tư trang bị sai về chủng loại, thừa hoặc thiếu về số lượng hoặc không đảm bảo chất lượng. + Điều hoà nhiệt độ và các trang thiết bị thông gió, làm mát, bảo ôn. Tuỳ theo từng công trình trụ sở BHXH để bố trí, trang bị các trang thiết bị nói trên sao cho phù hợp. Chính vì vậy mà rất cần phải chuẩn hoá từ khâu thiết kế điều hoà nhiệt độ, chống nóng, chống ồn, bảo ôn đến việc cung cấp trang bị các thiết bị. Đối với công trình trụ sở BHXH cấp tỉnh cần tính toán từ khâu thiết kế để trang bị đồng bộ và hoàn chỉnh hệ thống điều hoà nhiệt độ, hệ thống chống nóng, thông gió. Tránh tình trạng trang bị chấp vá, phá đi làm lại vừa không hiệu quả, vừa gây lãng phí và không phục vụ tốt cho người sử dụng. ưu tiên lựa chọn các thiết bị sản xuất trong nước vì đến nay các thiết bị loại này được sản xuất trong nước cũng có các thông số kỹ thuật rất tốt. Đối với trụ sở BHXH cấp huyện, ưu tiên trang bị hoàn chỉnh và đồng bộ các thiết bị điều hoà chống nóng cho trụ sở của các quận thuộc các thành phố lớn như Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và các thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh. Các trụ sở BHXH cấp huyện còn lại tuỳ thuộc nguồn vốn, tổng mức đầu tư được duyệt và đặc thù riêng của từng đơn vị để xem xét và đầu tư trang bị các thiết bị điều hoà nhiệt độ, thiết bị chống nóng cho phù hợp. Không nhất thiết phải trang bị điều hoà nhiệt độ cho tất cả các phòng làm việc trong trụ sở BHXH cấp huyện. 2. Những giải pháp trong quá trình thực hiện đầu tư. - Tăng cường quản lý công tác khảo sát xây dựng. Khảo sát xây dựng là khâu rất quan trọng trong quá trình đầu tư xây dựng, là nhân tố quan trọng bảo đảm sự thành công của dự án, bảo đảm chất lượng và hiệu quả của công trình. Tổ chức tư vấn thiết kế hoặc nhà thầu khảo sát xây dựng có trách nhiệm đề xuất nhiệm vụ và phương án kỹ thuật khảo sát xây dựng để chủ đầu tư phê duyệt trước khi thực hiện. Nhiệm vụ khảo sát xây dựng phải phù hợp với yêu cầu từng loại công việc khảo sát, từng bước thiết kế và phải gồm các nội dung chủ yếu: mục đích khảo sát, phạm vi khảo sát, phương pháp khảo sát, khối lượng chủ yếu các công việc khảo sát dự kiến, tiêu chuẩn khảo sát được áp dụng và thời gian thực hiện khảo sát. Đối với phương án kỹ thuật khảo sát xây dựng phải đáp ứng các yêu cầu: phù hợp nhiệm vụ khảo sát xây dựng đã được phê duyệt và tuân thủ các tiêu chuẩn về khảo sát xây dựng được áp dụng. Nếu công tác khảo sát xây dựng có giá trị dự toán lớn hơn 100 triệu đồng, Chủ đầu tư phải báo cáo BHXH Việt Nam ( bằng văn bản) để được phê duyệt nhiệm vụ - dự toán công tác khảo sát xây dựng và chỉ định nhà thầu thực hiện trước khi ký hợp đồng với nhà thầu. Sau khi hoàn thành công tác khảo sát xây dựng, nhà thầu phải báo cáo kết quả khảo sát xây dựng và phải được chủ đầu tư kiểm tra, nghiệm thu để làm cơ sở thực hiện các bước xây dựng công trình. Báo cáo kết quả khảo sát xây dựng được lập thành ít nhất là 6 bộ và phải được chủ đầu tư kiểm tra, nghiệm thu, đánh giá với các nội dung chủ yếu: chất lượng công tác khảo sát so với nhiệm vụ khảo sát xây dựng và tiêu chuẩn khảo sát xây dựng được áp dụng; hình thức và số lượng của báo cáo kết quả khảo sát xây dựng; khối lượng công việc khảo sát xây dựng theo hợp đồng đã ký kết. - Nâng cao chất lượng công tác thiết kế, dự toán và thẩm định thiết kế, dự toán. * Thiết kế xây dựng công trình xây dựng có ý nghĩa và vai trò rất quan trọng đối với mỗi công trình xây dựng; là nhân tố quan trọng đảm bảo chất lượng, kỹ mỹ thuật, giá thành và hiệu quả của mỗi công trình. Phần lớn các công trình cấp huyện của BHXH Việt Nam được thực hiện thiết kế một bước là thiết kế bản vẽ thi công. Riêng với công trình trụ sở BHXH cấp tỉnh và một số công trình cấp huyện có giá trị xây lắp lớn hơn 3 tỷ đồng bắt buộc phải thực hiện thiết kế hai bước, gồm thiết kế cơ sở và thiết kế bản vẽ thi công. Trường hợp đặc biệt công trình có kỹ thuật phức tạp và quy mô là cấp đặc biệt, cấp I và công trình cấp II ( ví dụ công trình trụ sở BHXH Việt Nam dự kiến xây dựng vào năm 2008 ) có thể lựa chọn thiết kế ba bước gồm thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật và thiết kế bản vẽ thi công. Chủ đầu tư có trách nhiệm lựa chọn đơn vị tư vấn thiết kế có đủ năng lực, đủ điều kiện theo quy định để thực hiện hợp đồng thiết kế xây dựng công trình. Nếu công tác thiết kế xây dựng có giá trị dự toán lớn hơn 100 triệu đồng, Chủ đầu tư phải báo cáo BHXH Việt Nam ( bằng văn bản) để được phê duyệt dự toán công tác thiết kế xây dựng và chỉ định nhà thầu thực hiện trước khi ký hợp đồng với nhà thầu. Trường hợp thực hiện thiết kế hai bước hoặc ba bước thì các bước thiết kế tiếp theo phải phù hợp với bước thiết kế trước đã được phê duyệt. Đối với những công trình cấp huyện, BHXH Việt Nam cần khuyến khích sử dụng các thiết kế mẫu, thiết kế điển hình do BHXH Việt Nam đã lựa chọn phê duyệt để triển khai thiết kế bản vẽ thi công. Bởi việc sử dụng thiết kế mẫu đem lại rất nhiều lợi ích: thống nhất quy mô đầu tư xây dựng, rút ngắn thời gian công sức triển khai thiết kế xây dựng, thẩm định thiết kế dự toán và tiết kiệm cả các chi phí thiết kế và thẩm định thiết kế. Trong trường hợp do điều kiện đặc biệt không thể áp dụng thiết kế mẫu, nhà thầu tư vấn thiết kế lập một số phương án thiết kế để Chủ đầu tư lựa chọn phương án tối ưu làm căn cứ cho việc triển khai thiết kế bản vẽ thi công. Thiết kế xây dựng phải tuân thủ các quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành và phải được thể hiện trên các bản vẽ theo quy định. Bản vẽ thiết kế kỹ thuật và các thuyết minh kèm theo phải thể hiện chi tiết về các kích thước, vật liệu chính và các thông số kỹ thuật đảm bảo đủ điều kiện để lập dự toán, tổng dự toán và lập thiết ké thi công công trình. Đối với bản vẽ thi công phải thể hiện chi tiết tất cả các bộ phận của công trình, các cấu tạo với đầy đủ các kích thước, vật liệu và thông số kỹ thuật để thi công chính xác và đủ điều kiện để lập dự toán thi công xây dựng công trình. Các căn cứ để lập thiết kế kỹ thuật và thiết kế bản vẽ thi công gồm: + Nhiệm vụ thiết kế, thiết kế cơ sở nếu thực hiện thiết kế 2 bước , và thiết kế kỹ thuật nếu thực hiện thiết kế 3 bước. + Báo cáo kết quả khảo sát xây dựng, các số liệu bổ sung về khảo sát xây dựng và các điều kiện khác tại địa điểm xây dựng. + Các quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng được áp dụng và các yêu cầu khác của chủ đầu tư.