Chuyên đề Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần đầu tư và xây dựng số 34

nh §HPCCC 1 154 2.611.660 … 31/12 Céng ph¸t sinh 502.911.333 502.911.333 BiÓu 17: Sæ chi tiÕt chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng Sè hiÖu tµi kho¶n: 623 C«ng tr×nh §HPCCC Quý 4 n¨m 2004 §VT: §ång Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i Tµi kho¶n ®èi øng Ghi nî TK 623, ghi cã c¸c TK Sè Ngµy th¸ng Tæng sè tiÒn Chia ra TK 111 … 31/10 921 26/10 Thuª m¸y c«ng tr×nh §HPCCC 111 1.411.660 1.411.660 31/10 73 27/10 Mua m¸y nÐn khÝ c«ng tr×nh §HPCCC 111 1.200.000 1.200.000 Tæng céng 2.611.660 2.611.660 5. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ chi phÝ dïng vµo viÖc qu¶n lý vµ phôc vô s¶n xuÊt t¹i bé phËn s¶n xuÊt, kho¶n chi phÝ nµy rÊt ®a d¹ng, ph¸t sinh kh¸ th­êng xuyªn song gi¸ trÞ kh«ng lín. T¹i c«ng ty x©y dùng sè 34 cã c¸c kho¶n chi phÝ sau ®­îc tÝnh lµ chi phÝ s¶n xuÊt chung: + Chi phÝ nh©n viªn ®éi s¶n xuÊt: gåm chi phÝ vÒ tiÒn l­¬ng, phô cÊp ph¶i tr¶ vµ c¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ trªn tiÒn l­¬ng cña nh©n viªn qu¶n lý, nh©n viªn thèng kª, kÕ to¸n ®éi, ... + Chi phÝ nguyªn vËt liÖu dïng cho c«ng t¸c qu¶n lý + Chi phÝ c«ng cô dông cô s¶n xuÊt dïng cho c«ng t¸c qu¶n lý + Chi phÝ söa ch÷a, b¶o d­ìng TSC§, m¸y thi c«ng vµ chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh sö dông cho c«ng t¸c qu¶n lý, khÊu hao m¸y thi c«ng. + Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi phôc vô qu¶n lý s¶n xuÊt, m¸y thi c«ng nh­: ®iÖn tho¹i, fax, ®iÖn, n­íc, ... + Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn nh­: tiÒn giao dÞch, tiÕp kh¸ch,... + Chi phÝ l·i vay mµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc ph¶i tr¶ cho C«ng ty * Tµi kho¶n sö dông: TK 627 Bªn nî: - C¸c chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh trong kú, bao gåm: l­¬ng nh©n viªn qu¶n lý ®éi vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi, trÝch khÊu hao TSC§, m¸y thi c«ng… Bªn cã: - C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung - KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung vµo bªn Nî tµi kho¶n 154 – Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang TK 627 kh«ng cã sè d­ cuèi kú * TK 627 chi tiÕt thµnh 6 TK cÊp 2 TK 6271: Chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng TK 6272: Chi phÝ vËt liÖu TK 6273: Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt TK 6274: chi phÝ khÊu hao TSC§ TK 6277: Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi TK 6278: Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c * Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n: QuyÕt to¸n t¹m øng KLXL néi bé TK 334, 338 TK 627 TK 152, 153 TiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng, c¸c kho¶n phô cÊp tr¶ cho nh©n viªn ®éi XD vµ trÝch theo tØ lÖ quy ®Þnh trªn tiÒn l­¬ng TK 152, 153 Chi phÝ NVL, CCDC xuÊt dïng cho ®éi x©y dùng TK 336 TrÝch khÊu hao TSC§ & MTC L·i vay ph¶i tr¶ c«ng ty TK 111, 112, … Chi phÝ ®iÖn n­íc, ®iÖn tho¹i vµ chi b»ng tiÒn kh¸c TK 133 ThuÕ GTGT TK 335 Chi phÝ ph¶i tr¶ theo dù to¸n TK 141(1413) Kho¶n thu håi ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung TK 154 Ph©n bæ, kÕt chuyÓn CPSXC ( cuèi kú ) (PhÇn tÝnh vµo chi phÝ SXC) S¬ ®å 20: KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung ViÖc h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng còng nh­ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cña nh©n viªn qu¶n lý ®éi ®­îc tiÕn hµnh nh­ ®èi víi c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt (Môc 1.3) ViÖc h¹ch to¸n chi phÝ vËt liÖu, c«ng cô dông cô ®­îc tiÕn hµnh nh­ h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp nh­ng thùc hiÖn trªn tµi kho¶n 627. Tuy nhiªn C«ng ty kh«ng h¹ch to¸n c¸c c«ng cô dông cô sö dông cho nhiÒu kú qua tµi kho¶n 142 mµ h¹ch to¸n th¼ng vµo tµi kho¶n 627. C¸c tµi s¶n cè ®Þnh, kÓ c¶ c¸c lo¹i m¸y thi c«ng cña ®éi ®­îc trÝch khÊu hao theo Q§166/1999 cña Bé tµi chÝnh, C«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p trÝch khÊu hao ®Òu theo thêi gian vµ trÝch khÊu hao hµng th¸ng. Møc khÊu hao trong th¸ng = Nguyªn gi¸ Sè th¸ng sö dông Hµng th¸ng, kÕ to¸n ®éi tiÕn hµnh lËp b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao, trong ®ã kh«ng ph©n biÖt m¸y mãc thi c«ng vµ c¸c tµi s¶n cè ®Þnh kh¸c. BiÓu 18: B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§ §¬n vÞ: §éi x©y dùng vµ trang trÝ néi thÊt Th¸ng 10 n¨m 2004 §VT: §ång Tªn tµi s¶n cè ®Þnh Nguyªn gi¸ Gi¸ trÞ cßn l¹i Møc khÊu hao Khu v¨n phßng 203.988.000 183.589.200 1.050.900 ¤t« con 185.000.000 175.287.500 750.500 … M¸y ®Çm ®Êt 15.000.000 10.800.000 175.000 … Tæng céng 1.116.578.000 1.037.396.854 5.415.567 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c ph¸t sinh th¸ng 1 cña ®éi x©y dùng vµ trang trÝ néi thÊt bao gåm tiÒn ®iÖn, tiÒn n­íc, tiÒn ®iÖn tho¹i… V× trong thêi gian nµy ®éi chØ thi c«ng c«ng tr×nh kho b¹c Thanh Xu©n nªn toµn bé c¸c kho¶n chi trªn ®­îc h¹ch to¸n vµo TK 627 – chi tiÕt c«ng tr×nh kho b¹c Thanh Xu©n. Toµn bé chøng tõ gèc vÒ chi phÝ nµy nh­ ho¸ ®¬n tiÒn ®iÖn, tiÒn n­íc, tiÒn ®iÖn tho¹i… sÏ kÕ to¸n ®éi tËp hîp vµ chuyÓn vÒ phßng tµi chÝnh kÕ to¸n c«ng ty vµo cuèi th¸ng ®Ó ghi sæ. NÕu trong cïng thêi gian, ®éi thi c«ng nhiÒu c«ng tr×nh th× c¸c kho¶n chi phÝ chung ®Òu phôc vô thi c«ng cho c¸c c«ng tr×nh ®ã sÏ ®­îc tËp hîp vµ cuèi th¸ng ph©n bæ cho tõng c«ng tr×nh theo kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Cuèi th¸ng, kÕ to¸n ®éi göi c¸c chøng tõ gèc, b¶ng trÝch vµ ph©n bæ khÊu hao, b¶ng thanh to¸n l­¬ng… lªn phßng tµi chÝnh kÕ to¸n c«ng ty. §©y lµ c¨n cø ®Ó nh©n viªn kÕ to¸n ghi sæ nhËt ký chung (BiÓu 5). Sau ®ã sè liÖu ®­îc vµo sæ c¸i c¸c tµi kho¶n liªn quan BiÓu 19: Sæ c¸i N¨m 2004 Tªn tµi kho¶n: Chi phÝ s¶n xuÊt chung Sè hiÖu tµi kho¶n: 627 §VT: §ång Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i Trang sæ NKC Sè hiÖu TK§¦ Sè ph¸t sinh Sè NT Nî Cã 31/10 78 3/10 Mua x¨ng «t« con ®éi XD&TTNT 1 111 309.500 … 31/10 56 22/10 TiÒn ®iÖn thi c«ng c«ng tr×nh §HPCCC 1 111 1.705.000 … 31/10 69 28/10 TiÒn ®iÖn tho¹i c«ng c«ng tr×nh §HPCCC 1 111 537.000 31/10 L­¬ng gi¸n tiÕp c«ng tr×nh kho b¹c TX 1 334 14.000.000 31/10 KhÊu hao ®éi XD&TTNT 1 336 5.415.567 … 31/10 KÕt chuyÓn chi phÝ SXC c«ng tr×nh §HPCCC 1 154 23.986.509 … 31/12 Céng ph¸t sinh 466.822.469 466.822.469 6. H¹ch to¸n thiÖt h¹i trong s¶n xuÊt x©y l¾p t¹i c«ng ty cæ phÇn®Çu t­ vµ x©y dùng sè 34 T¹i c«ng ty cæ phÇn®Çu t­ vµ x©y dùng sè 34, tõ khi thµnh lËp cho tíi nay chØ x¶y ra tr­êng hîp thiÖt h¹i do ph¶i ph¸ ®i lµm l¹i vµ c«ng ty h¹ch to¸n nh­ sau: TK cã liªn quan TK 621, 622, 623, 627 (Chi tiÕt söa ch÷a SPH) TK 154 (Chi tiÕt söa ch÷a SPH) TK 1388, 334 KÕt chuyÓn chi phÝ PS Gi¸ trÞ thiÖt h¹i b¾t båi th­êng TK 627 ThiÖt h¹i tÝnh vµo gi¸ thµnh CT vÒ söa ch÷a CT háng Chi phÝ söa ch÷a thùc tÕ ph¸t sinh - Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n S¬ ®å 21: H¹ch to¸n vÒ thiÖt h¹i ph¸ ®i lµm l¹i t¹i c«ng ty cæ phÇn®Çu t­ vµ x©y dùng sè 34 N¨m 2003, t¹i chi nh¸nh tØnh Th¸i Nguyªn trong khi thi c«ng c«ng tr×nh Trung t©m héi nghÞ tØnh Th¸i Nguyªn do lçi cña c¸n bé kü thuËt chØ ®¹o thi c«ng kh«ng chÆt chÏ dÉn ®Õn viÖc ph¶i ph¸ ®i lµm l¹i toµn bé phÇn bª t«ng n»m phÝa tr­íc hÖ thèng èng n­íc tÇng mét vµ g©y ra mét kho¶n thiÖt h¹i ®¸ng kÓ. Qu¸ tr×nh söa ch÷a vµ xö lý thiÖt h¹i ®­îc kÕ to¸n h¹ch to¸n cô thÓ nh­ sau: - Khi chi phÝ söa ch÷a thùc tÕ ph¸t sinh + Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp Nî TK 621: 22.772.784 Nî TK 133: 1.523.480 Cã TK 111: 16.758.280 Cã TK 152: 7.537.984 + Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp Nî TK 622: 2.587.750 Cã TK 334: 2.587.750 + Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng Nî TK 623: 567.854 Cã TK 331: 567.854 + Chi phÝ s¶n xuÊt chung Nî TK 627: 1.042.735 Cã TK 111: 1.042.735 - KÕt chuyÓn chi phÝ vÒ söa ch÷a c«ng tr×nh háng Nî TK 154: 26.971.123 Cã TK 621: 22.772.784 Cã TK 622: 2.587.750 Cã TK 623: 567.854 Cã TK 627: 1.042.735 - Xö lý thiÖt h¹i do ph¸ ®i lµm l¹i Nî TK 1388: 2.000.000 Nî TK 627: 24.971.123 Cã TK 154: 26.971.123 IV. