Chuyên đề Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng Tài sản lưu động tại Công ty Sách và Thiết bị trường học Hà Nội

hµnh phè ®Òu cã C«ng ty ph¸t hµnh S¸ch vµ ThiÕt bÞ tr­êng häc. Trong nh÷ng n¨m qua cïng víi sù ®æi míi cña ®Êt n­íc ngµnh gi¸o dôc vµ ®µo t¹o thñ ®« tiÕp tôc thùc hiÖn NghÞ quyÕt Trung ­¬ng IV vÒ ®æi míi sù nghiÖp gi¸o dôc ®µo t¹o, quy m« gi¸o dôc tµo t¹o t¨ng nhanh c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng ë hÇu hÕt c¸c ngµnh häc vµ cÊp hoc. §iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn, sè häc sinh ®Õn tr­êng ngµy cµnh t¨ng ë tÊt c¶ c¸c cÊp häc. Trong gi¸o dôc vÊn ®Ò ®æi míi ph­¬ng ph¸p gi¹y vµ häc, c¬ cÊu ch­¬ng tr×nh cã nhiÒu thay ®æi khiÕn cho nhu cÇu vÒ s¸ch gi¸o khoa phôc vô cho gi¶ng dËy vµ häc tËp thªm nhiÒu phong phó vµ ®a d¹ng. Sè s¸ch gi¸o khoa tõ vµi tr¨m b¶n ph¸t hµnh hµng n¨m, ®Õn nay ®· lªn ®Õn h¬n 10 triÖu b¶n s¸ch, ®¶m b¶o cho häc sinh Hµ Néi tíi ngµy khai gi¶ng cã ®ñ s¸ch gi¸o khoa vµ thiÕt bÞ ®å dïng dËy häc phôc vô gi¶ng dËy häc tËp cña gi¸o viªn vµ häc sinh tõ cÊp TiÓu häc ®Õn c¬ së vµ Phæ th«ng trung häc. Cô thÓ qua sè liÖu 4 n¨m d­íi ®©y: B¶ng 1: C¸c lo¹i s¸ch vµ thiÕt bÞ cung cÊp Stt Lo¹i S¸ch §¬n vÞ N¨m 2002 N¨m 2003 N¨m 2004 1 S¸ch gi¸o khoa 1000 Cuèn 6.792 9.352 10.163 S¸ch hoc sinh 5.678 8.134 8.567 S¸ch gi¸o viªn 357 575 632 S¸ch tham kh¶o 757 643 964 2 ThiÕt bÞ Ên phÈm 1000 Cuèn 93,1 98,6 105,4 Sæ ®iÓm 82 86 92 Häc b¹ 11,1 12,6 13,4 GiÊy thi 1000 tê 1000 1600 1800 Theo thèng kª (tÝnh hÕt n¨m 2004) Hµ Néi ®· cã gÇn 53.767 líp häc ë c¸c cÊp häc tõ tiÓu häc ®Õn Phæ th«ng trung häc víi sè l­îng häc sinh gÇn 1.987.520 vµ sè gi¸o viªn lµ 83.380 ng­êi. ý thøc ®­îc vÒ tiÒm n¨ng to lín ®ã ®ång thêi ®Ó thÝch øng víi c¬ chÕ thÞ tr­êng C«ng ty S¸ch vµ ThiÕt bÞ tr­êng häc Hµ Néi ®· kh«ng ngõng ®æi míi tæ chøc kiÖn toµn bé m¸y, s¾p xÕp l¹i ho¹t ®éng kinh doanh, phôc vô øng víi ®iÒu kiÖn míi. Tõ n¨m 1993, C«ng ty ®­îc thµnh lËp l¹i theo nghÞ quyÕt 388, ®­îc giao vèn chuyÓn ®æi c¬ chÕ qu¶n lý, chuyÓn toµn bé nh©n viªn C«ng ty tõ biªn chÕ sang ký kÕt hîp ®ång lao ®éng, x©y dùng Tho¶ ­íc lao ®éng tËp thÓ chÆt chÏ vµ hîp lý, kho¸n l­¬ng, kho¸n viÖc song song víi c¸c biÖn ph¸p vÒ tæ chøc lµ ®æi míi quan ®iÓm trong kinh doanh: x¸c ®Þnh cho tõng c¸n bé nh©n viªn trong C«ng ty hiÓu râ kinh doanh tù ho¹ch to¸n trong c¬ chÕ thÞ tr­êng víi tÊt c¶ nh÷ng khã kh¨n phøc t¹p cña nã, ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh ®Ó gi÷ v÷ng thÞ tr­êng ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Víi tû lÖ triÕt khÊu th­¬ng nghiÖp ®­îc Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc giµnh cho Hµ Néi thÊp nhÊt trªn c¶ n­íc (19% theo gi¸ b×a) l¹i bÞ hµng ngµn t­ th­¬ng tham gia kinh doanh s¸ch gi¸o khoa hÕt søc n¨ng ®éng, võa cã tiÒm lùc lín vÒ vèn lÉn kinh nghiÖm trèn tr¸nh qu¶n lý thÞ tr­êng vµ trèn thuÕ, trë thµnh m¹ng l­íi nhanh nh¹y ®iÒu chuyÓn s¸ch gi¸o khoa cña c¸c tØnh ban cã chiÕt khÊu cao h¬n vÒ Hµ Néi, c¹nh tranh víi C«ng ty Hµ Néi. Tõ thùc tÕ ®ã, muèn ®øng v÷ng, muèn th¾ng trong c¹nh tranh con ®­êng duy nhÊt lµ ph¶i b¸m lÊy ®èi t­îng phôc vô cña m×nh lµ kh¸ch hµng, ®­a s¸ch gi¸o khoa vµo tõng tr­êng häc, tõng c¬ quan, nhµ m¸y xÝ nghiÖp (mµ C«ng ty trùc tiÕp liªn hÖ), b¸m lÊy tõng phiªn häp phô huynh häc sinh, cñng cè qu¶n lý l¹i ®¹i lý b¸n hµng, vËn dông c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ ®Ó kinh doanh cã hiÖu qu¶, khuyÕn khÝch kh¸ch hµng, tËn dông sù gióp ®ì cña Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o Dôc, c¸c cÊp cña ngµnh vµ Thµnh phè. Trong hoµn c¶nh hiÖn nay, ngoµi chøc n¨ng phôc vô nhu cÇu vÒ s¸ch gi¸o khoa cho Hµ Néi, nh»m ®¸p øng yªu cÇu d¹y vµ häc ngµy cµng t¨ng ë Hµ Néi, C«ng ty ®· tiÕn hµnh tæ chøc liªn doanh, liªn kÕt xuÊt b¶n nh÷ng lo¹i s¸ch tham kh¶o, båi d­ìng, s¸ch h­íng dÉn thùc hµnh ®Ó phôc vô nhu cÇu kh¸ch hµng ngay cµng tèt h¬n vµ ®· t¹o ®­îc uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng. Quan hÖ b¹n hµng kinh tÕ cña C«ng ty kh«ng ngõng ®­îc më réng tõ chç chØ cã Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc, b¹n hµng truyÒn thèng, ®Õn nay ®· cã thªm Nhµ xuÊt b¶n Hµ Néi, B¸o Gi¸o dôc vµ thêi ®¹i, c¸c C«ng ty s¸ch vµ thiÕt bÞ tr­êng häc tØnh b¹n, c¸c ®¹i lý… §èi víi mÆt hµng thuéc nhãm thiÕt bÞ, thùc hiÖn QuyÕt ®Þnh sè 20-TC/CBNN cña Bé tr­ëng Bé tµi chÝnh ngµy 17/01/1996 vÒ viÖc ban hµnh quy chÕ ®Êu thÇu mua s¾m ®å dïng, trang thiÕt bÞ, C«ng ty ®· tiÕp tôc hoµ nhËp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng, gi÷ v÷ng ®­îc vai trß chñ ®¹o trong lÜnh vùc kinh doanh mÆt hµng nµy. Cïng víi viÖc më réng quan hÖ kinh doanh trong n¨m 2004 C«ng ty S¸ch vµ ThiÕt bÞ tr­êng häc Hµ Néi ®· phèi hîp víi Së Gi¸o Dôc vµ §µo t¹o Hµ Néi tiÕp tôc lµm c«ng t¸c chØ ®¹o, ph¸t triÓn quan hÖ víi c¸c Phßng Gi¸o dôc cña c¸c quËn, huyÖn, thiÕt lËp quan hÖ mËt thiÕt víi c¸c tr­êng häc trªn ®Þa bµn Hµ Néi, chñ ®éng lËp kÕ ho¹ch ®­a s¸ch gi¸o khoa xuèng tËn n¬i phôc vô trùc tiÕp nhu cÇu kh¸ch hµng. 2.2. C¬ cÊu tæ chøc kinh doanh. 2.2.1. S¬ ®å tæ chøc bé m¸y. Bé m¸y cña C«ng ty hiÖn nay gåm 43 ng­êi ®­îc ph©n bè theo c¸c phßng nh­ sau: Ban Gi¸m §èc Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh Phßng hµnh chÝnh Phßng kÕ ho¹ch kinh doanh Kho Cöa hµng b¸n lÎ sè 1 Cöa hµng b¸n lÎ sè 12 … ChuyÓn ®æi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ tõ nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc lµ b­íc ngoÆt quan träng gióp cho n­íc ta tho¸t khái t×nh tr¹ng khñng ho¶ng trÇm träng, triÒn miªn. Víi nh÷ng bì ngì ban ®Çu khi chuyÓn sang kinh doanh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng tõ c¸ch suy nghÜ míi, c¸ch kinh doanh míi c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i nãi chung vµ C«ng ty S¸ch vµ ThiÕt bÞ tr­êng häc Hµ Néi nãi riªng cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n lóng tóng do ch­a hoµ nhËp kÞp thêi vµ thÝch øng víi sù thay ®æi nhanh chãng cña c¬ chÕ míi, cã sù c¹nh tranh gay g¾t vµ quyÕt liÖt. Ho¹t ®éng kinh doanh thu ®­îc nhiÒu lîi nhuËn mµ vÉn ®¶m b¶o nhiÖm vô chÝnh trÞ lµ môc tiªu quan träng nhÊt ®èi víi toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn C«ng ty. ChÝnh v× vËy, ®æi míi trë thµnh yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Ó thùc hiÖn môc tiªu trªn. Mét trong nh÷ng néi dung ®æi míi cã ý nghÜa quan träng c¬ b¶n gãp phÇn t¹o nªn nh÷ng kÕt qu¶ cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y lµ ®æi míi c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý ho¹t ®éng vµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn lao ®éng kinh doanh. C¬ chÕ thÞ tr­êng rÊt n¨ng ®éng vµ phøc tap, chØ cã nh÷ng doanh nghiÖp nµo thÝch øng ®­îc víi nã míi cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc. Muèn chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh C«ng ty Hµ Néi ph¶i cã chiÕn l­îc kinh doanh vµ nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó thùc hiÖn chiÕn l­îc ®· ®Ò ra. Do ®ã, yÕu tè con ng­êi gi÷ vai trß trung t©m trong mäi ho¹t ®éng cña qu¸ tr×nh kinh doanh. Trong nh÷ng n¨m võa qua C«ng ty S¸ch vµ ThiÕt bÞ tr­êng häc Hµ Néi ®· kh«ng ngõng ®æi míi x©y dùng vµ kiÖn toµn bé m¸y tæ chøc x¾p xÕp bé m¸y gän, æn ®Þnh, n¨ng ®éng vµ cã hiÖu qu¶ th«ng qua Tho¶ ­íc lao ®éng tËp thÓ míi phï hîp víi Bé luËt lao ®éng vµ LuËt doanh nghiÖp Nhµ n­íc tiÕn hµnh lËp sæ lao ®éng, sæ b¶o hiÓm x· héi vµ sæ l­¬ng lµm c¬ së ph¸p ly, b¶o vÖ quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng, x©y dùng ý thøc chñ thÓ doanh nghiÖp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, mäi thµnh viªn trong C«ng ty ®Òu ch¨m lo ®Õn quyÒn lîi nghÜa vô, ®Ò cao kØ luËt tù gi¸c vµ nÕp sèng v¨n ho¸ ph¸t huy quyÒn lµm chñ cña tËp thÓ lao ®éng. Lîi Ých cña c¸ nh©n g¾n liÒn víi lîi Ých tËp thÓ, h­ëng thô ®óng theo lao ®éng cña m×nh, lÊy lîi Ých lµm ®ßn bÈy kinh tÕ kh«ng ngõng khuyÕn khÝch ®éng viªn khen th­ëng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ cña ng­êi lao ®éng. Song song víi ®æi míi tæ chøc lµ ®æi míi quan ®iÓm trong kinh doanh: x¸c ®Þnh râ cho tõng c¸n bé, nh©n viªn hiÓu râ nhiÖm vô cña doanh nghiÖp tù ho¹ch to¸n trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, th­êng xuyªn quan t©m tíi viÖc häc tËp n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n khuyÕn khÝch ®i häc qu¶n lý kinh tÕ, ngo¹i ng÷ vµ tin häc. §Þa ®iÓm cña c«ng ty ®ãng t¹i 45b Lý Th­êng KiÖt víi c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y hiÖn nay bao gåm Gi¸m ®èc, c¸c phßng chøc n¨ng nh­: Phßng KÕ ho¹ch kinh doanh, Phßng KÕ to¸n tµi chÝnh, Phßng Hµnh chÝnh tæng hîp, Kho vµ bé phËn Cöa hµng lÎ. 2.2.2. Chøc n¨ng nhiÖm vô cña tõng phßng ban. Gi¸m ®èc C«ng ty do UBND thµnh phè bæ nhiÖm lµ thñ tr­ëng cña C«ng ty, qu¶n lý ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty, chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Së Gi¸o dôc vµ §µo t¹o Hµ Néi vµ Nhµ n­íc vÒ kÕt qu¶ kinh doanh cña C«ng ty vµ lµm nghÜa vô víi Nhµ n­íc theo LuËt ®Þnh, ch¨m lo ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ phô tr¸ch c«ng t¸c tµi chÝnh kÕ to¸n. Phßng KÕ to¸n tµi vô lµ phßng qu¶n lý tµi chÝnh thùc hiÖn h×nh thøc kÕ to¸n sö dông hÖ thèng sæ s¸ch, tµi kho¶n kÕ to¸n theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh. Thùc hiÖn chÕ ®é b¸o c¸o tµi chÝnh theo c¸c v¨n b¶n ph¸p qui hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n thùc hiÖn theo m« h×nh nh­ sau: Tr­ëng phßng tµi vô Thñ quü KÕ to¸n cöa hµng lÎ KÕ to¸n Kho KÕ to¸n thanh to¸n KÕ to¸n tr­ëng C«ng ty thùc hiÖn h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp, theo h×nh thøc nhËt kÝ chøng tõ: S¬ ®å h¹ch to¸n h×nh thøc nhËt kÝ chøng tõ B¶ng kª NhËt kÝ chøng tõ Sæ c¸i B¶ng tæng hîp chi tiÕt ThÎ, sæ kÕ to¸n chi tiÕt Chøng tõ gèc vµ c¸c b¶ng ph©n bæ B¸o c¸o tµi chÝnh Ghi chó: Ghi chÐp ngµy Ghi chÐp th¸ng §èi chiÕu Phßng kÕ ho¹ch kinh doanh cã nhiÖm vô c¨n cø vµo nhu cÇu thÞ tr­êng ®­îc ph¶n ¸nh qua th«ng tin tõ c¸c Phßng Gi¸o dôc quËn, huyÖn, c¸c tr­êng vµ dùa vµo t×nh h×nh thùc tÕ ®Ó lËp kÕ ho¹ch kinh doanh hµng n¨m. Tõ kÕ ho¹ch ®­îc duyÖt, Phßng tæ chøc ®Æt hµng víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt nh­ Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc, C«ng ty thiÕt bÞ sè 1 thuéc Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o vµ c¸c c¬ së s¶n xuÊt kh¸c. §ång thêi tæ chøc tiªu thô, cung øng s¸ch gi¸o khoa vµ thiÕt bÞ cho c¸c quËn huyÖn, nhµ tr­êng, c¸c ®¹i lý th«ng qua b¸n bu«n lµm thñ tôc xuÊt nhËp hµng ho¸ trong ph¹m vi kinh doanh. Phßng Hµnh chÝnh tæng hîp lµm c«ng t¸c v¨n th­, b¶o mËt, b¶o vÖ, tuyÓn dông nh©n sù vµ phôc vô qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Kho cã nhiÖm vô thùc hiÖn tiÕp nhËn hµng ho¸ mua vÒ nhËp kho, xuÊt hµng ra vµ tæ chøc b¶o qu¶n, b¶o vÖ c¸c lo¹i hµng hãa, tµi s¶n cña C«ng ty. Cöa hµng lÎ cã nhiÖm vô b¸n lÎ c¸c lo¹i s¸ch gi¸o khoa, thiÕt bÞ phôc vô cho c«ng t¸c gi¶ng d¹y vµ häc tËp cho mäi ®èi t­îng cã nhu cÇu ngay t¹i cöa hµng lÎ cña c«ng ty. HiÖn t¹i C«ng ty ®· chñ ®éng s¾p xÕp l¹i nh©n sù, thùc hiÖn gi¶m lao ®éng gi¸n tiÕp, gi¶m biªn chÕ, thóc ®Èy ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y trªn cña C«ng ty ®· ph¸t huy t¸c dông tÝch cùc, n©ng cao n¨ng lùc kinh doanh cña C«ng ty. C¬ cÊu nµy gãp phÇn x¸c ®Þnh râ rµng tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¸ nh©n, c¸c ®¬n vÞ vµ rÊt phï hîp víi chÕ ®é mét thñ tr­ëng, tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng chång chÐo trong viÖc thõa hµnh mÖnh lÖnh cÊp trªn ®ång thêi vÉn sö dông ®­îc c¸c chuyªn gia giái tham m­u cho gi¸m ®èc. Nh×n chung, qua ph©n tÝch kh¸i qu¸t c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý vµ nguån nh©n lùc cña C«ng ty ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng C«ng ty S¸ch vµ ThiÕt bÞ tr­êng häc Hµ Néi ®· t¹o cho m×nh mét tiÒm lùc lín vÒ con ng­êi. Nã høa hÑn kh¶ n¨ng tæ chøc, ®iÒu hµnh cã hiÖu qu¶ c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh. 2.3. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty S¸ch vµ ThiÕt bÞ tr­êng häc Hµ Néi. Ph©n tÝch B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n TrÝch B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n (Ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2003-2004) §¬n vÞ: TriÖu ®ång Tµi s¶n N¨m Nguån vèn N¨m 2003 2004 2003 2004 1.TSL§ 11.988 12.719 1.Tæng nî ng¾n h¹n 11.509 11.997 1.1 TiÒn mÆt 3.924 4.267 1.1 Vay Ng©n hµng 2.041 2.154 1.2 C¸c kho¶n ph¶i thu 5.891 6.106 1.2 C¸c kho¶n ph¶i tr¶ 6.601 6.841 1.3 Dù tr÷ 2.173 2.346 1.3 C¸c kho¶n ph¶i nép 2.867 3.002 2. TSC§ (GTCL) 3.283 3.759 2. Nguån vèn chñ së h÷u 3.762 4.481 2.1 TSC§(nguyªn gi¸) 3.925 4.457 2.2 KhÊu hao 642 698 I. Tæng tµi s¶n 15.271 16.478 II. Tæng Nguån vèn 15.271 16.478 Tõ b¶ng trªn cho thÊy mét sè chØ sè tµi chÝnh cña C«ng ty nh­ sau: ChØ sè vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn hµnh lÇn l­ît c¸c n¨m lµ 1,006 vµ 1,04 so víi møc trung b×nh cña ngµnh lµ 2,5. §iÒu nµy cho thÊy C«ng ty ®ang gÆp khã kh¨n trong viÖc thanh to¸n nî, hµng ho¸ tån kho kh«ng b¸n ®­îc. Tû sè thanh to¸n hiÖn hµnh cña c«ng ty thÊp h¬n nhiÒu so víi møc trung b×nh cña ngµnh. §©y lµ mét vÊn ®Ò mµ C«ng ty cÇn l­u ý trong thêi gian tíi. Tû sè thanh to¸n nhanh cña C«ng ty qua 2 n¨m 2002 vµ 2003 lÇn l­ît lµ 0,82 vµ 0,85 so víi møc trung b×nh cña ngµnh lµ 1. Ta thÊy kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n cña C«ng ty lµ thÊp so víi møc trung b×nh cña ngµnh. Nguyªn nh©n do møc dù tr÷ cña C«ng ty cïng víi c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n ë møc kh¸ cao. Tuy nhiªn n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc ®iÒu ®ã chøng tá C«ng ty ®ang kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy. Tû sè nî trªn tæng tµi s¶n(hÖ sè nî): cña 2 n¨m lÇn l­ît lµ 78,8% vµ 75,3% ; tû sè trung b×nh cña ngµnh lµ 50%. Ta thÊy tØ sè nî n¨m sau thÊp h¬n n¨m tr­íc nh­ng kh¸ cao so víi møc trung b×nh cña ngµnh. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do t¨ng c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n. Tû sè nµy thÓ hiÖn sù bÊt lîi cña c¸c chñ nî nh­ng l¹i cã lîi cho chñ së h÷u nÕu ®ång vèn ®­îc sö dông cã kh¶ n¨ng sinh lîi cao. Tuy nhiªn, víi tØ sè nî cao nh­ vËy th× C«ng ty khã cã thÓ huy ®éng ®­îc tiÒn vay trong thêi gian tíi ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt - kinh doanh. Ph©n tÝch B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh. TrÝch B¶ng b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh (®Õn ngµy 31/12 n¨m 2003, 2004) §¬n vÞ: ngh×n ®ång ChØ tiªu N¨m 2003 N¨m 2004 1. Doanh thu 30.239.230 32.245.541 2. Gi¸ vèn hµng b¸n 26.642.643 27.541.849 3 L·i gép 3.596.587 4.703.692 - Chi phÝ ®iÒu hµnh 938.009 1.021.264 + Chi phÝ tiªu thô 863.563 902.541 + Chi phÝ thuª 74.446 118723 - KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh 285.653 320.541 4. Lîi nhuËn tríc thuÕ vµ l·i 2.372.925 3.361.887 5. L·i vay 352.348 415.642 6. Lîi nhuËn tríc thuÕ 2.020.577 2.946.245 7. ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp 646.584,64 942798,4 8. Lîi nhuËn sau thuÕ 1.373.992 2.003.447 Kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay cña C«ng ty ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c n¨m 2002, 2003 lÇn l­ît lµ 9,19 vµ 6,73 so víi tû sè trung b×nh cña ngµnh lµ 7,7. Nh­ vËy kh¶ n¨ng tr¶ l·i cña C«ng ty trong n¨m 2002 lµ kh¸ cao. V× vËy, ®Õn n¨m 2003 C«ng ty tiÕp tôc vay l·i tiÕp nªn ®· dÉn ®Õn t×nh tr¹ng n¨m 2003 mÊt dÇn kh¶ n¨ng tr¶ l·i. §iÒu nµy chøng tá kh¶ n¨ng sinh lîi tµi s¶n gi¶m dÇn. Do vËy, C«ng ty khã cã thÓ vay tiÕp ®­îc n÷a v× sè nî ®· qu¸ cao mµ kh¶ n¨ng tr¶ l·i l¹i thÊp so víi møc trung b×nh cña ngµnh. C¸c chØ sè vÒ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng HiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh (TSC§) trong 2 n¨m 2002 vµ 2003 lÇn l­ît lµ 9,4 vµ 9,2. Tuy chØ sè nµy cã gi¶m tuy nhien so víi møc trung b×nh cña ngµnh lµ 5,0 th× chøng tá doanh nghiÖp sö dông TSC§ cã hiÖu qu¶. HiÖu suÊt sö dông tæng tµi s¶n ®­îc ®o b»ng doanh thu trªn tæng tµi s¶n. Cho biÕt mét ®ång tµi s¶n ®em l¹i bao nhiªu ®ång doanh thu. Tû sè hiÖu suÊt nµy trong 2 n¨m 2002 vµ 2003 lÇn l­ît lµ 2,46 vµ 2,58 so víi møc trung b×nh ngµnh lµ 3 th× ®©y lµ ë møc thÊp. §iÒu nay chøng tá hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n l­u ®éng cña doanh nghiÖp thÊp. Doanh nghiÖp cÇn cã biÖn ph¸p c¶i thiÖn t×nh h×nh nµy. C¸c chØ sè vÒ kh¶ n¨ng sinh l·i. Doanh lîi tiªu thô s¶n phÈm b»ng thu nhËp sau thuÕ chia cho doanh thu. ChØ sè nµy trong 2 n¨m 2002 vµ 2003 lÇn l­ît lµ 4,38% vµ 2,13% víi tØ lÖ trung b×nh lµ 2,9%. Møc doanh lîi tiªu thô s¶n phÈm n¨m 2003 suy gi¶m víi møc ®é lín so víi n¨m tr­íc. N¨m 2003 doanh thu tiªu thô t¨ng kh«ng ®¸ng kÓ, trong khi ®ã chi phÝ mua hµng b¸n vµ chi phÝ kh¸c t¨ng víi tèc ®é lín, t×nh h×nh ®ã dÉn ®Õn lîi nhuËn sau thuÕ gi¶m sót vµ kÕt qu¶ lµ chØ tiªu doanh lîi tiªu thô s¶n phÈm thÊp. §Ó c¶i thiÖn t×nh h×nh nµy, doanh nghiÖp cÇn quan t©m tíi c¸c biÖn ph¸p h¹ thÊp chi phÝ, t¨ng doanh thu trong thêi gian tíi. Tû sè thu nhËp sau thuÕ trªn vèn chñ së h÷u (ROE): b»ng thu nhËp sau thuÕ chia cho vèn chñ së h÷u. Trong 2 n¨m 2002 vµ 2003 lÇn l­ît lµ 40,4% vµ 36,5% so víi møc trung b×nh lµ 17,5% th× møc nµy lµ rÊt cao. §iÒu nµy sÏ lµm cho c¸c nhµ ®Çu t­ hÕt søc hµi lßng vÒ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cua C«ng ty. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do doanh thu t¨ng m¹nh víi viÖc n©ng cao hiÖu suÊt lao ®éng lµm cho thu nhËp sau thuÕ lµ rÊt lín. Tû sè Doanh lîi tµi s¶n (ROA): ®­îc tÝnh b»ng thu nhËp sau thuÕ trªn tæng tµi s¶n. §©y lµ chØ tiªu tæng hîp nhÊt ®­îc dïng ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sinh lîi cña mét ®ång vèn ®Çu t­. Ta cã tû sè ROA cña C«ng ty trong 2 n¨m 2002 vµ 2003 lµ 8,5% vµ 8,9% víi møc trung b×nh cña ngµnh lµ 8,8%. §iÒu nµy chøng tá C«ng ty kinh doanh rÊt cã hiÖu qu¶. T¨ng doanh thu gi¶m tèi thiÓu chi phÝ, C«ng ty ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn toµn diÖn. 2.2. Thùc tr¹ng sö dông Tµi s¶n l­u ®éng t¹i C«ng ty S¸ch vµ ThiÕt bÞ tr­êng häc Hµ Néi. 2.2.1. C¬ cÊu Tµi s¶n l­u ®éng. B¶ng c¬ cÊu Tµi s¶n l­u ®éng cña C«ng ty. N¨m 2003 2004 2004/2003 ChØ tiªu tr.d % tr.d % ± % I. TiÒn 3.924 32,7 4.267 33,5 343 108,7 II. C¸c kho¶n ph¶i thu 5.891 49,1 6.106 48 215 103,6 1. Ph¶i thu kh¹c hµng 2904 49,3 2949 48,3 45 101,6 2. Ph¶i thu néi bé 1208 20,5 1124 18,4 -84 93,01 3. Ph¶i thu kh¸c 1.779 30,2 2.033 33,3 254 114,3 III. Hµng tån kho 2.173 18,1 2352 18,50 179 108,2 1. nguyªn vËt liÖu tån kho 1434 66 1505 64 71 105 2. CPSXKD dë dang 334,6 15,4 385,8 16,4 51 115,3 Tæng céng 11.988 12719 731 106,1 §Ó theo dâi ®¸nh gi¸ c¬ cÊu TSL§ vµ sù biÕn ®éng cña nã trong nh÷ng n¨m võa qua ta c¨n cø vµo b¶ng trªn. B¶ng nµy ph¶n anh râ rµng 4 thµnh phÇn cÊu thµnh nªn TSL§ th× kho¶n môc ph¶i thu chiÕm tû träng lín nhÊt, th­êng tõ 49% tæng TSL§ trë lªn mçi n¨m, n¨m 2002 ph¶i thu chiÕm tû träng cao nhÊt lµ 50,5%. Trong c¸c kho¶n ph¶i thu, kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng lu«n chiÕm tû träng lín, trªn d­íi 50% tæng c¸c kho¶n ph¶i thu, trªn 40% tæng TSL§. Tuy nhiªn, kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng cã xu h­íng gi¶m xuèng, gi¶m tõ 50,5% xuèng 49,3% tuy nhiªn tû lÖ nµy gi¶m xuèng kh«ng nhiÒu. Nguyªn nh©n do mÆt hµng kinh doanh cña C«ng ty lµ s¸ch gi¸o khoa vµ kh¸ch hµng th­êng lµ c¸c c«ng ty s¸ch vµ c¸c tr­êng häc trªn c¶ n­íc. ViÖc mua hµng th­êng xuyªn chËm l¹i do viÖc c¸c c«ng ty vµ tr­êng häc nµy sÏ b¸n l¹i s¸ch vµ thiÕt bÞ cho kh¸ch hµng lµ häc sinh vµ phô huynh hoc sinh. Nªn c¸c kho¶n tiÒn hµng nµy th­êng bÞ chËm l¹i. C¸c kho¶n ph¶i thu néi bé vµ ph¶i thu kh¸c còng chiÕm tû träng t­¬ng ®èi cao trong tæng TSL§. Kho¶n ph¶i thu cao tõ 50% tuy nhiªn so víi ®Æc thï kinh tÕ mÆt hµng kinh doanh cña C«ng ty nhu vËy còng lµ ®iÒu dÔ hiÓu. Tuy nhiªn, ®©y vÉn lµ ®iÒu bÊt lîi cho viÖc quay vßng vèn cña c«ng ty. C«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p ®Ó ®iÒu chØnh nÕu kh«ng muèn bÞ chiÕm dông vèn trong c¸c n¨m tiÕp theo. Kho¶n môc hµng tån kho chiÕm tû lín thø hai trong tæng TSL§ nh­ng còng chØ kho¶ng trªn d­íi 18%, thÊp h¬n so víi tû träng kho¶n ph¶i thu. Tû träng hµng tån kho nµy kh¸ hîp lý so víi h×nh thøc kinh doanh cña C«ng ty. Do lo¹i hµng s¸ch gi¸o khoa vµ thiÕt bÞ tr­êng häc th­êng b¸n theo mïa vô. §Æc biÖt C«ng ty ho¹t ®éng víi c­êng ®é cao vµo c¸c th¸ng chuÈn bÞ cho häc sinh ®Õn tr­êng. Cßn