( như số liệu về khí tượng thuỷ văn và các văn bản pháp lý khác có liên quan). Hồ sơ thiết kế xây dựng công trình bao gồm thuyết minh thiết kế, các bản vẽ thiết kế và dự toán, tổng dự toán của công trình. Sản phẩm thiết kế kể trên trước khi đưa ra thi công phải được chủ đầu tư nghiệm thu đánh giá chất lượng thiết kế và kiểm tra hình thức và số lượng hồ sơ thiết kế xây dựng công trình. Đơn vị thiết kế phải bàn giao hồ sơ thiết kế xây dựng công trình với số lượng đủ bảo đảm phục vụ thi công xây dựng công trình, yêu cầu quản lý và lưu trữ nhưng không ít hơn 7 bộ đối với thiết kế kỹ thuật và 8 bộ đối với thiết kế bản vẽ thi công. Hồ sơ thiết kế xây dựng công trình được BHXH Việt Nam và Bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố lưu trữ theo quy định của pháp luật về lưu trữ hồ sơ xây dựng do Bộ Xây dựng quy định. * Thẩm định thiết kế, dự toán, tổng dự toán xây dựng công trình Tất cả các dự án đầu tư xây dựng trước khi trình BHXH Việt Nam phê duyệt đều phải được thẩm định thiết kế, dự toán, tổng dự toán. Chủ đầu tư có thể thuê đơn vị tư vấn có đủ năng lực thực hiện việc thẩm định nhưng phải được sự đồng ý bằng văn bản của BHXH Việt Nam. Riêng trụ sở BHXH cấp huyện sử dụng thiết kế theo mẫu sẽ do tổ chức chuyên môn của BHXH Việt Nam ( Phòng đầu tư xây dựng- Ban Kế hoạch Tài chính) tổ chức thẩm định trước khi trình Tổng giám đốc BHXH Việt Nam phê duyệt. + Nội dung thẩm định thiết kế bản vẽ thi công gồm: - Sự phù hợp với các bước thiết kế trước đã được phê duyệt; - Sự tuân thủ các tiêu chuẩn xây dựng được áp dụng; - Đánh giá mức độ an toàn công trình; - Sự hợp lý của việc lựa chọn thiết bị công nghệ nếu có; - Bảo vệ môi trường, phòng chống cháy nổ và các nội dung khác nếu người có thẩm quyền ra quyết định đầu tư yêu cầu. Kết quả thẩm định thiết kế bản vẽ thi công được lập theo mẫu tại phụ lục số 06 thông tư số 08/2005/TT-BXD. + Nội dung thẩm định dự toán, tổng dự toán xây dựng công trình gồm: - Sự phù hợp khối lượng thiết kế và khối lượng dự toán; - Tính đúng đắn của việc áp dụng các định mức kinh tế – kỹ thuật, định mức chi phí, đơn giá; việc vận dụng định mức, đơn giá, các chế độ, chính sách có liên quan và các khoản mục chi phí trong dự toán theo quy định; - Xác định giá trị dự toán, tổng dự toán xây dựng công trình. Dự toán của công trình xây dựng được xác định theo loại chi phí và bao gồm: Chi phí xây lắp: là các chi phí xây lắp công trình, hạng mục công trình. Chi phí thiết bị: là chi phí mua sắm, trang bị các loại thiết bị theo dự án được duyệt. Trong nhiều trường hợp bao gồm cả chi phí mua và lắp đặt thiết bị theo hình thức " chìa khoá trao tay". Chi phí kiến thiết cơ bản khác: Là tất cả các chi phí để có thể hoàn thành công trình không kể 2 loại chi phí kể trên. Bao gồm các chi phí: Lập dự án; thẩm định dự án; khảo sát xây dựng; thiết kế xây dựng và thẩm định thiết kế xây dựng; lập hồ sơ mời thầu, phân tích đánh giá hồ sơ dự thầu xây lắp và cung cấp thiết bị; chi phí giải phóng mặt bằng; chi phí giám sát kỹ thuật thi công xây lắp và cung cấp thiết bị; các chi phí khác. Dự phòng phí: thường tính = 10% (chi phí xây lắp+ chi phí thiết bị) Các loại chi phí trong dự toán của mỗi công trình xây dựng được tính toán ,xác định và tổng hợp theo đúng các quy định của Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính và phải tính đúng, tính đủ đảm bảo hoàn thành công trình. + Phê duyệt thiết kế, dự toán: Tổng giám đốc BHXH Việt Nam sẽ phê duyệt thiết kế thi công và tổng dự toán công trình sau khi có kết quả thẩm định của đơn vị tư vấn và đề nghị của Ban Kế hoạch Tài chính ( trực tiếp là Phòng đầu tư xây dựng) hoặc kết quả thẩm định và đề nghị của Ban Kế hoạch Tài chính. Hồ sơ trình phê duyệt thiết kế, dự toán bao gồm: -Thuyết minh dự án đầu tư (hoặc báo cáo kinh tế kỹ thuật); -Thuyết minh thiết kế; -Các bản vẽ thiết kế; - Báo cáo kết quả khảo sát xây dựng; - Biên bản của chủ đầu tư nghiệm thu thiết kế bản vẽ thi công, biên bản nghiệm thu kết quả khảo sát xây dựng, hợp đồng tư vấn thiết kế, hợp đồng khảo sát...; - Các văn bản hướng dẫn quản lý giá cả, chế độ chính sách tiền lương của địa phương..; - Báo cáo thẩm định thiết kế, dự toán của tổ chức tư vấn (đối với những công trình có thuê thẩm định); - Các văn bản của cấp có thẩm quyền về quy hoạch xây dựng, quyền sử dụng đất, phòng chống cháy nổ, bảo vệ môi trường, các văn bản khác có liên quan; - Tổng dự toán công trình, dự toán chi tiết hạng mục công trình. Để rút ngắn thời gian thẩm định và tận dụng các trang thiết bị, phần mềm quản lý đã trang bị tại BHXH Việt Nam; yêu cầu đơn vị tư vấn thiết kế cung cấp bổ sung bản tính dự toán công trình dưới dạng file dữ liệu trên chương trình phần mềm DT 2005 của Bộ Xây dựng hoặc trên chương trình Excel (sao gửi kèm đĩa mềm, đĩa CD hoặc qua Email); - Các công trình có tổng mức đầu tư từ 500 triệu trở lên thì thiết kế bản vẽ kỹ thuật thi công trong báo cáo kinh tế - kỹ thuật xây dựng công trình phải được Sở Xây dựng tại địa phương thẩm định. Trường hợp Sở xây dựng tại địa phương không thẩm định thì chủ đầu tư phải xin giấy phép xây dựng theo quy định tại Điều 18 của Nghị định 16/2005/NĐ-CP. Tất cả các