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm x©y l¾p dë dang 1. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt Cuèi mçi th¸ng, C«ng ty thùc hiÖn tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong th¸ng cho tõng c«ng tr×nh, råi trªn c¬ së ®ã tÝnh to¸n ra tæng chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh cña c¶ C«ng ty. Mçi c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®Òu ®­îc më sæ chi tiÕt theo dâi chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh theo tõng kho¶n môc chi phÝ ®Ó lµm c¬ së cho viÖc tÝnh to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm sau nµy. V× h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn nªn C«ng ty sö dông TK 154 “Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang” ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, kÕt cÊu tµi kho¶n nµy nh­ sau: Bªn nî: - C¸c chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng, chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh trong kú liªn quan ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p c«ng tr×nh. - Gi¸ thµnh x©y l¾p cña nhµ thÇu phô hoµn thµnh bµn giao cho nhµ thÇu chÝnh ch­a ®­îc x¸c ®Þnh tiªu thô trong kú kÕ to¸n. Bªn cã: - Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao - Gi¸ thµnh x©y l¾p cña nhµ thÇu phô hoµn thµnh bµn giao cho nhµ thÇu chÝnh ®­îc x¸c ®Þnh trong kú kÕ to¸n - TrÞ gi¸ phÕ liÖu thu håi, gi¸ trÞ s¶n phÈm háng kh«ng söa ch÷a ®­îc Sè d­ bªn nî: - Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cßn dë dang cuèi kú Gi¸ thµnh x©y l¾p cña nhµ thÇu phô hoµn thµnh bµn giao cho nhµ thÇu chÝnh ch­a ®­îc x¸c ®Þnh tiªu thô trong kú kÕ to¸n. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n: TK 111, 138, 152… TK 621 TK 154 TK 111, 112, 331 TK 155(1551) KÕt chuyÓn chi phÝ NVLTT(cuèi kú) TK 622 KÕt chuyÓn chi phÝ NCTT(cuèi kú) TK 623 KÕt chuyÓn chi phÝ SDMTC(cuèi kú) TK 627 KÕt chuyÓn chi phÝ SXC(cuèi kú) Gi¸ trÞ khèi l­îng nhËn bµn giao do nhµ thÇu phô bµn giao TK 133 ThuÕ GTGT Gi¸ thµnh SPXL hoµn thµnh chê tiªu thô hoÆc ch­a bµn giao C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ SX TK 632 Tæng gi¸ thµnh thùc tÕ cña CT, HMCT hoµn thµnh bµn giao Gi¸ trÞ khèi l­îng do nhµ thÇu phô bµn giao ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô ngay S¬ ®å 22:KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt Tõ c¸c sæ chi tiÕt chi phÝ tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh kÕ to¸n tiÕn hµnh tæng hîp chi phÝ ph¸t sinh trong th¸ng theo tõng kho¶n môc chi phÝ, tõ ®ã lµm c¬ së lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ ph¸t sinh theo quý toµn C«ng ty. BiÓu 21: c«ng ty x©y dùng sè 34 B¶ng tæng hîp chi phÝ thùc tÕ c¸c c«ng tr×nh quý 4 n¨m 2003 TK Néi dung c«ng tr×nh §HPCCC C«ng ty may §µ L¹t … 621 Chi phÝ NVL trùc tiÕp 706.707.144 325.672.405 Th¸ng 10 706.707.144 124.563.784 Th¸ng 11 0 105.708.913 Th¸ng 12 0 95.399.708 622 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 65.214.240 29.606.582 Th¸ng 10 65.214.240 10.507.450 Th¸ng 11 0 10.502.887 Th¸ng 12 0 8.596.245 623 Chi phÝ sö dông MTC 2.611.660 15.705.813 Th¸ng 10 2.611.660 7.502.908 Th¸ng 11 0 5.435.783 Th¸ng 12 0 2.767.222 627 Chi phÝ s¶n xuÊt chung 23.986.509 17.505.922 Th¸ng 10 23.986.509 9.426.858 Th¸ng 11 0 4.294.750 Th¸ng 12 0 3.784.314 Tæng céng 798.519.553 388.490.722 §VT:§ång C¨n cø vµo c¸c sè liÖu trªn c¸c sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt vµ sè liÖu ®· ®­îc tæng hîp trªn b¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ c¸c c«ng tr×nh, kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi vµo sæ theo dâi chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang cho c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh vµo cuèi kú s¶n xuÊt kinh doanh (theo quý). C¸c nghiÖp vô kÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh cuèi kú ®Òu ®­îc ghi vµo sæ nhËt ký chung, sau ®ã ghi chuyÓn vµo sæ c¸i TK 621, TK 622, TK 623, TK 627, TK 154 vµ sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang theo c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. BiÓu 22: Sæ c¸i N¨m 2004 Tªn tµi kho¶n: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang Sè hiÖu tµi kho¶n: 154 §VT: §ång Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i Trang sæ NKC Sè hiÖu TK§¦ Sè ph¸t sinh Sè NT Nî Cã Sè d­ ®Çu kú 25.112.586.775 Sè ph¸t sinh trong kú … 31/10 31/10 KÕt chuyÓn chi phÝ NVLTT CT §HPCCC 1 621 706.707.144 31/10 31/10 KÕt chuyÓn chi phÝ NCTT kho b¹c TX CT §HPCCC 1 622 65.214.240 31/10 31/10 KÕt chuyÓn chi phÝ SDMTCT §HPCCC 1 623 2.611.660 31/10 31/10 KÕt chuyÓn chi phÝ SXC CT §HPCCC 1 627 23.986.509 31/10 31/10 KÕt chuyÓn chi phÝ SXKDDD CT §HPCCC 1 632 4.293.484.698 … 31/12 Céng sè PS trong kú 7.184.580.475 9.672.028.258 31/12 Sè d­ cuèi kú 22.625.138.992 2. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ViÖc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cña C«ng ty ®­îc tiÕn hµnh ®Þnh kú hµng quý vµ gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú ®­îc x¸c ®Þnh lµ toµn bé chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh tõ khi khëi c«ng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh tíi thêi ®iÓm kiÓm kª ®¸nh gi¸. Nh­ vËy chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú cña mçi c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh lµ sè tæng céng cña chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú víi chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã. Sè liÖu nµy ®­îc ph¶n ¸nh ë sæ chi tiÕt tµi kho¶n 154 “Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang” chi tiÕt theo tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh (BiÓu 24). C¨n cø vµo sè liÖu trªn sæ c¸i vµ sæ chi tiÕt TK 154, kÕ to¸n c«ng ty tiÕn hµnh lËp b¶ng theo dâi chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang toµn C«ng ty. BiÓu 23: c«ng ty cæ phÇn®Çu t­ vµ x©y dùng sè 34 B¶ng theo dâi chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang quý 3 n¨m 2004 §VT: §ång STT C«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®ë