Chuyên đề Đời sống và thu nhập của người hưởng lương hưu hàng tháng ở thị xã Thái Bình

h­ng ®éi ngò c¸n bé nh×n chung ®· qua qu¸ tr×nh lµm c«ng t¸c BHXH. - Tõ ngµy thµnh lËp BHXHTX ®· ®­îc lµm viÖc ë trô së riªng, ®­îc trang bÞ c¬ së vËt chÊt ®Ó phôc vô cho c«ng t¸c nh­: m¸y tÝnh, m¸y ®iÖn tho¹i... * Nh÷ng khã kh¨n: - BHXHTX lµ mét ®¬n vÞ míi thµnh lËp, kinh nghiÖm c«ng t¸c cña ®éi ngò c¸n bé cßn Ýt, yªu cÇu cña c«ng t¸c BHXH ngµy cµng phøc t¹p h¬n, ®a d¹ng h¬n. - MÆc dï ®· cã trô së riªng nh­ng do Th¸i B×nh lµ n¬i tËp trung ®«ng ®èi t­îng chÝnh s¸ch, khèi l­îng c«ng viÖc cao ®ßi hái ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc nhiÒu v× vËy mµ phßng lµm viÖc cßn chËt chéi, ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu vÒ phßng lµm viÖc cho ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn. Bªn c¹nh ®ã, c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña ®¬n vÞ cßn nghÌo nµn: chØ cã 1 maý vi tÝnh, 3 m¸y ®iÖn tho¹i... ®iÒu nµy còng lµm ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ. - ChÝnh s¸ch BHXH liªn quan trùc tiÕp ®Õn quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm cña nhiÒu tæ chøc, c¬ quan, ®¬n vÞ vµ ng­êi lao ®éng, nh÷ng chÝnh s¸ch, chÕ ®é cßn nhiÒu vÊn ®Ò ch­a ®­îc thÓ chÕ ho¸, ®ång bé ho¸. - Do qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¬ chÕ, mét sè doanh nghiÖp lµm ¨n gÆp nhiÒu khã kh¨n, thua lç ph¶i gi¶i thÓ, c«ng nh©n kh«ng cã viÖc lµm, kh«ng cã thu nhËp hoÆc thu nhËp thÊp ¶nh h­ëng tíi viÖc thu BHXH. - Mét sè tæ chøc, c¬ së §¶ng, chÝnh quyÒn, ®oµn thÓ nhËn thøc ch­a ®Çy ®ñ vÒ chÝnh s¸ch BHXH, ch­a x¸c ®Þnh ®óng tr¸ch nhiÖm cña ®¬n vÞ trong viÖc l·nh ®¹o, chØ ®¹o thùc hiÖn chÕ ®é BHXH. - C«ng t¸c tuyªn truyÒn c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é BHXH tíi c¸c ®¬n vÞ vµ ng­êi lao ®éng cßn ch­a s©u réng. - Tæ chøc c«ng ®oµn ch­a thùc sù ph¸t huy hÕt vai trß cña m×nh ®Ó ng­êi lao ®éng cã ®iÒu kiÖn tham gia BHXH. - Bé LuËt lao ®éng ch­a cã nh÷ng chÕ tµi xö ph¹t ®èi víi c¸c ®¬n vÞ, doanh nghiÖp nÐ tr¸nh, ch­a tham gia BHXH.  (chiª b- thùc tr¹ng t×nh h×nh, kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña BHXH txtb, tØnh Th¸i B×nh: 1. §èi t­îng tham gia BHXH: §iÒu lÖ BHXH (Ban hµnh kÌm theo N§ 12/CP ngµy 26/1/1995 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh, c¸c ®èi t­îng tham gia vµo BHXH gåm: - Ng­êi lao ®éng lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc. - Ng­êi lao ®éng lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh cã sö dông tõ 10 lao ®éng trë lªn. - Ng­êi lao ®éng lµm viÖc trong c¸c tæ chøc kinh doanh dÞch vô thuéc c¬ quan hµnh chÝnh, sù nghiÖp, c¬ quan §¶ng, ®oµn thÓ. - Ng­êi lao ®éng ViÖt Nam lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp, trong c¸c c¬ quan, tæ chøc n­íc ngoµi hoÆc tæ chøc quèc tÕ t¹i ViÖt Nam, trõ tr­êng hîp §iÒu ­íc Quèc tÕ mµ Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam ký kÕt hoÆc tham gia cã quy ®Þnh kh¸c. - Ng­êi lao ®éng lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc dÞch vô thuéc lùc l­îng vò trang. - Ng­êi gi÷ chøc vô d©n cö, bÇu cö lµm viÖc trong c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc, §¶ng, §oµn thÓ tõ Trung ­¬ng ®Õn cÊp huyÖn. - C«ng chøc, viªn chøc Nhµ n­íc lµm viÖc trong c¸c c¬ quan hµnh chÝnh sù nghiÖp, ng­êi lµm viÖc trong c¸c c¬ quan §¶ng, ®oµn thÓ tõ Trung ­¬ng ®Õn cÊp huyÖn. C¸c ®èi t­îng trªn ®i häc, thùc tËp, c«ng t¸c, ®iÒu d­ìng trong vµ ngoµi n­íc mµ vÉn h­ëng tiÒn l­¬ng hoÆc tiÒn c«ng th× còng thuéc ®èi t­îng thùc hiÖn BHXH b¾t buéc. C¸c ®èi t­îng quy ®Þnh trªn gäi chung lµ ng­êi lao ®éng. BHXH ThÞ x· lu«n nhËn thøc ®­îc r»ng: CÇn ph¶i ®Èy m¹nh ph¸t triÓn ®èi t­îng tham gia b¶o hiÓm, gãp phÇn æn ®Þnh ®¶m b¶o ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng, thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. ChÝnh tõ nhËn thøc ®óng ®¾n trªn mµ BHXH ThÞ x· ®· ®Èy m¹nh c¸c h×nh thøc tuyªn truyÒn ®éng viªn ®Ó ng­êi lao ®éng vµ chñ sö dông lao ®éng hiÓu vµ tham gia b¶o hiÓm. Nh÷ng viÖc lµm trªn ®· khiÕn cho sè l­îng c¸c ®¬n vÞ tham gia BHXH trªn ®Þa bµn ThÞ x· ngµy cµng ®­îc më réng. N¨m 1995 1996 1997 1998 Sè ®¬n vÞ 8 51 54 71 Sè lao ®éng 196 2.104 2.324 2.579 N¨m 1999 2000 2001 2002 Sè ®¬n vÞ 72 72 74 78 Sè lao ®éng 2.753 2.753 2.803 2.829 NÕu 6 th¸ng cuèi n¨m 1995, BHXH ThÞ x· míi nhËn bµn giao vµ thùc hiÖn viÖc thu BHXH ë 7 ®¬n vÞ kinh doanh mµ 1 ®¬n vÞ HCSN ng©n s¸ch Trung ­¬ng víi sè lao ®éng lµ 196 ng­êi. Sang ®Õn n¨m 1996 BHXH ThÞ x· ®· tæ chøc qu¶n lý thu cña 51 ®¬n vÞ trong ®ã cã 44 ®¬n vÞ HCSN, 7 ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh víi sè lao ®éng lµ 2.104 ng­êi. N¨m 1997: BHXH ThÞ x· tiÕp nhËn thªm 3 Tr­êng PTTH vµ Chi côc thuÕ ThÞ x·, tõ ®ã tæng ®Çu mèi ®¬n vÞ cña ThÞ x· ®· lªn ®Õn 54 ®¬n vÞ víi 2.324 lao ®éng. N¨m 1998: BHXH ThÞ x· nhËn thªm 1 ®¬n vÞ s¶n xuÊt ngoµi quèc doanh, ph¸t triÓn thªm 13 ®¬n vÞ ph­êng, x·. Do t¸ch khèi d©n vËn vµ 1 sè phßng ban cña ThÞ x· còng t¸ch phßng nªn sè ®Çu mèi ®¬n vÞ t¨ng lªn 71 ®¬n vÞ víi 2.379 lao ®éng. N¨m 2002: BHXH ThÞ x· ®· cã 78 ®¬n vÞ tham gia b¶o hiÓm víi 2.829 lao ®éng trong ®ã cã 5 ®¬n vÞ ngoµi quèc doanh vµ 1 ®¬n vÞ ngoµi c«ng lËp, 44 ®¬n vÞ HCSN, 15 ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh vµ 13 ®¬n vÞ x· ph­êng. ChØ sau 7 n¨m tõ khi ®­îc thµnh lËp BHXH ThÞ x· ®· ph¸t triÓn sè ®Çu mèi cña m×nh lªn gÊp h¬n 9 lÇn, ®­a sè lao ®éng tham gia tõ 196 lao ®éng lªn ®Õn 2.829 lao ®éng. MÆc dï do qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¬ chÕ lµm cho mét sè doanh nghiÖp, mét sè ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh do lµm ¨n kh«ng hiÖu qu¶, kh«ng t¹o ®­îc viÖc lµm cho lao ®éng, cã nh÷ng ®¬n vÞ bÞ gi¶i thÓ lµm ¶nh h­ëng ®Õn viÖc thu nép BHXH nh­ng BHXH ThÞ x· vÉn ph¸t huy thuËn lîi, kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n hoµn thµnh tèt viÖc ph¸t triÓn më réng ®èi t­îng tham gia BHXH. 2. C«ng t¸c cÊp sæ BHXH: §iÒu 43 ch­¬ng V Bé luËt lao ®éng vÒ quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn tham gia b¶o hiÓm quy ®Þnh râ mét trong nh÷ng quyÒn cña ng­êi lao ®éng lµ quyÒn ®­îc nhËn sæ BHXH. Sæ BHXH do c¬ quan BHXH ViÖt Nam cÊp cho c¸c ®èi t­îng tham gia b¶o hiÓm ®Ó ghi nhËn qu¸ tr×nh lµm viÖc, cã ®ãng BHXH, th«ng qua sæ BHXH ®Ó gi¶i quyÕt c¸c chÕ ®é BHXH cho ng­êi lao ®éng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Thùc hiÖn Th«ng t­ sè 09 ngµy 25/4/1996 cña Bé Lao ®éng TBXH, QuyÕt ®Þnh sè 113 ngµy 22/6/1996 cña BHXH ViÖt Nam vµ c¸c quy tr×nh h­íng dÉn cña BHXH tØnh Th¸i B×nh vÒ viÖc cÊp vµ qu¶n lý, sö dông sæ BHXH, ThÞ uû - UBND ThÞ x· ®· chØ ®¹o ngµnh BXH ThÞ x· phèi kÕt hîp víi c¸c ngµnh, c¸c cÊp, c¸c ®¬n vÞ c¬ së tiÕn hµnh viÖc thÈm ®Þnh hå s¬ ®Ó nghÞ BHXH tØnh duyÖt cÊp sæ cho ng­êi lao ®éng. - N¨m 1996 sè lao ®éng tham gia BHXH ThÞ x· lµ 2.104 ®èi t­îng vµ ®· cÊp ®­îc 1.769 sæ ®¹t 84%. - N¨m 1997 sæ lao ®éng tham gia BHXH ë ThÞ x· lµ 2.324 ®· cÊp ®­îc 2.419 sæ ®¹t 88%. - N¨m 1998 sè lao ®éng tham gia BHXH ë ThÞ x· lµ 2.579 ®· cÊp ®­îc 2.419 sæ ®¹t 88%. - N¨m 1999 sè lao ®éng tham gia BHXH ë Th¸i B×nh lµ 2.753 ®· cÊp ®­îc 2.753 sæ ®¹t 100%. - N¨m 2000 sè lao ®éng tham gia BHXH ë ThÞ x· lµ 2.753 ®· cÊp ®­îc 2.753 sæ ®¹t 100%. - N¨m 2001 sè lao ®éng tham gia BHXH ë ThÞ x· lµ 2.803 ®· cÊp ®­îc 2.803 sæ ®¹t 100%. - N¨m 2002 sè lao ®éng tham gia BHXH ë ThÞ x· lµ 2.829 ®· cÊp ®­îc 2.829 sæ ®¹t 100%. Qua sè liÖu trªn cã thÓ thÊy sè sæ BHXH ®­îc cÊp ngµy cµng cao mÆc dï trong qu¸ tr×nh xÐt duyÖt còng gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n, mét sè ®¬n vÞ qu¶n lý hå s¬ c¸n bé ®Ó thÊt l¹c, hå s¬ thiÕu nh÷ng c¨n cø ®Ó xÐt duyÖt thêi gian vµ tuæi ®êi cña c¸n bé nh­ng BHXH ThÞ x· ®· tËp trung cïng c¸c ®¬n vÞ th¸o gì, ®· h­íng dÉn cho ng­êi lao ®éng t×m l¹i c¸c giÊy tê cò cã liªn quan hoÆc tíi c¬ quan cò ®Ó x¸c nhËn thêi gian c«ng t¸c ... nªn 100% ng­êi lao ®éng tham gia BHXH ®­îc cÊp sæ b¶o hiÓm. 2.1/ Tr×nh tù cÊp sæ BHXH cho c¸c ®èi t­îng tham gia BHXH thuéc ph¹m vi BHXH ThÞ x· qu¶n lý. - Ng­êi sö dông lËp 2 b¶ng "Danh s¸ch lao ®éng ®Ò nghÞ cÊp sæ BHXH" göi cho BHXH ThÞ x·. - Bé phËn thu BHXH ThÞ x· tiÕp nhËn danh s¸ch ®Ò nghÞ cÊp sæ BHXH cña ng­êi sö dông lao ®éng ®èi chiÕu víi danh s¸ch lao ®éng vµ quü l­¬ng trÝch nép BHXH vµ danh s¸ch lao ®éng ®iÒu chØnh t¨ng gi¶m møc l­¬ng nép BHXH cña ng­êi sö dông lao ®éng ®Ó x¸c ®Þnh danh s¸ch lao ®éng ®­îc cÊp sæ BHXH. §ång thêi h­íng dÉn ng­êi sö dông lao ®éng ph­¬ng ph¸p tiÕn hµnh lËp vµ xÐt duyÖt tê khai cÊp sæ BHXH. - Ng­êi lao ®éng kª khai 03 b¶n tê khai cÊp sæ BHXH, ng­êi sö dông lao ®éng c¨n cø hå s¬ lý lÞch vµ qu¸ tr×nh tham gia BHXH cña ng­êi lao ®éng ®Ó ®èi chiÕu x¸c nhËn ký ghi râ hä tªn vµ ®ãng dÊu lªn chç quy ®Þnh trªn tê khai cÊp sæ BHXH. - C¸n bé thu BHXH ThÞ x· tiÕn hµnh thÈm ®Þnh, ký duyÖt tê khai cÊp sæ BHXH cña ng­êi lao ®éng, sau ®ã ghi sè sæ BHXH vµo tê khai cÊp sæ BHXH ®· duyÖt vµ danh s¸ch ®Ò nghÞ cÊp sæ BHXH. Sæ BHXH sÏ ®­îc ghi sè sæ BHXH. - Ng­êi sö dông lao ®éng c¨n cø vµo tê khai cÊp sæ BHXH ®· ®­îc BHXH ThÞ x· xÐt duyÖt, tiÕn hµnh ghi trªn sæ BHXH, ký, ghi râ hä tªn vµo n¬i quy ®Þnh. - Ng­êi lao ®éng sau khi kiÓm tra c¸c néi dung ghi trªn sæ BHXH ký vµ ghi râ hä tªn vµo n¬i quy ®Þnh. - Ng­êi sö dông lao ®éng ký vµ ®ãng dÊu x¸c nhËn vµo n¬i quy ®Þnh. - C¬ quan BHXH ThÞ x· sau khi ®èi chiÕu víi tê khai cã ch÷ ký cña ng­êi lao ®éng, ®ãng dÊu vµo n¬i quy ®Þnh trªn sæ BHXH tr¶ l¹i cho c¬ quan, ®¬n vÞ sö dông lao ®éng qu¶n lý sæ BHXH. 2.2/ C«ng t¸c qu¶n lý sæ BHXH: BHXH liªn quan trùc tiÕp ®Õn cuéc sèng hiÖn t¹i còng nh­ t­¬ng lai cña ng­êi lao ®éng. NhËn thøc ®­îc ®iÒu ®ã, BHXH ThÞ x· ®· tiÕn hµnh thùc hiÖn c¸c thñ tôc theo ®óng quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. Sau khi ®· ®èi chiÕu tê khai cña ng­êi lao ®éng, ký vµ ®ãng dÊu vµo sè quy ®Þnh trªn sæ BHXH ®ång thêi ®¸nh dÊu gi¸p lai vµo sæ BHXH, BHXH ThÞ x· sÏ giao sæ BHXH cho chñ sö dông lao ®éng vµ c¸c c¬ quan BHXH ®èi chiÕu, kiÓm tra mçi khi thùc hiÖn c¸c chÕ ®é BHXH ®¶m b¶o nguyªn t¾c cã ®ãng, cã h­ëng. BHXH ThÞ x· chØ qu¶n lý sæ BHXH khi ng­êi lao ®éng ngõng ®ãng BHXH khi th«i viÖc, h­ëng trî cÊp 1 lÇn, h­ëng h­u trÝ hoÆc h­ëng tö tuÊt. BHXH ThÞ x· kh«ng qu¶n lý sæ BHXH mµ giao cho ng­êi sö dông lao ®éng trùc tiÕp qu¶n lý, BHXH ThÞ x· chØ tiÕn hµnh kiÓm tra ®ét xuÊt hay th­êng xuyªn ®Ó n¾m ®­îc t×nh h×nh qu¶n lý sæ BHXH ë c¸c ®¬n vÞ vµ cã nh÷ng ®iÒu chØnh khi cã sai ph¹m. 3. T×nh h×nh thùc hiÖn chÝnh s¸ch, chÕ ®é BHXH ®èi víi ng­êi lao ®éng thuéc ph¹m vi BHXH ThÞ x·: 3.1/ C«ng t¸c tiÕp nhËn vµ gi¶i quyÕt ®¬n th­ c«ng v¨n: Víi ph­¬ng ch©m tiÕp nhËn ®Õn ®Êu gi¶i quyÕt ®Õn ®ã tr¸nh t×nh tr¹ng ø ®äng, tån ®äng ®¬n tõ, BHXH ThÞ x· ®· bè trÝ hîp lý, gi¶i quyÕt xö lý c¸c ®¬n th­, c«ng v¨n cña c¸c ®èi t­îng, c¬ quan ®¬n vÞ ®Ò nghÞ gi¶i quyÕt chÕ ®é chÝnh s¸ch cho ng­êi lao ®éng. V× vËy mµ trong suèt nh÷ng n¨m qua BHXH ThÞ x· kh«ng ®Ó x¶y ra t×nh tr¹ng tranh chÊp, kiÖn tông g©y mÊt lßng tin cña ng­êi lao ®éng. 3.2/ ThÈm ®Þnh vµ xÐt duyÖt hå s¬ tån ®äng: C«ng t¸c thÈm ®Þnh vµ xÐt duyÖt hå s¬ tån ®äng theo C«ng v¨n sè 843/CV-L§TBXH ®­îc thùc hiÖn kÞp thêi, ®¸p øng nhu cÇu BHXH cña c¸c ®èi t­îng gãp phÇn kÞp thêi gi¶i quyÕt chÕ ®é chÝnh s¸ch BHXH cho ng­êi ®ñ ®iÒu kiÖn h­ëng. Víi th¸i ®é lµm viÖc tËn t×nh, nghiªm tóc BHXH ThÞ x· ®· phèi hîp víi c¸c bªn liªn quan gi¶i ®¸p kÞp thêi nh÷ng v­íng m¾c ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ng­êi lao ®éng. 3.3/ C«ng t¸c tiÕp d©n: NhËn thøc râ r»ng muèn c«ng viÖc ®¹t hiÖu qu¶ cao phï hîp víi tõng ®èi t­îng v× quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng, BHXH ThÞ x· lu«n më réng c«ng t¸c tiÕp d©n ®Ó trùc tiÕp l¾ng nghe t©m t­, nguyÖn väng gi¶i ®¸p kÞp thêi nh÷ng v­íng m¾c cña ng­êi lao ®éng. Trong suèt thêi gian qua, BHXH ThÞ x· ®· thùc hiÖn tèt c«ng t¸c tiÕp d©n theo lÞch còng nh­ ®ãn tiÕp d©n khi ng­êi d©n cã th¾c m¾c khi kh«ng ph¶i lÞch tiÕp d©n ®Ó gi¶i ®¸p æn tháa, ®Õn n¬i, ®Õn chèn cho ng­êi d©n hiÓu râ h¬n vÒ BHXH t¹o lßng tin vÒ phÝa ng­êi d©n víi BHXH ThÞ x· riªng vµ víi BHXH nãi chung. 4. C«ng t¸c qu¶n lý thu, chi BHXH: 4.1/ C«ng t¸c thu BHXH: C«ng t¸c thu BHXH lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng hµng ®Çu cña ngµnh. X¸c ®Þnh râ nh­ vËy nªn ngay tõ ngµy ®Çu míi thµnh lËp BHXH ThÞ x· ®· tham m­u víi ThÞ uû, H§ND, UBND ThÞ x· tæ chøc héi nghÞ triÓn khai NghÞ ®Þnh 12/CP cña ChÝnh phñ, Th«ng t­ 58 cña Bé Tµi chÝnh cïng c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn cña ngµnh vÒ c«ng t¸c thu BHXH 20% tæng quü tiÒn l­¬ng ®èi víi ng­êi lao ®éng viªn chøc Nhµ n­íc (trong ®ã ng­êi lao ®éng ®ãng 5% vµ ng­êi chñ sö dông lao ®éng ®ãng 15%). BHXH ThÞ x· tæ chøc tiÕp nhËn bµn giao cña Phßng tæ chøc lao ®éng ThÞ x· c«ng t¸c BHXH 6 th¸ng cßn l¹i cña n¨m 1995. Tõ ®ã ®Õn nay c«ng t¸c thu BHXH cña BHXH ThÞ x· ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh qu¶ ®¸ng kÓ. 6 - 12/1995 1996 1997 1998 Sè ®¬n vÞ tham gia 8 51 54 71 Sè ®èi t­îng 196 2.104 2.324 2.579 Tæng sè tiÒn 60.078.000 1.454.932.000 2.400.784.000 3.113.699.000 Tû lÖ HTKH 109,23% 101,88% 102,09% 101,2% 1999 2000 2001 2002 Sè ®¬n vÞ tham gia 72 72 74 78 Sè ®èi t­îng 2.753 2.753 2.803 2.829 Tæng sè tiÒn 2.400.784.000 3.113.699.000 3.890.802.000 3.925.320.000 Tû lÖ HTKH 103,42% 109% 105% 103,3% Tõ b¶ng sè liÖu trªn cho thÊy: Qua gÇn 8 n¨m ho¹t ®éng BHXH ThÞ x· ®· thu ®­îc 19.094.767.000 ®ång ®¹t b×nh qu©n 104% kÕ ho¹ch. §©y thùc sù lµ mét con sè ®¸ng mõng cho thÊy ng­êi lao ®éng vµ ng­êi chñ sö dông lao ®éng ®· ngµy cµng cã nh÷ng nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ tr¸ch nhiÖm, nghÜa vô vµ quyÒn lîi cña viÖc tham gia BHXH. VÒ sè ®¬n vÞ tham gia BHXH, nÕu n¨m 1995 BHXH ThÞ x· Th¸i B×nh míi chØ thu cña 8 ®¬n vÞ, doanh