Chuyên đề Giải pháp phát triển hoạt động thanh toán quốc tế tại Chi nhánh Ngân hàng công thương Hoàn Kiếm

kh¸ch hµng cã nh÷ng khã kh¨n nh­ viÖc bªn c¹nh nh÷ng doanh nghiÖp l©u n¨m cã kinh nghiÖm trong lÜnh vùc thanh to¸n quèc tÕ th× còng cã kh«ng Ýt nh÷ng ®¬n vÞ ch­a cã kinh nghiÖm. Do ®ã dÉn ®Õn n¶y sinh nh­ng sai sãt g©y tæn h¹i kh«ng nh÷ng ®Õn chÝnh doanh nghiÖp mµ cßn g©y tæn h¹i ®Õn uy tÝn cña Ng©n hµng. HÇu hÕt c¸c bé chøng tõ ®Òu cã sai sãt, nhÑ th× Chi nh¸nh b¸o cho ®¬n vÞ söa, nh­ng cßn mét sè lçi kh«ng thÓ söa ®­îc th× Chi nh¸nh chØ cßn c¸ch b¸o cho Ng©n hµng nhËn L/C biÕt vµ chê chØ thÞ cña hä. ChÝnh v× vËy viÖc thanh to¸n cã thÎ bÞ chËm, bÞ ph¹t, thËm chÝ cßn ph¶i huû bá. - Ng©n hµng cã thÓ chÞu rñi ro trong tr­êng hîp Ng©n hµng b¶o l·nh cho ng­êi nhËp khÈu ®i nhËn hµng khi chøng tõ ch­a vÒ ®Õn, ng­êi nhËp khÈu cã thÓ cã thÓ d©y d­a thËm chÝ kh«ng thanh to¸n cho Ng©n hµng trong khi Ng©n hµng chi n¾m g÷i cña hä mét sè tiÒn ký quü kh«ng lín. HoÆc tr­êng hîp ng­êi nhËp khÈu vµ ng­êi xuÊt khÈu cÊu kÕt ®Ó lõa ®¶o th× mäi hËu qu¶ Ng©n hµng sÏ ph¶i g¸nh chÞu. - M«i tr­êng ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ nãi riªng cña Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm cã sù c¹nh tranh rÊt lín cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i kh¸c, ®Æc biÖt lµ c¸c Ng©n hµng ngo¹i th­¬ng, c¸c Ng©n hµng n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam,… - Hµnh lang ph¸p lý cho ho¹t ®éng Ng©n hµng nãi chung vµ ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ nãi riªng cßn thiÕu, bÊt cËp, mÆc dï luËt Ng©n hµng ®· ban hµnh vµ cã hiÖu lùc, nh­ng chóng ta ch­a cã luËt ngo¹i hèi, luËt hèi phiÕu, luËt sÐc. C¸c v¨n b¶n hiÖn hµnh th× chång chÐo, qua nhiÒu lÇn bæ sung, söa ®æi nªn khã ¸p dông, hiÖu lùc ph¸p lý ch­a cao. - C¸n c©n v·ng lai vµ c¸n c©n th­¬ng m¹i quèc tÕ cßn th©m hôt. Do c¸n c©n v·ng lai vµ c¸n c©n th­¬ng m¹i quèc tÕ th©m hôt dÉn ®Õn mÊt c©n ®èi gi÷a cung vµ cÇu ngo¹i tÖ, ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng mua b¸n ngo¹i tÖ cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i nh»m ®¸p øng nhu cÇu ngo¹i tÖ cho ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ. Ch­¬ng III: gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ t¹i chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm. I- §Þnh h­íng ph¸t triÓn vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ cña Chi nh¸nh. N¨m 2003 më ra cho ViÖt Nam mét triÓn väng kinh tÕ tèt ®Ñp, ch­a bao giê kinh tÕ ViÖt Nam ®øng tr­íc nh÷ng c¬ héi to lín, tiÕp cËn ®­îc nhiÒu thÞ tr­êng nh­ vËy. Tuy nhiªn n¨m 2003 còng sÏ kh¸c nhiÒu so víi n¨m 2002, bëi ViÖt Nam sÏ ph¶i c¾t gi¶m 775 dßng thuÕ nhËp khÈu theo khu«n khæ AFTA vµ Trung Quèc ®ang trë thµnh ®èi thñ hÕt søc nÆng ký ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i phÊn ®Êu h¬n n÷a ®Ó kh«ng bÞ mÊt thÞ phÇn ngay t¹i ViÖt Nam. C¸c yÕu tè trªn ®Òu dù b¸o cuéc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng trong n­íc sÏ gay g¾t h¬n, quyÕt liÖt h¬n, do ®ã sÏ gi¸n tiÕp ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng cña c¸c Ng©n hµng. MÆt kh¸c viÖc thùc hiÖn hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt Mü vµ nh÷ng cam kÕt cña ViÖt Nam khi gia nhËp tæ chøc th­¬ng m¹i quèc tÕ (WTO) còng sÏ ®Æt c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i ViÖt Nam tr­íc nh÷ng th¸ch thøc míi. V× vËy, ®Ó thÝch nghi víi t×nh h×nh Chi nh¸nh ®· ®Æt ra ph­¬ng h­íng, nhiÖm vô cho c¸c phßng ban nãi chung vµ phßng kinh doanh ®èi ngo¹i nãi riªng. Cô thÓ ®èi víi phßng kinh doanh ®èi ngo¹i: - Ho¹t ®éng mua b¸n ngoai tÖ, thanh to¸n quèc tÕ phÊn ®Êu t¨ng tõ 15 - 20% so víi n¨m tr­íc. - Gi÷ v÷ng, ph¸t triÓn vµ n©ng cao nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ nh»m ®¸p øng tèt h¬n nh÷ng ®ßi hái cña kh¸ch hµng trong lÜnh vùc nµy. - Cïng víi héi nhËp, c¬ héi kinh doanh ngo¹i tÖ vµ thanh to¸n quèc tÕ ®ang më ra, phßng kinh doanh ®èi ngo¹i cÇn t¨ng c­êng båi d­ìng kiÕn thøc th­¬ng m¹i quèc tÕ, luËt, th«ng lÖ quèc tÕ cho c¸n bé ®Ó ph¸t triÓn c¸c nghiÖp vô tµi trî xuÊt nhËp khÈu t¨ng thu dÞch vô th«ng qua ph¸t triÓn m¹ng l­íi chi tr¶ ngo¹i hèi, thanh to¸n sÐc, thÎ tÝn dông. Trong t­ong lai kh«ng xa Ng©n hµng sÏ ph¶i c¹nh tranh hoµn toµn b×nh ®¼ng víi c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i n­íc ngoµi, nh÷ng ®èi thñ nÆng ký h¬n h¼n vÒ danh tiÕng, lÞch sö ph¸t triÓn, c«ng nghÖ, vèn, chÊt l­îng dÞch vô vµ c¶ tr×nh ®é nh©n viªn… C¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i ViÖt Nam nãi chung vµ Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm nãi riªng ®ang ®øng tr­íc søp Ðp c¹nh tranh buéc ph¶i chuyÓn ®æi m« h×nh tæ chøc tõ trô së chÝnh ®Õn c¸c chi nh¸nh theo h­íng c¸c ng©n hµng hiÖn ®¹i. §©y lµ b­íc tiÕn rÊt lín v× nã ®ßi hái mçi nh©n viªn ®Òu ph¶i sö dông thµnh th¹o m¸y vi tÝnh vµ thao t¸c nghiÖp vô víi tÝnh chuyªn nghiÖp cao. H¬n n÷a viÖc thùc hiÖn HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i Viªt - Mü, hiÖp ®Þnh AFTA ®ang lµm nÒn kinh tÕ Viªt Nam biÕn ®æi nhanh chãng, toµn diÖn trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc tõ s¶n xuÊt ®Õn dÞch vô. NÕu c¸n bé kinh doanh kh«ng kÞp trang bÞ cho m×nh kiÕn thøc ®Ó nhËn biÕt vµ ®¸nh gi¸ th× viÖc x¸c ®Þnh vµ lùa chän ®éi ngò kh¸ch hµng cã n¨ng lùc c¹nh tranh tèt sÏ kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc. VËy nªn, yªu cÇu ®µo t¹o ®ang ®­îc ®Æt ra cÊp b¸ch ®ßi hái c¸c phßng ban nghiÖp vô nãi chung vµ phßng kinh doanh ®èi ngo¹i nãi riªng ph¶i chñ ®éng nªu ra nh÷ng vÊn ®Ò cÇn nghiªn cøu häc hái ®Ó phèi hîp víi phßng tæ chøc hµnh chÝnh më líp häc cho anh chÞ em. Tr­íc m¾t Chi nh¸nh cÇn nhanh chãng phæ cËp kiÕn thøc tin häc, ngo¹i ng÷ t¹o sù chuyÓn biÕn tÝch cùc ®Ó ph¸t huy tèt n¨ng lùc mçi c¸ nh©n trong nghiÖp vô chuyªn m«n. - TÝch cùc nghiªn cøu ®­a ra c¸c s¶n hÈm dÞch vô míi, ph¸t triÓn doanh thu vÒ dÞch vô (trong ®ã cã dÞch vô thanh to¸n quèc tÕ) ngµy cµng chiÕm tû träng cao trong thu nhËp kho¶ng 25 – 30%). - Chñ ®éng nghiªn cøu dù ¸n hiÖn ®¹i ho¸ Ng©n hµng vµ hÖ thèng thanh to¸n, hÖ thèng Ng©n hµng mét cöa, dÞch vô Ng©n hµng trùc tuyÕn, dÞch vô Ng©n hµng ®iÖn tö, s½n sµng cho héi nhËp. - §i cïng vµ hç trî lµ c«ng t¸c nguån vèn, c«ng t¸c tÝn dông vµ c¸c c«ng t¸c kh¸c cÇn ®Èy m¹nh: T¹o vèn th«ng qua ph¸t triÓn c¸c nghiÖp vô thanh to¸n lµ h×nh thøc huy ®éng vèn hiÖu qu¶ nhÊt, bëi kh«ng chØ cã chi phÝ tr¶ l·i thÊp mµ cßn mang l¹i nguån thu dÞch vô ®¸ng kÓ cho Ng©n hµng. CÇn lùa chän kh¸ch hµng, ®Èy m¹nh nghiÖp vô cho vay vµ b¶o l·nh víi c¸c kh¸ch hµng cã vÞ thÕ vµ søc c¹nh tr¹nh lín. - TiÕp tôc nghiªn cøu tr×nh Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam vÒ viÖc mua trô së lµm viÖc thuËn lîi ®Ó giao dÞch víi kh¸ch hµng vµ phï hîp víi tÇm vãc kinh doanh cña Chi nh¸nh. II- Mét sè gi¶i ph¸p. Nh­ phÇn trªn ®· tr×nh bµy, th× phßng Kinh doanh ®èi ngo¹i cña Ng©n Hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm ®­îc n©ng cÊp lªn phßng vµo n¨m 1996, nh­ng lóc nµy Ng©n hµng vÉn chØ lµ Ng©n hµng lo¹i hai. §Õn n¨m 1997 th× lóc nµy Ng©n hµng míi trë thµnh Ng©n hµng lo¹i mét, mÆc dï thÕ ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ ®èi