công trình đầu tư xây dựng mới, cải tạo sửa chữa, mở rộng nâng cấp có giá trị từ 100 triệu đồng trở lên đều được Ban Kế hoạch Tài chính thẩm định lại hoặc kiểm tra xem xét và có ý kiến đề xuất bằng văn bản, dự thảo các quyết định để trình Tổng giám đốc BHXH Việt Nam phê duyệt và thực hiện. - Tăng cường quản lý công tác đấu thầu, thẩm định để chỉ định thầu các gói thầu xây dựng, mua sắm thiết bị Sau khi được BHXH Việt Nam phê duyệt thiết kế kỹ thuật - thi công và tổng dự toán công trình, chủ đầu tư tổ chức việc lựa chọn nhà thầu thi công xây lắp hoặc cung cấp các trang thiết bị cho công trình. Việc lựa chọn được nhà thầu có đủ năng lực, có đủ uy tín để thực hiện dự án là nhân tố rất quan trọng đảm bảo thành công của dự án, đảm bảo chất lượng, giá thành của công trình đồng thời góp phần hạn chế tiêu cực, thất thoát lãng phí trong xây dựng, đáp ứng yêu cầu của chủ đầu tư và các mục tiêu của dự án. Trong hệ thống BHXH Việt Nam vẫn áp dụng 2 hình thức lựa chọn nhà thầu là đấu thầu và chỉ định thầu. Dù áp dụng hình thức nào thì việc lựa chọn nhà thầu để thực hiện các gói thầu xây lắp và gói thầu cung cấp thiết bị là khá phức tạp và luôn ẩn chứa các rủi ro, tiêu cực vì vậy theo chúng tôi cần thực hiện theo các nguyên tắc sau: + Nghiêm cấm việc chia nhỏ các gói thầu: Đối với mỗi công trình chỉ phân chia làm 1 gói thầu xây lắp và 1 gói thầu cung cấp thiết bị. Trường hợp đặc biệt phải chia thành nhiều gói thầu để thực hiện phải xem xét kỹ và chỉ BHXH Việt Nam mới cho phép hoặc không cho phép việc chia nhỏ gói thầu theo đúng quy định của Quy chế đấu thầu. + Những gói thầu có giá trị dưới 100 triệu đồng cần phân cấp cho chủ đầu tư lựa chọn nhà thầu để chỉ định thầu và chịu hoàn toàn trách nhiệm về việc lựa chọn đó. + Những gói thầu xây lắp có giá trị từ trên 100 triệu đến dưới 1.000 triệu đồng, gói thầu cung cấp thiết bị từ trên 100 triệu đến dưới 200 triệu đồng giao cho các chủ đầu tư lựa chọn nhà thầu phù hợp và báo cáo BHXH Việt Nam để phê duyệt chỉ định nhà thầu thực hiện. Việc lựa chọn nhà thầu để chỉ định thầu cần làm chặt chẽ, khách quan và theo đúng quy định của pháp luật. Cần khuyến khích các chủ đầu tư lựa chọn bằng hình thức chấm điểm xét trên các mặt: năng lực tài chính, năng lực và kinh nghiệm thực hiện gói thầu, các đề xuất, cam kết của nhà thầu về tiến độ, giá cả, giải pháp thực hiện gói thầu… Sau khi thống nhất lựa chọn được nhà thầu để thực hiện gói thầu, chủ đầu tư báo cáo BHXH Việt Nam bằng văn bản. BHXH Việt Nam xem xét, quyết định việc chỉ định thầu trước khi chủ đầu tư tiến hành đàm phán, ký kết và thực hiện hợp đồng cho gói thầu đó. + Những gói thầu cung cấp thiết bị có giá trị từ trên 200 triệu đến dưới 500 triệu đồng, BHXH Việt Nam cần phân cấp ( uỷ quyền ) cho các chủ đầu tư tự tổ chức và quyết định đấu thầu ( tự tổ chức phê duyệt hồ sơ mời thầu, kế hoạch đấu thầu, kết quả đấu thầu). Chủ đầu tư phải chịu trách nhiệm về việc lựa chọn nhà thầu thông qua hình thức đấu thầu. BHXH Việt Nam sẽ kiểm tra việc thực hiện của các chủ đầu tư. + Tất cả những gói thầu cung cấp thiết bị có giá trị từ 500 triệu đồng trở lên, gói thầu xây lắp có giá trị từ 1.000 triệu đồng trở lên đều phải tổ chức đấu thầu. Chủ đầu tư phải tổ chức đấu thầu để lựa chọn nhà thầu nhưng BHXH Việt Nam sẽ trực tiếp phê duyệt hồ sơ mời thầu, kế hoạch đấu thầu và kết quả đấu thầu mà không phân cấp cho chủ đầu tư. Toàn bộ quá trình tổ chức đầu thầu, thẩm định và phê duyệt kết quả đấu thầu phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của Nhà nước về đấu thầu. Tuỳ theo tính chất, quy mô của từng gói thầu mà có thể lựa chọn phương thức đấu thầu phù hợp: - Những gói thầu cung cấp thiết bị có giá trị từ trên 500 triệu đến dưới 1.000 triệu đồng, gói thầu xây lắp có giá trị từ trên 1.000 triệu đến dưới 2.000 triệu đồng nhưng có tính chất đặc thù và yêu cầu riêng biệt thì có thể lựa chọn phương thức đấu thầu hạn chế. Khi thực hiện đấu thầu hạn chế, phải mời tối thiểu năm (05) nhà thầu được xác định là có đủ năng lực và kinh nghiệm tham gia đấu thầu. Trường hợp trong thực tế có ít hơn năm nhà thầu, chủ đầu tư phải báo cáo BHXH Việt Nam xem xét quyết định cho phép tiếp tục tổ chức đấu thầu hạn chế hoặc áp dụng hình thức khác. - Tất cả những gói thầu còn lại nằm ngoài các gói thầu kể trên đều phải tổ chức đấu thầu rộng rãi để lựa chọn nhà thầu. Phần lớn các gói thầu đều được các chủ đầu tư tổ chức đấu thầu với cương vị là bên mời thầu; công tác lập hồ sơ mời thầu và phân tích đánh giá hồ sơ dự thầu có thể tự làm hoặc thuê đơn vị tư vấn có đủ điều kiện thực hiện. Đối với các gói thầu có giá trị lớn, có tính chất và quy mô phức tạp thì chủ đầu tư có thể thuê đơn vị tư vấn thực hiện toàn bộ quá trình đấu thầu nhưng phải báo cáo và được sự đồng ý ( bằng văn bản ) của BHXH Việt Nam. Đấu thầu rộng rãi là hình thức đấu thầu không hạn chế số lượng nhà thầu tham gia. Trước khi phát hành hồ sơ mời thầu, bên mời thầu phải thông báo mời thầu theo quy định tại Điều 5 của Luật đấu thầu để các nhà thầu biết thông tin tham dự. Bên mời thầu phải cung cấp hồ sơ mời thầu cho các nhà thầu có nhu cầu tham gia đấu thầu. Trong hồ sơ mời thầu không được nêu bất cứ điều kiện nào nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng. BHXH Việt Nam phải kiểm tra xem xét, tổ chức thẩm định và phê duyệt hồ sơ mời thầu, kế hoạch đấu thầu, kết quả đấu thầu và thông báo bằng văn bản để các chủ đầu tư có căn cứ thực hiện. * Trong kế hoạch đấu thầu phải nêu rõ số lượng gói thầu và nội dung của từng gói thầu như: tên gói thầu, giá gói thầu, nguồn vốn, hình thức lựa chọn nhà thầu và phương thức đấu thầu, thời gian tổ chức đấu thầu, hình thức hợp đồng, thời gian thực hiện hợp đồng. * Trong hồ sơ mời thầu các gói thầu của BHXH Việt Nam thực hiện gồm các nội dung chính : Thông