Chuyên đề Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại công ty Vật liệu xây dựng Cầu Đuống - Sở Xây dựng Hà Nội

oanh nghiÖp, tr¸nh hiÖn t­îng thõa vèn hoÆc thiÕu vèn. 2.2. HiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh t¹i c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng 2.2.1. C¬ cÊu tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng Tµi s¶n cè ®Þnh lµ h×nh th¸i biÓu hiÖn vËt chÊt cña vèn cè ®Þnh, v× vËy viÖc ®¸nh gi¸ c¬ cÊu tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp cã mét ý nghÜa kh¸ quan träng trong khi ®¸nh gi¸ t×nh h×nh vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp. Nã cho ta biÕt nh÷ng nÐt s¬ bé vÒ c«ng t¸c ®Çu t­ dµi h¹n cña doanh nghiÖp, vÒ viÖc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn n¨ng lùc s¶n xuÊt cña c¸c m¸y mãc trang thiÕt bÞ cña c«ng ty. Ta cã thÓ xem c¬ cÊu tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng qua b¶ng sau: B¶ng 6: C¬ cÊu tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty §¬n vÞ: ngh×n ®ång STT ChØ tiªu N¨m 1998 N¨m 1999 N¨m 2000 GTCL % GTCL % GTCL % 1 Nhµ cöa vËt kiÕn tróc 550.927 7 547.448 7,12 646.058 6,8 2 M¸y mãc, thiÕt bÞ 6.473.393 82,25 6.505.564 84,61 8.176.441 86,06 3 Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 846.067 10,75 635.872 8,27 678.361 7,14 4 Tæng céng 7.870.387 100 7.688.884 100 9.500.860 100 Nguån: B¸o c¸o tµi chÝnh c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng Víi ho¹t ®éng chñ yÕu lµ s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng vµ thi c«ng x©y l¾p nªn c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng cã c¬ cÊu tµi s¶n cè ®Þnh rÊt ®Æc tr­ng. Gi¸ trÞ bé phËn m¸y mãc thiÕt bÞ chiÕm tû träng lín, chiÕm chñ yÕu lµ hai lß nung Tuylen vµ c¸c lo¹i m¸y s¶n xuÊt g¹ch, m¸y ñi, m¸y xóc,... Tû träng cña c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ chiÕm 82,25% gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh n¨m 1998 nh­ng ®Õn n¨m 2000 l¹i t¨ng lªn chiÕm 86,06% gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh. C¸c tµi s¶n cè ®Þnh lµ nhµ cöa vËt kiÕn tróc bao gåm: trô së c«ng ty, nhµ s¶n xuÊt, c¸c thiÕt bÞ v¨n phßng,... nãi chung gi÷ ë møc æn ®Þnh kho¶ng 7%. Nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh nµy kh«ng tham gia trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nªn c«ng ty còng chØ duy tr× ë møc võa ®ñ ®Ó ®¶m b¶o qu¶n lý, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cña c«ng ty. Do ®Æc thï cña ngµnh s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng c¬ cÊu tû träng cña ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cã xu h­íng gi¶m xuèng. §Æc biÖt n¨m 1999 kh«ng ®­îc ®Çu t­ ®æi míi chØ chiÕm 8,27% gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh. Doanh nghiÖp cÇn quan t©m ®Õn vÊn ®Ò nµy v× trong xu h­íng ph¸t triÓn cña c«ng ty sÏ më réng thÞ tr­êng tiªu thô do vËy rÊt cÇn ®Õn ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. 2.2.2. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh t¹i c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh cña c«ng ty ta c¨n cø vµo n¨ng lùc ho¹t ®éng cña tµi s¶n cè ®Þnh th«ng qua c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh nh­ hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh, søc sinh lêi cña tµi s¶n cè ®Þnh, hiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh,... (xem b¶ng 7 trang bªn). Qua b¶ng 7 ta thÊy hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh cã xu h­íng t¨ng dÇn. N¨m 1998 mét ®ång nguyªn gi¸ b×nh qu©n tµi s¶n cè ®Þnh t¹o ra ®­îc 0,843 ®ång doanh thu thuÇn trong mét n¨m. Tû lÖ nµy sang ®Õn n¨m 1999 lµ 1,106 t¨ng 31,19% so víi n¨m 1998 ®©y lµ kÕt qu¶ rÊt ®¸ng khÝch lÖ. Song ®Õn n¨m 2000 tû lÖ nµy lµ 1,169 t¨ng 5,69% so víi n¨m 1999, trong khi ®ã tèc ®é t¨ng doanh thu thuÇn lín h¬n so víi tèc ®é t¨ng nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh. Nh­ vËy chøng tá hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh n¨m 2000 lµ kÐm, c«ng ty ph¶i cã biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh. B¶ng 7: HiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh §¬n vÞ: ngh×n ®ång STT ChØ tiªu N¨m % t¨ng gi¶m 99-98 % t¨ng gi¶m 00-99 1998 1999 200 1 Doanh thu thuÇn 11.226.166 15.579.460 18.654.944 38,78 19,74 2 Lîi nhuËn tr­íc thuÕ 346.891 379.334 605.679 9,35 59,67 3 Nguyªn gi¸ b×nh qu©n TSC§ 13.318.209 14.082.164 15.955.463 5,74 13,3 4 Vèn cè ®Þnh b×nh qu©n 8.204.648 7.779.635 8.594.872 -5,18 10,48 5 HiÖu suÊt sö dông TSC§ (1)/(3) 0,843 1,106 1,169 31,19 5,69 6 Søc sinh lêi cña TSC§ (2)/(3) 0,026 0,027 0,379 3,85 1303,7 7 SuÊt hao phÝ TSC§ (3)/(1) 1,186 0,904 0,855 -23,77 -5,42 8 HiÖu suÊt sö dông VC§ (1)/(4) 1,368 2,002 2,17 46,34 8,39 9 HiÖu qu¶ sö dông VC§ (2)/(4) 0,042 0,048 0,070 14,28 45,83 Nguån: B¸o c¸o tµi chÝnh c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng Søc sinh lêi cña tµi s¶n cè ®Þnh n¨m 1998 lµ 0,026 tøc lµ trung b×nh mét ®ång nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh t¹o ra 0,026 ®ång lîi nhuËn, ®Õn n¨m 2000 tû lÖ nµy t¨ng rÊt cao lªn tíi 0,379 nguyªn nh©n lµ do n¨m 2000 lîi nhuËn tr­íc thuÕ cña c«ng ty ®¹t ®­îc ë møc cao. SuÊt hao phÝ tµi s¶n cè ®Þnh cã chiÒu h­íng gi¶m nh­ng vÉn ë møc cao, n¨m 1998 ®Ó t¹o ra mét ®ång doanh thu thuÇn c«ng ty ph¶i bá ra 1,186 ®ång nguyªn gi¸ b×nh qu©n tµi s¶n cè ®Þnh, ®Õn n¨m 2000 ®Ó cã ®­îc mét ®ång doanh thu thuÇn c«ng ty ph¶i bá ra 0,855 ®ång nguyªn gi¸ b×nh qu©n tµi s¶n cè ®Þnh ®ã lµ ®iÒu rÊt ®¸ng khÝch lÖ. HiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh n¨m sau ®Òu t¨ng so víi n¨m tr­íc. N¨m 1998 mét ®ång vèn cè ®Þnh tham gia vµo s¶n xuÊt th× t¹o ra ®­îc 0,042 ®ång lîi nhuËn sang ®Õn n¨m 2000 th× mét ®ång vèn cè ®Þnh tham gia vµo s¶n xuÊt t¹o ra ®­îc 0,07 ®ång lîi nhuËn. Nh×n chung hiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh, hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh cña c«ng ty cã thÓ nãi lµ chÊp nhËn ®­îc mÆc dï vÉn ë møc thÊp nh­ng hÖ sè doanh lîi vèn vµ doanh lîi vèn chñ së h÷u lµ qu¸ thÊp chØ ®¹t ®­îc tõ 0,03 ®Õn 0,05; chøng tá chi phÝ b¸n hµng vµ qu¶n lý cßn qu¸ cao, c«ng ty cÇn cã gi¶i ph¸p gi¶m chi phÝ nµy. 2.2.3. §¸nh gi¸ ho¹t ®éng qu¶n lý b¶o toµn vµ ®Çu t­ ®æi míi trang thiÕt bÞ t¹i c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng a. C«ng t¸c khÊu hao thu håi vèn cè ®Þnh Nh­ ta ®· biÕt, trong mét chu kú s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp chØ mét bé phËn cña tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc chuyÓn ho¸ vµo gi¸ trÞ cña s¶n phÈm. Nh­ vËy, sau mét chu kú s¶n xuÊt mét bé phËn cña vèn cè ®Þnh ®­îc chuyÓn ho¸ thµnh h×nh th¸i tiÒn tÖ vµ ®­îc doanh nghiÖp thu håi l¹i d­íi h×nh thøc trÝch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. §Ó ®¶m b¶o cho viÖc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, gi¸ trÞ trÝch khÊu hao ph¶i phï hîp víi hao mßn thùc tÕ cña tµi s¶n cè ®Þnh (kÓ c¶ hao mßn h÷u h×nh vµ hao mßn v« h×nh) vµ doanh nghiÖp ph¶i cã kÕ ho¹ch sö dông quü khÊu hao ®Ó ®Çu t­ trang thiÕt bÞ tµi s¶n cè ®Þnh mét c¸ch hiÖu qu¶. ViÖc trÝch khÊu hao cña doanh