víi Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm vÉn cßn míi mÎ vµ gÆp nhiÒu khã kh¨n. Cuèi n¨m 1998 vµ c¸c n¨m tiÕp theo th× ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ cña Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm ®· ®¹t ®­îc mét sè kÕt qu¶ kh¶ quan. Nh­ng ®Ó cã thÓ tån t¹i trong vßn xo¸y cña c¸c qui luËt thÞ tr­êng vµ qui luËt x· héi Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm ®· ph¶i tù ®æi míi ®Ó ®ñ søc c¹nh tranh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. MÆt kh¸c, hiÖn nay mäi ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ cña Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm vÉn cßn ph¶i chÞu sù phô thuéc, kiÓm so¸t cña Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam. ChÝnh v× vËy, hoµn thiÖn ®Ó ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ t¹i Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn kiÕm lµ ®iÒu hÕt søc cÇn thiÕt ®Ó tiÕn tíi Chi nh¸nh cã thÓ ®øng ra thanh to¸n trùc tiÕp víi bªn n­íc ngoµi víi t­ c¸ch lµ mét Ng©n hµng ®éc lËp. §Õ cã thÓ lµm ®­îc ®iÒu nµy th× Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn kiÕm cÇn: 1. HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n cña Ng©n hµng. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, ®Ó viÖc hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n cu¶ Ng©n hµng lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô cÊp b¸ch. Mét ng©n hµng hiÖn ®¹i kh«ng thÓ thiÕu c«ng nghÖ thanh to¸n hiÖn ®¹i, nhê cã c«ng nghÖ thanh to¸n hiÖn ®¹i th× Ng©n hµng míi n©ng cao ®­îc chÊt l­îng phôc vô , më thªm c¸c dÞch vô, ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh nghiÖp vô, cã nh­ vËy míi cã thÓ héi nhËp víi c¸c céng ®ång Ng©n hµng quèc tÕ. C«ng nghÖ thanh to¸n lµ mét yÕu tè quan träng t¹o nªn søc m¹nh c¹nh tranh cña mçi Ng©n hµng, nã ®­îc thÓ hiÖn: - TiÕt kiÖm chi phÝ, ®Èy nhanh tèc ®é thanh to¸n vµ chuyÓn tiÒn, tËp trung hiÖu qu¶ vèn kinh doanh. - Thùc hiÖn kÕ to¸n giao dÞch thøc thêi, kiÓm so¸t tõ xa c¸c nghiÖp vô thÞ tr­êng liªn Ng©n hµng, qu¶n lý th«ng tin, phßng ngõa rñi ro... - §¶m b¶o an toµn vµ hiÖu qu¶. Víi sù ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ ngµy cµng tiªn tiÕn, trong lÜnh vùc thanh to¸n quèc tÕ ®ßi hái Ng©n hµng thùc hiÖn cÇn ph¶i nhanh chãng chÝnh x¸c. V× vËy, yÕu tè øng dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµo ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ lµ kh«ng thÓ thiÕu ®­îc, nã mang tÝnh cËp nhËt ë bÊt cø thêi gian nµo. §©y lµ yÕu tè mµ mçi mét Ng©n hµng ph¶i tÝnh ®Õn vµ coi ®ã nh­ lµ mét vò khÝ ®Æc biÖt trong c¹nh tranh thu hót kh¸ch hµng. Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn kiÕm ®· cã nhiÒu cè g¾ng trong viÖc trang bi m¸y tÝnh nèi m¹ng côc bé víi c¸c Chi nh¸nh trong hÖ thèng Ng©n hµng c«ng th­¬ng ®ång thêi víi viÖc ph¸t hµnh triÓn khai phÇn mÒm vÒ kÕ to¸n giao dÞch, thanh to¸n liªn Ng©n hµng vµ thanh to¸n quèc tÕ . Tuy nhiªn, cho ®Õn nay c«ng nghÖ thanh to¸n vÉn ch­a hiÖn ®¹i, phÇn mÒm ch­¬ng tr×nh ch­a ®ång bé vµ hoµn thiÖn, møc ®é tù ®éng hãa ch­a cao, trang bÞ m¸y tÝnh vÉn ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu. HiÖn t¹i, phßng thanh to¸n quèc tÕ t¹i Chi nh¸nh vÉn ch­a ®­îc trang bÞ m¸y mãc nhiÒu, c«ng t¸c truyÒn tin cßn phô thuéc vµo Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam. Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch tõng b­íc hiÖn ®¹i ho¸ Ng©n hµng: + Trang bÞ c¬ së vËt chÊt kü thuËt ph¶i ®­îc hiÖn ®¹i ho¸ dÇn cïng víi hÖ thèng vi tÝnh ®ång bé vµ hoµn chØnh, ®Ó phôc vô cho nhu cÇu truyÒn vµ nhËn th«ng tin liªn l¹c víi c¸c bªn tham gia thanh to¸n mét c¸ch nhanh chãng, chÝnh x¸c. §ßi hái m« h×nh thanh to¸n vµ qu¶n lý ng©n hµng trong hÖ thèng ph¶i ®­îc ®æi míi phï hîp víi nhu cÇu tù ®éng ho¸. + Xu h­íng tíi, Chi nh¸nh cÇn kÕt hîp víi Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam ®æi míi h¬n n÷a trong lÜnh vùc c«ng nghÖ, trang bÞ ®Çy ®ñ m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®Ó phôc vô cho nhu cÇu truyÒn tin, trao ®æi th«ng tin liªn l¹c víi c¸c bªn tham gia thanh to¸n ®­îc nhanh chãng tiÕt kiÖm thêi gian, sao cho c¸c trang thiÕt bÞ ®ã cã thÓ cïng hoµ nhËp vµ theo kÞp céng ®ång ng©n hµng thÕ giíi, ®¶m b¶o thanh to¸n quèc tÕ ®­îc thùc hiÖn nhanh chãng h¬n. Trong ®iÒu kiÖn Chi nh¸nh cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n vÒ vÊn ®Ò tµi chÝnh, ®Ó trang bÞ cho Chi nh¸nh c¸c trang thiÕt bÞ phôc vô ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ cÇn ph¶i cã vèn ®Çu t­ lín. Chi nh¸nh cã thÓ sö dông mét phÇn lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh hµng n¨m, kÕt hîp víi sù gióp ®ì vÒ tµi chÝnh còng nh­ kü thuËt cña Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh n©ng cÊp c¸c trang thiÕt bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹i t¹i Chi nh¸nh. Tõng b­íc ®­a c«ng nghÖ thanh to¸n kh«ng dïng chøng tõ vµo ng©n hµng, øng dông m¸y tÝnh thu n¹p d÷ kiÖn thanh to¸n vµ b»ng tõ tÝnh, ®Üa mÒm ... thay cho chøng tõ doanh nghiÖp. Ngµy nay, lÜnh vùc tin häc ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu to lín, gi¸ m¸y tÝnh vµ thiÕt bÞ tin häc ®· gi¶m ®¸ng kÓ, h¬n n÷a m¹ng b­u chÝnh viÔn th«ng cña ViÖt Nam cã b­íc ph¸t triÓn v­ît bËc. ChØ cã thùc hiÖn nhanh viÖc hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n cña m×nh Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm míi cã thÓ sím giµnh ®­îc ­u thÕ, n©ng cao chÊt l­îng phôc vô, ph¸t triÓn ®a d¹ng c¸c dÞch vô vµ chiÕm lÜnh thÞ tr­êng. 2. N©ng cao n¨ng lùc thùc hiÖn thanh to¸n cña ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn thanh to¸n quèc tÕ . Nh©n tè con ng­¬i ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i cña bÊt cø ho¹t ®éng nµo. V× vËy, c«ng t¸c c¸n bé cÇn ®­îc chó träng, ®Æc biÖt ®èi víi c¸n bé lµm nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ v× nã lµ nghiÖp vô míi mÎ. ChÊt l­îng thanh to¸n quèc tÕ phô thuéc rÊt nhiÒu vµo tr×nh ®é, kh¶ n¨ng xö lý c«ng viÖc cña c¸n bé thanh to¸n. Ngoµi nh÷ng nghiÖp vô chuyªn doanh chÝnh cña Ng©n hµng, c¸n bé thanh to¸n cÇn hiÓu biÕt vÒ lÜnh vùc ngo¹i th­¬ng, tr×nh ®é vÒ m¸y tÝnh, ngo¹i ng÷ cÇn ph¶i toµn diÖn. Bëi v× trong nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ lu«n ph¶i xem xÐt vµ xö lý c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan nh­ : - Tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n cña c¸c bªn tham gia ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng còng nh­ ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ ®Òu bÞ chi phèi kh«ng chØ bëi luËt lÖ, tËp qu¸n cña tõng quèc gia riªng biÖt mµ cßn chÞu sù qui ®Þnh bëi c¸c v¨n b¶n ph¸p quy quèc tÕ. - Trong ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ liªn quan ®Õn c¸c vÊn ®Ò vÒ xö lý c¸c sai sãt chøng tõ vµ tranh chÊp cã thÓ x¶y ra. §Ó cã thÓ ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ, Ng©n hµng cÇn cã ®éi ngò c¸n bé n¨ng næ nhiÖt t×nh , giái c¶ vÒ chuyªn m«n vµ ngo¹i ng÷, vi tÝnh, am hiÓu lÜnh vùc ngo¹i th­¬ng, c¸c luËt lÖ vµ tËp qu¸n quèc tÕ vÒ ngo¹i th­¬ng vµ thanh to¸n quèc tÕ. Cã thÓ t­ vÊn gióp kh¸ch hµng ký kÕt c¸c hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu, ¸p