c¸c th¸ng cßn l¹i ho¹t ®éng cña c«ng ty cã phÇn gi¶m ®i. S¸ch vµ thiÕt bÞ chñ yÕu ®­îc ph©n phèi cho c¸c tØnh thµnh trong c¶ n­íc. §Æc biÖt cho c¸c tr­êng häc trong thµnh phè Hµ Néi.Do h×nh thøc kinh doanh ®Æc thï cña C«ng ty nªn viÖc tån kho ®­îc gi÷ ë møc 18% lµ võa ph¶i vµ hîp lý. Kho¶n môc tiÒn mÆt chiÕm tû träng kh¸ lín trong c«ng ty. §iÒu nµy còng hîp lý do h×nh thøc kinh doanh cña C«ng ty. C«ng ty lu«n cÇn cã mét l­îng tiÒn mÆt trong quÜ ®Ó s½n sµng chi tr¶ thanh to¸n c¸c kho¶n môc kh¸c nhau th­êng xuyªn ph¸t sinh trong ho¹t ®éng hµng ngµy. Tuy nhiªn l­îng tiÒn mÆt ®ang cã xu h­íng t¨ng lªn tõ 31,3% ®Õn 32,7%. L­îng t¨ng nµy kh«ng ®¸ng kÓ. Nh­ng C«ng ty cÇn xem xÐt viÖc chi tiªu hîp lý, gi¶m bít l­îng tiÒn mÆt träng quü. §Ó ®Çu t­ vµo c¸c lÜnh vùc kh¸c cã kh¶ n¨ng sinh lêi cao h¬n. Tãm l¹i, c¬ cÊu TSL§ nh­ trªn lµ kh¸ hîp lý. Kho¶n môc ph¶i thu tuy chiÕm tû träng cao nhÊt trong tæng TSL§ nh­ng do lo¹i h×nh kinh doanh ®Æc thu cña c«ng ty nªn viÖc gi÷ ®­îc tû trong tõ 49% ®Õn 50% vµ cã xu h­íng gi¶m xuèng lµ ®iÓm tÝch cùc cña C«ng ty. C¸c kho¶n môc c¸c ®Òu kh¸ hîp lý. Tuy nhiªn kho¶n môc ph¶i thu trong thêi gian tíi C«ng ty cÇn tiÕp tôc ®iÒu chØnh theo h­íng gi¶m xuèng, ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng ø ®äng vènvµ chËm lu©n chuyÓn Tµi s¶n l­u ®éng, dÉn tíi viÖc ph¶i ®i vay vµ bÞ chiÕm dông nhiÒu lµm gi¶m lîi nhuËn vµ kh¶ n¨ng sinh lêi cña VL§. ViÖc xem xÐt c¬ cÊu Tµi s¶n l­u ®éng trong 2 n¨m võa qua cã thÓ thÊy C«ng ty ®ang cè g¾ng kh¾c phôc thùc tr¹ng trªn. ViÖc sö dông Tµi s¶n l­u ®éng ngµy cµng hiÖu qña vµ hîp lý h¬n. 2.2.2.Thùc tr¹ng vÒ viÖc sö dông Tµi s¶n l­u ®éng t¹i C«ng ty. B¶ng: hiÖu qu¶ sö dông TSL§ cña C«ng ty TT N¨m  §/vÞ tÝnh 2003 2004 2004/2003  ChØ tiªu ± % 1 Doanh thu thuÇn triÖu ® 30.239 32.245 2.006 106,63 2 Lîi nhuËn gép triÖu ® 3.596 4.703 1.107 130,78 3 TSL§ b×nh qu©n triÖu ® 11.988 12.719 731 106,10 4 LNST triÖu ® 1.373 2.003 630 145,88 5 Nî ng¾n h¹n triÖu ® 11.509 11.977 468 104,07 6 Dù tr÷ triÖu ® 2.173 2.346 173 107,96 7 TiÒn triÖu ® 3.924 4.267 343 108,74 8 Kho¶n ph¶i thu triÖu ® 5.891 6.106 215 103,65 9 ChØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông TSL§ 9.1 Vßng quay TSL§ (1):(3) Vßng/n¨m 2,52 2,54 0 100,60 9.2 Kú lu©n chuyÓn TSL§ (360):(9.1) Ngµy/Vßng 143 142 -1 99,30 9.3 Kh¶ n¨ng sinh lêi TSL§ (4):(3) §ång 0,11 0,16 0 143,16 9.4 Kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn hµnh (3):(5) 1,042 1,062 0 101,91 9.5 Kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh (3 - 6):(5) 0,853 0,866 0 101,53 9.6 Vßng quay tiÒn (1):(7) Vßng 7,71 7,557 0 98,01 9.7 Thêi gian vßng quay tiÒn (360):(9.6) Ngµy 46,72 47,64 1 101,97 9.8 Kú thu tiÒn b×nh qu©n (360x8):(1) Ngµy 70,13 68,171 -2 97,21 B¶ng trªn cho thÊy hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n l­u ®éng t¹i C«ng ty S¸ch vµ ThiÕt bÞ tr­êng häc Hµ Néi nh­ sau: VÒ Vßng quay Tµi s¶n l­u ®éng ®¹t t¨ng trong 2 n¨m tõ 2,52 lªn 2,54 vßng/ n¨m. Tû sè nµy lµ kh¸ cao so víi møc trung binh cña ngµnh lµ 1.5. §iÒu nµy chøng tá c«ng tý sö dông Tµi s¶n l­u ®éng kh¸ hiÖu qu¶. TSL§ lu©n chuyÓn nhanh víi tèc ®é cao, ®ã lµ mét ®iÒu rÊt cã lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. VÒ kú lu©n chuyÓn TSL§: ®¹t møc n¨m 2003 lµ 143 ngµy/n¨m cßn n¨m 2004 ®¹t møc 142 ngµy/n¨m. Víi thêi gian cña mét vßng lu©n chuyÓn cµng nhá th× tèc ®é lu©n chuyÓn cµng lín, hiÖu qu¶ sö dông Tµi s¶n l­u ®éng cµng cao. Chøng tá C«ng ty ®· cã sù ph¸t triÓn ®i lªn n¨m sau hiÖu qu¶ h¬n n¨m tr­íc vÒ tr×nh ®é kinh doanh, c«ng t¸c qu¶n lý vµ t×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty. VÒ kh¶ n¨ng sinh lêi cña TSL§ sö dông trong vßng mét n¨m. Trong c¶ 2 n¨m lÇn l­ît ®¹t 0,11;0,16. Nã cho thÊy víi mçi ®¬n vÞ Tµi s¶n l­u ®éng ®em l¹i 0.11;0,16 ®¬n vÞ lîi nhuËn sau thuÕ. Víi 0,11;0,16 ®¬n vÞ lîi nhuËn sau thuÕ nµy. So víi møc trung b×nh cña ngµnh lµ 0.1 ®ã sÏ lµ møc hîp lý cña C«ng ty. Tuy nhiªn trong thêi gian tíi cÇn t¨ng tû lÖ vÒ kh¶ n¨ng sinh lêi cña Tµi s¶n l­u ®éng lªn cao h¬n n÷a. VÒ tû sè kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn hµnh cña C«ng ty. N¨m 2003 ®¹t t¹i møc 1,0042 vµ 2004 ®¹t møc 1,0062. Tû sè trung b×nh cña ngµnh lµ 2,5. tû sè thanh to¸n hiÖn hµnh n¨m sau thÊp h¬n so víi n¨m tr­íc vµ cßn rÊt thÊp so víi tû sè trung b×nh cña ngµnh. §iÒu nµy chøng tá tû lÖ thanh to¸n hiÖn hµnh cña C«ng ty thÊp. Cã thÓ do mét sè nguyªn nh©n; do bÞ kh¸ch hµng chiÕm dông vèn; hoÆc hµng ho¸ C«ng ty ®­îc s¶n xuÊt ra mµ kh«ng b¸n ®­îc ®Ó l­u kho víi sè l­îng lín, lµm t¨ng l­îng dù tr÷ cña C«ng ty.Tû sè thanh to¸n hiÖn hµnh cña C«ng ty lµ thÊp so víi møc trung b×nh cña ngµnh. §©y lµ mét vÊn ®Ò mµ C«ng ty cÇn l­u ý trong thêi gian tíi. Tuy nhiªn do ®Æc thï kinh doanh cña viÖc kinh doanh s¸ch thiÕt bÞ tr­êng häc nªn viÖc tû lÖ thanh to¸n hiÖn hµnh thÊp nh­ vËy còng lµ diÒu chÊp nhËn ®­îc. VÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh. N¨m 2003 lµ 0,853 ®Õn n¨m 2003 ®¹t møc 0,866. §©y lµ tû sè gi÷a c¸c tµi s¶n quay vßng nhanh víi nî ng¾n h¹n. So víi møc tû sè trung b×nh cña ngµnh lµ 1. Tû sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh tuy cao h¬n n¨m tr­íc tuy nhiªn tû sè nµy vÉn thÊp h¬n so víi møc trung b×nh cña ngµnh. Nh­ vËy nguyªn nh©n chñ yÕu vÉn lµ do C«ng ty cã mét l­îng hµng ho¸ tån kho kh¸ lín ®· dÉn tíi kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh cña C«ng ty bÞ h¹n chÕ. C«ng ty ®· nhËn thÊy ®­îc ®iÒu nµy vµ ®· tõng b­íc ®iÒu chØnh ®Ó hîp lý h¬n trong vÊn ®Ò kinh doanh. Vßng quay tiÒn. N¨m 2003 lµ 7,71 ®Õn n¨m 2004 gi¶m xuèng cßn 7,55. So víi møc b×nh cña cña ngµnh lµ 20,2. ChØ tiªu nµy cña C«ng ty lµ thÊp. Kh«ng nh÷ng thÕ n¨m sau cßn gi¶m h¬n n¨m tr­íc. Tuy nhiªn ®iÒu nµy ch­a chøng tá ®­îc kh¶ n¨ng sö dông hiÖu qu¶ Tµi s¶n l­u ®éng cña C«ng ty cÇn ph©n tÝch mét sè chØ tiªu kh¸c. Thêi gian vßng quay tiÒn. N¨m 2003 lµ 46,72 ngµy/n¨m n¨m 2004 lµ 47,64ngµy/n¨m. ChØ tiªu nµy cho thÊy. Vßng quay cña tiÒn cña C«ng ty ®¹t ë møc thÊp. C«ng ty cÇn l­u ý ®Õn ®iÓm nµy trong thêi gian tíi. §Ó viÖc sö dông Tµi s¶n l­u ®éng ®­îc hiÖu qu¶ h¬n. Tãm l¹i: Qua ph©n tÝch trªn ta thÊy, xÐt vÒ c¬ b¶n, hiÖu qu¶ sö dông Tµi s¶n l­u ®éng cña C«ng ty trong 2 n¨m qua cã xu h­íng t¨ng lªn. MÆc dï vËy, sù biÕn ®éng kh«ng ®­îc æn ®Þnh cao. §iÒu nµy ®ßi hái C«ng ty cÇn n©ng cao h¬n n÷a c«ng t¸c qu¶n lý Tµi s¶n l­u ®éng tõ kh©u x¸c ®Þnh nhu cÇu tµi s¶n, huy ®éng vèn cho ®Õn kh©u sö dông Tµi s¶n l­u ®éng, tæ chøc SXKD vµ thu lîi nhuËn So s¸nh víi møc chØ tiªu t­¬ng øng cïng ngµnh ta thÊy, hiÖu qña sö dông Tµi s¶n l­u ®éng cña C«ng ty cßn ch­a cao, c¶ vÒ tèc ®é lu©n chuyÓn vµ søc sinh lîi vèn. Nh×n chung, c¸c kho¶n môc hµng tån kho vµ ph¶i thu kh¸ch hµng cña C«ng ty lu«n chiÕm tû träng lín trong tæng Tµi s¶n l­u ®éng vµ cã t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi t×nh h×nh huy ®éng vèn vµ sö dông Tµi s¶n l­u ®éng nªn C«ng ty cÇn tiÕp tôc duy tr× hiÖu qu¶ qu¶n lý tèt c¸c kho¶n môc trong thêi gian tíi. §iÒu nµy còng ®­îc xem nh­ lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông Tµi s¶n l­u ®éng cña C«ng ty. C«ng ty còng cÇn qu¶n lý chÆt chÏ h¬n l­îng tiÒn ë c¸c quü ho¹t ®éng ®Ó tr¸nh l·ng phÝ vµ thÊt tho¸t. 2.2.3. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng sö dông Tµi s¶n l­u ®éng cña C«ng ty S¸ch vµ ThiÕt bÞ tr­êng häc Hµ Néi. Th«ng qua néi dung ph©n tÝch ®­îc tr×nh bÇy ë trªn, em rót ra mét sè ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng sö dông Tµi s¶n l­u ®éng cña C«ng ty trong 2 n¨m võa qua nh­ sau: Thµnh tùu ®¹t ®­îc: T×nh h×nh SXKD cña C«ng ty biÕn ®éng theo h­íng tÝch cùc, doanh thu thuÇn vµ lîi nhuËn thuÇn ®¹t ®­îc t¨ng qua c¸c n¨m. Tèc ®é t¨ng doanh thu thuÇn n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc tõ 10% trë lªn vµ tèc ®é t¨ng cña l¬i nhuËn lµ 14,2%. C«ng ty lu«n thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô tµi chÝnh víi Nhµ n­íc vÒ c¸c kho¶n thuÕ, phÝ… Sè l­îng s¸ch vµ thiÕt bÞ ®Æt hµng ngµy cµng t¨ng, ®Æc biÖt lµ sè l­îng ®Çu s¸ch b¸n ra ngµy cµng phong phó ®a d¹ng. C«ng ty ngµy cµng cã thªm nhiÒu b¹n hµng trong trªn kh¾p c¸c tØnh thµnh trªn c¶ n­íc c¶ nh­ c¸c C«ng ty s¸ch cña 63 tØnh thµnh, c¸c nhµ s¸ch, tr­êng häc,phô huynh hoc sinh… §iÒu nµy chøng tá uy tÝn vµ chÊt l­îng ho¹t ®éng cña C«ng ty kh«ng ngõng n©ng cao trªn thÞ tr­êng. Nhê ®ã, C«ng ty ®· n©ng cao ®êi sèng, t¨ng thu nhËp c¶i thiÖn ®êi sèng cho tÇng líp c¸n bé c«ng nh©n viªn trong toµn C«ng ty. Thu nhËp b×nh qu©n cña C«ng ty hiÖn kh¸ cao, ®¹t trªn 1.500.000®/ng­êi/th¸ng. T×nh h×nh huy ®éng vµ sö dông Tµi s¶n l­u ®éng cña C«ng ty còng ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu quan träng. Nh×n chung, hiÖu qu¶ sö dông Tµi s¶n l­u ®éng cña C«ng ty t¨ng lªn qua c¸c n¨m. Trong ®ã, tèc ®é lu©n chuyÓn vèn ®­îc ®Èy nhanh vµ sè lîi nhuËn ®¹t ®­îc tõ ®ång vèn Tµi s¶n l­u ®éng còng ®­îc n©ng cao h¬n so víi n¨m tr­íc. §©y lµ nç lùc to lín cña C«ng ty ®Ó tiÕp tôc t¸i s¶n xuÊt më réng ho¹t ®éng SXKD. Ngoµi nh÷ng thµnh tùu trªn, vÉn cßn mét sè ý kiÕn tån t¹i chñ yÕu trong ho¹t ®éng huy ®éng vµ sö dông Tµi s¶n l­u ®éng mµ C«ng ty cÇn sím cã biÖn ph¸p kh¾c phôc. Nh÷ng h¹n chÕ cßn tån t¹i tån t¹i: C¬ cÊu Tµi s¶n l­u ®éng cña C«ng ty cßn bÊt hîp lý. Tû träng cña c¸c kho¶n ph¶i thu vµ dù tr÷ lín vµ mÊt c©n ®èi so víi c¸c thµnh phÇn kh¸c cÊu thµnh nªn Tµi s¶n l­u ®éng. C¬ cÊu nguån Tµi s¶n l­u ®éng còng bÊt hîp lý. Tµi s¶n l­u ®éng chñ yÕu ®­îc tµi trî b»ng nguån vèn t¹m thêi (trªn 90% so víi tæng nguån VL§). §iÒu nµy ¶nh h­ëng tíi t×nh h×nh tµi chÝnh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña C«ng ty. Nî nhiÒu nªn C«ng ty ph¶i tr¶ l·i nhiÒu, ph¶i chÞu ¸p lùc thanh to¸n khi nî ®Õn h¹n. Tuy nhiªn ®iÒu nµy lµ khã tr¸nh khái v× khi chuyÓn sang c¬ chÕ kinh tÕ míi, c¸c C«ng ty ph¶i tù chñ vÒ tµi chÝnh vµ bÞ thu hÑp nguån ng©n s¸ch nªn gÆp ph¶i nhiÒu khã kh¨n trong c«ng t¸c huy ®éng vèn ®Ó ®¸p øng cho nhu cÇu ®Çu t­ ngµy cµng cao. Kh¶ n¨ng thanh to¸n tøc thêi cña C«ng ty thÊp do C«ng ty sö dôg nî qu¸ nhiÒu mµ tû träng kho¶n ph¶i thu l¹i qu¸ lín. C¶i thiÖn kh¶ n¨ng thanh to¸n lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµ æn ®Þnh cho C«ng ty. Tr­íc nh÷ng tån t¹i nµy, C«ng ty cÇn cã nhiÒu nç lùc ®Ó kh¾c phôc nh»m n©ng cao hiÖu qña sö dông Tµi s¶n l­u ®éng vµ t¨ng lîi nhu©n. Ch­¬ng III Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông Tµi s¶n l­u ®éng t¹i c«ng ty s¸ch vµ thiÕt bÞ tr­êng häc. 3.1. §Þnh h­íng ph¸t triÓn cña C«ng ty trong thêi gian tíi. C«ng ty chñ tr­¬ng trong n¨m 2005 sÏ t¨ng doanh thu lªn 35 tû ®ång so víi n¨m 2004 t¨ng 15,4%. §ång thêi C«ng ty sÏ chñ yÕu tËp trung vµo ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i s¸ch gi¸o khoa vµ thiÕt bÞ tr­êng häc. N©ng cao chÊt l­îng giÊy ®ãng s¸ch tuy nhiªn co g¾ng h¹ gi¸ s¸ch. TiÕp tôc ®Èy m¹nh c«ng t¸c ph©n phèi s¸ch gi¸o khoa vµ thiÕt bÞ tíi tÊt c¶ c¸c tr­êng häc trong toµn thµnh phè. Duy tr× ®Çy ®ñ l­îng s¸ch gi¸o khoa vµ thiÕt bÞ dông cô häc tËp trong c¶ n¨m ®Æc biªt vµo nh÷ng th¸ng cao ®iÓm vµo ®Çu n¨m häc. Phèi hîp cïng chinh quyÒn thµnh phè ng¨n chÆn viÖc xuÊt b¶n vµ bu«n b¸n s¸ch gi¸o khoa gi¶. T×nh h×nh nµy kh¸ phøc t¹p tuy nhiªn cÇn ®­îc ng¨n chÆt triÖt ®Ó. Tr¸nh t×nh tr¹ng phô huynh häc sinh mua nhÇm ph¶i s¸ch giao khoa gi¶. G©y thiÖt h¹i vÒ tiÒn cña vµ vËt chÊt cho nh©n d©n. Còng nh­ lµm tæn hai ®Õn uy tÝn vµ lîi nhuËn cho C«ng ty. Chó träng ®æi míi c«ng nghÖ vµ n©ng cao n¨ng suÊt, ®¶m b¶o chÊt l­îng vÒ c¶ mÆt kü thuËt vµ mü thuËt, thêi gian… Nhê ®ã, C«ng ty sÏ t¹o uy tÝn tèt vµ chiÕm lÜnh thÞ tr­êng träng ®iÓm Chó ý ®µo t¹o lùc l­îng b¸n hµng. §©y chÝnh lµ bé mÆt cña c«ng ty cÇn ®­îc lùa chän kü l­ìng, cã nghiÖp vô vÒ tiÕp thÞ, marketing. Khi cã mét l­c l­îng b¸n hµng cã hiÖu qu¶. C«ng ty sÏ kh«ng nh÷ng t¨ng lîi nhuËn mµ cßn c¶ uy tÝn cña C«ng ty sÏ ®­îc nh©n lªn. TiÕp tôc n©ng cao nghiÖp vô trong c¸c phßng ban cña C«ng ty. §Æc biÖt lµ phßng Kinh doanh. §©y lµ phßng trùc tiÕp thu nhËp s¸ch vµo kho, còng nh­ viÖc xuÊt kho ®Õn kh¸ch hµng trong thµnh phè còng nh­ c¶ n­íc. C¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch cô thÓ KÕ ho¹ch vÒ tµi chÝnh cho n¨m tµi chÝnh 2005 Doanh thu : 35.000 triÖu ®ång Lîi nhuËn tr­íc thuÕ : 2.300 triÖu ®ång Lîi nhuËn sau thuÕ : 1.650 triÖu ®ång Nép ng©n s¸ch : 830 triÖu ®ång Ngoµi ra xÝ nghiÖp cßn ®­a ra c¸c kÕ ho¹ch chi tiÕt, cô thÓ vÒ gi¸ c¶, sè l­îng s¸ch; c¸c lo¹i thiÕt bÞ tr­êng häc vµ c¸c lo¹i s¸ch kh¸c… còng nh­ c¸c kÕ ho¹ch ho¹t ®éng b¸n hµng, dù tr÷, quü tiÒn, kÕ ho¹ch vÒ tµi s¶n cè ®Þnh,... Vµ víi nh÷ng g× ®· ®¹t ®­îc trong c¸c n¨m tr­íc, C«ng ty sÏ tiÕp tôc ph¸t huy kh¶ n¨ng cña m×nh ®Ó ®¶m b¶o hoµn thµnh kÕ ho¹ch ®· ®Ò ra. 3.2. Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSL§ t¹i C«ng ty: Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc, C«ng ty còng cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ sö dông TSL§ cña m×nh ®Ó phÇn nµo ®¹t ®­îc môc tiªu mµ mçi doanh nghiÖp ®Òu ph¶i h­íng tíi ®ã lµ tèi ®a ho¸ gi¸ trÞ tµi s¶n cña chñ së h÷u. Tr­íc hÕt chóng ta thÊy vÒ hiÖu qu¶ sö dông TSL§ thÓ hiÖn ë sè vßng quay TSL§. ChØ tiªu nµy ®­îc tÝnh b»ng doanh thu thuÇn chia cho TSL§ b×nh qu©n vµ nÕu trong mét chu kú ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp (th­êng lµ 1 n¨m) sè vßng quay cña TSL§ cµng nhiÒu th× viÖc sö dông TSL§ cµng hiÖu qu¶. V× vËy ®Ó n©ng cao chØ tiªu nµy, C«ng ty ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p lµm t¨ng doanh thu thuÇn. Cô thÓ lµ C«ng ty ph¶i lµm t¨ng ®­îc doanh sè b¸n hµng cña m×nh lªn. Muèn lµm ®­îc ®iÒu nµy th× C«ng ty cã thÓ cã nhiÒu biÖn ph¸p nh­ më réng m¹ng l­íi tiªu thô s¶n phÈm cña m×nh, më thªm mét sè cöa hµng, ®¹i lý ®Æc biÖt lµ ë c¸c tØnh kh¸c. Tuy nhiªn viÖc më thªm cöa hµng ë ®©u ph¶i cã sù nghiªn cøu kü cµng b»ng viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng. Víi nh÷ng n¬i cã nhu cÇu lín vÒ s¸ch nh­ c¸c khu d©n c­ gÇn tr­êng häc (thÞ x·, thµnh phè). §Ó t¨ng doanh thu th× C«ng ty cã thÓ ph¶i t¨ng thªm c¸c dÞch vô kÌm theo khi b¸n hµng ®Ó kh¸ch hµng c¶m thÊy hµi lßng nh­ viÖc gi¶m gi¸ s¸ch, b¸n kÌm theo nh÷ng thiÕt bÞ häc tËp cÇn thiÕt nh­ vë, c¸c dông cô häc sinh kh¸c… TiÕp tôc duy tr× tèt mèi quan hÖ víi nh÷ng kh¸ch hµng quen thuéc. §ång thêi, C«ng ty ph¶i t¨ng c­êng c¸c h×nh thøc qu¶ng c¸o ®Ó cã thÓ gióp kh¸ch hµng biÕt vÒ s¸ch nh÷ng lo¹i t¸i b¶n hoÆc chØnh lý söa ®æi ®Ó kh¸ch hµng cã thªm th«ng tin tr­íc khi mua s¸ch. Tuy nhiªn viÖc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p t¨ng doanh thu ph¶i dùa trªn viÖc ph©n tÝch doanh thu vµ chi phÝ ®Ó ®¶m b¶o tèc ®é t¨ng doanh thu cao h¬n tèc ®é t¨ng chi phÝ vµ LNST t¨ng lªn. ViÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu TSL§ hµng n¨m t¹i C«ng ty lµ hÕt søc cÇn thiÕt. §Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu TSL§ th× C«ng ty nªn lËp kÕ ho¹ch vµ c¨n cø vµo thèng kª vÒ TSL§ cña c¸c n¨m tr­íc. Ngoµi ra, cÇn ph¶i kÕt hîp víi sù tÝnh to¸n cô thÓ, chi tiÕt vÒ nhu cÇu TSL§ trong n¨m cã thÓ lµ tõng th¸ng, quý hay n¨m. Víi viÖc x¸c ®Þnh ®­îc nhu cÇu vÒ TSL§ trong n¨m, C«ng ty sÏ cã thÓ chñ ®éng kÞp thêi huy ®éng ®­îc nguån tµi trî cho TSL§ mét c¸ch hîp lý, kÞp thêi vµ hiÖu qu¶ nhÊt. Nh­ trªn ®· ph©n tÝch, nguån vèn tµi trî chñ yÕu cho TSL§ t¹i C«ng ty lµ nguån vèn do c«ng ty cÊp cho vµ mét phÇn rÊt nhá lµ chiÕm dông cña ng­êi b¸n. Nh­ vËy nguån vèn vay ng¾n h¹n ng©n hµng ch­a ®­îc sö dông. Trong nh÷ng tr­êng hîp nhu cÇu vÒ TSL§ mµ ch­a cã nguån tµi trî hoÆc c«ng ty ch­a kÞp tµi trî cho th× ®©y lµ mét nguån quan träng cã thÓ ¸p dông. Ngoµi ra C«ng ty cã thÓ chËm tr¶ tiÒn hµng cho ng­êi b¸n ®Ó t¨ng c­êng viÖc chiÕm dông vèn h¬n n÷a bëi v× so víi nh÷ng kho¶n bÞ chiÕm dông th× kho¶n mµ C«ng ty ®i chiÕm dông kh«ng lín. C«ng ty cÇn ph¶i t¨ng c­êng n©ng cao ý thøc tæ chøc, phong c¸ch lµm viÖc cña ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn. §ång thêi ph¶i cã chÕ ®é th­ëng ph¹t hîp lý nh»m khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh còng nh­ cã thªm tr¸ch nhiÖm ®èi víi c«ng viÖc m×nh lµm. ViÖc sö dông vµ qu¶n lý vèn còng nh­ tµi s¶n cña C«ng ty ch­a ph¶i lµ ®¹t møc hiÖu qu¶ cao mét phÇn lµ do tr×nh ®é qu¶n lý cña c¸n bé C«ng ty. V× vËy C«ng ty cÇn chó träng t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c¸n bé nh©n viªn häc tËp thªm n©ng cao tr×nh ®é. §Þnh kú nªn cã nh÷ng cuéc kiÓm tra tr×nh ®é vµ cã thÓ c¨n cø vµo kÕt qu¶ kiÓm tra ®Ó tiÕn hµnh t¨ng l­¬ng. Tõ ®ã sÏ t¹o ®éng lùc cho c¸n bé cña C«ng ty phÊn ®Êu h¬n trong c«ng viÖc. ViÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSL§ cßn ®­îc thÓ hiÖn ë c¸c biÖn ph¸p sau: 3.2.1. BiÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông hµng dù tr÷, tån kho: Sau khi tÝnh to¸n l­îng hµng dù tr÷ th× xÝ nghiÖp sÏ ph¶i tÝnh to¸n ®Ó ph©n bæ hµng cho tõng kho c¨n cø vµo nhu cÇu cña tõng n¬i. §èi víi nh÷ng hµng ho¸ ph¶i qua nhiÒu lÇn vËn chuyÓn, nhËp kho th× tèt nhÊt lµ gi¶m sè lÇn nhËp kho ®Õn møc thÊp nhÊt cã thÓ. Lµm ®­îc ®iÒu nµy sÏ gi¶m bít chi phÝ bèc dì vµ chi phÝ tån kho. ViÖc tÝnh to¸n thêi ®iÓm ®Æt hµng chÝnh x¸c lµ mét ®iÒu hÕt søc quan träng. Thêi ®iÓm ®Æt hµng ®óng lóc sÏ lµm cho c¸c chi phÝ tån kho, dù tr÷ gi¶m xuèng vµ cã thÓ giao hµng cho kh¸ch hµng cña m×nh ®óng lóc, ®¶m b¶o uy tÝn trong kinh doanh. §©y lµ nhiÖm vô cña phßng kinh doanh C«ng ty. Ph¶i tÝnh to¸n sao cho thêi gian nhËn hµng vµ thêi gian vËn chuyÓn hµng cña C«ng ty lµ võa khÝt víi thêi gian lÊy hµng cña kh¸ch. ViÖc kiÓm tra ph¶i ®­îc diÔn ra th­êng xuyªn ®Ó ®èi chiÕu víi l­îng hµng thùc tÕ xuÊt, nhËp, tån kho víi l­îng hµng ®­îc ghi trªn sæ s¸ch. Cïng víi l­îng hµng cßn tån kho trong th¸ng nµy ®Ó lªn kÕ ho¹ch nhËp kho trong th¸ng tíi. §ång thêi viÖc kiÓm tra th­êng xuyªn sÏ tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng thÊt tho¸t tµi s¶n cña C«ng ty. XÝ nghiÖp ph¶i ®Èy nhanh tèc ®é tiªu thô ®Çu s¸ch. §©y lµ viÖc lµm quan träng ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña C«ng ty. Nã võa lµm t¨ng doanh thu, võa gi¶m chi phÝ tån kho cña hµng ho¸, vËt t­ vµ gióp cho tµi s¶n ®­îc quay vßng nhanh h¬n. 3.2.2. BiÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ng©n quü: ViÖc xÝ nghiÖp thùc hiÖn viÖc ho¹ch ®Þnh ng©n quü hµng th¸ng lµ rÊt tèt nh­ng viÖc dù tr÷ ng©n quü chØ b»ng tiÒn mÆt lµ ch­a hiÖu qu¶. Ngµy nay khi thÞ tr­êng chøng kho¸n ViÖt Nam b¾t ®Çu ho¹t ®éng vµ ®ang cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn th× viÖc sö dông c¸c chøng kho¸n lµ cã thÓ ¸p dông ®­îc. Tuy nhiªn ®èi víi mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh c«ng nghiÖp th× viÖc kinh doanh chøng kho¸n lµ h¬i m¹o hiÓm vµ cÇn ph¶i cã nh÷ng chuyªn gia tµi chÝnh. Nh­ng víi nh÷ng lo¹i chøng kho¸n cã tÝnh thanh kho¶n cao vµ ®é rñi ro thÊp nh­ tÝn phiÕu kho b¹c, tr¸i phiÕu kho b¹c th× viÖc n¾m gi÷ nã lµ mét lîi thÕ. Cô thÓ lµ thay v× dù tr÷ hoµn toµn b»ng tiÒn mÆt th× C«ng ty cã thÓ n¾m gi÷ mét phÇn chøng kho¸n nµy. Sè tiÒn mÆt trong ng©n quü kh«ng ph¶i mét lóc lµ cã thÓ dïng tÊt c¶ cho viÖc xuÊt quü mµ cã nh÷ng kho¶n tiÒn nhµn rçi ch­a dïng ®Õn. H¬n n÷a møc tiÒn dù tr÷ cßn bao gåm c¶ møc dù tr÷ an toµn, cã thÓ cã nh÷ng kú ho¹t ®éng C«ng ty kh«ng dïng ®Õn sè tiÒn ®ã. Vµ tÊt nhiªn sè tiÒn mÆt n»m t¹i quü kh«ng cã kh¶ n¨ng sinh lêi, thËm chÝ lµ kh¶ n¨ng sinh lêi ©m. VËy nÕu ta thay b»ng viÖc dù tr÷ chøng kho¸n th× trong lóc ta ch­a dïng ®Õn mét kho¶n tiÒn th× kho¶n tiÒn ®ã ®­îc ®Çu t­ vµ sinh lêi, ®em l¹i thu nhËp tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh cho C«ng ty. ViÖc ®Çu t­ vµo c¸c lo¹i chøng kho¸n nµy lµ rÊt an toµn tuy kh¶ n¨ng sinh lîi ch­a ph¶i lµ lín. Nh­ng v× thêi h¹n th­êng ng¾n nªn nã cã tÝnh thanh kho¶n cao, h¬n n÷a trong tr­êng hîp C«ng ty cã cÇn ®Õn tiÒn mÆt ngay th× viÖc ®em ®Õn ng©n hµng xin chiÕt khÊu lµ rÊt dÔ dµng vµ nhanh chãng, chi phÝ kh«ng cao. TÊt nhiªn lµ viÖc dù tr÷ bao nhiªu lµ còng ph¶i dùa trªn kÕ ho¹ch ng©n quü vµ sù ph©n tÝch vÒ doanh thu vµ chi phÝ. Tõ viÖc sö dông c¸c chøng kho¸n th× C«ng ty cã thÓ ¸p dông viÖc x¸c ®Þnh møc dù tr÷ ng©n quü tèi ­u theo m« h×nh Baumol.Víi viÖc ¸p dông m« h×nh nµy, C«ng ty sÏ lµm gi¶m tèi ®a chi phÝ cho viÖc sö dông ng©n quü, tõ ®ã lµm t¨ng hiÖu qu¶ sö dông ng©n quü t¹i C«ng ty. Tuy nhiªn viÖc ¸p dông m« h×nh nµy kh«ng ph¶i dËp khu«n theo nh­ lý thuyÕt v× m« h×nh Baumol dùa trªn gi¶ ®Þnh doanh nghiÖp hµng n¨m cã dßng l­u kim thuÇn æn ®Þnh. Nh­ng v× trªn thùc tÕ, dßng l­u kim nµy kh«ng æn ®Þnh mµ biÕn ®éng theo tõng thêi kú nªn C«ng ty chØ dùa vµo m« h×nh nµy ®Ó x¸c ®Þnh møc