nghiÖp trong toµn ThÞ x· th× ®Õn n¨m 2002 sè ®¬n vÞ tham gia ®· lªn ®Õn 78 ®¬n vÞ. §Æc biÖt lµ tõ n¨m 1998 do viÖc t¸ch khèi d©n vËn vµ mét sè phßng ban cña ThÞ x·, ®ång thêi víi viÖc thùc hiÖn NghÞ quyÕt 09 cña ChÝnh phñ ph¸t triÓn thu BHXH cña 13 ®¬n vÞ x· ph­êng nªn sè ®¬n vÞ tham gia ®ãng BHXH cña ThÞ x· ®· t¨ng tõ 54 ®¬n vÞ n¨m 1997 lªn 71 ®¬n vÞ n¨m 1998. Trong sè 78 ®¬n vÞ tham gia ®ãng BHXH nãi trªn th× V¨n phßng ThÞ uû, UBND ThÞ x·, C«ng ty dÞch vô kü thuËt n«ng nghiÖp, C«ng ty thÞ chÝnh, 35 ®¬n vÞ tr­êng trong khèi Gi¸o dôc ThÞ x· lµ nh÷ng ®¬n vÞ lu«n ®¶m b¶o thu ®óng, thu ®ñ, gi¶i quyÕt chÕ ®é cho ng­êi lao ®éng kÞp thêi. VÒ sè ®èi t­îng tham gia BHXH. N¨m 1999 BHXH ThÞ x· chØ thu BHXH cho 196 ®èi t­îng sang ®Õn n¨m 1996 sè ®èi t­îng ®­îc tham gia ®· lªn ®Õn 2.104 ®èi t­îng vµ tõ ®ã ®Õn nay sè ®èi t­îng tham gia ®ãng BHXH cho BHXH ThÞ x· ngµy cµng t¨ng ®Õn n¨m 2002 ®· lªn ®Õn 2.829 ®èi t­îng. BHXH ThÞ x· lu«n coi träng c«ng t¸c ph¸t triÓn ®èi t­îng tham gia BHXH, coi ph¸t triÓn ®èi t­îng tham gia BHXH lµ gãp phÇn æn ®Þnh ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng, thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn, lµ môc tiªu cña BHXH. Ngay tõ khi míi thµnh lËp, bªn c¹nh nhiÖm vô ®¶m b¶o c¸c chÕ ®é BHXH ®­îc thÓ hiÖn liªn tôc, d­íi sù chØ ®¹o cña ThÞ uû Th¸i B×nh, BHXH ThÞ x· ®· rÊt chó träng ®Õn c«ng t¸c ph¸t triÓn ®èi t­îng tham gia BHXH, trªn c¬ së rµ so¸t, n¾m ch¾c sè l­îng, quy m« vµ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c c¬ quan, doanh nghiÖp, x©y dùng kÕ ho¹ch, x¸c ®Þnh môc tiªu, ®èi t­îng tham gia BHXH, phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c ngµnh vµ tæ chøc C«ng ®oµn tuyªn truyÒn s©u réng chÝnh s¸ch BHXH, triÓn khai qu¸n triÖt ®iÒu lÖ BHXH vµ c¸c v¨n b¶n chØ ®¹o cña BHXH ViÖt Nam. V× vËy mµ mÆc dï chÞu sù t¸c ®éng cña nªn kinh tÕ thÞ tr­êng khèi s¶n xuÊt kinh doanh cã mét sè ®¬n vÞ lµm ¨n kh«ng hiÖu qu¶ ®¬n vÞ ph¶i gi¶i thÓ, thu nhËp cña ng­êi lao ®éng kh«ng ®¶m b¶o ¶nh h­ëng ®Õn viÖc tham gia ®ãng BHXH nh­ng sè ®èi t­îng tham gia ®ãng BHXH cña BHXH ThÞ x· vÉn ngµy mét t¨ng. VÒ tæng sè thu BHXH, trong 8 n¨m qua BHXH ®· thu tæng sè tiÒn lµ 19.094.767.000 ®ång. Sè thu BHXH cña n¨m 2002 ®¹t 3.925.320.000 ®ång so víi n¨m 1996 ®· t¨ng gÊp 2,01 lÇn. Suèt 8 n¨m c«ng t¸c thu BHXH ThÞ x· lu«n hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch vµ lu«n ®¶m b¶o sè thu cña n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc. 4.2/ C«ng t¸c chi BHXH: BHXH lµ sù b¶o ®¶m thay thÕ hoÆc bï ®¾p mét phÇn thu nhËp cho ng­êi lao ®éng khi hä bÞ mÊt hoÆc gi¶m kho¶n thu nhËp tõ nghÒ nghiÖp do bÞ mÊt hoÆc gi¶m kh¶ n¨ng lao ®éng hoÆc mÊt viÖc lµm do nh÷ng rñi ro x· héi th«ng qua viÖc h×nh thµnh, sö dông mét quü tµi chÝnh do sù ®ãng gãp cña c¸c bªn tham gia BHXH nh»m gãp phÇn ®¶m b¶o an toµn ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng vµ gia ®×nh hä, ®ång thêi gãp phÇn b¶o ®¶m an toµn x· héi. KÕt qu¶ chi lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh thùc hiÖn chÝnh s¸ch BHXH, lµ kh©u cuèi cïng cña c«ng t¸c gi¶i quyÕt c¸c chÝnh s¸ch BHXH liªn quan ®Õn ng­êi lao ®éng bÞ suy gi¶m søc lao ®éng, TNL§ - BNN, èm ®au, thai s¶n ... cho ®èi t­îng h­ëng l­¬ng h­u vµ c¸c lo¹i trî cÊp BHXH khi hoµn thµnh nghÜa vô. BHXH ®· chi tr¶ c¸c chÕ ®é BHXH theo ®óng quy ®Þnh th«ng qua Ban chi tr¶ cña UBND c¸c ph­êng, c¸c x·. §¸p øng nguyÖn väng cña ®èi t­îng tham gia BHXH. * C«ng t¸c chi èm ®au, thai s¶n: Chi tr¶ èm ®au, thai s¶n lµ nhiÖm vô thiÕt thùc nh»m ®¶m b¶o quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng, c«ng chøc ®ang c«ng t¸c, yªu cÇu c«ng t¸c xÐt duyÖt hå s¬ ph¶i chÝnh x¸c, kÞp thêi, ®óng chÝnh s¸ch, ®óng chÕ ®é. BHXH ThÞ x· lu«n ®­îc sù quan t©m cÊp kinh phÝ kÞp thêi cña BHXH tØnh ®Ó BHXH ThÞ x· chñ ®éng xÐt duyÖt chi tr¶ th­êng xuyªn, kÞp thêi. Riªng trong n¨m 2002 BHXH ThÞ x· ®· chi tr¶ cho 44 l­ît ng­êi nghØ èm ®au víi tæng sè tiÒn lµ 30.642.400®; 25 ®èi t­îng h­ëng chÕ ®é trî cÊp thai s¶n víi tæng sè tiÒn lµ 98.643.100®. èm ®au Thai s¶n Sè l­ît ng­êi Sè tiÒn Sè ®èi t­îng Sè tiÒn Quý I 9 6.165.790 3 10.937.900 Quý II 6 4.216.810 7 27.820.500 Quý III 24 16.915.470 13 52.192.800 Quý IV 5 3.344.330 2 7.691.800 Tæng sè 44 30.642.400 25 98.643.100 - ChÕ ®é thai s¶n: + Thêi gian nghØ phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn lao ®éng: Thêi gian 04 th¸ng nghØ cho lao ®éng b×nh th­êng Thêi gian 05 th¸ng nghØ cho lao ®éng lµm nghÒ nÆng nhäc, ®éc h¹i, lµm viÖc theo chÕ ®é 3 ca, lµm viÖc n¬i cã PCKV 0,5; 0,7. Thêi gian 06 th¸ng nghØ ®èi víi lao ®éng lµm viÖc ë n¬i cã phô cÊp KV lµ 1. + Trî cÊp thai s¶n ®­îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh: Trî cÊp thai s¶n = TL lµm c¨n cø ®ãng BHXH cña th¸ng tr­íc khi nghØ x 100% x sè ngµy nghØ 26 * C«ng t¸c chi chÕ ®é h­u trÝ: - C¸ch tÝnh l­¬ng vµ chi tr¶ cho ng­êi lao ®éng: CBCNV Nhµ n­íc nghØ h­u ®­îc tÝnh 15 n¨m c«ng t¸c ®Çu ®­îc h­ëng 45%. Tõ n¨m thø 16 trë ®i ®­îc h­ëng thªm 2%/n¨m nh­ng tèi ®a kh«ng qu¸ 75% møc l­¬ng khi cßn lµm viÖc (tÝnh møc l­¬ng b×nh qu©n 6 n¨m cuèi). Ngoµi ra ng­êi cã trªn 30 n¨m ®ãng BHXH ®­îc h­ëng trî cÊp 1 lÇn víi møc l­¬ng lµ 1/2 th¸ng tiÒn l­¬ng/1 n¨m nh­ng kh«ng qu¸ 5 th¸ng. Theo c¸ch tÝnh trªn n¨m 2002 BHXH ®· chi tr¶ cho 11.823 ®èi t­îng víi tæng sè tiÒn tõ Quü BHXH vµ Quü ng©n s¸ch Nhµ n­íc lµ 58.388.331.000®. HC HQ Sè ®èi t­îng Sè tiÒn Sè ®èi t­îng Sè tiÒn QBH QNS QBH QNS QBH QNS QBH QNS Quý I 1468 9358 2.174.006 10.192.144 124 886 295.376 1.950.184 Quý II 1470 9352 2.179.200 10.180.564 122 886 293.584 1.950.184 Quý III 1473 9347 2.183.020 10.170.512 122 883 293.584 1.947.311 Quý IV 1473 9345 2.182.000 10.155.357 121 882 296.991 1.945.311 Tæng sè tiÒn 1473 9345 8.716.226 40.698.577 121 884 1.179.535 7.792.991 §¬n vÞ: 1000 ®ång ChÝnh nhê c«ng t¸c chi tr¶ l­¬ng h­u ®óng kú, ®ñ sè, nhanh chãng, tËn tay ng­êi lao ®éng ®· gióp cho ®êi sèng cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u ë ThÞ x· rÊt æn ®Þnh. * Chi tr¶ chÕ ®é tö tuÊt: Trongn¨m 2002 BHXH ThÞ x· ®· chi tr¶ cho tæng sè 86 ng­êi bÞ chÕt víi tæng sè tiÒn lµ 128.026.000 ®ång. Trong ®ã sè th©n nh©n h­ëng møc l­¬ng tèi thiÓu lµ 79 ng­êi. Sè th©n nh©n h­ëng 70% tiÒn l­¬ng tèi thiÓu lµ 7 ng­êi. - ChÕ ®é trî cÊp ®­îc tÝnh: ChÕ ®é MTP b»ng 8 th¸ng tiÒn l­¬ng tèi thiÓu. §èi víi nh÷ng th©n nh©n ®ñ ®iÒu kiÖn h­ëng tuÊt, nÕu con kh«ng ®i häc ®­îc h­ëng ®Õn n¨m 15 tuæi, nÕu con cßn ®i häc th× ®­îc h­ëng ®Õn n¨m 18 tuæi. Ngoµi ra ng­êi ®ñ ®iÒu kiÖn h­ëng tuÊt cßn cã cha mÑ, vî hoÆc chång ng­êi chÕt ®· hÕt tuæi lao déng (60 tuæi trë lªn ®èi víi nam, 55 tuæi trë lªn ®èi víi n÷). Víi nh÷ng th©n nh©n kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn h­ëng tuÊt th× ®­îc h­ëng trî cÊp 1 lÇn theo c¸ch tÝnh. Sè n¨m ®ãng BH x 1/2 th¸ng l­¬ng b×nh qu©n. Nh­ng kh«ng ®­îc qu¸ 12 th¸ng. * Chi tr¶ chÕ ®é TNL§ - BNN: Trong n¨m 2002, BHXH ®· chi tõ Quü ng©n s¸ch Nhµ n­íc vµ Quü BHXH cho 48 lao ®éng h­ëng chÕ ®é TNL§ - BNN. Møc phô cÊp phô thuéc vµo tû lÖ MSL§ theo quy ®Þnh chung. Møc suy gi¶m kh¶ n¨ng lao ®éng Trî cÊp hµng th¸ng 31% - 40% 0,4 th¸ng tiÒn l­¬ng tèi thiÓu 41% - 50% 0,6 th¸ng tiÒn l­¬ng tèi thiÓu 51% - 60% 0,8 th¸ng tiÒn l­¬ng tèi thiÓu 61% - 70% 1,0 th¸ng tiÒn l­¬ng tèi thiÓu 71% - 80% 1,2 th¸ng tiÒn l­¬ng tèi thiÓu 81% - 90% 1,4 th¸ng tiÒn l­¬ng tèi thiÓu 91% - 100% 1,6 th¸ng tiÒn l­¬ng tèi thiÓu Víi møc trî cÊp ®­îc chi tr¶ nh×n chung chØ trî gióp 1 phÇn khã kh¨n cña ng­êi lao ®éng, ®êi sèng cña b¶n th©n vµ gia ®×nh hä cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n. 5. C«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn chÝnh s¸ch chÕ ®é BHXH thuéc thÈm quyÒn vµ viÖc xö lý c¸c vi ph¹m: Thanh tra, kiÓm tra lµ nhiÖm vô kh«ng thÓ thiÕu trong ho¹t ®éng qu¶n lý Nhµ n­íc nãi chung vµ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng t¸c BHXH nãi riªng. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng t¸c BHXH, ®èi t­îng h­ëng BHXH kh«ng cè ®Þnh lu«n ph¸t sinh, thay ®æi v× vËy ph¶i tiÕn hµnh c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra ®Ó ®¶m b¶o viÖc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é BHXH theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Trong 8 n¨m qua, ngµnh BHXH ThÞ x· ®· kÕt hîp víi Phßng kiÓm tra BHXH tØnh, víi c¸c ngµnh vµ c¸c ph­êng x·, c¸c tæ chi tr¶ th­êng xuyªn ph¸t hiÖn nh÷ng ®èi t­îng h­ëng sai chÝnh s¸ch, chÕ ®é, ®èi t­îng v¾ng mÆt l©u ngµy, ®èi t­îng ph¹m ph¸p ®Ó b¸o c¸o cÊp trªn xö lý kÞp thêi. Qua kiÓm tra ®· ph¸t hiÖn 41 tr­êng hîp h­ëng tuÊt qu¸ tuæi, 3 tr­êng hîp cÊp trïng hîp vµ 5 tr­êng hîp vi ph¹m ph¸p luËt. TÊt c¶ nh÷ng tr­êng hîp sai ph¹m trªn ®· ®­îc BHXH cÊp trªn xem xÐt vµ xö lý. Bªn c¹nh viÖc thùc hiÖn chi tr¶, BHXH ThÞ x· ®· h­íng dÉn c¸c tæ chi tr¶ n¾m v÷ng chÕ ®é chÝnh s¸ch ®Ó gi¶i thÝch cho ®èi t­îng, vËn ®éng ®èi t­îng chuyÓn sæ lÜnh l­¬ng h­u, trî cÊp vÒ n¬i c­ tró ®Ó tiÖn viÖc qu¶n lý. ChÝnh v× vËy 8 n¨m qua trªn ®Þa bµn ThÞ x· vÒ lÜnh vùc BHXH kh«ng cã ®¬n th­ khiÕu n¹i v­ît cÊp, gãp phÇn æn ®Þnh t×nh h×nh ®Þa ph­¬ng. 6. Nh÷ng v­íng m¾c, tån ®äng trong viÖc thùc hiÖn chÕ ®é BHXH ®èi víi ng­êi lao ®éng vµ biÖn ph¸p gi¶i quyÕt. 6.1/ Nh÷ng v­íng m¾c, tån ®äng: - C¸c chÝnh s¸ch tr­íc ®©y thùc hiÖn cho ®èi t­îng thuéc diÖn ng©n s¸ch chi tr¶ cßn nhiÒu vÊn ®Ò tån ®äng, cßn nhiÒu ®¬n th­ th¾c m¾c, khiÕu n¹i ®Ò nghÞ gi¶i quyÕt chÝnh s¸ch, chÕ ®é BHXH. - Cßn nhiÒu lao ®éng thuéc diÖn tham gia BHXH b¾t buéc ch­a tham gia, chñ yÕu lµ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh, doanh nghiÖp t­ nh©n. - ViÖc thanh tra, kiÓm tra thùc hiÖn chÝnh s¸ch BHXH ë c¸c c¬ së ch­a ®­îc th­êng xuyªn liªn tôc, sù phèi hîp gi÷a c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc vµ c¬ quan qu¶n lý BHXH ch­a chÆt chÏ. - T×nh tr¹ng thiÕu hoÆc nî ®ãng BHXH ë mét sè ®¬n vÞ ®· lµm ¶nh h­ëng ®Õn nguån thu vµ viÖc thùc hiÖn gi¶i quyÕt c¸c chÕ ®é BHXH cho ng­êi lao ®éng. 6.2/ C¸c biÖn ph¸p: - §Èy m¹nh c«ng t¸c th«ng tin tuyªn truyÒn t¹o mèi quan hÖ chÆt chÏ vµ cã hiÖu qu¶ ®èi víi c¸c c¬ quan th«ng tin ®¹i chóng ®Ó mäi ng­êi lao ®éng n©ng cao nhËn thøc vÒ BHXH. - PhÊn ®Êu n©ng cao h¬n n÷a c«ng t¸c chi tr¶ ®Ó chi tr¶ ®óng kú, ®ñ sè, ®óng chÕ ®é tËn tay ®èi t­îng mét c¸ch thuËn lîi, an toµn vµ thuËn tiÖn, kÞp thêi theo ®óng quy ®Þnh hiÖn hµnh. - T¨ng c­êng n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cho c¸n bé lµm c«ng t¸c BHXH. - Ph¸t huy tinh thÇn g­¬ng mÉu, chñ ®éng, s¸ng t¹o cña tõng c¸ nh©n trong viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô chung. - T¨ng c­êng c«ng t¸c thanh tra néi bé trong viÖc qu¶n lý tµi s¶n, thu - chi BHXH kh«ng ®Ó x¶y ra nh÷ng sai ph¹m, thÊt tho¸t. - Phèi kÕt hîp víi c¸c tæ chøc c«ng ®oµn cña ng­êi lao ®éng ®Ó c«ng ®oµn ph¸t huy hÕt vai trß cña m×nh v× lîi Ých cña ng­êi lao ®éng trong viÖc tham gia BHXH. - Thùc hiÖn thanh tra, gi¸m s¸t, phèi kÕt hîp víi Thanh tra Së Lao ®éng TBXH, BHXH tØnh ®Ó thùc hiÖn thanh tra, gi¸m s¸t c¸c ®¬n vÞ sö dông lao ®éng. 7. Thùc tr¹ng ®êi sèng cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u: ChÝnh s¸ch h­u trÝ vµ ng­êi cã c«ng lµ mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch lín cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, thêi gian qua BHXH ThÞ x· lu«n lu«n quan t©m ®Õn ®êi sèng vËt chÊt, ®êi sèng tinh thÇn cña lùc l­îng h­u trÝ vµ cña nh÷ng ng­êi cã c«ng víi n­íc, ®©y lµ mét trong nh÷ng viÖc lµm gãp phÇn quan träng æn ®Þnh ®êi sèng chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸ x· héi cña ®Þa ph­¬ng. VÒ ®êi sèng vËt chÊt cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u: Riªng trong n¨m 2002 Quü BHXH vµ Quü NSNN ®· chi tr¶ tæng sè tiÒn lµ gÇn 60.000.000.000 ®ång cho h¬n 11.000 ng­êi. Nh­ vËy b×nh qu©n mçi ng­êi h­ëng HC ®­îc nhËn 500.000®ång/th¸ng/ng­êi. Bªn c¹nh ®ã nh÷ng ng­êi thuéc diÖn h­ëng l­¬ng h­u cña ThÞ x· cßn tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ phï hîp kh¸c cña gia ®×nh, lµng xãm v× vËy theo thèng kª cña Phßng thèng kª ThÞ x· Th¸i B×nh, thu nhËp cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u b×nh qu©n lµ 600.000®ång/th¸ng/ng­êi. Ng­êi thu nhËp Ýt nhÊt còng ®­îc h¬n 200.000®ång/th¸ng/ng­êi. C¸ biÖt cã nh÷ng ng­êi h­ëng l­¬ng h­u cã TN gÇn 2.000.000.000®ång/th¸ng/ng­êi. VÒ ®êi sèng tinh thÇn cho ng­êi h­ëng l­¬ng h­u: ThÞ uû, H§ND, UBND ThÞ x· lu«n quan t©m ®Õn c¸c ho¹t ®éng cña Ban liªn l¹c h­u trÝ vµ Ng­êi cao tuæi, coi ®ã lµ nh÷ng ho¹t ®éng v¨n ho¸ rÊt quan träng ®èi víi c¸n bé h­u trÝ. BHXH ThÞ x· ®· kÕt hîp víi MTTQ ThÞ x·, Ban liªn l¹c h­u trÝ c¸c ph­êng, x·, c¸c ngµnh v¨n ho¸, y tÕ, TDTT ®Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng CLB h­u trÝ, ng­êi cao tuæi ë c¸c ph­êng x·. VÒ tæ chøc bé m¸y: 13 ph­êng x· trong ThÞ x· cã 13 Ban liªn l¹c h­u trÝ, 13 CLB h­u trÝ vµ 1 CLB trung cao l·o thµnh c¸ch m¹ng ThÞ x·. C¸c CLB nµy th­êng xuyªn ho¹t ®éng hµng th¸ng, hµng quý thu hót sù quan t©m tham gia cña 70% lùc l­îng h­u trÝ. Néi dung cña buæi ho¹t ®éng CLB rÊt phong phó vµ ®a d¹ng nh­ nãi chuyÖn thêi sù, nãi chuyÖn søc khoÎ, c¸c bÖnh tuæi giµ vµ c¸c c¸ch ®Ò phßng chèng bÖnh, rÌn luyÖn TDTT nh­: ch¹y, tËp d­ìng sinh, ®¸nh cÇu l«ng, bãng bµn, cê t­íng, s¸ng t¸c th¬ ca, ®äc th¬, b×nh th¬... C¸c phong trµo trªn ®· gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng tinh thÇn, b¶o vÖ søc khoÎ gióp ®éi ngò h­u trÝ "Sèng vui, sèng khoÎ, sèng cã Ých". NhiÒu thµnh viªn cña c¸c CLB h­u trÝ ë ThÞ x· ®· ®o¹t c¸c gi¶i thÓ thao cña TØnh, cña ThÞ. NhiÒu ph­êng x· hµng n¨m ®· xuÊt b¶n nh÷ng tËp th¬: ph­êng Quang Trung ®· ra ®­îc 3 tËp th¬, h¬n 600 bµi; ph­êng Phóc Kh¸nh ®· ra ®­îc 6 tËp th¬ "Hoa tr¸i v­ên nhµ", tæ chøc thi cÇu l«ng, liªn hoan v¨n nghÖ ®­îc Së V¨n ho¸ Th«ng tin tÆng B»ng khen; ph­êng Bå Xuyªn cã phong trµo