dang 1 Trô së kiÓm to¸n nhµ n­íc 3.567.257.893 2 Thµnh uû H¹ Long 15.245.792.125 3 CT §HPCCC 3.494.965.145 … … C«ng tr×nh §HPCCC ®­îc hoµn thiÖn vµo cuèi th¸ng 9 n¨m 2004 nªn thùc tÕ ®éi x©y dùng kh«ng thùc hiÖn viÖc tÝnh chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi quý 3 n¨m 2004 mµ thùc hiÖn tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ c«ng tr×nh. V. TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i c«ng ty cæ phÇn®Çu t­ vµ x©y dùng sè 34 1. §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh vµ kú tÝnh gi¸ thµnh X¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ c«ng viÖc ®Çu tiªn trong toµn bé c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña kÕ to¸n. Nh©n viªn kÕ to¸n gi¸ thµnh ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, cña s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®Ó x¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh cho thÝch hîp. c«ng ty cæ phÇn®Çu t­ vµ x©y dùng sè 34 lµ mét C«ng ty ho¹t ®éng trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n víi s¶n phÈm lµ c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh cã tÝnh ®¬n chiÕc nªn ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®· x©y dùng hoµn thµnh. Do s¶n phÈm x©y dùng c¬ b¶n ®­îc s¶n xuÊt theo tõng ®¬n ®Æt hµng, chu kú s¶n xuÊt dµi. C«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh chØ hoµn thµnh khi kÕt thóc mét chu kú s¶n xuÊt s¶n phÈm nªn kú tÝnh gi¸ thµnh lµ thêi ®iÓm mµ c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh bµn giao ®­a vµo sö dông. 2. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh T¹i c«ng ty cæ phÇn®Çu t­ vµ x©y dùng sè 34 HiÖn nay, C«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh trùc tiÕp gi¶n ®¬n ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ thµnh c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. Ph­¬ng ph¸p nµy cã c¸ch tÝnh to¸n ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu vµ cung cÊp sè liÖu kÞp thêi vÒ gi¸ thµnh trong mçi kú b¸o c¸o. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, tËp hîp tÊt c¶ c¸c chi phÝ ph¸t sinh trùc tiÕp cña mét c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh tõ khi khëi c«ng ®Õn khi hoµn thµnh chÝnh lµ gi¸ thµnh thùc tÕ cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã. Cô thÓ ®èi víi CT §HPCCC c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh ®­îc tiÕn hµnh nh­ sau: Tõ c¸c sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt c«ng tr×nh §HPCCC, kÕ to¸n tæng hîp chi phÝ hµng th¸ng vµ ghi vµo b¶ng theo dâi chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh quý c¸c c«ng tr×nh, cuèi quý vµo sæ theo dâi chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang. Khi c«ng tr×nh hoµn thµnh vµo cuèi th¸ng 9 n¨m 2004, c¨n cø vµo sæ nµy vµ c¸c sæ ph¶n ¸nh chi phÝ ph¸t sinh trong th¸ng, kÕ to¸n tÝnh ra gi¸ thµnh thùc tÕ c«ng tr×nh. = + Gi¸ thµnh thùc tÕ Chi phÝ thùc tÕ khèi l­îng Chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ c«ng tr×nh §HPCCC XLDD ®Çu th¸ng 10/2003 trong th¸ng 10/2003 = 3.494.965.145 + 798.519.553 = 4.293.484.698 BiÓu 24: c«ng ty cp ®Çu t­ vµ x©y dùng sè 34 B¶ng tÝnh gi¸ thµnh SPXL hoµn thµnh Th¸ng 10 n¨m 2004 C«ng tr×nh §HPCCC §VT: §ång ChØ tiªu Tæng sè tiÒn Chia ra theo kho¶n môc CPNVLTT CPNCTT CPSDMTC CPSXC 1. Chi phÝ SXKD dë dang ®Çu kú 3.494.965.145 2.517.094.904 454.475.469 227.237.734 296.157.038 2. Chi phÝ SXKD ph¸t sinh trong kú 798.519.553 706.707.144 65.214.240 2.611.660 23.986.509 3. Gi¸ thµnh c«ng tr×nh kho b¹c TX 4.293.484.698 3.223.802.048 519.689.709 229.849.394 320.143.547 3. Ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty cæ phÇn®Çu t­ vµ x©y dùng sè 34: Qua ph©n tÝch chØ tiªu gi¸ thµnh, c¬ cÊu gi¸ thµnh thùc tÕ so víi dù to¸n ®èi víi tõng kho¶n môc chi phÝ, kÕ to¸n cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc t×nh h×nh thùc hiÖn chi phÝ cña tõng c«ng tr×nh ®· hîp lý hay ch­a. Tõ ®ã cung cÊp th«ng tin cho l·nh ®¹o C«ng ty nh»m ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p kinh tÕ tèi ­u ®Ó gi¶m chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. * C¸c kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p ®­îc lËp dù to¸n lµ: + Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp + Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp + Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng + Chi phÝ s¶n xuÊt chung BiÓu 25: CTY CP ®Çu t­ vµ x©y dùng sè 34 B¶ng ph©n tÝch gi¸ thµnh c«ng tr×nh §HPCCC §VT: §ång Kho¶n môc chi phÝ Dù to¸n Thùc tÕ Thùc tÕ so víi dù to¸n Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % CPNVLTT 3.272.583.884 76 3.223.802.048 75,09 -48.781.836 -0,91 CPNCTT 538.253.928 12,5 519.689.709 12,1 -18.564.219 -0,4 CPSDMTC 193.771.414 4,5 229.849.394 5,35 +36.077.980 +0,85 CPSXC 301.422.200 7 320.143.547 7,46 +18.721.347 +0,46 Gi¸ thµnh 4.306.031.426 100 4.293.484.698 100 -12.546.728 -0,2913 Qua b¶ng ph©n tÝch gi¸ thµnh c«ng tr×nh §HPCCC, ta cã thÓ thÊy C«ng ty ®· h¹ thÊp ®­îc gi¸ thµnh, so víi dù to¸n gi¶m 12.546.728® t­¬ng ®­¬ng víi 0,2913%. §iÒu ®ã cho thÊy c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty cã hiÖu qu¶. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp thùc tÕ so víi dù to¸n gi¶m 48.781.836®, vÒ mÆt sè t­¬ng ®èi lµ 0,91%. Kho¶n môc chi phÝ nµy gi¶m do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau: + C«ng ty t×m ®­îc c¸c nguån cung cÊp nguyªn vËt liÖu rÎ + C«ng t¸c b¶o qu¶n, qu¶n lý vËt liÖu tèt nªn tr¸nh ®­îc viÖc g©y thÊt tho¸t nguyªn vËt liÖu + Nhê ¸p dông m¸y mãc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµo thi c«ng c«ng tr×nh, C«ng ty ®· gi¶m ®­îc chi phÝ tiªu hao nguyªn vËt liÖu. Kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp so víi dù to¸n còng ®· gi¶m ®­îc 18.564.219® hay 0,4%. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do C«ng ty ®· ¸p dông nhiÒu biÖn ph¸p h÷u hiÖu nh­: + N©ng cao ý thøc lao ®éng cña c«ng nh©n b»ng h×nh thøc kho¸n gän tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. + Cho phÐp c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc chñ ®éng thuª lao ®éng thêi vô t¹i c¸c ®Þa ®iÓm thi c«ng c«ng tr×nh nh»m gi¶m chi phÝ sinh ho¹t, ®i l¹i… + Tæ chøc qu¶n lý lao ®éng c¶ trong vµ ngoµi biªn chÕ mét c¸ch chÆt chÏ Trong khi chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp gi¶m ®¸ng kÓ th× chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng thùc tÕ t¨ng lªn kh¸ lín so víi dù to¸n, t¨ng 36.077.980®, hay 0,85%. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do: + M¸y mãc thi c«ng cña C«ng ty ch­a ph¸t huy ®­îc hiÖu qu¶ tèi ®a do C«ng ty ch­a cã sù gi¸m s¸t chÆt chÏ trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông m¸y cña c¸c ®¬n vÞ thi c«ng. + Ngoµi ra, trong qu¸ tr×nh thi c«ng c«ng tr×nh ®· ph¸t sinh nhiÒu ho¹t ®éng kh¸c dÉn tíi viÖc ®¬n vÞ thi c«ng ph¶i thuª hoÆc mua thªm m¸y bªn ngoµi. Chi phÝ s¶n xuÊt chung so víi dù to¸n t¨ng 18.721.347®, t­¬ng d­¬ng víi 0,46% lµ do: + KÕ to¸n c«ng ty cã sù h¹ch to¸n lÉn lén gi÷a chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung lµm cho kho¶n môc chi phÝ nµy ph¶i g¸nh mét phÇn chi phÝ sö dông m¸y. + NhiÒu kho¶n môc chi phÝ cho bé phËn v¨n phßng, qu¶n lý ®éi ch­a hîp lý nh­ chi tiÕp kh¸ch… + C¸c chi phÝ dÞch vô mua ngoµi ch­a ®­îc C«ng ty qu¶n lý chÆt chÏ nh­ chi phÝ ®iÖn tho¹i, ®iÖn n­íc… cßn cao. Qua b¶ng ph©n tÝch gi¸ thµnh c«ng tr×nh §HPCCC còng cho ta thÊy c¬ cÊu c¸c kho¶n môc chi phÝ trong tæng gi¸ thµnh. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu lu«n chiÕm tØ träng lín nhÊt, trªn 70% so víi tæng chi phÝ. TiÕp ®Õn lµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, trªn 10%; chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng chiÕm kho¶ng 4 ®Õn 6%; chi phÝ s¶n xuÊt chung kho¶ng tõ 7 ®Õn 8%. Sè liÖu trªn cho thÊy chi phÝ vËt liÖu lµ yÕu tè quan träng cã ¶nh h­ëng lín nhÊt ®Õn tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm. Mét sù thay ®æi nhá trong chi phÝ nµy còng dÉn ®Õn sù thay ®æi kh¸ lín trong gi¸ thµnh. Trong khi thi c«ng c«ng tr×nh §HPCCC, C«ng ty ®· tiÕt kiÖm ®­îc hai kho¶n môc chi phÝ lµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. §iÒu nµy cã ý nghÜa quan träng trong viÖc t×m ra c¸c biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm PhÇn 3 Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn ®Çu t­ vµ x©y dùng sè 34 I. Nh÷ng ­u, nh­îc ®iÓm vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i c«ng ty cæ phÇn ®Çu t­ vµ x©y dùng sè 34 Thêi gian thùc tËp t×m hiÓu thùc tÕ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn ®Çu t­ vµ x©y dùng sè 34 ®· mang ®Õn cho em mét sè nh×n nhËn s¬ bé, mét sè ®¸nh gi¸ chung vÒ tæ chøc ho¹t ®éng, tæ chøc h¹ch to¸n cña C«ng ty nh­ sau: C«ng ty lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp, së h÷u vån nhµ n­íc chiÕm 51% Vèn do CBCNV gãp lµ 49%, lµ 1 doanh nghiÖp lín víi quy m« ho¹t ®éng réng, ph©n t¸n trªn nhiÒu tØnh thµnh. Bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty gän nhÑ, n¨ng ®éng, hîp lý, c¸c bé phËn chøc n¨ng ®­îc tæ chøc chÆt chÏ, ph©n c«ng ph©n nhiÖm râ rµng vµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, m« h×nh h¹ch to¸n khoa häc, tiÖn lîi, phï hîp víi yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Cïng víi qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi, tr­ëng thµnh cña m×nh, c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty kh«ng ngõng ®­îc hoµn thiÖn nh»m ®¸p øng tèt nhÊt, hiÖu qu¶ nhÊt yªu cÇu qu¶n lý, h¹ch to¸n kinh tÕ. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn râ ë nh÷ng ­u ®iÓm sau: Bé m¸y kÕ to¸n tæ chøc gän nhÑ nh­ng vÉn ®¶m b¶o cung cÊp kÞp thêi nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n vÒ th«ng tin kÕ to¸n cña C«ng ty. §éi ngò c¸n bé kÕ to¸n cã tr×nh ®é, n¨ng lùc, nhiÖt t×nh, ®­îc bè trÝ hîp lý t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao tr¸ch nhiÖm c«ng viÖc ®­îc giao, ®¸p øng yªu cÇu c¨n b¶n vÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n kinh doanh nãi chung vµ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt nãi riªng. HÖ thèng chøng tõ ban ®Çu ®­îc tæ chøc t­¬ng ®èi tèt, ®¶m b¶o tÝnh hîp lý, hîp ph¸p, hîp lÖ, ®Çy ®ñ theo ®óng quy ®Þnh cña Bé tµi chÝnh. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n kÕ to¸n theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh vµ yªu cÇu cung cÊp c¸c th«ng tin th­êng xuyªn, kÞp thêi cña c«ng t¸c qu¶n lý t¹i C«ng ty. C«ng ty ¸p dông h×nh thøc sæ nhËt ký chung phï hîp víi quy m«, lo¹i h×nh, ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. §ång thêi, viÖc øng dông m¸y vi tÝnh vµo phôc vô c«ng t¸c h¹ch to¸n ®· tiÕt kiÖm ®¸ng kÓ thêi gian vµ c«ng søc cho c¸c nh©n viªn kÕ to¸n mµ vÉn ®¶m b¶o cung cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin kÕ to¸n tµi chÝnh, kÕ to¸n qu¶n trÞ, kÞp thêi ®­a ra c¸c th«ng tin h÷u dông ®èi víi yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. C«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh ®­îc x¸c ®Þnh phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña C«ng ty. C«ng ty ®· ¸p dông h×nh thøc giao kho¸n xuèng c¸c xÝ nghiÖp, ®éi. Nhê vËy, c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc ph¶i n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ ý thøc tù chñ trong s¶n xuÊt gióp cho C«ng ty t¹o ra ®­îc nh÷ng s¶n phÈm chÊt l­îng ®¶m b¶o víi gi¸ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng, tõ ®ã kh«ng ngõng n©ng cao uy tÝn cña C«ng ty. C«ng ty ®· x¸c ®Þnh râ ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p lµ tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh cã dù to¸n riªng. Theo ®ã C«ng ty cã thÓ ®èi chiÕu kÞp thêi thùc tÕ s¶n xuÊt thi c«ng víi dù to¸n ®Ó tõ ®ã t×m ra nguyªn nh©n chªnh lÖch, rót ra bµi häc qu¶n lý mét c¸ch nhanh nhÊt. Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p cña C«ng ty ®­îc x¸c ®Þnh theo tõng kho¶n môc, yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt phï hîp víi yªu cÇu h¹ch to¸n cña chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. Nh×n chung, c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña C«ng ty ®· ®¸p øng ®­îc yªu cÇu qu¶n lý ®Æt ra vÒ thêi gian vµ tÝnh chÝnh x¸c, cô thÓ. MÆt kh¸c chi phÝ s¶n xuÊt chñ yÕu ®­îc tËp hîp trùc tiÕp, gi¶m bít viÖc ph©n bæ chi phÝ cuèi kú lµm t¨ng møc ®é chÝnh x¸c cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. ViÖc ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian vµ theo s¶n phÈm, g¾n liÒn thu nhËp cña ng­êi lao ®éng víi chÊt l­îng, hiÖu qu¶ c«ng viÖc ®· khuyÕn khÝch tinh thÇn lao ®éng, lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. C«ng ty t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc cã nh÷ng quyÒn chñ ®éng nhÊt ®Þnh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng nh­: thuª lao ®éng, thuª m¸y mãc, t×m c«ng tr×nh, ...nh­ng vÉn g¾n liÒn víi hiÖu qu¶ kinh tÕ, yªu cÇu kü thuËt, chÊt l­îng c«ng viÖc. §iÒu nµy ®· cã nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh c«ng tr×nh, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña toµn C«ng ty. MÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng, c¶i tiÕn tÝch cùc nh­ vËy song em nhËn thÊy c«ng t¸c kÕ to¸n ë C«ng ty vÉn tån t¹i mét sè nh­îc ®iÓm, bÊt cËp ch­a ®­îc chó ý th¸o gì vµ söa ch÷a. Cô thÓ trong c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p nh­ sau: * VÒ c«ng t¸c lu©n chuyÓn chøng tõ: C«ng t¸c lu©n chuyÓn chøng tõ gi÷a c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc víi phßng tµi chÝnh kÕ to¸n c«ng ty vÉn cßn sù chËm trÔ. Th«ng th­êng, c¸c chøng tõ ph¸t sinh sÏ ®­îc kÕ to¸n ®¬n vÞ tËp hîp vµ chØ ®Õn cuèi th¸ng hoÆc cuèi quý míi ®­îc chuyÓn vÒ phßng tµi chÝnh C«ng ty ®Ó vµo sæ nh­ng cã nhiÒu chøng tõ ph¸t sinh trong th¸ng nµy, kú nµy th× ph¶i ®Õn th¸ng sau, kú sau míi ®­îc göi lªn. ChÝnh sù chËm trÔ nµy ®· lµm tû träng c¸c kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p gi÷a c¸c th¸ng, c¸c kú biÕn ®éng lín, ph¶n ¸nh kh«ng ®óng, kh«ng chÝnh x¸c chi phÝ ph¸t sinh trong tõng th¸ng vµ lµm cho c¸c c«ng viÖc kÕ to¸n kh«ng hoµn thµnh ®Çy ®ñ, ®óng thêi h¹n vµ ®ång bé v× khèi l­îng