dù tr÷ tèi ­u, c¨n cø vµo kÕ ho¹ch vÒ møc tæng møc tiÒn gi¶i ng©n mçi n¨m. Sau ®ã mçi th¸ng C«ng ty tiÕn hµnh lËp kÕ ho¹ch chi tiÕt cho c¸c kho¶n xuÊt nhËp quü. Trong th¸ng ho¹t ®éng, C«ng ty sÏ dïng nh÷ng kho¶n tiÒn mÆt võa nhËp quü ®Ó chi dïng cho viÖc xuÊt quü. Nh­ vËy C«ng ty cÇn ph¶i so s¸nh gi÷a møc tiÒn sÏ nhËp, sÏ xuÊt vµ l­îng tiÒn dù tr÷ tèi ­u theo tÝnh to¸n ®Ó x¸c ®Þnh sè tiÒn mÆt thùc tÕ t¹i quü trong th¸ng cÇn bao nhiªu. Sè tiÒn nµy sÏ kh«ng lín v× nã chñ yÕu dïng ®Ó tr¶ cho mét sè kho¶n xuÊt quü khi kho¶n tiÒn nhËp quü ch­a kÞp nhËp. Vµ trong tr­êng hîp cÇn thiÕt, xÝ nghiÖp cã thÓ b¸n chøng kho¸n ®Ó lÊy tiÒn mÆt chi tr¶. Th«ng th­êng nÕu nh­ kÕ ho¹ch ®­îc lªn chi tiÕt th× kh«ng cÇn ph¶i b¸n chøng kho¸n. Cuèi th¸ng, C«ng ty cÇn dùa vµo kÕ ho¹ch ng©n quü cña th¸ng sau ®Ó quyÕt ®Þnh gi÷ l¹i bao nhiªu, cßn l¹i tiÕp tôc ®em ®Çu t­ chøng kho¸n hoÆc göi ng©n hµng lÊy l·i. Nh­ vËy C«ng ty sÏ kh«ng ph¶i ®Þnh kú ®em b¸n chøng kho¸n ®Ó thu tiÒn mÆt dïng cho viÖc chi tr¶ v× lµm nh­ vËy sÏ dÉn ®Õn t¨ng chi phÝ giao dÞch trong khi C«ng ty l¹i kh«ng tËn dông ®­îc c¸c kho¶n nhËp quü trong th¸ng. NÕu nh­ C«ng ty cã thÓ lËp ®­îc chi tiÕt h¬n cho ngµy ho¹t ®éng th× ngay trong ngµy, sè tiÒn thõa ®· cã thÓ sinh l·i. Do ®ã xÝ nghiÖp nªn chó träng ®Õn kh©u lËp kÕ ho¹ch ng©n quü mét c¸ch chi tiÕt, cô thÓ còng nh­ viÖc tÝnh to¸n møc dù tr÷ ph¶i chÝnh x¸c. Nh­ vËy sÏ gióp cho c¸c quyÕt ®Þnh sö dông ng©n quü ®­îc chÝnh x¸c, hîp lý vµ ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. §èi víi c¸c cöa hµng, ®¹i lý ®­îc ®Æt ë c¸c tØnh kh¸c, sè tiÒn b¸n hµng trong ngµy nªn hoÆc lµ ¸p dông h×nh thøc thanh to¸n chuyÓn kho¶n ngay trong ngµy hoÆc lµ göi ng©n hµng ®Ó lÊy l·i råi ®Þnh kú thanh to¸n cho C«ng ty ®Ó gi¶m chi phÝ. ViÖc t¨ng tèc ®é nhËp quü vµ viÖc chËm tèc ®é xuÊt quü lµ mét viÖc lµm cÇn thiÕt trong viÖc sö dông ng©n quü cã hiÖu qu¶. B»ng viÖc ¸p dông c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n hiÖn ®¹i, cã tèc ®é chuyÓn tiÒn nhanh, C«ng ty sÏ nhanh chãng thu ®­îc tiÒn kh¸ch hµng tr¶, ®ång thêi cã thÓ tr× ho·n trong thêi gian ng¾n míi tr¶ tiÒn cho ng­êi b¸n. TÊt nhiªn lµ viÖc sö dông c¸c dÞch vô nµy th× ph¶i mÊt mét kho¶n chi phÝ. Do ®ã víi mét kho¶n tiÒn lín th× viÖc sö dông dÞch vô thanh to¸n nhanh cã hiÖu qu¶ h¬n so víi mét kho¶n tiÒn nhá. V× vËy viÖc ¸p dông h×nh thøc thanh to¸n nµo th× ph¶i ®­îc tÝnh to¸n kü cµng vÒ chi phÝ bá ra ®Ó cã thÓ sö dông mét c¸ch linh ho¹t nhÊt, ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt. HiÖn nay t¹i C«ng ty ch­a lËp b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ. §©y lµ mét lo¹i b¸o c¸o tµi chÝnh kh¸ quan träng ®Ó theo dâi c¸c kho¶n nhËp quü, xuÊt quü trong tõng th¸ng vµ mét phÇn nã cã t¸c dông hç trî cho viÖc lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. ViÖc lËp b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ còng gióp cho C«ng ty cã thÓ lµm c¨n cø ®Ó lªn kÕ ho¹ch vÒ ng©n quü còng nh­ theo dâi t×nh h×nh thùc hiÖn ng©n quü cã theo ®óng kÕ ho¹ch hay kh«ng. Víi nh÷ng t¸c dông nh­ vËy, C«ng ty nªn lËp b¶ng b¸o c¸o nµy. 3.2.3. BiÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu: Nh­ ®· ph©n tÝch trong ch­¬ng hai, c¸c kho¶n ph¶i thu cña C«ng ty lµ lín, tèc ®é t¨ng cña nã cao h¬n so víi tèc ®é t¨ng cña doanh thu, trong ®ã phÇn lín lµ c¸c kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng. ChÝnh ®iÒu nµy ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu nãi riªng vµ hiÖu qu¶ sö dông TSL§ nãi chung. VËy ®Ó gi¶m c¸c kho¶n ph¶i thu nµy xuèng møc cã thÓ chÊp nhËn th× C«ng ty cã thÓ cã c¸c biÖn ph¸p nh­ sau: T¨ng c­êng c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh cña kh¸ch hµng tr­íc khi ®­a ra quyÕt ®Þnh b¸n chÞu. ViÖc ®¸nh gi¸ nµy th­êng dùa trªn c¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh trong thêi gian qua (cã thÓ x¸c ®Þnh dùa trªn c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, c¸c ng©n hµng cã quan hÖ víi kh¸ch hµng, th«ng qua côc thuÕ xem viÖc t×nh h×nh thanh to¸n cña kh¸ch hµng cã tèt hay kh«ng). C¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh ng©n quü cña kh¸ch hµng cÇn ®­îc quan t©m vµ ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch tÝn dông th­¬ng m¹i hîp lý. §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng mua s¸ch vµ thiÕt bÞ víi khèi l­îng lín, ®Ó ®­îc mua chÞu th× ph¶i cã b¶o l·nh hoÆc cã tµi s¶n thÕ chÊp v× cã nh÷ng kh¸ch hµng mua hµng víi gi¸ trÞ lªn ®Õn hµng tû ®ång. Kh«ng nªn ®Ó c¸c mãn nî chång chÊt nhau. NÕu kh¸ch hµng nµo cã hiÖn t­îng tr× trÖ trong thanh to¸n vµ ho¹t ®éng kinh doanh cã dÊu hiÖu kh«ng tèt th× C«ng ty nªn ngõng viÖc cung cÊp tÝn dông th­¬ng m¹i cho hä. NÕu kho¶n nî ®· qu¸ h¹n vµ sau khi ¸p dông c¸c biÖn ph¸p ®ßi nî mµ kh¸ch hµng vÉn ch­a chÞu thanh to¸n th× cã thÓ b¸n tµi s¶n thÕ chÊp ®Ó thay thÕ. §iÒu nµy cÇn ph¶i ®­îc nªu râ trong hîp ®ång tÝn dông th­¬ng m¹i ®Ó tr¸nh m©u thuÉn sau nµy. C«ng ty cã thÓ sö dông th­¬ng phiÕu trong ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh ®Ó trong tr­êng hîp cÇn thiÕt cã thÓ ®em ®i chiÕt khÊu. Th­êng xuyªn theo dâi sè d­ c¸c kho¶n ph¶i thu cña tõng kh¸ch hµng còng nh­ tæng thÓ ®Ó cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh kÞp thêi. C«ng ty cÇn lËp thªm quü dù phßng ph¶i thu khã ®ßi cho phï hîp ®Ó ®¶m b¶o cã thÓ bï ®¾p trong tr­êng hîp kho¶n nî ®· qu¸ h¹n l©u hoÆc kh«ng thu håi ®­îc. Quü nµy kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i ë d­íi d¹ng tiÒn mÆt mµ cã thÓ ®Çu t­ vµo chøng kho¸n cã ®é rñi ro thÊp. Nh­ vËy võa ®¶m b¶o tÝnh sinh lêi, võa ®¶m b¶o ®­îc môc ®Ých phßng ngõa rñi ro v× cã thÓ ®em b¸n hay chiÕt khÊu c¸c chøng kho¸n nµy ®Ó bï ®¾p vµo vèn l­u ®éng khi rñi ro x¶y ra. ViÖc ¸p dông c¸c chÝnh s¸ch chiÕt khÊu còng rÊt cÇn thiÕt v× nã nh»m khuyÕn khÝch kh¸ch hµng tr¶ nî sím. Tuy nhiªn møc chiÕt khÊu lµ bao nhiªu th× ph¶i cã sù tÝnh to¸n. ViÖc tÝnh to¸n møc chiÕt khÊu ph¶i ®­îc c¨n cø vµo l·i suÊt trªn thÞ tr­êng vµ møc lîi ®­îc h­ëng khi sö dông chÝnh s¸ch nµy. Ngoµi ra viÖc thùc hiÖn vËn chuyÓn, bèc dì, giao hµng ®óng h¹n còng lµm cho kh¸ch hµng hµi lßng h¬n vµ sÏ thanh to¸n ®óng h¹n. §èi víi thêi h¹n tÝn dông, viÖc quy ®Þnh kh¸ch hµng ph¶i thanh to¸n sau thêi gian 1 th¸ng 10 ngµy kÓ tõ ngµy hîp ®ång ®­îc ký kÕt lµ qu¸ cøng nh¾c. Víi nh÷ng kh¸ch hµng mua hµng víi khèi l­îng lín th× C«ng ty nªn kÐo dµi h¬n vÒ thêi gian thanh to¸n v× víi sè tiÒn tr¶ qu¸ lín cã thÓ kh¸ch hµng ch­a chuÈn bÞ ®ñ ®Ó kÞp tr¶ nî ®óng h¹n. Cßn ®èi víi c¸c kh¸ch hµng mua hµng víi gi¸ trÞ nhá th× cã thÓ rót ng¾n thêi h¹n thanh to¸n. C«ng ty cã thÓ ®Ò ra mét b¶ng quy ®Þnh vÒ thêi h¹n thanh to¸n cho nh÷ng møc gi¸ trÞ hµng b¸n ra kh¸c nhau. Ngoµi ra C«ng ty cã thÓ ¸p dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n tiÒn hµng kh¸c nhau. Cã thÓ ¸p dông h×nh thøc thanh