v¨n nghÖ, ho¹t ®éng d­ìng sinh kh¸ m¹nh, ®· ra ®­îc 3 tËp th¬ "§­êng xu©n"; ph­êng Kú B¸ víi CLB d­ìng sinh ho¹t ®éng th­êng xuyªn hiÖu qu¶, ®· ra ®­îc 4 tËp th¬ "H­¬ng sen"; ph­êng §Ò Th¸m còng ra ®­îc 2 tËp th¬ "Hoa h­¬ng s¾c". C¸c ph­êng x· cßn l¹i ®Òu tæ chøc sinh ho¹t CLB ®Òu ®Æn hµng th¸ng, hµng quý. Ngoµi ra ThÞ x· cßn cã CLB trung cao l·o thµnh c¸ch m¹ng cã 150 ®Õn 200 c¸n bé hµng th¸ng sinh ho¹t ®Òu ®Æn vµo ngµy mång 1 víi nhiÒu néi dung phong phó. Ngµy 01/10 hµng n¨m BHXH ThÞ x· cïng Phßng Tæ chøc Lao ®éng TBXH, Ban b¶o vÖ søc khoÎ tØnh tham m­u víi ThÞ uû, UBND ThÞ x· tæ chøc kiÓm tra søc khoÎ ®Þnh kú cho c¸c c¸n bé trung cao l·o thµnh c¸ch m¹ng, cã biÕu thuèc vµ quµ c¸c cô nh©n ngµy Quèc tÕ Ng­êi cao tuæi. Ho¹t ®éng v¨n ho¸ thÓ thao cña c¸c CLB h­u trÝ cßn cung cÊp cho c¸c ph­êng x· ®éi ngò c¸n bé c¬ së ®«ng ®¶o. Theo thèng kª s¬ bé tíi 80% sè c¸n bé tæ tr­ëng, xãm tr­ëng. Cã ph­êng nh­ ph­êng Phóc Kh¸nh cã tíi 100% sè c¸n bé lµ c¸n bé h­u trÝ. C¸c Ban liªn l¹c h­u trÝ cßn tæ chøc c¸c héi hiÕu, héi tõ thiÖn th¨m hái gióp nhau lóc èm ®au ho¹n n¹n, th¨m viÕng lóc qua ®êi. RÊt nhiÒu c¸c c¸n bé h­u trÝ ®· trë thµnh nh÷ng tÊm g­¬ng s¸ng cho mäi ng­êi noi theo. PhÇn II Chuyªn ®Ò Thu nhËp vµ ®êi sèng cña ng­êi h­ëng chÕ ®é h­u trÝ hµng th¸ng ë thÞ x· th¸i b×nh - thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p I – Lý do chän chuyªn ®Ò vµ nh÷ng ®Æc ®iÓm cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn chuyªn ®Ò nghiªn cøu 1. Lý do chän chuyªn ®Ò. ChÝnh s¸ch nhÊt qu¸n cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta lu«n coi con ng­êi lµ trung t©m cña sù ph¸t triÓn §¶ng ta ®· kh¼ng ®Þnh: “§i ®«i víi ph¸t triÓn, t¨ng tr­ëng kinh tÕ ph¶i quan t©m gi¶i quyÕt tèt c¸c vÊn ®Ò x· héi. Kinh tÕ ph¸t triÓn lµ c¬ së, nguån lùc ®¶m b¶o cho c¸c ch­¬ng tr×nh x· héi, gi¸o dôc y tÕ, v¨n ho¸ ph¸t triÓn. Song ph¸t triÓn x· héi víi nÒn gi¸o dôc y tÕ v¨n ho¸ ph¸t triÓn sÏ thóc ®Èy ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng... BHXH lµ mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch x· héi quan träng cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta. BHXH la sù chia sÎ rñi ro vµ c¸c nguån quü nh»m b¶o vÖ ng­êi lao ®éng khi hä kh«ng cßn kh¶ n¨ng lµm viÖc. HiÖn nay, sè ng­êi cao tuæi nãi chung vµ ng­êi lao ®éng trong ®é tuæi nghØ h­u ë n­íc ta nãi riªng ë n­íc ta ngµy cµng gia t¨ng. Ng­êi lao ®éng trong ®é tuæi nghØ h­u lµ tÇng líp cã cèng hiÕn lín lao trong cuéc x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc. ChÝnh v× vËy b¶o vÖ, ch¨m sãc vµ n©ng cao ®êi sèng cho ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng kh«ng chØ mang ý nghÜa kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi mµ cßn mang ý nghÜa nh©n ®¹o s©u s¾c thÓ hiÖn truyÒn thèng “Uèng n­íc nhí nguån” ; “th­¬ng ng­êi nh­ thÓ th­¬ng th©n” cña d©n téc ta. Ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng cÇn ®­îc t«n träng ch¨m lo ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho hä tiÕp tôc ph¸t huy nh÷ng kinh nghiÖm sèng, kinh nghiÖm trong s¶n xuÊt mµ hä ®· tÝch luü ®­îc gãp phÇn x©y dùng x· héi míi. Qua thêi gian thùc tËp ë phßng BHXH ThÞ x· Th¸i B×nh ®­îc sù gióp ®ì cña c¸c c«, chó, anh chÞ trong c¬ quan vµ sù h­íng dÉn cña c¸c thÇy c« gi¸o, em xin tr×nh bµy chuyªn ®Ò: “§êi sèng vµ thu nhËp cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng thùc tr¹ng vµ gi¶i phap” Tuy b¶n th©n ®· hÕt søc cè g¾ng, song thêi gian thùc tËp vµ tr×nh ®é cã h¹n nªn bµi viÕt cßn gÆp nhiÒu h¹n chÕ. V× vËy em rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp, chØ b¶o cña c¸c thÇy c« gi¸o ®Ó chuyªn ®Ò cã thÓ hoµn chØnh h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! 2 – C¬ së lý luËn vµ c¬ së thùc tiÔn cña vÊn ®Ò. 2.1. C¬ së lý luËn. 2.1.1. Kh¸i niÖm BHXH. Trong tõ ®iÓn B¸ch khoa ViÖt Nam: BHXH lµ sù ®¶m b¶o thay thÕ hoÆc bï ®¾p mét phÇn thu nhËp cho ng­êi lao ®éng khi hä bÞ mÊt hoÆc gi¶m kho¶n thu nhËp tõ nghÒ nghiÖp do bÞ mÊt hoÆc gi¶m kh¶ n¨ng lao ®éng hoÆc mÊt viÖc lµm do nh÷ng rñi ro x· héi th«ng qua viÖc h×nh thµnh, sö dông mét quü tµi chÝnh do sù ®ãng gãp cña c¸c bªn tham gia BHXH, nh»m gãp phÇn ®¶m b¶o an toµn ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng vµ gia ®×nh hä, ®ång thêi gãp phÇn ®¶m b¶o an toµn x· héi. HiÖn nay hÖ thèng BHXH ë n­íc ta chi tr¶ 5 chÕ ®é: - ChÕ ®é trî cÊp èm ®au - ChÕ ®é trî cÊp thai s¶n. - ChÕ ®é trî cÊp TNL§ vµ BNN. - ChÕ ®é trî cÊp h­u trÝ ChÕ ®é trî cÊp tö tuÊt. 2.1.2. KN: Ng­êi h­ëng h­u trÝ hµng th¸ng. * Ng­êi lao ®éng ®­îc h­ëng chÕ ®é h­u trÝ hµng th¸ng khi nghØ viÖc mµ cã mét trong c¸c ®iÒu kiÖn sau ®©y: 1. Nam ®ñ 60 tuæi, n÷ ®ñ 55 tuæi vµ cã thêi gian ®ãng BHXH ®ñ 20 n¨m trë lªn. 2. Nam ®ñ 55 tuæi, n÷ ®ñ 50 tuæi vµ cã ®ñ 20n¨m ®ã cã thêi gian lµm viÖc thuéc trong nh÷ng tr­êng hîp sau: - §ñ m­êi n¨m lµm nghÒ hoÆc c«ng viÖc nÆng nhäc ®éc h¹i. - §ñ m­êi n¨m lµm nghÒ ë n¬i cã PCKV hÖ sè 0,7 trë lªn. §ñ m­êi n¨m c«ng t¸c ë MiÒn Nam, ë Lµo tr­ícngµy 30/4/1975 hoÆc ë Cam pu chia tr­íc ngµy 31/8/1989. * Ng­êi lao ®éng ®­îc h­ëng chÕ ®é H­u trÝ hµng th¸ng víi møc l­¬ngh­u thÊp h¬n nh÷ng ng­êi ®ñ ®iÒu kiÖn ë phÇn trªn khi cã mét trong c¸c ®iÒu kiÖn sau: 1. Nam ®ñ 60 tuæi, n÷ ®ñ 55 tuæi vµ cã thêi gian ®ãng b¶o hiÓm x· héi ®ñ 15 n¨m ®Õn 20 n¨m 2.Nam ®ñ 50 tuæi, n÷ ®ñ 45 tuæi vµ cã thêi gian ®ãng BHXH ®ñ 20n¨m trë lªn mµ bÞ suy gi¶m kh¶ n¨ng lao ®éng tõ 61% trë lªn. 3. Ng­êi lao ®éng cã Ýt nhÊt 15 n¨m lµm c«ng viÖc ®Æc biÖt nÆng nhäc, ®Æc biÖt ®éc h¹i ®· ®ãng b¶o hiÓm X· Héi ®ñ 20 n¨m mµ bÞ suy gi¶m kh¶ n¨ng lao ®éng tõ 61% trë lªn (Kh«ng phï thuéc vµo tuæi ®êi). 2.2 C¬ së thùc tiÔn cña vÊn ®Ò 2.2.1 C¬ së thùc tiÔn: ThÞ x· Th¸i B×nh kh«ng chØ lµ trung t©m kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸ x· héi cña tØnh mµ cßn lµ n¬i tËp trung ®«ng nhÊt c¸c ®èi t­îng h­íng chÝnh s¸ch x· héi. TÝnh ®Õn hÕt n¨m 2002 BHXHTXTB ®· chi tr¶ chÕ ®é h­u trÝ hµng th¸ng cho 11.823 lao ®éng víi tæng sè tiÒn lµ 58.387.326 ®ång trong ®ã ®èi t­îng h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng lµ c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc lµ 10.818 ng­êi víi tæng sè tiÒn chi tr¶ lµ: 49.418.800®ång vµ ®èi t­îng h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng lµ lao ®éng trong lùc l­îng vò trang qu©n ®éi nh©n d©n lµ 1.005 ng­êi víi tæng sè tiÒn lµ 8.972.526 ®ång Víi sè t­îng ®· nghØ h­u nh­ vËy BHXHTXTB nãi riªng vµ ®¶ng uû UBND ThÞ x· Th¸i B×nh nãi chung ®· lu«n quan t©m s©u s¾c ®Õn ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cho ng­êi h­ëng l­¬ng h­u ®Ó ng­êi h­ëng l­¬ng h­u trÝ hµng th¸ng cã ®iÒu kiÖn ph¸t huy nh÷ng kinh nghiÖm sèng vµ s¶n xuÊt quý b¸u cña m×nh tiÕp tôc phôc vô cho c«ng cuéc x· héi míi. 2.2.2. Chñ tr­¬ng, quan ®iÓm cña ®¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®èi víi c¸c chÕ ®é BHXH nãi chung vµ víi chÕ ®é h­u trÝ hµng