c«ng viÖc qu¸ lín th­êng bÞ dån vµo cuèi kú h¹ch to¸n. * VÒ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Ch­a qu¶n lý chÆt chÏ ®­îc nguyªn vËt liÖu t¹i c¸c c«ng tr­êng thi c«ng dÉn ®Õn thÊt tho¸t lín. Gi¸ mua nguyªn vËt liÖu kh«ng bao gåm chi phÝ thu mua, vËn chuyÓn bèc dì mµ h¹ch to¸n kho¶n chi phÝ nµy vµo TK 627. * VÒ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: TÊt c¶ c¸c kho¶n tiÒn l­¬ng, phô cÊp ph¶i tr¶ c«ng nh©n thuéc xÝ nghiÖp, ®éi; tiÒn c«ng tr¶ cho lao ®éng thuª ngoµi ®Òu ®­îc h¹ch to¸n vµo bªn cã tµi kho¶n 334 mµ kh«ng ®­îc chi tiÕt theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh quy ®Þnh. C¸c kho¶n tiÒn l­¬ng, phô cÊp cña c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng l¹i ®­îc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 622 “Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp” mµ kh«ng h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n “Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng” TK 623 (6231). C«ng ty vÉn h¹ch to¸n c¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§, tiÒn ¨n ca cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt thi c«ng, c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y vµo TK622 nh­ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh¸c mµ kh«ng h¹ch to¸n vµo TK627 nh­ chÕ ®é quy ®Þnh. C¸c bót to¸n h¹ch to¸n nh­ trªn kh«ng phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n quy ®Þnh cho c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p, lµm gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung, chi phÝ sö dông m¸y thùc tÕ, t¨ng chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, lµm thay ®æi tû träng chi phÝ vµ do vËy cã thÓ dÉn ®Õn chªnh lÖch gi÷a chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp thùc tÕ ph¸t sinh víi dù to¸n c«ng tr×nh. H¬n n÷a, theo chÕ ®é quy ®Þnh lµ kinh phÝ c«ng ®oµn ph¶i trÝch trªn l­¬ng thùc tÕ tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong th¸ng nh­ng C«ng ty l¹i trÝch theo l­¬ng c¬ b¶n cña c«ng nh©n viªn, do ®ã lµm cho kho¶n trÝch kinh phÝ c«ng ®oµn tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt cho c¸c ®èi t­îng, tËp hîp chi phÝ thiÕu chÝnh x¸c, ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ gi¸ thµnh c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. * VÒ chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng: HiÖn nay C«ng ty sö dông tµi kho¶n 623 “Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng” ®Ó tËp hîp c¸c chi phÝ ph¸t sinh nh­ng ch­a ®­îc chi tiÕt theo tõng kho¶n môc chi phÝ ph¸t sinh nªn th«ng tin kh«ng ®­îc cô thÓ, râ rµng. * §èi víi chi phÝ s¶n xuÊt chung: C«ng ty thùc hiÖn ch­a ®óng chÕ ®é h¹ch to¸n chi phÝ: mét sè c«ng cô dông cô, vËt liÖu lu©n chuyÓn dïng cho nhiÒu kú, C«ng ty kh«ng thùc hiÖn ph©n bæ mµ tÝnh mét lÇn, hoµn toµn vµo lÇn sö dông ®Çu tiªn. Nh­ vËy ®· ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh hîp lý cña c¸c kho¶n chi phÝ, cã thÓ dÉn ®Õn sù biÕn ®éng bÊt th­êng vÒ chi phÝ s¶n xuÊt chung gi÷a c¸c kú h¹ch to¸n víi nhau. Trªn ®©y lµ mét sè ý kiÕn cña em vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung, kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng ë C«ng ty x©y dùng sè 1. Do tr×nh ®é vµ hiÓu biÕt thùc tÕ cña em cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn cã thÓ nh÷ng ý kiÕn ®­a ra ch­a s©u s¾c, x¸c ®¸ng vµ thùc sù chÝnh x¸c. Song víi c¶m nhËn riªng, em còng xin m¹nh d¹n ®Ò xuÊt mét sè ý kiÕn ®ãng gãp nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty. II. Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p 1. ý kiÕn ®Ò xuÊt víi c«ng ty cæ phÇn®Çu t­ vµ x©y dùng sè 34 Quan thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty cæ phÇn®Çu t­ vµ x©y dùng sè 34 ®­îc sù chØ b¶o tËn t×nh cña c¸c c«, c¸c chó phßng tµi chÝnh kÕ to¸n c«ng ty, em ®· cã ®iÒu kiÖn t×m hiÓu ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n cña c«ng ty. D­íi gãc ®é lµ mét sinh viªn thùc tËp víi sù nhiÖt t×nh nghiªn cøu, em xin ®­a ra mét sè ý kiÕn vÒ ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn nh÷ng tån t¹i trong h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i c«ng ty nh­ sau: * VÒ c«ng t¸c lu©n chuyÓn chøng tõ: C«ng ty nªn cã biÖn ph¸p ®«n ®èc viÖc lu©n chuyÓn chøng tõ tõ phÝa kÕ to¸n ®éi, mµ biÖn ph¸p tèt nhÊt ®ã lµ thùc hiÖn vÒ mÆt tµi chÝnh. XuÊt ph¸t tõ h×nh thøc kho¸n cña C«ng ty lµ C«ng ty tiÕn hµnh cho c¸c ®éi vay tiÒn víi l·i suÊt thÊp ®Ó tù lo nguyªn vËt liÖu, nh©n c«ng thuª ngoµi… cho nªn ®Ó kh¾c phôc nh÷ng trËm trÔ trong viÖc lu©n chuyÓn chøng tõ, C«ng ty cÇn thùc hiÖn nghiªm tóc quy ®Þnh: c¸c ®¬n vÞ ph¶i nép ®Çy ®ñ chøng tõ lÇn nµy míi ®­îc cho vay tiÕp. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ c«ng t¸c quan träng hµng ®Çu, cã t¸c ®éng lín ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña mäi doanh nghiÖp. V× vËy, C«ng ty x©y dùng sè 1 x¸c ®Þnh nhiÖm vô hµng ®Çu lµ qu¶n lý chÆt chÏ, tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ chi phÝ s¶n xuÊt, phÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ lu«n ®¶m b¶o chÊt l­îng c«ng tr×nh. §Ó lµm tèt c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, kÕ to¸n cÇn chó träng ®Õn tõng néi dung chi phÝ s¶n xuÊt. Víi tõng phÇn h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, em xin ®ãng gãp mét sè ý kiÕn nh­ sau: * Trong c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Trong thùc tÕ tû lÖ nguyªn vËt liÖu hao hôt qua qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ë c¸c c«ng tr­êng cña c«ng ty kh¸ cao: 3 - 4 %. Nh­ vËy lµ l·ng phÝ nguyªn vËt liÖu, v× vËy ®Ó qu¶n lý s¸t sao h¬n kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu, C«ng ty nªn ¸p dông thªm mét sè biÖn ph¸p sau: - Theo dâi chÆt chÏ c¸c kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trªn c¸c tµi kho¶n cÊp 2 cña tµi kho¶n 152 nh­ chÕ ®é kÕ to¸n quy ®Þnh cho c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p. - Bªn c¹nh ®ã, C«ng ty nªn më thªm c¸c tµi kho¶n cÊp 3,4... cho tµi kho¶n 1521 ®Ó qu¶n lý, h¹ch to¸n chi tiÕt c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu chÝnh v× nguyªn vËt liÖu chÝnh trong ngµnh x©y dùng c¬ b¶n cã gi¸ trÞ rÊt lín vµ ®a d¹ng, chiÕm tû träng cao nhÊt trong gi¸ thµnh c«ng tr×nh. VÝ dô: TK 1521: VËt liÖu chÝnh Chi tiÕt: + TK 15201: G¹ch TK1520101: G¹ch l¸t §ång T©m. TK1520102: G¹ch l¸t H÷u H­ng. ... + TK 15202: Xim¨ng TK1520201: Xi m¨ng Chinfon. TK1520202: Xi m¨ng Hoµng Th¹ch. ... - Thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p th­ëng ph¹t c«ng minh ®èi víi viÖc sö dông vµ qu¶n lý nguyªn vËt liÖu. - VÒ h¹ch to¸n gi¸ thùc tÕ vËt liÖu mua vÒ nhËp kho c«ng tr×nh: HiÖn nay, ë c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp thi c«ng x©y l¾p cña C«ng ty, khi h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®· kh«ng tÝnh chi phÝ vËn chuyÓn, thu mua, bèc dì mµ chØ tÝnh gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu = gi¸ mua (= gi¸ ho¸ ®¬n - chiÕt khÊu TM, gi¶m gi¸ hµng b¸n). Chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì ®­îc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 627 vµ kh«ng chi tiÕt theo tµi kho¶n cÊp 2. Nh­ vËy, kÕ to¸n ®· thùc hiÖn kh«ng ®óng quy t¾c, vi ph¹m nguyªn t¾c gi¸ phÝ, lµm cho chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp gi¶m ®i mét kho¶n vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung t¨ng lªn t­¬ng øng. ViÖc nµy khiÕn c¬ cÊu chi phÝ trong gi¸ thµnh thay ®æi vµ sÏ g©y khã kh¨n cho viÖc theo dâi, ®¸nh gi¸, ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p hoµn thµnh trong kú, ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶, ®é chÝnh x¸c cña nh÷ng th«ng tin, sè liÖu cung cÊp. * VÒ h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng: C«ng ty nªn chi tiÕt tµi kho¶n 334 thµnh 2 tµi kho¶n cÊp 2 theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh quy ®inh: - TK 3341: dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ tiÒn l­¬ng, phô cÊp ph¶i tr¶ c«ng nh©n thuéc biªn chÕ C«ng ty - TK 3342: dïng ®Ó ph¶n ¸nh tiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho lao ®éng thuª ngoµi H¹ch to¸n qua c¸c tµi kho¶n chi tiÕt nh­ vËy sÏ gióp cho kÕ to¸n thÊy ®­îc tû träng tiÒn l­¬ng, phô cÊp tr¶ cho lao ®éng trong biªn chÕ vµ tiÒn c«ng tr¶ cho lao ®éng thuª ngoµi trong tæng chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. §ång thêi, còng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc kiÓm tra, gi¸m s¸t vµ qu¶n lý chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. T¹i C«ng ty, cô thÓ lµ t¹i c¸c ®¬n vÞ thi c«ng hiÖn nay ch­a t¸ch b¹ch gi÷a c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt víi c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng. Th­êng coi c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng lµ c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt nªn l­¬ng, phô cÊp, c¸c kho¶n trÝch trªn l­¬ng cña c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng ®Òu ®­îc h¹ch to¸n vµo kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. V× vËy , còng nh­ viÖc h¹ch to¸n sai chi phÝ mua nguyªn vËt liÖu, viÖc h¹ch to¸n nh­ trªn ®· lµm thay ®æi tû träng c¸c kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh c«ng tr×nh. Do ®ã, nÕu cã thÓ C«ng ty cÇn chØ ®¹o c¸c ®¬n vÞ söa l¹i kÞp thêi sai sãt nµy ®Ó viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt thªm chÝnh x¸c, hîp lý. Theo em viÖc theo dâi chi tiÕt ngµy c«ng s¶n xuÊt trùc tiÕp vµ ngµy c«ng ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng cña c«ng nh©n còng kh«ng ph¶i lµ phøc t¹p. C¸c tæ tr­ëng cã thÓ sö dông b¶ng chÊm c«ng, b¶ng theo dâi c«ng viÖc, nhËt ký lµm viÖc ®Ó theo dâi sè ngµy c«ng thùc tÕ cña c«ng nhËn trùc tiÕp s¶n xuÊt, sö dông sæ theo dâi sè ca m¸y sö dông ®Ó lµm c¬ së tÝnh l­¬ng cña c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng: = Sè ca m¸y ®iÒu khiÓn x L­¬ng kho¸n cho 1 ca m¸y L­¬ng c«ng nh©n ®iÒu khiÓn MTC C«ng ty cÇn xem xÐt l¹i viÖc trÝch KPC§, thay viÖc trÝch trªn l­¬ng c¬ b¶n b»ng viÖc trÝch theo l­¬ng thùc tÕ, ®¶m b¶o h¹ch to¸n ®ñ chi phÝ s¶n xuÊt theo quy ®Þnh. Ch¼ng h¹n nÕu thùc hiÖn theo ®óng chÕ ®é th× kho¶n trÝch KPC§ tÝnh vµo chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp trong th¸ng 1 n¨m 2003 cña ®éi x©y dùng vµ trang trÝ néi thÊt t¹i c«ng tr×nh §HPCCC ph¶i lµ: 59.608.100 x 2% = 1.192.162® Nh­ng thùc tÕ v× trÝch theo l­¬ng c¬ b¶n nªn ®éi chØ tÝnh 590.120® vµo chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. VËy cÇn ph¶i tÝnh thªm 1 kho¶n lµ: 1.192.162- 590.120= 602.042® vµo chi phÝ s¶n xuÊt trong th¸ng. ViÖc trÝch nh­ C«ng ty ®ang thùc hiÖn ®· ph¶n ¸nh kh«ng chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ ph¸t sinh trong kú. Nh­ng kh«ng chØ cã vËy C«ng ty cßn lµm sai lÖch ®é lín cña c¸c kho¶n môc chi phÝ khi h¹ch to¸n sai chÕ ®é kÕ to¸n dµnh cho c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p : h¹ch to¸n c¸c kho¶n trÝch trªn l­¬ng theo quy ®Þnh cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt vµo TK622 mµ kh«ng h¹ch to¸n vµo TK627. VËy kÕ to¸n ph¶i h¹ch to¸n l¹i c¸c nghiÖp vô trÝch BHXH, BHYT, KPC§ cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt ®éi x©y dùng vµ trang trÝ néi thÊt th¸ng 1 n¨m 2004nh­ sau: Nî TK627: 6.208.182. Cã TK338: 6.208.182. (Chi tiÕt: TK3382: 1.192.162. TK3383: 4.425.900. TK3384: 590.120) Còng nh­ vËy viÖc trÝch KPC§ vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung cña nh©n viªn qu¶n lý ®éi cña C«ng ty ch­a chÝnh x¸c v× kh«ng trÝch theo l­¬ng thùc tÕ mµ trÝch theo l­¬ng c¬ b¶n. §Ó tÝnh ®óng chi phÝ s¶n xuÊt chung th¸ng 1, ®éi x©y dùng vµ trang trÝ néi thÊt ph¶i trÝch c¸c kho¶n lµ: + BHXH: 6.337.800 x 15% = 950.670 + BHYT: 6.337.800 x 2% = 126.756 + KPC§: 14.000.000 x 2% = 280.000 Céng: 1.357.426 Chi phÝ s¶n xuÊt chung (chi tiÕt: nh©n viªn qu¶n lý) ph¶i t¨ng thªm 1 kho¶n lµ: 1.357.426- 1.204.182 = 153.244® §Þnh kho¶n thªm: Nî TK627(6271): 153.244 Cã TK338(3382): 153.244 Sau khi h¹ch to¸n l¹i c¸c kho¶n trªn th× ®é lín c¸c kho¶n môc chi phÝ trong th¸ng 1 cña ®éi x©y dùng vµ trang trÝ néi thÊt cã sù thay ®æi nh­ sau: + Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp = 65.214.240 - 5.606.140 = 59.608.100(®) (5.606.140® lµ c¸c kho¶n trÝch trªn l­¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt mµ kÕ to¸n ®éi ®· tÝnh tr­íc ®©y). + Chi phÝ s¶n xuÊt chung = 23.986.509 + 153.244 + 6.208.182 = 30.347.935(®) (Trong ®ã kho¶n chi phÝ nh©n c«ng lµ: 14.000.000 + 1.357.426 + 6.208.182 = 21.565.608®) Ngoµi viÖc h¹ch to¸n kh«ng ®óng kho¶n trÝch trªn t¹i C«ng ty cßn tån t¹i thùc tÕ lµ nhiÒu ®¬n vÞ trùc tiÕp thi c«ng cña C«ng ty kh«ng thùc hiÖn trÝch, nép c¸c kho¶n trÝch trªn l­¬ng theo quy ®Þnh vÒ C«ng ty ®óng kú hoÆc cã tr­êng hîp l¹i trÝch theo quý. Nh­ vËy viÖc h¹ch to¸n t¹i C«ng ty ®· vi ph¹m nguyªn t¾c trÝch BHXH, BHYT, KPC§, kh«ng ph¶n ¸nh kÞp thêi chi phÝ ph¸t sinh vµ cã thÓ g©y ®ét biÕn vÒ chi phÝ nh©n c«ng gi÷a c¸c kú h¹ch to¸n. §Ó gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng trªn l·nh ®¹o C«ng ty nªn chØnh ®èn l¹i viÖc trÝch c¸c kho¶n trÝch trªn l­¬ng theo quy ®Þnh tõ c¸c ®¬n vÞ thi c«ng nh»m h¹ch to¸n ®óng, ®ñ chi phÝ ph¸t sinh ®ång thêi thu, nép ®ñ, ®óng h¹n c¸c kho¶n cho c¬ quan chøc n¨ng nhµ n­íc. * VÒ chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng: C«ng ty nªn chi tiÕt tµi kho¶n 623 theo chÕ ®é quy ®Þnh ®Ó h¹ch to¸n chi tiÕt c¸c kho¶n môc chi phÝ ph¸t sinh cho m¸y thi c«ng, tr¸nh h¹ch to¸n sai c¸c nghiÖp vô kinh tÕ vµo tµi kho¶n 622, 627 nh­ ®· lµm. - TK 6231: Ph¶n ¸nh chi phÝ nh©n c«ng - TK 6231: Chi phÝ vËt liÖu sö dông cho m¸y thi c«ng - TK 6233: ChÝ phÝ dông cô s¶n xuÊt - TK 6234: Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng - TK 6237: Chi phÝ dich vô mua ngoµi - TK 6238: Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c Khi h¹ch to¸n, kÕ to¸n cÇn x¸c ®Þnh chi phÝ thuª m¸y bªn ngoµi kh«ng thuéc kho¶n môc chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng mµ h¹ch to¸n vµo TK 627(6277), nh­ vËy trong khi thi c«ng c«ng tr×nh kho b¹c Thanh Xu©n th¸ng 1 n¨m 2004, kÕ to¸n c«ng ty ®· lµm t¨ng chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng, ®ång