tin về gói thầu: Phạm vi công việc, quy mô, tính chất của gói thầu; loại, cấp công trình; nguồn vốn đầu tư, địa điểm công trình; Các yêu cầu về năng lực, kinh nghiệm đối với nhà thầu; Các thông tin về thiết kế bao gồm các bản vẽ và thuyết minh nếu có, tiến độ và các điều kiện của chủ đầu tư; Các điều kiện chung và điều kiện cụ thể của hợp đồng do bên mời thầu đưa ra áp dụng đối với gói thầu; Yêu cầu hoặc chỉ dẫn nếu có của bên mời thầu đối với nhà thầu về hồ sơ mời thầu; Các yêu cầu về bảo lãnh đấu thầu. * Sau khi hoàn thành công tác tổ chức đấu thầu, chủ đầu tư báo cáo kết quả và gửi các hồ sơ liên quan đến quá trình đấu thầu để BHXH Việt Nam thẩm định trước khi phê duyệt kết quả đấu thầu, lựa chọn nhà thầu. Hồ sơ gửi cùng báo cáo về BHXH Việt Nam gồm: báo cáo phân tích đánh giá hồ sơ dự thầu của đơn vị tư vấn; biên bản giao nhận hồ sơ thầu, biên bản mở thầu và các tài liệu khác có liên quan, bản sao tất cả các hồ sơ dự thầu của các nhà thầu tham gia đấu thầu. Ban Kế hoạch Tài chính mà trực tiếp là Phòng đầu tư xây dựng sẽ thẩm định toàn bộ hồ sơ tổ chức đấu thầu nhận được của chủ đầu tư để trình Tổng giám đốc ra quyết định phê duyệt kết quả đấu thầu, lựa chọn nhà thầu hoặc huỷ kết quả đấu thầu yêu cầu tổ chức đấu thầu lại nếu phát hiện có sai phạm trong quá trình tổ chức đấu thầu. Trường hợp phát hiện có sai phạm nghiêm trọng sẽ bị xử lý bằng các hình thức nặng hơn theo đúng quy định của pháp luật. Theo chúng tôi nhà thầu trúng thầu phải là nhà thầu được đánh giá đạt yêu cầu về kỹ thuật theo quy định và có giá dự thầu hợp lý và đem lại hiệu quả cao nhất cho dự án, không nhất thiết chọn nhà thầu có giá bỏ thầu thấp nhất. BHXH Việt Nam thông báo phê duyệt kết quả đấu thầu cần chỉ rõ : tên nhà thầu trúng thầu, giá trúng thầu trong đó cần ghi rõ giá trị Phần A và giá trị Phần B kèm theo chi tiết của từng phần, loại hợp đồng thực hiện và thời gian thực hiện hợp đồng của gói thầu để các chủ đầu tư có cơ sở thương thảo hợp đồng với nhà thầu được trúng thầu. - Nâng cao chất lượng công tác ký kết và thực hiện các hợp đồng thi công xây dựng, mua sắm lắp đặt các trang thiết bị. Hợp đồng xây dựng thi công và lắp đặt thiết bị trong xây dựng( gọi tắt là hợp đồng xây dựng) được các chủ đầu tư thương thảo và ký kết với nhà thầu sau khi hoàn thành việc lựa chọn nhà thầu theo quy định. Việc đàm phán, ký kết hợp đồng phải căn cứ vào kết quả lựa chọn nhà thầu, điều kiện thực hiện công việc, hồ sơ mời thầu, hồ sơ đấu thầu, đề xuất của nhà thầu được lựa chọn và các tài liệu khác có liên quan. Các tài liệu kèm theo hợp đồng xây dựng là bộ phận không thể tách rời của hợp đồng và bắt buộc phải gồm toàn bộ hoặc một phần các nội dung: Thông báo trúng thầu hoặc văn bản chỉ định thầu; Điều kiện riêng và điều kiện chung của hợp đồng; Hồ sơ mời dự thầu, hồ sơ mời đấu thầu, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đấu thầu; Đề xuất của nhà thầu; Các chỉ dẫn kỹ thuật, các bản vẽ thiết kế; Các bảng, biểu, bảng tính Bảo lãnh thực hiện hợp đồng và các tài liệu khác có liên quan; Việc ký kết và thực hiện hợp xây dựng phải tuân thủ quy định tại Điều 108 của Luật Xây dựng được Uỷ ban thường vụ Quốc Hội khoá 11 công bố ngày 26/11/2003, Nghị định số 16/2005/NĐ-CP ngày 07/2/2005 của Chính phủ và các quy định pháp luật về hợp đồng khác có liên quan. Để tránh tình trạng nhiều chủ đầu tư lúng túng, bỡ ngỡ khi thương thảo và ký hợp đồng xây dựng; theo chúng tôi BHXH Việt Nam cần có văn bản hướng dẫn cụ thể về việc thương thảo, ký hợp đồng xây dựng trong đó nhấn mạnh các điểm cần lưu ý, cần tập trung đàm phán với các nhà thầu để hạn chế thấp nhất sai sót và đổ vỡ khi thực hiện hợp đồng. Các hợp đồng xây dựng công trình trụ sở BHXH cấp huyện của BHXH Việt Nam phần lớn là hợp đồng có điều chỉnh giá, nhất là những công trình thực hiện trong các năm 2001- 2004 là thời gian có sự biến động lớn của giá cả vật tư xây dựng ( như giá thép và Nhà nước cũng cho phép điều chỉnh giá). Thực hiện hợp đồng theo hình thức này sẽ là hiệu quả, tránh thất thoát nếu công tác giám sát thi công được thực hiện hết sức chặt chẽ và các cán bộ chuyên môn phải làm việc nhiều hơn, phải cập nhật các thông tin về giá cả vật tư, các quy định của Nhà nước và quy định tại các địa phương. Đối với các công trình có tổ chức đấu thầu theo chúng tôi nên thực hiện thanh toán hợp đồng theo đơn giá cố định bởi sẽ phát huy các mặt tích cực: giá cả thanh toán cho các khối lượng xây dựng mang tính cạnh tranh cao vì đã thông qua quá trình đấu thầu; nhà thầu và chủ đầu tư không mất thời gian, công sức vào việc xác định giá thanh toán mà chỉ quan tâm đến việc thực hiện theo hợp đồng, hoàn thành các khối lượng xây dựng đảm bảo chất lượng được nghiệm thu sẽ được thanh toán; chủ đầu tư và chủ quản đầu tư thuận lợi hơn, dễ dàng hơn khi lập báo cáo quyết toán, thẩm định và phê duyệt quyết toán. Tuy nhiên để thực hiện các hợp đồng thanh toán theo đơn giá cố định thì yêu cầu tất cả các khâu trong cả quá trình đầu tư từ khi lập dự án, thiết kế dự toán, đấu thầu... phải có nhiều cố gắng, không để xảy ra sai sót ( sai số số học và cả sai sót mang tính kỹ thuật), và phải ít thay đổi điều chỉnh nhất mới có thể thực hiện được. Trong quy định của pháp luật còn có phương thức thanh toán hợp đồng xây dựng theo giá trọn gói ( giá khoán gọn). Phương thức này được áp dụng cho gói thầu đã được xác định rõ về khối lượng, chất lượng và thời gian. Không thanh toán những chi phí phát sinh trong quá trình thực hiện hợp đồng nếu do nhà thầu gây ra; việc thanh toán cho nhà thầu có thể thực hiện theo giai đoạn, theo phần công việc đã hoàn thành hoặc thanh toán một số lần khi hoàn thành toán bộ hợp đồng . Theo chúng tôi các công trình xây dựng của BHXH Việt Nam không nên áp dụng phương thức thanh toán hợp đồng xây