dông ph­¬ng thøc vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn thanh to¸n cã lîi nh»m tr¸nh nh÷ng rñi ro trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång kinh tÕ ®èi ngo¹i, ®ång thêi cã thÓ xö lý ®­îc nh÷ng t×nh huèng ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång vµ thanh to¸n, ®¶m b¶o quyÒn lîi kh¸ch hµng nh­ng vÉn gi÷ uy tÝn cña Ng©n hµng trªn th­¬ng tr­êng quèc tÕ. §éi ngò thanh to¸n quèc tÕ cña Ng©n hµng hiÖn nay cßn máng, c¸n bé ®Òu trÎ ch­a cã nhiÒu kinh nghiÖm nhiÒu trong lÜnh vùc ngo¹i th­¬ng vµ thanh to¸n quèc tÕ. §Ó cã ®éi ngò c¸n bé thanh to¸n ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ, Ng©n hµng cÇn: - Bæ sung thªm c¸c c¸n bé cã tr×nh ®é chuyªn m«n, giái vÒ ngo¹i ng÷ vµ vi tÝnh, am hiÓu ngo¹i th­¬ng vµ thanh to¸n quèc tÕ. - Th­êng xuyªn tæ chøc c¸c líp båi d­ìng vÒ thanh to¸n quèc tÕ, c¸c cuéc héi th¶o vÒ thanh to¸n quèc tÕ nh»m gióp c¸c Chi nh¸nh trao ®æi kinh nghiÖm, n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ, häc tËp kinh nghiÖm xö lý c¸c t×nh huèng ph¸t sinh trong ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ ®Ó võa ®¶m b¶o quyÒn lîi cña kh¸ch hµng, ®ång thêi gi÷ uy tÝn cho Ng©n hµng. - TrÝch mét phÇn tõ lîi nhuËn Ng©n hµng ®Ó tµi trî cho c¸c häc viªn lµ c¸n bé cña Chi nh¸nh ®ang theo häc n©ng cao nghiÖp t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc hoÆc líp n©ng cao tr×nh ®é ngo¹i ng÷ ... nh­ vËy sÏ khuyÕn khÝch c¸n bé cã ®éng lùc trau dåi kiÕn thøc toµn diÖn h¬n trong lÜnh vùc thanh to¸n quèc tÕ. - Bªn c¹nh viÖc båi d­ìng tr×nh ®é tr×nh ®é chuyªn m«n, ngo¹i ng÷ ... cho c¸n bé thanh to¸n quèc tÕ th× cÇn chó ý båi d­ìng ®¹o ®øc phÈm chÊt, c¸n bé thanh to¸n quèc tÕ ph¶i cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao, nhiÖt t×nh, n¨ng næ, cã th¸i ®é vµ phong c¸ch giao tiÕp v¨n minh lÞch sù ... 3. T¨ng c­êng huy ®éng vèn ngo¹i tÖ. §Èy m¹nh ho¹t ®éng tÝn dông tµi trî xuÊt nhËp khÈu, ®Æc biÖt lµ tÝn dông tµi trî nhËp khÈu ®Ó trªn c¬ së ®ã mµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ, Chi nh¸nh cÇn ph¶i ®Èy m¹nh nghiÖp vô huy ®éng vèn ngo¹i tÖ. Bëi hiÖn nay c¸c ®¬n vÞ nhËp khÈu cã nhu cÇu vay ngo¹i tÖ rÊt lín, do chªnh lÖch l·i suÊt gi÷a ngo¹i tÖ vµ ®ång ViÖt Nam cßn cã kho¶ng c¸ch lín. §Æc biÖt sau cuéc khñng ho¶ng tiÒn tÖ §«ng Nam ¸, ViÖt Nam còng bÞ ¶nh h­ëng, c¸c Ng©n hµng nãi chung lµ rÊt khan hiÕm ngo¹i tÖ. §Ó cã ®ñ ngo¹i tÖ ®¸p øng nhu cÇu thanh to¸n quèc tÕ Ng©n hµng cã thÓ vay cña Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam vµ cÇn ®a d¹ng ho¸ c¸c nghiÖp vô huy ®éng vèn ngo¹i tÖ ®Ó kh«ng nh÷ng huy ®éng ®­îc cña c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ vµ d©n c­ trong n­íc mµ cña c¶ c¸c c«ng ty n­íc ngoµi, xÝ nghiÖp liªn doanh, c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ, c¸ nh©n ng­êi n­íc ngoµi lµm viÖc t¹i ViÖt Nam. Ngoµi ra, Ng©n hµng cßn t×m nguån vèn ngo¹i tÖ tõ n­íc ngoµi b»ng c¸ch th«ng qua c¸c hîp ®ång vay vèn tõ c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tÝn dông vµ Ng©n hµng n­íc ngoµi ®Ó ®Çu t­ vµo c¸c dù ¸n ph¸t triÓn kinh tÕ. §Èy m¹nh nghiÖp vô thanh to¸n L/C hµng xuÊt ®Ó t¨ng thªm nguån thu ngo¹i tÖ ®¸p øng ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ. 4. Gi¶i ph¸p thu hót kh¸ch hµng . §èi víi mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt s¶n xuÊt kinh doanh th× kh¸ch hµng lµ mét yÕu tè cùc kú quan träng, ®Æc biÖt trong c¬ chÕ thÞ tr­êng “kh¸ch hµng lµ th­îng ®Õ“. Kh¸ch hµng quyÕt ®Þnh khèi l­îng vµ qui m« ho¹t ®éng cña Ng©n hµng ®ã. §èi víi Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm lµ mét Ng©n Hµng tham gia ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ mµ sè l­îng kh¸ch hµng cã quan hÖ thanh to¸n quèc tÕ qua Ng©n hµng cßn Ýt, qui m« ho¹t ®éng cßn nhá bÐ, uy tÝn cña Ng©n hµng ch­a cao. V× vËy ®Ó ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ Chi nh¸nh cÇn: 4.1. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch kh¸ch hµng hîp lý. §Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch kh¸ch hµng hîp lý, Ng©n hµng ph¶i lËp ban chuyªn nghiªn cøu thÞ tr­êng ®Ó n¾m b¾t ®­îc tËp qu¸n, th¸i ®é vµ nhÊt lµ ®éng c¬ cña kh¸ch hµng khi lùa chän Ng©n hµng. NhiÒu nghiªn cøu chøng tá r»ng sù lùa chän Ng©n hµng ®Ó giao dÞch cña kh¸ch hµng th­êng ®­îc thùc hiÖn trªn c¬ së nghiªn cøu vµ so s¸nh c¸c tiªu chuÈn cña Ng©n hµng nh­ ®Þa ®iÓm Ng©n hµng cã thuËn lîi kh«ng, chÊt l­îng phôc vô ë quÇy ra sao, th¸i ®é cña nh©n viªn giao dÞch, sù thuËn lîi vµ dÔ dµng khi vay m­în, h×nh ¶nh vµ søc m¹nh vµ sù an toµn cña ng©n hµng. Nghiªn cøu kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña Ng©n hµng trong hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai ®Ó thÊy ®­îc nh÷ng ®iÓm m¹nh cÇn ph¸t huy vµ thiÕu sãt cÇn kh¾c phôc. Tø ®ã ®­a ra chÝnh s¸ch hîp lý. ChÝnh s¸ch kh¸ch hµng hîp lý lµ ph¶i kh«ng ph©n biÖt kh¸ch hµng vÒ thµnh phÇn kinh tÕ nh­ng do ¸p dông mét sè ­u ®·i hîp lý trong quan hÖ gi÷a Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng, ph¶i ®¸p øng cao nhÊt nhu c©ï cña kh¸ch hµng. Môc tiªu cña viÖc x©y dùng mét chÝnh s¸ch kh¸ch hµng hîp lý lµ x©y dùng vµ cñng cè uy tÝn cña Ng©n hµng ®èi víi kh¸ch hµng, Ng©n hµng më réng ph¹m vi kinh doanh mét c¸ch ch¾c ch¾n, t¹o cho kh¸ch hµng cã sù yªn t©m tin cËy khi giao dÞch vµ thanh to¸n quèc tÕ qua Ng©n hµng. Ng©n hµng ph¶i lµ chç dùa l©u dµi, n¬i hËu thuÉn v÷ng ch¾c cho kh¸ch hµng trong viÖc t­ vÊn vµ qu¶n lý tµi chÝnh, ®Çu t­ kinh doanh mang l¹i nhiÒu lîi nhuËn. ChÝnh s¸ch kh¸ch hµng g¾n liÒn víi hiÖu qu¶ kinh doanh cña kh¸ch hµng ®èi víi hiÖu qu¶, an toµn trong ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng. Yªu cÇu cñng cè thÞ tr­êng, më réng cã chän läc thªm kh¸ch hµng míi vµ thÞ tr­êng míi, cã b­íc ®i v÷ng ch¾c. §èi t­îng kh¸ch hµng ®­îc ­u ®·i: - Kh¸ch hµng cã quan hÖ truyÒn thèng tèt, c¸c b¹n hµng l©u dµi tõ tr­íc tíi nay. - C¸c doanh nghiÖp lín, s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶, ®óng ph¸p luËt, cã vay tr¶ sßng ph¼ng. - C¸c doanh nghiÖp quèc doanh võa vµ nhá, cã kh¶ n¨ng lµ b¹n hµng l©u dµi. ChÝnh s¸ch kh¸ch hµng ph¶i ®­îc cô thÓ ho¸ b»ng tiªu chuÈn xÕp lo¹i kh¸ch hµng vµ c¸c h×nh thøc ­u ®·i. ViÖc rµ so¸t xÕp lo¹i kh¸ch hµng ph¶i ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn. H×nh thøc ­u ®·i: - ¦u ®·i vÒ vèn vµ l·i suÊt khi vay vèn: Víi nh÷ng kh¸ch hµng ®Æc biÖt cho hä h­ëng l·i xuÊt cho vay thÊp h¬n ®èi víi c¸c kh¸ch hµng kh¸c. - ¦u ®·i trong viÖc thÕ chÊp tµi s¶n khi vay vèn. - ¦u ®·i vÒ tû lÖ ký quÜ trong viÖc më L/C. CÇn cã chÝnh s¸ch ký quü L/C nhËp khÈu hµng lo¹t, phï hîp víi t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp sö dông vèn tèt h¬n nh­ng vÉn ®¶m b¶o an toµn trong kh©u thanh to¸n cña Ng©n hµng. ChÝnh s¸ch ký quý më L/C thÝch hîp gióp doanh nghiÖp gi¶m bít khã kh¨n vÒ tµi chÝnh khÝch lÖ ®éng viªn hä më L/C nhËp khÈu t¹i Ng©n hµng. - ¦u ®·i vÒ phÝ dÞch vô, trong ®ã cã phÝ thanh to¸n quèc tÕ: HiÖn t¹i Chi nh¸nh thùc hiÖn tÝnh theo qui ®Þnh cña Ng©n Hµng C«ng Th­¬ng ViÖt Nam. Nh­ng ®Ó thu hót ®­îc kh¸ch hµng, Chi nh¸nh cÇn ®Ò nghÞ Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam vµ b¶n