thêi lµm gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung mét kho¶n lµ 1.411.660®. * VÒ h¹ch to¸n c«ng cô dông cô: T¹i c«ng ty, c¸c c«ng cô dông cô cã gi¸ trÞ lín, sö dông cho nhiÒu kú vÉn ®­îc h¹ch to¸n th¼ng vµo c¸c tµi kho¶n chi phÝ mµ kh«ng h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 142, ®Ó ph©n bæ dÇn cho nhiÒu kú. §iÒu nµy ph¶n ¸nh kh«ng chÝnh x¸c chi phÝ ph¸t sinh vµ kh«ng ®óng nguyªn t¾c. Ch¼ng h¹n trong th¸ng 1 n¨m 2004 ®éi X©y dùng vµ Trang trÝ néi thÊt cã mua 1 m¸y nÐn khÝ phôc vô thi c«ng c«ng tr×nh kho b¹c Thanh Xu©n. Gi¸ trÞ cña m¸y lµ 1.200.000®, ®©y lµ m¸y thi c«ng song gi¸ trÞ ch­a ®ñ tiªu chuÈn lµ tµi s¶n cè ®Þnh v× vËy cã thÓ coi lµ c«ng cô dông cô víi gi¸ trÞ t­¬ng ®èi lín, h¬n n÷a m¸y nµy cã thÓ sö dông l©u dµi cho nhiÒu c«ng tr×nh song ®éi l¹i h¹ch to¸n th¼ng vµo chi phÝ m¸y thi c«ng trong th¸ng mµ kh«ng thùc hiÖn h¹ch to¸n vµo TK142 ®Ó ph©n bæ dÇn. §iÒu nµy thÓ hiÖn viÖc h¹ch to¸n sai nguyªn t¾c cña ®éi. V× vËy em xin kiÕn nghÞ lµ C«ng ty cÇn ph¶i ph©n bæ theo møc: 50% hay 25% gi¸ trÞ cho lÇn sö dông ®Çu tiªn hay theo ®Þnh møc sö dông, ... cßn nÕu c«ng cô dông cô sö dông cho nhiÒu c«ng tr×nh th× cã thÓ ph©n bæ theo sè lÇn hay sè kú sö dông. - Khi ®­a c«ng cô dông cô vµo sö dông kÕ to¸n h¹ch to¸n: Nî TK142(1421): chi tiÕt c«ng tr×nh (nÕu sö dông cho 1 c«ng tr×nh). Cã TK153: Gi¸ trÞ c«ng cô dông cô - Hµng kú kÕ to¸n thùc hiÖn viÖc ph©n bæ chi phÝ CCDC: Nî TK 627, 623: chi tiÕt c«ng tr×nh Cã TK142: gi¸ trÞ ph©n bæ tõng lÇn NÕu thùc hiÖn h¹ch to¸n nh­ trªn th× chi phÝ CCDC xuÊt dïng cña C«ng ty ®­îc h¹ch to¸n thèng nhÊt, phï hîp víi néi dung kinh tÕ cña c¸c tµi kho¶n chi phÝ, ph¶n ¸nh mét c¸ch hîp lý c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh vµ kh«ng vi ph¹m chÕ ®é, nguyªn t¾c kÕ to¸n hiÖn hµnh. Bªn c¹ch viÖc h¹ch to¸n chi phÝ c«ng cô dông cô vµo kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung, chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng cßn cã sai ph¹m nh­ trªn th× viÖc h¹ch to¸n chi phÝ c«ng cô dông cô vµo chi phÝ sö dông m¸y cßn cã chç ch­a hîp lý n÷a lµ: c¸c ®¬n vÞ thi c«ng cña C«ng ty kh«ng sö dông TK6233 ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ c«ng cô dông cô sö dông cho m¸y thi c«ng mµ mçi khi xuÊt c«ng cô dông cô ®Òu h¹ch to¸n vµo TK6273. Nh­ vËy râ rµng viÖc h¹ch to¸n chi phÝ c«ng cô dông cô t¹i C«ng ty kh«ng ®­îc thùc hiÖn râ rµng, cßn nhiÒu láng lÎo. ViÖc ph¶n ¸nh sai néi dung kinh tÕ cña c¸c nghiÖp vô nh­ vËy sÏ lµm thay ®æi t­¬ng ®èi ®é lín gi÷a c¸c kho¶n chi phÝ víi nhau. Em nghÜ C«ng ty cÇn chó träng h¬n ®Õn vÊn ®Ò nµy v× trong nghµnh x©y dùng c¬ b¶n c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn c«ng cô dông cô ph¸t sinh t­¬ng ®èi nhiÒu vµ kh¸ phøc t¹p, nã cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn viÖc phÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, n©ng cao chÊt l­îng c«ng tr×nh cña mçi doanh nghiÖp. * VÒ h¹ch to¸n chi phÝ liªn quan ®Õn tµi s¶n cè ®Þnh vµ m¸y thi c«ng: HiÖn nay t¹i c¸c ®¬n vÞ thi c«ng cña C«ng ty ®Òu cã mét sè tµi s¶n cè ®Þnh vµ m¸y thi c«ng riªng song kh«ng ®Çy ®ñ v× vËy C«ng ty th­êng ®iÒu ®éng thªm tµi s¶n cè ®Þnh vµ m¸y cña C«ng ty xuèng hç trî cho c¸c ®¬n vÞ. Song c«ng t¸c h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh vµ m¸y thi c«ng cña C«ng ty cßn tån t¹i mét sè ®iÒu ch­a hîp lý cÇn ph¶i söa ®æi. Cô thÓ lµ c¸c vÊn ®Ò sau: C«ng ty kh«ng thùc hiÖn trÝch tr­íc chi phÝ söa ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh mµ trong thêi gian thi c«ng nÕu tµi s¶n cè ®Þnh, m¸y thi c«ng cña C«ng ty cÇn ®­îc söa ch÷a, b¶o d­ìng th­êng xuyªn hay söa ch÷a lín th× mäi chi phÝ ®ã ®Òu ®­îc h¹ch to¸n vµo TK627- chi tiÕt theo ®èi t­îng sö dông. §©y lµ ®iÒu bÊt hîp lý v× nÕu chi phÝ söa ch÷a lín ph¸t sinh mµ chØ tËp hîp 1 lÇn vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung trong kú th× sÏ ®éi chi phÝ s¶n xuÊt chung lªn lín h¬n nhiÒu so víi c¸c kú kh¸c vµ cã thÓ g©y ra chªnh lÖch lín h¬n so víi dù to¸n. V× vËy ë ®©y em xin kiÕn nghÞ lµ: - Chi phÝ söa ch÷a, b¶o d­ìng th­êng xuyªn m¸y mãc thiÕt bÞ, tµi s¶n cè ®Þnh cã thÓ h¹ch to¸n th¼ng vµo tµi kho¶n chi phÝ trong kú nh­ng ph¶i t¸ch b¹ch gi÷a tµi s¶n cè ®Þnh dïng chung cho ®éi x©y dùng víi m¸y thi c«ng: Nî TK627 (chi tiÕt theo TK cÊp 2) Nî TK623 (chi tiÕt theo TK cÊp 2) Cã TK liªn quan: TK111, TK112, ... - Chi phÝ söa ch÷a lín ph¸t sinh tr­íc hÕt ph¶i ®­îc h¹ch to¸n vµo TK2143-“Söa ch÷a lín TSC§”. TK nµy cã thÓ më thªm c¸c TK cÊp 3,4 ®Ó theo dâi riªng tµi s¶n cè ®Þnh vµ m¸y thi c«ng, ch¼ng h¹n nh­: TK24131 - “Tµi s¶n cè ®Þnh” TK 24132 - “M¸y thi c«ng”, ... - Khi söa ch÷a lín hoµn thµnh, kÕt chuyÓn vµo TK142: Nî TK142(1421) Cã TK2413 (Chi tiÕt tõng TSC§ söa ch÷a lín) - Sau ®ã tiÕn hµnh ph©n bæ dÇn chi phÝ söa ch÷a lín vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo tiªu thøc phï hîp : sè kú sö dông tµi s¶n cè ®Þnh, sè kú sö dông m¸y thi c«ng,... Nî TK627, TK623: Sè ph©n bæ tõng kú Cã TK142(1421): Sè ph©n bæ tõng kú * VÒ chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh vµ khÊu hao m¸y thi c«ng: T¹i c¸c ®¬n vÞ thi c«ng sö dông m¸y thi c«ng, TSC§ cña C«ng ty th× h¹ch to¸n chi phÝ khÊu hao nh­ sau: Nî TK627 (kÓ c¶ khÊu hao m¸y thi c«ng) Cã TK336(TK3368) ViÖc h¹ch to¸n nh­ trªn kh«ng chÝnh x¸c, sai lÖch néi dung cña c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh. §ã lµ: ®¬n vÞ kh«ng h¹ch to¸n riªng chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng mµ h¹ch to¸n chung víi chi phÝ khÊu hao c¸c tµi s¶n cè ®Þnh kh¸c vµo TK627. V× vËy em xin kiÕn nghÞ lµ C«ng ty cÇn t¸ch b¹ch râ rµng gi÷a chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng vµ chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh kh¸c ®Ó ph¶n ¸nh ®óng néi dung c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh, tËp hîp ®ñ, chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt vµo c¸c kho¶n môc, tr¸nh g©y ra sù chªnh lÖch, lÖch l¹c gi÷a thùc tÕ víi dù to¸n c«ng tr×nh. Víi TK6234 C«ng ty cã thÓ më thªm c¸c TK cÊp 3 ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ khÊu hao cña tõng lo¹i m¸y thi c«ng ®Ó kiÓm so¸t chÆt chÏ, chi tiÕt h¬n viÖc sö dông m¸y thi c«ng. Ngoµi ra, víi h×nh thøc kho¸n gän C«ng ty nªn cho phÐp c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc ®­îc tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n, ®iÒu nµy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn h¬n trong c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p ®­îc kÞp thêi, chÝnh x¸c vµ gi¶m bít g¸nh nÆng c«ng viÖc cho phßng kÕ to¸n c«ng ty. Trªn ®©y lµ mét sè kiÕn nghÞ, ý kiÕn ®Ò xuÊt cña em vÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 1- Vinaconco1. Víi tr×nh ®é cßn nhiÒu h¹n chÕ em kh«ng d¸m kú väng nh÷ng ý kiÕn cña m×nh lµ hoµn toµn hîp lý vµ chÝnh x¸c song em vÉn mong r»ng chóng sÏ cã Ýt nhiÒu ý nghÜa thùc tiÔn ®èi víi c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty. 2. ý kiÕn ®Ò xuÊt víi chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh ChÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh cña