nghiÖp chØ cã thÓ thùc sù chÝnh x¸c khi ®¸p øng ®­îc ba yªu cÇu trong c«ng t¸c qu¶n lý vèn cè ®Þnh. Thø nhÊt, doanh nghiÖp ph¶i th­êng xuyªn ®¸nh gi¸ vµ ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®Þnh th«ng qua c«ng t¸c kiÓm kª, theo dâi tµi s¶n cè ®Þnh ®Ó gi¸ trÞ tµi s¶n thùc tÕ khíp ®óng víi gi¸ trÞ trªn sæ s¸ch. Nguyªn gi¸ vµ gi¸ trÞ cßn l¹i thùc tÕ cña tµi s¶n lµ c¬ së quan träng ®Ó ®iÒu chØnh viÖc tÝnh khÊu hao ®¶m b¶o phï hîp, chÝnh x¸c. Thø hai, doanh nghiÖp ph¶i lùa chän ph­¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao phï hîp. Lùa chän ph­¬ng ph¸p trÝch khÊu hao doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø trªn møc ®é hao mßn thùc tÕ, ®Æc biÖt lµ hao mßn v« h×nh cña tµi s¶n. Thø ba, doanh nghiÖp ph¶i cã møc khÊu hao hîp lý, møc khÊu hao phô thuéc vµo ph­¬ng ph¸p khÊu hao vµ t×nh tr¹ng sö dông tµi s¶n trong thùc tÕ s¶n xuÊt kinh doanh. Nh÷ng tµi s¶n ho¹t ®éng liªn tôc s¸t víi c«ng suÊt thiÕt kÕ cÇn ph¶i ®­îc ®iÒu chØnh møc khÊu hao hîp lý ®Ó ph¶n ¸nh ®óng møc ®é hao mßn cña nã. Nh÷ng tµi s¶n t¹m thêi kh«ng ®­îc sö dông còng ph¶i cã møc khÊu hao riªng ®Ó ®¶m b¶o gi¸ trÞ thùc tÕ phï hîp víi gi¸ trÞ sæ s¸ch. T¹i c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng trong thêi gian qua viÖc qu¶n lý vµ thu håi vèn cè ®Þnh ®· ®­îc chó ý. C«ng ty ®· x©y dùng ®Þnh møc khÊu hao cho tµi s¶n cè ®Þnh hµng n¨m ®­îc thÓ hiÖn trong c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ viÖc thu håi b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn cè ®Þnh. Trong viÖc x¸c ®Þnh ph­¬ng ph¸p khÊu hao c«ng ty sö dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao tuyÕn tÝnh ®Ó ghi gi¶m gi¸ trÞ cña tµi s¶n cè ®Þnh. Trong viÖc x¸c ®Þnh møc khÊu hao, c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng ®· cã sù c©n nh¾c ®Ó ®­a ra møc khÊu hao phï hîp. Møc khÊu hao trung b×nh mét n¨m cña tµi s¶n phô thuéc vµo nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh vµ sè n¨m sö dông ­íc tÝnh. Trong quyÕt ®Þnh 1062 Bé Tµi chÝnh ®· ®­a ra c¸ch ph©n lo¹i nh÷ng nhãm tµi s¶n cè ®Þnh kÌm theo thêi gian sö dông tèi ®a vµ tèi thiÓu cho tµi s¶n thuéc c¸c nhãm. §Ó ­íc tÝnh sè n¨m sö dông tµi s¶n c«ng ty ®· dùa vµo QuyÕt ®Þnh 1062 vµ ®Æc tÝnh sö dông cña tµi s¶n mµ quyÕt ®Þnh sè n¨m cÇn thiÕt ®Ó thu håi vèn. Bªn c¹nh nh÷ng c«ng t¸c ®ã, hµng n¨m c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng tiÕn hµnh kiÓm kª ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®Þnh hai lÇn vµo cuèi quÝ II vµ quÝ IV nhê vËy c«ng ty ®· cã thÓ kÞp thêi ph¸t hiÖn nh÷ng tµi s¶n ®· khÊu hao hÕt hoÆc ch­a hÕt khÊu hao nh­ng buéc ph¶i thanh lý tõ ®ã cã kÕ ho¹ch ®Çu t­, söa ch÷a hoÆc thay thÕ nh»m ®¶m b¶o t×nh tr¹ng kü thuËt, n¨ng lùc s¶n xuÊt cña tµi s¶n cè ®Þnh còng nh­ ph¸t hiÖn vµ ®iÒu chØnh kÞp thêi nh÷ng chªnh lÖch gi÷a sæ s¸ch vµ thùc tr¹ng tµi s¶n. b. C«ng t¸c ®æi míi tµi s¶n cè ®Þnh ThÊy ®­îc tÇm quan träng cña tµi s¶n cè ®Þnh ®èi víi mét doanh nghiÖp, nªn c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng lu«n quan t©m ®Õn viÖc ®Çu t­ ®æi míi thay thÕ trang thiÕt bÞ, m¸y mãc nh»m n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt ®¸p øng tèt h¬n n÷a nh÷ng ®ßi hái ngµy cµng kh¾t khe trªn thÞ tr­êng. Ta cã thÓ thÊy t×nh h×nh ®æi míi tµi s¶n cè ®Þnh theo nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh t¹i c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng qua b¶ng 8. B¶ng 8: T×nh h×nh ®Çu t­ ®æi míi tµi s¶n cè ®Þnh §¬n vÞ: ngh×n ®ång STT ChØ tiªu N¨m 1998 N¨m 1999 N¨m 2000 1 Sè ®Çu n¨m 13.161.312 13.475.106 14.689.222 2 Sè t¨ng trong n¨m 551.052 1.366.634 2.646.722 3 Sè gi¶m trong n¨m 237.258 152.518 114.240 4 Sè cuèi n¨m 13.475.106 14.689.222 17.221.704 5 HÖ sè ®æi míi TSC§ (2)/(4) 0,041 0,093 0,153 6 HÖ sè lo¹i bá TSC§ (3)/(4) 0,018 0,011 0,008 Nguån: B¸o c¸o tµi chÝnh c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng Nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh liªn tôc t¨ng qua c¸c n¨m, n¨m 1999 t¨ng lªn 9,01% so víi n¨m 1998 vµ n¨m 2000 t¨ng 17,24% so víi n¨m 1999 chøng tá doanh nghiÖp lu«n chó träng ®Çu t­ ®æi míi tµi s¶n cè ®Þnh. Tuy n¨m 1998 hÖ sè ®æi míi tµi s¶n cè ®Þnh gi¶m so víi n¨m 1999 nh­ng l¹i t¨ng lªn ë n¨m 2000. N¨m 1999 vµ n¨m 2000 c«ng ty kh«ng chó ý lo¹i bá nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh cò kü, l¹c hËu b»ng c¸ch thanh lý, nh­îng b¸n, thÓ hiÖn ë hÖ sè lo¹i bá TSC§ gi¶m dÇn. Tuy nhiªn doanh nghiÖp còng ®· dïng vèn vay dµi h¹n ®Ó ®Çu t­ cho tµi s¶n cè ®Þnh nªn vÊn ®Ò quan träng cña doanh nghiÖp lµ sö dông nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ ®ã nh­ thÕ nµo cho cã hiÖu qu¶ khai th¸c ®­îc tèi ®a c«ng suÊt thiÕt kÕ vµ thêi gian sö dông cña m¸y mãc thiÕt bÞ ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt t¨ng doanh thu hoµn tr¶ ®­îc vèn vay vµ cã l·i ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng tÝch luü cña doanh nghiÖp. 2.3. HiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¹i c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng 2.3.1. C¬ cÊu tµi s¶n l­u ®éng cña c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng B¶ng 9: C¬ cÊu tµi s¶n l­u ®éng cña c«ng ty §¬n vÞ: ngh×n ®ång N¨m Kho¶n môc N¨m Tû lÖ t¨ng gi¶m 1999-1998 (%) Tû lÖ t¨ng gi¶m 2000-1999 (%) 1998 1999 2000 I. TiÒn 456.234 254.147 181.233 -42,29 -28,69 II. C¸c kho¶n ph¶i thu 166.894 1.239.186 780.096 642,5 -37,05 1. Ph¶i thu cña kh¸ch hµng 107.754 1.147.678 751.610 965,1 -34,51 2. Ph¶i thu néi bé 19.034 58.725 - 208,53 - 3. Ph¶i thu néi bé kh¸c 40.106 32.783 28.486 -18,26 -13,11 III. Hµng tån kho 3.406.854 4.662.054 7.024.962 36,84 50,68 1. Nguyªn liÖu, vËt liÖu tån kho 2.630.114 2.780.052 3.755.224 6,79 35,08 2. C«ng cô dông cô tån kho 3.559 9.087 3.496 115,32 -61,53 3. Chi phÝ SXKD dë dang 343.587 1.257.919 2.665.772 266,11 119,92 4. Thµnh phÈm tån kho 456.594 614.996 600.470 34,69 -2,36 IV. Tµi s¶n l­u ®éng kh¸c 1.098.891 1.802.697 1.287.728 64,05 -28,57 1. T¹m øng 523.133 1.156.045 792.480 120,98 -31,45 2. Chi phÝ tr¶ tr­íc 596.402 431.547 - -27,64 3. Chi phÝ chê kÕt chuyÓn 575.758 50.250 63.701 -91,27 26,77 Tæng 5.128.873 7.958.084 9.274.019 55,16 16,54 Nguån: B¸o c¸o tµi chÝnh c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng Qua b¶ng 9 ta thÊy qui m« vèn l­u ®éng cña c«ng ty kh«ng ngõng t¨ng qua c¸c n¨m víi tèc ®é nhanh c¶ vÒ sè tuyÖt ®èi vµ sè t­¬ng ®èi. N¨m 1999 vèn l­u ®éng t¨ng lªn 2.829.211 ngh×n ®ång, t¨ng 55,16% so víi n¨m 1998, vµ n¨m 2000 t¨ng 1.315.935 ngh×n ®ång t¨ng 16,54% so víi n¨m 1999. Xu h­íng nµy cho thÊy nhu cÇu vÒ vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp ®Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ngµy cµng lín. Trong n¨m 1999 vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp t¨ng lªn chñ yÕu lµ do t¨ng kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng, vÒ sè tuyÖt ®èi t¨ng 1.039.924 ngh×n ®ång so víi n¨m 1998 vµ t¨ng 965,1%. T×nh h×nh nµy cho thÊy n¨m 1999 doanh nghiÖp ®· hoµn thµnh khèi l­îng s¶n phÈm t­¬ng ®èi lín song l¹i gÆp ph¶i sù khã kh¨n trong thanh quyÕt to¸n. Ba n¨m qua tiÒn mÆt cña c«ng ty cã xu