to¸n mét lÇn khi ®Õn h¹n hoÆc thanh to¸n theo h×nh thøc tr¶ gãp. ViÖc thanh to¸n theo h×nh thøc tr¶ gãp nªn ®­îc ¸p dông ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng mua hµng gi¸ trÞ lín. Thanh to¸n theo h×nh thøc nµy sÏ gióp cho C«ng ty gi¶m rñi ro kh¸ch hµng kh«ng tr¶ nî hoÆc kh¸ch hµng chËm tr¶ nî v× víi mét kho¶n tiÒn lín ®­îc chia ra lµm nhiÒu lÇn tr¶ sÏ gióp kh¸ch hµng dÔ thanh to¸n h¬n, ®ång thêi C«ng ty còng cã thÓ thu håi dÇn dÇn kho¶n tiÒn b¸n hµng vµ sö dông ngay sè tiÒn ®ã ®Ó quay vßng ho¹t ®éng. Khi quyÕt ®Þnh cÊp tÝn dông th­¬ng m¹i cho kh¸ch hµng, gi¸ b¸n tr¶ chËm ph¶i ®¶m b¶o bï ®¾p ®­îc nh÷ng rñi ro tiÒm Èn cña kho¶n ph¶i thu ®ã nh­ rñi ro vì nî, rñi ro gi¶m gi¸ trÞ do t¸c ®éng cña l¹m ph¸t, gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn vµ c¸c phÝ tæn kh¸c ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ®ßi nî. Hay nãi c¸ch kh¸c chÝnh c¸c nhµ qu¶n trÞ tµi chÝnh cña xÝ nghiÖp ph¶i lËp dù to¸n cho tÊt c¶ c¸c thiÖt h¹i cã thÓ còng nh­ c¸c lîi thÕ liªn quan ®Õn viÖc cÊp tÝn dông th­¬ng m¹i cho kh¸ch hµng. Trªn c¬ së tÝnh to¸n c¸c chi phÝ bï ®¾p rñi ro, C«ng ty nªn x¸c ®Þnh mét c¸ch chÝnh x¸c nhÊt cã thÓ gi¸ trÞ NPV cña viÖc b¸n chÞu vµ chØ chÊp nhËn cÊp tÝn dông th­¬ng m¹i cho kh¸ch hµng trong tr­êng hîp NPV thùc sù lín h¬n 0. §©y lµ mét vÊn ®Ò quan träng mµ C«ng ty Ýt quan t©m tíi. Trong hîp ®ång tÝn dông C«ng ty nªn t¨ng møc l·i suÊt ph¹t ®èi víi c¸c kh¸ch hµng tr¶ tiÒn hµng chËm. Thêi gian thanh to¸n tiÒn hµng cµng lín th× møc ph¹t cµng cao. Cã nh­ vËy th× míi h¹n chÕ ®­îc viÖc C«ng ty bÞ chiÕm dông vèn. Ngoµi c¸c biÖn ph¸p t¨ng c­êng hiÖu qu¶ sö dông TSL§, viÖc quan t©m ®Õn nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ tr­êng ®Ó ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch qu¶n lý ®óng ®¾n còng rÊt quan träng. Do ®ã C«ng ty ph¶i t¨ng c­êng ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng th«ng qua c¸c nguån th«ng tin trªn b¸o chÝ, qua t×m hiÓu kh¸ch hµng, qua m¹ng Internet. Trªn ®©y lµ mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ sö dông TSL§ t¹i C«ng ty S¸ch vµ ThiÕt bÞ tr­êng häc Hµ Néi. Tuy nhiªn kh«ng ph¶i viÖc thùc hiÖn ®­îc lµ dÔ dµng v× trªn thùc tÕ c¸c kho¶n môc rµng buéc víi nhau. Muèn t¨ng doanh thu th× l¹i cã c¸c chi phÝ qu¶n lý míi ph¸t sinh hay muèn kh¶ n¨ng thanh to¸n thùc tÕ tèt th× dù tr÷ tiÒn mÆt ph¶i lín, tõ ®ã l¹i lµm gi¶m hiÖu suÊt sö dông tiÒn mÆt. ChÝnh v× vËy c¸c nhµ l·nh ®¹o C«ng ty cÇn ph¶i cã mét tr×nh ®é qu¶n lý tèt. IV. mét sè kiÕn nghÞ Lµ mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng d­íi sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc th× C«ng ty S¸ch vµ ThiÕt bÞ tr­êng häc Hµ Néi lu«n ph¶i tæ chøc ho¹t ®éng SXKD cña m×nh theo ph¸p luËt, c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ kinh tÕ. ChÝnh v× thÕ Nhµ n­íc lu«n cã vai trß quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng, hiÖu qu¶ sö dông vèn cña C«ng ty. Tuy nhiªn, hiÖn nay mét sè chinh s¸ch, c¬ chÕ qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ kinh tÕ ch­a hîp lý, ch­a t¹o ra ®­îc ®éng lùc thóc ®Èy ho¹t ®éng cña c¸c DNNN. Thùc tÕ ho¹t ®éng SXKD cña C«ng ty ®· ®ßi hái Nhµ n­íc cÇn thanh to¸n kÞp thêi c¸c kho¶n nî cho c¸c C«ng ty s¸ch, tr­êng häc thuéc c¸c tØnh trong c¶ n­íc ®Ó c¸c kh¸ch hµng nµy thanh to¸n tr¶ C«ng ty, bëi sè d­ nî cña kh¸ch hµng kÐo dµi víi sè l­îng lín lµm ¶nh h­ëng ®Õn vèn ho¹t ®éng SXKD cña C«ng ty. TSL§ cña C«ng ty mét phÇn ®­îc tµi trî tõ nguån ng©n s¸ch Nhµ n­íc cÊp nh­ng thùc tÕ míi ®¸p øng ®­îc ë møc thÊp. §iÒu nµy dÉn tíi t×nh tr¹ng khan khiÕm vèn vµ C«ng ty ph¶i ®i vay ng©n hµng, ®i chiÕm dông vèn mét phÇn. Do ®ã, hiÖu qu¶ sö dông Tµi s¶n l­u ®éng kh«ng cao, lîi nhuËn thÊp do chi phÝ bÞ ®Èy cao. XÐt chung cho tÊt c¶ c¸c DNNN hiÖn nay th× vèn Nhµ n­íc cÊp chØ ®¹t 20% Tµi s¶n l­u ®éng, g©y nhiÒu khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp. Nî ph¶i tr¶ cña c¸c doanh nghiÖp lu«n b»ng 1,2 ®Õn 1,5 lÇn tæng sè vèn Nhµ n­íc cÊp. §èi víi C«ng ty S¸ch vµ ThiÕt bÞ tr­êng häc, riªng n¨m 2003 nhu cÇu Tµi s¶n l­u ®éng la trªn 14 tû ®ång nh­ng Nhµ n­íc míi chØ cÊp 1,5 tû ®ång. VËy ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông Tµi s¶n l­u ®éng vµ t¹o tiÒm lùc tµi chÝnh v÷ng ch¾c cho C«ng ty. Nhµ n­íc cÇn phÊn ®Êu cÊp bæ sung Tµi s¶n l­u ®éng cho C«ng ty víi quy m« hîp lý h¬n. KÕt luËn Tµi s¶n l­u ®éng vµ hiÖu qu¶ sö dông Tµi s¶n l­u ®éng kh«ng cßn lµ vÊn ®Ò míi mÎ nh­ng trªn thùc tÕ nã vÉn lu«n lµ vÊn ®Ò thêi sù vµ cÇn ®­îc quan t©m ®óng møc h¬n ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Trong thêi gian võa qua, víi kinh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh l©u n¨m, víi sù nç lùc kh«ng ngõng cña ban l·nh ®¹o vµ tËp thÓ c¸n bé CNV, C«ng ty S¸ch vµ ThiÕt bÞ tr­êng häc ®· ®­a ra ®­îc nhiÒu biÖn ph¸p h÷u hiÖu gãp phÇn n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ sö dông Tµi s¶n l­u ®éng, t¹o sù v÷ng ch¾c vÒ tµi chÝnh vµ kh¶ n¨ng sinh lêi cho ho¹t ®éng SXKD. Tuy vËy, d­íi t¸c ®éng chung cña nÒn kinh tÕ l¹c hËu, non kÐm vÒ nhiÒu mÆt, ®Æc biÖt lµ c¬ chÕ chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt qu¶n lý kinh tÕ cßn nhiÒu bÊt cËp, h¬n n÷a b¶n th©n C«ng ty cßn chÞu ¶nh h­ëng nÆng nÒ bëi nh÷ng tµi d­ cña c¬ chÕ kinh doanh cò trong qu¶n lý, trong cung c¸ch lµm viÖc vµ trong c«ng nghÖ s¶n xuÊt nªn hiÖu qu¶ sö dông Tµi s¶n l­u ®éng cña C«ng ty vÉn ch­a cao. §©y còng ®­îc xem nh­ mét thùc tr¹ng chung cña nÒn kinh tÕ vµ cña c¸c DNNN. Trong ®Ò tµi nµy, em m¹nh d¹n ®Ò xuÊt mét sè ý kiÕn ®ãng gãp ®­îc rut ra tõ lý luËn thùc tÕ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông Tµi s¶n l­u ®éng cña C«ng ty trong thêi gian tíi. Do h¹n chÕ vÒ thêi gian, vÒ kinh nghiÖp thùc tÕ nh÷ng ph©n tÝch vµ ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p ch­a thËt hoµn thiÖn. Em mong r»ng sÏ nhËn ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn tõ c« gi¸o h­íng dÉn vµ tËp thÓ c¸n bé phßng tµi chÝnh kÕ to¸n ®Ó nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ò ra phÇn nµo gióp Ých ®­îc cho C«ng ty trong thêi gian tíi, ®ång thêi hoµn thiÖn h¬n kiÕn thøc cña em. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n Th¹c sÜ Phan ThÞ H¹nh cïng ban Gi¸m ®èc vµ c¸n bé phßng tæ chøc hµnh chÝnh, phßng kÕ to¸n tµi chÝnh, cña C«ng ty ®· gióp ®ì vµ h­íng dÉn em hoµn thµnh chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nµy. Tµi liÖu tham kh¶o -----o0o----- TS. L­u ThÞ H­¬ng, Gi¸o tr×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp, NXB Gi¸o dôc. NguyÔn H¶i S¶n, Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp, NXB Thèng kª. Phan V¨n D­îc _ §Æng Kim C­¬ng, Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh, NXB Thèng kª. T¹p chÝ kinh tÕ vµ ph¸t triÓn. T¹p chÝ th«ng tin tµi chÝnh. Website: www.vinaseek.com