ViÖt Nam cßn tån t¹i nhiÒu bÊt cËp còng nh­ thiÕu nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ h­íng dÉn doanh nghiÖp trong h¹ch to¸n nhiÒu nghiÖp vô ph¸t sinh, ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p. Víi gãc nh×n cña mét sinh viªn ®ang häc tËp trªn ghÕ nhµ tr­êng, em xin m¹nh d¹n ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ ®èi víi chÕ ®é kÕ to¸n cã liªn quan tíi h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. - ChÕ ®é cÇn ra v¨n b¶n quy ®Þnh cô thÓ ®èi víi h¹ch to¸n c¸c kho¶n thiÖt h¹i trong s¶n xuÊt x©y l¾p (chñ yÕu thiÖt h¹i ph¸ ®i lµm l¹i). §©y lµ mét nghiÖp vô th­êng cã thÓ ph¸t sinh t¹i c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p vµ chñ yÕu ®­îc xö lý b»ng c¸ch ®­a kho¶n thiÖt h¹i nµy vµo gi¸ thµnh c«ng tr×nh, ®iÒu nµy lµm cho chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp t¨ng lªn mét l­îngnhÊt ®Þnh, lµm l·i cña doanh nghiÖp gi¶m, dÉn ®Õn nép ng©n s¸ch gi¶m. Theo em chÕ ®é kÕ to¸n ph¶i quy ®Þnh râ xö lý nh­ thÕ nµo trong c¸c tr­êng hîp cô thÓ: VÝ dô: NÕu do thiªn tai g©y ra th× tÝnh vµo chi phÝ kh¸c, NÕu do lçi cña c¸ nh©n th× ph¶i båi th­êng… III. Mét sè biÖn ph¸p gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm Trong c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ doanh nghiÖp x©y l¾p nãi riªng muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ph¶i lu«n ®¶m b¶o ®ång thêi chÊt l­îng s¶n phÈm ®Ó gi÷ ®­îc uy tÝn vµ gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. BiÖn ph¸p ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ viÖc tiÕt kiÖm c¸c yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt khi sö dông. XuÊt ph¸t tõ ®iÒu kiÖn vµ t×nh h×nh thùc tÕ cña C«ng ty x©y dùng sè 34, em xin ®­a ra mét sè biÖn ph¸p gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. + TiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu Trªn c¬ së khèi l­îng c«ng viÖc ®Æt ra, c¸c ®¬n vÞ tiÕn hµnh giao viÖc mua s¾m vËt liÖu cho c¸c c«ng tr×nh, yªu cÇu chñ nhiÖm c«ng tr×nh ph¶i cam kÕt vÒ ®Þnh møc b¶o ®¶m chÊt l­îng c«ng tr×nh. Gi¶m thiÓu hao hôt trong thi c«ng, b¶o qu¶n vµ vËn chuyÓn vËt t­. Gi¸m s¸t chÆt chÏ viÖc nhËp xuÊt vËt t­, chèng tham «, tiªu cùc trong c«ng t¸c thu mua. Th­êng xuyªn cËp nhËt gi¸ c¶ thÞ tr­êng vËt t­ ®Ó theo dâi, ®èi chiÕu, kiÓm tra víi c¸c ho¸ ®¬n do nh©n viªn cung øng vËt t­ cung cÊp, ®ång thêi më réng quan hÖ b¹n hµng æn ®Þnh, l©u dµi ®¶m b¶o ®ñ vËt t­ ®¸p øng tiÕn ®é thi c«ng. Nghiªn cøu, t×m hiÓu viÖc sö dông vËt liÖu míi, gi¸ c¶ hîp lý cã hiÖu qu¶ vµ phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn chung cña khoa häc kü thuËt. Cã chÕ ®é khen th­ëng, xö ph¹t thÝch ®¸ng ®èi víi c¸c c¸ nh©n, tËp thÓ tiÕt kiÖm hay sö dông l·ng phÝ nguyªn vËt liÖu. + T¨ng n¨ng suÊt lao ®éng Lµm gi¶m møc hao phÝ lao ®éng cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm hoµn thµnh. ®Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nay, C«ng ty cÇn nghiªn cøu c¸c biÖn ph¸p tæ chøc thi c«ng mét c¸ch khoa häc nhÊt. C¸c khèi l­îng c«ng viÖc ®­îc s¾p xÕp theo mét tr×nh tù hîp lý, kh«ng ®Ó s¶n xuÊt bÞ ngõng trÖ. VËt liÖu ph¶i ®­îc cung cÊp kÞp thêi cho s¶n xuÊt. C«ng ty ph¶i th­êng xuyªn ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. Ngoµi ra C«ng ty cã thÓ sö dông c¸c ®ßn bÈy kinh tÕ nh­ tiÒn th­ëng… ®Ó kÝch thÝch lao ®éng. + Gi¶m chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng Cã thÓ gi¶m chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng b»ng c¸ch n©ng cao n¨ng suÊt sö dông m¸y, tiÕt kiÖm c¸c chi phÝ cho m¸y thi c«ng nh­ chi phÝ nguyªn vËt liÖu… Khi m¸y hÕt kh¶ n¨ng sö dông, C«ng ty nªn tiÕn hµnh thanh lý ngay vµ mua s¾m thªm nh÷ng lo¹i m¸y tiªn tiÕn h¬n nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, rót ng¾n thêi gian thi c«ng. + Gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung C¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung th­êng bao gåm nhiÒu lo¹i vµ ®«i khi kh«ng cã chøng tõ gèc ®Ó x¸c minh. V× vËy, C«ng ty cÇn cã quy chÕ chÆt chÏ, cô thÓ nh»m h¹n chÕ c¸c kho¶n chi phÝ nµy. tuy nhiªn c¸c kho¶n chi phÝ hîp lý cÇn ®­îc gi¶i quyÕt kÞp thêi ®Ó ®¶m b¶o thuËn lîi cho c«ng t¸c thi c«ng. Tãm l¹i, cã thÓ thÊy r»ng ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ thi c«ng vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm c«ng tr×nh x©y dùng hoµn thµnh, C«ng ty cã nhiÒu gi¶i ph¸p cã thÓ øng dông. Tuy nhiªn, ®Ó sù thay ®æi thùc sù mang l¹i t¸c dông, C«ng ty ph¶i thùc hiÖn tèt vµ ®ång bé c¸c biÖn ph¸p sao cho khi biÖn ph¸p nµy ®­îc thùc hiÖn cã t¸c ®éng tÝch cùc thùc thi biÖn ph¸p kh¸c. Thµnh c«ng nµy lµ nÒn t¶ng cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña C«ng ty. KÕt luËn Qu¸ tr×nh häc tËp trªn ghÕ nhµ tr­êng vµ thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty x©y dùng sè 1 ®· cho em hiÓu r»ng ®i ®«i víi häc tËp nghiªn cøu lý luËn, viÖc ®i s©u t×m hiÓu thùc tÕ còng lµ mét giai ®o¹n v« cïng quan träng. Trong qua tr×nh thùc tËp, em cã c¬ héi vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc vµo thùc tiÔn, t×m hiÓu nh÷ng vÊn ®Ò mµ s¸ch vë ch­a ®Ò cËp ®Õn hay sù biÕn ho¸ cña lý thuyÕt trong thùc tÕ. V× thÕ, em ®· cè g¾ng ®i s©u häc hái, t×m tßi vµ nghiªn cøu c¶ lý luËn vµ thùc tiÔn, ®Æc biÖt chó träng tíi ®Ò tµi ®· chän. Sau khi nghiªn cøu ®Ò tµi em cµng hiÓu r»ng kÕ to¸n nãi chung, kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng cã tÇm quan träng lín, ®Æc biÖt lµ trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ n­íc ta ®ang ph¸t triÓn trªn con ®­êng héi nhËp, tÝnh c¹nh tranh cña thÞ tr­êng trong n­íc ngµy cµng cao. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, còng nh­ c¸c doanh nghiÖp kh¸c, viÖc ®æi míi vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i c«ng ty cæ phÇn ®Çu t­ vµ x©y dùng sè 34 lµ rÊt cÇn thiÕt, nã ®ãng vai trß quan träng trong thùc hiÖn môc tiªu qu¶n lý chÆt chÏ chi phÝ s¶n xuÊt nh»m tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹o lîi thÕ cho doanh nghiÖp trong c¹nh tranh. §Ó gãp phÇn tiÕp tôc hoµn thiÖc c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty, b¸o c¸o thùc tËp cña em tËp trung vµo mét sè vÊn ®Ò chñ yÕu sau ®©y: Nghiªn cøu vµ tr×nh bµy thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty T×m hiÓu, rót ra nh÷ng ­u ®iÓm, h¹n chÕ ®ång thêi ®Ò xuÊt mét vµi ý kiÕn nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty. ViÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng lµ vÊn ®Ò lín vµ phøc t¹p ®ßi hái sù nç lùc quan t©m nghiªn cøu, gi¶i quyÕt cña c¸c c¸n bé chuyªn ngµnh c¸c cÊp. V× vËy víi tr×nh ®é vµ kiÕn thøc cßn h¹n chÕ, nh÷ng ý kiÕn ®­a ra cña em kh«ng tr¸nh khái sai sãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc ý kiÕn gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c b¸c, c¸c c« trong phßng tµi chÝnh kÕ to¸n c«ng ty ®Ó bæ sung cho kiÕn thøc cßn non kÐm cña m×nh. Mét lÇn n÷a em xin c¶m ¬n sù gióp ®ì quý b¸u mµ thÇy gi¸o NguyÔn Quèc Tr©n cïng c¸c b¸c, c¸c c«,c¸c chÞ phßng tµi chÝnh kÕ to¸n cña c«ng ty cæ phÇn ®Çu t­ vµ x©y dùng sè 34 ®· dµnh cho em trong thêi gian qua.