dựng loại này, bởi lẽ: trình độ khả năng của các chủ đầu tư, các đơn vị tư vấn cho chủ đầu tư và cả cấp chủ quản đầu tư chưa thể xác định chính xác đến mức gần như tuyệt đối khối lượng, chất lượng cho từng gói thầu, cho từng công trình. Nếu sử dụng hình thức thanh toán hợp đồng theo giá trọn gói như hình thức “ chìa khóa trao tay” sẽ dẫn tới 2 xu hướng: nếu khối lượng thực tế ít hơn khối lượng trong hợp đồng thì nhà thầu được hưởng lợi và sẽ trực tiếp làm thất thoát vốn đầu tư; nếu khối lượng thực hiện nhiều hơn khối lượng trong hợp đồng sẽ không tránh khỏi tranh chấp với nhà thầu, có thể gây đổ vỡ hợp đồng. Mặt khác việc xác định trước và kiểm soát chất lượng xây dựng trong cả thời gian dài với rất nhiều phần việc trong một công trình trụ sở là rất phức tạp và khó thực hiện. - Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát kỹ thuật thi công. Trong quá trình thực hiện các hợp đồng xây dựng, triển khai thi công xây lắp và lắp đặt thiết bị, khâu giám sát kỹ thuật thi công là rất quan trọng, trực tiếp ảnh hưởng đến chất lượng công trình và vốn đầu tư cho công trình. Làm tốt công tác giám sát thi công không những là điều kiện đảm bảo thực hiện đúng các quy định của Nhà nước về đầu tư xây dựng mà còn trực tiếp đảm bảo chất lượng công trình, giảm thất thoát tiêu cực trong đầu tư xây dựng. Do phần lớn các Ban QLDA là kiêm nhiệm, không thể tự tổ chức giám sát thi công mà phải thuê các đơn vị tư vấn làm công tác giám sát nên đó là khó khăn lớn cho các chủ đầu tư của BHXH Việt Nam. Theo quy định của Pháp luật, các chủ đầu tư phải thuê đơn vị tư vấn thực hiện việc giám sát thi công công trình. Tuy nhiên nếu chỉ trông cậy vào trách nhiệm của tư vấn giám sát, giao khoán toàn bộ công tác giám sát cho đơn vị tư vấn thì khó có công trình đảm bảo chất lượng mặc dù trách nhiệm của tư vấn giám sát đã được Pháp luật quy định. Các Ban QLDA phải lựa chọn Công ty tư vấn có đủ năng lực, có uy tín để ký hợp đồng giám sát kỹ thuật thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị. Trong quá trình thực hiện hợp đồng, các Ban QLDA cũng phải “giám sát” chính các Công ty tư vấn đó. Theo chúng tôi tại mỗi Ban QLDA phải tuyển dụng ít nhất một kỹ sư xây dựng có đủ trình độ và kinh nghiệm để tham gia giám sát thi công cùng với tư vấn giám sát. Do điều kiện công việc, kỹ sư của ban QLDA không thể bám sát công trường nhưng bắt buộc phải cùng tư vấn giám sát nghiệm thu các khối lượng công tác chính yếu, các điểm dừng kỹ thuật, giám sát nghiệm thu các giai đoạn hoàn thành. Thực tế cho thấy một số Ban QLDA được biên chế kỹ sư xây dựng thì các công tác của chủ đầu tư được thực hiện rất tốt, nhất là tham gia giám sát kỹ thuật thi công cùng với tư vấn giám sát. Các Ban QLDA không được phó thác hết công tác giám sát kỹ thuật thi công cho các công ty tư vấn được thuê làm nhiệm vụ giám sát kỹ thuật thi công. Nếu các Ban QLDA buông lỏng, phó thác sẽ rất dễ xảy ra việc thông đồng, “ bắt tay” giữa nhà thầu và tư vấn giám sát và chắc chắn xảy ra các sai phạm và sẽ dẫn đến các hậu quả xấu khó khắc phục, ảnh hưởng xấu đến chất lượng công trình. Về phía BHXH Việt Nam rất cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện của các Ban QLDA. Có thể tổ chức các tổ đi kiểm tra điểm tại hiện trường, kiểm tra các các công trình đã xây dựng xong và các công trình đang thi công; kiểm tra việc chấp hành các trình tự, thủ tục đầu tư và các quy định khác của nhà nước về đầu tư xây dựng. Chúng tôi cho rằng làm tốt công tác kiểm tra, giám sát công tác đầu tư xây dựng sẽ trực tiếp phát hiện, phòng ngừa các sai sót, sai phạm đồng thời cũng là giúp các Ban QLDA tháo gỡ khó khăn, xử lý các vướng mắc trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Bảo hiểm xã hội Việt Nam cần phải : 3. Những giải pháp khi dự án đầu tư hoàn thành đưa vào sử dụng. - Nâng cao chất lượng công tác vận hành, khai thác, sử dụng công trình. Khi công trình hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng, chủ đầu tư phải tiếp nhận công trình, xây dựng các quy định sử dụng, quy trình vận hành các trang thiết bị cho hiệu quả, đảm bảo tính bền vững, ổn định của công trình, bảo đảm an toàn và hiệu quả cho các trang thiết bị. Các công trình trụ sở trong hệ thống BHXH Việt Nam đều được các nhà thầu bảo hành trong thời gian tối thiểu là 12 tháng kể từ ngày chủ đầu tư ký biên bản nghiệm thu công trình xây dựng đã hoàn thành đưa vào sử dụng. Nhà thầu cùng với chủ quản lý sử dụng công trình phải phối hợp tốt và thực hiện trách nhiệm theo quy định của pháp luật trong quá trình bảo hành công trình. Khi công trình đưa vào sử dụng, đơn vị quản lý sử dụng công trình có trách nhiệm tổ chức thực hiện bảo trì công trình theo quy trình bảo trì công trình xây dựng và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về chất lượng công trình xây dựng bị xuống cấp do không thực hiện quy trình bảo trì công trình xây dựng theo quy định. Đối với các trụ sở BHXH cấp huyện, việc xây dựng lắp đặt không quá phức tạp, các trang thiết bị đi cùng không nhiều thì quy trình vận hành sử dụng tương đối đơn giản. Đơn vị quản lý sử dụng cần chú ý đến việc bảo hành, bảo trì công trình; khắc phục kịp thời những hư hỏng lặt vặt về điện, nước các thiết bị vệ sinh; giữ gìn sạch đẹp công sở để phát huy hết hiệu quả của công trình. Đối với các trụ sở BHXH cấp tỉnh đến nay phần lớn đã được trang bị các các thiết bị thông tin liên lạc, truyền dẫn và hệ thống mạng vi tính, trang bị hệ thống điều hoà nhiệt độ, thông gió chống nóng, thang máy… Vì vậy bắt buộc đơn vị sử dụng phải xây dựng các quy định vận hành khai thác các trang thiết bị đảm bảo hợp lý, khoa học, đúng kỹ thuật. Cần giao trách nhiệm cho các bộ phận chuyên trách quản lý, vận hành các trang thiết bị với các trách nhiệm cụ thể, rõ ràng để phát huy tối đa