th¸ng nãi riªng. Nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a hÖ thèng chÝnh s¸ch BHXH v× quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng, §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· ban hµnh hµng lo¹t c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt ®iÒu chØnh, h­íng dÉn viÖc thùc hiÖn c¸c chÕ ®é BHXH. - NghÞ ®Þnh 12/CP ban hµnh ngµy 26/1/1995 cña ChÝnh phñ vÒ viÖc ban hµnh ®iÒu lÖ BHXH ®èi víi c«ng chøc CNVC Nhµ n­íc vµ mäi ng­êi lao ®éng, lao ®éng theo lo¹i h×nh BHXH b¾t buéc ®Ó thùc hiÖn thèng nhÊt trong c¶ n­íc. - Quy ®Þnh 812/TTg ngµy 12/12/1996 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ vÒ viÖc bæ sung ®èi t­îng h­ëng trî cÊp mÊt søc L§ dµi h¹n, trî cÊp thªm c¸c c¸n bé h­u trÝ c« ®¬n vµ c¸n bé c«ng nh©n lµ qu©n nh©n chuyªn ngµnh vÒ h­u. Quy ®Þnh vÒ hå s¬ xÐt h­ëng c¸c chÕ ®é BHXH ban hµnh kÌm theo quy ®Þnh sè 115/Q§-BHXH ViÖt Nam ngµy 24/6/1996 cña Tæng Gi¸m ®èc BHXHVN - V¨n b¶n 169 quy ®Þnh vÒ thêi gian c«ng t¸c cña BHXHVN - TT01/2001/TTLB- Bé L§TBXH- Bé TC ngµy 5/1/2001 cña Bé L§TBXH- Bé TC h­íng dÉn thùc hiÖn ®iÒu chØnh møc l­¬ng h­u vµ trî cÊp BHXH theo nghÞ ®Þnh sè 77/2000/N§-CP ngµy 15/12/2000 cña ChÝnh phñ. - TT04/LB – TT ban hµnh 27/1/1997 vÒ viÖc h­íng dÉn ®iÒu chØnh møc l­¬ng, vµ trî cÊp ®èi víi c«ng chøc, viªn chøc hµnh chÝnh sù nghiÖp, ng­êi nghØ h­u, nghØ mÊt søc, c¸n bé x·, ph­êng vµ mét sè ®èi t­îng h­ëng chÝnh s¸ch BHXH n¨m 1997 - NghÞ ®Þnh 93/1998/N§-CP vÒ viÖc söa ®æi bæ sung mét sè ®iÒu lÖ BHXH ban hµnh kÌm theo nghÞ ®Þnh 12 CP ngµy 26/1/1995 cña ChÝnh phñ. QuyÕt ®Þnh 234/99/Q§-TTg ngµy 22/12/1999 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ TT sè 26/2000/TTLB/BL§TBXH-BTC ngµy 20/10/2000 h­íng dÉn viÖc thùc hiÖn chÕ ®é BHXH ®èi víi ng­êi lao ®éng lµm viÖc trong c¸c c¬ së c«ng lËp thuéc c¸c ngµnh Gi¸o dôc, y tÕ, v¨n ho¸ thÓ thao. TT05/2000/TT,LT/BL§TBXH-BTC-BQP ngµy 18/2/2000 cña Liªn tÞch Bé L§TBXH, Bé C«ng an, Bé Quèc phßng h­íng dÉn thùc hiÖn. C«ng v¨n 843/L§TBXH cña Bé L§TBXH TT01/L§TBXH-TT ngµy 30/1/1996 cña Bé L§TBXH h­íng dÉn thùc hiÖn. QuyÕt ®Þnh 2092/1999 Q§/BHXH ngµy 23/11/1999 cña Tæng gi¸m ®èc BHXHVN vÒ viÖc thùc hiÖn quy ®Þnh qu¶n lý thu BHXH thuéc hÖ thèng BHXH ViÖt Nam. QuyÕt ®Þnh 2093/1999/Q§-BHXH ngµy 24/11/1999 cña Tæng gi¸m ®èc b¶o hiÓm x· héi ViÖt Nam vÒ viÖc ban hµnh qu¶n lý chi BHXH thuéc hÖ thèng BHXHVN . II Thùc tr¹ng thu nhËp vµ ®êi sèng cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng ë thÞ x· th¸i b×nh. 1. §Æc ®iÓm chung cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng ë thÞ x· Th¸i B×nh. 1.1 §Æc ®iÓm vÒ tuæi ®êi vµ giíi tÝnh cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng. Theo sè l­îng thèng kª trong n¨m 2002 BHXHTX ®· chi tr¶ cho 11.825 ®èi t­îng h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng chiÕm h¬n 8% d©n sè thÞ x·. Cã thÓ cã c¸i nh×n tæng qu¸t vÒ sè ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng qua b¶ng sè liÖu sau: Giíi tÝnh §é tuæi HC HQ Nam N÷ Nam N÷ 45-50 0 11 0 4 51.55 40 56 27 59 56-60 415 560 68 78 61-65 1970 2.574 151 170 66-70 1065 1.286 80 79 71-75 857 857 82 75 76-80 450 486 35 42 80+ 84 116 26 29 4881 5937 469 536 HC: Ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng lµ CBCNV HQ: Ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng lµ qu©n nh©n chuyªn ngµnh. Qua b¶ng sè liÖu trªn ta cã thÓ thÊy: Sè ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng cã ®é tuæi b×nh qu©n lµ 60-70 tuæi. VÒ giíi tÝnh sè ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng lµ n÷ chiÕm 55% (§èi víi ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng lµ CBCNV), 54% (®èi víi ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng lµ CA – Q§ND…) sè ng­êi h­ëng l­¬ng h­u lµ nam chØ chiÕm 46%. Tæng sè ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng. vÒ ®é tuæi: Ng­êi giµ h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng ë thÞ x· Th¸i B×nh cã tuæi ®êi b×nh qu©n lµ 65 tuæi. Sè ng­êi c¸n bé h­u trÝ ë ®é tuæi tõ 61-65 tuæi lµ 4.865 ng­êi chiÕm gÇn 45% tæng sè c¸n bé h­u trÝ. §iÒu nµy cã thÓ thÊy sè ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng ë thÞ x· cã ®é tuæi thä kh¸ cao. 1.2. §Æc ®iÓm vÒ t©m lý cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng. -Ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng th­êng cã t©m lý øc chÕ, c¶m thÊy m×nh sèng thõa tõ khi nghØ lµm. -Ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng ®ang sèng cïng gia ®×nh c¶m thÊy kh«ng tho¶i m¸i vÒ mÆt tinh thÇn. -Ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng th­êng c¶m thÊy c« ®éc nh­ ®a phÇn nh÷ng ng­êi cao tuæi cïng løa v× kh«ng nhËn ®­îc sù quan t©m tõ phÝa ng­êi kh¸c. -Ng­êi h­ëng l­¬ng h­u th­êng c¶m thÊy bÊt m·n khi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng t¸c ®éng lµm n¬i láng dÇn c¸c mèi quan hÖ truyÒn th«ng gi÷a gia ®×nh, hä hµng, lµng xãm. -Ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng nãi riªng vµ ng­êi cao tuæi nãi chung lu«n mong muèn nhËn ®ù¬c sù quan t©m ch¨m sãc cña mäi ng­êi. 1.3.Mét sè nguyÖn väng cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng. PhÇn lín ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng ®Òu cã mong muèn ®­îc hç trî, khi ®au èm, bÖnh tËt, mong muèn ®­îc s¨m sãc, quan t©m nhiÒu h¬n vÒ tinh thÇn. Ngoµi ra ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng cßn cã nhu cÇu ®­îc giao tiÕp, ®­îc tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng x· héi. §©y lµ nh÷ng nhu cÇu chÝnh ®¸ng cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng ®Ó gióp hä kh«ng cã c¶m gi¸c h·ng hôt mÆc c¶m cho r»ng m×nh “v« tÝch sù”, lµ “ng­êi thõa” trong gia ®×nh. T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó cho hä ph¸t huy kinh nghiÖm sèng quý b¸u cña m×nh tiÕp tôc cèng hiÕn cho c«ng cuéc x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc. 2.Thùc tr¹ng thu nhËp vµ ®êi sèng cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng ë thÞ x· Th¸i B×nh. 2.1.Thùc tr¹ng thu nhËp tõ l­¬ng h­u cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng. Thu nhËp lµ yÕu tè quan träng cuéc sèng cña mçi ng­êi. §èi víi ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng nãi riªng vµ ng­êi cao tuæi nãi chung th× thu nhËp l¹i cµng quan träng v× ®Õn giai ®o¹n nµy bÖnh tËt ph¸t sinh, kh¶ n¨ng thÝch nghi, hÊp thô, dù tr÷ dinh d­ìng kÐm, sù tù vÖ víi c¸c vi khuÈn g©y bÖnh bÞ gi¶m sót v× vËy ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng kh«ng chØ cã nhu cÇu vÒ ¨n uèng, sinh ho¹t mµ cßn cã nhu cÇu cao trong viÖc ch¨m sãc søc khoÎ. ChÕ ®é h­u trÝ cña BHXH lµ mét gi¶i ph¸p hiÖu qu¶ cho thu nhËp cña ng­êi lao ®éng khi mµ hä kh«ng cßn kh¶ n¨ng lao ®éng. Qua sè liÖu thèng kª l­¬ng h­u cña ng­êi h­ëng h­u trÝ hµng th¸ng ë ThÞ x· Th¸i B×nh ta thÊy: §¬n vÞ: Thu nhËp : §ång Thu nhËp HC HQ < 300.000 4210 ng­êi 