h­íng gi¶m dÇn, n¨m 1999 gi¶m 202.084 ngh×n ®ång, b»ng 42,29% so víi n¨m 1998; n¨m 2000 gi¶m 72.914 ngh×n ®ång, gi¶m 28,69% so víi n¨m 1999. Sang n¨m 2000 c¬ cÊu biÕn ®éng cña tµi s¶n l­u ®éng rÊt phøc t¹p, tiÒn mÆt gi¶m 28,69% so víi n¨m 1999, c¸c kho¶n ph¶i thu gi¶m 37,05% tµi s¶n l­u ®éng kh¸c còng gi¶m 28,57% nh­ng hµng tån kho l¹i t¨ng lªn 50,68% trong ®ã chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang t¨ng ë møc cao 119,92% so víi n¨m 1999. Hµng tån kho chiÕm tû träng 75,75% tæng tµi s¶n l­u ®éng, trong ®ã nguyªn vËt liÖu chiÕm tû träng 40,49% tæng tµi s¶n l­u ®éng vµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang chiÕm tû träng 28,74% tæng tµi s¶n l­u ®éng, tû träng nµy lµ qu¸ lín. Nã cã thÓ chuÈn bÞ cho kú sau nh­ng tån kho nguyªn vËt liÖu vµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang lín lµm ø ®äng vèn cña doanh nghiÖp vµ t¨ng chi phÝ b¶o qu¶n. Trªn ®©y lµ c¸c kho¶n môc chñ yÕu cã t¸c ®éng lín ®Õn c¬ cÊu vèn l­u ®éng cña c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng. Tuy nhiªn, ®ã míi chØ lµ sù ph¶n ¸nh vÒ mÆt l­îng, ch­a nãi lªn ®­îc møc ®é hiÖu qu¶ trong qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng t¹i c«ng ty. §Ó ph©n tÝch kü h¬n ®iÒu ®ã ta sÏ xem xÐt c¸c chØ tiªu cô thÓ trong phÇn tiÕp theo. 2.3.2. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¹i c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp ta dïng c¸c chØ tiªu nh­ søc sinh lêi, hÖ sè ®¶m nhiÖm vèn l­u ®éng vµ c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng nh­ sè vßng quay vèn l­u ®éng, thêi gian cña mét vßng lu©n chuyÓn. B¶ng 10: HiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng STT ChØ tiªu §¬n vÞ N¨m Tû lÖ t¨ng gi¶m 99-98 Tû lÖ t¨ng gi¶m 00-99 1998 1999 2000 1 Doanh thu thuÇn 1.000® 11.226.166 15.579.460 18.654.944 38,78 19,74 2 LN tr­íc thuÕ 1.000® 346.891 379.334 605.679 9,35 59,67 3 VL§ b×nh qu©n 1.000® 4.459.068 6.543.478,5 8.616.051,5 46,75 31,67 4 Søc sinh lêi cña VL§ (2)/(3) - 0,078 0,058 0,070 -25,64 20,69 5 HÖ sè ®¶m nhiÖm VL§ (3)/(1) - 0,397 0,420 0,462 5,79 10 6 Sè vßng quay VL§ (1)/(3) vßng 2,52 2,38 2,16 -5,56 -9,24 7 Thêi gian mét vßng lu©n chuyÓn ngµy 142,85 152,26 166,67 6,59 9,46 Nguån: B¸o c¸o tµi chÝnh c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng Ta nhËn thÊy søc sinh lîi cña vèn l­u ®éng n¨m 1999 vµ n¨m 2000 ®Òu gi¶m h¬n so víi n¨m 1998. N¨m 1998 mét ®ång vèn l­u ®éng b×nh qu©n t¹o ra ®­îc 0,078 ®ång doanh thu, n¨m 2000 mét ®ång vèn l­u ®éng chØ t¹o ra ®­îc 0,07 ®ång doanh thu. HiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp lµ thÊp. Vèn l­u ®éng b×nh qu©n vÉn liªn tôc t¨ng nh­ng søc s¶n xuÊt cña vèn l­u ®éng l¹i cã chiÒu h­íng gi¶m xuèng. Th«ng qua hÖ sè ®¶m nhiÖm vèn l­u ®éng cho ta biÕt ®Ó cã mét ®ång doanh thu thuÇn th× ph¶i bá ra bao nhiªu ®ång vèn l­u ®éng, tõ sè liÖu trªn ta thÊy hÖ sè ®¶m nhiÖm vèn l­u ®éng t¨ng víi tèc ®éc ngµy cµng nhanh: n¨m 1999 hÖ sè nµy t¨ng lªn 5,97% so víi n¨m 1998 vµ n¨m 2000 hÖ sè nµy t¨ng 10% so víi n¨m 1999. NÕu nh­ n¨m 1998 ®Ó cã mét ®ång doanh thu thuÇn th× doanh nghiÖp chØ bá ra 0,397 ®ång vèn l­u ®éng cßn n¨m 2000 ph¶i bá ra tíi 0,462 ®ång vèn l­u ®éng. HÖ sè ®¶m nhiÖm vèn l­u ®éng t¨ng cao chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cµng thÊp, kh«ng tiÕt kiÖm ®­îc vèn l­u ®éng. Ngoµi chØ tiªu trªn ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng ta ph¶i xÐt ®Õn sè vßng quay cña vèn l­u ®éng vµ thêi gian cña mét vßng lu©n chuyÓn cña vèn l­u ®éng v× nã gióp ta thÊy ®­îc kh¶ n¨ng quay vßng vèn cña doanh nghiÖp. Tõ n¨m 1998 trë l¹i ®©y sè vßng quay cña vèn l­u ®éng gi¶m dÇn, trong n¨m 1998 vèn l­u ®éng quay ®­îc 2,52 vßng nh­ng ®Õn n¨m 2000 vèn l­u ®éng chØ quay ®­îc 2,16 vßng. Doanh thu thu vÒ t¨ng 19,74% so víi n¨m 1999 thÊp h¬n tèc ®é t¨ng vèn l­u ®éng 31,67% lµm gi¶m sè vßng quay cña vèn. §ång thêi, thêi gian cña mét vßng lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng còng t¨ng lªn, n¨m 1998 thêi gian cña mét vßng lu©n chuyÓn lµ 142,85 ngµy, n¨m 1999 chØ tiªu nµy lµ 152,26 ngµy, n¨m 2000 thêi gian cña mét vßng lu©n chuyÓn kÐo dµi ®Õn 166,67 ngµy. §iÒu ®ã cho thÊy viÖc thu håi vèn l­u ®éng rÊt chËm vµ nã ®· lµm ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Së dÜ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp n¨m 2000 l¹i gi¶m thÊp nh­ vËy lµ do rÊt nhiÒu nguyªn nh©n nh­ng trong ®ã nguyªn nh©n quan träng nhÊt lµ sù bÊt ®Þnh, kh«ng th­êng xuyªn trong viÖc c«ng ty ®­îc thanh to¸n c¸c kho¶n nî vµ ph¶i th­êng xuyªn duy tr× mét khèi l­îng s¶n phÈm dë dang lín. V× vËy ho¹t ®éng qu¶n lý thu håi c«ng nî vµ qu¶n lý vèn l­u ®éng trong kh©u s¶n xuÊt lµ rÊt cÇn thiÕt. Trong ph¹m vi bµi viÕt t«i sÏ ®i s©u ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña hai c«ng t¸c trªn. 2.3.3. §¸nh gi¸ mét sè khÝa c¹nh cña c«ng t¸c qu¶n lý vèn l­u ®éng t¹i c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng a. Ho¹t ®éng qu¶n lý vµ thu håi nî §Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thanh to¸n cña kh¸ch hµng víi c«ng ty ng­êi ta tÝnh to¸n vµ ph©n tÝch chØ tiªu sè vßng quay cña c¸c kho¶n ph¶i thu. ChØ tiªu nµy cho biÕt thêi gian cÇn thiÕt ®Ó c«ng ty thu håi c¸c kho¶n nî tõ kh¸ch hµng. B¶ng 11: T×nh h×nh qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu TT ChØ tiªu §¬n vÞ N¨m Chªnh lÖch 99/98 Chªnh lÖch 00/99 1998 1999 2000 1 Doanh thu b¸n chÞu trong kú 1.000® 107.754 1.147.678 751.610 965,09 -34,51 2 C¸c kho¶n ph¶i thu 1.000® 166.894 1.239.186 780.096 642,49 -37,04 3 B×nh qu©n c¸c kho¶n ph¶i thu 1.000® 318.078 703.040 1.009.641 - - 4 Sè vßng c¸c kho¶n ph¶i thu (1)/(3) vßng 0,338 1,632 0,744 382,84 -54,41 5 Thêi gian 1 vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu ngµy 1.065 220,58 483,87 -79,29 119,36 Nguån: B¸o c¸o tµi chÝnh c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng Gi¸ trÞ cña chØ tiªu "Sè vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu" cµng lín chøng tá trong kú doanh nghiÖp thu håi c¸c kho¶n nî cµng cã hiÖu qu¶. Tõ sè liÖu trªn cho ta thÊy hiÖu qu¶ c«ng t¸c thu håi c«ng nî cña c«ng ty gi¶m xuèng. Sè vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu n¨m 1999 lµ 1,632 vßng gi¶m xuèng cßn 0,744 vßng ë n¨m 2000. Ngoµi ra thêi gian mét vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu l¹i t¨ng nhanh, n¨m 1999 thêi gian cÇn thiÕt ®Ó doanh nghiÖp thu håi c«ng nî lµ 220,58 ngµy ®Õn n¨m 2000 thêi gian nµy lªn tíi 483,87 ngµy (h¬n 1 n¨m) lµ qu¸ dµi ¶nh h­ëng tíi hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp. b. Ho¹t ®éng qu¶n lý vèn l­u ®éng trong kh©u s¶n xuÊt. Trong c¬ cÊu vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp cã mét bé phËn quan träng n»m trong kh©u s¶n xuÊt nh»m ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®­îc liªn tôc. Bé phËn ®ã lµ gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang hay chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang. §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña viÖc qu¶n lý bé phËn vèn l­u ®éng nµy ta cã thÓ so s¸nh gi¸ trÞ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang víi gi¸ trÞ doanh thu thùc hiÖn trong kú. B¶ng 12: T×nh h×nh qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang §¬n vÞ: ngh×n ®ång STT ChØ tiªu N¨m 1998 N¨m 1999 N¨m 2000 1 Chi phÝ SXKD dë dang 343.587 1.257.919 2.665.772 2 Doanh thu thùc hiÖn trong kú 12.039.875 15.579.460 18.654.944 3 Tû lÖ (1)/(2) 0,028 0,081 0,143 Nguån: B¸o c¸o tµi chÝnh c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang cña c«ng ty biÕn ®éng th­êng xuyªn qua c¸c n¨m, ®Õn cuèi n¨m 2000 gi¸ trÞ nµy lín h¬n so víi n¨m 1999 vµ n¨m 1998 do ®ã tû lÖ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang/Doanh thu còng lín h¬n, n¨m 1998 tû lÖ nµy lµ 0,028; n¨m 2000 tû lÖ nµy lµ 0,143. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do chu kú s¶n xuÊt kinh doanh kÐo dµi, g©y ra t×nh tr¹ng ø ®äng vèn l­u ®éng. §©y còng lµ mét vÊn ®Ò cÇn xem xÐt t×m ra gi¶i ph¸p kh¾c phôc nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp. Trªn ®©y lµ mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n trong ho¹t ®éng qu¶n lý vèn cña c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng. Nh×n chung, c«ng t¸c qu¶n lý vèn cè ®Þnh còng nh­ vèn l­u ®éng ch­a thùc sù ®¹t hiÖu qu¶. V× thÕ trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông vèn cña doanh nghiÖp nãi chung cßn nhiÒu h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc. IV. ®¸nh gi¸ tæng qu¸t c«ng t¸c qu¶n lý vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn t¹i c«ng ty vËt liÖu x©y dùng cÇu ®uèng 1. Nh÷ng thµnh tùu mµ c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng ®· ®¹t ®­îc trong 3 n¨m võa qua. Qua xem xÐt thùc tr¹ng t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ viÖc qu¶n lý, sö dông vèn cña c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng mÆc dï cßn nhiÒu khã kh¨n, nh­ng l·nh ®¹o vµ tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn c«ng ty ®· thùc hiÖn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh víi tinh thÇn cao tËn dông tèi ®a mäi nguån lùc s½n cã, liªn tôc huy ®éng vÒ trang thiÕt bÞ m¸y mãc, vèn vµ ®Æc biÖt lµ con ng­êi ®Ó kh«ng ngõng ph¸t triÓn n¨ng lùc s¶n xuÊt, më réng quy m«, ®Çu t­ thiÕt bÞ hiÖn ®¹i nh»m kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng. Qua ba n¨m 1998, 1999 vµ n¨m 2000 thu nhËp cßn l¹i cña c«ng ty ®Òu t¨ng, n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc: n¨m 1998 lµ 105.823 ngh×n ®ång, n¨m 1999 lµ 128.841 ngh×n ®ång vµ n¨m 2000 lµ 296.957 ngh×n ®ång. §ã lµ mét kÕt qu¶ rÊt ®¸ng khÝch lÖ. MÆt kh¸c, c«ng ty còng ®· thùc hiÖn nghÜa vô víi Nhµ n­íc theo ®óng qui ®Þnh hiÖn hµnh. B¶ng 13: T×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô víi Nhµ n­íc n¨m 1999 §¬n vÞ: ngh×n ®ång ChØ tiªu Sè ®· nép n¨m 1998 N¨m 1999 Sè cßn ®Çu n¨m Sè ph¶i nép Sè ®· nép Sè cßn ph¶i nép I. ThuÕ 534.477 555.055 1.098.243 1.165.234 488.064 1. VAT ph¶i nép 424.274 127.079 754.930 653.100 228.909 2. Thu nhËp doanh nghiÖp 134.759 94.833 130.000 99.592 3. Thu trªn vèn s¶n xuÊt 10.739 287.716 154.345 288.000 154.061 4. ThuÕ nhµ ®Êt 98.614 - 93.284 93.284 - 5. ThuÕ kh¸c 850 5.501 851 850 5.5 II. B¶o hiÓm, KPC§ 348.786 2.583 365.593 363.725 4.451 1. B¶o hiÓm x· héi 273.845 2.583 281.979 280.111 4.451 2. B¶o hiÓm y tÕ 42.937 - 40.234 40.234 - 3. KPC§ 32.004 - 43.380 43.380 - Tæng céng 883.263 557.638 1.463.836 1.528.959 492.515 Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng Qua b¶ng ta thÊy c«ng ty ®· thùc hiÖn tèt nghÜa vô víi Nhµ n­íc, sè cßn ph¶i nép 492.515.000 ®ång chiÕm 33% so víi tæng sè ph¶i nép. Tuy nhiªn trong thêi gian qua doanh nghiÖp cã nhiÒu cè g¾ng nh­ng trong ho¹t ®éng qu¶n lý vµ sö dông vèn cña c«ng ty vÉn béc lé mét sè h¹n chÕ. 2. H¹n chÕ trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông vèn cè ®Þnh Nh­ ®· tr×nh bµy trong c¸c phÇn tr­íc ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng doanh nghiÖp ph¶i th­êng xuyªn ®Çu t­ ®æi míi c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ vµ ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã mét l­îng vèn lín, do ®ã nhu cÇu vÒ vèn cè ®Þnh t¨ng lªn, doanh nghiÖp ®· huy ®éng nguån vèn dµi h¹n ®Ó ®Çu t­ cho tµi s¶n cè ®Þnh. Song viÖc huy ®éng vèn dµi h¹n chiÕm tû träng t­¬ng ®èi cao g©y l·ng phÝ vèn vµ lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp. MÆt kh¸c c«ng ty cÇn xem xÐt l¹i c¬ cÊu tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty hiÖn nay ®ang mÊt c©n ®èi. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng viÖc b¸n hµng lµ kh©u quan träng nhÊt, bªn c¹nh ®ã dÞch vô sau b¸n hµng còng kh«ng kÐm phÇn quan träng. Do vËy c«ng ty ph¶i t×m kiÕm nguån vèn ®Ó ®Çu t­ cho ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, hoÆc cã gi¶i ph¸p phï hîp h¬n. Ngoµi ra trong viÖc trÝch khÊu hao ®Ó t¹o nguån t¸i s¶n xuÊt tµi s¶n cè ®Þnh, doanh nghiÖp míi chØ thùc sù chó ý ®Õn c«ng t¸c khÊu hao c¸c tµi s¶n cè ®Þnh ®Çu t­ míi tõ c¸c nguån vèn vay ®Ó ®Èy nhanh tiÕn ®é tr¶ nî trong khi ®ã viÖc t¨ng møc khÊu hao hîp lý cho c¸c tµi s¶n thuéc nguån vèn kh¸c ch­a ®­îc coi träng trong khi ®©y lµ nguån quan träng, ®Ó t¸i ®Çu t­ vµo tµi s¶n cè ®Þnh. Bªn c¹nh ®ã, doanh nghiÖp ch­a quan t©m ®óng møc tíi viÖc lËp kÕ ho¹ch thanh lý, nh­îng b¸n tµi s¶n cè ®Þnh, còng nh­ x¸c ®Þnh gi¸ b¸n hîp lý lµm gi¶m vèn vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp. 3. H¹n chÕ trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng. Vèn l­u ®éng t¹i c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng chiÕm tû träng t­¬ng ®èi lín trong tæng sè vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp. ViÖc n©ng cao ®­îc hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng sÏ cã t¸c dông rÊt tèt vµ nhanh chãng thóc ®Èy hiÖu qu¶ sö dông vèn nãi chung. §Ó thùc hiÖn tèt h¬n n÷a viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng, c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng cÇn tiÕp tôc th¸o gì nh÷ng khã kh¨n sau: 3.1. C«ng t¸c ®¶m b¶o thanh to¸n vµ qu¶n lý ng©n quü. Trong phÇn ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng cho thÊy viÖc ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c«ng ty rÊt khã kh¨n. HÖ sè thanh to¸n tøc thêi ë møc qu¸ thÊp hÇu nh­ lµ kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n ngay c¸c kho¶n nî. T×nh tr¹ng nµy g©y rñi ro mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nÕu c«ng ty vÊp ph¶i nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ tr­êng. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n khiÕn kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng th­êng duy tr× ë møc thÊp lµ do sù h¹n chÕ trong viÖc kÕ ho¹ch ho¸ ng©n quü nãi riªng vµ kÕ ho¹ch ho¸ s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung. Trong c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh ng¾n h¹n c«ng ty ch­a thùc sù quan t©m, ch­a lËp kÕ ho¹ch thu chi ng©n quü cho tõng th¸ng, tuÇn. 3.2. C«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang. Trong hai n¨m 1999 vµ n¨m 2000 chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang cña c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng t¨ng lªn ë møc qu¸ cao. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do c«ng ty ch­a cã kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, kÕ ho¹ch chi phÝ lµm cho chi phÝ s¶n xuÊt t¨ng cao, chñ yÕu lµ chi phÝ vÒ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp vµ c¸c kho¶n chi phÝ mua ngoµi. ViÖc ø ®äng vèn trong chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang cña c«ng ty lµm chËm tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng vµ lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn. 3.3. C«ng t¸c qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu. ViÖc sè l­îng vµ quy m« c¸c kho¶n ph¶i thu t¨ng lªn ®· g©y ø ®äng vèn l­u ®éng trong kh©u thanh to¸n, ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi viÖc kÕ ho¹ch ho¸ ng©n quü cña c«ng ty còng nh­ tèc ®é lu©n chuyÓn vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. ViÖc c«ng ty cÊp tÝn dông th­¬ng m¹i cho kh¸ch hµng lµ cÇn thiÕt trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. Song c«ng ty còng ph¶i xem xÐt t×nh tr¹ng vèn l­u ®éng cña m×nh cã nªn cÊp nhiÒu nh­ vËy kh«ng? mÆt kh¸c c«ng ty ph¶i xem xÐt ®Õn kh¶ n¨ng chi tr¶ cña kh¸ch hµng. Trong khi ®ã c«ng ty ph¶i vay ng¾n h¹n ng©n hµng ®Ó tµi trî cho vèn l­u ®éng vµ lÏ dÜ nhiªn c«ng ty ph¶i tr¶ l·i cho kho¶n vay nµy, cßn l­îng vèn c«ng ty bÞ chiÕm dông l¹i kh«ng ®­îc h­ëng mét kho¶n g× ®iÒu ®ã lµm ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña c«ng ty. Trªn ®©y lµ mét sè h¹n chÕ ®· lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng trong thêi gian qua. Trªn c¬ së t×m ra nguyªn nh©n cña h¹n chÕ, sau ®©y t«i xin ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty. Ch­¬ng III Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn t¹i c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng - Së X©y dùng Hµ Néi I. Ph­¬ng h­íng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty trong thêi gian tíi. Cïng víi ®µ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ b­íc sang thiªn niªn kû míi Së X©y dùng Hµ Néi nãi chung còng nh­ c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng nãi riªng ®· ®­a ra ph­¬ng h­íng vµ c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch cô thÓ ®Ó phÊn ®Êu n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt. Trong bèi c¶nh chung hiÖn nay, ngµnh x©y dùng cã ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn ®Õn n¨m 2010 chóng ta ph¶i thùc hiÖn kho¶ng 120 ®Õn 180 tû USD cho x©y l¾p (b×nh qu©n n¨m tõ 7,5 tû USD ®Õn 10 tû USD). §©y lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ngµnh x©y dùng nãi chung vµ c¸c c«ng ty s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng nãi riªng, ®Æc biÖt ®èi víi c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng ®ã còng lµ mét c¬ héi ®Ó c«ng ty tù kh¼ng ®Þnh m×nh trªn thÞ tr­êng. Trªn c¬ së kÕ ho¹ch ph¸t triÓn cña Së X©y dùng Hµ Néi, c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng còng ®· ®Ò ra ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn vµ ®­a ra chØ tiªu ®Ó phÊn ®Êu. HiÖn nay c«ng ty ®ang ®Çu t­ thªm mét d©y chuyÒn c«ng nghÖ lß nung míi trÞ gi¸ kho¶ng 4 tØ ®ång. Lß nung nµy ®­îc ®èt b»ng dÇu thay v× ®èt b»ng than vµ ®iÖn. §©y lµ mét c«ng nghÖ rÊt míi vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Dù kiÕn c«ng ty ®­a d©y chuyÒn nµy vµo ho¹t ®éng tõ quÝ I n¨m 2002 vµ sÏ tuyÓn dông thªm kho¶ng 100 lao ®éng. C«ng ty còng ®· lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cô thÓ cho n¨m 2001 vµ môc tiªu cña c«ng ty sÏ ®¹t ®­îc c¸c chØ tiªu nh­ sau: - Doanh thu: ®¹t ®­îc 28.913 triÖu ®ång, tû lÖ t¨ng tr­ëng 155%. - Lîi nhuËn thùc hiÖn: 350 triÖu. - TiÒn l­¬ng b×nh qu©n: 800.000®/ng­êi/th¸ng. Tuy nhiªn ®Ó ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu nµy ®ßi hái c«ng ty ph¶i cã mét cè g¾ng rÊt lín, kh¾c phôc ®­îc khã kh¨n vÒ vèn vµ thùc tr¹ng hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty cßn nhiÒu h¹n chÕ. V× vËy, vÊn ®Ò quan träng nhÊt cÇn ph¶i gi¶i quyÕt cña c«ng ty lµ cÇn ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p kÞp thêi ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn ®¶m b¶o kinh doanh cã l·i. Sau ®©y lµ mét sè nguyªn t¾c vµ ph­¬ng h­íng c¬ b¶n nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp. II. Nguyªn t¾c vµ mét sè ph­¬ng h­íng c¬ b¶n nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp. 1. B¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn - nguyªn t¾c c¬ b¶n trong qu¶n lý vµ sö dông vèn. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, môc tiªu l©u dµi cña mäi doanh nghiÖp lµ ph¸t triÓn. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu ®ã doanh nghiÖp ph¶i lu«n tu©n theo mét nguyªn t¾c c¬ b¶n lµ b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn. B¶o toµn vèn lµ c¶i ng­ìng tèi thiÓu mµ doanh nghiÖp ph¶i ®¹t ®­îc ®Ó cã thÓ duy tr× sù tån t¹i cña doanh nghiÖp trªn th­¬ng tr­êng. Tr­íc ®©y trong thêi kú bao cÊp, viÖc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn hÇu nh­ kh«ng ®­îc ®Æt ra víi c¸c doanh nghiÖp. TÊt c¶ mäi kh©u, mäi qui tr×nh s¶n xuÊt, tõ s¶n xuÊt ®Õn tiªu thô ®Òu thùc hiÖn theo kÕ ho¹ch cña Nhµ n­íc. Do ®ã, mäi quyÕt ®Þnh trong doanh nghiÖp còng ph¶i tu©n theo mÖnh lÖnh cña cÊp trªn, tÝnh tù chñ trong kinh doanh gÇn nh­ bÞ l·ng quªn, t×nh tr¹ng thua lç, kÐm hiÖu qu¶ trong kinh doanh lµ rÊt phæ biÕn. Nh­ng tõ khi chuyÓn ®æi c¬ chÕ kinh tÕ, quyÕt ®Þnh giao vèn cña Nhµ n­íc ®· më réng quyÒn tù chñ kinh doanh cho doanh nghiÖp ®ång thêi còng ®Æt ra yªu cÇu buéc doanh nghiÖp ph¶i sö dông vèn theo nguyªn t¾c "hiÖu qu¶, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn". Yªu cÇu b¶o toµn vèn thùc chÊt lµ viÖc duy tr× gi¸ trÞ, søc mua n¨ng lùc cña nguån vèn chñ së h÷u vµ mÆc dï c¬ cÊu tµi trî cña doanh nghiÖp bao gåm vèn chñ së h÷u vµ vèn vay nî kh¸c song mäi kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cuèi cïng ®Òu ph¶n ¸nh vµo sù t¨ng gi¶m nguån vèn chñ së h÷u. Mét dù ¸n mµ doanh nghiÖp tµi trî b»ng nguån vèn vay bÞ thua lç th× nh÷ng thua lç ®ã doanh nghiÖp ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm b»ng chÝnh nguån vèn cña m×nh. Nhê vËy, thua lç cña mäi kho¶n ®Çu t­ dï ®­îc tµi trî b»ng nguån nµo cuèi cïng còng lµm gi¶m nguån vèn chñ së h÷u. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, do t¸c ®éng cña nhiÒu nh©n tè, gi¸ trÞ cña c¸c nguån vèn vµ tµi s¶n doanh nghiÖp lu«n lu«n biÕn ®éng. Do ®ã, nÕu cho r»ng b¶o toµn vèn chØ bao gåm viÖc gi÷ nguyªn vÒ sè tuyÖt ®èi gi¸ trÞ tiÒn tÖ cña vèn s¶n xuÊt kinh doanh qua c¸c thêi kú lµ kh«ng cßn phï hîp. §Ó b¶o toµn vèn, doanh nghiÖp ph¶i quan t©m ®Õn gi¸ trÞ thùc (gi¸ trÞ rßng) cña c¸c lo¹i vèn tøc lµ kh¶ n¨ng t¸i s¶n xuÊt gi¸ trÞ c¸c yÕu tè ®Çu vµo. §ã lµ nguyªn t¾c vµ yªu cÇu cña viÖc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn cña doanh nghiÖp trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. 