hiệu quả của các trang thiết bị; giảm thiểu những hỏng hóc do lỗi vận hành. - Tăng cường chất lượng công tác lập báo cáo quyết toán, thẩm định và phê duyệt quyết toán các dự án đầu tư. Lập báo cáo quyết toán, thẩm định và phê duyệt quyết toán vốn đầu tư các công trình đã hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng là khâu rất quan trọng, vừa đảm bảo việc thực hiện đúng các quy định của Nhà nước về quản lý đầu tư xây dựng, vừa trực tiếp giúp quản lý vốn đầu tư, ngăn ngừa và loại trừ tiêu cực , thất thoát vốn đầu tư cho công trình. Do phần lớn các công trình trụ sở của BHXH Việt Nam có quy mô xây dựng vừa phải, thời gian xây dựng không quá dài nên không yêu cầu các chủ đầu tư lập báo cáo quyết toán theo quý, theo năm mà chỉ phải lập báo cáo quyết toán khi công trình đã hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng. Chủ đầu tư có trách nhiệm thực hiện quyết toán vốn đầu tư xây dựng công trình trong thời hạn theo quy định là 3 tháng đối với công trình có tổng mức vốn đầu tư dưới 1 tỷ đồng, 6 tháng đối với các dự án nhóm C còn lại và 9 tháng đối với dự án nhóm B ( như trụ sở BHXH TP Hồ Chí Minh) kể từ ngày công trình hoàn thành, được bàn giao đưa vào sử dụng. Vốn đầu tư được quyết toán cho các công trình trụ sở của BHXH Việt Nam là toàn bộ chi phí hợp pháp đã được thực hiện trong quá trình đầu tư để đưa vào khai thác, sử dụng. Các chi phí hợp pháp được hiểu là chi phí được thực hiện đúng với thiết kế, dự toán được duyệt, bảo đảm đúng định mức, đơn giá, chế độ tài chính kế toán, hợp đồng kinh tế và các quy định khác của Nhà nước có liên quan và nằm trong giới hạn tổng mức đầu tư được BHXH Việt Nam phê duyệt. Bộ Tài chính theo trách nhiệm được phân công đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành, như các Thông tư số 45/2003/TT-BTC ngày 15/5/2003 hướng dẫn quyết toán vốn đầu tư, Thông tư số 53/2005/TT-BTC ngày 23/6/2005 hướng dẫn lập, thẩm định báo cáo quyết toán vốn đầu tư theo niên độ ngân sách hàng năm, Quyết định số168/2003/QĐ-BTC ngày 07/10/2003 ban hành quy trình thẩm tra quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành. Khi thực hiện, các chủ đầu tư trong hệ thống BHXH Việt Nam gặp lúng túng nhiều nhất là việc tập hợp hồ sơ và trình tự, thủ tục thực hiện quyết toán vốn đầu tư dẫn đến việc kéo dài, chờ đợi và gặp khó khăn trong công tác lập, thẩm định quyết toán vốn đầu tư. Thẩm định phê duyệt quyết toán là khâu cuối nhưng rất quan trọng của quá trình đầu tư, nếu thực hiện không chính xác để xảy ra sai sót thì những người thụ lý hồ sơ phải chịu trách nhiệm pháp lý, nhưng quan trọng hơn là sẽ để xảy ra việc thất thoát, tiêu cực trong đầu tư. Tính đến hết năm 2005, BHXH Việt Nam đã thẩm định, phê duyệt quyết toán được 473 công trình trụ sở BHXH các cấp, trong đó công trình cấp tỉnh và trung ương là 62, công trình cấp huyện là 411 với tống giá trị quyết toán được thẩm định phê duyệt là 425.362 triệu đồng. So với đề nghị của A- B đã giảm trừ được 34.478 triệu đồng, tỷ lệ giảm trừ là 7,5% [Biểu 1.4]. Để thực hiện tốt hơn nữa công tác thẩm đỉnh phê duyệt quyết toán vốn đầu tư, yêu cầu tất cả các chủ đầu tư, các cán bộ thẩm định phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, nâng cáo năng lực chuyên môn để công tác lập báo cáo, thẩm định và phê duyệt quyết toán được thực hiện chặt chẽ, đúng quy định. Ngoài ra cũng cần quy định rõ trách nhiệm của các Ban QLDA phải cung cấp đầy đủ hồ sơ, đối chiếu các số liệu trong quá trình quyết toán, đối chiếu và ký xác nhận vào biên bản thẩm tra số liệu quyết toán để công tác thẩm định được thực hiện đảm bảo thời gian như quy định. 4. Giải pháp kiện toàn tổ chức, bộ máy thực hiện công tác đầu tư xây dựng trong hệ thống Bảo hiểm xã hội Việt Nam. - Củng cố tổ chức, bộ máy làm công tác đầu tư xây dựng trong ngành BHXH Việt Nam. Bộ máy quản lý đầu tư xây dựng tại BHXH Việt Nam ( cấp chủ quản đầu tư) cần được củng cố tổ chức theo hướng: tăng cường nhân lực có trình độ, có kinh nghiệm cho Phòng đầu tư xây dựng và bổ sung cán bộ lãnh đạo cho Phòng. Với lực lượng lao động và tổ chức hiện tại của Phòng đầu tư xây dựng ( chỉ có 12 người với duy nhất 1 đồng chí lãnh đạo làm Trưởng phòng) là khó đảm đương được nhiệm vụ. Đề nghị bổ sung cho đủ từ 18 đến 20 người có trình độ chuyên môn, phẩm chất chinh trị, phẩm chất đạo đức; đề bạt bổ nhiệm thêm từ 1 đến 2 cán bộ lãnh đạo ( Phó phòng để giúp việc Trưởng phòng ) và tổ chức lại các khâu công việc trong Phòng cho khoa học, hợp lý mới có thể hoàn thành nhiệm vụ. Về phía các chủ đầu tư, hiện nay BHXH Việt Nam cho phép các chủ đầu tư trực tiếp QLDA và thành lập các Ban QLDA giúp việc chủ đầu tư, nhưng tổ chức bộ máy của các Ban QLDA còn nhiều bất cập như về trình độ chuyên môn, công tác kiêm nhiệm và cả số biên chế chuyên trách. Theo chúng tôi, các Ban QLDA cần phải củng cố tổ chức bộ máy theo hướng: tuyển chọn và biên chế chính thức cho mỗi Ban QLDA ít nhất một kỹ sư chuyên ngành xây dựng hoặc kiến trúc thực hiện nhiệm vụ chuyên trách cho Ban QLDA. Thực tế hiện nay các cán bộ tham gia Ban QLDA làm kiêm nhiệm với chuyên môn khác với chuyên môn đầu tư xây dựng chắc chắn sẽ không thể hoàn thành tốt nhiệm vụ. - Tăng cường đào tạo, đào tạo lại và tập huấn nghiệp vụ cho các cán bộ làm công tác đầu tư xây dựng trong ngành BHXH Việt Nam. Khi nhiệm vụ đầu tư xây dựng trụ sở BHXH các cấp được đặt ra, BHXH Việt Nam đã có nhiều cố gắng trong tổ chức bộ máy giúp việc, thành lập các Ban QLDA tại BHXH các tỉnh, thành phố để giúp các chủ đầu tư là Bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quản lý các dự án được giao. Như đã trình bày, chỉ có bộ máy giúp việc tại BHXH Việt Nam (phòng đầu tư xây dựng) là thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, không kiêm nhiệm còn phần lớn các thành