63 ng­êi 300.000 – 400.000 2860 ng­êi 177 ng­êi 400.000 – 500.000 2276 ng­êi 206 ng­êi 500.000 – 600.000 749 ng­êi 199 ng­êi 600.000 - 700.000 496 ng­êi 195 ng­êi > 700.000 227 ng­êi 165 ng­êi Ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng d­íi sù chi tr¶ cña phßng BHXH Th¸i B×nh cã thu nhËp t­ l­¬ng h­u trung b×nh lµ 500.000®/ng­êi/ th¸ng. Sè ng­êi hëng l­¬ng h­u hµng thn¸g lµ c¸n bé CNVC cã møc trî cÊp thÊp h¬n trung b×nh lµ 400.000®/ng­êi/th¸ng. Cßn sè lao ®éng thuéc lùc l­îng vò trang th× cã møc trî cÊp cao h¬n trung b×nh lµ 700.000® (ng­êi/th¸ng). Víi sè tiÒn hµng th¸ng nhËn ®­îc ®· phÇn nµo gióp cho ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng vµ gia ®×nh hä kh¾c phôc mét phÇn khã kh¨n trong cuéc sèng cña m×nh. Nh­ng mÆc dï vËy ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng vÉn lu«n t×m mäi viÖc lµm ®Ó t×m kiÕm thªm thu nhËp v× trong thùc tÕ ®êi sèng cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n. Theo sè liÖu thèng kª b×nh qu©n thu nhËp ®Çu ng­êi cña thÞ x· Th¸i B×nh lµ kho¶ng 400 USD / n¨m/ ng­êi nÕu so víi b×nh qu©n thu nhËp th× sè tiÒn l­¬ng h­u mµ ng­êi h­ëng l­¬ng h­u ®­îc h­ëng lµ kh¸ lín nh­ng ng­îc l¹i do møc sinh ho¹t chung ë thÞ x· kh¸ cao vµ chi phÝ cho c¸c dÞch vô y tÕ, gi¶i trÝ ngµy cµng t¨ng nªn sè tiÒn mµ ng­êi h­ëng l­¬ng h­u nhËn ®­îc ®a phÇn chØ ®ñ ®Ó ®¸p øng cho c¸c chi phÝ sinh ho¹t ®o. H¬n n÷a, cã mét bé phËn rÊt lín ng­êi h­ëng l­¬ng h­u do hoµn c¶nh chung lµ ®Êt n­íc cã chiÕn tranh nªn l¹ap gia ®×nh muén v× vËy mµ mÆc dï ®· ph¶i nghØ h­u nh­ng con c¸i l¹i ch­a tr­ëng thµnh v× vËy mµ hä l¹i ph¶i bá ra nh÷ng kho¶n chi phÝ lín ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu sèng cña con c¸i hä. V× nh÷ng lý do trªn mµ ng­êi h­ëng l­¬ng h­u mÆc dï ®­îc nhËn møc l­¬ng cao nh­ng ®êi sèng cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n 2.2.Thùc tr¹ng thu nhËp tõ viÖc lµm thªm cña ng­êi h­ëng hµng th¸ng. Theo thèng kª s¬ bé cã tíi 80% c¸n bé lµm tæ tr­ëng, tæ phã, bÝ th­ cña c¸c ph­êng, x· lµ c¸n bé h­u trÝ, con sè ®ã ®· chiÕm tíi h¬n 200 c¸n bé h­u trÝ mÆc dï sã tiÒn trî cÊp tr¶ cho c¸c c¸n bé ë ph­êng x· kh«ng nhiÒu nh­ng còng gãp thªm mét phÇn thu nhËp cho ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng. Bªn c¹nh ®ã, nh÷ng c¸n bé h­u trÝ ë ThÞ x· lµ nh÷ng ng­êi n¨ng ®éng, rÊt nhiÒu c¸n bé h­u trÝ mÆc dï ®· vÒ h­u tham gia vµo viÖc h­íng dÉn s¶n xuÊt cho c¸c tæ hîp s¶n xuÊt, c¸c trung t©m lµng nghÒ truyÒn thèng. Víi kinh nghiÖm lµm viÖc cña hä ®· gióp nhiÒu cho sù thµnh c«ng cña c¸c tæ hîp s¶n xuÊt ®ã vµ t¹o thªm thu nhËp cho b¶n th©n hä. H¬n n÷a, c¸c c¸n bé h­u trÝ rÊt h¨ng h¸i tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ cña gia ®×nh m×nh v× thÕ mµ tæng thu nhËp cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng ë ThÞ x· Th¸i B×nh lªn ®Õn h¬n 600.000®/ng­êi/th¸ng. C¸ biÖt cã nh÷ng c¸n bé h­u trÝ cã thu nhËp tíi gÇn 2 triÖu ®ång / ng­êi/th¸ng. Ng­êi h­ëng l­¬ng h­u ë thÞ x· Th¸i B×nh ®Æc biÖt thµnh c«ng trong viÖc lµm kinh tÕ tõ c¸c nghÒ truyÒn thèng nh­ ®an l¸t, m©y tre... bëi hä cã rÊt nhiÒu kinh nghiÖp v× vËy mµ ®a phÇn ng­êi h­ëng l­¬ng h­u ë thÞ x· tham gia s¶n xuÊt, gi¶ng d¹y trong c¸c c¬ së s¶n xuÊt nghÒ truyÒn thèng. 2.3.Thùc tr¹ng ®êi sèng cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng. *VÒ ®iÒu kiÖn nhµ ë. PhÇn lín ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng ®ang sèng cïng gia ®×nh, cã mät phÇn nhá sè ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng sèng riªng nh­ng l¹i ë trong nh÷ng toµ nhµ ë t¹m. §iÖu kiÖn sö dông ®iÖn sinh ho¹t, n­íc nhµ….vµ ®Æc biÖt lµ c¸c tµi s¶n cã gi¸ trÞ sinh ho¹t v¨n ho¸, ®i l¹i vµ ®êi sèng hµng ngµy cßn nhiÒu h¹n chÕ. ViÖc sèng cïng víi gia ®×nh trong khi c¸c mèi quan hÖ huyÕt thèng gia ®×nh trong khi c¸c mèi quan hÖ huyÕt thèng gia ®×nh ngµy cµng láng lÎo lµm cho ng­êi ng­êi l­¬ng h­u c¶m thÊy hÉng hôt, mÆc c¶m. *VÒ t×nh tr¹ng søc khoÎ. Ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng th­êng bÞ c¸c bÖnh phæ biÕn nh­ huyÕt ¸p, c¸c bÖnh vÒ thÇn kinh, h« hÊp vµ c¸c bÖnh vÒ tim m¹ch h¬n n÷a cã ®Õn 21% ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng bÞ bÖnh nghÒ nghiÖp hoÆc bÖnh m·n tÝnh. V× vËy cÇn ph¶i cã c«ng t¸c ch¨m sãc søc khoÎ th­êng xuyªn cho ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng. §Æc biÖt lµ ph¶i cã chÕ ®é ch¨m sãc ®iÒu trÞ bÖnh tËt kÞp thêi cho ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng nhÊt lµ bÖnh nghÒ nghiÖp vµ bÖnh m·n tÝnh. Nh»m c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt còng nh­ tinh thÇn cho ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng, cuçi n¨m 2002 ®· cã mét cuéc ®iÒu tra toµn diÖn vÒ ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn vµ søc khoÎ cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng, kÕt qu¶ ®iÒu tra vÒ søc khoÎ cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u cho thÊy: T×nh tr¹ng søc khoÎ Tèt 9% Trung b×nh 62% KÐm 29% Qua b¶ng sè liÖu trªn cã thÓ thÊy t×nh tr¹ng søc khÎo cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u kh«ng cã g× ®¸ng lo ng¹i, phÇn lín ng­êi h­ëng l­¬ng h­u cã søc khoÎ trung b×nh. Nh­ng kh«ng v× thÕ mµ chóng ta kh«ng quan t©m ®Õn ®êi sèng, søc khoÎ cña hä, chóng ta ph¶i ®Èy m¹nh c¸c dÞch vô ch¨m sãc søc khoÎ ®Ó n©ng % ng­êi h­ëng l­¬ng cã søc khoÎ tèt lªn ngµy cµng cao vµ h¹n chÕ tèi ®a sè ng­êi cã søc khoÎ yÕu kÐm. *VÒ sinh ho¹t v¨n ho¸: HiÑn nay, c¸c ho¹t ®éng, c¸c c©u l¹c bé cho ng­êi h­u trÝ ®ang ngµy cµng ®­îc më réng. ë thÞ x· cã 13 Ban liªn l¹c h­u trÝ cña 13 Ph­êng x·, 13 c©u l¹c bé h­u trÝ vµ 1 c©u l¹c bé trung l·o thµnh c¸ch m¹ng. C¸c c©u l¹c bé nµy th­êng xuyªn ho¹t ®éng hµng th¸ng, hµng quý, thu hót sù quan t©m cña 70% lùc l­îng h­u trÝ. Néi dung cña c¸c buæi ho¹t ®éng c©u l¹c bé nµy rÊt phong phó vµ ®a d¹ng nh­ nãi chuyÖn thêi sù, nãi chuyÖn søc khoÎ, c¸c bÖnh tuæi giµ vµ c¸c c¸ch phßng chèng. C¸c c©u l¹c bé cßn th­êng xuyªn tæ chøc rÌn luyÖn thÓ thao, tËp d­ìng sinh, ®¸nh cÇu l«ng... ®Ó n©ng cao ®êi sèng tinh thÇn, b¶o vÖ søc khoÎ gióp ®éi ngò h­u trÝ: “ Sèng vui, sèng khoÎ, sèng cã Ých”. NhiÒu thµnh viªn cña c©u l¹c bé h­u trÝ ë thÞ x· ®¹t ®­îc c¸c gi¶i thÓ thao cña tØnh, cña thÞ. NhiÒu ph­êng, x· hµng n¨m ®· xuÊt b¶n ®­îc nh÷ng tËp th¬: Ph­êng Ph­êng Quang trung ®· cho ra ®­îc 3 tËp th¬ víi h¬n 600 bµi ,Ph­êng Phóc Kh¸nh ®· cho ra ®­îc 6 tap¹ th¬ “Hoa tr¸i v­ên nhµ”, tæ chøc thi cÇu l«ng liªn hoan v¨n nghÖ ®­îc së v¨n ho¸ th«ng tin tÆng b»ng khen, ph­êng Bå Xuyªn cã c¸c phong trµo v¨n nghÖ, ho¹t ®éng d­ìng sinh kh¸ m¹nh, ®· cã ®­îc 3 tËp th¬ “§­êng xu©n”, ph­êng Kú B¸ víi c©u l¹c bé d­ìng sinh ho¹t ®éng th­êng xuyªn hiÖu qu¶, ®· cho ra ®­îc 4 tËp th¬ mang tªn”H­¬ng sen”, ph­êng §Ò th¸m còng ra ®­îc 2 tËp th¬ “Hoa h­¬ng s¾c” c¸c ph­êng x· cßn l¹i ®Òu tæ chøc sinh ho¹t c©u l¹c bé ®Òu ®Æn hµng th¸ng, hµng quý. C¸c ban liªn l¹c