th©n Chi nh¸nh ®­a ra ®­îc biÓu tÝnh chi phÝ ­u ®·i so víi c¸c Ng©n hµng kh¸c. ChØ cÇn gi¶m chót Ýt % chi phÝ, c¸c kh¸ch hµng xuÊt nhËp khÈu sÏ gi¶m ®­îc chi phÝ víi nh÷ng hîp ®ång cã gi¸ trÞ lín. - ¦u ®·i vÒ gi¸ mua, b¸n ngo¹i tÖ phôc vô thanh to¸n quèc tÕ. 4.2. §a d¹ng ho¸ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh ®èi ngo¹i. §Ó ®¸p øng tèt nhu cÇu kh¸ch hµng, Ng©n hµng cÇn nghiªn cøu nh»m ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, c¸c dÞch vô Ng©n hµng, trªn c¬ së ®ã cñng cè mèi quan hÖ gi÷a Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng, ®ång thêi n©ng cao uy tÝn, qui m« ho¹t ®éng cña Ng©n hµng. - Hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn nghiÖp vô b¶o hµnh nh­ b¶o l·nh ®Êu thÇu quèc tÕ, b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång, b¶o l·nh kh¶ n¨ng cung cÊp hµng, b¶o l·nh nhËn hµng, b¶o l·nh tiÒn ®Æt cäc, b¶o l·nh më L/C tr¶ chËm. Tuy nhiªn, ®i ®«i víi nghiÖp vô b¶o l·nh, ®Æc biÖt ®èi víi L/C tr¶ chËm cÇn n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh, thùc hiÖn ®óng quy tr×nh nghiÖp vô b¶o l·nh L/C tr¶ chËm ®èi víi nh÷ng mÆt hµng trong danh môc cho phÐp cña nhµ n­íc, kh«ng më L/C tr¶ chËm ®èi víi hµng tiªu dïng, qu¶n lý chÆt chÏ tiÒn b¸n hµng. - Ph¸t triÓn c¸c dÞch vô thanh to¸n sÐc du lÞch, Visa card vµ hÖ thèng rót tiÒn tù ®éng, tham gia tæ chøc Master Card quèc tÕ, ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ tÝn dông. - §Èy m¹nh ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i tÖ, ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i ngo¹i tÖ trong kinh doanh còng nh­ c¸c h×nh thøc kinh doanh ngo¹i tÖ (mua b¸n trao ®æi ngay, mua b¸n cã kú h¹n, nghiÖp vô ho¸n ®æi) ®Ó ®¸p øng tèt nhÊt nhu cÇu kh¸ch hµng. - Mua b¸n trao ngay nh»m c©n b»ng ngo¹i tÖ cho c¸c ho¹t ®éng ®èi ngo¹i cña kh¸ch hµng vµ trùc tiÕp kinh doanh víi kh¸ch hµng - Mua b¸n kú cã h¹n: Cã thÓ ký hîp ®ång mua ngo¹i tÖ cã kú h¹n cña kh¸ch hµng vµ tõ khi kh¸ch hµng nhËn ®­îc th«ng b¸o L/C hoÆc ký hîp ®ång b¸n ngo¹i tÖ cã kú h¹n cho kh¸ch hµng ®Ó thanh to¸n ra n­íc ngoµi trong thêi gian tíi. 4.3. §æi míi phong c¸ch phôc vô, giao tiÕo v¨n minh lÞch sù. Trong Marketing Ng©n hµng chÝnh s¸ch giao tiÕp h»ng ngµy cµng cã vÞ trÝ quan träng, nÕu chØ coi träng chÝnh s¸ch qu¶ng c¸o nh­ qu¶ng c¸o cho chÕ ®é an toµn c¸c kho¶n tiÒn göi t¹i Ng©n hµng, c¸c dÞch vô mµ Ng©n hµng cung cÊp lµ sai lÇm. Trªn thùc tÕ, sù quyÕt ®Þnh lùa chän cña kh¸ch hµng trong giao tiÕp nhiÒu khi kh«ng ph¶i do qu¶ng c¸o ®­a l¹i, mµ chÝnh lµ do phong c¸ch giao tiÕp cña Ng©n hµng. Th¸i ®é, phong c¸ch giao tiÕp chÝnh lµ nghÖ thuËt l«i kÐo kh¸ch hµng gi÷ kh¸ch hµng cã hiÖu qu¶. Trong m¾t kh¸ch hµng nh©n viªn lµ h×nh ¶nh cña Ng©n hµng nªn khi thùc hiÖn nghiÖp vô hä còng kh«ng biÕt chÝnh m×nh ®ang lµm Marketing. ViÖc ®æi míi phong c¸ch lµm viÖc, th¸i ®é giao tiÕp cña c¸n bé thanh to¸n quèc tÕ Ng©n hµng lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p quan träng ®Ó l«i kÐo vµ gi÷ ®­îc kh¸ch hµng. Nh©n viªn thanh to¸n cña Ng©n hµng cÇn ph¶i lu«n lu«n niÒm në, nhiÖt t×nh, gi¶i quyÕt c«ng viÖc chÝnh x¸c, kh«ng g©y khã kh¨n vµ kh«ng sai hÑn víi kh¸ch hµng, lu«n s½n sµng h­íng dÉn vµ gióp ®ì kh¸ch hµng lµm thñ tôc mét c¸ch nhanh chãng chÝnh x¸c. S½n sµng t­ vÊn cho kh¸ch hµng ký kÕt hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu víi nh÷ng ®iÒu kho¶n vµ ¸p dông ph­¬ng thøc thanh to¸n an toµn vµ cã lîi nhÊt. Chi nh¸nh cÇn tæ chøc mét ®éi ngò phôc vô gióp kh¸ch hµng lµm c¸c thñ tôc cÇn thiÕt, tr¸nh t×nh tr¹ng kh¸ch hµng gi¶i quyÕt mét viÖc ph¶i ®i l¹i qu¸ nhiÒu. 4.4. §Èy m¹nh c«ng t¸c tiÕp thÞ vµ qu¶ng c¸o. Ngµy nay trong c¬ chÕ thÞ tr­êng diÔn ra sù c¹nh tranh gay g¾t gi÷a c¸c Ng©n hµng, muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× Ng©n hµng kh«ng thÓ ngåi ®îi kh¸ch hµng t×m ®Õm m×nh mµ ph¶i chñ ®éng t×m ®Õn kh¸ch hµng. HiÖn nay, ho¹t ®éng tiÕp thÞ cña Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm ch­a ®­îc chó träng, Chi nh¸nh ch­a cã bé phËn tiÕp thÞ, v× vËy ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng nãi chung vµ ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ nãi riªng th× Ng©n hµng cÇn ®Èy m¹nh tiÕp thÞ, thµnh lËp tiÕp thÞ, ®Ó t×m hiÓu th­êng xuyªn nhu cÇu cña kh¸ch hµng vµ tiÕp xóc víi c¸c kh¸ch hµng, t¨ng c­êng ho¹t ®éng qu¶ng c¸o nh»m thu hót c¸c doanh nghiÖp cã t×nh h×nh tµi chÝnh tèt, cã ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hoÆc cã nhu cÇu mua b¸n ngo¹i tÖ vÒ giao dÞch vµ thanh to¸n quèc tÕ qua Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm. Ng©n hµng nªn th­êng xuyªn ph¸t hµnh c¸c b¸o c¸o th­êng niªn cña Ng©n hµng göi tíi kh¸ch hµng, ®Þnh kú tæ chøc héi nghÞ kh¸ch hµng ®Ó n¾m ®­îc nhu cÇu vµ nguyÖn väng cña kh¸ch hµng. 5. T­ vÊn cho kh¸ch hµng trong nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ. Trong thùc tÕ, kh«ng ph¶i tÊt c¶ kh¸ch hµng tham gia vµo ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng ®Òu cã sù am hiÓu th«ng suèt vÒ luËt lÖ, nguyªn t¾c,… trong lÜnh vùc nµy vµ tiÒm lùc tµi chÝnh cña hä lu«n lu«n ®¸p øng ®ñ ngay nhu cÇu chi tr¶, ngoµi ra cßn tÝnh ®Õn thiÖn chÝ thùc hiÖn thanh to¸n cña hä n÷a. Cßn cã nhiÒu kh¸ch hµng kiÕn thøc cña hä cßn h¹n chÕ, ¶nh h­ëng tíi quyÒn lîi cña b¶n th©n hä trong khi ký kÕt hîp ®ång mua b¸n còng nh­ trong viÖc thiÕt lËp c¸c chøng tõ thanh to¸n. ChÝnh v× vËy, ngoµi viÖc thiÕt lËp hå s¬ thanh to¸n cña kh¸ch hµng yªu cÇu, Chi nh¸nh cÇn cã sù t­ vÊn cho c¸c kh¸ch hµng trªn c¸c khÝa c¹nh. Lîi Ých cña Ng©n hµng g¾n liÒn víi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ th× míi ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cho n­íc ngoµi khi ®Õn kú h¹n, ®¶m b¶o uy tÝn cho kh¸ch hµng. H¬n n÷a, Ng©n hµng cã mèi quan hÖ ®¹i lý víi c¸c Ng©n hµng n­íc ngoµi nªn th«ng qua ®ã t×m hiÓu vÒ ®èi t¸c tham gia ký kÕt hîp ®ång víi kh¸ch hµng cña m×nh ®Ó t­ vÊn cho kh¸ch hµng trong khi mua b¸n vµ thanh to¸n sao cho cã lîi nhÊt vµ tr¸nh ®­îc c¸c t×nh huèng rñi ro. Víi kinh nghiÖm nghÒ nghiÖp cña m×nh Ng©n hµng nªn t­ vÊn miÔn phÝ cho kh¸ch hµng nh»m ®¶m b¶o quyÒn lîi cho hä: - CÇn thiÕt t­ vÊn cho kh¸ch hµng ngay tõ khi lËp vµ ký kÕt hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu: Nªn sö dông ph­¬ng thøc thanh to¸n nµo sao cho thuËn tiÖn vµ chi phÝ thÊp nhÊt, ngoµi ra cßn tÝnh ®Õn lîi Ých tèi ®a mµ ph­¬ng thøc thanh to¸n cã thÓ mang l¹i. - §èi víi kh¸ch hµng xuÊt khÈu: H­íng dÉn cho kh¸ch hµng lËp c¸c chøng tõ phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ vµ trong n­íc, ®¶m b¶o sù thèng nhÊt gi÷a c¸c chøng tõ mµ bªn ®èi t¸c cã thÓ tõ chèi vµ thanh to¸n. Mäi chøng tõ ®­îc lËp ra ph¶i cô thÓ, râ rµng, tr¸nh sù hiÓu nhÇm vµ m©u thuÉn x¶y ra. - §èi víi kh¸ch hµng nhËp khÈu: ngoµi sù t­ vÊn cho kh¸ch hµng m×nh vÒ c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n, c¸n bé thanh to¸n quèc tÕ cÇn yªu cÇu kh¸ch hµng cña m×nh chuÈn bÞ s½n nghiÖp vô thanh to¸n ®Ó qu¸ tr×nh thanh to¸n ®­îc tr«i ch¶y. Ngoµi ra c¸n bé thanh to¸n quèc tÕ cÇn chó ý kh¸ch hµng cña m×nh vÒ thiÖn chÝ tham gia khi bu«n b¸n ngo¹i th­¬ng. V× xÐt vÒ l©u dµi, mèi quan hÖ tÝn nhiÖm cña c¸c bªn ®èi t¸c sÏ lµm nÒn t¶ng thµnh c«ng