viên của các Ban QLDA là kiêm nhiệm. Xét về các tiêu chuẩn để bổ nhiệm, giao việc cho các thành viên của Ban QLDA ( Giám đốc , người phụ trách về kỹ thuật, người phụ trách về kinh tế tài chính) với các điều kiện : có bằng đại học trở lên, có tối thiểu 2 năm là công tác chuyên môn quản lý dự án thì phần lớn các thành viên Ban QLDA không đạt tiêu chuẩn. Nhưng do yêu cầu công việc, BHXH Việt Nam vẫn phải thành lập các Ban QLDA và bổ nhiệm các chức danh của các Ban QLDA. Chính vì vậy mà khi thực hiện nhiệm vụ, các Ban QLDA gặp nhiều khó khăn, bỡ ngỡ, lúng túng. Các thành viên Ban QLDA vừa phải thực hiện công tác chuyên môn riêng, vừa thực hiện công tác quản lý đầu tư nên rất cần được đào tạo, bồi dưỡng về công tác quản lý đầu tư xây dựng. Thực tế những năm qua, BHXH Việt Nam tổ chức rất ít các khoá đào tạo về công tác quản lý đầu tư xây dựng cho các Ban QLDA. Các cán bộ chuyên môn tại BHXH Việt Nam phải tự cập nhật kiến thức, tìm hiểu và cập nhật các quy định mà không được đào tạo, đào tạo lại một cách bài bản các kiến thức về quản lý đầu tư xây dựng. Trong khi các quy định quản lý đầu tư , đấu thầu, hợp đồng xây dựng... những năm vừa qua có rất nhiều thay đổi nhất là khi Luật Xây dựng, Luật Đấu thầu ra đời và có hiệu lực thi hành đã và sẽ có hàng loạt văn bản hướng dẫn thực hiện có liên quan. Vì vậy rất cần phải tăng cường đào tạo, đào tạo lại và tập huấn nghiệp vụ cho các cán bộ làm công tác đầu tư xây dựng trong ngành BHXH Việt Nam ở các cấp, cả cán bộ các Ban QLDA, các chủ đầu tư và cả cán bộ chuyên môn tại BHXH Việt Nam. Cần sớm biên soạn các tài liệu hướng dẫn và tổ chức các lớp đào tạo nghiệp vụ riêng cho các cán bộ của các Ban QLDA, của BHXH Việt Nam làm công tác quản lý đầu tư xây dựng. - Nâng cao chế độ trách nhiệm của bộ máy làm công tác đầu tư xây dựng trong ngành BHXH Việt Nam. Tăng cường trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ liên quan đến công tác đầu tư xây dựng ở tất cả các cấp. Mặc dù đã có các quy định về chế độ trách nhiệm của cán bộ, công chức nhưng đối với các cán bộ của bộ máy làm công tác đầu tư xây dựng trong ngành BHXH Việt Nam cần xây dựng chế độ trách nhiệm riêng gắn với kết quả công tác. Đối với các cán bộ, công chức của Phòng đầu tư xây dựng cần ban hành quy định thưởng khi hoàn thành tốt nhiệm vụ ( do nhiều nội dung công việc có thể định lượng được) và quy định phạt khi không hoàn thành nhiệm vụ hoặc để xảy ra sai sót, sai phạm trong công việc. Quy định thưởng, phạt cần gắn với các danh hiệu thi đua và mức thưởng, mức phạt bằng tiền. Cũng cần ban hành chế độ trách nhiệm đối với tập thể và các cá nhân của các Ban QLDA. Sai sót của các Ban QLDA thường gặp là trong việc chấp hành các quy định về đầu tư xây dựng và trong công tác quyết toán vốn đầu tư các công trình đã hoàn thành đưa vào sử dụng. Đến nay công tác quyết toán vốn đầu tư thực hiện rất chậm mà nguyên nhân chủ yếu là khâu tập hợp hồ sơ, báo cáo và đối chiếu số liệu quyết toán giữa các BHXH Việt Nam, các Ban QLDA và các nhà thầu. Cần quy rõ trách nhiệm cho các Ban QLDA trong công tác quyết toán vốn đầu tư trong việc để chậm trễ và số liệu sai sót nhiều; trước mắt đưa vào trong quy định xét điểm thi đua các chỉ tiêu về quyết toán vốn đầu tư và các chỉ tiêu về chấp hành các quy định trong quản lý đầu tư xây dựng. III. Một số kiến nghị. 1. Đối với Chính phủ. Một là, sớm ban hành Nghị định hướng dẫn thi hành Luật đấu thầu. Ngày 29/11/2005, tại kỳ họp thứ 8 Quốc hội khoá XI đã thông qua Luật đấu thầu ( Luật số 61/2005/QH11) và có hiệu lực thi hành từ 01/4/2006 nhưng đến nay vẫn chưa ban hành Nghị định hướng dẫn thi hành Luật đấu thầu. Vì vậy công tác đấu thầu rất khó triển khai thực hiện trong tất cả các cấp, nhất là cấp trực tiếp thực hiện là các chủ đầu tư. Hiện nay BHXH Việt Nam đang phải tạm dừng việc triển khai công tác đấu thầu chờ hướng dẫn mới. Hai là, sửa đổi Quyết định số 147/QĐ-TTg ngày05/7/1999 của Thủ tướng Chính phủ quy định về tiêu chuẩn, định mức sử dụng trụ sở trong các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp theo hướng: + Giữ nguyên tiêu chuẩn, định mức diện tích làm việc theo chức danh + Bổ sung tiêu chuẩn, định mức về diện tích làm việc cho các ngành đặc thù ( như Viện kiểm sát, Kho bạc nhà nước, Bảo hiểm xã hội...). + Bổ sung tiêu chuẩn, định mức theo đặc điểm các vùng. + Phân định rõ 03 bộ phận theo đúng tiêu chuẩn VN 4601-1998, chi tiết thêm quy định tại điều 3- Quyết định 147/QĐ-TTg cụ thể như sau: (1) Bộ phận làm việc, (2) Bộ phận công cộng và kỹ thuật, (3) Bộ phận phụ trợ và phục vụ. Tổng diện tích 3 bộ phận: (1)+(2)+(3) gọi là diện tích sử dụng của trụ sở cơ quan. Diện tích các bộ phận công cộng, kỹ thuật, phụ trợ và phục vụ cần lấy theo tiêu chuẩn VN 4601-1998 có tính đến đặc thù công việc của từng cơ quan đồng thời có tính đến dự phòng cho chiến lược phát triển của từng ngành. Theo chúng tôi, diện tích các bộ phận công cộng, kỹ thuật, phụ trợ và phục vụ nên quy định bằng 50% diện tích bộ phận làm việc và tỷ lệ giữa tổng diện tích sử dụng trên diện tích sàn phải đạt tối thiểu 60%. + Bổ sung tiêu chuẩn, định mức về diện tích công cộng và phụ trợ theo phân cấp, phân loại đô thị và quy mô dân số trong diện tích phục vụ của cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp các cấp. Ba là, Chính phủ cần sớm ban hành Quyết định phê duyệt kế hoạch đầu tư xây dựng hệ thống trụ sở làm việc cơ quan nhà nước giai đoạn 2006-2010 tầm nhìn 2020. Theo tìm hiểu của chúng tôi, đến nay Bộ Kế hoạch & Đầu tư đã dự thảo ( lần 3) quyết định, xin ý kiến đóng góp của các Bộ, ngành. Khi Quyết định nói trên được ban hành sẽ là cơ sở cho các Bộ, ngành trong đó có BHXH Việt Nam triển khai kế hoạch, quy hoạch đầu tư xây dựng các trụ sở do mình quản lý. 2. Đối với các Bộ, Ngành hữu quan. Một là, đề