2. Mét sè ph­¬ng h­íng biÖn ph¸p c¬ b¶n nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp 2.1. §èi víi vèn cè ®Þnh Do ®Æc ®iÓm cña vèn cè ®Þnh lµ tham gia vµo nhiÒu chu kú s¶n xuÊt, gi¸ trÞ cña vèn cè ®Þnh ®­îc lu©n chuyÓn dÇn dÇn, tõng phÇn vµo gi¸ trÞ cña s¶n phÈm. Do ®ã ®Ó b¶o toµn ®­îc vèn cè ®Þnh chóng ta ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p chñ yÕu sau ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp. 2.1.1. §¸nh gi¸ vµ ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®Þnh. Trong thêi ®¹i khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn nhanh nh­ hiÖn nay, tµi s¶n cè ®Þnh th­êng xuyªn ph¶i ®èi mÆt víi nguy c¬ hao mßn v« h×nh. Do ®ã, ®Ó cã c¬ së cho viÖc tÝnh to¸n khÊu hao thu håi vèn ®Çy ®ñ, doanh nghiÖp ph¶i cã kÕ ho¹ch vµ biÖn ph¸p ®¸nh gi¸ vµ ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®Þnh mét c¸ch th­êng xuyªn, chÝnh x¸c. Nhê ®ã mµ doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ trÞ thùc cña tµi s¶n, ®ã lµ c¬ së cho viÖc x¸c ®Þnh møc khÊu hao hîp lý ®Ó thu håi vèn. 2.1.2. Lùa chän ph­¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao vµ x¸c ®Þnh møc khÊu hao hîp lý. Vèn cè ®Þnh ®­îc thu håi th«ng qua viÖc doanh nghiÖp tÝnh vµ trÝch lËp quü khÊu hao, do ®ã viÖc b¶o ®¶m tÝnh vµ trÝch ®ñ khÊu hao cã mét ý nghÜa hÕt søc quan träng trong viÖc qu¶n lý vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶. HiÖn nay cã nhiÒu ph­¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh nh­: ph­¬ng ph¸p tuyÕn tÝnh (ph­¬ng ph¸p khÊu hao ®Òu), ph­¬ng ph¸p khÊu hao nhanh,... tuy nhiªn, tuú tõng ®Æc ®iÓm kinh doanh vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ cña mçi doanh nghiÖp mµ lùa chän ph­¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao thÝch hîp ®Ó võa ®¶m b¶o thu håi vèn nhanh võa b¶o toµn ®­îc vèn vµ ®ì g©y ra biÕn ®éng lín vÒ gi¸ thµnh. 2.1.3. N©ng cao hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh §Ó n©ng cao hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh c¸c doanh nghiÖp cÇn tËn dông tèi ®a c«ng suÊt cña m¸y mãc thiÕt bÞ, gi¶m thêi gian t¸c nghiÖp hîp lý ho¸ d©y truyÒn c«ng nghÖ, ®¶m b¶o thùc hiÖn nghiªm ngÆt chÕ ®é duy tr× b¶o d­ìng m¸y mãc. Ngoµi ra ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i tæ chøc tèt quy tr×nh s¶n xuÊt. Cã nghÜa lµ tæ chøc s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o 3 nguyªn t¾c ®ã lµ tÝnh c©n ®èi, nhÞp nhµng vµ liªn tôc. 2.1.4. Söa ch÷a duy tu b¶o d­ìng tµi s¶n cè ®Þnh C«ng t¸c nµy cã môc ®Ých lµ duy tr× kh¶ n¨ng ho¹t ®éng b×nh th­êng cho tµi s¶n cè ®Þnh vµ cÇn tiÕn hµnh ®Þnh kú ®Ó cã thÓ ph¸t hiÖn söa ch÷a kÞp thêi. 2.1.5. KiÓm tra tµi chÝnh ®èi víi hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp Sau mçi kú kÕ ho¹ch nhµ qu¶n lý ph¶i tiÕn hµnh ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh sö dông tµi s¶n cè ®Þnh vµ vèn cè ®Þnh th«ng qua nh÷ng chØ tiªu ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn. Tõ ®ã doanh nghiÖp cã thÓ ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®Çu t­, ®iÒu chØnh l¹i quy m« c¬ cÊu s¶n xuÊt cho phï hîp, khai th¸c ®­îc nh÷ng tiÒm n¨ng s½n cã vµ kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i trong qu¶n lý. 2.1.6. Nh÷ng biÖn ph¸p kinh tÕ kh¸c. - Sö dông quü khÊu hao hîp lý: ViÖc trÝch khÊu hao ®­îc tiÕn hµnh trong thêi gian kh¸ dµi v× vËy qòy khÊu hao ®­îc tÝch luü dÇn. Môc ®Ých chÝnh cña viÖc trÝch lËp quü khÊu hao lµ nh»m t¸i phôc håi hoÆc mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh. ViÖc sö dông sai môc ®Ých quü nµy nhiÒu khi ®em l¹i nh÷ng t¸c h¹i rÊt lín nh­ kh«ng ®ñ vèn ®Ó phôc håi l¹i kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña m¸y mãc thiÕt bÞ. - C¸c biÖn ph¸p kh¸c ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh nh­: kÞp thêi xö lý nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ l¹c hËu, mÊt gi¸, gi¶i phãng nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ kh«ng cÇn dïng, mua b¶o hiÓm tµi s¶n ®Ò ®Ò phßng nh÷ng rñi ro. 2.2. §èi víi tµi s¶n l­u ®éng. §Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra liªn tôc, vèn l­u ®éng lu«n lu«n thay ®æi h×nh th¸i gi¸ trÞ vµ ®Æc ®iÓm vËn ®éng cña nã ®­îc thÓ hiÖn nh­ sau: - Trong giai ®o¹n cung øng vèn ®­îc dïng ®Ó mua s¾m vËt t­, c¸c ®èi t­îng lao ®éng dïng cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Nh­ vËy, vèn l­u ®éng ®· thay ®æi tõ h×nh th¸i tiÒn tÖ sang vËt t­, hµng ho¸. - Giai ®o¹n s¶n xuÊt: c¸c lo¹i vËt t­, ®èi t­îng lao ®éng kh¸c d­íi sù t¸c ®éng cña m¸y mãc, ng­êi lao ®éng sÏ thµnh b¸n thµnh phÈm vµ thµnh phÈm. - Giai ®o¹n l­u th«ng: s¶n phÈm sau khi ®­îc tiªu thô, vèn l­u ®éng tõ h×nh th¸i hµng ho¸ hiÖn vËt l¹i chuyÓn sang vèn tiÒn tÖ - h×nh th¸i gi¸ trÞ ban ®Çu. Sù vËn ®éng nµy diÔn ra liªn tôc, ®an xen lÉn nhau. Cø nh­ vËy, vèn ®­îc tiÕp tôc tuÇn hoµn vµ chu chuyÓn theo chu kú s¶n xuÊt. Do ph­¬ng thøc vËn ®éng cã tÝnh chÊt chu kú nh­ trªn, nªn ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i ¸p dông c¸c biÖn ph¸p sau: 2.2.1. X¸c ®Þnh chÝnh x¸c nhu cÇu vèn l­u ®éng ë tõng kh©u lu©n chuyÓn: §©y lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô träng t©m cña c«ng t¸c qu¶n lý vèn l­u ®éng nh»m: - TiÕt kiÖm vèn l­u ®éng sö dông trong s¶n xuÊt kinh doanh. - Th«ng qua viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn l­u ®éng ë tõng kh©u ®Ó n¾m ®­îc l­îng vèn l­u ®éng cÇn ph¶i huy ®éng - tr¸nh ø ®äng vèn. - Kh¾c phôc ®­îc hiÖn t­îng thiÕu vèn ë kh©u nµy, thõa vèn ë kh©u kh¸c. §¶m b¶o ®ñ vèn l­u ®éng cÇn thiÕt cho s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc tiÕn hµnh liªn tôc. Thóc ®Èy tèc ®é lu©n chuyÓn vèn nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. 2.2.2. Tæ chøc khai th¸c tèt c¸c nguån vèn l­u ®éng phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh. Tr­íc hÕt doanh nghiÖp cÇn khai th¸c triÖt ®Ó c¸c nguån vèn néi bé vµ c¸c kho¶n vèn cã thÓ chiÕm dông mét c¸ch th­êng xuyªn, sö dông tiÕt kiÖm cã hiÖu qu¶ nhÊt nguån vèn nµy. NÕu cßn thiÕu doanh nghiÖp ph¶i t×m ®Õn c¸c nguån vèn bªn ngoµi nh­: vèn vay ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông, vèn liªn doanh, vèn ph¸t hµnh tr¸i phiÕu. Tuy nhiªn doanh nghiÖp ph¶i c©n nh¾c, tÝnh to¸n, lùa chän ph­¬ng thøc huy ®éng sao cho chi phÝ vèn lµ thÊp nhÊt. 2.2.3. C¸c biÖn ph¸p tæng hîp §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng c¸c doanh nghiÖp ngoµi c¸ch sö dông c¸c biÖn ph¸p trªn cÇn ¸p dông mét sè biÖn ph¸p tæng hîp nh­: ®Èy m¹nh kh©u tiªu thô, xö lý kÞp thêi c¸c vËt t­ hµng ho¸ chËm lu©n chuyÓn ®Ó gi¶i phãng vèn. Thùc hiÖn nghiªm tóc triÖt ®Ó c«ng t¸c thanh to¸n c«ng nî chñ ®éng phßng ngõa rñi ro, h¹n chÕ t×nh tr¹ng bÞ chiÕm dông vèn mµ tõ ®ã lµm ph¸t sinh nhu cÇu vèn l­u ®éng dÉn ®Õn doanh nghiÖp ph¶i ®i vay ngoµi kÕ ho¹ch, t¨ng chi phÝ vèn mµ ®¸ng lÏ kh«ng cã. 2.2.4. Th­êng xuyªn ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn l­u ®éng T¨ng c­êng viÖc kiÓm tra tµi chÝnh ®èi víi viÖc sö dông vèn l­u ®éng thùc hiÖn c«ng viÖc nµy th«ng qua mét sè chØ tiªu nh­ vßng quay vèn l­u ®éng, søc sinh lêi cña vèn l­u ®éng,... Trªn c¬ së ®ã, biÕt ®­îc râ t×nh h×nh sö dông vèn l­u ®éng trong doanh nghiÖp, ph¸t hiÖn nh÷ng v­íng m¾c nh»m söa ®æi kÞp thêi, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. III. Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn t¹i c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng 1. Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh 1.1. N©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng ®Çu t­ ®æi míi tµi s¶n cè ®Þnh. Trong t×nh h×nh nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh gay g¾t nh­ hiÖn nay viÖc ®Çu t­ mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh ®óng ph­¬ng h­íng, ®óng môc ®Ých cã ý nghÜa v« cïng quan träng trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ vèn cè ®Þnh nãi riªng, ®ång thêi viÖc ®Çu t­ ®óng môc ®Ých sÏ gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm, h¹ thÊp chi phÝ nguyªn vËt liÖu vµ chèng ®­îc hao mßn v« h×nh do tiÕn bé khoa häc kü thuËt g©y ra, tõ ®ã gãp phÇn t¨ng ®­îc uy tÝn cña s¶n phÈm vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng, n©ng cao ®­îc hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty. HiÖn nay tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty thuéc vµo d¹ng kh¸ míi vµ hiÖn ®¹i, c«ng ty ®· x©y dùng hoµn chØnh d©y chuyÒn c«ng nghÖ lß Tuylen t¹i hai xÝ nghiÖp ®ã lµ xÝ nghiÖp gèm x©y dùng Mai L©m vµ xÝ nghiÖp gèc x©y dùng CÇu §uèng. Song, ®Õn nay xÝ nghiÖp vÉn cßn mét bé phËn tµi s¶n cè ®Þnh ch­a ®­a vµo sö dông ®­îc, mét sè do l¹c hËu kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu kü thuËt x©y l¾p, mét sè kh«ng ®óng chñng lo¹i yªu cÇu. Trong thêi gian tíi c«ng ty ph¶i cã ph­¬ng h­íng ®Çu t­ tµi s¶n cè ®Þnh vµ thanh lý c¸c tµi s¶n cè ®Þnh ®· cò vµ l¹c hËu t¹i xÝ nghiÖp x©y l¾p nh»m thu håi vèn, tr¸nh hiÖn t­îng mét l­îng vèn cè ®Þnh lín bÞ chÕt, g©y ø ®äng vèn vµ ¶nh h­ëng kh«ng tèt ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. 1.2. N©ng cao hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh HiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh vÒ thêi gian, vÒ c«ng suÊt quyÕt ®Þnh ®Õn phÇn lín hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh. §Ó ®¸nh gi¸ viÖc khai th¸c sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ vÒ thêi gian vµ c«ng suÊt ng­êi ta dïng hai hÖ sè sau: + = + = Theo sè liÖu tÝnh to¸n thèng kª cña c«ng ty cho thÊy ®Ó ®¶m b¶o thu håi ®ñ vèn ®Çu t­ m¸y mãc thiÕt bÞ ph¶i sö dông tèi thiÓu víi a=70%; g=65%. Nh­ng thùc tÕ hiÖu suÊt sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ rÊt thÊp n¨m 2000: a=60%; g=51%, hÇu hÕt c¸c thiÕt bÞ kh«ng ®­îc sö dông tèi ®a c«ng suÊt, thËm chÝ cã nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh míi ®Çu t­ cã g=0. Do vËy c«ng ty ph¶i cè g¾ng ¸p dông c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu suÊt sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ. Gi¶i ph¸p quan träng nhÊt lµ ®Èy m¹nh h¬n n÷a c«ng t¸c t×m kiÕm viÖc lµm, më réng thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm. Cã viÖc lµm c«ng ty míi cã thÓ ph¸t huy ®­îc n¨ng lùc cña m¸y mãc thiÕt bÞ. 1.3. Lùa chän ph­¬ng ph¸p trÝch khÊu hao vµ sö dông quü khÊu hao hîp lý Trong c«ng t¸c khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng ®· chó träng tíi viÖc x¸c ®Þnh khÊu hao hµng n¨m cña tµi s¶n cè ®Þnh. Toµn bé tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty ®­îc trÝch khÊu hao theo ph­¬ng ph¸p khÊu hao tuyÕn tÝnh, viÖc trÝch khÊu hao nµy ®· kh«ng ph¶n ¸nh ®óng møc ®é sö dông tµi s¶n cè ®Þnh. §Ó kh¾c phôc hiÖn t­îng trªn, vÒ phÝa c«ng ty nªn ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao nhanh cho nh÷ng tµi s¶n quan träng, thêi gian lµm viÖc thùc tÕ lín vµ c­êng ®é lµm viÖc cao ®Ó cã thÓ thu håi vèn ®Çu t­ nhanh vµ ®¶m b¶o ph¶n ¸nh ®óng møc ®é sö dông cña tµi s¶n cè ®Þnh. Trong viÖc qu¶n lý vµ sö dông quü khÊu hao t¹i c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng hÇu hÕt quü khÊu hao ®­îc dïng ®Ó t¸i ®Çu t­ tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty nh­ng viÖc sö dông ®Ó t¸i ®Çu t­ ch­a thùc sù hiÖu qu¶. V× vËy c«ng ty ph¶i cã kÕ ho¹ch qu¶n lý quü khÊu hao ®Ó cã thÓ t¸i ®Çu t­ tµi s¶n cè ®Þnh. 2. Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng 2.1. Qu¶n lý tèt h¬n vèn l­u ®éng trong kh©u s¶n xuÊt. Trong c¬ cÊu vèn cña c«ng ty vèn l­u ®éng chiÕm tû träng lín. Vèn l­u ®éng n»m ë tÊt c¶ c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, do chu kú s¶n xuÊt kÐo dµi, vèn bÞ ø ®äng ë nhiÒu kh©u nh­: trong gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang, trong c¸c kho¶n ph¶i thu,... T¹i c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng n¨m 1999 vµ n¨m 2000 chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang t¨ng lªn ë møc qua cao lµm ø ®äng vèn l­u ®éng ë kh©u nµy rÊt lín, ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy c«ng ty ph¶i lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm thËt chi tiÕt cho tõng th¸ng, quý. Bªn c¹nh ®ã c«ng ty cÇn ph¶i thùc hiÖn triÖt ®Ó tiÕt kiÖm chi phÝ ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, cã kÕ ho¹ch mua s¾m, dù tr÷ nguyªn liÖu, vËt liÖu võa ®ñ tr¸nh ø ®äng vèn vµ chi phÝ cho qu¶n lý dù tr÷. 2.2. Tæ chøc tèt c«ng t¸c b¸n hµng vµ ®Èy nhanh viÖc thu håi c«ng nî. Qua ph©n tÝch c«ng t¸c qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu cho thÊy c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng cã mét kho¶n vèn lín n»m tån ®äng trong kh©u thanh to¸n, c«ng nî ph¶i thu cña c«ng ty ë møc cao, thêi gian mét vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu qu¸ dµi. NÕu rót ng¾n thêi gian thu håi nî th× c«ng ty sÏ tiÕt kiÖm ®­îc nhiÒu chi phÝ, gióp c«ng ty gi¶m nhiÒu kho¶n vay ng¾n h¹n. §Ó ph¸t huy vai trß tù chñ vÒ tµi chÝnh, ®¶m b¶o t¨ng nhanh vßng quay cña vèn, c«ng ty cÇn cã c¸c gi¶i ph¸p h÷u hiÖu nh»m h¹n chÕ t×nh tr¹ng vèn cña xÝ nghiÖp bÞ chiÕm dông qu¸ nhiÒu lµm gi¶m hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty. Theo t«i trong thêi gian tíi c«ng ty cã thÓ ¸p dông c¸c biÖn ph¸p sau: - Trong c«ng t¸c tæ chøc tiªu thô s¶n phÈm, c«ng ty ph¶i quy ®Þnh râ thêi h¹n thanh to¸n vµ h×nh thøc thanh to¸n tiÒn hµng trªn c¸c ho¸ ®¬n chøng tõ vµ c¸c bªn ph¶i cã tr¸ch nhiÖm tu©n thñ mét c¸ch ®Çy ®ñ nghiªm tóc c¸c ®iÒu kiÖn ®· quy ®Þnh, ®ång thêi c«ng ty còng nªn ®Ò ra c¸c h×nh thøc båi th­êng nÕu vi ph¹m c¸c ®iÒu kho¶n nµy. T¨ng c­êng c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch kh¸ch hµng thanh to¸n tiÒn hµng nh­ sö dông chiÕt khÊu b¸n hµng, gi¶m gi¸ håi khÊu tiÒn hµng cho nh÷ng kh¸ch hµng mua s¶n phÈm cña c«ng ty víi sè l­îng lín vµ thanh to¸n sím tiÒn hµng. Lµm ®­îc ®iÒu nµy, ch¾c ch¾n c«ng t¸c thu håi tiÒn hµng cña c«ng ty sÏ nhanh chãng h¬n tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng thanh to¸n chËm, d©y d­a kÐo dµi. Tuy nhiªn c«ng ty ph¶i nghiªn cøu ®Ò ra mét tû lÖ chiÕt khÊu b¸n hµng hîp lý nhÊt. Theo t«i, nªn dùa vµo l·i suÊt vay vèn cña ng©n hµng ®Ó ®Ò ra tû lÖ chiÕt khÊu thÊp h¬n hoÆc t­¬ng ®­¬ng trong tr­êng hîp cÇn thiÕt ®Ó cã thÓ thu håi ®­îc tiÒn hµng ngay, v× ch¾c ch¾n ®iÒu nµy vÉn cã lîi h¬n lµ ®îi kh¸ch hµng thanh to¸n toµn bé sè tiÒn sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh, nh÷ng kho¶ng thêi gian ®ã c«ng ty l¹i ph¶i ®i vay ®Ó cã vèn s¶n xuÊt. 2.3. Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c dù to¸n ng©n quü. Trªn c¬ së thùc hiÖn ®ång bé c¸c gi¶i ph¸p trªn, c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng cã thÓ tiÕn tíi viÖc dù to¸n ng©n quü cña m×nh. MÆc dï ch­a cô thÓ vµ ®é chÝnh x¸c ch­a cao nh­ng ch¾c ch¾n nã sÏ h¬n h¼n t×nh tr¹ng hoµn toµn bÞ ®éng trong viÖc qu¶n lý c¸c dßng tiÒn xuÊt nhËp quü nh­ hiÖn nay. §Ó dù to¸n ®­îc ng©n quü, ph¶i n¾m ®­îc quy m« thêi ®iÓm nhËp xuÊt cña c¸c dßng tiÒn tÖ. ViÖc c¶i thiÖn c¬ chÕ thanh to¸n, t¨ng c­êng tèc ®é thu håi c«ng nî lµ c¬ së tèt ®Ó c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng cã thÓ n¾m ®­îc c¸c dßng tiÒn nhËp quü. VÊn ®Ò cßn l¹i lµ qu¶n lý c¸c dßng tiÒn xuÊt quü. §©y cã thÓ nãi lµ c«ng viÖc dÔ dµng h¬n vµ phô thuéc nhiÒu vµo nç lùc qu¶n lý cña b¶n th©n c«ng ty. Ngoµi c¸c kho¶n cã thÓ dù tr÷ ®­îc t­¬ng ®èi chÝnh x¸c nh­ tiÒn l­¬ng cña c«ng ty tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn tiÒn söa ch÷a, b¶o d­ìng ®Þnh kú m¸y mãc, môc tiªu kÕ ho¹ch ho¸ c¸c dßng tiÒn lµ viÖc chi thanh to¸n nguyªn vËt liÖu cña c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn. §Ó cã thÓ dù ®o¸n ®­îc chÝnh x¸c nhu cÇu thanh to¸n nguyªn vËt liÖu cña c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt, phßng kÕ to¸n tµi chÝnh cÇn phèi hîp ho¹t ®éng víi c¸c phßng nghiÖp vô trong c«ng ty vµ c¸c gi¸m ®èc xÝ nghiÖp ®Ó ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p c©n ®èi gi÷a nguån thu vµ chi, bï ®¾p thiÕu hôt mét c¸ch chñ ®éng, c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty. 3. KiÕn nghÞ 3.1. KiÕn nghÞ víi Së X©y dùng Hµ Néi HiÖn nay, c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng ®· vµ ®ang x©y dùng, l¾p ®Æt mét d©y chuyÒn c«ng nghÖ lß nung míi ®Ó më réng kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña m×nh. Do nguån vèn chñ së h÷u cã h¹n mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ®Çu t­ tµi s¶n cè ®Þnh chñ yÕu dùa vµo nguån vèn cña Së X©y dùng Hµ Néi cÊp vµ nguån vèn vay ng©n hµng. §Ó c«ng ty cã thÓ më réng vµ ph¸t triÓn ®­îc tèt h¬n n÷a vÒ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng kinh doanh ®Ò nghÞ Së X©y dùng Hµ Néi: - Bæ sung thªm vèn cè ®Þnh, vèn l­u ®éng vµ lùc l­îng qu¶n lý cã nghiÖp vô tèt. - Gióp ®ì t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho c«ng ty ®Ó cã kh¶ n¨ng khai th¸c n¨ng lùc ho¹t ®éng cña m¸y mãc thiÕt bÞ. §Ò nghÞ Së X©y dùng cho phÐp c«ng ty ®­îc gi÷ l¹i quü khÊu hao ®Ó gãp phÇn t¨ng nguån vèn ho¹t ®éng cho c«ng ty, c«ng ty cã ®iÒu kiÖn ®Çu t­ ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ mµ kh«ng ph¶i hoµn toµn phô thuéc vµo vèn vay ng©n hµng. 3.2. KiÕn nghÞ víi Nhµ n­íc §èi víi c«ng t¸c khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh t¹i doanh nghiÖp, Nhµ n­íc nªn cho phÐp doanh nghiÖp chñ ®éng trong viÖc x¸c ®Þnh møc trÝch khÊu hao ®èi víi tõng tµi s¶n cña doanh nghiÖp tuú thuéc vµo møc ®é sö dông trong n¨m ®Ó viÖc trÝch ph¶n ¸nh ®óng møc ®é hao mßn cña tµi s¶n cè ®Þnh. Sím hoµn thiÖn thñ tôc hoµn thuÕ ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng ty trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Æc biÖt trong nh÷ng tr­êng hîp mua m¸y mãc thiÕt bÞ ®­îc gi¶m thuÕ,... L·i suÊt ng©n hµng ph¶i tÝnh to¸n mét c¸ch hîp lý sao cho l·i suÊt tiÒn vay lu«n lu«n nhá h¬n lîi nhuËn b×nh qu©n cña c¸c doanh nghiÖp. Khung l·i suÊt do ng©n hµng Nhµ n­íc qui ®Þnh ph¶i võa ®¶m b¶o võa khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ võa hç trî t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh thuËn lîi. C¸c ng©n hµng cÇn xem xÐt l¹i c¸c ®iÒu kiÖn cho vay vµ thanh to¸n sao cho thuËn lîi ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®ång thêi tr¸nh ®­îc rñi ro, ban hµnh c¸c quy ®Þnh vÒ cho vay vµ thÕ chÊp, cÇm cè, râ rµng, tho¶ ®¸ng. Trªn ®©y lµ mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng. Do thêi gian nghiªn cøu vµ tr×nh ®é b¶n th©n cßn nhiÒu h¹n chÕ còng nh­ tÝnh chÊt phøc t¹p trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, ch¾c ch¾n nh÷ng kiÕn nghÞ trªn cßn nhiÒu ®iÓm ch­a phï hîp vµ cÇn tiÕp tôc xem xÐt. Tuy nhiªn ®ã lµ cè g¾ng trong viÖc t×m ra nh÷ng gi¶i ph¸p kh¶ thi trªn c¬ së nh÷ng nghiªn cøu nghiªm tóc vÒ thùc tr¹ng tµi chÝnh vµ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng trong thêi gian võa qua. KÕt luËn Sö dông vèn cã hiÖu qu¶ nh»m b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn trong c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay lµ vÊn ®Ò rÊt cÊp b¸ch, cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng ®èi víi mçi doanh nghiÖp nãi riªng vµ toµn bé nÒn kinh tÕ nãi chung. Lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp, ho¹t ®éng trong kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng XHCN, c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng ®· kh«ng ngõng tá râ nh÷ng ­u thÕ cña m×nh trong c¹nh tranh, duy tr× vµ ph¸t triÓn n¨ng lùc s¶n xuÊt ®ång thêi n©ng cao ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. Tuy nhiªn ®Ó thÝch øng víi c¬ chÕ míi c«ng ty vÉn cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ thö th¸ch ®ßi hái sù nç lùc rÊt lín trong toµn bé xÝ nghiÖp. Sau mét thêi gian tiÕp xóc thùc tÕ t¹i c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng, ®­îc sù gióp ®ì h­íng dÉn tËn t×nh cña kÕ to¸n tr­ëng vµ c¸c c¸n bé kh¸c trong c«ng ty, cïng víi sù chØ b¶o cÆn kÏ cña thÇy gi¸o - TiÕn sÜ Vò Duy Hµo, trªn c¬ së nh÷ng kiÕn thøc thu l­îm ®­îc trong qu¸ tr×nh häc tËp, t«i ®· hoµn thµnh chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp nµy cña m×nh. Trong khu«n khæ bµi viÕt t«i ®· m¹nh d¹n ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn mµ c«ng ty cã thÓ tham kh¶o vµ ¸p dông nh»m n©ng cao h¬n n÷a c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông vèn. MÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng, song do tr×nh ®é cßn h¹n chÕ nªn ®Ò tµi nghiªn cøu nµy ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái thiÕu sãt. Em mong nhËn ®­îc sù gãp ý cña thÇy c«, b¹n bÌ, c¸c c« chó c¸n bé, nh©n viªn c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng ®Ó ®Ò tµi nghiªn cøu ®­îc hoµn thiÖn h¬n n÷a. Mét lÇn n÷a, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o - TS Vò Duy Hµo, cïng toµn thÓ ban l·nh ®¹o, c¸c c¸n bé phßng tµi chÝnh - kÕ to¸n c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng ®· hÕt søc gióp ®ì t¹o ®iÒu kiÖn cho em ®Ò tµi nghiªn cøu nµy. Hµ néi, th¸ng 6 n¨m 2001 Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh: Tµi chÝnh doanh nghiÖp - khoa Ng©n hµng - Tµi chÝnh - §HKTQD - NXB Gi¸o dôc, 1998. Chñ biªn: TS. L­u ThÞ H­¬ng 2. Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp. T¸c gi¶: TS. Vò Duy Hµo TS. §µm V¨n HuÖ ThS. NguyÔn Quang Ninh. NXB Thèng kª, 1997 3. Gi¸o tr×nh kinh tÕ x©y dùng - NXB Gi¸o dôc. 4. Gi¸o tr×nh ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh - khoa KÕ to¸n - §HKTQD, NXB Gi¸o dôc, 1999. 5. Tµi liÖu båi d­ìng kÕ to¸n tr­ëng - §H Tµi chÝnh kÕ to¸n Hµ Néi, NXB Tµi chÝnh, 1998. 6. B¸o c¸o tµi chÝnh c«ng ty VËt liÖu x©y dùng CÇu §uèng - Së X©y dùng Hµ Néi. 7. T¹p chÝ Tµi chÝnh, T¹p chÝ Ng©n hµng. Môc lôc