cho hiÖu qu¶ vµ chÊt l­îng trong lÜnh vùc ngo¹i th­¬ng nãi chung còng nh­ thanh to¸n quèc tÕ nãi riªng. - B¶n th©n c«ng t¸c t­ vÊn ®­îc tiÕn hµnh tèt ®· cã t¸c dông lµ mét dÞch vô thu hót kh¸ch hµng ®Õn víi Ng©n hµng, võa cã t¸c dông hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn nghiÖp vô thanh to¸n L/C cña Ng©n hµng. 6. §Èy m¹nh ho¹t ®éng tÝn dông tµi trî xuÊt nhËp khÈu. §Ó c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn thµnh c«ng ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña m×nh, th× ngoµi yÕu tè chÊt l­îng hµng ho¸, uy tÝn cña doanh nghiÖp còng nh­ mèi quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi kh¸ch hµng n­íc ngoµi th× mét vÊn ®Ò quan träng lµ vÊn ®Ò tµi chÝnh phôc vô ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. ViÖc t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ mÆt tµi chÝnh cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lµ c«ng cô gióp c¸c doanh nghiÖp t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng cµng ph¸t triÓn th× c¸c h×nh thøc thanh to¸n còng ®a d¹ng tÊt yÕu dÉn ®Õn sù ®a d¹ng cña c¸c h×nh thøc tµi chÝnh trong ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. §Èy m¹nh ho¹t ®éng tµi trî xuÊt nhËp khÈu lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p quan träng nh»m ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ cña Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm. 6.1. Ho¹t ®éng tµi trî xuÊt khÈu. Bao gåm c¸c h×nh thøc: - Cho vay thu mua vµ s¶n xuÊt hµng xuÊt nhËp khÈu: C¨n cø vµo hîp ®ång ngo¹i th­¬ng ®· ký víi kh¸ch hµng n­íc ngoµi hoÆc c¨n cø vµo L/C ®· ®­îc th«ng b¸o, Ng©n hµng cÊp tÝn dông ®Ó gióp c¸c ®¬n vÞ thu mua hoÆc s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. §èi víi nh÷ng ®¬n vÞ cam kÕt th«ng b¸o L/C xuÊt khÈu vµ göi bé chøng tõ thanh to¸n qua Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm th× sÏ ®­îc ¸p dông l·i suÊt vay ­u ®·i. - ChiÕt khÊu bé chøng tõ: C¨n cø vµo bé chøng tõ ®ßi tiÒn hoµn h¶o, Ng©n hµng mua l¹i toµn bé chøng tõ ®Ó gi¶i phãng vèn cho vay cho doanh nghiÖp, gióp cho hä cã ®iÒu kiÖn t¨ng vßng quay vèn. - ChiÕt khÊu hèi phiÕu: C¨n cø vµo hèi phiÕu ®· ®­îc Ng©n hµng n­íc ngoµi chÊp nhËn nh­ng ch­a ®Õn h¹n thanh to¸n, Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm cÊp tÝn dông cho kh¸ch hµng b»ng c¸ch chiÕt khÊu l¹i hèi phiÕu ®ã. 6.2. Ho¹t ®éng tµi trî xuÊt khÈu: - CÊp tÝn dông cho kh¸ch hµng më L/C hµng nhËp qua Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm. Mäi tÝn dông th­ ®Òu do Ng©n hµng më theo ®Ò nghÞ cña nhµ nhËp khÈu, tuy nhiªn kh«ng ph¶i lóc nµo nhµ nhËp khÈu còng cã ®ñ sè d­ tiÒn tµi kho¶n ®Ó ®¶m b¶o cho th­ tÝn dông. Trªn thùc tÕ, kho¶ng c¸ch gi÷a thêi gian më th­ tÝn dông vµ thêi gian thanh to¸n lµ mét kho¶ng thêi gian qu¸ dµi, nÕu chóng ta khèng chÕ sè d­ tµi kho¶n cña nhµ nhËp khÈu th× ®iÒu nµy sÏ ¶nh h­ëng tíi kh¶ n¨ng kinh doanh cña hä còng nh­ ¶nh h­ëng tíi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Nh­ng khi më L/C , th× L/C ®ã l¹i thÓ hiÖn mét sù ®¶m b¶o thanh to¸n trõu t­îng, cã thÓ nãi ®ã lµ mét sù ®¶m b¶o thanh to¸n cña Ng©n hµng. Do ®ã, Ng©n hµng më L/C ph¶i g¸nh chÞu mét rñi ro khi mét nhµ nhËp khÈu kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n hoÆc kh«ng muèn thanh to¸n khi L/C hÕt h¹n tr¶ tiÒn. §Ó tr¸nh nh÷ng ho¹t ®éng c¶n trë tíi kinh doanh cña nhµ nhËp khÈu vµ ®¶m b¶o uy tÝn cña Ng©n hµng, tr¸nh ®­îc rñi ro mµ Ng©n hµng ph¶i g¸nh chÞu th× Ng©n hµng më ra lo¹i h×nh cÊp tÝn dông cho nhµ nhËp khÈu theo h¹n møc tÝn dông. Do ®ã, tr­íc khi më L/C theo ®Ò nghÞ cña nhµ nhËp khÈu, Ng©n hµng ph¶i kiÓm tra môc ®Ých, ®èi t­îng nhËp khÈu, tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ cña hîp ®ång, xem xÐt kh¶ n¨ng ho¹t ®éng vµ c¹nh tranh cña nhµ nhËp khÈu hiÖn t¹i vµ trong t­¬ng lai... §ã lµ c¬ së ®Ó ®¶m b¶o vèn vay cña Ng©n hµng. - Ngoµi ra Ng©n hµng cßn cã thÓ cÊp tÝn dông cho nhµ nhËp khÈu qua c¸c h×nh thøc cho vay ®Ó thanh to¸n tiÒn ®Æt cäc cho phÝa n­íc ngoµi hay cho vay trong thêi gian mµ nhµ nhËp khÈu b¸n hµng ho¸ nhËp khÈu vÒ cho ®Õn khi thu ®­îc tiÒn b¸n hµng. 7. §¶m b¶o an toµn trong ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ. Ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ lµ mét ho¹t ®éng chøa ®ùng nhiÒu yÕu tè rñi ro. Tuy nhiªn, nh÷ng rñi ro mµ kh¸ch hµng ph¶i g¸nh chÞu dÉn ®Õn rñi ro cña Ng©n hµng v× Ng©n hµng lµ nhµ tµi trî cho hä. §¶m b¶o an toµn trong ho¹t ®éng kinh doanh ®èi ngo¹i lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p quan träng nh»m ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ. Rñi ro trong ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ cña Ng©n hµng th­êng bao gåm: - Rñi ro kh«ng ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n ngo¹i tÖ cña Ng©n hµng: Cã nghÜa lµ Ng©n hµng kh«ng c©n ®èi ®­îc nguån vèn vµ sö dông ngo¹i tÖ dÉn ®Õn kh«ng ®ñ sè d­ ngo¹i tÖ trªn tµi kho¶n ®Ó thùc hiÖn c¸c chi tr¶ cho n­íc ngoµi ®óng h¹n, lµm ¶nh h­ëng uy tÝn cña Ng©n hµng trªn tr­êng quèc tÕ. - Rñi ro trong thanh to¸n: Bao gåm nh÷ng rñi ro nh­ ®· giao hµng nh­ng kh«ng ®ßi ®­îc tiÒn thanh to¸n, hoÆc ®· thanh to¸n nh­ng ch­a nhËn ®­îc hµng hoÆc hµng nhËn ®­îc kh«ng ®ñ t­ c¸ch phÈm chÊt ... Lo¹i rñi ro nµy lµ do rÊt nhiÒu nh©n tè nh­ rñi ro vÒ ho¹t ®éng chÝnh trÞ (chiÕn tranh, cÊm vËn hay cÊm nhËp khÈu), rñi ro vÒ mÆt kinh tÕ nh­ phÝa n­íc ngoµi khã kh¨n vÒ tµi chÝnh kh«ng ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n hoÆc tuyªn bè ph¸ s¶n, rñi ro ®¹o ®øc nh­ ®èi t¸c n­íc ngoµi kh«ng cã thiÖn chÝ hay cã hµnh vi lõa ®¶o. - Rñi ro vÒ tû gi¸: lµ nh÷ng thiÖt h¹i g©y ra do sù biÕn ®éng cña tû gi¸ g©y nªn. §Ó phßng chèng c¸c rñi ro nµy, nh»m ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ ®ång thêi cñng cè vµ t¨ng c­êng uy tÝn cña Ng©n hµng trªn tr­êng quèc tÕ vµ ®èi víi kh¸ch hµng cña m×nh, Ng©n hµng cÇn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p sau: - Th­êng xuyªn theo dâi t×nh h×nh kinh tÕ, chÝnh trÞ cña c¸c quèc gia cã quan hÖ th­¬ng m¹i. Nghiªn cøu vµ n¾m v÷ng nh÷ng tËp qu¸n cña n­íc ®ã nh»m tr¸nh nh÷ng rñi ro trong thanh to¸n. - Th«ng qua hÖ thèng ®¹i lý cña Ng©n hµng c«ng th­¬ng mµ ®iÒu tra, khai th¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh, kh¶ n¨ng giao hµng, lÞch sö vµ t­ c¸ch ®¹o ®øc cña ®èi t¸c n­íc ngoµi trong hîp ®ång kinh tÕ ®èi ngo¹i. - T­ vÊn cho kh¸ch hµng khi ký kÕt lùa chän ph­¬ng thøc vµ c¸c ®iÒu kiÖn thanh to¸n cã lîi nhÊt. - Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång yªu cÇu kh¸ch hµng ph¶i th­êng xuyªn theo dâi viÖc giao hµng, th«ng tin vÒ con tµu... nh»m tr¸nh t×nh tr¹ng lõa ®¶o cña ®èi t¸c n­íc ngoµi. - §Ó tr¸nh rñi ro tû gi¸ cÇn dù tr÷ ngo¹i tÖ ®a d¹ng, ph¶i th­êng xuyªn theo dâi biÕn ®éng tû gi¸ cña c¸c lo¹i ngo¹i tÖ, sù biÕn ®éng cña c¸c thÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ ®Ó cã dù b¸o chÝnh x¸c vÒ sù biÕn ®éng tû gi¸ trªn c¬ së ®ã mµ thay ®æi kÕt cÊu dù tr÷ cã lîi nhÊt. §Èy m¹nh nghiÖp vô kinh doanh kú h¹n nh­: Mua mét khèi l­îng ngo¹i tÖ theo giao dÞch giao ngay ®ång thêi b¸n sè ngo¹i tÖ ®ã theo kú h¹n, b¸n mét sè l­îng ngo¹i tÖ theo giao dÞch giao ngay ®ång thêi mua l¹i sè ngo¹i