h­u trÝ cßn tæ chøc c¸c héi hiÕu, héi tõ thiÖn, th¨n hái gióp ®ì lÉn nhau lóc èm ®au ho¹n n¹, th¨m viÕng lóc qua ®êi. RÊt nhiÒu c¸n bé h­u trÝ ®· trë thµnh nh÷ng tÊm g­¬ng s¸ng cho mäi ng­êi noi theo. MÆc dï sè l­îng c¸n bé h­u trÝ tham gia ho¹t ®éng trong c¸c c©u l¹c bé rÊt ®«ng nh­ng chØ cã rÊt Ýt ng­êi tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ x· héi, thÓ thao. V× vËy cÇn ph¶i më réng x©y dùng vµ hç trî cho c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ mang tÝnh céng ®ång, phï hîp víi ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng. 2.4. Mét sè tån t¹i trong ®êi sèng vµ thu nhËp cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng ë thÞ x· Th¸i B×nh. §a phÇn ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng mÆc dï nhËn ®­îc møc l­¬ng kh¸ cao nh­ng møc l­¬ng ®ã ch­a ®ñ ®Ó ®¶m b¶o møc sèng tèi thiÓu cho b¶n th©n vµ gia ®×nh hä. viÖc lµm ®Ó kiÕm thªm thu nhËp cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u cßn rÊt nhiÒu bÊt cËp, ch­a phï hîp, ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn t×nh tr¹ng søc khoÎ vµ tinh thÇn cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u. T×nh tr¹ng søc khoÎ cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng ngµy cµng cã xu h­íng ®i xuèng trong khi ®ã hä l¹i kh«ng nhËn ®­îc sù quan t©m ch¨m sãc, hç trî th­êng xuyªn cña c¸c dÞchvôh y tÕ. Ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng mÆc dï tham gia vµo c¸c c©u l¹c bé h­u trÝ kh¸ ®«ng (70% lùc l­îng c¸n bé h­u trÝ ) nh­ng chØ cã rÊt Ýt ng­êi tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng sinh ho¹t v¨n ho¸, thÓ dôc, thÓ thao cña ®Þa ph­¬ng vµ cßn rÊt Ýt nh÷ng ch­¬ng tr×nh v¨n ho¸ thÓ thao dµnh riªng cho c¸c c¸n bé h­u trÝ. Cßn mét bé phËn kh«ng nhá c¸c c¸n bé h­u trÝ ph¶i sèng trong ®iÒu kiÖn nhµ ë t¹m thêi, thiÕu c¸c dÞch vô vÒ ®iÖn, n­íc.. III. Mét sè ®Ò xuÊt nh»m n©ng cao ®êi sèng vµ thu nhËp cho ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng ë thÞ x· th¸i b×nh. Nh»m n©ng cao ®êi sèng vµ thu nhËp cho c¸c c¸n bé h­u trÝ ®Ó ng­êi c¸n bé h­u trÝ cã thÓ “Sèng vui, sèng khoÎ, sèng cã Ých” t«i xin ®Ò xuÊt mét vµi gi¶i ph¸p ®Ó h¹n chÕ c¸c tån t¹i trªn. 1. §Ò xuÊt víi BHXHTX Th¸i B×nh. TiÕp tóc t¨ng c­êng hiÖu qu¶ c«ng t¸c chi tr¶ l­¬ng h­u hµng th¸ng, ®¶m b¶o nhanh chãng, thuËn lîi, ®óng kú, ®ñ sè vµ ®Õn tËn tay ng­êi h­ëng l­¬ng h­u. T¨ng c­êng h¬n n÷a ®éi ngò céng t¸c viªn ®Ó cã thÓ n¨m nh½ng ®êi sèng vËt chÊt còng nh­ tinh thÇn cho ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng. KÕt hîp víi c¸c tæ chøc x· héi, UBND thÞ x·, §¶ng uû vµ uû ban nh©n d©n tØnh ®Ó tæ chøc c¸c ho¹t ®éng ch¨m sãc y tÕ, v¨n ho¸ x· héi, thÓ dôc thÓ thao cho ng­êi h­ëng l­¬ng h­u. T¨ng c­êng c«ng t¸c tiÕp ®ãn vµ gi¶i quyÕt nh÷ng tån t¹i, v­íng m¾nghiªn cøu cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u, ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ng­êi h­ëng l­¬ng h­u. 2. §Ò xuÊt víi BHXH tØnh Th¸i B×nh. ThiÕt lËp mèi quan hÖ s©u s¾c h¬n n÷a víi BHXH thÞ x· hç trî c¸c c¸n bé thÞ x· kinh nghiÖm, tµi liÖu vÒ ®êi sèng cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u. Gióp ®ì BHXH thÞ x· gi¶p ®¸p nh÷ng v­íng m¾c, tån ®äng trong viÖc gi¶i quyÕt chÕ dé h­u trÝ cho ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng. T¨ng c­êng, kiÓm tra, gi¸m s¸t viÖc gi¶i quyÕt chÕ ®é BHXH ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c tr¶ l­¬ng h­u hµng th¸ng, ®¶m b¶o quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng. 3. ®Ò xuÊt víi UBND thÞ x·. - Më réng c¸c ch­¬ng tr×nh cã sù tham gia cña c¸c tæ chøc x· héi trong toµn thÞ x· nh»m ch¨m sãc ng­êi h­ëng l­¬ng h­u. - Hç trî cho c¸c ch­¬ng tr×nh t¹o viÖc lµm vµ thu nhËp phï hîp víi ®iÒu kiÖn søc khoÎ, n¨ng lùc hiÖn t¹i cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng ®Ó hä cã ®iÒu kiÖn cèng hiÕn c¸c kinh nghiÖm sèng quý b¸u cña m×nh trong c«ng viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ, x©y dùng x· héi míi. - T¹o ®iÒu kiÖn hç trî ng­êi h­ëng l­¬ng h­u vÒ ®Êt ®ai, t­ liÖu s¶n xuÊt ®Ó hä tù t¹o viÖc lµm cho b¶n th©n vµ cho c¸c lao ®éng kh¸c trong thÞ x·. - X©y dùng c¸c trung t©m, c¸c viÖn d­ìng l·o ®Ó ng­êi h­ëng l­¬ng h­u c« ®¬n kh«ng ph¶i sèng trong ®iÒu kiÖn thiÕu thèn nhµ ë vµ c¸c t­ liÖu sinh ho¹t kh¸c. - Më réng m¹ng l­íi y tÕ cho ng­êi h­ëng l­¬ng h­u ®Ó hä cã thÓ nhË ®­îc sù quan t©m, hç trî b»ng y tÕ th­êng xuyªn h¬n. - §Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸, thÓ dôc thÓ thao khuyÕn khÝch c¸c c¸n bé h­u trÝ tham gia. - X©y dùng c¸c m« h×nh nh­ m« h×nh “«ng , bµ, chau”, tæ chøc c¸c ho¹t ®éng cã sù tham gia cña nhiÒu ng­êi cao tuæi cã thÓ béc lé t©m t­, t×nh c¶m cña m×nh, t¹o mèi quan hÖ bÒn chÆt h¬n trong gia ®×nh vµ x· héi. - X©y dùng c¸c h×nh thøc tiÕt kiÖm ®Ó tiÕt kiÖm tiÒn cho khi vÒ h­u cho ng­êi lao ®éng4. §Ò xuÊt víi §¶ng uû tØnh Th¸i B×nh. - T¨ng c­êgn chØ ®¹o cho c¸c ch­¬gn tr×nh ch¨m sãc søc khoÎ vµ ®êi sèng cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng. - T¨ng c­êng ng©n s¸ch cho c«ng t¸c b¶o vÖ vµ ch¨m sãc søc khoÎ cho ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng. - ChØ ®¹o liªn kÕt gi÷a c¸c cÊp, c¸c ngµnh, c¸c tæ chøc x· héi cïng nhau ch­m sãc vµ b¶o vÖ ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng nãi riªng vµ ng­¬× cao tuæi nãi chung. KÕt luËn Ch¨m sãc søc khoÎ, n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt còng nh­ tinh thÇn cho ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng lµ mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch lín cña §¶ng vµ nhµ n­íc ta. Thêi gian qua BHXH thÞ x· lu«n lu«n quan t©m ®Õn ®êi sèng cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng vµ ng­êi cã c«ng víi c¸ch m¹ng. ChÝnh sù quan t©m hç trî cña §¶ng uû, UBND tØnh, UBND thÞ x·, BHXH thÞ x· Th¸i B×nh vµ c¸c tæ chøc x· héi kh¸c trong toµn tØnh mµ ®êi sèng cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng ë thÞ x· Th¸i B×nh ®· cã nh÷ng b­íc chuyÓn biÕn ®¸ng kÓ. §©y lµ mét trong nh÷ng viÖc lµm gãp phÇn quan träng æn ®Þnh ®êi sèng chÝnh trÞ, kinh tÕ v¨n ho¸ x· héi cña ®Þa ph­¬ng. Nh»m n©ng cao h¬n n÷a ®êi sèng cña c¸c c¸n bé h­u trÝ, trª ®©y em ®· tr×nh bµy chuyªn ®Ò : §êi sèng vµ thu nhËp cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u hµng th¸ng ë thÞ x· Th¸i B×nh. - Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p víi mong muèn gãp mét phÇn c«ng søc nhá cña m×nh n©ng cao ®êi sèng cña ng­êi h­ëng l­¬ng h­u. Trong thêi gian thùc tËp em ®· nhËn ®­îc sù quan t©m gióp ®ì cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c c¸n bé cña BHXH thÞ x· Th¸i B×nh nh­ng do thêi gian cã h¹n vµ kü n¨ng cßn nhiÒu h¹n chÕ b¶n b¸o c¸o cßn nhiÒu thiÕu xãt em rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp, chØ b¶o cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n. Em xin ch©n thµnh c¸m ¬n! sinh viªn thùc hiÖn