nghị Bộ Tài chính sớm thoả thuận với BHXH Việt Nam tiêu chuẩn, định mức diện tích sử dụng của bộ phận công cộng, bộ phận phụ trợ và phục vụ cho trụ sở BHXH cấp tỉnh, cấp huyện có xét đến các đặc thù riêng để làm cơ sở cho BHXH Việt Nam xây dựng quy hoạch đầu tư xây dựng trụ sở làm việc. Hai là, đề nghị Bộ Xây dựng khẩn trương rà soát những nội dung công tác xây lắp sử dụng vật liệu mới, công nghệ mới nhưng đến nay chưa có định mức, đơn giá ( như các công tác trang trí nội thất) để ban hành định mức, đơn giá phù hợp làm cơ sở cho các đơn vị thực hiện. Ba là, đề nghị Bộ Kế hoạch & Đầu tư sớm tham mưu để Chính phủ ban hành Nghị định hướng dẫn thực hiện Luật đấu thầu và khi có Nghị định phải kịp thời ban hành Thông tư hướng dẫn để các đơn vị có cơ sở thực hiện. 3. Đối với các Cơ quan quản lý ĐTXD tại các địa phương. Một là, các Sở Kế hoạch & Đầu tư, Sở Xây dựng cần phối hợp chặt chẽ, xây dựng hoàn chỉnh và thông qua quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị để UBND cấp tỉnh, cấp huyện công bố rộng rãi làm cơ sở để các chủ đầu tư thực hiện. Trong quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị phải xác định mặt bằng và không gian kiến trúc của các công trình xây dựng mới, công trình cần chỉnh trang, cải tạo, bảo tồn, tôn tạo trong khu vực quy hoạch; đặc biệt phải bố trí các trụ sở làm việc của các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp trên địa bàn trong đó có cơ quan BHXH cấp tỉnh và BHXH cấp huyện. Hai là, Sở Tài chính vật giá, Sở Xây dựng hoặc Liên Sở của các tỉnh phải thường xuyên cập nhật và thông báo giá cả vật tư, vật liệu, thiết bị điện, nước sử dụng trong xây dựng dân dụng tại các thời điểm để làm cơ sở xây dựng dự toán và xét duyệt quyết toán đúng quy định. Ba là, các Sở Địa chính, Xây dựng, Tài chính vật giá cần tích cực hỗ trợ các chủ đầu tư trong việc cấp đất xây dựng trụ sở, xây dựng phương án đền bù giải phóng mặt bằng, cấp phép xây dựng theo đúng chức năng được phân công. Kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc các chủ đầu tư gặp trong quá trình triển khai dự án có liên quan đến quản lý đầu tư xây dựng tại địa phương. Kết luận Việc nghiên cứu công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản nói chung và công tác đầu tư xây dựng trụ sở làm việc của BHXH Việt Nam nói riêng là vấn đề có phạm vi rộng và phức tạp, nó liên quan đến nhiều ngành, nhiều cấp và đang thu hút được sự quan tâm của Nhà nước, của mọi người trong xã hội, những người đã, đang và sẽ là " khách hàng" của BHXH Việt Nam. Trong quá trình nghiên cứu với mục đích đưa ra một số giải pháp và kiến nghị cụ thể nhằm tăng cường công tác quản lý đầu tư xây dựng trụ sở làm việc của BHXH Việt Nam hướng tới mục tiêu có đủ trụ sở làm việc, đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ chính trị của ngành, giảm thiểu tiêu cực, thất thoát, lãng phí trong quá trình đầu tư xây dựng. Hoàn thiện công tác quản lý đầu tư xây dựng trụ sở làm việc trong hệ thống BHXH Việt Nam là góp phần từng bước hiện đại hoá công sở của ngành và cũng là góp sức vào sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước. Đây là đề tài rộng và phức tạp nên những ý kiến đề xuất trong đề tài chỉ là những đóng góp nhỏ trong các biện pháp tổng thể nhằm hoàn thiện công tác quản lý đầu tư xây dựng. Do còn những hạn chế về trình độ nhận thức, hiểu biết thực tiễn nên chắc chắn luận văn còn nhiều thiếu sót. Tác giả rất mong nhận được những đóng góp của các thầy, cô giáo, các nhà khoa học để có cơ hội hoàn thiện hơn kiến thức của mình. NHẬN XẫT CỦA GIẢNG VIấN HƯỚNG DẪN Họ và tờn giảng viờn: Ths. Trần Mai Hương Nhận xột chuyờn đề thực tập: Sinh viờn : Đỗ Văn Tuấn Lớp: Kinh tế Đầu Tư - K34 Đề tài : Công tác quản lý đầu tư xây dựng trụ sở làm việc của Bảo hiểm xã hội Việt Nam …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Điểm : - Bằng số Người nhận xột - Bằng chữ NHẬN XẫT CỦA GIẢNG VIấN PHẢN BIỆN Họ và tờn giảng viờn:……………………………………………………. Nhận xột chuyờn đề thực tập:……………………………………………. Sinh viờn : Đỗ Văn Tuấn Lớp: Kinh tế Đầu Tư - K34 Đề tài : Công tác quản lý đầu tư xây dựng trụ sở làm việc của Bảo hiểm xã hội Việt Nam …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Điểm : - Bằng số Người nhận xột - Bằng chữ Mục lục Nội dung Trang Mở đầu 1 Chương 1. Thực trang công tác quản lý đầu tư xây dựng trụ sở của BHXH Việt Nam 2 I. Một số nét về Bảo hiểm xã hội việt Nam 2 1. Vị trí và chức năng của Bảo hiểm xã hội Việt Nam 2 2. Nhiệm vụ và quyền hạn của BHXH Việt Nam 2 3. Cơ cấu tổ chức bộ máy của BHXH Việt Nam 4 II. Thực trạng công tác quản lý đầu tư xây dựng trụ sở làm việc của BHXH Việt Nam thời gian qua 6 1. Hoạt động quản lý đầu tư xây dựng trụ sở làm việc 6 2. Công tác quản lý đầu tư xây dựng trụ sở làm việc của BHXH Việt nam 9 a. Quản lý đầu tư trụ sở làm việc theo giai đoạn 9 b. Một số kết quả đạt được 13 c. Đánh giá chung 15 Chương 2. Một số giải pháp chủ yếu nâng cao hiệu quả quản lý đầu tư xây dựng trụ sở làm việc BHXH Việt Nam 22 I. Những vấn đề đặt ra cho công tác quản lý đầu tư xây dựng trụ sở BHXH Việt Nam 22 II. Định hướng chủ yếu về quản lý ĐTXD của BHXH Việt Nam 23 a. Quan điểm chung của Đảng, nhà nước hiện nay 23 b. Định hướng về quy hoạch, kế hoạch đầu tư xây dựng trụ sở 24 c. Định hướng về quy hoạch đầu tư xây dựng 26 d. Định hướng về chất lượng các công trình 27 III. Một số giải pháp chủ yếu quản lý đầu tư xây dựng trụ sở 28 1. Nhũng giải pháp trong quá trình chuận bị đầu tư 28 2. Những giải pháp trong quá trình thực hiện đầu tư 35 3. Những giải pháp khi dự án hoàn thành và đưa vào sử dụng 48 4. Giải pháp kiện toàn tổ chức bộ máy 51 III. Một số kiến nghị 54 1. Đối với Chính phủ 54 2. Đối với các Bộ , Ngành hữu quan 55 3. Đối với các cơ quan quản lý ĐTXD tại các địa phương 56 Kết luận 57