tÖ nµy theo kú h¹n hay mua mét l­îng ngo¹i tÖ cã kú h¹n ®ång thêi b¸n nã cã kú h¹n. 8. Gi¶i ph¸p kh¸c. §Ó ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn th× bªn c¹nh c¸c gi¶i ph¸p trªn th× cÇn cã sù tæ chøc tèt c¸c mèi quan hÖ gi÷a c¸c phßng ban ®Ó gi¶i quyÕt c«ng viÖc nhanh, thuËn tiÖn h¬n trong qu¸ tr×nh thanh to¸n, nh­ viÖc phèi hîp gi÷a phßng thanh to¸n quèc tÕ vµ phßng tÝn dông nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tÝn dông tµi trî xuÊt khÈu, ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ. H¬n n÷a, muèn t¹o ®­îc uy tÝn tèt th× kh«ng chØ ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ ®­îc ph¸t triÓn mµ tÊt c¶ mäi mÆt ho¹t ®éng cña Ng©n hµng ®Òu ph¶i ph¸t triÓn. CÇn tæ chøc c¸c cuéc tiÕp xóc, häc hái kinh nghiÖm, gióp ®ì hîp t¸c víi nhau trong lÜnh vùc thanh to¸n quèc tÕ víi c¸c Ng©n hµng h­¬ng m¹i vµ Ng©n hµng liªn doanh, Ng©n hµng n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam. Kh«ng ngõng phÊn ®Êu, v­¬n lªn kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh trªn thÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ quèc tÕ, xøng ®¸ng lµ mét trong nh÷ng Ng©n hµng Chi nh¸nh dÉn ®Çu hÖ thèng Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam. III. KiÕn nghÞ. 1. §èi víi Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam. Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm lµ mét Chi nh¸nh trùc thuéc Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam v× vËy trong quan hÖ thanh to¸n quèc tÕ, Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm ph¶i thùc hiÖn th«ng qua Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam. Chi nh¸nh ch­a cã kh¶ n¨ng ph¸t huy tiÒm lùc cña m×nh trong quan hÖ ®èi ngo¹i còng nh­ quan hÖ trùc tiÕp víi c¸c Ng©n hµng ®¹i lý. ChÝnh v× vËy ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ t¹i Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm ph¸t triÓn tr­íc m¾t Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam cÇn: 1.1. Më réng vµ cñng cè quan hÖ ®¹i lý víi Ng©n hµng n­íc ngoµi. Trong quan hÖ thanh to¸n quèc tÕ, Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm ph¶i thùc hiÖn th«ng qua Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam. §Ó phôc vô tèt qu¸ tr×nh thanh to¸n quèc tÕ sao cho nhanh chãng, chÝnh x¸c, thuËn tiÖn vµ Ýt chi phÝ, Ng©n hµng c«ng th­¬ng cÇn kh¾c phôc t×nh tr¹ng chuyÓn tiÒn thanh to¸n vßng vÌo qua nhiÒu trung gian, võa chËm trÔ võa tèn phÝ, cÇn më réng quan hÖ ®¹i lý víi nhiÒu Ng©n hµng trªn thÕ giíi. Muèn ph¸t triÓn ho¹t ®éng ®èi ngo¹i vµ thanh to¸n quèc tÕ trùc tiÕp víi n­íc ngoµi th× b¾t buéc Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam ph¶i cã hÖ thèng Ng©n hµng ®¹i lý ë n­íc ngoµi. HiÖn nay Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam ®· cã quan hÖ víi h¬n 400 Ng©n hµng ®¹i lý trªn 40 n­íc vµ vïng l·nh thæ. Tuy nhiªn ®Ó ph¸t triÓn Ng©n hµng ®¹i lý Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam ph¶i tiÕp tôc ph¸t triÓn Ng©n hµng ®¹i lý ®Æc biÖt ë nh÷ng n­íc mµ ViÖt Nam cã quan hÖ th­¬ng m¹i lín nh­ NhËt B¶n, Mü, Trung Quèc, c¸c n­íc ASEAN, c¸c n­íc Ch©u ¢u... TiÕn tíi viÖc thiÕt lËp c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn vµ c¸c chi nh¸nh Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam t¹i nh÷ng n­íc cã quan hÖ th­¬ng m¹i lín. §ång thêi víi viÖc ph¸t triÓn vµ cñng cè quan hÖ víi c¸c Ng©n hµng ®¹i lý, cÇn ph¶i th­êng xuyªn theo dâi ho¹t ®éng cña c¸c Ng©n hµng ®¹i lý nh»m tr¸nh nh÷ng rñi ro do sù ph¸ s¶n cña Ng©n hµng. 1.2. T¹o ®iÒu kiÖn cho Chi nh¸nh cã ®ñ thÈm quyÒn thùc hiÖn thanh to¸n quèc tÕ cho kh¸ch hµng cña Chi nh¸nh V× Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam vÉn lµ trung gian thanh to¸n gi÷a Chi nh¸nh víi bªn n­íc ngoµi mµ vÒ tæ chøc thùc hiÖn nghiÖp vô thanh to¸n cã nhiÒu chç ch­a hîp lý, viÖc tiÕn hµnh nhiÒu b­íc chång chÐo c¸c th«ng tin chøng tõ cã liªn quan khi chuyÓn tõ Chi nh¸nh tíi bªn n­íc ngoµi sÏ lµm mÊt thêi gian, l·ng phÝ, gi¶m hiÖu qu¶ vµ chÊt l­îng thanh to¸n. Nªn ch¨ng Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam cho phÐp Chi nh¸nh ®­îc giao dÞch vµ thanh to¸n trùc tiÕp víi bªn n­íc ngoµi mµ kh«ng th«ng qua Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam. HiÖn t¹i kh¶ n¨ng Chi nh¸nh thùc hiÖn ®­îc nh­ vËy lµ rÊt khã kh¨n. Nh­ng xÐt vÒ l©u dµi, ®Ó chñ ®éng nghiÖp vô vµ cã chÊt l­îng h¬n trong thanh to¸n quèc tÕ Chi nh¸nh cÇn tõng b­íc ph¸t triÓn ®Ó thùc hiÖn thanh to¸n trùc tiÕp v¬Ý bªn n­íc ngoµi. VËy ®Ó t¹o ®iÒu kiªn cho Chi nh¸nh ®Ò nghÞ Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam cÇn: * Hoµn thiÖn quy tr×nh tæ chøc thanh to¸n quèc tÕ ®èi víi Chi nh¸nh. - Thay ®æi thñ tôc truyÒn th«ng tin vµ xö lý chøng tõ trong thanh to¸n quèc tÕ gi÷a héi së Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam víi Chi nh¸nh: M« h×nh truyÒn tin giao dÞch víi bªn n­íc ngoµi vµ tõ n­íc ngoµi chuyÓn ®Õn Chi nh¸nh ®Òu ph¶i th«ng qua Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam. Ngay qu¸ tr×nh truyÒn tin tõ Chi nh¸nh lªn Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam vµ ng­îc l¹i ph¶i th«ng qua hai phßng th«ng tin ®iÖn to¸n cña Chi nh¸nh vµ héi së, nh­ vËy lµ ch­a hîp lý. Thay v× ph¶i qua hai phßng th«ng tin ®iÖn to¸n nh­ trªn th× cã thÓ thùc hiÖn truyÒn tin trùc tiÕp tõ phßng thanh to¸n quèc tÕ cña Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam ®Ó gi¶m bít thñ tôc vµ gi¶m ®­îc chi phÝ. - Thñ tôc vµ thêi gian xö lý chøng tõ mµ Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam quy ®Þnh ®èi víi Chi nh¸nh. §Ó n©ng cao chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ thanh to¸n, ®¶m b¶o nhanh chãng chÝnh x¸c, Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt nam cÇn quy ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm ®èi víi Chi nh¸nh trong viÖc kiÓm tra xö lý chøng tõ, tr¸nh chång chÐo do Chi nh¸nh thùc hiÖn th«ng tin chuyÓn lªn héi së ®Ó råi héi së kiÓm tra l¹i mét lÇn n÷a vµ lËp l¹i råi míi chuyÓn ®i. §iÒu nµy sÏ lµm gi¶m thêi gian vµ thñ tôc xö lý chuyÓn t¶i chøng tõ, vµ lóc ®ã mäi tr¸ch nhiÖm vÒ sai sãt lóc nµy do Chi nh¸nh chÞu tr¸ch nhiÖm. ViÖc quy ®Þnh vÒ thñ tôc vµ thêi gian xö lý bé chøng tõ mµ Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt nam ®­a ra ph¶i ®¶m b¶o ®­îc c¸c yªu cÇu trong thanh to¸n quèc tÕ ®ã lµ nhanh chãng, ®¶m b¶o chÝnh x¸c vµ kÞp thêi. Ngoµi ra Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam cÇn níi láng c¸c chÝnh s¸ch sau: + Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam nªn cho phÐp Chi nh¸nh thùc hiÖn thanh to¸n ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng víi nh÷ng kho¶n thanh to¸n cã gi¸ trÞ lín thay v× qui ®Þnh ë mét h¹n møc nhÊt ®Þnh nh­ hiÖn nay lµ 400000 USD. + T¹o ®iÒu kiÖn, trao quyÒn tù chñ cho Chi nh¸nh trong viÖc mua b¸n ngo¹i tÖ. 1.3. HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n qua hÖ thèng Ng©n hµng . HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n cña hÖ thèng Ng©n hµng ViÖt Nam cã vai trß quan träng, mét Ng©n hµng kh«ng thÓ thiÕu ®­îc c«ng nghÖ thanh to¸n hiÖn ®¹i, ®Æc biÖt trong giai ®o¹n hÖn nay khi nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc ®ang trªn con ®­êng cïng héi nhËp víi nÒn kinh tÕ khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Thêi gian qua Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam ®· cã nhiÒu cè g¾ng nh»m hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n cña m×nh nh­ trang bÞ m¸y vi tÝnh, ph¸t triÓn phÇn mÒm øng dông, hiÖn ®¹i ho¸ thanh to¸n trong néi bé tõng Ng©n hµng th­¬ng m¹i, nèi m¹ng thanh to¸n víi hÖ thèng viÔn th«ng quèc tÕ. Tuy nhiªn, c«ng nghÖ thanh to¸n cña Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam vÉn cßn manh món, ch­a ®ång bé, møc ®é tù ®éng ho¸ ch­a cao, ch­a ®­îc cËp nhËt tøc thêi. V× vËy, vÉn ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi víi khèi l­îng thanh to¸n gia t¨ng nhanh chãng cña kinh tÕ th­¬ng m¹i, c«ng nghÖ .... vµ d©n c­, ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu giao l­u víi thÞ tr­êng tµi chÝnh quèc tÕ. HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n cña hÖ thèng Ng©n hµng c«ng th­¬ng Viªt Nam ®ang lµ mét ®ßi hái cÊp b¸ch. Tuy nhiÖn hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng thanh to¸n cña Ng©n hµng phô thuéc vµo sù ph¸t triÓn cña ngµnh b­u chÝnh viÔn th«ng, ®ång thêi cÇn ph¶i cã sù ®Çu t­ rÊt lín. V× vËy, chØ riªng ngµnh Ng©n hµng kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc mµ vÉn cã sù ®Çu t­ vµ hç trî cña nhµ n­íc. HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ th«ng tin ®Ó thanh to¸n cña hÖ thèng Ng©n hµng ph¶i trªn c¬ së tËn dông triÖt ®Ó nh÷ng c¸i mµ ta ®· cã, ®ång thêi viÖc thiÕt kÕ hÖ thèng thanh to¸n vµ phÇn mÒm øng dông ph¶i t¹o ra kh¶ n¨ng linh ho¹t ®Ó cã thÓ dÔ c¶i t¹o, kÕ thõa vµ ph¸t triÓn kh«ng g©y ra l·ng phÝ. HÖ thèng thanh to¸n còng ph¶i t¹o ra kh¶ n¨ng dÔ dµng cho viÖc më réng vµ hoµ m¹ng quèc gia. §Ó cã hÖ thèng thanh to¸n hiÖn ®¹i nh­ hiÖn nay, ë c¸c n­íc ®i tr­íc ph¶i tù nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn mÊt hµng chôc n¨m, ®èi víi n­íc ta lµ n­íc ®i sau th× viÖc häc hái kinh nghiÖm vµ tËn dông sù gióp ®ì cña ng©n hµng ®i tr­íc lµ viÖc lµm hÕt søc cÇn thiÕt nh»m nhanh chãng hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n cña hÖ thèng Ng©n hµng ViÖt Nam. 1.4. So¹n th¶o chi tiÕt c¸c qui ®Þnh trong thanh to¸n quèc tÕ. Ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ chÞu sù chi phèi trùc tiÕp luËt lÖ, v¨n b¶n ph¸p lý cña quèc tÕ còng nh­ trong n­íc. Trªn ph­¬ng diÖn lµ ®¬n vÞ qu¶n lý ®èi víi c¸c Chi nh¸nh, Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam cÇn so¹n th¶o chi tiÕt c¸c qui ®Þnh trong thanh to¸n quèc tÕ sao cho phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ còng nh­ luËt ViÖt Nam ®Ó tõ ®ã lµm c¨n cø cho c¸c Chi nh¸nh thùc hiÖn, tõ ®ã sÏ ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu vÒ lîi Ých cña c¸c bªn tham gia thanh to¸n quèc tÕ. XÐt vÒ l©u dµi, Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam nªn t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c Chi nh¸nh cã ®ñ thÈm quyÒn thùc hiÖn thanh to¸n quèc tÕ cho c¸c kh¸ch hµng cña Chi nh¸nh, cho phÐp c¸c Chi nh¸nh cã tÝnh ®éc lËp t­¬ng ®èi trong quan hÖ thanh to¸n quèc tÕ. 2. §èi víi Nhµ n­íc. 2.1. T¹o m«i tr­êng ph¸p lý cho ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ. VÊn ®Ò t¹o lËp m«i tr­êng ph¸p lý rÊt quan träng ®èi víi ho¹t ®éng kinh tÕ nãi chung vµ cµng cã ý nghÜa ®èi víi ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i nãi riªng, trong ®ã cã c«ng t¸c thanh to¸n quèc tÕ. Trong thêi gian qua, Nhµ n­íc ®· ban hµnh nhiÒu v¨n b¶n ph¸p luËt nh»m t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng nh­: bé luËt d©n sù, luËt th­¬ng m¹i, luËt thuÕ,... C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt liªn quan ®Õn hÖ thèng ho¹t ®éng cña Ng©n hµng nãi chung vµ ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ nãi riªng nh­: LuËt Ng©n hµng nhµ n­íc vµ luËt c¸c tæ chøc tÝn dông ®­îc quèc héi kho¸ 10, kú häp thø 2 th«ng qua vµ cã hiÖu lùc tõ 1/10/1998, quyÕt ®Þnh cña Ng©n hµng nhµ n­íc vÒ thu phÝ dÞch vô, quyÕt ®Þnh cña Thñ t­íng chÝnh phñ vÒ c¬ chÕ ®iÒu hµnh xuÊt nhËp khÈu, nh÷ng v¨n b¶n vÒ qui chÕ më L/C tr¶ chËm,... Tuy nhiªn, cã thÓ nãi trong ®ã cã nh÷ng v¨n b¶n ph¸p luËt cßn thiÕu sãt, ban hµnh tõ l©u kh«ng cßn phï hîp víi ®iÒu kiÖn míi. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn vÒ m«i tr­êng ph¸p lý cho c¸c Ng©n hµng ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ thanh to¸n quèc tÕ nãi riªng th× nh÷ng v¨n b¶n ph¸p lý nãi chung th× nh÷ng v¨n b¶n ph¸p lý trªn cÇn ph¶i hoµn thiÖn vµ cÇn: a. Nghiªn cøu ban hµnh luËt ngo¹i hèi. C«ng t¸c qu¶n lý vµ chÝnh s¸ch vÒ ngo¹i hèi cã vai trß quan träng, nã ®­îc coi lµ c«ng cô ®¾c lùc trong viÖc thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. Th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch vÒ qu¶n lý ngo¹i tÖ, qu¶n lý vay nî vµ ®Çu t­ n­íc ngoµi, qu¶n lý vµng b¹c vµ kiÒu hèi, ®iÒu hµnh tû gi¸,... ChÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi t¸c ®éng ®Õn chÝnh s¸ch huy ®éng vèn trong n­íc vµ n­íc ngoµi, ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt nhËp khÈu cña nÒn kinh tÕ, ®Õn ho¹t ®éng cña Ng©n hµng vµ lµ mèi quan t©m chung cña c¸c cÊp, c¸c ngµnh vµ c¸c doanh nghiÖp. HiÖu lùc cña c¸c v¨n b¶n vÒ qu¶n lý ngo¹i hèi ®ang cßn tån t¹i lµ mét vÊn ®Ò kh¸ nan gi¶i cho viÖc ¸p dông nã trong thùc tÕ. C¸c qui ®Þnh vÒ qu¶n lý ngo¹i hèi n»m r¶i r¸c ë nhiÒu v¨n b¶n kh¸c nhau nªn khi ¸p dông ph¶i dÉn chiÕu tõ nhiÒu nguån. Do nhiÒu cÊp, nhiÒu ngµnh cïng quy ®Þnh mét lÜnh vùc nªn kh«ng tr¸nh khái chång chÐo, m©u thuÉn, dÉn ®Õn bá sãt hoÆc bu«ng láng nh÷ng vÊn ®Ò ®¸ng quan t©m. MÆt kh¸c, do sù chång chÐo cña c¸c v¨n b¶n lµm gi¶m hiÖu lùc cña c¸c v¨n b¶n ®ã. Qu¶n lý ngo¹i hèi lµ mét chÝnh s¸ch lín cña nhµ n­íc, lµ c«ng cô ®iÒu hµnh nÒn kinh tÕ. ViÖc nghiªn cøu ban hµnh luËt ngo¹i hèi lµ viÖc lµm cÇn thiÕt, chØ cã nh­ vËy míi t¹o lËp ®­îc m«i tr­êng ph¸p lý ®Çy ®ñ, lµm c¬ së cho ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i tÖ vµ thanh to¸n quèc tÕ cña c¸c Ng©n hµng, ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp vµ vÊn ®Ò thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Trªn c¬ së luËt ngo¹i hèi mµ tiÕn tíi tæ chøc thÞ tr­êng hèi ®o¸i hoµn chØnh ë ViÖt Nam ®ång thêi lo¹i trõ t×nh tr¹ng ®« la ho¸ . Còng ph¶i nãi thªm, tû gi¸ hèi ®o¸i hiÖn nay ®ang lµ vÊn ®Ò ®­îc nhiÒu ng­êi quan t©m. Mét tû gi¸ hèi ®o¸i linh ho¹t thÓ hiÖn ®­îc mèi quan hÖ cung cÇu nh­ng cã sù can thiÖp cña nhµ n­íc sÏ lµ ®éng lùc khuyÕn khÝch c¸c nhµ xuÊt nhËp khÈu thùc hiÖn nhËp khÈu hay xuÊt khÈu. b. Nghiªn cøu ban hµnh luËt hèi phiÕu, luËt sÐc vµ c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt liªn quan ®Õn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ. Trong ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ th«ng th­êng ¸p dông 2 lo¹i v¨n b¶n ph¸p ký ®ã lµ c¸c th«ng lÖ quèc tÕ vµ tËp qu¸n quèc tÕ. - HiÖn nay c¸c v¨n b¶n mang tÝnh chÊt th«ng lÖ quèc tÕ nhiÒu nh­: Quy t¾c vµ thùc hµnh thèng nhÊt vÒ tÝn dông chøng tõ, do phßng th­¬ng m¹i quèc tÕ ban hµnh n¨m 1933, ®· ®­îc söa ®æi nhiÒu lÇn vµ b¶n míi nhÊt lµ b¶n söa ®æi ban hµnh n¨m 1993 (UCP 500), luËt thèng nhÊt vÒ hèi phiÕu theo c«ng ­íc Gi¬-ne-v¬ n¨m 1930, c«ng ­íc Gi¬-ne-v¬ vÒ sÐc n¨m 1931, luËt ®iÒu chØnh hèi phiÕu vµ kú phiÕu, luËt sÐc vÒ quèc tÕ cña uû ban th­¬ng m¹i quèc tÕ Liªn hîp quèc n¨m 1982, quy t¾c vÒ nhê thu chøng tõ,... Nãi chung cã nhiÒu v¨n b¶n ph¸p lý mang tÝnh chÊt th«ng lÖ quèc tÕ ®­îc ¸p dông mang tÝnh chÊt tuú ý, nÕu ¸p dông th× dÉn chiÕu nh­ UCP 500. - Bªn c¹nh v¨n b¶n ph¸p lý mang tÝnh chÊt th«ng lÖ quèc tÕ cÇn cã nh÷ng v¨n b¶n ph¸p lý mang t×nh chÊt tËp qu¸n quèc gia. Thêi gian võa qua n­íc ta ®· ban hµnh mét sè luËt nh­: Bé luËt d©n sù, luËt th­¬ng m¹i. Tuy nhiªn chóng ta ch­a cã luËt vÒ hèi phiÕu, luËt sÐc... Nh»m t¹o ra hµnh lang ph¸p lý cho ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i vµ ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ, ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng bÊt ®ång gi÷a th«ng lÖ quèc tÕ vµ tËp qu¸n quèc gia, ®ång thêi ®Ó tr¸nh ®­îc nh÷ng tranh chÊp vµ nh÷ng rñi ro ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång kinh tÕ ®èi ngo¹i vµ ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ cÇn nghiªn cøu ban hµnh luËt hèi phiÕu, luËt sÐc, vµ c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ. 2.2. C¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ. C¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ lµ c«ng cô tæng hîp vµ quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ vµ ph©n tÝch mèi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i, nã thÓ hiÖn c¸c ho¹t ®éng xuÊt, nhËp khÈu hµng ho¸, dÞch vô, ho¹t ®éng ®Çu t­ vµ vay nî, viÖn trî n­íc ngoµi. T×nh tr¹ng c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ liªn quan ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ®Êt n­íc, cña c¸c Ng©n hµng vµ t¸c ®éng ®Õn tû gi¸ hèi ®o¸i vµ dù tr÷ ngo¹i tÖ cña ®Êt n­íc. V× vËy, viÖc c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ cã vai trß rÊt quan träng. §Ó c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ cÇn: a. §Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, c¶i thiÖn c¸n c©n th­¬ng m¹i quèc tÕ. Trong giai ®o¹n võa qua c¸n c©n th­¬ng m¹i quèc tÕ cña ViÖt Nam lu«n trong t×nh tr¹ng th©m hôt. Tuy nhiªn, c¸n c©n th­¬ng m¹i th©m hôt lín lµ mét vÊn ®Ò b¸o ®éng. ViÖc c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ vµ c¸n c©n th­¬ng m¹i lµ vÊn ®Ò quan träng cÊp b¸ch. §Ó c¶i thiÖn c¸n c©n th­¬ng m¹i quèc tÕ th× ph¶i cÇn thiÕt lµ ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®ång thêi qu¶n lý chÆt chÏ nhËp khÈu. HiÖn nay, hµng ho¸ ViÖt Nam ®· cã mÆt ë nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, quan hÖ th­¬ng m¹i gi÷a n­íc ta vµ c¸c n­íc ®­îc më réng vµ cã b­íc ph¸t triÓn ®¸ng kÓ. Tuy nhiªn, s¶n phÈm xuÊt khÈu cña chóng ta cßn nghÌo nµn, s¶n phÈm xuÊt khÈu ch­a qua chÕ biÕn chiÕm tØ träng lín, ®Þnh h­íng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña n­íc ta nhiÒu khi cßn qu¸ thiªn vÒ thay thÕ hµng nhËp khÈu. §Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu chóng ta cÇn ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p: §Èy m¹nh ho¹t ®éng tham gia tæ chøc kinh tÕ th­¬ng m¹i Th¸i B×nh D­¬ng vµ c¸c tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi. CÇn khai th¸c hiÖu qu¶ tiÒm n¨ng tµi nguyªn, søc lao ®éng, ®Êt ®ai. CÇn ®Çu t­ thÝch ®¸ng vµo nh÷ng s¶n phÈm mµ ViÖt Nam cã ­u thÕ nh­: g¹o, cao su, hµng thuû s¶n vµ l©m s¶n,... H­íng xuÊt khÈu phÊn ®Êu tõ xuÊt khÈu s¶n phÈm th« sang xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm ®· qua chÕ biÕn. Nhµ n­íc ph¶i cã nh÷ng khuyÕn khÝch s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn hµng xuÈt khÈu, sö dông c¸c c«ng cô qu¶n lý vÜ m« nh­ thuÕ, l·i xuÊt cho vay ®èi víi c¸c mÆt hµng xuÊt nhËp khÈu,... Bªn c¹nh c¸c biÖn ph¸p ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, cÇn cã gi¶i ph¸p qu¶n lý nhËp khÈu. Cã chÝnh s¸ch b¶o hé nÒn s¶n xuÊt trong n­íc, th«ng qua viÖc cÊp giÊy phÐp nhËp khÈu, qu¶n lý h¹n ng¹ch vµ c«ng cô thuÕ nh»m h¹n chÕ nhËp khÈu nh÷ng mÆt hµng trong n­íc ®· s¶n xuÊt ®­îc. T¨ng c­êng c«ng t¸c chèng bu«n lËu,… Thùc hiÖn tû gi¸ hèi ®o¸i thÝch hîp, tû gi¸ lu«n ®¶m b¶o cã lîi cho nhµ xuÊt khÈu. b. §Èy m¹nh thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, qu¶n lý chÆt chÏ vay nî n­íc ngoµi. Vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi cã vai trß quan träng ®èi víi sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. §Ó thu hót ngµy cµng nhiÒu vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi chóng ta cÇn tiÕp tôc t¹o m«i tr­êng ph¸p lý thuËn lîi cho ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi, ®Æc biÖt lµ ®Çu t­ trùc tiÕp. ViÖc qu¶n lý vay nî viÖn trî cÇn ph¶i ®­îc hoµn thiÖn, ph¶i ®¸p øng ®­îc hai môc tiªu mét lµ n©ng cao hiÖu qu¶ vèn vay vµ gi÷ ®­¬c møc nî n­íc ngoµi trong mét tû lÖ t­¬ng øng víi n¨ng lùc tr¶ nî cña ®Êt n­íc. Ph¶i cã chiÕn l­îc vay nî viÖn trî vµ qui chÕ sö dông vay nî viÖn trî, viÖc qu¶n lý vay nî, viÖn trî ph¶i bao qu¸t tÊt c¶ c¸c kho¶n vay nî nh­ vay nî cña chÝnh phñ, cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ c¸c doanh nghiÖp, ph¶i cã kÕt hîp ®ång bé gi÷a c¸c ngµnh, c¸c cÊp trong viÖc qu¶n lý vµ sö dông vay nî viÖn trî. Lêi kÕt NÒn kinh tÕ ViÖt Nam trong thêi gian qua ®· cã b­íc ph¸t triÓn ®¸ng kÓ. B­íc sang thÕ kû 21, hoµ nhËp víi nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi chóng ta cÇn ph¶i më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i h¬n n÷a, tõng b­íc nh»m phôc vô sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Tr­íc yªu cÇu ®æi míi nµy, ®ßi hái c¸c Ng©n hµng nãi chung vµ Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm nãi riªng ph¶i ®æi míi c¬ chÕ vµ chÊt l­îng s¶n phÈm, dÞch vô Ng©n hµng còng nh­ c«ng t¸c thanh to¸n quèc tÕ nãi riªng míi cã thÓ ®¸p øng yªu cÇu cña kh¸ch hµng, ®¹t ®­îc môc ®Ých ®Ò ra. §Æc biÖt trong giai ®o¹n hiÖn nay hÖ thèng ng©n hµng ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ, c¸c Ng©n hµng liªn doanh vµ Ng©n hµng n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam ngµy cµng nhiÒu lµm møc ®é c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t. Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm tham gia ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ tõ n¨m 1996 cßn rÊt non trÎ vµ gÆp nhiÒu khã kh¨n. ChÝnh v× vËy, n©ng cao, ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ lµ mét yªu cÇu bøc thiÕt kh«ng chØ ®èi víi Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm mµ cßn ®èi víi c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i ë ViÖt Nam ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng. Nh÷ng gi¶i ph¸p nªu trªn trong chuyªn ®Ò sÏ cã ý nghÜa thiÕt thùc ®èi víi Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm ®Ó ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ cña m×nh hiÖn nay vµ trong t­¬ng lai. Trong qu¸ tr×nh thùc tËp, em ®· ®­îc c¸n bé trong phßng Kinh doanh ®èi ngo¹i cña Ng©n hµng c«ng th­¬ng Hoµn KiÕm tËn t×nh gióp ®ì, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n. Em xin göi tíi thÇy gi¸o TiÕn sü. §µm V¨n HuÖ, ng­êi ®· h­íng dÉn, gióp ®ì em rÊt nhiÒu ®Ó thùc hiÖn chuyªn ®Ò lßng biÕt ¬n s©u s¾c. Hµ Néi th¸ng 9 n¨m 2003 Môc Lôc